http://www.korrieri.com/

Moisiu, partive: Konsensus per pronat
E Hene, 05 Korrik 2004

Presidenti dekreton rishqyrtimin nga Kuvendi te ligjit per kthimin dhe
kompensimin e pronave. Ne nje leter per deputetet, Moisiu shpjegon arsyet
teknike dhe politike, qe e shtyne ne kete vendim. OSBE pershendet Kreun e
Shtetit, ndersa socialistet shprehen se nuk ka baze ligjore per nje vendim
te tille

Elton METAJ

Presidenti Moisiu i ka drejtuar nje leter Kuvendit te Shqiperise, ne te
cilen ai shpjegon arsyet e kthimit per rishqyrtim te ligjit per pronat. Ne
nje mesazh te gjate, Kreu i Shtetit u ka shpjeguar deputeteve, se ne
vleresimin e tij, ligji i miratuar ne fillim te korrikut duhet korrigjuar,
ne disa pika, qe lidhen kryesisht me Komitetin Shteteror per Kthimin dhe
Kompensimin e Prones. Sidoqofte, Moisiu ka renditur edhe arsyetimin e tij
politik, duke kerkuar konsensus maksimal nga partite parlamentare. "Ky duhet
te jete ligj i paqtimit dhe jo i konfliktualitetit", shkruan Presidenti, ne
letren, qe shoqeron dekretin e kthimit te ligjit te pronave, qe do t'u
njoftohet neser deputeteve.

Presidenti e ka cilesuar rishqyrtimin e ligjit te pronave, si nje mundesi qe
u jepet forcave politike parlamentare, te gjejne konsensusin e munguar dhe
njeheresh te bejne korrigjimet. "Rendesia e jashtezakonshme e ligjit te
kthimit dhe kompesimit te pronave shtron edhe njehere nevojen, qe forcat
politike te kerkojne e te gjejne konsensus maksimal per te gjitha ceshtjet
madhore qe kane te bejne me te ardhmen e vendit dhe interesat madhore te
tij", shprehet Presidenti.

Arsyet teknike

Ne baze te vleresimeve teknike, qe Moisiu ka renditur per te kthyer ligjin,
eshte rishikimi i tij, "me qellim qe te jete sa me mire i zbatueshem dhe te
evitoje mosmarreveshje apo konflikte te panevojshme per shkak te
mosrregullimeve te plota dhe interpretimeve te ndryshme qe mund t'u jepen
atyre". Ne kete kuader, Kreu i Shtetit eshte kunder te drejtes se Komitetit
Shteteror per Kthimin dhe Kompensimin e Prones, per te shfuqizuar vendime te
komisioneve vendore. Ai sugjeron qe kjo e drejte t'i jepet gjykates. Ne te
njejten kohe, juristet e Presidences kane vleresuar te panevojshem edhe
percaktimin qe Komitetit Shteteror te verifikoje, shfuqizoje apo dergoje ne
gjykate vendimet e komisioneve qe kane zbatuar ligjin e vitit 1993 "Per
kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronareve", si dhe ligjin nr. 7501 te
vitit 1991. "Kjo e drejte e Komitetit Shteteror mund te njihej ne formen e
mbrojtjes se interesave te shtetit, atehere kur, padrejtesisht, nje prone i
eshte kthyer individeve, kur ajo nuk ka qene e tyre, por e shtetit",
propozon Presidenti. Ai mendon se percaktimi, sic eshte ne ligj, do t'i
hapte rruge nje arbitrariteti, i cili mund te kishte pasoja me te renda se
sa zgjidhjet e deritanishme te paplota ligjore. Moisiu ka sugjeruar qe
Avokatit te Shtetit mund t'i vihen detyra te posacme, qe ai te ushtroje
funksionet e tij ne mbrojtje te pasurise shteterore.

Ne te njejten kohe, ne letren e tij per deputetet, Moisiu kerkon qe te
percaktohen me qarte rastet dhe menyra e shkarkimit te anetareve te
Komitetit Shteteror per Kthimin dhe Kompensimin e Prones, per te shmangur
pershtjellimet politike.

Arsyet politike

Presidenti, ne vleresimin per ligjin, konstaton se ai nuk reflekton
plotesisht piken e pare te marreveshjes se partive politike te 18 dhjetorit
2002. Ne te njejten kohe, Kreu i Shtetit, sic shprehet konstaton edhe
"angazhime politike ne nje perqindje jo te vogel, te cilat jane kunder
zgjidhjeve ne aspekte te vecanta te ligjit". "Varianti i miratuar nuk
respekton parime dhe elemente thelbesore te marreveshjes se arritur me
ndermjetesimin e OSBE-se", shkruan Moisiu. Gjithashtu, sipas tij, nje pjese
e forcave politike, te cilat drejtojne nje pjese te konsiderueshme te
bashkive, komunave, qarqeve dhe keshillave perkates, kane deklaruar
mosnjohjen e ligjit dhe angazhimin politik per ta ndryshuar ate ne rast
ndryshimi ne qeverisje, gje qe e cenon integritetin, besueshmerine dhe
hapesiren per veprim te procesit te zbatimit te ligjit. Nje referim per
deklarimet kundershtuese ndaj ligjit te ardhura nga Partia Demokratike e
ish-Presidentit Berisha.

----------------------------------------------------------------------------

OSBE: OK me Presidentin per kthimin
E Hene, 05 Korrik 2004

Prezenca e OSBE-se ne Shqiperi mirepriti vendimin e djeshem te Presidentit
te Republikes, "te arritur pas konsultimesh dhe shqyrtimesh te kujdesshme,
per te kthyer ne Parlamentin shqiptar ligjin per kthimin dhe kompensimin e
pronave, date 8 qershor 2004". "Kthimi i ligjit ne Parlament, - thuhet ne
nje deklarate te zyres se drejtuar nga Liponen, - duhet t'i hape rrugen
rivendosjes se konsensusit qe kishte ekzistuar me pare dhe perben nje
mundesi per Parlamentin per ta permiresuar ligjin ne ato ceshtje per te
cilat Prezenca eshte shprehur tashme".

Prezenca e OSBE-se ne Shqiperi shprehu serish se mbetet e gatshme per te
dhene kontributin dhe ekspertizen e saj te vazhdueshme ne kete drejtim. OSBE
ishte hartuesja e projektit fillestar te ligjit per pronat.

Ligji

"Komiteti Shteteror per Kthimin dhe Kompensimin e Prones ka te drejte te
shfuqizoje vendime te komisioneve vendore".

Presidenti

"Ankimi kunder vendimit te komisioneve vendore duhet te behet ne gjykate e
cila duhet te mbese autoriteti i vetem ne zgjidhjen e mosmarreveshjeve te
paleve ne nje konflikt".

Ligji

"Komitetit Shteteror ka te drejte te verifikoje vendimet e komisioneve qe
kane zbatuar Ligjin nr. 7698, dt.15.04.1993 "Per kthimin dhe kompensimin e
pronave ish-pronareve", dhe Ligjin nr. 7501, date 19.07.1991 "Per token",
dhe t'i shfuqizoje ato ose te kerkoje shfuqizimin e tyre ne rruge
gjyqesore".

Presidenti

"Kjo e drejte e Komitetit Shteteror mund te njihej ne formen e mbrojtjes se
interesave te shtetit, atehere kur, padrejtesisht, nje prone i eshte kthyer
individeve, kur ajo nuk ka qene e tyre, por e shtetit. Avokatit te Shtetit
mund t'i vihen detyra te posacme qe ai te ushtroje funksionet e tij ne
mbrojtje te pasurise shteterore".

Ligji

"Krijohet Komitetin Shteteror per Kthimin dhe Kompensimin e Prones me 5
anetare, te cilet emerohen nga Kuvendi. Nje anetar propozohet nga Keshilli i
Ministrave, dy anetare nga pozita dhe dy anetare nga opozita parlamentare.
Anetari i propozuar nga Keshilli i Ministrave eshte kryetar i Komitetit".

Presidenti

"As ne kete nen (15), as ne ndonje dispozite tjeter te ligjit, qofte dhe
referuese, nuk percaktohen rastet dhe menyra e shkarkimit te anetareve te
ketij Komiteti. Duhet te percaktohen qarte rastet, se cila do te jete
procedura dhe nga cila ane e spektrit politik do te jete zevendesuesi ne
rastin eventual te shkarkimit apo te largimit te nje anetari te Komitetit".

BARDHYL AGASI, Sekretar per Marredheniet me Publikun, PS:

"Presidenti nuk ka asnje baze ligjore per te kthyer ligjin per pronen, ai
ligj eshte hartuar dhe miratuar me konsensus te plote te opozites se madhe,
pra te PD. Eshte lene vetem nje nen i parendesishem ne dukje per
perfaqesimin nga qeveria apo nga presidenca me propozim per kandidatura.
Ngulim kembe se ai eshte nje propozim shume realist, sepse ne te gjithe
procesin nuk mund te shmanget perfaqesuesi i qeverise"

ILIR META, ish-kryeminister:

"Kthimi qe i ka bere Moisiu ligjit te pronave eshte ne drejtimin e
keshillave qe kane dhene edhe institucionet nderkombetare ne pergatitjen e
ketij projekt-ligji, me qellim qe ky projekt-ligj kaq i rendesishem per
stabilitetin social dhe per zhvillimin ekonomik te vendit te miratohet me
nje konsensus sa me te gjere. Jemi te gatshem te kontiubojme per zgjerimin e
bazes se konsensusit".

FATOS BEJA, Deputet i PD:

"Arritja e nje konsensusi pozite- opozite eshte i nevojshem, ne menyre qe
ligji te jete i zbatueshem dhe i qendrueshem. Behet fjale per toka me vlere
te rralle ne bregdet, pas te cilave fshihen emra qeveritaresh, qe duan te
perligjin grabitjet e tyre. Problem tjeter eshte kufizimi ne kthimin e
pronave, pasi ka qene marreveshja qe ne fillim, qe te mos kishte asnje lloj
kufizimi, por prona te shkonte teresisht tek pronari".

GENC POLLO, Kryetar i PDR:

"Akti i Presidentit ishte i duhur, pasi ofronte nje mundesi qe te tere
faktoret e spektrit politik shqiptar te arritjne nje akord dhe nje ligj qe
ofron nje zgjidhje te drejte dhe afatgjate. Ajo duhet te permbaje, si
korrigjimet e nevojshme ashtu edhe konfirmimin e domosdoshem te tapive
aktuale. Vetem keshtu, titulli i pronesise do te kete kredibilitet dhe per
te arritur kete duhet nje konsensus i gjere".
------------------------------------

Pronat, "bomba" per mazhorancen
E Hene, 05 Korrik 2004

Rikthimi ne Kuvend i ligjit per pronat, do te vere jo pak ne veshtiresi
mazhorancen parlamentare te drejtuar nga socialistet. Veshtiresi qe duket se
do te nderthuren me rivotimin e ligjit per kompensimin e ish-te perndjekurve
apo pakenaqesite e aleateve te vegjel te "Koalicionit per Integrim", lidhur
me marreveshjen per reformen zgjedhore. Por se pari socialistet duhet te
vendosin se si do te sillen me dekretin e Presidentit 75 vjecar. Nese, ai do
te hidhet ne koshin e plehrave, duket se do te nise nje duel jo i lehte, ku
PS do te kete perballe Presidencen, opoziten dhe OSBE-ne. Gjithashtu, te
ashtuquajturit "metiste" kane pershendetur dje kthimin e ligjit. Pra
socialistet ne kete rast do te duhet te ritentonin nje prove force, apo me
sakte nje prove numrash ne Kuvend. Shqyrtimi i ligjit per kompensimin e
ish-te perndjekurve, tregoi se numrat jane veshtire te plotesohen,
fillimisht ata qe nevojiten per prezence (71), ne rast te nje bojkoti te
mundshem te opozites. Apo me tej, mbetja ne shumice gjate votimit ne Kuvend,
ku Berisha dhe Meta duket te orientuar te mos mbeshtetesin qendrimet e PS.
Nano do t'i duhet serish te marre stilolapsin per te numeruar ata qe ka pas,
si ne rastin e votimit per ministrat e rinj te qeverise se tij.

Megjithate, socialistet kane edhe nje alternative te dyte, ate te pranimit
te dekretit te Moisiut dhe kerkimit te nje konsensusi. Per Presidentin ky
konsensus duhet te sa me i gjere, ndersa Nanos e Rucit do t'u duhet te
bindin ne rradhe te pare deputetet roze, te mbledhur rreth Ilir Metes. Me
tej, socialistet duhet te tentojne mirekuptimin me opoziten. Nje mirekuptim
qe duket sa i veshtire dhe i mundshem. Replikat e ndezura mes dy lidereve
mund ta pengojne kompromisin, por renia dakort per reformen zgjedhore duket
te jete shembulli per t'u kopjuar. Te pakten per kompromisin PS-PD, qe do te
shpetonte edhe mazhorancen.

El.Me

--------------------------------------------

E Hene, 05 Korrik 2004 http://www.kohajone.com/

DEKRETI I MOISIUT PER PRONAT, SOT NE KUVEND

Eglantina Nasi

Dekreti i Presidentit te Republikes Alfred Moisiu mbi kthimin e ligjit te
miratuar nga Kuvendi "Per kthimin dhe kompensimin e pronave" do t'u
prezantohet sot deputeteve te Kvendit. Nje gje e tille do te behet gjate
mbledhjes se byrose parlamentare, e cila do te drejtohet vetem nga
nenkryetarja e Kuvendit Makbule Ceco. Dhe kjo per faktin pasi
kryeparlamentari Servet Pellumbi ka shkuar jashte shtetit per nje vizite
pune nje javore. Largimi i kryetarit te Kuvendit ndodhi pikerisht vetem nje
dite pas votimit te gabuar qe u be ne seancen e fundit parlamentare lidhur
me miratimin e projektligjit per demshperblimin e te perndjekurve politike.
Pas ketij gabimi i cili u be publik, menjehere kryetari i Kuvendit reagoi
duke deklaruar se ai do te zhvillohet edhe nje here.

Debat per dekretin e Moisiut

Ndersa dje me ane te nje prononcimi zyrtar, selia blu perkrahu vendimin e
Presidentit per kthimin e ligjit mbi pronat, nuk pritet te ndodhe e njejta
gje edhe me partite e tjera politike ye perfaqesuara ne Kuvend. Njera nga
partite kryesore qe pritet te reagoje lidhur me nje fakt te tille eshte
Partia Socialiste e cila ka shprehur qe ne fillim besimin ne variantin e
qeverise per kthimin dhe kompensimin e pronave. Por edhe partite e tjera te
koalicionit qeverises nuk kane sesi te jene dakord me kete dekret te kreut
te shtetit perderisa i dhane ketij projektligji votat e tyre pro per ta
miratuar. Prandaj per kete arsye pritet qe te kete nje reagim te madh gjate
debateve te byrone parlameentare lidhur me diskutimin e dekretit te
Presidentit Alfred Moisiu per miratimin e ketij projektligji mjaft te
rendesishem per vendin dhe per procesin e integrimit te tij drejt
strukturave euroatlantike.

Moisiu i tha "Jo" Kuvendit per Pronat

Ligji per kthimin dhe kompensimin e prones eshte kthyer para dy ditesh edhe
nje here per rishqyrtim ne Kuvend nga ana e kreut te shtetit Alfred Moisiu.
Pas gati nje muaj debati ne te gjitha rrethet politike, Moisiu i ka thene
"jo" ketij ligji, duke dhene nje varg argumentesh per mosdekretimin nga ana
e tij. Njoftimi zyrtar presidencial ka ofruar lidhur me kete fakt, nje
arsyetim te gjate drejtuar ligjvenesve shqiptare. "Pasi e shqyrtova me
vemendje, mendoj se ligji i ardhur per dekretim ka nevoje te rishikohet ne
disa aspekte, me qellim qe te jete sa me mire i zbatueshem dhe te evitoje
mosmarreveshje apo konflikte te panevojshme per shkak te mosrregullimeve te
plota dhe interpretimeve te ndryshme qe mund t'u jepen atyre". Keshtu eshte
shprehur Moisiu ne argumentimin e mosfirmosjes se dekretit duke u ndalur dhe
ne pikat kryesore te kundershtimeve te tij. Duke e pare kete ligj si
themeltar ne vendosjen e rregullave te rendesishme ne shoqerine shqiptare,
pas miratimit te Kushtetutes, Moisiu kerkon nga ligjvenesit shqiptare te
marrin dhe nje here ne konsiderate, per te gjetur konsensusin me te madh te
mundshem te forcave politike parlamentare.

Pas ridebatimit, ligji mund te miratohet

Behet e ditur se sipas rregullave parlamentare, ligji "Per kthimin dhe
kompensimin e pronave" mund te miratohet ne Kuvend me votat e mazhorances
pas zhvillimit te debatit te dyte. Kjo do te thote se vetem nje here e ka te
drejten institucioni i kreut te shtetit te paraqese kerkesen e tij per
kthimin mbrapsht dhe rishqyrtimin e ketij projektligji ne Kuvend. Me pas, i
takon ketij te fundit qe te zhvilloje nje debat te ri mbi kete ceshtje neper
komisione parlamentare dhe ta coje serish ne Kuvend per ta votuar per here
te dyte. Kete radhe, votimi mund te kaloje kete ligj qfte edhe me votat e
mazhorances dhe ne kete menyre te konsiderohet si i miratuar. Pas kesaj,
megjithese ligji mund te kete serish diskutime, nuk ka me te drejte askush
qe ta dekretoje per rishqyrtim. Ai konsiderohet si i miratuar.

Ja rezervat kryesore qe paraqiti Moisiu:

"Konstatoj se ligji i miratuar nuk reflekton plotesisht piken e pare te
marreveshjes se partive politike te 18 dhjetorit 2002, si dhe konstatoj
angazhime politike ne nje perqindje jo te vogel, te cilat jane kunder
zgjidhjeve ne aspekte te vecanta te ligjit" eshte shprehur presidenti lidhur
me kete fakt. Duke u ndalur tek hartuesit e ligjit, te inicuar nga OSBE dhe
hartuar me ndihmen e saj per kreun e shtetit varianti perfundimtar nuk
respekton parime dhe elemente thelbesore te marreveshjes se arritur me
ndermjetesimin e saj. Nenet qe konteston Moisiu ne ligjin e pronave jane: 1.
Ne nenin 16, pika 1/a dhe 3, eshte percaktuar se Komiteti Shteteror per
Kthimin dhe Kompensimin e Prones ka te drejte te shfuqizoje vendime te
komisioneve vendore. 2. Nje rregullim me implikime te panevojshme mendoj se
eshte dhe e drejta e Komitetit Shteteror, neni 16, pika 2, qe te verifikoje
vendimet e komisioneve qe kane zbatuar Ligjin nr. 7698, dt.15.04.1993 "Per
kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronareve" dhe Ligjin nr. 7501, date
19.07.1991 "Per token" dhe t'i shfuqizoje ato ose te kerkoje shfuqizimin e
tyre ne rruge gjyqesore. 3. Neni 15, krijon Komitetin Shteteror per Kthimin
dhe Kompensimin e Prones.

----------------------------------------------------------

05/07/2004 http://www.shekulli.com.al/
Nënkryetarja e PD-së përshëndeti dje kthimin e ligjit të pronave në Kuvend

PD: Pronat, Nuk heqim dorë nga kërkesat tona

N.Perndoj

TIRANE- Partia Demokratike përshëndet dekretin e Presidentit për kthimin e
ligjit të pronave në Kuvend, por në të njëjtën kohë nuk heq dorë nga dy
kërkesat e saj për këtë ligj. Në një deklarim të shkurtër për mediat,
Nënkryetarja e PD, Jozefina Topalli deklaroi se grupi parlamentar i
demokratëve do të kërkojë me ngulm që kryesimi i Komitetit Shtetëror për
Kthimin dhe Kompensimin e Pronave të bëhet nga një titullar i emëruar nga
Presidenti Moisiu. Topalli shtoi gjithashtu se mazhoranca duhet të pranojë
amendimet e opozitës që favorizojnë ish-pronarët në zonat e tokës të dhëna
me konçesion dhe me qira, dhe të mos legjitimojnë pronat e paligjshme që,
sipas saj, janë në duart e qeveritarëve. Nënkryetarja demokrate sqaroi se
ligji për pronat i kthyer edhe njëherë për shqyrtim në Kuvend, duhet të
marrë konsensusin e të gjitha palëve, me qëllim evitimin e konflikteve
sociale. "Mendoj se dy momente janë më të rëndësishme, ajo që lidhet me
moslegjitimimin e pronave të paligjshme në duart e qeveritarëve dhe moslënia
e Komisionit të kthimit dhe kompesimit të pronave në duart e tyre", tha
Topalli.
Dy ditë më parë, presidenti Alfred Moisiu dekretoi kthimin e ligjit të
pronave me arsyen se ligji i miratuar nuk reflektonte plotësisht pikën e
parë të marrëveshjes së partive politike të 18 dhjetorit 2002, dhe në të
njëjtën kohë nuk respektonte parimet dhe elementet thelbësorë të
marrëveshjes së arritur me ndërmjetësimin e OSBE-së.

--------------------------------------------

http://www.balkanweb.com/

 Partitë e vogla paralajmërojnë për bojkotim të komisionit për reformën
zgjedhore

Lajmi i ores 7:20 PM

 TIRANE (5 Korrik) - Partitë e vogla parlamentare paralajmëruan sot gjatë
mbledhjes së byrosë parlamentare, për bojkotim të komisionit për reformën
zgjedhore. Përbërja e këtij komisioni pritet të miratohet gjatë seancës
parlamentare të pasdites në Kuvend. Deputetët e partive e vogla, që në
fillim kundërshtuan miratimin në parlament të tij (1 Korrik). Sipas tyre,
komisioni është "një shkelje e standarteve ndërkombëtare për proceset
zgjedhore" dhe ai "përjashton padrejtësisht spektrin politik nga ndryshimet
në legjislacionin zgjedhor". Reagimi i këtyre partive lidhet me të drejtën e
vendimmarrjes në komision, e cila iu takon vetëm dy partive të mëdha, PS dhe
PD, ndërkohë që forcave të vogla politike iu njihet e drejta të paraqesin
propozimet e tyre për përmirësimin e Kodit Zgjedhor. Komisioni, i cili ka
një mandat dymujor, do të ketë 16 anëtarë, 8 prej të cilëve janë përfaqësues
të mazhorancës, ndërsa 8 të tjerë i përkasin opozitës. Ky komision do të
drejtohet nga dy bashkëkryetarë, të cilët do të zgjidhen me mirëkuptim nga
radhët e komisionerëve. Vendimet e komisionit merren me shumicë votash dhe
quhen të miratuara, kur 'pro' tyre votojnë përfaqësuesit e dy partive më të
mëdha parlamentare, Partia Socialiste dhe Partia Demokratike . bm/bm
(BalkanWeb)



Mehdiu: PR përshëndet kthimin në parlament të ligjit për pronat

Lajmi i ores 3:35 PM


Fatmir Mehdiu
 TIRANE (5 Korrik) - Kryetari i Partisë Republikane, Fatmir Mediu,
përshëndeti sot (e Hënë) kthimin në parlament për rishqyrtim të ligjit "për
kthimin dhe kompensimin e pronave". Në një konferencë për shtyp, Mediu tha
se "mosdekretimi nga kreu i shtetit i këtij ligji, argumentohet me kërkesën
për rishikimin e kompetencave të Komitetit Shtetëror të Kthimit të Pronave".
Në kontekst, ai vuri në dukje se kjo është e pamjaftueshme, pasi "ligji në
tërësi nuk respekton Kushtetutën dhe niset nga interesat politike". Më 8
Qershor, Kuvendi miratoi projektligjin 'për kthimin dhe kompesimin e
pronave" vetëm me votat e mazhorancës. Kjo, pasi opozita e bojkotoi seancën
parlamentare, për shkak të prishjes së konsensusit mes Partisë Socialiste
dhe Partisë Demokratike, lidhur me kryesimin e Komitetit Shtetëror për
Kthimin e Pronave. Dy ditë më parë (3 Korrik), Presidenti Moisiu ktheu për
rishqyrtim në Kuvend këtë ligj, përr rishikimin e disa neneve të caktuara të
tij bm/bm (BalkanWeb)

-----------------------------------------------
 

© 2003 Gazeta Panorama


Faqe 7 - Politikë
5Korrik 2004

Konfliktit për variantin e pronave, i shtohet edhe marrëveshja me PS-në për
Kodin Zgjedhor

PD-aleatët, divorci fare pranë

Selia blu nën presionin e bazës për koalicionin

Elisabeta ilnica
Arsyet dhe mundësitë që Partia Demokratike të braktisë aleatët para
zgjedhjeve, po shkojnë drejt rritjes. Presioni i bazës, Kodi Zgjedhor dhe
Ligji i Pronave, ka thelluar hendekun e PD-së me të djathtët e tjerë.

Çdo lëvizje e selisë blu duket sikur tashmë po kushtëzohet nga këta tre
elementë. Edhe pse duket si një kundërpërgjigje e kërcënimit që po bëjnë të
vegjëlit, në fakt, shkëputja e PD-së po bëhet e detyrueshme. Jo vetëm degët,
por edhe kryesia e selisë blu, është përfshirë nga debatet se kë të mbajmë e
kë të largojmë nga aleatët. Frika se mos kjo çështje mund të kthehet në
përçarje brenda për brenda PD-së, ka bërë që të fillojnë distancat e para me
të vegjëlit. Presioni tashmë ka depërtuar në kryesinë e selisë blu, duke i
kërkuar lidershipit që të zgjedhë mes të vetëve dhe aleatëve.

Tentativat
Edhe pse jo në mënyrë direkte, demokratët po lënë pa alternativë të
vegjëlit. Nga njëra anë premtojnë gjithpërfshirje në proceset më të
rëndësishme, por nga ana tjetër, në fakt, i kanë përjashtuar ato. Shtysa për
të arritur në këtë vendim, ka pasur të bëjë me rezultatet e dobëta që këto
parti arritën të merrnin, jo vetëm në legjislaturën e kaluar, por edhe në
zgjedhjet vendore të tetorit. Në këtë mënyrë, vetë kryesia e PD-së ka pësuar
çarje të madhe, përsa i përket koalicionit të djathtë. Duke e ndjerë veten
të fuqishme, ata po lënë gjithmonë e më pak hapësira për aleatët e tyre. Të
paktën, vetëm gjatë këtij viti, PD-ja pati tri përplasje kryesore me forcat
e tjera opozitare. Fillimisht, nisi lehtë me çështjen çame dhe disa gjëra të
tjera të vogla. Pastaj, krisja më e madhe u vu re te Ligji i Pronave. Asnjë
nga partitë e vogla të djathta, nuk është pajtuar me Ligjin 7501, ndërsa
PD-ja u detyrua që të përkrahte një ligj që e kishte miratuar vetë, kur
ishte në pushtet. Megjithatë, telashet opozitare duket sikur u sfumuan deri
në momentin e nënshkrimit të protokollit të përbashkët zgjedhor, PS-PD. Të
vegjlit u ndien të prerë në besë nga selia blu, pasi paraprakisht kishin
rënë dakord rreth një tryeze, që nuk do të hidhej asnjë hap pa firmosur të
gjitha forcat opozitare, një pakt rreth Kodit Zgjedhor. Ndërkohë, fjala e
fundit që do të përcaktojë të ardhmen e së djathtës, do të jetë tryeza e
partive të vogla, si dhe vota e PD-së për Ligjin 7501.



Mediu paralajmëron 5 amendamente të reja
Pronat, konflikti i pazgjidhur PR-PD

Pas kthimit të ligjit të pronave në Kuvend, republikanët kanë përgatitur
disa amendamente, duke synuar garantimin e së drejtës së pronës. Deputetët e
kësaj partie do të paraqesin gjatë seancës së sotme, kërkesën për të
rishqyrtuar Nenin 6 të projektligjit, i cili kufizon kthimin e tokave në 60
hektarë. Gjithashtu, do të kundërshtohet edhe kufizimi i dhënies së tokave
turistike. Sipas republikanëve, "ligji i miratuar detyron nga ana tjetër
pronarët në këto zona të shesin tokën kundër vullnetit të tyre, personave të
caktuar me një çmim 3-5 herë më të ulët se çmimi i tregut. Një imponim i
tillë ligjor është antikushtetues". Pjesë e amendamenteve të kësaj partie,
do të jenë dhe mbrojtja e prodhimit vendas nga ai i huaj, zgjidhja e
problemeve të banesave, të zëna nga persona të tretë, si dhe pjesëmarrje të
pronarëve të ligjshëm në Komitetin e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave.
Ndërsa PD-ja, nëpërmjet nënkryetares Jozefina Topalli, deklaron se nuk do ta
tolerojë Komitetin e Kthimit të Pronave, si dhe moslegjitimimin e pronave të
qeveritarëve.



Vendimi
Topi: Për Kodin, edhe vetëm me PS-në

PD-ja nuk shqetësohet për aleatët. Nënkryetari demokrat, Bamir Topi, shprehu
dje bindjen se përmirësimet në Kodin Zgjedhor, fare mirë mund të realizohen,
edhe pa pjesëmarrjen e të vegjëlve. "Komisioni bipartizan, edhe vetëm me
PD-në dhe PS-në, do e kryejë shumë mirë punën e tij për përmirësimin e
kuadrit ligjor të zgjedhjeve, pavarësisht bojkotimit të aleatëve të vegjël",
tha ai, duke nënvizuar faktin se boshllëqet e tyre do të mbushen nga
deputetët e majtë dhe të djathtë, respektivisht të partive të mëdha. Sipas
tij, pasi të jenë bërë përmirësimet e duhura në Kodin Zgjedhor, atëherë mund
të flitet edhe për zgjedhje të parakohshme.


Faqe 8 - Koment
5Korrik 2004

Në emër të sedrës së sëmurë e të jetës pa vlerë, harram!


Besnik Mustafaj

Kohë pas kohe në shtypin e shkruar, si dhe në mediat elektronike mësojmë se
familje të ndryshme, në hasmëri njëra me tjetrën, kanë falur gjakun. Këto
janë ndër lajmet më të gëzuara, që mund të marrë shoqëria shqiptare. Për
fatin e keq të ne të gjithëve, janë shumë e shumë më të shpeshta lajmet për
familje...

...që mbyllen me burra, gra e fëmijë, ngujohen, siç thuhet në terminologjinë
e aktualizuar të Kanunit. Pasojat e zemërimit, thotë një mendimtar i Romës
së vjetër, janë gjithmonë më të tmerrshme se sa shkaqet e zemërimit. Dhe
vërtet, një krim individual pasohet nga një ndëshkim kolektiv, ku e pësojnë
njerëz të cilët, zakonisht, nuk kanë asnjë lidhje të drejtpërdrejtë me aktin
kriminal, kanë vetëm lidhje gjaku me autorin, lidhje që po ashtu ata nuk i
kanë zgjedhur vetë, por kanë qëlluar të tilla. Askush nuk e zgjedh vëllain,
babain, xhaxhain apo kushëririn, për shkak të të cilëve një ditë prej
ditësh, krejt papritur, rrufe në qiell të kthjellët, detyrohen të lënë punët
jetëdhënëse, të heqin fëmijët nga shkolla, shkurt, të vetëburgosen, duke i
dhënë një goditje shpesh shkatërrimtare të sotmes dhe të ardhmes së
familjeve të veta. Të gjitha këto dihen.

Po a ka dobi përsëritja e gjërave të ditura? Mendoj se po. Të paktën na
kujton se te një pjesë e mirë e shqiptarëve jo vetëm ka mbijetuar një tharm
mesjetar barbarie, por edhe është mahisur më keq. Në një kontekst të tillë
nuk ka më rëndësi as përqasja e fakteve me Kanunin, siç shoh të bëhet
nganjëherë, për të nxjerrë në pah se është deformuar Kanuni, meqenëse ai nuk
e lejon kurrë vrasjen e fëmijëve, siç nuk lejon as vrasjen e grave dhe as të
burrave kur ata janë të shoqëruar me gra. Besoj se autorë të tillë nisen
sinqerisht nga qëllimi i mirë për t'i pakësuar gjithsesi dëmet e fenomenit
barbar të gjakmarrjes. Të paktën fëmijët të shkojnë në shkollë, thonë ata.
Të paktën gratë të punojnë diçka për të mbajtur gjallë familjet. Mua kjo
përpjekje, pavarësisht qëllimit të ndershëm që e ushqen, më duket në thelb
një kapitullim i modernitetit të Shqipërisë. Në asnjë rrethanë për
lehtësimin e kësaj plage nuk mund të thirret në ndihmë Kanuni. Do të ishte
si një lloj legjitimimi i asaj çka mbetet pastaj nga interpretimi, domethënë
legjitimim i së drejtës për të vrarë burrat, me një fjalë, legjitimim i
gjakmarrjes. Kanuni është vërtet një monument unikal i kulturës shqiptare,
por një monument që e ka vendin vetëm në muze e në arkiva. Koha e tij do të
duhej të kishte perënduar dhe çdo përpjekje për ta përdorur si instrument
legal rregullues në marrëdhëniet mes shqiptarëve në vitet dy mijë, është i
gabuar e me pasoja. Unë jam i bindur, pra, se ndaj Kanunit duhet mbajtur një
qëndrim radikal dhe i përcaktuar mirë e qartë për t'i hapur rrugë vetëm
veprimit të ligjit e të drejtësisë.

Në këtë frymë e kam kuptuar vazhdimisht unë veprimtarinë e misionarëve të
paqes në Veri. Të paktën, publikisht, nuk kam parë ndonjëherë që ata të
shfaqen duke folur në emër të Kanunit. Pajtimet që ata përpiqen të
realizojnë, nuk përbëjnë kësisoj asnjë rivalitet me drejtësinë dhe as nuk
çojnë në zvogëlimin e përgjegjësisë së atij që ka kryer krimin. Përkundrazi,
veprimtaria e këtyre misionarëve, ashtu siç e kam kuptuar unë deri tani,
ndihmon pikërisht për ta përqendruar mirë e më mirë përgjegjësinë për krimin
tek ai që e ka kryer, duke i ndihmuar kështu të gjithë njësoj: edhe
drejtësinë, edhe farefisin e kriminelit, edhe farefisin e viktimës e, madje,
edhe vetë kriminelin, sado që kjo e fundit ngjan si paradoks. Drejtësia
ndihmohet, sepse duke ia lënë asaj në dorë tërë të drejtën e ndëshkimit të
fajtorit, veprimi i saj lehtësohet, autoriteti i saj rritet dhe vetë
ndëshkimi pastrohet nga përmbajtja hakmarrëse dhe realizohet në atë masë sa
ç'i nevojitet gjithë shoqërisë dhe jo sa ç'e kërkojnë emocionet e tronditura
të familjes së dëmtuar. Qysh në Deklaratën e të Drejtave të Njeriut më 1794,
kur u hodhën themelet e Evropës moderne, thuhet se ligji shpreh vullnetin e
gjithë shoqërisë. Ndihmohet po aq edhe farefisi i kriminelit, duke çliruar
nga fajësia dhe pasojat më së shpeshti fatale që nënkuptojnë këto rrethana,
një numër njerëzish, burra, gra e fëmijë, të cilët nuk e kanë kërkuar dhe as
nuk e meritojnë të gjenden në një kalvar të tillë. Ndihmon veçanërisht shumë
farefisin e viktimës, duke i mbrojtur ata nga fati i keq për t'u shndërruar
nga të dëmtuar në kriminelë. Sepse të vrasësh, qoftë edhe për të marrë
hakun, ke kryer një krim dhe gjuha ende nuk ka shpikur një fjalë tjetër për
ta dalluar autorin e një vrasjeje të tillë nga kriminelët e tjerë që nuk
kanë vrarë për të marrë ndonjë hak. Edhe vetë krimineli ndihmohet, pa
dyshim. Duke marrë gjithë përgjegjësinë që i takon, pra edhe ndëshkimin që e
ka hak, ai lehtësohet së paku nga përfshirja e pjesëtarëve të familjes së
vet në pasojat e çmendurisë apo të poshtërsisë së tij. Shkurt, ngushtohet
rrethi i tragjedisë.

Gjithë sa rreshtova më lart, janë vërtet gjëra të ditura për këdo dhe
meqenëse nuk mëtoj aspak të marr autorësinë e një arsyetimi të tillë krejt
komun, ndihem i shpenguar për të gjykuar se argumentet e shpalosura aty më
duken fare të thjeshta dhe bindëse për çdo njeri me logjikë të shëndoshë..

Pse atëherë janë kaq të rralla rastet e faljes së gjakut? E thënë ndryshe e
më troç, pse atëherë janë kaq të shumtë njerëzit që zgjedhin rrugën e
shndërrimit të vetes nga i dëmtuar padrejtësisht në kriminelë? Përgjigjja më
e shpejtë e më përgjithësuese do të çonte në përfundimin se diçka thelbësore
është cënuar në logjikën e në psikikën e tyre njerëzore. Sepse fjala
zakonisht është për njerëz që deri dje nuk kishin shfaqur asnjë simptomë
prej krimineli. Del kështu në pah një cënim i logjikës e i psikikës së tyre
njerëzore, që nuk mund të kurohet në rrugën klasike të mjekësisë së
specializuar. Por nevoja për t'i ndihmuar mbetet, e madje urgjente. Fakti
është se më së shpeshti reagimi shfaqet njësoj si tek ata që e kanë parë
hasmin e vet të ndëshkohet me drejtësi nga ligji, edhe tek ata, që e kanë
parë hasmin e vet të ledhatohet nga ndoca gjyqtarë të korruptuar. Pra,
veprimi i saj është i domosdoshëm, një veprim në kohë, i fortë dhe i
paanshëm, ama nëse ai veprim mbetet i vetëm, ai është krejt i pamjaftueshëm
për të arritur rezultatin e dëshiruar. Duke u ndalur te drejtësia, do të
thosha edhe se veprimi i saj duhet të bëhet shumë më kompleks nga ç'
paraqitet deri tani. Bie fjala, në kodin penal parashikohet ndëshkimi i atij
që kërcënon me vdekje. Të gjithë të ngujuarit natyrshëm kanë marrë kërcënime
të tilla. Por nuk kam dëgjuar ndonjë rast denoncimi në prokurori nga ana e
tyre. Pse gjithë ky nënshtrim? E mira e do që të zgjerohet sa më shumë fusha
e veprimit të ligjit, sado që vetë ky nënshtrim nxjerr në pah edhe një herë
se problemi çon mirëfilli në thelbin e qytetërimit shqiptar, si një
qytetërim i prapambetur, në të cilin kultivohet sedra në kurriz të logjikës.
Lexoja në një të përditshme para pak javësh mbi pajtimin në Shkodër të
familjes Toka me familjen Hasani. Ishte organizuar edhe një ceremoni, në të
cilën kishte marrë pjesë edhe një funksionar i Këshillit të Evropës.
Gjithçka me vend e fort kuptimplote. Aty citohej funksionari i Këshillit të
Evropës të kishte thënë: "Është e lehtë të marrësh hak, por është e vështirë
të falësh. Ju zgjodhët rrugën më të vështirë dhe unë ju përgëzoj." Nuk besoj
se ai do të guxonte të thoshte në Strasburg, para bashkatdhetarëve të vet,
se marrja e hakut, domethënë asgjesimi fizik i hasmit të vet, është një
veprim më i lehtë se sa lënia e ndëshkimit të fajtorit në dorë të
drejtësisë. Do ta merrnin për të çmendur po të dëgjonin nga goja e tij
gjykime të tilla. Ndërsa këtu midis nesh jo. Përkundrazi. Sigurisht që ai
niset nga parimi se kuvendi bëhet siç është vendi. Me fjalë të tjera, vendi
i sedërlinjve të sëmurë.

Kontaktoni me autorin e shkrimit: besnikmustafaj2001@yahoo.com



Faqe 9 - Koment
5Korrik 2004

Pronat dhe dilemat e lëvizjeve të reja politike


Rudi Erebara

Më në fund, të gjitha kahet politike ranë në "grackën" e pronave. Tani, nuk
mund të shtyhet më ky problem për vitet e ardhshme, me qëllim që kriza dhe
dëmi t'i mbetet një force të mëvonshme. Fakti që të gjitha forcat politike
janë deklaruar, në një formë a në një tjetër, për pronat si kyçi...

...i krizës dhe i daljes nga ajo, nuk po tregon se ekziston një forcë
politike që të ketë lidhje organike dhe të përfaqësojë progresin me
zgjidhjen e këtij problemi. Një parti e tipit "kamikaze" politike, gjithmonë
që të mbartë totalisht suksesin dhe dështimin, pikërisht me pronat. Lëvizja
e Mbretit dhe e Metës, hë për hë jashtë formacionit institucional parti,
përkrahën vendimin e presidentit Moisiu për rikthim të ligjit në Parlament,
por nuk u deklaruan hapur dhe pastër kundër zgjidhjes mes kompromisit të dy
partive të mëdha. Kështu, duke mos e atashuar veten në krah të zgjidhjes së
problemit më të madh që po vuan Shqipëria, si kusht për integrim të
mëtejshëm në Evropë, pa nisur ende fushata, mbeten të paqarta. Kërcënimi i
zgjedhjeve të parakohshme, që i gjen të papërgatitura partitë e vogla, nëse
nuk deklarohen hapur për zgjidhjen e problemit të pronave, i le në pozita të
tilla, sa votuesi nuk do të mund t'i gjejë edhe aq lehtë në listën me shumë
emra partish ku shndrisin si parulla e vjetër Parti-Enver, PS-PD. E kjo,
gjithmonë sikur, si Lëvizjes Mretërore, si Lëvizjes së Metës, t'u shkruhet
emri në fletën e votimit si alternativat e reja, e majtë e djathtë; këtë
ngatërresë që ne e quajmë politikë. Ky ndoshta mund të shënojë edhe
përfaqësimin më të ri, duke qenë se ende Mbreti nuk i ka shpallur partitë që
mbështesin lëvizjen e tij, por që siç duket, do të përfaqësohet nga partitë
më të vogla të spektrit të djathtë.

Pse është e rëndësishme, të deklarohesh si njësh me zgjidhjen e çështjes së
pronës?

Sepse, është e vetmja mënyrë që t'i jepet një goditje mosbesueshmërisë në
drejtimin politik dhe institucional në vendit. "Beteja" e Mediut dhe e
republikanëve për çështjen e pronave dhe çështje të tjera, që kanë lidhje me
drejtimin e djathtë, megjithë sukseset e arrituara, vuan pikërisht mungesën
e lidhjes 100 për qind me elektoratin që e ka interes zgjidhjen e këtij
problemi, sepse përfaqëson një pjesë që deri më sot nuk i ka nxjerrë
fitimtarë maxhoranca, ndoshta se janë disi kundër monarkisë, e kjo,
reflektohet pronësisht në elektorat. Por ku është pozicionimi i Lëvizjes
Socialiste për Integrim? Lëvizja e tij në bazën e PS-së thuhet që kërkon
kohë, të marrë formë dhe fuqi, por edhe socialistët janë po aq shqiptarë dhe
kanë prona njëlloj si të djathtët.

Në këto kushte, mund të parashikohet një alenacë me bazë zgjidhjen shqiptare
të pronës, pa tutelën e OSBE-së dhe marrëveshjen mes dy partive të mëdha,
pakt që i çon në fitore partitë e vogla. Por kjo mund të sjellë për Metën
daljen me 100 për qind nga PS-ja. Kjo dalje e paragjykuar, deri më sot, si
humbje për të dhe krahun që përfaqëson, ka nevojën e votës së sigurt të
socialistëve, po aq sa ka PD-ja nevojë për votën e sigurt të atyre që quan
ish-pronarë. Pa mundësi taktikash, nëse kemi zgjedhje të parakohshme,
inkuadrimi i Lëvizjes së Metës në frontin e pronarëve do ta prishë alenacën
e të mëdhenjve, për shtyrjen deri në pafundësi të problemit, metodë kjo e
ndjekur nga PS-ja dhe PD-ja, por edhe do rrezikojë në një farë mase
rezultatin e votimit, pro tij. Kështu, forca e tretë, e aq përfolur si
zgjidhja magjike e problemit, do përbëhet nga konglomerati i problemeve që
ishin për t'u zgjidhur nga PD-ja e 1996-s dhe nga PS-ja e deri 2004, ku ai
bënte pjesë. Brenda kësaj force që duhet të parashikohet si aleancë,
interesat puqen te prona, pasi nuk ka asnjë shans tjetër përballë
kalkulatorëve të votave të PS-së dhe PD-së. Kjo gjë i kthen të dyja
lëvizjet, Mbretëroren dhe Metën, në aleatë të një fronti me qëllime të
përbashkëta, por me politika që vërtet ka mundësi të zgjidhen, pasi të jetë
ndërruar raporti i forcave.

A do t´i kthejë Meta pronat, kur del nga PS-ja që nuk i ktheu? Mbetet për t'
u parë, por taktikisht, i duhet ta propozojë si problemin e parë në listë,
që të balancojë koston elektorale që ka mundësi se duhet të paguajë.
Integrimi dhe zhvillimi kombëtar, i zënë fill si platforma elektorale nga të
dyja lëvizjet, kalon nga kufijtë e pronës ku alenaca mes së djathtës dhe së
majtës shqiptare, për herë të parë ka një qëllim pozitiv. Sigurisht, që ka
më shumë emra brenda, por qëllimet e mëdha kërkojnë edhe më shumë forca.