Ambasadori ne Rome, Nano "mposht" Moisiun
Presidenti i Republikes dekreton Pavli Zerin ne detyren e Ambasadorit te
Jashtezakonshem dhe Fuqiplote te Shqiperise ne Itali, Malte, San Marino dhe
FAO. Pavaresisht kundershtimeve, Kreu i Shtetit hedh firmen ne dekret
Pavli Zeri do te jete Ambasadori i ri i Shqiperise ne Rome, per te
zevendesuar ne kete detyre Pellumb Xhufin, i cili u largua nga sherbimi
diplomatik per t'u bere nenkryetar i Levizjes Socialiste per Integrim. Me 6
tetor mesohet se Moisiu, me propozim te Kryeministrit, ka dekretuar emerimin
e Pavli Zerit si Ambasador i Jashtezakonshem dhe Fuqiplote i Shqiperise ne
Itali, si dhe akreditimin ambasador i Jashtezakonshem dhe Fuqiplote
jorezident i Republikes se Shqiperise ne Malte, San Marino dhe ne
Organizaten Boterore te Ushqimit (FAO).
Pavli Zeri, zv/minister i Mbrojtjes, eshte njekohesisht anetar i strukturave
drejtuese te Partise Socialdemokrate. Pikerisht per kete arsye, Moisiu duket
te kete nguruar ne hedhjen e firmes per emerimin e tij si ambasador, edhe
pas miratimit nga Komisioni Parlamentar i Politikes se Jashtme. Ne fjalimin
e fundit ne Kuvend me 13 shtator, Kreu i Shtetit ishte shprehur se ne
institucione po sugjerohen "militante politike apo te deleguar qe i ndajne
qytetaret ne miq e kundershtare politike". Megjithate, pas nje takimi gjate
javes se shkuar me Kryeministrin Nano, Presidenti Moisiu duket te kete
nderruar mendje dhe ka hedhur firmen ne dekretin e emerimit te Pavli Zerit.
"Presidenti, ne bashkepunim me Kryeministrin, eshte duke vazhduar punen
normalisht per te studiuar dhe emerimin e ambasadoreve te tjere", thuhet ne
nje njoftim zyrtar, te shperndare dje nga Presidenca. Nje nder emrat qe ka
mberritur tashme ne zyren e Kreut te Shtetit eshte edhe ai i Shpetim Cuckes,
i miratuar nga Komisioni i Jashtem i Kuvendi, si ambasador ne Kroaci dhe
Bosnje-Hercegovine. Gjithashtu, ne deklaraten e djeshme, Kreu i Shtetit ka
hedhur poshte zerat per emerime te keshilltareve te tij ne detyren e
ambasadorit.
El.Me
-------------------------------
© 2003 Gazeta Panorama http://www.panorama.com.al/
Faqe 18/19 - Speciale
vajza e presidentit
intervista
Flet vajza e madhe e presidentit
Rubena Moisiu: Sot datėlindja e parė pa Admirin
Luljeta Progni
Profesioni e ka bėrė qė tė mos e ndajė kurrė binomin nėnė - fėmijė. Sa herė
qė flet pėr tė e ka tė vėshtirė.Kėshtu i ndodh edhe kur i duhet tė flasė pėr
tė vėllain, Admirin, i cili nesėr duhej tė festonte 33-vjetorin.
E di qė mė tė vėshtirė se tė tėrė e ka pasur i ati, i cili pas kėsaj ndodhie
duhet tė telefonojė ēdo ditė pėr tė ditur si janė fėmijėt. "Po nuk na pa ēdo
ditė, diēka i mungon", thotė Rubena, e cila ėshtė mė e madhja e fėmijėve tė
presidentit. Natyrisht, ajo e di, si nėnė, si motėr, si profesioniste, se
humbja e njė fėmije ėshtė dhimbja mė e madhe pėr ēdo prind, por jeta nuk
mund tė ndalet kėtu.
Ndėrkohė, si bijė e presidentit ajo nuk ka parė kurrė asnjė ndryshim tek
vetja. Pranon qė ka njohur miq tė rinj, por e di qė nuk ka vend pėr
servilėt. "Nuk kam ē't'u ofroj servilėve", thotė Rubena, e cila edhe nė
ditėn e zgjedhjes sė babait nė krye tė shtetit, ėshtė rikthyer nė punė, duke
vazhduar turnin e rojes.
Ndėrsa, lidhur me kėshillimin me tė atin, Rubena thotė se kjo nuk ka
ndodhur. "Kemi pranuar tė ndajmė bashkė intimitetet tona, por jo profesionet
tona", thotė Rubena, e cila bashkėbisedon me tė atin ēdo ditė, por jo pėr
problemet qė kanė tė bėjnė me drejtimin e shtetit apo me punėn e saj.
"Ndoshta do tė ndodhte qė mund tė diskutonte me nėnėn, nėse do tė ishte
gjallė. Por ne mbetemi gjithnjė fėmijė pėr tė", thotė Rubena. Vajza e
presidentit thotė se tė vetmen gjė qė nuk ka arritur ta kapėrdijė gjatė
kėsaj kohe ėshtė kritika e medias. Edhe pse pranon se ka bėrė shumė qė njė
gjė e tillė tė mos i bėjė pėrhtypje, pranon qė nuk ka arritur ta anashkalojė
zemėrimin, sidomos kur pėr tė atin kanė shkruar nė mėnyrė tė ekzagjeruar. "E
respektoj shtypin dhe misionin e tij, por ndonjėherė ekzagjerohet", thotė
Rubena. Ndėrsa lidhur me marrėdhėniet e babait me Nanon e Berishėn, ajo nuk
pranon tė komentojė asgjė.
Pas shumė vitesh punė si mjeke gjinekologe, a ka momente tė veēanta tė jetės
suaj nė kėtė profesion?
Veē kėnaqėsisė sė tė priturit tė njė jete tė re, qė ėshtė gjėja mė e bukur e
kėtij profesioni, ka edhe vėshtirėsi. Kjo pėr shkak se nė njė akt lindjeje,
njė mjek mbart mbi vete dy jetė njerėzish, nėnėn dhe fėmijėn. Ky profesion
bėhet mjaft i vėshtirė kur lindja ka komplikacione dhe ka tė papritura tė
pakėndshme, kur rrezikohet jeta e nėnės apo e fėmijės. Ka shumė stres, pasi
pėrveē faktit qė tė duhet tė jesh i sigurt se shėndeti i nėnės dhe fėmijės
shkon mirė, tė duhet qė shpesh tė bėsh edhe psikologun gjatė njė akti
lindjeje, pėr vetė vėshtirėsitė qė ka njė nėnė nė njė rast tė tillė. Momente
tė veēanta, jo tė bukura tė profesionit tim, janė kur na ndodh fatkeqėsia e
humbjes sė jetės sė fėmijės, aq mė keq akoma kur humb jetėn e njė nėne,
sepse pėr ne ai moment ėshtė fundi i botės. Por ėshtė njė moment mjaft i
tmerrshėm kur tė duhet t'i thuash njė prindi se ka humbur fėmijėn, kur ai
mezi pret ta shohė. Ky pėr mua ėshtė momenti mė i vėshtirė i profesionit
tonė.
Ēfarė ndryshoi nė jetėn tuaj profesionale, nė marrėdhėnie me kolegėt, kur
babai juaj u bė president?
Unė kam tė njėjtėt miq e shokė qė kam pasur edhe kur babai im nuk ishte
president. Kam tė njėjtin rreth shoqėror dhe familjar qė kam pasur. Miq tė
rinj nuk kam, por njohje tė reja po. Pra, nuk ka ndonjė ndryshim nė rrethin
tim. Natyrisht qė natyra e njeriut ėshtė e ndryshueshme dhe shprehet e
ndryshme nė forma tė ndryshme. Ka edhe njerėz qė mund tė tentojnė tė bėjnė
servilin me mua, por nuk besoj se u ka ecur, sepse nuk kam shumė pėr t'u
ofruar servilėve.
Si e pėrjetuat momentin kur babai juaj u bė president?
Kur u bė votimi nė Parlament unė isha mjeke roje nė maternitet dhe mė ka
zėvendėsuar njė kolegu im, sa pėr tė asistuar nė seancėn kur votohej,
thjesht qė unė tė isha e pranishme atje, siē ishte e gjithė familja, qė
babai tė mos shfaqej i vetėm atje. Mė pas unė u ktheva nė punė.
Ēfarė ndodhi nė maternitet kur u kthyet?
Asgjė e veēantė, ekipi i mjekėve, kolegėt e mi qė ishin nė punė atė natė, mė
pritėn te dera dhe mė uruan pėr babain, ndėrkohė qė unė isha ende e paqartė
se pėrse mė uronin.
Qė nga ky moment juve ju ėshtė dashur tė rezervonit mė humė kohė pėr babain
tuaj, pėr ta mbėshtetur nė pėrgjegjėsitė e tij si kreu i shtetit.
Babai ishte nė njė moment tė vėshtirė, pasi kishim vetėm tre muaj qė kishim
humbur mamanė. Pra, ne rrinim gjithnjė bashkė tė gjithė, duke suportuar
njėri-tjetrin pėr dhimbjen e nėnės. Nė kėto momente babit iu ngarkua njė
detyrė e rėndėsishme, gjė qė ne na bėnte tė qėndronim mė shumė afėr tij.
Sa herė e takon, a flet me tė nė telefon gjatė ditės?
Ka ditė qė unė nuk e takoj. Por kjo ndodh shumė rrallė, sepse ne shihemi
pothuajse ēdo ditė. Nėse ne nuk shihemi, ai na telefonon ēdo ditė pėr tė na
pyetur si jemi. Tė njėjtėn gjė bėjmė edhe ne, duke e marrė nė telefon pėr ta
pyetur si ėshtė me shėndet, apo si e ka kaluar ditėn. Ky lloj komunikimi
ndodh, pasi unė nuk jetoj me babain.
E kėshilloni, a e pranon nga ju njė gjė tė tillė?
Nuk ka marrė kėshilla nga ne. Nuk merr kėshilla, por dhe unė nuk i jam
afruar t'i jap kėshilla. Nuk e di si mund tė gjykohet kjo gjė, megjithatė,
ne nuk e kemi ndarė asnjėherė pjesėn profesionale nė familje. Ne flisnim pėr
problemet familjare, ndėrsa pjesėn profesionale ne preferojmė ta lėmė jashtė
bisedave tona, parapėlqejmė tė mos i ndėrhyjmė njėri-tjetrit nė punė.
Do tė ndodhte nėse do tė ishte nėna juaj?
Me njė bashkėshorte edhe mund tė konsultohej ose tė bisedonte. Ndoshta me
fėmijėt ėshtė mė e vėshtirė, edhe pėr shkak tė raporteve fėmijė - prind.
Pra, unė mendoj se ky raport nė kėtė rast ka ekzistuar dhe po ekziston, pa
pjesėn e kėshilltarit nė mes.
Si reagoni kur ngriheni nė mėngjes dhe shikoni qė shtypi ka sulmuar babanin
tuaj?
Kjo gjė ishte e pritshme pėr ne, pasi janė gjėra tė zakonshme pėr njerėz
publikė. Ne kishim vendosur qė ndaj kėtyre reagimeve tė ishim disi
mospėrfillės, pasi janė krejt tė zakonshme. Nė tė vėrtetė, nuk ndodhi
kėshtu, sepse tė pavėrtetat apo trillimet e shtypit tė vrasin shumė. Nė
fakt, mua mė nervozojnė shpesh. Nuk e reflektoj nė raste tė tilla, por nuk i
shmangem dot nervozizmit. Sidoqoftė, media ka misionin e saj, por, pėr tė
qenė e sinqertė, dua tė them se shpesh media nė Shqipėri ekzagjeron dhe
keqinterpreton. Ka qenė rasti kur u tha se pėr shkak tė Moisiut u vranė
qentė e Bllokut apo u bllokua trafiku. Nuk janė aspak tė vėrteta. Ndėrsa
pjesa qė ka tė bėjė me politikėn nuk mė nervozon, pasi janė reagime sipas
mėnyrės dhe kėndvėshtrimit tė secilit.
As kur sulmohet ashpėr nga Nano apo Berisha?
Jo, nuk mund tė them se kam reagime apo pakėnaqėsi nė raste tė tilla. Ėshtė
e drejta e secilit tė interpretojė qėndrimet sipas mėnyrės sė tij, pasi
secili ka interesat e veta nė politikė. Mund tė them se sulmet e politikės
ndaj babait tim nuk shkaktojnė ndonjė nervozitet apo ndjesi tjetėr tek unė
apo te motrat e mia.
Humbja e vėllait tuaj ju detyroi t'i pėrkushtoheshit mė shumė.
Ēdo njeri qė ėshtė prind e kupton se sa moment i vėshtirė ka qenė pėr ne,
por nė mėnyrė tė veēantė pėr babain tim. Kjo na ka detyruar tė jemi tė
bashkuar pėr tė kaluar dhimbjen tonė. Madje, babai pas kėtij momenti ėshtė
bėrė shumė mė i ndjeshėm, pasi kėrkon tė dijė nė ēdo kohė se si jemi. Siē
duket, po nuk na pa ēdo ditė, diēka i mungon. Kjo dhimbje na ka bashkuar mė
shumė. Nė tė vėrtetė, u bėnė shtatė muaj qė ka vdekur dhe ai sot ka
datėlindjen, do bėnte 33 vjeē... Ēfarė do tė bėj nesėr unė, do shkoj nė
varreza. Po njė prind ē'mund tė bėjė nė njė rast tė tillė. Gjithkush e
kupton se sa vuan, pasi nuk ka asgjė mė tė rėndė nė jetėn e njė prindi se sa
kur humb fėmijėn e tij. Tė tjerat vijnė shumė shkallė mė poshtė.
Aksidenti i Admir Moisiut
Rreth shtatė muaj mė parė, nė njė aksident automobilistik, ka gjetur
vdekjen, djali i vetėm i presidentit Moisiu, Admir Moisiu. Nė vendin e
quajtur Uji i Ftohtė nė Tepelenė, rreth 100 metra larg nga fabrika e
prodhimit tė ujit tė gazuar, filial i "Coca Cola"-s, makina me tė cilėn
udhėtonte i biri i presidentit, ka rėnė nė lumin Drino. Masat e menjėhershme
tė policisė dhe organeve tė tjera tė shtetit bėnė tė mundur qė trupi i
djalit tė presidentit tė gjendej brenda asaj dite, pak orė pas ngjarjes. Nė
kėtė udhėtim drejt Gjirokastrės, djali i presidentit Admir Moisiu, i cili
mbante potin e drejtorit tė Kontrollit nė Prokurinė e Pėrgjithshme,
shoqėrohej nga Rahman Jata, ekonomist nė Prokurorinė e Pėrgjithshme, si dhe
Artan Shijaku, drejtues i automjetit. Gjatė kėtij aksidenti, i biri i
presidentit bashkė me shoferin e automjetit kanė gjetur vdjekjen, ndėrsa
personi i tretė ka mundur tė mbijetojė. Admiri ishte djali i vetėm i
presidentit Moisiu dhe vdiq nė moshėn 32 vjeē. Kjo ngjarje tronditi tė
gjithė opinionin shqiptar.
"Nuk dua tė flas pėr politikė"
Nuk do tė flasė shumė pėr politikė, as pėr atė qė pėrfshin babain e saj si
president. Flet me humė pasion pėr profesionin e saj, pėr tė cilin thotė se
nuk do ta ndėrronte me asnjė tjetėr. "Ėshtė njė profesion qė shkakton shumė
tė papritura. Tė jep shumė kėnaqėsi, por, nė tė njėjtėn kohė, ke pėrpara
sfidėn e pėrballjes me momente tė vėshtira, siē ėshtė humbja e njė fėmije
apo e njė nėne. Nuk ka asgjė mė tė vėshtirė pėr mua nė profesionin tim, sesa
kur detyrohem tė jem nė njė situatė kur prapa derės sė spitalit mė pret njė
prind, tė cilit duhet t'i them se fėmija ka vdekur gjatė lindjes" thotė
Rubena, pa shmangur dot stresin e njė momenti tė tillė. Megjithėse thotė se
nė kohėn kur ajo do tė zgjidhte fakultetin nė tė cilin do tė kryente
studimet e larta, nuk kishte shumė mundėsi zgjedhjeje, nuk ndihet e penduar
se ka studiuar pėr mė shumė se pesė vite dhe vazhdon tė punojė nė kėtė
profesion.
Kishte pasur shumė frikė tė asistonte nė njė akt lindjeje, pasi pėr tė ishte
gjėja mė e vėshtirė. "Mė dukeshin heronj mjekėt qė arrinin tė pėrballonin
njė akt lindjeje. Mė dukej shumė e ēuditshme se si mund tė pėrballosh njė
gjė tė tillė dhe kurrė nuk mendoja se unė do tė isha njė ndėr ata nė tė
ardhmen", thotė jo pėr profesionin tė cilin ajo e ushtron prej vitesh.
Sidoqoftė ajo thekson se gjatė studimeve pasioni i saj nė mjekėsi ishte
pikėrisht gjinekologjia. Ajo thotė se obsetri-gjinekologjinė e ka studiuar
me shumė pasion, por pa menduar tė kishte pikėrisht kėtė profesion nė tė
ardhmen.
Drejtoresha e Maternitetit, Rubena Moisiu rrėfen aktivitetin e ditės sė
premte
Gratė e Presidentėve nė Tiranė
Samiti, sfida nė luftėn kundėr sėmundjeve kanceroze
Njė vit mė parė nė Zagreb zonja e parė e kėtij vendi thirri nė samit
bashkėshortet e presidentėve tė vendeve tė Evropės Juglindore pėr tė
sensibilizuar kėto vende nė luftėn kundėr sėmundjeve kanceroze te gratė.
Atje ishte e ftuar edhe vajza e madhe e presidentit, Rubena Moisiu, e cila e
sjell kėtė samit nė Tiranė me iniciativėn e saj. E tronditur pėr shifrat
katastrofike tė kėsaj sėmundjeje nė Shqipėri, krahasuar me vendet e tjera tė
rajonit, drejtoresha e maternitetit tė ri tė Tiranės, ka vendosur tė mbledhė
"First Lady-t" e vendeve tė rajonit pėr tė sensibilizuar shoqėrinė
shqiptare, qeverinė shqiptare, organizatat joqeveritare, si dhe vetė gratė
shqiptare pėr tė kontribuar nė luftėn kundėr kėtyre sėmundjeve. Nė samitin e
Zagrebit ajo ishte e ftuar si bija e presidentit, por kishte nė kėtė samit
edhe statusin e mjekes. "Nisma filloi njė vit mė parė, nė maj tė 2003, kur
isha e ftuar nė takimin e organizuar nė Zagreb nga z. Mesiē me bashkėshortet
e presidentėve tė vendeve tė Evropės Juglindore dhe Qėndrore. Tema e kėtij
takimi ishte iniciativat qė zonjat mund tė merrnin nė vendet e tyre nė
luftėn kundėr kancerit tė gjirit, kėtė sėmundje tė parandalueshme, fakt i
cili shumė pak njihet, pra qė ėshtė njė sėmundje e parandalueshme. Zonjat e
pranishme morėn iniciativėn pėr tė forcuar bashkėpunimin nė nivle rajonale.
Shqipėria kishte shifrat mė tronditėse lidhur me kėto sėmundje, ku nė 100
gra tė sėmura, 95 prej tyre vdesin dhe vetėm pesė prej tyre shpėtojnė,
ndėrsa shifrat e vendeve tė tjera pėr tė njėjtin tregues, ishin krejt tė
kundėrta. Pra nė 100 gra tė sėmura me kancerin e gjirit, 95 prej tyre
shpėtojnė dhe vetėm pesė prej tyre vdesin. Kjo pėr shkak tė diagnostikimit
tė hershėm nė kohėn e duhur", tha zonja Moisiu. Ajo thotė se e ka ndėrmarrė
kėtė iniciativė krejt njerėzore me qėllim qė tė sensibilozojė opinionin, por
nė veēanti vetė gratė shqiptare, tė cilat lipset tė jenė mė aktive nė luftėn
kundėr kėsaj sėmundjeje. "Fakti qė ekzistojnė ato shifra katastrofike pėr
vendin tonė mua mė tronditi dhe mė bėri tė ndihem me tė vėrtetė keq. Pėr
kėtė fakt mua m'u duk se ne i lėmė gratė tė vdesin me tė vėrtetė kot, pėr
disa arsye. E para dhe mė kryesorja ėshtė se, nėse ato e dinė se kanė njė
sėmundje tė tillė, shpėtojnė jetėn e tyre, pra nėse arrihet tė bėhet
diagnostikimi i hershėm. Iniciativa ime ka nė thelb tė saj rritjen e nivelit
tė diagnostikimit tė kėsaj sėmundjeje nė tė gjithė vendin, meqė ajo ėshtė
njė sėmundje qė mund tė shėrohet", tha zonja Moisiu.
Strategji kombėtare pėr diagnostifikimin
Minitria e Shėndetėsisė ka marrė iniciativėn pėr tė ngritur njė strategji
kombėtare pėr diagnotikimin e hershėm tė kancerit tė gjirit, gjė qė nuk
ekzistonte deri tani nė Shqipėri. Zonja Moisiu tha se ky proces pritet tė
pėrfundojė deri nė fund tė kėsaj jave. Ndėrsa synimi tjetėr nė kėtė proces,
sipas Moisiut, ėshtė gjetja e fondeve pėr tė blerė aparate tė njė
teknologjie tė lartė, tė cilat diagnostikojnė sėmundjet e kėsaj natyre. Ajo
thotė se synimi kryesor mbetet sigurimi i njė aparati mamografik i cili tė
mundė tė lėvizė nėpėr tė gjitha qytetet dhe, nė mėnyrė tė veēantė nė
fshatra, pėr tė kryer procesin e diagnostikimit. Kjo pėrvojė, sipas saj,
ėshtė e njohur pėr shumė vende tė botės.
OJQ-tė, mbėshtetje pėr samitin
Pėr tė gjitha synimet qė kėrkon tė arrijė e bija e presidentit nė
iniciativėn e saj pėr tė luftuar dhe parandaluar sėmundjet kanceroze tek
gratė, ka marrė deri tani vetėm premtime. Ndėrkohė qė pėr samitin qė do tė
organizohet tė premten ėshtė kujdesur Ministria e Shėndetėsisė, por dhe
organizata ndėrkombėatre, si USAID-i, UNDP-ja dhe UNFPA-ja. Kėto organizata
kanė premtuar asistencė pėr projektin e bijės sė presidentit. "Deri tani
jemi nė nivelin e premtimeve, por shpresoj se mund tė realizohen mė vonė. Mė
duhet tė them se aparaturat janė tė kushtueshme, nė mėnyrė tė veēantė
mamografi i lėvizshėm. Pra, kėrkohen shpenzime tė vazhduehme dhe kjo nuk
ėshtė lehtėisht e arritshme. Ministria e Shėndetėisė ka filluar tė
investojė, pasi njė aparat i kėsaj natyre tashmė ka mbėrritur nė
maternitetin tonė, por pretendojmė tė ketė edhe aparate tė tjera edhe nė
ambulancė", tha Rubena Moisiu. Sidoqoftė, ajo ka vendosur tė vazhdojė
iniciativėn e saj duke kėrkuar suport tek opinioni publik, organizatat
joqeveritare, por dhe vetė shteti.