Falsifikimi i vitit 1943

Vepra e Tanush Frashëri “Ali Këlcyra aristokrati kuqezi”, e botuar nga shtëpia botuese Çabej dhe Qendra e Studimeve Shqiptare Londër risjell në aktualitet të (ri)shkruarit realisht të historisë, bazuar në dokumenta.

http://www.balkanweb.com/gazetav4/index.php?id=45774

 

Berisha: OK varrezave të ushtarëve grekë 19/10/2008 - 10:31  Gazeta Shqiptare • Tedi Blushi Ndërtimet e varrezave memoriale të ushtarëve grekë të rënë gjatë Luftës së Dytë Botërore në territoret shqiptare, kanë marrë miratimin e qeverisë Berisha. Ndryshe nga sa është pretenduar më parë, një fakt të tillë e pohon vetë ekzekutivi në Progres-Raportin e Shqipërisë për vitin 2008, që do t’i dorëzohet Komisionit Europian ditën e martë. Duke u ndalur në çështjet e bashkëpunimit rajonal, e më konkretisht në marrëdhëniet me Greqinë, qeveria veçon “gjallërimin e veprimtarisë së komisioneve dypalëshe për këtë problem dhe punën që është bërë për nënshkrimin e marrëveshjeve përkatëse”. Katër Varreza memorial që ka nisur të ndërtohet në Çiflig të Korçës, do të pasohet nga një tjetër varrezë memoriale për ushtarët grekë, e cila parashikohet të ngrihet në rrethin e Kolonjës. Kjo do të jetë varreza e katërt për martirët e ushtrisë greke brenda territorit të Shqipërisë. Vendi i saktë ku do të ndërtohet kjo varrezë memoriale ende nuk është përcaktuar. Parashikohet që të jetë në një fshat afër qytetit të Ersekës, ku mundësisht të ketë rrugë të asfaltuar, në mënyrë që objekti të bjerë sa më shumë në sy dhe të jetë i arritshëm për vizitorët në çdo kohë. Me ndërtimin e kësaj varreze kompletohet e gjithë zona juglindore e vendit, duke filluar nga Gjirokastra, Përmeti, Kolonja e Korça, e cila pretendohet nga nacionalistët grekë se është pjesë e Vorio-Epirit. Vendndodhja e memorialit të Kolonjës është një nga pikat që do të negociohet dhe në takimin e përbashkët të ekspertëve shqiptarë dhe grekë që do të zhvillohet gjatë muajit tetor në Tiranë. Dy shkolla GSH publikoi pak javë më parë lajmin e hapjes së 16 shkollave të reja për minoritetin grek në qarkun e Gjirokastrës. Por veç tyre, ekzekutivi pohon se janë hapur së fundmi edhe dy shkolla të reja, respektivisht në Bularat e Derviçan. “Gjatë këtij viti shkollor, për një mësim më të mirë dhe më cilësor në shkollat e minoritetit grek u hapën dy shkolla model në Derviçan dhe Bularat. Theksojmë se krijimi i këtyre shkollave nuk ka prekur shkollat e tjera (nuk janë mbyllur shkollat e tjera). Në bashkëpunim me pushtetin lokal, transporti i nxënësve për në këto shkolla bëhet falas”, - citojmë nga dokumenti i Progres-Raportit. Pronat Në të dhënat për progresin e Shqipërisë që qeveria do të çojë drejt Brukselit, një kapitull të veçantë zë edhe çështja e pronave. “Kemi besim që mund të realizohen dy kompensime monetare brenda këtij viti”, - shprehet ekzekutivi në këtë kontekst. Por në fakt, realiteti është krejt ndryshe. Vetëm dy ditë më parë Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave bëri të ditur shtyrjen pa afat të shpërndarjes së fondit për kompensimin financiar prej 500 milionë lekësh të reja. AKKP sqaroi konkretisht se kompensimi monetar është pezulluar deri në një afat të dytë, kur dhe të ketë përfunduar rivlerësimi i tokës sipas vlerave reale.   http://www.balkanweb.com/gazetav4/index.php?id=45832  Gazeta Shqiptare    Financimi i shtetit në “Shën Maria”, ‘shuplakë’ për Janullatosin 19/10/2008 - 12:25 • Fatmir Popja ELBASAN -Këmbëngulja e priftit të njohur At Nikolla Marku për investime në kishën e njohur “Shën Maria” në qendër të qytetit të lashtë të Elbasanit, shoqërohet me dhënien e një fondi nga qeveria shqiptare, ndërkohë që Hirësia e tij Janullatos që nuk e ka në inventar këtë kishë të lashtë, merr një “shuplakë”. Por tashmë jo nga kundërshtari i tij i njohur, kleriku Marku, por nga institucione të larta të shtetit në Tiranë. Më së fundi, siç konfirmohet zyrtarisht për Gazetën, është lëvruar një fond për rikonstruksionin e pjesshëm të kishës ‘Shën Maria’, në lagjen “Kala” të qytetit të Elbasanit. Në mesjavën e fundit, pas lëvrimit të një fondi prej 9.5 milionë lekësh të akorduar nga MTKRS-ja, ka filluar puna për rikonstruksionin e pjesshëm të kishës. Financimi për këtë kishë të njohur është pritur me admirim nga besimtarët e shumtë, ndërkohë që për shumë prej tyre ka ardhur si befasi vënia e saj në qendër të vëmendjes së qeverisë shqiptare. AT NIKOLLA MARKU Financimin dhe nisjen e punimeve e pohoi mbrëmë për “Gazeta Shqiptare”, At Nikolla Marku, prifti i saj. “Kishim më se dy vite që këmbëngulnim pranë Institutit të Monumenteve të Kulturës e në MTKRS për lëvrimin e një fondi për rikonstruksion të këtij monumenti gjigant në lagjen më të vjetër të Elbasanit, por askush nuk na jepte përgjigje pozitive. Ne e dhamë në kohë alarmin për rrezikun që i kanosej kësaj pasurie me vlera të jashtëzakonshme dhe nuk i reshtëm kurrë përpjekjet tona për të siguruar fonde”, - pohon At Nikolla Marku për Gazetën. Më tej ai thotë se gjendja e rënduar e konstruktit të Kishës së vërtetë Autoqefale Ortodokse shqiptare, ishte një thirrje e gjallë për ta mbajtur atë në këmbë. “Por Janullatos dhe mekanizmat që e mbajnë atë në këmbë, për shumë kohë ia arritën që të bëheshin barrikadë për kishën `Shën Maria`. Hirësinë greke e verbon kisha e vërtetë autoqefale shqiptare. Tani që ky prift i paligjshëm në Shqipëri mori një shuplakë të fortë nga qeveria, u bëj thirrje kryeministrit e bashkëpunëtorëve të tij që të mos miratohet statuti i kishës së propozuar nga Janullatos”, - shton kleriku Marku. INVESTIMI Puna për rikonstruksionin e kishës ka filluar me ritme të shpejta. Na thonë se më 5 dhjetor të këtij viti, ajo do të jetë me një fytyre të re. Aktualisht, sipas priftit At Nikolla Marku, puna ka filluar me rikonstruksionin e çatisë së kishës, ndërsa në ditët e ardhshme do të restaurohen muret e saj. Në vazhdim do të behët zbulimi i afreskeve të mbuluara nga lyerja me gëlqere në kohën kur u shpall lufta për zhdukjen e fesë dhe shkatërrimin e objekteve të kultit. Sipas At Nikolla Markut, për të zbuluar afresket do të punojnë specialistët më të mirë të kësaj fushe. Një kujdes i jashtëzakonshëm do të tregohet për pastrimin e ikonastasit dhe të ikonave të mbetura në këtë kishë, pasi shumë prej tyre janë vjedhur gjatë kohës së sundimit komunist. SHEN MARIA Në lagjen “Kala” të Elbasanit, kisha “Shën Maria’ njihet jo vetëm si një nga objektet e kultit më të rëndësishme, por edhe si një objekt monumental i rrallë. Me emrin dhe historinë e kësaj kishe lidhet edhe lufta dhe përpjekjet e elbasanasve për shkrimin e shqipes. Kisha e Kalasë është një kishë e ndërtuar rreth 600 vite më parë. Ajo rezulton të jetë ngritur në vitin 1468 dhe ka filluar të funksionojë në 1556-ën. Në vitin 1819 u dogj plotësisht dhe u rindërtua sërish në periudhën 1836-1833. Kisha ka një interes të pazakontë për sa i takon planimetrisë dhe vëllimit e konstruktit. Në plan është e tipit me sallë qendrore, mbuluar me kupolë mbi tambur. Kapela mbështetet në harqe në muret anësore ndërtuar pranë trupit të kishës. Kjo kishë është ndërtuar me gur e tulla. Pikturat e kubesë janë realizuar në vitin 1859. E veçanta e saj qëndron te ikonostasi i gdhendur nga 40 mjeshtër dibranë, të cilët punuan për afro dhjetë vite. Ai është i lyer me llak ngjyrë floriri. Kjo kishë veçohet për vlerën arkitekturore dhe ndër klerikët më të shquar të saj kanë qenë personalitete si V.Xhuvani, Dh.Dhimitruka, V.Deliana, etj. VEÇORITE Aktualisht, kisha ”Shën Maria” është bërë e famshme jo vetëm për vlerat historike të saj, por edhe për faktin se ajo përfaqëson kishën e vërtetë autoqefale shqiptare. Meshat aty mbahen vetëm në shqip dhe simbolet kombëtare janë të dukshme  bashkë me ato fetare. Ngjitur me të ndodhet edhe varri i Konstandin Kristoforidhit dhe pak metra më larg dhe godina e vjetër e shkollës së parë shqipe të Elbasanit. At Nikolla Marku njihet si një nga kundërshtarët më të fortë dhe i përhershëm i kryepeshkopit Anastas Janullatos. Ai, duke e cilësuar si një masakër të vërtetë grabitjen e  ikonave të kësaj kishe, bën apel për rikthimin e atyre që janë grabitur pas vitit 1967 dhe gjatë trazirave të vitit 1997. Prifti At Nikolla Marku pas fillimit të punimeve për rikonstruksionin e “Shën Marisë”, i dyti ky pas 175 vitesh, falënderon ata që mundësuan zhbllokimin e fondeve për rikonstruksionin e pjesshëm. Ai shprehet i bindur se një fond tjetër shtesë do të miratohet më vonë, në mënyrë që ky objekt kulti të kthehet në identitet.

 

E SHTUNE, 18 TETOR 2008 http://www.panorama.com.al/panoramaplus.pdf

Princ Leka shkon të takojë në Francë të dashurën, Elia Zaharia

Prej kohësh Princi Leka II ka qenë në qendër të vëmendjes, për shkak të shoqërisë së shpeshtë me disa nga emrat më të njohur të botës së ekranit.

Por ndërsa të gjithë mendonin se ai ende s’e kishte gjetur vajzën që kërkonte, shfaqet Elia Zaharia, e bija e Yllka Mujos. Kështu supozimeve nëse bëhej fjalë për një lidhje dashurie apo jo, tashmë Princi i ka përligjur me pohim, ndërsa thuhet se udhëton shpesh drejt Francës, për ta takuar Elian, e cila ndjek atje studimet për kinematografi. E natyrisht që ndihen mirë me njëri-tjetrin, përderisa shfaqen hapur, dhe ua kanë lënë të tjerëve ta kuptojnë vetë nëse miqësia e tyre tani është shumë më shumë se kaq. Lidhja mes Princit 26 vjeçar dhe Elias, u bë me fortë gjatë muajve të verës, ku Elia kaloi tri muaj pushime. Por ndërsa Princi përflitej dhe fotografohej me vajza nga më të ndryshmet brune e bionde, ai po jetonte këtë romancë.

Ish–këngëtarja e grupit “Spirit Voice”, pas disa vitesh mungesë në skenë, për arsye të largimit të saj me studime në Francë, u shfaq së fundi me klipin e saj “October 31”, pas një bashkëpunimi katërvjeçar me kompozitorin, Morgan Emmry. Klipi u realizua në Kosovë, dhe mori pjesë në Festivalin “Videofest”, ku fitoi dy çmime, për Montazhin më të Mirë dhe Konkurrenca më e mirë femër. E natyrisht në konkurrencën e vajzave që i shkonin pas Princit e fituara, ajo ka dalë sërish e fituara.

 

> Message du 20/10/08 11:42
> De : "Iskender ZOGU"
> A : info@panorama.com.al
> Objet : Artikli
> 
Zoti Kryeredactor, përshëndetje. Dëshirojë me sqjarue opinionin lexuesve Gazetës Panorama (Panorama Plus të datës 18 Tetor 2008) për sa i takon vizitës në France të Princit Trashgimtar Leka II.

Qëllimet të vizitës kanë pasur për objektë :

1) Me  vizitue vorrin e gjyshit Tij NMT Mbreti ZOG I në Thiais (Paris) më rastin e datës lindjes e tij me 8 Tetor 1895.

2) Me vizitue Muzeun Mbretnor Shqiptar (Fondation Royale d'Albanie) që gjindet në depatimentin Cher. Si mbas protokollit të gjithë sendet me vlerë  të kolekcionit të Shqelqësisë Tij Paul Adhamidi Bey Frasheri janë pronat të Princit dhe si mbas déshirës Tij dotë expozohen në Muzum Kombëtar në Tiranë në t'ardhmen.

Shpresojë që Redaksija jujë dot'a vlersojë kët gjestin kombëtar të Princit.

Me shumë respect,

Skender Zogu.

 

http://www.balkanweb.com/gazetav4/index.php?id=45680 17/10/2008

Ndregjoni: Berisha të dënojë krimet e Enverit

Besim Ndregjoni, një nga drejtuesit e shoqatave të ish-të përndjekurve, i pranishëm dje në protestë, theksoi se është shumë e rëndësishme që të dënohen krimet e komunizmit. "Berisha, të cilin e kemi votuar si dhe çdo qeveri apo politikan, do të jetë në konflikt me ne vetëm për dënimin e krimeve të komunizmit. Ata të dënojnë krimet e komunizmit dhe me ne janë në rregull", - u shpreh dje Ndregjoni. Sipas tij, do të vazhdojnë të jenë në konflikt me këtë shtresë deri sa dënimi të jetë me vendim parlamenti, ashtu siç e kërkon edhe Komisioni Europian. Ndregjoni bëri edhe njëherë të ditur, se hapja e dosjeve të spiunëve "nuk do të sjellë asnjë konflikt civil". "Ia bëra të qartë dhe deputetit Bumçi, i cili doli dje për të biseduar me ne. S'do të ketë konflikt, por gjithçka duhet të shkojë në vendin e vet", - shton më tej ai. Ndregjoni thekson se po rehabilitohet në mënyrë të turpshme figura e Enver Hoxhës dhe bashkëshortes së tij, duke i nxjerrë si figura të rëndësishme, kur e vërteta është krejt e kundërta. "Të dënohet politikisht figura e Enver Hoxhës, se po na del tani se ai ka qenë një figure madhështore dhe bashkëshortja e tij qenka një grua e mire, kur kjo nuk është e vërtetë. Prandaj duhet të vendoset e drejta", - deklaroi dje ai. Para disa kohësh, ishte vetë Ndregjoni që u shpreh se është thjesht "demagogji" premtimi i qeverisë Berisha për dhënien e dëmshpërblimit.

 

 16/10/2008 - 11:27  Gazeta Shqiptare http://www.balkanweb.com/gazetav4/index.php?id=45600
• Admirina Peçi
Mihal Luarasi nuk çuditet nga Nexhmije Hoxha. Gjithçka tha në dy daljet e saj publike në media ditët e fundit, për Luarasin nuk shkaktojnë habi. Prej saj ai pret gjithçka. “Ajo është sjellë si kriminele me shokët e vet të kohës së luftës. Ajo ka kryer plot gjysmën e dëmit kolosal që iu shkaktua letërsisë dhe artit në diktaturë. Gjysmën tjetër e kreu Enver Hoxha”. Regjisori i festivalit të 11-të, i dramës së Minush Jeros që shkaktoi tërmet te Enver Hoxha, “Njollat e murrme”, regjisori i dramës së parë të Fadil Paçramit që shkonte kundër vijës së regjimit, “Çështja e Inxhinier Sajmirit”, sot në 100-vjetorin e lindjes së Enver Hoxhës ndihet i zhgënjyer nga shteti demokratik në Shqipëri. I zgënjyer, sepse nuk është bërë ende ndarja siç i takon me atë regjim. Në këtë intervistë, për “Gazetën” Mihal Luarasi na rikthen në vitet kur vuajti dënimin pse zgjidhte të bënte regjinë e dramave të ndaluara, në vitet kur u detyrua të punonte si bojaxhi i gjithë shkollave e kopshteve të Tiranës…

Rrëfimi i gjatë i Nexhmije Hoxhës në prag të 100- vjetorit të lindjes së Enver Hoxhës, ka ngjallur këto ditë shumë reagime. Si e përjetuat atë rrëfim?
Për t’ju përgjigjur kësaj pyetje më duhet të kthehem pas në kohë, tre vite më parë, kur ne artistët e festivalit të 11-të, u mblodhëm në Arkivin e Shtetit, sepse kompozitori Tish Daija do t’i dorëzonte këtij arkivi partiturat e 6 këngëve të festivalit të 11-të. Ishin partitura që ai i kishte ruajtur që atëherë, ndërkohë që ne të tjerët i kishim djegur e zhdukur.
Pjesëmarrja ishte e madhe. Në një moment para se të hapej takimi, nga një kulisë, një derë tjetër e arkivit del Nexhmije Hoxha dhe ulet në një cep. Ne u shtangëm të gjithë. Disa u çuan për të ikur. Edhe unë doja të ngrihesha, por Edi më bëri shenjë të ulesha. Dikush tha, po dale more, mos ka ardhur të kërkojë falje…. Por ajo nuk kishte ardhur për të kërkuar falje. Kishte ardhur për të thënë se “ju jeni ata që unë kam dërguar në burgje, e internime pikërisht për atë festival. Dhe unë jam këtu, e ju nuk do të më harroni kurrë…”.
Me dy daljet e saj të reja, si në intervistën me gazetaren Xhunga, por edhe në intervistën e ‘Gazetës Shqiptare’, unë nuk u çudita. Nuk çuditem fare me qëndrimin e saj, jo vetëm për të mos kërkuar falje, por për të mos pranuar asgjë nga krimet e diktaturës. Nuk çuditem sepse, vetë shteti demokratik nuk ka një qëndrim të qartë e të prerë, karshi të kaluarës së hidhur të popullit shqiptar, kur zonja në fjalë nuk ishte vetëm bashkëshorte e diktatorit, por ishte krahu i djathtë i tij. Megjithatë, kjo zonjë ka një të drejtë dhe ka një mbështetje, që mban këtë qëndrim, që ka guximin të dalë publikisht, që ka guximin të botojë një libër me gënjeshtra, siç është libri i saj “Jeta ime me Enverin”.
Njerëzit e Dhjetorit, studentët dhe të gjithë pjesëmarrësit e tjerë në revoltën e atyre ditëve që përfunduan me rrëzimin e statujës së diktatorit, janë të zhgënjyer nga shteti shqiptar demokratik i sotëm që nuk e ka përkujtuar, ditën e rënies së monumentit. Ajo datë simbol është pika e kthesës nga një regjim, në një demokraci dhe kjo datë nuk përkujtohet. Ç’do të thotë kjo gjë? Pse partia trashëgimtare e Partisë së Punës së Shqipërisë, ende nuk është distancuar nga figura e Enver Hoxhës? Unë nuk mendoj se udhëheqësit e sotëm të partisë janë enveristë, por nuk distancohen vetëm nga një fakt banal, që po ta bëjnë këtë gjë, mund të humbin nja 150 mijë vota të atyre pleqve adhurues të Enver Hoxhës. Në këtë atmosferë, pse të mos bëjë qejf Nexhmije Hoxha, duke bërë karshillëk me të gjithë popullin shqiptar, me të gjithë ne?
A keni pasur ju përballje direkt me Nexhmije Hoxhën?
Mua më kujtohet një rast i vitit 1964. Ishte pleniumi i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve. Rastisi që unë isha ulur në një resht, prapa kolltuqeve, ku ishte ulur Nexhmije Hoxha dhe Fiqerete Shehu. Disa ditë përpara në revistën “Nëntori” ishte botuar një shkrim pa autor, që siç rezultoi më vonë ishte vënë nga drejtoria ideologjike e Komitetit Qendror, ku kritikoheshin rëndë disa drama të botuara në atë revistë. Ndër to ishin dramat “Dueli” e Qamil Buxhelit, dhe drama e Fatos Arapit “Drama e një partizani pa emër”. Në një moment të mbledhjes, Fiqerete Shehu kthen kokën pas dhe më thotë ‘Mihallaq do të flasësh ti’, dhe unë u çova e thashë: “këto dy drama dhe dramat e tjera botuar në “Nëntori” janë vepra me vlera të vërteta dramaturgjike dhe jo vetëm kaq, por edhe me vlera të vërteta si mesazhe pozitive. Nexhmije Hoxha ishte vetëm 2 metra larg meje, larg foltores, dhe filloi të më shigjetojë me ata sytë e saj të njohur dhe vazhdimisht i drejtohej Fiqeretes. Sigurisht ajo ishte bashkautore e sulmit ndaj atyre dramave dhe nuk mund t’i duronte fjalët e mia.
Si dhe pse u dënuat ju z.Luarasi?
Në disa nga shfaqjet e mia janë thënë ca të vërteta, të cilat ishin të papranueshme për regjimin, pra ajo kohë nuk më kishte inat mua kot më kot. Sepse unë isha me biografi të mirë. Unë kam qenë partizan dhe nga kjo anë s’kishin pse të më mbanin ndonjë mëri mua. Por ajo që i bëri të më godasin e të më çonin atje ku më çuan, ishte veprimtaria ime artistike në teatër. Kur më transferuan në Korçë, drama e parë që vura në skenë ishte “Mbarimi i shkollës, fillimi i shkollës”. Unë e dija pozicionin e autorit. Ky ishte Pëllumb Kulla. Por sërish e bëra shfaqjen, edhe pse në provat e përgjithshme ma ndaluan duke më thënë se ky autor është i deklasuar. Në atë kohë Pëllumb Kullën e kishin hequr nga teatri i Vlorës, ku punonte dhe e kishin çuar në gurore.
Pastaj vazhdoi historia ime me drama të tjera po në atë teatër. Duhet të ndaloj te “Njollat e murrme”. Në atë dramë thuhej me mjete skenike, me mjete të dramaturgjisë se pretendimi i partisë se ka ndërtuar njeriun e ri, ishte një gënjeshtër. Këtë e kuptoi shumë mirë Enver Hoxha, si dinak që ishte. Duhet thënë se e kuptoi vetëm ai. Të tjerët nuk e kishin kuptuar. Pasojat, pas kësaj diheshin. Por unë vijova rrugën time. Menjëherë pas “Njollave të murrme” vura dramën tjetër po të këtij autori “Të pamposhtur”, për të cilën Enver Hoxha në plenumin e katërt tha: “Këta kanë dashur të tregojnë se janë të pamposhtur ndaj partisë”. Pastaj erdhi festivali i 11-të, historia e të cilit njihet mirë tashmë. Enver Hoxha e kishte ndjekur festivalin në televizor, nga Vlora, ku ndodhej. Kur u kthye në Tiranë i thanë se regjisori i festivalit isha unë dhe ai tha vetëm kaq: Prapë ky?!!?
Një muaj e gjysmë pas festivalit, unë kisha në dorë një dramë amerikane, “Orfeu zbret në ferr”, e cila gjithashtu u ndalua në provat e përgjithshme, megjithëse Kadareja dhe intelektualë të tjerë ndërhynë dhe debatuan me udhëheqësit e partisë për të mos e ndaluar shfaqjen, sepse ajo vepër megjithëse ishte amerikane, nuk i thurte himn Amerikës, përkundrazi e kritikonte. Një vit para këtyre, kishin goditur “Traviatën” që vura në opera. E me të gjitha këto e mbusha kupën. Përfundimi dihet…
Më tregoni pak për burgun?
(Hesht për një farë kohe dhe vazhdon…) Sikur jeta e njeriut të mos ishte kaq e shkurtër, çdokujt do t’i bënin mirë disa vjet burg, sepse atje e njeh më mirë vetveten dhe njerëzit. Unë në burg jam pasuruar kaq shumë me njohje karakteresh, me fshatarë të thjeshtë e me intelektualë, me njerëz të profileve të ndryshme njerëzore, me klerikë, sidomos me klerikë... Disa të çudisnin me atë ndryshim që kishin pësuar në burg. Kam njohur një politikan, i cili mblidhte bishtat e cigareve të të tjerëve për të krijuar një cigare për vete, dhe ishte i sigurt atje brenda e thoshte se “shokun Enver e kanë keqinformuar për mua, dashakeqët e mi”.
Por kam njohur dhe burra të vërtetë. Intelektuali Pjetër Mushkalla që rastësisht ishte dhe prift, nga i cili kam mësuar shumë gjëra, u thirr njëherë nga komanda e kampit (duhet thënë se ai zotëronte disa gjuhë, ndër të tjera dhe spanjishten) dhe i thotë komandanti i burgut, duam të na përkthesh në shqip këtë libër. Ai u përgjigj: Dua ta lexoj njëherë dhe pastaj të them e përkthej apo jo. Mirë, i tha ai, lexoje. Mushkalla e lexoi dhe u kthye sërish. I thotë: Unë nuk e përkthej këtë libër, sepse bie ndesh me parimet e mia. Sikur të thonin ty të përktheje një libër që flet kundër manifestit komunist do ta përktheje ti? Jo, i tha komandanti dhe i bëri shenjë të ikte…
Ju u dënuat me 8 vjet burg, sa vuajtët dhe ku?
Po, u dënova me 8 vjet burg, sikurse dhe shumë të tjerë, por bëra vetëm 6 vjet burg në Ballsh.
Pastaj ju u detyruat të bëni punë të rëndomta, apo jo…
Po, pas këtyre 6 viteve burg, unë përfundova bojaxhi dhe kam lyer të gjitha shkollat dhe kopshtet e Tiranës, për dhjetë vjet. I kam lyer nga dy-tri herë. Pas vdekjes së Enver hoxhës dhe pas asaj periudhe që nisi, si të thuash një lloj liberalizimi nga ana e Ramiz Alisë, në një cep të një rruge të Tiranës më takon një profesor i gjimnazit “Qemal Stafa”, dhe më thotë: He ç’kemi ndonjë gjë për ty? Çfarë, i thashë. Po ja shumë gjëra po ndryshojnë, nuk do të të kthejnë në teatër? Jo, i thashë as më kanë kthyer e as besoj të më kthejnë. Dhe ai me atë dialektin e tij tiranas me tha: Po pse mër jahu, ti fajet jo vetëm që i lave, por dhe i lyve. Gjimnazin “Qemal Stafa” e kisha lyer shumë herë gjatë atyre dhjetë vjetëve.
Është e vërtetë që Nexhmije Hoxha ka vënë vulën në shumë dënime shkrimtarësh dhe artistësh?
Duhet thënë se dëmi i madh që i ka sjellë letërsisë dhe arteve Enver Hoxha duhet pjesëtuar në dysh, se gjysma e tyre i takon Nexhmijes.
Ju keni punuar si regjisor me një prej dramave të shumëpërfolura të Fadil Paçramit dhe e keni njohur nga afër. Ndjesa që Nexhmije Hoxha shfaqi për rastin Paçrami kishte dy anë të medaljes. Cila ishte arsyeja e vërtetë e përçarjes mes tyre? Ata kanë qenë miq të afërt në kohën e luftës...
Siç dihet, të gjithë dramat e Fadil Paçramit i pati vënë në skenë Kujtim Spahivogli. Unë isha në Korçë atëkohë, kur më mori në telefon Fadili dhe më tha se donte të fliste me mua. Ishte vitit 1971. Ishte faza e fundit e qëndrimit tim në Korçë. Ma tha se kishte një dramë e donte ta vija unë në skenë. Fadili ishte sekretar për ideologjinë në Komitetin e Partisë së Tiranës. Donte ta vinte në Teatrin e Durrësit. E lexova dramën. Ishte e para dramë e tij që binte ndesh me vijën e partisë, “Çështja e inxhinier Sajmirit”. E vumë në skenë. Pati reagime nën zë, por nuk morën parasysh vërejtjet. Drama shënoi sukses të madh. E sollëm edhe në Tiranë. Edhe këtu, pritja qe e mirë. Bëmë një takim me studentët e Universitetit të Tiranës që e kishin parë shfaqjen. U tërbua partia. Nuk na lanë ta shfaqnim me tepër se një herë. Edhe pse kishte kërkesa e mbyllën, e ndaluan.
Pse? Çfarë elementesh të saj binin ndesh me sistemin?
Sepse inxhinier Sajmiri ishte një arkitekt modern që e luftonin konservatorët. Kaq shumë e luftojnë sa e nxjerrin edhe në gjyq për ta dënuar. Pra heroi pozitiv shkon në gjyq. Kjo nuk mund të konceptohej. Dhe mendime të tilla Paçrami ka pasur.
Jemi takuar shpesh me Fadilin pas ’90-ës. Edhe kur isha në Budapest më dërgonte dramat e tij atje. Në një kohë që ndonjë tjetër edhe pas daljes nga burgu mbeti sërish komunist dhe ithtar i partisë, Fadili u distancua dhe nuk pati më asnjë kontakt, as me mikun e tij të dikurshëm, Ramiz Alinë, dhe nuk donte të kishte të bënte më me politikën.
Enver Hoxha si mediokër që ishte e kishte zili Fadil Paçramin që ishte i famshëm si dramaturg, dhe ai disa herë dhe publikisht ka bërë aluzioni se Fadilit nuk i duhej ajo punë. Por nëse i thonin Fadilit të bënte një zgjedhje, ai do ta linte partinë, për dramën. Nuk kam njohur të atillë si ai aq i apasionuar pas dramës. Plot 60 drama ka shkruar në burg. Dhe Nexhmija ka paturpësinë të tallet me atë njeri, duke thënë se mi çonte edhe mua dramat. Ajo është sjellë si kriminele me shokët e vet të kohës së luftës. Dhe Fadili ishte një prej shokëve të saj të luftës. Po ashtu u soll edhe me Liri Belishovën. Kur kjo i lutej në një letër që ta linte të shkonte për të parë vajzën në spital e cila po vdiste nga kanceri, ajo nuk iu përgjigj. Por goditjen më të bukur asaj sy më sy, ia ka bërë ish-shoqja e saj e shkollës “Nëna mbretëreshë”, Nermin Vlora, pasi vajti e takoi Nexhmijen dhe ia këndoi të gjitha krimet e që ajo bashkë me të shoqin kishin bërë kundër familjes së Ismail Qemalit dhe në fund i tha: Nexhmije, dil para popullit dhe kërko falje. Nuk mund të shkosh në varr me këto mëkate që ke bërë”.
Ju thoni se nuk ju çudisin qëndrimet e Nexhmije Hoxhës. Atëherë, ç’raport duhet mbajtur me gjithë atë ç’ka ndodhur në Shqipëri për afro gjysmë shekulli?
Mendoj se ende nuk janë larë hesapet. Çështja e ndarjes nga e kaluara komuniste nuk fillon nga koka, por nga bishti. Ja marrim shembullin e dosjeve. Ç’janë dosjet? Partia e punës, diktatura e Enver Hoxhës, ndërtoi sistemin e tmerrshëm të spiunimit reciprok në Shqipëri, që i detyroi shqiptarët të spiunojnë njëri-tjetrit. Këtu duhet filluar larja e hesapeve, e jo te bishti që janë dosjet e atyre spiunëve të vegjël. Janë këto arsyet që mua nuk më çudisin farë qëndrimet e Nexhmije Hoxhës.
Që prej kohës së dënimeve që pësuat e deri më sot, a keni menduar ndonjëherë për hakmarrje?
Po, kam menduar dhe e kam realizuar. Më 1995 pata mundësi të bëj një hakmarrje me një shfaqje kundër diktaturës, se më parë as teatri nuk më afroi, nuk më kishin ftuar asnjëherë. Unë isha në Hungari. Më 1995 erdha e vura dramën “Hekurat”, e cila ishte krejt kundër diktaturës, dhe kundër udhëheqësit, edhe pse nuk ishte dramë shqiptare. Mesazhet e saj ishin shumë të forta.
Ju vetë morët ndonjë mesazh pas kësaj shfaqje?
Po, në “Zërin e Popullit”, dhe me ç’farë teze...!!! “Ende me diktaturën? Me diktaturën duhet të merret historia tashmë jo më teatri”. Dhe ja, erdhi 2008 dhe ne ende flasim për diktaturën. Dhe duhet të flasim….

 

 

 

http://www.gazetatema.net/index.php?gjuha=0&category=0&id=3550  15.10.2008

Mustafaj: Reagimet e ndërkombëtarëve duhen parë me shqetësim

Deputeti i Partisë Demokratike dhe kandidat për kreun e PD për Tiranën, ish-ministri i Jashtëm, Besnik Mustafaj, tha dje se Partia Demokratike nuk mund të konsumojë energji dhe imazh në betejën me prokurorinë, të cilën Mustafaj e etiketoi si absurde.

Deputeti demokrat theksoi se konflikti nuk ka asnjë të fituar, por humbës do të jetë shteti. “Konflikti i ditëve të fundit mes qeverisë dhe prokurorisë është një ngjarje e rëndë dhe që do analizuar me shumë kujdes, si nga klasa jonë politike, ashtu edhe nga trupa jonë juridike. Një gjë është e sigurt, nga një duel i tillë nuk ka të fituar, ka vetëm të humbur. Dhe humbësi më i madh është shteti ynë, i cili edhe pa tensione të tilla mbetet ende i brishtë në raport me standardet e demokracisë. Partia Demokratike, si forca politike transformuese e Shqipërisë dhe themeluesja e shtetit ligjor postkomunist, nuk mund t’i lejojë vetes të konsumojë energji dhe imazh në beteja absurde dhe, për më keq, kundërproduktive në lidhje me zgjedhjet e ardhshme, të cilat kjo parti duhet t’i fitojë”, - u shpreh Mustafaj.

Duke folur në lidhje me reagimin ndërkombëtar, ish-diplomati i lartë tha se ato duhen parë me përgjegjësi dhe sigurisht shqetësim nga ana e PD. Mustafaj lëshoi dhe një mesazh në drejtim të përfaqësuesve ndërkombëtarë në Shqipëri, kur tha se askush nuk do të pengojë reformat e ndërmarra në kuadër të integrimit. “Partia Demokratike nuk mund të ndjehet e qetë duke parë shqetësimin që ky duel ka ngjallur, si në opinionin publik të vendit, ashtu edhe te miqtë e mëdhenj të Shqipërisë e që janë SHBA dhe Bashkimi Evropian. Unë e mirëkuptoj shqetësimin dashamirës të këtyre miqve dhe i falënderoj për vëmendjen, me të cilën ata e shoqërojnë procesin e forcimit të demokracisë në vendin tonë. Si anëtar i mazhorancës parlamentare, e ndjej për detyrë t’i siguroj se asgjë dhe askush nuk mund t’i pengojë reformat e ndërmarra në emër të modernizimit të vendit dhe të integrimit të tij në NATO dhe në BE”, - tha Mustafaj.

I pyetur nëse mesazhet e ardhura ditët e fundit nga miqtë e Shqipërisë janë kuptuar drejt nga kryeministri Berisha dhe dy ministrat, ai i Drejtësisë dhe ai i Brendshëm, Zoti Mustafaj u përgjigj:

“Unë kam besim se zoti Berisha, si një politikan me përvojë të gjatë, do t’i lexojë këto mesazhe të ardhura nga Uashingtoni dhe Brukseli me dashamirësinë që ato meritojnë. Kryerja e reformave kërkon qetësi dhe vetëm qetësi.”

Topi të ndërhyjë për të ulur tensionet

Deputeti demokrat, Besnik Mustafaj, i bëri thirrje dje Topit që të bëjë të mundur uljen e këtyre tensioneve, duke mbështetur prokurorinë dhe pavarësinë e saj, si dhe duke u siguruar që ajo të kryejë siç duhet punën. “E ndjej të arsyeshme t’i drejtohem Presidentit të Republikës me thirrjen që të ushtrojë kompetencat e tij si krye-magjistër i vendit, kryetar i Këshillit të Lartë të Drejtësisë, për të siguruar uljen e këtij tensioni, që do të thotë, të mbështesë edhe pavarësinë e prokurorisë, në përputhje me Kushtetutën, edhe të ushtrojë kontroll që prokuroria ta kryejë me paanësi detyrën e vet”, - tha Mustafaj.

I pyetur nëse komisioni hetimor parlamentar, i njoftuar nga zoti Berisha, do të dalë edhe me propozimin për shkarkimin e kryeprokurores, Ina Rama, zoti Mustafaj u përgjigj: “Ngritja e komisioneve hetimore parlamentare bëhet në mbështetje të rregullores së parlamentit. Ne do të shohim në momentin e duhur, nëse është vërtet e nevojshme ngritja e këtij komisioni apo jo. Dhe, nëse gjykohet të ngrihet, nuk mundet ta paragjykoj unë sot rezultatin që do të nxjerrë një hetim i tillë parlamentar”, - tha Mustafaj.

 

 

16 Tetor 2008 http://www.gazeta-albania.net/news.php?id=9727

Mustafaj kritikon qeverinë: “Konflikti me Prokurorinë, joproduktiv”
Deputeti demokrat i drejtohet Berishës: “Ta lexojë drejt mesazhin e ndërkombëtarëve”. “Presidenti Topi të ushtrojë kompetencat për qetësimin e situatës”

Eljona Ballhysa
Ish-ministri i Jashtëm, Besnik Mustafaj, ka reaguar dje për konfliktin e fundit midis qeverisë dhe Prokurorisë së Përgjithshme. Gjatë një deklarate për mediat, Mustafaj e ka kritikuar këtë konflikt, të cilin e ka cilësuar joproduktiv, si dhe i ka bërë thirrje kryeministrit Berisha që ta lexojë drejt mesazhin e ndërkombëtarëve. Mustafaj gjithashtu i ka bërë thirrje dhe kreut të shtetit, presidentit Topi, që të reagojë dhe të qetësojë situatën, duke i garantuar pavarësinë e plotë Prokurorisë së Përgjithshme. Po kështu, Mustafaj ka kërkuar që Partia Demokratike të distancohet nga ky konflikt, pasi sipas tij, të tilla duele absurde nuk sjellin fitoren e kësaj partie në zgjedhjet e ardhshme parlamentare.
Thirrja
“Konflikti i fundit midis qeverisë dhe Prokurorisë është një ngjarje shumë e rëndë, e cila duhet analizuar me kujdesin më të madh, si nga klasa jonë politike në përgjithësi, ashtu dhe nga trupa jonë juridike. Është një duel absurd, një duel i cili nuk do të ketë të fituar, përkundrazi, humbësi më i madh është shteti. Dhe ky shteti ynë, edhe pa tensione të tilla, është përsëri shumë i brishtë dhe shumë i kërcënuar në rrugën e tij drejt plotësimit të standardeve të demokracisë”, - është shprehur Mustafaj. Më tej ai theksoi se PD-ja nuk duhet të harxhojë energji duke u marrë me një debat të tillë. “Partia Demokratike, si themeluesja e shtetit ligjor postkomunist, është një parti që nuk mund të harxhojë, në një duel të tillë absurd, as energji dhe as imazh, po të kemi parasysh se ne jemi përpara zgjedhjeve dhe këto zgjedhje PD-ja duhet t’i fitojë. PD-ja nuk mund të ndjehet e qetë kur ndien shqetësimin e madh që ka ngjallur ky konflikt, qoftë në opinionin publik shqiptar, qoftë dhe në opinionin ndërkombëtar, veçanërisht te miqtë e mëdhenj të Shqipërisë që janë SHBA-të dhe BE-ja”, - është shprehur Mustafaj. Ai, duke përfituar nga rasti, u dha një mesazh ndërkombëtarëve duke theksuar se “askush dhe asgjë nuk do të mund t’i pengojë reformat e domosdoshme në të cilat është angazhuar Shqipëria, për ta modernizuar vendin tonë dhe për ta integruar vendin në NATO dhe në BE”. Duke qëndruar në këtë kuadër, Mustafaj i bëri thirrje kryeministrit Berisha që ta lexojë siç duhet mesazhin e ndërkombëtarëve. “Unë kam besim se kryeministri Berisha, si një politikan me përvojë të gjatë, do ta lexojë me vëmendje dhe me dashamirësinë e nevojshme atë mesazh që vjen qoftë nga Uashingtoni, qoftë nga Brukseli”, - ka theksuar ish-ministri i Punëve të Jashtme.
Presidenti
Gjatë fjalës së tij Mustafaj i bëri thirrje në veçanti Presidentit të Republikës, që të reagojë duke qetësuar situatën e krijuar midis qeverisë dhe Prokurorisë së Përgjithshme. “Përfitoj nga ky rast t’i bëj një thirrje të drejtpërdrejtë Presidentit të Republikës, i cili si kryetar i Këshillit të Lartë të Drejtësisë duhet të ushtrojë të gjitha kompetencat e tij kushtetuese për qetësimin e situatës, si dhe për t’i siguruar prokurorisë, qoftë pavarësinë e plotë, ashtu sikurse ia siguron Kushtetuta për ushtrimin e kompetencave të saj, por dhe për t’i ushtruar dhe kontrollin e nevojshëm që edhe Prokuroria të bëjë punën e saj me paanësi”, -është shprehur Mustafaj.
Reagimi i deputetit të PD-së, Mustafaj, i cili njihet si një zë kritik ndaj qeverisë, ka ardhur vetëm një ditë pas kritikave të ambasadorëve të BE-së në Tiranë si dhe nga Ambasada e SHBA-ve. Ambasadorët e BE-së i bënë thirrje qeverisë që t’i japë fund konfliktit me institucionet e pavarura dhe të respektojë parimet kushtetuese të mirëqeverisjes.

 

14.10.2008 http://www.gazetatema.net/index.php?gjuha=0&category=0&id=3541

Mashtrimet e diktatorit

Enveri, me pesë ditëlindje! Që i vogël në zemër kishte Moskën...; Në Liceun e Korçës, me provim në vjeshtë, dhe shkon në Francë nëpunës në Zyrën Sekrete të Zogut; Në fjalën në ceremoninë mortore të Vehab Ciut, një ndër yjet e studentëve francezë e të huaj në universitetin e Monpeliesë, Enveri e ngushëllonte: “Kotësia është kotësi dhe gjithçka është e kotë.” Dhe për këtë, Enverit i varet medalja e “iluministit të spikatur” nga Akademia e Shkencave; pseudonimi Lulo Malësori, me të cilin “shkruante” në gazetat frënge, është i Milo Duçit, shkrimtar e publicist i shquar; meritat publicistike të Branko Merxhanit i merr E. Hoxha në veprën “Historia e së majtës shqiptare dhe themelimi i PKSH” e prof. Frashërit; ministri i P. të Brendshme lëshon urdhër për pagesën e orëve të pabëra të profesorit E. Hoxha; Enveri, i pushuar nga puna se “refuzoi të regjistrohej në Partinë Fashiste” i jepet leje nga Ministria e Arsimit “për të shkuar në Itali për arsye familjare.”

Media ringjall Enver Hoxhën: “[Enveri] Ishte shumë mik i dashur, njeri i dhembshur, kur mori përgjegjësi në kohën e partisë, ai iu përkushtua totalisht punës, ai ishte një njeri që diti të tregojë një vendosmëri të fortë. Unë nuk e kam dashur, por unë e çmoj për punën që bëri gjatë luftës, pas luftës ai u shpërfytyrua.”; “Ky njeri [Enveri] mundi të kapërcente zënkat, grindjet; u bë simbol i qëndresës, nuk ishte i mbrujtur me grindje, nuk ishte i molepsur me grindje.”; Enveri në Operacionin e Dimrit: “Mjaft u çlodhëm tre muaj”; hakërrimi ndaj Nako Spirut: “Do të të shtyp kokën”...

Enver Hoxha, tema më e dashur për mediat dhe botimet nga protagoniste të kohës. Prof. Paskal Milo e prof. Pëllumb Xhufi, historianë të njohur me argumentin: “Enver Hoxha është figurë komplekse dhe duhet të kalojnë shumë vite për të bërë vlerësimin e tij.” Edhe vlerësime nga Akademia e Shkencave. Por edhe një risi: “Speciale në 99-vjetorin e lindjes së Enver Hoxhës: 100 fakte nga jeta e Enver Hoxhës.” “Tirana Observer”, 2007: 14 tetor; edhe me përfundim: “... Një pjesë janë fakte dhe të dhëna që shumica e njerëzve i dinin krejt ndryshe, një pjesë janë zbuluar pas vitit 1990. Por të gjitha bashkë na krijojnë një portret për njeriun që prodhoi komunizmin në Shqipëri. ...” Me domethënie të pastër: faktet janë të vërteta e s’duhen vënë në dyshim(!) Kjo speciale është dhe ngasja e fortë e një sprovë, jo për të njëqind faktet, po nga dhjetëshja e parë veçoj: faktet 1, 5, 6, 7, 9, 10, ato me temë: ‘Rinia e Enverit’.

Fakti 1. Diktatori Enver Hoxha lindi më 16 tetor të vitit 1908, në qytetin e Gjirokastrës. Ai kishte një vëlla e dy motra.”

Në AQSH: “Regjistri i [bashkisë] Gjirokastrës, nr. 6, fleta 75: Lagjja: “Teqe-Meçite-Hazmurat”, Rruga “Koto Hoxha”. Enver Hoxha, ditëlindja 12 maj 1908, Halil [babai], Gjylo [nëna]”; në Liceun e Korçës, Enveri është me dy ditëlindje: 17 qershor dhe 3 tetor [AQSH: fondi i Liceut, d.14 e 50 (vitet 1929 e 1930), dhe në Francë, me ditëlindje 3 tetor; gazeta Bashkimi 1946: ditëlindja 3 shtator; ditëlindja 16 tetor për herë të parë shpallet në Bashkimi: 16 tetor 1947. Enveri me pesë ditëlindje, me të pangjashmen e vet!

Enveri, pa të ngjashmen e vet edhe nga “inteligjenca” e tij që fëmijë i vogël dhe Enveri kryeministër rrëfen me ngjyra të ndezura në një artikull dërguar gazetës Pravda me rastin e 800-vjetorit të themelimit të Moskës, që botohej në Bashkimi (6 nëntor 1947): “Që i vogël, në bangot e shkollës, fillova të të dua me gjithë shpirt o Moskë e madhnueshme, o Moskë heroike. Kjo dashuri lindi në zemrën t’eme të njomë, kur unë këndova për herë të parë luftën t’ënde të pa vdekshme patriotike kundër Napoleonit, kundër invazionit francez. ...[vargje] Vjersha e Viktor Hygosë ekzaltonte fantazinë t’eme të re dhe muzika e Çajkovskit me tingujt e tij të pavdekshëm ma bënin më të gjallë përpjekjen vigane të popullit rus. ... Suvorov, Bagramian, Barkllay do Tolly, Kutuzov, që i vogël unë ju doja të gjithë ju, me tërë entuziazmin e moshës s’eme të re. ...” Dhe vazhdon me Vojo Kushin, Perlat Rexhepin me shokë që binin në luftë me “emrin” e Stalinit në gojë, apo nëna nga fshatra të Labërisë me rrëfime për dashurinë e madhe për “baba” Stalinin! Të gjitha rrena si ato të Hijestakovit të Gogolit apo të Cicianovit të Pushkinit, mirëpo ata bënin art me rrenat e tyre, kurse Enveri me fantastet e tij bën politikë.

Fakti 5. “Në vitin 1930, Hoxha përfundoi Liceun Francez në qytetin e Korçës me rezultate të larta. Sipas dëshmive, ai ishte një nxënës me sjellje të shkëlqyer.”

Sjelljet e tij nuk i di, por rezultatet e tij janë dhe në dokumente arkivore të Liceut. Në vitin 1929 (dosja 14) vlerësohet: “Observation: Admis Passable [kalueshëm], admissible [i pranueshëm], po kështu e më 1930. Ka dhe një procesverbal për t’u riprovuar në vjeshtë: “Procesverbal. Komisioni i formuar si mbas telit të Ministrisë s’ë Arsimit me nr. 968/50, dt. 27/9/27 për të provuar të mbeturit kandidatë bursistë për në Liceun e Korcës, i përbërë prej....” Enver Hoxha riprovohet në gjuhë, matematikë, histori, gjeografi, shkencë fizikë. [Faksimile 1].

Fakti 6. “Qeveria shqiptare e Ahmet Zogut i dha në vitin 1931 një bursë studimi në Universitetin e Montpeliesë në Francë, të cilin e la përgjysmë.”

Qeveria e Zogut kishte dy kritere të forta për bursat për studime jashtë shtetit: rezultate të shkëlqyera në mësime dhe kryerja e shërbimit ushtarak, që Enveri nuk i plotësonte, as njërin, as tjetrin kusht. Nëse Abedin Hoxha është xhaxhai i Enverit, ashtu siç dhe është identifikuar nga studiues, atëherë ka vetëm një shpjegim për atë se si shkoi me bursë në Francë: ndërhyrja e xhaxhait të tij me detyrë në zyrën sekrete të qeverisë së Zogut, më pas edhe në detyra të tjera të larta në ekzekutiv. Në Montpelie dihet se nuk mundi të marrë asnjë provim, paçka se historianë të huaj me emër, që kanë shkruar libra për Shqipërinë, E. Hoxhën e “identifikojnë” të diplomuar në universitetin e Montpeliesë, natyrisht me informacion të marrë në botimet e shumta partiake në gjuhë të huaj e shpërndarë në gjithë botën.

Fakti 7. “Në Francë, ai [Enveri] shkroi disa artikuj në gazetën e Partisë Komuniste franceze “L’Humanite”, me pseudonimin Lulo Malësori, ku denonconte qeverinë e Zogut.”

Në autobiografinë për deputet, Enveri shkruan:“... Ndjenjat e tij antifashiste, antiitaliane e antizogiste kanë qenë të njohura që në atë kohë, ashtu siç dëshmojnë artikujt e tij të shkruar në gazetat frënge me pseudonimin Lulo Malësori. ...” [Gazeta “Bashkimi”: 1945:14 nëntor]. Lulo Malësori është pseudonim i Milo Duçit, bashkëkohës i Enverit në Montpelie, shkrimtar, publicist, gazetar me mjaft veprimtari krijuese; janë të njohura dhe polemikat e ashpra deri me sharje e fyerje të Çajupit me Lulo Malësorin, i cili i kishte rrëmbyer të dashurën.

Në periudhën kur Enveri ishte me studime në Francë, i është botuar vetëm një shkrim i vogël, ishte fjala e tij (gjendur me pushime në Gjirokastër), e mbajtur në ceremoninë mortore të intelektualit të shquar Vehab Ciut, që kishte mbaruar Fakultetin e Agronomisë (dega inxhinieri bimësh) në Montpelie, dhe ishte mes atyre pak yjeve francezë e nga gjithë bota me studime aty, që qeveri e Francës i akordoi “Bursë nderi” për rezultate të shkëlqyera në gjithë vitet e shkollimit. Në ceremoninë mortore u fol dhe u shkrua në disa numra të gazetës “Demokratia”. Ministri i Arsimit, Hil Mosi, dërgoi telegram ngushëllimi dhe humbjen e Ciut e cilësoi dhimbje kombëtare. Në emër të djalërisë gjirokastrite foli E. Hoxha e fjala e tij u botua në gazetën gjirokastrite, të 27 gushtit 1932. Fjala e Enverit përveçse dhimbje të djalërisë gjirokastrite për Vehabin ishte edhe “ngushëllim” për shpirtin e të ndjerit, që folësi e shprehu në gojën e një kishtari: “Por mjerisht s’është gabuar i urti Eccliesiast [kishtar], kur tha: Vanitas vanitatum et omnia vanitas.” [Faksimile 2]. Që e shqipëruar thotë: “Kotësia është kotësi dhe gjithçka është e kotë.” E thënë fare qartë: jeta është kotësi, kotësi edhe puna e Vehabit, kotësi kurorëzimi me “Bursë Nderi” nga qeveria franceze, kotësi Vehabi me formatin e një intelektuali të madh. “Kotësia e gjithçkaje në jetë”, ja, ky ishte formimi i Enverit me dy vite shkollore student në universitetin e Montpeliesë!

Në “Historia e lëvizjes së majtë në Shqipëri dhe themelimi i PKSH, 1878-1941”, autori Kristo Frashëri i referohet shkrimit “Vehab Ciu” të E. Hoxhës: “Në një fjalim të përmortshëm që ai [Enveri] mbajti në varrimin e shokut të tij të ngushtë, Vehab Ciu, i cili vdiq në moshë të re, fjalim i botuar që në atë kohë në gazetën “Demokratia” të Gjirokastrës, spikasin ndjenjat e tij iluministe dhe dëshira e tij për ta parë rininë të arsimuar. Në atë fjalim ai tha midis të tjerave:...” dhe “[Enveri] ishte i brumosur me ndjenja demokratike të Rilindjes Kombëtare shqiptare.” [Faksimile 3]. Por në trepikëshin e parë të faksimiles autocensurohet: “Por mjerisht s’është gabuar i urti Eccliesiast, kur tha: Vanitas vanitatum et omnia vanitas.” Enverit student 24-vjeçar, i brumosur me botëkuptimin e kotësisë së jetës, t’i varësh medaljen e iluministit të spikatur, e rilindasit, ngado ta shohësh, nuk është aspak serioze, as e vërtetë.

Fakti 9.

Ai shkoi në Bruksel dhe filloi punë atje si sekretar privat i konsullit të Shqipërisë. Për shkak të veprimtarisë së tij antizogiste ai pushohet nga puna.”

Pyetja që rri pezull: Si është e mundur që Zogu emëron sekretar konsullate në ambasadën e tij në Bruksel E. Hoxhën, antizogist që në Francë? Është një burim arkivor në AQSH, që “identifikon” se Enveri nga Brukseli i dërgon një artikull gazetës mjaft të njohur “Ylliria” të Tiranës: “Artikulli “Një libër i Herriot-it:“Creer” botuar në ‘Ylliria’ nr. 46, 7 mars 1936 e që mban nënshkrimin “Tre yje” mendohet të jetë shkruar nga Enver Hoxha, pasi edhe në postën e redaksisë të kësaj gazete, të botuar në f. 8 të gazetës, bëhet fjalë për një artikull të Enver Hoxhës, dërguar nga Brukseli kësaj gazete dhe botuar në këtë numër. [AQSH. Fondi Personal: E. Hoxha 1943]. Pika e parë e fortë e mospranimit se artikulli është i E. Hoxhës: Artikulli “Një libër i Herriot-it: “Creer” është shkruar nga penë mjeshtërore dhe kjo penë as që mendoj se mund të ishte në dorë të Enverit, për më tepër kisha të freskët fjalën e tij në varrimin e Vehab Ciut. Artikulli “Një libër i Herriot-it: “Creer” ka autor pseudonimin “Tre Yje” e jo E. Hoxha, dhe me pseudonim “Tre Yje” ka dhe shkrime të tjera, si “Këngë popullore” (‘Ylliria’, 1936: 1 shkurt); “Një pesëdhjetëvjetor që duhet festuar.” [Për Petro Luarasin] Po aty: 1936: 18 shkurt; “Si u realizua Rilindja turke”. Po aty: 1935: 24 qershor; Imagjinata, po aty: 1934: 17 qershor, ndoshta e të tjera. Përderisa me “Tre Yje” mëtohet të “identifikohet” E. Hoxha, atëherë ai qenka edhe autor i gjithë këtyre shkrimeve studimore! Një argument më tepër: Fjalori i pseudonimeve (1998: 126), autori Palok Daka me “Tre Yje” identifikon Branko Merxhanin [Timo Dilo, 6 korrik 1967]. Vulën ia vë Aurel Plasari dhe Ndriçim Kulla në librin “Branko Merxhani. Vepra” [Tiranë 2006], dhe në faqet 368-371 është edhe artikulli i plotë: “Një libër i Herriotit: “Creer” me pseudonim “Tre Yje”.

Me shumë keqardhje shoh se artikulli “Një libër i Herriot-it: “Creer”, me autor Branko Merxhani, është i plotë edhe në veprën e prof. Kristo Frashërit: “Historia e lëvizjes së majtë në Shqipëri dhe themelimi i PKSH”, [2006:351-353], botim i Akademisë së Shkencave, por këtu artikulli është me autorësi Enver Hoxhën. Prof. Frashëri ndër të tjera shkruan: “... ne kemi në dorë një artikull të shkruar në shqip dhe të botuar më 1936 në revistën kulturore të Tiranës “Illyria”, ku ai [E. Hoxha] është frymëzuar nga vepra me titull “Creer” (Të krijosh) e Edouard Herriot-it, kryetarit të Partisë Radikale-Socialiste Frënge, pra e kryetarit të një partie centriste frënge që nuk kishte lidhje fare me platformën komuniste. Madje, i entuziazmuar nga idetë e kësaj vepre, ai [E. Hoxha], i rekomandonte rinisë shqiptare t’i merrnin porositë e Herriot-it si shembuj në vizionin e tyre për të ardhmen e Shqipërisë. Ai shkruan aty ndër të tjera..” [Faksimile 4]. Analizës së shkrimit profesori i kushton një faqe e gjysmë dhe përfund faqes f. 224 pseudonimin “Tre Yje” e identifikon me Enver Hoxhën. [Faksimile 4.] Dhe me bindje se “Tre Yje” është E. Hoxha dhe meritat e Merxhanit i atribuohen E. Hoxhës!?

(Vijon në numrin e ardhshëm)

 

http://www.gazetatema.net/index.php?gjuha=0&category=0&id=3549 15/10/2008

Mashtrimet e diktatorit (II)

Vijon nga numri i kaluar

Fakti 10. “Në vitin 1936 kthehet në Shqipëri dhe fillon punën si profesor në Liceun Francez të Korçës. Pas pushtimit, në vitin 1939 pushohet nga puna, se nuk pranoi të regjistrohej në Partinë Fashiste.”

I kthyer në atdhe nga Brukseli, Enveri i ngarkuar nga parësia e Bashkisë së Gjirokastrës mban një fjalë përshëndetëse para popullit të Shkodrës me rastin e tërheqjes së eshtrave të patriotëve Çerçiz Topulli e Muço Qulli. Në fotofaksimile 5 në ballkonin e Bashkisë së Shkodrës shihet i vetëm Enver Hoxha, që flet, kurse origjinali i fotografisë në ballkon ka shtatë përfaqësues nga paria e Shkodrës e Gjirokastrës dhe, siç shihet, ka mbetur vetëm një, një krim arkivor i dënueshëm nga Ligja, e më së shumti nga kodi moral, e për më tepër krimi nga dora e Enver Hoxhës në majë të piramidës parti-shtet. [Fotoja, nga libri: ‘Rinia e Enverit’ (kujtime të Enverit.]

Enveri pushohet nga puna në Konsullatën e Brukselit dhe Zogu e emëron mësues në Liceun e Tiranës e më pas në Liceun e Korçës!? Kjo është një pikëpyetje e madhe! Nga puna në Liceun e Korçës nuk kam asnjë informacion burimor për profesorin në profilin e tij pedagogjik, andaj i referohem prof. Vedat Kokona në librin Endur në tisin e kohës. “... Rrija më shumë se dy orë për çdo hartim dhe Enveri, që vinte rrotull nëpër dhomë, më tha: “Paske durim të madh! Mjafton të hedhësh një sy dhe të vësh notën që meriton secili.” - “Një fjalë goje”, - i thashë dhe vazhdova punën. Gjatë atyre dhjetë javëve që banuam bashkë, nuk e pashë kurrë të punonte. ...Nuk më foli kurrë për politikë, pa le për komunizmin. Të ishte komunist, si adept i një doktrine për të cilët të tjerët vajtën në Spanjë për të luftuar, do të përpiqej të më bënte për vete, një neofit të këtij besimi, sepse s’kish frikë se mund ta kallëzoja. Kam qenë me të deri në gjysmën e vitit ’40. [Vetë Enveri thotë: “Në Tiranë erdha në dhjetor ‘39”] Jam më se i sigurt që s’kish deri atëhere në kokë ato mendime të mbrapshta që do ta ngrinin shumë, katër vjet më vonë, në ato lartësi marramendëse nga u dha munxat atyre që i kishin dhënë të hante dhe nga hodhi në greminë të afërmit, shokë dhe sidomos..” :[101]

Për Enverin në Liceun e Korçës kanë mbetur disa pak dokumente arkivore, që e bëjnë me cene karakterin e moralin e mësuesit, por edhe më shumë se kaq. Në Libri i Inventarit të Ministrisë së Arsimit për vitin 1939 është dhe dosja 274 me këtë përmbajtje: “Korrespondencë ndërmjet Ministrisë së Arsimit dhe Drejtorive të Gjimnazit Korçë e Gjirokastër mbi transferimin e Enver Hoxhës, shpërblimin e orëve të mësimit dhe dhënia e lejës për të shkuar në Itali për arsye familjare.” Faksimile 6. Dosja 274 nuk ka asnjë nga dokumentet që citohen më lart, kurse në fondin e mikrofilmuar ka shënimin: “Dosja është marrë nga Komiteti Qendror”. Po të kërkosh, edhe diç gjen, me sa duket, censura nuk ishte dhe aq vigjilente: nga përmbajtja e dosjes 274 kanë mbetur vetëm disa dokumente për “shpërblimin e orëve të mësimit” për E. Hoxhën profesor dhe që ka shkruar aq shumë për figurën e mësuesit, veçanërisht më 7 mars ‘67.

Një letër nga Drejtoria e Liceut të Korçës, për Ministrinë e Arsimit, dt. 2.11.39.“Kemi nderin t’i paraqitim bashkëngjitur asaj Ministrie lutjen më datë 30/X/39 të z. Enver Hoxha, profesorit me orë speciale në këtë Lice, i cili kërkon që të paguhet që prej datës 25/9-1/10/`39. Veç kësaj, ky Zotni na paraqiti sot një listë për116 orë të muajit Tetor k.v. tue kërkue që të paguhet edhe për këto orë. Siç dihet, mësimet në këtë Institut filluen më datën e sotme. Prandaj lutemi të kemi përgjigjen e asaj P.T.Ministrie, që të mund t’ia komunikojmë t’interesuarit. Zëv. drejtori [Serafim Ligori]. Në shkurtimi i shkresës lexohet: “mbi pretendimn e profesor Enver Hoxhës...” Faksimile 7. Dhe zëvendësdrejtori e thotë fare hapur se profesor E. Hoxha nuk i ka bërë orët speciale [emërtesë e orëve për mësuesit pa arsim përkatës], sepse, “Siç dihet, mësimet në këtë Institut filluen më datën e sotme.”, pra më 2 nëntor. Si përfundim, profesor Enveri kërkon të paguhet për orë të pa bëra: 142 orë! Dhe kureshtja është e madhe shumë për përgjigjen e Ministrisë së Arsimit. Përgjigjia vjen nga ministri i P. Mbrendshme dhe për të firmos zv. ministri për pagesën e 426 fr. ari, që ishin shumë për kohën. Faksimile 8. Çka ndodhi që letra i dërgohej Ministrisë së Arsimit dhe urdhri për pagesë vjen nga ministri i P. të Brendshme? Dhe si mundet të jepet urdhër pagese për një punë të pabërë? Ka disa alternativa, por, tek e fundit, interesi i ministrit fashist është i madh, derisa lëshon urdhrin e pagesës. E çfarë i detyrohet E. Hoxhës ministri fashist i P. të Brendshme? Faktet janë fakte dhe, kur provohet autenticiteti i tyre, atëherë mbeten komentet. Me lidhje të fshehta drejtpërdrejt midis tyre? Një ndërmjetës i fortë me ndërhyrje te ministri? Protagonizmi i ministrit të P. të Brendshme e komplikon mjaft punën. Pikëpyetjet shtohen, përderisa pikërisht “bën këmbë” dosja edhe me “shpërblimin e orëve të mësimit” të profesor E. Hoxhës dhe kjo nuk është në favor të Enverit.

“[Enveri] në vitin 1939 pushohet nga puna, se nuk pranoi të regjistrohej në Partinë Fashiste.” [fakti 10], kurse në gjithë botimet partiake arsyeja e pushimit nga puna është: “Element kundër regjimit” fashist dhe në krye të demonstratave antifashiste. Dokumentet hedhin dritë për “pushimin” nga puna si profesor i Liceut të Korçës. Ka një dokument fashist me emrin e Mark Kodhelit që jep informacion për demonstratën antifashiste në Korçë me rastin e 28 nëntorit dhe me përgjegjësi ngarkon dhe mjaft mësues e studentë të Liceut: “Profesorët Enver Hoxha, Masar Shehu, Stavro Skëndi, Selman Riza, Abaz Ermeni, Vedat Kokona e Loni Kristo dhe studentët e Liceut: Pëllumb Dishnica, Tomorr Salih Zavalani, Dhimitër Lamani, Rexhep Dërrasa, Fejzullah Shehu, Ramiz Kira, Kristaq Tutulani, Eleni Panduku e Nurije Shehu.” Nga raporti del se mjaft nga profesorët transferohen në shkolla të tjera, si Abaz Ermeni, Enver Hoxha, Selman Riza etj. E. Hoxha nuk është pushuar nga shkolla, se “nuk pranoi të regjistrohej në Partinë Fashiste”, por është transferuar në Liceun e Gjirokastrës. Nga lista prej 16 profesorësh e studentësh në dokumentin fashist, prej saj janë prerë dy dhe me ta është sajuar një dokument për shkaktarët e manifestimeve të 28 nëntorit. [Faksimile 9]

Është interesante se Ministria e Arsimit me shkresë dt. 15.11.`39 i drejtohej Liceut të Gjirokastrës: “Ju njoftojmë se z. Enver Hoxha, mësues i transferuar aty prej Liceut të Korçës, shkarkohet nga detyra dhe mbetet jashtë kuadrit, mbasi nuk shihet nevoja e mbajtjes së tij në shërbim.” Siç shihet, profesor Enveri shkarkohet, kur kishte filluar nga puna në Liceun e Gjirokastrës dhe shkaku “nuk shihet nevoja e mbajtjes së tij në shërbim” nuk ka as edhe një lidhje me të qenit “antifashist”. Në faksimile 6 shihet se dosja 274 (e zhdukur) ka dhe dokumente “për dhënie lejë për të shkuar në Itali për arsye familjare.”, që i përket muajit dhjetor ’39. Enveri i “pushuar” nga puna si “element kundër regjimit fashist” apo se “nuk pranoi të regjistrohej në partinë fashiste” dhe i jepet lejë për të shkuar në Itali? Një argument edhe më i qartë: Enver Hoxha, profesor i lëndës së Moralit, më 15 dhjetor i kërkon drejtorisë së Liceut pagesë për orë mësimi të papaguara. [Faksimile 10]. Në kërkesën “Orët e muajit Dhjetor të Hoxhës”, profesor Enveri kërkon pagesë për 37 orë, të llogaritura sipas ditëve të javës. Drejtori i Liceut, në kolona e dytë saktëson orët dhe shënon 16 orë, kurse datave 9, 11, 12 dhjetor u heq kryq dhe me shënimin: “Më datën 8/XII/ iu komunikua urdhri i transferimit.” Profesori i moralit kërkon 21 orë të pabëra! Shënimi i drejtorit të Liceut është argument se E. Hoxha nuk ishte pushuar nga fashistët, por ishte transferuar nga Liceu.

Gazeta “TemA” e ditëve të fundit të shtatorit 2007, ka botuar një kritikë [timen] për veprën e prof. Kristo Frashërit: “E majta shqiptare dhe themelimi i PKSH’, për të cilën nuk pati ndonjë reagim nga autori. Prof. Frashëri ka vënë gurë themeli në historiografinë shqiptare, por pjesa themelore e saj, që është themelimi i Partisë Komuniste, është shkruar me metodologji të gabuar, saqë edhe problematika kryesore e shkruar në vepër është e pavërtetë e vjen e përkundër burimeve autoritare arkivore të AQSH. Meqenëse kritika historike në Akademinë e Shkencave është në nivelin zero, duket se kritika bëri përshtypje saqë disa media elektronike shpejtuan të hedhin poshtë kritikat e bëra, por me mënyra të rafinuara, pa më atakuar drejtpërdrejt. Në ‘Opinion +’ profesori bëri dhe një deduksion të veçantë, sipas meje të gabuar: “[Enveri] Ishte shumë mik i dashur, njeri i dhembshur, kur mori përgjegjësi në kohën e partisë, ai iu përkushtua totalisht punës, ai ishte një njeri që diti të tregojë një vendosmëri të fortë. Unë nuk e kam dashur, por unë e çmoj për punën që bëri gjatë luftës, pas luftës ai u shpërfytyrua.” Edhe Top Channel në emisionin special mbahet pas degëve dhe jo pas trungut, dokumenteve arkivore të bëra publike dhe intervistat e dy profesorëve dominuan folësen e paformuar për problemin. Emision special edhe në “Zonë e ndaluar”, ku profesori i pashpenguar mbrojti pikëpamjen e vet, kurse për Enver Hoxhën e zhvilloi dhe më plot se më parë pikëpamjen: “Ky njeri [Enveri] mundi të kapërcente zënkat, grindjet; u bë simbol i qëndresës, nuk ishte i mbrujtur me grindje, nuk ishte i molepsur me grindje.” Tri emisionet speciale në dy top kanalet më të mëdha janë buqeta më e bukur që i dhurohet E. Hoxhës në 99-vjetorin e ditëlindjes së pestë të tij.

Në AQSH ka dokumente të shumta për të portretizuar Enver Hoxhën në themelimin e Partisë Komuniste dhe në luftën çlirimtare nga nazifashizmi. Po sjell vetëm një argument për devotshmërinë e tij në luftë. Është një letër që i dërgonte të fejuarës, Nexhmie Xhuglini.[Faksimile 11] Në letër bien në sy dy fakte: i pari, E. Hoxha me dorën e tij shkruan “mjaft u çlodhëm” për “tre muaj” (dhjetor ’43- shkurt ‘44) në operacionin armik të dimrit. Enveri nuk mbeti i rrethuar nga armiku, por iu fsheh rrezikut armik, derisa mbaroi operacioni. Fakti i dytë është fjalori banal i Enverit dhe fyerjet e padenja e të pamerituara për të kunatin, Bahri Omari.

Argumenti i profesorit “Enveri mundi të kapërcente grindjet, zënkat, nuk ishte i mbrujtur me grindje.” Një letër që Tarasi ia dërgon Nako Spirut më 4 tetor 1943. “Shoku Nako, do të të bëj një porosi të vogël, se me të gjithë jam zënë dhe asnjërit s’i kërkoj. Kisha një stilo të mirë dhe Ali Gostivari [Miladin Popoviçi] ma theu. Tash kam mbet pa stilo dhe mendimet e mija të bukura s’mund t`i hedh dot në letër. Prandaj, brenda dy ditëve (më fal që të caktoj ditët) të më çoç një stilo të mirë (jo nga ato standartet, dhe që të shkruajë hollë, të ma çoç me njeri të sigurt dhe të ma japi në dorë. Jam 100/100 i sigurt se do ma çoç. Taras” [Faksimile 12] Tarasi edhe një stilo nuk kishte guxim t’iu kërkonte shokëve, sepse me të gjithë ishte zënë, grindur. Nako ia dërgoi stilonë Enverit dhe që të shkruante hollë “mendimet e tij të bukura”, dhe erdhi falënderimi për Nakon: “Faleminderit për stilonë, shkruan bukur, po mbaje mend o zgjebe, një ditë, po të vura poshtë, do të ta marr shpirtin.” Ku fillon e mbaron shakaja, fyerja e hakërrimi!? Mund të hiqen dy paralele: kjo letër dhe “vetëvrasja” e Nakos katër vjet më pas?

FUND

http://balkans.courriers.info:80/article11374.html

 

 

http://balkans.courriers.info:80/article11343.html