PRISHTINE

Kryeministri i Kosovës shkon në Hagë. Janë konfirmuar dje të gjitha dyshimet lidhur me akuzën për krime lufte ndaj Ramush Haradinajt, hija e së cilës nuk ishte larguar nga qeveria kosovare që nga momenti i krijimit të saj. Shefi i qeverisë dha dje dorëheqjen e parevokueshme dhe konfirmoi se do të mbronte veten para akuzave të Hagës. "Jam plotësisht i pafajshëm dhe do të mbroj veten në Hagë", tha Haradinaj në një konferencë për shtyp menjëherë pas mbledhjes së jashtëzakonshme të qeverisë. Kryeministri i Kosovës u bëri thirrje qytetarëve kosovarë "të pranojnë realitetin, edhe pse është thuajse i papranueshëm dhe ta bëjnë këtë për vendin dhe kombin", në një letër drejtuar atyre. Haradinaj tha se "ende nuk i kishte lexuar akuzat e Gjykatës së Hagës", por pohoi se "atje do të dinte ta mbronte veten ndaj dëshmive të fabrikuara nga Beogradi". Gjykata e Hagës nga ana e saj nuk ka bërë komente lidhur me padinë ndaj Haradinajt, por agjencitë kosovare të lajmeve kanë njoftuar se bashkë me kryeministrin janë akuzuar për krime lufte edhe ish-luftëtarë të tjerë të UÇK-së, Agush Alushin, Lahi Brahimajn dhe një ministër kosovar. Dorëheqja e kryeministrit kosovar është konsideruar nga komuniteti ndërkombëtar si një gjest civil i lavdërueshëm. Por, ndërsa kanë vlerësuar veprimin e Haradinajt, ndërkombëtarët u bënë thirrje qytetarëve të Kosovës të ruajnë qetësinë dhe gjakftohtësinë dhe të mos tregohen të pamatur. Ambasada amerikane në Kosovë ka bërë thirrje për të treguar kujdes, ndërsa shefi i politikës së jashtme të BE-së, Havier Solana, ka këshilluar të evitohen tensionet e panevojshme. Ndërkohë, presidenti i Kosovës Ibrahim Rugova shprehu keqar-dhjen për aktakuzën e ngritur në emër të Haradinajt, por shprehu bindjen se "drejtësia do ta thotë fjalën e saj". Ndërsa, kryetari i parlamentit, Nexhat Daci ka theksuar se kjo është një ndërhyrje në punët e brendshme të Kosovës. Haradinaj vetë ka deklaruar se nuk do të sfidojë autoritetet e Hagës, por zyrtarët e sigurisë nuk kanë dashur të rrezikojnë aspak. Ata kanë dërguar 600 trupa shtesë në Kosovë dhe kanë rritur nivelin e sigurisë për të evituar trazirat e mundshme të kësaj pranvere. Ndërkohë në zonën lindore të Kosovës, vendlindja dhe baza e pushtetit të Haradinajt, kontigjenti gjerman ka marrë masa të forta sigurie për të shmangur tensionet.

Si u kthye në politikan komandanti i ashpër i UÇK-së

Ramush Haradinaj, 36 vjeç, është një ndër politikanët e rinj në Kosovë. I lindur në Gllogjan të Deçanit, ai i ka përfunduar studimet në Universitetin e Prishtinës, në periudhën e pasluftës. Gjatë viteve '90 ka qenë emigrant në Francë, Zvicër, Suedi e Finlandë dhe ka kryer punë të ndryshme, që nga punëtor ndërtimi deri te truprojë në klube nate. Drejtimi i komandës perëndimore të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës e ktheu në Kosovë në fillim të vitit 1998, për të ndihmuar kryengritjen kundër shtypjes serbe. Pikërisht në këtë kohë fitoi "reputacionin" e njeriut shumë të ashpër. Dy nga vëllezërit e Haradinajt u vranë duke luftuar kundër forcave serbe të sigurisë dhe një i tretë u shpall fajtor për krime lufte kundër serbëve në vitin 2002. Partia politike e Haradinajt, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, ishte më e vogla nga dy partitë që u krijuan mes radhëve të UÇK-së. Ai hyri në qeverinë e parë të përkohshme të Kosovës në shkurt të vitit 2002, në koalicion me ish-komandantin guerilas, Hashim Thaçi, dhe presidentin pacifist, Ibrahim Rugova, që deri para pak kohësh ka drejtuar partinë më të madhe në Kosovë. Në zgjedhjet e tetorit të vitit 2004, partia e Haradinajt fitoi 9 nga 120 vende gjithsej në parlamentin e Kosovës. Vetëm pak më vonë ai bëri publike marrëveshjen surprizë të koalicionit me presidentin Rugova, duke u bërë kryeministër e duke e lënë në opozitë Hashim Thaçin.

Kosumi apo Surroi, gara për kryeministrinë

Nis gara e re për qeverinë e Kosovës. Kryeministri i larguar, Haradinaj, propozoi dje ministrin e Mjedisit Bajram Kosumi si kryeministër të ri, por kjo duhet të vendoset edhe me konsensusin e Lidhjes Demokratike të Kosovës, aleatja tjetër e kabinetit qeveritar. Nga ana tjetër, mediat kanë përmendur vazhdimisht së fundmi emrin e Veton Surroit, përfaqësuesit të listës qytetare "Ora", të cilit nuk i mungon aspak mbështetja e ndërkombëtarëve. Mediat kosovare njoftuan se Surroi mund të jetë lideri i ri i qeverisë së Kosovës, në muajt që konsiderohen shumë të rëndësishëm për përcaktimin e të ardhmes së saj. Sidoqoftë, burime brenda Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës kanë bërë të ditur se kryeministri i ri do të jetë një emër nga kjo parti, ashtu siç është rënë dakord edhe me liderët e LDK-së. Sidoqoftë, gara për kryeministrinë mbetet e hapur deri në momentin që do të fashiten edhe tensionet lidhur me dorëzimin e Haradinajt në Hagë.

 

Faqja 19 - RAJON

Mars 9, 2005

HARADINAJ DHE "FATURA" E PAVARESISE

Nga Skënder MINXHOZI Duket si një film, skenari i të cilit qarkullon prej shumë kohësh në ajër. Largimi i kryeministrit Ramush Haradinaj nga posti i kryeministrit drejt bankës së të akuzuarit për krime lufte ka pamjen e kronikës së aktit të paralajmëruar. Vetë mënyra se si Haradinaj e komentoi para mediave këtë akt, tregon se ngarkesa emocionale, reagimi i beftë dhe tronditja e momentit kanë mbetur prapa. Ramush Haradinaj shkon të përballet me akuzat e Gjykatës së Hagës për Krimet në ish-Jugosllavi, me qetësinë e njeriut që e ndien prej vitesh së "shpata" e Karla del Pontes i qëndron mbi krye. Reagimet që pasuan dorëheqjen e Haradinajt, ato politike dhe ato publike, e reflektojnë gjithashtu pritshmërinë e akuzës në fjalë. Në komentet e liderëve kosovarë, shqiptarë apo atyre perëndimorë, tingëllon e qartë nota e shpresës se akuzimi i kryeministrit të Kosovës dhe pasojat që ai lë pas, nuk do ta prekin procesin e stabilizimit ku ka hyrë vendi. Një shpresë, por edhe një frikë e fshehur pas saj, se mos ngjarje si ato të një viti më parë rishihen sërish në rrugët e Prishtinës, Prizrenit apo Pejës. Fatmirësisht lajmet që vijnë nga Kosova flasin për një reagim deri tani të qetë të popullsisë shqiptare. Haradinaj përgatitet kështu të lërë Kosovën si kryeministër i dorëhequr, për t'iu drejtuar një fati politik e personal që vështirë të parashihet me saktësi. Ikja e tij lë pas megjithatë një numër pikëpyetjesh, të cilat do të vijojnë të qëndrojnë pezull mbi politikën kosovare dhe faktorin ndërkombëtar edhe për shumë javë e muaj. Ndër to, një pyetje duket se vjen natyrshëm në këtë moment. Një pyetje që lidhet me kurbën politike të një njeriu që për shumë vite me radhë ka qenë figurë e rangut të parë në skakierën politike të Kosovës. Në këtë moment, kur ish-lideri i UÇK po i drejtohet Veriut të Europës, të vjen spontanisht të pyesësh se përse akuzohet tani dhe vetëm tani kryeministri Haradinaj, kur mund të ishte akuzuar e ndoshta arrestuar shumë kohë më parë politikani Haradinaj? Përse ndodhi tani ky zhvillim dramatik, kur mund të kishte ndodhur një, dy apo tre vjet më parë, atëherë kur Ramush Haradinaj ishte larg postit më të lartë të ekzekutivit kosovar? A e prek ikja e shefit të qeverisë procesin e konsolidimit të institucioneve të Kosovës dhe më përgjithësisht të gjithë procesin e normalizimit në vend? Cili është pazari i padukshëm në peshoren e Hagës? Pas Fatmir Limajt, numrit dy të partisë së Hashim Thaçit, Ramush Haradinaj është politikani i dytë kosovar që shtyhet drejt bankës së akuzës në Hagë. Shpallja e dosjes së tij të akuzës për krime lufte, duket se zbulon tërthorazi edhe një kapitull pak të qartë, por po aq të "helmuar" të politikës kosovare. Kapitullin e luftës së brendshme mes partive shqiptare, kryesisht LDK-së nga njëra anë dhe PDK-së e AAK-së nga ana tjetër. Megjithëse këto sigla politike sot e shohin veten rreth një projekti qeverisjeje, nuk ka qenë gjithmonë kështu. Akuzat gjysmë publike të eksponentëve të LDK-së të Rugovës për keqtrajtime nga ana e përfaqësuesve të UÇK-së gjatë kohës së krizës, janë diçka e njohur në ambientin kosovar, që sheh sot se si të njëjtat akuza përsëriten nga një gjykatë ndërkombëtare krimesh lufte. Që rruga drejt pavarësisë do të kalojë në një mënyrë a një tjetër nga Haga, kjo ishte diçka që dihej. Ky është një çmim që me sa duket duhet ta paguajnë edhe kosovarët. Dhe viti në të cilin kemi hyrë duket momenti kur kjo faturë e mbartur në vite do duhet shlyer. Leximi dhe interpretimi i luftës së Kosovës në distancë prej gjashtë vjetësh, ka nisur prej kohësh të shihet me logjikën e ftohtë të paqes, me sa duket sugjeron që me ose pa arsye të shëndoshë, të paguajnë të gjitha palët. Edhe ata që në zhargonin klasik të konfliktit quheshin rëndom "viktima të gjenocidit". Sepse, në fund të fundit, në kohë paqeje me sa duket, më shumë se gjithçka tjetër funksionojnë llogaritë gjeopolitike, zgjidhjet e kompromisit dhe formulat e ndërmjetme. Aq sa për të kërkuar baraspeshën edhe mes serbëve dhe shqiptarëve, ose ndryshe mes agresorëve dhe viktimave. Në këtë prizëm, largimi i Haradinajt është një shkelje syri për Beogradin (reagimi i kryeministrit Koshtunica e provon këtë), por edhe një nxitje për të dorëzuar të gjithë listën e kriminelëve të luftës që ende mbahen të fshehur në territorin serbo-malazez. Ndërkaq, reagimi i qeverisë shqiptare vazhdoi t'i përmbahet një linje të kujdesshme dhe të ndërtuar mbi respektimin e distancës së sigurisë ndaj çdo qëndrimi që mund të konsiderohej si nacionalist. Zyrtarë të lartë të qeverisë sonë i anuluan gjatë orëve të fundit vizitat e tyre në Prishtinë, megjithëse në të njëjtën periudhë kohore aty ndodheshin kryeministri grek, ai maqedonas, ministri i Jashtëm italian dhe delegacione të tjera të huaja. Momenti i inkriminimit të Ramush Haradinajt shërben për të kryer një akt reflektimi të domosdoshëm. Një akt meditimi mbi atë që ka qenë në të vërtetë Lufta e Kosovës, një krizë komplekse, e përgjakshme, por edhe e vështirë për të gjithë aktorët e saj, një konflikt ku ka qenë e vështirë të veprohej me logjikën e paqes. Në fund të fundit, ka qenë "kohë lufte".