Kur motrat e Zogut kujdeseshin për sportin, artet dhe turizmin

Gjatë pesëmbëdhjetë
viteve të qeverisjes së
regjimit të monarkisë
së Zogut, kryesisht pas
vitit 1928, kohë në të cilën u
shpall dhe mbretëria shqiptare
e shteti i ri shqiptar filloi të konsolidohej
e të merrte gjithnjë e
më shumë formën dhe trajtën e
një shteti evropian, krahas hapave
dhe reformave të shumanshme
për zhvillimin ekonomik
të vendit, të gjitha qeveritë e asaj
periudhe, si dhe vetë regjimi në
tërësi, i kushtuan një kujdes të
veçantë edhe zhvillimit të sporteve,
turizmit dhe arteve të bukura.
Krahas strukturave përkatëse
që ndodheshin në organikat e
dikastereve kryesore të qeverive
të asaj kohe, si dhe federatave
e enteve të ndryshme që kishin
si detyrë funksionale masivizimin,
zhvillimin dhe përhapjen
e sporteve, turizmit dhe arteve
në përgjithësi, për mbarëvajtjen
e tyre në atë kohë kujdeseshin
dhe vetë motrat e Mbretit Zog,
princeshat Myzejen, Maxhide
dhe Ruhije. Madje jo vetëm
kaq, por pas viteve ‘30-të ato u
quajtën Patronate (kujdestare)
të Larta të Sporteve, Turizmit,
Automobilizmit dhe Arteve të
Bukura, duke i ndarë përkatësisht
në këtë mënyrë: princesha
Myzejen kishte në kujdestari të
gjitha sportet, princesha Ruhije,
artet e bukura dhe princesha
Maxhide, Entin Kombëtar të
Turizmit dhe Automobilizmit të
mbretërisë shqiptare. Si rrjedhojë
e kësaj kujdestarie që ato kishin
marrë për sportet, turizmin dhe
artet e bukura, gjatë periudhës
së monarkisë së Zogut, bënë një
punë të madhe për zhvillimin dhe
përhapjen e tyre. Në saj të kujdesit
të tyre, në atë kohë u zhvilluan
mjaft aktivitete, manifestime
dhe spartakiada të mëdha kombëtare,
sidomos ato me rastin e
jubileve të 28 nëntorit të shpalljes
së pavarësisë së Shqipërisë,
apo themelimit të mbretërisë
shqiptare. Jo vetëm që princeshat
Myzejen, Maxhide dhe Ruhije
ishin të pranishme pothuaj në
të gjitha aktivitetet e mëdha kulturore,
artistike dhe sportive që
zhvilloheshin gjatë atyre viteve
në Tiranë, por ato shpesh herë
ndërmerrnin udhëtime edhe në
rrethe të tjera të vendit ku kishte
aktivitete, si në Durrës, Shkodër,
Elbasan, Korçë, Vlorë, e deri në
qytezat e vogla të vendit nga jugu
në veri. Madje, motrat e Zogut në
ato vite patën ndërmarrë edhe
disa udhëtime jashtë Shqipërisë,
për t‘u njohur dhe për të marrë
përvojë nga shtetet më të përparuara
të Perëndimit. Si rezultat
edhe i kujdesit dhe punës së
tyre në zhvillimin e përhapjen
e sporteve, kulturës dhe arteve
të bukura, në ato vite pati një
hop të ndjeshëm në këto fusha
dhe Shqipëria krahasohej, apo
mund të konkurronte me dinjitet,
jo vetëm me shtetet fqinjë të
Ballkanit, si Jugosllavia, Greqia,
Mali i Zi, Bullgaria etj., por edhe
më gjerë, me shtete të ndryshme
të Evropës. Në këtë drejtim, në
ato vite sportet në përgjithësi
patën një zhvillim të ndjeshëm,
ku dalloheshin futbolli dhe atletika,
që zhvillonin kampionate të
rregullta. Madje jo vetëm kaq, por
gjatë asaj periudhe kohe futbollistët
dhe atletët shqiptarë zhvilluan
një sërë takimesh, turnesh
dhe aktivitetesh ndërkombëtare
zyrtare dhe miqësore, si brenda,
ashtu edhe jashtë Shqipërisë.
Janë të njohura tashmë takimet
dhe ndeshjet ndërkombëtare të
futbollit si në rang klubesh, ashtu
dhe të përfaqësuesve së Tiranës
dhe kombëtares shqiptare gjatë
atyre viteve, që u ndeshën me
mjaft ekipe të huaja nga Mali i
Zi, Serbia, Italia etj., duke zhvilluar
ndeshje mjaft të bukura. Po
kështu, gjatë atyre viteve disa
futbollistë shqiptarë si: Naim
Kryeziu, Riza Lushta dhe më
pas Loro Boriçi, u aktivizuan me
mjaft sukses në disa kampionate
radhazi në ekipet italiane.
Krahas futbollit vlejnë për t‘u
përmendur edhe kampionatet
ballkanike të atletikës, ku shquhej
atleti dhe trajneri i famshëm me
origjinë nga Shkodra, mjeshtri
i madh Luigj Shala, apo dhe
Abdyl Këllezi (ish-ministër dhe
zv/kryeministër i Shqipërisë në
vitet 1945-1975, i ekzekutuar me
pushkatim në vitin 1976 si "armik
i popullit"), i cili në kampionatin
ballkanik të zhvilluar në Jugosllavi
në vitin 1936 konkurroi me
dinjitet në garën e 400 metrave,
duke zënë vendin e parë. Krahas
këtyre disiplinave sportive,
gjatë periudhës së Monarkisë së
Zogut pati një zhvillim të madh
edhe sporti burrëror i boksit, ku
disa boksierë shqiptarë, si Refail
Dishnica nga qyteti i Korçës, por
edhe ndonjë tjetër, zhvilluan
mjaft ndeshje ndërkombëtare si
brenda, ashtu edhe jashtë vendit,
duke konkurruar me dinjitet me
sportistë dhe emra të famshëm të
këtij sporti në arenën ndërkombëtare.
Veç këtyre sporteve dhe
sportistëve që cituam më lart,
gjatë periudhës së monarkisë së
Zogut patën një zhvillim edhe
sportet e tjera, të cilat ishin nën
kujdesin dhe mbështetjen e vazhdueshme
të motrave të Zogut,
princeshave Myzejen, Ruhije dhe
Maxhide. Lidhur me këtë bëjnë
fjalë edhe këto shkrime që po
botojmë më poshtë në këto faqe
të rubrikës sonë historike "Dossier",
të cilat i kemi shkëputur
nga revista "Diana" (me pronar
dhe drejtor Medin Kamberin),
një nga publicistët e njohur të
periudhës së monarkisë. Në këto
shkrime që po i botojmë pa asnjë
ndryshim, flitet për kontributin
e motrave të Zogut në zhvillimin
e përhapjen e sporteve, turizmit
dhe arteve të bukura gjatë kohës
së monarkisë.
Patronesha e Lartë
e Sportit: N.S.M.
Princesha MYZEJEN
Djalëria Shqiptare, në ndeshjet
e saj sportive që zhvillohen
për përgatitjen fizike të brezit të
ri të vendit t‘onë, e ka pas gjithmonë
pranë, inkurajuese, dhe
nxitëse për suksese më të mëdha,
Patroneshën e Lartë të Sportit, N.
S. Mbrentonre, Princeshën Myzejen,
qoftë kur duhet të thyehet
nje rekord atletike të lehtë, ose
kur lypet të triumfojsh në sporte
më të rënda, në të cilat të gjitha
energjitë duhet të shkruhen
drejt qëllimit të vetëm që është
fitorja e veprimtarisë fizike të fisit
t‘onë, brenda kufivet t‘Atdheut,
qoftë kur luftohet kundra kundërshtarësh
më të fortë në fusha të
ndryshme jasht Shqipëris, Rinija
jonë, Rinjia e Mbretit ZOG, e ka
gjithmonë parasysh gazin e ëmbël
dhe fjalën burneshë të motrës
së Shpëtimtarit të Kombit. N.S.
Mbretnore, Princesha Myzejen
e ndjen sportin jo vetëm si një
mjet me të cilin triumfon fuqia
e pashkueshme e fisit t‘onë , por
edhe si një edukatë kalorësije që
vjen për t‘u mprehur karakteret e
ndryshme që duhet t‘u injektohen
të rinjve dhe të rejave Shqiptare.
Kështu mund të shpjegohet se si
atletët Shqiptarë, kur ndeshen
me çdo kundërshtarë për triumfin
e një sipranije Kombëtare
ose ndërkombëtare, tregohen
gjithmonë të denjë për besimin
dhe për nxitjen që Princesha Auguste
Myzejen nuk kursen t‘i japë.
Patronesha e Lartë e Sportit nuk
mjaftohet vetëm me një inkurajim
kuptim plotë në edukatën
fizike t‘Atdheut, por ndërmerr
shpesh herë marshime të rënda
në krye të rejave Shqiptare për
t‘i treguar botës s‘onë dhe botës
së jashtme se Shqipëria e re ka
vendosur që të bëjë hapa vigane
në çdo shesh të veprimtarisë së
saj fizike dhe kulturore. Në këto
10 vjet Mbretnije, rinija e jonë
duke qëndruar në gatitu për të
pershëndetur kohën e ardhme
t‘Atdheut, epokat e reja që do të
shtohen plot ngadhënjim në faqet
ende të pashkruara të historis
s‘onë, i drejton Patroneshës së vet
të lartë një "Hero" që rrjedh nga
gjokset e tyre të çelniktë.
Patronesha e Arteve të Bukura:
N.S.M. Princesha Ruhije
Duke ndërmarrë krijimin e një
arti që të ketë gjurmën e thjeshtë
Shqiptare, artistet dhe artistët
t‘onë punojnë duke menduar
tek N. M. S. M. Princesha Ruhije,
Patronesha e Lartë e Arteve
të Bukura. I gjithë trashëgimi i
humbur mjerisht në kohë duhet
të burrohet për t‘i dhënë vendit
t‘onë një lavdi edhe në këtë
fushë veprimi. Ishim një popull
i stërvitun gjithmonë për të qëndruar
në armë dhe, ndonëse në
hijedritat e jetës s‘onë shoqërore,
shkëlqente ndonjë visarë që na
kujtonte një qytetërim të kaluar,
jeta e jonë e lashtë nuk na lejojë
që të bëheshim të denjë për
shokët që na rrethojnë përtej
kufive të shenjta t‘Atdheut. Arti,
kjo frymë shpirtërore që e mban
gjithmonë lart fisnikërinë e një
Kombi, iu mohua vendit t‘onë.
Kjo deri dje. Sepse, një ditë prej
dite, një Motër e Mbretit ZOG, N.
M. S. PrinceshA Ruhije, u vu në
krye të djelmoshave artistë për
të siguruar një gjurmë përjetësie
në shekujt shqiptar. Kur sheshi i
një piktori t‘onë dhe tablot që do
t‘i dhurohen më vonë Atdheut,
ose kur dora e fortë e skulptorit
plasmon një bust ose një fytyrë e
dëshmon një jetë shpirtnore, kur
vegla e hollë e artizanit shqiptar
qindisë vizat e holla që do të
përbajnë një tanësi artistike, N.
M. S. princesha RUHIJE ësht aty,
pranë. Pranë në trup ose enë vegim.
Por gjithmonë pranë.
Udhëtimi i princeshave
në vendet skandinave
Udhëtimi i Princeshave jashtë
Shqipërisë, sidomos në atë pjesë
të Evropës veriore që quhet
Evropa e lumtun ose Shtetet
Skandinave, ka një rëndësi në
kuptimin e zhvillimit shoqëror
të Shqipërisë. Mbasi, siç dihet,
Lartësitë e Tyre (motrat e Zogut,
shënimi ynë), e kanë pasur
kurdoherë në zemër zhvillimin
e vendit dhe kanë dhënë prova
të shumta përpjekjesh për këtë
çështje. Për këtë arsye duhet
parë në udhëtimin e gjatë dhe
të frytshëm në Shtetet Skandinave
një udhëtim studimesh të
çështjeve që kanë të bëjnë me
zhvillimin e veprave lumirsije
(lumturie), asistence shoqërore
dhe organizimi e instituteve përkatëse
në Shqipëri, ku mungojnë
ende institute të tillë, por që tregohet
një interesim i gjallë kohët
e fundit për t‘i vendosur edhe
ndër ne, brenda mundësive që
dita ditës krijon regjimi Zogist.
Udhëtimin e bukur të Princeshave
e pat ilustruar në mënyrë
të gjerë në një tok konferencash
që dha Dr. Zoi Xoxa, të cilat u
botuan në shtypin kombëtar dhe
u ndoqën me vërejtje të gjallë
prej gjithë publikut, që çmon
thellësisht përpjekjet e Princeshave
në lëmin qytetëronjës dhe
përparimtar. Por rreth udhëtimit
të N. M. Tyre (Naltëmadhënisë
së Tyre), patëm shkruar edhe në
"Shtypin" sidomos në një intervistë
që Naltësija e saj princesha
Myzejen, denjoi të na japë, dhe
që është një sintezë e bukur e
atij udhëtimi. Në gazetën "Shtypi",
shkruejshim në lidhje me
këtë udhëtim. Udhëtimi i parë
n‘Amerikë ka qenë pa dyshim
një ngjarje e gëzueshme për
Shqiptarët e shumtë që rojnë
në mërgim, të cilët panë në
Naltësinë e Tyre Përfaqësuesit e
Sovranit dhe të Shqipërisë së Re
Zogiste që zhvillohet me shpejtësi
nën udhëheqjen e Prijsit të vet
dhe punon për gatimin e një të
ardhme më të lumtur. Dheu i Ri
qe për princeshat jo një udhëtim
argëtimi të merituar, po më tepër
një barrë delikate, pse motrat e
Sovranit t‘onë e kaluan kohën
në mes bashkatdhetarëve të
largët, duke u treguar në personat
e shquar të Tyre, shkallën e
përparimit të Shqipërisë, sidomos
të Gruas Shqiptare, duke
bërë një propagandë të mirë jo
vetëm, ndër shqiptarët por edhe
te Amerikanët. Gjith kjo mund
të thuhet edhe për udhëtimin e
dytë të princeshave në Shtetet
Skandinave, ose në atë pjesë të
Shteteve Veriore t‘Europës, që
me të drejtë janë quajtur "Shtetet
e lumtur". Në këto Shtete ku njeriu
modern ka arritur të ngrihet
në shkallën e dinjitetit më të
privilegjuar, ku përparohet në
fushat mendore e lëndore nuk
njofin kufi, dhe standarti i jetesës
së popujve nuk ka barazim
me popujt e tjerë, Princeshat
t‘ona gjejnë një botë shumë të
pasur, botën që kërkonin për
të plotësuar vrojtimet e tyre në
çështjet shoqërore. Danimarka,
Norvegjia e Suedia, janë në këtë
pikpamje vendet ideale; Shtetet
që meritojnë të merren si model
për sa u përket problemeve
shoqnore që kanë arritur pikën
e një zhvillimi të përsosurit.
Prandaj Naltësitë e tyre që kanë
ndihmuar vazhdimisht në zhvillimin
e vendit duke patronuar të
gjitha nicjativat përparim dashëse
gjetën një kënaqësi krejt të
veçantë n‘udhëtimin e dytë ndër
vendet veriore të Evropës, që
tregohet në këto deklarata që më
bënë me rastin e soires (pritjes),
së vitit të ri në Pallat.
Deklarata e
Princeshës Myzejen
"Mbas udhëtimit t‘onë në
Amerikë, ku patëm një pritje të
ngrohtë dhe të përzemërt, vendosën
të vizitojnë edhe Shtetet e
Skandinavisë të cilat na i kishin
lavdëruar shumë, veçanërisht
për çështje që i interesojnë më
shumë vendit t‘onë; përparimet
shoqnore dhe organizmin e jetës
mendore e landore (materiale,
këtu ka kuptimin e teknologjisë).
Gjendja e vërtetë e këtyne
shteteve nuk asht e mundur të
përshkruhet me një kallxim të
shkurtër përmbledhës. Pikë së
pari është një detyrë të shprehim
kënaqësinë t‘onë të madhe
për pritjen sa më të kandëshme
aq fisnike t‘autoriteteve të nalta
në çdo qytet e qendër të rëndësishme
që vizituam. Kalorësija
dhe sjelljet bujare të zyrtarëvet
dhe të popullit, mënyra e ftohtë
dhe e perzemërt e këtyne popujve
të japin përshtypjen e parë dhe
bindjen se ndodhen në vende ku
klima, temperamenti dhe natyra
kanë formuar një tip njeriu të
veçantë n‘Evropë që ka mundur
me i sigurue vetes një jetë të vërtetë
të lumtur mbi tokë".
Princesha Myzejen flet me
ngadalë dhe një kënaqësi e dukëshme
i ndrit në fytyrë kur permend
pritjet, shfaqjet e shumta
e të tjera nderime. Por siç thamë,
Priceshat Mbretënore janë të
interesuara veçanërisht për institutet
e ndryshme, shkolla, spitale,
streha dhe shtëpi ndihmash për
popullin e vobegtë etj, dhe këtu
bëhet më interesant udhëtimi. E
pyes Naltësinë e Saj të më tregojë
nonjë Institut që i ka bërë më
tepër përshtypje, dhe Ajo vazhdon:
"Institutet që patëm rastin
me vizitue janë prej atyne që nuk
gjen ndër vende të tjerë, është
vështirë me bamë një mendim
të saktë mbi ta po nuk e pe vetë
me sy. Për shembull vizituam një
shkollë krejt moderne, ishte krejt
e pajueme me të gjitha orenditë
dhe veglat gjimnastikore. Kishte
pishinë dhe sipër një teracë (taracë),
të posaçme me instalime
për atë nga nxënësit që nuk janë
dhe aq në gjendje të shëndoshë
shëndetësore. Terca ishte e ndërtuar
në një mënyrë që të merrte
një sasi nxanësish që bëjshin nga
dy orë në ditë kura dielli detyrisht.
Në një shtëpi ndihme për të
papunë ose të vegjel, jepeshin
ushqime rregullisht çdo ditë,
ushqime të pastërta, gjellë të
shumta dhe ambëlsina, si në një
restorant të dorës së parë".
Ishte e tepërt t‘a lodhnim N.
E. Saj për të vazhduar në përshkrime
të jetës Skandinave. Kjo
jetë ësht një privilegj n‘Europën
e tronditur nga krizat e shumta
ekonomike shoqnore, prandaj
një ëndërr për ta dhe aq më
shumë për ne. Por studimi i saj
intereson në shkallë të gjerë
vendit t‘onë që zhvillohet me
shpejtësi çdo ditë, sidomos në
fushën e një politike shoqnore
t‘organizuar në të cilën është bërë
një hap mjaft i mirë. Princesha
Myzejen na tregon shkurtimisht
disa nga vizitat interesante duke
theksuar ndër sa të tjera atë në
Upsala, kryeqytetin shpirtëror
të Suedisë, qytetin të kulturës të
Universiteteve, Bibliotekave të
famshme dhe Katedrales ku varrosen
Mbretërit e Suedisë. Këtu
ku banojnë më tepër studenta
dhe profesorë, Princeshave iu
bë një pritje madhështore, prej
studentave universitarë të cilët në
shenj simpatie për vendin t‘onë
nderuan Shqiptarisht me dorën
e djathtë në zemër. Një udhëtim
plot kujtime të këndëshme për
Naltësitë e Tyre, por edhe një
udhëtim tepër i dobishëm për
vendin t‘onë në pikëpamje përfitimi
nga organizmi i jetës në
Shtetet veriore. Në pak fjalë,
shkurtimisht, po me një zotësi
përmbledhëse të çuditëshme,
Nalëtistë e Tyre Mbretnore, shfaqin
përshtypjet e vizitës ndër
Shtetet e permenduna ku u pritën
me një fisnikëri të rrallë prej
autoriteteve lokale kudo dhe me
nderime të veçanta e pritjet në
nderin e Tyre qenë një provë e
gjallë e stinës së shteteve veriore
për vednin t‘onë dhe nderimit
që kanë kundrejt Sovranit t‘onë
August dhe Familjes Mbretnore.

http://balkans.courriers.info/article11006.html

Vijesti

In memoriam France Petrović Njegoš

Traduit par Jasna Andjelić

Mise en ligne : samedi 9 août 2008

Sur la Toile

La princesse France Petrović Njegoš, épouse de l’héritier du trône du Monténégro, Nicolas II Petrović Njegoš, est décédée le 6 août à Paris, à l’âge de 58 ans. Elle sera enterrée à Paris dans l’intimité familiale. Le Courrier des Balkans s’associe à la peine de la famille Petrović Njegoš, et salue le souvenir d’une grande dame et d’une grande amie.

Par T. Pavičević

France et Nicolas Petrović Njegoš

La princesse monténégrine est décédée après une longue lutte contre la maladie. Sa décence et son attachement à la famille lui ont valu le titre de « belle-fille du Monténégro », accordé par les amis de la famille Petrović Njegoš.

« Elle était gravement malade, mais son optimisme rayonnant me faisait espérer qu’elle allait vaincre la maladie », dit Djuro Vucinic, directeur de la chaîne de télévision « Montena ».

France Petrović Njegoš sera enterrée à Paris dans l’intimité familiale. L’Agence Antena M a annoncé que la famille Petrović Njegoš ne permettrait la présence d’aucun représentant officiel monténégrin, à cause de l’attitude du gouvernement envers la famille.

Domiciliée à Paris, la famille Petrović Njegoš a souvent séjourné au Monténégro. Soutenu par son épouse, Nicolas Petrović Njegoš a fondé la Biennale de Cetinje, importante manifestation artistique qui a disparu sans explications après dix années d’existence.

La journaliste Branka Bogavac rappelle que France Petrović Njegoš a toujours soutenu les projets de son époux. « Elle soutenait les activités de Nicolas dans l’intérêt du pays, et elle aimait le Monténégro », explique-t-elle.

Petar Čuković, historien de l’art, confirme que France Petrović Njegoš témoignait d’une profonde fidélité aux idéaux de son mari et qu’elle éprouvait un amour sincère envers le Monténégro. « Elle voulait réintroduire le Monténégro parmi les pays européens civilisés », explique-t-il.

Janko Vukotić, économiste de Paris, qui passait souvent ses vacances d’été avec la famille Petrović dans le village de Ljuta, près de Kotor, affirme que France Petrović Njegoš avait « un très vif intérêt pour le Monténégro ». « Elle voulait que certaines choses progressent, que le Monténégro devienne membre de la famille européenne à titre d’égalité, elle souhaitait l’introduction des normes européennes », explique l’économiste, descendant du héros Janko Vukotić.

La princesse de Monténégro est née le 27 janvier 1950 à Casablanca (Maroc) sous le nom de France Navarro. Elle était diplômée de droit à Paris. Elle travaillait dans le domaine de la mode.

Le directeur de la chaîne de télévision Montena se souvient de France Petrović comme d’une personne qui s’intéressait à tout, qui suivait toutes les tendances de la mode mondiale, aussi bien que les développements de la pensée contemporaine. « Son comportement réflétait son appartenance au monde de l’art. Ses vêtements ne sautaient jamais aux yeux, mais tout sur elle était si caractéristique ».

L’historienne de l’art Ljiljana Zeković se rappelle de France Petrović comme d’une belle dame, pleine de décence, gentille, souriante, d’une conduite discrète et amicale envers tout le monde. « Elle avait des traits de caractère dignes de ses prédécesseuses, qui n’étaient pas montées sur le trône monténégrin par hasard ou par pure formalité. La princesse était avant tout une femme moderne, qui tenait à sa profession et l’exercait avec amour », explique Ljiljana Zeković.

Il y a dix ans, France Petrović Njegoš avait voulu racheter l’usine de textile Jadran de Perast pour 700 000 euros et la transformer en maison de haute couture. L’Agence étatique pour la privatisation avait réfusé son offre sous prétexte que le montant proposé était insuffisant.

« La princesse France Petrović Njegoš n’avait pas l’ambition de restaurer la royauté », affirme Ljiljana Zeković. « Elle voulait assister économiquement et promouvoir son pays de la manière la plus humaine possible ».

L’historienne de l’art Natasa Djurović estime que le Monténégro a perdu non seulement sa princesse, mais aussi une grand amie. Gordana Stevović, ancienne secrétaire générale de la Biennale de Cetinje, estime que le Monténégro a beaucoup perdu parce qu’il n’a pas suffisamment connu France Petrović Njegoš.

France Navarro et Nicolas Petrović Njegoš se sont mariés le 27 novembre 1976, et ils ont eu deux enfants, Altinai et Boris. France était très attaché à sa famille.

La directrice du Musée du roi Nikola Ier de Cetinje, Andje Kapičić estime que France Petrović Njegoš était une femme d’esprit noble qui s’intéressait beaucoup au Monténégro.« Elle avait reçu une éducation traditionnelle, et elle était très attachée à sa famille. Simple et modeste, elle sympathisait vite avec les Monténégrins », dit Andje Kapičić.

Elle explique que, pendant ses séjours à Cetinje, la princesse monténégrine saluait tout le monde et qu’elle était très accueillante chez elle à Paris. « L’appartement de la famille Petrović Njegoš était modeste, sans luxe superficiel. France préparait des spécialités marocaines pour les invités, elle remplissait cet espace d’un esprit d’hospitalité et de gentillesse », se rappelle Andje Kapičić, en évoquant une soirée passée dans l’appartement des Petrović Njegoš en compagnie de Pascale Delpech, la compagne de l’écrivain Danilo Kis.

Pour Andje Kapičić, la princesse du Monténégro était une femme d’une simplicité particulière « qui refusait même de se maquiller ou de teindre ses cheveux ». « J’avais l’impression que leur mariage était très harmonieux », ajoute-t-elle.

---

Nicolas Petrović Njegoš assure depuis plusieurs années la présidence du Courrier des Balkans. France était aussi souvent présente lors des réunions ou des rencontres du Courrier. Nous pleurons la perte d’une grande amie.

Toute la rédaction s’associe à la peine de la famille.

---

Précisions du prince Nicolas Petrović Njegoš : Après certaines informations qui ont circulé au Monténégro, le prince Nicolas Petrović Njegoš a publié un communiqué rappelant que les obsèques de la princesse France n’auront aucun caractère religieux, et que la famille n’a aucunement interdit la présence des autorités monténégrines mais seulement demandé que soit respecté le caractère familial et intime de la cérémonie.

Le communiqué précise que l’opinion sera informée d’une cérémonie publique qui sera organisée début septembre. Le prince est révolté par les tentatives de manipulation de l’information en ce moment très difficile pour lui.

Rozeta Rapushi
E Marte, 29 Korrik 2008

Miratohen ndryshimet ne qeverine “Berisha 4”. Kuvendi aprovoi dje me nje shumice prej 74 e 81 votash riparimet ne kabinetin e djathte qe ne tre vite behen per te katerten here. Keshtu, zyrtarisht parlamenti aprovoi me 81 vota pro emerimin e Fatos Bejes ne krye te Ministrise se Arsimit dhe Shkences, pasi shkarkoi nga kjo detyre ish ministrin Genc Pollo. Ky i fundit u miratua me 78 vota pro e 47 kunder ne postin e zv/kryeministrit me, vend vakant qe pas largimit te Gazmend Oketes per ne Ministrine e Mbrojtjes. Nga ana tjeter, Kuvendi miratoi dhe shkarkimin e Nard Ndokes nga posti i ministrit te Shendetesise, duke emeruar ne kete me 79 vota pro e 45 kunder post Anila Godon, vajzen e republikanit Sabri Godo. Ashtu sic vendosi ne mbledhjen e grupi, Partia Socialiste votoi kunder ndryshimeve ne kabinetin qeveritar, duke e cilesuar nje kabinet te deshtuar qe vetem arnohet. Ndryshimet ne kabinet u pasuan dhe me ndryshime ne perberjen e Komisioneve Parlamentare te Kuvendit, ku u krijuan vende vakante pas largimit te disa anetareve. Me emerimin e Bejes ne nje post ministror, komisioni Parlamentar i Ligjeve mbetet pa kryetar. Maxhoranca vendosi qe ta zevendesoje me Ilir Rusmalin, qe aktualisht eshte anetare u Komisionit te ligjeve. Ne oret e vona te mbremjes, Parlamenti nisi votimin e fshehte me kuti te dekreteve te Presidentit te Republikes per anetare te Gjykates se Larte si dhe nje propozim per anetare te Keshillit te Larte te Drejtesise. Me shtate kuti votimi te gjitha me ngjyra te ndryshme per te mos pasur ngaterresa gjate votimit, deputetet nisen te japin pelqimin apo jo te tyre per dekretet e kreut te shtetit vetem ne oren 11:30 te mbremjes. Deputetet e opozites, deklaruan voten e tyre pro kandidaturave te presidentit Topi qe pas mbledhjes se drekes se grupit parlamentare. Te vetmit qe nuk u shprehen deri ne oret e vona te mbremjes ishin deputetet e djathte. Ndonese PD mblodhi grupin e saj parlamentar, demokratet nuk bene publik asnje vendim mbi dekretet e kreut te shtetit deri ne mbremje. Sipas tyre, vota e cdo deputeti eshte e fshehte dhe nuk do te behet publike. Kete qendrim grupi i djathte e mbajti deri ne fund, ne momentin kur nisi votimi per dekretet e kreut te shtetit. Votimi qe vjen per te dyten here ndaj kandidaturave te presidentit per anetare te Gjykates se Larte vijoi deri pas mesnates se dites se djeshme. Kuvendi votoi per Aleksander Muskaj, Arjana Fullani, Andi Celiku, Evelina Qirjako, Guxim Zenelaj dhe Majlinda Andrea qe u perzgjodhen nga presidenti ne listen prej 105 kandidateve. Kandidatet jane Aleksander Muskajt, ish-anetar i KLD-se, aktualisht gjyqtar prane Gjykates se Apelit Tirane. Arjana Fullani, gjyqtare per njembedhjete vjet, aktualisht drejtore e Shkolles se Magjistratures prej tete vjetesh. Andi Celiku, gjyqtar ne Gjykaten e Rrethit Gjyqesor Tirane per 6 vjet, aktualisht avokat prej dhjete vjetesh. Evelina Qirjako, avokate prej nentembedhjete vjetesh. Guxim Zenelaj, gjyqtar per kater vjet, ndihmes ligjor ne Gjykaten e Larte per trembedhjete vjet, ish-avokat Pergjithshem i Shtetit, aktualisht anetar i KLD-se. Majlinda Andrea, gjyqtare prej gjashtembedhjete vjetesh Gjykaten e Rrethit Gjyqesor Durres.

Presidenti dakord per emrat e ministrave
E Shtune, 26 Korrik 2008

Presidenti i Republikes, Bamir Topi, jep pelqimin e tij per ndryshimet ne qeveri, duke i hapur rruge miratimit te tyre ne Kuvend. Me shpejt sesa pritej, kreu i shtetit firmosi per dekretet qe ndryshojne per te disaten here brenda pak viteve perberjen e kabinetit qeveritar "Berisha". Keshtu dje, Presidenti Topi dekretoi shkarkimin e Nard Ndokes nga posti i ministrit te Shendetesise, duke aprovuar plotesisht emerimin ne vend te tij te vajzes se republikanit Sabri Godo, Anila Godon. Po diten e djeshme, pa humbur kohe, duke qene se Kuvendi per kete sesion do te zhvilloje dhe dy seanca plenare, kreu i shtetit firmosi dhe emerimin e Fatos Bejes ne postin e ministrit te Arsimit. Kete vendim, Presidenti Topi e ndermori pas shkarkimit nga karrigia e ministrit te Genc Pollos, i cili u emerua ne detyren e numrit dy te qeverise, zevendeskryeministrit. Sipas procedures ligjore, ndryshimet ne kabinetin "Berisha", do te shkojne per votim ne seance plenare. Vetem pas votes se Kuvendit, ato do te quhen te miratuara. Per te mos humbur kohe, dekretet e Presidentit do te votohen ne seancen plenare te dites se hene. Pak dite para mbylljes se ketij sesioni parlamentar. I vetmi i humbur ne keto ndryshime eshte ministri i Shendetesise, Nard Ndoka, i cili mbetet pa post ministror dhe partia e tij pjese e koalicionit qeverises nuk do te kete asnje ministri. Ndryshimet ne kabinetin qeveritar priteshin te realizoheshin ne shtator te ketij viti, me nisjen e sesionit te ri parlamentar. Por presioni i Partise Republikane, aleate e qeverise, ndaj Kryeministrit dhe kabinetit te tij se nuk kishte asnje portofol ne qeveri, beri qe keto ndryshime te realizoheshin me shpejt nga sa pritej. Pas doreheqjes se ministrit te Mbrojtjes, Fatmir Mediu, nga detyra, per shkak te tragjedise se Gerdecit, republikanet nuk perfaqesoheshin ne qeveri me asnje minister. Situate qe duhet se aleatet kryesore te PD-se nuk e pertypnin per me gjate. Vendimi per ndryshime erdhi pas disa negociatave te vazhdueshme mes koalicionit te djathte ne pushtet. E duke qene se nderhyri ne kabinet, Kryeministri Sali Berisha mendoi qe te plotesoje dhe vendin bosh te zv/kryeministrit, i krijuar pas largimit te Gazmend Oketes ne Ministrine e Mbrojtjes. Ne keto ndryshime, Kryeministri nuk perfshiu PDK-ne qe per momentin eshte jashte kabinetit qeveritar. Rozeta Rapushi

http://www.panorama.com.al/index.php?id=17289

 

Berisha: Pse e ndryshova Qeverinë

» Vendosur: 29/07/2008 - 07:24

• Kryeministri Sali Berisha flet për herë të parë para deputetëve demokratë, lidhur me ndryshimet e fundit në qeveri. Ndërkohë që ai kishte anashkaluar totalisht grupin parlamentar, por edhe kryesinë e partisë, para se të çonte emrat e rinj për t’i dekretuar Presidenti Topi. 

ADI SHKEMBI

Në mbledhjen me dyer të mbyllura të grupit parlamentar, pas largimit të mediave kreu i qeverisë u ka shpjeguar deputetëve të tij lëvizjet e fundit në qeveri, të cilat ata do t’i votonin vetëm pak orë më vonë në parlament.
Argumentet e Berishës
Burime pranë mbledhjes së grupit parlamentar të Partisë Demokratike, bëjnë të ditur se kreu i qeverisë ka folur fillimisht për lëvizjet në dikasterin e arsimit. “Menduam që zotin Pollo të kalonte në postin e Zv.kryeministrit dhe zoti Beja të zërë vendin e tij në postin e ministrit të Arsimit. Zoti Beja e njeh shumë mirë atë fushë, pasi nga ajo fushë vjen”, mësohet të ketë thënë kryeministri Berisha. Por gjatë mbledhjes së djeshme ai ka folur për herë të parë edhe për konfliktin në Partinë Demokristiane. Megjithëse, në të gjitha daljet e tij publike nuk ka pranuar të prononcohet lidhur me zhvillimet në këtë parti, duke i konsideruar ato si ndërhyrje në punët e brendshme, Berisha dje ka folur hapur para deputetëve demokratë. “Vendosëm të largojmë zotin Ndoka nga posti i ministrit të Shëndetësisë, deri sa ata të zgjidhin problemet gjyqësore, që kanë me njëri-tjetrin për drejtimin e partisë. Në momentin që do të dalë kryetari i ligjshëm i asaj partie, unë do të jem gati të negocioj me ata, pasi PDK është pjesë e koalicionit të djathtë”, mësohet të ketë thënë kryeministri Berisha në mbledhjen, e cila nuk ka zgjatur më shumë se 10 minuta pas largimit të mediave.
Heshtja e deputetëve
Megjithëse ndryshimet e fundit në qeveri, nuk janë pritur edhe aq mirë nga deputetët e maxhorancës, askush prej tyre nuk ka folur dje në mbledhjen e fundit të grupit parlamentar. Me gjithë insistimin e kryeministrit për të diskutuar gjatë mbledhjes, e cila ishte parashikuar të zgjaste fare pak, deputetët nuk kanë preferuar të flasin. I vetmi zë publik deri tani, që ka folur për ndryshimet në qeveri ka qenë pikërisht, ish-ministri i Jashtëm, Besnik Mustafaj. Gjatë një takimi me elektoratin në zonën e tij në kryeqytet, Mustafaj është shprehur se ndryshimet në kabinetin qeveritar janë të pamjaftueshme. Mustafaj tha se i kishte mirëpritur emrat e rinj në qeverinë Berisha, por se kryeministri duhet të bënte ndryshime më rrënjësore, në shërbim të interesave të qytetarëve. I pyetur nga media pas firmosjes së dekreteve nga ana e Presidentit të Republikës, Bamir Topi, deputeti demokrat u shpreh se qeveria ka sërish nevojë për përmirësime. “Do t’i bëjmë analizën e nevojshme. Unë mendoj se ishin të pamjaftueshme si ndryshime. Unë shpresoja një formatim më të madh. Por duhet parë efikasiteti i tyre, pasi të vihen në provë. Unë ministrat e rinj i uroj për detyrën e re. Unë kam besim të plotë qoftë tek Godo, ashtu edhe tek Beja, që bëhen ministra për herë të parë, por ashtu edhe për z.Pollo, i cili është një politikan me eksperiencë tashmë, por qeveria ka përsëri nevojë për t’u kompletuar më mirë”, ka theksuar Mustafaj. Pas ndryshimeve në qeveri të ndërmarra një javë më parë nga kryeministri Berisha, janë rikthyer në kabinet republikanët e Fatmir Mediut, të cilët kanë marrë postin e kreut të Ministrisë të Shëndetësisë. PR-ja doli nga qeveria pas tragjedisë së 15 marsit në Gërdec, ndërkohë që kishte deklaruar se nuk do të rikthehej në kabinet deri sa të zbardhej komplet ngjarja. Ndërkohë, sipas këtyre ndryshimeve, kanë dalë nga kabineti demokristianët, të cilët zyrtarisht tani kanë vetëm dy poste zv.ministrash.

http://www.gazetatema.net/index.php?gjuha=0&category=0&id=2958

Mazhoranca miraton ndryshimet në qeveri, opozita abstenon emërimin e Pollos

Kuvendi ka miratuar dje me votat e mazhorancës ndryshimet në kabinetin qeveritar. Në lidhje me këtë çështje nuk ka pasur asnjë debat nga ana e deputetëve, megjithëse priteshin reagime të paktën nga PDK, e cila tashmë s’ka asnjë post ministri në qeveri. Opozita për emra të përveçëm votoi kundër, ndërsa në ndonjë rast, siç ishte rasti i Genc Pollos, nuk mori pjesë në votim.

Votat

Kështu, me 84 vota pro u miratua dekreti për shkarkimin e Genc Pollos dhe 30 kundër, ndërsa për emërimin e tij si zëvendëskryeministër votuan pro 87 deputetë, ndërsa pjesa tjetër nuk mori pjesë në votime. Për emërimin e Fatos Bejës në postin e ministrit të Arsimit votuan pro 81 deputetë dhe 54 kundër. Për shkarkimin e Nard Ndokës nga posti i ministrit të Arsimit votuan pro 72 deputetë dhe pati 9 abstenime, ndërsa opozita nuk mori pjesë në votim, ndërsa për emërimin e Anila Godos në postin e ministres së Shëndetësisë votuan pro 79 deputetë të mazhorancës. Nga ana e opozitës nuk pati komente në lidhje me këtë çështje, përveç deputetit Namik Dokle, i cili kërkoi që qeveria të angazhojë një ministër, i cili të mbajë kontakte të vazhdueshme me Kuvendin.

Nishani: Në janar fillon prodhimi i kartave të identitetit

Me 87 vota pro, asnjë kundër dhe me 47 abstenime të opozitës ka kaluar dje kontrata për kartat e identitetit me kompaninë “Sagem Security”. Ministri i Brendshëm, Bujar Nishani, deklaroi dje në Kuvend se “në fillim të muajit janar 2009 do të fillojë prodhimi i dokumenteve të reja të identitetit”. Ministri Nishani iu përgjigj pyetjeve të deputetëve në sallë, gjatë shqyrtimit të projektligjit “Për ratifikimin e kontratës koncesionare “Për prodhimin dhe shpërndarjen e kartave të identitetit dhe të pasaportave elektronike” ndërmjet Ministrisë së Brendshme të Shqipërisë dhe grupimit të “Sagem Securite” e Fondit Shqiptaro-Amerikan të Ndërmarrjeve”.

Duke u ndalur te çështja e hedhjes së të dhënave nga regjistri themeltar i shtetasve në regjistrin e ri elektronik, zoti Nishani theksoi se “kanë përfunduar dy proceset e para të hedhjes së të dhënave dhe tashmë vazhdon procesi i certifikimit të hedhjes së tyre”. Sipas tij, “deri tani rezultojnë 4.3 milionë rekorde, por mbetet ende edhe një element tjetër i rëndësishëm, siç është ai i përditësimit të të dhënave”.

Ministri i Brendshëm u shpreh se “numri i saktë i votuesve nuk mund të jepet, për sa kohë nuk ka përfunduar certifikimi i hedhjes së të dhënave në gjithë territorin e Shqipërisë”. Ai nënvizoi se duhet marrë parasysh dhe fakti se çdo ditë hyjnë në moshën e votimit shtetas të rinj. Por, kontrata e “Sagem”, është kundërshtuar nga opozita e cila është shprehur se është e pakuptimtë që kontrata të sillet për t’u miratuar në parlament. Sipas tyre, kontrata nuk është diskutuar më parë në komisione, plus që ka dyshime dhe për shkelje në hartimin e saj dhe paraqitjen