Demokratët do të ndjekin skenarin ukrainas në momentin që do të konstatojnë zgjedhje të manipuluara.

Ky ka qenë komenti i djeshëm i kreut demokrat, Sali Berisha, i cili përshëndeti fitoren e kandidatit të opozitës në zgjedhjet presidenciale në Ukrainë, Viktor Jushenko. “Fitorja e Jushenkos është triumf i madh i demokracisë në Ukrainë, është triumf i madh i përgjegjësisë qytetare për votën, nder i madh për qytetarët e Ukrainës që për javë nuk lëshuan sheshin e Kievit për të mbrojtur të drejtën e tyre demokratike më themelore”, ka komentur Berisha. Një sjellje të ngjashme, ka paralajmëruar ai, do të ndjekë edhe Partia Demokratike, e cila do t’u bëjë thirrje qytetarëve të kenë përgjegjshmërinë dhe respektin për votën e lirë, si një nga pikat themelore të demokracisë. Kjo pritet të ndodhë në momentin që PD-ja do të dalë në përfundimin, se vota e lirë është në rrezik. Duke iu referuar sërish fitores së liderit të opozitës, Jushenko, në Ukrainë, Berisha theksoi se kjo është një goditje fatale për kleptokratët e tipit Janukoviç. “Ai, njësoj si Fatos Nano pralajmëroi ndarjen e vendit të vet, në rast se nuk do të manipuloheshin zgjedhjet për ta shpallur atë fitues”, ka thënë Berisha. I pyetur nëse bllokimi i reformës elektorale vë në dyshim zgjedhjet e ardhshme, Berisha ka anashkaluar një përgjigje të drejtpërdrejtë. “Shqiptarët do të votojnë si qytetarë të barabartë para ligjit pa asnjë dyshim”, ka thënë ai. Berisha e ka përkufizuar variantin e PS-së për zonat zgjedhore si “përpjekje që forca elektorale e atij që voton për mua, të jetë tri herë më e madhe sesa vota elektorale e atij që voton për kundërshtarin”. 

Kuorumi për votimin
“Socialitët po rikthejnë praktikat e Partisë së Punës, por opozita është jashtëzakonisht e vendosur në këto zgjedhje”, ka qenë komenti i Berishës në lidhje me deklaratat e socialistëve se mund të mbledhin votat e duhura për të kaluar hartën zgjedhore dhe ndryshimet në Kod. Për këtë votim, duhen plot 84 vota, të cilat PS-ja e vetme nuk i ka, por mund t’i mbledhë vetëm me ndihmën e dy formcioneve të reja politike në Kuvend, LSI e LZHK. Një reagim për heshtjen e disa partive opozitare në lidhje me votimin në Kuvend të draftit të reformës, ka dhënë dje, edhe kreu republikan, Fatmir Mediu. “Partia Republikane denoncon çdo tentativë për të realizuar konsensus me forca politike që nuk përfaqësojnë opozitën për të mundësuar votimin në Parlament të zonave ashtu siç janë”, tha Mediu, Sipas tij, është e dukshme që një pjesë e opozitës që deklaron se nuk ka asnjë pretendim për ndarjen e zonave është në pazar me Partinë Socialiste. Ndërkohë, ai ka shpjeguar se harta e re elektorale ka ardhur si pjesë e punës gjashtëmujore, të zhvilluar krahas komisionit bipartizan për ndryshimet në Kodin Elektoral. “Puna e këtij komisioni me mazhorancë socialiste bazohej në Kodin Zgjedhor, neni 73, i cili thekson se zonat zgjedhore bazohen mbi numrin e zgjedhësve”, tha Mediu, i cili vuri në dukje se ky kriter, i vendosur në Kod, është shprehje e zbatimit të Kodit të Venecias.

OSBE, negociata për konsensus

Përfaqësia e OSBE-së në Tiranë nuk do të ngurrojë të kërkojë kompromisin mes palëve për reformën elektorale deri në momentet e fundit, para se të nisë Kuvendi. Burime nga OSBE-ja thonë se zyrtarët e organizatës do të përpiqen të ulin palët sërish në bisedime, edhe para mbylljes së këtij viti. Kështu, mësohet se edhe ambasadori i zyrës së OSBE-së në Tiranë, Pavel Vaçek, ka ndërprerë pushimet për t’u gjendur në krye të detyrës. Sipas burimeve në OSBE, ky angazhim ka të bëjë drejtpërdrejt me detyrën kryesore që ka marrë përsipër OSBE-ja në kuadër të një sërë rekomandimesh ndërkombëtare dhe interesit të përgjithshëm të drejtuar në përmbushjen e standardeve për zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Kështu, pas ngritjes së grupit të ekspertëve nën vëzhgimin e OSBE-së, të cilët përpunuan ndryshimet në Kodin Zgjedhor, problemi vazhdon të mbetet i bllokuar. Drafti i cili u mor në shqyrtim nga Kuvendi, nuk po gjen mbështetjen e palëve për shkak të mosmarrëveshjeve për ndarjen e re të zonave zgjedhore. I bllokuar në këtë pikë, procesi rrezikon të ketë vonesa, të cilat bien si pasojë direkte në zbatimin e Kodit të ri zgjedhor në praktikë. Për këtë arsye, zyra e OSBE-së mori përsipër sërish rolin e negociatores për gjetjen e konsensusit mes socialistëve dhe demokratëve, por takimet e fundvitit mësohet se kanë qenë të pasuksesshme. Megjithatë, OSBE-ja thotë se përpjekjet për gjetjen e konsensusit do të vazhdojnë, si në këto ditë që kanë mbetur nga ky vit, ashtu edhe në ditët e para të janarit. Një gjë e tillë do të ndërmerret, për shkak të domosdoshmërisë që paraqet miratimi i draftit të reformës elektorale sa më shpejt të jetë e mundur.

Mundësitë e PS-së për të kaluar ndryshimet në Kuvend

Aleati i socialistëve, Neritan Ceka, hodhi idenë pak ditë më parë, se PS-ja duhet të përfshijë në ndryshimet e Kodit Zgjedhor, propozimet e LSI-së dhe të LZHK-së për të përftuar votën e tyre. Në këtë mënyrë, sipas Cekës, mund të arrihej numri i duhur i votave në Kuvend pa hyrë më në bisedime me PD-në. Por, një variant i tillë duket se nuk hyn në qëllimet e PS-së, e cila kërkon konsensus me PD-në, për shkak të rekomandimeve ndërkombëtare.