01/05/2004 http://www.shekulli.com.al/

KATEGORIA: Politikë

 

 
 Gjatë protestave të Bathores për legalizimin e banesave të tyre një vit më parë

 

Këshilli i Ministrave miraton projektligjin “Për legalizimin e zonave informale”. Kompensim po nuk u realizua kontrata mes ndërtuesve të paligjshëm dhe ish-pronarëve

 

Legalizimi, ish-pronarët kompensohen

 

Nevila Perndoj

 

TIRANE- Hapet drita jeshile për projektligjin “Për legalizimin e zonave informale”. Qeveria miratoi dje draftin e përgatitur nga një grup specialistësh të Ministrisë së Rregullimit të Territorit dhe Turizmit, ku parashikohet legalizimi i të gjitha ndërtimeve të paligjshme dhe kriteret për të zyrtarizuar legalizimin e këtyre zonave të vendosura përgjithësisht në periferi të qyteteve kryesore. Por miratimi i këtij projektligji nuk përcakton dispozita detyruese për banorët e ndërtimeve pa leje, në rast se këta të fundit nuk realizojnë kontratën e blerjes me pronarët e sipërfaqes së zënë, për legalizimin e objektit. Për çështjen në fjalë, projektligji përcakton vetëm kompensimin e pronarëve të sipërfaqes së zënë dhe shitjen e kësaj sipërfaqeje ndërtuesit të objektit, sipas ligjeve të cituara në këtë projektligj. Ndërkaq sipërfaqja që do të legalizohet për secilin ndërtues të paligjshëm nuk do të jetë më e madhe se 300 metra katror.
Neni 10
Në bazë të pikës 1 të nenit 10 të projektligjit në fjalë, kur sipërfaqja e zënë me ndërtim është pronë jopublike e paluajtshme e shtetit, u shitet ndërtuesve të objekteve sipas vlerësimit të përcaktuar në ligjin nr.8651, datë 22.12.1999, “Për shpronësimet dhe marrjen në përdorim të përkohshëm të pasurisë pronë private për interes publik”, dhe të akteve nënligjore në zbatim të tij. Pra ndërtuesit e objekteve duhet të paguajnë paratë tek shteti, sipas kritereve të përcaktuara në ligj. Kur sipërfaqja e zënë me ndërtim është pronë private, legalizimi i objektit bëhet pas realizimit të kontratës së blerjes së sipërfaqes së zënë me ndërtim, nga ndërtuesi i objektit. Në rastet kur nuk realizohet kjo kontratë, pronari i sipërfaqes së zënë me ndërtim kompensohet sipas përcaktimit të ligjit nr. 7698, datë 15.4.1993, “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”, të ndryshuar. Vlerësimi i pronës që do të kompensohet do të bëhet në mbështetje të statusit që ka pasur sipërfaqja e zënë në çastin e fitimit të pronësisë Ndërsa ndërtuesit të objektit i shitet sipërfaqja e zënë me ndërtim, sipas përcaktimit të bërë në pikën 1 të këtij neni. Vlerësimi i pronës që do t’i shitet ndërtuesit të objektit, do të bëhet në mbështetje me statusin e ri që do të marrë sipërfaqja e zënë në momentin e legalizimit. E njëjta procedurë ndiqet edhe në rastet kur sipërfaqja e zënë me ndërtim është pronë e njohur me vendim të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish-Pronarëve. Ndërsa ministri i Rregullimit të Territorit dhe Turizmit, Bashkim Fino shtoi dje se në rast se nuk realizohet një kontrate shitblerje mes dy palëve, shteti do të ndërhyjë duke kompensuar pronarët për të zgjidhur këtë çështje, e cila ka qenë më parë objekt kontestimi.
Procesi i legalizimit
Shtetasit që kanë ngritur banesa pa leje detyrohen që për një periudhë 2 -mujore nga hyrja në fuqi e këtij ligji, të bëjnë vetëdeklarimin e ndërtimit pa leje që kanë përfunduar dhe të sipërfaqes së zënë, sipas formularit që i bashkangjitet këtij ligji. Ky vetëdeklarim duhet të realizohet pranë njësisë së urbanistikës të njësisë së qeverisjes vendore përkatëse. Ndërsa brenda një viti pas miratimit të studimit urbanistik të zonës informale, banorët e ndërtimeve pa leje duhet të paraqesin në njësinë urbanistikës së njësisë së qeverisjes vendore përkatëse dokumentacionin e plotë tekniko-ligjor, sipas formularit të miratuar me vendim të Këshillit të Ministrave. Në rast se banorët e ndërtimeve pa leje nuk vetëdeklarojnë pasurinë brenda afatit kohor, deklarojnë jo në mënyrë të saktë ndërtimin dhe sipërfaqen e zënë, si dhe nuk paraqesin dokumentacionin e plotë tekniko-ligjor, do të përjashtohen nga trajtimi dhe mospajisja me dokumentin e legalizimit
Zona informale
Zona të tilla me ndërtime pa leje masive janë Kodër-Kamza, Bathorja, Kodra e Priftit në Tiranë, ish -Këneta e Durrësit, Fusha e Aviacionit në Vlorë dhe zona të tjera të ngjashme në të gjithë territorin e vendit, të cilat do të legalizohen duke marrë dokumentet sipas kërkesave të përcaktuara në këtë projektligj dhe kritereve të përcaktuara nga studimi urbanistik i zonës informale, pas zgjidhjes së pronësisë mbi truallin.

 

Neni 1
Projektligji ka si objekt:
1.Urbanizimin e zonave të zëna masivisht nga ndërtimet pa leje, të emërtuara “informale”, për integrimin e tyre në zhvillimin territorial e infrastrukturor të vendit dhe përmirësimin e kushteve të jetesës
2.Legalizimin e ndërtimeve pa leje, në zonat informale, të përcaktuara sipas procedurave të këtij ligji

 

Neni 2
Subjektet
Efektet e këtij ligji shtrihen tek ata shtetas, të cilët kanë përfunduar ndërtime pa leje brenda territorit të zonës informale, deri në çastin e hyrjes në fuqi të ligjit.

 

Neni 3
Përkufizimet
1.“Zonë informale”, e miratuar nga Këshilli i Rregullimit të Territorit të Republikës së Shqipërisë quhet:
Zona e zënë masivisht nga ndërtime pa leje, me karakter banimi (duke mos përjashtuar ndërtimet me funksion shërbimi për zonën)
Territori që zë një sipërfaqe jo më pak se 10.000 m2
Zona e ndërtuar pa u bazuar në studime urbanistike dhe duke mos repektuar kriteret e zhvillimit të infrastrukturës
Zona që nuk gëzon mbrojtje të veçantë nga aktet ligjore e nënligjore në fuqi

 

2.“Ndërtim pa leje” është objekti i ndërtuar nga shtetasi brenda territorit të përcaktuar “Zonë informale”, për të cilin nuk janë respektuar procedurat e përcaktuara në ligjin nr.8405,datë 17.9.1998, “Për urbanistikën”
3. “Urbanizim” nënkupton përcaktimin e bërë në pikën 16, te nenit 1, të ligjit nr. 8405, datë 17.9.1998, “Për urbanistikën”
4.Legalizim i zonave informale” nënkupton vlerësimin urbanistik të ndërtimeve pa leje në këto zona, mbështetur në legjislacionin në fuqi për këtë fushë
5.“Legalizim” nënkupton pajisjen me dokumentin përkatës, në përputhje me kërkesat e këtij ligji dhe kriteret e përcaktuara nga studimi urbanistik i zonës informale, pas zgjidhjes së pronësisë mbi parcelën ndërtimore
6.“Parcela ndërtimore” është sipërfaqja nën objekt plus sipërfaqen funksionale të saj

 

Neni 4
Fusha e zbatimit
Ky ligj zbatohet për efekte urbanizimi:
1.Në ndërtime pa leje, që legalizohen në përputhje të plotë me studimin urbanistik të zonës informale të miratuar pse--------------------------------- me studimet ekzistuese
2.Në ndërtime pa leje, që ridimensionohen, për t’u përshtatur me studimin urbanistik të zonës informale të miratuar ose me studimet ekzistuese
3.Në ndërtimet pa leje, që prishen, pasi bien në kundërshtim me studimin urbanistik të zonës informale të miratuar ose me studimet ekzistuese

 

Neni 6
Detyrimet për legalizimin e ndërtimeve pa leje
Për ndërtime pa leje, shtetasit detyrohen që:
a.Për një perudhë 2 -mujore nga hyrja në fuqi e këtij ligji, të bëjnë pranë njësisë së urbanistikës të njësisë së qeverisjes vendore përkatëse vetëdeklarimin e ndërtimit pa leje që kanë përfunduar dhe të sipërfaqes së zënë, sipas formularit që i bashkangjitet këtij ligji
b.Të paraqesin në njësinë urbanistikës të njësisë së qeverisjes vendore përkatëse dokumentacionin e plotë tektniko-ligjor, sipas formularit të miratuar me vendim të Këshillit të Ministrave, brenda një periudhe 1 -vjeçare pas miratimit të studimit urbanistik të zonës informale

 

Neni 8
Etapat e veprimit
Procedurat që ndiqen për realizimin e procesit të legalizimit janë:

 

1.Vetëdeklarimi nga shtetasi i ndërtimit pa leje dhe i sipërfaqes së zënë nga ky ndërtim brenda zonës informale
2.Kërkesa e argumentuar e njësisë së qeverisjes vendore, pas evidentimit të sipërfaqes së zënë nga ndërtime pa leje, për përfshirjen e tyre në procesin e urbanizimit dhe legalizimit
3.Kërkesa për përfshirje në procesin e urbanizimit dhe të legalizimit të sipërfaqes së zënë shqyrtohet në Këshillin e Rregullimit të Territorit të Republikës së Shqipërisë. Përcaktimi i “Zonës informale”, mbi të cilin sjell pasoja juridike ky ligj, bëhet me vendim të Këshillit të Rregullimit të Territorit të Republikës së Shqipërisë
4.Hartimi i studimeve urbanistike të këtyre zonave nga njësitë e qeverisjes vendore
Miratimi i studimeve urbanistike nga KRRTRSH
5.Lejimi për fillimin e legalizimeve të ndërtimeve pa leje nga KRRTRSH pas plotësimit të kushteve të përcaktuara në këtë ligj

 

Neni 9
Dhënia e lejes së legalizimit
KRRTRSH në zbatim të studimit të miratuar prej saj për zonën informale në shqyrtim autorizon fillimin e legalizimeve për ndërtimet pa leje në të, vetëm pasi njësia e qeverisjes vendore, në bashkëpunim me strukturën që mbulon fushën për prishjen e ndërtimeve pa leje, të ketë realizuar lirimin e sipërfaqeve të parashikuara në studim për funksione publike
Njësia e qeverisjes vendore, që mbulon sipërfaqen e zonës informale, për të cilën është miratuar studimi urbanistik, i lëshon lejen e legalizimit kërkuesit, sipas formularit përkatës, pasi të ketë shlyer të gjitha detyrimet financiare dhe të jetë zgjidhur pronësia mbi sipërfaqen e zënë
Mënyra dhe afati i shlyerjes së detyrimeve financiare, të përcaktuara në aktet ligjore në fuqi, dhe formulari i legalizimit përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave
Zgjidhja e pronësisë mbi sipërfaqen e zënë nga ndërtime pa leje

 

Neni 10
Pronësia mbi sipërfaqen e zënë

 

Zgjidhja e pronësisë mbi sipërfaqen e zënë nga ndërtimet pa leje bëhet si më poshtë:
1.Kur sipërfaqja e zënë me ndërtim është pronë jopublike e paluajtshme e shtetit, u shitet ndërtuesve të objekteve sipas vlerësimit të përcaktuar në ligjin nr.8651, datë 22.12.1999, “Për shpronësimet dhe marrjen në përdorim të përkohshëm të pasurisë pronë private për interes publik”, dhe të akteve nënligjore në zbatim të tij
2.Kur sipërfaqja e zënë me ndërtim është pronë private, legalizimi i objektit bëhet pas realizimit të kontratës së blerjes së sipërfaqes së zënë me ndërtim, nga ndërtuesi i objektit
Në rastet kur nuk realizohet kjo kontratë, pronari i sipërfaqes së zënë me ndërtim kompensohet sipas përcaktimit të ligjit nr. 7698, datë 15.4.1993, “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”, të ndryshuar. Në këtë rast ndërtuesit të objektit i shitet sipërfaqja e zënë me ndërtim, sipas përcaktimit të bërë në pikën 1 të këtij neni
3.Kur sipërfaqja e zënë me ndërtim është pronë e njohur me vendim të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish-Pronarëve, pronari kompensohet në përputhje me dispozitat e ligjit nr. 7698, datë 15.4.1993, “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”, të ndryshuar, ndërsa ndërtuesit të objektit sipërfaqja e zënë i shitet sipas përcaktimit të bërë në pikën 1 të këtij neni
Vlerësimi i pronës që do të kompensohet sipas pikave 2 dhe 3 të bëhet në mbështetje të statusit që ka pasur sipërfaqja e zënë në çastin e fitimit të pronësisë
Vlerësimi i pronës që do t’i shitet ndërtuesit të objektit, për rastst e parashikuara në pikat 1.2 e 3 të këtij neni, të bëhet në mbështetje me statusin e ri që do të marrë sipërfaqja e zënë

 

Neni 12
Dispozita detyruese
Mosdeklarimi brenda afatit kohor, deklarimi i pasaktë i ndërtimit dhe i sipërfaqes së zënë, si dhe mosparaqitja e dokumentacionit të plotë tekniko-ligjor sjell përjashtimin nga trajtimi dhe mospajisjen me dokumentin e legalizimit
Zonat informale janë:
Bathorja
Kodër-Kamza
Kodra e Priftit
Paskuqan
Sauk
Këneta e Durrësit
Fusha e Aviacionit në Vlorë
Fusha e Bradesheshit në Elbasan
Disa zona në qytetin e Shkodrës