E Merkure, 25 Gusht 2004 http://www.korrieri.com/

Leka Zogu ben ndryshime ne kupolen e "Oborrit"

  Metonjesi per fronin mbreteror vendos te bej riemrime ne stafin drejtues te Oborrit.

Sulejman Abazi emerohet ne detyren e koordinatorit politik me perfaqesite diplomatike te akredituara ne Shqiperi; Ali Ohri do te mbuloje funksionet e Ministrit te Oborrit, ndersa Fluturak Germenji kalon zedhenes i shtypit

Armando META

Metonjesi per fronin mbreteror, Leka Zogu, ben ndryshime ne kupolen drejtuese te Oborrit Mbreteror. Burime te brendshme brenda Oborrit ben te ditur per gazeten "Korrieri", se, i gjendur nen presionin e letershkruesve dhe miqve te shumte, si edhe pas zhgenjimit lidhur me kryerjen e funksioneve te ngarkuara, por edhe per shkak te luftes se berrylave ne stafin e atashuar prane tij, me se fundi Leka Zogu ka nderhyre urgjentisht me autoritetin e tij, per te rivendosur gjendjen, pas nje situate te ndere. Keshtu, mesohet se, para disa ditesh, ne mbledhjen e jashtezakonshme te organizuar me anetaret e stafit, Leka Zogu nuk i ka kursyer kritikat ne adrese te punonjesve qe e perbejne ate. Duket se ai eshte lodhur tashme nga intrigat karakteristike per oborret mbreterore dhe lufta e berrylave te metonjesve per poste te larta, sidomos tani qe ai eshte angazhuar edhe ne LZHK, ku ka artikuluar hapur synime politike. Me sa duket, shume nga keshilltaret kane filluar ta shprehin hapur rivalitetin midis tyre, me synimin per t'u bere "violine e pare ne orkestren politike mbreterore" dhe nepermjet autoritetit te metonjesit per fronin te sigurojne "frone" politike ne qeverisjen e ardhshme, ku LZHK ka synime te qarta pushteti e postesh qeveritare. Ajo qe te bie ne sy pas kesaj mbledhje te mbajtur ne fshehtesi te plote, sipas burimeve, jane disa rrokada interesante brenda stafit, te cilat kane ripozicionuar figurat, por njekohesisht kane ndryshuar ndjeshem edhe raportet politike midis subjekteve pjesemarrese ne LZHK dhe protagonisteve te tyre brenda stafit, apo grupacioneve qe qendrojne pas tyre. Sipas burimit te besuar, koloneli ne pension Sulejman Abazi, i aktivizuar se tepermi kohet e fundit ne rolin e analistit, i cili me pare ka kryer detyren e keshilltarit ushtarak (nga te shumtet ushtarake ne lirim apo te pensionuar ne perberje te stafit te Leka Zogut), tashme ka kaluar si figura kryesore e ketij stafi, cka sipas burimit do te thote se eshte bere figura me e larte ne funksionet politike te oborrit mbreteror. Leka Zogu e ka emeruar Abazin ne detyren e koordinatorit politik te oborrit me perfaqesite diplomatike te akredituara ne Shqiperi, me forcat politike, me subjektet dhe individet qe i jane atashuar LZHK, apo qe mendohet se do t'i atashohen ne te ardhmen. Sipas burimit, ne kete detyre kolonel Abazi ka zevendesuar primatin e deritanishem te oborrit mbreteror, Fluturak Germenji, te cilit nga Leka Zogu i eshte lene thjesht detyra e pergjegjesit te zyres se shtypit prane oborrit. Thene ndryshe, detyra e zedhenesit te shtypit. Mesohet se kjo levizje eshte pasoje e rivalitetit midis ketyre dy ish- ushtarakeve, nga te cilet Germenji mesohet se eshte rekomanduesi i Abazit, i cili ka arritur, me se fundmi, te binde Mbretin Leka per cilesite e tij, cka ka percaktuar edhe emerimin e tij ne kete post te larte. Megjithate mesohet se Abazi, me kete emerim, nuk ka arritur postin me te larte ne hierarkine e Oborrit, pasi, sipas pervojes dhe rregullores se brendshme te Oborrit, posti me i larte eshte ai i ministrit te oborrit mbreteror, post i cili ka mbetur vakant qe prej vdekjes se ministrit te fundit te tij, Abedin Mulosmanit, para afro 3 vjetesh. Burimi thekson se, detyren e ministrit, ndonese i paemeruar, tani per tani do ta kryeje koloneli ne pension, veterani i Legalitetit Ali Ohri, i cili me pare ka kryer detyren e komandantit honorifik te "gardes mbreterore" prane Leka Zogut. Ohri, nje poliglot dhe me lidhje gjaku me familjen e Leka Zogut, eshte nder te vetmit pjestare me gjak blu ne stafin e Oborrit, dhe eshte pinjoll i nje familje pashallaresh te fillimit te shekullit te kaluar, qe me vone u vu ne sherbim te Mbretit Zog, ne administraten e te cilit shume pjestare te saj kane patur poste te larta. Emerimi i Ohrit ne detyren me te larte brenda oborrit, eshte pare si forcim i pozites se legalisteve prane Leka Zogut, meqenese ai eshte Kryetar i Senatit te veteraneve te PLL, forum ky garantues i funksionimit statutor te saj dhe institucion i vleresuar se tepermi ne kete parti, madje i ngarkuar edhe me te drejta dhe kompetenca te konsiderueshme. Por njekohesisht edhe emerimi i Abazit ne detyren e dyte me te larte pas Ohrit, eshte pare nga legalistet me shqetesim, per shkak te se kaluares se tij si ish- anetar i PPSH, ish- deputet ne dy legjislatura ne Kuvendin Popullor te kohes se diktatures dhe si funksionar i larte ne Ministrine e Mbrojtjes se asaj kohe. Me keto emerime, me sa duket, Leka Zogu ka synuar te balancoje te dy krahet, duke i fuqizuar ato, pavaresisht nga hatermbetjet brenda dhe jashte Oborrit Mbreteror. Nga keto rrokada dhe riorganizime, me i humburi vleresohet Germenji, pesha dhe ndikimi te cilit eshte ulur ndjeshem, cka sipas burimit, "do te kushtezoje edhe perberjen e ardhshme te lidershipit te LZHK me elementet qe mendoheshin te afroheshin prane saj, e per te cilet Germenji ka qene garanti dhe interlokutori". Keto ndryshime ne prag te levizjeve me te reja politike te paralajmeruara nga Leka Zogu dhe LZHK, kane shkaktuar shqetesime, sepse te shqetesuarit kane qene e jane te lidhurit me fije te dukshme e te padukshme me tre figurat dhe formacionet qe ata mbeshtesin. Me sa duket, tani simpatizantet dhe personazhet qe synonin te angazhoheshin ne LZHK me garancite e te lartpermendurve, do te duhet te rikompozojne planet e tyre dhe menyren e atashimit prane saj. Kjo duket se nuk eshte pak per metonjesit qe shihnin endrra me deputete dhe funksionare te larte, nepermjet angazhimit politik te drejtperdrejte ne nje levizje me strumbullar pretendentin e fronit, i cili ne referendumin e vitit 1997 mori goxha mbeshtetje politike, tek u votua nga 35% e zgjedhesve. Gjithsesi, zhvillimet e reja brenda kesaj levizje, do te jene ato qe do te evidentojne shkallen e ndikimit te tre figurave me te larta ne oborrin e Leka Zogut, duke rikonfiguruar me kete rast edhe raportet midis subjekteve dhe individeve qe qendrojne pas tyre.

Emerimet me te fundit ne Oborrin Mbreteror

Sulejman Abazi - emerohet ne detyren e koordinatorit politik te oborrit me perfaqesite diplomatike te akredituara ne Shqiperi, me forcat politike, me subjektet dhe individet qe i jane atashuar LZHK, apo qe mendohet se do t'i atashohen ne te ardhmen.

Ali Ohri - do te mbuloje funksionet e Ministrit te Oborrit Mbreteror.

Fluturak Germenji - zedhenes i shtypit ne Oborrin Mbreteror.

----------------------------------------------------------------

25/08/2004 http://www.shekulli.com.al/

SHTETI LAIK NE DAREN E FIKASIT

Agron Alibali

“Ç’punë ka kryqi ortodoks në shpatin e Malit të Thatë përmbi Korçë” më thoshte para disa kohësh e indinjuar një studente shqiptare me prejardhje nga familjet e njohura korçare të besimit ortodoks. Por çnatyrimit të Malit të Thatë në Korçë ditët e fundit iu shtua edhe një tjetër në shpatin jugor të Malësisë së Kërrabës kësaj rradhe në fshatin e pak të dëgjuar, por me emrin kuptimplotë Fikas.
Gati të gjithë bashkëkohësit e mbajnë mend çnatyrimin e faqeve të kodrave dhe maleve nga ana e regjimit të kaluar. Në vitet 70-80 parrullat me përmbajtje ideologjike komuniste filluan të shëmtërojnë hijeshinë dhe madhështinë e natyrës malore shqiptare. Një ndër shembujt më domethënës ishte, pa dyshim, faqja lindore e Malit të Shpiragut. Edhe sot mund të dallohen përballë Beratit – njërit ndër qytetet më të lashtë në Europë – gjurmët e parullës gjigande komuniste në Shpirag, pavarësisht nga përpjekja e trupave xheniere në vitin 1993 për kthimin e shpatit malor në gjendjen e përparshme natyrore. Por është vërtetë për të ardhur keq që vendin e sloganeve komuniste tash po e zënë disa shfaqje që bien era fundamentalizëm fetar ortodoks. Të kuptoheni – kurrkush nuk vë në dyshim të drejtën themelore individuale të lirisë së besimit dhe ndërgjegjes si dhe të lirisë së manifestimit të tyre. Por kjo e drejtë themelore individuale, nga ana tjetër, nuk mund të shpërdorohet duke shkuar ndesh me parimet dhemelore të laicitetit të shtetit dhe shoqërisë shqiptare, si dhe me lirinë e besimit dhe ndërgjegjes së të tjerëve.
Laiciteti europian dhe shqiptar
Parimi i laicitetit e shekullarizmit është tashmë një ndër parimet themelore të së drejtës kushtetutese dhe publike në shumicën e vendeve europiane, sidomos në Francë dhe Turqi. Në thelb, laiciteti – si parim universal - siguron ndarjen e fesë nga shteti, ndarjen e institucioneve fetare nga arësimi publik dhe shërbimet shoqërore, si dhe garanton lirinë e individit për të praktikuar një besim të caktuar, për ta ndryshuar atë, si dhe lirinë për të mos praktikuar asnjë lloj besimi, dhe pra edhe të drejtën për të mos besuar.
Nga ana tjetër, feja është gati gati pjesë integrale e organizimit shtetëror në një grup tjetër shtetesh, si për shembull në Greqi dhe ndonjë shtet tjetër me shumicë fetare ortodokse. Institucionet e fesë ortodokse atje jo vetëm që kanë pozitë kushtetuese “mbizotëruese”, por janë edhe pronarët më të mëdhenj të pronave të paluajtshme si dhe kanë lehtësira të konsiderueshme fiskale.
Hedhja poshtë e propozimit për përfshirjen e krishtërimit në Kushtetutën Europiane ishte padyshim një fitore e madhe e humanizmit dhe parimit të laicitetit në rrafsh europian
Shqipëria pa dyshim është shtet laik. Kjo traditë e fuqishme e laicitetit të shtetit shqiptar dhe e ndarjes së shtetit nga feja është një tjetër element konvergues në rrugën e Shqipërisë drejt Europës.
Laiciteti shqiptar mbështetet në disa elementë të qenësishme të ndërtimit të shtetit modern të shqiptarëve. Këtu përmendet sidomos liria e ndërgjegjes dhe e besimit si e drejtë themelore individuale, si dhe toleranca ndërfetare - një traditë dhe pasuri me vlera të paçmuara e madje jetike për kombin dhe shtetin shqiptar.
Me të vërtetë parimi i laicitetit haset qysh në themelet e Shqipërisë moderne me qeverinë e Ismail Qemalit, dhe më tej me mbretërimin e shkurtër të Vidit, me Kongresin e Lushnjes, administratën e Zogut dhe deri në vitet 60 kur feja ende lejohej nga regjimi komunist. Madje edhe në ato kohë kur në krye të qeverisë shqiptare ishte një peshkop ortodoks dhe patriot e dijetar i shquar si Fan S. Noli, prapëseprapë shteti shqiptar ruajti karakterin laik dhe mbrojti barazinë dhe tolerancën ndërfetare.
Kushtetuta pluraliste shqiptare, dhe më konkretisht, Neni 7 i Ligjit Nr. 7491 datë 29 prill 1991 “Për Dispozitat Kryesore Kushtetuese” sanksiononte pa as më të voglën mëdyshje se “Republika e Shqipërisë është shtet laik”. Aq fort i ngulitur është parimi i laicitetit në të drejtën kushtetuese shqiptare sa ai nuk mund të cënohet as nga përmbajtja e mjegullt e Nenit 10 të Kushtetutës së sotme i cili thotë, ndër të tjera se “Në Republikën e Shqipërisë nuk ka fe zyrtare”…!? Nuk ka dyshim që Neni 10, si një ndër nenet më të dobëta e të dëmshme të Kushtetutës shqiptare, duhet anulluar apo ndryshuar nëpërmjet një amendamenti kushtetues. Por kjo mbetet temë për një shkrim tjetër.
Shahin kundër Turqisë dhe Fikasi kundër Shqipërisë
Më 29 qershor 2004 Gjykata e të Drejtave të Njeriut në Strasburg shpalli vendimin e vet në çështjen Lejla Shahin kundër Turqisë. Para 6 vitesh Lejla Shahin ishte studente në vitin e pestë të Fakulteti të Mjekësisë të Universitetit të Stambollit. Rektorati i Universitetit u shtrëngua të merrte masa disiplinore ndaj saj për arësye se ajo u paraqit nëpër kurse me vellon muslimane, duke shkelur kështu rregulloret universitare dhe ligjet e shtetit turk.
Vendimi i Gjykatës së Strasburgut është pa dyshim një ndër vendimet më të rëndësishme të saj, madje me karakter historik. Duke vendosur për Turqinë, Gjykata theksoi se masat e marra nga administrata turke ishin të nevojshme sepse synonin të mbronin të drejtat dhe liritë e të tjerëve, si dhe rendin publik. Nevoja e marrjes së masave shtrënguese buronte nga dy parimet themelore të shtetit turk: shekullarizmi apo karakteri laik i tij, dhe barazia para ligjit. Sipas Gjykatës, parimi i shekullarizmit ishte në përputhje të plotë me Konventën Europiane të të Drejtave të Njeriut. Ruajtja e këtij parimi ishte domosdoshmëri për ruajtjen dbe mbrojtjen e sistemit demokratik në Turqi.
Vendosja e kufizimeve për veshjen e vellos islamike – theksoi Gjykata – mund të konsiderohej, pra, si një mjet i nevojshëm për mbrojtjen e “të drejtave dhe lirive të të tjerëve” si dhe për “ruajtjen e rendit publik”.
Pare në optikën e mësipërme, sigurisht që precedenti i Malit të Thatë dhe Fikasit nuk mund të injorohen më nga shoqëria dhe shteti shqiptar. Nesër ose pasnesër ndonjë person i çoroditur apo i nxitur, mund të kërkojë vendosjen e simboleve apo sloganeve fetare në Malin e Gjerë, në Dajt, apo në Malin e Skënderbeut. Le ta zemë, për një moment, se administrata shqiptare – Ministria e Rendit apo e Pushtetit Vendor – më në fund reagojnë duke nxjerrë një Urdhëresë që ndalon apo kufizon përdorimin e natyrës dhe objekteve të saj për qëllime politike, fetare, tregtare, etj. Sigurisht ky është një shembull thjesht hipotetik, pasi edhe tash ka mjete ligjore për të parandaluar çnatyrimin e objekteve të natyrës. Pra, në rast se një banor i Fikasit do të kundërshtonte dhe padiste shtetin shqiptar deri në Strasburg, atëhere Shqipëria do ta fitonte gjyqin duke u bazuar edhe në vendimin e dhënë në çështjen Shahin kundër Turqisë.
Por sigurisht që përplasja me karakter fetar e provokuar në Fikas mund të zgjidhet shumë më shpejt po të dojë Peshkopi Janullatos. Ashtu sikurse lëvizja kundër fesë në vitin 1967 nuk lindi në një shkollë të mesme të Durrësit siç u paraqit, por në zyrat e KQ të PPSH-së, po ashtu është e veshtirë të besohet se kryqi i Malit të Thatë dhe i Kërrabës janë nismë nga poshtë dhe janë vendosur pa dijeninë apo nxitjen e Peshkopit Janullatos. Do të ishte e dëshirueshme që Hirësia e tij t’i jepte fund kësaj komedie pa humbur kohë. Përndryshe, shteti shqiptar duhet të veprojë për të ruajtur interesat e tij jetike, parimet themelore mbi të cilat është ndërtuar shoqëria shqiptare, si dhe “të drejtat e të tjerëve” dhe “rendin publik” sipas jurisprudencës së Gjykatës së Strasburgut.
Sidoqoftë, debati i tanishëm për Fikasin sjell në vëmendje nevojën për vendosjen e kontrollit publik apo shtetëror ndaj veprimtarisë jashtë fetare si dhe transparencës së burimeve financiare të institucioneve dhe komuniteteve fetare në Shqipëri. Ka ardhur koha që t’i jepet fund periudhës së tejzgjatur të mungesës së plotë të kontrollit shtetëror ndaj financave të institucioneve fetare në vend. Ligji për bashkësitë fetare i Mbretit Zog i detyronte ato të kryenin raportime të rregullta vjetore para Ministrisë së Drejtësisë për bilancin, gjendjen financiare, të ardhurat dhe burimet e tyre. Institucionet fetare në SHBA raportojnë rregullisht para Shërbimit të Brendshëm të të Ardhurave Tatimore [IRS]. Rreziku që fondamentalizmi fetar dhe terrorizmi paraqesin sot ndaj shoqërive e shteteve demokratike sikurse Shqipëria e bën marrjen e një mase të tillë jo vetëm të nevojshme, por edhe imperative, pa cënuar aspak, madje duke garantuar plotësisht lirinë individuale të ndërgjegjes dhe besimit fetar.