E Marte, 19 Tetor 2004 http://www.korrieri.com/

Kandidaturat, debate mes PR, LZHK dhe PDR 

Kandidaturat per anetare te Komisionit Shteteror te Kthimit dhe te Kompensimit te Pronave kane shkaktuar replika e debate, ne mbledhjen e djeshme te Byrose Parlamentare, mes PR-se, LZHK-se dhe PDR-se. Megjithate, kandidaturat e propozuara nga Grupet Parlamentare pritet te miratohen ne seancen plenare te dites se enjte te Kuvendit. Kryetari i Grupit Parlamentar te Levizjes per Zhvillim Kombetar, Maksim Begeja, nenvizoi rendesine qe ka pjesemarrja e perfaqesuesve te opozites ne Komitet, per te monitoruar procesin, ndersa deklaroi edhe njehere se deputetet e LZHK-se do te mbeshtesin ne Kuvend kandidaturen e Kryetarit te Shoqates "Pronesi me Drejtesi", Agim Toro. Kjo ide u mbeshtet edhe nga Kryetari i Partise Republikane, Fatmir Mediu, megjithese republikanet nuk kane propozuar asnje kandidature per anetar te Komitetit ne fjale, per shkak se e cilesojne ligjin "Per Kthimin dhe Kompensimin e Pronave", antikushtetues. Por, ajo cka e ndezi situaten ne mbledhjen e Byrose Parlamentare, ishte deklarata e Kryetarit te Grupit Parlamentar te reformatoreve, Nard Ndoka. Ky i fundit e kundershtoi kandidaturen e Toros per anetar te Komitet, pasi sipas tij, pronaret nuk duhet te perfshihen ne kete komision, sepse ata kane konflikt interesash. Ne kete pike, kreu i republikane i'u kthye deputetit Ndoka me fjalet: "Sillni anetar Genc Pollon, meqe ka mbetur pa pune". Nderkaq, grupi i deputeteve te Levizjes Socialiste per Integrim i dorezoi dje, ne mbledhjen e Byrose, administrates se Kuvendit, nje projekt-ligj te hartuar nga ekspertet e kesaj partie, lidhur me konfliktin e interesave, permbajtja e te cilit pritet qe te behet publik sot, nga vete deputetet e LSI-se.

 

R. Kalemi

 

---

 

 

 

Faqja 4 - POLITIKE

Tetor 19, 2004 Tetor 19, 2004

Ekskluzive/ Intervistë me zv.ministrin e jashtëm grek Evripis Stilianidis

Stilianidis: Po diskutuam çamët, nuk kemi të ardhme

Intervistoi Anila Basha Zv/ministri i Jashtëm Evripis Stilianidis, në një intervistë ekskluzive për Gazetën, tha se dy vendet, Shqipëria dhe Greqia, duhet të harrojnë të kaluarën dhe t'i kthehen të tashmes dhe të ardhmes. Për Greqinë, nuk ekziston asnjë çështje çame, ekziston vetëm çështja e pronave, që sipas tij do të zgjidhet në bazë të nenit 17 të Traktatit të Miqësisë mes dy vendeve. Sipas këtij neni, Greqia dhe Shqipëria marrin përsipër nevojën e konsultimeve të herë pas hershme mes dy vendeve tona për shumë çështje. Por është neni 15 i këtij traktati, ai që bën fjalë për krijimin e komisioneve të përbashkëta për këtë çështje... - Zoti Zv.ministër, si do të vlerësonit Ju stadin aktual të marrëdhënieve Shqipëri-Greqi? - Para së gjithash do të dëshiroja të shprehja gëzimin tim për mikëpritjen e ngrohtë që na ofroi udhëheqja shqiptare, shtetërore e politike. Kjo tregon bindjen e përbashkët të të dy qeverive, se të dy fqinjët duhet të jenë edhe dy miq të mirë. Vlerësoj se gjendemi në një fazë, në të cilën zgjidhja për të gjitha problemet që na kanë preokupuar në të kaluarën, na i jep perspektiva e Bashkimit Evropian. Pra, sa më tepër ta përshtasim kuadrin tonë institucional, drejt Evropës, aq më tepër i afrojmë popujt tanë, aq më shumë u japim zgjidhje problemeve, aq më shumë ne forcojmë bashkëpunimin mes tregjeve tona, aq më tepër forcojmë edhe marrëdhëniet miqësore midis popujve tanë. Në mënyrë që t'i përgjigjem thelbit të pyetjes suaj, unë vlerësoj, se gjatë viteve të fundit janë bërë hapa shumë të rëndësishëm, hapa të cilat vazhdojnë dhe duhet të vazhdojnë duke pasur si orientim, këtë orientim evropian. Këto marrëdhënie forcohen nga dy ura paralele shumë të forta. Njëra prej tyre ka të bëjë me ata mijra shqiptarë që punojnë në mënyrë krijuese në Greqi, duke kontribuar edhe për familjet e tyre këtu, por edhe për zhvillimin e ekonomisë kombëtare greke; dhe sigurisht ura e dytë është komuniteti minoritar grek që jeton këtu, komunitet që kontribuon jo vetëm në mënyrë ekonomike, në mënyrë krijuese e zhvilluese, por ndihmon edhe në zhvillimin e marrëdhënieve kulturore mes dy popujve. - Në Shqipëri për problemet me Greqinë flitet vetëm për dy më kryesorë. E para, është "çështja çame" dhe e dyta, statusi i emigrantëve shqiptarë që jetojnë e punojnë në Greqi. Lidhur me çështjen çame delegacionet e dy vendeve kanë rënë dakord për ngritjen e një grupi teknik për zgjidhjen e problemit. Çfarë është bërë nga qeveria greke në këtë drejtim, aq më tepër që në vend, nga politika, debatohet mjaft se ligji i luftës me Greqinë nuk është hequr dhe se ekziston gjithashtu një Traktat Miqësie mes dy vendeve? - E kaluara është çështje për historianët, e ardhmja është çështje e politikanëve. Të dy çështjet që ju referuat, kanë të bëjnë me një temë të shkuarës negative dhe një çështje të së tashmes dhe të së ardhmes. Përsa i përket të tashmës dhe të ardhmes, unë besoj se do të rregullohen ato marrëdhënie të punësimit përsa i përket siguracioneve, për të punësuarit shqiptarë në Greqi, jo vetëm nëpërmjet marrëveshjeve që nënshkruajmë mes dy vendeve, por edhe nëpërmjet iniciativave, apo nismave legjislative të palës greke, që trajtojnë në mënyrë të njëjtë të drejtat e punësimit të të huajve me të grekëve. Receta është europiane, nuk kemi bërë ndonjë gjë të re, prandaj edhe më parë unë thashë që te e ardhmja, do të gjejnë zgjidhje të gjitha problemet. - A ka ndonjë afat kohor për këto iniciativat parlamentare të barazimit të statusit të të punësuarit të të huajve me qytetarët grekë? - Shumë prej tyre, kanë kaluar në Kuvend dhe janë votuar dhe tani mbikqyret zbatimi i tyre i drejtë. Kemi edhe raste që janë marrë masa të rrepta tek punëdhënës që nuk i binden legjislacionit, në mënyrë që të gjithë punëdhënësit të kuptojnë këtë mesazh. Nga ana tjetër edhe nga vetë kryeministri Karamalis, u shpreh në mënyrë publike edhe në parlament, falenderimet e tij për të gjithë ata të punësuar që vijnë nga vendet e huaja, apo nga fqinjët me Greqinë, të cilët punuan në mënyrë të përgjegjshme dhe rezultative për ngritjen e veprave të Olimpiadës. Ju e kuptoni që ky mesazh u drejtohet më tepër shqiptarëve që përbëjnë edhe shumicën e emigrantëve të huaj në Shqipëri. - Po lidhur me zgjidhjen e çështjes çame? - Përsa i përket komisionit të përbashkët: meqënëse unë isha prezent në bisedimet midis zotit Nano dhe Karamalis, çështja e pronave që përbën divergjencat e ndryshme mes dy vendeve, pra vetëm kjo (çështja e pronave), u vendos që të përballohet apo të trajtohet, në bazë nenit 17 të Traktatit të Miqësisë që ekziston mes dy vendeve. Dhe kjo gjë bëhet. Çfarëdo lloj çështjesh të tjera, nga njëra palë, apo pala tjetër, që kanë lidhje me të kaluarën, unë besoj se na heqin mundësinë për të parë në perspektivë. Unë gjykoj se të dy qeveritë tona, e kuptojnë këtë gjë, prandaj dhe shikoni dhe Presidenti i Republikës mbajti një distancë nga kjo problematikë. Sepse, nëse ne do të shqyrtojmë ato gjëra që na ndanin në të kaluarën, ose çështjen të cilës ju iu referuat (çështja çame), ose çështje të mbrojtjes së të drejtave të minoritetit grek këtu, atëherë ne nuk nisemi nga gjërat që na bashkojmë, edhe frenojmë ecurinë tonë drejt të ardhmes. Unë nga ana e palës greke do të shprehja disa mesazhe të qarta që dalin nëpërmjet veprave dhe jo fjalëve të qeverisë greke. Dhe këto mesazhe, me cilësinë e zv.ministrit kompetent, ia dërgoj popullit shqiptar që bashkë me grekët janë popujt më të lashtë të Ballkanit. Kjo gjë duket para së gjithash nga fakti që Shqipëria zë vendin e parë për nga numri i ndihmave që merr nga Greqia. Ne besojmë sinqerisht se kufijtë e përshkueshëm nga mallrat, janë të papërshkrueshëm nga ushtritë. Pra, marrëdhëniet tona zhvillohen në mënyrë shumëplanëshe. Qeveritë kanë marrëdhënie shumë të mira mes tyre, të sinqerta dhe vëllazërore. Dua të nënvizoj se detyrimi ynë me trysninë e politikës, është që secili brenda shoqërisë së vet kombëtare, të izolojë sjellje të natyrës nacionaliste, apo ekstremiste që i përçajnë dy popujt dhe të inkurajojë sjellje që bashkon dy kulturat. - Një çështje për të cilën qeveria shqiptare kërkon mbështetje ka të bëjë me integrimin e saj në BE dhe firmosjen e MSA. Ka një reagim negativ të Brukselit kohët e fundit ndaj Shqipërisë. Ç'lloj avokatie ka bërë diplomacia, apo qeveria greke si vend anëtar në BE, për fqinjin e vet në këtë rast? - Politika greke për këtë çështje është e qartë: ne e mbështesim plotësisht perspektivën europiane të Shqipërisë. Ne besojmë sinqerisht se Ballkani perëndimor duhet të ketë vend në BE. Dhe këtë gjë po e realizojmë në dy mënyra: në mënyrë politike e teknike. Nga pikëpamja politike, në të gjitha forumet ndërkombëtare, në Bruksel, në takimet rajonale, gjithmonë kryeministri grek nënvizon nevojën se pas Bullgarisë dhe Rumanisë do të duhet që të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor dhe e para Shqipëria, të shpejtojnë hapat e tyre drejt Europës. Dhe e mbështet këtë tezë, këtë pikëpamje në Bruksel, duke kërkuar në vazhdimësi që Brukseli të japë një sinjal pozitiv për këto vende, në mënyrë që të afrohen sa më shpejt të jetë e mundur me BE. - Po lidhur me aspektin teknik? Ka një plan grek për rindërtimin e Ballkanit... - Shuma totale që ishte programuar nga ky program për Shqipërinë ishte rreth 50 milionë euro. Nga kjo shumë 20 përqind i takon investimeve private, pra Greqia financon investitorë që të vijnë të investojnë në Shqipëri. Një përqind e kësaj shume, ka të bëjë me vepra të vogla infrastrukture të menaxhuara nga Ambasada Greke në Tiranë. Lidhur me veprat e mëdha, për to janë bërë katër propozime: për dy të parat, është bërë vlerësimi paraprak. Kemi marrë kontakt me zotin Angjeli që është koordinator nga pala shqiptare. Njëra nga këto vepra është rruga turistike Sarandë-Konispol-Sajadha duke marrë përsipër edhe doganën në pikën kufitare. Kemi kërkuar dhe pala shqiptare është duke përgatitur, studimin përfundimtar dhe sa të përfundojë ky studim, do të fillohet me zbatimin e veprës. Për dy propozime të tjera jemi në fazën e vlerësimit paraprak. - Ju përmendët në fillim të kësaj interviste edhe minoritetin grek në Shqipëri. Vitin e ardhshëm në vend janë zgjedhjet e përgjithshme dhe në Himarë, gjithmonë ka pasur probleme. Për të shmangur të tilla probleme, çfarë do t'i kërkojë Greqia qeverisë shqiptare? - As më pak dhe as më shumë nga ato që janë në fuqi në të gjithë Europën për të drejtat e minoriteteve. Dhe unë gjykoj se është në interes të të dy palëve të respektohen të gjitha të drejtat e minoriteteve, sepse në këtë rast minoritetet nuk bëhen burim problemesh, por kthehen në ura bashkëpunimi midis vendeve. Për më të shumtën e kërkesave të bëra, pala shqiptare në të kaluarën e ka parë me predispozicion pozitiv këtë gjë. Si psh, zhdukja e nocionit të zonave minoritare. Unë nuk do të them shumë gjëra, por sa më tepër të zbatojmë politikën europiane për minoritetet, aq më tepër ne shndërrojmë minoritetin në urë zhvillimi e bashkëpunimi. - Pala greke ka sinjale që ka probleme me minoritetin grek në Shqipëri? - Ne konstatojmë se gjatë viteve të fundit, janë bërë përmirësime të rëndësishme. Nëse përmirësimet do të vazhdojnë unë vlerësoj se në pak kohë do të jemi në gjendje të themi se fakti që keni një minoritet në vendin tuaj, është një avantazh dhe jo disavantazh siç ka qenë në të kaluarën. Ju thashë edhe më lart se jashtë atyre marrëdhënieve politike që ne zhvillojmë, ajo ura që na bashkon ne mbështet në dy shtylla kryesore: një janë grekët e Shqipërisë dhe tjetra janë emigrantët shqiptarët në Greqi. Unë do të përsëris edhe një herë: e kaluara është çështje për historianët, ndërsa çështjet me të cilët duhet të merren politikanët, është e ardhmja. Pengohet protesta e shoqatës Çamëria Shoqata Çamëria ka kërkuar të zhvillojë një protestë ditën e djeshme gjatë kohës që Presidenti grek Stefanopulos vizitonte Shqipërinë, por janë ndaluar nga policia. Sipas vetë drejtuesve të kësaj shoqate këta të fundit "kanë kërkuar lejen për miting në organet e rendit dhe policia nuk i ka lejuar për tubimin". Ata i kanë kërkuar publikisht nëpërmjet një konference për shtyp, kryetarit të shtetit Alfred Moisiu, të ngrejë çështjen çame gjatë bisedimeve që do të zhvillonte me palën greke. Ndër të tjera, ata kërkuan publikisht që presidenti të mbronte të drejtat e tyre. Ndërkohë që edhe rruga diplomatike duket se nuk dha rezultat. HISTORIKU Pas sulmit kundër Greqisë prej Italisë fashiste nga territori i Shqipërisë, i pushtuar prej saj, parlamenti grek, më 10 nëntor 1940, miratoi ligjin nr. 2636 "Mbi veprimet juridike të armiqve dhe konfiskimin konservativ të pasurive armike". Në 1947, Ministria e Financave dhe ajo e Ekonomisë Kombëtare të Greqisë nxorën vendimin nr. 14882/3574, mbi bazë të të cilit pasuritë e shtetasve shqiptarë me origjinë greke mund të përjashtohen nga sekuestrot konservative, pasi konsideroheshin si grekë të gjithë personat e besimit ortodoks që banonin në veri të Greqisë. Në 1965 u miratua ligji nr. 4506 "Mbi ndalimin pa leje të posaçme të kryerjes së veprimeve juridike që kanë të bëjnë me pasuritë në Greqi të personave me origjinë greke e banim në Shqipëri", rrjedhojë dhe vazhdim juridik i Ligjit të Luftës me Shqipërinë.

 

Faqja 5 - POLITIKE

Tetor 19, 2004 Tetor 19, 2004

Bisedime aspak të qeta mes Presidentëve Moisiu e Stefanopulos

Çamët ndajnë grekët me shqiptarët në Tiranë

Denion Ndrenika Mospajtim i plotë Tiranë-Athinë për Çamërinë. Në bisedimet e djeshme mes presidentëve Alfred Moisiu dhe Kostas Stefanopulos palët kanë qenë të ndara në qëndrime. Por, përpos kësaj çështjeje, ndasi është vënë re për Kosovën, trajtimin e emigrantëve shqiptarë në kufi, ndërsa është vlerësuar legalizimi i tyre dhe roli i Greqisë për rrugën e Shqipërisë drejt integrimit... LAJMI Presidentët kanë shprehur bindjen se ndonjë problem i së kaluarës nuk pengon marrëdhëniet shqiptaro-greke, krerët e shteteve, Moisiu dhe Stefanopulos, qartazi kanë dëshmuar në bisedimet e tyre se Çamëria është çështje themelore. Stefanopulosi ka qenë i prerë, gjë që e ka shprehur në përgjigjet në konferencën për gazetarë, kur ka pohuar se "është e mbyllur përfundimisht çështja çame" dhe se "çështja çame është e harruar". "Nuk ekziston nevoja e zgjidhjes së problemit çam dhe nuk kemi përse t'u kthehemi sërish pretendimeve për këtë çështje. Nuk kam dëshirë të kujtoj të kaluarën që i përket vitit 1944. Greqia ka hequr dorë nga ide dhe pretendime të tilla", tha Stefanopulos. Reagimi i Moisiut ka qenë gjithashtu i prerë, pasi për të duhet "të fillojnë sa më parë negociatat dypalëshe në nivel ekspertësh për t'i dhënë zgjidhjen e drejtë juridike problemit të pronave të popullsisë çame dhe të shqiptarëve në Greqi, si dhe të atyre greke në Shqipëri". Brenda takimit, pala greke ka shfaqur qëndrime që ia kalonin "përgjegjësinë" niveleve qeveritare, duke iu referuar edhe më tej deklarimit të presidentit Stefanopulos se "unë nuk e di se cilat janë problemet politike mes qeverive". Moisiu dhe Stefanopulos nuk janë dukur aspak të qetë pas takimit, ndërkohë që burime të rezervuara thonë se e njëjta gjendje është vërejtur gjatë bisedimeve. Por, të dy palët ishin të një mendimi për nivelin e mirë të marrëdhënieve, ndihmën dhe rolin e Greqisë për integrimin e Shqipërisë, si dhe respektimin e të drejtave të pakicave, si element themelor për fqinjësinë e mirë. Shqipëria dhe Greqia, që nga vendosja e marrëdhënieve diplomatike në 1971, kanë nënshkruar rreth 100 marrëveshje, protokolle dhe akte dypalëshe në të gjitha fushat. Më shumë se gjysma, sipas kryeministrisë, janë nënshkruar gjatë 10 vjetëve të fundit. PAS PROTESTAVE Sonila Metushi refuzon të mbajë flamurin ditën kombëtare të Greqisë GREQI - Nxënësja shqiptare, Sonila Metushi, e cilësuar si nxënësja më e mirë e një shkolle Akaia në Greqi, refuzon të mbajë flamurin e këtij shteti në ditën kombëtare. Kjo ka qenë përgjigja e shqiptares, pas protestave të nxënësve të gjimnazit në Akaia të Peloponezit. Të njëjtën gjë ka bërë edhe një vit më parë një tjetër shqiptar, Odise Cenaj, i cili refuzoi të parakalonte me flamurin helen. Nxënësit kanë deklaruar se nuk do të lejojnë që një shqiptare të mbajë flamurin grek, pasi të afërmit e tyre kanë derdhur gjak në luftë me ta. Ata kanë pohuar se do të vazhdojnë të bojkotojnë mësimin në rast se nuk do të merret një vendim i ri për të rrëzuar atë të publikuar tashmë. Ky nuk është rasti i parë i ksenofobisë në Greqinë fqinje. Vetëm një vit më parë, 15-vjeçari shqiptar Odise Cenaj u përball gjithashtu me protestat e bashkëmoshatarëve të tij grekë për të mos mbajtur flamurin në ditën e festës kombëtare. Cenaj u detyrua të hiqte dorë nga mbajtja e flamurit gjatë paradës, pas presioneve të shumta nga shokët e shkollës. Ndërsa një situatë edhe më e keqe u krijua vjet në një gjimnaz në Kalithea të Athinës, ku 16-vjeçarja Maria Kendella parakaloi me flamurin helen, por u sulmua nga një grup ekstremistësh grekë të organizatës "Agimi i Artë". Moisiu - Të fillojnë menjëherë negociatat dypalëshe në nivel ekspertësh për t'i dhënë zgjidhjen e drejtë juridike problemit të pronave të popullsisë çame dhe të shqiptarëve në Greqi. - Ashtu sikurse është i rëndësishëm zbatimi i ligjit në kufi është i rëndësishëm edhe dinjiteti i qytetarit. - Përshpejtim të zgjidhjes së statusit të Kosovës, që do të mbyllë hapësirat për veprimet e ekstremistëve. Stefanopulos - Është e mbyllur përfundimisht çështja çame. Çështja çame është e harruar. Nuk ekziston nevoja e zgjidhjes së problemit çam - Greqia respekton rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së të qershorit 1999 për politikën europiane të Kosovës - Do të ishte fatkeqësi nëse politikat e shteteve do të ndikoheshin nga ngjarje si ajo pas ndeshjes Shqipëri-Greqi.