Artemida Çollaku

Kuvendi kurorëzoi dje marrëveshjen politike PS-PD, për ndryshimet në Kodin Zgjedhor, si dhe për hartimin e listave të zgjedhësve. LSI, LZHK, PBDNJ, PDR dhe PSD votuan kundër ndërprerjes së mandatit të anëtarit të KQZ-së, Maksim Shimani, ndërsa më i madh ishte konsensusi për ligjin e regjistrimit të zgjedhësve. "Legalizimet" u shtynë për javën e ardhshme, pas kërkesës së Ruçit dhe Topit.

LAJMI

Kuvendi miratoi dje, pas shumë diskutimesh, ndryshimet në Kodin Zgjedhor, që parashikojnë ndërprerjen e mandatit të njërit prej anëtarëve të KQZ-së dhe zëvendësimin e tij me një kandidaturë të propozuar nga Partia Demokratike. Miratimi u bë me 91 vota pro, 15 vota kundër dhe 3 abstenime. Kundër miratimit të ligjit nuk ishin vetëm deputetë që u përkisnin grupeve parlamentare të partive të vogla, por edhe deputetë socialistë. Kështu, socialisti Taulant Dedja votoi kundër këtij ndryshimi. Ndërkohë që depueti Nazmir Bilani abstenoi. Ndërsa, të gjitha reagimeve kundër ligjit, kreu i deputetëve socialistë, Gramoz Ruçi, iu përgjigj duke thënë se dispozita kalimtare bënte të mundur thjesht plotësimin e një boshllëku ligjor, i cili ekziston në nenin 181 të Kushtetutës.

Flijimi
Maksim Shimani do të jetë anëtari i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, mbi të cilin do të veprojë ligji i miratuar, që parashikon ripërtëritjen e KQZ-së. Në këtë ligj parashikohet që anëtarit të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, i cili është zgjedhur fillimisht nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë dhe që nuk është përfshirë në përtëritje (Maksim Shimani), i mbaron mandati me futjen në fuqi të këtij ligji. Në këtë ligj parashikohet që anëtari zëvendësues zgjidhet nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë në bazë të propozimeve të bëra nga Partia Demokratike. Mandati i anëtarit që do të zëvendësojë Shimanin do të jetë deri më 31 mars të vitit 2010.

Listat
Afati për regjistrimin e zgjedhësve fillon më 1 nëntor dhe përfundon më 28 shkurt. Për katër muaj me radhë njësitë e pushtetit vendor duhet të bëjnë regjistrimin e të gjithë zgjedhësve të grupuar në dy regjistra, të përkohshëm dhe të përhershëm. Në regjistrin e parë do të përfshihen të gjithë banorët e zonës, të cilët nuk kanë bërë transferimin e dokumenteve të gjendjes së tyre civile, ndërsa në të dytin të gjithë banorët rezidentë në këtë zonë. Regjistri i përkohshëm do të jetë funksional vetëm për zgjedhjet parlamentare të 2005-s dhe nuk do të luajë asnjë funksion tjetër. Ky ligj detyron punonjësit e gjendjeve civile që të bëjnë regjistrimin për çdo banor dhe jo të lihet në vullnetin e banorëve. Një gjë e tillë u kundërshtua nga ministri i Pushtetit Lokal, Ben Blushi, i cili nënvizoi se ky detyrim i nxjerr punonjësit e gjendjes civile jashtë funksionit të tyre. Ligji parashikon edhe sanksionet për drejtuesit e njësive bashkiake, në rast se nuk realizohet detyrimi i vendosur me ligj. Në raste të tilla Këshilli i Ministrave shkarkon nga detyra krerët e këtyre njësive vendore. Deputeti socialist Taulant Dedja kërkoi shfuqizimin e kësaj pike që sanksionon dënimin në rast mosrealizmi. Sipas tij, një pikë e tillë jo vetëm që sjell dyshime për punën që do të bëhet, "por mbi të gjitha sanksionet ndaj krerëve të njësive vendore janë të parshikuara në ligjin për funksionimin e pushtetit lokal dhe nuk është e drejtë përsëritja e tyre".

Moisiu: Ligji për listat, hyn menjëherë në fuqi

Ministri i Pushtetit Lokal, Ben Blushi, kërkoi që ligji për regjistrimin e zgjedhësve të hyjë në fuqi menjëherë pas dekretimit dhe jo 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare. Një gjë e tillë bëhet e mundur vetëm në rast se Presidenti i Republikës jep pëlqimin e tij. Kështu, pas kërkesës së bërë nga Blushi, Kuvendi i dërgoi një letër kreut të shtetit, Alfred Moisiu, ku i pasqyrohej kërkesa nga ana e Parlamentit. Përgjigjja e kësaj kërkese u kthye menjëherë dhe, mbi të gjitha, pozitive. Nisur nga pëlqimi i Moisiut, zbatimi i ligjit për regjitrimin e zgjedhësve fillon që nga momenti i dekretimit të tij nga Presidenti i Republikës, që pritet të bëhet para 1 nëntorit. Ndërkohë që Kuvendi miratoi edhe zgjatjen e kohës së kryerjes së procesit të regjitrimit të zgjedhësve deri më 28 shkurt.

Fatmir Popja

ELBASAN

Normalja e Elbasanit, që njihet si shkolla e parë e mesme kombëtare e arsimit shqip, rrezikon të kthehet në rezidencë priftërinjsh grekë. Denoncimi bëhet nga atë Nikolla Marku, kryetar i komunitetit ortodoks të Elbasanit. Një gjyq i hapur disa vjet më parë mes kishës autoqefale dhe kishës së "Shën Mërisë" për pronësinë e godinës së Normales tashmë po shkon drejt fundit. Atë Nikollë Marku pohon se gjyqi është i manipuluar dhe se kisha autoqefale ka paguar lekë për ta marrë atë në pronësi. Por një dokument i vitit 1909 e bën godinën të patjetërsueshme, pasi sipas atë Nikollës, ajo është blerë me 35 mijë aspra nga elbasanasit. Fillimisht asaj i është hequr emri "Konstandin Kristoforidhi" dhe më pas kanë nisur përshtatjen për ta kthyer godinën në rezidencë për priftërinjtë grekë. Atë Nikolla kërkon mbrojtjen e simboleve, duke e parë marrjen e godinës si një shenjë helenizimi. Në një intervistë për Gazetën, ai shpjegon të gjitha konfliktet me kishën autoqefale me qendër në Tiranë.

Atë Nikolla, mes kishës së "Shën Mërisë" dhe Kishës Autoqefale Shqiptare që drejtohet nga Janullatosi ka një konflikt. Mund të na e shpjegoni konkretisht?
Në pronësi të kishës "Shën Maria" që ndodhet në lagjen Kala të Elbasanit gjendet godina e së parës shkollë kombëtare të mesme të përgatitjes së arsimtarëve, që njihet nga të gjithë si Normalja e Elbasanit. Por ky simbol i çmuar, nëpërmjet një procesi gjyqësor të manipuluar po i kalon Kishës Autoqefale, madje edhe duke paguar. Ky është turp që nuk mund të pranohet. Për ta shpëtuar nga ky turp dhe zaptim i padrejtë godinën e Normales, kam bërë të gjitha përpjekjet për ta mbrojtur pronësinë e kishës "Shën Maria" mbi të në rrugë ligjore, pa i përfillur as kërcënimet.

Ç'mund të na thoni ndonjë gjë më tepër për pronësinë e Normales?
Godina që njihet si Normalja e Elbasanit ndodhet në një tokë të dhënë për ndërtimin e saj me dëshirë dhe shenjtërinë më të madhe brenda territorit që është pronë e kishës "Shën Maria". Ajo deri në vitin 1909 ka shërbyer si shkollë shqipe për fëmijët e Elbasanit. Gjatë këtij viti aty u zhvillua Kongresi i Arsimit me pjesëmarrjen e përfaqësuesve nga të gjitha trevat shqiptare. Pas kësaj u vendos themelimi i shkollës së mesme kombëtare të përgatitjes së mësuesve të shqipes dhe shkolla merr emrin Normalja e Elbasanit. Ajo është e regjistruar si godinë në pronësi të kishës "Shën Maria" me destinacion të patjetërsueshëm. Në të gjitha dokumentet historike dhe arkivore provohet ky fakt. Madje, në disa dokumente të rëndësishme theksohet se në këtë shkollë, edhe pse ndodhet brenda territorit të një kishe ortodokse, mund të mësojnë fëmijët pa dallim besimi. Vetëm pronësia e saj nuk mund të tjetërsohet asnjëherë.

Si mund të ndryshojë destinacioni i Normales?
Eshtë një plan i hartuar prej kohësh. Anastas Janullatosi, duke i marrë Elbasanit godinën e Normales, do të synojë ta helenizojë lehtësisht edhe Kishën Ortodokse Autoqefale Shqiptare si dikur. Nga ana e tyre godina e Normales parashikohet të kthehet në një rezidencë priftërinjsh grekë. Pra, nga një pioniere e arsimit shqiptar në një çerdhe të priftërinjve të huaj.

Normalja, tani shkollë për nxënësit e sëmurë

Godina e Normales, aktualisht, shërben si shkollë për nxënësit me aftësi të kufizuara. Ajo ndodhet në territorin e kishës "Shën Maria" të lagjes Kala në Elbasan. Qytetarët elbasanas në atë kohë paguan 35 mijë aspra për ndërtimin e saj dhe trashëgimtarët kanë vendosur që ajo të mbetet përgjithmonë godinë shkolle shqipe dhe kurrë të mos tjetërsohet. Sipas kryetarit të komunitetit ortodoks të qytetit të Elbasanit, atë Nikolla Marku, ajo rrezikon që të tjetërsohet nëpërmjet falsifikimit të dokumenteve që ka arritur të sigurojë drejtuesi i përkohshëm i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare Anastas Janullatos. "Nga kjo kishë asaj fillimisht iu hoq emri i rilindasit të shquar Kostandin Kristoforidhi, edhe pse varri me bustin e tij ndodhen në oborrin e kësaj shkolle tepër të njohur edhe si e para e mesme e arsimit shqip", thotë atë Nikolla. Rreziku i tjetërsimit të pronësisë së godinës së Normales së Elbasanit po përcillet me shqetësim në opinionin qytetar elbasanas.