11122006

Përcaktohen 1/3 e kandidatëve për kryetar të bashkive dhe komunave

PD rikandidon 9 kryetarë kandidatë në Himarë e Poliçan

Adi Shkëmbi

Partia Demokratike ka përcaktuar 26 kandidatët për kryetar të bashkive të vendit, si dhe 100 kandidatë për komuna.

Në katër mbledhjet e deritanishme të qeverisë, demokratët kanë përzgjedhur rreth 1/3 e kandidatëve, ndërkohë që në ditët në vazhdim do të zgjidhen edhe pjesa tjetër e tyre. Kështu nga 30% e bashkive të përcaktuara deri tani vetëm në nëntë prej tyre Partia Demokratike ka vendosur të kandidojë kryetarët aktualë të bashkive, ndërkohë që në 17 bashki të tjera të përcaktuara janë zgjedhur kandidatë të rinj. Bashkitë në të cilat do të rikandidohen kryetarët aktualë të bashkive janë Saranda, Laçi, Peshkopia, Fushë-Kruja, Bulqiza, Kruma, Bilishti, Klosi dhe Këlcyra. Burime pranë mbledhjeve të fundit të kryesisë së PD-së, në bashkitë që janë rikandiduar kryetarët aktualë është vlerësuar puna e tyre në këto tre vjet dhe është vendosur rikandidimi i tyre. Ndërsa në 17 bashki të tjera të përcaktuara deri tani PD-ja ka vendosur të përzgjedhë figura të reja nga jeta akademike dhe ekonomike e komunitetit. Përveç Olldashit, i cili do të lërë postin e ministrit të Brendshëm dhe do të kandidojë në Tiranë, Armand Teliti do të lërë postin e zëvendësministrit të Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit dhe do të kandidojë në Durrës. Në Elbasan PD-ja ka vendosur të kandidojë pedagogun Luçiano Boçi, ndërsa në Lezhë pas diskutimesh të gjata dy ditë më parë në mbledhjen e kryesisë është vendosur të kandidohet piktori i njohur, Pashk Përvathi. Në Bashkinë e Beratit, e cila drejtohet nga socialistët, është vendosur të kandidohet Sali Hoxha, kurse në Pogradec, edhe kjo një bashki e drejtuar nga socialistët, do të kandidojë Shpëtim Guxholli. Deri tani, vetëm në njërën prej bashkive të drejtuara nga demokratët nuk do të kandidojë kryetari aktual i bashkisë dhe kjo është Bashkia e Elbasanit, e cila në këto tre vjet është drejtuar nga Ardian Turku, ndërkohë që një gjë e tillë pritet të ndodhë edhe në Korçë, ku Robert Damo nuk do të kandidojë për një mandat të dytë. Gjithashtu në mbledhjen e kryesisë është vendosur që në dy bashki të drejtuara nga Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut, Partia Demokratike nuk do të zhvillojë negociata, por do të kandidojë figurat e saja. Kjo do të ndodhë në Himarë, e cila aktualisht drejtohet nga Vasil Bollano dhe që PD-ja ka vendosur të kandidojë Dhimitër Llazarin dhe në Poliçan i cili drejtohet nga Adriatik Zotka, gjithashtu i PBDNJ-së, dhe që PD ka vendosur të kandidojë Leonard Bodurrin. Gjithashtu, sipas zëdhënëses së fushatës elektorale të partisë demokratike, Majlinda Bregu bëhet e ditur se në katër mbledhjet e kryesisë deri tani janë përcaktuar edhe kandidatët për 100 komuna. Burime pranë kryesisë së PD-së, bëjnë të ditur se paralelisht me përcaktimin e kandidatëve të bashkive dhe komunave janë duke u shqyrtuar edhe kandidatët e sjellë nga partitë aleate. Partia Demokratike është në koalicion me PR-në, PDK-në, PDR-në, PBK-në, PLL-në, PBKD-në dhe LZHK-në, ndërkohë që pritet të nënshkruajë edhe marrëveshje lokale me Partinë Bashkimi për të Drejtat e Njeriut.

Tiranë Sokol Olldashi
Durrës Armand Teliti
Elbasan Luçiano Boçi
Gjirokastër Adrian Kokalari
Sarandë Edmond Gjoka
Lezhë Pashk Përvathi
Berat Sali Hoxha
Pogradec Shpëtim Guxholli
Kukës Hasan Halilaj
Laç Luigj Isufaj
Peshkopi Ilir Krosi
Krujë Lulzim Guni
Tepelenë Sevo Mici
Fushë-Krujë Ismet Mavriqi
Bulqizë Roland Keta
Memaliaj Pëllumb Bodeci
Krumë Bardhyl Peka
Bilisht Valter Miza
Maliq Adrian Shkëlqimi
Klos Bedri Hoxha
Delvinë Dhurim Alinani
Himarë Dhimitër Llazari
Këlcyrë Vasil Carka
Kuçovë Dashnor Çela
Çorovodë Ilir Kalemi
Poliçan Leonard Bodurri

Ish-kryetari i Partisë Demokratike deri në vitin 1994, Eduard Selami, ka ndikuar në negociatat e partive të koalicionit të djathtë për të dalë së bashku në zgjedhjet e ardhshme lokale. Këtë e konfirmoi dje për gazetën “Panorama”, kryetari i Lëvizjes për Zhvillim Kombëtar, Dashamir Shehi, i cili tha se Selami gjatë vizitës njëjavore në Tiranë ka negociuar me të gjithë të larguarit nga Partia Demokratike. “Gjatë takimeve që kemi pasur me zotin Selami kemi folur për situatën politike në vend në prag të zgjedhjeve lokale dhe për një mundësi bashkëpunimi, por nuk mund të themi se ai është personi që ka bërë ndërmjetësimin. Ai është njeri që ka ndikuar të negociohet brenda PD së vjetër”, tha Shehi gjatë një prononcimi për gazetën. Ish-kreu i PD-së, Selami, gjatë qëndrimit njëjavor në Tiranë është takuar tri herë me kreun e LZHK-së. Shehi thotë gjithashtu se Selami është shprehur se partitë e spektrit të djathtë duhet të jenë të bashkuara për t’i rikthyer koalicionit të djathtë pas gjashtë vjetësh Bashkinë e Tiranës. Shehu thotë se: “Gjatë ardhjes në Tiranë Selami më takoi mua në radhë të parë. Nuk gjykoj se ka ardhur për negociata midis personave. Ne jemi takuar tri ditë me radhë. Kemi biseduar që e djathta në Tiranë të mos ketë sherre dhe të mos ndihmojmë të majtën të mbajnë sërish Bashkinë e Tiranës”, thotë Shehu. I pyetur nëse Selami ka ndikuar në afrimin e LZHK-së me PD-në, Shehi tha se kjo forcë politike i kishte dërguar një letër PD-së për të bashkëpunuar në zgjedhjet lokale dhe firmosja e marrëveshjes është pikërisht kthimi i përgjigjes nga ana e demokratëve. “Ne vendimet i marrim si kryesi e LZHK. Ne i kemi drejtuar PD një letër bashkëpunimi. Nuk është e vërtetë që ardhja e Selamit ka ndikuar në nënshkrimin e marrëveshjes”, u shpreh Shehi. Dy ditë më parë Lëvizja për Zhvillim Kombëtar dhe Partia Demokratike nënshkruan marrëveshjen e bashkëpunimit për të dalë së bashku në zgjedhjet e ardhshme lokale. Kështu, sipas marrëveshjes, LZHK-ja do të marrë një nënkryetar të Bashkisë së Tiranës, nëse Olldashi do të fitojë zgjedhjet përballë Ramës. “PD dhe LZHK bien dakord që të dalin me kandidatë të përbashkët për kryetar të njësive vendore (bashki e komunë). LZHK, në mirëkuptim me PD, do të propozojë kandidatë në një numër njësish lokale 8-10), të cilët do të mbështeten nga PD. LZHK do të ketë të drejtën të propozojë kandidaturat për nënkryetarin e Bashkisë Tiranë dhe kryetari i bashkisë të caktojë njërën prej tyre”, thuhet në marrëveshje. Gjithashtu në dokumentin e firmosur dje PD angazhohet që me komisionerët e saj të garantojë ruajtjen dhe administrimin korrekt të votave të LZHK-së.

Kryetar i PLL Ekrem Spahiu takohet me strukturat legaliste të qarkut të Korçës

Spahiu: Të majtët duhet të kuptojnë se rotacioni i pushtetit mund të bëhet vetëm përmes zgjedhjeve.

Kryetari I PLL Ekrem Spahiu zhvilloi gjatë ditës së sotme një seri takimesh me drejtuesit dhe strukturat e partisë "Lëvizja e Legalitetit" në Librazhd, Pogradec, Bilisht, Korçë dhe Ersekë.

Zoti Spahiu u njoh nga afër me përgatitjet e strukturave legaliste për zgjedhjet vendore të datës 20 janar si dhe me shkallën e organizimit dhe funksionimit të koalicionit të qendrës së djathtë në nivel lokal.

Në këto takime zoti Spahiu tha se primare ngelet realizimi i fitores së kandidatëve të koalicionit të qendrës së djathtë dhe sigurimi i rezultatit elektoral të PLL. Kjo do të sigurohet përmes përpjekjeve të përbashkëta të të gjithë partive aleate, ku siç dihet PLL ka vendin e saj të merituar.

Duke ju referuar zhvillimeve politike të ditës, Spahiu tha se kërkesat dhe qëndrimet e opozitës ndaj procesit zgjedhor janë destruktive dhe kanë si qëllim të vetëm shkatërrimin e procesit zgjedhor. Ai siguroi se të majtët nuk do të kenë sukses në këtë skenar dhe siguroi për përparësinë absolute të mazhorancës dhe angazhimin e saj konstant për realizimin e zgjedhjeve te lira e të ndershme.

Socialistët, -tha z.Spahiu, janë të pa aftë të ndeshen në një proces të ndershëm elektoral dhe për të shmangur këtë po përpiqen të sigurojnë lloj-lloj alibish. Ai i ftoi ato që të heqin nga mendja dhe planet e tyre çdo skenar tjetër, që në mënyrë iluzive i bën të shpresojnë për rotacionin e pushtetit me mjete të tjera përveç votës së lirë.

08/12/2006 - 08:31
• Lorenc VANGJELI

Tirane-Bashkim Fino flet me pa sion për atë që ka vite që është bërë pasioni i tij i vetëm, politikën. Por ndërsa flet për të shkuarën, ndërsa thotë se urren mosmirënjohjen, nuk harron t’u afrojë mirënjohje të gjithë bashkëpunëtorëve të tij me të cilët qeverisi në ato muaj përvëlues të vitit 1997. Përmend dhe ish-kryetarin e partisë së tij, Fatos Nano duke thënë thjesht: U këshillova dhe me Fatosin… Megjithë emrat e shumtë të shqiptarëve, Fino zgjedh të dëshmojë dhe për diçka tjetër. Atë që në Shqipëri e quajnë faktori ndërkombëtar. Në rrëfimin e tij eskluziv për Gazeta Shqiptare vijnë dhe emra të bujshëm të politikës ndërkombëtare, Sekretarja amerikane e Shtetit zonja Ollbrajt, kryeministri Italian Romano Prodi, i dërguari i posaçëm i komunitetit ndërkombëtar në Shqipëri, Franc Vranicki e të tjerë, që u shndërruan në çelësat që mbyllen në kasafortë atë cikël të ri krize në Tiranë, që në rast të kundërt do ta çonte vendin drejt një lufte civile të pashmangshme. Sipas Finos, ndërhyrja e tyre ka qenë vendimtare për të shmangur një tentativë për grusht shteti që mund të ndodhte në Tiranë në datën 1 korrik. Në fakt një tentativë e tillë ndodhi një ditë më pas, por me një protagonist tjetër, pretendentin e fronit, Leka Zogu. ‘Po, mund të thuhet se roli i tyre për vendin ishte shpëtimtar’, ngulmon Fino.
Bashkim Fino thotë se prania ndërkombëtare, por dhe roli i saj në qetësimin e vendit të përfshirë nga një krizë totale ishte vendimtare. Ish-kryeministri socialist kishte bërë çfarë kishte mundur në ato ditë tronditëse; kishte veshur madje edhe një bluzë të kombëtares shqiptare, kishte mbajtur në shpinë numrin 10 dhe kishte zbritur në fushën e Qemal Stafës, si për të dhënë një shembull se ku duhej të ‘shfryheshin’ energjitë e pakontrolluara të shqiptarëve dhe se në atë mbretëri vdekjeje që sillnin kallashnikovët, jeta dhe besimi tek jeta ishte më e fortë. Por provën e jetës së tij, Fino do ta jepte pikërisht në epilogun e mandatit të qeverisë së tij, menjehërë mbas zgjedhjeve. Partia Socialiste dhe aleatët e saj kishin fituar një shumicë absolute në Kuvend, ndërsa ndërrimi i pushtetit nisi të dukej më i komplikuar se kurrë. Paqja mes socialistit kryeministër dhe presidentit demokrat pësoi një frakturë të pandreqshme. Një urdhër për nxjerrjen e mjeteve të blindura të Berishës u kundërshtua ashpër nga Fino që e konsideroi atë një tentativë për grusht shteti dhe revoltë. Pak a shumë si në një skenë të romanit ‘Koncert në fund të dimrit’ të Kadaresë, por në një kohë tjetër me personazhe krejt të tjerë dhe me një fund krejt tjetër.
Ndërsa sherri mes dy të mëdhenjve të politikës zhvillohej natën, në Tiranë, Fino i dha atij sherri një përmasë tjetër. Një përmasë ndërkombëtare që ishte dhe një nga kartat e tij fituese. Fino doli ‘jashtë’ Tiranës. Bashkëpunëtorët e tij në atë kohë kujtojnë se bashkëpunëtori më i ngushtë i tij ishte pikërisht shefi i tij në linjë partiake, Fatos Nano. Fino pranon se ka shfrytëzuar të gjitha kanalet diplomatike që ka në dispozicion një kryeministër dhe ka mundur të flasë me Sekretaren amerikane të Shtetit, zonjën Ollbrajt, kryeministrin Italian Romano Prodi, të dërguarin special Vranicki e të tjerë. U ka shpjeguar situatën. Ndoshta u ka kërkuar ndihmë. Nuk dihen hollësi të këtyre bisedave. Dhe ka gjasa që detajet e tyre të mbeten të errët përgjithnjë. Vetë Fino nuk preferon të flasë më gjatë në këtë pikë, por sipas tij rezultati ishte i qartë dhe vetëm një ditë më pas, Berisha u tërhoq. ‘Faktori ndërkombëtar ndikoi fuqimisht, dua të them, se të nesërmen Berisha u tërhoq dhe nuk ndërmori asnjë lloj veprimi tjetër në këtë linjë. Po atë ditë kam dhënë një konferencë shtypi në hotel Rogner duke thënë se çfarë kishte ndodhur ndërsa pupulli shqiptar ishte në gjumë dhe nuk e dinte se cfarë ndodhte me kreun e lartë të shtetit. Theksova se policia, ushtria e SHIK-u ishin në kontrollin e qeverisë, por konsiderova se shqetësuese mbetej fakti i disa strukturave brenda këtyre forcave që ngjallin panik’, kujton ish-kryeministri Fino.
Vetëm një orë mbasi Nano e Fino dalin nga Rogneri duke marrë me vete edhe sekretin e reagimit të zonjës Ollbrajt, Prodit apo Vranickit, dyert e hotelit u hapën për një tjetër konferencë shtypi. Presidenti Berisha, si asnjëherë më parë, dha një konferencë shtypi në një vend të pafrekuentuar kurrë prej tij: Unë do të iki! Do ta mbaj fjalën e dhënë!, paralajmëroi njeriu i fortë i PD-së largimin e tij nga posti i kreut të shtetit. Lajmi u përcoll menjëherë tek dy kundërshtarët e tij, Nano e Fino, por atëherë askush, as ata të dy nuk e dinin se Berisha kishte lënë diçka tjetër pa thënë: Premtimin për t’u rikthyer. Dhe Berisha e mbajti fjalën, u rikthye fitimtar pikërisht në zyrën që e kishte provuar me rradhë edhe Fino, edhe Nano. U rikthye mbas tetë vjetësh duke pritur tashmë dhe ish-besnikët e tij që atëherë e lanë vetëm në atë qershor- korrik të largët e të ftohtë.

http://www.ballkan.com/index.php?page=shownews&newsID=41948

Lajme nga Speciale

Lidhja e Kombeve dhe problemi Çam në vitet 1923-1926

Autori i Lajmit: Prof. Dr. Fatmira RAMA
Në harkun kohor të viteve 1923-1926, çka ku do të ndalemi në referimin tonë, shteti shqiptar, çështja çame dhe Lidhja e Kombeve, janë aq të lidhura, sa nuk është e lehtë të ndahen, duke formuar një trinom të dukshëm. Pamvarësisht nga zhvillimet e brëndshme politike, krizat politike që i përshkojnë ato, revoltat e kryengritjet, ndërrimi i qeverive etj., çështja çame është parë nga shteti shqiptar me një seriozitet dhe koherencë të qartë, të një shkalle të lartë, për vetë rëndësinë që ajo paraqiste, dramaticitetin dhe tragjizmin e saj, si dhe komplikacionet që mund të rridhnin për vetë popullsinë shqiptare në Greqi, për gjithë kombin dhe shtetin shqiptar, për raportet me shtetin fqinj grek, ato aktuale dhe në të ardhmen.
Fazat e bashkëpunimit
Ky bashkëpunim përshkon disa faza, ku fillimet veçanërisht i gjejmë që nga fundi i vitit 1922, në një mbledhje të veçantë të Këshillit Kombëtar, më 18 dhjetor 1922. Mbas një debati dhe analize të thellë të situatës në Çamëri, u porosit qeveria shqiptare, që të vepronte sa më parë pranë Lidhjes së Kombeve. Duhet vënë në dukje, që dipllomacia shqiptare, veproi shpejt dhe me efikasitet pranë Lidhjes, ndërkohë kur, nën kujdesin e saj zhvillohej, Konferenca e Lozanës. U shquan konsulli i Shqipërisë pranë Lidhjes së Kombeve në Gjenevë Benoid Blinishti dhe Mehdi Frashëri, i deleguari i qeverisë shqiptare në Konferencë, si dhe të gjithë përfaqësuesit dipllomatikë shqiptarë në Angli, Francë, Itali etj. Juridikisht qeveria shqiptare u mbështet në detyrimet e qeverisë greke, për respektimin e të drejtave të popullsisë shqiptare, si nënshtetase greke, bazuar në kushtetutën vëndase, dhe në respektimin e të drejtave si pakicë kombëtare garantuar prej saj, në Traktatin e Sevrës, Greqi-Turqi, për pakicat, i cili nuk ishte ratifikuar akoma në parlamentet përkatëse.
Ndërlikimet
Ndër të tjera, pikërisht mungesa e këtij ratifikimi, për një periudhë kohore të caktuar, krijoi ndërlikime serioze për popullsinë shqiptare myslimane në Greqi, për shtetin shqiptar dhe ndjekjen e problemit nga vetë Lidhja e Kombeve, kur ndërkohë, edhe Traktati i Lozanës, do të ratifikohej me vonesë nga Fuqitë e Mëdha. Në këtë kontekst, qeveria greke, do t i përgjigjej demarsheve shqiptare se “deri sa të ratifikohej ky traktat, nuk ishte e mundur të njiheshin të drejtat e minoriteteve”, duke shtuar se, “Statuti i Greqisë, i siguronte plotësisht ato të drejta”. U duk qartë se ajo synonte një zgjidhje të problemit të shkëmbimit të popullsive greko-turke, sa më parë. Në këtë klimë ndërhyrja e qeverisë shqiptare, pa u nënshkruar Konventa e Lozanës për shkëmbimin e popullsive, që u arrit në 30 janar 1923, ishte e shpejtë dhe vendimtare. Në përgjigje të saj, kryetari i Sesionit të Pakicave, Z. Montagna, i sugjeroi Konferencës rishikimin e formulimeve në Konventë. Sipas tij, në parim, shprehja “shtetas grekë të fesë myslimane”, mund të përdorej për shqiptarët, se “këta, patjetër duhej të përjashtoheshin”. Ai propozoi, për t i paraprirë këtij rreziku të mundshëm, që ajo të saktësohej si më poshtë: “shtetas grekë të fesë turke myslimane”.
Kundërshtimi
Ky propozim u kundërshtua nga delegati grek me argumentin se për këtë, do të duheshin në veçanti të krijoheshin rregjistra të posaçëm kombësie, që nuk ekzistonin. Megjithatë ky hap u kurorëzua me Deklaratën e 19 janarit 1923, të delegatit grek e turk, ku u theksua qartë, se pakicat shqiptare të Greqisë dhe të Turqisë, “ishin ligjërisht dhe faktikisht të përjashtuara nga shkëmbimi i popullsive”. Ky deklarim nuk u shpreh në një dispozitë të posaçme, por u shënua në proçesverbalet e Konferencës, duke luajtur kështu rolin e një deklarate zyrtare të saj. Ajo shërbeu si pikë referimi dhe si një mjet i fortë për gjithë lëvizjen shqiptare çame në Greqi, për shtetin shqiptar dhe Lidhjen e Kombeve, në mbrojtje të çështjes çame.
Faza kulmore
Etapa e dytë, janar 1923 – dhjetor 1923, në raportet e shtetit shqiptar me Lidhjen e Kombeve për çështjen çame, shënon një fazë kulmore në mbledhjen e Këshillit të Lidhjes së Kombeve, më 17 dhjetor 1923, plot dy vjet pas pranimit të Shqipërisë në këtë organizëm ndërkombëtar. Krahas zhvillimeve në Çamëri, ku popullsia shqiptare myslimane ishte shpallur e këmbyeshme, shoqëruar me të gjitha reperkusionet përkatëse, u rrit veprimtaria e qeverisë shqiptare në Lidhjen e Kombeve, në mbrojtje të saj. Ajo i tërhoqi vëmendjen disa herë qeverisë greke, e cila, u detyrua me anë të përfaqësuesve të vetë, të zotohej se do të mbante premtimet.
Komision Mixt
Gjithashtu Lidhja e Kombeve, krijoi një Komision Mixt, me një pushtet të plotë për shkëmbimin e popullsive, me tre anëtarë asnjanës, një përfaqësues grek e një turk, me kryetar gjeneralin De Lara. Ky arriti në Athinë në vjeshtën e vitit 1923. Por, Këshilli i Lidhjes së Kombeve nuk kishte asnjë pushtet juridik mbi Komisionin Mixt, dhe nuk merrte asnjë përgjegjësi në ekzekutimin e Konventës së shkëmbimit të popullsive. Në këto rrethana sigurisht mbrojtja e çështjes çame ndërlikohej. Vetë Sekretariati i Lidhjes së Kombeve, në përgjigje të ankesave shqiptare, i sugjeroi asaj një hap dipllomatik, që do të rezultonte i suksesshëm. Ajo e këshilloi atë që problemi mund të vihej në rendin e ditës, vetëm sipas nenit 11, paragrafi 3 të Traktatit të Lidhjes së Kombeve, të cilit mund t i referoheshe, si mjet i fundit, kur rrethanat mes dy vendeve, rrezikonin ose turbullonin paqen a mirëkuptimin mes kombeve.
Kërkesat ndaj grekëve
Pikërisht, mbledhja e 17 dhjetorit 1923, u ndërtua në bazë të këtij neni. Përfaqësuesi shqiptar, B. Blinshti, pasi parashtroi situatën e rëndë të kësaj popullsie, kërkoi që qeveria greke të zbatonte Deklaratën e 19 janarit 1923 dhe që të shpjegonte se ç kuptonte me termin myslymanë “me prejardhje shqiptare”. Ai kërkoi të hartoheshin regjistra për myslymanët e “racës shqiptare”, meqë të tilla nuk gjendeshin në Greqi. Debati ishte shumë i vështirë, mbasi u ndërlikua, me shtrimin nga ana e qeverisë shqiptare, edhe të çështjeve të pronësisë. Megjithatë, Rezoluta e miratuar aty për problemin çam, për mendimin tonë, përbënte një hap të ri në mbrojtje të saj. Së pari, Komisioni Mixt u ftua të kujdesej për zbatimin e Deklaratës së 19 janarit 1923, pra për “mosshkëmbimin e popullsisë shqiptare në Greqi” dhe të përcaktonte metodën sesi. Së dyti, i u dha e drejta qeverisë shqiptare të shprehte në mënyrë të drejtpërdrejtë pikëpamjet e saj përpara Komisionit Mixt, duke u trajtuar në mënyrë të tërthortë si palë të rëndësishme në këtë proçes (megjithëse jo kontraktuese). Së treti, mbetej rruga e hapur që qeveria shqiptare të parashtronte më tej çështjen në Lidhjen e Kombeve, mbasi të kishte grumbulluar të dhënat përkatëse nga Komisioni Mixt, kur këto nuk përputheshin me realitetin në vend. Në thelb u çel rruga për ngritjen e një Komisioni të ri hetimor, i cili do të realizohej më vonë.
Delegacioni i Nolit
Faza e tretë e marrëdhënieve qeveri shqiptare, - çështje çame - Lidhja e Kombeve, do të përfshinte periudhën dhjetor 1923 – dhjetor 1924, ku një moment delikat përbën seanca e Këshillit të Lidhjes së Kombeve më 13 shtator 1924. Në krye të delegacionit shqiptar qëndronte kryeministri i qeverisë demokratike, F.S.Noli. Ishte periudha kur ishte arritur shpërngulja e rreth 33.000 banorëve nga krahinat e Follorinës, Kosturit etj., dhe kur në mënyrë të frikëshme, priteshin rezultatet e anketimeve nga nënkomisionet përkatëse në Çamëri e gjetkë. Për më tepër, Komisioni Mixt, kishte deklaruar në verën e vitit 1924, në mënyrë kategorike, se “shumica dërmuese e myslimanëve në Shqipëri dhe Maqedoni, deklarohen pa ngurrim për prejadhjen turke dhe dëshiron të përfshihet në këmbim”.
Situata kritike
Situata ishte mjaft kritike. Për të dalë prej saj qeveria shqiptare kishte kërkuar shqyrtimin e çështjes çame nga Lidhja e Kombeve, pikërisht mbështetur në nenin 11, paragrafi 2, për situata turbulluese midis dy vëndeve. F.S. Noli në mënyrë të qartë, të prerë, madje kategorike, e quajti deklarimin e Komisionit Mixt një paradoks, kur “ishte një e vërtetë e padiskutueshme, se myslymanët e Epirit ishin shqiptarë”. Ai stigmatizoi procedurat e ndjekura nga Komisioni Mixt, që i quajti të ndërlikuara dhe fatale, dhe kërkoi ndalimin e menjëhershëm të shkëmbimit të kësaj popullsie. Ai shtoi se: “fakti i shkëmbimit kishte acaruar tej mase opinionin publik shqiptar”, dhe se kjo, “përbënte një rrezik për paqen dhe marrëdhëniet e mira mes dy palëve”.
Aroganca e delegatit grek
Delegati grek, Politisi, duke shfrytëzuar pozitën delikate të qeverisë së Nolit në plan ndërkombëtar, u tregua mjaft arrogant në fjalimin e tij. Ai shtroi pyetjen, se me ç të drejtë qeveria shqiptare ndërhynte këtu, kur e drejta juridike e kontrollit i takonte vetëm Lidhjes së Kombeve. Megjithatë arroganca e tij u zbeh, kur delegati spanjoll De Leone e quajti çështjen shumë delikate dhe propozoi që të shqyrtohej për një seancë tjetër. Këshilli i Lidhjes vendosi të mbante çështjen çame në rendin e ditës, por tashmë si çështje në zbatim të Traktatit të Lidhjes së Kombeve për mbrojtjen e pakicave. Ai ngarkoi një raportues të tij për të grumbulluar të dhënat përkatëse, pikërisht Z. De Leone dhe vendosi t i kërkonte palës greke të merrte masat e duhura për të ndaluar shkëmbimin e popullsisë myslymane shqiptare në Çamëri etj.
Hapar e reja
Në bazë të raportimit të Quinones de Leone, më 11 dhjetor 1924, i cili dëshmoi një njohje të thelluar të situatës, dhe të propozimeve të tij, Lidhja e Kombeve hodhi hapa të reja në çështjen çame. Ajo ngriti një komision të ri, Mandatimi a Përfaqësimi, me tre anëtarë asnjanjës, me në krye Z. Extrand; ngarkoi pranë tij dhe dy nënkomisioneve të Komisionit Mikst, në Epir dhe Maqedoni, nga një personalitet shqiptar, si këshillues dhe përkthyes etj. Ky Komision do të ishte një instrument në duart e Këshillit të Lidhjes, pikërisht me qëllim “mbrojtjen e pakicës shqiptare në Greqi”.
Ritja e kontrollit
Në fillimet e vitit 1925 deri në janar 1926, çështja çame dhe ndjekja e saj nga qeveria shqiptare dhe Lidhja e Kombeve hyri në fazën e katërt, në një stad të ri cilësor. Tashmë Lidhja e Kombeve e krijoi një mekanizëm që i lejonte asaj nga ana juridike, të rriste kontrollin dhe ndikimin e saj, për një zgjidhje në favor të elementit shqiptar. Megjithë vështirësitë e tejskajshme, manipulimet e komisioneve, vazhdimin e shkëmbimeve të popullsisë shqiptare myslimane, etj., pati individë si Karl Bratli, kryetar i Nënkomisionit në Epir, i cili u shpreh hapur për përkatësinë shqiptare të popullsisë çame. Kjo shkaktoi një fushatë të egër të shtypit vëndas ndaj tij, skandaloze dhe diskriminuese, që arriti deri në pezullimin e komisionit, shkarkimin e tij dhe zëvendësimin me një tjetër.
Faktet e Mehdi Frashërit
Megjithatë e vërteta nuk mund të mbulohej. Faktet e sjella nga i deleguari shqiptar Mehdi Frashëri, në dhjetor 1925, në mbledhjen e posaçme për këtë çështje të Këshillit të Lidhjes së Kombeve, ishin tepër impresionuese për të gjithë. Megjithatë nuk ishin emocionet e çastit që shtynë Këshillin e Lidhje së Kombeve, të merrte vendimin, për të trajtuar çështjen në një sesion tjetër të posaçëm, në mars 1926, dhe t i tërhiqej përsëri vëmendja qeverisë greke dhe Komisionit Mixt. Tashmë ishte mbushur kupa. Në 9 mars 1926, Komisioni i Mandatimit në një raport dërguar Sekretarit të Përgjithshëm Eric Drummond theksonte se “ata e konsideronin popullsinë myslymane të Çamërisë në përgjithësi me prejardhje shqiptare, dhe për pasojë, të pashkëmbyeshme”, në kundërshtim me deklarimet e mëparshme të Komisionit Mixt.
Nënkomisioni i Epirit
Mbështetur edhe në këtë raportim, në mesin e marsit 1926 qeveria greke deklaroi zyrtarisht, se shkëmbimi i popullsisë myslimane shqiptare kishte përfunduar dhe Nënkomisioni i Epirit do të shpërndahej; se çamët myslymanë do të konsideroheshin shqiptarë, me të gjitha të drejtat si subjektet greke, dhe të gjitha masat e jashtëzakonshme që ajo kishte zbatuar ndaj kësaj popullsie, (pasi i shihte të shkëmbyeshme), do të hiqeshin”. Në maj 1926 përfaqësuesi i Shqipërisë në Athinë u informua zyrtarisht për këtë qëndrim. Me këto deklarata qeveria greke e quajti të mbyllur çështjen çame dhe ndaloi vendosjen e mëtejshme të refugjatëve grekë në pronat e shqiptarëve.
Konkluzionet
Nga parashtrimi i mësipërm mund të nxjerrim si konkluzion jo vetëm një politikë në thelb pozitive e konsistente të Lidhjes së Kombeve ndaj çështjes çame dhe vetë shtetit shqiptar në këtë periudhë. Vërehet në thelb gjithashtu një akordancë në veprimet e tyre. Të gjitha hapat e hedhura të qeverisë dhe dipllomacisë shqiptare, janë të sugjeruara e të propozuara nga Sekretariati i Lidhjes së Kombeve, nga anëtarë të veçantë të Këshillit të Lidhjes së Kombeve apo seksione të ndryshme të saj. Ka një shkallëzim të veprimeve, të koordinuara në mes tyre, pa praninë e palës greke, që fliste për një politikë të caktuar ndaj shtetit shqiptar në këtë lëmë. Sigurisht nuk është vëndi këtu për të analizuar shkaqet e këtij qëndrimi dhe ndërveprimi, mbasi sigurisht vepronin faktorë të shumtë, objektivë dhe më pak subjektivë, që buronin nga politikat e Fuqive të Mëdha të kohës, kryesisht të Anglisë, lidërshipi kryesor politik në arenën ndërkombëtare, deri në përfundim të Luftës së Dytë Botërore.

Ky lajm është publikuar: 08/12/2006

Data: 08/12/2006, ora Shehi: Tirana është keqqeverisur për shumë vite, t’ia kthejmë atë qytetarëve



Gjatë një prononcimi për mediat, pas nënshkrimit të marrëveshjes, kryetari i LZHK-së, Dashamir Shehi, u shpreh se “para së gjithash, kjo aleancë synon t'i kthejë pushtetin lokal në të gjithë Shqipërinë, qendrës së djathtë”. “Gjykojmë se Tirana është keqqeverisur në shumë vite, ndaj ka ardhur dita që të ndryshojmë dhe t'ia kthejmë, jo thjesht qendrës së djathtë, por qytetarëve të Tiranës”, tha Shehi. Në bazë të marrëveshjes, LZHK do të propozojë kandidatë në 8-10 njësi vendore, të cilët do të mbështeten nga PD. Gjithashtu, LZHK do të ketë të drejtën të propozojë kandidaturat për nënkryetarin e Bashkisë së Tiranës dhe kryetari i Bashkisë do të caktojë një prej këtyre kandidaturave. Ndërkohë, marrëveshja parashikon konkurrim në proporcional për këshilltarët e qeverisjes vendore, me lista të veçanta nga secila parti.