Le bureau de
la Cour Royale d'Albanie à Paris a le plaisir de vous annoncer que la dépouille
du Roi des Albanais Zog Ier, décédé en France en 1961, sera transférée en
Albanie à l’occasion du centenaire de l’indépendance.
Une cérémonie
a eu lieu le 14 novembre à 11h00 au Cimetière Parisien de Thiais (261
avenue de Fontainebleau, 94320 Thiais) en présence du
Prince Leka II, de Monsieur Laurent Stefanini, Chef du Protocole du Président de
la République Française, du Général Patrick Bazin, représentant le Gouverneur
militaire de Paris, de Monsieur Alain Thirion, représentant le Préfet de Paris,
de Monsieur Jean-Yves Camus, représentant le Président de la commune de
Paris, de Monsieur Renaud Muselier, ancien Secrétaire d'Etat aux Affaires
étrangères, de Monsieur Skender Zogu, neveu du Roi Zog, du Commandant Hylle
Spahija, ADC de S.M. Leka Ier, du Ministre de l'Intégration, Madame
Majlinda Bregu, du Vice-ministre de l'Intérieur, Monsieur Arben Ristani, du
Vice-ministre de la Défense, Monsieur Ekrem Spahiu, de S.E Monsieur
l'Ambassadeur d'Albanie à Paris, Ylljet Aliçka, de S.E Monsieur l'Ambassadeur de
Macédoine à Paris, Agron Buxhaku, de S.E le Ministre Conseiller du Kosovo à
Londres, Destan
Bejtullah, de la princesse
Chantal de France et son époux, le baron François-Xavier de Sambucy
de Sorgue, de la
princesse Maria-Pia, fille aînée du roi Humbert d'Italie et son époux, le prince
Michel de Bourbon-Parme, cousin germain de la reine du Danemark, de la princesse
Nesrine Toussoun d'Egypte, du
prince Fayçal bey de Tunis, et de Monsieur Antony Bailey
représentant le duc de Castro, chef de la Maison Bourbon-Sicile.
La levée
du corps du roi Zog Ier et la procession se sont déroulées devant la
haie d'honneur formée par une unité de la Légion étrangère, unité dans laquelle
avaient servi, sous les couleurs de la France Libre, différents membres de la
Famille royale d'Albanie et de la Cour royale, entre 1942 et 1945, afin de
contribuer à la libération de laFrance.
La cérémonie
officielle d’inhumation du Roi des Albanais Zog Ier se tiendra le 17
novembre à Tirana. Le Roi des Albanais Zog Iersera inhumée aux côtés de la reine Géraldine, du
roi Leka Ier et de la reine Susan, dans le mausolée de la Famille
Royale, lors d'une cérémonie officielle organisée par l'Etat albanais.
Assisteront aux cérémonies les membres des familles royales de Bourbon,
d'Orléans, de Savoie, de Tunisie, d'Egypte, de Roumanie, du Monténégro, ainsi
que SAI le grand-duc Georges Romanov.
SKENDER ZOGU
Porte-parole de la famille Royale
Cmdt. HYLLE SPAHIJA
A.D.C de Feu Sa Majesté Leka I Roi
des Albanais
Dr. PATRICE NAJBOR
Conseiller du Bureau de Paris de
la représentation de la famille Royale d'Albanie
THOMAS FRASHËRI
Conseiller pour les Ordres
équestres de la Couronne d'Albanie
THE
INTERNATIONAL COMMISSION AND ASSOCIATION ON NOBILITY (TICAN)
UNDER THE PATRONAGE OF H.R.H. CROWN PRINCE LEKA II OF THE
ALBANIANS
The office of the Royal Court of Albania in Paris is pleased to announce
that the remains of King Zog I of the Albanians, died in France in 1961,
will be transferred to Albania for the occasion of the centenary
independence.
A ceremony was held on November 14 at 11:00 am at Parisian Thiais
Cemetery (261 avenue de Fontainebleau, 94320 Thiais) in the presence of
Prince Leka II, Mr. Laurent Stefanini, Chief of Protocol of the
President of the French Republic, General Patrick Bazin representing the
military Governor of Paris, Alain Thirion, representing the Prefect of
Paris, Jean-Yves Camus, representing the President of the Paris Commune,
Mr Muselier, former Secretary of State for Foreign Affairs, Mr. Skender
Zogu, nephew of King Zog, Hylle Spahija Commander, ADC to HM Leka I, the
Minister of Integration, Mrs. Majlinda Bregu, the Deputy Interior
Minister, Mr. Arben Ristani, Vice-Minister of Defence, Mr. Ekrem Spahiu,
HE the Ambassador of Albania in Paris, Ylljet Aliçka, HE Ambassador of
Macedonia to Paris, Agron Buxhaku, HE the Minister Counsellor of Kosovo
in London, Destan Bejtullah, the princess Chantal of France and her
husband, Baron Francois-Xavier de Sorgue Sambucy, Princess Maria Pia,
the eldest daughter of King Umberto of Italy and her husband, Prince
Michel de Bourbon-Parma, cousin of the Queen Denmark, princess Nesrine
Toussoun Egypt, Prince Faisal Bey of Tunis, and Mr Antony Bailey
representing the Duke of Castro, head of the House Bourbon-Sicily.
Lifting the body of King Zog I and the procession took place in front of
the guard of honor formed by a unit of the Foreign Legion, in which unit
had served under the colors of the France Libre, various members of the
Royal Family of Albania and the Royal Court, between 1942 and 1945, to
contribute to the liberation of France.
The burial ceremony of King Zog I of the Albanians will be held on
November 17 in Tirana. King Zog I of the Albanians will be buried
alongside Queen Geraldine King Leka I and Queen Susan, the mausoleum of
the Royal Family at a ceremony organized by the Albanian state. Attend
ceremonies members of the royal families of Bourbon, Orleans, Savoie,
Tunisia, Egypt, Romania, Montenegro and HIH Grand Duke George Romanov.
Skender Zogu
Spokesman for the Royal Family
Commander. HYLLE Spahija
A.D.C of His Late Majesty King Leka I of the Albanians
Dr. PATRICE Najbor
Advisor to the Paris office of the representation of the Royal family of
Albania
THOMAS Frasheri
Technical and Scientific Adviser for the Albanian Royal Orders of
chivalry
(Belga) Le gouvernement albanais a décidé de rapatrier la dépouille
du roi
Zog 1er, qui est décédé en 1961 en exil en France et repose
actuellement dans un cimetière parisien, a déclaré mercredi, la
porte-parole du gouvernement, Erla Mehilli.
La cérémonie officielle d’inhumation aura lieu le 17 novembre à
Tirana dans un cimetière où reposent d’autres membres de la famille
royale. Les autorités « ont chargé l’ambassade albanaise à Paris
d’organiser la procédure de rapatriement », a dit Mme Mehilli. Le 3
décembre 2011, le prétendant au trône albanais, Leka 1er Zogu, le fils
de
Zog 1er, a été enterré avec les honneurs d’Etat, bien que l’Albanie
soit aujourd’hui une république. Le président albanais de l’époque Bamir
Topi, la présidente du Kosovo Atifete Jahjaga, le Premier ministre
albanais Sali Berisha et des représentants des partis politiques et des
communautés religieuses avaient notamment rendu hommage au défunt qui
était rentré en Albanie après plus de 60 ans d’exil pour essayer de
remonter sur le trône de son père. Le prétendant au trône n’était âgé
que de quelques mois lorsque son père,
Zog 1er, ancien président de la République proclamé roi d’Albanie le
1er septembre 1928, avait été contraint de fuir le pays en 1939. Zogu
1er est décédé à Paris à l’âge de 66 ans et repose au cimetière parisien
de Thiais.
Le gouvernement albanais a annoncé mercredi qu’il avait décidé de rapatrier les
restes du roi Zog
1er,
mort en exil en France en 1961.
Officier autrichien d’origine musulmane, Ahmed Zog est ministre de l’Intérieur
d’Albanie (1921), puis Premier ministre (1922). Après avoir échappé à un
attentat (janvier 1924), il se retire en Yougoslavie. De retour en Albanie, il
s’empare du pouvoir à la fin de l’année 1924 et fait proclamer la République
dont il devient le président (1925). Il s’allie
avec l’Italie de Mussolini (traités
de 1926 et 1927), institue la monarchie en 1928 et devient roi sous le nom de
Zog 1er. Il s’exile lors de l’invasion
italienne (avril 1939) et ne revient pas après la Deuxième guerre mondiale, le
régime communiste ayant aboli la monarchie en 1946. Il est enterré au cimetière
de Thiais (Val-de-Marne).
La cérémonie aura lieu le 17 novembre prochain en vue des célébrations du 100e
anniversaire de l’indépendance du pays le 28 novembre.
L'Albanie
va rapatrier la dépouille de son dernier roi mort en exil en France
Créé le 17-10-2012 à 14h10 - Mis à jour à 14h40
TIRANA (Sipa) — L'Albanie a décidé de rapatrier les restes du roi Ahmet Zogu,
mort en exil en France en 1961, a annoncé mercredi le gouvernement. La cérémonie
aura lieu le 17 novembre prochain en vue des célébrations du 100e anniversaire
de l'indépendance du pays le 28 novembre.
Le roi Zogu a régné entre 1928 et 1939, date de sa fuite après l'invasion de
l'Albanie par l'Italie fasciste.
Le régime communiste qui a pris le pouvoir après la Deuxième guerre mondiale a
aboli la monarchie en 1946. A la chute du communisme en 1990, le pays est devenu
une république parlementaire.
La famille royale a regagné le pays en 2002 et un petit parti royaliste figure
dans la coalition du parti démocratique au pouvoir, mené par le Premier ministre
Sali Berisha.
L'Albanie rapatrie la dépouille du roi Zog 1er mort en exil en France
mercredi 17 octobre 2012 à 12h08
(Belga) Le gouvernement albanais a décidé de rapatrier la dépouille du roi Zog
1er, qui est décédé en 1961 en exil en France et repose actuellement dans un
cimetière parisien, a déclaré mercredi, la porte-parole du gouvernement, Erla
Mehilli.
L'Albanie rapatrie la dépouille du roi Zog 1er mort en exil en France
la dépouille du
roi Zog 1er mort en exil en France
La cérémonie officielle d'inhumation aura lieu le 17 novembre à Tirana dans un
cimetière où reposent d'autres membres de la famille royale. Les autorités "ont
chargé l'ambassade albanaise à Paris d'organiser la procédure de rapatriement",
a dit Mme Mehilli. Le 3 décembre 2011, le prétendant au trône albanais, Leka 1er
Zogu, le fils de Zog 1er, a été enterré avec les honneurs d'Etat, bien que
l'Albanie soit aujourd'hui une république. Le président albanais de l'époque
Bamir Topi, la présidente du Kosovo Atifete Jahjaga, le Premier ministre
albanais Sali Berisha et des représentants des partis politiques et des
communautés religieuses avaient notamment rendu hommage au défunt qui était
rentré en Albanie après plus de 60 ans d'exil pour essayer de remonter sur le
trône de son père. Le prétendant au trône n'était âgé que de quelques mois
lorsque son père, Zog 1er, ancien président de la République proclamé roi
d'Albanie le 1er septembre 1928, avait été contraint de fuir le pays en 1939.
Zogu 1er est décédé à Paris à l'âge de 66 ans et repose au cimetière parisien de
Thiais. (MUA)
TIRANA - Albanië gaat de
overblijfselen van zijn laatste koning, Ahmet Zog, terughalen uit Frankrijk. Dat
gebeurt ter gelegenheid van de viering van de honderdste onafhankelijkheidsdag,
op 28 november.
De overblijfselen van koning
Zog komen op 17 november in Albanië aan, zo maakte de regering woensdag bekend.
Zog werd in 1928 koning en vluchtte in 1939, nadat zijn land was ingenomen door
het fascistische Italië, naar Frankrijk. In 1946 schaften de nieuwe
communistische machthebbers van Albanië de monarchie af en ook na de val van het
communisme, in 1991, bleef het land een republiek. Zog overleed in 1961 in
Frankrijk en zijn familie keerde in 2002 terug naar Albanië. Zogs zoon Leka
overleed vorig jaar.
geplaatst:
17-10-2012 - 14.30
--------------------------------------------
NJOFTIM
Me rastin e kthimit në Atdhe të eshtrave të NMT Zog I, Mbret i Shqiptarëve,
Shteti Francez do të organizojë një ceremoni zyrtare në Paris në çastet e
çvarrimit të eshtrave të Mbretit.
Në këtë ceremoni do të marrin pjesë Shefi i Protokollit të Presidentit Francez,
Prefekti i Parisit, përfaqësues të qeverisë shqiptare, anëtarë të Familjes
Mbretërore Shqiptare si dhe të disa familjeve mbretërore evropiane.
Trupi i Mbretit Zog do të përcillet nga toka franceze për në Atdhe me nderimet
ushtarake.
Ceremonia do të zhvillohet
Më dt. 14 Nëntor 2012 në ora 11.00 të mëngjesit
te varrezat e Thiais-Paris
(Cimetière Parisien de Thiais – 261 avenue de Fontainebleau – 94320 Thiais)
Jeni të ftuar të merrni pjesë.
Me respekt,
Sulejman Gjana
Partia “Lëvizja e Legalitetit”
Bulevardi “Zog I”, Tiranë. www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Sot paradite u zhvillua
mbledhja e Kryesise se PLL dhe kryetaret e degeve te kesaj partie ne rrethe.
Me poshte, lutemi gjeni te plote materialin e shperndare per mediat me kete rast.
Zyra e shtypit e PLL
Tiranë, më 10 nëntor 2012
Deklaratë për shtyp
Sot zhvillohet mbledhja e
Kryesisë së P.L.L. me kryetarët e degëve të saj në rrethe ku si temë kryesore
janë përgatitjet për ceremoninë e kthimit të eshtrave të Mbretit Zog I në atdhe.
Partia “Lëvizja e Legalitetit”
dhe gjithë mbretërorët shqiptarë kanë kërkuar në vazhdimësi që eshtrat e Mbretit
Zog të kthehen në atdhe dhe të rivarrosen në vendin e Tij me një ceremoni
dinjitoze që i ka hije shtetit për të respektuar Mbretin e parë të shqiptarëve
dhe themeluesin e shtetit modern.
Qeveria shqiptare ka marrë
vendimet e duhura për kthimin në atdhe të eshtrave të Mbretit Zog I; për
rindërtimin e Mausoleumit të Familjes Mbretërore; për vendosjen në Tiranë të
monumentit të Mbretit Zog I dhe për organizimin e ceremonive përkatëse. Partia “Lëvizja
e Legalitetit” gjen rastin për të shprehur mirënjohjen e saj për nismën e
kryeministrit Berisha dhe mbështetjen institucioneve të tjera.
Partia “Lëvizja e Legalitetit”
e vlerëson këtë nismë të Qeverisë Shqiptare si një veprim të rëndësishëm për
respektimin dhe vlerësimin e historisë tonë kombëtare, Mbretërisë Shqiptare,
Mbretit Zog I, Familjes Mbretërore dhe legalistëve e mbretërorëve shqiptarë kudo
qofshin.
Periudha e Mbretërisë
Shqiptare (1928-1939) është periudha më e ndritur e 100 viteve të shtetit
shqiptar, jo thjesht si një kujtesë kolektive e gjallë akoma edhe sot, por sepse
në thelb, kjo periudhë është e lidhur në mënyrë të patjetërsueshme me krijimin e
shtetit modern shqiptar, unitetin e tij territorial dhe kombëtar, orientimin
perëndimor, ndërtimin e infrastrukturës, zhvillimin e arsimit dhe kulturës
kombëtare, përparimin ekonomik dhe shoqëror, respektimin e lirive dhe të
drejtave të individit, por edhe më shumë.
Partia Lëvizja e Legalitetit
është e bindur se vlerat që Monarkia Shqiptare solli në shoqërinë dhe shtetin
tonë janë vlera universale, që nuk e kanë humbur aktualitetin e që në thelb
dëshirohen dhe janë të mirëpritura nga çdo shqiptar.
Partia “Lëvizja e Legalitetit”
ka dëshiruar që aktivitetet për 100-vjetorin e Pavarësisë të mos
politizohen. Në lidhje me zërat kundër kthimit në Atdhe të eshtrave të Mbretit
Zog I dhe organizimit të ceremonisë zyrtare shtetërore, mund të themi se:
·Më 17 nëntor 1944, komunistët shqiptarë
kur hynë në Tiranë, si akt të parë kryen shkatërrimit barbar me dinamit të
varrit dhe Mausoleumit të Nënës Mbretëreshë që sot po rindërtohet, e ku do të
prehen edhe eshtrat e Mbretit Zog I dhe pjesëtarëve të tjerë të Familjes
Mbretërore.
·Një akt i ngjashëm u përsërit gjatë natës
së 24-25 gusht 1977, kur të njëjtët autorë tentuan të grabisin eshtrat e Mbretit
Zog I nga varreza e Thiais në Paris.
·Pasardhësit ideologjikë dhe biologjikë të
këtyre akteve nuk mund të veprojnë shumë ndryshe nga sa kanë vepruar etërit e
tyre.
Ceremonitë për kthimin në
atdhe të eshtrave të Mbretit Zog I do të fillojnë në Paris ku do të marrin pjesë
përfaqësues të shtetit francez, atij shqiptar, anëtarë të familjes mbretërore
dhe shqiptarë të diasporës.
Arkivoli me eshtrat e Mbretit
Zog do të mbërrijnë në Tiranë më 16 Nëntor.
Homazhet do të organizohen
ditën e shtunë me datë 17 Nëntor, nga ora 10:00 - 12:00 në Pallatin Mbretëror (Pallati
i Brigadave). Ndërsa në orën 12:00 do të zhvillohet ceremonia e rivarrimit të
eshtrave të Mbretit Zogu I në Mauzoleumin e Familjes Mbretërore.
Këto ditë Partia “Lëvizja e
Legalitetit” ka dhe një ngjarje tjetër të shënuar. Pas nderimit që i bëri dje
Kuvendi i Shqipërisë, më datë 18 Nëntor 2012 do të zhvillohet në Krujë ceremonia
festive e dhënies së titullit “Qytetar Nderi” për Abaz Kupin. Gjithashtu,
sheshi kryesor i qytetit të Krujës do të mbajë emrin e tij dhe do të ketë bustin
e tij.
La dépouille du roi Zog 1er, dernier souverain
d'Albanie, mort en exil en France en 1961, a été exhumée avec les honneurs
militaires ce mercredi 14 novembre au cimetière parisien de Thiais pour être
rapatriée vers la capitale albanaise, à l’occasion du centième anniversaire
de l'indépendance de l'Albanie de l'Empire ottoman.
La cérémonie, rassemblant plus d’une centaine de personnes, a été
organisée sous le haut patronage de l’ambassadeur d’Albanie en France,
Ylljet Aliçka, qui a apprécié tout particulièrement le soin apporté par
la France à la réussite de cette cérémonie au symbole très fort pour
l’histoire des Albanais : « Au moment de la célébration du 100e
anniversaire de l’indépendance de l’Albanie, nous, le personnel
diplomatique de l’Albanie en France, ainsi que les représentants de
l’Etat français, avons fait sobrement et dignement les adieux à l’ancien
chef de l’Etat albanais qui était un souverain et l’une des figures les
plus illustres de l’histoire de l’Albanie. En honorant le roi Zog, la
France a honoré son propre souvenir de la guerre contre le fascisme et
le nazisme, parce que durant la Seconde Guerre mondiale, ce souverain,
parmi les premiers visés en Europe par les puissances de l’Axe, fut en
quelque sorte le camarade d’infortune du général de Gaulle et de la
France libre. »
Après son retour en Albanie, la dépouille sera exposée à Tirana avant
d'être transférée au mausolée de la famille royale, qui vient d'être
construit pour cette occasion. Le roi reposera au côté de son épouse, la
comtesse hongroise Géraldine Apponyi, connue par les Albanais comme la
reine Géraldine. La sœur de celle-ci, Sylvianne Muselier et son fils
Renaud Muselier, ancien secrétaire d’Etat aux Affaires européennes,
étaient naturellement présents à la cérémonie de l’exhumation du roi Zog
1er.
« Un visionnaire »
« C’était un homme qui est décédé avec le désespoir au cœur de ne
pas pouvoir retrouver son pays, se souvient Sylvianne Muselier, un pays
qui était pendant de longues années sous le joug du régime communiste.
Et cela a été terrible. »
L'ex-secrétaire d'Etat aux Affaires européennes, Renaud Muselier, a lui
célébré « un grand homme, un monarque, un visionnaire », devant
le cercueil du roi recouvert du drapeau albanais.
Premier ministre à deux reprises puis président de la République, Ahmet
Zogu s'est autoproclamé roi des Albanais le 1er septembre 1928. Chassé
du pays par l’armée de Mussolini qui envahit l’Albanie le 7 avril 1939,
il vivra le reste de sa vie en exil, en Grèce, en Turquie, en Roumanie,
au Royaume-Uni, en Egypte avant de finir son existence en France, où il
est mort à l'âge de 66 ans. C’était en 1961.
Plus d’un demi-siècle après, l’Albanie se prépare à une cérémonie
officielle lors de l'inhumation du roi Zog 1er qui aura lieu le 17
novembre à Tirana. Des membres de la famille royale en France feront le
voyage vers la capitale albanaise pour accompagner la dépouille. Skender
Zogu, neveu du roi Zog 1er, presque 80 ans, sera du voyage.
« Cet événement historique d’aujourd‘hui nous l’avons attendu depuis
51 ans, explique-t-il, ému. C’est un honneur que la France nous
a rendu, non seulement pour notre souverain, mais aussi à notre nation
albanaise. Nous avons tout fait, avec l’aide du gouvernement albanais
actuel, pour réussir cette cérémonie d’hommage à un homme d’Etat qui a
consacré sa vie au service de la nation. Son objectif était que
l’Albanie soit un Etat libre, démocratique et que cet Etat face partie
de l’Europe. »
Le Premier ministre albanais Sali Berisha avait promis depuis longtemps
que le roi Zog 1er reposerait un jour en Albanie. Mais il a attendu un
événement important pour le faire : le premier centenaire de
l’indépendance de l’Albanie. Le gouvernent actuel albanais était aussi
présent à la cérémonie de l’exhumation à travers la ministre de
l'Intégration européenne, Majlinda Bregu, qui a tenu à rendre hommage à
« une des figures les plus illustres » du pays, « qui a
fondé un vrai Etat » en Albanie.
Les historiens partagés
Quant aux historiens albanais, ils restent très partagés sur le rôle de
Zog 1er. Parfois leurs avis, ainsi que les attaques de l’opposition de
gauche, font de l’ex-roi des Albanais une figure très controversée.
L'opposition socialiste a souvent accusé Ahmed Zogu d’avoir instauré en
son temps un Etat clanique, tout en reconnaissant qu’il a œuvré pour la
modernisation de l’Albanie, mais qui n'a jamais pu se séparer des
traditions féodales.
Pour le directeur de l’Institut de l’histoire d’Albanie, Beqir Meta, cet
événement est un morceau manqué dans l’histoire de l’Etat albanais et de
l’identité historique nationale : « Le roi Zog a une contribution
particulière dans la stabilisation et le développement de l’Etat
d’Albanie pendant les années 1920-1930. Bien sûr, il a dirigé d’une
manière autocratique pendant cette période, mais il faut souligner la
création de l’Etat, la création des institutions économiques
centralisées, comme la première Banque de l’Etat, la première monnaie
nationale, l’orientation du pays vers l’Occident et la construction de
la législation du style occidental qui a remplacé les vieilles méthodes
ottomanes. Le roi Zog a entamé plusieurs réformes qui ont donné à
l’Albanie l’image d’un Etat allant vers le modèle d’un pays européen.
»
A l’arrivée de la dépouille du roi Zog à Tirana, le 17 novembre, le «
maître des cérémonies » sera son petit-fils, le prétendant actuel au
trône, Son Altesse Royale le prince Leka II, âgé de 30 ans.
------------------------
REPORTAGE
COPYRIGHT PHOTOS PATRICE NAJBOR
Cimetière Parisien de Thiais - 14/12/2012 : Le prince Leka II,
le ministre de l'Intégration européenne Majlinda Bregu et les officiel français.
Cimetière Parisien de Thiais - 14/12/2012 : Skender Zogu
Cimetière Parisien de Thiais - 14/12/2012 : La princesse
Chantal de France, le prince Fayçal bey de Tunisie, Renaud et Sylviane Muselier,
le prince Leka II, le prince Michel de Bourbon-Parme, cousin germain de la reine
du Danemark et son épouse la princesse Maria-Pia, fille aînée du roi Humbert
d'Italie, la princesse Nesrine Toussoun d'Egypte (Copyright Patrice Najbor).
Cimetière Parisien de Thiais - 14/12/2012 : Ardian Marashi, la
princesse Chantal de France et son époux, le baron François-Xavier de Sambucy de
Sorgue, le Prince Fayçal bey de Tunisie er Renaud Muselier (Copyright Patrice
Najbor).
A la demande des autorités albanaises, la dépouille du roi Zog 1er a
quitté le 14 novembre le cimetière parisien de Thiais où elle reposait. Une
cérémonie officielle a été organisée, et les honneurs militaires ont été
rendus à l’ancien monarque en exil décédé à Paris en 1961.
Le chef du Protocole du président de la République française, le préfet
de Paris, une délégation du gouvernement albanais dirigée par Mme Majlinda
Bregu, ministre de l’Intégration européenne, le prince Leka et d’autres
membres de la famille royale albanaise, et d’autres personnalités ont
participé à cette cérémonie.
La dépouille du roi Zog quittera définitivement la France le 15 novembre
pour se rendre à Tirana où sa ré-inhumation au Mausolée royal aura lieu le
17 novembre.
Në këtë vit jubile te 100-vjetorit të
Pavarësisë, Qeveria Shqiptare ka vendosur që të riatdhesojë eshtrat e Mbretit
Zog I. Dje, më 14 nëntor, u zhvillua në Paris ceremonia e ç’varrosjes së
eshtrave të Mbretit Zog I, të cilat preheshin në France që prej më shumë se 51
vitesh.
Nën kujdesin e përfaqësuesve të autoriteteve
më të larta franceze, ceremonia zyrtare shtetërore filloi në orën 11:00 me
interpretimin e Himnit të Flamurit dhe të Himnit Francez nga Banda e Ushtrisë
franceze si dhe me nderimet ushtarake nga një togë e Legjionit të Nderit.
Në atë ceremoni, qeveria shqiptare ishte e
përfaqësuar nga Ministrja Majlinda Bregu, Zv-Ministrat Arben Ristani dhe Ekrem
Spahiu si dhe nga ambasadori i Shqipërisë në Paris Z. Ylljet Aliçka. Familja
Mbretërore përfaqësohej nga Princi Leka, Z. Skënder Zogu, Znj. Sylviane
Muselier dhe Z. Renaud Muselier. Nga P.L.L. ishin prezent Zv-Kryetari, Z.
Sulejman Gjana si dhe shumë anëtarë dhe simpatizantë nga Franca dhe Belgjika.
Nga ana e shtetit francez në këtë ceremoni
morën pjesë: Z. Laurent Stefanini, Drejtor i Protokollit të Republikës franceze,
i cili përfaqësonte Presidentin francez; Gjenerali Bazin, Përfaqësues i
Guvernatorit Ushtarak të qytetit të Parisit; Z. Alain Thirion, Përfaqësues i
Prefektit të Paris si edhe Z. Jean-Yves Camus, Përfaqësues i Kryetarit të
Bashkisë së qytetit të Parisit.
Në ceremoni ishin të pranishëm edhe përfaqësues të disa Familjeve mbretërore si:
Princesha Maria-Pia, e bija e parë e Mbretit Umberto II të Italisë dhe
bashkëshorti i saj; Princi Michel de Bourbon Parme, kushëriri i Mbretëreshës te
Danimarkës; Princesha Chantal de France dhe bashkëshorti i saj, Baroni Sambucy;
Princi Faycal Bey i Tunisit; Princesha Nesrine Toussoun e Egjyptit; Z. Antony
Bailey, delegati i Dukës de Castro, Shefi i Shtëpisë Bourbon-Sicile.
Në fjalën e tij para të pranishmëve në këtë
ceremoni, Ambasadori Shqiptar në Francë theksoi se po e përcjellim drejt Atdheut
të vet një Mbret, një aleat dhe një mik të Francës dhe se me nderimet që shteti
francez po i bën Mbretit Zog, njëkohësisht po nderon edhe një komb mik dhe aleat.
Ministrja Bregu theksoi se "Kjo ceremoni
është nderimi i mohuar që i takon këtij burri që ndërtoi shtetin shqiptar" dhe
shtoi se "Sot është dita kur këtij burri të madh po i jepet e drejta më
njerëzore: të prehet më në fund i qetë në vendin e tij, atje ku ka të parët dhe
trashëgimtarët".
Në emër të përfaqësuesve të Shtetit francez
foli Deputeti dhe Ministri, Z. Renaud Muselier, i cili theksoi se Franca ka qenë
gjithmonë një vend mikpritës ku zotërojnë vlerat e demokracisë dhe lirisë. Ai i
bëri homazh Mbretit Zog duke e cilësuar atë si një monark vizionar dhe theksoi
se kthimi i trupit të tij në Atdheun e vet ka qenë ëndrra e Mbretit Zog.
Në emër të Princit Leka dhe të Familjes
Mbretërore Shqiptare, Z. Skënder Zogu falënderoi shtetin francez, presidentin e
saj dhe popullin francez për nderimet që i bënë Mbretit Zog dhe kujtoi lidhjet e
ngushta të Mbretit Zog I me Gjeneralin de Gaulle. Ai tha se populli shqiptar do
të jetë gjithmonë mirënjohës ndaj Francës dhe popullit saj për miqësinë që
tregoi ndaj shqiptarëve dhe Mbretit tonë dhe përfundoi duke i uruar Francës paqe,
prosperitet dhe sukses.
Arkivoli me eshtrat e Mbretit Zog u përcoll
nga varrezat e Thiais-it të Parisit në drejtim të aeroportit me nderime
ushtarake dhe Marche Funebre.
Arkivoli me eshtrat e Mbreti Zog do te
mbërrijë sot në Stamboll, ku autoritetet turke do të zhvillojnë një ceremoni të
ngjashme.
Në Shqipëri, eshtrat e Mbretit Zog do të
mbërrijnë në aeroportin e Rinasit nesër, ditë e premte, dt 16 nëntor, ora 08:10.
Ceremonia e homazheve do te zhvillohet tek
Pallati Mbretëror (i quajtur Pallati i Brigadave), ditën e të shtunë më dt. 17
Nëntor nga ora 10:00 deri në orës 12.00. Eshtrat e Mbretit Zog I do të varrosen
në Mauzoleumin e Familjes Mbretërore po ditën e shtunë.
Planet filmike të ceremonisë në Paris mund të
merren tek Drejtoria e Aktualitetit në TVSH.
Eshtrat e mbretit të shqiptarëve, njëkohësisht njeriut i cili udhëhoqi përreth
dy dekada Shqipërinë, Ahmet Zogu, u zhvarrosën dje në një ceremoni të posaçme të
mbajtur në Paris. Ashtu siç dhe është paralajmëruar, këto eshtra do të vijnë në
Shqipëri në datën 16 nëntor dhe paraditen e datës 17 në Pallatin e Brigadave do
të zhvillohet një ceremoni zyrtare. Pas kësaj ceremonie, në të cilën do të
marrin pjesë krerët më të lartë të vendit, por jo kryetari i Partisë Socialiste,
Edi Rama, ato do të rivarrosen në Shqipëri. Ceremonia shtetërore e rivarrimit të
eshtrave do të bëhet në mauzoleumin e rindërtuar mbretëror, tek Kodrat e Liqenit
në Tiranë. Ardhja e eshtrave të Zogut është programuar prej muajsh nga qeveria
shqiptare, nisur dhe nga rëndësia që po i jepet figurës së Ahmet Zogut në këtë
përvjetor të 100 të shtetit shqiptar. Kjo vëmendje e madhe tek figura e Zogut ka
sjellë dhe debate të shumta mes historianëve dhe politikanëve për rolin e kësaj
figure në historinë e Shqipërisë.
La dépouille du roi Zog 1er, dernier souverain d'Albanie mort en exil en France
en 1961, a été exhumée mercredi matin 14 novembre, au cimetière parisien de
Thiais (94), pour être rapatriée dans son pays natal.
·
Christian Meyze et AFP
·
Publié le 14/11/2012 | 15:40, mis à jour le 14/11/2012 | 16:27
Lors d'une cérémonie d'une demi-heure organisée par l'ambassade albanaise à
Paris, les honneurs militaires ont été rendus à Zog 1er, ancien président de la
République proclamé roi d'Albanie le 1er septembre 1928 et chassé du pouvoir par
les troupes italiennes en juin 1939.
Après son retour en Albanie jeudi, la dépouille sera exposée à Tirana avant
d'être transférée samedi 17 novembre, au mausolée de la famille royale qui vient
d'être construit pour cette occasion. Il reposera au côté de son épouse, la
comtesse hongroise Géraldine Apponyi.
Dans un brouillard glacial, la ministre albanaise de l'Intégration européenne,
Majlinda Bregu, a rendu hommage, devant une centaine de personnes réunies, à
"une des figures les plus illustres" du pays "qui a fondé un vrai Etat" en
Albanie. Cousin de la famille royale albanaise, l'ex-secrétaire d'Etat aux
Affaires européennes, Renaud Muselier a lui célébré "un grand homme, un
monarque, un visionnaire", devant le cercueil du roi recouvert du drapeau
albanais.
Initié par le gouvernement albanais, le rapatriement de la dépouille s'inscrit
dans le cadre des cérémonies marquant le centième anniversaire de l'indépendance
de l'Albanie de l'Empire ottoman.
Les historiens restent très partagés sur le rôle dans l'histoire de l'Albanie de
Zog Ier, figure très controversée, honnie sous le régime communiste de
l'après-guerre. L'opposition socialiste de gauche a fait savoir qu'elle n'allait
pas participer aux cérémonies d'inhumation, dénonçant une "manipulation par la
droite du rôle de Zog, auto-proclamé roi lors de la création de l'Etat
albanais".
Premier ministre à deux reprises puis président de la République, Ahmet Zogu
s'est autoproclamé roi des Albanais, le 1er septembre 1928. Chassé du pays en
juin 1939, il vivra le reste de sa vie en exil, en Grèce, en Turquie, en
Roumanie, à Londres, en Egypte avant de finir son existence en France, où il est
mort à l'âge de 66 ans.
L'Albanie est aujourd'hui une république parlementaire et le petit-fils du
souverain, Leka, est actuellement "conseiller politique" du président albanais,
Bujar Nishani.
Zog,
dernier roi des Albanais, a quitté le cimetière parisien
Elsa Marnette | Publié le 15.11.2012, 07h00
THIAIS, HIER. En présence de la Légion étrangère, la dépouille
du roi Zog a été exhumée du cimetière pour être rapatriée en Albanie. Le
souverain avait trouvé refuge en France après avoir été chassé par les troupes
italiennes en 1939. | (AFP/MARTIN BUREAU.)
Le tombeau n’est pas encore vide, mais son plus célèbre
occupant a quitté les lieux. La dépouille du roi Zog Ier, dernier souverain
albanais, a été exhumée, hier matin, du cimetière parisien de Thiais. Le roi, né
en 1895, reposait ici depuis son décès en 1961.
Mercredi 14 novembre, 11 heures. Le
cimetière parisien de Thiais est noyé dans la brume. Il y a 51 ans, le roi
Zog Ier des Albanais y était inhumé, sous un soleil éclatant, dans un beau
tombeau de marbre gris, au côté de ses sœurs les princesses et de plusieurs
de ses fidèles gardes du corps. En cette année 2012, où l’on célèbre le
centenaire de l’indépendance, le gouvernement albanais a pris la décision de
rapatrier les restes de son souverain. Une manière pour l’Albanie
postcommuniste de se réconcilier avec son passé et d’honorer la mémoire de
celui qui contribua à transformer cette ancienne province de l’empire
ottoman en un État unifié et moderne.
Ministre de l’Intérieur en 1920, Premier
ministre en 1922, président de la République en 1925, Ahmet Zogu fut
proclamé roi des Albanais trois ans plus tard sous le nom de Zog Ier. Issu
de la région du Mati (Nord), élève au lycée Galatasaray d’Istanbul, exilé
pendant la Première Guerre mondiale en Autriche, Zog ne manquait pas
d’ambition, ni pour lui ni pour son pays. S’inspirant de l’œuvre de Mustafa
Kemal en Turquie, il modernisa et occidentalisa l’Albanie, faisant
construire routes, hôpitaux et écoles, accordant le droit de vote aux femmes
(bien des années avant la France !), laïcisant l’état-civil de ce pays à
majorité musulmane, où vivent 30% de chrétiens (20% d’orthodoxes, 10% de
catholiques).
Symbole de cette laïcité revendiquée, le
roi (de confession musulmane) épousa civilement la comtesse hongroise
Géraldine Apponyi (une catholique fervente) en avril 1938.
Un an plus tard, au moment où la reine
mettait au monde le prince héritier Leka, les troupes de Mussolini
envahissaient le petit royaume des Balkans.
Chassés du trône, les souverains ne purent
retourner dans leur pays après la Seconde Guerre mondiale : à l’occupation
fasciste avait succédé le régime communiste d’Enver Hoxha. Ce pouvoir
sanguinaire n’eut de cesse de décrier le roi déchu. Pourtant, il n’osa
jamais s’attaquer à Géraldine, qui, durant son unique année de règne, avait
conquis l’amour et le respect des Albanais.
Après une vie d’exil, le roi mourut en
France. Il n’avait que 65 ans. Son épouse, elle, eut le bonheur de rentrer
triomphalement dans son pays, en juin 2002, et de s’éteindre quatre mois
plus tard ainsi qu’elle l’avait souhaité : « Comme une Albanaise, sur la
terre d’Albanie, parmi les Albanais ».
Ce 14 novembre 2012, par l’un de ces clins
d’œil dont l’Histoire a le secret, la dépouille de Zog Ier a donc été
exhumée, en présence du prince Leka, le petit-fils du roi, venu spécialement
d’Albanie, de Skender Zogu, le neveu du souverain, de Sylviane Muselier,
demi-sœur de la reine Géraldine, et de son fils Renaud Muselier, ancien
ministre français. De nombreuses personnalités albanaises et françaises
(dont le chef du protocole de l’Élysée) avaient fait le déplacement.
Plusieurs représentants de familles royales ont également assisté à cette
cérémonie : la princesse Chantal de France et son époux, la princesse
Maria-Pia de Savoie et le prince Michel de Bourbon-Parme, le prince Fayçal
bey de Tunisie et la princesse Nessrine Toussoun d'Égypte.
Après les discours de l'ambassadeur
d'Albanie à Paris – qui a rappelé les relations chaleureuses que le roi Zog
entretenait avec les autorités françaises, en particulier avec le général de
Gaulle –, de Majlinda Bregu, ministre albanaise de l'Intégration européenne,
de Skender Zogu et de Renaud Muselier, le cercueil, couvert du drapeau
albanais, a reçu les honneurs militaires, rendus par une unité de la Légion
étrangère dans laquelle avaient servi, sous les couleurs de la France Libre,
plusieurs membres de la Famille royale d'Albanie et de la Cour, entre 1942
et 1945.
Le cercueil est arrivé à l’aéroport de
Tirana après un transit par Istanbul, un itinéraire qui aurait enchanté le
roi Zog, lui qui avait laissé tant de souvenirs de jeunesse en Turquie. Le
17 novembre, plusieurs milliers d’Albanais se sont pressés devant le Palais
des Brigades pour lui rendre un dernier hommage, à l’image de leur président
de la république, Bujar Nishani, de leur Premier ministre, Sali Berisha,
ainsi que d’Atifete Jahjaga, la présidente du Kosovo voisin, et de Semjén
Zsolt, le vice-Premier ministre de la Hongrie – pays natal de la reine
Géraldine. Plusieurs membres de familles royales avaient fait le déplacement
jusqu’à Tirana : le grand-duc Georges Romanov, chef de la maison impériale
de Russie, le prince Nicolas de Monténégro et le prince Radu de Roumanie,
époux de la princesse héritière Margarita.
Le roi Zog est désormais inhumé dans un
mausolée construit à l’occasion du centenaire de l’indépendance, à
l’emplacement de celui qui avait été détruit pendant la guerre et qui
abritait à l’époque la dépouille de la reine-mère, Sadije Toptani. Le
souverain repose désormais aux côtés de Géraldine, son épouse bien-aimée, de
son fils Leka (décédé en 2011) et de sa belle-fille Susan (décédé en 2004).
Une belle revanche sur le destin pour celui dont la devise était « la Patrie
par-dessus tout ».
Joséphine Dedet
____
Joséphine Dedet est l’auteure
de la biographie
Géraldine reine des Albanais
(réédité chez Belfond en 2012). Elle a eu accès aux archives privées et au
témoignage direct de la reine, de ses proches et de nombreux témoins de
l’époque.
Joséphine Dedet signera ses ouvrages au
Salon de la Biographie le Samedi 8 Décembre 2012 à Paris.
Mairie du XVII° Arrondissement, de 14 h à
19 h 00.
_____
Les images au Cimetière de Thiais :
Au premier plan, Sylvaine Muselier,
demi-soeur de la Reine Géraldine.
Le Prince Leka, dont on aperçoit la
haute taille.
En imper clair, Skender Zogu, neveu du
Roi Zog 1er.
Remains
of King Zog repatriated from France to Albania
16 November 2012 Last updated at 09:28
The exhumation was accompanied by full military honours
The remains of King Zog, Albania's former monarch, have
arrived in Albania after being repatriated from France more than 50 years after
his death.
They arrived in the international airport of the Albanian capital, Tirana,
where they were greeted by family members and officials.
The remains were exhumed at Thiais cemetery south of Paris on Tuesday.
Critics accuse Albania's government of seeking to make political capital out
of the former king.
His remains are due to be placed in a newly built mausoleum for the royal
family this weekend.
Albania is currently celebrating the centenary of its independence from the
Ottoman Empire.
King Zog, whose original name was Ahmet Muhtar Bej Zogolli, proclaimed
himself monarch in 1928 but fled in 1939 as Italian dictator Benito Mussolini's
Fascist troops invaded Albania.
In exile, he lived for years in England, then Egypt, before settling in
France where he died in 1961.
His only son, Crown Prince Leka, died last year after failing in his efforts
to restore the monarchy in Albania.
His grandson, Prince Leka, currently serves as a political adviser to
Albanian President Bujar Faik Nishani.
King Zog I returns to Albania 51 years after dying in France:
Albania’s Socialist opposition is to boycott Saturday’s interment, accusing
the right-wing government of “manipulating” Zog’s controversial heritage for its
own political purposes. Zog’s grandson, Prince Leka, serves as a political
adviser to Albanian President Bujar Faik Nishani.
Albania’s honour guards carry the coffin with the remains of Albania’s self-proclaimed
king, Zog I, arrived back in his home country today from France, where he died
in exile in 1961, for reburial, on November 16, 2012 in Tirana. Zog’s remains
are due to be buried in a newly built mausoleum for the royal family in an
official ceremony on November 17.( AFP Photo)
King Zog’s remains are due to be placed in a newly built mausoleum for the
royal family tomorrow. Albania is currently celebrating the centenary of its
independence from the Ottoman Empire.
TIRANA, Albania (AP) — The body of Albania's only post-independence
monarch, King Ahmet Zog I, has been returned home more than 50 years after he
died in exile in France.
Family members and government authorities welcomed the
remains at Tirana International Airport Mother Teresa on Friday.
Zog reigned from 1928 until 1939, when he fled Albania after
it was occupied by fascist Italy. Albania's post-World War II communist regime
abolished the monarchy in 1946.
Albania has remained a parliamentary republic since the fall
of communism in 1990.
The royal family returned to Albania in 2002, and the current
government of Prime Minister Sali Berisha later decided to allow the king's
remains to return for a burial ceremony to be held Saturday.
Kthimi i
eshtrave të Mbretit Zog në atdhe, pas 52 vitesh të vdekjes së tij, është një akt
i rëndësishëm historik, aq më parë kur kjo po bëhet në 100 vjetorin e themelimit
të shtetit shqiptar, ku një pjesë e historisë së këtij shteti lidhet me emrin e
tij, me përpjekjet për ta bërë Shqipërinë një vend të zhvilluar me orientim
perëndimor. Vendimi i kryeministrit të Shqipërisë Dr. Sali Berisha dhe qeverisë
së tij që eshtrat e këtij personaliteti të madh të politikës dhe diplomacisë
shqiptare të kthehen në këtë nëntor historik për t’ u prehur përjetësisht në
Shqipërinë e tij, para se gjithash, është një gjykim mirënjohëse për rolin që ka
luajtur Mbreti Zog në ndërtimin e shtetit shqiptar. Historia për shumë
personalitete shqiptare ka qenë fatkeqe, kontraverse dhe shumë herë e
disfavorshme. Në këtë fatkeqësi të fatit, mund të them se radhitet edhe Mbreti
Zog me situatën e tij, që një pjesë e saj vdiqën nëpër vendet e botës, pa pasur
mundësi të ktheheshin as të gjallë as të vdekur në Shqipëri. Me një vendim të
nxjerrë nga regjimi komunist, familjes mbretërore i ndalohej kthimi në atdhe. Me
rrëzimin e diktaturës, Shqipëria Demokratike hapi rrugë për kthimin në atdhe të
trashëguesve të tjerë të familjes mbretërore, që kishin mbetur gjallë.
Shqipëria e viteve ’20- të ka qenë përplot kontradikta të grupeve të ndryshme
politike që synonin shtetin. Duke qenë e tillë, asnjë qeveri nuk mund të ishte e
qëndrueshme. Ndodhte që edhe brenda pak javësh, madje edhe pak ditësh, të
ndërroheshin ato, duke futur vendin në një kaos të thellë politik e ekonomik. Me
këtë shkrim nuk pretendoj t’ i bëjë ndonjë analizë kësaj periudhe, por, në këtë
kontekst dëshiroj t’i paraqes disa fakte kronologjike të kësaj kohe dhe,
njëherësh, të përshëndes Qeverinë Shqiptare, që ndërmori një hap të tillë që
edhe eshtrat e këtij personaliteti historik të prehen në atdhe, aty ku kishte
lënë gjurmë në historinë e ndërtimit të shtetit shqiptar.
Me 30 gusht 1928 Shqipëria shpallet Mbretëri Demokratike Parlamentare. Dy
ditë më vonë, mblidhet Asambleja Kushtetuese, ku ky proklamohet “Mbret i të
gjithë Shqiptarëve”, me emrin Zogu i Parë. Në betimin që jep para Asamblesë së
popullit thotë:” Betohem para fuqisë së Zotit, me mbajt Bashkimin Kombëtar,
independencën e shtetit dhe tokat. Zoti më ndihmoftë!”
Mbreti i Shqipërisë Ahmet Zogu, qëndroi në front për një kohë relativisht të
shkurtër, pak më shumë se një dekadë, shumë më pak se sa i duhej vendit. Dhe,
mund të themi se, për këtë kohë sa udhëhoqi Shqipërinë, deri në pushtimin e saj
fashist nga Italia e Muselinit, u shënua një progres i konsiderueshëm: u miratua
Kushtetuta e Parë, u ndërtuan rrugë e ura që lidhnin vendin nga jugu në Veri dhe
nga lindja në Perëndim. Nga një Shqipëri e harlisur, me ligjet që nxori
parlamenti u eliminuan shumë grupe e banda që trazonin popullin gjithandej
Shqipërisë. Forca e siguria shqiptare luajti një rol të veçantë në këtë drejtim
duke mbajtur nën kontroll gjithë vendin.
Një sukses tjetër ka qenë hapja dhe zhvillimi i diplomacisë shqiptare
ndaj botës. Në Tiranë u hapën ambasadat e para nga një numër i vendeve
perëndimore, dhe anasjelltas, të Shqipërisë në ato shtete. Përmjet
këtyre diplomacive koordinohej edhe politika e bashkëpunimit. Një ambasadë
e tillë ishte hapur edhe në Washington, me ambasadorin më të famshëm shqiptar të
të gjitha kohërave, Faik Konica. Në vitet e 30-ta dhe më herët, në Shqipëri
kishte gjetur strehim një numër i konsiderueshëm i hebrenjve, të cilët mbreti
Zog i kishte ndihmuar në forma të ndryshme, ndërsa gjatë Luftës së Dytë Botërore,
shqiptarët, duke rrezikuar edhe familjet e tyre, shpëtuan ata nga narcizmi
gjerman. Pra, shqiptarët ishin të vetmit, për dallim nga popujt tjerë, që kishin
marrë në mbrojtje shumë familje hebrenjsh. Para viteve të dyzeta, nazi-fashistët
rrezikonin tërë Evropën. Një prej viktimave të para ka qenë Shqipëria. Më 7
prill 1939, edhe përkundër një rezistence, ajo u pushtua nga fashistët e
Muselinit. Më 9 prill 1939, duke mos pranuar kushtet e pushtimit, Mbeti Zog
largohet nga Shqipëria. Nga kjo datë fillon odisetë e tij, nga një vend në
tjetrin, duke u përpjekur t’ i bindte fuqitë perëndimore, të cilat e kishin
mundur nazizmin dhe fashizmin, ta kthenin në atdhe. Rrethanat politike ishin të
tilla, kështu që mbretit Zog iu desh të vazhdonte jetën e syrgjynosur nëpër
shtetet e huaja. Dhe, fati i keq deshi, që përkundër ëndrrës së tij,
të mos mund ta shihte për të gjallë më Shqipërinë. Më 8 prill 1961 në Kanë
të Francës i mbylli sytë larg atdheut të tij, me mallin që e kishte përvëluar.
Ç’ koincidencë e keqe: në muajin prill ishte ndarë nga Shqipëria dhe në muajin
prill pas 22 vjetësh kishte vdekur.
Mbreti Zog u largua nga vendi, ashtu siç ishin larguar edhe mbretër të tjerë,
vendet e të cilëve u pushtuan nga forcat naziste. Mirëpo, siç theksoi
kryeministri Dr. Sali Berisha në marrjen e vendimit për kthimin e eshtrave të
mbretit Zog në atdhe, ai qëndroi gjatë gjithë kohës në anën e koalicionit
antifashist. Prandaj, mohimi i të drejtës për kthimin në Shqipëri, ishte një nga
vendimet arbitrare të Enver Hoxhës dhe klikës së tij sunduese. Shumë kohë më
herët, në vitet ’70-të të shekullit që shkoi, gjyshi dhe babai im kishin takuar
në Nju Jork mbretin Leka Zogu dhe më kujtohet si sot, sa të lumtur ishin ndarë
nga ky takim. Ai u kishte thënë këtyre se gjithmonë ekziston shpresa për një
Shqipëri etnike.
Gjyshi, i cili kishte qenë edhe dëshmitar i periudhës së shtetndërtimit të
mbretit Zogu, e për të cilin kishte pasur një konsideratë të jashtëzakonshme,
përshtypja nga ky takim me Leka Zogun, do t’ i mbetej e paharrueshëm deri në
vdekje. Gjyshi im, që ndodhej për një vizitë në Nju Jork, pati rast të merrte
pjesë edhe në varrimin e gjeneral Abas Kupit, ku ishte edhe Leka Zogu.
Edhe unë, në një moshë fare te re, në Nju Jork, pata rast të
takoja Leka Zogun, por takimi im i dytë me mbretin, në një kohë dhe periudhë
tjetër, në vitin 2003 në Kosovë ka qenë shumë i ngrohtë dhe i përzemërt. Unë e
vlerësoj ndër momentet më të rëndësishme të jetës sime. Ai në Kosovë merrte
pjesë në një manifestim të organizuar në përvjetorin e 125- të të Lidhjes së
Prizrenit. Në Kosovë ishte për herë të parë së bashku me mbretëreshën Susan
Cullen -Ward dhe e ndjente veten tepër entuziast. Me Leka Zogun ishim si
mysafirë te kryetari i komunës së Gjakovës, Aqif Shehu, dhe këtu m’ u dha rasti
të bisedoja më hollësisht me Lartmadhërinë e tij. Mbreti më tha se
ishte shumë i gëzueshëm për pritjen madhështore që po i bëhej dhe, në këtë
kontekst, i shprehte mirënjohje kësaj pjesë të Shqipërisë etnike për gjithë atë
që kishte bërë populli brenda këtij shekulli për fitimin e lirisë nga Serbia.
Pra, vetëm në saje të kësaj fitoreje, jam në mesin tuaj dhe tash, po
festojmë të gjithë së bashku. Kjo është një kënaqësi kombëtare që na erdhi, falë
sakrificës së madhe të shqiptarëve gjithandej trojeve tona etnike. Me Leka Zogun
qemë të ftuar, si miq, edhe në kullën e Ramush Haradinajt në Glloxhan, në këtë
familje e cila i dha shumë Kosovës për lirinë e saj. Ishte kjo një pritje bujare
dukagjinase. Unë pata rast ta takoj mbretin Lek ne Tirane ne vitet 2005 dhe 2009
se bashku me mikun e shqiptareve, Kongresmenin Eliot Engel. Ndërsa Princ
Leka Zogun II, për herë të parë e takova në ceremoninë e varrimit të Presidentit
Rugova në Prishtinë dhe mbetem miq të mirë me të, pasi i rrëfeva historinë e
familjes sime. Gjithashtu, me të u takova edhe me rastin e 100 vjetorit të “Vatrës”
në Nju Jork, ku merrte pjesë në këtë manifestim. Disa personalitete të kombit
dhe kulturës sonë, për fatin e keq, për shkaqe politike e ideologjike mbetën
gjatë në harresën historike. Një numri nuk i dihen as sot eshtrat, pasi
ishin zhdukur në forma misterioze nga komunistët e Enver Hoxhës. Kjo nuk është
vetëm tragjedi e familjeve të tyre, por besoj tragjedi e një populli.
I lutem zotit që skenat e tilla mos të përsëriten dhe historia jonë kombëtare
të mposhtë pluhurin e harresës. Dhe së fundit, unë si shqiptaro-amerikan, jam
shumë i lumtur që eshtrat e njërit prej personaliteteve të kombit, Mbretit Zog,
sot po kthehen në atdhe, në 100 vjetorin e pavarësisë së Shqipërisë.
Pas
ceremonise se c'varrosje ne France sot ne mengjes mberrijne ne Tirane eshtrat e
Mbeti Zog I. Pritja ne Aeroportin e "Nene Tereza" ne Rinas, behen nga Ministri i
Brendshem Flamur Noka, Ministri i Mbrojtjes Arben Imami, Ministri i Kultures
Aldo Bumci, Princ Leka II dhe e fejuara e tij Elia Zaharia, perfaqesues te PLL
si dhe zyrtare te tjere. Sipas protokollit shteteror, eshtrat vendosen ne
shtratin e topit dhe nisen drejt baneses se Familjes Mbreterore, Rruga Murat
Toptani, pallati i vjeter Mbreteror. Ceremonia do te vazhdoje edhe diten e
shtune, ku eshtrat vendosen ne Pallatin e Brigadave ku edhe do te zhvillohen
homazhet dhe kjo ceremoni do te zgjase afro dy ore. Me pas ceremonia do te
vazhdoje me inaugurimin e Mauzeleumit te familjes mbreterore ku do te vendoset
dhe eshtrat e Mbretit Zog I, te shoqeruar me te shtena topi. Ne kete ceremoni do
te marrin pjese zyrtaret me te larte te shteti dhe do te pershendese Presidenti
Nishani dhe Presidentja e Kosoves Jahjaga. Me pas ceremonia do te mbyllet me
darken qe do te shtroje Presidenti i Republikes ne ambientet e Pallatit te
Brigadave. Eshtrat e Mbretit Zog I, kane qene ne Paris prej me shume se 51 vite
me radhe. Pas kerkeses se qeverise shqiptare u ra dakord qe ato te
riatdhesoheshin. Ceremonia e c' varrimit ne France u krye nen kujdesin e
autoriteteve me te larta franceze, ku ceremonia zyrtare nisi ne oren 11:00 te
dates 14 nentor, me interpretimin e Himnit te Flamurit dhe te Himnit Francez nga
Banda e Ushtrise franceze si dhe me nderimet ushtarake nga nje toge e Legjionit
te Nderit. Ne ate ceremoni, qeveria shqiptare ishte e perfaqesuar nga Ministrja
Majlinda Bregu, Zv-Ministrat Arben Ristani dhe Ekrem Spahiu si dhe nga
ambasadori i Shqiperise ne Paris Z. Ylljet Alicka. Familja Mbreterore
perfaqesohej nga Princi Leka, Z. Skender Zogu, si dhe perfaqesues te tjere, miq
te familjes mbreterore. Ne fjalen e tij para te pranishmeve ne kete ceremoni,
Ambasadori Shqiptar ne France theksoi se, po e percjellim drejt Atdheut te vet
nje Mbret, nje aleat dhe nje mik te Frances dhe se me nderimet qe shteti francez
po i ben Mbretit Zog, njekohesisht po nderon edhe nje komb mik dhe aleat. Ndersa
ministrja Bregu tha se, "kjo ceremoni eshte nderimi i mohuar qe i takon ketij
burri qe ndertoi shtetin shqiptar" dhe shtoi se, "sot eshte dita kur ketij burri
te madh po i jepet e drejta me njerezore: te prehet me ne fund i qete ne vendin
e tij, atje ku ka te paret dhe trashegimtaret". Ne emer te perfaqesuesve te
Shtetit francez foli deputeti dhe Ministri, Z. Renaud Muselier, i cili theksoi
se, Franca ka qene gjithmone nje vend mikprites ku zoterojne vlerat e
demokracise dhe lirise. Ne emer te Princit Leka dhe te Familjes Mbreterore
Shqiptare, Z. Skender Zogu falenderoi shtetin francez, presidentin e saj dhe
popullin francez per nderimet qe i bene Mbretit Zog dhe kujtoi lidhjet e ngushta
te Mbretit Zog I me Gjeneralin de Gaulle.
Hapet varri i Mbretit Zog në Paris, trefish i blinduar
Mbreti
i parë i shqiptarëve, Ahmet Zogu, është zhvarrosur dje në Paris, aty ku
prehej që pas vdekjes në prill të vitit 1961. Një ekip në nivel të lartë
zyrtarësh shqiptarë dhe francezë ka ndjekur nga afër ceremoninë, që i ka
hapur udhë kthimit të eshtrave në Shqipëri, me rastin e 100-vjetorit të
Pavarësisë.
“Zhvarrimi i Mbretit Ahmet Zogu nuk ka
qenë edhe aq i thjeshtë dhe procesi ka vijuar gjatë. Shkak është bërë
blindimi i trefishtë i varrit, që prej vitit 1977, kur edhe pati një
tentativë për vjedhjen e eshtrave të tij. Për këtë arsye, më pas eshtrat
u siguruan në tri arkivole, që të gjithë të blinduar maksimalisht”,
thotë për gazetën “Panorama” Sulejman Gjana, nënkryetari i Partisë
Lëvizja e Legalitetit, i cili ka qenë pjesëmarrës në këtë ceremoni.
Sipas tij, zhvarrimi i Mbretit Zog është
bërë me protokoll francez, me të gjitha atributet si kryetar shteti.
Ceremonia zyrtare ka qenë dypalëshe shqiptaro-franceze, ku fillimisht
është hapur nga ambasadori i Shqipërisë në Francë, Ylljet Aliçka. Më
pas, janë mbajtur 3 fjalime për jetën dhe veprimtarinë e Mbretit Zog.
Prej nënkryetarit të PLL-së mësohet
gjithashtu se pas ceremonisë, trupi u dërgua në një morg të qytetit, nga
ku sot do të niset drejt Turqisë: “Do të nderohet sot edhe në Stamboll
nga autoritetet zyrtare turke, ndaj do të bëjë një ndalesë disaorëshe
atje. Të premten, rreth orës 8-9 të mëngjesit, pas shumë dekadash, më në
fund eshtrat e Mbretit Zog do të kthehen në Shqipëri”.
(e.m/Panorama/BalkanWeb)
Mbreti
do të prehet në atdhe, vijnë eshtrat
në Rinas
Mbërritja në aeroportin ndërkombëtar të Rinasit, u bë me pritje zyrtare, ku
morën pjesë disa ministra dhe zv/ministra të kabinetin qeveritar. Arkivoli është
transportuar në drejtim të familjes mbretërore, ku do të kryhen homazhet e
fundit.
Ceremonia zyrtare do të kryhet më 17 tetor, që përkon edhe me ditën e
çlirimit të Tiranës nga okupatori gjerman. Të shtunën rreth orës 12:30 do të
zhvillohet ceremonia zyrtare për nder të Mbretit, i cili do të prehet në një
Mauzoleum të ndërtuar enkas për ta dhe ku do të prehet edhe pjesëtarët e tjerë
të familjes mbretërore.
Mauzoleumi ka një sipërfaqe prej 75 metra katrorë me një lartësi 14. 7 metra.
Në qendër do të vendoset varri i Nënës Mbretëreshë, ndërsa në murin përballë do
të vendosen pllakatet e varreve të familjes mbretërore. /Start/
100-vjetori, Mbërrijnë në Atdhe eshtrat e mbretit Zog I
Publikuar më 16/11/12
TIRANË- Mbërrijnë
në Atdhe eshtrat e Mbretit Zog I, i cili prehej në varrezat e Thiais në
Paris të Francës.
Eshtrat e mbretit të parë të shqiptarëve
mbërritën në Tiranë sot në mëngjes rreth orës 08:10 minuta, në kuadër të
rivendosjes së vend të figurës së tij, për 100-vjetorin e Pavarësisë.
Në aeroportin ‘Nënë Tereza’ kanë qënë të
pranishëm sot për të pritur eshtrat e mbretit Zog I, Princ Leka II,
pjestarë të tjerë të familjes mbretërore, ministri i Brenshëm Flamur
Noka, ministri i Mbrojtjes Arben Imami, ai i Kulturës Aldo Bumçi, si dhe
dy zv.ministrat Edith Harxhi dhe Ekrem Spahiu.
Më pas, arkivoli me eshtrat e Mbretit, u
shoqërua drejt banesës së Familjes Mbretërore, në rrugën "Murat
Toptani", i njohur si pallati i vjetër mbretëror.
Gjatë ditës së nesërme në Pallatin e
Brigadave prej orës 10.00-12.00 do të zhvillohen homazhet në nderim të
Mbretit Zog. Më pas në orën 12:15 do të bëhet inaugurimi i Mazoleumit të
Familjes Mbretërore, dhe në orën 12:30 do të zhvillohet ceremonia e
vendosjes së eshtrave të Mbretit Zog në Mazoleumin e kësaj familjeje, e
shoqëruar me të shtëna topi
Ahmet Zogu, është zhvarrosur dje nga
Parisi, aty ku prehej që pas vdekjes në prill të vitit 1961. Një ekip në
nivel të lartë zyrtarësh shqiptarë dhe francezë ka ndjekur nga afër
ceremoninë, që i ka hapur udhë kthimit të eshtrave në Shqipëri, me
rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë.
Mbreti Ahmet Zogu u lind më 8 Tetor 1898
në Burgajet të Matit. Ai ndërroi jetë në spitalin Foch të Parisit më 8
Prill 1961.
(ma.ar/BalkanWeb)
Eshtrat e mbretit të parë të shqiptarëve mbërritën në Tiranë sot në mëngjes
rreth orës 08:10 minuta, në kuadër të rivendosjes së vend të figurës së tij, për
100-vjetorin e Pavarësisë.(er.cu/BalkanWeb)
Publikuar më 16/11/12
Partia “Lëvizja e Legalitetit” Bulevardi “Zog I”, Tiranë. www.legaliteti.org
Tel&Fax: +355 4 2230076
Tiranë, më 16
nëntor 2012
Informacion për media
Sot paradite mbërritën në
Atdhe eshtrat e Mbretit Zog I. Arkivoli me eshtrat e Mbretit shoqërohej nga
nipat e Tij z. Skënder Zogu dhe Ergun Zogu. Për të pritur arkivolin me eshtrat e
Mbretit Zog I, kishin dalë në aeroportin e Rinasit Lartësia e Tij Princ Leka së
bashku me të fejuarën e Tij znj. Elia Zaharia dhe pjesëtarë të tjerë të Familjes
Mbretërore. Gjithashtu ishin të pranishëm edhe Ministri i Brendshëm z. Flamur
Noka, Ministri i Mbrojtjes z. Arben Imami, Ministri i Turizmit Kulturës, Rinise
dhe Sporteve z. Aldo Bumçi, Zv/Ministri i Mbrojtjes dhe Kryetar i P.L.L z. Ekrem
Spahiu, Zv/ministri i Transporteve dhe Punëve Publike dhe Kryetar i Partisë
Balli Kombëtar z. Adriatik Alimadhi, Drejtori i Protokollit të Shtetit z. Ermal
Dredha, deputetë të Kuvendit të Shqipërisë, drejtues të shoqatave të ish të
burgosurve dhe përndjekurve politikë, drejtues të pushtit vendor, etj.
Në aeroportin e Rinasit
kishin dalë gjithashtu Kryesia e Partisë Lëvizja e Legalitetit, drejtues të saj
në rrethe, legalistë dhe mbretërorë nga gjithë vendi dhe Diaspora si dhe
qytetarë të tjerë nga Shqipëria dhe Kosova.
Arkivoli me eshtrat e
Mbretit Zog I, i mbuluar me Flamurin Kombëtar, u vendos me nderime
ushtarake mbi shtratin e topit dhe nën tingujt e marsheve funebre të Bandës
Frymore të Ushtrisë kaloi para turmës të madhe të njerëzve që kishin dalë për ta
pritur e që qëndronte në heshtje.
Ceremonia e Homazheve do të
zhvillohet nesër, ditë e shtunë, datë 17 nëntor 2012 nga ora 10:00-12:00 në
Pallatin Mbretëror (i njohur si Pallati i Brigadave). Po nesër, eshtrat e
Mbretit Zog I do të prehen përjetësisht në Mauzoleumin e Familjes Mbretërore.
Letër e hapur
Presidentes së Republikës së Kosovës
E nderuara Presidente e Republikës së Kosovës zonja Atifete Jahjaga,
Po të drejtohem ty, sepse për Presidentin e Shqipërisë, nuk dua të harxhoj as
frymën dhe as mendimet.
Nesër, sic është njoftuar Ju do të jeni në Tiranë për të nderuar
ngritjen e maozoleut të Ahmet Zogut dhe të zogollëve të tjerë.
Sigurisht kjo është zgjedhja Juaj personale. Por përpara se të bësh një gjë
të tillë unë, si një qytetar i thjeshtë shqiptar, jo si politikan, as si deputet,
unë sot dua të të sugjeroj që si një Presidente e një republike shqiptare, si
një kryetare shteti, përpara se të përulesh para Ahmet Zogut, duhet t’i kërkosh
leje Hasan Prishtinës, Bajram Currit, Avni Rustemit apo edhe priftit Gjon
Gazulli.
Që të jem më i qartë, duhet të sqarosh pozicionin Tënd zonja Presidente e
Republikës së Kosovës mbi jetën dhe veprën e Hasan Prishtinës, Bajram Currit,
Avni Rustemit.
Meqenësë të gjithë shqiptarët i njohin të tre këta kalorës të shqiptarizmit,
më lejoni t’ju informoj se i këtërti prifti Gjon Gazulli është edhe ai një emër
i nderuar, që vinte nga një familje patriote mirditore, por që zogistët e varën
në litar.
Pak ditë më parë Univeristeti i Prishtinës mori emrin e Hasan Prishtinës,
duhet t’ju sqarosh studentëve dhe profesorëve të Prishtinës pozicionën tënd për
Hasan Prishtinëm përpara se të jesh nesër në Tiranë.
Në vend që të nderonit nesër maozoleun, mund të ndiznit një qiri në shpellën
e Dragobisë për të nderuar trimin e maleve Bajram Curri. Përpara se të shkosh
nesër te maozoleu, kalo te busti i Avni Rustemit, të cilin kosovarët e duan dhe
e kanë respektuar për dekada me radhë.
Së fundmi e nderuar zonja Presidente, shpresoj ta mirëkuptoni këtë lëtër të
hapur. Mos ngatërroni respektin ndaj homolgut Tuaj të Shqipërisë, me respektin
që duhet të keni për shqiptarët e vërtetë.
Me respekt,
Taulant Balla
Qytetar shqiptar
61 Pergjigje per “Zonja
Jahjaga, para se të përkulesh para Ahmet Zogut, kërkoji leje Hasan Prishtinës,
Bajram Currit apo Avni Rustemit”
E premte, ora 08.15.
Mbërritja e eshtrave në Aeroport. Priten nga: Flamur Noka, Ministër i Brendshëm,
Arben Imami, Ministër i Mbrojtjes, Aldo Bumçi, Ministër i Turizmit, Kulturës,
Rinisë dhe Sporteve, Princ Leka II, Elia Zaharia, Edith Harxhi, Zëvendësministre
e Punëve te Jashtme, Ekrem Spahiu, Zëvendësministër i Mbrojtjes, Kryetar i
Partisë Lëvizja e Legalitetit, Ermal Dredha, Drejtor i Protokollit të Shtetit,
Gentiana Mburimi, Shefe e Sektorit të Ceremonialit, Ledio Nuraj, Këshilltar i
Presidentit për Protokollin.
E premte, ora 08.30.
Eshtrat vendosen ne shtratin e topit dhe nisen drejt Banesës së Familjes
Mbretërore, Rruga Murat Toptani, pallati i vjetër Mbretëror.
E shtunë, ora 09.00.
Makina funebre merr eshtrat nga banesa e Familjes Mbretërore dhe i transporton
drejt Pallatit të Brigadave, ku do të bëhen homazhet.
E shtunë, ora 10.00 – 12.00.
Ceremonia e homazheve në Pallatin e Brigadave.
E shtunë, ora 12.15
Ceremonia e inaugurimit të Mauzoleunit, ku do të flasin, Bujar Nishani,
Presidenti i Republikës se Shqipërisë, Atifete Jahjaga, Presidente e Republikës
se Kosovës, Princ Leka II.
E shtunë, ora 12.30.
Do të zhvillohet ceremonia e vendosjes së eshtrave në banesën e fundit (Mauzoleumi
i Familjes Mbretërore) Shoqërohet me të shtëna topi (Ministria e Mbrojtjes).
E shtunë, ora 19.00 - 20.30.
Presidenti i Republikës do të shtrojë një darkë
për pjesëmarrësit dhe familjarët në Pallatin e Brigadave
Nesër ceremonia e rivarrimit. Eshtrat e tij do të prehen në një mausoleum së
bashku me ato të pjestarëve të tjetër të Familjes mbretërore
Në Shqipëri mbërritën sot pas 51 vitesh eshtrat e mbretit Zogu I të cilat do
të prehen në Tiranë në një mauzole të ndërtuar së fundmi për të gjithë anëtarët
e familjes mbretërore për tu varrosur në Tiranë. Në aeroportin ndërkombëtar “Nënë
Tereza” arkivoli i mbështjellë me flamurin kombëtar u prit me të gjitha nderimet
shtetërore. Ai mbajt nga ushtarë të Gardës së Republikës dhe më pas u vendos në
shtratin e një topi. Ndërsa të pranishëm, përvec familjarëve dhe mbështetwsve të
monarkisë, ishin edhe ministra të qeverisë shqiptare. Arkivoli me eshtrat e
mbretit Zogu I, do të qëndrojë sot pranë banesës së Familjes mbretërore ndërsa
ceremonia e rivarrimit është parashikuar për ditën e nesërme.
Në kuadër të 100 vjetorit të pavarësisë qeveria ka parashikuar dhe vendosjen e
një shtatore në bulevardin Ahmet Zogu, ndërsa nuk kanë munguar edhe zëra të
shumtë kritikë. Nga njëra anë, ato lidhen me faktin se një shtet Republikë sic
është Shqipëria, dhe institucionet e saj nuk mund t’i përkushtohen figurës së
një monarku. Homazhet në nderim të mbretit Zog janë parashikuar të zhvillohen në
residencën presidenciale,ndonëse ndërtimi i saj nisi nga vetë Zogu në 1936 I
cili nuk mundi ta shihte të përfunduar. Po ashtu presidenti Bujar Nishani do të
mbajë dhe fjalimin në ceremoninë funebre ku pritet të jetë edhe presidentja e
Kosovës Ahtifete Jahjaga. Nga ana tjetër, mjaft historianë kanë deklaruar se në
këtë përvjetor të rëndësishëm po i kushtohet më shumë vëmendje figurës së Zogut
se sa eksponentëve kryesorë që cuan në shpalljen e pavarësisë.
Mbreti Zog u largua nga Shqipëria në prill të 1939, ditën e pushtimit të
Shqipërisë nga Italia fashiste. Pas përfundimit të luftës së dytë botërore
regjimi komunist i ndaloi atij dhe famijes mbretërore rikthimin në atdhe. Mbreti
Zog jetoi në mërgim deri sa u nda nga jeta në prill të 1961, në Paris. Në vitet
’90 princi Leka u përpoq për rkthimin e monarkisë në Shqipëri, por dështoi në
referendumin e organizuar në 1997. Ai u nda nga jetë vitin e shkuar.
Kanë mbërritur në Shqipëri eshtrat e mbretit Ahmet Zogu, i
cili prehej në varrezat e Thiais në Paris të Francës. Ceremonia e vendosjes së
eshtrave të Mbretit Zog në Mazoleumin e familjes mbretërore do të bëhet nesër në
Tiranë, ku do të marrin pjesë presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga si dhe
homologu i saj shqiptar, Bujar Nishani.
Eshtrat e mbretit të parë të shqiptarëve mbërritën në Tiranë
sot në mëngjes rreth orës 08:10 minuta, në kuadër të rivendosjes së vend të
figurës së tij, për 100-vjetorin e Pavarësisë.
Në aeroportin “Nënë Tereza” kanë qenë të pranishëm për të
pritur eshtrat e mbretit Zog I, Princ Leka II, pjesëtarë të tjerë të familjes
mbretërore dhe disa ministra të Qeverisë shqiptare.
Më pas, arkivoli me eshtrat e Mbretit, u shoqërua drejt
banesës së Familjes Mbretërore, në rrugën "Murat Toptani", i njohur si pallati i
vjetër mbretëror.
Gjatë ditës së nesërme në Pallatin e Brigadave prej orës
10.00-12.00 do të zhvillohen homazhet në nderim të Mbretit Zog. Më pas në orën
12:15 do të bëhet inaugurimi i Mazoleumit të Familjes Mbretërore, dhe në orën
12:30 do të zhvillohet ceremonia e vendosjes së eshtrave të Mbretit Zog në
Mazoleumin e kësaj familjeje, e shoqëruar me të shtëna topi.
Ahmet Zogu, është zhvarrosur dje nga Parisi, aty ku prehej që
pas vdekjes në prill të vitit 1961. Një ekip në nivel të lartë zyrtarësh
shqiptarë dhe francezë ka ndjekur nga afër ceremoninë, që i ka hapur udhë
kthimit të eshtrave në Shqipëri, me rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë.
Mbreti Ahmet Zogu u lind më 8 Tetor 1898 në Burgajet të Matit.
Ai ndërroi jetë në spitalin Foch të Parisit më 8 Prill 1961.
Nishani e Jahjaga:
Ahmet Zogu ndihmoi përparimin e shtetit shqiptar
Nishani: Mbreti Zog, premisa për një shtet modern
shqiptar
Presidenti i Shqipërisë Bujar Nishani, në fjalën e tij në
ceremoninë përkujtimore në Mauzoleum, theksoi rëndësinë e figurës së mbretit
Zog.
Ai tha se Mbreti Zog i Parë ishte njeriu që për pak vjet nisi
ta bënte Shqipërinë me të gjithë atributet e një shoqërie që përfaqësonte
qytetërimin.
"I dha shtetit shqiptar kodin civil e penal dhe vendosi
mbretërimin e ligjit, forcoi monedhën vendase shtoi premisat për një shtet
modern"- theksoi kreu i shtetit.
Jahjaga: Nën udhëheqjen e Mbretit Zog vendi përparoi
E pranishme në ceremoninë e mbajtur në Tiranë për nder të
Mbretit Zog, ka qenë edhe presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga. Në fjalën e
saj në ceremoninë përkujtimore në Mauzoleum, Jahjaga vlerësoi kontributin e
Mbretit Zog i parë në përparimin e vendit. Ajo shprehu mirënjohejn që mbreti Zog
mirëpriti kosovarët e larguar me dhunë dhe kontribuoi për sundimin e ligjit.
Me të shtëna topi e nderime eshtrat e Mbretit Zog u varrosën
sot në Mauzoleumin e Familjes Mbretërore ku do të prehen eshtrat e Nënës
Mbretëreshë, Sadije, Mbretëreshës Geraldine, Mbretit Leka, Mbretëreshës Susan
dhe të anëtarëve të tjerë të Familjes Mbretërore Shqiptare.
Eshtrat e Mbretit Ahmet Zog që prej 1961 preheshin në
Paris, ndërsa një ditë më parë mbërritën në atdhe.
Në ceremoninë e rivarrimit morën pjesë dhe President i Republikës Bujar Nishani
dhe Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga të cilët vlerësuan prehjen në atdhe të
eshtrave të mbretit Zog si një detyrim moral dhe hyjnor.
Rreth orës 09: 27 kortezhi me arkivolin e Mbretit Zog doli
nga banesa e Familjes Mbretërore për t'u drejtuar në Pallatin e Brigadave, dikur
Pallati Mbretëror, ku u
zhvilluan homazhe
nga ora 10.00 deri në orën 12.00 të paradites. Pas ceremonisë, arkivoli u
transferua
tek Mauzoleumi i Familjes.
Trashëgimtari i Ahmet Zogut në Shqipëri, Leka Zogu II, bashkë me të fejuarën
zonjën Elia Zaharia pritën të ftuarit në ceremonialin e sotëm në Pallatin e
Brigadave.
Më pas eshtrat e Mbretit Zog u prehën në Mauzoleumin e
familjes Mbretërore. PS bojkoi ceremoninë duke zhvilluar homazhe pranë Ushtarit
të Panjohur në përkujtim të 68 vjetorit të çlirimit të Shqipërisë. Ceremonia e
vendosjes së eshtrave në banesën e fundit u shoqërua me të shtëna topi. Në orën
19.00 deri në orën 20.30 Presidenti i Republikës do të shtrojë një darkë për
pjesëmarrësit dhe familjarët në Pallatin e Brigadave.
CEREMONIA NE MAUZOLEUM
Në ceremoninë e rivarrimit morën pjesë dhe president i
Republikës Bamir Topi dhe presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga të cilët
vlerësuan prehjen në atdhe të eshtrave të mbretit Zog si një detyrim moral dhe
hyjnor.
"Prehja në tokën tonë e atyre që u përpoqën për shtet
ndërtimin është një amanet i mbetur peng që ne duhet ta kryejmë me nder e
krenari. Me këtë akt dëshmojmë urtësinë. Eshtë detyrim i ynë moral dhe hyjnor.
Shqipëria në udhëheqjen e naltmadhërisë nga një vend i varfër e i pazhvilluar,
fisnor e i përcarë u bë një vend modern i kohës, me shtrirje të pushtetit dhe
administratës në secilin cep, me tolerancë fetare, shembull për vendet e tjera"
tha Jahjaga.
Më pas e mbajti fjalën presidenti Nishani i cili vlerësoi si "gjest
fisnik, detyrim moral dhe patriotik" në prag të 100 vjetorit të pavarësisisë. "Sot
në prag të 100 vjetorit të pavarësisisë, është gjest fisnik, detyrim moral dhe
patriotik që eshtrat të prehen në vendin të cilit ai i kushtoi vitet më të mira
të jetës, në vendin ku pati edhe kundërshtarë por ku kujtesa e popullit do ta
mbante gjallë emrin e tij. Historia e vendit tonë nuk është boshe. Kthimi i
eshtrave tregon që shteti ndërton të ardhmen duke marrë më të mirën e mundshme
nga e shkuara dhe e sotmja"- tha ai.
Nishani tha se Zogu "Ishte mbreti real i shqiptarëve të
porsadalë nga mesjeta" i cili "la të hapur shumë diskutime por jo faktin që
ishte një personalitet". "Eshtë gjest fisnik, detyrim moral dhe patriotik që
eshtrat të prehen në vendin të cilit ai i kushtoi vitet më të mira të jetës, në
vendin ku pati edhe kundërshtarë por ku kujtesa e popullit do ta mbante gjallë
emrin e tij. Historia e vendit tonë nuk është boshe. Kthimi i eshtrave është
dukej e një shteti që të ardhshmen e ndërton duke marrë më të mirën e mundshme
nga e shkuara dhe e sotmja"- nënvizoi më tej.
BERISHA: KUSH KA FRIKE NGA ESHTRAT E MONARKUT KA
MBETUR NEN LEKUREN E ENVERIT
Kryeministri Berisha zhvilloi homazhe para arkivolit të
Mbretit Zog, të vendosur sot paradite në Pallatin e Brigadave. Duke vlerësuar
figurën e tij si një burrë shteti i cili vendosi integritetin territorial të
Shqipërisë, jetësoi pavarësinë e Shqipërise, tha se në rrethanat ku mbretërori
përpjekjet e tij ishin mbinjerëzore.
Duke iu referuar figurës së Mbretit Zog në historinë e
Shqipërisë, Berisha tha "Kontributi dhe vepra madhore e Zogut duhet të bashkojë
të gjithë shqiptarët, sepse pavarësisht nga indokritinimet, të vërtetat
historike më mirë t'i mësosh vonë se kurrë. Ndonjë që ka frikë nga eshtrat e
monarkut ka mbetur nën lëkurën e Enverit. Le t'i lëmë diskutimet historianëve,
dhe ne të vlerësojmë kontributin dhe vlerat që ky burrë shteti dha për këtë komb"
(Lexoni fjalen e plote :http://www.shqiptarja.com/politike/2732/rivarrimi-i-mbretit-zog-berisha-nderojme-burrin-e-shtetit-134037.html ).
Homazhe u zhvilluan dhe nga ministra të kabinetit qeveritar,
ish presidenti Bamir Topi, kryetari i bashkisë Lulzim Basha, Kastriot Islami dhe
shumë zyrtarë të tjerë të lartë. PS bojkoi ceremoninë duke zhvilluar homazhe
pranë Ushtarit të Panjohur në përkujtim të 68 vjetorit të çlirimit të Shqipërisë.
Ndërkohë që Rama ishte në Korçë në një konferencë për arsimin.
RINDERTIMI I MAUZOLEUMIT KUSHTOI 1.500.000 LEKE
Qeveria shqiptare ka financuar 1.500.000 (një milion e
pesëqind mijë) lekë për ngritjen e Mauzoleumit. Prej më shumë se një viti është
vendosur që të rindërtohet Mauzoleumi ku prehen eshtrat e Nënës Mbretëreshë dhe
ishin marrë masat nga qeveria shqiptare që nëpërmjet Institutit të Kulturës, të
rindërtohet një Mauzoleum i njëjtë. Rindërtimi nisi të bëhet në bazë të planit
origjinal të atij që ishte ngritur në vitin 1935 dhe në të njëjtin vend, te
vendi i quajtur "Varri i Nënës Mbretëreshë", ku do të bëhet edhe pritja eshtrave
të Mbretit Zog.
Eshtrat e nënës së Mbretit Zog, Sadije Toptani Zogu, prehen në
këtë Mauzoleum, i cili ishte menduar që t'i bashkoheshin vite më vonë edhe
anëtarët e tjerë të familjes mbretërore. Për këtë arsye u ble 6000 m2 tokë dhe
aty u ngrit Mauzoleumi i projektuar nga arkitekti i njohur Qemal Butka. Më 17
nëntor 1944 në ditën e Çlirimit të Tiranës, forcat partizane e shkatërruan
objektin, duke lënë poshtë rrënojave varin e Nënës Mbretëreshë. Mendimi për
Mauzoleumin e ri për Familjen Mbretërore, u hodh nga Komiteti i Festimeve për
100-vjetorin e Pavarësisë, i cili aprovoi projektin e vitit 2012 që ka paraqitur
Instituti i Monumenteve të Kulturës, me autor Luçjano Bojaxhiun, arkitekt dhe
restaurator pranë IMK-së.
ZHVARROSJA DHE HOMAZHET NE PARIS
Dy ditë më parë eshtrat e tij u zhvendosën nga Parisi,ku
preheshin që nga viti 1961. Procedurat për zhvarrosjen e eshtrave që ndodheshin
në varrezat e Thias, në Paris, filluan më 14 nëntor me një ceremoni zyrtare
shtetërore të organizuar nga qeveria franceze. Ceremonia u realizua nën
interpretimin e Himnit të Flamurit dhe të Himnit Francez nga Banda e Ushtrisë
Franceze, si dhe me nderimet ushtarake nga një togë e Legjionit të Nderit.
Qeveria shqiptare u përfaqësua nga Ministrja Majlinda Bregu, zëvendësministrat
Arben Ristani dhe Ekrem Spahiu, si dhe nga Ambasadori i Shqipërisë në Paris
Ylljet Aliçka dhe anëtarë të Familjes Mbretërore, ku ishte edhe znj.Sylviane
Muselier, motra e Xheraldinës, me bashkëshortin z. Renaud Muselier. Të pranishëm
ishin edhe përfaqësues të disa familjeve mbretërore si: Princesha Maria-Pia, e
bija e parë e Mbretit Umberto II të Italisë dhe bashkëshorti i saj; Princi
Michel de Bourbon Parme, kushëriri i Mbretëreshës së Danimarkës; Princesha
Chantal de France dhe bashkëshorti i saj, Baroni Sambucy; Princi Faycal Bey i
Tunisit; Princesha Nesrine Toussoun e Egjyptit etj.
MBERRITJA E ESHTRAVE NE ATDHE
Pasi udhëtuan prej Parisit për 24 orë me linjën Turkish
Airlines, në mesditën e 15 nëntorit në Stamboll ishte zhvilluar një ceremoni
nderimi nga autoritetet turke. Ndërkohë që dje në orën 08.15 eshtrat e Mbretit
Zog mbërritën në atdhe, me një ceremoni pritjeje që kryesohej nga Princi Leka
II, e fejuara e tij zonja Elia Zaharia, përfaqësues të lartë të qeverisë
shqiptare, përfaqësues të oborrit mbretëror.
KUSH ISHTE AHMET ZOGU
Ahmet Zogu i lindur më 8 Tetor 1895 në Burgajet të Matit,
ishte ai që drejtoi për afër 15 vjet jetën e vendit, duke nisur karrierën e tij
si politikan në shtetin e ri modern në vitin 1924 për pak kohë si ministër i
brendshëm, pastaj president kur Shqipëria u shpall Republikë Parlamentare nga
1925-1928, dhe nga 1928 deri më 1939, si mbret i vetëshpallur i shqiptarëve,
duke e drejtuar vendin nëpërmjet Mbretërisë. Pas largimit nga Shqipëria, kur
sapo e pushtoi Italia fashiste, Zogu kërkonte mbështetje nëpër shtete të tjera
të Europës, duke u mbrojtur edhe nga frika e hakmarrjes së popullit shqiptar, të
cilin e braktisi ditën e 7 prillit 1939. Si pasojë e kësaj, Ahmet Zogu vdiq në
një azil politik në Francë.
Rivarrimi i Mbretit Zog, Berisha: Nderojmë burrin e shtetit
TIRANE-
Kryeministri Berisha zhvilloi homazhe para arkivolit të Mbretit Zog, të
vendosur sot paradite në Pallatin e Brigadave. Duke vlerë suar figurë n e tij si
një burrë shteti i cili vendosi integritetin territorial të
Shqipërisë, jetësoi pavarësinë e Shqipërise, tha
se në rrethanat ku mbretërori përpjekjet e tij ishin mbinjerëzore.
Shqiptarët përlulen para burrit që jetësoi pavarësinë e Shqipërisë. Flamuri
shqiptar u ngrit në Vlorë në 28 nëntor 1912
nga Ismail Qemaili dhe atdhetarë të tjerë,
por për vite të tëra u pengua vendosja e një
shteti shqiptar. Në një moshë të re së bashku me atdhetarë të tjerë shqiptarë do
të vendoste integritetin territorial të
Shqipërisë. Eshtë koiçidencë e mrekullueshme që kthehet sot në dheun e tij në
ditën e çlirimit të Tiranës. Tirana kryeqytet është vepër e këtij burri. Zogu
nderohet nga të gjithë shqiptarët për ndërtimin e shtetit dhe kontributin
historik në ndërtimin e këtij shteti që nga koha e Skënderbeut gjer në vite 20.
Zogu do të nderohet për kontributin historik në zhvillimin e konsolidimit të
vokacionit perëndimor të Shqipërisë. Në periudhën e mbretërësisë së tij bëri
përpjektjet e jashtëzakonshme për zhvillimin e infrasktrukturës, arsimit,
kulturës, bujqësisë dhe konturoi diplomacinë shqiptare si diplomaci aktive.
Shqiptarët do të ndihen krenarë me Mbretin Zog". - tha Berisha duke shtuar se "sikundër
shumica e monarkëve, u largua nga Shqipëria për të vazhduar betejën në të gjitha
frontet në krahun e koalicionit antifashist botëror".
Kryeministri shtoi se vlerësimi historik i figurës së mbretit duhet të bëhet
në raport me rrethanat kur mbretëroi. "Në historinë tonë nuk kemi figura eterike,
nuk kemi dhe nuk do kemi të pagabueshëm. Ata që studiojnë historikun e kombeve
të zhvilluar gjejnë njerëz që kanë bërë gabime. Në këtë konktest nëse do të
bënim një vlerësim në raport me rrethanat ku mbretëroi përpjekjet e tij mund të
konsiderohen mbinjerëzore për zhvillimin e
shqiptarëve. I shpreh mirënjohje Francës e cila e pranoi në gjirin e saj, në një
kohë kur qeverisej nga gjenerali De Gol. Gjenerali nuk refuzoi kërkesën e një
njeriu që gjatë luftës bëri çdo gjë për mobilizimin e një beteje të armatosur
kundër pushtimit të vendit të tij"- tha Berisha.
Duke iu referuar figurës së Mbretit Zog në historinë e Shqipërisë, Berisha
tha "Kontributi dhe vepra madhore e Zogut duhet të bashkojë të gjithë hqiptarët,
sepse pavarësisht nga indokritinimet, të vërtetat historike më mirë t'i mësosh
vonë se kurrë. Ndonjë që ka frikë nga eshtrat e monarkut ka mbetur nën lëkurën e
Enverit. Le t'i lëmë diskutimet historianëve, dhe ne të vlerësojmë kontributin
dhe vlerat që ky burrë shteti dha për këtë komb".
Eshtrat e Mbretit Zogu I, mbërritën dje në Tiranë. Në nderim të tij, u
zhvilluan sot, homazhe në Pallatin e Brigadave ku morën pjesë zyrtarët më të
lartë të shtetit. Më pas, arkivoli me eshtrat e Mbretit Zog shoqëruar nga
kortezhi është drejtuar drejt
Mauzoleumit mbretëror, ku u zhvillua dhe ceremonia e rivarrimit të eshtrave, me
të shtëna topi. (g/shqiptarja.com)
Shqiptarja.com - Sulejman Gjana:
Varri i mbretit Zog, më i vizituari
TIRANE - Nënkryetari I PLL-së,
Sulejman Gjana, në njëintervistë për «Shqiptarja.com» thotë se kthimi i eshtrave
t ëish-mbretit Zog në Shqipëri është një ngjarje e shënuar për vendin sidomos në
këto ditë që shënojnë edhe festimet për 100 vjetorin e pavarësisë.
Z.Gjana ju sapo jeni
kthyer nga Parisi për ceremoninë e zhvarrimit të eshtrave tëish-mbretit Zog.
Cilat ishin detajet më mbresëlënëse për ju për këtë ceremoni shtetërore edhe për
shtetin francez?
Sigurisht qëishte një moment
plot emocione pasi për mua riatdhesimi i eshtrave të çdo shqiptari shënon
dashurinë për Atdheun dhe sigurisht kur bëhet fjalë për Mbretin Zog, i cili
gjithë jetën e vet ia kushtoi vendit të vet dhe Shqiptarëve, kjo ngjarje merr
njërëndësi të veçantë. Më bëri përshtypje shprehja e vlerësimit dhe miqësisë që
autoritetet më të larta franceze treguan me këtërast me prezencën e zyrtarëve të
lartë të shtetit, me nderimet ushtarake, me bandën e ushtrisë që interpretuan
Himnin e Flamurit, atë francez dhe marshin funebër. Gjithçka ishte organizuar në
mënyrë perfekte nga shteti francez për të nderuar siç i takon trupin e
njëkryetari shteti, një aleati të botës perëndimore dhe të një monarku vizionar
siçe quajtën shtetarët francezë. Mendoj se kjo duhet të shërbejë edhe si mësim
për ata zëra që vazhdojnë të frymëzohen nga një ideologji tashmë e dështuar në
vendin tonë.
Sa e vështirë ishte
rikthimi i tyre në Shqipëri, ku tashmë gjenden edhe varret e anëtarëve të tjerë
të familjes mbretërore?
Edhe pse dikush mund ta
konsiderojë të vonuar këtë ngjarje, unë mendoj se gjithçka po shkon në vendin e
duhur dhe në kohën e duhur. Sigurisht se në këtë vit jubile të100-vjetorit të
Shqipërisë i takonte personalitetit qëluajti një rol determinant në historinë
bashkëkohore të Shqipërisë që të riatdhesoheshin eshtrat e veta. Nuk ka dyshim
se Qeveria Shqiptare dhe vetë Kryeministri i vendit Berisha kane bërë gjithçka
të mundur në këtë drejtim.
Shumë prej figurave që
iu varrosën eshtrat në Shqipëri, monumentet e tyre kanë mbetur në mëshirë të
fatit. Kujtoj këtu Faik Konicën tëcilit i thyen edhe pllakën e varrit, apo
sjellja e eshtrave me karrocë nëRinas e Dom Nikollë Kaçorrit. Si do të
ruajëOborri varrin në Shqipëri të ish-mbretit Zog?
Trupi i Mbretit Zog do të
prehet, bashkë me anëtarët e tjerë të Familjes Mbretërore Shqiptare, në
Mauzoleumin që është rindërtuar nën kujdesin e Institutin tëMonumenteve të
Kulturës dhe besoj se ai vend do të jetë shumë shpejt një nga vendet më të
vizituara të Tiranës. Në këtë drejtim nuk kam asnjë dyshim se edhe do të merren
masat e duhura për ruajtjen e tij. Sa për prishjen e varreve, më vjen keq që ka
në Shqipëri njerëz që nuk dinë të respektojnë traditën e popullit tonë dhe bëjnë
akte prej huligani, gjëqë nuk i shkon për shtat Shqiptarëve. Mëkujtohet se në
vitin 1977, Sigurimi shqiptar pati bërë një tentativë për vjedhjen e arkivolit
tëMbretit Zog në Paris por, pasi ai regjim ka perënduar tashmë, besoj se edhe
idhtarët e tij tëvjetër kanë mësuar diçka nga demokracia.
Rivarrimi i eshtrave
tëmbretit të parë të shqiptarëve, është parashikuar për nesër. Ku si dhe çfarë
do të përmbajë mauzoleumi i familjes mbretërore? Nëse jeni nëdijeni çfarë ka
mbetur nga ai që kishte qenë para ardhjes sërregjimit komunist në pushtet në
fundvitin 1944?
Siç e dini, Mauzoleumi
origjinal ishte shkatërruar nga komunistët në vitin 1944 dhe po nëatë vend
Qeveria Shqiptare ka rindërtuar një Mauzoleum me parametra moderne arkitekturale,
duke u bazuar sigurisht në planin dhe strukturën e mauzoleumit origjinal. Aty,
përveç eshtrave të Mbretit Zog, do të prehen edhe eshtrat e Mbretereshës
Geraldinë, Mbretereshës Suzan, tëMbretit Leka dhe të anëtarëve të tjerë të
Familjes Mbretërore Shqiptare.
Siç e dini ka patur
njëreagim nga shoqatat e veteranëve të luftës partizane, të cilët e cilësojnë të
qëllimshëm vendosjen e ditës së rivarrimit tëeshtrave të mbretit Zog ditën kur
partizanët çliruan Tiranën. Kush e vendosi këtë datë dhe a ka lidhje me festën e
çlirimit?
Per mendimin tim, 17 nentori
1944 nuk shënon ditën e çlirimit të Tiranës, por ditën e pushtimit tëvendit nga
një ideologji e huaj. Populli duhet të kuptojë se komunistët krijuan mite false
qënuk duhen besuar më. E vërtetaështë se më 17 nëntor 1944, komunistët hodhen
nëajër Mauzoleumin e Nënës Mbretëreshë Sadije, duke treguar kështu një gjest të
shëmtuar dhe barbar. Mendoj se ishte e natyrshme që pikërisht më 17 nëntor të
rindërtohej ai Mauzoleum.
Rregjimi komunist e
quante satrap, madje ende ka historianë që që vijojnë ta quajnë të tillë, duke
shtuar se ai braktisi vendin dhe mori edhe thesarin e shtetit. Për të mbetur
këtu, çfarë i ka dhënë historisë së Shqipërisë në këtë 100 vjetor pavarësie ish-mbreti
Zog dhe sa të drejtë kanë disa historianë që thonë se në këtë 100 vjetor po
rehabilitohet figura e Zogut në vend që të ngrihet lart Ismail Qemali apo Fan
Noli?
Siç e thashë më parë,
komunistet krijuan mite false për tëjustifikuar diktaturën dhe regjimin
ilegjitimin që vendosën me dhunë në vendin tonë. Nuk besoj se ekziston një njeri
i ekuilibruar nëShqipëri që të mund të mohojë se diktatura komuniste shkaktoi
mijëra viktima, dhjetra mijëra të burgosur dhe tëpersekutuar politikë dhe se e
çoi vendin dhe popullin tonëmbrapa. Sa për Mbretin Zog, mjafton të përmendim
rolin e tij të pamohueshëm në mbrojtjen e kufijve verior tëShqipërisë në prag të
shpalljes së pavarësisë në 1912, kontributin e vet për pavarësinë e vendit,
rolin e vet kryesor në Kongresin e Lushnjës dhe se ishte Mbreti Zog që themeloi
institucione moderne në vendin tonëdhe garantoi shtetin ligjor. Lidhur me Ismail
Qemalin ose Fan Nolin, besoj se do të vlerësohen edhe ata, secili në bazëtë
kontributit vet dhe tëfushës së vet.
Princ Leka Zogu është
një nga nëpunësit e shumtë të shtetit shqiptar. Cila është e ardhmja e idealit
monarkik të Shqipërisë?
Une besoj se e ardhmja e
Princit Leka varet nga çfarë do të vendosë populli. Jam i bindur se ai do të
jetëgjithmonë i gatshëm që t'i shërbejë Kombit dhe Popullit.
Siç edhe e dini, në
qershor 1997 shqiptarët votuan edhe për formën e rregjimit, por referendumi u
cilësua i dështuar, sepse sipas KQZ shumica votuan që shipëria të mbetej
republikëparlamentare. Ka ndërmend Oborri të ritentojë një referendum tjetër për
formën e rregjimit në Shqipëri, apo është I kënaqur me republikën parlamentare
dhe një post honorific për Princin?
Dihet botërisht se rezultati i
referendumit te 1997 ishte i manipuluar. Si shumë tëtjerë në Shqipëri, unë besoj
se çështja e Mbretërisë nuk është një çështje e mbyllur dhe se, me zhvillimet
pozitive për popullin shqiptar nëBallkan, Monarkia do të kthehet në një
alternativë të padiskutueshme për të garantuar paqen, stabilitetin dhe
prosperitetin në rajon dhe gjetkë.
Shkrimi u botua nënumrin e
sotëm tësë përditshmes SHQIPTARJA.com (Gre.M/Shqiptarja.com)
Naltmadhnia e Tij Zog I, Mbret i Shqiptarëve,
lindi më 8 Tetor 1898, në Burgajet - Mat, në një kështjellë të ndërtuar rreth
shekullit të XV. Mbreti Zog ndërroi jetë në spitalin “Foch” të Parist, më 8
Prill 1961.
Shpallja Mbret i Shqiptarëve
Ishin vitet ‘20, Shqipëria po kalonte kriza të thella politike dhe stabiliteti
politik i vendit ishte i paqëndrueshëm, mbas një propozimi të bërë nga disa
deputetë, parlamenti vendosi që të merrte në shqyrtim regjimin shtetëror. Mbas
zgjedhjeve të parakohshme më 25 Gusht 1928, u propozua ndërrimi i formës së
qeverisjes, u formua komisioni i statutit, i cili propozoi ndërrimin e formës së
regjimit nga republikë në monarki. Ky propozim u hodh në votim më 30 Gusht 1928
dhe Asambleja Kushtetuese proklamoj Shqipërinë Mbretëri Demokratike Parlamentare
të Trashëgueshme.
Më 1 Shtator 1928 Asambleja Kushtetuese proklamoj: Mbret Të Shqiptarëve nën
emnin Zog I, birin të dalun prej gjinit të vet SHPËTIMTARIN E KOMBIT ‘AHMET
ZOGUN’ i zbritun prej familjes së famshme ‘ZOGU’”.
Pas kësaj proklamate, parlamenti formoi një komision i cili do ti komunikonte
Naltmadhnisë së Tij, vendimin dhe do ti ofronte Fronin Mbretëror. Mbasi e pranoi
fronin, Naltmadhnia e Tij Zog I, Mbret i Shqiptarëve bëri betimin mbi Biblën dhe
Kuranin. Ai u betua: “Unë Zogu, Mbret i Shqiptarëve, në çastin në të cilin po
hudh kambën mbi Thronin e Mbretnis Shqiptare dhe po marr në duer Pushtetin
Mbretnuer, betohem përpara fuqisë së Zotit me mbajtë Bashkimin Kombëtar,
Indipendencën e Shtetit dhe Tokat. Betohem edhe të mbahem besnik ndaj Statutit
dhe të veproj mbas pikave të tij dhe mbas ligjëve që ndodhen në zbatim, duke
pasë parasysh kurdoherë të mirën e popullit. Zoti më ndihmoftë”.
Aktiviteti politik
Më 28 Nëntor 1912, në shpalljen e pavarësisë në Vlorë nga Ismail Qemal Bej
Vlora, Matin, Dibrën dhe Mirditën do ta përfaqësonte NMT Zog I, i cili kryesonte
delegacionin prej 26 krerësh të shquar të këtyre trevave.
Në vitin 1919 Shqipëria rrezikonte realisht copëtimin
territorial në favor të fqinjëve shovenë. Në këto rrethana, nën ndikimin e
vokacionit dhe formimit të lartë atdhetar, Ahmet bej Zogu rikthehet në
aktivitetin politik, duke kërkuar mbajtjen urgjente të një kongresi kombëtar,
për të institucionalizuar dhe organizuar mbrojtjen e fateve të atdheut dhe
shqiptarëve, kongres ky që u mbajt në Lushnje nga 21-31 janar 1920, e që u
sigurua ushtarakisht prej Tij me 9 mijë luftëtarë. Pas përfundimeve të Kongresit
që miratoi edhe Qeverinë e re të vendit, Ahmet bej Zogu u emërua Ministër i
Brendshëm ne moshen 25 vjecare.
Më 2 dhjetor 1922 për herë të parë emërohet kryeministër. Në këtë post, Ahmet
bej Zogu ishte i pari që nisi punën për hartimin e ligjeve organike të
ministrive. Për këtë qëllim ai ngriti grupet e ekspertëve me nga 2 përfaqësues
për çdo ministri.
Në dhjetor 1924, me vendim të qeverisë “Vrioni” dhe me përkrahjen e Fuqive të
Mëdha, Zogu riktheu legjitimitetin e Qeverisë dhe të pushtetit legjitim të dalë
nga zgjedhjet parlamentare të tetor-dhjetorit të vitit 1923 dhe të rrëzuar me
rebelim antikushtetues në qershor të vitit 1924. Më 6 janar 1924, Këshilli i
Naltë e dekreton kryeministër dhe ministër të Brendshëm. Më 21 janar 1924
Kuvendi Kushtetues shpalli “Republikën Shqiptare”.
Dhjetë ditë më vonë, Ahmet bej Zogu u zgjodh nga Kuvendi Kushtetues “Kryetar i
Republikës”, duke qenë në të njëjtën kohë edhe kreu i pushtetit ekzekutiv.
Gjatë kësaj kohe Ahmet Zogu rivendosi stabilitetin dhe mundësoi nënshkrimin e
marrëveshjeve të rëndësishme ekonomike, politike e ushtarake, çka forcoi
ndjeshëm pozitat e Shqipërisë.
Më 1 shtator 1928 Asambleja Kushtetuese e shpalli Presidentin Ahmet Zogu “Mbret
të Shqiptarëve”.
Eshtrat e Mbretit Ahmet Zog janë kthyer dje, pas një gjysmëshekulli në
Shqipëri, por mauzoleu ku do të prehet së bashku me pjesën tjetër të familjes,
nuk ka qenë gati. I paralajmëruar për t’u ndërtuar prej më shumë se një viti te
Kodrat e Liqenit (te varri i nënës së Zogut I, Sadijes), dje ende po punohej me
lyerjen e objektit, kupolën prej bakri, por edhe në oborr. Sipërfaqja totale e
mauzoleut është 75 metra katrorë, me një lartësi 14.7 metra. Objekti është i
lartë 10 metra, ndërsa kupola e derdhur në bakër 4.7 metra. Në qendër të
mauzoleut do të vendoset varri i Nënës Mbretëreshë, Sadijes, ndërsa në murin
përballë do të vendosen pllakatet e varreve të familjes mbretërore. “Do të jetë
gjithçka në rregull për nesër (sot)”, tha dje njëri prej dhjetëra punëtorëve që
po merrej me shtrimin e pllakave, duke shtuar se do të punohet edhe gjatë natës
në mënyrë që mauzoleu të përfundojë në afat. Dhe afati skadon në mesditën e
sotme, pasi në orën 12:45 minuta është parashikuar ceremonia zyrtare e
rivarrimit të eshtrave të familjes mbretërore në mauzole: të Zogut I e
bashkëshortes së tij Geraldinë dhe Zogut II e bashkëshortes Suzanë.
Arkivoli me eshtrat e Mbretit Ahmet Zog mbërriti dje, rreth orës 08:10 në
Aeroportin e Tiranës, nëpërmjet avionit të linjës “Turkish Airline”. Pas dy
ditësh nderimi në Paris dhe Stamboll nga autoritetet zyrtare të këtyre vendeve,
arkivoli me eshtrat e Zogut I u shoqërua drejt Shqipërisë nga dy nipat e tij,
Skënder Zogu dhe Ergun Zogu. Ndërkaq, për të pritur “rikthimin” e monarkut të
parë shqiptar kishin dalë në Aeroportin e Rinasit Princ Leka me të fejuarën Elia
Zaharia, pjesëtarë të tjerë të familjes mbretërore, disa ministra të qeverisë
shqiptarë, legalistë të shumtë etj. Arkivoli me eshtrat e Mbretit Zog I u kthye
i mbuluar me flamurin kombëtar. Ai u vendos me nderime ushtarake mbi shtratin e
topit dhe nën tingujt e marsheve funebre të Bandës Frymore të Ushtrisë kaloi
para turmës së madhe të njerëzve që kishin dalë për ta pritur në Rinas dhe që
qëndronin në heshtje.
Pjesëmarrës në ceremoni
- Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani
- Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga
- Kryeministri i Shqipërisë, Sali Berisha
- Zv.kryeministri i Hungarisë, Zsolt Semjen
- Ministrat e kabinetit qeveritar të Shqipërisë
Nga familjet mbretërore:
- Princ Nikolai i Malit të Zi
- Princi Radu i Rumanisë
- Princi trashëgimtar rus, Romanov
Katër arkivolet me eshtra
Të ndjerët e familjes mbretërore, “bashkohen” për një natë në shtëpi
Të mërkurën u zhvarros Ahmet Zogu në Paris, ndërsa të enjten u nxorën nga
Varrezat e Sharrës arkivolet me eshtrat e bashkëshortes Suzanë, djalit
Leka Zogu dhe së shoqes, Suzana. Dje, të premten, pas dekadash ndarjeje, më në
fund janë bërë që të katër bashkë. Aty, në shtëpinë e tyre të dikurshme pranë
qendrës së Tiranës, arkivolet me eshtrat e katër të ndjerëve mbretërorë janë
vënë pranë njëri-tjetrit, si e para natë së bashku. Ka qenë dëshira e
familjarëve që katër arkivolet të qëndronin në shtëpi, të paktën 24 orë. Me këtë
rast, princi Leka dhe e fejuara e tij, Elia Zaharia, dy nipat e Ahmet Zogut,
Skënderi e Erguni dhe të afërm të tjerë, kanë hapur dyert për ata që dëshiruan
të kryejnë vizita. Dhe të parët kanë qenë funksionarët e lartë të qeverisë, që
pritën në Rinas eshtrat e Mbretit Zogu I, si: ministri i Brendshëm Flamur Noka,
ministri i Mbrojtjes Arben Imami, ministri i Turizmit Kulturës, Rinisë dhe
Sporteve Aldo Bumçi, zv.ministri i Mbrojtjes e kryetar i PLL-së Ekrem Spahiu,
zv.ministri i Transporteve dhe Punëve Publike e kryetar i Partisë Balli Kombëtar
Adriatik Alimadhi, drejtori i Protokollit të Shtetit z. Ermal Dredha, deputetë
të Kuvendit të Shqipërisë, drejtues të shoqatave të ish-të burgosurve dhe të
përndjekurve politikë, drejtues të pushtit vendor, kryesia e Partisë Lëvizja e
Legalitetit, drejtues të saj në rrethe etj.
Berisha-Semjen
“Kthimi i Zogut I, fund për historinë false”
Kryeministri Berisha priti dje në takim zëvendëskryeministrin e Hungarisë Zsolt
Semjen, që ndodhet për një vizitë në vendin tonë me rastin e riatdhesimit të
eshtrave të Mbretit Zog. “Me riatdhesimin dhe nderimin që i bëjnë Mbretit Zog,
shqiptarët i japin fund falsifikimit të historisë nga ana e diktatorit Enver
Hoxha, duke e bërë historinë e shtetit shqiptar më të vërtetë”, tha Berisha.
Rapatriée de France, la dépouille du roi Zog 1er inhumée en Albanie
TIRANA - Environ 3.000 Albanais ont rendu hommage
au roi Zog 1er, inhumé samedi à Tirana avec les honneurs de l'Etat, après le
rapatriement de sa dépouille en Albanie un demi-siècle après sa mort en 1961 en
exil en France.
Le roi Zog a été une personnalité de marque qui a
mis en place les fondements de l'Etat albanais et a largement contribué à
l'orientation européenne de la société albanaise, a déclaré le Premier ministre
Sali Berisha en marge des cérémonies.
M. Berisha à fait part de sa reconnaissance à la
France du général de Gaulle pour avoir accueilli sur son sol le roi Zog.
Le rapatriement de la dépouille, à l'initiative
du gouvernement albanais de droite, s'inscrit dans le cadre des cérémonies
marquant le centième anniversaire de l'indépendance du pays, territoire
autrefois rattaché à l'empire ottoman.
Le cercueil du roi, couvert du drapeau national,
a été exposé samedi dans l'ancien Palais royal à Tirana où la population lui a
rendu un dernier hommage.
Le cercueil a ensuite été transféré au mausolée
de la famille royale, construit récemment pour cette occasion dans un parc de la
capitale albanaise.
L'opposition socialiste de gauche n'a pas
participé aux cérémonies d'inhumation, dénonçant une manipulation par la droite
du rôle de Zog, auto-proclamé roi lors de la création de l'Etat albanais.
Les historiens restent très partagés sur le rôle
dans l'histoire de l'Albanie de Zog Ier, figure très controversée, honnie sous
le régime communiste.
Zog a instauré un Etat clanique, faible, un Etat
hybride qui, tout en œuvrant pour sa modernisation, n'a jamais pu se séparer des
traditions féodales, a récemment déclaré à l'AFP l'historien albanais Pëllumb
Xhufi.
Premier ministre à deux reprises, puis président
de la République, Ahmet Zogu s'est autoproclamé roi des Albanais le 1er
septembre 1928.
Il a fui son pays après l'occupation italienne en
avril 1939, et a vécu en exil le reste de sa vie, en Grèce, en Turquie, en
Roumanie, en Grande Bretagne et en Egypte avant de se réfugier en France, où il
est décédé à l'âge de 66 ans.
Au mausolée de Tirana, Zog 1er reposera aux côtés
de son épouse, la comtesse hongroise Géraldine Apponyi, de son fils, Leka 1er,
et de sa belle-fille d'origine australienne, Susan Cullen-Ward.
L'Albanie est aujourd'hui une république
parlementaire et le petit-fils du souverain, Leka, est actuellement conseiller
politique du président albanais, Bujar Nishani.
Thousands turn out for
reburial of Albania's king
Zog
(AFP) – 1 hour ago 17/11/2012
People carry a portrait of Zog, who ruled Albania from 1925 to
1939 (AFP, Gent Shkullaku)
TIRANA — Around 3,000 Albanians turned out Saturday to pay their respects to
the late self-proclaimed king Zog I, whose remains were reburied with state
honours after they were returned from France where he died in exile in 1961.
"King Zog is an illustrious figure who laid the foundations of the Albanian
state," Albanian Prime Minister Sali Berisha as the coffin -- draped with the
Albanian flag -- lay in state in the former royal palace.
The king, whose remains were returned to Albania on Friday, was later
interred in a newly built mausoleum for the royal family.
Zog ruled Albania from 1925 to 1939. He started out as president but in 1928
proclaimed a constitutional monarchy and was crowned king.
He fled in 1939 after Italian dictator Benito Mussolini invaded Albania with
an eye on the country's strategic Adriatic ports.
Zog died in exile in France aged 66 and was buried in the Thiais cemetery in
the southern Paris suburbs.
His son Leka and other members of the royal family returned to Albania in
2002.
The repatriation and reburial was organised by Albania's conservative
government as part of ceremonies to celebrate Albania's 100 years of
independence from the Ottoman Empire.
But the socialist opposition did not take part saying it was being used by
the government for political gain.
Albanian historians are divided over Zog's role, who remains a controversial
figure here.
"Zog established a clannish, weak state, a hybrid state that while working on
its modernisation could have never detach itself from its feudal traditions,"
historian Pellumb Xhufi told AFP.
Albania is currently a republic with a parliamentary democracy.
Presidenti
Bujar Nishani e ka dekoruar Mbretin e parë të shqiptarëve, Ahmet Zogun, me “Urdhrin
e Flamurit Kombëtar”. Edhe pse ka shumë pak në detyrë, Nishani e ka dhënë dy
herë këtë urdhër të lartë, fillimisht për Sekretaren e Shtetit, Hillari Klinton
dhe tani për Ahmet Zogun.
Në motivacion thuhet se presidenti e dekoron atë për faktin se ka hedhur
themelet e ndërtimit të shtetit modern shqiptar.
“Presidenti i Republikës, Bujar Nishani i akordoi Naltmadhnisë së Tij
Zogut I, Mbretit të Shqiptarëve (Pas vdekjes) “Urdhrin e Flamurit Kombëtar” me
motivacionin:
“Figurë madhore e qendrore e historisë së Shqipërisë, që hodhi themelet e
ndërtimit dhe funksionimit të shtetit modern shqiptar, me orientim të qartë
perëndimor europian.
Ideator dhe realizues i administratës së parë të shtetit shqiptar, si dhe
i një legjislacioni bashkëkohor të niveleve të larta, që do t’i hapte rrugë
emancipimit shoqëror dhe zhvillimit të vendit.
Personalitet që gjithë jetën e tij e lidhi me fatet e kombit, të
Shqipërisë dhe të shqiptarëve”,” thuhet në njoftimin e Presidencës.
Një dekoratë të tillë e kanë marrë presidentët amerikanë Xhorxh Bush e Bill
Klinton dhe Sekretarja e Shtetit Hillari Klinton.
Në te quajturin Mauzoleumin mbretëror
u varrosën sot eshtrat e ish mbretit te veteshpallur Ahmet Zogu i Parë, në
një ceremoni ku morën pjesë zyrtarët më të lartë të shteti shqiptar.
Presidenti i Republikës, Bujar Nishani, u shpreh në fjalën e tij gjatë kësaj
ceremonie, se "me historinë mund të sillesh në shumë mënyra, mund të provosh
ta harrosh për shembull, por shumë shpejt kupton se harresa ka qenë një
aventurë. Historinë gjithashtu mund edhe ta manipulosh, ta dëmtosh që dhe
kjo pa përjashtim është gjithashtu në dëmin e atij që e provon. Pra duket
sikur me historinë mund të bësh çfarë të duash, por nuk është ashtu, pasi
mund të mos e përfillësh historinë, por është historia që nuk të lë, pasi
nuk të shpërfill ajo, duke të ndëshkuar për gabimet e kryera".
Historia jonë, vijoi Presidenti, "që nga mjegullat e shekujve, ka nxjerrë jo
pak njerëz të shquar, luftëtarë, princë, mbretër, madje dhe perandorë e Papë.
Një numër prej tyre qenë të tillë kur Shqipëria nuk ishte ende shtet dhe
shumica e tyre, mjerisht jo në truallin e vet, por në dhe të huaj. I pari
dhe i vetmi mbret i Shqipërisë shtet është Ahmet Zogu, eshtrat e të cilit po
i varrosim sot".
Sipas Presidentit Nishani, "për një periudhë kohe nga 1928, deri në vitin
1939, Shqipëria pati një mbret real, mbret i një Shqipërie dhe shqiptarësh
që aspironin, por nuk kishin vetëdije politike shoqërore qytetare, rend apo
infrastrukturë. Mbreti ynë shtetin e bëri vetë".
"Ahmet Zogu ka lënë pas një diskutim të gjerë mes palëve, por padyshim ai
është një prej figurave kryesore të historisë shqiptare. Ai premtoi të
sjellë rendin dhe progresin në një vend që kish njohur pak ose aspak rend
dhe progres. Ai ishte njeriu, që pak vjet pas shpalljes së Pavarësisë, nisi
ta bëjë Shqipërinë pjesë të një mendësie që përqafonte qytetërimin. I dha
shteti shqiptar kodin civl dhe penal, i dha një administratë të efektshme,
gjyqësor të besueshëm, luftoi fanatizmin, krijoi kushte për krijimin e
shtypit, forcoi monedhën kombëtare në një pikë që nuk është njohur më pas
tij, hodhi themelet për një shtet të qëndrueshëm shqiptar”, tha Presidenti.
Ceremonia u përshëndet edhe nga Presidentja e Kosovës, Ahtifete Jahjaga, e
cila, duke vlerësuar kontributin e Ahmet Zogut në konsolidimin e shtetit
shqiptar, tha se "kthimi i eshtrave të tij në atdhe simbolizon drejtësinë
hyjnore dhe paqen politike”.
"Prehja në tokën tonë e atyre që u përpoqën për shtetndërtimin është një
amanet i mbetur peng, që ne duhet ta kryejmë me nder e krenari. Me këtë
dëshmojmë urtësinë, duke fituar qetësinë shpirtërore si njerëz dhe komb,
duke pasur respekt për punën e prijësve tanë. Shqipëria në udhëheqjen e
naltmadhërisë, nga një vend i varfër e i pa zhvilluar, fisnor e i përçarë, u
bë një vend modern i kohës, me shtrirje të pushtetit dhe administratës në
secilin cep, me tolerancë fetare, shembull për vendet e tjera. Me qeverisjen
e tij ndërlidhen datat më të rëndësishme, që nga shpallja e pavarësisë në
Vlorë, luftën në mbrojtje të Shkodrës, duke përzënë trupat malazeze, serbe,
greke, italiane dhe trupat e tjera të huaja nga territori i shtetit, në
zbatim të vendimeve të Kongresit të Lushnjes. Zogu dhe gjithë populli i
pritën me gjithë zemër kosovarët e përzënë nga vendi i tyre, respektoi
tolerancën fetare. Eshtrat e patriotëve nuk i tret dheu i huaj dhe guri i
rëndë peshon në vendin e vet", tha Jahjaga.
Në ceremoni ishin të pranishëm edhe kreu i qeverise shqiptare, Sali Berisha,
kryeparlamentarja Topalli, anetarë të kabinetit qeveritar, përfaqësues të
familjeve mbretërore të huaja dhe të tjerë personalitete. Ceremonia e
vendosjes së eshtrave të ish Mbretit te veteshpallur Zog në këtë te quajtur
Mazoleum, u shoqërua me të shtëna topi. Në qendër do të vendoset varri
imamase se zogut, ndërsa në murin përballë do të vendosen pllakatet e
varreve të se ashtuquajtures familjes mbretërore.
Ahmet Zogu u lind më 8 Tetor 1898 në Burgajet të Matit. Ish Mbreti i
veteshpallur Zog u largua nga Shqipëria në prill të 1939, ditën e pushtimit
të Shqipërisë nga Italia fashiste.
Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore regjimi komunist i ndaloi atij
dhe te ashtuquajtures familjes mbretërore rikthimin në atdhe. Mbreti Zog
jetoi në mërgim deri sa u nda nga jeta në spitalin Foch të Parisit më 8
Prill 1961.
Duke
marrë shkas nga kthimi i eshtrave të Ahmet Zogut, gazeta “Tirana Observer” sjell
opinionet e dy nga figurave më të shquara shqiptare për karakterin kompleks të
Ahmet Zogut. Aq më tepër që si Faik Konica, ashtu edhe Eqrem bej Vlora jo vetëm
kanë qenë bashkëkohës të Zogut, por edhe kanë bashkëpunuar me të.
Të premten e zezë,
më 7 prill 1939, ndërsa mbretëresha Geraldinë e Shqipërisë ishte e sëmurë në
shtrat, pasi dy ditë më parë kishte lindur një djalë, fashistët pa asnjë
provokim të dukshëm dhe pa shpallur luftë, pushtuan Shqipërinë, një vend të
paarmatosur, pothuaj pesëdhjetë herë më të vogël sesa agresori. Kjo bëmë e
lavdishme ngjalli xhelozinë e mbretit Zog të Shqipërisë, i cili nga dëshira për
të hyrë në garë me një heroizëm kaq të madh, ua mbathi me të shtënën e parë dhe
i la atdhetarët shqiptarë të luftonin të vetëm kundër forcave me epërsi
dërrmuese. Përbuzja e botës së qytetëruar qe madje më e madhe se tmerri për
agresorët fashistë, ndërsa sa për të kapërcyer ato momente në mënyrë të
mëshirshme, ajo e përmbajti opinionin e saj për dezertorin shqiptar….
Asnjëherë Zogu nuk ka qenë një sundimtar me të cilin mund të merreshe vesh, por
në vitet e fundit ai ishte bërë i padurueshëm. Nga natyra ai kishte disa cilësi
të shquara dhe në fillim kishte zotësinë t’i maskonte të metat që i kishte më të
shumta, derisa një ditë suksesi në rritje e shtyu të hiqte maskën dhe doli siç
ishte: një barbarë i paqëndrueshëm dhe bukëshkalë. Por edhe për ata që u pëlqen,
edhe për ata që nuk u pëlqen, ai mbetet një karakter enigmatik interesant, një
përzierje e papajtueshme kontradiktash, gjysmë hero e gjysmë karagjoz, i cili
për shumë kohë do të tërheqë si mbledhësin e çudirave të historisë, edhe
studiuesin e psikologjisë. Disa herë më kanë kërkuar të shkruaj një libër të
shkurtër për këtë personazh kureshtar. Kam qenë në mëdyshje për shumë kohë,
kryesisht sepse jam zënë prej disa vjetësh me planin për një histori të
Shqipërisë, të mbështetur në kërkime të mundimshme, që përfshijnë studimin e
dorëshkrimeve të pabotuara në bibliotekat e Evropës. Megjithatë, në çastet e
çlodhjes, duke shfletuar faqet e ndonjë autori të kohës së Elizabetës siç bëj
herë pas here, më duket se kam parë ndonjë fanepsje të Zogut në pjesën e
Shekspirit për mbretin Xhon dhe Dogberrin ose në veprat e Marlout për Mortimenin
e Ri dhe Çifutin e Maltës. Shkurt, Zogu që nuk më ka interesuar asnjëherë si
sundimtar, më në fund më preku fantazinë si subjekt anatomie. Zaret u hodhën. E
ndieja se duhej të shkruaja diçka për të.
Ndoshta lexuesi do të ketë mirësinë të mendojë se unë i hyj tani kritikës,
sepse Zogu ra poshtë. Njeriu disa herë ka të drejtë të mendojë në këtë mënyrë,
por ky mendim i veçantë këtë radhë është tërësisht i gabuar. Unë e kam kritikuar
Zogun kur ishte në fuqi, e kam bërë këtë pa pushim që nga viti 1922 deri më
1939, në fjalime të hapura dhe në shkrime të firmuara, madje edhe kur kam qenë
ministri i tij, aq shumë sa kam pritur çdo ditë të më shkarkonte dhe njerëzit
çuditeshin përse më kursente. Sa për ilustrim, po jap pak fakte më poshtë.
Më 21 shkurt 1931 Zogu për një fije shpëtoi nga vrasja në Vjenë. Nuk do t’i
mërzis lexuesit dhe veten time me saktësi statistikore. Ata që kanë kujtesë të
mirë mund t’i mbajnë mend titujt e shtypit me shkronja të mëdha në faqen e parë.
unë shpreha mosmiratimin tim për këtë atentat të ulët, ndonëse ai ishte
frymëzuar nga një atdhetari e gabuar. Kur u hap gjyqi, mbrojtja nxori disa copa
nga shkrimet e mia, që tregonin se Zogu nuk ishte gjë tjetër, veçse një despot
injorant e bosh. Thuhet se të shkëputura kështu nga konteksti i tyre i
përgjithshëm, që kishte për qëllim një kritikë konstruktive për t’i kthyer
veprimet dhe synimet e Zogut në një drejtim më të mirë, këto citime kanë
ndihmuar që të akuzuarve t’u jepej një dënim fare i lehtë.
Më 1938 tri motrat tërheqëse dhe shpirtmira të Zogut bënë një vizitë në Shtetet
e Bashkuara. Unë bëra çmos që t’u shërbeja si udhërrëfyes, filozof e mik i tyre.
Para se ato të iknin, Abdurrahman Saliu shtatëdhjetëvjeçar, një pasues i
trashëgueshëm i Derës së Zogut, i cili shoqëronte princeshat, më shprehu
mirënjohjen për përkushtimin tim. Ai më tha se edhe vetë mbreti nuk do t’u
kishte shërbyer më me devotshmëri për të mirën e motrave të veta. Plaku besnik
pastaj m’u lut t’i jepja, në rast se kisha dëshirë, ndonjë mesazh me gojë për
mbretin. “A më premton se do t’ia thuash mesazhin pa asnjë ndryshim?” – e pyeta.
Plaku më dha fjalën. “Atëherë, – i thashë, – thuaji mbretit se sado që janë të
drejta kritikat e mia për regjimin e tij, unë do t’i kufizoj ato brenda qarqeve
shqiptare, kurse jashtë këtyre qarqeve unë do ta mbroj regjimin me gjithë
aftësitë e mia. Unë do të vazhdoj t’i shërbej mbretit me besnikëri dhe pa u
grindur, sepse unë jam përfaqësues i tij dhe sepse ai është Kryetari i Shtetit
Shqiptar. Por personalisht unë kam përbuzjen më të thellë për karakterin e tij”.
Abdurrahman Saliu u trondit. “Vërtet dëshiron që t’ia them të gjitha këto?” – më
pyeti. “Ti më dhe fjalën se do t’ia thuash”, – iu përgjigja dhe ai pranoi me
fjalë të qeta: “Dot a mbaj premtimin. Por, – shtoi plaku pas një pushimi, – a ke
kundërshtim të më thuash mua pse ke një mendim kaq të keq për mbretin?” Unë iu
përgjigja menjëherë: “Me kënaqësi. E përbuz mbretin për këto arsye: e kam
vëzhguar që kur ka qenë tetëmbëdhjetë vjeç dhe asnjëherë nuk e kam dëgjuar të
thotë një të vërtetë. Kurrë nuk e ka mbajtur fjalën e besës. Nuk ka asnjë
ndjenjë përgjegjësie. Është i pandershëm, i pashpirt, egoist, i pangopur. Ai i
urren të gjithë ata që kanë diçka, qoftë kulturë, prejardhje, pasuri, çfarëdo
aftësie në ndonjë fushë ose qoftë edhe patriotizëm të pagdhendur, por të
ndershëm. Ai i injoron gjërat themelore dhe u jep një rëndësi groteske
çikërrimave. Shqipëria kurdoherë ka qenë njohur si një komb me njëfarë dinjiteti
tragjik, ai e ka ulur Shqipërinë në nivelin e një farse muzikore të pavlerë”.
Natyrisht, artikujt e mi me nënshkrim nuk kanë qenë kaq të hapur sa fjalët që i
thashë plakut të mirë Abdurrahman. Ata janë botuar herë pas here në “Dielli”, që
është gazeta më me reputacion dhe e shkruar më mirë në gjuhën shqipe, botohet në
Boston, Mesaçusets që nga viti 1909. Sa herë “Dielli” vinte në Shqipëri dhe
numri përmbante diçka me nënshkrimin tim, njerëzit rriheshin për të marrë një
kopje. Kur policia e konfiskonte një numër të veçantë, siç ndodhte shpesh, një
kopje e futur kontrabandë mund të shitej deri njëzet franga ari (që janë baraz
me shtatë dollarë me kursin e shkëmbimit të sotëm), gjë që është një provë
bindëse e interesit për të, po të mbajmë parasysh se paratë në dorë janë mjaft
të pakta në Shqipëri. Në numrin e “Diellit” të 22 gushtit 1938 unë kisha botuar
një artikull me nënshkrim, që merrej me format e ndryshme të qeverimit. Ai
mbaronte me këto fjalë (të përkthyera): “Monarkia ka në Shqipëri dy tipa armiqsh:
ata që e lavdërojnë pa masë dhe pa vend, si dhe ata që e bëjnë qesharake me
festime të tepruara. Nëse na pëlqen monarkia, le të përpiqemi t’i japim
seriozitet e dinjitet duke hequr dorë nga karnavalet”.
Është e tepërt të shtoj se i vetmi person ndërgjegjës për ato karnavale ishte
vetë Zogu. Në të vërtetë, i gjithë regjimi i Zogut nuk ishte gjë tjetër veçse
një karnaval i gjatë me një fund tragjik.
Një gjë interesante për ish mbretin e Shqipërisë ka qenë prirja e tij për ta
ndryshuar emrin, duke u ngjitur në pushtet. Ai lindi si Ahmet Zogolli, i biri i
Xhemal Zogollit, kreut të krahinës së Matit, më vonë u bë Ahmed Zogu dhe në
shkallët e fundit të karrierës së tij të turbulluar e quajti veten “Mbreti Zog”.
Ai lindi më 8 tetor 1895 në fshatin Burgajet të krahinës së Matit dhe vinte nga
një varg i gjatë funksionarësh qeveritarë. Kur ishte djalë, e çuan në shkollë në
Stamboll, por e ndërpreu shkollën më 1912, kur Shqipëria u çlirua nga Turqit.
Por atë që i mungoi si shkollim, ai e plotësoi me inteligjencën e lindur dhe me
dredhinë.
Gjatë Luftës së Parë Botërore, kur një pjesë e madhe e Shqipërisë u pushtua nga
trupat austro-hungareze, Zogu bashkëpunoi me pushtuesit, por me kalimin e kohës
oficerët austriakë nisën të vinin re njëfarë padurimi të lehtë te ky prijës i
ri. Vdekja e perandorit Franc Jozef më 1916 u dha atyre mundësinë për ta larguar
nga skena dhe e dërguan në Vjenë për të marrë pjesë në kurorëzimin e perandorit
Karl. Aty e mbajtën deri në fund të luftës. Ky ishte kontakti i tij i parë me
botën perëndimore dhe ai e shfrytëzoi në mënyrën më të mirë gjendjen e vështirë,
duke mësuar gjermanishten dhe duke vëzhguar nga afër politikën perëndimore.
Është interesante të bësh hamendje se kurorëzimi gjithë pompë i perandorit Karl
ka qenë arsyeja që e ka ndezur imagjinatën e malësorit të ri dhe ia ka kthyer
mendjen për të përfytyruar një kurorëzim edhe të vetes në të ardhmen. Është
mjaft e çuditshme që, kur ai u kthye në Shqipëri nga fundi i luftës, i hyri
rrugës për t’u bërë mbret. Ai nisi të punonte për të arritur qëllimet e veta në
një mënyrë të mirëfilltë makiavelike, ndonëse nuk dihet a i kishte lexuar
ndonjëherë porositë e librit të tij “Princi”.
Pasi u kthye në Shqipëri, Zogu e gjeti vendin e vogël të copëtuar nga lufta dhe
në kaos politik, në prag të një gjendjeje anarkie. Kjo i dha atij mundësinë për
të përdorur me përfitim ata 2000 malësorët e tij, që ishin gati ta ndiqnin në
çfarëdo aventure që do të vendoste t’i drejtonte. Për më tepër, shqetësimet e
Shqipërisë nuk ishin tërësisht të brendshme, sepse atë e kërcënonte edhe
copëtimi nga fqinjët. Kjo krizë i detyroi prijësit shqiptarë që t’i linin
mosmarrëveshjet për një kohë. Më 21 janar 1920 ata u mblodhën në kongresin
historik të Lushnjes, ku ata iu drejtuan parimit të presidentit Uillson për “vetëvendosjen”
e kombeve dhe gjithashtu shpallën besën e tyre, duke u zotuar të vdesin për të
mbrojtur tërësinë tokësore e politike të vendit. Lidhur me këtë, duhet vënë në
dukje se zona në të cilën u mbajt kongresi ishte ende nën pushtimin italian dhe
të vetmet forca në dispozicion për t’i mbrojtur krerët nga italianët ishin
besnikët e Zogut.
Kur u formua kabineti nga Kongresi, Zogu u caktua ministër i Brendshëm, një post
ky që i dha kontrollin mbi policinë dhe xhandarmërinë. Që nga ky çast ai u ngjit
lart si meteor: u bë kryeministër më 1923, presidenti më 1925 dhe së fundi mbret
më 1928. Është interesante se çdo hap që bëri, nga ministër i brendshëm deri në
mbret, ishte “në mënyrë kushtetuese”.
Për këtë ngjitje në pushtet, i vetmi njeri që e kundërshtoi ka qenë peshkopi Fan
S. Noli, i formuar sipas mënyrës amerikane. Peshkopi kryesoi forcat liberale të
vendit, shumica e të cilave e kishin shijuar demokracinë në Amerikë. Për më
tepër, fshatarët që përbënin 95 për qind të popullsisë e shihnin atë pa asnjë
dyshim si të vetmin njeri të aftë për ta udhëhequr vendin drejt reformave
demokratike e përparimtare. Në qershor 1924 gjatë një kryengritjeje spontane
kundër forcave regresive, ai e detyroi Zogun të arratisej nga vendi. megjithatë,
pas gjashtë muajsh Zogu u kthye në Shqipëri me ndihmën ushtarake të Jugosllavisë
fqinjë dhe me miratimin e Anglisë, Italisë e Greqisë. Kthimi i tij “triumfal” në
Tiranë i dha fund jetës politike të peshkopit Noli.
Duke bërë një përmbledhje të karrierës së tij, ka disa arritje që janë në dobi
të tij. E para, ai solli njëfarë pamjeje të unitetit për vendin, duke rivendosur
rendin pas anarkisë dhe, siç e ka thënë një njeri i mençur, tirania parapëlqehet
ndaj anarkisë. Veç kësaj, ai shpëtoi vendin nga brigandizmi dhe mungesa e
ligjeve, një realizim ky që vështirë të vlerësohej atëherë, siç e tregon një
shprehje fluturake, që qarkullonte atëherë nën zë gjerësisht nëpër kafenetë: “Është
e vërtetë që nuk ka më cuba në Shqipëri, sepse kanë shkuar të gjithë në Tiranë,
ku vjedhin me autoritet duke ndenjur në tavolinën e zyrës”. Së fundi, ndonëse
ishte vetë bej, ai e ngushtoi shumë pushtetin e bejlerëve. Megjithatë, këtë e
bëri kryesisht për të siguruar pozitat e veta.
Nga ana negative, administrata e tij ishte e korruptuar dhe e pazonja, sepse ai
e rrethoi veten me njerëz që nuk kishin as karakter, as dije dhe as ndershmërinë
e zakonshme. U shtyp me egërsi liria e fjalës dhe e shtypit, ndërsa spiunët e
tij të kudondodhur e terrorizonin popullin. Ndonëse ishte injorant në fushën e
gjerë të ekonomisë, ai ishte dhelparak për punët e veta. Rreth tre për qind të
të ardhurave shtetërore i merrte për vete si rrogë dhe shpërblime, por pjesën
kryesore të pasurisë, që është vlerësuar midis tre dhe pesë milionë dollarë, e
mori si dhuratë nga Musolini për koncesionet politike dhe ekonomike që i bëri
Italisë. Në të vërtetë, fama e Zogut si dallaveraxhi i zgjuar mund të
përmblidhet në një koment që i ka bërë autorit ish i dërguari i Shteteve të
Bashkuara në Tiranë: “Ishte e lehtë ta blije Zogun, por ai nuk qëndronte i blerë”.
Më 7 maj 1938 Zogu u martua me konteshën Geraldina Aponi të Hungarisë, duke
pasur si nun kontin Galeaco Çano, ministrin e Jashtëm të Italisë dhe dhëndrin e
të ndjerit Musolini, që nuk e qau kush. Një vit më pas, më 5 prill 1939 lindi
një djalë. dy ditë më vonë, të premten e zezë, ndërsa gjithë krishterimi ishte
përgjunjur para Princit të Paqes, legjionet e krishtera të Musolinit kapërcyen
Adriatikun për të pushtuar një vend të vogël. Ndonëse nuk i mungonte guximi
shtazor, kur erdhi çasti për ta treguar atë të premte të zezë fatale, Zogun e
lëshuan nervat dhe e tradhtoi vendin. Është domethënëse që italianët nuk bënë
asnjë përpjekje për ta kapur kur po arratisej për në Greqi. Meqë aeroplanët
italianë fare lehtë mund ta zbulonin karvanin e tij, na duhet të nxjerrim
përfundimin se Musolini e la “të shpëtonte” ish-të mbrojturin e tij.
Në rast se Zogu do të kishte vendosur që të qëndronte me popullin e tij dhe do
ta godiste pushtuesin nga malet, ai do të kishte përsëritur në shekullin e
njëzetë epokën e Skënderbeut, duke fituar kështu adhurimin e botës dhe
mirënjohjen e popullit të tij. Në vend të kësaj ai zgjodhi arratisjen. Marrë me shkurtime nga kapitulli “Si i erdhi fundi Shqipërisë së Zogut”
—- Eqrem bej Vlora: Zogu ishte trim, energjik dhe popullor Eqrem Bej Vlora*
…Dhe
më 1923/1924 i tillë mund të ishte në Shqipëri vetëm një bej – Ahmet bej Zogu.
Ndaj edhe përreth tij u mblodhën të gjithë ata që kërkonin udhëheqje dhe
përfitim. Në krahasim me bejlerët e tjerë, Zogu nuk kishte mjete, madje mund të
themi, ishte i varfër. Por kishte gjëra të tjera që nuk I kishin ata – ishte më
i zgjuar, më trim, më energjik, më serioz, më bindës dhe më popullor se ata.
Atij i duhej të luftonte që, së pari, të afirmohej mes sërës së vet, pra për
diçka që të tjerëve u kishte rënë nga qielli. Ndaj edhe meritat e tij ishin më
të mëdha, kurse sukseset më të përligjura dhe më të çmueshme. Në fund të vitit
1923, kur ne deputetët e Asamblesë Kombëtare Legjislative u mblodhëm në Tiranë,
ai ishte kryeministër dhe pa dyshim, personaliteti më i rëndësishëm në Shqipëri.
Se ç’përfaqësonte ai në të vërtetë, asnjëri nga ne nuk e dinte mirë, por
paraqitja e tij ishte aq bindëse, rrezatonte aq epërsi dhe ai vetë besonte aq
fort në misionin dhe në të ardhmen e vet, saqë ishte e vështirë t’i shmangeshe
fuqisë tërheqëse të personalitetit të tij. Por, po këto veti e kishin çuar deri
në pikën e vlimit edhe urrejtjen e zilinë e ish-bashkëpunëtorëve të tij
demokratë. Tirana e atëhershme ishte një fshat, ndonëse në rritje, me të gjitha
të këqijat dhe kërkesat e një selie. Ardhja e menjëhershme e disa qindra vetëve,
disi me pretendime, e keqësoi edhe më tepër ngushticën, edhe më parë, të
ndjeshme, të strehimit. Zoti Vianxoni, hotelieri italian që mbante në Vlorë
“Hotel Albania” kishte improvizuar në dy shtëpi tiranase një si pension evropian.
Pajimi i tyre është vështirë të përshkruhet, sepse konceptet evropiane nuk
mjaftojnë për të pasqyruar një primitivitet të tillë. Dhe neve, deputetëve të
Asamblesë Kombëtare, që të shoqëruar nga trimat tanë, shkonim rëndë-rëndë nëpër
rrugët e baltosura e plot gropa për në vendin e mbledhjes, na dukej vetja si ca
burra të mëdhenj shteti dhe udhëheqës, edhe pse në thelb, nuk ishim e shumta
veçse ca kryepleq fshatrash që kapardiseshim si misërokë. Kjo ishte fusha ku
zhvillohej gara midis pothuajse gjithë pjesëmarrësve të panairit politik në
Tiranë, ndërkohë që Ahmet Zogu, i mbrojtur nga autoriteti i shtetit dhe i
trimave të vet në shtëpinë e tij apo në zyrë, vriste mendjen seriozisht për
mjetet dhe rrugët që mund ta çonin përpara ngjitjen e tij, por edhe që të
konsolidonin idenë e shtetit dhe organizimin e tij. Kjo punë i duhej lënë atij!
Kur kësaj i vë përbri veprimtarinë e kundërshtarëve të tij, intrigat e
përhershme, spicat dhe paralizimin e bisedimeve në Asamble, atëherë nuk të habit
edhe zhvillimi i mëtejshëm I ngjarjeve. Tirana në atë vjeshtë dhe dimër të
1923/24-s nuk të ofronte, siç vazhdojnë të besojnë edhe sot disa fantastë,
pamjen e një qendre liberale, demokratike, por në rastin më të mire të një
çerdheje mjerane intrigash, ku nga mëngjesi në darkë zhvillonin punët e tyre të
errëta llafazanët dhe cubat armëvringëllitës. Ata pak që kishin koncepte të
tjera për konkurrencën demokratike, rrinin mënjanë dhe vështronin nga larg me
neveri, duke dashur të mos ndyenin duart në këtë lojë. Midis tyre isha edhe unë.
Unë nuk kisha asnjë dyshim se kujt duhej t’ia jepja votën, apo cilën anë duhej
të mbështesja – për këtë bindjet e mia konservatore ishin tashmë të pjekura –
por shpesh kisha ndjesinë se me botëkuptimin, parimet dhe kulturën time, unë
qëndroja më afër grupit të urryer demokratik, sesa grupit konservativ, i cili me
mungesën e tij të plotë të qëllimeve, më dukej krejt i huaj. Për më tepër që
fati ma kishte caktuar edhe karrigen pranë grupit demokratik. Unë rrija në një
bankë me peshkopin ortodoks, Fan Noli, njeri shumë i kulturuar dhe simpatik,
udhëheqës i Partisë Demokratike, me të cilin më hahej muhabeti për mrekulli.
Këtë e patën zbuluar shpejt ca spiunë demokratikë dhe e kishin diskutuar në një
mbledhje partie. Por një udhëheqës tjetër i tyre, Luigj Gurakuqi, një shqiptar i
shkolluar dhe i jashtëzakonshëm i asaj kohe, i shprehu me këto fjalë të qëlluara
dyshimet e tij: “Si mund të jeni kaq budallenj dhe të besoni se Eqrem beu mund
të kalojë ndonjë ditë në anën tonë? Si mund të besoni se ai, përparimet e
rëndomta të të cilit në shkallën e ulët të gjimnazit i njoftoheshin vazhdimisht
telegrafisht të jatit nga Ministria e Jashtme p. dhe m. në Vjenë, do të bëhet,
befas, demokrat? Ai është aristokrati më i shkolluar dhe më i regjur nga të
gjithë: po të ishte nevoja, qoftë edhe kundër pikëpamjeve të veta, ai do të
bashkohej edhe me djallin, mjaft që të na kundërvihej neve!” Ky zjarr i
kryqëzuar komplimentesh të dyanshme, nuk do të kishte qenë, megjithatë edhe aq i
rrezikshëm, të mos kishte kaluar grupi demokratik në disa veprime të një natyre
tjetër. Paladinëve të mendësisë demokratike u kishte rënë në kokë për poste dhe
ofiqe zyrtare; me demokraci ata nënkuptonin artin për të zënë një post drejtues
dhe për ta përdorur atë pastaj, sipas qejfit. Por meqenëse kjo ishte e pamundur
me rrugë legale parlamentare (sepse ata nuk mund të shpresonin kurrë për
shumicën në parlament), ata kërkonin t’i arrinin qëllimet e tyre me mënyra
jolegjitime dhe të dhunshme, ndër të cilat, më e para, ishte mënjanimi i
kundërshtarit që u dukej më i rrezikshëm, Ahmet Zogut.
Ne kishim dijeni për këto plane të mbrapshta të partisë kundërshtare, sepse ata
flisnin për to gjithandej, por nuk na e merrte kurrë mendja se gjer ku mund të
shkonin këta njerëz me urrejtjen e tyre. Atyre u ishte mbushur mendja top se në
një Shqipëri parlamentare, ata ishin thirrur nga historia për të drejtuar fatet
e kombit dhe se bejlerët duhet t’ua lëshonin vendin vullnetarisht, qoftë edhe
për të larë mëkatet e kryera, gjoja, në rrjedhë të shekujve. Kjo sqimë ishte e
mundur vetëm te një popull tej mase krenar dhe fodull si shqiptarët. Por
demokratëve do t’u duhej më vonë të hanin ca kumbulla të tharta. E zhgënjyer që,
me gjithë parregullsitë dhe dhunën e ushtruar gjatë zgjedhjeve, nuk arriti
suksesin e dëshiruar, Partia Demokratike filloi ta provojë tani fatin me
kërcënime dhe vrasje. Nuk duhet harruar se ç’u bë kundër Myfit bej Libohovës e
grupit të tij në prefekturën e Gjirokastrës nga prefekti Tromara, nga kapiteni i
xhandarmërisë Koço Muka dhe majori i xhandarmërisë Ahmet Lepenica. Këta njerëz –
të nxitur edhe nga Tirana – vodhën dhe falsifikuan votat, burgosën dhe rrahën
zgjedhës dhe së fundi, me dorën e banditit grek Koço Memo, organizuan edhe një
atentat kundër Myfit bej Libohovës dhe vranë njërin nga njerëzit e tij. Por me
gjithë këto pisllëqe ky aristokrat tepër inteligjent, i shkolluar dhe i pasur,
mundi të fitojë në zonën e vet dhe luajti më vonë një rol të rëndësishëm. Nuk
shkoi shumë dhe kjo politikë e papërgjegjshme u kthye edhe kundër Ahmet Zogut
vetë. Si vegël për këtë demokratët përdorën djaloshin ekstravagant matjan, Beqir
Valterin. Këtë të ri ata e përpunuan për një kohë të gjatë, derisa ai pranoi të
vrasë mirëbërësin e tij, Ahmet Zogun, njeriun që para dy vjetësh me paratë e
veta e kishte çuar për studime në Itali. Po a ishte për t’u çuditur me këtë plan
vrasjeje kur, vrasësi i Esat Pashë Toptanit, Avni Rustemi, të cilin drejtësia
franceze, me një manipulim të habitshëm të ligjit, e nxori të pafajshëm dhe që
Qeveria shqiptare e shpalli hero dhe e bëri deputet, kur ky vrasës i pabesë pra,
kapardisej nëpër Tiranë dhe brohoritej ngado si një shpëtimtar i atdheut? Ky
shembull u tregonte gjithë djemve shqiptarë sesi me anë të një plumbi të
shkrepur nga prapa shpinës, si burracakët, mund të bëheshe “njeri i madh”!….
Sky News Australia -Updated: 02:59, Sunday November 18, 2012
Albania's top leaders and thousands of people have paid their last respect to
the country's only post-independence monarch, King Ahmet Zog I, half a century
after he died and was buried in exile.
The nation's television stations on Saturday broadcast live the burial
ceremony in the capital, a day after Zog's remains were returned from France.
He was buried in the family's mausoleum, alongside his Hungarian wife, Queen
Geraldina, his son Leka I and his wife, Susan.
Zog proclaimed himself Albania's monarch in 1928 and ruled until 1939 when he
fled Albania after it was occupied by fascist Italy. Albania's post-World War II
communist regime abolished the monarchy in 1946.
Albania remains a parliamentary republic after the fall of communism in 1990.
The royal family returned to Albania in 2002, leading a quiet life though
never relinquishing the claim to the throne.
Prime Minister Sali Berisha said that Albanians honour Zog "for his historic
contribution in building up this country".
Berisha was joined at the ceremony by President Bujar Nishani and Kosovo's
President Ahtifete Jahjaga. The ceremony was ignored by the country's opposition
parties.
Nishani said Zog "is one of the most important figures of the Albanian
history".
After Albania's communist regime fell in 1990, Zog's son, Leka I Zog, made
two disastrous attempts to return home - first in 1993 when Berisha's government
then threw him out and in 1997, when he was charged with leading an armed
uprising after failing to convince Albanians to vote for monarchy in a
referendum.
Since then, the family has been given back some of its old royal properties
and granted diplomatic passports. Zog's grandson, Leka II Zog, has since served
as an adviser to several Albanian governments.
100-vjetori, Mbreti Zog I prehet në Atdhe, Nishani: Ia kishim borxh
TIRANË- Pas
51 vitesh eshtrat e mbretit Zogu I do të prehen në Tiranë në një mauzole
të ndërtuar së fundmi për anëtarët e familjes mbretërore. Eshtrat e
mbretit të parë të shqiptarëve erdhën dje në Atdhe, ndërsa në aeroportin
ndërkombëtar “Nënë Tereza” arkivoli i mbështjellë me flamurin kombëtar u
prit me të gjitha nderimet shtetërore.
Ai u mbajt nga ushtarë të Gardës së
Republikës dhe më pas u vendos në shtratin e një topi, për tu përcjellë
drejt banesës së familjes mbretërore. Sot për rreth dy orë, figura e tij
u nderua në një ceremoni homazhesh në Pallatin e Brigadave, nga
personalitete të larta shtetërore. Munguan
në homazhe figurat e së majtës. Berisha apel: Vepra e tij sot duhet të
na bashkonte. Pas
inaugurimit të Mauzoleumit të Familjes Mbretërore aty do të prehen
eshtrat e Mbretit Zog.
NISHANI DEKORON MBRETIN ZOG ME URDHRIN E FLAMURIT KOMBËTAR
Ora 20:40 - Presidenti
i Republikës, Bujar Nishani i akordoi Naltmadhnisë së Tij Zogut I,
Mbretit të Shqiptarëve (Pas vdekjes) Urdhrin e Flamurit Kombëtar me
motivacionin: "Figurë madhore e qendrore e historisë së
Shqipërisë, që hodhi themelet e ndërtimit dhe funksionimit të shtetit
modern shqiptar, me orientim të qartë perëndimor europian. Ideator dhe realizues i administratës së
parë të shtetit shqiptar, si dhe i një legjislacioni bashkëkohor të
niveleve të larta, që do t’i hapte rrugë emancipimit shoqëror dhe
zhvillimit të vendit. Personalitet që gjithë jetën e tij e lidhi me
fatet e kombit, të Shqipërisë dhe të shqiptarëve”.
ZOGU I PREHET NË TIRANË, NË MAUZOLEUMIN E FAMILJES MBRETËRORE
Ora 13:30- Pas të gjitha
riteve dhe nderimeve, pasi u dëgjuan edhe të shtënat e topit eshtrat e
mbretit të parë tyë shqiptarëve Ahmet Zogu u rivarrosën në Mauzoleumin e
Familjes Mbretërore. Familjarët dhe personalitet e larta të vendit po
kryejnë homazhet e fundit pranë banesës së tij të fundit.
NISHANI: HISTORIA NUK SHPËRFILLET
Ora 13:15- Gjatë fjalës
së tij në ceremoninë e rivarrimit të eshtrave të mbretit Zog I,
Presidenti Bujar Nishani deklaroi se sot shqiptarët vendosën të mos e
shpërfillin historinë dhe të vlerësojnë rilin dhe veprën e mbretit të
parë dhe të vetëm të shqiptarëve, sic e quajti ai Ahmet Zogun.
“Shqipëria në kujtesën e saj shënon edhe
një figurë të rëndësishme atë të Ahmet Zogut. Me historinë mund të
sillesh në shumë mënyra, mund ta harrosh, por kujton që harresa kish
qënë një aventurë, mund edhe të provosh ta manipulosh, shtrembërosh, që
edhe kjo është gjithmonë afatshkurtër në përpjekjen e atij që e bën.
Sepse mund të mos e përfillësh ti historinë, por nuk të lë historia ty,
të ndëshkon për gabimet dhe të shpërblem për meritat. Sot nderojmë të
parin dhe të vetmin mbret të shqiptarëve Ahmet Zogun. Mbreti ynë shtetin
e bëri vetë”, tha në fjalën e tij Nishani.
Sipas Presidentit, “Ahmet Zogu ka lënë
pas një diskutim të gjërë, por që padyshim mbetet figura më e
rëndësishme e shqiptarëve, ai njeriu që për pak vjet nisi ta bënte
Shqipërinë një shtet me të gjitha atributet e një shoqërie që
përfaqësonte qytetërimin. Shtroi premistat për një shtet modern, i dha
shtetit Kodin Penal dhe Civil”, nënvizoi Nishani.
Në fund të fjalës së tij kreu i shtetit
shqiptar përmendoi këto fjalë: “Ia kishim borxh, u prehtë në paqe!”
JAHJAGA: AMANETI SOT U VU NË VEND
Ora 13:00- Presidentja e
Kosovës Atifete Jahjaga deklaroi se kontributi i Mbretit Zog I është
tejet i vecantë për shqiptarët e Shqipërinë, prandaj sic theksoi ajo sot
është vendosur në vend një amanet.
“Prehja në vendin tonë e të gjithë atyre
burrave dhe grave që kontribuan për lirinë dhe pavarësinë është një
amanet i mbetur peng dhe ne duhet ta kryejmë me krenari. Kthimi i
eshtrave të mbretit Zog I simbolizon drejtësinë hyjnore, paqen politike
dhe bashkimin kombëtar”, tha Jahjaga.
Sipas saj “Ahmet Zogu ka një rol të
rëndësishëm në krijimin e shtetit shqiptar, caktimin e kufinjëve të
shtetit, në vendosjen e marrëdhënieve bilaterale në nivel shtetesh si
dhe në anëtarësimin e Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve”, shtoi ajo.
Sipas kryetares së shtetit të Kosovës
ishte obligim i politikës së sotme që të thente në Atdhe eshtrat e
mbretit që vetë shqiptarët e zgjodhën.
MAUZOLEUMI
Ora 12:55- Pas ceremonisë
në pallatin e Brigadave eshtrat e Mbretit Zog I do të vendosen në
Mauzoleumin e Familjes Mbretërore, i cili u inaugurua sot në një
ceremoni të vecantë ku morën pjesë personalitetiet më të larta të
vendit, Presidenti Bujar Nishani, Kryeministri Sali Berisha,
kryeparlamentarja Topalli, ministra të kabinetit, etj. Në ceremoni edhe
Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga.
BERISHA: KONTRIBUTI I TIJ SOT DUHET TË NA BASHKOJË
Ora 12:00- Kryeministri
Sali Berisha i shoqëruar nga bashkëshortja e tij Liri Berisha ka kryer
homazhe rreth orës 11:45. Pasi është përshëndetur me Princin Leka II,
kreu i qeverisë ka lënë një mesazh në librin e ngushëllimeve. Pasi nderoi figurën e Mbretit Zog I, në
ceremoninë e homazheve që u mbajtën tek Pallati i Brigadave,
kryeministri i vendit Sali Berisha, u shpreh se sot të gjithë shqiptarët
përulen përpara veprës dhe kontributit të Ahmet Zogut.
“Sot mbarë kombi shqiptar, shqiptarët në
të gjitha trojet etnike e kudo që ndodhen, nderojnë e përulen para
veprës dhe kontribuit të njërit prej burrave më të shquar të historisë
së tyre kombëtare, Mbretit Zog I, që rikthehet në Atdheun e tij pas
mërgimit prej së gjalli dhe së vdekuri në dhera të tjera. Shqiptarët
përulen me nderim të madh para burrit që jetësoi Pavarësinë e Shqipërisë”,
tha Berisha.
Sipas kryeministrit është një rastësi e
bukur që mbreti Zog I rikthehet në atdhe në ditnë e clirimit të Tiranës. “Ahmet Zogu nderohet sot për ndërtimin e
shtetit shqiptar, kontributin historik që dha. Ahmet Zogu do të nderohet
gjithnjë nga shqiptarët për kontributin e tij të jashtëzakonshëm, për
vokacionin e tij perëndimor. Në këtë kontekst nëse do bënim një vlerësim
në raport me rrethanat ku jetoi, përpjekjet e tij për zhvillimin e
shqiptarëve janë mbinjerëzore”, vijoi kryeministri. Për kreun e qeverisë, kontributi që
mbreti Zog I dha për shqiptarët e shtetin e tyre duhet t’I bashkojë sot
ata, në vend që t’i përcajë. “Kontributi dhe vepra madhore e Ahmet
Zogut duhet t’i bashkojë shqiptarët e të gjitha bindjeve, pavarësisht
nga inoktrinimet, të vërtetat historike është më mirë ti mësosh vonë se
kurrë. Kush ka frikë nga eshtrat e monarkut i them që ke mbetur nën
lëkurën e Enverit”, përfundoi ai.
HOMAZHET
Ora 10:00- Ndërsa sot
në Pallatin e Brigadave, prej orës 10.00-12.00 po zhvillohen homazhet në
nderim të Mbretit Zog. Princi Leka II dhe anëtarë të tjerë të familjes
mbretërore presin vizitorët që po nderojnë figurën e Mbretit Zog I,
ndërsa jashtë Pallatit të Brigadave ka radhë të gjata njerëzish, që
presin të përkulen para eshtrave të Mbretit Zog I.
Në ceremoninë e homazheve morën pjesë
edhe personalitete të politikës. Deputetja Rajmonda
Bulku ishte ndër të parët
që kreu homazhe. Kreu i PDIU-së Shpëtim
Idrizi dhe përfaqësues të
tjerë të kësaj partie mbëritën rreth orës 10:40 në Pallatin e Brigadave.
Ata vendosën kurora me lule në nderim të figurës së mbretit Zog. Në
ceremoninë e homazheve morën pjesë edhe përfaqësues nga Lugina e
Preshevës.
Rreth orës 11:00, kryebashkiaku Lulzim
Basha i shoqëruar nga
bashkëshortja e tij kryen homazhe pë Mbretin Zog I, ndërsa fill pas tij
në Pallatin e Brigadave mbërritën për nderime kreu i FRD-së,Bamir
Topi dhe deputeti Gazmend
Oketa. Në ceremoni edhe
ministri i Mjedisit Fatmir
Mediu.
Rreth orës 11 e 30 ministrja e Integrimit Majlinda
Bregu me bashkëshortin e
saj kanë kryer homazhe, ndërsa 5 minuta më vonë në Pallatin e Brigadave
kanë mbërritur Monika
Kryemadhi e Petrit
Vasili i LSI-së. Rreth
orës 11:37 figurën e mbretit Zog e ka nderuar edhe kryeparlamentarja Jozefina
Topalli.
Kryeministri Sali
Berisha i shoqëruar nga
bashkëshortja e tij Liri Berisha ka kryer homazhe rreth orës 11:45. Pasi
është përshëndetur me Princin Leka II, kreu i qeverisë ka lënë një
mesazh në librin e ngushëllimeve.
Ahmet Zogu është zhvarrosur pardje nga
varrezat e Thiais në Paris, aty ku prehej që pas vdekjes në prill të
vitit 1961 në Francë. Një ekip në nivel të lartë zyrtarësh shqiptarë dhe
francezë ka ndjekur nga afër ceremoninë, që i ka hapur udhë kthimit të
eshtrave në Shqipëri, me rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë. Mbreti
Ahmet Zog u lind më 8 tetor 1898 në Burgajet të Matit. Ai ndërroi jetë
në spitalin Foch të Parisit më 8 Prill 1961.
(m.Arapi/BalkanWeb)
La dépouille du roi Zog Ier d’Albanie a été rapatriée du
cimetière parisien de Thiais vers Tirana le 17 novembre dernier. Voici des
photos qui ont été prises tout au long des cérémonies par l’un de nos lecteurs
Hyacinthe que je remercie. Le 17 novembre, à Tirana, au Palais des Brigades,
ancien Palais Royal, 4000 Albanais sont venus s’incliner sur la dépouille du
roi Zog en l’espace de deux heures. (Merci à Hyacinthe pour
ses photos)
Le cercueil du roi Zog Ier des Albanais était exposé dans le
grand hall d’entrée du Palais des Brigades. Là même ou fut
exposé celui de son fils le Prince Leka Ier en décembre dernier
lors de ses funérailles officielles. La Famille Royale a reçu
l’ensemble des personnes venues honorer la mémoire du souverain mort en exil en
France en 1961.
Le cortège formé à l’intérieur du Palais des Brigades et conduit par le
portrait de SM Le Roi Zog Ier des Albanais suivi de trois
officiers portant sur des cousins les plaques de grand-cordon des Ordres de la
Besa et de Skanderbeg du Roi.
La levée du corps du Roi qui est déposé sur un affut de canon au pied des
marches du Palais.
La Famille Royale et ses proches sur le perron du Palais des
Brigades s’apprête à prendre la tête du cortège. Au premier rang, à gauche du
Prince Léka, son grand-oncle le Prince Iskender Zogu, Elia Zaharia, sa
fiancée, SAR Le Prince Léka et Ekrem Spahiu. Au second rang, Berna Zoga
Kızılay. Au troisième rang, Belçin Zoga, cousine du Prince Léka,
Yllka Mujo, mère d’Elia, (son père Haig Zaharia est caché derrière le Prince
Léka) et Sul Mulosmanaj. Aux derniers rangs, Hylle Spahija, aide de camp du
Prince Leka I, Merita Gashi et Ergun Zoga.
Le départ du cortège.
Le cortège au départ du Palais des Brigades.
Derrière la Famille Royale et ses invités, Leurs
Excellences, Monsieur Zsolt Semjén, vice premier ministre hongrois, Madame
Atifete Jahjaga, président de La République du Kosovo, Monsieur Sali Berisha,
premier ministre albanais et son épouse, Madame Jozefina Topalli, président du
Parlement, accompagnés du gouvernement albanais.
Après l’intervention du Prince Léka, de Monsieur Bujar
Nishani, Président de la République d’Albanie et de l’éloge funèbre prononcé par
Madame Atifete Jahjaga, président du Kosovo, la dépouille du roi Zog
est déposée avec les honneurs de l’Etat dans le nouveau mausolée royal de
Tirana. Il reposera aux côtés de son épouse, la reine Géraldine,
d’origine hongroise, morte en 2002, de son fils le Prince Léka,
mort en 2011 et de sa belle fille Susan Cullen-Ward, d’origine
australienne, morte en 2004.
Photographie de l’ancien mausolée de la Famille Royale élevé en 1935. Il fut
dynamité par les communistes le 17 novembre 1944. Il abritait alors la dépouille
de la reine mère Sadije Toptani.
SAI, le Grand Duc Georges de Russie se recueillant dans le mausolée royal
suivi du Baba, chef spirituel des Bektâchi.
Une dame âgée devant le portrait du Roi Zog
Carton d’invitation aux dîner d’Etat offert par le Président albanais à
l’occasion du retour de la dépouille du Roi Zog Ier des Albanais au Palais des
Brigades le 17 novembre 2012.
Portrait de SAI le Grand Duc Georges de Russie, au Palais
des Brigades, devant le buste de Georges Skanderbeg, (1405+1468), héros national
de l’indépendance albanaise.
La table présidentielle
SAR le Prince Nicolas de Monténégro en compagnie de
SAR le Prince Radu de Roumanie avant le dîner.
SAR le Prince Nicolas de Monténégro et compagnie
d’Elia Zaharia, fiancée du Prince Léka. Après deux années bien
remplies, la mort et les funérailles nationales de son père en 2011, sa
nomination comme conseiller auprès du nouveau Président de la République, les
cérémonies du rapatriement de la dépouille de son grand-père le Roi Zog
et le centenaire de l’Indépendance de l’Albanie, l’annonce du mariage du
Prince Léka et d’Elia Zaharia ne devrait plus tarder.
La dépouille du roi Zog d’Albanie a été rapatriée en
Albanie pour être inhumée au mausolée royal de Tirana où
reposent déjà son épouse la reine Géraldine, son fils le
roi Léka et sa belle-fille la reine Susan. Le
roi Zog est décédé en 1961 à Paris. Il avait été enterré au
cimetière de Thiais. Son petit-fils le prince Léka et sa
fiancée Elia ont présidé les cérémonies officielles. Lors
de l’hommage rendu au cimetière de Thiais, la princesse Maria Pia
d’Italie et le prince Michel de Bourbon-Parme avaient tenu à être
auprès du prince Léka. A Tirana, le prince Radu de
Roumanie et Skender Zogu (cousin du roi Léka)
figuraient parmi les nombreuses personnalités. (Merci à Michèle,
Valentin et à Gualbert – Copyright photos : site du prince Radu de Roumanie)
Le prince Léka et sa fiancée Elia
Elia Zaharia, Skender Zogu et le prince Radu de Roumanie
A Tirana, le prince Léka d’Albanie et sa fiancée Elia
ont présidé les cérémonies de rapatriement de la dépouille du roi
Zog Ier. On les voit ici lors d’une cérémonie à Tirana avec leurs
hôtes le grand-duc Georges de Russie, le prince Nicolas de
Monténégro et le prince Radu de Roumanie. (Copyright photo :
site du prince Radu de Roumanie)
Më 17 nëntor në Pallatin Mbreteror u zhvilluan homazhet në nderim të Mbretit Zog
I. Princi Leka II, e fejuara e tij znj Elia Zaharia dhe anëtarë të tjerë të
familjes mbretërore pritën mijëra vizitorë nga të gjitha trevat shqiptare të
ardhur për të nderuar figurën e Mbretit Zog I. Ata vendosën kurora me lule në
nderim të figurës së tij.
Pas homazheve eshtrat e Mbretit Zog u vendosën në shtratin e një topi, për tu
përcjellë drejt mauzoleumit të familjes mbretërore.
Ky mauzoleum u ndërtua pranë themeleve të mauzoleumit të Nënës Mbretëreshë
Sadije, i cili u shkatërrua më 17 nëntor 1944. Kjo datë simbolike e ringritjes
së tij dëshmon vullnetin e kombit shqiptar për ndreqjen e padrejtësive historike.
Në të do të prehen eshtrat e Mbretit Zog I, Mbretëreshës Geraldine, Mbretit Leka
I dhe Mbretëreshës Suzanë.
Në këtë ceremoni morën pjesë anëtarë të familjeve të ndryshme mbretërore si
Princi Nicolas i Malit te Zi, Princi George Romanov i Rusisë, Princi Radu i
Rumanisë si edhe Duka i Montmartre, i cili përfaqësoi urdhrin e Maltës.
Personalitetet më të lartë të kombit shqiptar shprehën vlerësimet e tyre
maksimale për figurën e Mbretit Zog.
Presidenti Bujar Nishani tha se Ahmet Zogu ishte i pari mbret real i shqiptarëve,
paçka se për figurën e tij ka diskutime të ndryshme. “Rivarrimi i tij pikërisht
aty ku shteti-parti hodhi në erë varrin e nënës së tij, nënës mbretëreshe është
simbolika e Shqipërisë që nuk urren, por nderon, që nuk harron, por i jep
secilit atë që meriton”, tha Nishani.
Në fjalën e saj, Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga, evidentoi një sërë
arritjesh të Mbretit Zog në formimin e një shteti modern shqiptar. “Kthimi i
eshtrave të ministrit, kryeministrit, presidentit dhe të naltmadhnisë së tij,
mbretit të shqiptarëve Zogu i Parë, simbolizon drejtësinë hyjnore, paqen
politike dhe pajtimin kombëtar. Shqipëria, nën udhëheqjen e mbretit Zog i Parë,
nga një vend i varfër dhe i pazhvilluar, fisnor dhe i përcarë, me kontradikta të
shumta u bë një vend modern i kohës, i unifikuar, me shtrirje të pushtetit dhe
të administratës në çdo cep, me liri qytetare dhe me tolerancë fetare”, tha
Jahjaga.
Kryeministri Sali Berisha, u shpreh se kontributi që Zogu i dha Shqipërisë duhet
ti bashkojë shqiptarët dhe jo ti përçajë. “Kontributi dhe vepra madhore e Ahmet
Zogut duhet t’i bashkojë shqiptarët e të gjitha bindjeve, pavarësisht nga
indoktrinimet, të vërtetat historike është më mirë ti mësosh vonë se kurrë. Kush
ka frikë nga eshtrat e monarkut i them që ka mbetur nën lëkurën e Enverit”.
Kryeministri theksoi se sot të gjithë shqiptarët përulen përpara veprës dhe
kontributit të Ahmet Zogut. “Sot mbarë kombi shqiptar, shqiptarët në të gjitha
trojet etnike e kudo që ndodhen, nderojnë e përulen para veprës dhe kontribuit
të njërit prej burrave më të shquar të historisë së tyre kombëtare, Mbretit Zog
I, që rikthehet në Atdheun e tij pas mërgimit prej së gjalli dhe së vdekuri në
dhera të tjera. Shqiptarët përulen me nderim të madh para burrit që jetësoi
Pavarësinë e Shqipërisë”, tha kryeministri i vendit.
Sipas tij është një rastësi e bukur që mbreti Zog I rikthehet në atdhe në ditën
e clirimit të Tiranës. “Ahmet Zogu nderohet sot për ndërtimin e shtetit shqiptar,
kontributin historik që dha. Ahmet Zogu do të nderohet gjithnjë nga shqiptarët
për kontributin e tij të jashtëzakonshëm, për vokacionin e tij perëndimor. Në
këtë kontekst nëse do bënim një vlerësim në raport me rrethanat ku jetoi,
përpjekjet e tij për zhvillimin e shqiptarëve janë mbinjerëzore”, vijoi
kryeministri.
Presidenti i Republikës Bujar Nishani shtroi një darkë në Pallatin Mbretëror, ku
i akordoi Naltmadhnisë së Tij Zogut I, Mbretit të Shqiptarëve (Pas vdekjes) “Urdhrin
e Flamurit Kombëtar” me motivacionin:
“Figurë madhore e qendrore e historisë së Shqipërisë, që hodhi themelet e
ndërtimit dhe funksionimit të shtetit modern shqiptar, me orientim të qartë
perëndimor europian.
Ideator dhe realizues i administratës së parë të shtetit shqiptar, si dhe i një
legjislacioni bashkëkohor të niveleve të larta, që do t’i hapte rrugë
emancipimit shoqëror dhe zhvillimit të vendit.
Personalitet që gjithë jetën e tij e lidhi me fatet e kombit, të Shqipërisë dhe
të shqiptarëve”.
Në kuadër të ceremonialit pianisti Roberto Cominati dha një koncert përkujtimor
pranë Teatrit të Operas dhe Baletit.
------------------------
REPORTAGE
COPYRIGHT PHOTOS PATRICE NAJBOR
Aéroport de Rinas, 16/11/2012 : Arrivée du cercueil du roi Zog
en Albanie (Photo Patrice Najbor).
Palais des Brigades, ancien Palais Royal de Tirana, 17/11/2012 :
SAR le prince Nicolas de Montenegro, Dr Patrice Najbor,
SAI le Grand-Duc Georges Mikhaïlovitch Romanov de Russie, Cyrille Boulay, le comte Charles-Louis de Rochechouart de Mortemart,
Thomas Frashëri et Hyacinthe DesJars de Keranrouë (Photo Neil Rees).
La sortie du cercueil du
Palais des Brigades, ancien Palais Royal de Tirana, 17/11/2012 (Photo Patrice
Najbor).
Palais des Brigades, ancien Palais Royal de Tirana, 17/11/2012 :
Après la cérémonie des hommages, une procession conduite par la famille royale a
accompagné le cercueil du roi Zog vers le mausolée de la famille royale (Photo
Patrice Najbor).
Le 30 décembre 1935 le mausolée de la Reine-mère Sadije Toptani a été inauguré
par le roi Zog Ier. Ce mausolée, qui était une création de l'architecte Qemal
Butka, a été détruit par les partisans communiste le 17/11/1944. Reconstruit par
décision du gouvernement du Premier ministre Sali Berisha, il a été inauguré par
le prince Leka II le 17/11/2012 en présence du président de la République
d'Albanie, M. Bujar Nishani, et de la présidente de
la République du Kosovo, Mme Atifete Jahjaga.
Le Vice-ministre de la Défense, Ekrem Spahiu, supervisant les opérations de mise
en place du cercueil du roi Zog Ier dans le Mausolée de la famille royale,
17/11/2012 : Le prince Leka II, Elia Zaharia, Skender Zogu, Ergun Zoga, Belçin
et Berna Zoga, Yllka Mujo.
Diner d'Etat offert par le président de la République d'Albanie, M. Bujar Nishani,
au
Palais des Brigades, ancien Palais Royal de Tirana, 17/11/2012 :
SAR le prince Nicolas de Montenegro, Thomas Frashëri, Hyacinthe DesJars de Keranrouë
et SAR le prince Radu de Roumanie (Photo Patrice Najbor).
Palais des Brigades, ancien Palais Royal de Tirana, 17/11/2012 : SAI le
Grand-duc George Mikhaïlovitch Romanoff de Russie, SAR le prince Leka II des
Albanais, Mlle Elia Zaharia, SAR le prince Nicolas de Monténégro, SAR le prince
Radu de Roumanie (Photo Patrice Najbor).
Ordre du Drapeau remise à titre posthume au roi Zog Ier par le président de la
République d'Albanie Bujar Nishani lors du diner d'Etat Palais des Brigades,
17/11/2012 (Photo Patrice Najbor)
Grand Duke Georgii of Russia Attends Reburial of King Zog I of Albania
Topic:
Russian Imperial House
H.I.H. Grand Duke Georgii pays his respects at the coffin of King Zog I of
Albania at Tirana on November 17th, 2012
H.I.H. the Heir, Tsesarevich, and Grand Duke Georgii of Russia, at the behest of
his most august mother, the Head of the Russian Imperial House, H.I.H. Grand
Duchess Maria of Russia, who was at that time on an official visit to Russia,
attended the reburial of the remains of King Zog I of Albania in the capital
city of Tirana. The King had been previously been buried in Paris. His Imperial
Highness was accompanied by Cyrille Boulay, an advisor on international
relations to the Head of Russian Imperial House.
The coffin bearing King Zog I’s body was placed in the Presidential Palace,
where official, ambassadors, foreign guests, and ordinary citizens of Albania
were afforded the opportunity to pay their last respects. Around noon, a
procession on foot accompanying the King’s coffin set out from the Presidential
Palace to the Royal Mausoleum, led by the grandson of the late King—the present
Head of the Royal House of Albania, Prince Leka II, his fiancée Elia Zaharia,
and several other members of the Albanian Royal Family. Among those in the
procession were the Head of the Montenegrin Royal House, H.R.H. Prince Nicholas;
H.I.H., the Heir, Tsesarevich, and Grand Duke Georgii of Russia; the son-in-law
of the King Michael of Romania, H.R.H. Prince Radu; and numerous foreign
diplomats. The President of Albania, Bujar Nishani, and the President of Kosovo,
Atifete Jahjaga, both spoke at the royal burial site. Afterward there was a
memorial meal; and that evening, there was a formal reception in the
Presidential Palace in memory of King Zog I.
King Zog I (1895-1961) ruled Albania from 1928. He had numerous accomplishments
in the domestic and foreign policy of the young nation, but in 1939 was forced
to flee his country because of the invasion of the Italian fascists. After the
Second World War, a totalitarian, atheistic communist regime was established in
Albania under Enver Hoxha, and in 1967 Albania was declared the “first fully
atheistic country” in the world.
King Zog I died in Paris and was buried there. He was succeeded as King (in
exile) by Leka I (1939-2011), his son from his marriage with Queen Geraldine
(born the Hungarian Countess Géraldine Apponyi de Nagyappony). In 1976, King
Leka I attended the marriage in Madrid of the parents of H.I.H. the Heir,
Tsesarevich, and Grand Duke Georgii of Russia—H.I.H. Grand Duchess Maria of
Russia and H.I.H. Grand Duke Mikhail Pavlovich (Prince Franz Wilhelm of
Prussia). The present Head of the Royal House of Albania is the son of King Leka
I and his wife, Queen Susan, H.R.H. Prince Leka II (born in 1982).
In perioada 16-18 noiembrie 2012, Alteta Sa Regala Principele Radu al
Romaniei, a efectuat o vizita la Tirana, la invitatia Excelentei Sale, domnul
Bujar Nishani, Presedintele Republicii Albania.
Principele Radu a reprezentat Familia Regala a Romaniei la sarbatorirea a o
suta de ani de la crearea Statului Albanez si aducerea ramasitelor pamantesti
ale Regelui Zog I in Albania.
Alteta Sa Regala a luat parte sambata, 17 noiembrie, la ceremonia de omagiere
a primului rege albanez desfasurata la Palatul Prezidential, iar apoi, la
Mausoleul Regal, la ceremonia de reinhumare a ramasitelor pamantesti ale Regelui
Zog I si ale altor membri ai Familiei Regale albaneze.
In seara aceleiasi zilei, Principele Radu a participat la un dineu oferit de
Presedintele Albaniei la Palatul Brigazilor (Palatul Prezidential).
Cu ocazia vizitei la Tirana, Principele Radu s-a intalnit cu Alteta Sa Regala
Principele Leka al II-lea, seful Familiei Regale albaneze.
De asemenea, Alteta Sa Regala a vizitat muzeul si cetatea Kruja.
Nipi i Mbretit Zog, Princi Leka II, në fjalën e rastit të mbajtur para
mauzeleumit të familjes Mbretërore, falënderoi të gjithë shqiptarët për
respektin e treguar ndaj familjes mbretërore dhe autoritetet qeveritare për
rikthimin e eshtrave të tij në Shqipëri, në prag të 100-vjetorit të pavarësisë.
“Rindërtimi i mauzeluemit ka rëndësi jo vetëm për familjen mbretërore por për
të gjithë popullin shqiptar”, tha Princi Leka II.
Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, tha se prehja në tokën tonë e të
gjithë atyre që kanë kontribuar për çlirimin, pavarësimin dhe shtet-ndërtim,
është tepër e rëndëishme dhe përmbushje e amanetit për të gjithë shqiptarët.
“Kthimi i eshtrave të ministrit, kryeministrit, Presidentit dhe Mbretit të
Shqiptarëve në atdhe simbolizon paqen politike dhe pajtimin kombëtar...Shqipëria
nën udhëheqjen e Mbretit Zog, nga një vend i varfër i pazhvilluar, u bë një
shtet modern i kohës, me tolerancë fetare që ishte shembull për shtetet e tjera”,
tha Presidentja e Kosovës.
“Ahmet Zogu ka kontribut të jashtëzakonshëm në krijimin dhe forcimin e
shtetit Shqiptar, në vendosjen e kufijve të pranuar ndërkombëtarisht dhe në
vendosjen e kontakteve diplomatike me shtetet e tjera, në shpalljen e Tiranës
Kryeqytet, në ndërtimin e Parlamentarizmi, në heqjen e sistemit të bejlerëve dhe
dhënien e tokës fshatarëve. Zogu dhe të gjithë populli i pritën me zemër të
hapur kosovarët e larguar nga trojet e tyre etnike, hebreut e dëbuar dhe
përndjekur nga Evropa...”, shtoi Presidentja.
Ndërsa Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bujar Nishani, tha se krahas
atyre që shpallen pavarësinë e vendit, Agmet Zogu është një nga figurat më të
rëndësishme të Shqipërisë.
“Në historinë mund të sillesh në shumë mënyra, mund të prodhosh, ta horrosh,
gjë e cila ka rezultuar aventurë e keqe, por gjithashtu mund të ndodhe edhe të
përpiqesh ta manipulosh, ta shkatërrosh etj, por të gjitha këto kanë rezultuar
afatshkurtra. Mund të duket sikur me historinë mund të bësh çfarë të duash, por
nuk është ashtu. Mund të ndodhë që ti nuk e përfill historinë, por nuk ndodh që
Historia të mos të të përfillë ty”.
“Historia jonë që nga mjegullat e shekujve ka nxjerrë jo pak njerëz të shquar,
luftëtarë, princër, mbretër, perandorë, papë, që sunduan dhe vepruan kur
Shqipëria nuk ishte ende shtet. I Pari dhe i vetmi mbret i Shqipërisë shtet ka
qenë Ahmet Zogu, eshtrat e të cilit po i varrosim sot.”
“Rivarrimi i tij pikërisht në vendin ku u hodh në erë nga komunistët varri i
nënës mbretëreshë ëhstë një tregues se Shqipëria nuk urren por nderon, që nuk
harron por i jep secilit atë që meriton”, tha Nishani.
“Kur u betua si mbret, Zogu tha Zoti më bekoftë, tanimë mund të themi se zoti
po bekon hirin e trupit të tij duke e varrosur në tokën Shqiptare. Ia kishim
Borxh. U prehtë në paqe!”, tha Nishani.
Përfundojnë homazhet për nder të Mbretit Zog (12:15)
Tiranë – Kanë përfunduar homazhet për nder të mbretit Zog në Pallatin e
Brigadave në Tiranë, ku për më shumë se dy orë, mijëra e mijëra qytetarë,
politikanë, e zyrtarë ta lartë të Shqipërisë dhe Kosovës, kanë nderuar veprën e
tij.Kortezhi me eshtrat e Mbretit Zog po përcillen për në Mauzeleumin e Familjes
Mbretërore, ku do të mbajë një fjalë rasti edhe Presidenti i republikës, Bujar
Nishani.
Berisha: Zogu, përpjekje mbinjerëzore për Shqipërinë (12:05)
Tiranë – Kryeministri Berisha, Sali Berisha, bëri sot homazhe në nder të
Mbretit Zog, eshtrat e të cilit do të varrosen sot në mauzoleumin e familjes
mbretërore në Tiranë.
“Sot mbarë kombi shqiptar nderojnë dhe përulen para veprës, kontributit të
njërit prej burrave më të shquar të historisë kombëtare, Mbretit Zogu I që
rikthehet në dheun e tij pas dekadash, syrgjyn ekzil, mërgimi për së gjalli dhe
për së vdekuri. Shqiptarët përulen para burrit që jetësoi pavarësinë e
Shqipërisë”.
“Pas shpalljes së pavarësisë, fqinjët me aventurierë shqiptarë penguan
ngritjen e një shteti shqiptar”, tha Berisha duke shtuar se këtë do ta
mundësonte Mbreti i Shqiptarëve Ahmet Zogu, duke filluar që në fillim të viteve
1920 në kongresin e Lunshnjës ku u zgjodh ministër i brendshëm”.
“Ahmet Zogu nderohet sot nga të gjithë shqiptarët për kontributin e dhënë në
ndërtimin e shtetit shqiptar. Ai do të nderohet gjithnjë për kontributin e
jashtëzakonshëm që dha në ndërtimin e vokacionit perëndimor të Shoqërisë
shqiptare”.
Kryeministri tha se Mbreti bëri përpjekje “të jashtëzakonshme për zhvillimin
e infrastrukturës, arsimit shëndetësisë etj...Si të gjithë monarkët e tjerë
evropianë, mbreti Zog u largua nga Shqipëria, por u largua për të vazhduar
luftën e tij në të gjitha frontet.”
“Duke pasur parasysh rrethanat në të cilat mbretëroi, mund të themi se Mbreti
Zog ka bërë përpjekje mbinjerëzore për lirinë, dinjitetin dhe zhvillimin e
shqiptarëve”, tha Berisha.
Berisha më tej falënderoi Francën, e cila e pranoi në Gjirin e saj, në një
kohë që ajo qeverisej nga gjenerali De Gol.
Përveç kryeministrit të Shqipërisë, në homazhe morën pjesë edhe Presidentja e
Kosovës, Atifete
Jahjaga, kryetarja e Parlamentit, Jozefina
Topalli, MinistratOlldashi,
Mediu, Noka, Deputetët Socialistë Qemal
Minxhozi dhe Kastriot
Islami si dhe mijëra qytetarë të thjeshtë.
Nis ceremonia e rivarrimit të eshtrave të Mbretit Zog (10:00)
Tiranë – Në Pallatin e Brigadave kanë nisur pak më parë homazhet për Mbretin
Zog, ndërsa rreth orës 12:15 do të bëhet inaugurimi i mauzoleumit të familjes
mbretërore ku do të vendosen edhe eshtrat e Ahmet Zogut, 51 vjet pas vdekjes.
Arkivoli me eshtrat e Mbretit Zog mbërriti dje në aeroportin ndërkombëtar
"Nënë Tereza" në Rinas.
Eshtrat e ish-Mbretit Zog u zhvarrosën tre ditë më parë në varrezat Thiais në
Paris, në një ceremoni ushtarake, më pas u dërguan në Stamboll ku u bënë homazhe.
Ahmet Zogu u lind më 8 Tetor 1898 në Burgajet të Matit. Ai ndërroi jetë në
spitalin Foch të Parisit më 8 Prill 1961.
Këto janë nderimet e para që i bëhen Mbretit Zog në Shtetin Shqiptar. Ai u
largua nga Shqipëria më 7 prill të vitit 1939, kur Italia fashiste pushtoi
Shqipërinë. Pavarësisht përpjekjeve për t’u rikthyer në atdheun e tij, ai nuk
arriti kurrë.
Qeveria Shqiptare ka rindërtuar mauzoleumin e familjes mbretërore, mauzoleum
i cili u shkatërua gjatë viteve të rregjimit komunist me dinamit./Start/F. P/
Sot shqiptarët do të nderojnë Ahmet Zogun
Ditën e djeshme në orën 08:15 mbërritën në Aeroportin e Rinasit eshtrat e
Mbretit Zog I, të cilat u zhvarrosën dy ditë më parë në Paris të Francës.
Arkivoli me eshtrat e Mbretit shoqërohej nga nipat e tij, zoti Skënder Zogu dhe
Ergun Zogu. Arkivoli me eshtrat e Mbretit Zog I, i mbuluar me flamurin kombëtar,
u vendos me nderime ushtarake mbi shtratin e topit dhe nën tingujt e marsheve
funebre të Bandës Frymore të Ushtrisë kaloi para turmës të madhe të njerëzve që
kishin dalë për ta pritur e që qëndronte në heshtje. Për të pritur arkivolin me
eshtrat e Mbretit Zog I, kishin dalë në Aeroportin e Rinasit, Lartësia e Tij,
Princ Leka së bashku me të fejuarën e tij, Elia Zaharia dhe pjesëtarë të tjerë
të familjes mbretërore. Gjithashtu ishin të pranishëm edhe ministri i Brendshëm,
Flamur Noka, ministri i Mbrojtjes, Arben Imami, ministri i Turizmit, Kulturës,
Rinisë dhe Sporteve, Aldo Bumçi, zëvendësministri i Mbrojtjes dhe kryetari i
PLL, Ekrem Spahiu, zëvendësministri i Transporteve dhe Punëve Publike dhe
kryetar i Partisë Balli Kombëtar, Adriatik Alimadhi, deputetë të Kuvendit të
Shqipërisë, drejtues të shoqatave të ish-të burgosurve dhe përndjekurve politikë,
drejtues të pushtetit vendor, etj. Në Aeroportin e Rinasit kishin dalë
gjithashtu kryesia e Partisë Lëvizja e Legalitetit, drejtues të saj në rrethe,
legalistë dhe mbretërorë nga gjithë vendi dhe diaspora, si dhe qytetarë të tjerë
nga Shqipëria dhe Kosova. Për afro 51 vjet, që nga viti 1961 kur mbylli sytë në
mërgim, Mbreti Ahmet Zogu u preh në varrezat e Parisit në Francë, ndërsa sot
eshtrat e tij mbërrijnë në Atdhe për t'u varrosur në tokën amë. Edhe pas vdekjes,
komunistët nuk e lanë Mbretin Zog të prehet i qetë. Më 17 nëntor 1944,
komunistët shqiptarë kur hynë në Tiranë, si akt të parë kryen shkatërrimin
barbar me dinamit të varrit dhe mauzoleumit të Nënës Mbretëreshë, që sot po
rindërtohet, e ku do të prehen edhe eshtrat e Mbretit Zog dhe pjesëtarëve të
tjerë të familjes mbretërore. Një akt i ngjashëm u përsërit gjatë natës së 24-25
gushtit 1977, kur të njëjtët autorë tentuan të grabisin eshtrat e Mbretit Zog
nga varreza e Thiais në Paris. Ceremonia e zhvarrimit në Francë u krye nën
kujdesin e autoriteteve më të larta franceze, ku ceremonia zyrtare nisi në orën
11:00, të datës 14 nëntor, me interpretimin e Himnit të Flamurit dhe të Himnit
francez nga Banda e Ushtrisë franceze, si dhe me nderimet ushtarake nga një togë
e Legjionit të Nderit. Në atë ceremoni, qeveria shqiptare ishte e përfaqësuar
nga ministrja Majlinda Bregu, zëvendësministrat Arben Ristani dhe Ekrem Spahiu,
si dhe nga ambasadori i Shqipërisë në Paris, Ylljet Aliçka. Familja mbretërore
përfaqësohej nga Princi Leka, Skënder Zogu, si dhe përfaqësues të tjerë, miq të
familjes mbretërore. Në fjalën e tij para të pranishmëve në këtë ceremoni,
ambasadori shqiptar në Francë theksoi se, po e përcjellim drejt Atdheut të vet
një Mbret, një aleat dhe një mik të Francës dhe se me nderimet që shteti francez
po i bën Mbretit Zog, njëkohësisht po nderon edhe një komb mik dhe aleat. Në
emër të përfaqësuesve të shtetit francez foli deputeti dhe ministri, Renaud
Muselier, i cili theksoi se, Franca ka qenë gjithmonë një vend mikpritës, ku
zotërojnë vlerat e demokracisë dhe lirisë. Në emër të Princit Leka dhe të
familjes mbretërore shqiptare, Skënder Zogu falënderoi shtetin francez,
Presidentin e saj dhe popullin francez për nderimet që i bënë Mbretit Zog dhe
kujtoi lidhjet e ngushta të Mbretit Zog I me Gjeneralin De Gaulle.
Ceremonia
E shtunë, 17 nëntor 2012
Ora 09.00
Makina funebre merr eshtrat nga banesa e familjes mbretërore dhe i transporton
drejt Pallatit të Brigadave, ku do të bëhen homazhet.
Ora 10:00-12:00
Ceremonia e homazheve në Pallatin e Brigadave.
Ceremonia në mauzoleumin e familjes mbretërore
Ora 12.15
Inaugurimi i mauzoleumit, flasin:
Sh.T.Z. Bujar Nishani, Presidenti i Republikës së Shqipërisë
Sh.S.Znj. Atifete Jahjaga, Presidente e Republikës së Kosovës
Princ Leka II
Ora 12.30
Ceremonia e vendosjes së eshtrave në banesën e fundit (mauzoleumi i familjes
mbretërore). Shoqërohet me të shtëna topi. (Ministria e Mbrojtjes)
Ora 19.00-20.30
Presidenti i Republikës do të shtrojë një darkë për pjesëmarrësit dhe familjarët
në Pallatin e Brigadave.
Në orën 12:30 ceremonia, do të shoqërohet me të shtëna topi
Krerët e Shqipërisë dhë Kosovës në homazhe
Ceremonia e homazheve për Mbretin Zog I do të zhvillohet në Pallatin Mbretëror
(i njohur si Pallati i Brigadave). Fillimisht në ora 09:00, eshtrat e Mbretit
Zog do të transportohen nga banesa e familjes mbretërore drejt Pallatit të
Brigadave, ku do të bëhen homazhet nga ora 10:00-12:00. Më pas, në mauzoleumin e
familjes mbretërore do të mbajë fjalën Presidenti i Republikës, Bujar Nishani,
Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga dhe Princ Leka II. Në orën 12:30 do të
jetë ceremonia e vendosjes së eshtrave në banesën e fundit (mauzoleumi i
familjes mbretërore), e cila do të shoqërohet me të shtëna topi nga forcat
ushtarake të Ministrisë së Mbrojtjes. Sipas kalendarit të aktiviteteve të 100-vjetorit,
rivarrimi i eshtrave të ish-Mbretit Zog do të bëhet në mauzoleumin e ndërtuar në
kuadër të këtij viti jubile, vendi i njohur si varri i Nënës Mbretëreshë.
Mauzoleumi ka një sipërfaqe prej 75 metra katrorë me një lartësi 14.7 metra. Në
qendër do të vendoset varri i Nënës Mbretëreshë, ndërsa në murin përballë do të
vendosen pllakatet e varreve të familjes mbretërore. Mendohet që gjithë projekti
të derdhet në mermer. Objekti është i lartë 10 m, ndërsa kupola 4.7 m. Në orën
19.00, Presidenti i Republikës do të shtrojë një darkë për pjesëmarrësit dhe
familjarët në Pallatin e Brigadave.
Kthimi në Atdhe i eshtrave të Mbretit Zog dhe organizimit të ceremonisë zyrtare
shtetërore ka një simbolikë të veçantë, pasi më 17 nëntor 1944, Partia Komuniste
kur hyri në Tiranë, si akt të parë kreu shkatërrimin barbar me dinamit të varrit
dhe mauzoleumit të Nënës Mbretëreshë, ku do të prehen edhe eshtrat e Mbretit Zog
I dhe pjesëtarëve të tjerë të familjes mbretërore. Më 30 dhjetor 1935 u
inaugurua në Kodrat e Liqenit mauzoleumi ku preheshin eshtrat e Nënës
Mbretëreshë Sadija. Mauzoleumi origjinal ishte një vepër e arkitektit Qemal
Butka. Ai u rindërtua, si një replikë e modernizuar e mauzoleumit origjinal, me
vendim të qeverisë shqiptare dhe do të përurohet sot, me rastin e 100-vjetorit
të shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, për të pritur eshtrat e Nënës
Mbretëreshë Sadije, Mbretit Zog, Mbretëreshës Geraldinë, Mbretit Leka,
Mbretëreshës Susan dhe të anëtarëve të tjerë të familjes mbretërore shqiptare.
Ky mauzoleum përfaqëson harmoninë, tolerancën dhe bashkëjetesën fetare që
karakterizon popullin shqiptar. Pas përpjekjeve të shumta dhe premtimit të dhënë
nga Kryeministri Berisha, Këshilli i Ministrave, në mbledhjen e 18 tetorit,
vendosi kthimin në Atdhe të eshtrave të personalitetit të shquar shqiptar,
Mbretit Zog I. Kjo ishte një iniciativë e Kryeministrit Berisha, i cili që në
muajin prill të këtij viti sugjeroi ngritjen e varrezave mbretërore, ku do të
prehen eshtrat e Mbretit Ahmet Zogu.
Kontributi i Mbretit në formimin e shtetit shqiptar
Ahmet Zogu, një burrë shteti
Ahmet Zogu lindi më 8 tetor 1898, në Burgajet, Mat, në një kështjellë të
ndërtuar rreth shekullit XV. Më 1 shtator 1928, Asambleja Kushtetuese e shpalli
Presidentin Ahmet Zogu "Mbret të shqiptarëve". Ishin vitet '20, Shqipëria po
kalonte kriza të thella politike dhe stabiliteti politik i vendit ishte i
paqëndrueshëm, mbas një propozimi të bërë nga disa deputetë, Parlamenti vendosi
që të merrte në shqyrtim regjimin shtetëror. Mbas zgjedhjeve të parakohshme më
25 gusht 1928, u propozua ndërrimi i formës së qeverisjes, u formua komisioni i
statutit, i cili propozoi ndërrimin e formës së regjimit nga Republikë në
monarki. Më 20 korrik 1912, NMT Zog I u nis nga Stambolli për në Shqipëri.
Mbreti Zog I, Mbret i shqiptarëve mori përsipër barrën e rëndë të reformimit të
plotë të kuadrit ligjor, të institucioneve dhe të jetës së vendit. Në këtë
kuadër u miratua Statuti Themeltar i vitit 1928. U miratuan Kodi Civil, ai
Tregtar, etj. U miratuan ligje të tilla si ato për "Reformën agrare", "Heqjen e
ferexhesë", etj. Mbreti Zog nxiti rritjen e mirëqenies, zhvillimin e tregtisë,
balancimin e bilanceve tregtare, shkollimin e brezit të ri, përgatitjen e
inteligjencës në universitetet perëndimore, etj. Më 9 prill 1939, duke mos
pranuar kushtet e pushtimit fashist, largohet nga Shqipëria me vendimin e
Parlamentit në Perëndim, për të kontaktuar zyrtarisht me kancelaritë perëndimore
dhe për të përgatitur rezistencën ushtarake kundër pushtimit, si dhe për të
organizuar qeverinë legjitime shqiptare në mërgim dhe për të drejtuar me anë të
saj të gjitha operacionet zyrtare dhe ato politike e ushtarake. Gjatë
shpërnguljes së detyruar nga atdheu: më 10 prill 1939 vendoset në Greqi dhe
fillon organizimin e rezistencës së armatosur, si dhe funksionimin e qeverisë;
Më 3 maj 1939 mbërrin në Turqi, ku pritet nga autoritet më të larta të vendit
dhe nga shqiptarët; Më 30 qershor 1939 niset për në Europë; Më 2 korrik 1939
mbërrin në Rumani, ku pritet nga Mbreti Karol i Rumanisë; Më 15 gusht 1939
mbërrin në Paris, ku akomodohet në rezidencën e përkohshme mbretërore dhe fillon
kontaktet zyrtare me autoritetet më të larta të Francës. Më 22 qershor 1941
mbërrin në Britani, ku pasi fillimisht u akomodua në Hotelin "Ritz" më vonë merr
me qira një vilë banimi në Parmoor. Mbreti Zog ndërroi jetë, në spitalin "Foch",
më 8 prill 1961 dhe u varros në varrezat e Parisit në Francë.
100-vjetori, Mbreti Zog I prehet në Atdhe, Nishani: Ia kishim borxh
TIRANË- Pas
51 vitesh eshtrat e mbretit Zogu I do të prehen në Tiranë në një mauzole
të ndërtuar së fundmi për anëtarët e familjes mbretërore. Eshtrat e
mbretit të parë të shqiptarëve erdhën dje në Atdhe, ndërsa në aeroportin
ndërkombëtar “Nënë Tereza” arkivoli i mbështjellë me flamurin kombëtar u
prit me të gjitha nderimet shtetërore.
Ai u mbajt nga ushtarë të Gardës së
Republikës dhe më pas u vendos në shtratin e një topi, për tu përcjellë
drejt banesës së familjes mbretërore. Sot për rreth dy orë, figura e tij
u nderua në një ceremoni homazhesh në Pallatin e Brigadave, nga
personalitete të larta shtetërore. Munguan
në homazhe figurat e së majtës. Berisha apel: Vepra e tij sot duhet të
na bashkonte. Pas
inaugurimit të Mauzoleumit të Familjes Mbretërore aty do të prehen
eshtrat e Mbretit Zog.
ZOGU I PREHET NË TIRANË, NË MAUZOLEUMIN E FAMILJES MBRETËRORE
Ora 13:30- Pas të gjitha
riteve dhe nderimeve, pasi u dëgjuan edhe të shtënat e topit eshtrat e
mbretit të parë tyë shqiptarëve Ahmet Zogu u rivarrosën në Mauzoleumin e
Familjes Mbretërore. Familjarët dhe personalitet e larta të vendit po
kryejnë homazhet e fundit pranë banesës së tij të fundit.
NISHANI: HISTORIA NUK SHPËRFILLET
Ora 13:15- Gjatë fjalës
së tij në ceremoninë e rivarrimit të eshtrave të mbretit Zog I,
Presidenti Bujar Nishani deklaroi se sot shqiptarët vendosën të mos e
shpërfillin historinë dhe të vlerësojnë rilin dhe veprën e mbretit të
parë dhe të vetëm të shqiptarëve, sic e quajti ai Ahmet Zogun.
“Shqipëria në kujtesën e saj shënon edhe
një figurë të rëndësishme atë të Ahmet Zogut. Me historinë mund të
sillesh në shumë mënyra, mund ta harrosh, por kujton që harresa kish
qënë një aventurë, mund edhe të provosh ta manipulosh, shtrembërosh, që
edhe kjo është gjithmonë afatshkurtër në përpjekjen e atij që e bën.
Sepse mund të mos e përfillësh ti historinë, por nuk të lë historia ty,
të ndëshkon për gabimet dhe të shpërblem për meritat. Sot nderojmë të
parin dhe të vetmin mbret të shqiptarëve Ahmet Zogun. Mbreti ynë shtetin
e bëri vetë”, tha në fjalën e tij Nishani.
Sipas Presidentit, “Ahmet Zogu ka lënë
pas një diskutim të gjërë, por që padyshim mbetet figura më e
rëndësishme e shqiptarëve, ai njeriu që për pak vjet nisi ta bënte
Shqipërinë një shtet me të gjitha atributet e një shoqërie që
përfaqësonte qytetërimin. Shtroi premistat për një shtet modern, i dha
shtetit Kodin Penal dhe Civil”, nënvizoi Nishani.
Në fund të fjalës së tij kreu i shtetit
shqiptar përmendoi këto fjalë: “Ia kishim borxh, u prehtë në paqe!”
JAHJAGA: AMANETI SOT U VU NË VEND
Ora 13:00- Presidentja e
Kosovës Atifete Jahjaga deklaroi se kontributi i Mbretit Zog I është
tejet i vecantë për shqiptarët e Shqipërinë, prandaj sic theksoi ajo sot
është vendosur në vend një amanet.
“Prehja në vendin tonë e të gjithë atyre
burrave dhe grave që kontribuan për lirinë dhe pavarësinë është një
amanet i mbetur peng dhe ne duhet ta kryejmë me krenari. Kthimi i
eshtrave të mbretit Zog I simbolizon drejtësinë hyjnore, paqen politike
dhe bashkimin kombëtar”, tha Jahjaga.
Sipas saj “Ahmet Zogu ka një rol të
rëndësishëm në krijimin e shtetit shqiptar, caktimin e kufinjëve të
shtetit, në vendosjen e marrëdhënieve bilaterale në nivel shtetesh si
dhe në anëtarësimin e Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve”, shtoi ajo.
Sipas kryetares së shtetit të Kosovës
ishte obligim i politikës së sotme që të thente në Atdhe eshtrat e
mbretit që vetë shqiptarët e zgjodhën.
MAUZOLEUMI
Ora 12:55- Pas ceremonisë
në pallatin e Brigadave eshtrat e Mbretit Zog I do të vendosen në
Mauzoleumin e Familjes Mbretërore, i cili u inaugurua sot në një
ceremoni të vecantë ku morën pjesë personalitetiet më të larta të
vendit, Presidenti Bujar Nishani, Kryeministri Sali Berisha,
kryeparlamentarja Topalli, ministra të kabinetit, etj. Në ceremoni edhe
Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga.
BERISHA: KONTRIBUTI I TIJ SOT DUHET TË NA BASHKOJË
Ora 12:00- Kryeministri
Sali Berisha i shoqëruar nga bashkëshortja e tij Liri Berisha ka kryer
homazhe rreth orës 11:45. Pasi është përshëndetur me Princin Leka II,
kreu i qeverisë ka lënë një mesazh në librin e ngushëllimeve. Pasi nderoi figurën e Mbretit Zog I, në
ceremoninë e homazheve që u mbajtën tek Pallati i Brigadave,
kryeministri i vendit Sali Berisha, u shpreh se sot të gjithë shqiptarët
përulen përpara veprës dhe kontributit të Ahmet Zogut.
“Sot mbarë kombi shqiptar, shqiptarët në
të gjitha trojet etnike e kudo që ndodhen, nderojnë e përulen para
veprës dhe kontribuit të njërit prej burrave më të shquar të historisë
së tyre kombëtare, Mbretit Zog I, që rikthehet në Atdheun e tij pas
mërgimit prej së gjalli dhe së vdekuri në dhera të tjera. Shqiptarët
përulen me nderim të madh para burrit që jetësoi Pavarësinë e Shqipërisë”,
tha Berisha.
Sipas kryeministrit është një rastësi e
bukur që mbreti Zog I rikthehet në atdhe në ditnë e clirimit të Tiranës. “Ahmet Zogu nderohet sot për ndërtimin e
shtetit shqiptar, kontributin historik që dha. Ahmet Zogu do të nderohet
gjithnjë nga shqiptarët për kontributin e tij të jashtëzakonshëm, për
vokacionin e tij perëndimor. Në këtë kontekst nëse do bënim një vlerësim
në raport me rrethanat ku jetoi, përpjekjet e tij për zhvillimin e
shqiptarëve janë mbinjerëzore”, vijoi kryeministri. Për kreun e qeverisë, kontributi që
mbreti Zog I dha për shqiptarët e shtetin e tyre duhet t’I bashkojë sot
ata, në vend që t’i përcajë. “Kontributi dhe vepra madhore e Ahmet
Zogut duhet t’i bashkojë shqiptarët e të gjitha bindjeve, pavarësisht
nga inoktrinimet, të vërtetat historike është më mirë ti mësosh vonë se
kurrë. Kush ka frikë nga eshtrat e monarkut i them që ke mbetur nën
lëkurën e Enverit”, përfundoi ai.
HOMAZHET
Ora 10:00- Ndërsa sot
në Pallatin e Brigadave, prej orës 10.00-12.00 po zhvillohen homazhet në
nderim të Mbretit Zog. Princi Leka II dhe anëtarë të tjerë të familjes
mbretërore presin vizitorët që po nderojnë figurën e Mbretit Zog I,
ndërsa jashtë Pallatit të Brigadave ka radhë të gjata njerëzish, që
presin të përkulen para eshtrave të Mbretit Zog I.
Në ceremoninë e homazheve morën pjesë
edhe personalitete të politikës. Deputetja Rajmonda
Bulkuishte ndër të parët
që kreu homazhe. Kreu i PDIU-sëShpëtim
Idrizi dhe përfaqësues të
tjerë të kësaj partie mbëritën rreth orës 10:40 në Pallatin e Brigadave.
Ata vendosën kurora me lule në nderim të figurës së mbretit Zog. Në
ceremoninë e homazheve morën pjesë edhe përfaqësues nga Lugina e
Preshevës.
Rreth orës 11:00, kryebashkiaku Lulzim
Basha i shoqëruar nga
bashkëshortja e tij kryen homazhe pë Mbretin Zog I, ndërsa fill pas tij
në Pallatin e Brigadave mbërritën për nderime kreu i FRD-së,Bamir
Topi dhe deputeti Gazmend
Oketa. Në ceremoni edhe
ministri i Mjedisit Fatmir
Mediu.
Rreth orës 11 e 30 ministrja e Integrimit Majlinda
Bregu me bashkëshortin e
saj kanë kryer homazhe, ndërsa 5 minuta më vonë në Pallatin e Brigadave
kanë mbërritur Monika
Kryemadhi e Petrit
Vasili i LSI-së. Rreth
orës 11:37 figurën e mbretit Zog e ka nderuar edhe kryeparlamentarja Jozefina
Topalli.
Kryeministri Sali
Berisha i shoqëruar nga
bashkëshortja e tij Liri Berisha ka kryer homazhe rreth orës 11:45. Pasi
është përshëndetur me Princin Leka II, kreu i qeverisë ka lënë një
mesazh në librin e ngushëllimeve.
Ahmet Zogu është zhvarrosur pardje nga
varrezat e Thiais në Paris, aty ku prehej që pas vdekjes në prill të
vitit 1961 në Francë. Një ekip në nivel të lartë zyrtarësh shqiptarë dhe
francezë ka ndjekur nga afër ceremoninë, që i ka hapur udhë kthimit të
eshtrave në Shqipëri, me rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë. Mbreti
Ahmet Zog u lind më 8 tetor 1898 në Burgajet të Matit. Ai ndërroi jetë
në spitalin Foch të Parisit më 8 Prill 1961.
(m.Arapi/BalkanWeb)
Pas 51 vitesh eshtrat e mbretit Zogu I do të prehen në Tiranë në një
mauzole të ndërtuar së fundmi për anëtarët e familjes mbretërore.
Eshtrat e mbretit të parë të shqiptarëve erdhën dje në Atdhe, ndërsa në
aeroportin ndërkombëtar “Nënë Tereza” arkivoli i mbështjellë me flamurin
kombëtar u prit me të gjitha nderimet shtetërore. (da.xha/BalkanWeb)
Mbërrijnë në Atdhe eshtrat e Mbretit Zog I, sot ceremonia e rivarrimit
Gjatë ditës së djeshme mbërritën në Atdhe eshtrat e Mbretit Zog I. Arkivoli me
eshtrat e Mbretit shoqërohej nga nipat e Tij z. Skënder Zogu dhe Ergun Zogu. Për
të pritur arkivolin me eshtrat e Mbretit Zog I, kishin dalë në aeroportin e
Rinasit Lartësia e Tij Princ Leka së bashku me të fejuarën e Tij znj. Elia
Zaharia dhe pjesëtarë të tjerë të Familjes Mbretërore. Gjithashtu ishin të
pranishëm edhe ministri i Brendshëm z. Flamur Noka, ministri i Mbrojtjes z.
Arben Imami, ministri i Turizmit Kulturës, Rinisë dhe Sporteve Aldo Bumçi, zv/ministri
i Mbrojtjes dhe Kryetar i PLL-së, Ekrem Spahiu, zv/ministri i Transporteve dhe
Punëve Publike dhe Kryetar i Partisë Balli Kombëtar, Adriatik Alimadhi, Drejtori
i Protokollit të Shtetit z. Ermal Dredha, deputetë të Kuvendit të Shqipërisë,
drejtues të shoqatave të ish të burgosurve dhe përndjekurve politikë, drejtues
të pushtit vendor, etj.
Në aeroportin e Rinasit kishin dalë gjithashtu Kryesia e Partisë Lëvizja e
Legalitetit, drejtues të saj në rrethe, legalistë dhe mbretërorë nga gjithë
vendi dhe Diaspora si dhe qytetarë të tjerë nga Shqipëria dhe Kosova.
Arkivoli me eshtrat e Mbretit Zog I, i mbuluar me Flamurin Kombëtar, u vendos me
nderime ushtarake mbi shtratin e topit dhe nën tingujt e marsheve funebre të
Bandës Frymore të Ushtrisë kaloi para turmës të madhe të njerëzve që kishin dalë
për ta pritur e që qëndronte në heshtje.
Ceremonia e Homazheve do të zhvillohet sot, nga ora 10:00-12:00 në Pallatin
Mbretëror (i njohur si Pallati i Brigadave) në prani të krerëve më të lartë të
shtetit. Po sot, eshtrat e Mbretit Zog I do të prehen përjetësisht në
Mauzoleumin e Familjes Mbretërore. Eshtrat e Mbretit Zog I, të cilat preheshin
në France që prej më shumë se 51 vitesh, u ç’varrosën në Paris 3 ditë më parë
nën kujdesin e përfaqësuesve të autoriteteve më të larta franceze. Nga ana e
shtetit francez në këtë ceremoni morën pjesë: Laurent Stefanini, Drejtor i
Protokollit të Republikës franceze, i cili përfaqësonte Presidentin francez;
Gjenerali Bazin, Përfaqësues i Guvernatorit Ushtarak të qytetit të Parisit;
Alain Thirion, Përfaqësues i Prefektit të Parisit si edhe Jean-Yves Camus,
Përfaqësues i Kryetarit të Bashkisë së qytetit të Parisit. PDIU: Akt i vonuar historik/Partia Drejtësi, Integrim dhe
Unitet thekson se kthimi në Shqipëri të eshtrave të Mbretit Zog është një akt i
vonuar historik. PDIU shprehu vlerësim për figurën poliedrike të ish monarkut,
ish presidentit, ish kryeministrit dhe ish ministrit shqiptar, i cili dominoi
jetën politike dhe kombëtare të vendit përgjatë 20 viteve të konsolidimit të tij.
Përtej çfarëdo gjykimi historik, që i takon historianëve t’i trajtojnë, PDIU
dëshiron të vlerësojë dy momente të rëndësishme të kontributit të Mbretit Zog
përgjatë regjimit të tij. Mbreti Zog ishte politikani me vokacionin më të fortë
për shqiptarët e Çamërisë dhe ishte pikërisht beteja e tij ajo që mundësoi mos-dëbimin
e shqiptarëve nga trojet e tyre përgjatë shkëmbimit greko-turk. Mbreti Zog
mundësoi nënshkrimin e marrëveshjes për hapjen e shkollave shqipe për shqiptarët
e Çamërisë në fund të mbretërimit të tij dhe nëse Shqipëria nuk do të pushtohej
nga forcat fashiste, pa dyshim që këto shkolla do të ishin funksionale fal
këmbënguljes së tij. Kjo veprimtari e Mbretit Zog shkon në vazhdën e një detaji
të rëndësishëm, faktin që ai u shpall Mbret i Shqiptarëve dhe jo i Shqipërisë
dhe me aq sa mundi, në kushtet në të cilat drejtoi e plotësoi detyrimin
kushtetues që i kishte vendosur vetes për të mos qenë mbret i një territori, por
mbret i një kombi.
“Politika e sotme shqiptare duhet të marrë leksione nga ato kohë të vështira,
për të vepruar si politikë bashkuese e kombit shqiptar dhe si drejtues të një
kombi dhe jo të një territori. Për më tepër, të gjithë ata politikanë e drejtues
që kanë frikë të artikulojnë çështjen çame dhe bashkimin kombëtar duhet të
shohin te vetvetja mungesën e trimërisë, pikërisht asaj trimërie për të cilën
sot vlerësojnë Mbretin Zog”, thuhet në deklaratën për shtyp të PDIU.
Tirana, 17 nov
(EFE).- El único rey de Albania, Zog I (1885-1961), ha sido enterrado hoy en su
patria más de medio siglo después de su muerte en Francia, en una ceremonia que
ha vuelto a dividir al país sobre el legado del monarca.
Los partidos
de derecha representados por el primer ministro de Albania, Sali Berisha, con un
fuerte respaldo en el atrasado y montañoso norte, le atribuyen el mérito de
fundar el moderno Estado albanés.
Mientras, la
oposición socialista, de fuerte arraigo en el sur, lo considera un "dictador" y
un "traidor" por haber abandonado el país el día de su ocupación por la Italia
fascista al inicio de la Segunda Guerra Mundial.
"Ahmet Zog es
honrado hoy por todos los albaneses por su contribución histórica a la
construcción del Estado albanés", declaró hoy Berisha tras rendir homenaje al
rey.
"Hasta el año
1928 Albania no funcionaba como un Estado, pese a que logró la independencia de
los turcos en 1912. Zog creó las instituciones, la banca nacional, los
ministerios, el ejército y la gendarmería", dijo a Efe Ilmi Fana, una monárquica
que hizo un largo viaje para asistir al sepelio.
Según Fana,
"con el pasaporte del reino nuestros abuelos llegaron de forma libre a un sitio
tan lejano como Australia. Y la moneda en aquellos tiempos tenía valor y se
podía convertir hasta en EEUU".
Otro
monárquico, Gjosh Gjoshi, feliz porque los restos mortales del rey descansen en
Albania, destacó que "Zog tiene el mérito de la redacción de la Constitución
según el modelo de los países europeos, aprobó el Código Civil y Penal y creó el
servicio diplomático de Albania".
Ahmet Zog, que
había ejercido antes la función de primer ministro y fue presidente del país de
1925 a 1928, se autoproclamó rey de los albaneses en 1928 con el nombre del Zog
I.
Su reinado
duró hasta el día de la ocupación de la Italia fascista el 9 de abril de 1939, a
la que no opuso resistencia alguna.
El mismo día
de la invasión, Zog se marchó del país con su esposa, Geraldine Apponyi, su
único hijo recién nacido, Leka, y una comitiva, llevándose el oro del tesoro del
Estado.
Desde entonces
vivió en el exilio en diversos países como Egipto, Reino Unido y Francia, donde
murió en 1961.
"Rechazo las
ceremonias oficiales que ha programado el protocolo del Estado para su entierro.
Así se glorifica la traición nacional y se toma el pelo al pueblo", afirmó
Servet Pellumbi, una de las figuras más destacadas de los socialistas.
"Zog
estableció una dictadura. No había libertad de expresión, el parlamento era
ficticio. Abolió a los partidos adversarios y asesinó a sus rivales", declaró a
Efe Hilmi Limani, pensionista a la que disgustó la pompa del entierro.
Opinó que "no
hay que levantarle monumentos. Él tenía ambiciones por el poder y el dinero.
Llevaba una vida de lujo cuando el resto del pueblo vivía en la miseria. Y al
final salió del país para salvar a su familia".
En la
rehabilitación de la figura de Zog los socialistas ven una tentativa de Berisha
de ganar los votos del electorado monárquico en los comicios generales de 2013.
EFE
Una guardia de honor escolta el féretro del rey Zog I de Albania este sábado
en Tirana (AFP, Gent Shkullaku)
Miles
de albaneses entierran con honores de Estado al rey Zog I
(AFP)–17/11/2012
TIRANA — Miles de albaneses rindieron homenaje al rey Zog I, fallecido en
1961 en Francia, y cuyos restos fueron enterrados este sábado en Albania con
honores de Estado tras ser repatriados al país.
"El rey Zog fue una gran personalidad que puso los cimientos del Estado
albanés y contribuyó ampliamente a la orientación europea de la sociedad
albanesa", declaró el primer ministro Sali Berisha durante la ceremonia.
Berisha agradeció además "a la Francia del general de Gaulle haber acogido en
su suelo al rey Zog".
Ahmet Zogu, que fue primer ministro en dos ocasiones y luego presidente de la
República, se autoproclamó rey de los albaneses el 1 de septiembre de 1928.
En abril de 1939, huyó de su país ocupado por Italia y vivió en el exilio el
resto de su vida, en Grecia, Turquía, Rumanía, Gran Bretaña y Egipto, antes de
refugiarse en Francia, donde murió cuando tenía 66 años.
Su hijo y los otros miembros de la familia real volvieron a Albania en 2002.
Tysiące Albańczyków żegnało w piątek w Tiranie byłego
króla Ahmeda Zogu, pochowanego w sobotę w ojczyźnie pół wieku po tym, jak zmarł
na emigracji we Francji. Sprowadzenie jego szczątków i pogrzeb w kraju związane
są z setną rocznicą niepodległości Albanii.
Trumna króla
okryta flagą państwową została w sobotę wystawiona w dawnym pałacu królewskim w
Tiranie, gdzie hołd złożyło mu kilka tysięcy ludzi.
Były król pochowany został z honorami państwowymi. Premier Albanii Sali Berisha
w wypowiedzi na marginesie sobotnich ceremonii podkreślił, że Ahmed Zogu "ustanowił
fundamenty państwa albańskiego i w znacznym stopniu przyczynił się do orientacji
europejskiej albańskiego społeczeństwa".
Ahmed Zogu panował w latach 1929-39 jako Zog I. Wcześniej w latach 20. był
kolejno: dowódcą sił zbrojnych, premierem i prezydentem, a w 1928 roku
przeprowadził proklamowanie monarchii i swój wybór na króla. Był pierwszym i
jedynym królem w XX-wiecznej Albanii. Jego rządy zakończyła inwazja Włoch na
Albanię; zmarł we Francji w 1961 roku.
Sprowadzenie do ojczyzny jego szczątków było inicjatywą rządu Berishy i wpisuje
się w obchody stulecia niepodległości Albanii, proklamowanej w listopadzie 1912
roku.
Były król spoczął w mauzoleum rodziny królewskiej, zbudowanym niedawno
specjalnie na tę okazję. W tym samym miejscu pochowana jest jego żona królowa
Geraldina, z pochodzenia Węgierka, i ich syn Leka Zogu. Oboje zmarli w Albanii,
dokąd wrócili z emigracji w 2002 roku.
Komunistyczne władze Albanii zniosły monarchię w 1946 roku. Od upadku komunizmu
w roku 1991 Albania jest republiką parlamentarną. W 1997 roku przeprowadzono
referendum, w którym tylko 30 procent głosujących opowiedziało się za
przywróceniem monarchii.
Mirësevjen në
Shqipëri, Naltmadhni!Sot,
mbërrijnë në Atdhe eshtrat e Mbretit Zog me nderimet që i takojnë një Mbreti. Me
këtë rast do të organizohet një ceremoni madhështore në nderim të Mbretit Zog,
ku do të marrin pjesë personalitete të vendit, nga Kosova dhe të ftuar. Për afro
51 vjet, që nga viti 1961 kur mbylli sytë në mërgim, Mbreti Ahmet Zogu u preh në
varrezat e Parisit në Francë, ndërsa sot eshtrat e tij mbërrijnë në Atdhe për
t'u varrosur në tokën amë. Edhe pas vdekjes, komunistët nuk e lanë Mbretin Zog
të prehet i qetë. Më 17 nëntor 1944, komunistët shqiptarë kur hynë në Tiranë, si
akt të parë kryen shkatërrimin barbar me dinamit të varrit dhe Mauzoleumit të
Nënës Mbretëreshë, që sot po rindërtohet, e ku do të prehen edhe eshtrat e
Mbretit Zog dhe pjesëtarëve të tjerë të Familjes Mbretërore. Një akt i ngjashëm
u përsërit gjatë natës së 24-25 gushtit 1977, kur të njëjtët autorë tentuan të
grabisin eshtrat e Mbretit Zog nga varreza e Thiais në Paris. Pas ceremonisë së
zhvilluar në Francë për zhvarrosjen e eshtrave të Mbretit Ahmet Zogu, arkivoli
pritet të mbërrijë në Tiranë sot dhe një ditë më pas (nesër) do të organizohen
në Pallatin e Brigadave homazhe dhe ceremonia zyrtare me rastin e kthimit të
eshtrave në atdhe. Arkivoli me eshtrat e Mbretit Zog do të përcillet nga toka
franceze për në atdhe me nderime ushtarake. Sipas kalendarit të aktiviteteve të
100-vjetorit, rivarrimi i eshtrave të ish-mbretit Zog do të bëhet në Mauzoleumin
e ndërtuar në kuadër të këtij viti jubile, vendi i njohur si varri i Nënës
Mbretëreshë. Mauzoleumi ka një sipërfaqe prej 75 metra katrorë me një lartësi
14.7 metra. Në qendër do të vendoset varri i Nënës Mbretëreshë, ndërsa në murin
përballë do të vendosen pllakatet e varreve të familjes mbretërore. Mendohet që
gjithë projekti të derdhet në mermer. Objekti është i lartë 10 m, ndërsa kupola
4.7 m.Kontributi i Zogut në formimin e shtetit shqiptarAhmet Zogu lindi më 8
tetor 1898, në Burgajet, Mat, në një kështjellë të ndërtuar rreth shekullit të
XV. Më 1 shtator 1928, Asambleja Kushtetuese e shpalli Presidentin Ahmet Zogu "Mbret
të shqiptarëve". Ishin vitet 20, Shqipëria po kalonte kriza të thella politike
dhe stabiliteti politik i vendit ishte i paqëndrueshëm, mbas një propozimi të
bërë nga disa deputetë, Parlamenti vendosi që të merrte në shqyrtim regjimin
shtetëror. Mbas zgjedhjeve të parakohshme më 25 gusht 1928, u propozua ndërrimi
i formës së qeverisjes, u formua komisioni i statutit, i cili propozoi ndërrimin
e formës së regjimit nga Republikë në Monarki. Më 20 korrik 1912, NMT Zog I, u
nis nga Stambolli për në Shqipëri. Mbreti Zog I, Mbret i shqiptarëve mori
përsipër barrën e rëndë të reformimit të plotë të kuadrit ligjor, të
institucioneve dhe të jetës së vendit. Në këtë kuadër u miratua Statuti
Themeltar i vitit 1928. U miratuan Kodi Civil, ai Tregtar, etj. U miratuan ligje
të tilla si ato për "reformën agrare", "heqjen e ferexhesë", etj. Mbreti Zog
nxiti ndërtimet botore në vend, rritjen e mirëqenies, zhvillimin e tregtisë,
balancimin e bilanceve tregtare, shkollimin e brezit të ri, përgatitjen e
inteligjencës në universitetet perëndimore, etj. Më 9 prill 1939, duke mos
pranuar kushtet e pushtimit fashist, largohet nga Shqipëria me vendimin e
Parlamentit në Perëndim, për të kontaktuar zyrtarisht me kanceleritë perëndimore
dhe për të përgatitur rezistencën ushtarake kundër pushtimit, si dhe për të
organizuar qeverinë legjitime shqiptare në mërgim dhe për të drejtuar me anë të
saj të gjitha operacionet zyrtare dhe ato politike e ushtarake. Gjatë
shpërnguljes së detyruar nga atdheu: Më 10 prill 1939 vendoset në Greqi dhe
fillon organizimin e rezistencës së armatosur si dhe funksionimin e qeverisë; Më
3 maj 1939 mbërrin në Turqi, ku pritet nga autoritet më të larta të vendit dhe
nga shqiptarët; Më 30 qershor 1939 niset për në Europë; Më 2 korrik 1939 mbërrin
në Rumani, ku pritet nga Mbreti Karol i Rumanisë; Më 15 gusht 1939 mbërrin në
Paris, ku akomodohet në Rezidencën e përkohshme Mbretërore dhe fillon kontaktet
zyrtare me autoritetet më të larta të Francës. Më 22 qershor 1941 mbërrin në
Britani, ku pasi fillimisht u akomodua në Hotelin "Ritz" më vonë merr me qira
një vilë banimi në Parmoor. Mbreti Zog ndërroi jetë, në spitalin "Foch", më 8
prill 1961 dhe u varros në varrezat e Parisit në Francë. Rexhep POLISICeremonia
e kthimit të eshtraveE Premte, 16 nëntor 2012Ora 08:15 Mbërritja e eshtrave në
Aeroport Priten nga:Z. Flamur Noka, ministër i BrendshëmZ. Arben Imami, minister
i MbrojtjesZ. Aldo Bumçi, ministër i Turizmit, Kulturës, Rinisë dheSporteve Princ
Leka IIZnj. Elia ZahariaZnj. Edith Harxhi, Zv.ministre e Punëve të JashtmeZ.
Ekrem Spahiu, Zv.ministër i Mbrojtjes, Kryetar i Partisë Lëvizja e LegalitetitZ.
Ermal Dredha, Drejtor i Protokollit të ShtetitZnj. Gentiana Mburimi, Shefe e
Sektorit të Ceremonialit.Z. Ledio Nuraj, Këshilltar i Presidentit për
ProtokollinOra 08.30 Eshtrat vendosen në shtratin e topit dhe nisen drejt
banesës së Familjes Mbretërore, Rruga "Murat Toptani", pallati i vjetër
Mbretëror.E Shtunë, 17 nëntor 2012
Ora 09.00 Makina funebre merr eshtrat nga banesa e Familjes Mbretërore dhe i
transporton drejt Pallatit të Brigadave, ku do të bëhen homazhet.
Ora 10:00 - 12:00 Ceremonia e homazheve në Pallatin e Brigadave.Ceremonia në
Mauzoleumin e Familjes MbretëroreOra 12.15 Inaugurimi i Mauzoleumit, flasin:Sh.T.Z.
Bujar Nishani, Presidenti i Republikës së Shqipërisë Sh.S.Znj. Atifete Jahjaga,
Presidente e Republikës së KosovësPrinc Leka II
Ora 12.30 Ceremonia e vendosjes së eshtrave në banesën e fundit (Mauzoleumi i
Familjes Mbretërore). Shoqërohet me të shtëna topi. (Ministria e Mbrojtjes)
Ora 19.00 - 20.30Presidenti i Republikës do të shtrojë një darkë për
pjesëmarrësit dhe familjarët në Pallatin e Brigadave.
Kryeministri Berisha nderon kujtimin e ish Mbretit
të Shqipërisë Ahmet Zogu
Kryeministri Berisha, i shoqëruar nga bashkëshortja zonja Liri Berisha dhe
fëmijët, zhvilloi sot, homazhe në nderim të kujtimit të Mbretit Ahmet Zogu,
eshtrat e të cilit u kthyen një ditë më parë në Shqipëri. Pas vdekjes në vitin
1961, trupi i ish Mbretit Ahmet Zogu prehej në një varrezë të Parisit, Francë.
Me iniciativë e vendim të qeverisë shqiptare, në kuadër të 100 vjetorit të
pavarësisë së Shqipërisë, eshtrat e Mbretit, i cili qëndroi në krye të Monarkisë
Shqiptare nga viti 1928 deri në vitin 1939, u kthyen pas 51 vitesh në atdhe.
Kryeministri, pas homazheve, shprehu vlerësimet për rolin dhe kontributin e madh
të Ahmet Zogut në historinë e vendit.
“Sot, shqiptarët në të gjithë trojet etnike, shqiptarët në diaspore e kudo që
ndodhen nderojnë e përulen para veprës e kontributit të një prej burrave më të
shquar të historisë së
tyre kombëtare, Mbretit Zogu I, që rikthehet në dheun e tij pas dekadash
ekzil në mërgim, prej së gjalli dhe prej së vdekuri, në dhena të tjera.
Shqiptarët kudo që janë përulen me nderim të madh para burrit që jetësoi
pavarësinë e Shqipërisë.
Flamuri kombëtar, flamuri i Skënderbeut u ngrit në Vlorë në 28 nëntor 1912 nga
Ismail Qemali dhe atdhetarë të tjerë të kombit, por ndërhyrje antishqiptare të
fqinjëve, në bashkëpunim me aventurierë shqiptarë, penguan për vite të tëra
vendosjen dhe ndërtimin e një shteti shqiptar. Do të ishte qeveria e Sulejman
Delvinës, në të cilën figurë qendrore ishte dhe mbeti djaloshi, që në moshën 17
vjeçare kishte rendur drejt Vlorës për të qenë pranë Ismail Qemalit në ngjarjen
më të madhe të historisë së kombit. Në vitin 1920, ai do të emërohej ministër i
Brendshëm. Në një moshë të re, ai sëbashku me atdhetarë të tjerë shqiptarë,
manu militari, do të vendoste integritetin
territorial të Shqipërisë. Është koincidencë e mrekullueshme që ai kthehet
sot, në dheun e tij, në ditën e çlirimit të kreqytetit. Tirana kryeqytet është
vepër e këtij burri, i cili e çau me grykë të pushkës nga Lushnja deri në Tiranë
dhe bëri që qeveria e dalë nga Kongresi i Lushnjës të përzgjedhë si kryeqytet të
kombit Tiranën.
Ahmet Zogu nderohet sot nga të gjithë shqiptarët, për ndërtimin e shtetit
shqiptar, për kontributin e tij historik për ndërtimin e këtij shteti që nga
koha e Skënderbeut deri në vitet 1920. Ahmet Zogu do të nderohet gjithnjë nga
shqiptarët, për kontributin e tij të jashtëzakonshëm historik në zhvillimin e
konsolidimin e vokacionit perëndimor të kombit shqiptar, të shoqërisë shqiptare.
Në periudhën e mbretërisë së tij, ai bëri përpjekjet më të jashtëzakonshme për
zhvillimin e infrastrukturës së një vendi që dukej se vinte nga gjysma e errët e
hënës. Ai bëri përpjekje të jashtëzakonshme për zhvillimin e arsimit, të
kulturës, të bujqësisë, të biznesit dhe konturoi diplomacinë shqiptare, si një
diplomaci aktive.
Shqiptarët, brez pas brezi, do të ndjehen krenarë me Mbretin e parë Zog, me
qëndrimin që monarku i shqiptarëve mbajti ndaj Holokaustit. Ndonëse një prej
vendeve më të varfra, ekonomikisht e në tërësi më të dobët, ai nuk u rreshtua me
koalicionin e heshtur në Holokaust. Përkundrazi, hapi dyert e vendit të tij, për
ata që ndiqeshin në një gjah barbar, të pashembullt në historinë e njerëzimit.
Mbreti Zog, sikundër shumica e monarkëve të Europës pas pushtimit, u largua nga
Shqipëria, por u largua për të vazhduar betejën në të gjitha frontet, në krahun
e koalicionit antifashist botëror. Natyrisht, në historinë tonë kombëtare, ne
shqiptarët nuk kemi figura eterike, nuk kemi pasur, nuk kemi e nuk do të kemi të
pagabueshëm, por kjo nuk është specifikë vetëm e jona. Ata që studiojnë
historinë e kombeve më të zhvilluara gjejnë aty të njëjtën gjë, njerëz që kanë
bërë gabime, njerëz me kontribute të mëdha. Në këtë kontekst, nëse do të bënim
një vlerësim në raport me rrethanat, në të cilat mbretëroi, përpjekjet e tij nuk
mund të konsiderohen ndryshe veçse mbinjerëzore, për liri, dinjitet dhe
zhvillimin e shqiptarëve.
Unë gjej një rast për t’i shprehur mirënjohjen më tët thellë Francës, vendit më
të madh të lirisë, e cila e pranoi atë në gjirin e saj, në kohën kur ajo
qeverisej nga gjenerali De Gol, i cili organizoi rezistencën më të shkëlqyer të
kombit francez kundër pushtimit të vendit të vet. Natyrisht, gjenerali nuk
refuzoi kërkesën e një njeriu, i cili gjatë viteve të luftës bëri çdo gjë, për
organizimin e një rezistence të armatosur kundër pushtuesve të vendit të tij.
Unë besoj se kontributi, vepra madhore në historinë tonë kombëtare e Ahmet Zogut
duhet t’i bashkojë shqiptarët e të gjitha bindjeve, sepse, pavarësisht nga
indoktrinimet, të vërtetat historike është më mirë t’i mësosh edhe vonë, sesa
kurrë. Ndonjërit që ka frikë nga eshtrat e monarkut i them se ke mbetur në
lëkurën e Enverit. Ndaj t’ia lëmë diskutimet historianëve e të bëjnë ata
vlerësimet më të mira, pasi atyre u takon e drejta për të vlerësuar gjithçka, ne
të vlerësojmë kontributin e vlerat e jashtëzakonshme që ky shtetar dha për këtë
vend e këtë komb”, - u shpreh Kryeministri në një prononcim publik pas homazheve.
Më pas, Kryeministri Berisha mori pjesë në ceremoninë shtetërore të përcjelljes
dhe vendosjes së eshtrave të ish Mbretit Zog në mauzoleumin e familjes
mbretërore. Në këtë ceremoni, krahas autoriteteve më të larta të vendit, ishte e
pranishme edhe Presidentja e Republikës së Kosovës Atifete Jahjaga dhe
Zëvendëskryeministri i Hungarisë Zsolt Semjen.
Fjala e Presidentes Atifete Jahjaga në ceremoninë me rastin e kthimit të
eshtrave të Mbretit Ahmet Zogu i Parë në Shqipëri
Prehja në token tonë e të gjithë veprimtarëve e gjithë atyre burrave dhe
grave që u përpoqën për lirinë, për pavarësinë, për shtet ndërtimin, për
zhvillimin e përparimin e Atdheut është një amanet i mbetur peng që ne
duhet ta kryejmë me nder dhe me krenari.
E shtunë, 17 nëntor 2012
I nderuari President i Republikës së Shqipërisë , zotëri Bujar Nishani, I
Nderuar Kryeministër i Shqipërisë, Dr. Sali Berisha, E
Nderuar Kryetare e Kuvendit te Shqipërisë, znj. Jozefina Topalli, E
Nderuara familje Mbretërore Shqiptare - I nderuar Princi trashëgimtar Leka, Të
nderuara lartmadhëri të familjeve mbretërore, I
nderuari zëvendëskryeministër i Hungarisë, I
Nderuar Kryetar i Bashkisë së Tiranës, zotëri Lulzim Basha, Të
nderuar zyrtarë të Republikës së Shqipërisë dhe të Republikës së Kosovës, Të
nderuar kryetarë të Bashkive dhe të komunave të Shqipërisë dhe të Kosovës, Të
nderuar ambasadorë të vendeve mike, Të
nderuar Qytetarë te Tiranës dhe të gjitha trevave tona,
Prehja në token tonë e të gjithë veprimtarëve e gjithë atyre burrave dhe grave
që u përpoqën për lirinë, për pavarësinë, për shtet ndërtimin, për zhvillimin e
përparimin e Atdheut është një amanet i mbetur peng që ne duhet ta kryejmë me
nder dhe me krenari.
Kthimi i eshtrave të ministrit, kryeministrit, presidentit e të Naltmadhënisë se
Tij, Mbretit të Shqiptarëve, Zogu i Pare simbolizon Drejtësinë hyjnore, Paqen
politike e Pajtimin kombëtar.
Me këtë e dëshmojmë urtësinë tonë, duke e fituar qetësinë shpirtërore si njerëz
dhe si komb, duke pasur respekt për paraardhësit tanë, për punën e prijësve të
vendit të vlerësuar në rrethanat e kohës.
Shqipëria nën udhëheqjen e Naltmadhnisë së Tij, mbretit të shqiptarëve, Zogut të
Parë, nga një vend i varfër dhe i pazhvilluar, fisnor dhe i përçarë, me
kontradikta të shumta, u bë një vend modern i kohës, i unifikuar, me shtrirje të
pushtetit dhe administratës në secilin cep të saj, me liri qytetare, me
tolerancë fetare që ishte shembull për vendet e tjera.
Me qeverisjen e Ahmet Zogut ndërlidhen datat dhe ngjarjet ma të rëndësishme të
qenies sonë kombëtare e shtetërore, që nga shpallja e pavarësisë në Vlorë, me
luftën kundër trupave pushtuese në mbrojtje të Shkodrës dhe të viseve të tjera
të vendit duke përzënë përfundimisht trupat malazeze, serbe, greke, italiane dhe
trupat e tjerë të huaja nga territori i shtetit , në vënie te rendit dhe
sundimit te ligjit në të gjitha krahinat në organizimin dhe në zbatimin e
vendimeve te Kongresit te Lushnjës.
Ahmet Zogu si udhëheqës ka kontribut të jashtëzakonshëm në ndërtimin dhe në
konsolidimin e shtetit shqiptar, në miratimin e statutit Themeltar, të kodit
civil dhe penal Evropian, në krijimin e policisë dhe të ushtrisë së rregullt dhe
efektive, në caktimin e kufijve të shtetit të njohur e të pranuar
ndërkombëtarisht, në krijimin e Shërbimit diplomatik dhe në vendosjen e
marrëdhënieve bilaterale e në nivel ambasadash me një varg shtetesh, që mundësoi
nënshkrimin e marrëveshjeve të rëndësishme ekonomike, politike e ushtarake, dhe
në anëtarësimin e Shqipërisë ne Lidhjen e Kombeve.
Është angazhimi domethënës i Tij në rregullimin e brendshëm administrative të
vendit në shpalljen e Tiranës kryeqytet, në ndërtimin e parlamentarizmit, dhe në
organizimin e zgjedhjeve, në shpalljen e Shqipërisë Republike parlamentare, në
heqjen e sistemit të bejlerëve dhe në dhënien e tokës fshatarëve.
Zogu dhe gjithë populli i pritën me zemër të hapur Kosovarët e larguar me dhunë
nga trojet e veta etnike që u vendosen përfundimisht në Shqipëri. Është tejet
humane dhe përparimtare mbrojtja dhe pranimi i Hebrenjve në Shqipëri në kohën qe
ata përndiqeshin nga fashizmi dhe nazcizmi.
Gjithashtu, me shpalljen nga Asambleja Kushtetuese të Shqipërisë Mbretëri
Demokratike Parlamentare të Trashëgueshme e konsolidoi sistemin e brendshëm, e
mënjanoi anarkinë duke e bërë vendin një shtet modern të kohës, duke vënë bazat
e sistemit shkollor dhe shëndetësor, duke vendosur sistemin bankar dhe Lekun
valutë konvertibile të vendit, duke ndërtuar infrastrukturën rrugore, portet
detare dhe aeroportet.
Me Mbretin e Shqiptarëve Zogu i Parë ndërlidhet edhe Autoqefalia e Kishës
ortodokse shqiptare, vendosja e Kryegjyshatës botërore bektashiane në Shqipëri,
si dhe liria e plotë e besimit që ndikoi në zhvillimin e veprimtarisë së
gjithanshme të Bashkësisë Islame dhe të Kishës Katolike. Gjithashtu edhe liria e
shtypit dhe veprimtaria botuese është meritë e kushteve të krijuara dhe e
përkrahjes në kohen që Ahmet Zogu ishte kryeministër, president apo Mbret.
Të
nderuar qytetarë,
Eshtrat e Naltmadhënisë se Tij, Mbretit të Shqiptarëve Zogu i Parë nga sot
prehen në atdhe. Është ky obligimi ynë ndaj udhëheqësit i cili e mbante titullin
Mbret i Shqiptareve sepse pikërisht shqiptarët e zgjodhën dhe i cili u betua mbi
Bibël dhe Kuran, ndërsa me martesën e tij ripërtëriu zakonin e lashtë të
lidhjeve princërore duke treguar se të gjitha besimet janë të barabarta dhe
secili individ edhe Brenda familjes e gëzon të drejtën e lirë të besimit.
Mbreti Zog dallohej për shtrirjen e dorës së pajtimit e të mirëkuptimit dhe
oponentët e dikurshëm i kryenin punët e rëndësishme të shtetit.
Është jo vetëm simbolikë që mbreti i Shqiptareve Zogu i Parë i dha titullin
trashëgimtar: Princ i Kosovës djalit të motrës së tij e te Beut nga Gjakova
Princit Tati-Esad Kryeziut.
Mbreti Tha: “Bota e ka kuptuar se nëse Bijtë e Shqiponjës lihen në paqe ata mund
të ndërtojnë shtet”.
Ne sot jemi të lehtësuar që e kryem detyrën, sepse eshtrat e patriotëve nuk i
tret dheu i huaj dhe “guri peshon me rënd në vend të vet”.
Ju
faleminderit,
Nderim dhe respekt të përjetshëm për të gjithë atdhetarët.
Mendoni se ceremonia e rivarrimit
të Ahmet Zogut më 17 Nëntor është provokim ndaj historisë dhe
luftës partizane për çlirimin
e Tiranës nga pushtuesit?
Nga GAZETA
TELEGRAF - Pre nën 09, 5:07 pm
Përplasje
për ceremoninë e varrimit të eshtrave të ish-Mbretit Zog në ditën e Çlirimit të
Tiranës
Kthimi i eshtrave të Ahmet Zogut trazon shqiptarët
Pas katër ditësh do të kryhet në Tiranë ceremonia e rivarrimit të eshtrave të
ish-mbretit Ahmet Zogut. Ky rivarrim bëhet vetëm pak ditë para festimit të 100-vjetorit
të shpalljes së Pavarësisë Kombëtare, ndërsa është paraprirë nga një fushatë e
ethshme për rivlerësimin e figurës së Ahmet Zogut, aq sa propaganda zyrtare dhe
vetë Kryeministri Berisha e kanë quajtur atë një figurë të madhe të kombit pas
Skënderbeut, duke eklipsuar figurën e ndritësit të flamurit dhe themeluesit të
shtetit shqiptar më 1912, Ismail Qemalit. Kjo fushatë dhe akti i fundit për
rivarrimin e eshtrave të Zogut pikërisht më 17 nëntor, në ditën e Çlirimit të
kryeqytetit, ka ngjallur reagime të shumta pro dhe kundër. Kryelegalisti Ekrem
Spahia nuk e ka fshehur faktin se rivarrimi në 17 nëntor është bërë i qëllimshëm,
për të mos përkujtuar Luftën e Tiranës, por mbretin. Të menjëhershme kanë qenë
reagimet nga veteranët e Luftës Antifashiste, të cilët e kanë quajtur këtë një
provokim që kjo qeveri u bën ndjenjave të popullit dhe luftës për Çlirim. Është
e natyrshme që ata do ta bojkotojnë ceremoninë për ish-mbretin dhe do të shkojnë
në varrezat e dëshmorëve. Edhe Partia Socialiste, nëpërmjet Kryetarit Edi Rama,
ka deklaruar se, nuk do të marrë pjesë në ceremoninë për Zogun. I këtij mendimi
është dhe kreu i komunistëve shqiptarë Muharrem Xhafa. Sipas Xhafës, figura e
Ahmet Zogut mbart me vete një tradhti të madhe kombëtare. Ai e braktisi popullin
dhe Shqipërinë në ditën më të zezë të historisë, ditën e pushtimit fashist. Por
kryeballisti Adriatik Alimadhi thotë të kundërtën. Ai e konsideron Zogun një
figurë të rëndësishme historike që meriton të nderohet. Ndërkaq, Partia Lëvizja
e Legalitetit ka angazhuar të gjitha strukturat e saj, në mënyrë që kthimi në
Atdhe i eshtrave të Ahmet Zogut të ketë pjesëmarrjeve masive, por edhe organizim
dinjitoz.
Ceremonia
Axhenda zyrtare e ceremonisë, që organizohet me rastin e 100-vjetorit të
Pavarësisë, parashikon mbërritjen e eshtrave nga Parisi ne Tiranë me 16 nëntor,
ndërsa më 17 nëntor, ditën e Çlirimit të Tiranës, janë parashikuar homazhe tek
Pallati i Brigadave dhe me pas do të zhvillohet ceremonia shtetërore e
rivarrimit të eshtrave të Ahmet Zogut në mauzoleumin e rindërtuar mbretëror, tek
Kodrat e Liqenit. Kryetari i Partisë Lëvizja e Legalitetit, Ekrem Spahija,
thekson se, Qeveria shqiptare po mundëson zhbërjen e një padrejtësie historike
ndaj mbretit Zog dhe familjes mbretërore. Zoti Spahija e vlerësoi mbretërimin e
Ahmet Zogut si periudhën që lidhet me krijimin e shtetit modern shqiptar, me
unitetin territorial dhe orientimin perëndimor të Shqipërisë. Kreu i Legalistëve
dënoi si reminishenca të regjimit komunist qendrimin e çdokujt, që ka
kundërshtuar kthimin në Atdhe të eshtrave të Ahmet Zogut dhe nderimin e tij me
ceremoni shtetërore.
_____________________________
FLASIN PËR “TELEGRAF”
Muharrem Xhafa: “Komunistët shqiptarë nuk i nderojnë tradhtarët”____________________________________________________
Kreu i komunistëve shqiptarë, Sekretari i Parë i PPSH-së, Muharrem Xhafa, tha
dje për “Telegraf” se, Berisha dhe qeveria e tij me vendimin për sjelljen e
eshtrave të Ahmet Zogut dhe ceremoninë e rivarrimit që do të organizojë më 17
nëntor ka provokuar dhe ka fyer ndjenjat e një populli të tërë. E them këtë pasi
figura e Ahmet Zogut mbart me vete një tradhti të madhe kombëtare. Ai e braktisi
popullin dhe Shqipërinë në ditën më të zezë të historisë, ditën e pushtimit
fashist. Pa përmendur dhe fakte të tjera tashmë të njohura, sikurse janë shitja
që u bëri serbëve e trojeve shqiptare të Shën Naumit dhe Vermoshit, vetëm
arratisja ditën e pushtimit do të mjaftonte që atij të mos i bëhej asnjë nderim.
Por qeveria aktuale, duke bërë rivarrimin më 17 nëntor, e fyen dyfish këtë
popull, pasi 17 Nëntori është një ditë e madhe, dita e çlirimit të kryeqytetit.
Si m und të mohohet ajo luftë e madhe, dëshmorët e asaj lufte? Por ne komunistët
nuk çuditemi, pasi armiqtë dhe tradhtarët e asaj lufte, pra ballistët dhe
zogistët ne sot i kemi në qeveri tok me Berishën. Por, çfarëdo që të bëjë kjo
Qeveri kundër luftës për çlirim dhe dëshmorëve, nuk e errëson aspak madhështinë
e asaj lufte që udhëhoqën komunistët shqiptarë. Turpi do t’u mbetet për jetë
tradhtarëve, përfundoi Xhafa.
Kryetari i Ballit Kombëtar, Adriatik Alimadhi tha mbrëmë për “Telegraf” se,
partia e tij përshëndet nismën e qeverisë për kthimin e eshtrave të ish-Mbretit
Ahmet Zogu në Shqipëri. Në Shqipëri ka vend edhe për kriminelët, si të mos ketë
vend për një mbret? Përsa i përket ditës së rivarrimit të eshtrave të Ahmet
Zogut që do të bëhet më 17 nëntor, në ditën simbol të çlirimit të Tiranës,
Alimadhi thotë se, as Tirana dhe as Shqipëria nuk janë çliruar më 17 nëntor, as
më 29 nëntor. Ato janë data të pushtimit të Shqipërisë nga komunistët, ndaj dhe
nuk e meriton të festohen. Ballistët do të nderojnë me respekt gjithë figurat
historike me kontribut në luftërat për liri dhe pavarësi kombëtare dhe për
ngritjen e shtetit shqiptar. Ahmet Zogu është padyshim një figurë e tillë që
duhet nderuar. Prandaj dhe Balli Kombëtar do të marrë pjesë më 17 nëntor në
ceremoninë e varrimit të eshtrave të ish-Mbretit. Ndarja jonë me komunistët
është bërë përfundimisht që në konferencën e Mukjes, ndaj ne nuk mund të
nderojmë luftërat e tyre, theksoi kryetari i ballistëve, Adriatik Alimadhi.
Të nderuar qytetarë shqiptarë, kudo ku ndodheni!
Në qoftë se shtetet e tjera, që nga më të zhvilluarat e deri te ato si
Shqipëria, kanë në historitë e formimit të tyre data që shkojnë larg e
thellë në shekuj, kanë histori që kanë shenjuar kapituj të historisë botërore,
Shqipëria në këtë kujtesë të sajën shënon edhe një figurë të rëndësishme, krahas
atyre që shpallën Pavarësinë e vendit, figurën e Ahmet Zogut.
Me historinë mund të sillesh në shumë mënyra. Mund të provosh ta harrosh, për
shembull, por shpejt kupton se harresa kishte qenë aventurë.
Përveçse ta harrosh, Historinë mund të provosh gjithashtu edhe ta manipulosh, ta
shtrembërosh, ta deformosh. Që edhe kjo, si rregull pa asnjë përjashtim, është
gjithmonë afatshkurtër dhe për të keqen e atij që e tenton.
Pra, mund të duket sikur me Historinë mund të bësh çfarë të duash, por nuk është
ashtu, sepse mund të mos e përfillësh ti Historinë, por nuk të lë Historia ty pa
të përfillur, pa të ndëshkuar për gabimet, dhe pa të shpërblyer për të mirat.
Historia jonë, qysh nga mjegullat e shekujve, ka nxjerrë jo pak njerëz të shquar,
luftëtarë, prijës, Princër, Mbretër, madje dhe Perandorë dhe Papë. Një numër
prej këtyre, nga luftëtarët tek Perandorët, qenë të tillë kur Shqipëria ende nuk
ishte Shtet, dhe shumica, mjerisht, jo në truallin e vet, por në dhe’ të huaj.
I pari dhe i vetmi Mbret i Shqipërisë Shtet është Ahmet Zogu, eshtrat e të cilit
po i rivarrosim sot.
Për një periudhë kohe nga 1 shtatori 1928 e deri në 9 prill 1939 Shqipëria pati
një mbret që ishte një Mbret real, Mbret i Shqipërisë të porsa dalë nga
Mesjeta. Mbret i një Shqipërie dhe shqiptarësh të cilët aspironin, por nuk
kishin vetëdije politike, shoqërore, qytetare, rend, dhe praktikisht asnjë
infrastrukturë. Mbreti ynë shtetin e bëri vetë.
Ahmet Zogu, ka lënë pas një diskutim të gjerë dhe të ndryshëm mes palëve, por Ai
qe padyshim një prej figurave më kryesore në historinë shqiptare.
Ai premtoi të sjellë rendin dhe progresin në një vend që kishte njohur pak ose
aspak shtetin dhe ligjin. Këtë synoi dhe këtë nisi të bënte. Ai ishte
njeriu që, pak vjet pas shpalljes së Pavarësisë, nisi ta bënte Shqipërinë një
shtet me të gjitha atributet e një shoqërie që përqafonte qytetërimin.
I dha shtetit shqiptar një Kod Civil që mungonte, krijoi një administratë të
efektshme, një gjyqësor të besueshëm, vendosi mbretërimin e ligjit, luftoi
fanatizmin, krijoi kushtet për lirinë e shtypit, forcoi monedhën kombëtare në
një shkallë që nuk është njohur pas tij. Shkurt shtroi premisat për një shtet
modern.
Nëse në celebrimin e Ahmet Zogut rreth orës 17 të një dite të shtunë në 1928-n,
kishte pak gazetarë të huaj që ndiqnin ceremoninë e betimit të mbretit mbi kuran
dhe mbi bibël, lajmi i krijimit të monarkisë shqiptare nuk kaloi pa u vënë re.
Nëse në varrimin e Mbretit Zog, larg Shqipërisë, morën pjesë pak njerëz,
atdhetarë, besnikë dhe familjarë të tij, emri dhe ajo çka Ai bëri për Shqipërinë
nuk u harrua.
Falsifikimi i historisë ku shumë të vërteta historike u heshtën, ku Mbreti Zog
përmendej si “satrap” dhe Haxhi Qamili si patriot, ku shtypja e
persekutimi i popullsisë quhej “demokracia më e vërtetë”; ku u
etiketuan armiq e tradhtarë me mijëra burra e gra, ku pushkatohej Sabiha
Kasimati pa faj e pa gjyq, ku Musine Kokalari lihej të vdiste pa u mjekuar, ku
Stalini mbahej si hero, ku diktatori hymnizohej si çlirimtar, e të tjera si këto,
janë në vetvete një nga krimet me të mëdha që i janë bërë këtij kombi e populli.
Ato fshihnin përpjekjen mjerane për t’i zvetënuar arritjet e Shqipërisë së para
1944-ës. Ndaj, theksohet sot me forcë të madhe rishikimi me kujdes i historisë
së Shqipërisë, në mënyrë që të vlerësohen figurat historike pa ngjyrime politike,
për atë që kanë bërë, por edhe për atë që koha nuk ua lejoi të bënin. Koha dhe
zhvillimi i mbrapshtë i historisë.
Sot, në prag të 100-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, është një gjest shumë
fisnik, një detyrim historik, moral dhe patriotik yni që eshtrat e Mbretit Zog
të prehen në vendin të cilit ai i kushtoi vitet më të mira të jetës; në vendin
ku pati edhe kundërshtarë, po ku kujtesa e popullit do ta mbante gjallë emrin e
Tij.
Historia e vendit tonë nuk është e mbushur me bëma mbretërish dhe saga familjesh
mbretërore. Por ajo nuk është një histori boshe. Vetë fakti që sot u bë e mundur
kthimi e prehja e Mbretit Zog në tokën që e lindi, është shenjë dhe dukje e një
shteti që të ardhmen e tij e ndërton duke marrë më të mirën e mundshme nga
e shkuara dhe e sotmja.
Dhe rivarrimi i tij sot aty ku shteti-parti i Diktatorit hodhi në erë varrin e
nënës së tij, Nanës Mbretneshë, është simbolika e Shqipërisë që nuk urren, por
nderon, që nuk harron, por i jep secilit atë që meriton.
Sepse ky akt nuk është thjesht një detyrë qytetare dhe njerëzore, por edhe
mundësia për të shlyer një detyrim, jo vetëm ndaj një Njeriu, por ndaj një
epoke të tërë. Epokës së shtetformimit të Shqipërisë që e deshi dhe nisi ta
vinte në jetë Mbreti Zog.
Kur u kurorëzua e pat mbyllur fjalimin e tij me fjalët “Zoti më bekoftë”. Sot ne
themi se Zoti po bekon hirin e trupit të tij që do të prehet në truallin
shqiptar. Ia kishim borxh. U prehtë në paqe!
Fjala e Presidentit Nishani në ceremoninë shtetërore të rivarrimit të eshtrave
të Mbretit Zog I
Dinastia Zogu: Zbulohen sekretet e 4 varreve në mauzole
e Dielë, 18 Nëntor, 2012 | 09:43 am
Gjate ceremonise se rivarrimit te eshtrave te Mbretit Zogu I (foto: Vlasov Sulaj)
Detajet e ceremonive dje në Tiranë. Nishani: “Ia kishim borxh”. Berisha: “S’kemi
figura të pagabueshme.
Homazhet për Mbretin, zyrtarë dhe fëmijë në radhë.
Mungon varri i pestë, eshtrat e Sadijes, nënës së Ahmet Zogut, janë hedhur në
erë në vitin 1944.
Presidenti kërkon rishikimin e historisë: Mëkat i madh që Haxhi Qamili u quajt
patriot.
Eshtrat e Zogut, Nishani: Ia kishim borxh.
Berisha: Në historinë tonë s’kemi figura të pagabueshme.
Paqe
kolektive për të ndjerët e familjes mbretërore nën një kupolë, ndërsa homazhe
dhe ceremoni për atë që u dha statusin e monarkëve, Ahmet Zogun. Që nga
viti 1939, kur u largua nga Shqipëria, ai nuk e pa dot së gjalli më atdheun, as
si mbret dhe as si qytetar i thjeshtë, derisa ndërroi jetë në vitin 1961. Si i
vdekur, Mbreti i parë i shqiptarëve “shkeli” në vend vetëm pas 51 vitesh, ndaj
dje ishte zyrtarisht dita e tij. Nisi në orën 10:00. Në Pallatin Mbretëror, ku
ndodhej arkivoli me eshtrat e Mbretit Zogu I, radha për homazhe ishte
kilometrike, dhe sigurisht jo vetëm nga funksionarët më të lartë të shtetit,
diplomatët etj. Dallonin më së shumti vizitorët nga Burreli, Kukësi, Lezha,
Dibra, Kosova dhe diaspora në përgjithësi, ku kurorat me lule e mbishkrime sipër
identifikonin gjithsecilin se nga cila zonë vinte. “Jam me origjinë nga Presheva.
Kam jetuar në mërgim, në Spanjë dhe Suedi. Mora vesh për kthimin e eshtrave të
Mbretit Zog dhe u ktheva në Preshevë para tri ditësh. Mblodha shokët e
fëmijërisë dhe u nisëm drejt Tiranës. Kemi udhëtuar gjithë natën për t’u takuar
me Ahmet Zogun për herë të fundit.
Homazhet për Zogun, PS i bojkoton, në 2003 miratoi ligjin për kthimin e
eshtrave
18 Nëntor, 2012 | 09:47 am
PS e Tiranës në ceremoninë me rastin e çlirimit të kryeqytetit
Socialistët përkujtuan çlirimin e Tiranës, në darkën e Nishanit vetëm Minxhozi e
Farrici.
Në 2003, PS miratoi ligjin për familjen mbretërore.
Socialistët bojkotuan dje ceremonialin shtetëror të rivarrimit të eshtrave të
Mbretit Ahmet Zogu dhe darkën e shtruar me këtë rast nga Presidenti Nishani. Dhe
pse lajmërimi për këtë ceremoni dhe ftesat kishin shkuar për deputetët dhe
kryetarin e PS-së, asnjë prej tyre nuk mori pjesë as në homazhet e zhvilluara në
Pallatin e Brigadave dhe as në ceremoninë e zhvilluar në mauzoleun e familjes
mbretërore. Në darkën e shtruar nga Presidenti Nishani në Pallatin e Brigadave,
dy përfaqësues të PS-së “thyen” bojkotin. Deputeti i rrethit të Matit, Qemal
Minxhozi dhe kryetarja e Bashkisë së Burrelit, Adelina Farrici, morën pjesë në
darkë. Duket se lidhja e tyre me zonën prej nga rrjedh familja mbretërore ka
qenë më e fortë se qëndrimi refuzues i selisë rozë ndaj këtij ceremoniali.
Shqiptarët e
të gjitha trevave përcjellin me nderime në mauzoleum Ahmet Zogun
Si Mbret në
atdhe, amaneti u përmbush Pas
51 vitesh, eshtrat e Mbretit Ahmet Zog do të prehen në Tiranë, në mauzoleumin e
rindërtuar për anëtarët e familjes mbretërore, i cili u shkatërrua 68 vite më
parë nga komunistët. Shqiptarë, përfaqësues të shumtë të diasporës, krahinës së
Matit, Kosovës, Maqedonisë, Malit të Zi, Princi Leka, anëtarë dhe të afërm të
familjes dhe oborrit, Presidenti Bujar Nishani, Kryeministri Sali Berisha,
Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, Kryetarja e Kuvendit, Jozefina Topalli,
ministra të kabinetit qeveritar dhe ambasadorë të trupit diplomatik në Tiranë,
çuan dje në vend nderin e Mbretit të shqiptarëve, Ahmet Zogu. Krahas
personaliteteve më të larta nga Shqipëria dhe Kosova në këtë ceremoni ishte edhe
zëvendëskryeministri i Hungarisë, vend nga ku kishte origjinën edhe Princesha
Geraldinë. Homazhet e para janë mbajtur në Pallatin e Brigadave, kur në orën
10:00 të mëngjesit të djeshëm arkivoli i mbështjellë me flamurin kombëtar doli
nga Pallati Mbretëror. Zyrtarët më të lartë të shtetit morën pjesë në homazhet
që zgjatën për dy orë, njerëz të shumtë prisnin në radhë përpara Pallatit të
Brigadave për t'i bërë nderimet e rastit. Rreth orës 12.05, makina funebre u nis
drejt mauzoleumit të familjes mbretërore, i cili u përuruar dje në një ceremoni
të veçantë me praninë e Presidentit Bujar Nishani, Kryeministrit Berisha,
kryeparlamentares Topalli dhe Presidentes së Kosovës, Atifete Jahjaga. Ai u
mbajt nga ushtarë të Gardës së Republikës dhe më pas u vendos në shtratin e një
topi, për t'u përcjellë drejt banesës së familjes mbretërore. Në këtë ceremoni
munguan politikanët e së majtës shqiptare. Eshtrat e Mbretit u vendosën në
mauzoleumin e familjes mbretërore, i cili ka një sipërfaqe prej 75 metrash
katrorë, me një lartësi 14.7 metra. Në qendër të tij do të vendoset varri i
Nënës Mbretëreshë, ndërsa në murin përballë do të vendosen pllakatet e varreve
të familjes mbretërore. Objekti është i lartë 10 m, ndërsa kupola 4.7 m. Ahmet
Zogu u zhvarros tri ditë më parë nga varrezat e Thiais në Paris, aty ku prehej
që pas vdekjes në prill të vitit 1961 në Francë dhe nëpërmjet një ceremoniali
shtetëror eshtrat e tij kanë mbërritur në atdhe, ku u pritën nga zyrtarë të
lartë të shtetit shqiptar.Amaneti i Lekës së Parë Naltmadhënia e tij, Ahmet Zogu
është një nga figurat qendrore të historisë së kombit shqiptar, i cili dha një
kontribut të jashtëzakonshëm për ndërtimin e shtetit, pas shpalljes së
pavarësisë në 1912. Ai qëndroi në krye të monarkisë shqiptare nga viti 1928 deri
në vitin 1939. Kthimi i eshtrave të tij ishte edhe plotësimi i një amaneti të
lënë publikisht nga Mbreti Leka I, i cili pak ditë para ndarjes nga jeta, u
shpreh se do të ishte në Rinas për të pritur eshtrat e babait të tij. "Deklarimi
i Kryeministrit Berisha për kthimin e eshtrave të Mbretit Zog në Atdhe është
vlerësim për historinë e vetë shtetit shqiptar. Pres me shumë kënaqësi dhe
sigurisht do të jem në Rinas në 100-vjetorin e Pavarësisë për të pritur eshtrat
e Mbretit Zog, jo thjesht si babai im, por si respekt ndaj shtetit shqiptar",
shprehej Mbreti Leka I një javë para se të ndërronte jetë në nëntor 2011, pa e
ditur fatin e tij. Mbreti Zog u largua nga Shqipëria në prill të 1939, ditën e
pushtimit të Shqipërisë nga Italia fashiste. Pas përfundimit të Luftës së Dytë
Botërore, regjimi komunist i ndaloi atij dhe famijes mbretërore rikthimin në
Atdhe. Mbreti Zog jetoi në mërgim derisa u nda nga jeta në prill të 1961, në
Paris.Nishani: Në kujtesën e shtetit shqiptar, Ahmet Zogu, një figurë e
rëndësishme Në fjalën e tij në ceremoninë përkujtimore në mauzoleum, Presidenti
i Republikës, Bujar Nishani theksoi rëndësinë e figurës së Mbretit Zog. Ai tha
se Mbreti Zog I ishte njeriu që për pak vjet nisi ta bënte Shqipërinë me të
gjithë atributet e një shoqërie që përfaqësonte qytetërimin. "I dha shtetit
shqiptar Kodin Civil e Penal dhe vendosi mbretërimin e ligjit, forcoi monedhën
vendase, shtoi premisat për një shtet modern", theksoi kreu i shtetit.
"Shqipëria në kujtesën e saj shënon edhe një figurë të rëndësishme, atë të Ahmet
Zogut. Me historinë mund të sillesh në shumë mënyra, mund ta harrosh, por kujton
që harresa kishte qenë një aventurë, mund edhe të provosh ta manipulosh,
shtrembërosh, që edhe kjo është gjithmonë afatshkurtër në përpjekjen e atij që e
bën. Sepse mund të mos e përfillësh ti historinë, por nuk të lë historia ty, të
ndëshkon për gabimet dhe të shpërblen për meritat. Sot nderojmë të parin dhe të
vetmin Mbret të shqiptarëve, Ahmet Zogun. Mbreti ynë shtetin e bëri vetë", u
shpreh Nishani.Jahjaga: Kthimi i eshtrave të Mbretit Zog drejtësi, paqe dhe
bashkim kombëtar "Kthimi i eshtrave të Mbretit Zog simbolizon drejtësinë hyjnore,
paqen politike dhe bashkimin kombëtar". Ky ishte mesazhi që Presidentja e
Kosovës, Atifete Jahjaga përcolli në fjalën e saj në ceremoninë përkujtimore në
mauzoleum, ku vlerësoi kontributin e Mbretit Zog I në përparimin e vendit. Ajo
shprehu mirënjohjen që Mbreti Zog mirëpriti kosovarët e larguar me dhunë dhe
kontribuoi për sundimin e ligjit. "Prehja në vendin tonë e të gjithë atyre
burrave dhe grave që kontribuan për lirinë dhe pavarësinë është një amanet i
mbetur peng dhe ne duhet ta kryejmë me krenari. Kthimi i eshtrave të Mbretit Zog
simbolizon drejtësinë hyjnore, paqen politike dhe bashkimin kombëtar", tha
Jahjaga. Sipas kryetares së shtetit të Kosovës ishte obligim i politikës së
sotme që të kthente në Atdhe eshtrat e Mbretit që vetë shqiptarët e zgjodhën.
Kryeministri
Berisha, i shoqëruar nga bashkëshortja e tij, Liri Berisha, ka kryer homazhet
rreth orës 11:45. Pasi nderoi figurën e Mbretit Ahmet Zogu, në ceremoninë e
homazheve që u mbajtën tek Pallati i Brigadave, Kryeministri i vendit Berisha, u
shpreh dje se të gjithë shqiptarët përulen përpara veprës dhe kontributit të tij.
"Sot, shqiptarët në të gjithë trojet etnike, shqiptarët në diasporë e kudo që
ndodhen nderojnë e përulen para veprës e kontributit të një prej burrave më të
shquar të historisë së tyre kombëtare, Mbretit Zogu I, që rikthehet në dheun e
tij pas dekadash ekzil në mërgim, prej së gjalli dhe prej së vdekuri, në dhena
të tjera. Shqiptarët kudo që janë përulen me nderim të madh para burrit që
jetësoi pavarësinë e Shqipërisë. Ahmet Zogu nderohet sot nga të gjithë
shqiptarët, për ndërtimin e shtetit shqiptar, për kontributin e tij historik për
ndërtimin e këtij shteti që nga koha e Skënderbeut deri në vitet 1920. Ahmet
Zogu do të nderohet gjithnjë nga shqiptarët, për kontributin e tij të
jashtëzakonshëm historik në zhvillimin e konsolidimin e vokacionit perëndimor të
kombit shqiptar, të shoqërisë shqiptare. Në periudhën e mbretërisë së tij, ai
bëri përpjekjet më të jashtëzakonshme për zhvillimin e infrastrukturës së një
vendi që dukej se vinte nga gjysma e errët e hënës. Ai bëri përpjekje të
jashtëzakonshme për zhvillimin e arsimit, të kulturës, të bujqësisë, të biznesit
dhe konturoi diplomacinë shqiptare, si një diplomaci aktive. Është koinçidencë e
mrekullueshme që ai kthehet sot, në dheun e tij, në ditën e çlirimit të
kryeqytetit. Tirana kryeqytet është vepër e këtij burri, i cili e çau me grykë
të pushkës nga Lushnja deri në Tiranë dhe bëri që qeveria e dalë nga Kongresi i
Lushnjës të përzgjedhë si kryeqytet të kombit Tiranën", theksoi Berisha.
Kryeministri shprehu bindjen që shqiptarët do të ndjehen krenarë me Mbretin Zog
I me qëndrimin që monarku i shqiptarëve mbajti ndaj Holokaustit apo vazhdimit të
betejës në të gjitha frontet, në krahun e koalicionit antifashist botëror. "Shqiptarët,
brez pas brezi, do të ndjehen krenarë me Mbretin e Parë Zog, me qëndrimin që
monarku i shqiptarëve mbajti ndaj Holokaustit. Ndonëse një prej vendeve më të
varfra, ekonomikisht e në tërësi më të dobët, ai nuk u rreshtua me koalicionin e
heshtur në Holokaust. Përkundrazi, hapi dyert e vendit të tij, për ata që
ndiqeshin në një gjah barbar, të pashembullt në historinë e njerëzimit. Mbreti
Zog, sikundër shumica e monarkëve të Evropës pas pushtimit, u largua nga
Shqipëria, por u largua për të vazhduar betejën në të gjitha frontet, në krahun
e koalicionit antifashist botëror. Natyrisht, në historinë tonë kombëtare, ne
shqiptarët nuk kemi figura eterike, nuk kemi pasur, nuk kemi e nuk do të kemi të
pagabueshëm, por kjo nuk është specifikë vetëm e jona. Ata që studiojnë
historinë e kombeve më të zhvilluara gjejnë aty të njëjtën gjë, njerëz që kanë
bërë gabime, njerëz me kontribute të mëdha. Në këtë kontekst, nëse do të bënim
një vlerësim në raport me rrethanat, në të cilat mbretëroi, përpjekjet e tij nuk
mund të konsiderohen ndryshe veçse mbinjerëzore, për liri, dinjitet dhe
zhvillimin e shqiptarëve", theksoi Berisha. Kryeministri shfrytëzoi dje rastin
për t'i shprehur mirënjohjen më të thellë Francës, e cila pas vdekjes në vitin
1961, trupin e tij e la të prehej në një varrezë të Parisit, Francë. Me
iniciativë e vendim të qeverisë shqiptare, në kuadër të 100-vjetorit të
Pavarësisë së Shqipërisë, eshtrat e Mbretit, i cili qëndroi në krye të monarkisë
shqiptare nga viti 1928 deri në vitin 1939, u kthyen pas 51 vitesh në atdhe.
Pasi është përshëndetur me Princin Leka II, kreu i qeverisë ka lënë një mesazh
në librin e ngushëllimeve.Kreshnik MERSINLLARI
Politikanët
shqiptarë, andej dhe këndej kufirit, shfaqën opinione të ndryshme për rolin e
Mbretit Ahmet Zogu, gjatë ceremonisë së rivarrimit që u zhvillua të shtunën në
Tiranë. Për monarkun nga Mati, Presidentja Jahjaga e Kryeministri Sali Berisha
folën fjalë të mëdha, derisa socialistët e Edi Ramës e bojkotuan ceremoninë. Një
ditë më parë, Kryeministri Thaçi tha se “shqiptarët s’ia kanë parë hajrin Zogut”
Rikthimi i eshtrave të Mbretit të Shqiptarëve, Ahmet Zogu
në Shqipëri, i ka ndarë udhëheqësit shqiptarë në Kosovë dhe Shqipëri se a duhet
të nderohet apo injorohet njeriu i cili kishte udhëhequr shtetin për afro dy
dekada.
Në Shqipëri, Qeveria e Sali Berishës ka organizuar një ceremoni të madhe për
nder të kthimit të eshtrave të Zogut, ndërsa socialistët e kanë bojkotuar atë.
Edhe në Kosovë, zyrtarët janë ndarë në dy tabore, se a duhet të nderohet ose
jo Ahmet Zogu, i cili akuzohet për lidhje me jugosllavët dhe largimin nga
Shqipëria në prag të pushtimit italian më 1939.
Një ditë para ceremonisë së rivarrimit të Zogut, Kryeministri Hashim Thaçi ka
deklaruar në Kuvendin e Kosovës se Ahmet Zogut nuk ia kanë parë hajrin fort
shqiptarët, sikurse nuk ia kanë parë as Pasicit, e Karagjorgjevicit.
“Këtu përmenden personalitete të ndryshme historike, prej Pasicit, Esat
Pashës, Zogut, Karagjorgjevicit, Titos e hajt, hajt, hajt. Asnjëri prej këtyre,
shqiptarët fort nuk ua kanë parë hajrin”, ka thënë Thaçi.
Por, krejt ndryshe nga Kryeministri, ka folur të shtunën Presidentja Atifete
Jahjaga, e cila ka marrë pjesë në ceremoninë e rivarrimit të Zogut në Tiranë.
Ajo ka thënë se Mbreti i Shqiptarëve ka merita të mëdha si për ndërtimin e
Shqipërisë ligjore, ashtu edhe për kosovarët dhe kombet e tjera që ishin të
rrezikuara në kohën e tij.
“Zogu dhe gjithë populli i pritën me zemër të hapur kosovarët e larguar me
dhunë nga trojet e veta etnike që u vendosen përfundimisht në Shqipëri. Është
tejet humane dhe përparimtare mbrojtja dhe pranimi i hebrenjve në Shqipëri, në
kohën që ata përndiqeshin nga fashizmi dhe nacizmi”, ka thënë Jahjaga, në Tiranë.
Presidentja Jahjaga ka thënë se me kthimin e eshtrave në atdhe, është kryer
edhe një obligim kombëtar.
“Ne sot jemi të lehtësuar që e kryem detyrën, sepse eshtrat e patriotëve nuk
i tret dheu i huaj dhe “guri peshon me rëndë në vend të vet”, ka thënë ajo.
Para se të shkonte në Shqipëri, Jahjaga, për të nderuar eshtrat e Zogut,
deputeti socialist, Taulant Balla i ka shkruar një letër Presidentes së Kosovës,
ku i ka thënë se së pari duhet të marrë leje nga Hasan Prishtina, Bajram Curri e
Avni Rrustemi.
Ai ka kërkuar nga Jahjaga të bëjë publik qëndrimin për këta tre patriotë
shqiptarë, para se të marrë pjesë në ceremoninë e rivarrimit të Zogut.
Ndryshe prej socialistëve, zyrtarët e Partisë Demokratike të Shqipërisë kanë
mendim tjetër për Mbretin.
Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani ka thënë se Zogu është figura më e
rëndësishme në historinë njëqindvjeçare të shtetit.
“Shqipëria në kujtesën e saj shënon edhe një figurë të rëndësishme, atë të
Ahmet Zogut. Sot nderojmë të parin dhe të vetmin mbret të shqiptarëve, Ahmet
Zogun. Mbreti ynë shtetin e bëri vetë”, ka thënë Nishani.
Presidenti i gjashtë i Shqipërisë postkomuniste ka numëruar meritat e Zogut
për shtetin.
“Ahmet Zogu ka lënë pas një diskutim të gjerë, por që padyshim mbetet figura
më e rëndësishme e shqiptarëve, ai njeriu që për pak vjet nisi ta bënte
Shqipërinë një shtet me të gjitha atributet e një shoqërie që përfaqësonte
qytetërimin. Shtroi premisat për një shtet modern, i dha shtetit Kodin Penal dhe
Civil”, ka shtuar ai.
Fjalë edhe më të mira për Ahmet Zogun ka thënë Kryeministri i Shqipërisë,
Sali Berisha.
Ai e ka cilësuar Mbretin e shqiptarëve si njeriun që e ka jetësuar pavarësinë
e Shqipërisë.
“Sot mbarë kombi shqiptar, shqiptarët në të gjitha trojet etnike e kudo që
ndodhen, nderojnë e përulen para veprës dhe kontributit të njërit prej burrave
më të shquar të historisë së tyre kombëtare, Mbretit Zog I, që rikthehet në
Atdheun e tij, pas mërgimit prej së gjalli dhe së vdekuri në dhera të tjera.
Shqiptarët përulen me nderim të madh para burrit që jetësoi Pavarësinë e
Shqipërisë”.
Edhe në këtë ceremoni, Berisha e ka politizuar rikthimin e eshtrave të Zogut,
duke thënë se ata që nuk e nderojnë Mbretin, janë ende nën lëkurën e Enver
Hoxhës.
“Kontributi dhe vepra madhore e Ahmet Zogut duhet t’i bashkojë shqiptarët e
të gjitha bindjeve, pavarësisht nga indoktrinimet, të vërtetat historike është
më mirë t’i mësosh vonë se kurrë. Kush ka frikë nga eshtrat e monarkut, i them
që ke mbetur nën lëkurën e Enverit”, ka deklaruar ai.
Thousands Gather for King Zog of Albania’s Re-Burial
November
19, 2012 at 10:37
Over 3,000 Albanians turned out on Saturday to pay their
final respects to the late King Zog I of Albania, whose remains were re-buried
with state honours after their repatriation from France. They arrived in the
international airport of the Albanian capital, Tirana, where they were greeted
by family members and officials, including Prince Leka (the King’s grandson) and
his fiancée. The King was interred in a newly built Royal Mausoleum.
Image in the public domain
Paying homage to the late King, Albania’s Prime Minister Sali Berisha called
him “an illustrious figure who laid the foundations of the Albanian state” as
the late Monarch’s coffin – draped with the Albanian flag – lay in state in the
former royal palace. Among foreign guests invited to the ceremony was Prince
Radu of Romania, who represented the Romanian Royal Family.
King Zog was born as Ahmet Muhtar Bej Zogolli and ruled Albania from 1925 to
1939. His father originated from a beylik family of landowners with
feudal authority over Mati, whereas his mother’s family claimed descent from the
sister of Albania’s greatest hero, Skanderberg, whose decades of defence of
Albania from the Ottomans was considered a model of Christian resistance against
the Ottoman Muslims. Zog started his rule as a President but after 1928
constitutional changes, proclaimed the country a constitutional monarchy and was
crowned as King.
Image in the public domain
The Albanian Royal Family fled the country in 1939, after the Italians
invaded Albania because of its strategically highly important Adriatic ports.
Initially, the family settled in England, then Egypt, before finding permanent
residence in France. Zog died in exile in France in 1961 and was buried in the
Thiais Cemetery in Paris. His family was allowed to return to Albania in 2002.
Image in the public domain
The repatriation and reburial was organised by Albania’s conservative
government as part of ceremonies to celebrate the centenary of Albania’s
independence from the Ottoman Empire.
King Zog’s only son, Crown Prince Leka, fought for restoration of the
monarchy in Albania until his death last year. The Crown Prince himself only had
one son, also named Prince Leka, who is the current pretender to the throne. He
served at the Ministry of Foreign Affairs and is currently an official at the
Albanian Ministry of Interior and a political advisor to the President.
Alors que l’Albanie se réconcilie avec son histoire, des funérailles royales
ont été organisées à l’occasion du
rapatriement de la dépouille de Zog Ier, roi d’Albanie de
1928 à 1939.
C’est à la demande des autorités albanaises que la dépouille du roi Zog 1er a
quitté le 14 novembre dernier, le cimetière parisien de Thiais où elle reposait.
Une cérémonie officielle a été organisée, et les honneurs militaires ont été
rendus à l’ancien monarque en exil décédé à Paris en 1961.
Étaient présent, le chef du Protocole du Président de la république, le
préfet de Paris, une délégation du gouvernement albanais ainsi que le
prince Leka, petit-fils du monarque décédé et prétendant au trône
d’Albanie. Samedi dernier, le cercueil a été rapatrié en Albanie pour être
inhumé au mausolée royal de Tirana. C’est le prince Leka,
conseiller du Président de la république d’Albanie, qui a présidé la
cérémonie.
Par Stéphane
Bern Mis à jour le 22/11/2012 à 14:55 | publié le
21/11/2012 à 12:04
STÉPHANE BERN - Après les anciens rois de Serbie, du
Monténégro et les derniers Romanov en Russie, c'est au tour du roi Zog Ier
d'Albanie de retrouver post-mortem le pays sur lequel il a régné de 1928 à
1939.
Faut-il y voir de la nostalgie ou une simple redécouverte de l'Histoire? Les
anciens pays d'Europe de l'Est, longtemps privés de mémoire semblent renouer
avec le fil distendu de leur passé. Après la Russie qui a solennellement inhumé
les derniers Romanov, puis le Monténégro qui a fait rentrer les restes du
fantasque roi Nicolas Ier, ou récemment la Serbie qui a réhabilité la famille
royale Karageorgevitch, c'est au tour de l'Albanie de compléter une partie du
puzzle de son histoire, en célébrant le centenaire de son indépendance vis-à-vis
de l'Empire ottoman en rapatriant la dépouille du roi Zog 1er.
Tout a commencé le 14 novembre dernier, au cimetière parisien de Thiais, dans
le Val-de-Marne, où reposait la dépouille du roi Zog Ier des Albanais, mort en
exil en France, en 1961. La cérémonie, rassemblant plus d'une centaine de
personnes, avait été organisée sous le haut patronage de l'ambassadeur d'Albanie
en France, Ylljet Aliçka, qui a honoré officiellement un roi injustement traité
par l'Histoire et particulièrement par le régime communiste albanais d'Enver
Hodja. Fils d'un puissant chef clanique devenu premier ministre à deux reprises
puis président de la République, Ahmet Zogu s'est autoproclamé roi des Albanais
le 1er septembre 1928. Il modernise le pays, développe les infrastructures,
instaure le Code civil, établit le suffrage universel, mais peine à réformer
l'agriculture et surtout à se dégager de la mainmise italienne sur l'économie du
pays.
«Un visionnaire»
Chassé du pays des Aigles, Shqipëria, par l'armée de Mussolini qui envahit
l'Albanie le 7 avril 1939, il vivra le reste de sa vie en exil, en Grèce, en
Turquie, en Roumanie, au Royaume-Uni, en Égypte avant de finir son existence en
France, où il meurt, à l'âge de 66 ans. L'éphémère roi Zog Ier est resté dans
les mémoires pour avoir épousé, en 1938, la ravissante comtesse hongroise
Géraldine Apponyi choisie sur photo. La sœur de la reine Géraldine, Sylviane
Muselier, qui n'est autre que la mère de Renaud Muselier ancien secrétaire
d'État aux Affaires européennes, assistait naturellement à la cérémonie avec son
fils pour qui son oncle Zog Ier «était un grand homme, un monarque, un
visionnaire».
Le premier ministre albanais Sali Berisha a profité du premier centenaire de
l'indépendance albanaise, le 28 novembre, pour tenir sa promesse et permettre au
roi Zog de rentrer en Albanie. Si la figure de l'ancien roi des Albanais reste
controversée dans le pays, ils étaient plusieurs milliers à lui rendre hommage
dans l'ancien Palais royal, puis dans la nouvelle nécropole familiale au cœur
d'un parc de Tirana, où le cercueil recouvert du drapeau albanais a été conduit
par son petit-fils, le prétendant actuel au trône, le prince Leka II, âgé de 30
ans, parachuté «maître des cérémonies» du fait qu'il occupe les fonctions de
conseiller politique.
Mbreti Ahmet Zogu, shtetari reformator që çimentoi themelet e Pavarësisë.
Nga Dylejman Karaj
Për paradoks në fund të sistemit komunist më 1990, krahina e Matit kishte vetëm
900 krerë të imta dhe 100 gjedhe të cilat krijonin të ashtuquajturat tufëzat e
socializmit enverian-100 herë më pak se më 1939..!
Në vitet e Mbretërisë Shqiptare në krahinën e Matit numëroheshin rreth 6000
ekonomi fshatare e qytetare me afro 37.000 banorë të shpërndara në 80 fshatëra
të krahinës dhe në qytetin e Burrelit. Në ato vite kishte 4000 hektarë tokë të
punueshme që i binte mesatarisht nga 6.5 dynym për frymë. Duke qenë një zonë me
kushte shumë të mira për zhvillimin e blegtorisë në fundin e viteve ‘30, krahina
numëronte afro100.000 krerë dhen e dhi, mesatarisht nga 15 krerë për çdo familje,
11.000 krerë gjedhë që ishin baraz me 1.6 krerë për ekonomi, kurse kafshë
ngarkese kishte 1750 syresh. (Për paradoks në fund të sistemit komunist më 1990,
krahina e Matit kishte vetëm 900 krerë të imta dhe 100 gjedhë të cilat krijonin
të ashtuquajturat tufëzat e socializmit enverian). Ndërsa në fund të viteve ‘30,
në krahinën e Matit kishte më shumë se 40.000 rrënjë hardhi në prodhim, mbi
90.000 rrënjë pemë frutore në prodhim, si arra, mollë, kumbulla, qershi, dardha,
mana, gështenja etj, etj,. Në vitet e begata të Mbretërisë së Mbretit Zog, në
krahinën e Matit ishin mbjellë me drithëra buke rreth 32.3 ha, me perime 31.8
ha, me duhan 52.3 ha etj. Të gjitha këto pasuri të marra së bashku kishin
krijuar, ndër familjet e Matit në ato vite, kushte shumë të mira jetese, me
përjashtime të rralla. Pronësia mbi tokën ishte bazuar mbi aftësitë dhe
mundësitë e cdo familje dhe e trashëguar nga njëri brez tek tjetri në mënyrë të
lirë dhe të drejtë. Ajo punohej dhe gëzohej prej të zotëreve të saj pa shtypje
dhe dhunë shtetërore. Kryqi i Kuq, një institucion i rëndësishëm bamirësie, në
krye të të cilit qëndëronte një nga motërat e Mbretit Zog, Princesha Sanije,
zotëronte gjithashtu 277 hektarë tokë të punueshme. Nga ky fond toke i Kryqit të
Kuq, përfitonin pa shpërbëlim drithëra buke dhe prodhime të tjera bujqësore e
blegtorale mbi 33 familje të varfëra në të gjithë krahinën. Familjet e mëdha dhe
patritotike të Matit si: Zogollët, Abdurrahman Krosi në Burgajet, Isuf Selmani
në Derjan, Kadiu e Myrtja në Lis, Allamanët e Sata në Kurdari, Çela në Patin,
Valterët e Vinjollit, Metrat në German, Cen Doda e Skënderi në Klos, Kola në
Macukull, Shahini në Bejnë, Çollaku në Fullqet, Kadiu, Likursi, Karaj dhe Lezi
në Gurrë, Dervishët në Gjon, Canët në Lenë, Fejzat në Val të Martaneshit etj,
etj. Këta familje zotëronin prona të patundshme kryesisht toka bujqësore,
kullota dhe pyje si dhe mbarështonin bagëti të imta dhen e dhi, gjedhë, kafshë
ngarkese etj. Në pronat e këtyre familjeve ishin punësuar me dhjetëra bujq, të
cilët paguheshin kënaqshëm sipas ligjeve të kohës.
Në fushën e tregëtisë dominonin tregtarët e vegjël, të mesëm dhe të mëdhenj.
Ndër tregëtaret e mëdhenj, me emër të mirë për ndershmëri e korrektësi,
përmenden krutanët Ferra dhe Roshi të cilët kishin marrë përsipër furnizimin e
qytetit, të fshatarëve të krahinës, të shkollave, xhandarmërisë, të burgut etj.
Ata zotëronin edhe shërbimin interurban Burrel-Tiranë dhe anasjelltas.
Furnizonin gjithashtu dyqanet e vogëla të fshatërave me artikuj të ndryshëm të
cilët për kohën ishin cilësore dhe me çmimet të arsyeshme dhe të përballueshme
për të gjithë. Familjet fshatare të Matit në vitet 1912-1939 jo vetëm që punonin
të lirë tokat e tyre me mjetet e kohës, prodhonin drithëra buke, bulmet, fruta e
perime, por pagunin edhe taksat në mënyrë periodike dhe me një korrektesë të
admirueshme. Në vitet e Mbretit Zog në krahinën e Matit u hapën rrugë të reja,
kanale vaditëse, u ndërtuan objekte ushtarake etj. Natyrisht në disa zona të
thella, si në ato të Bazit, Perlatit, Selitës etj, kishte edhe mjaft varfëri,
skamje e mjerim. Kushtet e këqia ekonomike dhe të mungesës së zhvillimit në
tërësi kishin favorizuar përhapjen e shumë sëmundjeve ngjitëse kronike si të
zgjebës, sifilizit si në Perlat, German, Frankth, të sëmundjes së malarjes në
Prosek, Perlat e Kokërdhok të Bazit, të tuberkulozit në Bushkash etj. Këto
sëmundje kishin shtuar vdekshmërinë tek fëmijët dhe të rriturit ende pa kaluar
50-60 vjetët. Në periudhën e viteve ‘20-‘30-të e gjithë krahina kishte një mjek
dhe dy ambulanca, që shërbenin me profesionalizëm dhe përkushtim. Zhvillimi i
bujqësisë bëhej me mjete tradicionale. Pyjet dhe kullotat ruheshin dhe
shfrytëzoheshin me kriter dhe me shumë kujdes pasi ato konsideroheshin si
resurse të rëndësishme për mjedisin dhe për ekonominë për të gjitha breznitë
njerëzore. Ligjet për mbrojtjen e këtyre resurseve natyrore ishin të qarta, të
rrepta dhe të zbatueshme. Industria e atyre viteve ishte e pakët dhe
përfaqësohej vetëm nga disa sharra uji për prerjen e lëndës drusore, si në
Masdejë, Balgjaj, Martanesh etj. Kishte 126 mullinj me ujë, kovaçë, nallbanë,
samarxhinj, profesionistë të lirë si muratorë, marangozë, rrobaqepësa etj. Në të
gjithë krahinën kishte 12 shkolla me 712 nxënës, kishte 122 xhami, kisha në çdo
fshat të banuar nga komunitetet katolike, dy teqe etj. Ndër veprat e tjera të
mëdha të ndërtuar nga qeveria e Mbretit Zog në krahinën e Matit ishin edhe
Sarajet në Burgajet, vilat e pushimit dhe spitali për sëmundjet pulmonare në
Qafë-Shtamë, ndërtimi i nënprefekturës dhe ndërtesa të tjera administrative në
qytetin e bukur të Burrelit. U ndërtua ujësjellësi i Shënmërisë rreth 7.5 km i
gjatë dhe me një kosto prej 88.700 franga ari, projektimi i një kanali vaditës
nga Klosi në Burgajet, ndërtimi i objekteve të kultit në Burrel, ndërtim i
burgut, si dhe shkolla për xhandarmërinë. Në vitet 30 një urë e rëndësishme u
ndërtua mbi lumin e Matit me asistencën e shtetit italian, e cila lidhte qytetin
e Burrelit me Sarajet e Burgajetit, pazarin e Lisit, me katundet e anës Veri-Lindore
të krahinës, pazarin e Klosit me të gjithë fshatërat dhe me tutje me Dibrën,
nëpërmjet Qafë-Murrës etj. Këto vepra të ndërtuara në kohën e lavdishme të
Mbretërisë Shqiptare i qëndërojnë për mrekulli kohës edhe në ditët e sotme duke
i shërbyer komuniteteve përktatëse, jo vetëm në Mat, por në të gjithë Shqipërinë.
Mati që deri në vitin 1922, kishte për qendër të nënprefekturës Lisin kishte nën
juridiksionin e vet, krahinën e Klosit, të Xibrit, të Rranxës, Bazit, Perlatit,
të Qendrës, Derjanit, Selitës, Muhrës, Lurës e Katër Grykëve. Më vonë qendër e
krahinës u bë Burreli, i cili zhvillimin si një qendër e rëndësishme urbane e
nisi në vitet ‘30-‘34-ër. Ndërsa në shkurtin e vitit 1939 qyteti i Burrelit mori
dritë elektrike nga një termocentral i ndërtuar veçanërisht për këtë qëlim.
Qeveria e Mbretit Zog e konceptoi projektimin dhe ndërtimin e qytetit si një
qendër me vlera historike e turistike, për shkak të vendndodhjes përballë
Sarajave të Naltmadhnisë në Burgajet, vendi ku lindi dhe u rrit, shtetari
reformator që çimentoi themelet e Pavarësisë së Shqipërisë, ndërtoi shtetin
ligjor, projektoi akset kryesore të zhvillimit modern të Shqipërisë. Mbreti Zog,
krahas gardës aktive me Hysen Selmanin komandant, kolonel Allaman Çupi, major
Murat Basha si dhe dhjetëra oficerë të tjerë krijoi edhe një gardë rezervë duke
thirrur nën armë njerëz të zgjedhur kryesisht nga familjet me vlera të spikatura
patriotike dhe me kontribute në betejat për pavarësinë e Shqipërisë dhe
konsolidimin e shtetit shqiptar. Këta burra të fortë e të mençur, të zgjedhur
veçmas nga “dera e mirë” i shërbenin me besnikëri Mbretit dhe Ligjit. Të tillë
ishin Dyle Sal Ceni, Isuf Selmani, Bilal Kola, Sul Kurti, Rahman Hysa, Rustem e
Haxhi Kurti, Abaz Kadiu, Sali Karaj etj. Në pragun e luftës së dytë botërore,
krahina e Matit trashëgoi tradita të pasura nga lëvizjet kombëtare kundur
pushtuesëve të huaj për çlirimin kombëtar, ruajtjen e tërësisë tokësore të
vendit. Populli i Matit, ashtu si të gjithë bashkëkombësat e tjerë, ka luftuar
me heroizëm në të gjitha kohërat për të mbrojtur trojet amtare.
Trashëgimia e pasur që kishte krahina e Matit në luftërat shekullore për liri,
pavarësi e përparim shoqëror, ashtu si gjithë popullit shqiptar, ndikoi në
mënyrë të ndieshme në brezin e ri që u rrit gjatë viteve ‘20-‘30-të, të
shekullit të XX-të. Odat e burrave ishin kuvendet e para ku të rinjtë sidomos
djemtë merrnin mësime për Atdheun, për historinë, për trimat dhe luftërat e tyre,
për familjet e mëdha, patriotike dhe me emër. Po ashtu dhe nga ambienti shoqëror
i kohës, të rinjtë e këtyre viteve u edukuan me ndenjat e dashurisë për Atdheun,
për lirinë dhe me urrejtjen kundër pushtueseve të huaj.
Maison Royale d’Albanie
La
dépouille du roi albanais Zog, au cimetière de Thiais, dans
le Val-de-Marne, ce 14 novembre 2012.
%20---FB.jpg)
TIRANË-
Letër e hapur
Presidentes së Republikës së Kosovës
Duke
marrë shkas nga kthimi i eshtrave të Ahmet Zogut, gazeta “Tirana Observer” sjell
opinionet e dy nga figurave më të shquara shqiptare për karakterin kompleks të
Ahmet Zogut. Aq më tepër që si Faik Konica, ashtu edhe Eqrem bej Vlora jo vetëm
kanë qenë bashkëkohës të Zogut, por edhe kanë bashkëpunuar me të.
Të premten e zezë,
më 7 prill 1939, ndërsa mbretëresha Geraldinë e Shqipërisë ishte e sëmurë në
shtrat, pasi dy ditë më parë kishte lindur një djalë, fashistët pa asnjë
provokim të dukshëm dhe pa shpallur luftë, pushtuan Shqipërinë, një vend të
paarmatosur, pothuaj pesëdhjetë herë më të vogël sesa agresori. Kjo bëmë e
lavdishme ngjalli xhelozinë e mbretit Zog të Shqipërisë, i cili nga dëshira për
të hyrë në garë me një heroizëm kaq të madh, ua mbathi me të shtënën e parë dhe
i la atdhetarët shqiptarë të luftonin të vetëm kundër forcave me epërsi
dërrmuese. Përbuzja e botës së qytetëruar qe madje më e madhe se tmerri për
agresorët fashistë, ndërsa sa për të kapërcyer ato momente në mënyrë të
mëshirshme, ajo e përmbajti opinionin e saj për dezertorin shqiptar….
…Dhe
më 1923/1924 i tillë mund të ishte në Shqipëri vetëm një bej – Ahmet bej Zogu.
Ndaj edhe përreth tij u mblodhën të gjithë ata që kërkonin udhëheqje dhe
përfitim. Në krahasim me bejlerët e tjerë, Zogu nuk kishte mjete, madje mund të
themi, ishte i varfër. Por kishte gjëra të tjera që nuk I kishin ata – ishte më
i zgjuar, më trim, më energjik, më serioz, më bindës dhe më popullor se ata.
Atij i duhej të luftonte që, së pari, të afirmohej mes sërës së vet, pra për
diçka që të tjerëve u kishte rënë nga qielli. Ndaj edhe meritat e tij ishin më
të mëdha, kurse sukseset më të përligjura dhe më të çmueshme. Në fund të vitit
1923, kur ne deputetët e Asamblesë Kombëtare Legjislative u mblodhëm në Tiranë,
ai ishte kryeministër dhe pa dyshim, personaliteti më i rëndësishëm në Shqipëri.
Se ç’përfaqësonte ai në të vërtetë, asnjëri nga ne nuk e dinte mirë, por
paraqitja e tij ishte aq bindëse, rrezatonte aq epërsi dhe ai vetë besonte aq
fort në misionin dhe në të ardhmen e vet, saqë ishte e vështirë t’i shmangeshe
fuqisë tërheqëse të personalitetit të tij. Por, po këto veti e kishin çuar deri
në pikën e vlimit edhe urrejtjen e zilinë e ish-bashkëpunëtorëve të tij
demokratë. Tirana e atëhershme ishte një fshat, ndonëse në rritje, me të gjitha
të këqijat dhe kërkesat e një selie. Ardhja e menjëhershme e disa qindra vetëve,
disi me pretendime, e keqësoi edhe më tepër ngushticën, edhe më parë, të
ndjeshme, të strehimit. Zoti Vianxoni, hotelieri italian që mbante në Vlorë
“Hotel Albania” kishte improvizuar në dy shtëpi tiranase një si pension evropian.
Pajimi i tyre është vështirë të përshkruhet, sepse konceptet evropiane nuk
mjaftojnë për të pasqyruar një primitivitet të tillë. Dhe neve, deputetëve të
Asamblesë Kombëtare, që të shoqëruar nga trimat tanë, shkonim rëndë-rëndë nëpër
rrugët e baltosura e plot gropa për në vendin e mbledhjes, na dukej vetja si ca
burra të mëdhenj shteti dhe udhëheqës, edhe pse në thelb, nuk ishim e shumta
veçse ca kryepleq fshatrash që kapardiseshim si misërokë. Kjo ishte fusha ku
zhvillohej gara midis pothuajse gjithë pjesëmarrësve të panairit politik në
Tiranë, ndërkohë që Ahmet Zogu, i mbrojtur nga autoriteti i shtetit dhe i
trimave të vet në shtëpinë e tij apo në zyrë, vriste mendjen seriozisht për
mjetet dhe rrugët që mund ta çonin përpara ngjitjen e tij, por edhe që të
konsolidonin idenë e shtetit dhe organizimin e tij. Kjo punë i duhej lënë atij!
Kur kësaj i vë përbri veprimtarinë e kundërshtarëve të tij, intrigat e
përhershme, spicat dhe paralizimin e bisedimeve në Asamble, atëherë nuk të habit
edhe zhvillimi i mëtejshëm I ngjarjeve. Tirana në atë vjeshtë dhe dimër të
1923/24-s nuk të ofronte, siç vazhdojnë të besojnë edhe sot disa fantastë,
pamjen e një qendre liberale, demokratike, por në rastin më të mire të një
çerdheje mjerane intrigash, ku nga mëngjesi në darkë zhvillonin punët e tyre të
errëta llafazanët dhe cubat armëvringëllitës. Ata pak që kishin koncepte të
tjera për konkurrencën demokratike, rrinin mënjanë dhe vështronin nga larg me
neveri, duke dashur të mos ndyenin duart në këtë lojë. Midis tyre isha edhe unë.
Unë nuk kisha asnjë dyshim se kujt duhej t’ia jepja votën, apo cilën anë duhej
të mbështesja – për këtë bindjet e mia konservatore ishin tashmë të pjekura –
por shpesh kisha ndjesinë se me botëkuptimin, parimet dhe kulturën time, unë
qëndroja më afër grupit të urryer demokratik, sesa grupit konservativ, i cili me
mungesën e tij të plotë të qëllimeve, më dukej krejt i huaj. Për më tepër që
fati ma kishte caktuar edhe karrigen pranë grupit demokratik. Unë rrija në një
bankë me peshkopin ortodoks, Fan Noli, njeri shumë i kulturuar dhe simpatik,
udhëheqës i Partisë Demokratike, me të cilin më hahej muhabeti për mrekulli.
Këtë e patën zbuluar shpejt ca spiunë demokratikë dhe e kishin diskutuar në një
mbledhje partie. Por një udhëheqës tjetër i tyre, Luigj Gurakuqi, një shqiptar i
shkolluar dhe i jashtëzakonshëm i asaj kohe, i shprehu me këto fjalë të qëlluara
dyshimet e tij: “Si mund të jeni kaq budallenj dhe të besoni se Eqrem beu mund
të kalojë ndonjë ditë në anën tonë? Si mund të besoni se ai, përparimet e
rëndomta të të cilit në shkallën e ulët të gjimnazit i njoftoheshin vazhdimisht
telegrafisht të jatit nga Ministria e Jashtme p. dhe m. në Vjenë, do të bëhet,
befas, demokrat? Ai është aristokrati më i shkolluar dhe më i regjur nga të
gjithë: po të ishte nevoja, qoftë edhe kundër pikëpamjeve të veta, ai do të
bashkohej edhe me djallin, mjaft që të na kundërvihej neve!” Ky zjarr i
kryqëzuar komplimentesh të dyanshme, nuk do të kishte qenë, megjithatë edhe aq i
rrezikshëm, të mos kishte kaluar grupi demokratik në disa veprime të një natyre
tjetër. Paladinëve të mendësisë demokratike u kishte rënë në kokë për poste dhe
ofiqe zyrtare; me demokraci ata nënkuptonin artin për të zënë një post drejtues
dhe për ta përdorur atë pastaj, sipas qejfit. Por meqenëse kjo ishte e pamundur
me rrugë legale parlamentare (sepse ata nuk mund të shpresonin kurrë për
shumicën në parlament), ata kërkonin t’i arrinin qëllimet e tyre me mënyra
jolegjitime dhe të dhunshme, ndër të cilat, më e para, ishte mënjanimi i
kundërshtarit që u dukej më i rrezikshëm, Ahmet Zogut.
%20%20-2----FB.jpg)
%20---%20FB.jpg)
%201-----FB.jpg)
%20-2------FB.jpg)
%20-1-----FB.jpg)
%20-3----FB.jpg)
%20-2----FB.jpg)
Përplasje
për ceremoninë e varrimit të eshtrave të ish-Mbretit Zog në ditën e Çlirimit të
Tiranës
