16032007

RADIO FREE EUROPE/RADIO LIBERTY, PRAGUE, CZECH REPUBLIC
___________________________________________________________
RFE/RL NEWSLINE Vol. 11, No. 50, Part II, 16 March 2007

UN ENVOY TO CALL FOR INDEPENDENCE FOR KOSOVA... UN envoy Martti
Ahtisaari will explicitly recommend that the UN's Security Council
recognize Kosova as an independent state, Reuters reported on March
15. The news agency quoted unnamed sources as saying Ahtisaari will
call for "independence under international supervision" and that his
recommendation makes frequent references to independence. Ahtisaari
told Reuters on March 12 that he will submit a "separate piece of
paper which actually spells out the status issue very clearly and
gives a justification for that." Ahtisaari's mandate from the UN was
to advise the Security Council on the final status of the region,
which is a Serbian province populated overwhelmingly by ethnic
Albanians and administered by the UN. Ahtisaari's proposed
settlement, unveiled on February 2 and revised on March 7, has
already been interpreted by Serbian and Kosovar Albanian leaders as
amounting to independence (see "RFE/RL Newsline," February 5 and
March 8 and 12, 2007). The Security Council is expected to discuss
Ahtisaari's proposal in early April. AG

..WHILE FORMER U.S. ENVOY WARNS RUSSIAN VETO COULD PROPEL REGION
INTO WAR. A Kosovar Serb leader, Oliver Ivanovic, on March 15 said
that criticism of Russia by the former U.S. envoy for the Balkans,
Richard Holbrooke, would be to blame if war were to break out in
Kosova, the Serbian news agency FoNet reported the same day. In an
article published on March 13 in "The Washington Post," Holbrooke
argued that "if Moscow vetoes or delays the Ahtisaari plan, the
Kosovar Albanians will declare independence unilaterally. Some
countries, including the United States and many Muslim states, would
probably recognize them, but most of the European Union would not. A
major European crisis would be assured. Bloodshed would return to the
Balkans. NATO, which is pledged to keep peace in Kosovo, could find
itself back in battle in Europe." Ivanovic, who leads the moderate
Serbian List for Kosovo, said, "such statements...solely serve to
intimidate Serbs in Kosovo and in Serbia." There has so far been no
official comment by Serbian or Russian leaders. Holbrooke's
commentary reflects a shift in emphasis away from the status of
Kosova to Moscow's response if, as assumed, the UN's envoy calls for
independence for the region. A commentary in the March 11 edition of
the Serbian publication "Politika" predicted that Washington would
set a "trap" for Russian President Vladimir Putin, blaming Russia if
there are complications. "That raises the question of whether [the
Russians] are ready to take the risk for the sake of a small Balkan
enclave at a time when they are not concealing their global
ambitions." The commentator concluded Russia would not use its veto.
Serbian Foreign Minister Vuk Draskovic has warned Serbs not to jump
to "hasty, gambling conclusions" that Russia will veto the Ahtisaari
plan (see "RFE/RL Newsline," March 12, 2007). AG

CALL FOR RECOGNITION OF KOSOVA'S GORANI MINORITY. The head of the
Association of Macedonian Muslims, Ismail Bojda, called on March 13
for the authorities in Kosova to recognize the Gorani community as a
Macedonian ethnic minority, Radio-Television Kosova (RTV) reported
the same day. Bojda, himself a Gorani, also called for the Gorani to
be allowed to be taught in Macedonian, granted dual Kosovar and
Macedonian citizenship, and guaranteed three seats in Kosova's
parliament. RTV referred to Bojda as "the self-proclaimed president
of the International Gorani Conference," a previously unknown group,
but Bojda has long been a leading figure in the Gorani community as
head of the Association of Macedonian Muslims. Including its
diaspora, the Gorani may number up to 50,000 people. In a 1991
census, 16,000 people in the Gora region, on Kosova's southern border
with Albania and Macedonia, identified themselves as Gorani. The
Gorani are a Slavic community that converted from Orthodoxy to Islam
in the 18th century. In the modern era, there have been attempts to
identify them as a Slavic community of Bosnian, Macedonian, Serbian,
and even Bulgarian origin. The UN's blueprint for Kosova's future
drawn up by Ahtisaari does not specifically name the Gorani in its
provisions on minorities. However, in a March 9 commentary for
euobserver.com, Kosovar Prime Minister Agim Ceku wrote that "my
objective is to protect and integrate all of our minority citizens --
whether they are Turkish or Croat, Serb, or Gorani." AG

MACEDONIA JOINS PROTEST AT GREEK ARMY VIDEO. Macedonia on March 15
sent an official protest to Athens in connection with a video showing
Greek soldiers singing xenophobic songs during training, the MIA news
agency reported the same day. The dispute began a few weeks ago when
a Greek newspaper reported on a video posted on the Greek Army's
official site in which recruits are heard shouting chants insulting
neighboring countries, including Macedonia. Albania has already
expressed its objections (see "RFE/RL Newsline," March 6, 2007).
"Greece firmly rejects any notion of bigotry," Foreign Ministry
spokesman George Koumoutsakos told AFP on March 15. The video shows
Greek soldiers chanting, "I'm a Macedonian, my blood is Greek, and I
do not grant Skopje the name [Macedonia]." The incident is the most
recent of many highlighting the long-standing dispute over the name
of Macedonia, which Greece insists should be known as the Former
Yugoslav Republic of Macedonia since there is a Greek province of the
same name, and since Macedonia was the heart of Greece's ancient
empire. Macedonian media reports in early March, for example,
suggested that, at Greece's urging, NATO has asked it to remove
artifacts from the era of Alexander the Great from the country's
military museum. NATO denied those reports. As an existing member,
Greece could veto Macedonia's accession both to NATO and to the EU.
Greece's isolation on the name issue was highlighted again on March
12 when Greek Foreign Minister Dora Bakoyannis told the Greek
television station MEGA that "Athens and Washington have discordant
positions on many issues, particularly in regards to the dispute with
Skopje over the name." AG

RADIO FREE EUROPE/RADIO LIBERTY, PRAGUE, CZECH REPUBLIC
___________________________________________________________
RFE/RL NEWSLINE Vol. 11, No. 49, Part II, 15 March 2007

FORMER PRESEVO ALBANIAN COMMANDER WANTS UNION WITH KOSOVA. A former
leader of the Liberation Army of Presevo, Medvedja, and Bujanovac
(UCPMB) on March 14 renewed calls for the region, which lies on
Serbia's southern border, to be allowed to join Kosova, FoNet
reported the same day. Jonuz Musliu was reportedly a political rather
than military figure in the guerrilla group, which was disbanded in
2001 after an agreement with Belgrade. The UCPMB was responsible for
hundreds of attacks in the region. Musliu is now the leader of the
radical Movement for Democratic Progress and a deputy mayor in
Bujanovac, one of three municipal districts in the region. Albanians,
who make up about 90 percent of the border region's population of
roughly 90,000, in 1992 voted in a referendum for cultural and
political autonomy. The vote was ignored by Belgrade. Presevo
Albanians subsequently boycotted elections to the national
parliament. The full boycott ended in January, when the region's
long-time leader, Riza Halimi, gained a seat in Belgrade. According
to a "Beta Week" profile on February 8, Halimi, who organized the
1992 referendum, now speaks out against "wasting energy in waging war
and redrawing borders," saying that trying to separate southern
Serbia from the rest of Serbia "means playing with fire." Musliu and
other similarly hard-line leaders boycotted January's national
elections. Within the region itself, Musliu and other radicals have
been a stronger political force than Halimi since local elections in
November 2005. AG

Jutarnji List - Statut du Kosovo : un dangereux casse-tête pour l’Union européenne

Traduit par Jean-Arnault Dérens

Publié dans la presse : 12 mars 2007

Mise en ligne : mardi 13 mars 2007

Les négociations d’un an sur le statut du Kosovo se sont soldées par un échec complet. La question relève désormais du Conseil de sécurité de l’ONU. Les diplomates occidentaux n’espèrent plus qu’une chose : amadouer la Russie. Si Moscou oppose son veto et bloque le processus, l’Union européenne, divisée, encore une fois incapable de prendre une décision, se retrouvera dans une situation très inconfortable.

Par Augustin Palokaj

Puisque Belgrade et Pristina, en un an de discussions n’ont réussi à s’entendre sur rien à propos du statut final du Kosovo, il reviendra au Ghana, au Pérou, au Qatar, au Congo, au Panama et à l’Indonésie de décider de ce statut. Ce n’est pas une plaisanterie, c’est la plus stricte vérité.

Ces pays - en plus des cinq membres permanents, les Etats-Unis, la Russie, la Chine, la France et la Grande-Bretagne - composent le Conseil de sécurité des Nations Unies qui devra adopter la résolution sur le statut du Kosovo. Pour que la résolution soit adoptée, il faut que vote en sa faveur la majorité des États représentés au Conseil (9 sur 15), et qu’aucun membre permanent n’oppose son veto. En supposant avec optimisme que, dans le meilleur des cas, la Russie et la Chine ne s’opposeront pas à une résolution ouvrant la voie à une indépendance reconnue du Kosovo, soutenue par les États occidentaux, la décision dépendra encore du vote des pays africains, asiatiques et latino-américains.

La responsabilité de la communauté internationale est grande, et l’Union européenne, indécise comme toujours dans son histoire, attend l’issue du processus devant le Conseil de sécurité, afin de pouvoir commencer sa future mission de supervision de la mise en œuvre d’une indépendance limitée du Kosovo. Les discussions sur le futur statut du Kosovo se sont achevées à Vienne samedi dernier et Martti Ahtisaari, l’ancien Président finlandais, un des négociateurs les plus expérimentés du monde, a dû lui-même constater qu’il n’existait « aucune possibilité de rapprocher les positions des deux parties sur le statut du Kosovo », et que « toutes les possibilités avaient été explorées jusqu’au bout ».

Martti Ahtisaari avait pourtant réussi à régler un grand nombre de problèmes mondiaux, depuis la Namibie jusqu’à Aceh, en Indonésie. Récemment, il a déclaré devant le Parlement européen qu’il espérait régler le statut du Kosovo, et qu’il n’allait pas s’avérer plus facile de régler des problèmes en Asie ou en Afrique qu’un problème européen. De fait, la résolution du statut du Kosovo est un des problèmes les plus difficiles de l’Europe.

Après que Martti Ahtisaari a déclaré, au terme d’un an de travail, que toutes les possibilités avaient été explorées pour une solution négociée, et alors que l’OTAN, l’UE et beaucoup d’États occidentaux soutiennent le plan de l’ancien Président finlandais, il est clair qu’il ne reste plus qu’une seule façon de résoudre le problème. Martti Ahtisaari présentera sa dernière proposition au Secrétaire général de l’ONU Ban Ki-Moon dès le 15 mars. Selon les diplomates engagés dans le processus de résolution du statut, cette proposition sera aussitôt traduite dans toutes les langues des États membres du Conseil de sécurité et remise au Conseil avant la fin du mois. C’est alors que commencera la vraie bataille pour une nouvelle résolution.

Les Etats-Unis et la Grande-Bretagne insisteront pour l’adoption la plus rapide possible d’une nouvelle résolution, car ils considèrent que tout report du processus serait dangereux pour la stabilité du Kosovo et de la région. Cette position est largement partagée par l’Italie et la Belgique, qui sont également membres du Conseil de sécurité, et par la majorité des États membres de l’UE et de l’OTAN.

Les Américains veulent une solution rapide, car ils considèrent que les habitants du Kosovo ont déjà trop attendu, et qu’il est temps qu’ils sachent quel sera leur avenir. Vivront-ils, comme le résumait le sous-secrétaire d’État Nicholas Burns, « dans un État indépendant ou seront-ils une partie de la Serbie » ?

Depuis longtemps, la Grande-Bretagne soutient l’indépendance du Kosovo. Tous les responsables de ce pays ont déclaré que c’était la meilleure et la seule solution, depuis le Premier ministre Tony Blair et l’ancien ministre Jack Straw, jusqu’aux fonctionnaires de moindre niveau du Foreign Office. Les Américains ont expliqué de manière officieuse qu’ils étaient pour une forme d’indépendance limitée et, récemment, les Italiens, jusqu’alors sceptiques, ont déclaré par la voix de leur ministre des Affaires étrangères, Massimo d’Alema, que le statut final devait être ce que souhaitait la majorité des habitants du Kosovo, c’est-à-dire l’indépendance. Cette position est également celle de la France et de l’Allemagne, membres du Groupe de contact.

Ainsi, il est désormais clair que le facteur central sera la position de la Russie. Si elle décidait de ne pas bloquer le processus, tout le monde serait content, sauf Belgrade. Mais si Moscou utilise son veto et bloque l’adoption d’une nouvelle résolution, on ne peut pas exclure un « scénario cauchemar », qui terrorise l’Union européenne. Vraisemblablement, les institutions du Kosovo parviendront à attendre jusqu’à la fin juin une décision du Conseil de sécurité. S’il n’y a pas de décision prise à ce moment, elles proclameront l’indépendance et demanderont des reconnaissances bilatérales. Très vraisemblablement, cette indépendance sera reconnue par la Grande-Bretagne, les Etats-Unis, Israël, la Suisse, l’Albanie et quelques autres pays... Dans cette hypothèse, l’UE serait divisée et ne serait pas en mesure de commencer sa mission. L’Union montrerait une nouvelle fois son incapacité à prendre une décision difficile, alors que la question du Kosovo est perçue comme « la dernière question non résolue dans le processus d’éclatement de l’ancienne Yougoslavie ».

Dans ce scénario, les institutions du Kosovo ne suivraient pas les recommandations de Martti Ahtisaari. Ainsi, la majorité des Kosovars pense que le projet de l’émissaire des Nations Unies donne trop d’avantages à la minorité serbe au Kosovo. L’Europe est terrorisée par la perspective d’un échec devant le Conseil de sécurité, ce que révèle encore la récente déclaration du commissaire à l’Élargissement Olli Rehn, qui estime que si la question du Kosovo n’est pas résolue, « les Balkans retourneront dans le chaos et l’instabilité ».

Les diplomates européens expliquent qu’ils essayent par tous les moyens d’obtenir le soutien russe à une nouvelle résolution, ou au moins que Moscou ne bloque pas l’adoption de cette résolution. Toute la question est de savoir si Poutine tiendra compte du casse-tête qu’il crée à l’Europe s’il empêche une solution pour le Kosovo, ou bien s’il se félicitera de révéler ainsi l’impuissance de l’Occident. Alors que certains diplomates pensent « qu’il va agir de manière responsable et éviter le chaos au Kosovo », d’autres estiment que « l’Occident ne peut pas dépendre de la décision de Poutine ».

Pour ce qui est des délégations de Belgrade et de Pristina, personne n’a jamais cru qu’elles pouvaient se mettre d’accord sur quoi que ce soit. Au bout d’un an de discussions, la seule chose sur laquelle elles ont pu se mettre d’accord est le partage des frais de la salle où étaient organisées les conférences de presse. C’est le seul accord « historique » conclu entre Belgrade et Pristina. La forte animosité qui régnait entre les deux délégations a été encore révélée par l’incident de samedi dernier. Le Premier ministre serbe Vojislav Kostunica a refusé de déjeuner dans la même salle que la délégation du Kosovo. Certains diplomates se demandaient cependant si Kostunica avait refusé l’invitation de Martti Ahtisaari à cause de la présence des Albanais, ou bien à cause de la présence de Boris Tadic, ou de celle de Martti Ahtisaari, ou bien encore pour toutes ces raisons à la fois.

Par Nikola Lazic

L’Agence de coordination pour le sud de la Serbie soulève des critiques croissantes de la part des Serbes et des Albanais de la vallée de Presevo. Certains affirment que son ineptie a paralysé les réformes élaborées en 2000.

La pauvreté désolante et la rupture des relations entre Serbes et Albanais ne sont que quelques-uns des problèmes auxquels la région doit faire face. En fait, les deux groupes ethniques se retrouvent pour critiquer l’inefficacité de l’Agence de coordination.

Dusan Janjic, le directeur du Forum pour les Relations ethniques basé à Belgrade, pense que le gouvernement n’a pas de stratégie claire pour le développement de la région, en partie parce que les autorités consacrent toute leur attention au Kosovo. « Réévaluer ce qui a été fait dans le sud de la Serbie jusqu’ici devrait constituer une priorité, mais les dirigeants serbes ne font preuve d’aucune initiative en la matière », a expliqué Janjic au Balkan Insight.

Il concède que les autorités ont pris des mesures pour développer les infrastructures de la région, mais que cela est insuffisant. « Le prochain gouvernement doit changer de politique dans le sud de la Serbie », continue Janjic.

L’Agence de coordination a été mise sur pied en 2000 après que des paramilitaires albanais aient lancé une insurrection dans la zone frontalière séparant la Serbie du Kosovo. Le conflit a pris fin en 2001 avec la signature d’un accord de paix imposé par l’OTAN. Jusqu’en 2005, l’agence s’occupait surtout des questions relatives à la sécurité, bien que sous son premier directeur, Nebojsa Covic, elle ait également traité de questions économiques, culturelles et sportives.

En mars 2005, le personnel de l’agence a été remanié et son mandat modifié pour encourager des politiciens albanais à rejoindre la structure. Six mois plus tard, le Ministre serbe pour les Droits de l’Homme et des Minorités, Rasim Ljajic, prenait la place de Covic. Ljajic a voulu démissionner seulement six mois plus tard, durant l’été 2006, mais est revenu sur sa décision peu après l’avoir annoncée.

Janjic croit que l’agence a failli à sa tâche et n’a, dans l’ensemble, rempli aucune de ses fonctions ces dernières années. Elle n’a pas poussé les réformes économiques et politiques promises pour accélérer l’intégration des Albanais du sud de la Serbie au sein de la société civile.

« L’élite politique serbe se sert de la région pour ses petits intérêts et ses conflits politiques mesquins », a-t-il déclaré. Au final, les Serbes locaux se sentent ignorés par Belgrade et l’Agence de coordination en est largement responsable.

Janjic a rappelé que Covic et Ljajic étaient tombés en disgrâce aux yeux du Premier ministre serbe, Vojislav Kostunica, pour des sujets n’ayant rien à voir avec le sud de la Serbie.

« Covic a quitté son poste parce qu’il a refusé de soutenir la Loi sur l’Industrie pétrolière, tandis que Ljajic a proposé sa démission lorsque Kostunica a donné son appui à un parti politique rival dans le Sandjak, sa région d’origine », raconte Janjic.

Il a appelé le gouvernement à former une nouvelle équipe d’experts issus de champs de compétences variés, couvrant l’économie et la culture. « L’intégration des habitants albanophones, si l’on en juge par leur récente participation aux élections législatives, est en progrès et doit s’accélérer », a poursuivi Janjic. Une coalition de deux des quatre partis albanophones de la région, le Parti de l’Action démocratique (PDD) et l’Union démocratique (DUD), ont pris part au scrutin du 21 janvier et ont obtenu un siège sur les 250 que compte l’Assemblée serbe.

L’événement a été acclamé comme une preuve des progrès politiques accomplis après de longues années où les Albanais boycottaient les institutions et les élections serbes. Néanmoins, plusieurs politiciens albanais locaux soutiennent que le processus d’intégration, qui relève de l’Agence de coordination, est encore beaucoup trop lent.

Deux des trois municipalités du sud de la Serbie, Bujanovac et Presevo, sont majoritairement albanophones. Or, les dirigeants locaux affirment que les Albanais demeurent sous-représentés dans les institutions publiques.

« L’Agence de coordination ne met pas en œuvre son programme, et particulièrement la partie où il est question de l’intégration des Albanais », a déploré Shaip Kamberi, un représentant du PDD qui est aussi le directeur du Bureau pour les Droits de l’Homme de Bujanovac. « Beaucoup d’Albanais de la région se sentent frustrés et trompés », a-t-il ajouté. « Le programme de l’Agence de coordination stipule que les Albanais doivent accéder à des postes administratifs aussi rapidement que possible, mais le gouvernement actuel ne démontre aucune volonté d’agir », a expliqué Kamberi au Balkan Insight.

Précisant son propos, il a constaté que les Albanophones n’étaient pas assez représentés au sein de la police, du système judiciaire, des douanes, ainsi que dans bon nombre d’institutions, et ce en dépit du fait qu’à Bujanovac et à Presevo, la majorité de la population soit albanophone.

Kamberi a dit espérer que la situation s’améliore et que l’agence de coordination « commence à faire son travail » avec le nouveau Parlement - où siège désormais un député albanophone.

Les Serbes du sud du pays sont également mécontents de l’Agence de coordination. Goran Taskovic, président du Parti démocratique (DS) de Bujanovac, soutient que les autorités ont gaspillé de l’argent dans des projets d’infrastructure, aux dépens de créations d’emplois. « Bien sûr, nous avons besoin d’améliorer les infrastructures », a-t-il concédé. « Mais trop de personnes restent sans travail et la pauvreté qui en découle génère d’autres problèmes. »

En effet, le chômage à Bujanovac s’élève à 35%, sur une population approximative de 50 000 habitants, loin au-dessus de la moyenne nationale. Et la situation est encore pire dans la commune voisine de Presevo.

Des membres de l’Agence de coordination soutiennent pour leur part que beaucoup de ces critiques ne sont pas fondées et que les gens oublient de mentionner combien les aides gouvernementales ont abondé dans la région depuis 2001. Ils affirment que le gouvernement et les donateurs étrangers ont investi environ 50 millions d’euros dans les trois municipalités de Bujanovac, Presevo et Medvedja. Sima Gazikalovic, représentant de l’Agence de coordination à Bujanovac, a assuré que l’agence avait atteint ses principaux objectifs dans les trois municipalités, ajoutant que son plus grand succès avait été d’apporter la paix dans la région.

« L’impression que l’Agence de coordination ne fait pas son travail est trompeuse, parce que la situation ici est stable », a-t-il plaidé. « Nous remplissons tous nos engagements, spécialement nos obligations financières envers les municipalités. Les dirigeants politiques doivent faire preuve de maturité et commencer à régler leurs propres problèmes sans nous. »

« Une personne qui ne détient aucun diplôme n’est tout simplement pas qualifiée pour être juge ou chef de la police », continue Gazikalovic. « Les Albanophones éduqués ont obtenu les postes correspondant à leurs qualifications. »

Dusan Spasojevic, l’un des députés en charge de l’Agence de coordination, est plus disposé à admettre qu’il y a eu des échecs au regard des attentes suscitées par l’agence. Mais il rappelle qu’il y a plusieurs raisons à cela. « Les péripéties politiques en Serbie, à commencer par la coopération avec le Tribunal de La Haye et la question brûlante du Kosovo, ont relégué le problème du sud du pays au second plan », a-t-il expliqué.

Spasojevic pense que l’augmentation du niveau de participation des Albanophones au processus politique est la meilleure preuve de leur plus grande intégration dans la société serbe. En outre, le gouvernement a fait tout ce qui était en son pouvoir pour améliorer la situation économique.

« Cette région est très importante pour la Serbie en raison de sa position géostratégique », a-t-il lancé. « Maintenant que ses infrastructures ont été remises en état, notre prochain objectif stratégique sera de stimuler le développement économique. »

Birn

Dans la vallée de Presevo, on se marie beaucoup... par la force

Traduit par Jacqueline Dérens

Publié dans la presse : 6 mars 2007

Mise en ligne : mercredi 14 mars 2007

Dans la vallée de Presevo, au Kosovo et dans le nord de la Macédoine, de nombreuses femmes albanaises sont encore victimes de mariages forcés. Liées à leurs époux par des arrangements financiers ou par des solidarités claniques, elles sont privées de toutes libertés. Une enquête en forme de témoignage réalisée par le Balkan Informative Reporting Network.

Par Finiske Rexhepi

La tradition d’envoyer des jeunes filles albanaises se marier avec des inconnus choisis par la famille et qui vivent à l’étranger est toujours vivace. C’est un drame que vivent encore aujourd’hui les jeunes filles de la vallée de Presevo.

Nora a rencontré son mari pour la première fois juste avant la cérémonie de mariage. Selon la tradition, sa famille avait choisi le marié parce qu’il avait l’air d’avoir de l’argent, car il avait travaillé en Occident, comme des milliers d’Albanie du sud de la Serbie, du Kosovo ou de la Macédoine occidentale.

Après le mariage, le couple est parti vivre en Suisse pendant un an. Mais le mariage a vite tourné au vinaigre car Nora, une jeune femme de 25 ans, avait pour seule occupation de s’occuper du ménage et de son homme, masi n’avait pas d’emploi et ne connaissait pas la langue du pays. Elle s’aperçut très vite que son mari était alcoolique et drogué. Il se lassa vite de son épouse et la renvoya chez ses parents au village, et un peu plus tard lui fit parvenir un message annonçant « qu’il était un homme libre et pouvait chercher une autre femme car il avait divorcé selon la coutume islamique ».

Nora fait partie de ces innombrables femmes albanaises de la vallée de Presevo, du Kosovo ou de l’ouest de la Macédoine prises au piège entre les traditions et le monde moderne.

Hysnije Miftari, du village de Nesalce, près de Bujanovac, s’est séparée de son mari parce qu’il « était impossible de continuer à vivre avec un homme qui ne lui faisait que du mal ». Elle raconte comment il a commencé à voir une autre femme et lui a suggéré de quitter la maison ou d’accepter de devenir, selon la tradition islamique, « sa seconde épouse ». Elle a choisi de partir, mais elle a dû laisser son fils derrière elle avec la famille de son mari. « Je rêve de mon fils tout le temps, je serai même prête à retourner chez mon mari, mais il y a peu d’espoir ».

Les conflits armés du Kosovo, de Macédoine et du sud de la Serbie à la fin des années 1990 et au début des années 2000 ont provoqué une profonde dislocation sociale. La guerre et le manque chronique d’emplois ont provoqué une migration des zones rurales vers les villes. Beaucoup sont partis pour les pays de l’Union européenne, la Suisse ou les Etats-Unis. Ces migrants y restent quelques années pour travailler, souvent dans l’illégalité.

Cette tendance à émigrer a débuté dans les années 1950 quand les Albanais ont commencé à émigrer en Turquie. Elle a continué dans les années 1970, et l’Allemagne et les autres pays de l’UE ont remplacé la Turquie. Le nombre de ces émigrés a grossi régulièrement jusqu’en 1999, quand le conflit du Kosovo était à son paroxysme. Selon certaines estimations, près de 30% de la population masculine du Kosovo, de la vallée de Presevo et de la Macédoine occidentale travaillent à l’étranger.

Riza Halimi, le président du Parti albanais pour l’action démocratique (PDD), considère cette émigration comme « un très sérieux problème pour la vallée de Presevo. Quand les guerres ont éclaté dans les années 1990, il y a eu une émigration massive ».

Les émigrants ont emporté leurs traditions avec eux. Les familles, souvent très unies, insistent pour que les jeunes hommes vivant à l’étranger se marient avec des femmes de leurs villages d’origine. Le clan ou les anciens de la famille arrangent les mariages pour conserver ou accroître le patrimoine de la famille. Des jeunes femmes sont alors expédiées dans des pays qu’elles ne connaissent pas pour rencontrer leur futur époux qu’elles n’ont jamais vu. Beaucoup se retrouvent isolées dans un pays dont elles ignorent la langue, à la merci d’un inconnu.

Ermina, âgée de 33 ans, originaire de Tetovo en Macédoine, a rencontré son mari pour la première fois à l’aéroport de Munich. « Mon père m’avait simplement dit qu’un jour on m’enverrait en Allemagne pour rencontrer un homme qui deviendrait mon mari. »

Selon la tradition musulmane albanaise, les femmes sont la propriété de leur mari tant que le mariage dure. La femme peut obtenir une séparation si elle insiste, mais les enfants restent avec le mari. « J’ai passé une année en Allemagne, sans pratiquement quitter son appartement. Un jour il est rentré du travail, il m’a dit de faire mes bagages et de partir. Il ne m’a même pas payé le billet de retour, j’ai dû emprunter de l’argent à un cousin », raconte Ermina.

Divorcer de cette façon est un déshonneur pour ces femmes. Elles retournent alors dans leur famille et cherchent à se marier à nouveau avec un homme seul, souvent un veuf ou un divorcé. « Je ne pense pas que je vais me marier à nouveau. C’est pourquoi je suis partie à Belgrade pour refaire ma vie », affirme Ermina

Pour Xhevahire Shabani, responsable de l’organisation de femmes Prosperiteti, du village de Trnovac, à la sortie de Bujanovac, trop de femmes sont encore à la merci de leur mari : « elles n’ont pas de droits, simplement parce qu’elle sont du sexe féminin ». Prosperiteti est l’un de ces groupes de citoyens de la vallée de Presevo qui a pour objectif d’aider les femmes, notamment les illettrées, à protéger leurs droits.

Mivete Shababni, un professeur du second degré, assure que l’on a besoin de ces organisations car trop peu de femmes participent aux cours sur la violence domestique, sur les droits de la personne et des femmes, sur les femmes et la politique et sur la solidarité interculturelle.

Pour aider à résoudre ces questions, les autorités ont mis en place un quota minimum de 8 femmes sur les 41 députés de l’assemblée de Bujanovac. Cinq sont des Albanaises. Mais pour Vjollca Sadiku, directeur du centre culturel Vuk Karadzic de Bujanovac, ce n’est qu’un début car il y a encore beaucoup à faire.

Presidenti, konsulta me juristët, brenda 7 ditëve duhet të dekretojë ministrat e rinj

Dekretet, Moisiu heziton për 3 ministra
Rezerva për Rusmalin, Nishanin e Oketën. Omari: Nuk ka precedent

Presidenti Moisiu pritet të dekretojë kabinetin e ri qeveritar, dhe pse ka rezerva për disa ministra.

Në bazë të nenit 98 të Kushtetutës, Presidenti i Republikës, brenda 7 ditësh duhet të dekretojë ministrat e rinj të propozuar nga kryeministri Berisha, por mësohet se Moisiu ka disa mëdyshje për dy ministra të qeverisë së re. Bujar Nishani, Gazmend Oketa dhe Ilir Rusmali janë tre ministrat e kabinetit të ri, për të cilët presidenti po konsultohet edhe me juristët e Presidencës. Shkak për këtë janë deklaratat e dy eksponentëve të Partisë Demokratike në adresë të presidentit Moisiu, me rastin e mosdekretimit të shkarkimit të prokurorit të Përgjithshëm Sollaku, pas raportit të komisionit Hetimor parlamentar. Në atë kohë, si ish-zëvendëskryeministri Rusmali ashtu dhe zëdhënësi i grupit parlamentar të PD-së, Nishani, por dhe zëdhënësi i selisë blu, Oketa, përdorën një gjuhë të ashpër ndaj kreut të shtetit, duke e akuzuar presidentin e vendit për mbrojtje të prokurorit të lidhur me krimin dhe bandat kriminale në vend. Por edhe pse dekretimi i ministrave të rinj është kompetencë e Presidentit të Republikës, sipas Kushtetutës, arsyet mbi të cilat ngrihen rezervat e Moisiut ndaj dy ministrave janë më shumë të karakterit personal, sesa të bazuara mbi një bazë reale për të anuluar dekretimin e tyre. Për këtë, kreu i shtetit po konsultohet edhe me juristët e tij për të parë të gjithë anën ligjore, por dhe etike të çështjes, e cila do të mbështeste çdo veprim të presidentit në rast mosdekretimi. Nëse kjo do të ndodhë, do të jetë rasti i parë në historinë pluraliste të vendit, që Presidenti i Republikës të kthejë mbrapsht dhe të mos dekretojë ministrat e propozuar nga kryeministri i vendit, gjë që do të rindizte përplasjen politike mes institucionit të presidentit dhe ekzekutivit.

Juristët
I kontaktuar nga gazeta “Panorama”, kostitucionalisti i njohur Luan Omari tha se “Presidenti i Republikës, bazuar në Kushtetutën e vendit, dekreton ministrat e propozuar nga kryeministri i vendit”. Për Omarin, të vetmet raste ku presidenti mund t’ia kthejë mbrapsht propozimet janë vetëm kur ai konstaton konflikt interesi ose dëshmi penaliteti jo të pastër. “Mund të ketë ndonjë rast kur propozimi nuk është kompatibël, kur kandidati për ministër mund të ketë konflikt interesi mes dikasterit që do të drejtojë dhe ndonjë aktiviteti biznesi që mund të ushtrojë. Gjithashtu, i njëjti vendim mund të merret nga presidenti edhe në rast se kandidati për ministër ka qenë më parë i dënuar me një vendim gjykate”, tha Omari. Por sipas kostitucionalistit të njohur, deri tani nuk ka pasur ndonjë precedent të mosdekretimit nga ana e Presidentit të Republikës të ministrave të propozuar nga kryeministri i vendit. Dy ditë më parë, kryeministri Berisha i dërgoi presidentit Moisiu emrat e katër ministrave të rinj të qeverisë së tij, Bujar Nishani, si ministër i Brendshëm, Ilir Rusmali, ministër Drejtësie, Gazmend Oketa, zv/kryeministër, Majlinda Bregu, ministre Integrimi dhe Ylli Pango, ministër Kulture, Rinisë dhe Sporteve.

kushtetuta

Kompetencat e presidentit
Neni 98. (Emërimi dhe shkarkimi i ministrit)
1.Ministri emërohet dhe shkarkohet nga Presidenti i Republikës, me propozim të kryeministrit, brenda 7 ditëve.
2.Dekreti shqyrtohet brenda 10 ditëve nga Kuvendi.

Nishani për Moisiun
“Mbrojtja që Moisiu i bën Dhori Sollakut, këtij avokati politik të klaneve më të rrezikshme kriminale të vendit, ushtar i Aldo Bares dhe klanit të Zemunit, tregon qartë se krimi që mban Dhorin në prokurori, mban Moisiun në krye të Presidencës. Një fije dinjiteti njerëzor dhe respekt i shtetit ligjor do të duhej që presidenti të jepte një mijë herë dorëheqjen përpara prokurorit të Përgjithshëm”.
Oketa për Moisiun
“Ky veprim (rrëzimi i kërkesës së PD për mosshkarkimin e Sollakut) është produkt i botës së krimit, që dëshmon qartë se zoti Moisiu ka qenë garant i sistemit kleptokratik dhe që e ka shfrytëzuar atë për të ndërtuar shoqëri ajrore e për t’i përdorur këto shoqëri njëlloj si bosët kolumbianë për trafiqe nga më të fëlliqurat”.

http://www.gazeta-shqip.com/ 14/03/2007

Pronat, Brukseli heton qeverinë

Një komitet i posaçëm do të monitorojë praktikat e kthimit dhe kompensimit

Parlamenti Evropian do të ushtrojë një kontroll mbi situatën e procesit të kthim-kompensimit të pronave në Shqipëri. Hetimi i Brukselit mbi çështjen e pronave në Shqipëri, mund të sjellë pasoja në vërejtjet e përvitshme që institucionet evropiane bëjnë për progresin e vendit, duke qenë se angazhimi i qeverisë mbi kthim-kompensimin e pronave, ka marrë sakaq vlerësime negative mbi trajtimin e çështjes. Vendimi i institucionit më të lartë të Bashkimit Evropian ka ardhur pas një ankese të përbashkët të shoqatave të ish-pronarëve të Shqipërisë, Serbisë dhe Rumanisë. Ankuesit propozuan që ligjet për kthimin e pronave të përmirësohen dhe procesi i kthimit të përshpejtohet, duke u monitoruar nga BE, kështu që ai të zhvillohet kudo sipas standardeve të BE-së. Ky vendim i erdhi në formë gati unanime, pasi shumë parlamentarë deklaruan se çështja e kthimit të pronave është një shqetësim themelor dhe se Komiteti i Ankesave duhet të jetë i vendosur për pranimin e këtij ankimimi. Parlamentari evropian, Marcin Libincki, nga Polonia, kryetar i Komitetit të Ankesave, tha se ai e njeh problemin e kthimit të pronave në vendin e tij. Ai udhëzoi Sekretariatin e Komitetit të Ankesave që të përgatisë një notë, lidhur me këtë problem, për ta diskutuar në mbledhjen e ardhshme të koordinatoreve. Ndërkaq, sipas transkriptimeve të diskutimit, të publikuara në internet, në përfundim të takimit zv.kryetari i Parlamentit Evropian, Mc.Millan Scott, deklaroi: "Ky është një rezultat pozitiv. Në 18 muajt e fundit, Komiteti i Ankesave ka shqyrtuar një sërë ankesash për kthimin e pronave dhe duke e lidhur këtë edhe me ankimin e fundit, Komiteti Ankesave do të shqyrtojë monitorimin e çështjes, duke kërkuar një raport të jashtëm, në mënyrë që të zbuloje se cila është situata e vërtetë për këtë çështje në vendet evropiane, ish-komuniste dhe çfarë duhet bërë.

Legalizimet sabotuan kthim-kompensimin

Sipas një përllogaritjeje me vlerë mesatare, të kryer nga vetë pronarët, kostoja e legalizimeve shkon në 6 miliardë dollarë. Ndërsa, plot 30 miliardë dollarë është fatura financiare që i përkon zgjidhjes përfundimtare të çështjes së pronave. Të paktën kjo është shuma që Shoqata Pronësi me Drejtësi, nëpërmjet një deklarate zyrtare, pretendon se nevojitet që kjo çështje të mbyllet një herë e përgjithmonë. Sipas përllogaritjes së pronarëve, vetëm për kthimin dhe kompensimin ndaj zotërve origjinalë të trojeve apo ndërtesave të ndryshme, nevojiten rreth 24 miliardë dollarë. Nga ana tjetër, zgjidhja e problemit të legalizimit të ndërtimeve të paligjshme, llogaritet të kushtojë rreth 6 miliardë dollarë. Kjo bën që fatura e përfundimtare e pronave në Shqipëri, të kapë shumën marramendëse dhe krejtësisht të papërballueshme, prej 30 miliardë dollarësh, shumë kjo e mbështetur përgjithësisht edhe nga ekspertë të pavarur. Në fakt, në një raport të Bankës Botërore, thuhet se vlera shumë e lartë e tokës e bën të dyshimtë suksesin e procesit të kthim-kompensimit të pronave, duke vlerësuar rritjen e fortë të çmimit për metër katror në qytet dhe të çmimit për tokën bujqësore. Sidoqoftë, në Tiranë vërehen edhe transaksione pronash, nga ku rezulton se 1 metër katror është vlerësuar me 1500 apo 2000 dollarë. Pronarët shprehen se mënyra se si po kryhet procesi i legalizimeve, në fakt po lejon hapësira për zvogëlimin e sipërfaqeve të disponueshme nëpërmjet ngritjes së më shumë ndërtesave ilegale, duke vështirësuar procesin e kthim-kompensimit të pronave. Sipas Shoqatës Pronësi me Drejtësi, "hapësirat e abuzimeve me pronat janë kolosale dhe i tejkalojnë vetë abuzimet e skemave piramidale". Nga ana tjetër, pronarët pranojnë se asnjë qeveri nuk ka llogaritur seriozisht koston e një procesi të tillë, nga i cili varet edhe integrimi i vendit në Bashkimin Evropian.

http://gazetametropol.com/

Si u vra Ceno Bej Kryeziu, kunati i Ahmet Zogut

OLIMBI VELAJ

3 Mars 2007

Viti 1927. Studenti shqiptar, 23-vjeçari Alqiviadh Bebi qëllon mbi Ministrin Fuqiplotë të vendit të tij në Pragë. Një nga vrasjet që tronditi opinionin e kohës. Ana e panjohur e atentatit

Në këtë numër:

Pse u vra Ceno Bej Kryeziu, kunati proserb i Presidentit Zog.

Cili ishte studenti atentator, Alqiviadh Bebi.

Hetimet për atentatin në kafe “Passage”në Pragë.

Cili ishte roli i italianëve në këtë atentat dhe çfarë raportuan nëpunësit shqiptarë.

Partneri strategjik i Shqipërisë duke filluar që nga viti 1926 po bëhej Italia. Firmosja e Marrëveshjes së Tiranës dhe përparësia që iu dha fqinjit të detit prej vendit të vogël e të trazuar ballkanik, ia preu shpresat Mbretërisë serbo-kroate- sllovene për dominim të saj në këto territore. Ahmet Zogu, po shfaqte haptas simpati për italianët dhe po “i linte pas dere” fqinjët jugosllavë që edhe e ndihmuan të vinte në pushtet.

Marrëdhëniet dypalëshe me Jugosllavinë u tendosën dhe nuk po mungonin edhe incidentet. Po ashtu nuk po mungonte një gjuhë e ndërsjellët fyese, që i tejkalonte kufijtë e diplomacisë, sidomos po të shihen pasqyrimet e marrëdhënieve në gazetat e kohës.

“Divorci” me jugosllavët po linte jashtë loje njerëzit që ishin mjaft të lidhur me ta. Ceno Bej Kryeziu, burri i njërës nga motrat e Ahmet Zogut, ishte ministër Fuqiplotë i Shqipërisë asokohe në Beograd. Një incident me një të ashtuquajtur përkthyes të Legatës Jugosllave në Durrës, që doli në sipërfaqe në kohën kur përvijohej qartë kursi proitalian e Shqipërisë, e renditi haptas kundër politikës zyrtare të Zogut, kunatin e tij, Kryeziun.

Ai nuk u kursye të shprehet publikisht në gazetat e kohës qëndrimin e tij projugosllav. Ceno Beu ishte gjakovar që kishte marrëdhënie mjaft të mira me qarqe të politikës jugosllave të kohës. Ai e ndihmoi Zogun kur iu desh të arratisej dhe më pas kur u rikthye triumfues në Tiranë, me ndihmën e jugosllavëve. Pozita e Ceno Bej Kryeziut ishte e admirueshme dhe ai për disa kohë qe edhe Ministri Fuqiplotë shqiptar në Beograd. Por “gafat” e Ceno Bej Kryeziut, i cili nuk e pati për gjë të dilte kundër qëndrimit zyrtar të Ministrisë së Jashtme, kur erdhi puna për qëndrimin me jugosllavët, Zogu nuk mund t’i falte. Historianë seriozë të kësaj periudhe flasin pa hezitim për hakmarrje të Zogut ndaj Ceno Bej Kryeziut. Por kurrë, në asnjë rast nuk janë gjendur fakte se organizatori i atentatit kundër tij ishte kunati Ahmet Zogu.

Ajo që dihej dhe dukej pas daljes hapur në mbrojtje të një vije projugosllave dhe jo proitaliane të Ceno Bej Kryeziut, ishte një lëvizje paralel e tij si Ministrit Fuqiplotë në Pragë, duke mbajtur njëherësh edhe postin e mëparshëm, atë të Ministrrit Fuqiplotë në Beograd.

Ceno Beu kaloi shumë më tepër kohë se ç’duhej përpara se të lëvizte nga kryeqyteti jugosllav në atë çekosllovak. Por, më në fund, kur ai u zhvendos për në Pragë, nuk vonoi edhe hakmarrja.

Ishte 14 tetori i vitit 1927. Ai kishte pirë kafe në një nga lokalet më të njohura të kryeqytetit çekosllovak, në kafe “Passage” dhe po shkonte në garderobë të merrte pallton dhe të dilte. Por një student shqiptar, Alqiviadh Bebi shtiu mbi të dhe e la të vdekur. Rrugës për në spital, ministri që ende nuk kishte mundur të paraqiste letrat kredenciale, vdiq. Kështu u mbyll jeta e 32 vjeçarit, Ceno Bej Kryeziu, për të cilin më pas gazetat e Pragës do të shpreheshin se vdekja e bëri atë shumë të njohur dhe i dha një publicitet që as mund të mendohej, nëse ai do të kishte vazhduar detyrën si një përfaqësues modest i një vendi tepër të vogël dhe krejt të parëndësishëm të kontinentit dhe të vetë Ballkanit.

Falë dokumenteve të Arkivit të Ministrisë së Punëve të Jashtme, në disa numra të gazetës po sjellim këtë atentat dhe mënyrën se ai u përcoll në kryeqytet evropiane.

Dy ditë pas atentatit, hetimet për vrasësin

Legation D’Albanie n. 347/III

Romë, më 16 të Tetorit 1927

Objekt: Mbi vrasësin e Ceno Bej Kryeziut

Zotnis Ministrë,

Kam nderin, pikë së pari, të ju paraqes ekspresjonet e dhimbjes s’ime të thellë për humbjen tragike të kollaboratorit t’onë në Pragë, Z-t Ceno Kryeziut.

Tue qenë se vrasja u bae prei nji studenti shqiptar i cili mësonte në Romë, kam marrë disa informacjone për të nga ca burime qi meritojnë besim, edhe po ju a parashtroj në këtë raport, munshin këto ndoshta të sjellin një pikë dritë për sbulimin e shkaqevet shtyrëse në këtë krim.

Alqiviadh Bebi asht lindun n’Elbasan më 1904 prei prindësh me originit kuço-vllahe, edhe këjo ka qenë gjuha e tij amtare. Ky djal ka qenë si nxënës në Shkollën Teknike të Tiranës deri në vitin 1921, edhe n’atë kohë ka qenë i remarkuem edhe marrë nën mbrojtjen e nji milionari amerikan, emënin e të cilit nuk e dijmë edhe prei këtij të fundit u shtie në “Collegio Internazionale di Monte Mario” të Romës.

Qeveria Shqiptare bursën këtij djali ia paska dhanë vetëm më 1925. Qyshë prei asaj kohe ka vazhdue si ekstern mësimet në nji Liceo Moderno të Romës.

Ndonse 23 vjeç nga mosha, ka qenë shumë i vogël nga trupi; por nga ana tjetër, fakultetet e tia intelektuale ishin mjaft të shvillueme. Në mësimet ka vazhduem gjithmonë me nji zell eksemplar edhe kish rrëfyer gjithmonë attitude të veçanta në ç’do degë të spekulacjoneve të mendjes. Zakonisht shumë i butë me të gjithë; nga ndonjë herë manifestonte përkundrazi shenja të lehta delinkuence, edhe sidomos impacience. Jasht orarit të shkollës, frekuentonte, si gjithë studentët, dy kafe të Romës, ku mblidhen studentët shqiptarë: CAFFE Grand Italia dhe CAFFE Pagano, edhe në bisedimet e tyne nuk ka tërhequn kurr vërejtjen mbi vehte për ndonjë ekstremizmë patriotike, bisedime, të cilat rridhnin mbi subjekte ku përgjithësisht edhe politika gjente vend. Në vitin shkolluer të fundit kish vendosun të banjë nji effort të veçantë edhe të kapërcejë dye klasë për nji herë, dhe kështu të shkruhej sivjet në universitet.

Alqiviadh Bebi kërkoi vizë për në Shqipëri

Në maj 1927 u paraqit në Legatë edhe na kërkoi vizën për Shqipnie, si dhe treqind lireta avancë nga bursa e tij për shpenzimet. Vizën për në Shqipni i a dhamë, por 300 liretat jo; edhe aj gjeti këtoi, edhe ma vonë Legata i pagoi këto 300 liretat avancuesit nga bursa e Alqiviadh Bebit. Ndër ato ditë që mori vizën edhe 300 liretat, u shduk prei Rome edhe besoj të ketë ikun në Shqipni. Dhe këtë e besoj kaq tepër, sa po të kish pas qëllim me shkuem gjetiu, nuk do të kish kërkuem vizën e Legatës s’onë, tue qenë se mbas nji konvencjoni të vjetër lidhun ndërmjet dye qeverivet, shqiptaret, siç e dini, hyejnë e dalin nga Italia pa asnji formalitt veç pasaportës, të cilën aj e ka pas në rregull, tue qenë e deliverueme nga Prefektura e Elbasanit me N. 19 datë 29-9-1926. Dje kam dëgjuam se, përpara se t’ikte në Shqipnie, ka pas lanë edhe disa borxhe në dy restaurante.

Mbi movementet e deliktit deri tashti do të jen çfaqun shumë hypotheza nga burimet e ndryshme, dhe sidomos shtypi i Beligradit ka qenë i pari qi i a ngarkon responsabilitetin Italies.

Por un, me këto elemente që kam në dorë, ndonse edhe këjo një conjecture, supozoj që:

Vrasësi kur la Romën, s’kishte edhe marrë determinacjonin të vrasë nji njeri.

Prej këndei s’ka qenë shtyem prei ndonji complice-i.

Naturisht këjo mund të jet ashtu, në ka vajtun at’herë drejt-për drejtë në Shqipnie, edhe në ka mbetun atje një kohë të gjatë inactive. Në këtë eventualisht do të mund të na ndriçonte kontrollimi i attitudës së tij në kohën që ka mbetun n’Elbasan.

Tue vazhduem në ekstrem t’elementevet të naltshënueme, mund të besohet se guximtari, në padurimin t’i dëgjohet shpejt nami, - qëllim ky të cilin nuk besonte t’a arrinte lehtë sa po afrohesh edhe koha e provimevet, një action d’eclat, edhe për këtë marrë të tana masat dhe prekaucjonet që këjo mos t’i rrezikoj jetën edhe të konsumohet nër limitet e garancivet trupnore që precedentë të turpshme anloge konstituojnë nji encoragement për delinkuentët të vet-quajtun politikë. Guximtari, siç e shofim; nuk pati guxim të shkonte e të vriste ndonji personalitet mbrenda në Shqipni, ose Ceno Beun mbrenda në Belgrad; këjo naturisht nga frika që ndonji intervecjon privat mos t’i linte kohë për të vojtun deri përpara gjykatoreve të cilat përgjithësisht janë gjithsesi ma klemente se “trimat”. Deliktin vojti t’a konsumojë në Pragë, nji vend i qytetnum, ke, mbas vrasjes, s’i kan dokondisun asnjë qime, edhe ku shpreson që t’absolvohet nën maskën e një poatrotizme të gënjeshtërt.

Hipotezat për atentatorin

Këjo hypothezë naturisht nuk mund të ekskludojë ndonjë tjetrë, në qoftë se dalin në shesh elemente të reja të bazueme, por, tash për tash, ajo që besoj un, asht se Alqiviadh Bebi, i lodhun nga kursi normal i jetës, ka vendosun të shpëtojë nga ajo situatë, edhe, në ka marrë deri në një pikë në sy edhe possibilitetin e nji dënimi shembulluer, ushqen edhe shpresën e nji shpëtimi bashkë me ca napoleona qi mund t’i vinjën nga ndonji grup shqiptarësh kundërshtarë të Regimit, ose prei tjetërkui.

Nuk thom se nji subject i tillë nuk mund të bahet edhe instrument të tjerësh, por nuk asht për t’u përjashtuem se mund t’a banjë edhe nga vetë-vetiu.

Po të presumohet hypotheza që anmiqt e Ceno Beut, politikë ose personalë, kërkonin nji instrument për m’e eleminuem, - nuk besoj, zoti ministrë, që të konfidonin nji misjon të tillë nji djalit origine kuço-vllahe,- elemente, të cilat s’ka dyshim që kanë kalitete shumë të çquara, -por deri më tash në Shqipni s’kan illustruem ndonjë faqe heroismi.

Tashti, që nga koha që la Romën, me kohë me kë ka folun daç në Shqipnie, daç në Serbije, daç në Vjenë, edhe me kë ka qenë në relacjon të ngushtë, -këtë s’e dij, edhe, naturisht, autoritetet shqiptare nuk kursejnë hetimet.

Në fund, edhe Instruktoria e Gjykatavet të Pragës do të mund të na ndriçojnë.

Pranoni, ju lutem, Zotnie Minister, nderimet e mia të nalta.

D. Dino.

Një avokat për çështjen

Ja se çfarë raportohet në një tjetër relacion për vrasësin e Ceno Bej Kryeziut:

“Sjellja e të pandehunit ndaj autoriteteve çekosllovake e kundrejt neve ka kenë jo vetëm kundra njerzis por krejt edhe kundra edukacjonit filluer, tue na shkaktue nji përshtypje mjaftë të thellë edhe mbi cillësit e studentit.

Mbas këtyre veprimeve kem gjetë avokatin në personin Z. Dr. Jozef Josifko, i cili asht profesjonisti ma i fortë në Prahë.

Siç u kuptua nga bisedimet qi patëm me Zotnin e tij, në Çekosllavaki asht fort e përhapun bindja se krimi asht organizuem n’Itali e se nga disa elementa pritet edhe nji përfundim politik kundra Italis prej rrjedhjes gjyqësore. Por këtyne mendimeve- të cilat mshefin qëllime politike të pa–pajtueshme me të vërtetën e me respektin e vdekjes tragjike të Ministrit t’onë- u kundërshtova tue porositë avokatin dhe Zotni Konsullin se hetimet lypsen bamë pa paramendime, tue u frymëzue vetëm prej indipendencës gjyqësore dhe prej pa-anësis e tue ndjekë pa mëshirë vetëm ata njerëz qi me prova e dokumenta dalin shtytës ose bashkëveprues.

Për plotësim të veprimeve para Hetuesit, asht paraqitë Z. Kapiten Gani Kryeziu, i cili bani akim kundra kriminelit dhe dishmojë se ky mbërriti në Beligrad me qëllimin mizuer qi mujti me krye në Prahë, se ka pasë me vedi nji revolver të vogël qi i asht marrë prej ish-Kap. Luigj Shantoja, se, mbasi u poq me Xhevat Korçën, u zhduk prej Beligradit e vate në Vien, ku i asht blemë nji pushkë tjetër prej këtij; në në Hotel Park fajtori pati përpjekje jo vetëm me Xhevat Korçën por edhe me njerëz të tjerë që zdihen.

Ktyne kontestimeve i pandehuni- i thirrun prap- u gjegjë gjithnji tuj mohue, me nji ashpri e kreni qi diftojshin nji shpirt të keq kriminelit të pa përmirësueshëm.

Nji hollësi e vogël por qi difton natyrën e dobët të kriminelit: Kur Gjykatësi, mbi vrejtjen tonë, i urdhnoj me ndej me respekt dhe kërcënoj se do t’a mbyllë në bodrum po të sillej prap pa respekt, ai me nji herë u zbutë e uli kokën!….

Insistova atëherë, mbasi u largue kriminali, qi t’u merreshin disa masa mundimesh disiplinore për me shtrëngue fajtorin me folë, por mjerisht mora gjgje se kjo punë, pa i dhanë shkak i pandehuni, nuk ishte e mundun por se në rastin e parë do të bëhej dishka.”

Çfarë po dilte nga hetimet

Në vijim relacioni për vrasësin e ministrit shqiptar hedh dritë mbi disa çështje, sidomos në çështjen e mospërzierjs së palës italiane në këtë vrasje:

“Të kryeme këto veprime në Prahë, u nisën për në Romë, ku unë u ndala disa ditë për me vijuem hetimet.

Përfundimet janë këto:

Autoritetvet qeveritare Italiane nuk u rezulton deri më sot qi të jetë përzyem ndonji italjan në krimin e Prahës, por se janë gati me veprue pa mëshirë në dalshin elementa kundra ndokujt, cili qi të jetë; se në kët ëmënyrë i kanë dhënë nota diplomatike qeverisë Çekosllovake; se ishin të gëzuem me konstaue përputhjen e pikpamjes shqiptare me pikpamjen Italjane d.m.th. ndjekjen e çashtjes me paanësi e largë paramejtimesh.

Krimineli Bebi nuk ka lanë në Romë ndonji gjurmë ose shej të tij.

Mbasi ai kishte pretendue edhe se kishte blemë pushkën në Romë hetimet e bame atje na provuan se pretendimet e tija janë të rrema.

Si përfundim t’udhëtimit t’onë, na duket se mund të thomi: Se mbas ndërhymjes s’onë i pandehuni mund të dënohet edhe me vdekje në se interesimi i ynë e ndjek çështjen me kujdes, tue dhanë provat se krimineli ka veprue për shpirt keq e jo për idhealizëm.

Prandaj lypsen sa më parë:

1). Prokura e zonjës së Ceno Kryeziut dhe nanës së tij për Avokatin Dr. Jozef Josifko në Prahë.

2). Dëshmija e Kishës Ortodokse t’Elbasanit mbi datë lindjen e kriminelit.

3). Dishmi zyrtare mbi prcedentët kriminalë të familjes së fajtorit.

4). Dokumenta se familja e të pandehunit asht tepër e vorfën e se ai nuk ka mujtë me u ba ballë shpenzimeve t’udhëtimit pa ndihmën e tjetër kujt.

5). Dishmi njerzësh të besushëm se fajtori asht pederast (nji provë e tillë ka nji randësi kryesore, mbasi i mbyllë rrugën influencës qi mund të kenë pretendimet e idhelizmës).

6). Përkthimi i atyne hetimeve të bamë këtu e qi mund të shërbejnë për mbrojtjen e pikëpamjes së Qeveris s’onë.

Vjen prej vedit se të gjitha këto dokumenta do të kenë vërtetimin e Legatës Çekosllovake në Tiranë.

7). Me depozitue pranë Konsullatës s’onë në Prahë Fr. Ar 6000 për shpenzimet e shpërblimet e Avokatit qi lypsen deri qi të përfundohet gjykimi.

8). Mbasi Z. Ing. Jan Matoushek, konsulli i ynë, ka nji randësi të madhe në Prahë, pse asht nji industrialist i math dhe ka nji vlla i cili asht Kryetari i Partisë Social-Demokrate, e mbasi ka diftue e difton se Qeverija kishte me ba nji veprim shum të dobishëm po t’i propononte së Naltës Kryesi nji Dekoratë të Klasit të Dytë si shpërblim moral për atë kosull.

Për Sekretarin e Tij Z. Ing. Oldrich Chyle- i cili asht nji element i mirë e besnik,- kishim me dishirue nji livdim nga ana e P. T. Ministries së P. P. të Jashtme.

Rezervohemi për tjera proponime në kohën qi mbyllen hetimet e caktohet dita e Gjykimit botnuer.

Tiranë, më 16. XII. 927

Sekretari i Përgj. i Kryesis së Republikës.”

Vijon nesër

Në numrin në vijim:

sÇfarë shkruante shtypi i Pragës për atentatin.

Biografia e Ceno Bej Kryeziut.

Si e vranë në sallën e gjyqit studentin atentator.

Vëllai i Ceno Beut, iniciues i eleminimit të Bebit.

Evropianët komentojnë zakonin e tmerrshëm të vrasjeve shqiptare.

ALBANIAN GOVERNMENT RESHUFFLED. Albanian Prime Minister Sali Berisha
on March 12 announced a major reshuffle of his government, changing
six portfolios, Albanian media reported. The three most important
changes were the elevation of Gazmend Oketa to the post of deputy
prime minister, the demotion of Ilir Rusmajli to the Justice
Ministry, and the choice of Bujar Nishani as interior minister. The
changes follow a poor showing in local elections in February by
Berisha's Democratic Party, with its main rival, the Socialists,
gaining control of many of the country's major urban centers (see
"RFE/RL Newsline," February 21 and March 13, 2007). Berisha indicated
in late February that he would make changes. Media reports at the
time centered on the possibility that Rusmajli would be moved from
his position as deputy prime minister. The choice of Nishani as
interior minister was widely expected after his prominent role in the
government's investigation and subsequent sacking of the
prosecutor-general, Theodhori Sollaku. The position of health
minister was given to the leader of a coalition party, Nard Ndoka of
the Christian Democrats. One man who was initially touted as a
possible minister, Bamir Topi, leader of the Democrats' parliamentary
faction, was instead nominated as the party's candidate in
presidential elections to be held in mid-2007 (see "RFE/RL Newsline,"
March 9, 2007). AG

RADIO FREE EUROPE/RADIO LIBERTY, PRAGUE, CZECH REPUBLIC
___________________________________________________________
RFE/RL NEWSLINE Vol. 11, No. 48, Part II, 14 March 2007

DETAILS OF EU PLANS FOR KOSOVA ADMINISTRATION EMERGE. Details of a
confidential EU plan obtained by AP indicate that the European Union
would run a 72-strong mission in Kosova if, subject to UN approval,
it takes over responsibility for the region from the UN. The plan
would be put into effect if the UN Security Council backs a blueprint
drawn up for the contested region's future by Martti Ahtisaari (see
"RFE/RL Newsline," February 5 and March 12, 2007). The UN Security
Council is likely to discuss the plan in April, though it is not
clear if Russia will wield its veto (see "RFE/RL Newsline," March 12,
2007). The plan anticipates that the EU would also employ 200 support
staff and run offices in Prishtina, the ethnically divided city of
Mitrovica, and the Serbian capital, Belgrade. The cost in the first
year is put at 18.8 million euros ($24.3 million). The size of the
mission would be substantially smaller than the UN's current
3,000-strong presence. This reflects the envisaged reduction in the
international community's role in the region. Under the plan, the
EU-appointed international representative would not administer the
region, including the police, but would retain the power to veto
government decisions and fire officials deemed to be obstructing
implementation of the Security Council resolution. The plan does not
name the EU's representative to the region, but unnamed diplomats
quoted by AP suggest it would be a Dutch diplomat, Peter Feith. Feith
has similar experience: in 2003, he led an EU mission that replaced
NATO peacekeepers in neighboring Macedonia, and subsequently, in
2006, he led an EU mission to help reestablish peace in the
Indonesian province of Aceh. An adviser to Kosovar President Fatmir
Sejdiu, Muhamet Hamiti, welcomed "the EU's prudent and expeditious
planning for the future EU-led civilian mission," AP reported.
Serbian officials refused to comment. European Commission officials
and the EU's largest states have expressed support for Ahtisaari's
blueprint, but there have been signs of division in the 27-member
bloc from countries that include Greece, Romania, and Spain. AG

RADIO FREE EUROPE/RADIO LIBERTY, PRAGUE, CZECH REPUBLIC
___________________________________________________________
RFE/RL NEWSLINE Vol. 11, No. 47, Part II, 13 March 2007

WASHINGTON HOPEFUL ON FUTURE OF KOSOVA PLAN... U.S. Assistant
Secretary of State for European and Eurasian Affairs Daniel Fried
told journalists in Washington on March 12 that it should not be
assumed Russia will veto a UN resolution on the final status of the
UN-administered Serbian province of Kosova, RFE/RL reported. Speaking
two days after the end of consultations on a UN blueprint on the
contested region, Fried said that Russia has voiced "concerns," but
that the United States and Russia have worked "very closely and
collaboratively" on Kosovo's status over the past several years. He
expects that to continue. Fried added that there is still an
opportunity to incorporate changes to the plan before its author,
former Finnish President Martti Ahtisaari, presents it to the
Security Council. Fried's deputy, Rosemary DiCarlo, stressed at the
same press conference that Belgrade and Prishtina agree on "80
percent" of the UN plan. Many in Serbia expect Russia to wield its
veto, a hope that Serbian Foreign Minister Vuk Draskovic sought to
cool on March 9, warning Serbs against "hasty, gambling conclusions"
that Russia will scupper the Ahtisaari plan (see "RFE/RL Newsline,"
March 12, 2007). Fried dismissed one of Russia's and Serbia's key
arguments against the proposal, that independence for Kosova would
be, as Serbian Prime Minister Kostunica said on March 11, "the most
dangerous precedent in the history of the United Nations." "The
precedent simply doesn't apply," RFE/RL quoted Fried as saying. "We
have said before and we'll say again as many times as we have to,
that Kosovo is not a precedent for any other area -- whether that's
Abkhazia, South Ossetia, Chechnya, Transdniester, Corsica, or Texas."
AG

..AND URGES SPEED. U.S. Assistant Secretary of State Fried denied
media reports that Kosovar Serbs warned him during his visit to the
region in early March that they will leave en masse if the UN's plan
is approved (see "RFE/RL Newsline," March 12, 2007). "I did not hear
the mayors talk about mass exodus. I did not hear threats of
violence. I did not hear demands, and threats of disruption," RFE/RL
reported. "What I did hear was a great deal of concern about the
future, a desire for clarity, a desire for an international presence
beyond the status process, and from a great many Kosovo Serbs, I
heard strong expressions of support for KFOR [the NATO-led
peacekeepers in Kosova] and what KFOR is doing to protect them." He
also said that "there is clearly not a great deal of trust, but there
is at least a great deal of determination to make the Ahtisaari plan
work." Fried underlined that security is a key reason for a swift
resolution of Kosova's status. "Delay is not going to bring more
stability," Reuters quoted him as saying. "Delay could bring exactly
the kind of instability we are worried about," adding that "this is
the Balkans, people have guns." Fried told RFE/RL that the
international community, Belgrade, and Prishtina face "difficult
choices under difficult circumstances," but "we cannot go back to the
situation before 1999" and "the status quo is not sustainable, so
therefore we must look ahead." Serbia is willing to offer Kosova
broad autonomy but insists on retaining sovereignty, while ethnic
Albanians are broadly satisfied with the plan, which they believe
sets the region on the path to independence. AG

KOSOVA STARTS COMPETITION FOR NEW FLAG. Kosova's parliament on March
12 announced the start of a competition for a national flag and coat
of arms, local media reported. Under the terms of a UN blueprint for
the province, Kosova would be entitled to many of the institutions
and trappings of statehood, including a flag and membership in
international organizations, although the draft plan does not talk
about independence. The competition will be open for 30 days, making
it possible that Kosova will have a flag by the time that the UN
Security Council discusses the settlement proposed by special envoy
Ahtisaari. The process of consultation on the plan ended on March 10
with no sign of significant compromises by either the Serbian or
Kosovar Albanian negotiating teams (see "RFE/RL Newsline," February 5
and March 12, 2007). A competition for a national anthem will be held
at a later, unannounced date. The flag and coat of arms will be
selected by a committee comprising members of parliament and
independent experts. AG

SENIOR KOSOVAR OFFICIALS ARRESTED FOR MONEY LAUNDERING. UN police on
March 12 arrested two close associates of former Prime Minister
Ramush Haradinaj on suspicion of laundering money, local media
reported the same day. One of them, Jahja Lluka, is also an adviser
to current Prime Minister Agim Ceku. The other man, Milazim Abazi, is
the director of a local bank, KasaBank. Police spokesman Veton
Elshani confirmed that the police have also raided the offices of
Haradinaj's party, the Alliance for the Future of Kosova (AAK), of
which Lluka is a leader. Details are scant. However, Lluka was
responsible for setting up a fund to support the defense mounted by
Haradinaj against UN charges that he committed war crimes in 1998-99.
Haradinaj has been on trial at the Hague-based International Criminal
Tribunal for the former Yugoslavia (ICTY) since March 5 (see "RFE/RL
Newsline," February 26 and March 2 and 6, 2007). Local reports
suggest the fund has already attracted over $10 million in donations.
Prime Minister Ceku was, like Haradinaj, a commander of separatists
who fought against Serbian forces in the late 1990s and won
Haradinaj's backing when Haradinaj stepped down after the ICTY
indicted him. Ceku is not formally a member of the AAK. AG

RADIO FREE EUROPE/RADIO LIBERTY, PRAGUE, CZECH REPUBLIC
___________________________________________________________
RFE/RL NEWSLINE Vol. 11, No. 46, Part II, 12 March 2007

KOSOVA TALKS END WITH NO COMPROMISE... UN envoy Martti Ahtisaari on
March 10 wrapped up consultations on his plan for the UN-administered
Serbian province of Kosova, telling international and local media
that there is no prospect of a compromise deal being reached. "I
would have very much preferred that this process would lead to a
negotiated solution," the former Finnish president said. "But it has
left me in no doubt that the parties' stands...do not contain any
common ground to reach such an agreement." Ahtisaari said he plans
"to finalize the proposal for submission to the UN Security Council
in the course of this month," Reuters reported. The UN's top body is
expected to address the issue in April (see "RFE/RL Newsline," March
5, 2007). Negotiators from Belgrade and Prishtina were joined on the
final day of meetings by the Kosovar government and president and the
Serbian president, prime minister, and foreign minister. The day
brought little other than a restatement of the teams' original
positions on the plan, which has been rejected in its entirety by
Serbian politicians and broadly welcomed by Kosovar Albanian
politicians as setting the contested region on the path to
independence (see "RFE/RL Newsline," February 5, 2007). AG

..AS SERBIAN OFFICIALS RESTATE THEIR OBJECTIONS. Serbian President
Boris Tadic made a final appeal for a plan in which Serbia would
retain sovereignty over Kosova, which would be provided with
substantial autonomy and international guarantees, international
media reported. Serbian Prime Minister Vojislav Kostunica stressed,
in comments aired by Radio-Television Serbia on March 10, that
anything "at variance with the principle of territorial sovereignty,
territorial integrity and sovereignty of Serbia, is simply
unacceptable." Kostunica also repeated calls for the talks to
continue. Serbian officials have been highly critical of Ahtisaari
during the consultation process, and Kostunica was again critical on
March 10, with the Croatian news agency Hina quoting him as saying
that "Ahtisaari showed antagonism toward compromise from the start."
A Kosovar Serb negotiator, Marko Jaksic, told Radio-Television Serbia
that none of the 200 amendments suggested by Serb negotiators have
been included. A number of amendments to the plan were made during
the consultation process, though all were of a fairly minor character
(see "RFE/RL Newsline," March 8, 2007). AG

SERBIAN MINISTER SAYS RUSSIA NEVER PROMISED VETO... Serbia's foreign
minister, Vuk Draskovic, on March 9 warned Serbs "against hasty,
gambling conclusions, playing only the card of Russia's veto while
fighting to maintain Serbia's territorial integrity." Speaking to
local media ahead of the final day of talks on the future of Kosova,
Draskovic said Moscow has sent a clear message that it will not
support any solution for Kosova that either goes against Russia's
interests or is not agreed to by both sides. But Draskovic said "it
is one thing to say, 'we will not support the solution,' and it is
quite another so say 'we will oppose it.'" Draskovic repeated earlier
warnings that "most Serbs, once they wake up and discover the border
running along the summit of Mount Kopaonik, with Vranje [in southern
Serbia] in the border area, will suffer an emotional shock
accompanied by a feeling of national humiliation. That will lead to
an erosion of Euro-enthusiasm in Serbia, in turn causing instability
and turbulence in the country and the region," B92 reported. AG

..AND WARNS OF POTENTIAL UPRISING IN SERBIA... Serbian Foreign
Minister Draskovic also warned on March 9 that followers of Slobodan
Milosevic, the leader of Serbia in the 1990s, could attempt to
overthrow the Serbian government if Kosova gains independence.
Draskovic told the news agency Beta that ultranationalist allies of
the late Serbian president are "waiting for that Kosovo bomb to
happen and then, in what could follow in Serbia, return their people
to power." Milosevic's own party, the Socialist Party of Serbia
(SPS), won only 5.7 percent of the popular vote in elections in
January. However, the elections were won, with 28.6 percent, by the
ultranationalist Serbian Radical Party, and its deputy leader,
Tomislav Nikolic, on March 8 threatened an October 5-style uprising,
a reference to the street demonstrations that resulted in the ouster
in October 2000 of Milosevic. Opposition to independence for Kosova
is almost universal in Serbia. A poll conducted in mid-February and
published in the Serbian media on March 9 showed that almost 90
percent of Serbia's population view independence for Kosova as
unacceptable. However, the poll, conducted by Medium Gallup, also
found that 70 percent believe the situation in Kosova is untenable.
Most Serbs (87 percent) would support broad autonomy for autonomy,
while 42 percent would be willing to support partition. AG

..AS SERBIAN PAPER CLINGS TO HOPE OF MOSCOW'S REJECTION. A more
optimistic assessment of the chances of the Ahtisaari plan being
rejected by the UN was presented in a March 9 report in the Serbian
newspaper "Glas javnosti," which cited "one of the best-informed
diplomats in Vienna" as saying that, largely under Russian pressure,
UN Secretary-General Ban Ki-moon will send back the proposal for
further deliberations. That would "practically freeze the situation,"
the paper said. The paper did not name its source, but said the
diplomat is "close to Russian and U.S. circles." The source claimed
Russian diplomats have made clear to U.S. envoys that "[Russian
President Vladimir] Putin is not [former President Boris] Yeltsin and
that Russia does not have debts, but rather, it has a can [sic] on
which the European Union depends." AG

KOSOVAR SERBS REITERATE WARNINGS OF FRESH EXODUS. One of the leaders
of Kosova's moderate Serbs, Oliver Ivanovic, warned on March 9 that
there is a strong possibility of a new exodus of Serbs from the
region. "In 1999 we had an opportunity to see what happens when a
government fails to prepare its people for an event, so panic seized
200,000 Serbs and non-Albanians who left Kosovo together with the
army," Ivanovic told "Dan," a Montenegrin daily. "Today's atmosphere
is similar." The Belgrade broadcaster B92 reported on March 10 that
one woman has even exhumed the body of her mother from Prishtina's
Serbian Orthodox cemetery "since we are not allowed to visit her
grave safely in Prishtina." Sladjana Draskovic said she plans to
rebury her mother in Belgrade. Ivanovic's concern about the
possibility of another large outflow of ethnic Serbs was a central
factor in his attempt to create a new political forum to unite the
region's Serbs. However, that initiative has been controversial and
has so far served chiefly to highlight divisions within the Serbian
community (see "RFE/RL Newsline," March 6, 2007). "If Kosovo becomes
independent, the Kosovo Serbs will probably wait until the end of the
school year and then start leaving en masse," Ivanovic told "Dan."
Kosovar Serb representatives have in recent days conveyed similar
messages to U.S. Undersecretary of State Daniel Fried, the head of
the United Nations Mission in Kosovo, and Russia's ambassador to
Serbia. A 2005 estimate by Kosova's statistical office put the number
of ethnic Serbs in Kosova at 126,000-140,000, or around 7 percent of
the population. The last official census, in 1991, found 194,000
Serbs in Kosova, or roughly 10 percent of the population. AG

ANNIVERSARY OF MILOSEVIC'S DEATH MARKED. Several thousand Serbs
gathered on March 10 and 11 to mark the first anniversary of the
death of Slobodan Milosevic, the Serbian leader who led Serbia into
several wars in the 1990s and who died while on trial in The Hague
for genocide. The Croatian news agency Hina reported that 2,000
people attended a wreath-laying ceremony on March 10 and another 400
came on March 11. Milosevic's body was found in his prison cell on
March 11, 2006, but the exact time of his death was never determined.
Milosevic died several weeks before the International Criminal
Tribunal for the former Yugoslavia (ICTY) was due to rule whether he
was responsible for genocide, war crimes, and crimes against humanity
in Bosnia-Herzegovina, Croatia, and Kosova during the 1990s. As was
the case with Milosevic's funeral, the memorial was not attended by
members of his family, all of whom are living abroad. Nor was it
attended by government officials. Instead, a spokeswoman for
President Tadic condemned the former dictator, saying, in comments
carried by AP on March 10, that his "policies led Serbia into a
horrible situation" and that Serbia is still struggling to deal "with
the devastating effects of his legacy." AG

KOSOVAR ALBANIAN JAILED FOR MACEDONIA ATTACK. A court in Prishtina on
March 9 jailed a former commander of the Kosova Liberation Army (UCK)
for 12 years for terrorism, the Belgrade broadcaster B92 reported.
Xhavit Morina was jailed for leading an attack in 2001 on a
Macedonian village, Mala Recica, in which three people died. The UCK
was officially disbanded under UN supervision in 1999, but elements
of the UCK remained active and took part in six months of fighting in
Macedonia in 2001 between ethnic-Albanian guerrillas and Macedonian
security forces. Morina was arrested in Kosova in May 2003 for
illegally possessing weapons. Morina was tried in Kosova, as
Macedonia and Kosova have no extradition agreement. In a separate
case, a court in Kosova comprised of three international judges on
March 9 sentenced an ethnic Albanian to 16 years in prison for
killing an alleged collaborator and his family in 1999, during the
conflict between ethnic Albanians and the Serbian authorities. AP
reported on March 9 that Jeton Kiqina, who holds a Swedish passport,
was found guilty of murdering Hamza Hajra, who had worked for Serbian
police in Kosova, and four members of his family, including two
children. A sixth member of the family survived. Others involved in
the attack were sentenced in 2005 to jail terms of 11 to 30 years. AG

http://www.gazeta-shqip.com/index.php 12/03/2007

Mars 1997, kur rriheshin politikanët dhe gazetarët

Raporti i "Human Rights Watch", publikuar më 13 mars të 10 viteve më parë mbi zhvillimet në Shqipëri

Organizata ndërkombëtare "Human Rights Watch" ka publikuar më 13 mars të vitit 1997 një raport mbi zhvillimet në Shqipëri, përmes të cilit rendit disa raste të arrestimeve dhe keqtrajtimeve të politikanëve dhe gazetarëve shqiptarë nga policia. Në 10-vjetorin e trazirave të vitit ‘97, risjellim të plotë raportin e kësaj organizate prestigjioze.

"Zhvillimet aktuale në Shqipëri kanë nënvizuar nevojën për të gjitha partitë politike që marrin pjesë në qeverinë e pajtimit kombëtar, të kryesuar nga Kryeministri Bashkim Fino, për të bërë një reformë në polici me prioritet absolut. Një reformë e tillë, e dëshiruar me kohë, do t‘i bëjë të gjitha forcat policore - përfshirë këtu edhe shërbimin sekret - plotësisht të përgjegjshme dhe të afta të çarmatosin forcat informale që kanë terrorizuar opozitën dhe shtypin e lirë. Posti i ministrit të Brendshëm është një portofol kyç në kabinetin e qeverisë së re të pajtimit kombëtar dhe ministri i ri nuk duhet ta humbasë këtë shans për të nisur reforma. Ndërsa duhet pranuar hapur kompleksiteti dhe vështirësia e detyrës për t‘u dhënë fund trazirave civile dhe vendosjes së rendit publik, duhet të theksohet njëkohësisht se Shqipëria është një sprovë për zbatimin e traktateve të të drejtave të njeriut, të cilat theksojnë se edhe në kohë situatash të jashtëzakonshme, disa të drejta themelore të njeriut, si e drejta e jetës dhe lirisë nga tortura, nuk duhet të dhunohen.

Arrestimet, keqtrajtimet dhe sulmet e dhunshme mbi politikanët e opozitës dhe gazetarët, të cilat janë shtuar në mënyrë të konsiderueshme përgjatë vitit që shkoi, kanë kontribuar në polarizimin ekstrem të popullatës dhe mungesën e respektit ndaj ligjit e rregullit, të cilat tashmë e bëjnë kaq të vështirë arritjen e një konsensusi mbi paqen. Autoritetet zyrtare, të çfarëdolloj partie qofshin, kanë nevojë të promovojnë kulturë e tolerancë në të cilën të drejtat themelore të njeriut, përfshirë këtu edhe të drejtën për tubime paqësore, lirinë e shprehjes dhe të drejtën për t‘u mbrojtur nga torturat e arrestimet arbitrare, t‘u garantohen të gjithë qytetarëve, pa mbajtur parasysh pikëpamjet politike që ata mbështesin, dhe se kjo nuk përbën prerogativën bazë të atyre që mbështesin partinë në pushtet.

Sfondi i zhvillimeve

Më 9 mars, Presidenti Berisha dhe partitë e opozitës arritën një marrëveshje për një qeveri gjithëpërfshirëse dhe mbajtjen e zgjedhjeve parlamentare në muajin qershor. Më 11 mars parlamenti adoptoi një ligj, i cili u garantonte amnistinë të gjithë civilëve dhe ushtarakëve që kishin kryer krime të cilat lidheshin me ngjarjet e muajve të fundit, përjashtuar ata që kishin kryer vrasje, si dhe gjithashtu ata të cilët do të kapeshin me armë

brenda javës. Gjithsesi, shumë nga zonat në jug të vendit vazhdojnë të mbrojnë komitetet e shpëtimit, si dhe të bëjnë thirrje për dorëheqjen e Presidentit Berisha, duke pasuar javë të tëra protestash antiqeveritare që nisën si pasojë e skemave piramidale dhe ku situata më vonë u rëndua deri në përplasjen me armë. Më shumë se 40 persona thuhet se kanë gjetur vdekjen, ndërkohë që shumë të tjerë janë plagosur, ku me ç‘duket, shumica e tyre në mënyrë aksidentale.

Popullsitë lokale në jug të vendit kanë vijuar të vjedhin armë e municione nga stacionet e afërta të policisë dhe bazat e ushtrisë, një praktikë kjo e cila tashmë është përhapur edhe në veri të vendit, ku shumë qytete kanë rënë nën kontrollin e rebelëve. Kërkesat e shtruara për zbatim nga partia kryesore opozitare në vend, ajo socialiste, kanë përfshirë në to edhe kërkesën ekskluzive për lirimin e liderit të tyre Fatos Nano, i burgosur që në vitin 1993 me akuzën e falsifikimit të dokumenteve dhe mashtrimit. "Amnesty International" beson se akuzat kundër tij nuk janë mbështetur në fakte dhe kanë qenë të motivuara politikisht. Organizata në fjalë vazhdimisht ka bërë thirrje për lirimin e tij. Në gjendjen e jashtëzakonshme të deklaruar më 2 mars, policia dhe shërbimi sekret, i njohur me emrin SHIK, u urdhëruan të kalonin nën lidershipin e kreut të shërbimeve sekrete, që u emërua "komandant i përgjithshëm i operacioneve kundër rebelëve në jug". Duket se në praktikë ky zyrtar përgjigjet vetëm para Presidentit të Shqipërisë. Oficerë të shërbimeve sekrete si dhe policë, numri i të cilëve është rritur nga oficerët e transferuar nga provincat, raportohet të kenë marrë pjesë në veprimet kundër demonstruesve në Tiranë dhe në Vlorë. Njerëz me uniformë civile që supozohet se janë oficerë të shërbimit sekret ose agjentë të tyre, besohet se janë përgjegjës për një sërë arrestimesh të figurave të opozitës dhe gazetarëve në javët e fundit.

Roli i forcave parapolicore

Një numër incidentesh kanë nxjerrë në pah ekzistencën e grupeve të tjera informale, që thuhet se janë rekrutuar nga partia në pushtet për të shtypur opozitën. Këto grupe duket se janë të lidhura, ose të paktën tolerohen nga forcat e rendit zyrtar. Thuhet gjerësisht se anëtarët e tyre, të përshkruar shpesh si "banditë", janë rekrutuar me premtimet për një pagesë të mirë e mes tyre numërohen të papunë dhe kriminelë. Në Fier, kryetari i degës lokale të PD-së tha për gazetarët e agjencisë së lajmeve "Reuters" më 14 shkurt: "Ne po organizojmë një grup mbështetësish tanët për të mbrojtur njerëzit nga këto demonstrata të paligjshme". Ai nuk pranoi të thoshte, me gjithë këmbënguljen e gazetarëve, nëse ky grup përbëhej edhe nga njerëz të veshur me uniformë, që kishin sulmuar me shkopinj gome protestuesit që valëvisnin lart trëndafila të kuq e të bardhë një ditë më parë në qytet, duke plagosur tre prej tyre aq rëndë, sa përfunduan në spital. Me këtë rast, dëshmitarët thanë se policia qëndronte mënjanë dhe nuk ndërhyri. Gjithsesi, prezenca e këtyre forcave "parapolicore" është vënë më shumë re në Tirane, ku viktimat e tyre kryesore kanë qenë liderët e opozitës dhe gazetarët e pavarur. Disa herë është raportuar se ata kanë qenë të pajisur me mburoja dhe helmeta të policisë, ndërkohë që herë të tjera thuhet se ata kanë qenë veshur pjesërisht me uniforma ushtarake ose civile. Policia dhe policia sekrete janë qartësisht të njohura me faktin e aktiviteteve të ushtruara prej tyre dhe duket se i kanë toleruar këta të fundit të operojnë të pandëshkuar.

Një fushatë e dhunshme shtypi kundër opozitës dhe medias

Shtypi i pavarur dhe ai i opozitës, përgjatë 10 ditëve të fundit kanë reshtur së publikuari gazetat e veta, pjesërisht për shkak të ndërhyrjes së censurës së futur në zbatim me rastin e gjendjes së jashtëzakonshme, por edhe si rezultat i një fushate të qartë shtypjesh dhe kërcënimesh. Në orët e hershme të mëngjesit të datës 3 mars, për shembull, një bandë njerëzish me veshje civile u vunë flakën zyrave të gazetës së pavarur "Koha Jonë" në Tiranë. Vetëm pak orë më parë, persona të paidentifikuar kishin qëlluar drejt zyrave nga një makinë, duke plagosur rojën e ndërtesës. Një bandë e ngjashme gjithashtu sulmoi kafene "Fideli"-n në qendër të qytetit, ku takohen rregullisht gazetarët. Alfred Peza, korrespondent i "Koha Jonë", u arrestua ndërsa po shoqërohej me një gazetar të huaj dhe u mbajt në polici, në qytetin e Fierit, ku u rrah. Ai u lirua 2 ditë më vonë me dëmtime serioze. Edhe më 3 mars, një tjetër gazetar i "Koha Jonë", Zamir Dule, dhe shoferi i tij, Anesti Nikolla, u rrethuan dhe u rrahën nga njerëz me uniforma civile. Në natën e 4 marsit shtëpia e Shpëtim Nazarkos, pronar i gazetës së pavarur "Dita Informacion", u sulmua nga njerëz të cilët qëlluan disa herë duke zbrazur qindra plumba mbi ndërtesën e tij. Shumë gazetarë ndërkohë janë fshehur ose kanë braktisur vendin. Më 27 janar, Ndre Legisi, një anëtar i udhëheqësisë së Partisë Socialiste, po kthehej në shtëpi në orën tetë të mbrëmjes, kur njerëz me uniformë civile e sulmuan dhe e rrahën duke i shkaktuar dëmtime në kokë dhe fytyrë. Ata e morën pastaj atë me vete në një makinë dhe e hodhën në rrugë, ku u gjet më pas nga kalimtarët, të cilët e çuan në spital në gjendje kome. Një doktor i mjekësisë ligjore konstatoi se ai e kishte kafkën të thyer, shkaktuar nga goditje me një mjet të fortë. Një ditë më parë ai kishte marrë pjesë në një manifestim proteste të opozitës në Tiranë. Burime nga Partia Demokratike kanë pretenduar vazhdimisht se ai ka pësuar dëmtime nga një aksident me makinë. Më 9 shkurt, një grup prej 12 vetash, të veshur pjesërisht me uniformë ushtarake e që mbanin me vete shkopinj gome, hynë në kafene "Fideli" dhe rrahën liderët e partisë së qendrës së majtë, "Aleanca Demokratike", duke përfshirë Neritan Cekën, Arben Demetin, Blendi Gonxhen dhe Preç Zogajn. Kur gazetarët e ulur aty pranë u përpoqën të ndërhynin, njerëzit në fjalë nxorën nga brezi armët dhe më pas u larguan duke thyer xhamat e kafenesë. Policia arriti pak minuta pas ngjarjes dhe në dukje ndërmori masa urgjente për të arrestuar njerëzit që e kishin shkaktuar atë ngjarje. Merret vesh se më vonë ata kishin arrestuar disa prej tyre, por gjatë rrugës për në stacionin e policisë, policia mori urdhra për t‘i lënë ata të lirë. Më herët, më 26 janar, një tjetër lider i Aleancës Demokratike, Dr. Shahin Kadare, është rrahur nga 5 persona me uniformë civile pranë hotel "Tirana", pas zhvillimit të një demonstrate proteste. Në raste të tjera, gazetarët dhe liderët e opozitës janë arrestuar dhe rrahur nga njerëz me uniformë civile, të cilët i kanë marrë ata me forcë në stacionet e policisë dhe që në dukje ngjanin të ishin oficerë të policisë sekrete. Më 19 janar liderët e partive kryesore të opozitës u mblodhën për të mbajtur një demonstratë në sheshin kryesor të Tiranës, ndërkohë që policia ua kishte ndaluar këtë. Rreth një gjysmë ore para se të fillonte mitingu, policia filloi të arrestonte liderët e opozitës e t‘i merrte në furgonët e saj. Kastriot Islami, një nga udhëheqësit e PS-së, po merrte shënim ndërkohë targat e makinave të policisë dhe gjithashtu të një kolone makinash të drejtuara nga mbështetës të PD-së, të cilët po ndiqnin e po shoqëronin aktivitetin e opozitës. Por, papritur, ai u sulmua nga 3 njerëz me uniformë civile; njëri prej tyre nisi ta qëllonte me shkop gome, ndërkohë që tjetri e godiste me një objekt metalik (me shumë gjasa, një radio policie). Ata e futën atë në makinë dhe e dërguan në stacionin e policisë, duke vazhduar ta rrihnin e godisnin rrugës. Në stacionin e policisë Islami i kërkoi një oficeri policie t‘i thoshte se kush ishin ata që e kishin arrestuar. Oficeri i tha se nuk dinte gjë për këtë, por kur Islami u përpoq të largohej, oficeri e urdhëroi atë të qëndronte aty. Ai u mbajt për 2 orë në katin e 2-të të ndërtesës (ku raportet tregojnë se ndodhen zyrat e selisë qendrore të SHIK-ut të Tiranës), së bashku me liderë të tjerë të opozitës. Me t‘u liruar, Islami pati nevojë për trajtim mjekësor për të kuruar plagët që kishte marrë, duke përfshirë edhe një dëmtim në kokë për të cilin iu nevojitën 5 qepje. Ministri i Brendshëm mohoi publikisht faktin se në atë mbrëmje Kastriot Islami ishte rrahur nga policia sekrete, duke thënë se ai ishte sulmuar nga kalimtarë të rastit dhe se "ishte shpëtuar nga policia". Më vonë, në mbrëmjet e datave 27 dhe 28 shkurt, njerëz të imbarkuar në 2-3 makina erdhën pranë shtëpisë së Islamit, goditën me forcë në derë dhe u përpoqën të hynin me dhunë. Gëzim Saliu, një doktor i papunë nga Vlora, u arrestua nga oficerë policie të armatosur, veshur me rroba civile, më 12 shkurt në Tiranë, pasi ai kishte marrë pjesë në protesta. Sipas dëshmisë së tij, ai ishte përpjekur të ndihmonte një grua, e cila po rrihej nga një oficer i policisë. Pesë persona me uniformë civile e që mbanin me vete shkopinj gome, iu vunë më pas atij duke e rrahur e qëlluar dhunshëm e duke e çuar më tej në një stacion policie, ku ai u shtri i gjakosur në një korridor të ndërtesës. Një orë më vonë, kur u vu re se atij i kishte rënë të fikët, e dërguan në spital ku kishte pësuar dëmtime serioze. Ndërkohë që opozita e krahut të majtë ka qenë objektivi më i vazhdueshëm i këtij persekutimi, edhe eksponentë të krahut të djathtë politik raportohet se nuk janë kursyer nga dhuna. Më 13 shkurt, Kurt Kola, kryetar i "Shoqatës së të Persekutuarve Politikë" dhe Petrit Kalakula, kreu i Partisë së Djathtë Demokratike, u rrahën nga 1 grup njerëzish me uniforma civile. Dy ditë më vonë, më 15 shkurt, civilë të armatosur, të pajisur me radio policie, hynë në zyrat e "Republika", gazetë kjo e krahut të djathtë, organ i PR-së dhe arrestuan Genc Çobanin, zv/kryeredaktorin e saj. Ata e dërguan atë me makinë pranë një liqeni në rrethinat e Tiranës dhe e pyetën mbi prezencën e tij në Vlorë një ditë më parë, në një takim që ishte zhvilluar midis protestuesve dhe PR-së. Kur ai refuzoi t‘u përgjigjej, ata e rrahën dhunshëm dhe e lanë aty të shtrirë. Më 17 shkurt Çobani u dërgua urgjentisht në spital, ndërkohë që u konstatua se vuante nga çrregullime në sy dhe paralizë të këmbës së majtë. Ky incident të kujton një tjetër rast të ndodhur më parë, në maj të viti të shkuar, ku u përfshi Bardhok Lala, gazetar i "Dita Informacion". Ai u arrestua nga njerëz civilë, pasi kishte vëzhguar një demonstratë proteste kundër zgjedhjeve të mbajtura 2 ditë më parë, të cilat ishin kritikuar gjerësisht për vjedhje votash dhe kërcënime. Lala, gjithashtu u mor e u dërgua pranë këtij liqeni, u rrah e u bë subjekt i një dhune të paprecedentë, dhe u la aty i shtrirë me shumë plagë në trup.

Zef Mirakaj, një qytetar amerikan me origjinë shqiptare, publikoi një deklaratë në shtypin shqiptar të datës 2 shkurt, në të cilën ai denonconte se ishte arrestuar e rrahur nga njerëz me uniforma civile, ndërkohë që po shkonte në një miting të partive të krahut të djathtë në Tiranë më 20 janar: "Një makinë e vogël qëndroi pranë meje dhe 2 njerëz me veshje civile dolën prej saj. Më morën për krahësh, më tërhoqën prej flokësh e më futën me dhunë në sedijen prapa... Goditja e parë mu dha në nofull dhe kjo u pasua më pas nga një e dytë e një e tretë në anën e majtë të kokës sime. Mu desh të vuaja shumë, sidomos kur i njëjti person më goditi tek organet gjenitale dhe më pas më mbuluan kokën me një thes apo xhaketë (nuk e mora dot vesh), aq fort sa që mu mor fryma... Ne, më pas, për 20 minuta u sollëm vërdallë me makinë, ndërkohë që ata vazhdonin të më kërcënonin me zë të lartë me një fjalor nga më denigruesit. Goditjet filluan të reduktoheshin e më vonë të pushonin përfundimisht, pasi ata morën vesh se unë isha qytetar amerikan... Më në fund makina ndaloi. Më nxorën jashtë. Unë ndjeva se po bënim disa hapa dhe në një pikë ata ndaluan, morën çdo gjë që kisha nëpër xhepa dhe më hoqën mbulesën që më kishin vënë në kokë. E gjeta veten në një qeli. Rreth orës 12:40 ata më kthyen atje ku më gjetën dhe pashë se më mungonin disa paketa cigaresh e disa qeska me lajthi. Vetëm kur lashë ndërtesën, kuptova se kisha qenë në stacionin e policisë nr.1.

12/03/2007 - 09:33
• Artan Hoxha

Organizata Patriotike e Epirit ka krijuar qysh prej vitit 1999 të ashtuquajturën Qeveria e Epirit në Mërgim (ekzil) nëpërmjet së cilës synohet çlirimi i Vorio Epirit nga Shqipëria dhe krijimi i shtetit të dikurshëm të Epirit. Një lajm i tillë nuk do të bënte përshtypje nëse organizatorët dhe financuesit e kësaj se ashtuquajture Qeveri e Epirit në Mërgim, do të ishin mjaftuar vetëm me propagandën e tyre në internet apo me takime nacionalistësh ekstremistë, ku më tepër diskutohet nën avujt e alkoolit sesa me llogjikë të ftohtë. Por veprimet që kanë pasuar në terren, tashmë të shfaqura publikisht ditën për diell, si në Greqi ashtu dhe në Shqipëri, dëshmojnë se pikërisht këto qarqe antishqiptare qëndrojnë pas incidenteve të ndodhura gjatë viteve të fundit në jug të vendit. Qeveria fantazëm e Epirit në Mërgim ka të afishuar publikisht në internet, programin dhe objektivat e saj për të tashmën dhe të ardhmen. Për të realizuar objektivat e saj, ajo mendohet të ketë dhe një buxhet jo të papërfillshëm, të sponsorizuar nga burime të dyshimta. Çuditërisht simbolet, dhe objektivat e kësaj organizate me qëllime të qarta antishqiptare përkojnë me ato të shfaqura tashmë në një seri episodesh në jug të vendit dhe në vendin fqinj. Burime të “GSH” thanë se strukturat e specializuara të Shërbimit Inteligjent Shqiptar (SHISH) janë duke hetuar në lidhje me këtë çështje, që përbën një precedent të rrezikshëm kërcënues jo vetëm për rendin dhe qetësinë në vend, por dhe për sigurinë kombëtare.
Qeveria
“Që në vitin 1913, Qeveria e Shqipërisë e ka pushtuar padrejtësisht Epirin, tashmë ka ardhur koha të kërkohet që Epirit t’i jepet e drejta të vetëadministrohet, gjë që ka të drejtë ta bëj”! Kjo është fjalia e parë që lexohet poshtë siglës së të quajturës Qeveria e Epirit në Mërgim. Më poshtë paraqitet baza ligjore ku mbështetet pretendimi i saj për të quajturin Vorio Epir, në të cilin thuhet se:”Këto të drejta u vendosën nga Protokolli i Korfuzit në vitin 1914 dhe u firmosën nga qeveria e Anglisë, Francës, Gjermanisë, Austrisë, Rusisë dhe Italisë. Ky protokoll u pranua pa kushte nga qeveria e Shqipërisë. Por Shqipëria nuk ka pranuar ta zbatojë Protokollin e Korfuzit”. Më tej jepen të dhëna në lidhje me formimin e Qeverisë së Epirit në Mërgim ku theksohet se:”Qeveria e Epirit u krijua në vitin 1999 nga Organizata Patriotike e Epirit, e cila është shndëruar në një armë politike të qeverisë”. Në të vërtetë aktiviteti i Organizatës Patriotike Epiriote është i njohur jo vetëm në aktivitetet e shumta që ka zhvilluar matanë kufirit të fqinjit tonë jugor, por dhe brenda kufirit territorial të Republikës së Shqipërisë. Mjafton të përmendim zgjedhjet e fundit për pushtetin vendor në Himarë, ku kjo organizatë jo vetëm që ka bërë thirrje publike për mbështetjen e kandidatit Vasil Bollano(tashmë fitues), por ka sponsorizuar financiarisht dhe për udhëtimin e votuesve të importuar nga Greqia, që në të vërtetë ishin faktori përcaktues në rizgjedhjen e kryebashkiakut të ri të Himarës.
Objektivi
Jo më pak “interesant” është dhe objektivi i kësaj qeverie fantazëm, në të cilin thuhet se:”Qëllimi kryesor i kësaj qeverie është të sigurojë që populli epiriot të mos shkelet më nga forcat pushtuese shqiptare. Për të arritur këtë qëllim, Organizata Patriotike Epiriote po bën thirrje për lirinë e Epirit Verior(Vorio Epirit). Ndihma kërkohet për të siguruar të drejtat e Epiriotasve”. Ideologët e të ashtuquajturës Qeveria e Epirit në Mërgim, kanë paraqitur si mjet final të realizimit të objektivit të tyre për “krijimin e shtetit të Epirit”, një referendum popullor për vetëvendosje. “Merrni në telefon përfaqësuesin e qeverisë suaj, dhe thuajini se ju jeni dakort që të mbahet një referendum për pavarësinë e Epirit”.

“Berisha 2”, pakënaqësi në PD