08112005

http://www.panorama.com.al/

viti IV, Nr:11021

E Martë 8 Nëntor 2005

Faqe 18/19 - Speciale

pronat e zogut

rikthimi

Reportazh/ Ja çfarë ka mbetur pas 67 vjetësh...

Pallati mbretëror dhe rikthimi në pronat e gjyshes

Rezarta Delisula

Lavdia e dikurshme ka mbetur e instaluar vetëm në mozaikët me ngjyra të dyshemesë. Ka shumë pak referenca për pallatin mbretëror, kaldajat që kanë mbetur të njëjta dhe vendi i vaskës.

Koha ka mbuluar kujtimet e së shkuarës. Pallati mbretëror, në të cilin më pas u vendos Komiteti Çentral i Partisë dhe Pallati i Pionierëve, pas 67 vjetësh iu kthye trashëgimtarit të fronit, Leka Zogut. Ka qenë i sapolindur kur është larguar me familjen e tij nga Shqipëria, dhe pas afro 60 vjetësh kur u kthye në vendlindje preku ato çka prindërit i kishin treguar. Ndërkaq, princi Leka e ka marrë vesh lajmin për vendimin e qeverisë që iu ktheu ish-pallatin mbretëror, vetëm nëpërmjet telefonit, pasi i riu ndodhet në Angli. Megjithatë shumë shpejt at e bir do të kenë mundësi të jetojnë në pallatin e vetëm mbretëror të Shqipërisë.

Akullsia
Fillimi i stinës së dimrit dhe mungesa e njerëzve e ftohin edhe më shumë atmosferën në ish-pallatin mbretëror. Mermeri dhe dërrasa të kalbura. Ky është binomi i së tashmes. Që prej disa vitesh pallati mbretëror u copëtua. Një pjesë i kaloi Drejtorisë Arsimore të qytetit të Tiranës, ndërsa pjesën kryesore e administronte instituti i monumenteve, i cili që prej disa ditësh ka ndërruar destinacion. Eshtë ditë e hënë. Në pallatin mbretëror s’ka këmbë njeriu. Dera kryesore është e mbyllur me çelës. Shenjat e jetës vijnë nga Drejtoria Arsimore, e cila vazhdon të jetë e vendosur në këtë godinë. Një ditë më parë, më 6 nëntor, dhjetëra inxhinierë e specialistë ndërtimi u mblodhën të gjithë për të vendosur që t’i kthejnë pallatit shkëlqimin e dikurshëm. “Këtu ka qenë shtrati bashkëshortor, këtu dhoma e ndenjies, vaska...”. Vetëm në këtë mënyrë e krahasojnë të shkuarën me të sotmen.

Pallati
Të gjithë kanë pasur mundësi të futen gjatë këtyre viteve në ish-pallatin e Pionierëve, kinema “Milenium 2” apo në Drejtorinë Arsimore të Tiranës. Në derën e madhe prej hekuri shfaqet hyrja që dikur i përkiste pallatit mbretëror, ndërtuar në pronat e Toptanasve, derë nga e cila ishte nëna mbretëreshë. Në këtë pallat jetoi për afro një vit mbreti Zogu I dhe mbretëresha Geraldinë, të cilët kurorëzuan martesën e tyre më 27 prill 1938. Ngjitur me hyrjen mbretërore në vendin ku është sistemuar Drejtoria Arsimore ka qenë e vendosur administrata e mbretit të shqiptarëve. Një pallat i gjelbëruar me shumë lëvizje dhe një sallë të madhe argëtimi me palestër, bilardo ping-pong... në vendin ku sot është vendosur kinema “Milenium”. Për fat të keq mbreti nuk mundi të shijojë gjatë pallatin e tij mbretëror, pasi në prill të vitit 1939 u largua nga Shqipëria bashkë me mbretëreshën dhe djalin e sapolindur. Pas Çlirimit pallati mbretëror u kthye në Komitetin Çentral (Qendror) të Partisë dhe më pas mori funksione të tjera.

Na ishte një herë
Një rrugë, e tëra mbretërore, rruga “Karnavon”. Në vitin 1923 u ndërtua Lulishtja Popullore me një sipërfaqe prej 2700 metra katror e rrethuar me gardh hekuri. Kjo lulishte kishte vetëm një derë dhe një rojë. Për të zgjeruar dhe modeluar Lulishten Popullore, e cila ndodhej pranë institucioneve të rëndësishme të Tiranës së viteve ‘30 u shpenzuan 8000 franga ari. Nga ky park mund të kundroje pallatin mbretëror. Lulishtja shtrihej në anë të djathtë të rrugës “Karnavon”, apo rruga që sot ka marrë emrin “Punëtorët e Rilindjes”. Ndryshe rrugën mund ta cilësojmë si Rruga Mbretërore, pasi godinat më të rëndësishme të qeverisjes në atë kohë ngriheshin aty. Adjutantura Mbretërore, pallati i Princeshave, Legata Italiane, Departamenti Ushtarak si dhe vetë pallati i mbretit Zog kishin zaptuar rrugën “Karnavon”. Në fund të rrugës ndodhej biblioteka, e cila u ndërtua në vitin 1925 me fondet e dhuruara nga Lady Carnarvon. Punimet për zgjerimin e rrugës “Karnavon” nisën në vitin 1925 dhe përfunduan më 1934, pasi këto investime kërkuan edhe shpronësimin e disa prej kopshteve dhe shtëpive të banorëve anë rrugës ekzistuese. Shuma totale e ndërtimit të rrugës ishte 26974 franga.

Sot
Ekzistojnë godinat e vjetra, të cilat nën ndryshimet e shpeshta të kryeqytetit duken si hije të së shkuarës. Askush nuk ka vënë dorë për t’i restauruar, qoftë për të thënë se dikur kjo rrugë, quhej rruga mbretërore. Pallatet shumëkatëshe u bëjnë hije godinave, dikur mbretërore. Historia e fshirë nga zhvillimi. Zona përreth ish-pallatit të Pionierëve është pronë e hershme e Toptansave nga ishte vajzë edhe nëna e Zogut. Shumë institucione shtetërore janë vendosur në këto prona, por aktualisht qeveria ka vendosur t’i kthejë Lekës vetëm një pjesë. Sipas zëdhënësit të oborrit mbretëror, Fluturak Gërmenji, po merren të gjitha masat që familja mbretërore të vendoset shpejt në pallatin që i takon, madje pretendimi është që festa kombëtare t’i gjejë aty. Por duke parë rrënimin e pallatit mbretëror restaurimi nuk mund të bëhet në një kohë kaq të shkurtër. Hyrja e pallatit është menduar të jetë siç ka qenë nga kinema “Milenium”, ndërsa këta të fundit u duhet të gjejnë një hyrje të dytë.

Mesazhet
Mbreti i Anglisë, George VI, i shkruan Zogut I: “Me rastin e gëzueshëm të martesës së Lart Madhërisë Suaj Mbretëresha bashkohet të dërgojë L.M. Suaj edhe bashkëshortes Suaj përgëzimet Tona më të përzemërta dhe urimet Tona më të mira për lumturinë edhe mbarëvajtjen e Lart Madhërisë Suaj”. Ndër shumë mesazhe renditet edhe ai i presidentit turk, Kemal Ataturk, i cili shënon: “Me rastin e evenimentit të lumtur që u festua prej Shqipërisë Mike, i lutem Lart Madhërisë Suaj të pranoni Përgëzimet e Mia të gjalla edhe urimet shumë të sinqerta që formoj për lumturinë Tuaj personale edhe për atë të Familjes Mbretërore.
Dhuratat
Gazeta italiane “Messaggero”, nuk kishte si të mos shkruante për martesën e bujshme mbretërore dhe për dhuratat që liderët e botës në atë kohë i dërguan mbretit shqiptar. Duke iu referuar këtyre shkrimeve mbreti i Italisë, Viktor Emanueli, i dhuroi Geraldinës një palë vathë dhe një unazë xhevahirësh, si dhe statujën e një dragoi. Musolini i solli çiftit mbretëror katër vazo tunxhi me origjinë napoleonike, Konti Ciano dhuroi një tavolinë të madhe argjendi, qeveria greke 3 tapete të çmuara persiane ndërsa qeveria hungareze i dhuroi çiftit një pajton me katër kuaj të bardhë. Dhurata më e shtrenjtë në këtë dasmë është bërë nga Hitleri, i cili i dhuroi Zogut një automobil.

Vendosja për martesë në moshën 43-vjeçare dhe leja që iu mor Parlamentit për zgjedhjen e bërë

Zogu e Geraldina, pak muaj në pallat
Martesa e mbretit të shqiptarëve, dëshmitarët dhe festimet

Ishte në moshën 43-vjeçare kur vendosi të martohet. Nuk ra pre e propozimeve politike dhe sugjerimeve të bëra për të “mirën e të gjithëve”, por të dashurisë për konteshën Geraldine Apony.

Parlamenti shqiptar, më 31 janar 1938, me kërkesë të mbretit Zog aprovoi projektin e martesës së tij me konteshën. Dasma u vendos të bëhej me 27 prill 1938. Martesa u krye me ritin civil, duke ruajtur secili nga bashkëshortët fenë e vet. Në ceremoninë martesore Zogu kishte dëshmitarë kunatin e tij princ Habid dhe kontin Ciano, ndërsa Geraldina kishte dëshmitar ambasadorin hungarez në Shqipëri dhe një kushërirën e vet.

Të ftuarit
80 të ftuar specialë, mes të cilëve Dinastia Mbretërore Italiane e Savojës, duka i Bergamos, ambasadorët e Belgjikës, Rusisë, Japonisë dhe Iranit, të cilët nuk kishin seli diplomatike në kryeqytet, mes shumë të pranishmëve të tjerë dhe dhuratave speciale, morën pjesë në ceremoninë martesore të mbretit të shqiptarëve. Mbreti Zog kremtoi martesën e tij me konteshën Geraldine Apony në Tiranë. Ministri gjerman i dorëzoi mbretit të shqiptarëve dhuratën e Hitlerit, që ishte më e shtrenjta ndër të tjerat, një Benz luksoz. Mbretërit e Italisë, Anglisë, Egjiptit, Norvegjisë, Suedisë dhe Duka i madh i Luksemburgut i dërguan mbretit të shqiptarëve dhuratat dhe urimet për këtë martesë. Vetë presidenti amerikan, Ruzvelt, ngarkoi ambasadorin e tij në Tiranë për t’i komunikuar mbretit mesazhin e martesës. Jugosllavët sollën në Tiranë dirigjentin e njohur Balohoviç, i cili udhëhoqi një koncert të posaçëm me këtë rast.

Festimet
Festimet për martesën e mbretit të shqiptarëve zgjatën disa ditë. Darkat e shtruara me rastin e martesës ishin të shumta. Për nder të gazetarëve kryeministri Koço Kota shtroi një darkë në hotel “Internacional”, një prej hoteleve më të mira të kohës. Veç gazetarëve vendës, të ftuar ishin të gjithë ata gazetarë të huaj që përfaqësonin agjenci dhe gazeta të njohura. Një tjetër darkë u shtrua për arsimtarët, darka të cilat u ndanë në dy net, pasi arsimtarët e kryeqytetit ishin të shumtë në numër. Njëra darkë u shtrua në hotel “Adriatik”, ndërsa tjetra në hotel “Bristol”. Festimet më të mëdha i përjetuan qyteti i Tiranës dhe i Durrësit, ku mbreti shkoi për vizitë një ditë pas martesës së tij. Sipas fotove të kohës, sheshi para Bashkisë së vjetër të Tiranës, ku sot ndodhet Muzeu Historik Kombëtar, ishte mbushur me njerëz të veshur mirë, që festonin martesën e mbretit. Po kështu në Durrës, teksa mbreti Zog dhe mbretëresha Geraldinë udhëtonin me një makinë të hapur, populli priste duke duartrokitur e sigurisht kurioz për të parë mbretëreshën e re të shqiptarëve. Një tjetër dhuratë iu bë mbretit me rastin e martesës. Dhoma e Tregtisë italo-orientale vendosi që studentit shqiptar që mbaronte me nota shumë të mira Universitetin e Barit t’i jepej një çmim prej 500 lirash.

Tuesday, 08 November 2005

http://www.sot.com.al/

Moisiu decrees the new ambassadors

The head of the Albanian state Alfred Moisiu decreed yesterday the Prime Minister’s proposal for the appointment of the new Albanian ambassadors in Greece and Switzerland.According to presidency sources, it was decreed the removal from office of the Albanian ambassador in Greece, Bashkim Zeneli and also the Albanian ambassador in the Confederation of Switzerland, Leontjev Cuci. President Moisiu decreed as ambassador in Greece, the former head of the Democratic Party’s branch of Tirana Vili Minarolli whereas Mehmet Elezi was appointed and decreed as the representative of the Albanian state in Switzerland. In the meantime, it was informed the presidency got also the proposals to appoint Edit Harxhi in our Embassy in USA, Tatjana Kongoli in Austria and Lublin Dilja in UN. But the president is going to thoroughly examine these proposals and he is collecting information considering the strong oppositions toward Edit Harxhi’s candidature for inexperience in foreign diplomacy and toward Lublin Dilja who according to some facts in the media was protagonist of an incident happened while he was the deputy-chief of the Albanian Mission in UN. Meanwhile diplomatic sources informed yesterday that Lubin Dilja asked not to take in consideration his candidature for the chief of the Albanian Mission in UN. Dilja presented his decision to the Prime Minister Berisha. According to Dilja, he cannot take over this post after the denigration campaign undertaken against him, meanwhile his health conditions played an important role in the decision as well. After explaining the reasons of his refusal, Dilja said he wishes this action of him would serve for good.

RADIO FREE EUROPE/RADIO LIBERTY, PRAGUE, CZECH REPUBLIC
___________________________________________________________
RFE/RL NEWSLINE Vol. 9, No. 209, Part II, 7 November 2005

MONTENEGRO PREPARES FUNDING FOR INDEPENDENCE VOTE. Milan Dabovic, who
is a top official of Montenegro's Finance Ministry, announced in
Podgorica on 4 November that the government has appropriated about $6
million to fund the referendum on independence expected to be held in
April 2006 and the local elections slated for the following October,
RFE/RL's South Slavic and Albanian Languages Service reported (see
"RFE/RL Balkan Report," 11 February 2005). But in Brussels on 7
November, unnamed diplomatic sources told RFE/RL that the EU will
soon warn the Montenegrin govenment against preparing a referendum
for the time being. The Podgorica daily "Vijesti" reported recently
that Britain, which currently holds the rotating EU presidency, has
undertaken the initiative aimed at dissuading the Montenegrin
authorities from holding a referendum. PM

© derStandard.at

http://derstandard.at/?url=/?id=2233520

07. November 2005 - 16:01

Albanien: Thronprätendent erhält ehemaligen königlichen Palast zurück
Monarchisten unterstützen Berisha-Regierung

Tirana - Die albanische Regierung von Ministerpräsident Sali Berisha hat beschlossen, den ehemaligen königlichen Palast in der Hauptstadt Tirana der Familie des Thronprätendenten Leka Zogu zurückzugeben. Das gab der Vorsitzende der Monarchisten-Partei "Legaliteti" (LMP), Ekrem Spahia, am Montag bekannt. Spahia sprach von einem "wichtigen zivilisierten Akt gegenüber dem Königshaus" und brachte zugleich die Unterstützung der LMP für die Regierung zum Ausdruck.

Von Ahmed Zogu errichtet

Der Palast war von Ahmed Zogu errichtet worden, der 1928 als Staatschef die Republik abgeschafft und den Königstitel angenommen hatte. Wenige Tage nach der Geburt seines einzigen Sohnes Leka überfielen im April 1939 italienische Truppen das Balkanland, die Königsfamilie musste flüchten. Nach dem Krieg lebte sie in Frankreich, Spanien und Südafrika. Nach dem Tod seines Vaters im französischen Exil 1961 hatte sich Leka in einem Pariser Hotel selbst zum "König der Albaner" gekrönt. Unter der kommunistischen Herrschaft war der Palast Sitz der KP-Jugendverbände.

Die albanischen Royalisten hatten 1998 das Referendum über die Staatsform angefochten, bei dem 66,7 Prozent der Bürger für die Republik und 33,3 Prozent für die Wiedererrichtung der Monarchie gestimmt hatten. Gegen Leka war damals Haftbefehl erlassen worden, weil er eine "illegale und bewaffnete" Kundgebung gegen die Wahlkommission in Tirana organisiert haben soll. 2002 ließ er sich auf Einladung des albanischen Parlaments mit seiner Familie definitiv in Tirana nieder. In Saranda wurde inzwischen eine von einer Schwester König Zogus erbaute Moschee, die 1967 zerstört worden war, wieder errichtet. Dort wurde auch ein Platz nach Königin Geraldine benannt. Die Zogu-Witwe, eine geborene Gräfin Apponyi aus Ungarn, war 2002 in Tirana verstorben. (APA/ATA)

Lundi, 07/11/2005 http://www.tageblatt.lu/edition/article.asp?ArticleId=41979

L'électricité sévèrement rationnée, l'Albanie au bord de la paralysie

L'Albanie était lundi au bord de la paralysie alors que les autorités ont décidé de restreindre au maximum la fourniture d'électricité pour faire face à une crise énergétique, sans précédent depuis dix ans.

Les autorités albanaises ont pris de sévères mesures de rationnement en décidant de ne fournir de l'électricité que quatre à huit heures par jour, alors que plusieurs mois de sécheresse ont pratiquement paralysé la production des centrales hydroélectriques, seule source d'énergie du pays.

»Le pays est au bord d'une grave crise énergétique», a dit à l'AFP le ministre de l'Economie Genc Ruli.

Dans les villes, les coupures d'électricité doivent désormais dépasser 15 à 18 heures par jours tandis qu'à la campagne les restrictions pourraient être encore plus sévères.

La capitale Tirana était lundi, comme depuis plusieurs jours, envahie pas le bruit des générateurs qui dégageaient une fumée bleue stagnant au dessus de la ville.

Les hôpitaux, les boulangeries industrielles, les institutions gouvernementales et les ambassades, continuaient toutefois, pour la plupart, d'être alimentés en électricité.

»Le pays est au bord de l'asphyxie. Si les coupures persistent, il connaîtra une grave crise économique», a déclaré Luan Bregasi, responsable de la chambre de commerce qui a estimé à plus de 800 millions de dollars les pertes que le secteur privé risque d'enregistrer.

Selon la Banque nationale, cette crise, la plus grave depuis dix ans, va entraîner une importante baisse de la production et des revenus dans tout le pays.

La sécheresse qui sévit depuis plusieurs mois en Albanie et la vétusté d'infrastructures datant de l'époque communiste, apparaissent comme les principales raisons de la crise.

Mais le gouvernement de centre-droit du Premier ministre Sali Berisha, entré en fonction en septembre dernier, a également mis en cause la mauvaise gestion de son prédécesseur socialiste.

»Le gouvernement précédent nous a fait un cadeau empoisonné», a dit le ministre des Affaires étrangères, Besnik Mustafaj

»Le gouvernement fait l'impossible pour pouvoir assurer l'achat d'énergie dans d'autres pays», a souligné de son côté le ministre de l'Economie, Genc Ruli. »Nous discutons avec la Grèce et la Serbie pour pouvoir utiliser leur réseau et acheminer l'energie achetée notamment en Ukraine, Bulgarie et Roumanie», a-t-il expliqué.

L'Albanie importe déjà près de cinq millions de kilowatts par an de Macédoine et de Grèce ce qui ne lui permet pas de couvrir ses besoins.

La situation est d'autant plus critique que les prix de l'énergie ont nettement augmenté sur le marché régional tandis que, selon des spécialistes, l'Albanie souffre, depuis une quinzaine d'années, d'un manque d'investissements aussi bien albanais qu'étrangers dans le secteur énergétique.

Largement obsolète, le système énergétique albanais n'a pas permis de faire face à l'augmentation de la consommation, alors que les besoins des ménages qui augmentent d'environ 6% par an, représentent 70 % de la demande totale.

D'autre part, quelque 30 % des foyers ne payent pas leurs factures ce qui rend encore plus difficile la tâche des autorités pour moderniser le secteur.

http://www.kohajone.com/ E Hene, 07 Nentor 2005

QEVERIA I KTHEN PRONEN LEKA ZOGUT

Qeveria ka vendosur t'i ktheje pretendentit te fronit mbreteror, Leka Zogi i Pare pronen e tij te trasheguar te njohur si Pallati i Princeshave. Burime prane pretendentit te fronit mbreteror bejne te ditur se kane pasur negociata te vazhdueshme me qeverine Berisha lidhur me kthimin e pronave, bisedime keto qe duket kane arritur ne nje rezultat pozitiv. Pallati i Princeshave, ose ndryshe zyrat e drejtorise se monumenteve te Kultures, tashme do ti kthehen pronarit te saj te vertete, i cili pas mberritjes ne Shqiperi ka kerkuar nga qeveria kthimin e pronave. Nje veprim i tille eshte pershendetur edhe nga Partia Levizja e Legalitetit, e cila ka qene zeri i pretendentit te fronit mbreteror. Kryetari i PLL-se Ekrem Spahia theksoi se akti i qeverise eshte i rendesishem, civilizues ne favor te Familjes Mbreterore pasi mundesoi kthimin legjitim te baneses me te cilen lidhet nje pjese e rendesishme e historise se Shqiperise. "Mbeshtetur ne principet e legjitimitetit, moralit, te Drejtave dhe Lirive Themelore te Njeriut dhe sistemit te bazuar mbi pronen private - kthimi i pronave te Familjes Mbreterore ka qene prioritet politik i PLL. Por mbi te gjitha, ky prioritet madhor politik bazohet ne filozofine e PLL si mbrojtese e drejtesise shoqerore, parimeve te larta te humanizmit dhe dinjitetit te cdo shtetasi shqiptar, per te cilin prona e trasheguar nuk eshte thjesht ajo cka na lane te paret, apo burim jetese dhe begatie, por eshte nje pjese e shenjte e Atdheut. Mbi kete filozofi eshte mbeshtetur edhe qendrimi koherent dhe i perhershem i PLL-se ne mbrojtje te kerkesave dhe te drejtave te pronareve legjitime", u shpreh Spahia.

M.Bejdo

http://www.panorama.com.al/ 07/11/2005

Faqe 6 - Politikë

pronat e zogut

reagimi

Agim Toro, anëtar i KSHKKP: Nuk janë pjesë e legjislacionit për kthimin dhe kompensimin e pronës

Pronat e Zogut, Komiteti: Nuk i japim ne

“Ligji merret vetëm me shpronësimet pas ‘44 nga komunizmi”

Pronat e pretendentit të Fronit Mbretëror Leka I nuk mund të jepen bazuar në Ligjin për kthimin dhe kompensimin e pronës.

Një fakt të tillë e pohoi dje për “Panorama” një ndër anëtarët e Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe Kompensimit të Pronës, Agim Toro. Edhe një herë Komiteti i Pronave pranon se nuk ka dijeni për vendimin e qeverisë që i kthen pretendentit të fronit, Princit trashëgimtar Leka I ish-Pallatin e Pionierëve.Ndërkaq, edhe sikur kërkesa të vinte në këtë komitet, ajo do të kthehej pas nga ana e anëtarëve të komitetit. “E drejta për të fituar pronë në bazë të këtij ligji, fillohet vetëm për subjektet e shpronësuara që kanë qenë pronarë në 29 nëntor të vitit 1944. Në rastin e familjes dhe pronave të ish-mbretit, ai është shpronësuar pas vitit 1939, pra kur Shqipëria pati një bashkim me Italinë. Pra nuk është përfshirë në afatin që duhet të trajtohet nga ana e këtij ligji”, tha dje për “Panorama” anëtari i Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe Kompensimit të Pronës Agim Toro. Vetë ky i fundit nuk e mohon mundësinë që qeveria mund të japë vendime për të ndryshuar pronësinë e një objekti. Por sipas tij, në asnjë rast një gjë e tillë nuk duhet të adresohet në Komitetin Shtetëror të Kthimit dhe Kompensimit të pronës. “Kemi pasur edhe raste të tjera të tilla kërkesash, si në komitetin këtu në qendër, por edhe në komitetet vendore. Ka njerëz që janë shpronësuar para vitit 1944. Por në bazë të ligjit të miratuar në Parlament, ne kthejmë përgjigje vetëm për ato prona që janë pas’ 44. Për të tjerat kthejmë përgjigje që nuk janë në kompetencën tonë”, tha Toro. Në këtë kuptim, sipas tij, nuk do të ketë asnjë shqyrtim edhe për pronat e ish-mbretit dhe këtë ia ka sqaruar edhe vetë pretendentit për fron, princit trashëgimtar Leka I, ashtu edhe avokatit të kësaj çështjeje.

Ndryshimi
Nëse ligjvënësi kërkon sipas Toros, që kjo çështje të kalojë nëpërmjet Komitetit Shtetëror për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës, ai detyrimisht duhet të bëjë ndryshimet në ligj. ”Nëse duan të trajtojnë me prioritet këtë çështje, atëherë detyrimisht duhet të bëhet një ndryshim, apo depozitë tranzitore në ligj, për të trajtuar jo vetëm pronat e familjes mbretërore, por edhe të tjerave që i përkasin kësaj kategorie” tha Toro për “Panorama”. “Në këtë ligj që kemi aktualisht, familja Mbretërore nuk gjen hapësira. Kjo mund të ndodhë vetëm nëse ka një vendim gjyqësor, apo një akt tjetër normativ nga ana e ligjvënësit” tha Toro.

Vendimi
Qeveria vendosi dy ditë më parë që të kthejë në pronësi të Familjes Mbretërore ish-Pallatin e Pionierëve, godinën ku aktualisht ishte i vendosur Instituti i Monumenteve të Kulturës. Sipas vendimit të marrë nga qeveria, institucionet që ishin vendosur në këtë godinë, do të kalojnë në vende të tjera. Vendimi erdhi pas kërkesave të përsëritura të familjes mbretërore. Vetëm pak muaj më parë, me vendim qeverie, Nano i kishte dhënë familjes mbretërore një status në protokollin e shtetit, duke i dhënë në të njëjtën kohë edhe pasaportat diplomatike. Po me një tjetër vendim qeverie, u vendos që pretendenti për fronin, princi trashëgimtar Leka I, të merrte edhe arsenalin e armëve që iu sekuestrua nga shteti kur zbriti në aeroport. Leka I deklaroi në atë kohë se ato ishin koleksion dhe nuk mund të klasifikoheshin si armë në përdorim. Flitej se qeveria Nano do të merrej edhe me pronat e Familjes Mbretërore, por asnjëherë nuk u bë asgjë konkrete.

Spahia: Berisha mbajti premtimin
Ekrem Spahia, kryetar i PLL, ka dalë dje në një konferencë për shtyp ku falënderonte qeverinë dhe kryeministrin Sali Berisha, lidhur me vendimin e marrë për kthimin e ish-Pallatit të Pionierëve për prentendentin për fronin, Leka I. “Ky është një premtim i bërë kohë më parë nga kryeministri Berisha dhe është një premtim i mbajtur. Pavarësisht se ligji është miratuar që në vitin 2003, qeveria socialiste asnjëherë nuk ka ndërmarrë asnjë hap pozitiv për Familjen Mbretërore, ka akuzuar Spahia paraardhësit në pushtet. Kjo tregon, sipas tij, se qeveria e re e demokratëve dhe aleatëve të tyre, kujdeset për pronat e familjes mbretërore. PLL u bashkua përpara zgjedhjeve me LZHK e drejtuar nga Leka Zogu, e për pasojë nuk u përfshi në koalicionin e partive opozitare të drejtuara nga Berisha. Duke mos qenë pjesë e marrëveshjes, legalistët mbetën dhe jashtë qeverisë.
Pronat, objekte të rëndësishme
Pretendenti për fronin mbretëror Leka I ka kërkuar nga ana e shtetit kthimin e të gjitha pronave të tij. Madje këtë kërkesë e ka bërë edhe pranë Komitetit Shtetëror për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës. Bëhet fjalë për objekte të tilla si Vila në Durrës, Pallati i Brigadave, hotel “Dajti” etj. Të gjitha këto prona, aktualisht janë shtetërore dhe nuk dihet se si do të veprohet. Ekspertët mendojnë se duhet ndoshta një zgjidhje si në Bullgari, ku mbreti Simeon, bëri marrëveshje me shtetin, sipas të cilës, shteti i kthente Mbretit të gjitha pronat e sekuestruara, ndërsa vetë Mbreti, pak më vonë, me anë të një akti dhurimi, pronat që ishin pasuri kombëtare e shtetërore, ia dhuronte sërish shtetit. Edhe vetë Simeoni e pranoi marrëveshjen, por edhe pronat u përdorën për qëllime shtetërore.

Flet zëdhënësi, Fluturak Gërmenji
“Në pallatin e ri, do të vijë Berisha”

Qeveria ka vendosur dy ditë më parë që Institutin e Monumenteve të Kulturës t’ia kthejë vetë pretendentit të fronit mbretëror Leka I. Vendimi është pritur mjaft mirë nga Familja Mbretërore, e cila aktualisht është duke qëndruar në një shtëpi në Petrelë. Nga ana tjetër vetë zëdhënësi i familjes mbretërore, Fluturak Gërmenji ,tha dje për median se ky është një vendim shumë pozitiv dhe se një gjë e tillë pritej të ndodhte jo vetëm për këtë pronë, por edhe për të tjerat. “Ne mendojmë që familja mbretërore të shpërngulet shumë shpejt këtu, dhe për këtë jemi duke marrë masat që të bëhen të gjitha restaurimet e nevojshme brenda një kohe të shkurtër. Madje Mbreti Leka I do të dëshironte shumë që gjithçka të ishte gati për festën kombëtare tani në nëntor, ku pse jo mund të ftonte edhe kryeministrin në këtë festë”, tha dje për mediat Fluturak Gërmenji, duke komentuar në të njëjtën mënyrë edhe ambicien e vetë pretendentit për fronin Leka I. Ndërkaq, ndërsa u mor Pallati i Pionierit, janë edhe shumë prona të tjera që në varësi të vendndodhjes presin që të kthehen apo kompensohen për familjen mbretëtore nga shteti shqiptar. Nuk dihet nëse një vendim i tillë do të merret në bllok për të gjitha pronat nga ana e qeverisë, sepse Komiteti Shtetëror për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës nuk e merr përsipër këtë përgjegjësi.

Pallati i Pionereve i kthehet Leka Zogut

E Diele, 06 Nentor 2005 http://www.korrieri.com/

Avokati i familjes mbreterore, Shefqet Dizdari, konfirmon se godina ku ndodhet Instituti i Monumenteve do te kaloje ne duart e Leka Zogut. Projekti parashikon vendosjen e Monumenteve ne Drejtorine e Ujrave

Qeveria shqiptare ka hedhur hapat konkrete per kthimin e pronave familjes mbreterore. Avokati i Leka Zogut, Shefqet Dizdari beri te ditur dje se ekzekutivi i drejtuar nga Berisha, ka miratuar kthimin familjes mbreterore te Zogut, te godines se Institutit te Monumenteve, i cili ne vitet '30-te ka qene pallati i motrave te mbretit Ahmet Zogu. Ne te njejten kohe, qeveria ka vendosur qe zyrat e Institutit te Monumenteve t'i transferoje ne Drejtorine e Ujrave. Per rrjedhoje, dje ne mesdite mjediset e Institutit te Monumenteve te Kultures ne Tirane jane liruar, per t'iu kthyer te familjes se Leka Zogut. Sistemimi i trashegimtareve te Familjes Mbreterore ne godinen e Pallatit te Pionereve, te quajtur me pare Pallati i Vjeter Mbreteror, u be nen kujdesin e Kryeministrit Berisha dhe stafit te tij.

Ne te njejten kohe, familja e Leka Zogut ka zoteruar edhe Pallatin e ri Mbreteror, ose te qujatur me vone Pallati i Brigadave. Por per shkak te specifikes aktuale te perdorimit te tij, si nje rezidence qeveritare, duket se do te jete e pamundur kthimi i nderteses ne pronesi te Zogolleve.

Ne vitin 2003 Parlamenti miratoi ligjin per statusin e Familjes Mbreterore, dhe trashegimtareve te saj, qe u jep te drejten atyre te disponojne pronat dhe cdo pasuri tjeter si cdo shtetas i Republikes. Ne kete ligj u percaktua e drejta e kesaj familjeje qe te mbaje edhe koleksionin e armeve qe u ishte sekuestruar, me mberritjen ne Rinas tre vjet me pare. Per keto te fundit gjykata ka marre vendim qe ato t'u kthehen pronareve, duke prishur vendimin e prokurorise per sekuestrimin e tyre.

Nderkaq Familja Mbreterore po vazhdon procedurat neper komisionet vendore te kthimit dhe kompensimit te pronave per njohjen kthimin dhe kompensimin e plote te te gjitha pronave. Eshte fjala per objekte te tilla si Vila e Durresit, Pallati i Brigadave ne Tirane dhe disa objekte te tjera, si prane Ures se Tabakeve ne kryeqytet. Qe nga kthimi i tij nga Afrika, trashegimtari i familjes mbreterore shqiptare Leka Zogu I se bashku me familjen e tij ka nderruar disa here banesen dhe tashme jeton ne nje shtepi ne fshatin Petrele rreth 25 km larg Tiranes.

http://www.balkans.eu.org/article6007.html

Koha Ditore
Kadaré : « J’espère que l’histoire nous enseignera à nous unir »
Traduit par Majlinda Sherifi

Publié dans la presse : 27 octobre 2005
Mise en ligne : dimanche 6 novembre 2005

Sur la Toile
logo mot 25 http://www.koha.net/

Pour l’auteur albanais Ismail Kadaré, les négociations sur le statut du Kosovo offrent la possibilité de rompre avec l’habitude balkanique du désaccord. Renoncer à l’unification albanaise est une bonne chose, mais l’indépendance conditionnelle serait un compromis trop lourd à porter. Une interview réalisée par La Voix de l’Amérique, et partiellement publiée par Koha Ditore.

M. Kadaré, pensez-vous que les négociations seront difficiles à cause des attitudes antagonistes des représentants serbes et des représentants albanais ?

Il est certain que le dialogue sera difficile. Nous sommes dans les Balkans, et les Balkans n’ont pas encore changé. La région va changer doucement. En attendant, je pense que le dialogue est plus difficile dans les Balkans que dans le reste de l’Europe. Mais il vaut mieux poursuivre le dialogue que l’arrêter, parce qu’on y a toujours une part de profit. Les albanais ont la possibilité de dépasser cette mauvaise tradition balkanique et, avec la pression de la famille européenne, je pense qu’il se produira quelque chose de bon dans ces négociations.

Dans le passé, vous vous êtes montré négatif envers la politique albanaise en Albanie et au Kosovo, en dénonçant le manque d’unité lors de prises de décisions importantes. Vous pensez que des attitudes similaires vont menacer le processus de dialogue pour le statut du Kosovo ?

Je pense que tous les albanais ont eu ce sentiment négatif. Quand il n’y a pas d’unité au sommet de l’Etat, les gens sont mécontents. Et, malheureusement, il s’agit d’une maladie traditionnelle en Albanie et au Kosovo. Il y a des désunions et des désaccords même quand c’est inutile. J’étais présent quand il y a eu ces hésitations sur le statut du Kosovo. Le Président s’est exprimé d’une certaine manière. Le gouvernement s’est exprimé d’une autre manière. J’espère simplement que la maladie que je viens de mentionner passera, avec toutes les autres maladies que nous avons. J’espère que le temps, les événements et l’histoire nous enseigneront qu’il faut nous unir.

Une partie des représentants internationaux ont demandé une solution de compromis pour le statut du Kosovo. Quel pourrait être ce compromis ?

Le mot compromis s’utilise beaucoup ces derniers temps. Je suis pour un compromis, quand on doit le faire, parce que c’est par le compromis que l’on progresse. Mais j’ai l’impression qu’il y a quelque chose que l’on oublie, ou que l’on ne mentionne pas à propos du Kosovo. Les albanais ont déjà fait un compromis sur le statut du Kosovo, et la communauté internationale doit en être consciente. Ce compromis est le fait que les Albanais d’Albanie et du ceux Kosovo ont renoncé à l’idée que le Kosovo et l’Albanie doivent s’unir. C’est un grand compromis parce qu’il n’est pas normal pour un peuple de désirer vivre séparément. Au contraire, c’est naturel de vouloir vivre unis. Ce compromis a été fait consciemment, et cela doit être pris en considération. A présent, on demande d’autres compromis. Je ne suis pas contre. Mais ces derniers temps, on entend beaucoup le mot « indépendance conditionnelle » pour le Kosovo. Je pense qu’il s’agit d’une demande lourde pour un peuple. Attention, je ne veux pas être mal compris : le respect de la minorité serbe de la part des albanais est une loi sacrée. Il n’y a aucune hésitation à avoir là-dessus. Un peuple qui ne respecte pas les minorités, c’est un peuple qui se joue de son sens moral. Le peuple albanais n’y fait pas exception. Mais cela vaut pour tous les pays civilisés. Et c’est à ce titre que lier une telle condition à la liberté et à l’indépendance d’un peuple revient à demander beaucoup. Parce que l’indépendance d’un peuple, c’est sa liberté. L’indépendance avec une condition veut dire la liberté avec une condition, ça veut dire une indépendance qui peut être reprise et une liberté qui peut être reprise. Je suis pour le respect des minorités de toutes les nationalités, mais on ne peut pas poser ce respect de manière conditionnelle sans toucher le principe universel de liberté, ni sans retirer aux Albanais quelque chose qui est normal dans les autres pays. D’autres conditions peuvent être demandées, mais pas celle-là. Un autre compromis concerne la présence d’une force armée internationale au Kosovo pour longtemps encore, y compris après l’indépendance. Voilà un autre compromis particulier.

Qu’apportera aux Balkans un Kosovo indépendant et démocratique ?

Je suis convaincu que les Albanais vont se montrer dignes. Ils auront une gratitude pour la confiance qui aura été exprimée par la communauté internationale en leur donnant le feu vert. Les Albanais sauront juger ce geste à sa juste valeur. Nous ne pouvons vivre autrement qu’en harmonie avec les peuples européens. Nous ne pouvons vivre sans nous unir contre le crime organisé. L’indépendance du peuple albanais apportera une harmonie aux Balkans.