Partia Lėvizja e Legalitetit
Bulevardi Zog I, Tiranė.
www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Tiranė mė 23 qershor2009
Informacion pėr media
Kryetari i partisė Lėvizja e Legalitetit Ekrem Spahiu dhe kandidatėt e qarkut tė Durrėsit ishin nė Fushė-Krujė pėr ti dhėnė mbėshtetjen e tyre kandidatit Enver Kaloshi qė konkurron nėn siglėn e PLL-sė si pėrfaqėsues i Fushė-Krujės.
Gjatė kėtij takimi Spahiu u ndal nė pikat programore tė PLL qė kanė lidhje me familjen dhe tha se familja ėshtė qeliza bazė e shoqėrisė e cila duhet tė mbrohet dhe tė fuqizohet pėr tė ruajtur vlerat kombėtare dhe siguruar bashkekzistencėn e shėndetshme ndėrmjet brezave.
Pėr kėtė qėllim PLL do tė rrisė fondin e shpėrblimit tė familjeve pėr ēdo lindje, si dhe rrisė shpėrblimin pėr familjet me mė shumė se njė fėmijė; do tė nxisė nėpėrmjet lehtėsira fiskale brezat e rinj qė tė kujdesen prindėrit; do tė luftojė shfrytėzimin e fėmijėve tė mitur pėr punė; do tė zbatojė programe tė veēanta edukative qė stimulojė harmoninė familjare; do tė luftojė pėrdorimin e lėndėve narkotike; do tė rrisė kohėn e lejes sė lindjes dhe madhėsinė e shpėrblimit pėr nėnat qė kujdesen pėr foshnjat e tyre, etj.
Duke folur pėr rėndėsinė e zgjedhjeve parlamentare Spahiu bėri thirrje qė: Mė 28 qershor mbretėroret shqiptar, nacionalistet, legalistėt dhe mbėshtetėsit tanė qė besojnė nė Zot, qė duan vlerat, historinė, traditėn, qeverisjen e mirė, integrimin dhe tė ardhmen e tyre, tė votojnė partinė Lėvizja e Legalitetit e cila ndodhet me numėr 13 nė fletėn e votimit.
Zyra e shtypit e PLL
Partia Lėvizja e Legalitetit
Bulevardi Zog I, Tiranė.
www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Tiranė mė 22 qershor 2009
Informacion pėr media
Kryetari i partisė Lėvizja e Legalitetit e zhvilloi takimin e radhės nė Pėrmet ku ai prezantoi 5 kandidatėt e PLL tė listės shumė-emėrore pėr qarkun e Gjirokastrės zz. Hamet Shehu, Elisabeta Suti, Fejzo Fejzo, Batiar Kasaj dhe Mikel Braho.
Spahiu u pėrqendrua nė rishikimin e historisė dhe pėrmendi kongresin famėkeq tė Pėrmetit ku komunistėt shqiptar me njė vendim partiak ndaluan rikthimin e Familjes Mbretėrore nė Shqipėri.
Kryetari i PLL tha se Rishikimi i historisė ėshtė njė domosdoshmėri kombėtare pėr tė cilėn historianėt duhet tė thonė fjalėn e tyre dhe tė nxjerrin nė dritė historinė e vėrtetė dhe jo atė qė diktatura komuniste manipuloi pėr 45 vjet me radhė. Ėshtė e patolerueshme qė fėmijėt tanė edhe tani mbas 19 viteve demokraci tė mėsojnė nė tekstet shkollore njė histori tė manipuluar nga sistemi i kaluar.
Vend tė veēantė nė fjalėn e tij Spahiu i kushtoi arsimit dhe tha se PLL nuk mund tė pranojė qė tė rinjtė shqiptar tė dalin nga shkolla pa perspektivė profesionale dhe pa horizont pėr jetėn e tyre. Tė gjithė tė rinjtė duhet tė jenė tė punėsuar, ose tė kenė mundėsi tė vazhdojnė trajnime falas nė institucione publike dhe private. Objektivi i PLL ėshtė qė truri shqiptar ti shėrbejė Shqipėrisė, kudo qė tė jetė dhe nė mėnyrė prioritare brenda vendit.
Pėr kėtė qėllim PLL do ti japė prioritet shkollave dhe universiteteve publike nė tė gjithė vendin; do tė garantojė nivelet e arsimit nė shkollat dhe universitetet private, mė njė program bazė dhe standarde tė larta, si dhe me kontrolle sistematike nė mbrojtje tė studentėve dhe cilėsisė sė mėsimdhėnies; do tė financojė programe tė veēanta pėr rritjen e niveleve shkencore nė universitetet shqiptare; do tė stimulojė arsimin profesional pėr tė shtuar specialistėt nė profile tė ndryshėm; do tė stimulojė rikthimin dhe punėsimin nė atdhe tė gjithė tė diplomuarve jashtė vendit, etj.
Zyra e shtypit e PLL
Partia Lėvizja e Legalitetit
Bulevardi Zog I, Tiranė.
www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Tiranė mė 21 qershor 2009
Informacion pėr media
Kryetari i PLL Ekrem Spahiu prezantoi nė Prrenjas kandidatin Mislim Karriqi i cili bėn pjesė nė listėn shumė-emėrore tė kėsaj partie pėr qarkun Elbasan.
Nė takimin e organizuar me qytetarėt e Prrenjasit Spahiu tha se Shqipėria disponon pasuri tė shumta nėntokėsore dhe njė eksperience tė madhe nė sektorin e shfrytėzimit mineral. Partia Lėvizja e Legalitetit e konsideron industrinė e minierave si njė nga sektorėt prioritarė tė ekonomisė me mundėsi tė shumta dhe ende tė pashfrytėzuara pėr rritjen e tė ardhurave kombėtare, shtimin e eksporteve, uljen e papunėsisė dhe rritjen e standardit tė jetesės nė zonat rurale.
Pėr kėtė qėllim PLL do tė investojė nė zbulimin e rezervave tė reja minerale dhe shfrytėzimin intensiv tė atyre ekzistuese pėrmes stimulimit tė privatizimit me kushte tė favorshme pėr investitorėt dhe heqjen pėr njė periudhė 5 vjeēare tė tė gjitha detyrimeve fiskale pėr rinovimin e teknologjisė dhe vendet e reja tė punės. Gjithashtu PLL do tė stimulojė investimet nė industrinė e pėrpunimit tė mineraleve dhe do tė vendosė moratoriume nė taksat e kėtyre industrive pėr njė periudhė 10 vjeēare.
Nė njė kuadėr mė tė gjerė PLL do tė hartojė njė strategji zhvillimi tė vazhdueshėm dhe rritjeje ekonomike tė qėndrueshme qė do tė mobilizojnė tė gjitha potencialet e vendit duke pasur si qėllim parėsor zvogėlimin e varfėrisė dhe papunėsisė, zgjerimin dhe fuqizimin e sektorit privat, rritjen e konkurrencės dhe stimulimin e prodhimit vendas.
Nė takim merrnin pjesė edhe n/kryetari i PLL-sė z. Murat Basha si dhe kandidatėt e tjerė tė qarkut Elbasan.
Zyra e shtypit e PLL
Partia Lėvizja e Legalitetit
Bulevardi Zog I, Tiranė.
www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Tiranė, mė 20 qershor 2009
Informacion pėr media
Nė mbėshtetje tė fushatės elektorale tė PLL dhe kandidatit tė saj z. Sulejman Gjana, Lartėsia e Tij Princi Leka u takua nė Kukės me shtabin elektoral tė zotit Gjana dhe kandidatėve tė tjerė Brunilda Elezi, Xhemė Nezaj dhe Albert Lleshi .
Princ Leka tha se koalicioni Aleanca e Ndryshimit ėshtė i konsoliduar dhe gjatė fushatės elektorale po i mbėshtet argumentet e tij mbi veprimet dhe punėt e kryera gjatė kėtij mandati qeverisės. Ai tha se kjo ėshtė mėnyra mė e mirė e tė bėrit tė fushatės ku partitė e kėtij koalicionit tė Djathtė i kanė mundėsitė qė tė bazohen mbi veprat dhe se nuk ka vepėr mė tė madhe se rruga Durrės Kukės-Morinė.
Lartėsia e Tij Princ Leka vlerėsoi me nota superlative kandidatin Sulejman Gjanaj si drejtues tė PLL dhe mik tė Tij personal, i cili nė parlamentin e ardhshėm qė do tė dalė nga zgjedhjet e 28 qershorit do tė pėrfaqėsojė me dinjitet banorėt e qarkut Kukės.
z. Sulejman Gjana ėshtė pinjoll i njė familje nacionaliste tė rrethit tė Kukėsit, i lindur dhe arsimuar nė Perėndim, me njė pėrvojė tė gjatė politike si eksponent i diasporės shqiptare dhe mik i Familjes Mbretėrore. Aktualisht ai ėshtė Sekretar Politik i PLL dhe kryeson listėn e saj tė kandidatėve nė qarkun Kukės.
Zyra
e shtypit e PLL
Partia Lėvizja e Legalitetit
Bulevardi Zog I, Tiranė.
www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Tiranė mė, 19 qershor 2009
Informacion pėr media
Ndalesa e radhės e turit elektoral tė kryetarit tė PLL-sė Ekrem Spahiu ishte rrethi i Mirditės ku ai prezantoi nė Rrėshen 7 kandidatėt e listės shumė-emėrore tė PLL-sė pėr qarkun e Lezhės dhe nė veēanti z. Tom Biba qė si pėrfaqėsues i rrethit tė Mirditės.
Duke folur pėr investimet e rėndėsishme tė kėsaj maxhorance nė infrastrukturėn rrugore Spahiu tha se: Ndėrtimi i rrugės Durrės Kukės Morinė, pėrveēse bashkon dy pjesė tė kombit shqiptar, ka hapur perspektiva zhvillimi pėr gjithė veriun e vendit, por nė veēanti pėr Mirditėn e cila pėrshkohet nė tė gjithė gjatėsinė e saj nga ky aks rrugor. Gjatė mandatit tjetėr qeverisės do tė ndėrtohet rruga Klos(Mat) - Rrėshen qė do tė lidhė rrugėn e Arbrit me rrugėn Durrės-Kukės Morinė. Po ashtu do tė ndėrtohen edhe rrugė tė tjera nė zonat rurale qė do tė lidhin me kėto dy akse shumė tė rėndėsishėm komuna dhe fshatra tė tėra duke i shkėputur ato nga izolimi i deritanishėm.
Spahiu tha gjithashtu se rishkrimi objektiv i historisė vazhdon tė mbeten njė angazhim i pėrhershėm i PLL dhe se ėshtė e nevojshme qė personalitetet dhe figurat patriotike qė kanė ndėrruar jetė dhe janė varrosur jashtė vendit duhet tė nderohen dhe vlerėsohen nė vendin amė.
kryetari i PLL u shpreh optimist pėr fitoren e Aleancės sė Ndryshimit nė zgjedhjet e 28 qershorit dhe shtoi se partia Lėvizja e Legalitetit do tė jetė pjesė e pushtetit legjislativ dhe do tė bashkėqeverisė me Partinė Demokratike nė tė gjitha nivelet e pushtetit ekzekutiv duke shtuar nė programin e ardhshėm qeverisės vlerat e PLL dhe veēantėsitė e saj programore.
Zyra e shtypit e PLL
Partia Lėvizja e Legalitetit
Bulevardi Zog I, Tiranė.
www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Tiranė mė, 18 qershor 2009
Informacion pėr media
Kryetari i partisė Lėvizja e Legaliteti Ekrem Spahiu prezantoi kandidatėt e listės shumė-emėrore tė PLL-sė nė qarkun e Korēės zz. Nebi Ganellari, Petrit Kutrolli, Orjola ēaēellari, Nexhmedin Shkullaku, Lavdėrim Bajraktari, Gjenovefa Nini, Fatos Topalli, Dorina Hamolli, Sazan Meēo, Olger Larti, Arjan Pashollari, Artan Agolli dhe Altin Kapri si dhe i njohu qytetarėt nė Pogradec, Maliq, Ersekė dhe Bilisht me platformėn elektorale tė kėsaj partie.
Nė takimin e Bilishtit Spahiu nė fjalėn e tij u pėrqendrua nė programin e PLL pėr bujqėsinė dhe tha se Legaliteti do tė stimulojė krijimin e ndėrmarrjeve bujqėsore dhe blegtorale me dhėnien e kredive pa interes, si dhe heqjen pėr njė periudhė 2 vjeēare tė tė gjitha pagesave tė detyrimeve shoqėrore pėr ata qė do tė punėsojnė mė shumė se 5 persona. Po ashtu, PLL do tė subvencionojė njė pjesė tė kostos sė transportit tė prodhimeve bujqėsore nga prodhuesi tek konsumatori; do tė investojė nė dhoma frigoriferike nė tė gjitha zonat rurale ku do tė grumbullohen tepricat e prodhimit, me qellim qė tė futen pėrsėri nė treg nė periudha tė tjera gjatė vitit. Pėr tė mbrojtur ekonomitė e fermerėve shqiptarė nga katastrofat natyrore, PLL do tė krijojė njė fond tė veēantė sigurimi i cili do tė pėrdoret me transparencė nė rastet e nevojshme. Prioritet i Legalitetit do tė jetė rinegocimi i marrėveshjeve tė tregtisė sė lirė me vendet e rajonit dhe nxitja e eksportit tė produkteve tona bujqėsore drejt vendeve tė BE.
Spahiu i bėri thirrje tė pranishmeve qė nė zgjedhjet e 28 qershorit tė votojnė pėr partinė Lėvizja e Legalitetit me numrin 13 nė fletėn e votimit, sepse PLL ėshtė partia e traditės mė tė mirė shqiptare dhe qeverisjes efikase e cila gjatė gjithė historisė sė saj ka inspiruar integrimin e Shqipėrisė me Perėndimin, gjė qė do ta realizojė.
Zyra e shtypit e PLL
Albert Kahn, bankieri francez qė koleksionoi imazhet e Shqipėrisė sė 1913-ės |
» Dėrguar mė: 22/06/2009 - 13:47 |
|
Albania
and Kosova in Colour 1913
The Autochromes of the Albert Kahn Collection
Shqipėria dhe Kosova nė ngjyra 1913
Autokromat e koleksionit Alber Kan
Zhani Ciko, dirigjenti qė rrėfen dashurinė pėr muzikėn
Nga pasioni nė fėmijėri deri te Teatri i Operės dhe Baletit
Oliverta Lila
Ishte viti 1946. Nė Shqipėrinė e pasluftės, kur
kultura dhe institucionet qė duhetta prodhonin thuajse nuk ekzistonin, pėrpara
pasqyrės sė gardėrobės, njė burrė qėronte zėrin pėr tė kėnduar arie.
Ndėrsa nė shtėpinė e gjyshes, nė njė dhomė gjysmė tė errėt, shihte tė
studionte violinė me njė pėrqendrim tė jashtėzakonshėm dajėn e tij,
Nikolla Xoraqi. Nuk ėshtė njė rrėfim nostalgjik. I pėrket kujtimit tė njė
njeriu, asokohe nė vitet e para tė fėmijėrisė, qė tingujt operistikė do
ta ndiqnin gjithė jetėn. Sot, ai ėshtė artist, por edhe drejtues. Zhani
Cikos i vjen nė mend ky detaj, nė zyrėn e Teatrit Kombėtar tė Operės dhe
Baletit, aty ku ėshtė gati tė bėhet bilanci artistik i mbylljes sė njė
sezoni. Rikthimi nė fėmijėrinė e tij, aty ku nisi mbrujtja me muzikė, nuk
ėshtė njė udhėtim i shpeshtė pėr tė. Gjithnjė me njė qėndrim serioz,
apo qė ne na pėlqen ta quajmė diplomatik, e ka shumė mė tė lehtė tė
flasė pėr kalendarin e shfaqjeve, pėr titujt sfidues qė pėrzgjidhen pėr
tu vėnė nė skenė, pėr mėnyrėn e organizimit tė njė sezoni artistik,
pėr artistėt e ftuar, pėr problemet e vėnies sė njė shfaqjeje, pėr
detaje qė duhen plotėsuar... Qė prej vitit 2005, Zhani Ciko ėshtė nė
krye tė Teatrit tė Operės. Njė punė administrative, pėr tė cilėn ai
thotė se i erdhi mė shumė si njė koincidencė e jetės. "Unė e kam
filluar punėn time nė Teatrin e Operės pas pėrfundimit tė studimeve.
Fillimisht, nė orkestėr si koncertmaestėr pėr disa vite, mė pas si udhėheqės
artistik. Nė fillim tė viteve 70, atėherė kur tė gjithė menduam se po
pranohej njė vizion i hapur pas gjithė atyre viteve ngurtėsim, tė gjitha
ngjarjet qė rrodhėn pas vitit 73 deri te Pleniumi IV, treguan se ishim
ushqyer me njė iluzion. Si shumė tė tjerė, pėsova njė goditje qė mė
shmangu nga muzika pėr njė kohė tė gjatė. Nė 30-vjetorin e kėtij pėrjetimi,
kur kisha gjetur rrugėn time nė Radiotelevizion si drejtor artistik i
festivaleve, koncertet simfonike, etj., mu propozua tė rikthehem. Opera
kishte qenė njė institucion dhe njė gjini shumė e afėrt pėr mua, me
lidhjet tradicionale tė familjes sime, por edhe ndjesitė e mia, tė njė
artisti tė ri, por hezitova. Ngurroja kur mendoja nėse do tė mund tė
realizoja diēka. Nė fund, pranova tė provoj me ndėrgjegjen e pastėr se, nėse
nuk do tė arrija tė bėja diēka, me ndershmėri do tė kisha thėnė se
deri kėtu ėshtė aftėsia ime pėr tė qenė nė kėtė institucion",
shprehet Ciko. Kėto ditė nuk janė shumė tė zhurmshme nė Teatrin e Operės.
Nuk dėgjohen nėpėr shkallė zėra tenorėsh apo baritonėsh tė mbėrthyer
nga ethet e ndonjė premiere tė madhe. Ka mbetur vetėm njė mbrėmje gala qė
do tė mbyllė sezonin artistik. Gjatė verės, edhe ky institucion arti do tė
bjerė nė heshtje, pėr tiu rikthyer aktivitetit nė shtator. Ciko e quan
kėtė njė sezon sfidues pėr pikėsynimet e institucionit, por edhe pėr
artistėt qė gjatė kėtyre muajve janė bėrė protagonistė tė ngjarjeve tė
pėrjetėsuara shekuj mė parė nga kompozitorė me emėr. "Ėshtė njė
vit qė na ēon nė kufijtė e realizimit tė konceptit pėr vėnien nė lėvizje
tė kėtij institucioni tė madh qė ėshtė Teatri i Operės dhe Baletit. Ky
vit filloi me 55-vjetorin e TOB-it, njė jubile i ndėrmjetėm qė nuk kaloi
pa u kujtuar, vijoi me katėr premiera nga shtatori nė dhjetor si Carmina
Burana, Lucia di Lamermur, Triptiku i Puēinit deri te Kopelja.
Ishte njė sfidė qė e riktheu ritmin e institucionit pas njė periudhe tė
vogėl hamendjesh tė nxitura artificialisht. Kėshtu, kalendari vazhdoi deri
nė kėto ditė ku mbetet vetėm akti final i mbylljes sė njė sezoni me njė
gala, organizuar nė bashkėpunim me Teatrin e Vjenės, qė synon prezantimin
e talenteve tė reja nė fushėn e operės, zėrat e mėdhenj tė sė nesėrmes,
me kėngėtarėt mė tė mirė tė Europės Qendrore dhe Juglindore",
tregon Ciko. Nė vazhdimėsi tė titujve tė ngjitur nė skenė pėrmend operėn
"Norma", baleti "Gjenerali i ushtrisė sė vdekur", operėn
"Andrea Chenier", vepra e Hajdenit "Krijimi i botės",
opera "Falstaff", baleti "Rajmonda dhe Spartaku", pa pėrfshirė
koncerte tė tjera tė realizuara gjatė vitit. Duke iu referuar edhe
shfaqjeve qė priten tė vihen nė shtator-dhjetor 2009, Ciko e konsideron si
kalendarin e sfidave tė operės. "Tė flasėsh pėr realizime dhe pėr
tituj tė tillė, tregon hapin me tė cilin ecet, por nė asnjė mėnyrė kjo
nuk i zbeh problemet qė sjell ēdo interpretim nė skenė, ēdo realizim i njė
vepre, ēdo koordinim i kėsaj ndėrmarrjeje tė madhe ndėrartistike me artin
vokal, muzikor, instrumental, me artin pamor deri te detaje tė vogla. Pastaj
vjen pritja qė i bėn publiku njė realizimi, kritikat qė vijnė pas tyre, qė
ndonėse askush nuk i pėlqen, na ndihmojnė tė kuptojmė se si mund tė bėhet
mė mirė puna", shprehet Ciko. Si ėshtė dita e drejtorit tė
institucionit tė vetėm operistik? "Nis dhe mbaron nė kėtė godinė",
thotė Ciko, i cili me humor kujton se vite mė parė, kur ishte i ftuar pėr
njė koncert nė Rumani, kishte pyetur se si mundet qė Opera e kėtij vendi tė
arrijė nivelin e lartė profesional? "Qė nė ditėn qė ka ardhur,
drejtori ka marrė njė krevat me vete nė zyrė", kishte qenė pėrgjigjja.
Pėr tė, Opera ėshtė njė botė e tėrė dramash, lotėsh, shpeshherė dhe
me nota komizmi. Tė gjitha kėto ndodhin nė prapaskenė. "Ėshtė shumė
komplekse. Ka gjithnjė artistė qė pėrgatiten, qė vuajnė, njėri do tė kėndojė
premierėn, tjetri ėshtė i pakėnaqur, tjetri shkon mirė me regjisorin,
tjetri ka probleme me dirigjentin... Duhet tė pėrgjigjesh jo pėr individė,
por pėr kolektiva tė tėra", vazhdon rrėfimin drejtori. Sigurisht qė
posti i drejtorit e ka larguar paksa nga skena dhe nga roli i dirigjentit.
Gjithsesi, pėr tė "ka rėndėsi tėrėsia e realizimit tė njė vepre,
jo faktit qė i binden shkopit tim. Kur realizohet njė vepėr, unė konsumoj
diēka nga kėnaqėsia ime". Nėse pozicioni i drejtorit erdhi pas viteve
pėrvojė, a do tė kishte bėrė ai diēka tjetėr nė jetė? "Ka
gjithmonė njė moment kur njeriu mėrzitet dhe mendon qė do ta lėrė kėtė
rrugė pėr tė bėrė diēka tjetėr. Asnjėherė nuk e kam gjetur se cila do
tė ishte rruga tjetėr e imja, pavarėsisht nga prirjet. Mė pėlqente letėrsia,
vizatimi, piktura, ndėrsa hobi im qė nė moshė tė vogėl ka qenė turizmi".
Ėshtė i vetėdijshėm se ēdo post drejtuesi nuk ėshtė i pėrhershėm.
Teksa biseda tė ēon nė kėtė argument, Ciko shprehet se "kam ndėrtuar
shkollėn time tė drejtimit tė kėtij institucioni qė mė duket se nuk mund
tė cenohet nga konceptet administrative sa kohė qė funksionon. Sigurisht qė
ka edhe njė kohė biologjike apo rrethana tė tjera. Unė jam i kėnaqur qė
deri mė sot kam realizuar disa synime, ndonėse mbeten ende disa sfida
profesionale pėr tu pėrmbushur. "Detyra ime si muzikant qėndron nė
formimin dhe stimulimin e elementit tė ri qė jeta e institucioneve tė
vazhdojė nė mėnyrė tė natyrshme. Kjo pėrbėn sfidė pėr kėdo qė ėshtė
idealist nė kryerjen e punėve nė institucionet shtetėrore".
s'ka pėr ta prekur.
Amerika dhe Anglia nuk duan qė Shqipėria t'i pėrkasė Italisė, sepse
kjo do tė forcojė Italinė; nuk duan qė ajo t'i pėrkasė Greqisė,
pasi kjo do tė forcojė Greqinė; nuk duan qė Shqipėria t'i pėrkasė
Jugosllavisė. Pėr mė tepėr, Amerika nuk do qė Shqipėria t'i pėrkasė
Anglisė
Nė pjesėn e fundit tė bisedės mes Stalinit dhe Hoxhės, pjesė e
librit me dokumente tė botuar nė Moskė nė vitin 1998, me titull
"EUROPA LINDORE, nė dokumentet e arkivave ruse, 1944-1953",
botuar nė shqip shqiptar nga publicisti i mirėnjohur Ymer Minxhozi,
preket tema e nxehtė e pėrplasjeve tė shteteve tė ndryshme pėr copėtimin
e Shqipėrisė. Udhėheqėsi sovjetik e kėshillon udhėheqjen shqiptare qė
tė mos ngacmojė fuqitė e mėdha, nėse nuk do tė ketė probleme me to.
"Pavarėsia e Shqipėrisė ėshtė siguruar me Deklaratėn e tri
fuqive, Amerikės, Anglisė dhe BRSS"- e siguron ai Hoxhėn, i cili,
megjithatė, pėr 40 vitet e mė pasme nuk reshti tė sulmuari
imperializmin dhe revizionizmin, qė kėrkonte tė pushtonte, sipas tij
Shqipėrinė komuniste, tė izoluar me mjerimin e vet.
(Vijon nga numri i kaluar)
Pėrderisa nė Rusi s'kishte kėrcėnim tė drejtpėrdrejtė nga jashtė,
borgjezia kombėtare ruse ishte armiku i papajtueshėm i revolucionit.
Lufta me tė zgjati disa vjet. Borgjezia ruse nuk ishte patriote.
Ajo thėrriste nė ndihmė francezėt dhe anglezėt, i bėnte thirrje
intervencionit. Shokėt shqiptarė, nė politikėn e tyre, nuk duhet tė
kopjojnė atė qė ndodhi nė Rusi ose nė vende tė tjera. Ata duhet tė
mbajnė parasysh veēoritė e vendit.
Po qe se nė Shqipėri do tė gjenden kapitalistė tė vegjėl qė do tė
ēelin ndėrmarrje, dyqane apo punishte tė vogla, atyre u duhen dhėnė
patenta, t'u vihen taksa, por t'u jepet mundėsi tė merren me veprimtari
tregtare dhe industriale, deri sa tė forcohet ekonomia e Shqipėrisė.
Dhe kur tė ndodhė kjo, atėherė do tė krijohet njė tjetėr situatė
dhe mund tė shtrohet rishtas ēėshtja e borgjezisė. Shoku Stalin pyet
sa veta kanė ardhur nė pėrbėrje tė delegacionit shqiptar. Hoxha pėrgjigjet
se nė delegacionin shqiptar ka 8 veta. Shoku Stalin kėrkon qė tė pėrmenden
anėtarėt e delegacionit, duke treguar postet qė ata mbajnė.
Hoxha pėrgjigjet qė delegacioni qeveritar shqiptar pėrbėhet nga ai,
kryetari i Komisionit tė Planit tė Shtetit Spiro Koleka, zėvendėskryetari
Komisionit tė Planit tė Shtetit Koēo Theodhosi, zėvendėsministėr i
tregtisė Vasil Kati, zėvendėsministėr i industrisė Xhafer Spahiu, zėvendėsministėr
i punėve botore Shinazi Dragoti, zėvendėsshefi i Shtabit tė Pėrgjithshėm
kolonel Nexhip Vinēani.
Pėrveē kėtyre, nė pėrbėrje tė delegacionit ėshtė pėrfshirė edhe
pėrfaqėsuesi tregtar i Shqipėrisė nė Moskė, Theohar Fundo. Hoxha
shton se qeveria shqiptare cakton Koēo Theodhosin si pėrfaqėsues tė
sajin nė Kėshillin e Ndihmės Ekonomike Reciproke.
Shoku Stalin pyet se kush ėshtė komandant i pėrgjithshėm i ushtrisė
shqiptare. Hoxha pėrgjigjet se komandant i pėrgjithshėm ėshtė ai vetė.
Shoku Stalin thotė qė sovjetikėt, bolshevikėt, kanė njė parim tė
tillė nė ndėrtimin e organeve udhėheqėse tė shtetit: nėse nė vend
predominojnė myslimanėt, nė qeveri shumica duhet t'u pėrkasė po ashtu
myslimanėve.
Popullit s'duhet t'i dhunohet feja. Populli s'ka pėr ta kuptuar pse nė
krye tė qeverisė qėndrojnė jo myslimanėt, nė njė kohė kur nė vend
shumica janė myslimanė. Kėto janė gjėra elementare, por nė
Jugosllavi s'e kanė kuptuar kėtė.
Natyrisht, kjo s'do tė thotė qė nė qeveri duhet tė jenė vetėm
myslimanėt, duhen zgjedhur njerėz tė aftė nga pakicat kombėtare pėr
tė ruajtur unitetin e popullit. Pjesėmarrja nė qeveri e pėrfaqėsuesve
tė pakicave kombėtare dhe fetare do t'i sigurojė stabilitet vendit.
Shoku Stalin thotė se do tė pyesė a i kanė marrė shqiptarėt nga BRSS
pajisjet pėr ushtrinė, gjė qė nė kohėn e vet e ka kėrkuar shefi i
Shtabit tė Pėrgjithshėm tė Shqipėrisė. Hoxha pėrgjigjet qė hėpėrhė
ata pajisje s'kanė marrė, por, siē ka dėgjuar, ato janė nė rrugė.
Shoku Stalin thotė se ishte vendosur tė dėrgoheshin kėto pajisje.
Hoxha kėrkon leje tė kalojė nė problemet ekonomike dhe thotė se nė
Shqipėri ėshtė hartuar njė plan dyvjeēar i rimėkėmbjes sė ekonomisė
popullore tė vendit.
Ky plan parashikon, sė pari, krijimin e ndėrmarrjeve tė reja
industriale pėr prodhimin dhe pėrpunimin e tekstilit, pambukut, sheqerit,
pyjeve pėr lėndė ndėrtimi e tė mallrave tė tjera pėr nevojat e vetė
Shqipėrisė.
Sė dyti, nė plan i kushtohet vėmendje forcimit tė punimeve nė fushėn
e kėrkimeve gjeologjike dhe zgjerimit tė nxjerrjes sė mineraleve.
Parashikohet gjithashtu tė ndėrtohet naftėsjellėsi Patos-Vlorė dhe njė
uzinė pėr pėrpunimin e naftės me kapacitet 150 mijė tonė nė vit.
Plani parashikon pėrpunimin dhe zbulimin e mineraleve tė tillė si bakri,
kromi, bitumi. Sipas planit, duhet tė ndėrtohet njė central elektrik pėr
tė siguruar me energji kombinatin e tekstileve. Lidhur me transportin
plani parashikon forcimin e transportit automobilistik dhe vazhdimin e ndėrtimit
tė hekurudhės Durrės-Elbasan.
Pėr sa i pėrket bujqėsisė, sipas planit, mendohet tė shtohet sipėrfaqja
e tokave nėn ujė, me anėn e pėrdorimit tė agroteknikės sė re. Plani
nuk parashikon shtimin e prodhimit tė makinave bujqėsore, pasi pėr
vendin mjaftojnė ata traktorė qė ai ka marrė nga Bashkimi Sovjetik.
Shoku Stalin pyet ēfarė hekurudhe mendohet tė ndėrtohet. Hoxha pėrgjigjet
qė nė Shqipėri ėshtė duke u ndėrtuar hekurudha Durrės-Elbasan.
Vitin e kaluar u ndėrtua pjesa e parė e kėsaj rruge, Durrės-Peqin me
njė gjatėsi prej 37 km. Plani dyvjeēar parashikon ndėrtimin e sektorit
nga Peqini nė Elbasan me gjatėsi 30 km. Shoku Stalin pyet nėse shqiptarėt
kanė marrė shina nga BRSS.
Hoxha pėrgjigjet qė shinat, vagonat dhe materialet e pajisjet e tjera
shqiptarėt i kanė marrė. Hoxha thotė se plani dyvjeēar parashikon
gjithashtu zgjerimin e rrjetit tė shkollave dhe shtimin e numrit tė
shtretėrve nė spitale.
Pėr realizimin e planit Shqipėria shpreson nė ndihmėn nga ana e
Bashkimit Sovjetik me makineri e pajisje.
Nga ana tjetėr, Shqipėria ka pėrfunduar edhe marrėveshje tregtare me
vendet e demokracisė popullore dhe ka marrė kredi nga Ēekosllovakia,
Hungaria dhe Polonia. Tani njė delegacion shqiptar ėshtė duke zhvilluar
bisedime me Rumaninė, dhe pastaj do tė niset pėr nė Bullgari.
Shoku Stalin pėrgjigjet se ne do tė japim ndihmė aq sa do tė jetė e
mundur. Duke bėrė shaka, shoku Stalin thotė qė ne shpresojmė se vetė
shqiptarėt gjithashtu do tė punojnė. Hoxha thotė se shqiptarėt do tė
vėnė tė gjitha forcat pėr realizimin e planit.
Hoxha deklaron se Shqipėria dėshiron tė bėjė edhe njė kėrkesė pėr
dėrgimin e specialistėve sovjetikė, ndėr tė tjera, pėr tė ndihmuar
nė ndėrtimin e kombinatit tė tekstileve dhe atij tė sheqerit.
Shoku Stalin pėrgjigjet se ne njerėz do tė dėrgojmė, por qė nė
Shqipėri duhen pėrgatitur kuadrot e veta. Njerėzit tanė do tė qėndrojnė
nė Shqipėri pėrkohėsisht, pastaj do tė kthehen nė Bashkimin Sovjetik.
Shqipėria duhet tė ketė kuadrot e veta tė pėrhershme kombėtare, kjo
ėshtė gjėja mė e rėndėsishme.
Hoxha thotė se qeveria shqiptare do tė bėjė gjithēka qė tė shkojė
nė kėtė rrugė. Hoxha deklaron se qeveria shqiptare drejton njė kėrkesė
pėr tė dėrguar nė Shqipėri njė grup pėr kėrkime gjeologjike, si
dhe njė grup pėr tė studiuar burimet elektroenergjitike tė Shqipėrisė.
Shoku Stalin pėrgjigjet se kjo mund tė bėhet.
Shoku Stalin pyet nėse ka nė Shqipėri qymyr. Hoxha pėrgjigjet qė
qymyr nė Shqipėri ka pak, disa shtresa tė tij ndodhen nė rrethet e
Tiranės dhe tė Korēės. Pėrveē kėsaj, italianėt kanė zbuluar
vendburime qymyri mė nė jug tė Shqipėrisė.
Shoku Stalin pyet me se punojnė hekurudhat, me qymyr apo me naftė. Hoxha
pėrgjigjet qė hekurudhat punojnė me qymyr, por qymyri nė Shqipėri nuk
ėshtė i mirė. Hoxha thotė qė tani pėr Shqipėrinė njė problem tė
madh pėrbėn organizimi i udhėheqjes sė organeve tė sigurimit tė
shtetit.
Lidhur me kėtė qeveria shqiptare lutet tė lejohet tė dėrgojė nė
BRSS 20 oficerė nė kurse speciale. Pasi tė kenė kryer kursin kėta
oficerė, qeveria shqiptare do tė dėshironte tė dėrgonte edhe 20
oficerė.
Po qe se kjo ėshtė e pamundur, qeveria shqiptare lutet tė dėrgohen nė
Shqipėri disa instruktorė sovjetikė, tė cilėt do tė mund tė
organizonin kurse tė tilla nė Shqipėri. Shoku Stalin pėrgjigjet qė
oficerėve qė do tė vinė nė BRSS nė kurse speciale do t'u duhet nė
fillim tė mėsojnė gjuhėn ruse dhe pastaj tė merren me vetė punėn.
Prandaj efekti do tė jetė mė i shpejtė, po qe se do tė dėrgojmė nė
Shqipėri instruktorė. Hoxha thotė se Shqipėria ka nevojė gjithashtu pėr
dy instruktorė pėr Ministrinė e Punėve tė Brendshme: njė instruktor
pėr policinė dhe tjetri pėr ndjekje penale.
Shoku Stalin thotė se instruktorė tė tillė mund tė dėrgohen. Hoxha
pyet nėse qeveria shqiptare mund tė marrė nė BRSS materiale tė
shkruara mbi punėn dhe organizimin e organeve tė policisė.
Shoku Stalin pėrgjigjet qė qeveria shqiptare mund tė marrė materiale tė
tilla. Hoxha thotė se do tė dėshironte tė prekė edhe njė ēėshtje
shumė tė rėndėsishme pėr Shqipėrinė. Puna ėshtė qė shifrat
shqiptare janė hartuar nė bazė tė kodit jugosllav. Prandaj jugosllavėt
kanė mundėsi tė deshifrojnė tė gjitha telegramet shqiptare.
Qeveria shqiptare lutet tėdėrgohet njė instruktor sovjetik, i cili mund
tė ndihmojė Ministrinė e Punėve tė Brendshme pėr hartimin e njė
shifre tė re. Shoku Stalin interesohet nėse duhet njė instruktor i tillė
pėr Ministrinė e Punėve tė Jashtme.
Shoku Stalin pyet nėse MPJ e Shqipėrisė pėrdor shifėr. Hoxha pėrgjigjet
qė MPJ e Shqipėrisė pėrdor shifėr, por kjo shifėr ruhet pranė
Ministrisė sė Punėve tė Brendshme.
Hoxha thotė se qeveria shqiptare lutet gjithashtu tė na dėrgohen dy
impiante radiopelengatore me pajisjet dhe teknikėt e duhur.
Hoxha shton se organet e sigurimit tė shtetit tė Shqipėrisė kanė
konstatuar se nė Shqipėri ka disa radiotransmetues tė fshehtė, njėri
prej tė cilėve ėshtė vendosur diku nė zonėn e qytetit tė Shkodrės.
Shoku Stalin pėrgjigjet qė impiante radiopelengatore mund tė dėrgojmė.
Shoku Stalin thotė se shoku Vishinskij do tė jetė drejtues pėr pėrgatitjen
e pėrgjigjeve delegacionit qeveritar shqiptar dhe se ai do t'i shqyrtojė
tė gjitha kėrkesat. Hoxha mund t'i parashtrojė shokut Vishinskij tė
gjitha ēėshtjet qė i interesojnė qeverisė shqiptare. Shoku Stalin pėrsėrit
qė ne do ta ndihmojmė Shqipėrinė.
Hoxha thotė se do tė donte tė prekte ēėshtjen jugosllave. Marrėdhėniet
ekonomike dhe politike midis Shqipėrisė dhe JugosIlavisė janė ndėrprerė.
Shoku Stalin pyet nga kush janė ndėrprerė kėto marrėdhėnie.
Hoxha thotė se kėto marrėdhėnie janė ndėrprerė nga Shqipėria.
Hoxha thotė se jugosIlavėt po zhvillojnė njė propagandė tė sforcuar
kundėr Shqipėrisė, si nga territori i vetė Jugosllavisė, ashtu edhe
brenda Shqipėrisė, duke krijuar atje nė mėnyrė metodike rrjetin e vet
agjenturial.
Veē kėsaj, jugosllavėt bėjnė njė propagandė intensive nė kufijtė
veriorė tė Shqipėrisė, duke u pėrpjekur tė nxitin qytetarėt
shqiptarė tė arratisen nga Shqipėria nė Jugosllavi. Kjo propagandė ka
pasur njėfarė suksesi, dhe njė numėr mjaft i madh fshatarėsh ėshtė
arratisur nė Jugosllavi nga Shqipėria veriore.
Jugosllavėt pėrpiqen tė marrin nė duart e veta udhėheqjen e bandave qė
po bėjnė kėrdinė nė rrethet veriore tė Shqipėrisė. Udhėheqėsit
jugosllavė pėrpiqen tė bashkojnė dhe tė organizojnė elementėt
reaksionarė brenda Shqipėrisė, nė mėnyrė qė me ndihmėn e tyre tė
pėrmbysin regjimin ekzistues nė Shqipėri.
Pak kohė mė parė u zbulua njė bandė e drejtuar ngamisioni jugosIlav
dhe mė 21 mars banditėt dolėn para gjyqit shqiptar. Shoku Stalin pyet nėse
ka nė Shqipėri ambasador jugosllav dhe nėse janė ruajtur marrėdhėniet
diplomatike. Hoxha pėrgjigjet pozitivisht. Hoxha thotė se shqiptarėt po
ashtu nuk rrinė duarlidhur.
Ata zhvillojnė veprimtarinė e vet kundėr trockistėve jugosllavė dhe
mbajnė kontakt me pakicėn shqiptare qė jeton nė Jugosllavi. Pėrveē kėsaj,
shqiptarėt kanė organizuar emigracionin e jugosllavėve, ndonėse edhe
ndaj jugosllavėve qė vijnė nė Shqipėri na duhet tė mbajmė njė qėndrim
shumė tė kujdesshėm, pasi midis tyre ka njerėz tė Rankoviēit.
Shoku Stalin vėren qė Rankoviēi po i pėrhap agjentėt e tij. Hoxha
thotė se, pėr mendimin e tij, klika e Titos do tė asgjėsohet si
rezultat i luftės politike qė do tė kthehet nė njė lėvizje partizane
tė armatosur. Shoku Stalin thotė se kjo nuk pėrjashtohet.
Hoxha, duke kaluar nė ēėshtjen greke thotė se shokėt shqiptarė do tė
donin tė mėsonin mendimin e shokut Stalin pėr ēėshtjen nė se Shqipėrinė
e rrezikon njė sulm i drejtpėrdrejtė nga ana e Greqisė, duke pasur
parasysh provokacionet e pėrhershme tė trupave monarkofashiste dhe
gjithfarė komplotesh pėr ndarjen e Shqipėrisė.
Morali i ushtrisė monarkofashiste nė Greqi ėshtė shumė i ulėt, pavarėsisht
nga ndihma e vazhdueshme amerikane pėr ushtrinė greke. Nė tė njėjtėn
kohė, gjendja morale e ushtrisė demokratike ėshtė e lartė.
Ushtria demokratike greke tani ėshtė pajisur dhe armatosur mirė. Hoxha
thotė se megjithatė disa momente nė qėndrimin e shokėve grekė
ngjallin dyshime.
Ndėr tė tjera, ai, Hoxha, ėshtė i mendimit qė ushtria demokratike e
Greqisė ėshtė e shkėputur nga populli, me qenė se monarkofashistėt
po e evakuojnė popullsinė nga rajonet qė kėrcėnohen nga ushtria
demokratike, kurse ushtria demokratike nga ana e saj po evakuon nė Shqipėri
popullsinė nga rajonet e zėna prej saj.
Shoku Stalin sqaron se kjo ndodh nė ato vende ku zhvillohen luftime.
Hoxha pajtohet me kėtė. Hoxha thotė se atij i duket disi e ēuditshme
forma e organizimit tė udhėheqjes nė qeverinė dhe ushtrinė e Greqisė
demokratike.
Nga biseda me Zahariadhisin dhe me shokėt grekė Hoxhės iu krijua pėrshtypja,
se ata nė njėfarė mase e errėsojnė rolin udhėheqės tė partisė. Nė
ushtri s'ka komisarė politikė. Zahariadhis, pėr shkak tė njė modestie
tė pakuptueshme, pėr Hoxhėn, deri tani nuk ėshtė kryetar i qeverisė.
Hoxha ėshtė i mendimit qė tė gjitha kėto janė shkaktuar nga gabimet
e kohės sė Markosit, kurse nė ēėshtjen e komisarėve politikė ndiqet
reflektimi i gabimeve tė mėparėshme tė EAM-it dhe ELAS-it.
Shoku Stalin thotė se shokėt grekė nuk e afishojnė rolin e partisė
komuniste, sepse u bėjnė apel masave demokratike dhe duan tė tregojnė
qė luftėn e bėn i gjithė populli. Kėtu ata veprojnė drejt.
Pėrsa u pėrket komisarėve politikė, ata nuk ekzistojnė mė as nė
ushtrinė sovjetike. Komisarėt politikė nuk duhen kur udhėheqja e
ushtrisė nė fakt u pėrket vetė komunistėve. Shoku Stalin thotė se
llafet lidhur me copėtimin e Shqipėrisė janė sajuar pėr tė frikėsuar
shqiptarėt.
Siē dihet, pavarėsia e Shqipėrisė ėshtė siguruar me Deklaratėn e
tri fuqive, Amerikės, Anglisė dhe BRSS. Natyrisht, Deklarata mund tė
shkelet, por kjo s'ėshtė aq e lehtė.
Pėr sa u pėrket grekėve tė Caldarisit, ata mezi qėndrojnė nė kėmbė
qė tė flasin seriozisht pėr copėtimin e Shqipėrisė. Nė qoftė se
shqiptarėt do tė mbajnė qėndrim tė drejtė, nuk do t'i shajnė shumė
imperialistėt, nuk do t'i cytin ata, por do tė sillen mė me modesti,
Shqipėrinė askush s'ka pėr ta prekur.
Amerika dhe Anglia nuk duan qė Shqipėria t'i pėrkasė Italisė, sepse
kjo do tė forcojė Italinė; nuk duan qė ajo t'i pėrkasė Greqisė,
pasi kjo do tė forcojė Greqinė; nuk duan qė Shqipėria t'i pėrkasė
Jugosllavisė. Pėr mė tepėr, Amerika nuk do qė Shqipėria t'i pėrkasė
Anglisė. Pėr kėtė shkak ata janė pėr ruajtjen e pavarėsisė sė
Shqipėrisė.
Biseda zgjati 2 orė e 10 minuta.
Shėnimet i mbajti V. Erofejev.