Archives 2004 Part I

ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
 versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"

Kryeredaktor : Astrit Kola
Webmaster : Ibrahim Koka &Neritan Kolgjini
levizja_legalitetit@yahoo.com

___________________________

21 Mars 2004, Nr. 11(581)
___________________________

Editorial

Riformatimi dhe faktorizimi i interesave mbarėshqiptare

Nga Astrit KOLA

Pavarėsisht skenarėve tė koordinuar tė Beogradit dhe Athinės, nga ku ndėrsehen qentė qė ndjekin e mbysin fėmijėt e shqiptarėve dhe i vrasin ato mbi urėn e Ibrit, pėr tė provokuar mbarė Kosovėn bash nė ditėn kur NMT Mbreti Leka foli pėr Ēamėrinė dhe 35 deputetėt - hartues tė Projekt-rezolutės pėr Ēeshtjen Ēame, do t'u jepnin dėrrmėn filogrekėve tė parlamentit - reaktiviteti kombėtar nė mbarė hapėsirėn shqiptare nė Ballkan, e ka kulmuar faktorizimin e aspiratave dhe interesave tona.

Edhe pse Nano, pėr efekte simultane antikombėtare, lėshon mesazhe nga Brati-slava (vėllezėrit-sllavė), nuk mundet t'i frustrojė shqiptarėt nė Tiranė, Prishtinė, Mitrovicė, Shkup, Athinė, Podgoricė, Bruksel apo Nju Jork.

Nano, pėr t'i ndihur Koshtunicės dhe ivanoviēėve tė Mitrovicės - si dikur Sllobos, guxon tė pėrqasė Kosovėn shqiptare me Austrinė, dhe Shqipėrinė me Gjemaninė, pėr tė aluduar pėr "Anshlus-in" dhe nacionalistėve t'u pėrqasė Hitlerin. Por tashmė Ai ka mbetur "Asi i fundit nė mėngėn" e bixhozxhinjve qė luajnė me dėshpėrim kartat antishqiptare nė tryezat e poker-politikės, sepse, shqiptarėt janė zgjuar, kudo ku janė.

Mbytja e Kauzės shqiptare nė emėr tė "Stabilitetit tė Ballkanit", tashmė nuk ka gjasa tė ndodhė.

Nė djall vaftė "Stabiliteti dhe qetėsia" e Varrezės masive ku duan ta kallin Shqiptarizmėn.

Vetėm politika e bashkuar me fuqinė - mund tė sjellė realizimin e tė drejtave tona. E Drejta pa Fuqinė ėshtė thjesht iluzion. Ndaj gabohen rėndė ata qė kanė marrė pėrsipėr tė edukojnė Nano-vagabondin me moral qytetarie, sepse kjo i ngjan gjepurnajės kineze tė komunistėve - qė kishin marrė pėrsipėr tė edukonin Perandorin Ēin tė Manēukuosė me citatet e Kryetarit Mao.

Nano duhet pėrzėnė, ndryshe, kur Ai tė kthehet nga uikendet, i bie qė tė pėrzihen nėpėr shtėpi shqiptarėt "rrugaēė" - qė enden rrugėve e shesheve duke "prishur qetėsinė" e kėlyshėve tė Beogradit, Athinės dhe Moskės nė Shqipėri.

Nanon nuk duhet ta flladisim dhe t'i fshijmė djersėt e gjumit tė vapės qė e zė pasi kthehet nga turnetė e stėrzgjatura, ku gjithmonė gjen rastin tė vjellė kundėr shqiptarėve - pasi pėrpin menytė e helmatisura tė kuzhinave antishqiptare.

Nėse simbolikės sė vrasjes sė Ardhmėrisė sė shqiptarėve nėpėrmjet mbytjes sė fėmijėve mitrovicas, do t'i ndihim me mbytjen e shpresės pėr shporrjen e Nanos, atėherė antishqiptarėt do tė marrin revanshin, dhe rrezikon tė bjerė edhe Kėshtjella e mbrame e Kombit, tė cilėn, gabimisht, e pandehim tė ēliruar dhe tė pavarur.

Ndaj duhet ta shporrim sa mė parė kryeushtarin e antishqiptarizmės, ndryshe... Pastaj, dita kur Mitrovica, Shkupi, Ēamėria..., do tė flasin shqip - do tė afrohet...

Dhe atėherė, gjuha primordiale e qytetėrimit europian, do tė definojė pėrfundimisht kufinjtė e vėrtetė tė hapėsirės mbarėshqiptare.

 

Protesta gandiste e opozitės zhvillohet nėn njė rrethim tė ashpėr policor

Tirana kthehet nė njė qytet-shtet policor

Kundėr protestės janė angazhuar rreth 3000 policė nė tė gjithė vendin me qėllimin e vetėm bllokimin e vullnetit tė shqiptarėve pėr tė protestuar nė sheshin "Skėnderbej". Rrotull hyrjeve tė Tiranės janė ngritur rreth 60 postoblloqe, megjithėse opozita ka deklaruar se ėshtė duke zhvilluar njė protestė "Gandiste"

Neritan Kolgjini

"Gandistėt" nėn rrethim policor

Protesta paqėsore e djeshme e opozitės shqiptare nėn moton "Nano Ik!" ka shėnuar suksesin e radhės, duke thyer kordonėt policorė tė vendosur nėpėr kryqėzimet e rrugėve tė Tiranės. Sipas burimeve tė besueshme nga Ministria e Rendit, dje (dt.20 mars 2004) janė angazhuar rreth 3000 policė nė tė gjithė vendin me qėllimin e vetėm bllokimin e vullnetit tė shqiptarėve pėr tė protestuar nė sheshin "Skėnderbej". Mėsohet se vetėm rrotull hyrjeve tė Tiranės janė ngritur rreth 60 postoblloqe. Nė njėfarė mėnyre kjo u konfirmua nga disa legalistė tė Burrelit, tė cilėt kishin ardhur nga rruga dytėsore e Shkallės sė Tujanit nė lindje tė Tiranės, me qėllim qė t'i shmangeshin policisė e tė ishin tė pranishėm nė mitingun e opozitės. Megjithėse opozita ka deklaruar nė vazhdimėsi se ėshtė duke zhvilluar njė protestė "Gandiste", kjo nuk ėshtė pėrfillur nga klani policor qė sundon sot vendin dhe angazhimi i tė gjitha llojeve tė policėve dhe mjeteve tė motorizuara si furgonė e autoblinda, tregon pėr psikozėn qė sundon sot qeveritarė e Tiranės. Po ashtu pėr tė treguar dhėmbėt kundėr mbėshtetėsve tė opozitės, policia ka ndaluar pas mitingut, pa asnjė shkak tė ligjshėm, rreth 100 qytetarė tė Tiranės gjoja pėr verifikim dokumentacionesh makine apo pėr mungesa dokumentesh identifikimi. Ndėrsa burime tė tjera theksojnė se "krehri" i policisė ka funksionuar nė tė gjithė territorin e vendit duke bllokuar paraprakisht tė gjitha organizimet e mundshme tė qytetarėve pėr tė ardhur nė Tiranė.

Por gjithsesi dje nė shesh ishin mbledhur pėrsėri dhjetarė mijėra vetė, 70 mijė e mė shumė protestues. Kjo u pa mė qartė nė kohėn qė ky lumė njerėzish zbriti nga sheshi Skėnderbej pėr nė bulevardin Dėshmorėt e Kombit pėr t'u pozicionuar nė pjesėn pėrballė selisė sė kryeministrisė. Ky ishte momenti mė i dukshėm i fuqisė sė protestės, kur njė llavė e stėrgjatė njerėzish shtrihej prej sheshit Kėshilli i Europės deri nė Hotel Rogner. Momentet e uljes nė shesh pėrballė kryeministrisė ishin njė moment kulminant i protestės e cila nuk shėnoi ndonjė incident nga ana e protestuesve, megjithė provokimet e policisė. Aty ishin tė pranishėm shumica e krerėveėve tė opozitės Berisha, Spahiu, Mediu, Laēo, Lesi, Shehi etj..

Mitingu

Nė orėn 12:00 tė drekės, siē ishte njoftuar, ka filluar mitingu i opozitės nė sheshin Skėnderbej. Mes njė dekori tė shkėlqyeshėm pankartash, flamujsh, parrullash e portretesh mbėshtetėsit e opozitės dhe tė lėvizjes "Nano Ik", janė mbledhur nė shesh duke e mbushur atė nė gjithė gjerėsinė e tij. Nė kėtė miting folėn oratorė tė ndryshėm politikė e nga shoqėria civile, ndėrsa nė podium ishin njė numėr i madh drejtuesish kryesorė tė opozitės shqiptare dhe tė shoqatave atdhetare antikomuniste. Kėshtu fjalimet e kėtij mitingu i ēeli z.Dashamir Shehi i PDRN, pėr t'ia lėnė vendin njė studiueseje tė Harvardit E.Reēi. Mė pas foli z.Adem Allēi i shoqatės sė tė Burgosurve. Pas tij Arjan Starova i PBL e me radhė z.Agim Karagjozi i Vatrės, Endira Bushati e Fakultetit Juridik, Kreshnik Ēollaku i PDR, Agron Tufa, poet dhe nė fund e mbylli si zakonisht Prof. Sali Berisha. Nė diskutimet e oratorėve u kėrkua largimi i qeverisė Nano dhe vetė atij si person. Oratorėt patėn edhe nota ironie pėr kryeministrin e famshėm si pijanik, duke i kėrkuar qė ai tė largohej nga pushteti pėr tė mirėn e vet.

Gjithsesi ajo qė mbizotėronte fjalimet e oratorėve ishte thirrja "Nano Ik". Nė momentnin qė ka marrė fjalėn z.Sali Berisha, njė numėr i madh balonash janė ngritur drejt qiellit, mbas tė cilave ishin tė lidhura banderolėza me mbishkrimin "Nano Ik!" Njė prej kėtyre balonave u ngrit drejt qiellit me banderolėzė tė ndezur, e cila duke u ngjitur drejt qiellit, filloi tė digjte e tė shpėrthente njė nga njė tė gjitha balonat e lidhura tufė.

Censura

Policia kishte deklaruar njė ditė mė parė se nuk do tė lejonte transmetimin direkt tė protestės nė TV. Por pas ndėrhyrjeve tė opozitės dhe pas presioneve ndėrkombėtare, edhe kjo protestė u arrit qė tė jepej drejtpėrdrejt nė TV. Kėshtu disa TV tė Tiranės si TV Shijak, Tv Klan, Top Channel etj., e transmetuan "live" protestėn. Por pavarėsisht kėsaj, qeveria e Nanos i kishte marrė masat qė njerėzit mos tė informoheshin nė kohė reale. Ajo edhe nė kėtė rast pėrdori trukun e vjetėr tė ndėrprerjes sė energjisė elektrike. Ndėrsa njė rast edhe mė flagrant i shkeljes sė tė drejtės sė shtetasve pėr informim, ėshtė nxjerrja jashtė funksionit e pėrforcuesve tė sinjalit apo antenave, duke u ndėrprerė energjinė. Gjithsesi, shqiptarėt e njėmendtė kundėr qeverisė ishin nė shesh dhe e treguan urrejtjen e tyre pėr qeverinė Nano.

Parrullat

Njė prej veēorive tė kėsaj proteste ishte larmia e parrullave dhe mesazhi i tyre i ri. Me tė drejtė njė protestues tha se kėta qė sot janė nė shesh mund tė etiketohen si "nanoiksa!" Humorit tė njohur tashmė me pankartat e posterat kundėr korrupsionit, si dhe ato kundėr Nanos personalisht, dje iu shtuan edhe mjaft batuta qė vinin nga shpirti i njerėzve tė revoltuar. Disa prej tyre i shėnuam edhe pėr gazetėn tonė si: "O Fatos, o hajdut, na i ke lėnė policėt pa bukė", "Nano ik, o qelbanik!", Nano kthehu, mezi po t'presim!", "Nano ik, Xhoana ik!", "O Fatos o zagar, ti je grek nuk je shqiptar", "O Fatos, o hajdut, dil nga vrima ku je futė", "O policė o njerėz me hall, mos i ruani kėta zagarė" e mjaft tė tjera.

Krerėt e opozitės kanė deklaruar se protestat do tė vazhdojnė nė ditėt nė ardhshme dhe do tė pėrhapen nė tė gjitha rrethet e vendit. Ndėrsa Nano siē dihet ka disa ditė qė ia ka mbathur nė Bratislavė tė Sllovakisė.

Nė kėtė protestė u dhanė edhe mjaft mesazhe nė pėrkrahje tė Kosovės, e cila kėto ditė ka kaluar njė krizė tė fortė pas protestave pėr shkak tė mbytjes sė tre fėmijėve prej serbėve nė lumin Ibėr.

 

Parrullat e hedhura kundėr Nanos

"O Fatos, o hajdut, na i ke lėnė policėt pa bukė"

"Nano ik, o qelbanik!"

"Nano kthehu, mezi po t'presim!"

"Nano ik, Xhoana ik!"

"O Fatos o zagar, ti je grek nuk je shqiptar"

"O Fatos, o hajdut, dil nga vrima ku je futė"

"O policė o njerėz me hall, mos i ruani kėta zagarė".

 

Mesazh i NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve drejtuar popullit tė Kosovės

Gjakftohtėsia na ēon drejt pavarėsisė sė Kosovės

Kosova e ka bėrė luftėn e saj, bashkė me aleatėt e mėdhenj, NATO, SHBA, Britania e Madhe. Me kėtė luftė e kemi fituar lirinė dhe tash po ndėrtojmė shtetin shqiptar tė Kosovės, qė ėshtė drejt njohjes sė pavarėsisė dhe shtetėsisė

 

OBORRI MBRETĖROR SHQIPTAR

Tirana, ALBANIA

E-mail royalcourt@albaniaonline.net

Tiranė 17 mars 2004

Tė dashur motra dhe vėllezėr shqiptarė tė Kosovės,

Ngjarja e rėndė qė ndodhi nė Mitrovicė, na hidhėroi zemrat tona dhe ne besojmė se fajtorėt do tė ndėshkohen. Shqiptarėt nuk i durojnė krimet qė bėhen ndaj fėmijėve dhe popullit, sepse ne jemi rritur pėr paqe dhe me krenarinė e shqipeve tė lira.

Kosova e ka bėrė luftėn e saj, bashkė me aleatėt e mėdhenj, NATO, SHBA, Britania e Madhe, etj. Me kėtė luftė e kemi fituar lirinė dhe tash po ndėrtojmė shtetin shqiptar tė Kosovės, qė ėshtė drejt njohjes sė pavarėsisė dhe shtetėsisė. Kjo ka nxitur gjithmonė provokatorė tė shumtė, pėr tė krijuar vatra lufte, pėr tė krijuar skena dhune, me dėshirėn pėr ta ndarė Kosovėn, apo pėr ta "kantonizuar" atė. Kėtyre provokimeve u ka ikur koha. Shqiptarėt e Kosovės ua kanė dhėnė pėrgjigjen e duhur armiqve tradicionalė.

Ne mendojmė se lufta dinjitoze e shqiptarėve tė Kosovės, qė solli Lirinė, kėrkon po tė njėjtin qendrim dinjitoz pėr tė respektuar tė sotmen, pėr tė mos lejuar qė provokimet tė sjellin destabilitet. Ajka e shqiptarizmit duhet tė flasė me popullin dhe, sė bashku, tė mbajmė me dinjitet gjakftohtėsinė, pėr t'i shėrbyer vetvetes dhe Flamurit Kombėtar. Askush nuk mund tė ndezė flakėt e zjarrit mbi popullin e Kosovės.

Motra dhe vėllezėr,

Ne jemi pranė Jush, bashkė me Ju, ndajmė dhimbjen sėbashku, por edhe qėndrojmė me dinjitet nė kėto momente tė vėshtira. Ne dėshirojmė qė e keqja tė ndalet, sepse atė nuk e kanė nxitur shqiptarėt. Por ne nuk do tė lejojmė qė tė zbatohen plane antishqiptare, tė provokuara pėr Mitrovicėn dhe rajone tė tjera. Atyre ne u pėrgjigjemi me qėndresėn dhe dinjitetin tonė kombėtar.

Rroftė Kombi Shqiptar!

Vėllazėrisht

Leka I - Mbret i shqiptarėve

 

 

Konferencė shtypi e Nėnkryetarit tė PLL z.Murat Basha

Koshtunica, njė Sllobodan me emėr tjetėr

Murat Basha: Zhvillimet nė Kosovė lidhen me ardhjen e Koshtunicės nė pushtet me ndihmėn e socialistėve tė Sllobos

Ditėn e enjte, mė datė 18 mars 2004, nėnkryetari i PLL z.Murat Basha dha njė konferencė pėr shtyp, nė tė cilėn, nė emėr tė PLL, u prononcua lidhur me zhvillimet e ditėve tė fundit tė Mitrovicė dhe mbarė Kosovėn. Nė fjalėn e tij para gazetarėve, z.Basha shprehu shqetėsimin e thellė tė PLL pėr bilancin tragjik tė zhvillimeve tė fundit nė Kosovė, ku humbėn jetėn dhjetėra shqiptarė tė pafajshėm, e pėr tė cilat pėrgjegjėse janė qarqet antishqiptare tė Beogradit, qė provokuan njė konflikt tė pėrllogaritur, qė nisi me mbytjen e qėllimshme tė 3 fėmijėve shqiptarė nė ujėrat e lumit Ibėr, pas ndjekjes me qen tė tyre nga paramilitarė serbė tė mbarsur me urrejtje etnike.

Z.Basha me kėtė rast shprehu bindjen se zhvillimet nė Kosovė janė tė lidhura ngushtėsisht me zhvillimet politike nė Beograd, tė paralajmėruara mė parė nga PLL, e qė interferojnė me riardhjen nė fuqi tė Koshtunicės dhe "instalimit tė qeverisė me votat e socialistėve tė Sllobos".

Mė pas, nėnkryetari legalist deklaroi se "PLL proteston ashpėr ndaj qėndrimit tė faktorėve antishqiptarė, qė tolerojnė enkas paramilitarėt serbė tė pjesės veriore tė Mitrovcės shqiptare, tė cilėt kanė marrė statusin e njė ushtrie kazerme, pothuajse tė barabartė e statusin e KFOR-it". Nė vijim tė prononcimit tė tij, z.Basha theksoi se "PLL pėrkrah ēdo nismė efektive pėr zgjidhjen paqėsore tė konfliktit", por, sipas tij, "rrugėzgjidhjet mė tė pranueshme mund tė burojnė vetėm nga sigurimi pėrfundimtar i sovranitetit tė institucioneve tė shtetit tė Kosovės dhe nga ruajtja e tėrėsisė territorialo-administrative tė Kosovės".

Nė fund tė prononcimit tė tij, z.Basha iu pėrgjigj pyetjeve tė gazetarėve tė shumtė lidhur me zhvillimet aktuale nė kampin e opozitės dhe pėrgatitjet e saj pėr protestėn masive tė 20 Marsit, pėr tė cilat ai u shpreh se "do tė bėhen tė ditura pas vendimeve kolegjiale qė do tė marrė Tryeza e pėrbashkėt dhe Komisioni Koordinator i Protestės sė faktorėve politikė opozitarė".

Korresp. i "Atdheu"

 

 

Deklaratė pėr shtyp e PLL

PLL: E papranueshme ndarja e Mitrovicės

PLL ėshtė thellėsisht e shqetėsuar pėr zhvillimet dramatike nė Mitrovicėn shqiptare dhe mbarė Kosovėn. Ajo mendon se kėto zhvillime nuk janė tė rastėsishme, por sipas njė skenari tė gatuar nė kuzhinat antishqiptare.

Me tensionimin dhe shkallėzimin e konfliktit nė Kosovė pikėrisht pas fitores sė Koshtunicės dhe instalimit tė qeverisė me votat e socialistėve tė Sllobos, synohet t'i jepet armė propagandės sė fashistėve tė Beogradit dhe miqve tė tyre ndėrkombėtarė qė, nė pamundėsi pėr tė anulluar Pavarėsinė e Kosovės - pas varganit tė "standarteve", tė mundėsojnė njė rikthim tė Ushtrisė dhe administratės serbe nė Kosovė, dhe, nė rastin mė tė keq, tė shtyjnė nė kalenda zgjidhjen pėfundimtare tė Statusit tė Kosovės.

PLL nuk mund tė pajtohet kurrsesi me simbolet e Serbisė dhe alfabetin cirilik nė Morinė dhe Urėn e Ibrit, ashtu sikundėr nuk mund tė pranojė ndarjen faktike tė Mitrovicės me karakolle paramilitarėsh, nėn hundėt e UNMNIK-ut dhe KFOR-it.

Vrasja e sė ardhmes sė Kosovės me simbolikėn e vrasjes sė paramenduar tė fėmijėve shqiptarė nė Mitrovicė, kantonizimi apo enklavat e ideura nga paramilitarė serbė me mandat deputeti dhe nga prelatėt e Kishės serbe nė Kosovė - nuk mund tė jenė kurrsesi prerogativa pėr zgjidhjen e Ēeshtjes sė Kosovės dhe tė pranohen si tė tilla nga shqiptarėt, pavarėsisht tendencave pėr t'i imponuar ato.

PLL proteston ashpėr ndaj qėndrimit tė faktorėve antishqiptarė, qė tolerojnė enkas paramilitarėt serbė tė pjesės veriore tė Mitrovcės shqiptare, tė cilėt kanė marrė statusin e njė ushtrie kazerme, pothuajse tė barabartė e statusin e KFOR-it.

PLL i konsideron tė patolerueshme praktikat e ndarjes faktike ekonomike tė aktiviteteve tė biznesit nė Mitrovicėn veriore dhe minierat e saj, tė cilat nuk administrohen nga qeveria e Kosovės dhe organizmat fiskalė tė UNMIK-ut, por nga Beogradi dhe miqtė e tij.

PLL pėrkrah ēdo nismė efektive pėr zgjidhjen paqėsore tė konfliktit, por duke vlerėsuar me dhimbje bilancin e viktimave, gjithmonė nė disfavor tė shqiptarėve, e qė flet shumė qartė - mendon se zgjidhjet efektive mund tė burojnė vetėm nga sigurimi pėrfundimtar i sovranitetit tė institucioneve tė shtetit tė Kosovės dhe nga ruajtja e tėrėsisė territorialo-administrative tė Kosovės, pėr tė cilin, nė radhė tė parė, duhet tė ngarkohen TMK, KFOR-i, Qeveria e Kosovės dhe UNMIK.

 

Konferencė shtypi e kryetarit tė PLL z.Eqerem Spahiu

Spahiu: Ēėshtja ēame e shenjtė pėr legalistėt

Ditėn e mėrkurė, mė datė 17 mars 2004, nė sallėn e Konferencave tė Shtypit tė Kuvendit tė Shqipėrisė, kryetari i PLL, z.Ekrem Spahiu, dha njė konferencė pėr mediat e shumta tė pranishme, nė tė cilėn u prononcua lidhur me mosaprovimin nga PLL tė draftit tė rezolutės pėr Ēeshtjen Ēame dhe tė drejtat e popullsisė ēame e nėshtetasve shqiptarė pėr pronat dhe pasuritė e tyre nė Greqi.

Nė deklaratėn e tij z.Spahiu trajtoi diferencat e theksuara midis tekstit tė Projekt-rezolutės sė 35 deputetėve tė shtatorit tė vitit tė kaluar, dhe atij tė hartuar e miratuar me shumicė votash nė Komisionin e Jashtėm tė Kuvendit.

Sipas z.Spahiu, teksti i Projekt-rezolutės sė miratuar nė Komisionin e Jashtėm "nuk i pėrmbush qėllimet e hartuesve tė projekt-rezolutės sė shtatorit tė kaluar dhe interesat e ēamėve e shqiptarėve". Dhe kjo, sipas kryelegalistit, vjen pasi "nė tė janė pėrdorur artifice qė e pengojnė zgjidhjen e problemeve ndėrshtetėrore lidhur me tė drejtat e ligjshme tė shqiptarėve nė pėrgjithėsi dhe tė ēamėve tė dėbuar nė veēanti, pėr t'u kthyer nė trojet amtare dhe pėr tė marrė nė zotėrim pronat, pasuritė dhe kompensimet pasurore tė fitimit tė munguar, gjatė gjithė periudhės sė mbajtjes sė tyre nėn sekuestro konservative apo dhėnies me qira".

Pėr tė argumentuar qėndrimin e legalistėve dhe hartuesve tė projekt-rezolutės sė depozituar nė sekretarinė e Kuvendit nė shtatorin e kaluar, z.Spahiu paraqiti obsionet prej 5 pikash, tė cilat ishin thelbi i draftit tė deputetėve, qė u ndryshuan nga mungesa e vullnetit politik tė poseduesve tė shumicės sė kartonave nė mbledhjen e Komisionit tė Jashtėm parlamentar tė ditės sė mėrkurė.

Nė vijim tė deklaratės sė tij, z.Spahiu theksoi gjithashtu mbėshtetjen e PLL dhe tė grupit parlamentar legalist pėr grevėn 24 orėshe tė filluar prej njė grupi tė mbėshtetur nga pothuajse tė gjitha shoqatat e ish tė Pėrndjekurve dhe tė Burgosurve Politikė, grevė e zhvilluar nė ambjentet e brendshme tė Partisė Balli Kombėtar Demokrat. Kjo grevė ka si shtysė gjendjen e mjeruar tė kėsaj shtrese, dhe synon sensibilizimin e opinionit publik dhe politikės pėr pėrmbushjen e kėrkesave tė tyre ekonomike, pėr kompensimin pasuror tė punės sė detyruar e tė papaguar tė tyre gjatė viteve tė diktaturės, - konform Kodit Penal dhe Pafajsisė sė pėrfituar prej tyre qė nė vitin 1991, dhėnė nga Parlamenti pluralist i asaj kohe.

Mė pas z.Spahiu e vijoi deklaratėn e tij me artikulimin e qėndrimit tė PLL kundėr mashtrimit tė qeverisė lidhur me tė ashtuquajturin investim tė huaj prej 90 milionė dollarėsh pėr ndėrtimin e njė shėrbimi transporti me tren elektrik nė linjėn Durrės-Tiranė-Rinas. Z.Spahiu sqaroi me kėtė rast se "nuk kemi tė bėjmė me investim tė huaj por me njė projekt tė financuar me paratė e taksapaguesve shqiptarė", dhe me kėtė rast i bėri thirrje qeverisė qė ta pėrdorte kėtė shumė marramendėse jo nė kėtė investim aspak prioritar, por nė ndėrtimin e rrugės Durrės-Prishtinė, qė sipas kryelegalistit "lidh dy pjesėt e ndara tė Kombit shqiptar".

Gjatė prononcimit tė tij, kryetari i PLL iu pėrgjigj gjithshatu edhe pyetjeve tė shumta tė gazetarėve tė pranishėm, lidhur me marrėdhėniet ndėrshtetėrore Shqipėri-Greqi, dhe konsekuencat politike tė projekt-rezolutės qė do tė shqyrtohet e miratohet nė Kuvend, si edhe lidhur me zhvillimet e pritshme nė kampin e opozitės, ndėr tė cilat gazetarėt ishin tė prirur tė mėsonin pėr protestėn e paralajmėruar tė 20 marsit, pasi PLL ėshtė ndėr partitė kryesore tė tryezės dhe Kėshillit Koordinues.

Korresp. i "Atdheu"

 

Deklaratė pėr shtyp e PLL

PLL: Ja kėrkesat tona pėr Ēamėrinė

Projekt-rezoluta pėr ēeshtjen e popullsisė Ēame, nismė e 35 deputetėve, pas 6-muajve nga depozitimi i saj - nuk kaloi nė seancė plenare ashtu siē kėrkonin nismėtarėt, me pretendimin qė tė riformulohet nė Komisionin e Politikės Jashtme. Sapo ka pėrfunduar mbledhja e Komisionit tė Jashtėm, dhe tashmė mund tė them se Projekt-rezoluta e ndryshuar, nuk pėrmbush qėllimin e synuar. Ne, nismėtarėt, nė draftin paraprak tė depozituar, kėrkonim:

1.Parlamenti grek tė abrogonte Ligjin e Luftės tė vitit 1940.

2. Njohjen e pronėsisė sė popullsisė ēame, duke i kėrkuar qeverisė greke ngrirjen e Ligjit nr. 2664, datė 27 nėntor 1998, qė ka tė bėjė me regjistrimin e pronave dhe pasurive.

3.Tė revokohet akti i dhėnies sė shtetėsisė shqiptare "i vitit 1953" pėr ēamėt e strehuar nė Shqipėri pas dėbimit me dhunė nga shteti grek nė vitet 1944-1945.

4.Rikthimin e ēamėve nė trojet e tyre.

5.Dėmshpėrblimin pasuror pėr shfrytėzimin prej dekadash tė pronave tė ēamėve dhe shqiptarėve tė tjerė.

Pėr realizimin e kėtyre kėrkesave tė tyre tė mbėshtetura nė konventat ndėrkombėtare, ne kėrkonim angazhimin e drejtėpėrdrejtė tė qeverisė dhe institucioneve tė tjera shqiptare, dhe pėrcjelljen zyrtarisht tė Rezolutės sė miratuar nga ana e kryetarit tė Kuvendit tė Shqipėrisė, - pėr Parlamentin dhe qeverinė e Republikės sė Greqisė; Parlamentin dhe Bashkimin Europian; Kongresin dhe Senatin Amerikan dhe parlamentet e vendeve nėnshkruese tė Deklaratės Universale...

Mirėpo pikat e sipėrthėna tė nismėtarėve nuk u pėrfshinė tekstualisht nė Projekt-rezolutėn pėrfundimtare qė do t'i paraqitet Kuvendit, dhe me anė tė artificeve ėshtė shmangur thelbi dhe qėllimi i kėrkesės.

Grupi parlamentar i PLL do tė kėrkojė nė seancė plenare, qė tė miratohet Projekt-rezoluta e nismėtarėve, duke mos pranuar atė tė hartuar nga Komisioni i Politikės Jashtme.

Sigurisht qė ne nuk i kemi kartonat e duhur, por garantojmė shqiptarėt dhe nė veēanti vėllezėrit ēamė, se pėrpjekjet tona do tė jenė maksimale, duke hyrė nė kontakte me ndėrkombėtarėt deri nė zgjidhjen pėrfundimtare tė kėtij problemi madhor pėr shqiptarėt dhe Shqipėrinė.

Pėrballė indiferencės sė qeverisė, sot, mbi 500 ish tė Burgosur dhe tė Pėrndjekur Politikė kanė hyrė nė grevė urie 24-orėshe nė tė gjitha rrethet e vendit. Nė kėtė grevė marrin pjesė me dhjetra e qindra legalistė,ndaj PLL, si pjesė organike e kėsaj shtrese, mbėshtet fuqimisht grevėn dhe kėrkesat e ligjshme.

PLL i bėn thirrje Kuvendit tė Shqipėrisė, qeverisė dhe kryeministrit Nano - tė pėrmbushin detyrimet ligjore ndaj kėsaj shtrese.

Ēeshtjen e pėrfolur gjatė kėtyre ditėve, pėr ndėrtimin e njė treni tė shpejtė elektrik tė linjės Tiranė-Rinas-Durrės, PLL e konsideron si njė mashtrim tė Qeverisė, sepse nuk bėhet fjalė pėr investim tė huaj, por me para tė taksapaguesve shqiptarė. Nga ky investim i supozuar, Kompania "General-Electric" pėrfiton financiarisht dhe nuk investon vetė.

Nėse kryeministri ka ndėrmend qė, pa pyetur askėnd, tė harxhojė 90 milionė dollarė pėr tė "lidhur Durėsin me Tiranėn" - le tė ndėrtojė me kėto para rrugėn qė lidh Durrėsin me Prishtinėn, pra dy pjesėt kryesore tė Kombit shqiptar.

 

 

Konferencė shtypi e Sekretarit tė PLL pėr Marrėdhėniet me Publikun z.Blerim Kamberi

Qeveria, regjim policor pėr 20 Marsin

Ditėn martė, mė datė 16 mars 2004, sekretari pėr Marrėdhėniet me Publikun nė PLL, z.Blerim Kamberi, dha njė konferencė, gjatė sė cilės lexoi njė deklaratė nė emėr tė PLL dhe u pronocua pėr mediat e shumta tė pranishme.

Nė thelb tė deklaratės sė z.Kamberi konsistonte pasqyrimi i zhvillimeve dhe zgjedhjeve nė Degėn e PLL Tiranė, mė e madhja e vendit, qė drejtohet prej tij, si dhe puna organizative e teknike e kėsaj Dege nė kuadėr tė ristrukturimit dhe riorganizimit, gjatė dhe pas fushatės sė zgjedhjeve nė parti.

Mė pas z.Kamberi shprehu, nė emėr tė PLL, shqetėsimin lidhur me atė qė ai e konsideroi "mobilizim i strukturave shtetėrore pėr sabotimin e pjesėmarrjes sė qytetarėve nė Protestėn e paralajmėruar tė 20 marsit, nė kryeqytet". Z.Kamberi argumentoi gjithashtu se "mobilizimi i Policisė sė Shtetit synon vėnien nėn kontroll tė Protestės sė 20 marsit" dhe se "ky organizim policor nuk ka asgjė tė pėrbashkėt me masat e luftės kundėr terrorizmit", sikundėr ėshtė propaganduar nga dikasteri Blu dhe mediat proqeveritare. Me kėtė rast, nė emėr tė PLL, z.Kamberi u bėri thirrje anėtarėve dhe simpatizantėve tė Legalitetit qė tė merrnin pjesė "masivisht nė Protestėn e 20 marsit, dhe tė insistonin nė shkallėzimin e kėsaj proteste - deri nė largimin e Nanos dhe pseudomaxhorancės nga pushteti, gjithmonė duke pėrdorur mjete demokratike. Sipas sekretarit legalist pėr Marrėdhėniet me Publikun dhe njėkohėsisht kryetar i Degės sė PLL Tiranė, "Lėvizja mbarėpopullore 'Nano ik' mbėshtetet nė vendosmėrinė e natyrshme tė opozitės dhe mbarė shqiptarėve pėr t'u hapur rrugė zgjedhjeve tė reja tė parakohshme, si e vetmja alternativė pėr daljen nga kriza totale dhe rivendosjen e parametrave e standarteve demokratike nė qeverisjen e vendit".

Korresp. i "Atdheu"

 

Deklaratė pėr shtyp e PLL

Plani ynė pėr "Nano Ik!"

Partia Lėvizja e Legalitetit po zhvillon me sukses procesin e zgjedhjeve, riorganizimit dhe ristrukturimit nė Degėt dhe nėndegėt e saj.

Konferenca e PLL Dega Tiranė, nga ku u zgjodhėn edhe forumet e reja drejtuese, ishte modeli i respektimit tė Statutit dhe procedurave demokratike nė pėrzgjedhje, duke u shndėrruar nė modelin e njė demokracie tė brendshme dhe krijimit tė standarteve, sidomos nė raport me votėn e lirė.

PLL vėren me shqetėsim mobilizimin e strukturave shtetėrore pėr sabotimin e pjesėmarrjes sė qytetarėve nė Protestėn e paralajmėruar tė 20 marsit, nė kryeqytet.

PLL gjykon se, kėtyre pėrpjekjeve antidemokratike dhe okulte u shėrbeu edhe mbledhja me urgjencė nga kreu i Ministrisė sė Rendit tė tė gjithė drejtuesve tė Policisė sė Shtetit nėpėr rrethe. Kjo mbledhje nuk mund tė ketė kurrsesi asnjė synim tjetėr pėrveēse futjes nėn kontrollin e darės policore tė pjesėmarrjes masive tė qytetarėve tė rretheve nė Protestėn Mbarėpopullore "Nano ik", qė do tė organizohet nė kryeqytet.

Asnjė pretekst i "parandalimit tė akteve terroriste", apo "nė kuadėr tė masave tė luftės kundėr terrorizmit", nuk mund tė justifikojė pengimin masiv tė qytetarėve pėr tė ardhur nė Tiranė, sikundėr veproi Policia e Shtetit ndaj tyre para manifestimit tė Protestės paqėsore tė 21 shkurtit.

PLL, me rastin e ditės sė Protestės sė planifikuar tė 20 Marsit, u bėn thirrje anėtarėve dhe simpatizantėve tė saj dhe gjithė qytetarėve tė interesuar pėr fatet e vendit dhe proceset demokratike - qė tė marrin pjesė aktivisht nė kėtė Protestė Paqėsore, qė synon largimin nga pushteti tė njė klike qė po i kundėrvihet dita-ditės proceseve integruese dhe zhvillimeve demokratike nė Shqipėri.

PLL ėshtė e vendosur pėr tė intensifikuar me rrugė paqėsore kėtė protestė, deri nė largimin pėrfundimtar tė Nanos dhe pseudomaxhorancės nga pushteti, pa u larguar pėr asnjė ēast nga sheshi - pėr t'u hapur rrugė zgjedhjeve tė reja tė parakohshme, si e vetmja alternativė pėr daljen nga kriza totale dhe rivendosjen e parametrave dhe standarteve demokratike nė qeverisjen e vendit.

 

Princi Leka nė Elbasan pėr Ditėn e Verės

Nė kishėn "Shėn Mėria" zhvillohet njė meshė pėr nder tė Familjes Mbretėrore

Mė 13 mars, me rastin e Ditės sė Verės, Familja Mbretėrore ka vizituar qytetin e Elbasanit. Nė mungesė tė Mbretit Leka i Parė, kėtė herė i pranishėm, si pėrfaqėsues i Familjes Mbretėrore Shqiptare ka qenė Princi Leka, i shoqėruar nga pėrfaqėsuesi i Oborrit Mbretėror, z.Fluturak Gėrmenji. Fillimisht, pėr miqtė e nderuar, kryetari i bashkisė sė qytetit tė Elbasanit, z.Ardian Turku, ka rezervuar njė pritje tė ngrohtė, nė tė cilėn, nė emėr tė qytetarėve elbasanas, i ka uruar mirėseardhjen Familjes Mbretėrore.

Tė pranishėm nė takim kanė qenė edhe nėnkryetarėt e bashkisė, zotėrinjtė Ylli Llanaj dhe Albert Shopi, si dhe kryetari i Kėshillit bashkiak tė qytetit, z.Shefqet Deliallisi.

Me kėtė rast, kryebashkiaku i Elbasanit i dhuroi Princit Leka librin e ri tė enciklopedisė sė qytetit. Princi Leka e falenderoi kryebashkiakun pėr mikpritjen dhe nė emėr tė Familjes Mbretėrore uroi qytetarėt elbasanas pėr festėn e Ditės sė Verės.

Mė pas, Princi Leka dhe personat qė e shoqėronin, kanė vizituar Galerinė e Arteve tė qytetit, pėr tė vazhduar me njė vizitė nė lagjen "Kala", ku ndėr tė tjera, nė Kishėn "Shėn Mėria", At Nikolla Marku mbajti njė meshė tė posaēme nė nderim tė Familjes Mbretėrore Shqiptare.

Nė vijim tė vizitės sė Tij, nė kinema "Millenium", Princi Leka zhvilloi njė bashkėbisedim me qytetarė tė shumtė, tė grumbulluar enkas.

Nė pėrfundim, nė mjediset e Kalasė, nga njė grup simpatizantėsh monarkistė u shtrua njė drekė pėr nder tė Familjes Mbretėrore.

Korresp. i "Atdheu"

 

 

Spahiu, Basha, Kamberi dhe Tujani, takohen me drejtues tė Shoqatave tė tė Pėrndjekurve dhe grevistėt

PLL: Mbėshtesim fuqimisht tė pėrndjekurit

Ditėn e mėrkurė paradite, kryetari i PLL z.Spahiu, nėnkryetari Basha dhe sekretarėt Kamberi e Tujani, shkuan nė Selinė e Partisė Balli Kombėtar Demokrat pėr t'u takuar me drejtuesit e shoqatave tė Ish tė Burgosurve dhe tė Pėrndjekurve Politikė, tė cilėt kishin organizuar njė grevė urie 24-orėshe nė ambientet e brendshme tė selisė sė kėsaj partie, pėr tė protestuar ndaj indiferencės sė qeverisė e pėr tė sensibilizuar opinionin publik lidhur me kėrkeat ekonomike tė Dėmshpėrblimit tė punės sė detyruar dhe tė papaguar tė martirėve tė Demokracisė dhe viktimave tė Pėrndjekjes gjatė viteve tė diktaturės komuniste.

Drejtuesit e shoqatave tė tubuara dhe pjesėmarrėse nė kėtė grevė, zotėrinjtė Adem Allēi, Tomorr Aliko, Afrim Haēi, Besim Ndregjoni, Agim Musta, zonja Lili Ndoci etj., i pritėn me kėnaqėsi tė madhe drejtuesit e lartė legalistė dhe i falenderuan thellėsisht pėr solidaritetin e treguar vazhdimisht prej tyre. Ata shprehėn vlerėsime superlative pėr mbėshtetjen e vazhdueshme politike e mediatike tė PLL pėr kėrkesat e tyre tė drejta e tė shenjta, qė janė njėkohėsisht Kauza dhe thelbi i Demokracisė tė cilėn duam tė ndėrtojmė.

Nė fjalėn e tij pėrshėndetėse, nė emėr tė lidershipit tė PLL dhe mbarė legalistėve shqiptarė, z.Spahiu theksoi me modesti "detyrimin e drejtuesve dhe deputetėve tė PLL pėr tė pėrkrahur shtresėn, pjesė organike e sė cilės ėshtė edhe vetė kjo parti nacionaliste", e cila, sipas kryelegalistit, kėtė qėndrim e ka "detyrim programor dhe statutor". Mė pas z.Spahiu u bėri tė ditur tė pranishmėve pėrvojėn e vendeve ish komuniste lidhur me rehabilitimin politik dhe ekonomik tė antikomunistėve-martirė tė Demokracisė, si dhe evidentoi pėrpjekjet e grupit parlamentar e lidershipit legalist pėr implementimin e akteve dhe konventave ndėrkombėtare dhe ato tė legjislacionit ekzistues shqiptar pėr "Dėmshpėrblimin e kėsaj shtrese, integrimin dhe rehabilitimin e saj Politik e fizik". Nė vijim, lidhur me realizimin e kėtyre objektivave, z.Spahiu shprehu skepticizmin e tij personal dhe tė PLL "sa kohė qė bijtė e ish persekutorėve tė djeshėm janė nė krye tė pushtetit dhe me shumicėn e kartonave e forcėn e pushtetit sabotojnė tė gjitha pėrpjekjet pėr integrimin e kėsaj shtrese tė martirizuar". "Por kjo nuk do tė thotė se ne do tė rreshtim pėrpjekjet dhe kursejmė energjitė tona pėr realizimin e kėtyre objektivave politikė, ekonomikė e moralė", - u shpreh z.Spahiu.

Kryelegalisti u kėrkoi gjithashtu pėrfaqėsuesve tė shoqatave dhe dhjetra ish tė Burgosurve tė Ndėrgjegjes, tė tubuar, qė "tė vazhdonin grevėn dhe intensifikonin protestėn e tyre me tė gjitha mjetet demokratike, deri nė realizimin e kėrkesave, pasi pėr kėtė do tė kishin pėrkrahjen e pakursyer tė tė gjihė legalistėve shqiptarė". Pėr tė ilustruar kėtė mbėshtetje institucionale, z.Spahiu u bėri tė ditur tė pranishmėve edhe faktin se Kryesia e PLL kish "udhėzuar drejtuesit dhe Degėt e PLL nė rrethe, qė tė institucionalizojnė marrėdhėniet dhe tė pėrkrahin fuqimisht grevistėt e Urisė nė tė gjithė vendin".

Duke e pėrfunduar fjalėn e tij, z.Spahiu i garantoi drejtuesit e shoqatave dhe grevistėt e Urisė, se "do tė kėrkojnė me forcė qė Deklarata e tyre tė lexohet nė seancėn plenare dhe Parlamenti tė detyrohet tė mbajė qėndrim lidhur me Grevėn kombėtare tė Urisė tė Ish tė Burgosurve Politikė, nė pėrmbushje tė tė Drejtave tė tyre tė shenjta e themelore". Kjo ėshtė pėrmbushje e detyrimit qė Tempulli i Demokracisė ka pėr martirėt e Lirisė e Demokracisė, qė me luftėn dhe qėndresėn e paepur ndaj Diktaturės Komuniste mundėsuan dhe shpejtuan ardhjen e Demokracisė dhe vendosjen e Pluralizmit Politik, tė cilat pėr demagogji i artikulojnė e instrumentalizojnė edhe pasardhėsit e baballarėve kriminelė nė Kuvend dhe qeverisje", - shtoi z.Spahiu.

Mė pas kryelegalisti i garantoi grevistėt dhe drejtuesit e tyre se "personalisht dhe nė emėr tė PLL" do tė ntensifikonte aksionin politik e diplomatik pėr sensibilizimin e opinionit publik shqiptar dhe faktorėve ndėrkombėtarė lidhur me kėrkesat e tyre tė drejta, "tė aprovuara verbalisht, por tė nėpėrkėmbura nėpėrmjet injorimit dhe zvarritjes edhe nga qeveritarėt e papėrgjegjshėm dhe drejtuesit e institucioneve tė korruptuara tė shtetit tė Pseudomaxhorancės".

Mė pas, drejtuesit e lartė legalistė u ndanė me grevistėt e Urisė dhe drejtuesit e tyre, me premtimin e ndėrsjelltė pėr t'u takuar sėrish, pėr tė bashkuar e institucionalizuar pėrpjekjet deri nė realizimin kėrkesave tė parashtruara prej tyre.

Korresp. i "Atdheu"

 

Tiranė, mė 17.03.2004

Shoqata Mbarėkombėtare pėr Integrimin e tė Burgosurve dhe tė Pėrndjekurve Politikė tė Shqipėrisė

Shoqata Kombėtare Antikomuniste Demokrate e Shqipėrisė

Deklaratė

Sot, tė Burgosurit, tė Pėrndjekurit Politikė dhe trashėgimtarėt e tė pushkatuarve politikė - mbas njė viti e gjysėm protestash paqėsore, deklarojnė si mė poshtė:

U bėnė 13 vjet pluralizėm politik dhe Ne, pjesa fisnike e Kombit - Ish tė Pėrndjekurit dhe tė Burgosurit Politikė qė pėrballuam Diktaturėn mė tė egėr nė tė gjithė Europėn Juglindore, dhe qė gjatė periudhės sė tranzicionit demonstruam me moralin tonė mė tė lartė Tolerancėn dhe Paqen - ndodhemi tė paintegruar nė shoqėrinė shqiptare.

Sot, mbas muajve tė gjatė protestash, Ne po futemi nė grevė urie paralajmėruese, 24-orėshe, nė tė gjithė Shqipėrinė, pėr tė denoncuar mashtrimin dhe pėrēmimin e qeverisė shqiptare ndaj shtresės sonė.

Kėrkesat tona tė ligjshme ua bėjmė me dije opinionit kombėtar dhe ndėrkombėtar, se po futemi nė kėtė grevė Urie pėr zbatimin e ligjeve dhe Kushtetutės.

Kėrkojmė zbatimin e Kartės sė tė Drejtave dhe Lirive tė Njeriut, tė cilat, gjatė kėsaj periudhe tranzicioni tė shtresės sonė, nuk gjetėn zbatim.

Kėrkojmė zbatimin e Kushtetutės, zbatimin e Kodit Penal, zbatimin e Statusit tė tė Pėrndjekurve Politikė, qė pėrcaktojnė nė mėnyrė taksative integrimin tonė nė shoqėrinė shqiptare.

Parlamenti shqiptar ėshtė kthyer nė njė vegėl tė qeverisė shqiptare dhe ka fiks 6 vjet qė nuk po zbaton kushtetutėn dhe ligjet nė fuqi pėr tė drejtat tona.

Bėjmė me dije trupin diplomatik tė akredituar nė Shqipėri, si dhe Kėshillin e Europės, OSBE-nė dhe Komitetin e Helsinkit, se ne, qėndrestarėt dhe luftėtarėt qė i qėndruam diktaturės, qė e paguam me 6.555 tė pushkaktuar me gjyq e pa gjyq, me 17.500 tė burgosur dhe me 22 mijė tė internuar politikė, nė mbrojtje tė fjalės sė lirė, nė mbrojtje tė lirisė, nė mbrojtje tė Paqes, nė mbrojtje tė Demokracisė euro-amerikane - ju kėrkojmė qė tė detyroni qeverinė shqiptare tė zbatojė kushtetutėn e kėtij vendi, pėr arsye se moszbatimi i kushtetutės e ēon vendin nė katastrofė.

Partive tė djathta parlamentare, si dhe parlamentarėve progresistė tek Partia Socialiste, u kėrkojmė tė bllokojnė parlamentin derisa qeveria aktuale tė zbatojė kushtetutėn pėr integrimin tonė. Kushtetuta nuk mund tė zbatohet vetėm pėr nomenklaturėn e lartė tė diktaturės komuniste dhe qeveritarėt e majtė, por kushtetuta duhet tė zbatohet pėr tė gjithė qytetarėt shiptarė, ndėr tė cilėt jemi edhe ne-qytetarėt fisnikė tė kėtij Kombi.

Presidenti i Republikės tė ushtrojė kompetencat e tij pėr zbatimin e Kushtetutės. Mbas kėsaj greve urie paralajmėruese, grevat dhe protestat tona do tė jenė tė papėrballueshme nga kjo qeveri e papėrgjegjshme.

Ne ftojmė qeverinė tė reflektojė, ndryshe do tė jetė vonė.

Komisioni i Grevės sė Urisė

Afrim Haēi

Adem Allēi

 

 

Zhvilloi punimet konferenca VII-tė e Degės sė PLL Mat

Mat, rizgjidhet Besnik Murati

Eqerem Spahiu: Nano ka manipuluar 4 palė zgjedhje dhe dy referendume

Paraditen e sė shtunės, mė datė 13 mars 2004, nė sallėn e madhe tė mbledhjeve nė bashkinė e qytetit tė Burrelit, zhvilloi punimet konferenca VII-tė e Degės sė PLL Mat. Nė kėtė konferencė, si tė deleguar nga Qendra dhe tė ftuar nga Dega lokale, merrnin pjesė edhe kryetari i PLL z.Spahiu, nėnkryetari, z.Basha dhe sekretari i Senatit tė Veteranėve legalistė, z.Seit Preni.

Punimet e konferencės i hapi nėnkryetari i Degės sė PLL Mat, z.Agim Selita, i cili, nė emėr tė delegatėve dhe legalistėve matjanė, uroi pėr pjesėmarrjen dhe pėrshėndeti drejtuesit e lartė legalistė, pėr t'ia dhėnė fjalėn mė pas nėnkryetarit tė Degės sė PD Mat, z.Aqif Klosi, i cili pėrshėndeti konferencėn nė emėr tė demokratėve matjanė.

Nė fjalėn e tij z.Klosi u shpreh me tonet mė tė ngrohta pėr legalistėt matjanė dhe drejtuesit e tyre, dhe nė veēanti vlerėsoi bashkėpunimin e frytshėm midis dy forcave politike lokale, ēka sipas tij mundėsoi edhe fitoren e thellė tė arritur nga e Djathta matjane gjatė zgjedhjeve vendore tė 12 tetorit. Gjithashtu z.Klosi vlerėsoi edhe rolin e kontributin e PLL nė rang kombėtar, duke e cilėsuar atė si njė "parti aleate tė denjė nė gjirin e opozitės dhe me peshė tė konsiderueshme politike e morale". Pėrfaqėsuesi i PD nuk la pa pėrmendur edhe trashėgiminė e shkėlqyer politike, qeverisėse e shtetformuese tė PLL, duke vlerėsuar me superlativa sidomos rolin e Mbretit Zog dhe rezultatet e shkėlqyera qeverisėse gjatė viteve tė Mbretėrisė Shqiptare, 1928-1939.

Pas z.Klosi, fjala e tė cilit u prit me duartrokitje nga legalistėt qė kishin tejmbushur sallėn, e mori fjalėn pėr tė pėrshėndetur konferencėn kryetari i Degės sė PR Mat, z.Riza Buci, i cili solli pėrshendetjet dhe urimet mė tė mira pėr legalistėt matjanė nė emėr tė drejtuesve lokalė republikanė dhe gjithė lidershipit tė PR. Megjithė diferencat programore pėr formėn e regjimit, z.Buci vlerėsoi kontributin dhe angazhimin politik maksimal tė PLL nė gjirin e opozitės, duke pėrmendur bashkėpunimin e dy partive nė nivel lokal e kombėtar "si shembull i frytshėm dhe hallkė e rėndėsishme nė lidhjet e fuqishme qė burojnė nga programet e dy partive qė aspirojnė demokracinė e vėrtetė, duke bashkuar kontributet nė gjirin e opozitės antikomuniste shqiptare". Edhe fjala e z.Buci ngjalli entusiazėm dhe u duartrokit nga legalistėt.

Mė pas z.Selita ia dha fjalėn tė deleguarit tė Kryesisė sė PLL, sekretarit tė Senatit, z.Seit Preni, i cili u foli bashkėkrahinorėve me fjalėt mė tė ngrohta dhe i uroi legalistėt matjanė pėr rezultatet e arritura dhe punėn e lavdėrueshme nė rritjen dhe konsolidimin e strukturave tė bazės dhe mbarė Degės. Mė pas z.Preni nuk la pa pėrmendur edhe disa nga dobėsitė qė ai, personalisht, kish konstatuar gjatė fushatės zgjedhore, vlerėsime kėto tė pėrftuara nga kontakti i gjatė me strukturat dhe zgjedhėsit, pėr shkak tė angazhimit disajavor tė tij nė kėtė Degė - pėr tė dhėnė ndihmė konkrete gjatė fushatės, sidomos nė komunat Rukaj, Dėrjan e Macukull. Z.Preni vlerėsoi me nota tė larta drejtuesit kryesorė tė Degės, zotėrinjtė Besnik Murati e Agim Selita, jo thjesht pėr vlerat e larta intelektuale dhe formatin politik tė konsiderueshėm, por edhe pėr shkak tė angazhimit tė tyre maksimal dhe koncepteve tė qarta drejtuese e organizative, qė spikatėn sidomos gjatė fushatės dhe qė u konkretizuan me rezultatet e arritura, tashmė tė njohura e tė vlerėsuara nga tė gjithė legalistėt shqiptarė dhe drejtuesit e lartė tė PLL. Nė fund z.Preni shprehu besimin se kjo konferencė do t'i ēonte mė tej arritjet nė konsolidimin organizativ e strukturor tė kėsaj Dege dhe do tė pėrzgjidhte drejtuesit mė tė mirė e mė tė aftė, pėr t'i ēuar pėrpara arritjet e legalistėve matjanė deri nė pėrmbushjen e objektivave politikė madhorė; fitoren e opozitės dhe restaurimin e Mbretėrisė me nė krye NMT Mbretin Leka i Parė.

Fjala e z.Preni u prit me kėnaqėsi nga legalistėt matjanė dhe u duartrokit gjatė.

Mė pas, z.Selita ia dha fjalėn kryelegalistit matjan, z.Besnik Murati, i cili nė emėr tė Komitetit Drejtues lexoi raportin e punės dy-vjeēare tė kėsaj Dege, qė nga konferenca VI-tė. Nė qendėr tė kėtij raporti-model pėr nga vizioni politik, konceptimi organizativ, tematika e gjerė dhe detajet ilustruese - ishte puna voluminoze e legalistėve matjanė dhe e forumeve drejtuese tė Degės, si edhe momentet kryesore politiko-organizative tė punės, sidomos pasqyrimi i saj para dhe gjatė fushatės sė fundit. Nė raport ishin analizuar me hollėsi dhe transparencė, tė metat e dobėsitė, raportet politike ndėrpartiake lokale dhe ato tė Degės me Qendrėn e partisė, si dhe shkaqet qė kishin sjellė arritjen e njė rezultati jo fort tė kėnaqshėm pėr legalistėt matjanė gjatė zgjedhjeve tė fundit. Ndonėse rezultatet zgjedhore tė kėsaj Dege janė mė tė mirat nė shkallė vendi, z.Murati nė raportin e tij shtjelloi mangėsitė e punės dhe rezervat qė legalistėt matjanė kishin si objektiv pėr t'i eleminuar nė tė ardhmen, si dhe rrugėt e mundėsitė pėr arritjen e rezultateve mė tė larta nė tė ardhmen, sidomos pas krijimit tė njė pėrvoje tė pasur zgjedhore.

Pas raportit u kalua nė pikėn pasuese tė rendit tė ditės - atė tė pyetjeve dhe diskutimeve rreth raportit dhe pėr punėn e Degės e strukturave drejtuese nė pėrgjithėsi. Me kėtė rast e morėn fjalėn shumė diskutantė, tė cilėt bėnė pyetje rreth raporteve ekzistuese midis strukturave tė bazės sė partisė dhe Komitetit Drejtues, si dhe rreth procedurave tė ndjekura gjatė fushatės pėr pėrzgjedhjen e kandidatėve pėr kryetarė komunash dhe kėshilltarė. Gjithashtu pati pyetje dhe diskutime rreth raporteve institucionale tė vendosura midis kėshilltarėve legalistė dhe atyre demokratikas e republikanė, nė kuadėr tė kontributeve tė pėrbashkėta opozitare dhe tė luftės pėr shėndoshjen e punės dhe shėrbimit ndaj interesave tė komunitetit, zgjedhėsve tė djathtė dhe legalistėve nė veēanti. Kėto raporte u panė dhe u diskutuan sidomos nė optikėn e domosdoshmėrisė dhe bashkėpunimit konkret gjatė fazės sė konstituimit tė kėshillave vendore. Nė fjalėn e tyre, shumė diskutantė folėn pėr problemet e brendshme organizative nėpėr seksione e nėndegė, sidomos nė kuadėr tė antarėsimeve tė reja dhe domosdoshmėrisė sė ristrukturimit dhe krijimit tė raporteve tė bashkėpunimit e bashkėrendimit tė punės dhe tė llogaridhėnies e lidhjeve midis strukturave tė bazės dhe forumeve drejtuese tė nėndegėve, deri tek Komiteti Drejtues i Degės.

Pyetjeve tė sipėrpėrmendura u dha pėrgjigje konēize dhe tepėr sqaruese z.Murati, i cili me zhdėrvjelltėsi arriti tė drejtojė debatin, duke i dhėnė hapėsirė diskutimeve pasionante nėpėrmjet fokusimit tė tyre drejt tematikave kryesore dhe rendit tė ditės, gjithmonė duke administruar me mjeshtėri kohėn dhe produktivitetin e debatit tė hapur e tė sinqertė, ashtu sikundėr dinė tė diskutojnė legalistėt matjanė.

Pasi u ezauruan tė gjitha problemet dhe shqetėsimet e natyrshme pėr punėn, nė mes tė interesimit tė pazakontė tė delegatėve, z.Selita ia dha fjalėn kryetarit tė PLL z.Spahiu, i cili ndėr tė tjera, pasi pėrshėndeti legalistėt matjanė nė emėr tė kryesisė sė PLL, shpjegoi shkaqet e daljes mė vete tė PLL gjatė fushatės zgjedhore tė 12 tetorit.

Mė pas z.Spahiu theksoi se "nė rast se opozita merr pushtetin, PLL do tė kėrkojė nga PD dhe aleatėt plotėsimin e 4 shtyllave tė programit tė saj, si kusht pėr bashkėpunim, e tė cilat janė: 1.Mbrojtja e interesave kombėtare dhe lufta pa kompromis pėr realizimin e aspiratave deri nė zgjidhjen e Ēeshtjes sonė Kombėtare. 2.Krijimi i kushteve dhe i infrastrukturės zgjedhore tė konsoliduar, pėr realizimin e Referendumit pėr formėn e Regjimit. 3.Dėmshpėrblimin e Ish tė Pėrndjekurve Politikė dhe krijimin e kushteve e tė njė kuadri ligjor tė domosdoshėm pėr integrimin e tyre nė shoqėrinė shqiptare. 4.Kthimin fizik tė pronave dhe kompensimin me troje nė bregdet e sipas vlerės sė tregut, tė trojeve tė pronarėve tė ligjshėm.

Mė pas z.Spahiu u shpreh me tonet mė tė ashpra pėr qeverinė Nano, duke e akuzuar atė si shkaktare tė krizės totale qė ka pėrfshirė shoqėrinė shqiptare dhe vendin. Duke folur pėr protestėn madhėshtore tė 21 shkurtit, z.Spahiu theksoi se "zhvillimet i hodhėn poshtė pretendimet" e socialistėve pėr gjoja "protesta tė dhunshme" dhe "mbėshtetje tė ndėrkombėtarėve pėr qeverinė Nano".

Pasi u kujtoi tė pranishmėve qėndrimet dhe deklaratat antikombėtare tė kryeministrit, z.Spahiu e akuzoi atė si "prishės dhe manipulues tė 4 palė zgjedhjeve dhe 2 referendumeve, qė nga qershori i vitit 1997". Nė vijim tė fjalės sė tij z.Spahiu evokoi periudhėn e shkėlqyer tė mbretėrimit tė Mbretit Zog, gjatė viteve 1928-1939, duke shtjelluar me argumenta avantazhet e Monarkisė dhe "mrekullinė shqiptare" tė atyre viteve. Pastaj kryelegalisti argumentoi falsitetin e pretendimeve tė pseudomaxhorancės pėr "reformat" dhe "politikat integruese", duke u kundėrvėnė atyre treguesit e rrėnimit ekonomik dhe ngecjen e negociatave me BE.

Nė fund tė fjalės sė tij, z.Spahiu foli pėr rėndėsinė e pjesėmarrjes sė qytetarėve nė Protestėn paqėsore tė 20 marsit nė kryeqytet, dhe u kėrkoi atyre pjesėmarrje masive - si kusht i domosdoshėm pėr rrėzimin e Nanos nga pushteti.

Me thirrjet: Rroftė populli i Matit; Rroftė NMT Mbreti Leka i Parė dhe "Rroftė Shqipėria Etnike", z.Spahiu e la podiumin i duartrokitur gjatė nga delegatėt, pėr t'ia lėnė radhėn e pėrshėndetjes nėnkryetarit tė PLL, z.Murat Basha, i cili ndėr tė tjera theksoi: "Ne tė gjithė kemi njė detyrim tė shenjtė: Organizimin e Referendumit pėr formėn e Regjimit dhe vendosjen e Mbretit Leka nė Fronin Mbretėror. Por kjo detyrė nuk mund tė realizohet pa fuqizimin dhe rritjen e partisė, pa shtrirjen e saj nė tė gjithė skajet e vendit. Ne duhet tė provojmė se dimė t'i ruajmė votat tona, pra, rrjedhimisht, edhe votat e Referendumit pėr Monarkinė. Ne legalistėt duhet tė rrezatojmė shpresė pėr vete dhe pėr mbarė shqiptarėt, dhe kjo bėhet duke rritur PLL dhe rezultatet e saj. Unė nuk mund tė pranoj qė mundėsitė tona nė qytetin e Burrelit janė tė tilla sa, ne, tė marrim vetėm 163 vota, ndėrsa Partia Republikane tė marrė 171 vota, mė 12 tetor.

Ju duhet t'i mbėshtesni forumet drejtuese dhe, nė radhė tė parė, z.Besnik Murati, sepse ai ka nevojė pėr mbėshtetjen tuaj. Ne duhet tė fusim nė tė gjitha strukturat tona frymėn e grupit dhe tė punės nė ekip, qė tė mundemi tė shtojmė votat dhe rezultatet. Dhe kur PLL e legalistėt tė jenė mė tė fortė dhe mė tė shumtė, atėherė Referendumi dhe fitorja e tij do tė jenė njė formalitet, tė cilin ne do ta firmosim pėr t'u kthyer shqiptarėve shpresėn, prosperitetin dhe integrimin e vėrtetė.

Rroftė Mbreti Leka i Parė", - e mbylli fjalėn e tij, mes duartrokitjeve, nėnkryetari legalist, z.Murat Basha.

Mė pas u kalua nė pikėn e fundit tė rendit tė ditės, nė atė tė zgjedhjes sė kryetarit tė Degės dhe Komitetit Drejtues. Duke vlerėsuar punėn, rezultatet dhe kontributin e konsiderueshėm tė z.Besnik Murati, delegatėt, me konsensus tė plotė e rizgjodhėn atė kryetar tė Degės sė PLL Mat edhe pėr njė mandat tė ri, deri nė konferencėn e ardhshme. Po kėshtu, me konsensus, konform edhe statutit tė partisė, u ra dakort qė Komiteti Drejtues tė zgjidhej sipas propozimeve nominale tė kryesisė sė Degės dhe me njė pėrbėrje prej 23 anėtarėsh, nga tė cilėt 12 janė drejtues tė nėndegėve.

Pėrveē drejtuesve tė Senatit, Rinisė dhe Gruas, tė cilėt kooptohen konform statutit, delegatėt zgjodhėn ndėrmjet 8 anėtarėve tė Komitetit tė ri Drejtues edhe dy intelektualė tė spikatur e me moshė tė re, qė gėzojnė reputacion tė padiskutueshėm dhe premtojnė shumė si politikanė tė rinj, tė aftė e me vizion.

Kjo konferencė i mbylli punimet mes entusiazmit tė natyrshėm, duke shėnuar njė sukses tė ri dhe kulmim cilėsor nė vazhdėn e konferencave tė suksesshme e model pėr nga niveli politik dhe shkalla e organizimit.

Korresp. i "Atdheu"

 

Mblidhet Komiteti Drejtues i PLL dega Tiranė

Legalistėt e Tiranės, pėrgatitje serioze pėr 20 marsin

Kryetari i ri i PLL dega Tiranė z.Blerim Kamberi ka thirrur njė mbledhje tė Komitetit Drejtues tė degės (KD) ku ka parashtruar disa detyra pėr mitingun e madh tė sė shtunės (20 mars). Kėshtu z.Kamberi nė kėtė mbledhje ka marrė aprovimin e anėtarėve tė KD pėr mėnyrėn se si do tė organizohet dalja nė protestė dhe dekori i saj me flamuj, pankarta, portrete etj.. Nė kėtė mbledhje mori pjesė edhe Nėnkryetari i PLL z.Murat Basha, i cili kėrkoi njė angazhim serioz tė ēdo anėtari tė KD tė degės Tiranė. Pas kėtyre diskutimeve rreth mitingut tė 20 marsit, u kalua nė pikėn tjetėr tė rendit tė ditės qė ishin propozimet pėr sekretar tė degės. Pas propozimeve tė bėra, u miratuan katėr kandidatura pėr sekretar tė degės: z.Xhemal Disha, zj.Gerta Toptani, z.Nevruz Ndregjoni dhe z.Neritan Kolgjini. Sipas statutit, kryesia e PLL nė qendėr zgjedh njėrėn nga kėto kandidatura dhe e emėron pėr sekretar.

Mė tej mbledhja kaloi nė njė raport informues pėr konferencėn dhe pėr KD e ri tė degės. Kryetari Kamberi i njohu tė pranishmit me njė platformė pune tė cilėn ai e ka pėrgatitur qė para konferencės sė degės, por nė tė cilėn ai ka prezantuar njė version tė shkurtuar tė saj. Nė kėtė numėr gazete, mė poshtė mund ta lexoni tė plotė kėtė platformė.

"Atdheu"

 

 

Platforma e punės e kryetarit tė PLL dega Tiranė z.Blerim Kamberi

Kamberi: Skema ime pėr drejtimin e degės

Platforma ime ėshtė hartuar nė funksion tė njė situate zgjedhore politike, pėr tė rritur efiēiencėn e strukturave tė Degės sė PLL Tiranė.

1.Puna do tė pėrqėndrohet nė krijimin e seksioneve tė reja qė, sėbashku me seksionet ekzistuese tė mund tė realizojnė objektivin qė ēdo qendėr votimi t`i pėrgjigjet njė seksion i PLL.

2.Dega jonė ka pasur arritje tė admirueshme nė institucionalizimin e veprimtarisė sė saj. Tani do tė pėrqėndrohemi nė hartimin e njė dokumentacioni pėr kontributin personal tė ēdo funksionari tė Degės dhe kryetari nėndege, madje dhe tė gjithė funksionarėve qendrorė dhe kujtdo qė kontribuon pėr arritjet e Degės, nė mėnyrė qė puna e kontributi i secilit tė jenė tė matshme. Kjo mėnyrė do t'i hapė rrugėn afirmimit tė vlerave dhe do t'i presė rrugėn pretendimeve dhe orekseve tė kujtdo qė synon tė marrė privilegje tė pamerituara.

3.Ēdo anėtar i Komitetit Drejtues do tė ketė tė pėrcaktuar qartė, me shkrim, kompetencat dhe detyrat qė lidhen me funksionin. Ēdo anėtar i Komitetit Drejtues do tė mbulojė dhe do pėrgjigjet pėr ecurinė e punėve nė njė pjesė territori tė Degės.

4.Do tė ngrihet njė departament i posaēėm, me specialistė tė spikatur tė Degės, qė do tė kontrollojė, verifikojė dhe ndihmojė punėn e tė zgjedhurve tė Degės sonė nė pushtetin vendor.

5.Do tė jetė pėrparėsi e Degės puna pėr tėrheqjen e intelektualėve. Do tė synojmė parametra tė tillė qė Dega jonė tė sigurojė kontigjente cilėsore intelektualėsh, pėr t'iu pėrgjigjur me dinjitet njė lėvizjeje politike intelektuale tė NMT Leka I.

6. Pėr tė krijuar klimėn e duhur pėr integrimin e intelektualėve, nė Degėn tonė do tė krijojmė lobingjet (grupet), sipas profesioneve, si p.sh: ai i mjekėve, i juristėve, i inxhinierėve, i ekonomistėve, i arsimtarėve, i agronomėve, i artistėve etj..

7.Do tė ndėrtojmė marrėdhėnie mirėkuptimi, bashkėpunimi dhe pėrkrahjeje tė ndėrsjelltė me grupet e interesit, si tė Pėrndjekurit Politikė, ish Pronarėt, grupet e biznesit, sindikatat, shoqatat, grupet studentore dhe OJQ-tė. Nė pėrkrahje dhe mbrojtje tė interesave tė tyre do tė vemė nė dispozicion tė zgjedhurit lokalė, grupin parlamentar, konferencat e shtypit, protestat, shtypin e partisė, asistencėn tonė nėpėrmjet intelektualėve tanė tė specializuar nė fushat pėrkatėse etj..

8.Rinia ėshtė pjesa mė vitale e shoqėrisė dhe e ēdo partie. Do tė forcojmė prezencėn tonė nė universitete, nėpėrmjet anėtarėve tė forumet rinor legalist si Uatson Pėrleka nė Universitetin Bujqėsor, Gentian Kamberi nė Fakultetin Ekonomik, Gerand Hysa e Genta Toptani nė Akademin e Arteve; do tė pėrqėndrohemi nė inxhinieritė, nė fakultetin e Mjekėsisė dhe ato tė Shkencave tė Natyrės dhe Filologjik.

9.Do tė aktivizojmė rininė e shkollave tė mesme, si njė bazė e fuqishme infrastrukturore pėr mitigjet e opozitės dhe pėr fushatat zgjedhore. Bazė pėr tėrheqjen e tyre do tė jenė aktivitetet e larmishme kulturore dhe argėtuese. Veprimtaritė rinore do tė kenė si qėllim edhe promovimin e Princit trashėgimtar Leka II-tė.

10.Do tė siguroj projekte trainimi dhe kualifikimi tė politikanėve tė rinj nė Institutin Demokratik Amerikan, me tė cilin kam krijuar kredibilitet pasi kam kryer me rezultate tė shkėlqyera kualifikimin 1-vjeēar. Do tė siguroj trainime edhe nė Institutin Republikan Amerikan, ku unė po vazhdoj njė trainim dhe po krijoj marrėdhėnie konfidenciale. Kėto dy institucione janė mė tė famshmit nė botė pėr kualifikimin e politikanėve tė rinj.

11.Njė vėmendje tė posaēme do t'i kushtojmė festimit me solemnitet tė datave tė shėnuara tė Familjes Mbretėrore Shqiptare dhe datave historike tė Monarkisė dhe PLL-sė. Do tė japim maksimumin tonė qė, tė gjitha veprimtaritė qė mund tė zhvillojė NMT Leka I-rė, jo vetėm nė territorin e Degės sonė, por kudo nė Shqipėri - tė dalin me sukses tė plotė.

12.Do tė gjallėrojmė jetėn dhe veprimtarinė e Forumit tė Gruas Legaliste, duke angazhuar gra me potenciale intelektuale dhe energjike. Nuk mund tė mjaftohemi vetėm me pėrpjekjet herė-herė mbinjerėzore tė Vera Demės, Flutura Pėrlekės, Bardha Hoxhės, Dhurata Muratit, Jolldiz Tufinės e ndonjė tjetre.

13.Tė integrohen dhe aktivizohen masivisht gra tė moshės sė mesme. Pėrsėri kemi njė pikėsynim strategjik qė nė veprimtarinė e gruas legaliste tė promovojmė vlerat e Mbretėreshės Suzanė.

Tashmė kemi realizuar njė lidhje me shoqata tė grave, dhe nė kuadėr tė njė projekti po kualifikohen zonjat Flutura Pėrleka e Dhurata Murati. Nė tė ardhmen do ta zgjerojmė shumė rrjetin e grave qė do tė trajnohen e kualifikohen nė fushėn e politikės.

14.Do tė synojmė qė puna e Forumit Legalist tė Veteranėve tė mos mbetet barrė e rėndė vetėm pėr Seit Prenin e Hamit Kurtin, por tė aktivizohen njė masė mė e madhe e veteranėve qė gėzojnė shėndet tė mirė dhe energji.

15.Do tė vazhdojė me intensitet puna pėr integrimin nė strukturat e P.L.L-sė e komuniteteve tė akomoduara nė territorin e Degės sonė nga rrethet e vendit.

16.Do tė ngremė njė departament tė posaēėm pėr kėtė qėllim dhe do ta emėrtojmė "Departamenti i Integrimit tė Komuniteteve".

17.Do tė punojmė pėr integrimin nė strukturat tona tė komuniteteve tė shtresave shoqėrore tė prekura nga "Reformat e qeverisė socialiste, si Komuniteti i Ushtarakėve tė Liruar nga Ministria e Mbrojtjes, nga Ministria e Rendit nga Gjyqėsori etj.

18.Do tė forcojmė lidhjen dhe bashkėpunimin me Degėt e partive tė tjera opozitare tė Tiranės - pa kurfarė paragjykimi.

19.Do tė punojmė pėr harmonizimin e brezave nė P.L.L, pėr harmonizimin e komunitetit tė Tiranės me tė gjitha komunitetet e ardhura; pėr harmonizimin e intelektualėve e akademikėve me tė gjitha pjesėt pėrbėrėse tė Degės sė P.L.L Tiranė.

20.Motoja e punės time do tė jetė:

BASHKĖPUNIM, MIRĖKUPTIM, KOLEGJIALITET

Ju siguroj se do tė justifikoj besimin tuaj!

 

 

Aktiv i zgjeruar i Degės sė PLL Fier

Fier, tri parti monarkiste bashkohen me siglėn "PLL"

Nė njė aktiv tė zgjeruar tė Degės sė PLL Fier, ku morėn pjesė edhe disa intelektualė me reputacion tė kėtij qyteti - tri Degė tė partive monarkiste tė Fierit u bashkuan nėn siglėn e PLL. Kėshtu, sipas informacioneve tė marra nga drejtues tė Degės sė PLL Fier, Degėt lokale tė Partisė Konservatore dhe tė Partisė Lėvizja Monarkiste - janė bashkuar me PLL dhe tashmė kanė pranuar tė kenė pėr kryetar z.Rexhep Krasniqi, i cili u zgjodh nė konferencėn e fundit tė Degės sė PLL tė rrethit tė Fierit.

Ky unifikim i legalistėve dhe mbretėrorėve fierakė, sipas burimeve tona - e ka bazėn nė rritjen e reputacionit tė PLL e lidershipit tė saj, si i vetmi formacion politik qė zhvillon me konsekuencė luftėn kundėr neokomunizmit, qė me qartėsi e largpamėsi politike e programore mbron kauzėn e Monarkisė dhe restaurimin e saj, si dhe Ēeshtjen tonė Kombėtare, ende tė pazgjidhur.

Tashmė, anėtarėt, militantėt dhe simpatizantėt e kėtyre formacioneve nė rrethin e Fierit, tė bashkuar, e konsiderojnė tė domosdoshėm unifikimin politik e programor, dhe kėtej e tutje do tė pėrmbushin sėbashku tė gjitha detyrimet programore e statutore tė pėrcaktuara nga PLL, duke bėrė nė tė ardhmen jetė organizative brenda strukturave lokale tė Degės sė PLL Fier.

Me kėtė akt unifikues, tė nėnshkruar edhe zyrtarisht nė njė dokument nga tė tre kryetarėt e degėve lokale, kapėrcehen dasitė e pakuptimta tė idealistėve me tė njejtat synime e pikėpamje politike. Nga ana tjetėr ky aksion politik ėshtė mirėpritur nga i gjithė opinioni politik e qytetar fierak, i cili sheh tė mishėruara tek PLL dhe programi i saj, tė gjitha aspiratat legjitime pėr rivendosjen e Monarkisė, zgjidhjen e Ēeshtjes Kombėtare, zhvillimin e vendit dhe integrimin nė tė gjitha strukturat euro-atlantike.

Ky akt, i mbėshtetur moralisht dhe i pėrshėndetur nga intelektualė tė shumtė, ka stimuluar njė fluks tė konsiderueshėm anėtarėsimesh nė Degėn lokale tė PLL, shprehje kjo e simpatisė dhe mbėshtetjes politike e elektorale gjithnjė nė rritje pėr PLL dhe alternativėn legaliste, nė Fier dhe mbarė Shqipėrinė.

Ky hap kurajoz e logjik, ėshtė mbėshtetur e pėrshėndetur gjithashtu nga tė gjithė legalistėt shqiptarė, tė cilėt shohin tek bashkimi i idealistėve dhe unifikimi i qėndrimeve - shpresėn pėr arritjen e objektivave politiko-zgjedhorė tė PLL dhe lidershipit tė saj, nė kuadėr tė Opozitės dhe tė luftės pakompromis pėr rivendosjen e parametrave e standarteve demokratike, tė nėpėrkėmbura nga klika neokomuniste nė pushtet.

Korresp. i "Atdheu"

 

 

Shqiptaroamerikanėt, protestė para selisė sė OKB

Mesazhe antikomuniste nga SHBA

Legalistėt e SHBA-sė kanė zhvilluar protestėn e radhės kundėr qeverisė neokomuniste tė Fatos Nanos. Kjo protestė e shqiptarėve u zhvillua pėrballė selisė sė OKB-sė nė sheshin Dag Hammarskjold Plaza tė Nju Jorkut pėr disa orė rresht, tė enjten datė 18 mars 2004. Pėrveē organizatorėve tė Partisė sė Legalitetit, kjo protestė ėshtė mbėshtetur nga federata panshqiptare "Vatra", nga shoqata e Shqiptaro-amerikanėve pėr Demokraci (qė ėshtė PD e Tiranės me emėr tjetėr) si dhe pėrfaqėsues tė LDK-sė. Spikeri i protestės ishte legalisti z.Arjan Boriēi.

Fjalėn i pari e mori nėnkryetari i "Vatrės" dhe kryetari i "Lidhjes Demokratike tė Kosovės" z.Agim Rexha i cili, pas mitingut, u nis menjėherė pėr nė Kosovė me rastin e trazirave atje. Pas tij fjalėn e mori kryetari i Legalitetit nė SHBA, z.Hakik Mena (fjalėn e plotė tė tė cilit e keni nė kėtė numėr gazete). Mė pas mikrofonin e mori kryetari i "Shoqatės sė shqiptaro-amerikanėve pėr demokraci" (PD) i cili tha se pa njė bashkim me zemėr tė antikomunistėve tė vėrtetė nuk ka rrėzim tė komunistėve...

Dr.Selaudin Velaj nė fjalėn e tij tha se komunistėt i kanė bėrė shqiptarėt tė tjetėrsohen dhe se vitet e bukura tė tė parėve tanė na duken aq larg nga ana morale dhe e krenarisė kombėtare. Drejtori i televizionit tė Michiganit, Bardhyl Ukcamaj u shpreh se ishte njė nder pėr tė, tė merrte pjesė nė njė protestė qė organizohet nga ajka e nacionalizmės shqiptare. Vetėm bashkėpunimi i antikomunistėve do tė ēojė nė thyerjen e mafias se kuqe, - tha ai. Nacionalisti Luan Isufi nėnvizoi nevojėn e frekuencės sė tubimeve tė tilla pėr motivimin e shqiptarėve nė tokėn amė. Poeti Tahir Hysa, ashtu si ēdo herė tjėtėr, shėnoi pikėn kulmore tė protestes me njė poezi tė spikatur antikomuniste. Ish kryetari i degės sė PLL SHBA z.Ahmet Hoti mbylli fjalimet e protestės (tė cilin e keni tė plotė nė kėtė numėr gazete).

Drejtuesi i protestės z.Arjan Boriēi, pasi i falėnderoi pjesėmarrėsit pėr angazhimin e tyre, mė pas i ftoi ata tė merrnin pjesė nė tubimin qė legalistėt do tė mbajnė me 11 prill tek Hilton Hotel nė 42 Street nė Manhattan.

Kjo protestė e radhės u zhvillua gjithashtu nė kushte tė kėqija atmosferike (si edhe ajo para kėsaj), me temperatura tė ulėta, dėborė e akull, megjithatė shqiptaro-amerikanėt nuk iu shmangėn detyrimit tė tyre pėr tė kontribuar nė rrėzimin e qeverisė neokomuniste tė Nanos. Qėllimi i kėtij tubimi ishte tė sensibilizohen autoritetet amerikane dhe ato tė OKB-sė pėr shtypjen qė ushtrohet ndaj antikomunistėve nė Shqipėri, mungesėn e demokracisė, mungesėn e standandardeve minimale tė jetesės si dhe lidhjet e qeveritarėve me organizata kriminale. Oratorėt nė fjalėt e tyre theksuan se rrėzimi i Fatos Nanos dhe largimi i socialkomunistėve nga pushteti, ėshtė e vetmja rrugė pėr rregullimin e gjendjes sė shqiptarėve. Nė fjalėt e parrullat e tyre ata kėrkuan rikthimin e Mbretit Leka nė fron si i vetmi personalitet qė mund ta kthejė pėr sė mbari fatin e shqiptarėve. Pas kėsaj proteste, u shpėrnda pėr mediat njė deklaratė shtypi nė shqip dhe anglisht. Kjo protestė u pasqyrua nė mediat e shqiptaroamerikėnėve dhe pati njė johonė tė ndjeshme. Mėsohet se nė ditėt e ardhshme, shqiptarėt e SHBA do tė bėjnė njė peticion pėr autoritetet e SHBA dhe OKB ku do tė kėrkohet ndėrhyrja e tyre pėr largimin e socialkomunistėve nga pushteti nė Shqipėri.

"Atdheu"

 

 

Deklaratė pėr shtyp e shqiptarėve tė Amerikės Veriore

Denoncojmė regjimin mafioz tė Nanos

Shqiptaro-amerikanėt e zonės sė treshtetėshit, tė pėrfaqėsuar tek Federata pan-shqiptare "Vatra", partia "Lėvizja e Legalitetit", "Forumi i shqiptaro-amerikanėve pėr demokraci", si dhe "Gjenerata e re shqiptaro-amerikane", sė bashku me tė tjerė tė paangazhuar politikisht, mblidhen me 18 mars, ditėn e enjte, para ndėrtesės sė OKB-sė, nė sheshin DAG HAMMARSKJOLD PLAZA (47 St./1 Ave) prej orės 11 AM deri nė 3 PM qė:

- tė protestojnė kundėr paaftėsisė, ose mė mirė tė themi pavullnetit, tė qeverisė kriminale komunisto-socialiste tė Tiranės pėr nxjerrjen e vendit nga mjerimi, nė tė cilin ata sė bashku me baballarėt e tyre e zhytėn pėr dekada me radhė. Ata dhe vetėm ata janė shkaku pėr situatėn aktuale politike, ekonomike, morale dhe sociale nė tė cilėn ndodhen shqiptarėt.

-tė denoncojnė korrupsionin qė fatalisht e ka ngėrthyer sistemin politik shqiptar. Vota tjetėrsohet. Parlamenti pėrdhunohet. Gjykimet paguhen. Dogana vidhet. Kriminelėt shėtisin lirshėm.

-tė shprehin indinjatėn e tyre ndaj qeverisė qė nėpėrmjet klaneve tė veta mafioze pasurohet duke luajtur me jetėn e tė rinjėve shqiptar nė ujrat e Adriatikut. Ngjarja e janarit ėshtė njė shėmbull klasik.

-t'u bėjnė thirrje, kėtu pėrballė godinės sė OKB-sė, qeverive tė ndryshme tė botės sė qytetėruar, qė, pėr njė arsye apo tjetėr, tė mos bėhen mbėshtetėse tė regjimit mafioz tė Tiranės

-t'i kėrkojnė popullit shqiptar t'i dali zot fatit tė tij dhe tė mos lejojė qė njė grup ish-tė kuqėsh tė shkolluar tė lėrė pa tė ardhme brezat qė do tė na pasojnė.

-tė ofrojnė zgjidhje, tė cilat duhet t'a kenė zanafillėn tek sistemi politik. Ėshtė e vėrtetė gjithēka thuhet pėr qeverinė sot. Por, ē'farė lejoi qė kjo qeveri tė rimarrė pushtetin? Ē'farė e lejon atė tė mbetet nė pushtet? Qeveria menjėherė duhet tė jap dorėheqjen. Parlamenti duhet tė shpėrndahet. Tė ngrihet njė qeveri teknike me bazė sa mė tė gjerė, e cila do t'a ēojė vendin, brenda vitit, nė referendumin pėr formėn e qeverisjes dhe pastaj nė zgjedhjet e reja politike.

Rroftė kombi shqiptar

 

 

Fjala e kryetarit tė PLL SHBA z.Hakik Mena nė protestėn e shqiptarėve para OKB

Qeveria Nano, qeveri kuislinge

Tė dashur bashkatdhetarė!

Dėshiroj si fillim t'ju falėnderoj pėr gjestin tuaj sa fisnik aq dhe kombėtar qė keni treguar, duke marrė pjesė nė kėtė demostratė, tė cilėn e zhvillojmė nė kuadėr tė mbėshtetjes sė revoltės mbarė kombėtare kundrejt klikės komuniste-mafjoze e cila po kėmbėngul dhe pėrdor ēdo mėnyrė pėr tė qėndruar nė pushtet. Nė jemi mbledhur sot kėtu perpara selisė sė Kombeve tė Bashkuara nė sheshin Dag Hammarskjold per tė denoncuar politikėn antireformė, antivlerė, dhe antikombetare qė ndiqet nga kjo pjellė komuniste e cila jo vetėm qė po zbaton me pėrpikmėri direktivat e hedhura prej baballarėve tė tyre tė kuq, por edhe po i tejkalon parashikimet e tyre duke u shndėrruar ne administrues klasikė tė sė keqes. Ėshtė po kjo klasė e kuqe qė fatkeqėsisht arriti te merrte peng situatėn politike shqiptare nė Mars tė vitit 1997 nė sajė tė grykės sė kallashit dhe tė dirigjuar prej komiteteve terroriste tė krijuara nen patronazhin ė agjenturave serbe, greke, italiane dhe shumė mafieve tė ndryshme rajonale. Ėshtė po kjo klasė qė terrorizoi popullin shqiptar, rrenoi dhe dogji gjithcka qė kishte tė bėnte me institucionet shtetėrore. Ėshtė po kjo klasė qė mundėsoi manipulimin e zgjedhjeve parlamentare dhe atė tė referendumit nėpėrmjet dhunės. Ėshtė kjo klasė e udhėhequr nga instiktet primitive tė hakmarrjes, e cila pushoi nga puna dhe bėri presione dhe shantazhe deri nė eleminimin e njerėzve qė nuk i pėrkisnin tė njėjtit ideal. Ėshtė po kjo klasė e cila vertetoi me sė miri tradhtinė e saj e cila duke flirtuar me qeveritė serbe dhe greke krijoi skandalin e radhės nėpėrmjet perversit Fatos Nano, i cili i dha dritėn jeshile "Kasapit tė Ballkanit" pėr tė zbatuar politikėn e tokės sė djegur. Ėshtė po kjo klasė e udhėhequr nga kryekuislingu Fatos Nano i cili jo pa vetėdije i mėshoi edhe nji herė tezės se kryeqytet i Kosovės ėshtė Beogradi e jo Prishtina, e mė vonė duke u deklaruar pėr njė "republikė minus" pėr shtetin e Kosovės. Ėshtė po kjo klasė e cila do t'i kundėrvihej institucioneve tė Kosovės duke krijuar figura te rreme tė frymėzuara prej ideologjisė sė ML e duke transmetuar tė njejtėn metodė vėllavrasjeje si atė tė luftės civile tė 1944-ės e cila u zbatua prej krokodilit tė kuq E.Hoxha nėn pėrkujdesjen e D.Mugoshės e M.Popoviēit. Ėshtė po jo klasė e cila mundohet t'i bėjė karshillėk liderėve realė nė Kosovė dhe qė prej fillimit te luftės ka arritur tė infiltrojė elementė tė Shik-ut, tė cilėt janė pėrgjegjės tė shumė turbullirave nė Kosovė. Ėshtė po kjo klasė e cila me paturpėsinė mė tė madhe krijoi palo-kushtetutėn nėn hyqmin grek dhe me arrogancėn e tipit sllavo-komunist e aprovoi edhe pse numri i pjesmarrjes nė votime ishte nėn numrin e duhur per t'u kaluar. Ėshtė po kjo klasė kleptokratėsh, e cila ka arritur kulmin e makutėrisė sė saj me vjedhjen e thesarit tė shtetit, fenomen i cili nuk ndodhi as ne diktaturėn 50 vjeēare.

Ėshtė po ky regjim kuisling, i cili me anė tė premtimit tė stilit tė pabesė bizantin, i premtoi popullit shqiptar kthimin e parave tė investuara nė skemat piramidale dhe krijimin e mbi 100 mijė vendeve tė punės e si pėrgjigjje populli mori varfėrinė, skamjen, papunėsinė, pasigurine, arsye kėto qė detyrojnė popullin tonė sot e kėsaj dite tė braktise atdheun e tyre nė kerkim tė njė pergjigje pėr dilemėn e mbijetesės. Ėshtė po kjo klase bolshevike e cila ka ardhė dhe qėndron ne pushtet nė menyrėn mė ilegjitime duke manipuluar votėn e lirė nė sajė tė aplikimit te formave nga mė tė ndryshme si pėr shembull; shkatėrrimin e listės sė zgjedhėsve, ate tė kodit zgjedhor e deri nė kapjen flagrante tė vjedhjes sė kutive tė votimit nga militantėt e tyre tė mbėshtetur nga policia e Shik-u. Ėshtė po kjo klasė sllavo-komuniste e cila nuk heq dorė nga mentaliteti stalinist e nuk pranon asnjė lloj rotacioni duke krijuar fenomenin me idiotesk atė tė parlamentit tė Dushkut gjatė zgjedhjeve parlamentare tė 2001. Ėshtė po kjo klasė komuniste mafioze, e cila e udhėhequr nga padrino Fatos Nano kontrollon nje pjesė tė mirė tė kontrabandės sė drogės, tė trafikut tė klandestinėve, tė prostitucionit, dhe atė tė kontrabandės sė cigareve. Ėshtė po kjo klasė kuislinge, e cila me nė krye kameleonin Fatos Nanon e ka kthyer Shqipėrinė ne njė shtojcė tė Greqise duke i shitur kėsaj te fundit pikat mė nevralgjike tė ekonomisė shqiptare e sidomos duke u bazuar ne faktin alarmues se kursimet e shqiptarėve janė nė dore tė fqinjvė tanė shovinistė, pasiqė shumica e bankave kontrollohen prej tyre. Ėshtė po kjo klasė kleptokratėsh e cila i kanė vėnė taksat mė tė larta popullit duke shndėrruar nė luks per ta edhe sigurimin e bukės, ujit dhe dritės. Ėshtė po kjo klasė e babėzitur qė ka monopolizuar ēdo biznes nė mėnyrėn mė te pandershme e tė paskrupullt, dhe ka evituar ēdo konkurrim tė ndershėm me anė tė ngritjeve tė taksave, presioneve e deri eleminimit fizik tė kundėrshtarit te tyre, siē ishte rasti mė i fundit me vrasjen e biznesmenit tė Coca Colas nė Fier. Ėshtė po kjo klasė e korruptuar e cila e udhėhequr nga i babezituri Nano kėrkon me doemos tė privatizoje disa nga pasuritė e rėndėsishme shtetėrore si p.sh, INSING, Albtelekom etj, para se tė largohen nga pushteti. Ėshtė po kjo klasė kuislinge, e cila pėr tė larguar vėmendjen e botės rreth demonstratave nė Shqipėri dėrgoi kryekuislingun e saj, politikanin mė tė urryer tė popullit shqiptar dhe ideatorin e Kretės, pėr njė vizitė tė papritur nė shtetin e Kosovės, me mision destabilizimin e situatės. Gjatė pėrfundimit tė kėtij fjalimi dje mbasdite mora lajmin e hidhur tė vdekjes sė njė duzine shqiptarėsh nė Kosovė.

Duke analizuar gjendjen katastrofike qė ndodhet Shqipėria ne si shqiptarė tė diasporės i bėjmė thirrje popullit shqiptar tė ngrihet nė kėmbė i madh e i vogėl nga jugu nė veri, derisa kjo klasė e pėrēudnuar komuniste mafioze, tė shporret nga pushteti. Si zgjidhje e vetme tė shihet bashkėrendimi i tė gjitha forcave reale kombėtare pse jo dhe marrjen nė konsideratė tė njė ftese tė drejtuar Mbretit Leka I pėr t'i ardhur nė ndihmė situatės sė mjerueshme duke ditur faktin qė Ai ėshtė nė gatishmėri tė plotė ndaj kėrkesės sė popullit tė tij. Unė besoj se ėshtė e pashmangshme dhe absolutisht e domosdoshme dorėheqja e qeverisė, krijimi i qeverisė teknike, caktimi i datės sė mbajtjes sė referendumit pėr vendosjen e qeverisjes, dhe mė vonė zgjedhjet lira.

Rroftė kombi shqiptar!

 

 

Fjala e z.Ahmet Hoti, nėnkryetar i PLL SHBA mė mitingun para OKB

Mbreti Leka e vetmja garanci e sė ardhmes

Tė dashur motra dhe vėllezėr!

Sa e sa herė, pėr dekada me radhė, kryesisht ne legalistėt, kemi ardhur nė kėtė shesh pėr tė kėrkuar tė drejtėn e Kosovės si etni shqiptare. Sot mund tė themi se, sė bashku me shokė, disi ia dolem mbanė.

Fatkeqėsisht sot kemi ardhur tė shprehim neverinė me qeverinė totalisht tė paaftė tė Tiranės, e cila nėpėrmjet koncensioneve antikombėtare kėrkon t'u imponohet shqiptarėve.

Nė sajė tė qeverisjes sė komunistėve dhe baballarėve tė tyre, shqiptarėt jetojnė nė kushte tė varfėrisė morale, patriotike dhe materiale, si kurrė mė parė nė historinė e tyre.

Tė parėt tonė i kanė vėrė hurin besėthyersit.

Qeveria e Tiranės po tallet me shqiptarėt, po i shet ato. Ne e kemi ditur me kohė, por tani tė gjithė shqiptarėt e kanė kuptuar se komunistėt s'kanė atdhe, prandaj duhet t'i shporrim sa nuk ėshtė vonė. Ata nuk kanė gjak shqiptari. Ata nuk duan t'ia dinė pėr lėvizje paqėsore. Komunizmi zhduket me metoda komuniste, - ka thėnė Arshi Pipa, dritė i dhashtė zoti shpirtit tė tij. Tė pėrdorura nga antikomunistėt e vėrtetė, - do tė shtoja unė. me antikomunistė nuk kuptoj ish-komunistė antikomunistė.

Nuk ėshtė antidemokratike tė pėrmbyset qeveria e njė grupi joshqiptarėsh tė shkolluar tė cilėt kanė ardhur nė pushtet me kallashnikovė, rrinė nė pushtet me trafiqe droge, organesh dhe emigrantėsh, e mendojnė tė sigurojnė vazhdimėsi nėpėrmjet koncensioneve tė hapura ndaj fqinjėve tė jugut, koncensione tė cilave shqiptarėt do t'ia shohin sherrin nė dekadat qė pasojnė.

Tani disa fjalė pėr lidershipin opozitar. Nuk pėrmbysen komunistėt duke i lajmėruar se do t'ju pėrmbysim. Na besoni ne, se ne ua kemi njohur tė gjitha fytyrat! Ne kemi luftuar me to, ne jemi tradhtuar prej tyre, ne kemi luftuar kundėr tyre, ne jemi gjykuar, vrarė, varur, burgosur dhe internuar prej tyre. Nuk pėrmbysen komunistėt duke rėnė dakord pėr president bunkerin, gjeneralin e Enver Hoxhės, si garant i paanshmerisė politike tė shtetit. Nuk pėrmbysen komunistėt duke i dhėnė fjalėn Mediut, njė gjimnazisteje, apo atyre qė i vunė zjarrin shtetit nė 97-ėn, para atij qė pėrfaqėson ata qė formuan shtetin e parė shqiptar, ata qė dhanė jetėn kundėr sigurimsave tė Enver Hoxhės me armė nė dorė, atij qė u burgos pėr 14 muaj pas pabesisė sė 98-ės, vetėm dhe vetėm se Ai, Eqerem Spahija, mund tė na pėrmendė emrin e Mbretit dhe atėherė populli do tė fillojė tė thėrrasė pėr Mbretin.

Pėrgjigjja e socialistėve pėr mitingun e 21 shkurtit, nėpėrmjet zėdhėnėsit tė tyre Agasit, qe se nuk u ofruan zgjidhje. Sikur populli tė kishte thirrur "Mbreti! Mbreti" atė ditė, atėherė dihet se askush nuk mund tė thoshte se nuk janė ofruar zgjidhje.

Motra e vėllezėr!

Mund tė ketė dekada tė tėra qė "modernistėve" shqiptarė u jemi dukur tė kaluar kohe. Sot e themi me gojėn plot se zgjidhja e vetme politike ėshtė Shqipėria mbretėri kushtetuese.

Shqiptarėt pikė sė pari kanė nevojė pėr njė platformė mbarėkombėtare. Atė e ofron Leka i Parė me titullin "Mbreti i Shqiptarėve".

Shqiptarėt kanė nevojė t'u numėrohen votat siē votojnė. Atė e ofron Mbreti.

Shqiptarėt kanė nevojė pėr njė garant tė panjėanshmėrisė sė shtetit. Atė e ofron Mbreti.

Shqiptarėt kanė nevojė pėr ndershmėri tė gjyqėsorit. Atė e ofron Mbreti.

Shqiptarėt kanė nevojė pėr kryelartėsinė dhe vlerat morale tė humbura. Atė e ofron Mbreti.

Shqiptarėt kanė nevojė pėr shpresė. Atė e ofron Mbreti.

Shqiptarėt kanė nevojė pėr tė ardhme. Atė e ofron Mbreti.

Rroftė Mbreti!

Vėllezėr dhe motra!

Tė lėmė mėnjanė sedrėn e sėmurė. Kundėrshtarėve si ne ua kemi bėrė hallall. Tė bėhemi praktikė. Tė lėmė mėnjanė atė ēka na udhėzojnė tė huajt, qėllimet e tė cilėve kurrė nuk mund t'i dimė. T'i mbėshtetemi asaj ēka ka dhėnė frute pėr ne shqiptarėt: Mbretėrisė, shpresės sonė tė vetme. Tė bėhemi trima, siē ishin tė parėt tonė dhe t'i dalim zot atdheut sa nuk ėshtė vonė. Raca jonė ėshtė e mbushur me shembuj tė shkėlqyer mbijetese.

"Atdheu mbi tė gjitha", - kjo duhet tė jetė motoja jonė. Shpresoj tė mos jetė e largėt dita kur tė gjithė sė bashku tė pėrshėndesim Lekėn e Parė me kunorėn si mbret i shqiptarėve tek kalon pragun e kėsaj ndėrtese qė tė nderohet nga tė nderuarit e botės si pėrfaqėsues i denjė i racės sonė.

Rrofshin e qofshin shqiptarėt kudo qė janė!

Rroftė Leka i Parė, Mbreti i Shqiptarėve!

Rroftė Kosova, kalaja e pathyer e racės sonė!

Rroftė Shqipėria Etnike!

 

Nekrologji

Ndahet nga jeta Alemsha Muharrem Hudėnishti

Pas njė sėmundjeje tė rėndė u nda nga jeta plot brenga para disa ditėsh, e pėrndjekura politike nėna hallemadhe Alemsha Muharrem Hudėnishti. Ajo lindi mė 10 shkurt 1022 nė fshatin Hudėnisht tė Pogradecit dhe ishte bijė e atdhetarit tė shquar Muharrem Hudėnishti. Vėllai i saj Besimi ka qenė njė njeri mendjemprehtė e me mjaft reputacion nė zonėn e vet. Vėllai tjetėr Nuriu ka qenė oficer i ushtrisė mbretėrore dhe ka shėrbyer me besnikėri nė Gardėn Mbretėrore tė Zogut. Dajallarėt e sė ndjerės kanė qenė patriotė me emėr tė krahinės sė tyre. Pikėrisht nė kėtė ambjent thellėsisht shqiptar u lind dhe u rrit Alemshaja. Qysh nė moshė tė re ajo kishte fatin tė dėgjonte kuvendet e burave trima e patriotė ku u edukua me frymėn e atdhetarisė.

Nė vitin 1942, zonja Alemsha u martua nė Dobėr, nė njė familje tė lartė e atdhetare. Bashkėshorti i saj Riza Ēela, ishte oficer me akademi ushtarake dhe shquhej pėr ndjenjat e tija patriotike. Pikėrisht pėr shkak tė kėtij atdhetarizmi, kėtė oficer tė vyer tė ushtrisė shqiptare, pushtuesit fashistė italianė e arrestojnė dhe e pushkatojnė nė mėnyrėn mė tė pabesė. Ai, pėrveēse ishte nė moshėn mė tė bukur tė jetės sė tij, pati fatin e zi tė pushkatohej pa mbushur 40 ditė nga martesa me Alemshanė. Nė kėto kushte Alemshaja kthehet nė shtėpinė e prindėrve, pranė vėllezėrve dhe nuk u martua mė kurrė nė jetėn e saj. Por e keqja e fati i zi nuk do tė mbyllej me kaq pėr kėtė grua fisnike e krenare. Me ardhjen nė pushtet tė diktaturės komuniste, asaj i pushkatuan tė vėllanė Nuriun. Burgosėn vėllanė tjetėr Besimin me 25 vjet burg. Nė vitin 1974, ajo do tė pėsonte edhe njė tjetėr goditje nė zemrėn e saj: komunistėt i arrestojnė nipin e dashur Muharremin, (djali i Besimit) dhe e dėnojnė pėr agjitacion e propagandė me 10 vite burg. Po atė vit, kėsaj zonje tė shumėvuajtur do t'i largohen nga sytė tė gjithė njerėzit e vet mė tė dashur duke i internuar me tė mėdhenj e tė vegjėl nė "Uji i Ftohtė", Tallė dhe nė Rehovė tė Beratit. E mbetur e vetme dhe tashmė nė njė moshė tė shtyrė, ajo do tė detyrohej tė pėrballej me jetėn e "fshatit komunist". Ajo si "bijė armiku" nuk do tė sajdisej me vizita e miqėsira, sepse pushteti popullor e ndalonte njė gjė tė tillė. Pėr njė periudhė 10-vjeēare ajo do tė kalonte njė jetė nė vetmi tė plotė derisa nipėrit e mbesat u kthyen nga internimi. Pėr cilėsitė e saj njerėzore, ajo nderohej nga tė gjithė njerėzit duke e thirrur "Hallo". Ky emėr u pėrgjithėsua nė mbarė Hudėnishtin dhe respekti i kėsaj krahine u tregua ditėn e varrimit tė saj, ku u shkulėn tė gjithė nga shtėpitė, pėr tė marrė pjesė nė varrimin e saj.

Nė ceremoninė mortore ishin tė pranishėm dhe nderuan kujtimin e kėsaj nėne simbol, drejtues tė ndryshėm tė partive politike tė Pogradecit e tė Korēės si dhe tė shoqatave tė tė persekutuarve dhe atyre atdhetare.

Arkėmorti i saj i mbuluar nga flamuri kombėtar dhe kurorat me lule, ia shtonin nderimin kėsaj femre qė mishėronte virtytet mė tė mira tė racės shqiptare. Fjalimet qė u mbajtėn nė kėtė ceremoni, janė njė tregues i nderimit qė kanė njerėzit pėr figura humane tė kalibrit tė Hallo Alemshasė. Ajo do tė kujtohet me respekt e nderim brez pas brezi pėr fjalėt e saj tė menēura, sjelljen e saj dinjitoze, si dhe mėnyrėn sesi i pėrballoi vėshtirėsitė e disfatat e jetės.

"Atdheu"

 

___________________________

14 Mars 2004, Nr. 10(580)
___________________________

 

NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve prononcohet pėr Ēėshtjen Ēame

GREQIA TE HEQE LIGJIN E LUFTES ME SHQIPERINE

Zgjidhja e kėsaj ēėshtjeje ėshtė kthimi i popullsisė ēame nė pronat e tyre dhe rikthimi fizik i pronave me dėmshpėrblimet pėrkatėse. Kėrkohet qė Qeveria e Greqisė tė kryejė detyrimet ligjore pėr trajtimin e popullsisė ēame

 

EDITORIAL

Opozita, si bartėse e pėrgjegjėsive historike

Nga Astrit KOLA

Historia e Shqipėrisė, nė pjesėt mė tė errėta tė saj, ėshtė kronikė shekullore e punėve tė ndyra tė bukėshkalėve e qafirėve me pushtete, qė kurrė nuk morėn pėrgjegjėsi mbi vete pėr fatet e vendit.

Tė marrėsh pėrgjegjėsi mbi vete pėr fatet e vendit - do tė thotė tė vetprivohesh nga privilegjet, e tė rrezikosh pėr tė shpėtuar diēka sublime.

Pėrgjegjėsia politike dhe misioni historik i Opozitės sė sotme, ėshtė shpėtimi i vendit nga katastrofa graduale me anė tė proceseve retrograde tė pakthyeshme - ku po e zhyt banda e aventurierėve mė tė papėrgjegjshėm qė historia e pushteteve ka njohur deri mė tash.

Grackat vdekjeprurėse tė kantonizimit, helenizimit, rrėnimit ekonomik dhe pėrjetėsimit tė pushteteve me anė tė oligarkisė mafioze e korruptive, janė dhe do tė mbeten pėr shumė kohė honet nė buzė tė tė cilave shqiptarėt enden si somnambuj.

Nė njė kohė qė retrospektiva e '97-ės po rrėnqeth sėrish shqiptarėt e lemeritur nga kokat e prera, nga haxharėt dhe sėpatat e pėrgjakura, kasnecėt e pushtetit ripėrtypin pėrrallėn e xhamit tė thyer mė 7 shkurt dhe fetishizojnė "etikėn e munguar parlamentare", ndėrkohė qė Nano - sfidės mbarėpopullore i pėrgjigjet me trokitjen e gishtit tė mesit nė pupitrėn e Kuvendit.

Nėse Opozita kish si qėllim vetėm t'ia "merrte nė kthesė" Erionit dhe Kreshnikut, apo t'i kujtonte Karamanlisit aleancat spektrale e programore, ndėrkohė qė plakat e "Minoritetit" duan tabela greke nėpėr udhėt e Jugut - do tė mbetet larg misionit dhe destinit historik.

Tė mbeturit nė mėshirėn e humorit politik tė Vangjelit andart dhe terrorit mediatik e verbal tė Nikolas Gejxhit - i shėrben atyre qė janė nė pushtet dhe jo asaj qė kėrkojnė shqiptarėt.

Nėse ambasadori grek kėrkon "harrimin e sė kaluarės", ndėrkohė qė Harallamb Karathanos i incidentit tė Himarės bėn kryekėshilltarin e Kryeministrit tė Greqisė, kjo nuk do tė thotė se ata kanė nė dorė qė, me njė tė rėnė tė lapsit, tė largojnė PLL dhe Ballin Kombėtar nga formacionet e Opozitės dhe nga skena aktive politike, pėr tė squllur mė pas edhe vendosmėrinė e tyre nė luftėn pakompromis pėr shporrjen e pseudomaxhorancės nga pushteti dhe shpėtimin e shqiptarėve nga kthetrat e kolonizimit.

E nėse ndokush, sado i fuqishėm dhe fantazist qoftė - mendon se, me shkop magjik, do t'i shndėrrojė demonstruesit e 20 Marsit nė festivalistėt e dikurshėm qė baritnin me qemane nė dorė nėpėr rrugėt e Gjirokastės gjatė ditėve tė Festivaleve Folklorike - nxitohet dhe gabon.

Tashmė Opozita nuk mund tė kthehet pas, sepse nuk ka rrugė tjetėr. Ndryshe, pėrse na hyn nė punė Opozita!!!

Eshtė herėt akoma - qė objektivat politikė tė Opozitės tė mbeten pėr t'u gjykuar apo nėn mėshirėn e Elsės, Kujtimit, Kozarės, Dianės dhe pėrkthyesit Pirro Mishi.

 

KRYESORE

NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve prononcohet pėr Ēėshtjen Ēame

Greqia tė heqė ligjin e luftės me Shqipėrinė

Zgjidhja e kėsaj ēėshtjeje ėshtė kthimi i popullsisė ēame nė pronat e tyre dhe rikthimi fizik i pronave me dėmshpėrblimet pėrkatėse. Kėrkohet qė Qeveria e Greqisė tė kryejė detyrimet ligjore pėr trajtimin e popullsisė ēame

 

Pas daljes nga spitali, mbas operacionit, NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve ėshtė prononcuar pėr mediat ku ka theksuar se pėr Ēėshtjen Ēame si hap i parė duhet arritur tė hiqet ligji i luftės qė mban Greqia nė fuqi. Nė njė intervistė pėr njė televizion tė Tiranės, ai ėshtė shprehur edhe pėr situatėn politike nė vend dhe kryesisht pėr mėnyrėn se si mund tė dilet nga kriza ku e kanė futur vendin socialistėt nė pushtet. Gjatė intervistės ai ka thėnė edhe njė fjali pėr ēėshtjen e pronave, tė cilėn e ka fokusuar televizioni qė ka bėrė intervistėn, duke anashkaluar gjėrat thelbėsore qė ai ka thėnė. Duke qenė se dy ēėshtjet e mėsipėrme janė pėrmendur shkarazi nė kronikėn e dhėnė, Zyra e Shtypit e Oborrit Mbretėror ka publikuar njė deklaratė shtypi ku saktėson qėllimin e asaj interviste tė Mbretit.

Nė deklaratė theksohet se si hap i parė i zgjidhjes sė Ēėshtjes Ēame ėshtė: "abrogimi i Ligjit tė Luftės, i cili mbahet juridikisht nė mėnyrėn mė absurde nga Greqia. Nuk mund tė realizohet zgjidhja e Ēėshtjes Ēame pa abrogimin e Ligjit tė Luftės," thuhet nė deklaratė. Po ashtu nė deklaratė potencohet ideja se duhet "realizuar kthimi i popullsisė ēame nė pronat e tyre dhe rikthimi fizik i pronave me dėmshpėrblimet pėrkatėse."

Nė lidhje me situatėn politike nė vend deklarata thotė se duhet: "kėrkuar qė ēdo shqiptar tė votojė pėr tė ushtruar tė drejtėn sovrane tė shtetasit tė lirė dhe tė mos lejojmė manipulimin e verdiktit tė popullit".

Mbreti Leka i Parė pritet qė sė shpejti tė fillojė njė aktivitet politik tė plotė pas rikuperimit total tė shėndetit. Operacioni qė ai bėri nė kėmbė, shkaktoi anullimin e njė konference shumė tė rėndėsishme shtypi nė "Hotel Sheraton" e cila gjithsesi u realizua nga zyrtarėt e Oborrit Mbretėror. Pas daljes nga spitali, u njoftua se Mbreti sė shpejti do tė aktivizohej mė fort nė jetėn publike pėrmes konferencave tė shtypit apo takimeve publike. Njoftime nga Oborri bėjnė tė ditur se ai tani gėzon shėndet tė mirė dhe fraktura e kofshės ėshtė nė mbyllje e sipėr. Aktivizimi i tij publik pritet tė shtojė pėrkrahjen e publikut shqiptar pėr monarkinė. Pas pak ditėsh janė datat historike tė prillit dhe mendohet se Mbreti do t'i shfrytėzojė kėto raste pėr tė vendosur kontakte mė direkte me pėrkrahėsit e tij.

N.Kolgjini

 

Njoftim pėr shtyp i Zyrės sė Oborrit Mbretėror Shqiptar

Tė mbėshtetemi gjithmonė nė Idealin Kombėtar

Nė datėn 7 mars ėshtė transmetuar njė kronikė televizive me NMT Mbretin Leka I, e cila ka pasqyruar jetesėn e Familjes Mbretėrore Shqiptare. Nė kėtė intervistė NMT Mbreti Leka I ėshtė prononcuar edhe pėr disa probleme tė rėndėsishme, tė cilat po i paraqesim nė kėtė njoftim pėr shtyp.

Pėr Ēėshtjen ēame:

"Trajtimi i popullsisė Ēame, qė pėrbėhet nga popullsia ēame ortodokse, qė jeton nė Greqi dhe nga popullsia ēame muslymane, qė ėshtė dėbuar forcėrisht nga pronat e tyre, me genocidin e njohur tė Luftės sė Dytė botėrore, ėshtė njė ēėshtje e pazgjidhur, tė cilės po i rikthehet edhe Kuvendi i Shqipėrisė. Ne mendojmė se hapi i parė pėr zgjidhjen e Ēėshtjes Ēame ėshtė abrogimi i Ligjit tė Luftės, i cili mbahet juridikisht nė mėnyrėn mė absurde nga Greqia. Nuk mund tė realizohet zgjidhja e Ēėshtjes Ēame pa abrogimin e Ligjit tė Luftės.

Zgjidhja e kėsaj ēėshtjeje kryhet duke realizuar kthimin e popullsisė ēame nė pronat e tyre dhe rikthimin fizik tė pronave me dėmshpėrblimet pėrkatėse. Nga ana tjetėr, kėrkohet qė Qeveria e Greqisė tė kryejė detyrimet ligjore pėr trajtimin e popullsisė ēame, arvanitasve, etj., si pakica kombėtare (minoritete), qė jetojnė nė Greqi, sipas Konventės Europiane dhe Deklaratės Universale."

Pėr situatėn e sotme politike:

"Ka shumė tė rėndėsi qė tė punojmė tė gjithė bashkė pėr rimėkėmbjen e Kombit Shqiptar dhe tė dinjitetit tė tij me tė gjitha format dhe mjetet demokratike, duke kėrkuar qė ēdo shqiptar tė votojė pėr tė ushtruar tė drejtėn sovrane tė shtetasit tė lirė dhe tė mos lejojmė manipulimin e verdiktit tė popullit. Ne na duhet qė tė punojmė bashkėrisht, mbi bazėn e Idealit Kombėtar, pėr zgjidhjen e Ēėshtjes Kombėtare dhe pėr realizimin e aspiratave tė Kombit Shqiptar, duke bashkėpunuar pėr sigurimin e qeverisjes mbi bazėn e Ligjit dhe tė interesave tė tė gjithė shqiptarėve, pėr ringritjen e ekonomisė mbi bazėn e pronės, si njė ekonomi moderne e tregut tė lirė, duke u integruar me dinjitet kombėtar."

Ju faleminderit pėr mirėkuptimin!

 

POLITIKE

Konferencė shtypi e kryetarit tė PLL, pas zhvillimeve zhgėnjyese nė Beograd

Spahiu: Qeveria dhe institucionet tė dėnojnė deklaratat e Koshtunicės

Paraditen e sė hėnės, mė datė 08.03.2004, nė sallėn e Konferecave tė Shtypit tė Kryesisė sė Kuvendit, kryetari i Partisė Lėvizja e Legalitetit e njėkohėsisht anėtar i Komisionit tė Politikės Jashtme tė Kuvendit tė Shqipėrisė, z.Ekrem Spahiu, dha njė konferencė ku lexoi njė deklaratė pėr mediat e shumta tė pranishme. Nė qendėr tė prononcimit tė tij, z.Spahiu kish evidentimin e gjendjes sė tensionuar tė krijuar nė rajonin e Ballkanit pas zhvillimeve negative dhe ndryshimeve zhgėnjyese nė Beograd pas fitores sė Koshtunicės dhe deklaratės sė tij pėr "kantonizmin e Kosovės".

"Deklaratat e Koshtunicės pėr 'kantonizimin e Kosovės', shprehin nė mėnyrė tė kamufluar objektivin e vjetėr tė Serbisė pėr mbajtjen e Kosovės nėn sundimin kolonial serb", - u shpreh kreu legalist.

Nė vijim tė prononcimit tė tij, z.Spahiu deklaroi se "Koshtunica, duke paraqitur tezat e Millosheviēit, por edhe duke pranuar tė marrė mbėshtetjen e Partisė Socialiste serbe nė Parlament - konfirmon se udhėhiqet nga mentaliteti i tij prej paramilitari veteran, pavarėsisht paraqitjes me kostum prej nacionalisti tė moderuar".

Mė pas kryetari i PLL falenderoi dhe mbėshteti reagimin dhe dėnimin e menjėhershėm tė deklaratave tė Koshtunicės nga Komuniteti Ndėrkombėtar dhe nė kėtė frymė u kėrkoi qeverisė dhe institucioneve shqiptare qė tė denoncojnė e dėnojnė publikisht kėto deklarata tė rrezikshme, tė cilat sipas kreut legalist "janė nė kundėrshtim me investimet e Bashkėdsisė Ndėrkombėtare pėr Paqen dhe Stabilitetin nė Evropėn Juglimdore dhe Ballkanin Jugperėndimor dhre me politikat integruese nė BE".

Pas deklaratės, gazetarėt e shumtė bėnė pyetje sqaruese, tė cilave z.Spahiu iu pėrgjigj duke shuar kureshtjen e tyre.

A.K.

 

Deklaratė pėr mediat e kryetarit tė PLL Spahiu

Koshtunica paraqet tezat e Millosheviēit

Fillimisht dua t'ju uroj tė gjitha nėnave dhe motrave shqiptare: Gėzuar ditėn e 8 Marsit, dhe qė vitet e ardhshme tė sjellin mbarėsi, lumturi e realizim tė aspiratave tė tyre sublime e tė meritura, si pjesa mė e rėndėsishme e shoqėrisė dhe gjysma e saj.

Partia Lėvizja e Legalitetit dhe Grupi i saj Parlamentar, konstatojnė me shqetėsim tė thellė se ndryshimet politike nė Beograd po sjellin njė kthim prapa nė politikėn evjetėr antishqiptare tė qarqeve ultranacionaliste serbe lidhur me Kosovėn dhe raportet ndėrshtetėrore tė Serbisė me vendet fqinje.

Zėri ynė ėshtė i prerė, i fortė dhe i qartė: se vetėm Pavarėsia e Kosovės ėshtė zgjidhja mė e mirė pėr tė sjellė e siguruar Paqen nė rajon, dhe rruga qė do tė hapė perspektiva pėr zhvillim ekonomik.

Deklaratat e Koshtunicės pėr "kantonizimin e Kosovės", shprehin nė mėnyrė tė kamufluar objektivin e vjetėr tė Serbisė pėr mbajtjen e Kosovės nėn sundimin kolonial serb.

Koshtunica, duke paraqitur tezat e Millosheviēit, por edhe duke pranuar tė marrė mbėshtetjen e Partisė Socialiste serbe nė Parlament - konfirmon se udhėhiqet nga mentaliteti i tij prej paramilitari veteran, pavarėsisht paraqitjes me kostum prej nacionalisti tė moderuar.

Fakti qė deklaratat e Koshtunicės pėr Kosovėn u denoncuan nė mėnyrė tė menjėhershme nga Departamenti Amerikan i Shtetit, Bashkimi Europian dhe institucione tė tjera ndėrkombėtare, dėshmon se politika e tij dhe e qarqeve ultranacionaliste tė Beogradit shkojnė nė kundėrshtim me investimet e Komunitetit Ndėrkombėtar pėr Kosovėn dhe Paqen nė rajon, dhe njėkohėsisht edhe me politikat integruese tė BE nė Evropėn Juglindore dhe nė veēanti nė Ballkanin Jugperėndimor.

Nė cilėsinė e anėtarit tė Komisionit tė Politikės Jashtme, por edhe tė partisė nacionaliste qė pėrfaqėsoj, i bėj thirrje Qeverisė dhe tė gjitha institucioneve tė shtetit shqiptar: Tė bashkohen me qėndrimet ndėrkombėtare ndaj ēmendurisė nacionaliste koshtunico-millosheviēiane dhe tė denoncojnė menjėherė para gjithė Komunitetit Ndėrkombėtar kėto qėndrime qė rrezikojnė Paqen dhe Stabilitetin nė Ballkan.

 

Sekretari i Marrėdhėnieve me Publikun z.Blerim Kamberi takohet me pėrfaqėsuesit e OSBE/ODIHR-it

Kamberi: Shqipėria qeveriset nga pakica e pakicės

Ditėn e mėrkurė, mė datė 10 mars 2004, me ftesė tė Misionit tė Prezencės sė OSBE nė Tiranė, pėrfaqėsuesi i PLL, sekretari pėr Marrėdhėniet me Publikun z.Blerim Kamberi, mori pjesė nė tryezėn e organizuar nga Misioni i Vėzhgimit tė Zgjedhjeve me partitė politike parlamentare.

Pėrfaqėsuesit kryesorė tė Misionit tė ODIHR-it, z.Xherald Mishel, z.Nikolai Vulēanov (kryetar i Misionit tė vėzhguesve), dhe pėrfaqėsuesi i kreut tė ODIHR-it, z.Andreas Bruz, pasi pėrshėndetėn tė ftuarit pėr pjesėmarrjen bėnė edhe njė ekspoze tė zhvillimit tė zgjedhjeve nė Shqipėri, ku folėn edhe pėr ndihmesėn qė ka dhėnė ODIHR-i nė uljen e tensioneve politike dhe nė asistencėn pėr monitorimin e fushatės zgjedhore - ku janė konstatuar probleme tė rėnda nė zhvillimin e procesit zgjedhor, tė shprehura qartė nė raportin pėrfundimtar tė Misionit tė Vėzhgimit tė Zgjedhjeve.

Pėrfaqėsuesi i PLL, z.Kamberi, nė fjalėn e tij pėrshėndeti rolin e OSBE-ODIHR-it nė krijimin e njė klime normale politike, para dhe gjatė fushatės sė zgjedhjeve, nė asistencėn e tyre pėr krijimin e njė infrastrukture zgjedhore, si dhe kontributin pozitiv tė Prezencės sė Misionit tė Vėzhguesve nė zgjedhje, ku ata patėn rastin tė konstatojnė qartė probleme qė PLL i kishte parashikuar qė nė ndėrtimin e Komisionit Bipartizan. Gjithashtu z.Kamberi ritheksoi se PLL kish kundėrshtuar edhe mėnyrėn sesi ky komision procedoi pėr ndėrtimin e njė Kodi tė stisur elektoral, ku partitė parlamentare tė vogla jo vetėm qė nuk patėn hapėsirė pėr tė kontribuar, por u trajtuan thjesht si anėtare qė formalisht ekzistonin nė kėtė komision.

Z.Kamberi u kujtoi gjithashtu drejtuesve tė lartė tė OSBE/ODIHR-it, se PLL edhe gjatė fushatės ka paraqitur me shkrim vėrejtje esenciale pėr shkelje tė rėnda gjatė procesit zgjedhor, dhe sot ajo (PLL), konstaton me kėnaqėsi se kėto vėrejtje janė pasqyruar edhe nė raportet paraprake e mė pas edhe nė raportin pėrfundimtar tė organizmave monitoruese pėr zgjedhjet e 12 tetorit.

Nė fjalėn e tij z.Kamberi theksoi edhe denoncimin nga PLL tė manipulimit tė listave zgjedhore, njėanshmėrinė e theksuar nė mėnyrėn e ndėrtimit tė administratės zgjedhore nė tė gjitha nivelet, si dhe shumė probleme tė tjera, qė nxitėn mungesėn e pjesėmarrjes sė qytetarėve nė votime, duke pėrfshirė kėtu edhe manipulimet gjatė procesit tė votimit dhe numėrimit tė votave.

Duke komentuar masakrėn zgjedhore, z.Kamberi shtoi se "... tashmė rezulton se Shqipėria qeveriset nga pakica e pakicės, ngaqė rezultatet e votimeve s'kanė asgjė tė ngjashme me parimet pėr krijimin njė qeverisjeje demokratike - pra nė respektimin e vullnetit tė shumicės".

Pėr kėtė argument, z.Kamberi solli pėrpara pėrfaqėsuesve mė tė lartė tė Misionit tė Vėzhguesve vėrejtjet dhe sugjerimet e PLL, qė konsistojnė:

1.Nė ndryshimin e sistemit elektoral tė parashikuar nė Kushtetutė, nė njė sistem tė pastėr proporcional, ku do tė shprehet nė mėnyrė tė qartė vullneti i qytetarėve dhe do tė identifikohet hapur forca e ēdo subjekti politik nė Shqipėri.

2.Nė balancimin e Komisionit Qendror tė Zgjedhjeve (KQZ)

3.Nė pjesėmarrjen nė administratėn zgjedhore tė tė gjitha niveleve - tė 7 partive tė para pėr nga rezultatet.

4.Rishikimi i listave tė votuesve dhe krijimi i Regjistrit Zgjedhor Kombėtar.

Nė fund tė fjalės sė tij, pėrfaqėsuesi legalist pėrshėndeti Misionin e Vėzhguesve tė OSBE/ODIHR-it dhe shprehu me kėtė rast besimin nė rolin dhe ndikimin e tyre tek partitė parlametare shqiptare - pėr krijimin e standarteve demokratike zgjedhore, nga ku burojnė institucione tė ligjshme e demokratike, qė do ta afronin realisht Shqipėrinė me standartet evropiane.

 

KOMENTE

Fjala e kėshilltarit legalist, z.Murat Basha, nė mbledhjen e Kėshillit bashkiak tė kryeqytetit

Basha: Investime dhe taksa pėr banesa pėr tė pėrndjekurit

Ditėn e mėrkurė, mė datė 10 mars 2004, nė Kėshillin bashkiak tė Tiranės u diskutua buxheti i bashkisė. Fjalėn e plotė qė nėnkryetari i PLL z.Murat Basha, mbajti nė kėtė mbledhje, po e paraqesim mė poshtė.

I nderuar z.kryetar i Kėshillit bashkiak!

I nderuar z.kryetar i Bashkisė!

Tė nderuar kolegė!

Meqenėse nga profesioni nuk jam ekonomist, fillimisht do t'ju kėrkoj ndjesė pėr inkompetencėn time nė fushėn e ekonomisė dhe, pėr kėtė arsye, nuk jam futur nė labirinthet e shifrave qė ka ky buxhet voluminoz. Por unė dua t'i qėndroj strikt programit politik tė PLL, si dhe angazhimit tim qytetar nė tė mirė tė komunitetit, sepse ne legalistėt primar kemi interesin e vendit, pastaj interesin e komunitetit dhe nė fund kemi interesin e PLL.

Nisur nga kėto parime, meqenėse ne tė dy, z.kryetar i Bashkisė, kemi njė eksperiencė jetese disavjeēare nė Francė, dhe meqenėse ju dikur keni pėrmendur banesat popullore (me ēmime blerjeje dhe qira tė ulta), tė cilat fatkeqėsisht unė nuk i pashė mė tė pėrfshira nė buxhetin tuaj, po sugjeroj disa mendime qė besoj se i vlejnė kėtij qėllimi, pra lehtėsimit tė barrės sė strehimit.

Mos harroni z.kryetar dhe tė nderuar kolegė se, pėrveē atyre qė humbėn shtėpitė nė piramida, ka edhe shtresa tė tjera qė kanė nevojė pėr strehim, siē janė ata qė banojnė nė shtėpitė e pronarėve - tė grabitura nga komunizmi pas Nėntorit 1944. Por ēka ėshtė mė e rėndėsishmja, dhe qė mua mė shqetėson realisht, ėshtė problemi i tė Pėrndjekurve Politikė - qė vazhdojnė tė jetojnė nė kushte mizerabėl. Kėtė shtresė unė kam nderin ta pėrfaqėsoj nė kėtė kėshill dhe t'i pėrkas gjenetikisht e realisht, ndonėse fatmirėsisht nuk banoj nė kushtet e tyre.

Nisur nga ky fakt, unė ju propozoj qė tė pėrdoren fondet prej 10 milionė dollarėsh qė pėrmendi z.Blerim Ēela - pėr ndėrtimin e apartamenteve pėr tė Pėrndjekurit, ku ata tė konsiderohen primarė pėr t'u strehuar. Nėse pėr ndėrtimin e apartamenteve pėr tė Pėrndjekurit politikė nuk ka troje tė lira, sikundėr ju pretendoni, atėherė ju sugjeroj qė tė shfrytėzojmė pėrvojėn e vendeve mė tė zhvilluara dhe konkretisht tė Zyrihut tė Zvicrės, ku unė besoj se shumė prej jush kanė qenė, ku do tė vėreni se nė qendėr tė Zyrihut, mbi lumin Linat janė ngritur parkingje tė improvizuara, me pagesė e kosto tė lirė pėr makinat.

Unė nuk e di se kush ėshtė plani i studios franceze pėr lumin e Lanės, por do t'ju sugjeroja, nėse egzistojnė mundėsitė, qė nė tė dy anėt e urės kryesore tek Hotel 'Dajti' dhe nė distancat e saj nga ura nė urė - tė ngrihen parkingje me elementė metalikė dhe me dėrrasa, me dy ose tre kate, nė tė cilat do tė parkonin detyrimisht tė gjitha makinat qė parkojnė sot nė tė dy anėt e bulevardit tė madh, si pėrpara dikastereve, tek ish Blloku, tek piramida etj.. Kėshtu, pėrveēse do t'i kthenim qytetarėve njė qendėr pa zhurmė dhe makina, e pėr tė lėvizur lirisht, nėpėrmjet taksės sė parkingut bashkia do tė mblidhte njė shumė tė konsiderueshme parash, e cila mund tė shkojė deri nė 1 milionė lekė nė ditė.

Pikėrisht kėto fonde mund tė pėrdoren pėr tė blerė troje nga pronarėt e ligjshėm dhe mbi to tė ndėrtohen banesa publike pėr tė Pėrndjekurit e tė tjerėt nė nevojė strehimi. Gjithashtu, tė nderuar kolegė, mė lejoni t'ju sugjeroj edhe diēka tjetėr nė lidhje me tė ardhurat qė mund tė sigurohen prej bashkisė me destinacion ndėrtimin e banesave publike osė blerjen e trojeve pėr tė Pėrndjekurit.

Po t'i referohemi kohės sė shkėlqyer tė mendjendriturit Mbretit Zog, dhe po tė hapim ligjet apo aktet nėnligjore tė kohės sė tij, do tė vėrejmė se bizneset, lokalet ose shoqėritė qė mbanin emra tė huaj, paguanin deri 6 herė mė shumė taksa sesa ata qė kishin emra shqiptarė.

Duke parė se dukuria e vėnies sė emrave tė huaj ėshtė pėrhapur shumė, mendoj se do tė ishte njė burim jo i vogėl tė ardhurash - vendosja e kėsaj takse. Kėtė e aplikon edhe Franca.

Nuk e them kėtė pėr t'u treguar mė nacionalist sesa jam nė tė vėrtetė. Unė jam pėr integrimin nė Evropė, duke vėnė tek lokali emrin Bar Iliria dhe jo Bar Akropoli.

Ju faleminderit.

 

AKTIVITETE

Zhvilloi punimet Konfereca III-tė e Degės sė PLL Librazhd

Basha: Drejtuesit pa rezultate nuk meritojnė tė zgjidhen

Ditėn e mėrkurė, mė datė 10 mars 2004, nė njė nga sallat e Pallatit tė Kulturės sė qytetit tė Librazhdit zhvilloi punimet Konferenca III-tė e Degės sė PLL, nė tė cilėn nga qendra ishin ftuar nėnkryetari i PLL z.Murat Basha dhe sekretari pėr Marrėdhėniet Ekonomike, z.Artan Tujani.

Konferencėn e hapi kryetari i Degės sė PLL Librazhd, z.Liman Mėnalla, i cili pasi pėrshėndeti drejtuesit e lartė tė partisė, miqtė e pranishėm dhe delegatėt-pėrfaqėsues tė legalistėve librazhdas, nė emėr tė Komitetit Drejtues lexoi raportin e punės dy-vjeēare tė Degės, qė nga konferenca e kaluar.

Nė fjalėn e tij, z.Mėnalla theksoi: "E zhvillojmė kėtė konferencė pėr tė bėrė bilancin e punės sė Degės pėr periudhėn dy-vjeēare midis dy konferencave. Situata aktuale nė vend karakterizohet nga kriza politike, varfėria e korrupsioni, dhe kleptokracia qeveritare po bėn kėrdinė. Taksat janė 2-3fish mė tė larta se nė ēdo vend tė Evropės, ndėrkohė qė 2/3 e tyre vidhen nga qeveritarėt, tė cilėt po e bėjnė tė padurueshėm qėndrimin nė Shqipėri tė rinisė, qė po e braktis vendin me e pa viza, me gomoine e skafe, duke mos marrė parasysh edhe vdekjen, si nė rastin e tragjedisė sė 9 Janarit. Po ikin nga Atdheu profesorė, inxhinierė, pensionistė, njerėz tė profesioneve tė ndryshme.

Po pėrse vallė bijtė e shqipes po e baktisin folenė e tyre? Kush pėrgjigjet pėr kėtė zezonė? Kush ėshtė shkaku u kėtij eksodi mitik?

Emri i tij ėshtė Qorr-ferman. Ai ėshtė arkitekti i fatkeqėsisė sė shqiptarėve, prandaj duhet tė themi njėzėri "Nano ik". Kjo lėvizje duhet tė shporrė nga vendi kėtė horr, kėtė diktator liliput qė tallet me fatkeqėsinė e shqiptarėve dhe punon kundėr Kombit. Idetė e tij pasqyrojnė qartė strategjinė qė ai ka nė kokė - pėr ta bėrė Shqipėrinė si Qipro. Megjithė mjerimin, shumė shqiptarė e duan me gjithė shpirt vendin e tyre dhe duan ta bėjnė atė.

E Djathta ėshtė garancia e vetme politike pėr ta nxjerrė vendin nga katastrofa nanoiste. Tashmė bashkimi i sė Djathtės ėshtė imperativ i kohės. Ka ardhur koha qė populli tė rikthejė vėmendjen tek Monarkia. Nė kohėn kur vendin e ka pushtuar errėsira dhe mjegulla komuniste, Monarkia ėshtė e vetmja dritė dhe rreze shprese. Pėr tė mbajtur gjallė kėtė shpresė e kėtė alternativė, nė skenėn politike shqiptare PLL po luan njė rol tė rėndėsishėm dhe po kthehet nė bartėse e shpresės pėr rilindje kombėtare. Ne jemi optimistė se njė ditė shqiptarėt do tė votojnė njėzėri Monarkinė dhe kushtet pėr kėtė po piqen me shpejtėsi.

PLL, si parti parlamentare po rritet e konsolidohet politikisht dhe organizativisht ēdo ditė - me strukturat e saj tė shtrira nė tė gjithė vendin. Nė radhėt dhe forumet drejtuese tė saj, militojnė intelektualė tė shquar dhe me reputacion, qė dinė ta pėrfaqėsojnė dhe mbrojnė alternativėn legaliste.

Nė kėtė linjė progresi, edhe Dega jonė, nga konferenca nė konferencė ka patur rritje. Ne tashmė kemi 355 anėtarė tė regjistruar dhe nėndegė nė tė gjitha komunat. Nė Qendėr, nėndega drejtohet nga z.Luan Buza. Nė qytet, nga z.Gėzim Xhufa; nė Hotolisht nga z.D.Qyra. Nė Lunik nga z.I.Gega. Nė Orenjė nga z.Selim Baboēi; nė Prrenjas nga z.Fidai Skėndri; nė Polis nga z.Ahmet Muzhaqi; nė Rajcė nga z.Nazmi Zito; nė Qukės nga z.Lefter Kryeziu dhe nė Steblevė nga z.Estref Tupja. Po kėshtu, seksione kemi nė tė gjitha fshatrat e rrethit.

Kemi 21 anėtarė me arsim tė lartė. Me arsim tė mesėm kemi 13 anėtarė, ndėrsa tė tjerėt janė me arsim 8-vjeēar. Gjithsej nė Degėn tonė militojnė 11 femra dhe 202 anėtarė janė nėn 25 vjeē.

Pranė Degės sonė militon edhe Forumi Rinor legalist, me kryetar z.Gentian Rama dhe me sekretar z.Paqėsor Meshka. Forumi i Veteranėve legalistė (Senati), drejtohet nga z.Seit Dosku, i cili meriton pėrgėzimet dhe respekt tė veēantė pėr kontributin e tij pėr Degėn dhe Legalitetin, megjithėse ka mbi supe 86 vjet.

Dega jonė e priti me shumė entusiazėm rikthimin e Familjes Mbretėrore nė Atdhe dhe pėr kėtė krijuam njė grup pėr pritjen e organizuar nė Rinas mė 28 Qershor 2002. Gjithashtu, njė grup prej afro 20 legalistėsh librazhdas bėnė njė takim tė paharruar me NMT Mbretin Leka. Po kėshtu, legalistėt tanė ishin prezentė edhe nė Ceremoninė e Lamtumirės sė Nėnės Mbretėreshė Geraldinė

Fushata zgjedhore e 12 tetorit 2003 pėr pushtetin vendor, ishte sprovė dhe sfidė e vėshtirė, por njėkohėsisht edhe dinjitoze, pasi PLL vendosi me tė drejtė tė dalė mė vete.

Personalisht mendoj dhe jam i bindur se pėr nga organizimi, menaxhimi e propaganda, kjo fushatė ishte e pėrkryer, e krahasueshme denjėsisht me atė tė partive tė mėdha.

Dega jonė e vlerėsoi maksimalisht fushatėn dhe krijoi shtabin zgjedhor, nė krye tė tė cilit ishte kryesia dhe Komiteti Drejtues. Fillimisht morėm njė zyrė me qira, dhe pastaj filluam me pėrzgjedhjen e kandidaturave pėr kryetarė tė komunave, tė cilėt ishin ndėr intelektualėt mė tė spikatur tė rrethit. Kandidatėt tanė karizmatikė e cilėsorė, u sulmuan nga tė dy krahėt dhe u vunė mes dy zjarresh.

Pas takimit entuziast pėr prezantimin e tyre, nė tė cilin njė ndihmė tė madhe dha prania dhe ndihma e drejtėpėrdrejtė e kryetarit tė PLL z.Spahiu - filluam punėn pėr prezantimin e tyre me zgjedhėsit.

Si Degė synuam tė fitonim komunat Lunik e Qendėr, ndėrsa nė komunat e tjera dhe nė bashki vumė si objektiv tė nxirrnim nga 2-3 kėshilltarė, por dorėheqja nė momentet e fundit e disa kandidatėve pėr shkak tė presionit - na dėmtoi rėndė.

Dua tė veēoj punėn e mirė gjatė fushatės tė zotėrinjve L.Buza dhe D.Qyra, tė cilėt bėnė punė tė lavdėrueshme pėr plotėsimin e dokumentacionit. Po kėshtu, mjaft mirė punuan zotėrinjtė I.Gega, S.Baboēi, F.Skėnderi, Sh.Mėnalla, B.Kojka dhe tė rinjtė legalistė, por megjithatė rezultati i arritur ishte larg atij qė ne dėshironim dhe parashikonim. Megjithatė, kjo fushatė e cila na evidentoi si parti nacionaliste e vlerave mė tė mira, e ngriti lart edhe prestigjin e Degės sonė para zgjedhėsve.

Ndėr shkaqet e humbjes do tė rendisja:

1.Mungesa e pėrvojės zgjedhore, ngaqė ne konkurronim pėr herė tė parė nė nivel lokal.

2.Mungesa e komisionerėve nė QV-tė

3.Mungesa e theksuar e fondeve.

4.Presioni i gjithanshėm dhe terrori verbal ndaj kandidatėve dhe aktivistėve.

5.Mungesa e impenjimit tė disa anėtarėve tė Komitetit Drejtues dhe niveli i pamjaftueshėm i propagandės zgjedhore.

Por edhe puna ime si kryetar nuk ka qenė nė nivelin e duhur. Kjo kryesisht pėr shkak edhe tė ngarkesės sime tė punės si mjek.

Sigurisht qė pėrgjegjėsia pėr kėtė rezultat tė dobėt bie mbi ēdo anėtar tė Komitetit Drejtues, por nė radhė tė parė bie mbi mua. Unė para jush rrefehem si para Zotit.

E pranoj pėrgjegjėsinė time dhe jam i hapur ndaj vėrejtjeve dhe kritikave tuaja.

Unė parashtroj sot para jush dorėheqjen time tė parevokueshme nga posti i kryetarit, si refleksion i pėrgjegjėsisė pėr rezultatet e dobėta. Unė jam i mendimit se rotacioni i drejtuesve freskon partinė, pėrgatit drejtues tė rinj dhe shton radhėt e intelektualėve.

Unė pas dorėheqjes do tė qėndroj nė parti e do tė punoj me pėrkushtim, duke ndihmuar drejtuesit e rinj. Monarkia ėshtė ideali im. Do tė punoj e luftoj qė NMT Leka I-rė tė kthehet nė Fronin qė i takon, pėr tė mirėn e shqiptarėve dhe Kombit.

Ne legalistėt do tė arrijmė ta thyejmė konceptin e atyre qė ende nuk e kanė kuptuar njė gjė tė tillė, megjithėse e dimė maksimėn e famshme tė Ainshtajnit se "mė lehtė ėshtė tė thėrmosh njė atom sesa tė thyesh njė mentalitet".

***

Pas z.Mėnalla e mori fjalėn pėr tė pėrshėndetur konferencėn - nėnkryetari i Degės sė PR Librazhd, z.Qemal Roēi, i cili pasi pėrshėndeti drejtuesit e lartė tė PLL, ata lokalė dhe delegatėt e pranishėm, theksoi: "Ju uroj suksese legalistėve librazhdas dhe kėsaj konference, qė mendojmė se do tė nxjerrė drejtuesit mė tė mirė, e qė do ta ēojnė drejt suksesve nė rritje Degėn tuaj, me tė cilėn nė rrethin tonė, ne republikanėt kemi bashkėpunuar mjaft mirė nė tė kaluarėn.

Baza jonė kėrkon me insistim qė kėtė bashkėpunim ta ruajmė e forcojmė, madje ta shtrijmė nė tė gjitha nivelet, deri nė ato mė tė lartat e lidershipit, pėr tė mirėn e tė Djathtės - sepse edhe populli tashmė e ka kuptuar se me socialistėt dhe aleatėt e tyre nė pushtet, ky vend nuk ka tė ardhme", - e mbylli pėrshėndetjen e tij z.Roēi.

Pas fjalės sė pėrfaqėsuesit tė PR, e morėn fjalėn diskutantė tė shumtė, tė cilėt folėn pėr problemet, vėshtirėsitė dhe mangėsitė e vėrejtura kryesisht gjatė fushatės. Thelbi i diskutimeve konsistonte nė faktin se mjerimi dhe detyrimi pėr tė ushqyer familjet, e kishin zbehur aktivizimin e militantėve dhe anėtarėsisė sė partisė, ndonėse tė gjithė shprehėn gatishmėrinė pėr tė forcuar pjesėmarrjen nė Lėvizjen mbarėpopullore "Nano ik". Njėkohėsisht, tė gjithė dskutantėt theksuan domosdoshmėrinė e forcimit organizativ tė PLL dhe rritjen e anėtarėsimeve me tė rinj dhe femra, duke u krijuar mundėsi forumeve pėrkatėse qė tė punojnė pėr rritjen cilėsore tė tyre.

Tė gjithė diskutantėt-delegatė, nė emėr tė anėtarėsisė u angazhuan se do tė punonin sėbashku me forumet e zgjedhura pėr tė rritur radhėt dhe objektivat politiko-zgjedhorė tė Degės dhe se nė qendėr tė vėmendjes do tė kishin forcimin e bashkėpunimit me njėri-tjetrin e forcimin e punės me njerėzit.

Mė pas e mori fjalėn sekretari pėr Marrėdhėniet Ekonomike pranė PLL, z.Artan Tujani, i cili ndėr tė tjera, duke folur me gjuhėn e shifrave, bėri tė ditur numrin e anėtarėsisė dhe rezultatet zgjedhore tė kėsaj Dege, shifra kėto qė flisnin shumė dhe sugjeronin edhe objektivat qė duheshin vėnė nga forumet drejtuese qė do tė zgjidheshin nga konferenca. Mė pas z.Tujani vazhdoi: "Dega juaj ka 53 seksione tė raportuara me 355 anėtarė, dhe nė zgjedhjet e fundit ju keni marrė vetėm 220 vota.

Nga 4 kandidatė pėr kryetarė komunash, ju keni marrė mė shumė vota sesa nga 7 lista kėshilltarėsh tė komunave. Kjo tregon se individėt me reputacion thithin mė shumė vota pėr partinė.

Dobėsitė e evidentuara nė raport, do tė jenė padyshim objekt i punės suaj nė tė ardhmen - pėr pėrmirėsimin e gjendjes nga ana e strukturave tė reja drejtuese.

Unė kam besim se shumė shpejt ju do tė dini tė riparoni tė metat dhe ta fusni punėn organizative nė shina tė shėndosha e rezultative", - e mbylli fjalėn e tij z.Tujani, pas tė cilit e mori fjalėn nėnkryetari i PLL z.Basha, i cili ndėr tė tjera tha: "Rezultati i Degės suaj ėshtė i dobėt dhe kjo u pasqyua edhe nė raport. Personalisht mendoj se fiktiviteti dhe formalizmi kanė qenė shkaqet kryesore tė kėtyre rezultateve tė dobėta, sepse ju nuk keni punuar sa duhet.

Nė politikė luftohet jo vetėm me rezultate por edhe me alternativa mobilizuese - qė thithin pjesėmarrje dhe shtojnė simpatizantėt. Nė kėtė kuptim do tė thoja se avantazhet programore tė PLL janė tepėr tė spikatura brenda spektrit tė Djathtė. PLL zotėron njė pasuri tė paēmueshme, qė ėshtė trashėgimia shtetformuese, programore e qeverisėse qė ne kemi qė nga koha e lavdishme e mbretėrimit tė Mbretit Zog.

Ne legalistėt jemi idealistė konstruktivė afatgjatė dhe kėtė vizion po e paguajmė politikisht, pasi elektorati e ka tė vėshtirė tė kapė e kuptojė dimensionet e kėsaj filozofie.

Pragmatistėt e paduruar, me tė cilėt ėshtė mbushur politika, nuk janė nė gjendje tė sendėrtojnė politika zhvillimi me themele tė shėndosha dhe me efekte perspektive, pasi turren nga rezultatet e ēastit. Pėr kėtė arsye neve na presin sfida shumė tė mėdha. Mjerimi deri nė zgrip tė ekzistencės ėshtė armiku mė i madh i filozofisė tonė dhe Ēeshtjes Kombėtare pėr tė cilėn ne luftojmė dhe ofrojmė zgjidhje.

Ne duhet tė marrim nė duar fatet tona, pra tė ardhmen e Shqipėrisė dhe tė fėmijėve tanė. Nė plan tė ngushtė partiak kjo do tė thotė tė forcojmė partinė dhe ta shtrijmė atė nė tė gjitha njėsitė zgjedhore, sipas motos "Njė seksion pėr ēdo qendėr votimi".

Duhet tė ndryshojmė stilin e punės aty ku nuk ka rezultuar i efektshėm dhe t'u ofrojmė bazės sė partisė e zgjedhėsve - filozofinė tonė, qė ėshtė arma mė e fuqishme e luftės politike. Pikėrisht kjo kėrkohet nga Komiteti i ri Drejtues dhe strukturat e tjera drejtuese nė rrethin tuaj. E mirėkuptoj dorėheqjen e parevokueshme tė z.Mėnalla, dhe le tė shėrbejė kjo pėr tė kuptuar se nuk mund tė pranohet ambientimi me rezultate tė dobėta dhe dėshtimi i atyre drejtuesve qė akoma nuk e kanė kuptuar se duhet hapur rruga mė tė aftėve, sidomos aty ku mungojnė rezultatet. Megjithėse jam i bindur se z.Mėnalla do tė vazhdojė tė kontribuojė dhe tė japė ndihmesėn e tij duke qenė nė kryesi dhe Komitetin e ri drejtues", - e mbylli fjalėn e tij nėnkryetari legalist.

***

Mė pas, konform rendit tė ditės u kalua nė zgjedhjen e kryetarit tė ri tė Degės dhe Komitetit Drejtues, ku pėr arsye tė konsensusit tė plotė tė tė gjithė delegatėve - si kryetar i Degės u zgjodh unanimisht mjeku i talentuar z.Dashamir Qyra, ndėrsa nėnkryetarė u zgjodhėn z.Fidai Skėnderi (kryetar i nėndegės sė Prrenjasit), si dhe ish kryetari i Degės, z.Liman Mėnalla.

Po kėshtu, me konsensus tė plotė u procedua edhe pėr Komitetin Drejtues, i cili pasi mori miratimin e delegatėve, nė mbledhjen e parė tė tij, brenda nė sallė, i propozoi kryesisė sė partisė pėr sekretar tė Degės sė PLL Librazhd - aktivistin e palodhur e tė dalluar tė saj, z.Luan Buzi.

Kėshtu, konferenca III-tė e Degės sė PLL Librazhd, shėnoi edhe njė arritje tė re nė vazhdėn e konferencave model qė Degėt e PLL kanė zhvilluar kohėt e fundit - nė kuadėr tė fushatės sė zgjedhjeve tė reja nė parti, nga ku janė pėrzgjedhur forume tejet cilėsore dhe drejtues tė spikatur e me reputacion nė radhėt e legalistėve.

Korresp. i "Atdheu"

 

Zhvilloi punimet konferenca VI-tė e Degės PLL Elbasan

Elbasani zgjedh prapė z.Bujar Ēala

Paraditen e sė djelės, nė njė nga sallat luksoze tė Hotel Turizmit "Skampa" tė Elbasanit, nė njė sallė tė tejmbushur me dhjetėra delegatė tė strukturave tė Degės PLL tė kėtij rrethi, kryetarė tė Degėve tė partive tė djathta tė ftuara, si dhe simpatizantė tė shumtė - u zhvillua konferenca VI-tė e Degės, me praninė edhe tė drejtuesve mė tė lartė tė PLL; kryetarit tė saj zotit Spahiu, nėnkryetarit, zotit Basha, dhe kryetarit tė Kėshillit Kombėtar, zotit Nebi Ganellari.

Konferencėn e hapi kryetarja e Forumit Rinor tė Degės, e cila pasi falenderoi tė pranishmit dhe sidomos drejtuesit e lartė tė partisė, duke proceduar sipas rendit tė ditės ia dha fjalėn sekretarit tė Degės, zotit Zenel Musollari, i cili, nė emėr tė Komitetit Drejtues mbajti raportin e punės dhe tė aktivitetit dyvjeēar tė kėsaj Dege, qė nga konferenca V-tė.

Nė kėtė raport zoti Musollari, me njė sens tė theksuar politik dhe me argumenta tė karakterit tekniko-organizativ trajtoi tė gjithė veprimtarinė e Degės gjatė periudhės nė analizė, trajtesė kjo qė krijoi njė tablo tė qartė pėr punėn e legalistėve elbasanas dhe strukturave drejtuese.

Nė raportin e punės vendin kryesor e zinte periudha e gjashtėmujorit tė dytė tė vitit tė kaluar, qė pėrkonte nė kohė me vendimin e rėndėsishėm tė PLL pėr tė dalė mė vete nė zgjedhjet vendore tė 12 tetorit, vendim ky i marrė nė Kėshillin Kombėtar dhe i miratuar nga tė gjitha strukturat drejtuese dhe Degėt e rretheve. Pasi analizoi me imtėsi punėn e kujdesshme organizative tė kėsaj Dege pėr pėrgatitjen e dokumentacionit zgjedhor, pėrzgjedhjen e kandidaturave, parashtrimin dhe miratimin e tyre qė nga baza e deri nė Komitetin Drejtues - zoti Musollari u ndal nė vėshtirėsitė e mėdha qė u ndeshėn gjatė kėsaj fushate, vėshtirėsi kėto tė natyrave subjektive e objektive, nga brenda e nga jashtė Degės sė PLL.

Mė pas, sekretari i Degės konkludoi se "... dalja mė vete e PLL nė zgjedhje dhe rezultati zgjedhor i arritur, mundėsuan futjen e pesė kėshilltarėve legalistė elbasanas nė kėshillat e komunave dhe tė njė kėshilltari nė bashkinė e qytetit - kryetarin e Degės sė PLL, zotin Bujar Ēala.

***

Pas raportit u kalua nė pikėn e dytė tė rendit tė ditės, nė pėrshėndetjet e drejtuesve mė tė lartė lokalė tė partive tė djathta, duke filluar nga kryetari i Degės sė PD Elbasan, zoti Aurel Bylykbashi, i cili nė fjalėn e tij u shpreh: "Ėshtė kėnaqėsi e madhe tė marrėsh pjesė nė kėtė eveniment tė rėndėsishėm tė njė partie aleate, sikundėr ėshtė konferenca VI-tė e Degės sė PLL Elbasan. Kjo kėnaqėsi buron nga fakti se PLL ėshtė njė parti e djathtė e traditės historike, parti nacionaliste me pėrvojė tė ēmuar - qė nga shtetformimi e deri tek drejtimi i shkėlqyer i shtetit shqiptar gjatė periudhės 1924-1939, drejtim qė kulmoi sidomos gjatė periudhės sė mbretėrimit tė Mbretit Zog I-rė.

PLL e ka treguar veten si njė parti e vendosur dhe luftėtare pa kompromis nė luftėn kundėr komunizmit e neokomunizmit - qė nė themelimin e saj e deri mė sot nė opozitė, ku militon denjėsisht krahas PD dhe partive tė tjera tė spektrit opozitar, sidomos duke kontribuar fuqimisht nė organizimin dhe drejtimin e Lėvizjes sė Protestave mbarėpopullore nėn moton "Nano ik".

PLL ėshtė njė parti e traditės qytetare, e cila ka simpatizantė tė shumtė dhe shtrirje tė konsiderueshme nė tė gjithė vendin, sikundėr edhe nė rrethin tonė.

Dega e PD Elbasan e konsideron Degėn tuaj tė PLL aleate tė rėndėsishme dhe, nė kėtė kuptim, do tė bashkėrendojė me tė punėn dhe aksionin politik nė tė ardhmen - deri nė rrėzimin e kėsaj pseudomazhorance nga pushteti dhe fitoren e sė djathtės, qė tashmė ėshtė mė e afėrt se kurrė. Nė emėr tė demokratėve elbasanas i uroj kėsaj konference suksese dhe nxjerrjen e drejtuesve mė tė spikatur, tė cilėt do ta forcojnė Degėn tuaj dhe do tė bashkėpunojnė me ne nė tė mirė tė sė Djathtės opozitare", - e mbylli fjalėn e tij kreu i Degės sė PD Elbasan, zoti Bylykbashi, pėr t'ia lėnė radhėn kryerepublikanit elbasanas dhe njėkohėsisht nėnkryetar i bashkisė sė kėtij qyteti, zotit Albert Shopi, i cili nė fjalėn e tij pėrshėndetėse, ndėr tė tjera, theksoi: "I uroj suksese konferencės VI-tė tė Degės sė PLL Elbasan, si edhe kryetarit tė ri dhe drejtuesve qė ju do tė zgjidhni. Nė emėr tė PR ju bėj thirrje qė tė forcojmė bashkėpunimin tonė nė kuadėr tė sė Djathtės, sepse mazhoranca e sotme nuk mund tė largohet nga pushteti pa unifikimin e opozitės sė djathtė antikomuniste".

***

"Partia 'Balli Kombėtar' dhe PLL janė dy parti nacionaliste tė traditės sonė politike e historike, tė cilat jo vetėm qė janė ndėr mė tė vjetrat, por edhe kanė mbajtur barrėn e rėndė tė luftės kundėr komunizmit dhe neokomunizmit", - u shpreh kryetari i Degės lokale tė PBK, zoti Gėzim Meēe nė fjalėn e tij pėrshėndetėse, pėr tė vijuar "dy partitė tona janė parti tė cilat e kanė tė shenjtė Ēeshtjen Kombėtare dhe e kanė shtyllė tė programit tė tyre. Gjatė diktaturės, ballistėt dhe legalistėt kanė luftuar bashkė, kanė vuajtur bashkė, kanė ditur tė rezistojnė bashkė e tė vdesin bashkė nė emėr tė Atdheut, Kombit dhe Lirisė. Edhe sot na kėrkohet qė tė jemi pėrsėri bashkė, deri nė rrėzimin e klikės sė kriminelėve neokomunistė nė pushtet.

Ju uroj suksese dhe punė tė mbarė pėr tė mirėn e opozitės, sė Djathtės, Shqipėrisė dhe Kombit shqiptar", - e mbylli fjalėn e tij zoti Meēe.

***

"PLL ėshtė parti nacionaliste qė ka luftuar e lufton pėr Kombin", - u shpreh nė fjalėn e tij sekretari i Partisė 'Bashkimi Liberal' pėr Degėn e Elbasanit, zoti Ismet Llapushi, duke vijuar "ju uroj suksese legalistėve elbasanas dhe kėsaj konference nė luftėn pėr konsolidimin e Degės suaj dhe pėr fitoren e shpejtė tė sė Djathtės".

Pas zotit Llapushi e mori fjalėn pėr tė pėrshėndetur konferencėn sekretari i Degės sė Partisė Demokristiane pėr rrethin e Elbasanit, zoti Nedai Kambo, i cili, ndėr tė tjera, nė pėrshėndetjen e tij theksoi: "PLL ėshtė parti pėr Kombin dhe ka rrėnjė tė thella nė Shqipėri. Ashtu siē dėgjohet zėri dinjitoz dhe qėndrimi i paepur i kryetarit tuaj, zotit Spahiu nė parlament, uroj qė po kėshtu tė dėgjohet edhe zėri i legalistėve nė tė gjithė Shqipėrinė. Ju uroj suksese nė kėtė konferencė dhe suksese PLL nė tė gjithė vendin, sepse kjo ėshtė nė tė mirė tė kontributit dhe luftės sonė tė pėrbashkėt pėr rrėzimin e klikės sė Fatos Nanos", - e mbylli pėrshėndetjen e tij kryedemokristiani lokal, zoti Kambo.

***

Mė pas u kalua nė pikėn e tretė tė rendit tė ditės, nė atė tė pyetjeve dhe diskutimeve.

Pėr tė nderuar delegatėt, miqtė, drejtuesit e partive aleate dhe simpatizantėt qė kishin mbushur sallėn, e mori fjalėn kryetari i PLL, zoti Spahiu, i cili nė fjaėn e tij, ndėr tė tjera, theksoi: "I nderuar zoti Ēala, tė nderuar delegatė e tė ftuar, tė nderuar zotėrinj drejtues tė partive aleate tė rrethit tė Elbasanit. Konferenca VI-tė e Degės sė PLL Elbasan dėshmon mė sė miri se partia jonė tashmė ėshtė konsoliduar dhe bėn jetė aktive organizative. Nė vazhdėn e traditės sė krijuar ju bėj me dije se edhe konferenca e Degės sė PLL Tiranė, qė i zhvilloi dje punimet, ishte model pėr nga niveli i organizimit, nga fryma e debatit dhe e demokracisė sė brendėshme brenda saj. Konferenca juaj mendoj se duhet tė pėrqėndrohet kryesisht nė analizėn e punės dhe rezultateve tė zgjedhjeve vendore".

Pasi argumentoi nė mėnyrė tė detajuar arsyet e daljes mė vete tė PLL, zoti Spahiu u rikujtoi tė pranishmėve kontributet e pėrbashkėta tė PLL dhe PD nė kuadėr tė luftės kundėr neokomunizmit tė restauruar, pas rebelimit tė vitit 1997, duke pėrmendur faktin se "PLL e mbėshteti PD nė vitet e zeza tė sundimit tė socialistėve, qė erdhėn nė pushtet me grykėn e pushkės, sidomos nė periudhėn 1997-98, kur PD-nė e braktisėn edhe shumė nga drejtuesit e saj". Zoti Spahiu, mė pas, solli nė kujtesėn e tė pranishmėve faktin se PLL ishte njė nga partitė kryesore tė "Bashkimi pėr Demokraci" nė vitin 2000, dhe "Bashkimi pėr Fitore" tė vitit 2001, formacione opozitare kėto qė u krijuan si koalicione parazgjedhore pėr zgjedhjet vendore (2000), dhe zgjedhjet parlamentare (2001).

Mė pas, pasi analizoi me hollėsi mungesat, vėshtirėsitė dhe dobėsitė e fushatės sė legalistėve shqiptarė e atyre elbasanas, me tone kritike tė theksuara z.Spahiu deklaroi se "rezultatet tuaja do tė ishin shumė mė tė larta nėse disa nga drejtuesit tuaj nuk do tė luanin politikisht pėr interesa personale, duke iu kundėrvėnė interesave tė partisė. Por nė analizėn tonė rezulton se shmangia nga pėrgjegjėsitė politike, mosaktivizimi dhe, aq mė keq, braktisja e partisė pikėrisht nė kulmin e fushatės nga disa anėtarė tė Komitetit Drejtues tė Degės suaj, i ngarkon ata me pėrgjegjėsi tė rėndė dhe ju faturon rezultatet e dobėta qė ju arritėt nė zgjedhjet vendore tė 12 tetorit.

Pėr ne ėshtė i papranueshėm fakti qė nė rrethin tuaj nuk u vunė kandidatė pėr kryetarė komunash nė asnjėrėn nga 23 komunat e rrethit. Madje pėrgjegjėsia juaj rritet edhe pėr faktin se ju, nė shumicėn e komunave, nuk vutė kandidatura as pėr kėshilltarė. Kjo situatė dhe kėto rezultate ju ngarkojnė tė gjithėve ju legalistėve elbasanas me pėrgjegjėsi, por kryesisht kryetarin e Degės suaj zotin Bujar Ēala, i cili megjithėse kandidoi pėr kryetar bashkie nė qytetin e Elbasanit, dy ditė para garės zgjedhore, tė premten pasdite, deklaroi nė TV Klan tėrheqjen e tij nga gara, pikėrisht nė momentet kur mbaronte afati kohor i regjistrimit, dhe ne nuk kishim mundėsi ta zėvendėsonim atė. Kjo dorėheqje e befasishme mendoj se ka shkaqet e veta tė thella! Por ajo qė ėshtė mė e rėnda dhe mė e papranueshmja - ėshtė efekti dhe pasoja negative qė ky veprim solli nė shkallė vendi, sepse u trumbetua dhe u pėrdor si dorėheqje nga gara, qė, sipas rivalėve tanė, 'kryesoi dorėheqjet e kandidatėve legalistė nė tė gjithė Shqipėrinė'. Kjo shpifje solli si rezultat dekurajimin e legalistėve nė mbarė vendin dhe u reflektua nė rezultatin e pėrgjithshėm tė PLL nė zgjedhjet e 12 tetorit. Nė njė kohė qė kronistėve tė TV Klan-it as qė u binte ndėrmend pėr Degėn e PLL Elbasan, dhe as qė e njihnin zotin Ēala, pėr skupe mediatike e qėllime tė tjera, ditėn e deklarimit tė dorėheqjes sė tij u gjetėn kamerat ku u fokusua zoti Ēala me deklaratėn e tij tė tėrheqjes nga gara. Kjo kronikė nė mėnyrė tė menjėhershme u transmetua direkt e mė pas edhe disa herė tė tjera nė lajmet e pasdites tė sė premtes sė 10 tetorit.

PLL ėshtė parti qė ka kultivuar dhe stimulon demokraci tė gjerė brenda radhėve tė saj. Por, mbi tė gjitha, ajo shquhet pėr disiplinė tė fortė dhe, nė kėtė drejtim, nuk bėn e s'do tė bėjė asnjė lėshim. PLL nuk ėshtė parti liberale. Ajo ėshtė parti konservatore dhe si e tillė, konform statutit e vendimeve tė strukturave mė tė larta, ka marrė dhe do tė marrė sanksione dhe masa ndėshkimore pėr tė gjithė ata qė shkelin statutin, programin dhe vendimet kolegjiale tė partisė. Dega juaj, e cila ka sjellė nė qendėr shifrėn prej 474 anėtarėsh, mė 12 tetor mori vetėm 1309 vota. Veteranėt tuaj janė nderi dhe krenaria jonė e pėrbashkėt. Ata janė bartėsit e gjallė tė amaneteve tė tė rėnėve pėr Atdheun dhe Kombin. Por po aq tė rėndėsishėm janė pėr PLL edhe intelektualėt, tė cilėt janė mendja dhe bartėsit e vizioneve shtetformuese e qeverisėse tė legalistėve e mbretėrorėve. Intelektualėt, tė rinjtė dhe gratė legaliste - janė e tashmja dhe e ardhshmja e Legalitetit.

Ne jemi krenarė qė legalistėt tanė tė Diasporės sė Vjetėr dhe tė Re, nė Bruksel e Nju Jork - u ngritėn nė krye tė protestave kundėr qeverisė Nano. Ne shpresojmė dhe jemi tė bindur se kjo qeveri i ka ditėt e numėruara. Qeveria e Pėrkohėshme qė mendojmė se do tė krijohet, do tė ketė kėto prioritete: kodin zgjedhor, listat zgjedhore, ndarjen territoriale, shqyrtimin dhe miratimin e ligjeve pėr Pronat dhe Dėmshpėrblimin e tė Pėrndjekurve Politikė.

Kėtė maxhorancė qė ka ardhur nė pushtet me rrugė ilegjitime - shqiptarėt dhe Opozita do ta rrėzojnė me vota.

Pėr socialistėt 'pushteti buron nga gryka e pushkės'. Por pushteti shpesh kėmbehet edhe nga dobėsia e qeverisėsve, apo fuqia e Opozitės. PS dhe aleatėt e saj janė kundėrshtarė shumė tė dobėt. PLL, si aleate e PD, do tė kėmbėngulė pėr realizimin e prioriteteve programore tė saj. Tė gjithė e pranojnė se nė Shqipėri ka qenė instaluar diktatura mė e egėr e komunizmit Lindor, por harrojnė se barrėn e Pėrndjekjes e kanė mbajtur tė Pėrndjekurit - tė cilėt sot janė nė gjendje tė mjerueshme dhe pa mjete jetese, ngaqė maxhoranca nuk denjon t'i dėmshpėrblejė pėr punėn e papaguar nė burgje dhe kampe.

Po nė kėtė gjendje tė mjeruar ndodhen sot edhe Pronarėt Legjitimė - sepse pronat e tyre u tjetėrsuan dhe ata, sot, thjesht po mbijetojnė. PLL ėshtė pėr kthimin pa kushte tė pronave dhe kundėr Ligjit komunist Nr. 7501, i cili duhet abroguar sa mė parė.

Legalistėt kėrkojnė Referendumin pėr formėn e regjimit - sepse Referendumi i vitit 1997 u zhvillua nėn grykėn e kallashėve tė bandave tė rebelimit dhe, pėr pasojė, rezultatet e tij u manipuluan, megjithėse opcioni Monarkist fitoi.

Njė nga kėrkesat prioritare tė PLL do tė jetė mbrojtja me konsekuencė e interesave Kombėtarė - deri nė zgjidhjen e plotė tė Ēeshtjes sonė kombėtare.

Karta e nacionalizmit jo vetėm qė nuk e pengon, por i hap rrugėn Shqipėrisė pėr nė Europė, sepse integrimi ynė nė strukturat euro-atlantike mund tė bėhet vetėm si Komb, dhe jo kėshtu, tė copėtuar nė pesė shtete. Nė kuadėr tė zgjidhjes sė Ēeshtjes Kombėtare, PLL do tė mbėshtesė me tė gjitha forcat Ēeshtjen e drejtė Ēame, deri nė fund dhe pavarėsisht nga kosto politike e kohėzgjatja".

Mė pas, nė konteksin e raporteve midis aleatėve opozitarė, z.Spahiu theksoi se "PLL nuk ka hyrė nė politikė pėr tė qenė vasale brenda sė Djathtės. Ajo do tė pranojė vetėm partneritet - sepse PLL nuk ėshtė parti anonime, por parti qė ka bėrė historinė e Shqipėrisė moderne, dhe qė ka krijuar e para traditėn e shtetformimit qė ne trashėgojmė". "Tė pėrgatitemi pėr 20 Marsin, pėr njė pjesėmarrje sa mė masive nė Protestėn qė do tė zhvillohet nė kryeqytet dhe qė do tė shėnojė fillimin e pėrmbysjes sė qeversiė Nano", - e mbylli fjalėn e tij kreu legalist.

***

Mė pas vijuan pyetje-pėrgjigjet dhe diskutimet, tė cilat evidentuan dobėsitė, mangėsitė, problemet ekzistuese dhe kontributet personale e kolektive tė legalistėve elbasanas.

Nė diskutimin e tij, nė pėrgjigje tė kritikave, zoti Shpėtim Myftaraj deklaroi se nuk e pranonte akuzėn se kish bėrė fushatė pėr socialistin Hysen Domi. "Nė PLL kam aderuar dhe kontribuar me dėshirė, nuk kam pėrfituar asgjė dhe as kam synuar pėr pėrfitime personale", u shpreh Myftaraj.

Nė diskutimin e tij, i pėrndjekuri politik Mentor Cako, kėrkoi "pėrkushtim dhe sakrifica pėr forcimin e Degės dhe rritjen e rezultateve".

Pas zotit Cako, diskutanti Osman Dauti theksoi: "Kemi punuar aq sa kemi patur mundėsi, dhe fushata jonė ka qenė e vėshtirė kryesisht pėr shkak tė mungesės sė fondeve". "Ata drejtues qė nuk kanė punuar e kontribuar, nuk kanė tė drejtė tė kandidojnė e tė zgjidhen nė forumet drejtuese, ēka do tė thotė se duhen zgjedhur vetėm ata qė punojnė", - e mbylli diskutimin e tij zoti Dauti.

Nė diskutimin qė pasoi, sekretari i Marrėdhėnieve me Publikun nė Degėn e PLL Elbasan, zoti Selman Ēili, ndėr tė tjera, theksoi: "Pas zgjedhjeve tė kaluara, tė konferencės V-tė, ku kryetar doli zoti Ēala, fillimisht patėm mirėkuptim, por mė pas filluan mosmarrėveshjet dhe vetėkėnaqėsia, deri nė spostime tė drejtuesve. Personalisht, gjatė fushatės kam kontribuar nė komunat Labinot dhe Shirgjan. Rezultatet e dobėta janė pasojė e moskoordinimit tė punės midis nesh. Shpresoj qė kjo konferencė ta ndryshojė gjendjen, dhe drejtuesit e zgjedhur prej saj tė vihen nė pozita pune", - e mbylli fjalėn e tij zoti Ēili.

Nė diskutimin e tij, kryetari i seksionit Labinot-Fushė, zoti Mehmet Murati, theksoi se pėrveē zonės sė tij kish punuar nė Labinot-Mal dhe Shmil. "Nė Godolesh-Mengel mora mbi 200 vota", - theksoi ndėr tė tjera z.Murati, duke ia lėnė radhėn pėr diskutim veteranit legalist Xhemal Berisha, i cili theksoi se "... nė Degė ekzistojnė probleme qė duhen tejkaluar e kapėrcyer". "Nė punėn time si kryetar i Senatit tė Degės, kam synuar qė jo vetėm tė kontribuoj pėr zgjedhjet, por edhe tė hedh bazat pėr struktura sa mė tė forta dhe rezultate sa mė tėė larta nė tė ardhmen".

***

"Rezultatet janė pasqyrė pėr punėn e dobėt qė kemi bėrė", - tha nė fjalėn e tij legalisti i njohur elbasanas, zoti Gazmir Mehmeti.

Mė pas e mori fjalėn anėtari i Komitetit Drejtues, intelektuali legalist dhe ish-sekretari i Degės sė PLL, zoti Dashamir Qorri, i cili nėnvizoi se "dobėsitė nė kėtė Degė vijnė nga drejtimi pa cilėsi e vizion, si edhe nga monopolizimi i kompetencave dhe i punės". "Neve i anashkalojmė dobėsitė, tė metat dhe frymėn e kritikės. Raporti ishte i dobėt dhe nuk e pasqyroi gjithė veprimtarinė e partisė, sidomos nė dy vitet e para. Komiteti ynė Drejtues nuk ka ditur tė bėjė analiza dhe tė nxjerrė konkluzione. Fryma e komunikimit midis nesh, stili dhe metoda e punės - janė tejet tė dobėta dhe jo rezultative. Raportet tona me intelektualėt, Rininė dhe Gruan - janė gjithashtu tė dobėta dhe tė zbehta", - e mbylli fjalėn e tij zoti Qorri, pėr t'ia lėnė radhėn e diskutimit anėtarit tė Komitetit Drejtues, zotit Agim Shabani, i cili mbėshteti diskutimin e parafolėsit dhe theksoi se "nė shumė raste interesat personale, egoja dhe ambicjet, janė vėnė mbi interesat e partisė, dhe kjo ka ndikuar negativisht nė rezultate". "Ne jemi shkėputur nga baza dhe pėr kėtė arsye kemi shkatėrruar rezultatet e punės", - e mbylli diskutimin e tij zoti Shabani.

***

Pas z.Agim Shabani e mori fjalėn nėnkryetari i PLL zoti Murat Basha, i cili theksoi: "Kam qenė i ngarkuar nga kryesia e partisė pėr tė mbuluar Degėn tuaj dhe pėr kėtė arsye kam ardhur kaq shpesh sa e ndjeja veten pjesė e juaja. Rezultati prej 1309 votash qė ju morėt nė zgjedhjet e 12 tetorit, ėshtė mė i mirė se rezultatet e kėsaj Dege nė tė kaluarėn por, megjithatė, ky rezultat duhet vlerėsuar si i dobėt. Para se ēdokush prej nesh t'u kėrkojė llogari tė tjerėve, duhet tė fillojė nga vetja. Analiza ka vlerė vetėm kur fillon nga vetja. Neve nuk na takon t'u shmangemi vėshtirėsive dhe tė vėrtetave. Askush nga diskutantėt parafolės nuk tha sesi duhet punuar pėr tė afruar nė PLL gratė, rininė e intelektualėt, si dhe pėr tė shtuar radhėt e anėtarėve dhe simpatizantėve.

Sherret largojnė njerėzit. Idealet dhe parimet shėndrijnė mė shumė aty ku mungojnė.

Me rezultatet qė kemi arritur, jemi larg idealeve. Ne kemi heronj dhe martirė qė na kėrkojnė llogari pėr idealet e tyre tė mbetura nė mes, dhe ne duhet t'u pėrgjigjemi atyre dhe veprės qė na lanė pas duke u shėrbyer idealeve. Kandidatėt duhet tė dalin sot, para jush, me platforma konkrete dhe afate, pra me objektiva kohorė dhe rezultate tė pėrcaktuara qartė.

Ka ardhur momenti qė, tė gjithė, duhet tė shtrydhim rezervat e tė shfrytėzojmė maksimalisht kapacitetet intelektuale, drejtuese e menaxhuese - pėr tė servirur zgjidhje dhe vizione qė i shėrbejnė sė ardhmes.

Alternativat dhe idetė duhet tė jenė konkrete dhe t'i pėrngjajnė njė kontrate me elektoratin. PLL ėshtė e vetmja parti shqiptare qė ka parime tė rrepta konservatore e qė mbi gjithēka vė Atdheun, Kombin, traditėn zakonore e shtetformuese - qė fokusohen tek njeriu shqiptar dhe familja. Prandaj puna pėr idealet legaliste dhe alternativėn mbretėrore do tė kurorėzohen me sukses - sepse ėshtė punė dhe kontribut pėr ju dhe familjet tuaja", - e mbylli diskutimin e tij nėnkryetari legalist.

***

Pas z.Basha e mori fjalėn kryetari i Kėshillit Kombėtar dhe njėkohėsisht kryetar i Degės sė PLL Korēė zoti Nebi Ganellari, i cili theksoi: "Ju legalistėt elbasanas jeni bij tė familjeve mė tė shkėlqyera nacionaliste tė kėsaj treve. Problemet tuaja nuk janė vetėm tek ju. Askujt nga ne nuk i lejohet tė thotė 'duhet', por tė tregojė me shembullin e tij sesi bėhet dhe tė bėjė atė qė thotė. Unė e di se puna nė bazė ėshtė e vėshtirė.

Demokracia e brendshme dhe disiplina e kufizojnė njėra-tjetrėn, dhe ashtu, nė drejtpeshim, e forcojnė partinė. Disiplina duhet tė nėnkuptojė detyrimet statutore, dhe ato nuk duhen injoruar kurrsesi. Elbasani ėshtė trevė me tradita tė shkollimit dhe me kapacitete tė larta intelektuale.

Kėtu nė Elbasan ekziston njė copėz Ēamėrie e njė copėz Kosove, qė barten nga komunitetet ēame e kosovare dhe nga idealet nacionaliste tė legalistėve e antikomunistėve, tė cilėt kanė nė zemėr Flamurin dhe Kombin.

Pikė kyēe e garancisė pėr struktura tė forta dhe rezultate tė larta, ėshtė cilėsia e Komitetit Drejtues qė ju do tė zgjidhni, e ku duhet tė pėrzgjidhen elementėt mė tė mirė. Njė parti politike nuk mund tė ketė fuqi pa intelektualė, pa tė rinj dhe pa pjesėmarrje masive tė gruas.

Ne kemi tė drejtė morale, si e djathtė historike e bashkėkohore brenda sė Djathtės, dhe kjo ėshtė garanci pėr rikthimin e shpresės tek shqiptarėt", - e mbylli fjalėn e tij zoti Ganellari.

***

Mė pas u kalua nė pikėn e fundit tė rendit tė ditės - qė ishin zgjedhjet pėr kryetarin e Degės dhe Komitetin Drejtues. Fillimisht, si kandidatė pėr kryetar tė Degės paraqitėn platformat e tyre dhe kandiduan zotėrinjtė Bujar Ēala, Selman Ēili dhe Muhamet Xhemalollari.

Pas zgjedhjes nga salla tė komisionit tė votimeve, tė pėrbėrė prej pesė vetėsh, kandidati Muhamet Xhemalollari u tėrhoq, duke lėnė nė garė zotėrinjtė Ēili e Ēala.

Pas votimit tė 61 delegatėve, komisioni i votimeve konkludoi dhe shpalli fitues zotin Bujar Ēala me 53 vota, pėrkundrejt 8 votave tė kandidatit alternativ zotit Selman Ēili. (46 - 7).

Ndėrsa lidhur me pėrzgjedhjen e Komitetit Drejtues, pėr vetė specifikat lokale, numrin e madh tė komunave (nėndegėve) dhe shtrirjen e theksuar territoriale - u vendos qė numri i anėtarėve tė jetė sa mė i madh dhe pėrzgjedhja e tyre tė bėhej me konsensus, konform njė liste tė hartuar e miratuar mė parė nė mbledhjen pėrgatitore qė Komiteti Drejtues kish bėrė pėr konferencėn. Kjo listė u miratua njėzėri nga delegatėt konform statutit, dhe kėshtu, me konsensus tė plotė u zgjodh Komiteti i ri Drejtues.

Menjėherė pas miratimit tė Komitetit Drejtues, u zhvillua mbledhja e parė e tij nėn drejtimin e zotit Bujar Ēala, nga ku u propozuan dhe u miratuan dy nėnkryetarėt e Degės ... si dhe sekretari i Marrėdhėnieve me Mediat dhe Publikun, zoti Muhamet Xhemalollari.

Komiteti Drejtues ra njėzėri nė konsensus edhe pėr kandidaturėn pėr sekretar tė Degės, duke i propozuar kryesisė sė partisė zotin Zenel Musollari, i cili gėzon tė gjitha aftėsitė dhe pėrvojėn pėr ta kryer kėtė detyrė (tė cilėn e kish kryer me pėrkushtim dhe cilėsi edhe gjatė mandatit tė kaluar".

Kjo konferencė shėnoi suksesin e radhės tė PLL - si konferencė model pėr nga niveli i debatit, shkalla e organizimit, platformat dhe vizioni i kandidatėve, si dhe pėr nga cilėsia e Komitetit Drejtues dhe e strukturave tė tjera drejtuese.

Korresp. i "Atdheu"

 

MONARKIA

Pėrpjekjet e polakėve pėr tė rikthyer kujtimin e lavdishėm tė mbretėrve tė tyre

Polonia: kujtime mbretėrore nė zemėr tė Europės

Adam Zamoyski

Nėse propozimi i monarkisė kushtetuese i periudhės sė Iluminizmit do tė kishte qenė pranuar, i gjithė kursi historik i Europės do tė kishte qenė ndryshe

Kur komunistėt morėn pushtetin nė Poloni fill pas Luftės sė Dytė Botėrore, ata ishin tė dėshiruar pėr ēfarėdo copėze legjitimiteti. Si pėrfundim, ata shkuan prapa deri nė shekullin e dhjetė, te dinastia e parė e Polonisė, Piastėt, pėr tė marrė njė simbol atdheu dhe kombėsie, rreth tė cilit tė ngrinin republikėn e tyre popullore.

Eshtė shumė e habitshme, por Polonia ėshtė formuar dhe ėshtė vendosur nė hartėn e Kristianitetit prej Piastėve nė vitin 966. Mbretėria ishte copėtuar disa herė, dhe mund ta kishte gėlltituar Bohemia ose ndonjėri prej shteteve gjermane, nėse nuk do tė kishte qenė nė fuqi ajo dinasti. Nėn tė fundmin e Piastėve, Kazimierz i Madh (1333-1370), vendi lulėzoi si asnjėherė mė pėrpara dhe rrallė ndonjėherė deri mė sot.

Pas kėtij momenti, Polonia u bė pjesė e njė bashkimi dinastik nėn Jagiellons-ėt e Lituanisė, tė cilėt e rritėn si pėrmasa mė tepėr se dyfishin e saj dhe po ashtu edhe nė pikėpamje tė forcės. Por dinastia Jagiellon u zhduk dy shekuj mė vonė, dhe polakėt u detyruan tė fillonin me i zgjedhė mbretėrit e tyre.

Kjo monarki e zgjedhur, e cila zgjati nė 1572-1795, ishte nė fakt njė sistem presidencial. Ai kishte avantazhet e tij, por ato zhvlerėsoheshin e humbnin peshė nga konsekuencat negative tė tij. Ai nuk siguronte vazhdimėsi dhe stabilitet, tė cilat ishin esenciale pėr shkak tė strukturės sė Polonisė e cila ishte multietnike dhe multifetare, dhe po ashtu nuk siguronte liri tė gjerė qytetare. Shumica e mbretėrve nuk bėnin ndonjė gjė mė tepėr sesa ushtronin pushtetin qė kishin, dhe pak prej tyre mendonin tė investonin fonde dhe kohė nė projekte afatgjata ose zhvilluese pėr tė ardhmen. Polonia u bė njė shtet me njė politikė tė pafuqishme.

Nė tentativė tė fundit pėr tė shpėtuar shtetin, njė grup aristokratėsh tė iluminuar dhe patriotė, hartuan njė kushtetutė tė re liberale mė 1791, e cila ishte pėrshėndetur botėrisht si njė frut i madh i Iluminizmit. Ajo ishte e bazuar nė rikthimin e njė monarkie tė fortė tė pėrcaktuar nė kushtetutė dhe tė trashėgueshme sipas modelit anglez. Duke iu frikėsuar njė rilindjeje tė Polonisė, Rusia, Prusia dhe Austria dėrguan ushtritė e tyre dhe e ndanė tokėn e Polonisė ndėrmjet veti.

Nėse ajo kushtetutė do tė lejohej tė merrte jetė, s'ka asnjė dyshim se nė shekullin e 19, Polonia do ishte bėrė njė avanpost (vend i pėrparuar) i liberalizmit dhe progresit ekonomik nė Europėn Qendrore. Ajo do ta kishte bėrė tė pamundur pėr Rusinė cariste kundėrshtimin e reformave, dhe brenda gjasave do tė bėnte qė Prusia kurrė mos ta fitonte atė superioritet qė pati nė Gjermani. Historia e tė gjithė regjionit, (dhe prandaj e gjithė botės), do tė kishte qenė totalisht e ndryshme.

Ndėrmjet kujtimit dhe dėshirės

Polakėt nuk janė shumė tė respektueshėm si natyrė. Ata kanė treguar gjithmonė instinkte agresive barazitiste. Pėrveē faktit qė nuk ka kandidatė tė mundshėm, nė Poloninė e sotme nuk mund tė shtrohet mė ēėshtja e rivendosjes sė monarkisė. Por megjithatė, ata ende vazhdojnė tė mendojnė pėr vendin e tyre dhe tė shkuarėn e tij nė lidhje me ata qė kanė mbretėruar aty. Periudha historike dhe stile jete janė tė pėrcaktuara prej sundimtarėsh tė veēantė, mbretėr dhe mbretėresha dalin nė pah ndėrmjet heronjve tė tyre kombėtare dhe pėrdoren nėpėr emra cigaresh apo pijesh. Mauzoleumi i Krakow-ės vizitohet masivisht. Dhe kur mė sė fundi, paraja komuniste u ndėrrua mė 1990-ėn, vetėm mbretėr dolėn nėpėr kartėmonedhat e reja.

Dhe diēka mė tepėr pėr kėtė pikė: shumica e polakėve e kanė tė qartė se rrėnimi i stabilitetit edhe unitetit kombėtar, tė cilėt ēuan nė ndarjen dhe gjithė fatkeqėsitė e mėpasme, ishin rezultati i drejtpėrdrejtė i mungesės sė njė pushteti tė fortė monarkik, dhe jo pėr shkak tė njė soditjeje tė shkurtėr qė iu bė modelit anglez.

Publikuar nė "openDemocracy Ltd." nė vitin 2003.

Marrė nga www.opendemocracy.net

Pėrktheu: Neritan Kolgjini

 

HISTORIA

Njė tjetėr botim shkencor pėr jetėn dhe aktivitetin e Mbretit Zog i Parė

Jason Tomes: Ju tregoj pėr Mbretin e shqiptarėve

"Mbaj mend se historia qė paraqitej nė Muzeun Historik Kombėtar nė Tiranė, kėrcente me tė shpejtė nga viti 1912 nė vitin 1941. Nuk kishte as edhe njė imazh tė vetėm tė Mbretit Zog, edhe pse sheshi 'Skėnderbej' ku ngrihej Muzeu, ishte ndėrtuar pikėrisht nė kohėn e tij"

Edhe njė tjetėr botim i cilėsisė sė lartė pėr jetėn dhe aktivitetin e Mbretit Zog. Para disa ditėsh, historiani britanik Jason Tomes ka nxjerrė nė dritė njė prej veprave mė autoritative pėr Mbretin Zog. Kjo vepėr, tashmė, ėshtė futur nė fondin kryesor tė studiuesve perėndimorė pėr Shqipėrinė e Monarkinė Shqiptare e posaēėrisht pėr Mbretin Zog. Vepra ėshtė konceptuar pikėrisht pėr t'iu drejtuar njė auditori tė tillė tė huaj dhe kėtė e pohon vetė autori i cili shprehet nė njė intervistė tė botuar nė revistėn "Klan" (21 shkurt 2004) se doja tė bėja "njė pėrmbledhje tė lexueshme pėr karrierėn e tij tė pazakontė, tė pėrēoja diēka nga atmosfera e mbretėrisė sė paraluftės dhe t'i tregoja lexuesit anglishtfolės edhe njė tjetėr histori, veē asaj qė ata njohin nga Shqipėria...". Mė tej ai thekson se "Nė Shqipėri, njė kėrkim thelbėsor pėr epokėn e Zogut, ėshtė ende nė fazėn fillestare. Ka kaq shumė gjėra qė nuk janė zbuluar. Unė jam anglez dhe njė nga qėllimet e librit tim ishte padyshim ta bėja Shqipėrinė parakomuniste, tė pranueshme dhe tė kuptueshme pėr tė huajt."

Si nxitje pėr kėtė libėr kishte shėrbyer njė ide e tija pėr tė shkruar pėr disa udhėheqės tė vendeve tė Europės Juglindore. Ai shprehet se "kur nisa kėrkimet mbi Zogun, me idenė pėr tė shkruar njė kapitull pėr tė, zbulova se sa e vėshtirė ishte tė gjej informacion tė vėrtetė pėr historinė shqiptare. Mjaft libra pėr Ballkanin, nė mėnyrė tė dukshme e kishin injoruar Shqipėrinė, tė tjerė akoma bėnin njė pėrshkrim tė pėrciptė dhe tė pastudiuar mirė. Pse ndodhte kjo? Ishte njė hendek i dukshėm qė duhej mbushur," shprehet Tomes nė intervistė. Dhe kėshtu, duke kėrkuar pėr mbretin e Shqiptarėve, nė vend tė njė kapitulli, doli njė libėr mė vete, i cili u botua para disa javėsh nga New York University Press. "Njė libėr 300 faqesh ku ishte mjat e vėshtirė tė fusja gjithė ēfarė doja tė thoja", shprehet Jason Tomes.

Nė intervistėn pėr revistėn "Klan" z.Tomes tregon se ka vizituar mes njėqind vėshtirėsish shtetin shqiptar tė kohės sė komunizmit nė fillim tė viteve '80. Ai shprehet se "Jeta kulturore ishte e kufizuar nė ekstrem. Mbaj mend edhe se historia qė paraqitej nė Muzeun Historik Kombėtar nė Tiranė, kėrcente me tė shpejtė nga viti 1912 nė vitin 1941. Nuk kishte as edhe njė imazh tė vetėm tė Mbretit Zog, edhe pse sheshi 'Skėnderbej' ku ngrihej Muzeu, ishte ndėrtuar pikėrisht nė kohėn e tij."

Pyetjes sė ē'vend zė Zogu nė historinė e Shqipėrisė historiani Tomes i pėrgjigjet: "Padyshim ai ishte njė nga themeluesit e shtetit modern shqiptar.... Si Ahmet Zogolli ai bėri njė punė shumė tė ēmueshme nė postin e Ministrit tė Brendshėm nė Qeverinė Provizore qė i ktheu Shqipėrisė pavarėsinė nė vitin 1920. Nė rolin e kreut tė shtetit, nga viti 1925 deri nė vitin 1939, arritja e tij thelbėsore ishte ruajtja e kombit brenda kufijve shtetėrorė. U desh njė kohė e gjatė pėr tė bindur komunitetin ndėrkombėtar se shqiptarėt kishin tė drejtėn tė formonin shtet. Mbrojtja kombėtare nuk ishte detyrė e lehtė!" thotė Tomes.

Nė fund tė intervistės ai shprehet se "Pas 5 vjetėsh qė kam punuar pėr Zogun, nuk besoj se do tė mund ta humb ndonjėherė interesin pėr vendin e tij tė jashtėzakonshėm".

Autori z.Jason Tomes ka lindur nė Swanage, Dorset, nė bregun jugor tė Anglisė nė vitin 1966. Nė universitetin e Oxford-it ai studioi pėr politikė, filozofi dhe mė pas ekonomi nė Merton College dhe e pėrfundoi doktoraturėn pėr marrėdhėniet ndėrkombėtare nė Neuffield College. Ka dhėnė mėsim nė universitetet e Polonisė dhe pėr dy vjet ka ndihmuar nė botimin e njė pėrmbledhjeje me fjalime tė Margaret Thatcher.

N.K.

 

DOSSIER

Ju tregoj Greqinė dhe PASOK-un (3)

Aktet e dukshme tė antiamerikanizmit tė Papandreut

Robert D. Kaplan

Vijon nga numri i kaluar

Gjithmonė mė kanė magjepsur lidhjet e ngushta e vėllazėrore tė Papandreut me kėtė takėm kriminelėsh me kollaro, tė cilėt kishin pirė dhe kėmbyer gjak me njėri-tjetrin, dhe mes tė cilėve Andrea ishte personi mė i sofistikuar.

Papandreu kėrkonte t'i thureshin lavde dhe, nė njėfarė mėnyre i kish merituar ato nėpėrmjet njė aftėsie tė rrallė pėr tė depėrtuar, pėr tė dominuar e manipuluar mjedise sociale thellėsisht tė ndryshme.

Pas zgjedhjes sė Papandreut si kryeministėr, mė 1981, ai mori pėrgėzime pėr njohjen e Lėvizjes Komuniste tė Rezistencės gjatė LDB dhe pėr lejen qė u dha ish-guerrilasve komunistė tė Luftės Civile greke pėr t'u kthyer nė atdhe pas ekzilit tė gjatė.

Nė vitin 1982, i plotfuqishmi kuazi-diktator, Andreas Papandreu, e ndėrpreu plotėsisht ndjekjen e sesioneve tė parlamentit, dhe pasi pushoi nga puna njė numėr ministrash tė pakėnaqur nga metodat dhe harbutėria e tij e drejtimit - i shtoi stafit tė vet personal afro 80 kėshilltarė. Kėto veprime e shkėputėn atė nga qeveria dhe baza e PASOK-ut. Tani asgjė nuk mund ta pengonte Andreas-in tė sundonte me grusht tė hekurt pėrmes rrethit tė vet tė ngushtė.

Nė vitet qė i paraprinė sundimit absolut tė tij, Papandreu kishte spastruar qindra anėtarė tė PASOK-ut nga partia - nėn pretekstin se kishin "devijuar". Cilido qė vinte nė dyshim gjykimin e tij pėr ēfarėdolloj gjėje, pėrjashtohej.

Kur Papandreu u zgjodh pėr herė tė parė, shumė anėtarė tė PASOK-ut menduan se kjo parti do tė drejtohej demokratikisht, por kjo nuk ndodhi.

Kur Aristidh Bulukos, deputet i PASOK-ut, e kundėrshtoi Papandreun pėr njė dekret lidhur me reformėn zgjedhore - u pėrjashtua me shkelma nga PASOK-u.

Kur Stathis Panagulis (zėvendės-ministėr i Brendshėm), e kritikoi Papandreun se "nuk i kishte mbajtur disa prej premtimeve tė bėra nė fushatėn zgjedhore", edhe ai u pėrjashtua zyrtarisht nga partia. Mė pas Papandreu e akuzoi Panagulis-in publikisht pėr "tradhti dhe konspiracion". Televizioni dhe radio shtetėrore, nė mėnyrė tė pėrsėritur transmetonin vetėm akuzat e Papandreut dhe injoronin pėrgjigjet e Panagulis-it.

Kritikėt e politikave tė tij personale cilėsoheshin "heretikė", thėnė ndryshe, "apostatė" - term qė vinte nga mesjeta bizantine, ku perandorėt qė pretendonin se sundonin mbi bazėn e sė Drejtės Hyjnore - i etiketonin "apostatė" kundėrshtarėt e tyre.

Pėrjashtimet vazhduan gjatė gjithė viteve tė sundimit tė Papandreut, dhe mėnyra ishte gjithmonė e njejtė. Pas pėrjashtimit tė ndonjė anėtari - mediat pro dhe ato tė PASOK-ut fillonin linēimin e viktimave tė radhės.

Nė vitin 1983, mediat zyrtare akuzuan pėr "mashtrim dhe evazion fiskal" Jorgo Cacos-in, drejtor ekzekutiv i njėrės nga kompanitė e prodhimit tė Ēimentos (eksportuesja mė e suksesshme e Greqisė). Duke pėrdorur si pretekst njoftimet e shtypit, qeveria e Papandreut e shtetėzoi kėtė kompani. Brenda tre vjetėsh, nėn administrimin e papandreistėve, kompania humbi 52 milionė dollarė, ndėrkohė qė gjatė viteve qė paraprinė kėtė shtetėzim, kjo kompani e kishte 25 milionė $ fitimin vjetor tė regjistruar.

Nėn Papandreun lajmet televizive u kthyen nė paradė fjalimesh, inagurimesh dhe prerjesh tė shiritave me gėrshėrėt e Shefit tė Madh e tė plotfuqishėm.

Terroristėt-guerrilas, qė nga kontrasėt nikaraguajanė e deri tek genocidistėt komunistė afrikanė, portretizoheshin nga Andrea dhe mediat e tij si "luftėtarė tė lirisė".

Kur njė oficer i marinės amerikane u vra nė Athinė nga atentatorė terroristė, gazetat e PASOK e etiketuan vrasjen si njė "konspiracion tė CIA-s", duke akuzuar se ajo e vrau vetė njeriun e vet "nė njė pėrpjekje tė llogaritur mirė nė kohė, pėr tė krijuar ndjenja anti-greke nė SHBA".

Nė mitingjet qė transmetoheshin edhe nga televizioni, Papandreu deklaronte se "Amerika ėshtė metropoli i imperializmit" dhe se "bazat amerikane nė Greqi ishin baza vdekjeje".

Asokohe Papandreu udhėtonte nė vendet e Bllokut Komunist Lindor - si nė shtėpinė e vet. Gjatė njė vizite nė Poloni, Papandreu e cilėsoi "Solidarnost"-in si "tė rrezikshėm dhe antikushtetues".

Nė kohėn e sundimit tė tij, kompanitė shtetėrore greke u shisnin armė palėve ndėrluftuese gjatė konfliktit Iran-Irak dhe Ruanda-Burundi.

Kur nė Athinė zhvilloheshin simpoziume kushtuar Paqes, Papandreu gjente rastin tė vizitonte Ēausheskun dhe tė diskutonte me tė njė "Plan tė Pėrbashkėt Paqeje pėr Europėn".

Kur Papandreu erdhi nė fuqi, me urdhėr tė veēantė e shkriu njėsinė e posaēme anti-terror tė policisė, e cila merrej me hetimin e grupit terrorist "17 Nėntori". Ky grup, gjatė gjithė sundimit tė Papandreut mbeti organizata terroriste mė enigmatike dhe mė e pamundur pėr t'u hetuar. Ky stimulim indirekt e trimėroi grupin qė, natėn e Krishtlindjeve tė vitit 1975, vrau me atentat shefin e zyrės sė CIA-s nė Greqi, Riēard Uelsh. Terroristėt e kėtij grupi e pranuan autorėsinė dhe deklaruan shprehimisht se "me kėtė akt synonin tė ndėshkonin amerikanėt pėr qėndrimet e tyre imperialiste kundėr Greqisė". Vrasja e Uelsh-it pėrcaktoi modelin e atentateve ndaj viktimave tė radhės. Kėshtu e pėsoi edhe njė oficer i marinės ushtarake amerikane nė nėntor tė vitit 1983, atentati kundėr tė cilit pėrkonte me 10-vjetorin e krijimit tė organizatės "17 Nėntori".

Nė marsin e vitit 1984 u masakrua me atentat nėpunėsi i ambasadės angleze Kenet Uajt, sėbashku me ndihmėsin e tij grek.

Asokohe, terroristėt libianė shoqėroheshin me eskorta tė policisė greke gjatė marshimeve nė Athinė dhe mbanin hapur pistoleta dhe bomba nė brez.

Kėta vrasės eleminuan nė tė gjithė Greqinė dhjetėra disidentė libianė qė ishin kundėr Gedafit dhe gjithmonė dosjet e atentateve mbylleshin nga policia greke me arsyetimin "larje hesapesh personale". Terroristėt sirianė filluan tė vrasin anėtarė tė OĒP dhe grupi terrorist "Abu Nidal" kishte hapur kompaninė e eksport-importit "Al noor" nė Athinė, prej nga realizoheshin operacionet e trafikut tė armėve nė tė gjithė Mesdheun.

Kur nė vitin 1983 zbulimi amerikan dhe ai britanik identifikuan njė terrorist arab, agjenti amerikan qė merrej me hetimin u pėrzu nga Greqia, ndėrsa terroristi u muar nėn mbrojtje nga policia. Administratės sė Reganit iu desh tė djersinte pėr ta bindur Papandreun qė tė forconte masat e sigurimit nė aeroportin e Athinės dhe luftėn kundėr terroristėve.

Nė fund tė vitit 1985, terroristė arabė tė armatosur rrėmbyen njė avion tė linjės Egypt-Air, tė nisur nga Athina dhe e detyruan tė ulej nė Maltė, ku vranė 60 pasagjerė tė pafajshėm.

Mė 1986, nė Athinė shpėrthyen njėzet bomba, katėr prej tė cilave u morėn pėrsipėr nga "17 Nėntori", qė kish filluar tė vriste jo vetėm amerikanė por edhe figura politike dhe biznesmenė tė shquar grekė. Pėrveē "17 Nėntorit", armata e terroristėve grekė brenda njė kohe tė shkurtėr u plotėsua me grupe qė kishin emra tė ēuditshėm, si "Rosat e egra tė qytetit"; "Grupi Anarkist i nihilistėve ikonoklastė" dhe "Lufta Revolucionare".

Mė 28 qershor 1988 u vra me autobombė atasheu ushtarak amerikan Uilliam Nord. Trembėdhjetė ditė mė pas terroristėt vranė 9 turistė dhe plagosėn 80 tė tjerė gjatė njė sulmi kundėr tragetit grek "Qyteti i Poros".

Me kėtė rast, zėdhėnėsi i Papandreut, Sotiris Kostopulos, lėshoi akuzėn se "ky sulm ishte pjesė e njė komploti amerikan qė synonte t'i bėnte presion Greqisė pėr tė firmosur marrėveshjen pėr zgjatjen e afatit tė qėndrimit tė bazave amerikane nė territorin grek". Po atė vit, qeveria greke nxori nga burgu terroristin Osama Al Zomar, autor i atentatit me bomba dhe kallashnikovė nė njė sinagogė tė Romės, ku gjeti vdekjen njė fėmijė dyvjeēar dhe u plagosėn tridhjeteshtatė tė tjerė. Ministri i Drejtėsisė i Papandreut, Sotiris Rotis, doli menjėherė nė mbrojtje tė Zomarit.

Zbuluesit dhe gazetarėt perėndimorė asokohe arritėn tė zbulonin pikat e takimit midis terroristėve majtistė grekė dhe grupeve terroriste tė PASOK-ut.

Gjatė tėrmetit tė 13 shtatorit tė vitit 1986, gjatė tė cilit nė Kallamata gjetėn vdekjen 20 persona dhe u plagosėn treqind tė tjerė, Papandreu nuk shkoi nė vendngjarje - duke pretenduar se ishte "tepėr i zėnė me punė". Siē u muar vesh mė vonė, kryeministri 68-vjeēar kishte qenė pėr njė shėtitje tre-ditore, me jaht, sėbashku me njė stjuardesė tė kompanisė ajrore "Olympic", bukuroshen Dhimitra Liani, asokohe e martuar me njė udhėheqės tė lartė tė Partisė Komuniste-Revolucionare Maoiste tė Greqisė. Andreas-in e kishin parė tė lahej e tė vallėzonte bashkė me Lianin nė kohėn kur kombi grek jetonte ditė zie.

Pas ēeshtjes "Liani", aty nga fundi i vitit 1988 i erdhi radha "skandalit Koskotas", qė mori emrin e bankierit qė ndihmoi Papandreun pėr tė vjedhur dhe kanalizuar nė fondet e heshtura tė PASOK-ut mbi 200 milionė dollarė tė koorporatave shtetėrore. Paratė e pista tė PASOK-ut pėrdoreshin pėr tė blerė mediat qė kritikonin Papandreun; pėr tė mbyllur gojėn e grave tė divorcuara prej tij dhe fėmijėve tė lėnė rrugėve, si edhe pėr tė shpėrblyer zyrtarė e qeveritarė pėr punėt e pista qė kryenin.

Me urdhėr tė Andreas, shėrbimet sekrete filluan tė pėrgjonin telefonat e armiqve politikė tė kryeministrit. Kur zyrtarė tė lartė u akuzuan pėr vepra penale gjatė tė cilave rezultoi se Papandreu ishte bashkėfajtor me ta, ky nuk pranoi tė dėshmonte nė gjyq dhe akuzat i quajti "komplot nga forcat e errėta tė reaksionit dhe nga qarqe tė huaja qė synonin tė destabilizonin Greqinė".

"I vetmi regjim i suksesshėm fashist i Greqisė, ka qėnė ai i Andreas Papandreut", - shkruante studiuesi greko-amerikan Aristidh Karacas nė vitin 1990. Sipas tij "as regjimi ushtarak i Jorgo Metaksa (1936-1941), apo Junta Ushtarake (1967-1974), nuk kishin bėrė kaq krime dhe zullume sa Papandreu dhe njerėzit e tij".

***

Papandreu ka qenė fantazma mė origjinale e Ballkanit, e cila lėvrinte diku nė thellėsitė e sė kaluarės mė tė errėt.

Kurrė nuk do t'i harroj momentet kur Papandreu ulėrinte hipur mbi podium, para pėrkrahėsve tė vet histerikė, me duart e shtrira pėrpara - si tė ishte vetė Jezu Krishti.

Fund

Ju tregoj Greqinė dhe PASOK-un (3)

Aktet e dukshme tė antiamerikanizmit tė Papandreut

Robert D. Kaplan

 

 

Kur Papandreu erdhi nė fuqi, me urdhėr tė veēantė e shkriu njėsinė e posaēme anti-terror tė policisė, e cila merrej me hetimin e grupit terrorist "17 Nėntori". Ky stimulim indirekt e trimėroi grupin qė, natėn e Krishtlindjeve tė vitit 1975, vrau me atentat shefin e zyrės sė CIA-s nė Greqi, Riēard Uelsh. Terroristėt e kėtij grupi e pranuan autorėsinė dhe deklaruan shprehimisht se "me kėtė akt synonin tė ndėshkonin amerikanėt pėr qėndrimet e tyre imperialiste kundėr Greqisė".

 

Vijon nga numri i kaluar

Gjithmonė mė kanė magjepsur lidhjet e ngushta e vėllazėrore tė Papandreut me kėtė takėm kriminelėsh me kollaro, tė cilėt kishin pirė dhe kėmbyer gjak me njėri-tjetrin, dhe mes tė cilėve Andrea ishte personi mė i sofistikuar.

Papandreu kėrkonte t'i thureshin lavde dhe, nė njėfarė mėnyre i kish merituar ato nėpėrmjet njė aftėsie tė rrallė pėr tė depėrtuar, pėr tė dominuar e manipuluar mjedise sociale thellėsisht tė ndryshme.

Pas zgjedhjes sė Papandreut si kryeministėr, mė 1981, ai mori pėrgėzime pėr njohjen e Lėvizjes Komuniste tė Rezistencės gjatė LDB dhe pėr lejen qė u dha ish-guerrilasve komunistė tė Luftės Civile greke pėr t'u kthyer nė atdhe pas ekzilit tė gjatė.

Nė vitin 1982, i plotfuqishmi kuazi-diktator, Andreas Papandreu, e ndėrpreu plotėsisht ndjekjen e sesioneve tė parlamentit, dhe pasi pushoi nga puna njė numėr ministrash tė pakėnaqur nga metodat dhe harbutėria e tij e drejtimit - i shtoi stafit tė vet personal afro 80 kėshilltarė. Kėto veprime e shkėputėn atė nga qeveria dhe baza e PASOK-ut. Tani asgjė nuk mund ta pengonte Andreas-in tė sundonte me grusht tė hekurt pėrmes rrethit tė vet tė ngushtė.

Nė vitet qė i paraprinė sundimit absolut tė tij, Papandreu kishte spastruar qindra anėtarė tė PASOK-ut nga partia - nėn pretekstin se kishin "devijuar". Cilido qė vinte nė dyshim gjykimin e tij pėr ēfarėdolloj gjėje, pėrjashtohej.

Kur Papandreu u zgjodh pėr herė tė parė, shumė anėtarė tė PASOK-ut menduan se kjo parti do tė drejtohej demokratikisht, por kjo nuk ndodhi.

Kur Aristidh Bulukos, deputet i PASOK-ut, e kundėrshtoi Papandreun pėr njė dekret lidhur me reformėn zgjedhore - u pėrjashtua me shkelma nga PASOK-u.

Kur Stathis Panagulis (zėvendės-ministėr i Brendshėm), e kritikoi Papandreun se "nuk i kishte mbajtur disa prej premtimeve tė bėra nė fushatėn zgjedhore", edhe ai u pėrjashtua zyrtarisht nga partia. Mė pas Papandreu e akuzoi Panagulis-in publikisht pėr "tradhti dhe konspiracion". Televizioni dhe radio shtetėrore, nė mėnyrė tė pėrsėritur transmetonin vetėm akuzat e Papandreut dhe injoronin pėrgjigjet e Panagulis-it.

Kritikėt e politikave tė tij personale cilėsoheshin "heretikė", thėnė ndryshe, "apostatė" - term qė vinte nga mesjeta bizantine, ku perandorėt qė pretendonin se sundonin mbi bazėn e sė Drejtės Hyjnore - i etiketonin "apostatė" kundėrshtarėt e tyre.

Pėrjashtimet vazhduan gjatė gjithė viteve tė sundimit tė Papandreut, dhe mėnyra ishte gjithmonė e njejtė. Pas pėrjashtimit tė ndonjė anėtari - mediat pro dhe ato tė PASOK-ut fillonin linēimin e viktimave tė radhės.

Nė vitin 1983, mediat zyrtare akuzuan pėr "mashtrim dhe evazion fiskal" Jorgo Cacos-in, drejtor ekzekutiv i njėrės nga kompanitė e prodhimit tė Ēimentos (eksportuesja mė e suksesshme e Greqisė). Duke pėrdorur si pretekst njoftimet e shtypit, qeveria e Papandreut e shtetėzoi kėtė kompani. Brenda tre vjetėsh, nėn administrimin e papandreistėve, kompania humbi 52 milionė dollarė, ndėrkohė qė gjatė viteve qė paraprinė kėtė shtetėzim, kjo kompani e kishte 25 milionė $ fitimin vjetor tė regjistruar.

Nėn Papandreun lajmet televizive u kthyen nė paradė fjalimesh, inagurimesh dhe prerjesh tė shiritave me gėrshėrėt e Shefit tė Madh e tė plotfuqishėm.

Terroristėt-guerrilas, qė nga kontrasėt nikaraguajanė e deri tek genocidistėt komunistė afrikanė, portretizoheshin nga Andrea dhe mediat e tij si "luftėtarė tė lirisė".

Kur njė oficer i marinės amerikane u vra nė Athinė nga atentatorė terroristė, gazetat e PASOK e etiketuan vrasjen si njė "konspiracion tė CIA-s", duke akuzuar se ajo e vrau vetė njeriun e vet "nė njė pėrpjekje tė llogaritur mirė nė kohė, pėr tė krijuar ndjenja anti-greke nė SHBA".

Nė mitingjet qė transmetoheshin edhe nga televizioni, Papandreu deklaronte se "Amerika ėshtė metropoli i imperializmit" dhe se "bazat amerikane nė Greqi ishin baza vdekjeje".

Asokohe Papandreu udhėtonte nė vendet e Bllokut Komunist Lindor - si nė shtėpinė e vet. Gjatė njė vizite nė Poloni, Papandreu e cilėsoi "Solidarnost"-in si "tė rrezikshėm dhe antikushtetues".

Nė kohėn e sundimit tė tij, kompanitė shtetėrore greke u shisnin armė palėve ndėrluftuese gjatė konfliktit Iran-Irak dhe Ruanda-Burundi.

Kur nė Athinė zhvilloheshin simpoziume kushtuar Paqes, Papandreu gjente rastin tė vizitonte Ēausheskun dhe tė diskutonte me tė njė "Plan tė Pėrbashkėt Paqeje pėr Europėn".

Kur Papandreu erdhi nė fuqi, me urdhėr tė veēantė e shkriu njėsinė e posaēme anti-terror tė policisė, e cila merrej me hetimin e grupit terrorist "17 Nėntori". Ky grup, gjatė gjithė sundimit tė Papandreut mbeti organizata terroriste mė enigmatike dhe mė e pamundur pėr t'u hetuar. Ky stimulim indirekt e trimėroi grupin qė, natėn e Krishtlindjeve tė vitit 1975, vrau me atentat shefin e zyrės sė CIA-s nė Greqi, Riēard Uelsh. Terroristėt e kėtij grupi e pranuan autorėsinė dhe deklaruan shprehimisht se "me kėtė akt synonin tė ndėshkonin amerikanėt pėr qėndrimet e tyre imperialiste kundėr Greqisė". Vrasja e Uelsh-it pėrcaktoi modelin e atentateve ndaj viktimave tė radhės. Kėshtu e pėsoi edhe njė oficer i marinės ushtarake amerikane nė nėntor tė vitit 1983, atentati kundėr tė cilit pėrkonte me 10-vjetorin e krijimit tė organizatės "17 Nėntori".

Nė marsin e vitit 1984 u masakrua me atentat nėpunėsi i ambasadės angleze Kenet Uajt, sėbashku me ndihmėsin e tij grek.

Asokohe, terroristėt libianė shoqėroheshin me eskorta tė policisė greke gjatė marshimeve nė Athinė dhe mbanin hapur pistoleta dhe bomba nė brez.

Kėta vrasės eleminuan nė tė gjithė Greqinė dhjetėra disidentė libianė qė ishin kundėr Gedafit dhe gjithmonė dosjet e atentateve mbylleshin nga policia greke me arsyetimin "larje hesapesh personale". Terroristėt sirianė filluan tė vrasin anėtarė tė OĒP dhe grupi terrorist "Abu Nidal" kishte hapur kompaninė e eksport-importit "Al noor" nė Athinė, prej nga realizoheshin operacionet e trafikut tė armėve nė tė gjithė Mesdheun.

Kur nė vitin 1983 zbulimi amerikan dhe ai britanik identifikuan njė terrorist arab, agjenti amerikan qė merrej me hetimin u pėrzu nga Greqia, ndėrsa terroristi u muar nėn mbrojtje nga policia. Administratės sė Reganit iu desh tė djersinte pėr ta bindur Papandreun qė tė forconte masat e sigurimit nė aeroportin e Athinės dhe luftėn kundėr terroristėve.

Nė fund tė vitit 1985, terroristė arabė tė armatosur rrėmbyen njė avion tė linjės Egypt-Air, tė nisur nga Athina dhe e detyruan tė ulej nė Maltė, ku vranė 60 pasagjerė tė pafajshėm.

Mė 1986, nė Athinė shpėrthyen njėzet bomba, katėr prej tė cilave u morėn pėrsipėr nga "17 Nėntori", qė kish filluar tė vriste jo vetėm amerikanė por edhe figura politike dhe biznesmenė tė shquar grekė. Pėrveē "17 Nėntorit", armata e terroristėve grekė brenda njė kohe tė shkurtėr u plotėsua me grupe qė kishin emra tė ēuditshėm, si "Rosat e egra tė qytetit"; "Grupi Anarkist i nihilistėve ikonoklastė" dhe "Lufta Revolucionare".

Mė 28 qershor 1988 u vra me autobombė atasheu ushtarak amerikan Uilliam Nord. Trembėdhjetė ditė mė pas terroristėt vranė 9 turistė dhe plagosėn 80 tė tjerė gjatė njė sulmi kundėr tragetit grek "Qyteti i Poros".

Me kėtė rast, zėdhėnėsi i Papandreut, Sotiris Kostopulos, lėshoi akuzėn se "ky sulm ishte pjesė e njė komploti amerikan qė synonte t'i bėnte presion Greqisė pėr tė firmosur marrėveshjen pėr zgjatjen e afatit tė qėndrimit tė bazave amerikane nė territorin grek". Po atė vit, qeveria greke nxori nga burgu terroristin Osama Al Zomar, autor i atentatit me bomba dhe kallashnikovė nė njė sinagogė tė Romės, ku gjeti vdekjen njė fėmijė dyvjeēar dhe u plagosėn tridhjeteshtatė tė tjerė. Ministri i Drejtėsisė i Papandreut, Sotiris Rotis, doli menjėherė nė mbrojtje tė Zomarit.

Zbuluesit dhe gazetarėt perėndimorė asokohe arritėn tė zbulonin pikat e takimit midis terroristėve majtistė grekė dhe grupeve terroriste tė PASOK-ut.

Gjatė tėrmetit tė 13 shtatorit tė vitit 1986, gjatė tė cilit nė Kallamata gjetėn vdekjen 20 persona dhe u plagosėn treqind tė tjerė, Papandreu nuk shkoi nė vendngjarje - duke pretenduar se ishte "tepėr i zėnė me punė". Siē u muar vesh mė vonė, kryeministri 68-vjeēar kishte qenė pėr njė shėtitje tre-ditore, me jaht, sėbashku me njė stjuardesė tė kompanisė ajrore "Olympic", bukuroshen Dhimitra Liani, asokohe e martuar me njė udhėheqės tė lartė tė Partisė Komuniste-Revolucionare Maoiste tė Greqisė. Andreas-in e kishin parė tė lahej e tė vallėzonte bashkė me Lianin nė kohėn kur kombi grek jetonte ditė zie.

Pas ēeshtjes "Liani", aty nga fundi i vitit 1988 i erdhi radha "skandalit Koskotas", qė mori emrin e bankierit qė ndihmoi Papandreun pėr tė vjedhur dhe kanalizuar nė fondet e heshtura tė PASOK-ut mbi 200 milionė dollarė tė koorporatave shtetėrore. Paratė e pista tė PASOK-ut pėrdoreshin pėr tė blerė mediat qė kritikonin Papandreun; pėr tė mbyllur gojėn e grave tė divorcuara prej tij dhe fėmijėve tė lėnė rrugėve, si edhe pėr tė shpėrblyer zyrtarė e qeveritarė pėr punėt e pista qė kryenin.

Me urdhėr tė Andreas, shėrbimet sekrete filluan tė pėrgjonin telefonat e armiqve politikė tė kryeministrit. Kur zyrtarė tė lartė u akuzuan pėr vepra penale gjatė tė cilave rezultoi se Papandreu ishte bashkėfajtor me ta, ky nuk pranoi tė dėshmonte nė gjyq dhe akuzat i quajti "komplot nga forcat e errėta tė reaksionit dhe nga qarqe tė huaja qė synonin tė destabilizonin Greqinė".

"I vetmi regjim i suksesshėm fashist i Greqisė, ka qėnė ai i Andreas Papandreut", - shkruante studiuesi greko-amerikan Aristidh Karacas nė vitin 1990. Sipas tij "as regjimi ushtarak i Jorgo Metaksa (1936-1941), apo Junta Ushtarake (1967-1974), nuk kishin bėrė kaq krime dhe zullume sa Papandreu dhe njerėzit e tij".

***

Papandreu ka qenė fantazma mė origjinale e Ballkanit, e cila lėvrinte diku nė thellėsitė e sė kaluarės mė tė errėt.

Kurrė nuk do t'i harroj momentet kur Papandreu ulėrinte hipur mbi podium, para pėrkrahėsve tė vet histerikė, me duart e shtrira pėrpara - si tė ishte vetė Jezu Krishti.

Fund

 

___________________________

07 Mars 2004, Nr.9(579)
___________________________

Opozita vazhdon pėrgatitjet pėr mitingun nė sheshin "Skėnderbej"

20 marsi, karton i kuq pėr Nanon

Krerėt opozitarė kanė ndėrmarrė njė fushatė denoncimesh kundėr qeverisė Nano nė ambjentet diplomatike. Kėto ditė ata kanė zhvilluar takime edhe me Prodin, Shvimerin, Liponnenin Xhefrin e tė tjerė

Editorial

Alternativa e Opozitės dhe pushteti i dėshtuar

Nga Astrit Kola

Pasi kanė dėshtuar qė prej 7-vjetėsh, dhe si "alternativė" tė vetme zhvillimi paraqesin "Integrimin" e lakuar nė tė gjitha rasat - pushtetarėt po akuzojnė opozitėn pėr "mungesė alternative".

Duke pėrmendur natė e ditė "reformat", maxhoranca mundohet tė justifikojė dėshtimet me "koston e natyrshme tė reformave". Por "reformatorėt" e vetshpallur tė tillė qė nga 97-ta, nuk janė nė gjendje tė argumentojnė sesi mundet qė reformat e sugjeruara dhe monitoruara edhe nga ndėrkombėtarėt - tė pjellin vetėm rrėnim ekonomik!!!

Tashmė pushteti i dėshtuar, nė mungesė tė sukseseve konkrete, paraqet si sukses tė tij arritjet e disa kompanive private, duke pėrvetėsuar kėsisoj meritat e iniciativės sė lirė nė ekonominė e tregut. Nėse i takon tė mburret pėr ndonjė sukses tė tillė, pushteti aktual mund tė mburret vetėm me suksesin e monopoleve tė qeveritarėve apo tė ndoca kompanive private tė cilat favorizohen nė kurriz tė pronės shtetėrore dhe publike, "suksese" qė bazohen nė ligje tė miratuara enkas pėr kėto biznese, qė gjithmonė figurojnė e janė tė lidhura me pushtetin dhe shpėrblimet klienteliste.

Pikėrisht nė kėtė klimė paradoksale dėshtimesh dhe mjerimi, kasnecėt e pushtetit akuzojnė Opozitėn pėr "mungesė alternativash".

Ftesave tė vazhdueshme tė pushtetit pėr "bashkėpunim pėr thellimin e reformave" - opozita i ėshtė pėrgjigjur me paraqitjen e pakteve dhe drafteve pėr "Rendin"; "Privatizimin"; "Reformėn e sistemit fiskal"; "Reformėn e sistemit financiar" nė pėrgjithėsi dhe "bankar" nė veēanti; "Reformėn zgjedhore" etj., por gjithmonė Pozita ka qenė refraktare dhe, me dhunėn e kartonave tė Dushkut i ka hedhur poshtė tė gjitha opcionet e Opozitės. Madje, nga zelli i tepruar pėr t'i thyer hundėt opozitės dhe pėr tė ruajtur tė paprekura privilegjet e ligjėruara - maxhoranca ka bėrė edhe marrėzira tė padėgjuara, duke arritur tė votojė edhe parimet universale tė gjithėpranuara ( qė janė tabu dhe thelbi i Demokracisė), e deri tek nenet e Kushtetutės!!!

Opozita jo vetėm qė i ka tė gatshme draftet-alternativa pėr reformat dhe nxjerrjen e vendit nga kolapsi total, por nė pėrballjen e asaj kohe me "ekspertėt" e pushtetit - korri sukses tė plotė.

Thjesht duke u fokusuar nė krizėn e thellė ekonomike (shkaktare tė mjerimit), Opozita ka tė gatshėm draftin e dikurshėm tė paraqitur nga Sekretari i Pėrgjithshėm i PD, z.Bode, pėr "pėrgjysmimin e barrės fiskale", qė, po tė aplikohet - mund ta ringjallte ekonominė dhe biznesin dhe, brenda njė kohe shumė tė shkurtėr do tė sillte uljen e ēmimeve, pa cėnuar arkėtimet e planifikuara nė buxhet (natyrisht, nėse pushtetaro-biznesmenėt nuk do tė bėnin evazion fiskal).

Ka ardhur koha qė opozita tė shpalosė Programet e gatshme Antikrizė dhe tė shkatėrrojė ēdo pseudo-alternativė tė eminėve nanoistė, tė cilėt nuk janė nė gjendje tė shpjegojnė pėrse "Reformat 7-vjeēare" nuk sjellin zhvillim dhe akses pėr iniciativėn e lirė, por po na kthejnė tek teza komuniste e neokomunistėve nė pushtet, se "kapitalizmi ėshtė njė sistem ekonomik i dėshtuar", dhe se "nė kapitalizėm ndodh varfėrimi relativ dhe absolut i proletariatit dhe masave tė thjeshta punonjėse".

Nga tezat e dikurshme tė Institutit M-L tė drejtuar prej tij, Nano po vėrteton vetėm ato tė "polarizimit tė tejskajshėm tė shoqėrisė" dhe "...pėrdorimin e pushtetit pėr krijimin e oligarkisė".

 

KRYESORE

Zhvilloi punimet Konferenca e shtatė e PLL dega Tiranė

Garė e fortė pėr kryetar. Fiton Kamberi

Konferenca e degės sė Tiranės zhvilloi punimet nė sallėn e Konferencave tė Hotel Dajtit ku nė pėrfundim tė votimeve, doli kryetar z.Blerim Kamberi dhe u zgjodhėn me votė direkte tetė anėtarė tė Komitetit Drejtues tė ri, si dhe u konstituua gjithė struktura e kėtij forumi sipas skemės sė kooptimit tė anėtarėve nga nėndegėt. Nė kėtė konferencė ishin tė pranishėm figurat kryesore tė PLL, kryetari Spahiu, Nėnkryetari Basha, Sekretari pėr ēeshtjet Ekonomike z.Artan Tujani, kryetari i Senatit z.Ali Ohrit, kryetari i Kėshillit Kombėtar z.Nebi Ganellari, dhe zyrtarė tė tjerė tė partisė.

Konferencėn e nderuan me praninė dhe pėrshėndetjet e tyre kryetari i PD Tiranė z.Vili Minarolli, Sekretari i Pėrgjithshėm i Partisė Balli Kombėtar z.Arben Hoxha, kryetari i Partisė Konservatore z.Armando Ruēo, kryetari i Shoqatės sė ish-tė Pėrndjekurve politikė z.Kurt Kola, kryetari i shoqatės sė ish-tė Burgosurve dhe tė Pėrndjekurve Politikė Antikomunistė z.Afrim Haēi, sekretari i pėrgjithshėm i Shoqatės Mbarėkombėtare pėr Integrimin e ish tė Pėrndjekruve z.Besim Ndregjoni, Sekretari i Pėrgjithshėm i shoqatės Atdhetare "Ēamėria" z.Qani Biraēi e tė tjerė.

Siē ishte pėrcaktuar nga mbledhja paraprake e Komitetit Drejtues tė degės, kėtė konferencė e drejtoi ish-Nėnkryetari i Degės z.Neritan Kolgjini, ndėrsa raportin nė emėr tė degės e mbajti Nėnkryetari tjetėr z.Hamit Kurti. (Raportin e plotė i cili pėrfshin njė periudhė mbi dy-vjeēare tė degės, mund ta lexoni tė plotė nė kėtė numėr gazete).

Para leximit tė raportit, drejtuesi i konferencės z.Kolgjini kėrkoi qė tė mbahej njė minutė heshtje nė nderim tė "tė gjithė dėshmorėve tė kombit shqiptar, nė nderim tė tė gjitha viktimave tė indiferencės qeveritare dhe nė nderim tė tė gjithė legalistėve tiranas qė nuk janė mė midis nesh".

Mė pas u kalua nė pėrshėndetjet e tė ftuarve. I pari foli z.Qani Biraēi i cili ndėrmjet tė tjerash tha: "pėrshėndes konferencėn e PLL Tiranė dhe nė veēanti dua tė pėrshėndes kėtu mikun tim, kryetarin e PLL z.Eqerem Spahiu pė pėrpjekjet qė ai bėn pėr tė kaluar Rezolutėn pėr ēėshtjen ēame nė parlamentin shqiptar". Mė pas ai do tė shprehte indinjatėn e tij ndaj qendrimit tė qeverisė shqiptare pėr heshtjen e saj pėr ēeshtjen ēame. Z.Biraēi u shpreh: "Si mund tė heshtė shteti shqiptar pėr gjithė tragjedinė ēame?! Si ėshtė e mundur qė kanė frikė tė kalojnė njė Rezolutė pėr ēeshtjen ēame nė parlamentin shqiptar?!" Mė pas ai do tė vlerėsonte PLL dhe kryetarin e saj pėr kontributin parlamentar pėr ēeshtjen ēame. Fjala e z.Qani Biraēi u duartrokit nxehtėsisht nga delegatėt.

Minarolli (PD): Na bashkojnė interesa ekzistenciale

Kryetari i PD Tiranė, Prof.Vili Minarolli, deputet i PD nė fjalėn e tij theksoi se "Tė dy palėt, ne demokratėt e Tiranės dhe ju legalistėt e Tiranės jemi pjesė e rėndėsishme e partive tona. Aleanca jonė nuk ėshtė e nuk duhet tė jetė fluide apo konjukturale. Ajo ėshtė dhe duhet tė jetė njė aleancė organike, e natyrshme qė rrjedh nga qendrimet tona programore." Mė tej z.Minarolli tha se "Ajo qė na ndan i kalon pėrmasat e vullneteve politike tė lidershipeve tona dhe ėshtė njė ēeshtje mbarėkombėtare, por PDSH tashmė ka dhėnė prova tė qarta se i respektojmė kėto vullnete dhe duhet tė punojmė sė bashku nė pėrmbushjen e tyre. Ato qė na bashkojnė ėshtė gjithēka qė lidhet me ekzistencėn tonė si parti e spektrit politik shqiptar, qė pėrcaktojnė fizionominė e partive tona si parti tė djathta e tė qendrės sė djathtė."

Mė tej z.Minarolli do tėrhiqte vemendjen rreth hapave tė opozitės nė kuadėr tė Lėvizjes Nano Ik. Ai u shpreh se "Jemi pėrfshirė nė njė lėvizje qė shumė shpejt ka marrė pėrmasat e njė lėvizjeje mbarėkombėtare. Pėrpara partive tė opozitės del domosdoshmėri e padiskutueshme administrimi politik i lėvizjes dhe unė mendoj se deri tani po ecėn nė rrugė tė mbarė."

Nė fund z.Minarolli kėrkoi qė bashkėpunimi i parė nė vitin 2001 ndėrmjet degėve respektive tė tė dy partive, tė rivendoset e tė zgjerohet mė tej. Nė fund ai i uroi punime tė mbara konferencės.

Arben Hoxha (PBK): "Nė PLL ndihem si nė shtėpinė time"

Sekretari i Pėrgjithshėm i PBK z.Arben Hoxha do tė shprehej qė nė fillim tė fjalės sė tij se "Nė mes tė legalistėve ndihem si nė shtėpinė time". Ai u shpreh me njė stil tė shkathėt oratorik se kjo afėrsi "vjen pėr shkak tė historisė sė pėrbashkėt tė vuajtjeve nėn regjimin komunist qė kanė kėto dy parti". Mė tej z.Hoxha tha se bashkėpunimi ynė si parti nacionaliste ka qenė i mirė deri mė sot, por ėshtė domosdoshmėri qė tė forcohet e shtrihet mė tej. Z.Arben Hoxha tha gjithashtu se tė gjitha partitė e djathta kanė tė njėjtin kundėrshtar politik e pėr kėtė arsye duhet tė jenė sa mė pranė njėra-tjetrės e tė bashkuara me qėllim qė ta largojnė tė majtėn nga pushti. Ai tregoi pėr eksperiencėn e pasur qė kanė dy partitė Balli e PLL nė bashkėpunimin e tyre nė kėto vite pluralizėm. Mė pas ai bėri njė apel tė sinqertė pėr PLL duke thėnė se si parti motra duhet tė kuptojmė qė tė mirėn dhe tė keqen e kemi tė pėrbashkėt. Nė fund ai i uroi konferencės punime tė mbara dhe suksese.

Nė tė njėjtėn linjė diskutimi ishte edhe kryetari i Partisė Konservatore z.Armando Ruēo i cili tha se "ne si parti kemi dalė nga PLL dhe si tė tilla janė shumė pak gjėra qė na dallojnė. Ne besojmė se dy partitė tona mund tė bėjnė mė shumė pėr rritjen e interesit tė shqiptarėve pėr monarkinė. Nė fund ai uroi nxehtėsisht konferencėn e degės sė Tiranės ndėrsa si pėrgjigje mori duartrokitjet e sinqerta tė legalistėve.

Kurt Kola: Tė kėrkoni referendum pėr Monarkinė

Kurt Kola kryetar i shoqatės sė ish-tė Pėrndjekurve politikė tha nė pėrshėndetjen e tij se PLL ėshtė nė rrrugė tė mbarė dhe suksesi i saj do tė jetė i garantuar. Mė pas si theksoi se "Ju duhet tė krijoni kushtet qė nė Shqipėri tė bėhet referendumi pėr formėn e regjimit Monarki apo Republikė. Ju jeni njė parti monarkiste dhe duhet tė punoni fort qė monarkia tė triumfojė nė Shqipėri." Mė pas ai falenderoi kryetarin e PLL pėr ndihmėn e dhėnė nė parlament pėr dėmshpėrblimin e tė burgosurve politikė.

Ndėrsa z.Afrim Haēi kryetar i Shoqatės sė ish tė Pėrndjekurve Antikomunistė do tė shprehej se "ne duam qė e djathta tė vijė nė pushtet dhe Shqipėria tė qeveriset nga njė e djathtė reale." Ai tha se PLL ėshtė mishėruesja i idealizmit tė djathtė dhe se ajo ka njė barrė morale para shqiptarėve qė tė luajė rolin politik qė i takon nė kuadėr tė sė djathtės. Nė fund z.Haēi uroi me fjalė tė zgjedhura konferencėn ndėrsa legalistėt e duartrokitėn nxehtėsisht pėrshėndetjen e tij.

Besim Ndregjoni: Ne mbėshtesim PLL-nė!

"Ne kemi mbėshtetur PLL nė votimet e fundit" deklaroi z.Besim Ndregjoni nė fjalėn e tij pėrshėndetėse nė emėr tė shoqatės Mbarėkombėtare pėr Integrimin e ish tė Burgosurve Politikė. Nė fjalėt e tij tė zgjedhura z.Ndregjoni do tė theksonte bashkėpunimin e frytshėm qė ka pasur shoqata qė ai drejton me PLL-nė dhe premtoi se ky bashkėpunim i sinqertė do tė vazhdonte nė tė ardhmen. Mė pas ai do tė sulmonte qeverinė e Nanos pėr injorimin qė po u bėn ish tė burgosurve duke mos u dhėnė tė drejtėn e tyre pėr dėmshpėrblimin e viteve tė burgut. Mė pas z.Ndregjoni kėrkoi nga legalistėt qė tė ishin tė gjithė nė protestė kundėr qeverisė Nano mė 20 mars nė sheshin "Skėnderbej". Ai tha se duhet tė "jemi tė bashkuar pėr datėn 20 mars por edhe mė mbrapa deri nė largimin e Fatos Nanos!". Urimet e tij nė fund pėr PLL dhe Mbretin Leka si dhe fjalėt inkurajuese pėr konferencėn, morėn si shpėrblim njė duartrokitje tė zgjatur tė delegatėve tiranas.

Pas pėrshėndetjeve z.Kolgjini u kėrkoi mediave dhe tė ftuarve qė tė lejonin konferencėn tė zhvillonte punimet sipas programit "me dyer tė mbyllura".

Spahiu: Falenderoj degėn e PLL Tiranė

Kryelegalisti Spahiu, duke marrė fjalėn, bėri njė rezyme tė aktivitetit tė PLL Tiranė, duke ēmuar lart shpirtin e sakrificės dhe idealizmin e shumė prej drejtuesve e anėtarėve tė kėsaj dege. Mė tej ai vuri nė pah se dega e Tiranės ėshtė dega mė e madhe e vendit dhe si e tillė rėndėsia e saj ėshtė e padiskutueshme pėr PLL-nė. Ai mė tej u ndal nė punėn e drejtuesve tė degės sė Tiranės duke ēmuar se ajo ka qenė njė punė mjaft cilėsore dhe profesionale. Ai tha se pritja e bėrė Familjes Mbretėrore nė Rinas ka qenė madhėshtore dhe kjo i dedikohet kryesisht aktivitetit tė legalistėve tiranas. Mė pas ai u shpreh se kjo degė ka merita tė padiskutueshme edhe nė ceremoninė e pėrcjelljes pėr nė banesėn e fundit, tė Nėnės Mbretėreshė Geraldina.

Spahiu analizoi edhe aktivitetin politik e elektoral tė kėsaj dege duke theksuar se ajo ka pėrballuar me sukses disa fushata elektorale siē ishin ato tė vitit 2001 dhe tė vitit 2003. Ai u shpreh se kandidatėt legalistė nė zgjedhjet e fundit lokale kanė qenė mjaft cilėsore dhe pėr kėtė merita u takon drejtuesve tė kėsaj dege. Mė pas kryelegalisti u ndal nė rezultatet e kėtyre zgjedhjeve duke bėrė njė bilanc nė rang vendi si dhe pėr rrethin e Tiranės.

Nė fund tė fjalimit z.Spahiu u kėrkoi strukturave tė degės sė Tiranės qė tė angazhohen maksimalisht pėr protestėn e 20 marsit. Ai tha se "Lėvizja Nano Ik" ėshtė njė kushtrim pėr tė gjithė shqiptarėt. Nė fund z.Spahiu i uroi konferencės punime tė mbara dhe stafit tė ri drejtures qė do tė dalė nga konferenca suksese tė mėtejshme.

Pas pėrshėndetjes sė kryetarit tė PLL konferenca kaloi nė fazėn e pyetje pėrgjigjeve e cila nuk zgjati shumė. Ndėrsa ato pak pyetje qė u bėnė, u fokusuan rreth qendrimit tė tre deputetėve tė sanksionuar nga Kėshilli Kombėtar Balla, Kollēaku dhe Fezollari. Nė kėtė konferencė, megjithėse ishte kėrkuar tė vinte ish-kryetari i degės sė Tiranės z.Sadedin Balla, ai nuk erdhi. Po ashtu edhe diskutimet ishin tė shkurtra dhe kryesisht rreth procedurave tė konferencės.

Si u zgjodhėn kandidatėt

Pas leximit tė curriculum-eve tė kandidatėve nga ana e drejtuesit tė seancės z.Neritan Kolgjini, tė dy kandidatėt e shpallur z.Faruk Borova dhe z.Blerim Kamberi mbajtėn nga njė fjalim ku treguan se si e shikonin ata tė ardhmen e degės sė Tiranės nė rast se do tė zgjidheshin.

Nė fjalėn e tij para delegatėve, kandidati pėr kryetar i Degės sė PLL Tiranė, aktualisht Drejtor i Departamentit tė Marrėdhėnieve me Jashtė tė PLL, z.Faruk Borova, ndėr tė tjera theksoi: "Mendoj se Dega e Tiranės, si nė aspektin sasior ashtu edhe nė atė cilėsor - duhet tė formojė bėrthamėn e PLL. Ideja e kryetarit tė PLL, z.Spahiu - pėr angazhimin masiv tė intelektualėve tiranas autoktonė dhe me reputacion, si dhe marrja prej tyre e drejtimit tė Degės sė PLL, kanė qenė shtysa pėr kandidimin tim pėr kryetar tė saj. Ky angazhim, qė mbi tė gjitha ėshtė barrė dhe detyrim, nuk ka asnjė motiv tjetėr pėrveēse dėshirės pėr tė kontribuar pėr rritjen e formatit politik dhe intelektual tė Degės dhe partisė.

Mendoj se mund tė vė nė dispozicion tė partisė njohuritė e mia nė diplomaci, ekonomi, gjuhėt e huaja, njohjet e mia nė ambientet qytetare dhe intelektuale tiranase, e mbi tė gjitha pėrvojėn time shumė tė gjatė organizative, administrative e teknike.

Pėr shkak tė njohurive tė thella rreth historisė dhe rrugėve tė realizimit tė aspiratės sonė kombėtare, qė pėrbėn edhe boshtin kryesor tė programit tė PLL, mendoj se kontributi im pėr partinė dhe strukturat drejtuese tė saj do tė jetė maksimal.

Koncepti im dhe aftėsitė e kultivuara pėr tė punuar nė grup, mendoj se janė arsye tė mjaftueshme pėr tė merituar respektin dhe votėn tuaj pėr detyrėn e rėndėsishme tė kryetarit tė Degės sė PLL Tiranė.

Nė platformėn time tė punės si kryetar i Tiranės (gjithmonė nėse zgjidhem), si kollona kryesore kam vlerėsuar afrimin e intelektualėve dhe hapjen e dyerve tė partisė pėr ta, gjithmonė brenda frymės sė programit dhe pėrqasjes me alternativėn legaliste tė zhvillimit tė vendit dhe objektivave politikė prioritarė dhe perspektivė", - e mbylli fjalėn e tij z.Borova.

Ndėrsa kandidati tjetėr z.Blerim Kamberi theksoi se ai ishte nė korent tė tė gjitha zhvillimeve nė PLL dhe pėr kėtė arsye kishte njė vizion mjaft tė qartė pėr tė ardhmen e saj. Kamberi theksoi se ai e dinte se ku duhej punuar mė tepėr dhe se ēfarė kishte nevojė dega e Tiranės qė tė rriste rezultatet e saj.

Ai premtoi se nėse do tė zgjidhej kryetar, do tė bėnte njė punė tė diferencuar e mė cilėsore me rininė dhe forumet e tjera tė degės. Ai paraqiti para delegatėve njė platformė ku theksi vihej nė punėn sistematike e tė dokumentuar. Kamberi tha se do tė evidentojmė ēdo burim potencial qė mund tė rrisė cilėsinė e degės sė PLL. Ai mė tej tha se do tė krijonte mundėsitė qė tė rinjtė e kėsaj dege tė mund tė ndiqnin kurset specializuese nė kuadėr tė iniciativės pėr politikanė tė rinj nė Institutin Demokratik Amerikan dhe nė atė Republikan.

Nė fund z.Kamberi kėrkoi nga legalistėt mbėshtetjen pa rezerva tė tyre nė rast se ai zgjidhej kryetar.

Komisioni i votimit dhe rezultatet

Pas kėtij prezantimi, u propozua komisioni i votimit i cili pas pėrzgjedhjes u aprovua me kėtė pėrbėrje: Artan Tujani (kryetar) dhe Sami Hasrama e Muhamet Isa (anėtarė).

U lexua edhe lista e kandidatėve pėr nė komitetin e ardhshėm drejtues prej 22 vetėsh nga tė cilėt do tė fitonin vetėm tetė prej tyre.

Procedurat e votimit ishin miratuar paraprakisht nga komiteti drejtues i degės dhe gjithė kjo fazė kaloi pa probleme.

Pas katėr orėsh nga fillimi i konferencės, kryetari i komisionit tė votimit shpalli rezultatet pėr kryetar tė degės dhe mė pas edhe tetė emrat fitues pėr nė Komitetin e ri drejtues.

Pėr kryetar, fitorja i buzėqeshi z.Blerim Kamberi i cili mori 60 vota nga 100 gjithsej. Ndėrsa rivali i tij z.Borova mori 38 vota. Dy vota dolėn tė pavlefshme (shihni faksimilen e procesverbalit).

Nė kėtė konferencė numri i pėrgjithshėm i delegatėve ishte mbi 130, ndėrsa vetėm 100 morėn pjesė nė votim.

Pėr Komitetin drejtues tetė fituesit ishin: Hamit Kurti, Flutura Pėrleka, Neritan Kolgjini, Astrit Kola, Xhemal Disha, Gerta Toptani, Petrit Kaziu dhe Luan Kaceli.

Pas shpalljes sė rezultateve dy rivalėt i dhanė dorėn njėri tjetrit dhe z.Borova i uroi suksese kryetarit tė zgjedhur z.Kamberi.

Mblidhet Komiteti Drejtues i degės sė Tiranės

Nė fund tė konferencės, po nė atė sallė, u zhvillua menjėherė njė mbledhje e parė e komitetit tė ri drejtues, e cila u mbikėqyr nga Kryetari e Nėnkryetari i partisė, kryetari e sekretari i Senatit dhe nga kryetari i Kėshillit Kombėtar. Nė kėtė mbledhje u shpall lista e re tė Komitetit drejtues prej mbi 30 vetėsh ku pėrveē tė zgjedhurve me votė direkte, ishin tė kooptuar tė gjithė kryetarėt e nėndegėve nė bashki, minibashki e komuna.

Nė mbledhje u zgjodhėn me konsensus, pas disa propozimeve, dy nėnkryetarė tė degės sė Tiranės tė cilėt ishin: Faruk Borova (i propozuar nga kryetari Kamberi) dhe z.Hamit Kurti (i propozuar nga z.Kolgjini).

Mbledhja pėrcaktoi disa detyra pėr tė ardhmen dhe u la qė mbledhja e ardhshme tė zhvillohej ditėn e shtunė (dt.13 mars) ku do tė formalizohej edhe pjesa tjetėr e komitetit drejtues, e cila do tė pėrcaktonte kandidaturat pėr sekretar tė degės dhe drejtuesit e departamenteve si dhe kalendarin pėr zgjedhjet nė Nėndegėt ku nuk janė zhvilluar ende zgjedhjet.

Kjo mbledhje nė fund tė konferencės ishte njė sukses i parė i drejtuesve tė rinj tė saj dhe njė ogur i mbarė pėr legalistėt e Tiranės. Si konferenca ashtu edhe mbledhja e KD shkoi mjaft mirė dhe pa as mė tė voglin problem.

Korresp. "Atdheu"

 

Raport i Komitetit Drejtues tė Degės PLL Tiranė mbajtur nga z.Hamit Kurti

PLL Tiranė, puna jonė nė 3 vite

Tė nderuar drejtues tė PLL

Tė nderuar miq e tė ftuar

Tė nderuar delegatė tė Konferencės

Zonja dhe zotėrinj

Legalistėt tiranas vijnė sot nė kėtė konferencė me njė bilanc mė tė pasur punėsh, ngjarjesh e rezultatesh se ēdo herė tjetėr. Dy-vjetėshi qė ka kaluar, qė nga zhvillimi i konferencės sė fundit, ka qenė i mbushur plot e pėrplot me evenimente tė paharrueshme pėr legalistėt e degės sė Tiranės ku mė e rėndėsishmja ka qenė pritja e Familjes Mbretėrore nė Rinas mė 28 qershor 2002. Por gjithashtu ky interval kohor ka qenė i ngarkuar edhe me ngjarje elektorale tė rėndėsishme siē kanė qenė zgjedhjet parlamentare tė vitit 2001 (tė cilat pėrfshihen nė bilancin e kėsaj konference zgjedhore) si dhe zgjedhjet lokale tė vitit 2003.

Ne si degė Tirane, kemi rastin tė tregojmė sot punėn tonė tė mirė e aktivitetin tonė pėr kėtė periudhė mbi 2-vjeēare, duke shėnuar njėkohėsisht edhe mangėsitė e mosrealizimet tona. Kjo konferencė qė zhvillohet sot nė pragun e datave pėrkujtimore tė Prillit tė Monarkisė shqiptare, kemi bindjen e thellė se do tė arrijė tė bėjė bilancin e duhur tė punėve duke i dhėnė gjithsekuj atė qė i takon. Atij qė ka punuar mirė e ka dhėnė kontribut pėr forcimin e PLL, do t'i jepen meritat, ndėrsa atij qė nuk ka punuar siē duhet, do t'i thuhen ndershmėrisht tė metat.

Zonja dhe zotėrinj!

Dega e PLL Tiranė, duke qenė pėrfaqėsuesja e idesė monarkiste nė njė ambjent siē ėshtė kryeqyteti, Tirana, ka synuar qė tė krijojė njė imazh publik sa mė cilėsor e me nivel tė dallueshėm intelektual. Pėr kėtė arsye deri mė sot ėshtė kėrkuar qė drejtuesit kryesorė tė kėsaj dege tė jenė njerėz me aftėsi tė dallueshme intelektuale dhe personalitete edhe nė aspektin moral. Dega e PLL Tiranė ka punuar qė tė vendosė marrėdhėnie partneriteti me tė gjitha degėt e partive opozitare tė Tiranės, dhe deri nė njėfarė mase kjo ka pasur rezultat. Kjo ėshtė dukur mė mirė gjatė fushatave elektorale si dhe nė raste festash apo datash pėrkujtimore.

Dega e PLL Tiranė ka mbajtur herė pas herė qendrimet e saj politike nė pėrputhje tė plotė me politikėn e Partisė sa herė qė ka qenė rasti pėr t'u shprehur nė njė sens tė tillė. Drejtuesit e kėsaj dege kanė bėrė deklaratat e duhura nė kohėn e duhur, pėr ēdo problem politik tė rrafshit lokal sidomos kur janė diskutuar problemet e zgjedhjeve apo problemet e koalicioneve me partitė e tjera. Legalistėt e degės sė Tiranės, nuk u janė shmangur asnjėherė detyrimeve tė tyre politike apo angazhimeve tė tyre elektorale.

Duke qenė se kjo degė pėrfaqėson njė rreth shumė tė madh siē ėshtė rrethi i Tiranės, ėshtė e kuptueshme se ajo ka mbi shpinė njė volum pune mė tė madh se ai i ēdo dege tjetėr. Pėr kėtė arsye, kjo degė ka adoptuar deri mė sot njė skemė pune e cila e ka parcializuar aparatin drejtues sipas njėsive administrative vendore nėpėr Nėndegė, e njėkohėsisht duke i nxitur drejtuesit e nėndegėve nėpėrmjet kooptimit nė Komitetin Drejtues tė Degės. Kjo skemė mund tė themi me plot gojėn se ka funksionuar nė pjesėn mė tė madhe tė saj, prandaj ėshtė njė eksperiencė qė vlen tė ēohet mė tej e tė pėrsoset.

Qė nga konferenca e fundit zgjedhore, dega e PLL Tiranė ka pasur njė rritje tė ndjeshme nė aspektin cilėsor tė drejtuesve tė saj. Rreth 60 pėr qind e Komitetit Drejtues tė dalė nga konferenca e zhvilluar nė janar tė vitit 2001 kanė qenė me arsim tė lartė. Pas kėtij hopi cilėsor nė aparatin kryesor drejtues tė degės, u punua qė kjo frymė tė shtrihej, me sa ishte e mundur, edhe nėpėr nėndegė. Sot mund tė themi se kemi njė bilanc mjaft pozitiv, pasi nė nėndegėt e minibashkive tė Tiranės, shumica dėrrmuese e kryetarėve tė kėtyre nėndegėve janė me arsim tė lartė e tė kualifikuar.

Por pėrveē aspektit cilėsor, dega jonė ka pasur rritje edhe nė numrin e anėtarėve tė saj. Ajo qė ėshtė pėr t'u shėnuar nė kėtė aspekt ėshtė fakti se anėtarėt e rinj janė tė moshave tė ndryshme por sigurisht pjesa mė e madhe janė tė rinjtė. Deri mė sot ėshtė bėrė njė punė sistematike qė tė dokumentohet me tė dhėnat e duhura dhe me saktėsinė maksimale ēdo anėtar i degės, dhe ėshtė punuar qė emrat e kėtyre anėtarėve tė kompjuterizohen, proces i cili pret tė pėrfundohet nė tė ardhmen.

Zonja dhe zotėrinj delegatė!

Siē e cekėm nė fillim, kjo konferencė vjen pas dy palė zgjedhjesh, ato tė vitit 2001, dhe kėto tė fundit pėr pushtetin lokal. Eshtė pėr ta thėnė qė nė fillim se dega e PLL Tiranė ka qenė nė krye tė punėve qė i takonin asaj pėr tė bėrė dhe mund tė themi se ajo e ka kryer me nder detyrėn e saj pėrballė elektoratit legalist e simpatizantėve tė monarkisė. Dega e Tiranės ka qenė dhe ėshtė dega prej ku vilet numri mė i madh i votave pėr PLL-nė. Edhe nė zgjedhjet e fundit, qė ne garuam mė vete si parti, arritėm tė dalim pėrsėri dega me numrin mė tė lartė tė votave nė shkallė kombėtare.

Vlen pėr tė pėrmendur se nė zgjedhjet e vitit 2001, ne si degė kemi marrė pjesė me mish e me shpirt nė tė gjitha aktivitetet e opozitės dhe kjo ėshtė parė e vlerėsuar qoftė nga drejtuesit e PLL, ashtu edhe nga krerėt e partive tė tjera. Flamuri ngjyrė floriri i PLL, ka shkėlqyer nė ēdo takim e miting tė "Bashkimit pėr Fitore". Po ashtu edhe nė tė gjitha protestat qė ka organizuar opozita pėr manipulimet zgjedhore, dega e PLL Tiranė ka qenė gjithmonė e gatshme tė kontribojė me resurset e saj njerėzore nė mbarėvajtjen e suksesin e ēdo tubimi.

Por gjithsesi zgjedhjet e vitit 2001 kanė qenė mė tė lehta pėr t'u pėrballuar nė krahasim me ato tė fundit pėr pushtetin lokal qė u zhvilluan ndėrmjet 12 tetorit dhe 28 dhjetorit 2003.

Nė kėto zgjedhje tė fundit, dega jonė arriti njė rezultat, i cili, i krahasuar me tė shkuarėn, ėshtė shumė herė mė i lartė, ndėrsa i pėrballur me synimet qė kishim ne si degė, nuk ėshtė nė shkallėn qė ne kėrkonim. Me pak fjalė mund tė themi se ky rezultat nuk i kėnaqi legalistėt e Tiranės, dhe nuk i justifikoi shpenzimet e bėra dhe energjitė e harxhuara. Gjithsesi, rezultati i marrė ku pesėfishuam kėshilltarėt komunalė dhe arritėm tė fusim edhe disa kėshilltarė bashkiakė, ėshtė njė rezultat qė nuk mund tė injorohet. Si qershia mbi tortė vjen edhe fakti qė ne kemi sot kėshilltar edhe nė Kėshillin Bashkiak tė Bashkisė sė madhe Tiranė. Njėkohėsisht kemi disa kėshilltarė nė bashkitė e Vorės dhe tė Kamzės. Kemi edhe kėshilltarė nėpėr minibashki dhe nėpėr komuna.

Ne kemi bindjen se ky rezultat do tė ishte disafish mė i lartė nėse socialistėt nuk do tė kishin manipuluar listat e votimit. Manipulimi me listat ishte pjesa mė e theksuar, pasi ishte njė "risi", njė "novitet" socialist, por nga ana tjetėr u pėrdorėn edhe marifetet e vjetra tė votėvjedhjes nė kėto zgjedhje, siē janė mbushja e kutive tė votimit me fletė tė parapėrgatitura, apo blerja fizike, e drejtpėrdrejtė dhe e paskrupullt e votės. Kėto manipulime janė pasqyruar edhe nė raportet e ndėrkombėtarėve tė OSBE/ODIHR etj.. Por gjithsesi difektet e mungesės sė njerėzve tanė nė lista, duhet bėrė ēmos qė tė shmangen nė tė ardhmen dhe secili duhet tė pėrpiqet maksimalisht t'ia arrijė tė shėnojė emrin nėpėr listat e votimit. Njė problem tjetėr qė doli nė kėto zgjedhje ishin komisionet e qendrave tė votimit dhe ato tė nivelit tė dytė KZQV, nė tė cilat siē dihet, ne nuk kishim anėtarė, pėr shkak tė vendimit tė padrejtė tė Kolegjit Zgjedhor tė Gjykatės sė Apelit, e cila na e hoqi tė drejtėn e anėtarit qė e gėzonim me marrėveshjen e bėrė nė kuadėr tė Bashkimit pėr Demokraci tė vitit 2000. Mėnyra se si dolėn rezultatet dhe se si u prapėsuan kėto rezultate, duke zhvilluar njė raund tė dytė zgjedhjesh mė 28 dhjetor 2003, tregon mė sė miri manipulimin e atij procesi zgjedhjesh.

Njė handikap tjetėr i atyre zgjedhjeve kanė qenė mungesa akute e fondeve. Siē ka thėnė Napoloni: "Paraja bėn luftėn!" Lufta jonė politike e elektorale ishte shumė e zorshme tė fitohej pa financime. Por tė paktėn ne kemi faqen e bardhė e nuk jemi pėrzier e as do tė pėrzihemi ndonjėherė me financime tė dyshimta apo tė zeza siē shohim se bėjnė partitė e tjera nė pushtet apo nė opozitė.

Gjithashtu njė fenomen tjetėr negativ nė kėto zgjedhje ka qenė presioni nga partitė qė i konsiderojmė aleate, tė cilat nuk e panė me sy tė mirė garimin mė vete tė PLL. Pėr kėtė shkak kandidatėt tanė nėpėr bashki, minibashki e komuna janė atakuar fort pikėrisht nga partitė aleate. Ky fenomen ėshtė i dokumentuar dhe i njohur nga tė gjithė tashmė. Nuk po shkojmė mė tej nė analizėn e kėtij fenomeni, por mund tė themi se kjo ėshtė njė lojė e pandershme politike qė tregon, nė fund tė fundit, se partitė e opozitės nuk janė aq tė pjekura demokratikisht saē duan tė hiqen.

Por sot nuk jemi kėtu vetėm pėr tė parė sulmet e padrejtėsitė qė na kanė bėrė tė tjerėt. Kemi edhe ne kusuret tona qė mund t'i themi sot hapur nė kėtė konferencė. Eshtė vėnė re qė ka anėtarė tė degės, funksionarė apo anėtarė forumesh tė larta tė PLL qė nė momente tė rėndėsishme u shmangen detyrimeve tė tyre statutore. Nuk po i pėrmendim me emėr, sepse nuk ėshtė nė qėllimin e kėsaj konference tė merret me ta, por disa prej atyre emrave janė mjaft tė njohur pėr inaktivitetin e indiferencėn e tyre. Jo vetėm kaq, por shkojnė deri atje sa tė sulmojnė herė herė edhe hapur PLL dhe politikėn e saj. Ky fenomen destruktiv duhet tė marrė fund, pasi kėta njerėz janė tė njohur dhe, pėr kėtė aktivitet, vjen dita dhe mund ta paguajnė rėndė faturėn e tyre. Ne ruajmė bindjen se kėta njerėz, tė cilėt njihen pėr legalistė dhe janė anėtarė forumesh tė larta tė Partisė, nėse nuk angazhohen nė degėn e Tiranės, atėherė ata nuk meritojnė tė mbajnė nė xhep mė tej teserėn e PLL.

Tė nderuar zonja dhe zotėrinj

Dega e PLL Tiranė, pėrveē detyrimeve tė saj politike e elektorale, ka pasur fatin tė organizojė takime tė tilla siē janė pėr shembull pritja e Familjes Mbretėrore nė Rinas, apo ceremonia e varrimit tė Nėnės Mbretėreshė Geraldina. Tė gjithė duhet tė kujtojmė ato ēaste tė rralla kur Mbreti dhe Familja Mbretėrore zbritėn nė tokėn shqiptare nė Rinas dhe sheshi i aeroportit "Nėnė Tereza" ishte i mbushur plot simpatizantė tė Monarkisė. Ai entuziazėm dhe ai sfond flamujsh e pankartash nuk ishte gjė tjetėr, veēse puna dhe mundi i degės sė PLL Tiranė dhe askush nuk mund ta mohojė kėtė. Ajo pritje madhėshtore u organizua nė detaje nga drejtuesit e PLL nė bashkėpunim me aktivistėt mė me peshė tė degės sė Tiranės.

Po ashtu edhe ceremonia funebre e Nėnės Mbretėrshė Geraldina ka qenė, nė pjesėn mė tė madhe tė saj, kontribut i legalistėve tė degės sė Tiranės. Qė nė momentet e homazheve e pėrgatitjet nė sallonin zyrtar tė Shtėpinė sė Ushtarakėve, mė pas nė Katedralen Katolike, e deri nė varrezat e Sharrės, - legalistėt tiranas janė ata qė kanė shoqėruar kortezhin mortor dhe i kanė bėrė nderimet e duhura Nėnės sė Kombit.

Dega jonė ka dhėnė shembuj angazhimi, sakrifice e vetmohimi, tė cilat janė tė njohura nga tė gjithė dhe nuk ka nevojė qė ne tė zgjatemi mė tej.

Rroftė Nalt Madhnia e Tij Leka i Parė - Mbret i Shqiptarėve!

Tė nderuar legalistė

Njė ndėr problemet mė tė mprehta pėr ēdo parti dhe degė partie, ėshtė ēėshtja e organizimit dhe strukturave kapilare. Ne kemi synuar gjatė periudhės sė kaluar dy-vjeēare, tė ngrejmė seksionet sipas parimit "njė seksion pėr ēdo qendėr votimi". Pėr hir tė sė vėrtetės duhet thėnė se ne nuk ia kemi arritur ende kėsaj dhe ky duhet tė jetė njė ndėr objektivat kryesorė tė punės sė ardhshme tė degės.

Njė punė mė e efektshme ėshtė dashur tė bėhet me elementin rinor dhe me forumin e Gruas. Pėrpjekjeve spontane dhe rastėsore u duhet shtuar njė angazhim serioz i strukturave drejtuese tė degės, qė kėto dy forume tė formėsohen e strukturohet nė detaje.

Ndėrsa ėshtė mė ndryshe puna me veteranėt e senatin e degės, tė cilėt janė njė strukturė solide dhe gjithmonė e gatshme nė detyrat qė ka sipas statutit. Ky forum "pleqsh tė urtė" ka dhėnė njė ndihmesė tė pakursyer gjatė fushatave elektorale dhe ka shėrbyer nė mjaft raste si filtri kryesor pėr politikėn e pėrcaktimit tė kandidaturave.

Nė aspektin organizativ nė rang dege, ėshtė e drejtė e ligjshme e jona tė themi se kemi ecur mjaft mirė, megjithėse ka ende mjaft vend pėr pėrmirėsime sidomos nė disa nėndegė ku puna nuk ka qenė cilėsore e sistematike. Ende janė disa komuna ku nuk ka seksione siē ėshtė rasti i Pezės apo ndonjė tjetėr mė flagrant.

Por kryesor qėndron fakti se dega e PLL Tiranė ėshtė njė organizėm i gjallė e vital dhe tashmė ajo ėshtė kthyer nė njė makinė qė nuk ndalet, pavarėsisht pengesave e vėshtirėsive qė mund tė hasė.

Ne legalistėt e Tiranės kemi njė barrė mjaft tė rėndė mbi shpinė, dhe me punėn tonė kemi treguar e do tė tregojmė qė jemi tė aftė ta ēojmė pėrpara e ta finalizojmė idealin zogist me rikthimin e Monarkisė me nė krye NMT Leka I-rė - Mbret i Shqiptarėve.

Kjo konferencė ka elementėt e duhur pėr tė shtruar bazat qė na ēojnė drejt qėllimesh tė mėdha politike. Anėtarėsia e sotme e PLL pėrbėhet prej njerėzish tė kualifikuar: juristė, mjekė, arsimtarė, ekonomistė, financiarė, inxhinierė e tė tjerė. Gjithė puna jonė duhet tė pėrqendrohet nė kėta elementė qė ta bėjnė tė pavdekshėm idealin zogist e ėndrrėn e Shqipėrisė Etnike.

Ne jemi nė thelb antikomunistė e nacionalistė dhe kjo duhet tė kuptohet nga tė gjithė shqiptarėt e interesuar pėr politikėn. Legalistėt e Tiranės kanė qenė e do tė jenė nė ballė tė protestave kundėr qeverisė Nano e ēdo qeverie tė dalė nga klanet ish-komuniste, sot me emėr tjetėr. Shqiptarėt janė njė komb fisnik e nuk meritojnė tė nėpėrkėmben kėshtu siē po bėn klani qeverisės nė fuqi.

Kjo konferencė ka rastin tė pėrēojė mesazhet e duhura edhe pėr ndėrkombėtarėt, tė cilėt duhet tė vlerėsojnė seriozisht protestėn e shqiptarėve ndaj qeverisė.

Si pėrfundim, apeli ynė u drejtohet tė gjitha shtresave tė shoqėrisė shqiptare qė tė kthejnė sytė nga PLL, sepse ajo pėrfaqėson idealet mė tė mira tė ngritjes e fuqizimit tė kombit shqiptar.

Rroftė NMT Leka I-rė - Mbret i Shqiptarėve!

Rroftė kombi shqiptar e Shqipnia Etnike!

Ju faleminderit

 

POLITIKE

Drejtuesit e opozitės zhvilluan takimin e radhės me intelektualėt dhe qytetarėt lushnjarė

Spahiu: Karton tė kuq Nanos deri nė zgjedhjet e fitores

Ditėn e mėrkurė, mė datėn 3 mars 2004, drejtuesit e Opozitės; Berisha, Spahiu, Mediu, Laēo, Ngjela e Alimadhi, ishin tė ftuar nga intelektualėt dhe qytetarėt lushnjarė nė njė takim madhėshtor, i cili u zhvillua nė sallėn e Pallatit tė Kulturės "Vaēe Zela" tė qytetit tė Lushnjes.

Nė kėtė takim folėn biznesmenė, intelektualė tė fushave tė ndryshme dhe politikanėt-drejtues tė opozitės - tė ardhur enkas nga Tirana.

Ky takim i radhės i panelit drejtues opozitar me intelektualėt dhe qytetarėt lushnjarė, u karakterizua nga njė bashkėbisedim i ngrohtė, i cili konfirmoi rezonancėn e mendimit intelektual tė elitės qytetare dhe intelektuale lushnjare me opsionet dhe vizionin e opozitės pėr thellimin e mėtejshėm tė objektivave politike nė kuadėr tė Lėvizjes mbarėpopullore "Nano ik". Nė emėr tė intelektualėve dhe qytetarėve lushnjarė nė takim pėrshėndeti mjeku Vangjel Stambolliu, i cili i ftoi bashkėqytetarėt tė shkunden nga indiferenca dhe tė marrin pjesė nė votimet e pritshme qė do tė shėnojnė fitoren e Opozitės. Po nė kėtė frymė, juristi Arens Ēela i ftoi tė rinjtė lushnjarė tė pėrfshihen nė kėtė lėvizje qytetare, "qėllimet politike tė sė cilės pėrplotėsojnė idealet dhe interesat e gjithė rinisė shqiptare". "Edhe Kushtetuta na e jep tė drejtėn ta ndryshojmė kėtė realitet tragjik", - e pėrfundoi fjalėn e tij zoti Ēela.

Edhe shkrimtari Halil Jaēellari nė fjalėn e tij dėnoi ashpėr keqqeverisjen e vendit dhe, si shembull kuptimplotė, solli hakmarrjen politike tė qeverisė ndaj Lushnjės, qė "ia shtoi orėt e errėsirės qytetit - sapo lushnjarėt i thyen hundėt PS duke votuar pėr kandidatin e PD, si kryetar tė bashkisė Lushnjė".

***

Nė fjalėn e tij, kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu, ndėr tė tjera tha: "Pakėnaqėsia e madhe e qytetarėve shqiptarė ndaj qeverisė socialiste dhe kryeministrit Nano, nuk mund tė kufizohet nė kėtė sallė tė vogėl, sado e madhe qė ėshtė, por ju jeni pėrfaqėsuesit e qytetarėve tė Lushnjes qė keni arritur tė hyni nė kėtė sallė tė tejmbushur, qė ėshtė dėshmi e dėshirės sė madhe tė njerėzve pėr tė marrė pjesė nė kėtė takim. Me kartonat e kuq qė mbani nė duar, qė janė simbolikė kuptimplote pėr Nanon dhe kabinetin e tij, ju qytetarėt lushnjarė dėshmoni se jeni pėrfshirė totalisht nė Lėvizjen mbarėshqiptare 'Nano ik'".

Mė tej z.Spahiu vazhdoi: "Kėsaj Lėvizjeje i janė bashkėngjitur shumica e intelektualėve dhe shqiptarėve, pa dallim bindjeje partiake, sepse i ka bashkuar papunėsia, mungesa e dritave, taksat e larta, ngritja e ēmimeve tė bukės, telefonisė, energjisė elektrike, karburanteve etj., qė e kanė varfėruar skajshėm jetėn e mbarė shqiptarėve. Ata janė bashkuar pėr tė protestuar kundėr korrupsionit, trafiqeve dhe kontrabandės qeveritare. Ata janė tė bashkuar sepse me qeverisjen socialiste tragjeditė e tyre s'kanė tė sosur. Vetėm gjatė kėtyre dy muajve, kemi pėrjetuar tragjedinė e 9 Janarit, tragjedinė e Selenicės, pėrmbytjen e Shqipėrisė nga reshjet, megjithėse pėr sigurimin e rrjetit tė kullimit, kanalizimit dhe hidrovoreve, janė financuar dhe shpenzuar 120 milionė $ nga buxheti i shtetit".

Duke e mbyllur fjalėn e tij, z.Spahiu vijoi: "Kėto tragjedi dhe gjithė ky mjerim, nuk vijnė se Perėndia e ka ndėshkuar Shqipėrinė dhe shqiptarėt, por sepse na ka ndėshkuar qeveria socialiste dhe kryeministri Fatos Nano, prandaj shqiptarėt janė tė bashkuar dhe shprehin pakėnaqėsinė e tyre ndaj Nanos dhe qeverisė sė tij. Unė kam bindjen se Kartoni i Kuq qė ju mbani sot, do tė qėndrojė i ngritur lart deri nė largimin e kryeministrit Nano dhe krijimin e njė qeverie tė Pėrkohshme - qė do ta ēojė vendin drejt zgjedhjeve tė parakohshme, tė lira dhe tė ndershme".

Fjala e z.Spahiu u prit, u shoqėrua dhe pėrfundoi me duartrokitje e aprovim nga tė pranishmit.

Korresp. i "Atdheu"

 

Delegacioni i lartė i KE i kryesuar nga z.Shvimer, takohet me drejtuesit e Opozitės

Opozita: Do t'i shkojmė deri nė fund Lėvizjes "Nano ik"

Sekretari i Pėrgjithshėm i Kėshillit tė Evropės (KE), z.Valter Shvimer dhe anėtarėt e delegacionit qė ai kryeson, zhvilluan takime me drejtuesit e Opozitės; Berisha, Spahiu, Mediu, Laēo dhe Ndoka

Ditėn e enjte, mė datė 4 mars 2004, erdhi pėr njė vizitė zyrtare nė vendin tonė Sekretari i Pėrgjithshėm i Kėshillit tė Evropės, z.Valter Shvimer, i shoqėruar nga Drejtori i Pėrgjithshėm pėr Ēeshtjet Politike tė KE, nga zėvendės/Drejtori i Kabinetit, nga pėrfaqėsuesi i Zyrės sė KE nė Tiranė, etj..

Nė takimin e panelit drejtues opozitar me zotin Shvimer dhe delegacionin e KE, tė realizuar nė mjediset e Kryesisė sė Kuvendit, pėrfaqėsuesi i lartė evropian shprehu se "shqetėsimi ynė kryesor janė zgjedhjet e ardhshme nė Shqipėri, tė cilat duhet tė jenė tė lira, tė ndershme dhe transparente". Duke vazhduar mė tej, zoti Shvimer u bėri tė ditur drejtuesve tė opozitės se nė takimin e tij me pėrfaqėsues tė Qeverisė - temė e bisedės kish qenė e drejta e opozitės nė parlament dhe problemet e saj me qeverinė dhe maxhorancėn. Zoti Shvimer u deklaroi krerėve tė opozitės se "... personalisht jam i interesuar pėr ēdo lloj demonstrimi paqėsor, por edhe pėr njė dialog konstruktiv dhe pozitiv midis palėve, pėr tė kėrkuar alternativa".

Duke e marrė fjalėn nė emėr tė drejtuesve tė Opozitės, kryetari i PD, zoti Berisha, vlerėsoi rėndėsinė, seriozitetin dhe nivelin e kėtij takimi dhe e shfrytėzoi kohėn e tij tė fjalės pėr t'i bėrė tė ditur delegacionit tė KE dhe zotit Shvimer motivet e lėvizjes opozitare, "Nano ik". Sipas zotit Berisha "motivet janė tė shumta, por sėpari qėndron dhunimi sistematik i zgjedhjeve dhe shkatėrrimi i procesit zgjedhor qė nga viti 1997 e deri mė sot". "Sė dyti - ėshtė korrupsioni dhe lidhjet e qeveritarėve me trafiqet kriminale dhe kontrabandėn", qė, sipas kreut tė opozitės "sistetizoheshin nė rehabilitimin dhe rikthimin nė qeveri tė simboleve tė damkosur nga vetė Nano, tė tipit Baēi e Naēi. Sė treti - ėshtė bllokimi sistemtatik i punės sė komisioneve parlamentare dhe i sė drejtės kushtetuese tė opozitės pėr investigim, sidomos e vėrejtur kjo pas tragjedive tė fundit qė vendi ka kaluar. por edhe pas bllokimit tė ngritjes sė Komisionit parlamentar kėrkuar nga opozita pėr aksidentin e Shkallnuerit", - i cili sipas shefit tė opozitės "u fsheh".

Zoti Berisha e garantoi zotin Shvimer dhe delegacionin e KE se Lėvizja "Nanon ik" synonte restaurimin e procesit zgjedhor nė Shqipėri drejt parametrave dhe standarteve europiane pėr zgjedhje tė lira dhe tė ndershme. Gjithashtu, z.Berisha e siguroi Sekretarin e Pėrgjithshėm tė KE se "opozita nė parlament do tė votojė tė gjitha ligjet dhe procedurat e nevojshme pėr tė shpejtuar procesin e integrimit tė vendit". Nė kėtė kuadėr, nė emėr tė opozitės zoti Berisha, i kėrkoi zotit Shvimer ndihmė konkrete pėr zgjedhjet e ardhshme nė Shqipėri, pėr ēka edhe iu sigurua njė premtim i sinqertė nga pėrfaqėsuesit e lartė europianė, krahas ndihmės qė do tė japė edhe misioni i prezencės sė OSBE-ODIHR-it.

Zoti Shvimer mori garanci tė plota nga tė gjithė krerėt e opozitės pėr njė "Lėvizje gandiste-paqėsore".

Ky takim u mbyll pas njė bashkėbisedimi konstruktiv dhe mirėkuptimi reciprok lidhur me aksionin politik tė opozitės nė kuadėr tė Lėvizjes mbarėshqiptare "Nanon ik", si dhe tė pranisė e tė ndihmės institucionale tė KE pėr njė ecuri normale tė proceseve tė reformave nė Shqipėri dhe pėr zgjidhjen me mjete politike tė krizės aktuale - ndėrmjet tė cilave spikat mekanizmi i "dialogut dypalėsh", i propozuar nga pėrfaqėsuesit e lartė europianė, dhe i pranur nga drejtuesit e opozitės - "vetėm nė rastet kur ky dialog do t'i shėrbente zgjidhjeve adekuate pėr tė dalė nga kriza totale dhe jo si instrument pėr tė zgjatur ditėt e njė qeverie ndaj sė cilės qėndrimi i opozitės dhe i mbarė shqiptarėve po bėhet ēdo ditė e mė i qartė".

Korresp. i "Atdheu"

 

Zhvilloi punimet Konferenca VI-tė e Degės sė PLL Krujė

Spahiu: T'u paraprijmė zhvillimeve dhe tė pėrgatitemi pėr zgjedhje

Konferenca zgjodhi si kryetar z.Enver Kaloshi, dy nėnkryetarėt z.Ramazan Kupi dhe z.Gėzim Kaēiu, si dhe z.Ahmet Duka si sekretar

Ditėn e diel, mė datė 29 shkurt 2004, nė qytetin e Krujės, Dega e PLL e kėtij rrethi zhvilloi punimet e Konferencės VI-tė. Nė kėtė konferencė merrnin pjesė, si tė deleguar nga kryesia e PLL, edhe kryetari i saj z.Ekrem Spahiu; nėnkryetari, z.Murat Basha dhe anėtari i kryesisė sė Senatit dhe njėkohėsisht nėnkryetar i Degės sė PLL Tiranė, z.Hamit Kurti.

Punimet e konferencės i hapi anėtari i Senatit tė PLL rrethi Krujė, z.Gani Vogli, i cili pasi u uroi mirėseardhjen krerėve legalistė dhe delegatėve, dhe pasi foli shkurtimisht pėr rėndėsinė e kėtij aktiviteti, ia dha fjalėn kryetarit tė Degės z.Enver Kaloshi, i cili mbajti raportin nė emėr tė Komitetit Drejtues pėr punėn e legalistėve krutanė gjatė periudhės dy-vjeēare qė nga konferenca V-tė.

Nė raportin e tij z.Kaloshi u pėrqėndrua kryesisht nė problemet organizative tė ristrukturimit dhe zgjerimit tė shtrirjes sė Degės, si edhe nė disa probleme tė natyrės politike - qė dolėn nė pah sidomos gjatė fushatės sė zgjedhjeve vendore tė 12 tetorit. Sipas z.Kaloshi "aktivi i nėndegės Krujė, qė i zhvilloi punimet disa muaj pas konferencės V-tė, evidentoi dukuri negative, qė na ndoqėn gjatė gjithė periudhės dy-vjeēare. Kėshtu, dy anėtarė tė Komitetit Drejtues, zotėrinjtė Pėrparim Hoxha dhe Agim Maja - kundėrshtuan zgjedhjen e z.Ramazan Kupi si kryetar i kėsaj nėndege, ndėrkohė qė ai u zgjodh me votim tė fshehtė nė njė garė serioze ku kandiduan 4 anėtarė cilėsorė. Kėta zotėrinj, tė ndihmuar nga jashtė nga Shkėlqim Shani, penguan sistematikisht riorganizimin kėsaj nėndege, derisa gjatė fushatės sė zgjedhjeve dolėn hapur kundėr kandidatit Ramazan Kupi dhe partisė, ēka la pasoja dhe u reflektua edhe nė rezultatin pėrfundimtar tė zgjedhjeve tė 12 tetorit nė bashkinė Krujė, ku ne morėm minimumin e mundshėm tė votave. Kėtė qėndrim ata e mbajnė edhe sot nė kėtė konferencė. Por megjithė pengesat artificiale, para dhe gjatė fushatės, tė gjitha nėndegėt u mobilizuan pėr tė arritur rezultate tė larta nė zgjedhje dhe pėr tė pėrmbushur e dorėzuar nė kohė dokumentacionin pranė komisioneve zgjedhore, si dhe pėr tė kompjuterizuar tė gjithė dokumentacionin e partisė pėr arkivim nė Degė dhe nė qendėr.

Gjatė gjithė periudhės dy-vjeēare, problemet e brendshme i kemi analizuar nė kohė dhe me seriozitet, duke lejuar debat tė lirė, duke forcuar frymėn e demokracisė sė brendshme nėpėr struktura dhe duke stimuluar shprehjen e mendimit tė lirė. Por kjo u shfrytėzua pėr sulme tė paprincipta nga ata qė mbi interesat e partisė vendosėn ambicjet personale - deri nė kandidimin e tyre pėr subjekte tė tjera dhe fushatė kundėr PLL. Gjithashtu Komiteti Drejtues ka bashkėpunuar vazhdimisht me forumet partnere si Senati dhe Rinia legaliste, tė cilat kanė funksionuar dhe punuar me pėrkushtim. Fjalėt mė tė mira mund tė themi pėr drejtuesit e Senatit, zotėrinjtė Fadil Kupi, Ramazan Hasani dhe Qemal Mali, si dhe pėr kryetarin e Forumit rinor z.Muharrem Xhixha. Po kėshtu mund tė flasim edhe pėr zotėrinjtė e nderuar Bajram Dollaku (nėnkryetar i Degės) dhe Atdhe Hoxha. Z.Hoxha ėshtė njė biznesmen qė ka kontribuar financiarisht nė shumė aktivtetete, ndėr tė cilat ato pėr organizimin e pritjes sė Familjes Mbretėrore dhe pėr Ceremoninė Mortore organizuar pėr dhėnien e lamtumirės Nėnės Mbretėreshė Geraldinė. Nė kėtė raport nuk mund tė lėmė pa pėrmendur edhe punėn e kontributin e zotėrinjve Murat Stafuka (kryetar i nėndegės Cudhi-Kamp), ku ne arritėm tė fitojmė njė kėshilltar nė komunėn qė mbulon kjo nėndegė. Po kėshtu, mjaft mirė kanė punuar edhe zotėrinjtė Sali Xheka, Ali Gdheli e Prengė Prenga nė drejtimin e nėndegės Thumanė, punė nga e cila u arrit qė z.Gdheli tė zgjidhej kėshilltar nė kėshillin e komunės Thumanė.

Gjatė kėsaj periudhe, megjithė ndihmėn e pakėt, njė punė tė lavdėrueshme ka bėrė edhe kryetari i nėndegės Nikėl, i pėrndjekuri politik, z.Adem Ēangu...

Pėrfundimisht, nė shkallė rrethi arritėm rezultatin 3.7 % dhe fituam 3 kėshilltarė - nga 2 qė kishim zgjedhjet e kaluara...", - e mbylli fjalėn e tij z.Kaloshi, pėr t'ia lėnė radhėn pyetjeve dhe diskutimeve rreth raportit, pėr tė cilin u bėnė mjaft pyetje qė kėrkonin sqarime pėr momente tė shumta tė punės dy-vjeēare tė strukturave drejtuese dhe atyre tė bazės.

Pas pėrgjigjeve tė pyetjeve dhe sqarimeve konkrete, u kalua nė diskutime.

Nė diskutimin e tij z.Gėzim Hoxha e konsderoi "tė dobėt" rezultatin nė shkallė Dege dhe pasi shprehu kritika pėr z.Kaloshi u shpreh se "votat e legalistėve krutanė kaluan djathtas (!!!)...".

"Tė lemė pas krahėve tė kaluarėn dhe t'i shtrijmė dorėn njėri-tjetrit. Nuk kemi punuar mirė, ndėrkohė qė na kėrkohet tė japim shumė mė tepėr. Ata qė janė larguar nga PLL tė lejohen tė kthehen, por jo tė marrin funksione drejtuese", - u shpreh nė fjalėn e tij z.Xhaferr Topēiu, pėr t'ia lėnė radhėn z.Petrit Bani, i cili foli pėr domosdoshmėrinė e mirėkuptimit dhe afrimin e tė rinjve qė, sipas tij "ishin tė sinqertė dhe nuk bartnin probleme hatėresh e keqkuptimesh qė pengojnė punėn".

Nė diskutimin e tij z.Agim Maja bėri shumė kritika, por nuk i shpjegoi qėndrimet e tij nė kundėrshtim me interesat e partisė, pėr tė cilat u kritikua edhe nė raport.

"Unė nė punėn time jam pėrqėndruar nė afrimin e njerėzve me vlera nė PLL", - u shpreh njėri nga aktivistėt kryesorė tė Degės, intelektuali Ahmet Duka. "Nuk arrij ta kuptoj mosmbėshtetjen e z.Kupi nė Krujė dhe qėndrimin ndaj tij tė disa legalistėve", - vazhdoi z.Duka, duke shprehur njėkohėsisht edhe kritika pėr punėn e kryetarit tė Degės, z.Kaloshi, vėrejtje tė cilat i theksoi nė diskutimin e tij edhe Shkėlqim Shani, i cili pretendoi se z.Kaloshi nuk e kish mbėshtetur nė punėn e tij si kėshilltar i kėshillit bashkiak tė qytetit tė Krujės gjatė mandatit tė kaluar!!!

Me frymė kritike e analizoi rezultatin e arritur nė Fushė Krujė edhe z.Skėnder Bami nė diskutimin e tij, duke theksuar se "ka patur dhe ka shumė rezerva nė kėtė nėndegė pėr rezultate mė tė mira".

"Punėt i kemi ndarė me shumė pėrgjegjėsi nėpėr struktura", - tha nė diskutimin e tij z.Sali Xaka, duke vazhduar: "90 % e fshatrave tė komunės Thumanė i kemi mbuluar me seksione, tė cilat bėjnė jetė aktive, qė e kemi shtrirė edhe nė nėndegė, duke shmangur formalizmin". "Ndaj atyre qė iu kundėrvunė vendimeve tė partisė duhej tė merreshin masa tė menjėhershme nga Komitetit Drejtues, por kjo nuk u bė", - e mbylli diskutimin e tij z.Xaka.

Nė fjalėn e tij, ish kandidati pėr kryetar bashkie nė qytetin e Krujės, z.Ramazan Kupi, shprehu keqardhjen pėr mbėshtetjen e pakėt nga legalistėt gjatė fushatės.

Ndėrsa kėshilltari i komunės Thumanė z.Ali Gdheli, nė fjalėn e tij kėrkoi me vendosmėri qė "Komiteti i ri Drejtues qė do tė dalė nga zgjedhjet nė konferencė - tė respektohet dhe tė mbėshtetet deri nė fund nė punėn e tij", - gjė e cila u aprovua nga delegatėt.

***

Nė diskutimin e tij tė pėrshėndetjes sė kėsaj konference, anėtari i kryesisė sė Senatit tė PLL dhe njėkohėsisht nėnkryetar i Degės sė Tiranės, z.Hamit Kurti, pasi i uroi drejtuesit e Degės sė PLL Krujė dhe delegatėt pėr zhvillimin e kėsaj konference serioze dhe pėr "mendimet konstruktive tė shoqėruara me kritikė tė hapur", shprehu bindjen se nė tė ardhmen drejtuesit e rinj tė Degės do t'i rrisnin "rezultatet dhe do ta pėrmirėsonin cilėsisht punėn organizative dhe politike". Gjithashtu, zoti Kurti shprehu bindjen se anėtarėsimet nė kėtė Degė ku PLL ka traditė tė pasur atdhetare dhe mbėshtetje politike e sociale - do tė rriten nė tė ardhmen, duke u shoqėruar njėkohėsisht edhe me rritje elektorale qė, sipas tij, "ėshtė garanci pėr rezultate tė larta nė zgjedhjet e ardhshme".

Pas zotit Kurti e mori fjalėn nėnkryetari legalist, zoti Murat Basha, i cili nė fjalėn e tij u pėrqėndrua kryesisht nė vendosjen e punės politike tė partisė nė njė shtrat konceptual tė bazuar nė ide pėr zhvillimin e zonės dhe pėr pasurimin e traditės ideore tė partisė, tė cilėn, sipas tij, "kjo Degė e ka edhe si detyrim pėr shkak tė trashėgimisė sė shkėlqyer legaliste, pėr tė qenė nė lartėsinė e mendimit politik dhe kontributit atdhetar tė birit tė lavdishėm kėsaj treve, rithemeluesit tė Legalizmės shqiptare, gjeneral Abaz Kupit". Mė pas, zoti Basha shprehu bindjen se strukturat e reja drejtuese qė do tė dilnin nga kjo konferencė do tė ishin me nivel tė lartė intelektual dhe me pėrvojė tė mjaftueshme politike e organizative, "nė funksion tė pėrmbushjes sė objektivave tė kėsaj Dege qė", - sipas tij, - "detyrimisht duhet dhe do tė jenė shumė mė tė larta nė tė ardhmen".

***

Nė fund tė diskutimeve e mori fjalėn kryetari i PLL, z.Ekrem Spahiu, i cili fillimisht i uroi legalistėt krutanė dhe delegatėt e konferencės pėr zhvillimin cilėsor tė kėtij aktiviteti tė rėndėsishėm, duke sjellė nė vėmendjen e tyre faktin se "PLL ėshtė parti serioze dhe ju si Degė po kėshtu, nė kėtė vazhdė, qė nga viti 1998 keni zhvilluar 3 konferenca tė suksesshme dhe do tė analizoni sot punėn tuaj qė nga konferenca e kaluar e deri nė zgjedhjet e 12 tetorit, pėr tė ardhur deri mė tash".

Mė pas z.Spahiu ritheksoi arsyet e daljes mė vete tė PLL nė zgjedhjet vendore, dhe tha se "... ne legalistėt zhvilluam njė fushatė tė vlerėsuar edhe nga institucionet ndėrkombėtare tė atashuara nė Shqipėri, si prezenca e ODIHR/OSBE-sė". "Kjo fushatė serioze dhe pėrkushtimi idealist i legalistėve dhe mbretėrorėve solli si rezultat fitoren nė 4 komuna dhe tė 160 kėshilltarėve, si dhe disa kryetarė kėshillash, sekretarė bashkie e komunash - e deri tek zėvendėskryetar qarku. Por rezultati do tė ishte mė i mirė nėse nė kėtė fushatė ne do tė kishim anėtarė nė komisionet zgjedhore; financa tė mjaftueshme; angazhim tė plotė tė deputetėve e anėtarėve tė Kėshillit Kombėtar; nėse nuk do tė na hiqeshin emrat e legalistėve dhe mbretėrorėve nga listat zgjedhore; nėse nuk do tė sulmoheshim padrejtėsisht dhe pa arsye nga partitė rivale, etj.".

"Por pavarėsisht vėshtirėsive dhe padrejtėsive ne fituam shumė nga kėto zgjedhje. Sėpari e mbi tė gjitha fituam pėrvojė zgjedhore dhe rezultatet qė megjithėse nuk janė tė kėnaqshme - janė pikėnisje e rėndėsishme pėr tė ardhmen. Si parti serioze dhe me synime e objektiva politiko-zgjedhorė nė rritje, ne pas zgjedhjeve kemi zhvilluar analiza tė vazhdueshme tė rezultateve nė tė gjitha nivelet, duke filluar nga lart-poshtė. Fillimisht analizėn e nisėm nga kryesia e partisė, e vazhduam nė Komitetin Drejtues e mė pas nė Kėshillin Kombėtar, duke e shtrirė nėpėr Degė, Komitetet Drejtuese tė tyre e deri nė bazėn e partisė, ku kemi shkuar tė gjithė anėtarėt e Kryesisė. Kėto analiza janė bashkėrenduar edhe me sqarimin e situatave aktuale politike, pėr t'u paraprirė atyre dhe mobilizuar partinė. Nė qėndrimet tona kemi kritikuar ashpėr plagėt shoqėrore qė burojnė nga qeverisja e papėrgjegjshme si papunėsia, korrupsioni, kontrabanda, trafiqet kriminale, manipulimi i zgjedhjeve dhe evidentimi i kritikave tė faktorėve ndėrkombėtarė, shoqėruar kėto edhe me informimin e vazhdueshėm tė opinionit publik, anėtarėsisė sė partisė dhe elektoratit nėpėrmjet mediave dhe gazetės "Atdheu". Aktualisht PLL ėshtė njė nga partitė kryesore nė drejtimin e Lėvizjes politiko-qytetare 'Nano ik', deri nė rrėzimin e regjimit tė pseudomaxhorancės sė Dushkut dhe realizimin e zgjedheve tė parakohshme, tė lira dhe tė ndershme. Puna jonė synon pėrgatitjen e partisė nė tė gjitha nivelet dhe strukturat pėr zgjedhjet e reja qė po afrohen, prandaj kėrkojmė dhe synojmė zhvillimin e analizave serioze nėpėr konferencė, sikundėr edhe sot", - e mbylli fjalėn e tij z.Spahiu.

***

Mė pas u kalua nė votimin pėr kryetar tė Degės dhe anėtarė tė Komitetit Drejtues tė Degės, ku votuan 67 delegatė. Pas numėrimit tė fletėve tė votimit nga komisioni i zgjedhjeve tė konferencės, rezultoi se z.Enver Kaloshi mori 35 vota, z.Gėzim Kaēiu mori 27 vota, z.Ahmet Duka mori 4 vota, ndėrsa 1 votė rezultoi e pavlefshme. Kėsisoj, z.Enver Kaloshi u rizgjodh kryetar i Degės.

Menjėherė pas shpalljes sė rezultatit u mblodh Komiteti i ri Drejtures, i cili me propozim tė kryetarit tė rimandatuar z.Kaloshi, zgjodhi dy nėnkryetarėt e Degės, pėrkatėsisht z.Ramazan Kupi dhe z.Gėzim Kaēiu, si dhe z.Ahmet Duka si sekretar.

Korresp. i "Atdheu"

 

Zhvilloi punimet Konferenca e Degės sė PLL Peqin

Basha: PLL, tribunė debati e jo thashethemesh

Konferenca konfirmoi edhe njėherė nė krye tė degės z.Bardhyl Bica me vota maksimale

Ditėn e shtunė, mė datė 28 shkurt 2004 zhvilloi punimet Konferenca e radhės e Degės sė PLL Peqin. Nė kėtė konferencė ishin tė pranishėm delegatė nga tė gjitha komunat e kėtij rrethi. Ata, nė diskutimet e tyre bėnė bilancin e punės sė Degės nė pėrgjithėsi dhe analizuan rezultatet e zgjedhjeve vendore tė 12 tetorit, nė veēanti. Tė deleguar nga kryesia e PLL nė kėtė konferencė, ishin nėnkryetari i Partisė z.Murat Basha dhe sekretari i Marrėdhėnieve ekonomike, z.Artan Tujani.

Nė emėr tė Komitetit Drejtues tė kėsaj Dege, raportin e mbajti kryetari i saj z.Bardhyl Bica. Nė raport ai theksoi se "kthimi i Familjes Mbretėrore nė Atdhe i kishte dhėnė njė gjallėri dhe entusiazėm mė tė madh tė tė gjithė legalistėve shqiptarė, pėr tė shumėfishar punėn dhe pėrpjekjet nė funksion tė pėrmbushjes sė objektivave qė burojnė nga programi politik i PLL". Nė fjalėn e tij ai u pėrqėndrua gjithashtu edhe nė punėn e bėrė midis dy konferencave pėr shtrirjen dhe pėrsosjen e strukturave bazė tė partisė. "Aktualisht, sot, Dega e PLL Peqin ėshtė e shtrirė nė 49 fshatra, nga 56 gjithsej qė ka rrethi"- theksoi z. Bica. "Nė strukturat e tyre numėrohen 277 anėtarė, nga tė cilėt 11% janė me arsim tė lartė".

Gjatė kohėve tė fundit kjo Degė ka bėrė organizimin e ri nė komunat Pajovė dhe Pėrparim, dhe po vazhdon punėn pėr realizimin e objektivit "njė seksion pėr ēdo qendėr votimi". Z.Bica lavdėroi pėr punė tė mirė nėndegėn Gjocaj, dhe theksoi se "kjo punė u pasqyrua edhe nė rezultatet e zgjedhjeve".

Duke u ndalur nė analizėn e rezultatit zgjedhor, zBica vuri nė dukje se legalistėt peqinas e kishin pritur me entusiazėm vendimin e Kėshillit Kombėtar pėr tė dalė mė vete nė zgjedhjet e tetorit dhe kishin bėrė tė gjitha pėrpjekjet pėr tė arritur rezultate sa mė tė larta. Ai pėrmendi tė gjitha kontributet historike qė kjo Degė ka dhėnė nė tė kaluarėn, nė kuadėr tė koalicioneve tė djathta, pa harruar tė shtojė se "dalja mė vete hera-herės ishte pritur me xhelozi tė pajustifikuar nga ana e forcave tė tjera tė djathta" tė kėtij rrethi. Duke iu referuar kėtyre forcave, ai shprehu qėndrimin e prerė se "PLL-ja nė kėtė rreth duhet tė trajtohet si partner serioz dhe i vlefshėm". "Reputacioni qė gėzojnė legalistėt peqinas nė mjedisin lokal politik, por edhe mė gjerė, ėshtė i pasqyruar mė sė miri nė detyrėn e sekretarit tė kėshillit bashkiak tė qytetit tė Peqinit", qė aktualisht ushtrohet nga z.Bardhyl Bica dhe i pretendimeve serioze pėr fitimin e postit tė kryetarit tė kėshillit tė komunės Gjocaj.

Hapėsirė tė konsiderueshme nė raport kishte edhe trajtimi i ēeshjeve qė kishin tė bėnin me detyrat e ardhshme, qė shtroheshin ndaj kėsaj Dege kryesisht nė shtimin e punės dhe gjetjen e metodave sa mė efikase pėr pasurimin e mėtejshėm tė anėtarėsisė me elementė tė rinj si nga rinia, intelektualėt, gratė etj.

Ajo ēka ra nė sy ishte edhe fakti se - jo tė gjithė anėtarėt e vjetėr tė Komitetit Drejtues kishin kontribute tė vlerėsuara - sepse disa prej tyre, gjatė fushatės ose kishin ndenjur indiferentė, ose nuk ishin aktivizuar ashtu siē duhej. Kėshtu, pėr punė tė mirė u pėrgėzuan zotėrinjtė Robert Bullari, B.Kadiu, F.Ballhysa, M.Llaci, etj., ndėrsa u kritikua z.K.Hokja dhe ndonjė tjetėr.

Pas leximit tė raportit delegatėt bėnė pyetje tė ndryshme, tė cilat kishin tė bėnin me situatėn aktuale politike, komponentin financiar tė fushatės, apo me qėndrimet e mėvonshme tė Legalitetit. Kėto pyetje morėn pėrgjigje tė drejtpėrdrejtė nga tė deleguarit e Kryesisė sė Partisė.

Mė vonė u kalua nė pikėn e dytė tė rendit tė ditės, e cila ishte parashikuar pėr diskutime. Diskutuesit nė kėtė konferencė ishin tė shumtė dhe pėrfaqėsonin tė gjithė hartėn gjeografike tė kėtij rrethi. Ata qė e morėn fjalėn diskutuan me ndjenjė tė lartė pėrgjegjėsie, duke treguar mė sė pari pėr kontributin e tyre gjatė fushatės dhe duke u ndalur nė vijim nė detyrat qė dalin nė tė ardhmen pėr pėrmirėsimin e mėtejshėm tė punės. Ata nuk harruan tė pėrmendnin kontributin e dhėnė pranė kėsaj Dege gjatė fushatės - pėrkatėsisht nga Kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu dhe N/kryetari i saj z.Murat Basha.

Nė diskutimin e tij z.Musa Bici theksoi se "dhunės verbale nga ana e partive tė tjera gjatė fushatės, i janė shtuar edhe disa tė meta qė vetė legalistėt peqinas i kanė manifestuar". "Sidoqoftė, - theksoi ai, - klima politike ėshtė mjaft e pėrshtatshme, ēka premton pėr njė rol gjithnjė e mė tė madh tė Legalitetit nė kėtė rreth".

Robert Bullari, kėshilltar i komunės Gjocaj, theksoi se pėrvoja e parė elektorale kishte qenė mjaft e frytshme pėr tė, sepse ai dhe tė gjithė pjestarėt e tjerė tė shtabit elektoral kishin fituar njė pėrvojė tė vyer. Si pengesė nė zgjedhjet e kaluara z.Bullari pėrmendi mungesėn e komisionerėve dhe theksoi se "nuk duhen mbivlerėsuar mangėsitė nė mjetet financiare". Si kėshilltar i PLL, ai dha sigurinė se "si pėrfaqėsues i popullit dhe i alternativės legaliste nė qeverisjen vendore, do tė punonte maksimalisht, nė bashkėpunim edhe me kėshilltarėt e djathtė, qė "komuna Gjocaj tė qeverisej me dinjitet". "Pozicioni qė kanė kėshilltarėt duhet shfrytėzuar nė mėnyrė maksimale nė kontaktet me njerėzit, nė mėnyrė qė ata tė kuptojnė se pėrfaqėsuesit e PLL janė tė ndershėm dhe dinjitozė", - tha z.Bullari.

Ndėrsa z.Musa Llaci, nė diskutimin e tij u pėrqėndrua nė nevojėn dhe pėrpjekjet qė duhen bėrė me qėllim qė Dega e PLL Peqin tė freskohet me anėtarė nga brezi i ri. Me bujari, z.Llaci premtoi solemnisht se i ofronte Degės njė zyrė nga prona e tij.

I riu Florian Ballhysa tregoi pėr punėn propaganduese qė bėnte me moshtarėt e brezit tė tij. Ai tha se "shtrembėrimi i historisė gjatė komunizmit ka qenė shumė i madh" dhe se "sot, shumica e tė rinjve nuk ėshtė e fomuar si duhet, ose ėshtė e formuar fare pak me kontributet e Mbretėrisė gjatė periudhės sė mbretėrimit tė Mbretit Zog I-rė nė historinė e shtetit shqiptar". Ai sugjeroi se "edhe partia nė qendėr duhet tė bėjė mė shumė nė drejtim tė propagandės pėr arritjet e epokės sė lavdishme tė mbretėrimit tė Mbretit Zog I-rė".

I riu tjetėr Gramoz Bullari, solli si shembull pėrvojėn e tij tė punės nė grupe me tė rinjtė dhe tė shfrytėzimit tė lidhjeve rinore, ēka sipas tij kish dhėnė rezultat konkret nė zgjedhjet e komunės Gjocaj.

Nė tė njejtat linja diskutimi ishin edhe diskutuesit e tjerė si Eduard Xhahysa, Dervish Dushku, etj.

***

Pas pėrfundimit tė diskutimeve e mori fjalėn nėnkryetari i PLL z.Murat Basha. Ai vlerėsoi me superlativa zhvillimin e kėsaj konference, duke shprehur kėnaqėsinė pėr problematikėn e gjerė tė trajtimit tė problemeve. Mė tej z.Basha vlerėsoi punėn e legalistėve peqinas qė, megjithėse kishin punuar nė kushte tė vėshtura, nė zgjedhjet e 12 tetorit kishin arritur rezultate tė vlerėsuara. "Por rezultatet e deritanishme duhen ēuar mė tej", - theksoi z.Basha.

"Ne jemi parti moderne dhe e hapur. Jemi parti me histori tė lavdishme dhe tė papėrlyer, ēka duhet ta shfrytėzojmė pėr rritjen sasiore dhe cilėsore tė saj", - theksoi nėnkryetari legalist duke u treguar mė pas delegatėve pėr rolin gjithnjė e nė rritje tė PLL nė politikėn shqiptare - rol qė sipas tij kishte ardhur si "rezultat i qėndrimeve parimore tė mbajtura vazhdimisht nga PLL".

Duke u ndalur nė problemet organizative, z.Basha theksoi se "duhet kthyer sa mė shpejt nė realitet objektivi njė seksion pėr ēdo qendėr votimi, nė mėnyrė qė nė zgjedhjet e ardhshme vota legaliste tė mos mbetet jetime". Z.Basha theksoi mė tej se "ne kemi hapėsira dhe duhet tė shtrihemi kudo" dhe se "duhet shfrytėzuar shansi qė, nėpėrmjet kėshilltarėve, tė rrisim reputacionin e PLL".

Z.Basha gjithashtu nėnvizoi rėndėsinė e punės me "njerėzit, rininė, intelektualėt dhe biznesmenėt", dhe pastaj nė vijim tė fjalės sė tij, nė mėnyrė tė veēantė ai u ndal tek intelektualėt, duke theksuar se "ndaj tyre duhet tė krijojmė hapėsirėn dhe ngrohtėsinė e nevojshme". "PLL duhet tė bėhet tribunė e debatit konstruktiv dhe jo e thashethemeve. Ne jemi parti e idealeve tė mėdha dhe jo e interesave personale", theksoi zBasha qė mė pas u ndal fort nė misionin historik tė PLL dhe foli gjatė pėr vlerat historike tė Monarkisė gjatė viteve 1928-1939. Ai u ndal gjithashtu edhe nė qėndrimin e PLL ndaj Ēeshtjes sė Pronave dhe dėmshpėrblimit ndaj Ish tė Burgosurve Politikė. Nė fund tė fjalės sė tij, z.Basha u dha tre kėshilla legalistėve peqinas, tė cilat ishin: Punė, punė, punė. "Me kėto kėshilla, - tha z,Basha, - ēdo gjė ėshtė e mundur".

Duke vlerėsuar konkurrencėn pėrmes votimit, z.Basha e vlerėsoi kėtė proces si njė "garė" dhe se "pas shpalljes sė fituesve partitė e djathta e kanė nė traditė qė tė veprojnė sipas hierarkisė dhe linjės vertikale".

***

Pas fjalės sė nėnkryetarit tė PLL, z.Murat Basha, u kalua nė procesin e votimit. Pėr postin e kryetarit tė Degės sė PLL Peqin, kandidonin zotėrinjtė Bardhyl Bica dhe Kujtim Gjevori. Nė pėrfundim tė votimit, me shumicė votash fitues u shpall z.Bardhyl Bica. Gjithashtu, po nga votimi dolėn fitues pėr nė Komitetin e ri Drejtues zotėrinjtė Robert Bullari, Bedri Kadiu, Gazmend Kadiu, Dervish Dushku, Kujtim Gjevori, Ymer Mehmeti, Tomorr Ballhysa dhe Abaz Hyra.

Korresp. i "Atdheu"

 

Legalistėt kurbinas nė prag tė konferencės

Ditėn e diel, mė datė 29 shkurt, u mblodh Komiteti Drejtues i Degės sė PLL Kurbin. Nė zbatim tė udhėzimeve qė janė hartuar nga Qendra - pėr tė cilat legalistėt janė nė dijeni, punimet e kėsaj mbledhjeje i ndoqėn, si tė deleguar, Sekretari i Senatit z.Seit Preni dhe Sekretari i Marrėdhėnieve Ekonomike z.Artan Tujani.

Rendi i ditės sė kėsaj mbledhjeje konsistonte kryesisht nė ndarjen e detyrave dhe punės pėr pėrfundimin me sukses tė Fushatės sė Zgjedhjeve tė reja nė PLL. Nė funksion tė kėtij qėllimi ishte edhe raporti qė paraqiti para tė pranishmėve kryetari i kėsaj Dege z.Esat Cakoni.

Nė raport i ishte kushtuar pak hapėsirė analizės sė rezultatit dhe punės sė bėrė nė Zgjedhjet e 12 tetorit - me pretendimin se "njė analizė e thelluar pėr kėto ēeshtje do tė bėhet nė aktivet e nėndegėve dhe, sė fundi, nė Konferencė".

Duke qenė tė njohur me problematikėn e kėsaj Dege, tė deleguarit, por edhe njė pjesė e anėtarėve tė Komitetit Drejtues, kėmbėngulėn qė nė kėtė mbledhje t'i kushtohej njė hapėsirė e konsiderueshme edhe trajtimit tė kėtyre ēeshtjeve, gjė qė u muar nė konsideratė.

Nga diskutimet e bėra u vėrejt tendenca e disa individėve pėr t'i anashkaluar problemet e pėr tė diskutuar nė pėrgjithėsi, me synimin e qartė pėr t'iu shmangur pėrgjegjėsisė. Pėr kėtė arsye, tė deleguarit e Kryesisė sė PLL reaguan disa herė, ēka bėri qė diskutimet tė hyjnė nė njė tematikė mė konkrete.

Shqetėsimet realiste i bėnė mė tė ndjeshme diskutimet e z.Halit Pepmarku, Gj. Doda, LL. Kola dhe M. Vuksani.

Nė kėtė mbledhje u caktuan detyra dhe afate konkrete pėr zbatimin e tyre. Kėshtu, deri mė datė 20 mars 2004 do tė pėrfundojė procesi i zgjedhjes nėpėr sėksione. Gjatė ditėve ndėrmjet datave 20 dhe 25 mars, do tė pėrfundojnė aktivet e nėndegėve, ku do tė zgjidhen strukturat e reja drejtuese tė tyre, si dhe emrat e delegatėve nė konferencė. Nė kėtė drejtim u vendos qė, tė gjitha kėto veprime tė monitoroheshin nga anėtarė tė Komitetit Drejtues dhe pėr to tė mbahej dokumentacion i rregullt.

Nė kėtė mbledhje u caktua edhe numri i delegatėve sipas nėndegėve, dhe u vendos qė konferenca e radhės e Degės sė PLL Kurbin tė mbahet ditėn e diel, mė datė 3 prill 2004.

Korresp. i "Atdheu"

 

Mblidhet Komiteti Drejtues i Degės sė PLL Korēė

Legalistėt korēarė strukturojnė degėn

Mė datė 28 shkurt 2004, u zhvillua mbledhja e parė e Komitetit Drejtues tė Degės sė PLL Korēė, pas konferencės V-tė, qė u zhvillua mė datė 19 shkurt 2004. Rendi i ditės i kėsaj mbledhjeje pune, ishte:

1.Konkluzione dhe vlerėsime pėr zhvillimin e Konferencės, pas takimit me kryesinė e PLL nė Tiranė pėr kėtė problem - tė kryetarit tė Degės, z.Nebi Ganellari.

2.Zgjedhja e nėnkryetarėve tė Degės dhe propozimet pėr sekretar tė Degės.

3.Disa masa disiplinore ndaj atyre qė kanė shkelur vendimet dhe disiplinėn e partisė.

4.Qėndrimi politik i Degės sė PLL Korēė lidhur me situatėn aktuale politike.

***

Nė fillim tė takimit, kryetari i Degės z.Nebi Ganellari, bėri njė pėrmbledhje tė zhvillimit tė Konferencės dhe, njėkohėsisht, pėrcolli vlerėsimet e kryesisė sė PLL dhe tė kryetarit tė saj z.Spahiu pėr zhvillimin e konferencės dhe rezultatet e saj.

Pavarėsisht nga tendencat e disa elementėve qė, pėr motive personale apo tė induktuara nga faktorė jashtė PLL, konferenca u zhvillua normalisht, dhe me frymė demokratike tė debateve e diskutimeve evidentoi arritjet dhe mosarritjet, shkaqet objektive dhe subjektive, pėrgjegjėsitė konkrete, si dhe pėrcaktoi synimet dhe rrugėt pėr intensifikimin e punės nė tė ardhmen.

Arritja mė e rėndėsishme nė kėtė konferencė ishte nxjerrja e Komitetit Drejtues tė ri tė Degės - si njė strukturė e pėrbėrė nga njerėz tė aftė e tė ndershėm, tė arsimuar dhe nė shumicė me moshė tė re, me origjinė nga familje fisnike dhe nacionaliste - qė me aftėsitė dhe pėrkushtimin e tyre do t'i ēojnė mė tej rezultatet e kėsaj Dege.

Mė pas u kalua nė zgjedhjen e nėnkryetarit tė Degės. Pėr kėtė u vendos qė tė zgjidheshin dy nėnkryetarė. Me votim tė hapur, nėnkryetar i Degės u zgjodh z.Pėrparim Kutrolli - ish anėtar i Komitetit Drejtues dhe i kryesisė sė Degės, i cili ka dhėnė njė kontribut tė konsiderueshėm nė aktivitetet e ndryshme qė ka zhvilluar Dega. Nėnkryetar tjetėr u zgjodh z.Pavli Naēe, i cili u vlerėsua pėr aktivitetin dhe angazhimin veēanėrisht gjatė fushatės zgjedhore tė 12 tetorit, si dhe pėr pėrkushtimin e pėrgjegjshmėrinė - reflektim kėto edhe tė origjinės sė tij nga njė familje me tradita qytetare dhe atdhetare.

Gjithashtu u bėnė edhe tre propozime pėr sekretar tė Degės, qė konkretisht ishin pėr zotėrinjtė Petrit Kreka, Arjan Demēe dhe Fredi Kalemi. Kėto propozime konform statutit, iu dėrguan kryesisė sė PLL, e cila do tė bėjė edhe pėrzgjedhjen pėrfundimtare pėr sekretar tė Degės.

Nė vijim tė mbledhjes, duke analizuar qėndrimet e disa anėtarėve tė PLL, shkeljen prej tyre tė vendimeve tė organeve vendim-marrėse tė partisė, shkeljet statutore tė pėrsėritura, braktisjen e fushatės zgjedhore, qėndrimin e papėrgjegjshėm dhe tė qėllimshėm pėr shkaqe dhe interesa personale apo tė nxitura nga faktorė tė tjerė tė jashtėm e me synimin pėr tė pėrēarė Degėn, tė shfaqura kėto publikisht edhe nė konferencėn e fundit - me miratimin e tė gjithė anėtarėve tė pranishėm tė Komitetit drejtues dhe nė konsultim paraprak me Senatin e Veteranėve tė Degės, u vendos:

1.Pėrjashtimi nga PLL i Entela Bllaēotit

2.Me miratimin e anėtarėve tė Komitetit Drejtues tė pranishėm nė takim (njė votė kundėr) - me propozim tė kryesisė sė PLL Tiranė dhe tė Kėshillit Kombėtar mbledhja vendosi pėrjashtimin nga tė gjitha funksionet nė PLL tė ish nėnkryetarit tė Degės dhe anėtarit tė Kėshillit Kombėtar tė PLL, z.Vangjush Kostandini.

Gjithashtu u diskutua edhe pėr qėndrimin e papėrgjegjshėm tė z.Ylber Merdani - nė veēanti gjatė fushatės zgjedhore tė 12 tetorit si dhe nė konferencėn e PLL. Pėr qėndrimin ndaj z.Merdani - nga anėtarėt e Komitetit Drejtues u vendos qė tė diskutohej nė takimin e radhės tė kėtij komiteti.

Pas takimit u zhvillua njė konferencė shtypi, me praninė e tė gjitha mediave lokale. Nė kėtė konferencė, kryetari i Degės dhe kryetari i Kėshillit Kombėtar, pas leximit tė deklaratės pėr shtyp iu pėrgjigj pyetjeve tė ndryshme tė gazetarėve, dhe njėkohėsisht shprehu qėndrimin e PLL, e nė veēanti atė tė Degės sė PLL Korēė - pėr situatėn politike nė vend dhe detyrat qė i dalin PLL si parti me peshė tė konsiderueshme politike dhe protagoniste e qėndrimeve konsekuente e konstruktive nė gjirin e Opozitės dhe si bartėse e vlerave tė qenėsishme opozitare e demokratike ndaj ēdo neodiktature.

Korresp. "Atdheu"

 

DOSSIER

Ju tregoj Greqinė dhe PASOK-un (2)

Papandreu: A jemi marksistw apo jo?!

Robert D. Kaplan

 

Vijon nga numri i kaluar

***

Ajo qė mė ka munduar mė shumė gjatė 7 vjetėve tė qėndrimit nė Greqi, kanė qenė konsideratat idioteske tė korrespondentėve tė huaj, tė cilėt marrėzitė dhe turbullirat e politikės greke i shpjegonin me fraza tė tilla si "Nė fund tė fundit grekėt kanė zbuluar teatrin!!!" dhe "Jo vetėm DEMOKRACIA por edhe ANARKIA - janė fjalė greke!!!". Pastaj pasonin referencat qesharake pėr "tragjedinė greke" dhe "komedinė greke".

Edhe unė, nė njė periudhė dembelizmi, njėherė iu referova "teatrit dhe maskave tė lashta greke" pėr tė shpjeguar politikėn moderne greke.

Njoftimet e mediave - nė vend qė tė shpjegonin Greqinė moderne - nuk bėnin gjė tjetėr veēse hidhnin dritė mbi Injorancėn e Perėndimit pėr tė kaluarėn e kėtij kombi.

Qėndrimi im nė Athinė (1982-1989), pėrkoi me pozicionin e Andrea Papandreut si kryeministėr. Si gjithmonė - pėr shkak tė tė qenit vend i vogėl kompleksiv dhe i rrethuar nga vende "armiq" - politika greke ka qenė, ėshtė e do tė jetė shumė mė intensive sesa politika e vendeve perėndimore. Politika greke gjatė udhėheqjes sė Andreas - ishte haptas antiamerikane. Trashėgimia antiamerikane e sundimit tė tij shpjegon edhe Greqinė e viteve '90-tė, ashtu sikurse trashėgimia komuniste ndihmon pėr tė shpjeguar vendet e tjera ballkanike.

Kronika e epokės sė Papandreut ėshtė pasqyra mė thelbėsore qė shėrben pėr tė kuptuar Greqinė e sotme. Pas ndėrhyrjes direkte tė presidentit amerikan Lindon Xhonson, pėr ta liruar nga burgu i Papadopullos-it, Andrea Papandreu nė fillim shkoi nė Suedi dhe mė pas nė Kanada, ku organizoi atė qė mė vonė u quajt "Lėvizja Socialiste Panhelenike", akronimi grek i sė cilės ėshtė PASOK.

"Gabimet e Justinianit kanė qenė aq tė shumta sa edhe vetė pafundėsia nuk do tė mjaftonte pėr t'i treguar. Pėr mua do tė mjaftonte tė nxirrja dhe tė paraqisja vetėm disa syresh nga lista, pėr tė nxjerrė lakuriq karakterin e tij nė sytė e njerėzve qė ende nuk kanė lindur...", - shkruan Prokopi tek "Historia sekrete" - njė raport ky i pacensuruar, rreth sundimit tė Justinianit dhe gruas sė tij Teodora (njė ish-prostitutė) nė shekullin e VI-tė.

"Ata ose duan tė sundojnė sikur tė ishin Zoti vetė, ose nuk pranojnė fare tė qeverisin", - shkruan Mikhael Psellus te "Kronografia", kur bėn fjalė pėr 14 perandorėt bizantinė tė shekujve X-XI-tė, pėrshkrim qė vlerėsohet si "... tepėr realist dhe si memuari mė i famshėm i mesjetės".

Kėto histori komplekse pėr nga kulmimet e pasionit, grykėsisė, egėrsisė dhe ambicjes personale - janė e vetmja pasqyrė e vlefshme historike pėr tė kuptuar politikėn greke nė tė gjitha kohėrat.

Pėrveē aspekteve tė dyshimit dhe intrigės levantine, rrėfimet mesjetare tė Psellus-it dhe Prokopit, preknin nė mėnyrė tė mrekullueshme diēka tjetėr nė lidhje me jetėn politike greke. Preknin faktin qė politika nė Greqi ėshtė EROTIKE.

Shtypi bulevardesk nė Greqi, ndryshe nga ai nė Amerikė, nuk merret me jetėn personale tė politikanėve, sepse grekėt nuk janė puritanė. Atyre nuk u bėn pėrshtypje dhe nuk shokohen nga asgjė, pothuajse nga asgjė. Shtypi grek shkruan thjesht dhe vetėm pėr politikėn.

***

Qė nga rrėnjėt e tij, PASOK-u kurrė nuk ka qenė parti, siē ishin grupimet e tjera politike nė Greqinė e pas'Juntės.

Pėr tė shpjeguar kahjen e bindjeve politike tė Andreas Papandreut, mjafton tė kujtosh ato qė deklaroi ai nė vitin 1977: "A jemi Marksistė, po apo jo?! ... ne duhet tė themi PO - me plot gojėn".

PASOK-u nuk kishte kushtetutė dhe nėnligje tė dala prej saj. Nuk kishte kurrfarė lidhjeje me Demokracinė. PASOK-u ishte Papandreu - emėr i cili nė Greqinė e pas'Juntės pėrdorej pėr t'iu referuar Andreas dhe jo tė jatit - Jorgos, i cili kish vdekur qė nė vitin 1968, nė moshėn 80-vjeēare. Adhurimi i shefave politikė - qė pėrputhej me kultin e individit, ka qenė fenomen i rėndomtė nė Greqinė e shek XX-tė. Vetė Jorgo Papandreu dikur, themeloi dhe kryesoi njė parti politike tė quajtur "Partia Jorgo Papandreu".

Grekėt e Qendrės dhe ata tė sė Majtės u bashkuan me PASOK-un, sepse e shihnin atė si pasuesen e natyrshme tė trashėgimisė politike tė Jorgo Papandreut.

Jorgo prirej mė tepėr nga Qendra sesa nga e Majta. Budallallėku, mė shumė se ideologjia ose krenaria e plagosur, ishte ajo ēka motivoi veprimet e tij nė mesin e viteve 60-tė. Partia e tij ishte ai vetė - pėr shkak tė natyrės paternaliste tė politikės greke, qė bėhej nė mejhanet e asaj kohe. Grupet e njerėzve nė Greqi, bashkoheshin politikisht rreth personaliteteve tė fuqishme.

Andreas Papandreu trashėgoi pothuajse gjithēka nga i ati, mbi tė gjitha miqtė dhe fuqinė. Por ai ishte shumė mė i komplikuar. Andreas mbante nė zyrė fotografitė e Fidel Kastros, Ē'e Guevarės dhe Titos, dhe e shikonte Jugosllavinė komuniste tė "Paangazhuar" tė Marshallit - si modelin ideal pėr Greqinė.

PASOK-u i farkėtoi lidhjet e veta tė hershme me partinė siriane terroristo-majtiste BAATH, "mbėshtetur nė pozitat tona tė pėrbashkėta ideo-politike", - shpjegonte Papandreu nė vitin 1975.

Nė shkurt tė vitit 1977, tetė muaj pas rrėmbimit tė njė avioni tė kompanisė "Air-France", mbushur plot me pasagjerė izraelitė, qė udhėtonin nga Tel-Avivi nė Entebe tė Ugandės, Andreas i thuri lavde udhėheqėsit terrorist tė Ugandės, Idi Amin-it: "Ai ėshtė luftėtar kundėr qendrave metropole tė Perėndimit, prandaj ėshtė vėnė nė shėnjestėr tė tyre. Kjo vetvetiu e vendos atė nė fushėn e shahut botėror-nė grupin e forcave anti-imperialiste". Mė vonė, mė 1977, Andreas Papandreu fluturoi pėr tek Mohamer Gedafi i Libisė, pėr regjimin e tė cilit ai deklaroi se "... nuk ishte diktaturė ushtarake. E kundėrta ėshtė e vėrtetė. Ai qeveris sipas modelit tė Athinasve tė vjetėr.".

Raporte qė pajtoheshin me njėri-tjetrin, si nė shtypin grek ashtu edhe nė atė perėndimor, thonin se Gedafi kishte ndihmuar nė financimin e fushatės sė suksesshme tė PASOK-ut nė vitin 1981, nga ku Papandreu u zgjodh kryeministėr.

Nė vitin 1984, duke iu drejtuar publikisht Papandreut nė Athinė, majori Abdel Salam Jalud, i dyti nė hierarkinė e Gedafit, tha: "Vėlla Papandreu, ne ju kemi ndjekur dhe analizuar me kujdes, ju kemi provuar dhe ju besojmė. Ne jemi tė vendosur tė bėjmė gjithēka qė kemi mundėsi dhe qė ėshtė nė dorėn tonė, pėr tė forcuar pozitėn tuaj, sepse ėshtė nė interesin tonė qė ju tė mbeteni nė pushtet".

***

Mėnyra sesi punonte makineria e brendshme e PASOK-ut, tregonte pėr njė stil totalitar, tė paprecedent nė Greqi, tė ngjashėm si dy pika uji vetėm me lėvizjen komuniste guerrilje.

PASOK-u bashkonte tre grupe tė mėdha militantėsh: Grupi i parė pėrbėhej nga majtistė tė rafinuar, tė kulturuar e tė sofistikuar. Grupi i dytė pėrbėhej nga intelektualė tė rinj tė shkolluar nė Perėndim, tė cilėt u kthyen nė Greqi pas rėnies sė Juntės. Disa prej tyre ishin teknokratė tė kualifikuar, tė cilėt pėrballė dilemės sė fortė pėr tė zgjedhur ndėrmjet sė Djathtės tė stilit tė vjetėr dhe njė tė Majte marksisto-revolucionare, parapėlqyen kėtė tė fundit, ngaqė e Djathta ishte diskretituar nga Junta.

Kostas Simitis (Kostaqi i sotėm qė dha dorėheqjen nėn trysninė e Jorgaqit-birit kryeneē tė Andreas), asokohe ministėr i Ekonomisė sė qeverisė sė PASOK-ut, pasi u shkarkua me ceremoni dhe u poshtėrua publikisht prej Andreas Papandreut, bashkė me disa tė tjerė si Antonis Tricis (ish-ministėr i PASOK-ut pėr Mjedisin, gjithashtu i shkarkuar), bėnin pjesė nė grupimin e dytė. Mėkati i vetėm i Tricis-it ishte se ligjet pėr mbrojtjen e Mjedisit i zbatoi njėlloj, si pėr bisnesmenėt e sė Djathtės, ashtu edhe pėr ata tė sė Majtės. Por shumica e intelektualėve tė rinj tė grupimit tė dytė nuk ishin teknokratė. Ata ishin pajisur me disa dije sipėrfaqėsore nė shkollat perėndimore - ēka ishte e mjaftueshme pėr tė fituar njė dozė tė lehtė sofistikimi dhe njė krenari tė fryrė e false. Duke iu referuar kėsaj kategorie njerėzish, Naipol i konsideron ata "njerėz tė vegjėl, gjysėm tė formuar, tė cilėt mendojnė se i kanė kokat tė mbushura me ide tė mėdha - nė tė vėrtetė tė turbullta dhe me njė qasje natyrore tė gabuar pėr t'i zbatuar...".

PASOK-u ishte i tejmbushur me kėsi mjeranėsh, tė cilėt tė shtypur nėn peshėn e urrejtjeve tė akumuluara - shfrynin me tėrbim qėndrime agresive dhe kriminale. Prej kėtij takėmi dolėn dhunuesit ideologjikė, qė dėrgoheshin nga Papandreu nėpėr ambasadat greke tė Perėndimit pėr tė ruajtur dhe spiunuar diplomatėt e karrierės.

Nė grupimin e tretė futeshin njerėzit mė tė rėndėsishėm tė PASOK-ut. Nė kėtė takėm ishin tė rrallė ata qė dinin apo flisnin ndonjė gjuhė tė huaj pėrveē greqishtes. Kėta vinin nga fshati ose nga lagjet punėtore. Kishin njė fjalor vulgar dhe harbutėllėku u lexohej nė ballė. Kėta, nė rrethana tė tjera mund tė kishin punuar fare mirė edhe me Juntėn, ashtu siē mund tė kishin qenė edhe kundėr saj, pa kurrfarė vėshtirėsie. Ky grupim bėnte be e rrufe pėr Papandreun, i cili ndjehej nė mes tyre si nė shtėpinė e vet. Kėta ushqenin njė besnikėri klanore ndaj Andreas. Por kur Papandreu mallkonte dhe hakmerrej, njerėz tė kėtij takėmi, sikundėr Agamemnon Kucogiorgas (njeriu i dytė mė i fuqishėm pas Papandreut gjatė tė gjithė viteve tė sundimit tė tij), dikur e panė veten prapa hekurave. Kucogiorgas e rrasėn nė qelitė e tė njejtit burg tė Pireut, ku ishte izoluar edhe shefi i Juntės, Papadopullos - duke mbajtur kėsisoj si byzylykė prangat, ēelėsat e tė cilėve i kish Andreas. Papandreu gjithmonė e kish mbajtur kėtė njeri nė stafin drejtues tė ministrisė sė Jashtme, ku priste koka dhe parfumohej e krekosej duke marrė poza intelektuali.

Vijon nė numrin e ardhshėm

 

 

SHENIM I REDAKSISE

Kjo kronikė-analizė publicistike ėshtė njė nga perlat botėrore tė publicistikės, qė e radhit autorin tek analistėt dhe njohėsit mė tė shkėlqyer tė Greqisė bashkėkohore.

Nėpėrmjet saj, lexuesit njihen me thelbin e kėtij kombi me origjinė tė ngatėrruar e tė dyshimtė, ēka ndihmon pėr tė kuptuar e shpjeguar edhe bizantinizmin e zhvillimeve ballkanike dhe tė sjelljes sė klasave politike tė rajonit. Kėto klasa politike - pėr shkak tė komplekseve ndaj tė kaluarės antike tė kombit aktual grek (shpesh e supozuar dhe e pathemeltė) - janė tejet tė ndikuara dhe shpesh i ngjajnė modelit grek sikundėr pikat e ujit njėra-tjetrės. Por, fatkeqėsisht, edhe Perėndimi i zhvilluar e vuan dominancėn shtypėse tė njė imazhi virtual tė Mrekullisė dhe Demokracisė qė rrezaton e trashėgohet nga Antikiteti "grek", i cili qoftė nė kronologji, qoftė nė thelb dhe madhėshti, ėshtė shekuj shpejtėsi drite larg me kombin qė aktualisht popullon Greqinė dhe qė kundrohet si pretendent i asaj origjine.

Nė analizėn e tij, autori i bėn njė autopsi PASOK-ut grek dhe liderit tė saj legjendar Andrea Papandreu, nga ku jo vetėm rezulton se ato e meritojnė njėri-tjetrin dhe janė nė bashkėlidhje e marrėdhėnie ekzistenciale biunivoke, por edhe sepse raportet e tyre tė ndėrsjella me Perėndimin dhe Demokracinė - janė nga mė absurdet.

Ky shkrim qė vijon, synon tė pėrqasė tek lexuesit portretet e PASOK dhe Papandreut, si dhe ngjashmėrinė e zhvillimeve dhe karaktereve politike tė politikave dhe lidershipeve pėrkatėse, greke dhe shqiptare.

Ju, tė nderuar lexues, do tė shokoheni nga ngjashmėria dhe do tė pandehni se modelet shqiptare tė zhvillimeve dhe lidershipit janė imituar enkas me besnikėri apo janė transferuar me imponim - nga realiteti grek nė atė shqiptar!

"ATDHEU"

 

__________________________

08-14 Shkurt 2004, Nr.5

___________________________

Editorial

Nga Astrit KOLA

Qė Nano ka bėrė gati valixhet, kėtė askush nuk e vė mė nė dyshim. Dhe ta bėsh kėtė kur mijėra tė uritur dhe qytetarė qė nuk kanė nevojė tė tėrhiqen prej hundėsh nga "mjaft-istėt" e kėrkojnė largimin duke rrezikuar edhe jetėn - ėshtė veprimi mė i arsyeshėm edhe pėr njė burrė tė zakonshėm shteti, e jo mė pėr njė ikanak recidivist, qė gjithmonė ka ēarė ferrėn kur ia ka ndjerė..., apo kur i ėshtė tekur tė rrokėllijė ndonjė gastare nė dhe tė huaj.

Por protesta e djeshme e opozitarėve ka vlerė madhore, sepse dėshmoi para sė gjithash se opozita disponon akoma vizion dhe vendosmėri pėr t'i paraprirė ndryshimeve tė cilat nuk mund tė jenė kurrsesi thjesht "civile", apo tė ideuara e drejtuara nga "civilistėt e shoqėrizuar", tė cilėt kishin vendosur t'i thonin "Mjaft" Nanos por jo Maxhorancės tashmė tė diskretituar.

Protesta e djeshme ka pamundėsuar pėrfundimisht ndėrrimin e "kuajve" socialistė nė "vaun" e Lumit tė Rrėmbyer tė Urrejtjes Mbarėpopullore. Kėshtuqė kuajt e ngordhur tė Pseudomaxhorancės ilegjitime tė tipit "Majko" apo Lakrori e Islami, e kanė humbur pėrfundimisht shpresėn pėr tė kėmbyer gėrdallėn-Nano nė mes tė "vaut".

Protesta e djeshme i dha fund iluzioneve pėr vazhdimėsinė e eksperimenteve me kabinete llapushėsh dėshtakė, tė cilėt konsumuan prej 7 vjetėsh tė gjithė arsenalin e kokave tė fandaksura tė soc-ėve qė shihnin ėndrra me udhėheqės e ministra.

"Kur vret veten, askush nuk ta ka gjakun borxh", - thotė populli. Por kėta nuk pyesin pėr popull. Kėta e kanė mendjen t'i thonė popullit dhe opozitės qė "... tė mos bėjė politikė me tragjeditė dhe mjerimin" sa herė ju vjen veza..., sepse ndryshe nuk arrijnė t'u shpjegojnė fėmijėve tė tyre se "ēfarė donte ajo gruaja e veshur me tė zeza nė Parlament, kur i dėrgoi njė qiri tė ndezur" Kryetarit tė Madh qė po recitonte nė pupitėr vjershėn e radhės, stisur nga bejtexhinjė e zyrave tė qeverisė!!!

Po ēfarė tė bėjmė me tragjeditė e shkaktuara nga banditėt qeveritarė more shoku soc - tė bėjmė ekonomi, kulturė, apo transport!!!

Natyrisht qė politikė do tė bėjmė shoku soc-kongresmeno-deputet.

Qė opozita dėshmoi se di tė bėjė politikė dhe tė menaxhojė protestėn mbarėpopullore, kėtė e vėrtetuan plumbat dhe bombat me gaz lotsjellės qė policėt e pushtetit derdhėn mbi protestuesit.

Vetėm politika mund tė japė zgjidhje - dhe nuk ka zgjidhje tjetėr pėr krizėn totale shqiptare pėrveēse zgjidhjes politike. Shqipėria nuk ka patur dhe pėr shumė kohė nuk do tė ketė nevojė pėr zgjidhje "mjaft-iste" apo tė ideuara dhe drejtuara nga zyra shėtitėse-ndėrqytetėse, qė pėrveēse protestės kundėr marrėzive tė pushtetit nuk ofrojnė kurrfarė zgjidhjesh pėr ta shpėtuar kėtė vend nga katastrofa.

E ku tjetėr mund tė gjenden zgjidhjet pėrveēse tek opozita e organizuar politikisht - mos vallė tek Pseudomaxhoranca qė konsumoi nė ēmenduri dhe limonti idioteske 7 vjet sundimi retrograd?!

Askush nuk i pengon "mjaft-istėt" qė tė mbajnė hazėr shpatat nė millet e dhuruara, pėr t'i nxjerrė ato sėrish nėse nevoja e lyp nė tė ardhmen, sepse dritat, uji e buka do tė mungojnė edhe pėr shumė kohė - sepse pushtetarėt aktualė rrėnuan ēdo gjė.

Por opozita lipset tė menaxhojė me kujdes mllefin popullor - qė provokatorėt dhe agjenturat e huaja tė mos e shfrytėzojnė pėr destabilizim dhe terror. Sepse kjo opozitė nuk ka kurrfarė lidhjeje me ideologjitė dhe revolucionet e pseudomaxhorancės, tė cilat kėtij vendi i kanė sjellė veēse shkatėrrim.

Ky vend dhe ky popull nuk mund tė suportojnė mė shkatėrrime tė paramenduara nė vigjilje tė ndėrrimit tė pushteteve, ndryshe - njė situatė e dalė jashtė kontrolli do t'i hiqte pėrgjithmonė tė drejtėn opozitės aktuale pėr tė marrė nė duar fatet e vendit.

Menaxhimi i suksesshėm i protestės ėshtė konfirmim i aftėsive tė opozitės pėr tė menaxhuar fitoren e sigurtė - qė duhet tė rezultojė doemos shpėtimtare pėr Shqipėrinė dhe shqiptarėt.

Ka ardhur koha kur edhe shqiptarėt socialistė e kanė kuptuar se ky pushtet nuk e meriton tė kalėrojė mė mbi kėtė vend. Rrotacioni i pushtetit i konvenon edhe atyre, sepse 7 ekipet qeverisėse qė ata ndėrruan pėr 7 vjet, dėshmuan paaftėsi kriminale pėr ta drejtuar kėtė vend.

Shqiptarėt duhet tė mėsohen tė largojnė nga zverku ēdo forcė politike apo koalicion qeverisės qė nuk pėrmbush premtimet pėr bukėn e fėmijėve, pėr shkollat, pėr dritat, pėr punėsimin, strehimin dhe zhvillimin.

Qeverisja e Pseudomaxhorancės dėshtoi nė tė gjitha kėto objektiva tė premtuara 7 vjet mė parė, dhe kjo periudhė ėshtė shumė e gjatė pėr t'u toleruar.

Banditėt e pushtetit gjatė kėtyre 7 vjetėve patėn nė duar afro 10 miliardė $ nga buxhetet e shtetit, por askush nuk di tė thotė se nė cilat vrima tė zeza pėrfunduan ato.

Prandaj kėta duhet tė ikin sa mė parė nga pushteti, por jo tė lejohen tė ikin nga Shqipėria megjithė valixhet, pasaportat e soj-sorrollopin e tyre.

Ora e zgjedhjeve tė reja ka ardhur. Opozita duhet tė pėrgatisė Ligjin e Ri zgjedhor dhe tė realizojė zgjedhje tė ndershme, qė do tė sjellin nė pushtet qeverisje tė ndershme dhe luajale ndaj kėtij populli, ndryshe...

Mjaft mė me kopukė dhe psikodelirantė tė papėrgjegjshėm, qė ngatėrrojnė shtetin me pushtetin dhe abuzojnė me ta. Mjaft mė me "civilistė tė shoqėrizuar" qė nuk kanė dėshmuar kurrfarė pėrgjegjėsie pėr kėtė vend, pėrveēse kanė numėruar prostitutat dhe drogmenėt e kėtij vendi; qė kanė mėsuar fshatarėt e Ostrenit e Sllovės sesi t'i mbjellin patatet dhe barinjė e Korabit sesi t'i mjelin delet.

Tani e kanė radhėn intelektualėt dhe qytetarėt idealistė, tė cilėt opozita i ka me shumicė.

Politika ėshtė vizion dhe aftėsi pėr menaxhimin e burimeve njerėzore e materiale tė njė vendi e tė njė shoqėrie tė civilizuar qė aspiron demokraci, dhe jo trampolinė pėr pushtete abuzive.

"Litari kėputet nga tė holluarit, ndėrsa zullumi kėputet nga tė trashurit", - thotė populli.

Dhe zullumi i tepėrt rrezikon tė gjenerojė konfrontime tė rrezikshme e destabilizuese - ndaj opozitės i lipset mė shumė se kurrė qartėsi dhe vendosmėri pėr ta ēuar deri nė fund aksionin politik, pasi dhuna e iniciuar sė fundmi ishte thjesht njė sprovė e dėshtuar.

Askush nuk e rrezikon kokėn pėr pushtetet dhe valixhet e kėtyre qė, pėr herė tė fundit, po pėrshėndoshen me pushtetin.

 

KRYESORE

NMT Mbreti Leka I-rė del nga spitali, pas operacionit tė suksesshėm nė kėmbė

Ditėt e Mbretit Leka nė spital

Mbreti Leka I-rė ka ndenjur plot 8 ditė nė spitalin ku iu nėnshtrua dy operacioneve nė kėmbė. Pikėrisht tė martėn e kaluar, datė 3 shkurt, nė orėn 14:30 padite, NMT la klinikėn e doktor Petrelės, dhe me ambulancėn e posaēme kthehet nė rezidencėn mbretėrore aktuale, nė jug tė qytetit tė Tiranės. Gjatė kėtyre ditėve Mbretin e kanė vizituar pėrveē njerėzve tė Oborrit Mbretėror e krerėve legalistė, edhe politikanė e personalitete tė ndryshme. Mėsohet se ndėr kėta ka qenė Arbėr Xhaferri, ambasadori anglez, zv.kryeministri Dokle, ministri Solis ish kryeministri Ilir Meta e tė tjerė. Nė kėto vizita ata i kanė uruar Mbretit Leka shėrim tė shpejtė e rikthim nė jetėn normale.

Ditėn e daljes sė Mbretit nga spitali, stafi mjekėsor i spitalit, i kryesuar nga doktor Petrela, dha njė konferencė shtypi ku e cilėsoi "tė suksesshme" ndėrhyrjen kirurgjikale nė kėmbėn e Mbretit. Sipas tyre, "ecuria e kėsaj ndėrhyrjeje ka qenė mjaft e mirė", pasi NMT ka arritur tė rikuperohet pėr 4 ditė. Ndėrsa normalisht kėrkohet 1 javė kohė. Sipas Dr. Petrelės, "klinikat ortopedike shqiptare janė me emėr dhe pėrveē Mbretit nė to janė operuar edhe personalitete tė tjera tė vendit dhe nga trojet etnike".

Nė kėtė konferencė tė stafit mjekėsor, ku u folėn fjalėt mė tė mira pėr Profesor Pėllumb Karagjozin, i cili bėri operacionin, ishte i pranishėm edhe kreu i Zyrės sė Oborrit Mbretėror z.Fluturak Gėrmenji.

Nė njė prononcim pėr mediat z.Gėrmenji deklaroi se "Mbreti sė shpejti do tė ketė njė aktivitet mė publik dhe do ta bėjė sė shpejti konferencėn e shtypit tė paralajmėruar ditėn qė NMT u shtrua nė spital, mė 26 janar tė kėtij viti".

Mbreti Leka, nė njė prononcim pėr mediat deklaroi se "Mesazhi Im tashmė ėshtė bėrė i ditur. Por Unė do tė kem njė takim tė dytė pėr tė thėnė fjalėn time, sapo ta ndjej veten mirė. Ndoshta pas dy javėsh". Kėtė periudhė pushimi e konfirmoi indirekt edhe z.Gėrmenji, i cili tha se "nuk kemi tė pėrcaktuar njė datė konkrete, pasi duhet tė shihet koha e rikuperimit tė shėndetit tė Mbretit, por gjithsesi ajo do tė jetė pas dy javėve tė ardhshme".

Siē dihet, Mbreti Leka u aksidentua tė dielėn e datės 25 janar, nė njė shtresė akulli mbi pllakat e ngrira tė oborrit tė vilės sė banimit. Nė kėtė rrėshqitje Mbreti Leka I-rė pėsoi njė frakturė tė kockės femorale tė kėmbės sė djathtė. Pas aksidentimit, ekipi i mjekėve pėrgatiti sallėn e kirurgjisė sė QSUT "Nėnė Tereza", nė Spitalin Nr. 5 tė Neurologjisė. Kėshtu, ditėn e hėnė, mė 26 janar, Mbreti u fut nė sallėn e kirurgjisė, ku u operua nga Prof. Dr. Pėllumb Karagjozi, nėn asistencėn e Prof. Dr. Mentor Petrelės; Dr. Leka Hoxhės; mjekut tė Familjes Mbretėrore z.Yllson Ibrahimllari dhe mjekut reanimator z.Kliti Pilika.

Operacioni u realizua me anestezi lokale dhe konfirmoi diagnozėn e vendosur nga mjekėt pas radiografisė preoperacionale pra: Fractura comunitive trochanteris (thyerje e kockės sė kofshės nė rrėzė tė kokės sė saj (trochanter), qė artikulon me gropėn e baēinit).

Megjithėse e thyer nė njė zonė delikate, e cila i nėnshtrohet tensioneve tė mėdha, ndėrhyrja e suksesshme e ekipit mjekėsor siguroi palėvizshmėrinė dhe mundėsinė e rigjenerimit tė indit kockor brenda njė kohe tė shkurtėr. Pėr tė siguruar imobilizimin e plotė e mė pas rigjenerimin, mjekėt vendosėn dy pllaka metalike prej materiali shumė tė kushtueshėm, tė cilat fiksoheshin me afro 8 vida. Operacioni zgjati afro dy orė. Pas operacionit gjendja shėndetėsore e NMT Mbretit Leka ishte mjaft e mirė. Por dy ditė mė pas u konstatua se Mbreti kishte pasur njė lėvizje tė lehtė tė kockės, ēka i detyroi mjekėt tė bėnin ndėrhyrjen e dytė. Kjo ndėrhyrje ishte mė delikate, por gjithsesi rezultoi mjaft e suksesshme. Mjekėt konfirmuan nė njė konferencė shtypi se "ndėrhyrja ishte mjaft e suksesshme".

"Kjo ndėrhyrje kirurgjikale ėshtė e para pas kaq vitesh jetė tė NMT", - konfirmuan burime pranė Oborrit Mbretėror. Mbreti ka gėzuar gjithmonė njė shėndet tė fortė dhe ka bėrė njė jetė mjaft aktive. Kėto ditė tė operacionit, e bllokuan NMT Mbretin Leka nė regjim tė detyruar shtrati dhe ia ndryshuan disi regjimin ditor.

Gjithsesi rikuperimi i shėndetit tė Mbretit ishte mjaft i shpejtė, dhe ky ėshtė njė ogur mjaft i mirė pėr tė gjithė shqiptarėt, e sidomos pėr legalistėt dhe mbretėrorėt nė veēanti.

"Atdheu"

 

Legalistėt tiranas, tė gjithė nė protesta

Nė njė konferencė shtypi, dy krerėt kryesorė tė PLL Dega Tiranė, u bėnė thirrje tė gjithė legalistėve e mbretėrorėve shqiptarė tė dilnin nė protesat pėr tė rrėzuar qeverinė dhe klikėn "Nano". Kėshtu, tė premten e shkuar, z.Hamit Kurti - nėnkryetar i Degės sė PLL Tiranė dhe z.Blerim Kamberi - sekretar i kėsaj Dege, pėrēuan para qytetarėve tiranas dhe mbarė shqiptarėve mesazhin e protestės ndaj qeverisė socialiste. Nė kėtė konferencė shtypi, deklaratėn e lexoi veterani aktiv i Degės sė PLL Tiranė z.Kurti, i cili dilte pėr herė tė parė para kamerave e gazetarėve.

Nė fjalėt e tij z.Kurti kėrkoi mbėshtetjen e protestave tė datės 7 shkurt "... pėr t'ia shkurtuar ditėt qeverisė Nano".

Kurti tha se kjo Degė ėshtė "pėrgatitur seriozisht pėr mitingun e opozitės" dhe ka vėnė nė "lėvizje tė gjitha strukturat e nėndegėve, pėr njė pjesėmarrje sa mė masive". Kurti tha gjithashtu se "ėshtė nė detyrimin e ēdo legalisti, antikomunisti, e tė Pėrndjekuri nga regjimi komunist - tė dalė nė shesh e tė thėrrasė: Nano largohu!"

Ndėrsa sekretari i Degės z.Kamberi, shpjegoi se "vetė fakti qė ne po japim njė konferencė shtypi, tregon rėndėsinė qė i kemi kushtuar protestės sė ditės sė shtunė". Ai tha se "kemi angazhuar tė gjithė njerėzit nėpėr strukturat tona nė Tiranė, qė tė sensibilizojnė tiranasit pėr tė dalė nė protesta".

Kjo konferencė shtypi e zhvilluar nga dy drejtuesit kryesorė tė Degės sė Tiranės, u zhvillua nė selinė qendrore tė PLL. Siē dihet, Dega e Tiranės ėshtė nė njė proces zgjedhjesh nėpėr seksione e nėndegė, dhe mė pas do tė zhvillojė konferencėn e radhės, ku do tė zgjidhet kryetari i ri i Degės dhe Komiteti i ri Drejtues. Ish-kryetari i kėsaj dege z.Sadedin Balla ėshtė pėrjashtuar nga strukturat e PLL nė mbledhjen e fundit tė Kėshillit Kombėtar. Drejtuesit e Degės sė Tiranės, z.z.Kurti e Kamberi u shprehėn optimistė pėr ecurinė e kėtij procesi selektiv nė gjirin e kėsaj Dege.

"Atdheu"

 

Deklaratė pėr mediat e Partisė Lėvizja e Legalitetit

PLL: Duhet dėbuar klika Nano

Partia Lėvizja e Legalitetit, e shqetėsuar pėr zhvillimet politike nė vend dhe sidomos pėr keq-qeverisjen e partisė nė pushtet, me pasojė rėndimin e skajshėm tė jetės sė shqiptarėve, mendon se sot ėshtė domosdoshmėri kombėtare dhe rrugėzgjidhje e vetme, largimi i kėsaj force politike nga sundimi. Sistemi antihuman qė ka instaluar klika e socialistėve, reflektohet nė tė gjitha rrafshet e jetės sonė siē janė, gjendja e mjerueshme ekonomike, mungesa e sigurisė pėr jetėn, mungesa e tė drejtave elementare njerėzore, apo dhe thjesht zhdukja e mundėsisė pėr tė ndėrtuar jetėn nė kėtė vend.

Treguesit negativė tė kėtij sistemi qeverisės shihen nė rritjen abuzive tė ēmimeve nė treg, taksat shkatėrruese pėr biznesin, tarifat ēnjerėzore tė energjisė e telefonisė, pėr tė vazhduar me rritjen e kriminalitetit tė organizuar, ku po bėjnė emėr bijtė e pushtetarėve apo tė afėrmit e tyre, si dhe shtimi i dukshėm i kontrabandės, trafiqeve tė drogės e qenieve njerėzore. Kėto fakte tė njohura nga tė gjithė denoncojnė drejtpėrdrejt nė rastin mė tė mirė: - mungesėn e vullnetit politik tė klanit nė pushtet pėr tė dalė nga kjo gjendje kaotike, ose, nė rastin mė tė keq, - qėllimin e tyre demoniak pėr ta shkretuar kėtė vend.

Klani sundues i partisė nė pushtet tregoi qartė nė kėto vite "qeverisėse" se nė vend tė paqes dhe "sigurisė sociale" qė trumpetoi, solli mė shumė varfėri, mė shumė mjerim, mė shumė pasiguri, duke vrarė keqas shpresėn e shqiptarėve se mund tė jetojnė tė qetė nė vendin e tyre. Rasti mė i fundit, ngjarja tragjike e 9 janarit ėshtė njė fakt kuptimplotė i stilit qeverisės tė kėtij klani.

Nė kėto kushte Partia Lėvizja e Legalitetit u bėn thirrje aktivistėve dhe simpatizantėve tė saj t'i bashkohen protestės sė 7 shkurtit si e vetmja rrugė dhe e vetmja mundėsi qė qytetarėt shqiptarė tė synojnė tė marrin nė dorė fatin e sė ardhmes sė tyre.

Dega e Partisė Lėvizja e Legalitetit nė Tiranė, ka marrė tė gjitha masat qė nesėr tė jenė nė shesh tė gjithė legalistėt, simpatizantėt e Legalitetit e Monarkisė, tė gjithė nacionalistėt, antikomunistėt, tė pėrndjekurit dhe ēdo qytetar i Tiranės, i cili nuk e duron mė kėtė qeveri mbi kurriz.

Gjithashtu ritheksojmė se Partia Lėvizja e Legalitetit sheh si zgjidhje tė vetme, krijimin e njė qeverie teknike qė do tė pėrgatisė infrastrukturėn e zgjedhjeve tė reja tė parakohshme, tė cilat do t'u japin mundėsinė shqiptarėve tė jetojnė njė jetė normale.

Tiranė, mė 06 shkurt 2004

 

POLITIKA

Opozita e bashkuar nė sheshin "Skėnderbej" udhėheq protestat mbarėpopullore

Po bie regjimi i Nano-maxhorancės

Qeveria: plumba, gaz lotsjellės, tela me gjemba dhe mjete tė forta mbi demonstruesit. Toska nė krye tė shikasve dhe reparteve speciale tė Sampistėve e Briskut.

Nga Neritan Kolgjini

Nano dhe telat me gjemba

Nė mitingun e zhvilluar nga opozita tė shtunėn, datė 7 shkurt nė sheshin "Skėnderbej", forcat e policisė dhe tė Gardės kanė qėlluar me armė zjarri dhe kanė pėrdorur gazin lotsjellės. Nė kohėn kur demonstruesit e irrituar kanė protestuar para selisė sė Kryeministrisė, janė dėgjuar tė shtėna tė shumta me breshėri dhe ėshtė dėgjuar shpėrthimi i bombave qė pėrmbanin gazin lotsjellės. Kėto metoda tė forta tė forcave tė Rendit kanė shkaktuar irritim nė radhėt e demonstruesve, tė cilėt deri nė ato momente po protestonin nė mėnyrė normale. Plumbat e shkrehur nga armėt e forcave speciale dhe atyre tė Gardės, nuk kanė shkaktuar ndonjė pasojė, ndėrsa gazi i pėrdorur mbi demonstruesit bėri qė njė pjesė e tė moshuarve dhe e tė vegjėlve - tė humbin ndjenjat pėrkohėsisht dhe tė kishin dhimbje tė forta nė sytė dhe nė grykė.

Pas kėtij reagimi tė papritur tė policisė sė drejtuar personalisht nga Igli Toska, qytetarėt protestues kanė filluar tė shtrėngojnė radhėt e tė qėllojnė mbi fasadat e Kryeministrisė, ku si rezultat janė thyer xhamat e derės kryesore me pamje nga shėtitorja "Dėshmorėt e Kombit".

Njoftohet se gjatė kėtyre pėrplasjeve, qenka plagosur brenda nė ambjentet e kryeministrisė, komandanti i gardės Arben Ēuko, i cili thuhet se "u godit nga ciflat e xhamave tė thyer".

Rreth e rrotull selisė kryeministrore ishin vendosur disa gardhe me policė, trupa speciale, ushtarė tė gardės me mbėshtetje edhe nga njerėz tė SHISH-it. Ndėrsa nėpėr taracat e kryeministrisė dhe ish Komitetit Qendror tė PPSH, ishin vendosur pėrforcime me automatikėsa dhe snajperė.

Nėpėr radhėt e protestuesve dhe nė ambjentet zyrtare, pėrflitet se kishte njė numėr tė konsiderueshėm agjentėsh tė SHISH-it. Njė risi e masave mbrojtėse tė forcave qeveritare ishin gardhet me tela me gjemba, tė cilat irrituan protestuesit mė shumė sesa armėt e bėra gati pėr zjarr. Gjate konfrontimit te protestuesve me trupat speciale, keta te fundit kane perdorur shkopinjte e gomes dhe armet automatike etj., si mjete te forta kunder demostruesve paqesore e te paarmatosur.

Mėsohet gjithashtu se gjatė kohės sė zhvillimit tė mitingut, shumica e lagjeve tė Tiranės nuk ka pasur energji elektrike. Si pasojė qytetarėt e Tiranės jo-pjesėmarrės nė miting, nuk kanė mundur ta ndjekin atė pėrmes televizioneve qė e transmetonin drejtpėrdrejt.

Mitingu

Rreth dy orė ka zgjatur protesta e djeshme (e shtunė 7 shkurt) e qytetarėve tė Tiranės, tė cilėt kanė mbushur si rrallėherė sheshin kryesor tė kryeqytetit. Qė nė orėn 12:00, dhjetėra mijė protestues kishin dalė nė shesh me parrulla, pankarta, flamuj e simbole tė tjera, pėr tė shprehur mllefin e tyre ndaj qeverisė sė socialistėve dhe personalisht ndaj kryeministrit Nano. Lajtmotiv i kėtij tubimi ka qenė thirrja "Nano ik!", e cila sa herė qė pėrmendej nga oratorėt e ndryshėm, shkaktonte njė valė reagimi, dhe kori gjigant i protestuesve bėnte tė tundej sheshi "Skėnderbej".

Nė kėtė miting tė zhvilluar nė nderim tė viktimave tė tragjedisė sė 9-10 janarit nė detin e Vlorės, morėn pjesė krerėt kryesorė tė opozitės, si dhe pėrfaqėsues tė partive parlamentare e shoqatave tė ndryshme. Kėshtu nė podium pėrveē kryetarėve tė partive opozitare si Sali Berisha, Ekrem Spahiu, Nikollė Lesi, Arben Imami, Hysen Selfo, Adriatik Alimadhi, Teodor Laēo etj., ishin edhe mjaft deputetė e pėrfaqėsues shoqatash politike e atdhetare. Kėshtu psh., ishin deputetėt e opozitės si Ridvan Bode, Pjeter Arbnori, Maks Begeja, Edi Paloka, Preē Zogaj, Neritan Alibali, Vili Minarolli e personalitete si Prof. Dr. Ylli Pango e shumė tė tjerė.

Ndėrsa nga PLL, pėrveē kryetarit Spahiu nė kėtė miting morėn pjesė edhe zyrtarė tė tjerė tė kėsaj partie si z.Murat Basha, z.Artan Tujani, z.Nebi Ganellari, z.Blerim Kamberi, deputeti Sadedin Balla, z.Hamit Kurti, z.Seit Preni, z.Nevruz Ndregjoni e plot aktivistė tė tjerė tė kėsaj partie nė kryeqytet.

Binte nė sy prania e mjaft portreteve tė Mbretit Leka dhe tė flamujve tė verdhė tė Legalitetit me simbolin monarkist.

Mitingun e hapi kryetari i PD-sė sė Tiranės z.Vili Minarolli, i cili u bėri thirrje mbarė qytetarėve tė bashkohen me protestėn pėr tė kėrkuar rrėzimin e qeverisė Nano.

Pas tij fjalėn e mori kryetari i shoqatave tė Tiranės z.Arben Tafaj, njėkohėsisht kryetar i Minibashkisė 3 nė kryeqytet, i cili me tone tė forta ka akuzuar qeverinė si shkaktare e mjerimit tė tiranasve dhe gjithė shqiptarėve.

Po ashtu, mjaft i ashpėr ka qenė nė fjalėn e tij edhe z.Sali Berisha, i cili mes duartrokitjeve tė pjesmarrėsve ka hedhur akuza tė rėnda ndaj kryeministrit Nano, duke e etiketuar atė edhe si shkaktar tė varfėrisė qė po kanos dita-ditės vendin dhe shqiptarėt.

Spahiu: Ja pėrse po protestojmė sot

Kryetari i PLL Spahiu u ka bėrė thirrje shqiptarėve tė mbėshtesin masivisht protestat, pasi ato janė rruga e duhur pėr shporrjen e klikės sė Fatos Nanos. Nė fjalėn e tij tė mbajtur nė emėr tė partive parlamentare tė opozitės, z.Spahiu tha se "Sot jemi tė bashkuar tė gjitha partitė e vėrteta opozitare, pėr tė protestuar kundėr qeverisė socialiste dhe kryeministrit Fatos Nano. Qeveria socialiste dhe Fatos Nano e kanė damkosur Shqipėrinė si vendin e trafiqeve tė zeza, ku vetėm gjatė vitit 2003 kanė qarkulluar rreth 2 miliardė dollarė para tė pista droge e trafiqesh tė tjera. Ne protestojmė tė gjithė sėbashku - demokratė, legalistė, republikanė, ballistė, liberalė e demokristianė, sepse qeveria Nano i kthyer shqiptarėt refugjatė nė vendin e tyre!"

Mė pas Spahiu ka denoncuar politikėn e qeverisė Nano, e cila i ka varfėruar skajshmėrisht shqiptarėt. Spahiu pėrmendi rritjen e ēmimeve tė bukės, ujit e telefonisė, si dhe rritjen e taksave e kontrabandės - qė kanė sjellė uljen drastike tė sandardit tė jetesės sė shqiptarėve.

Spahiu tha se "protesojmė tė gjithė sėbashku sepse qeveria po i detyron shqiptarėt tė arratisen nga vendi i tyre. Ngjarja tragjike e 9 janarit nuk ėshtė spontane, por veēse krimi qeveritar i radhės. Djemtė tanė vdesin nė dėborė duke kaluar malet pėr nė Greqi; vriten nė kufirin maqedonas e poshtėrohen nga autoritetet greke. Ne protestojmė sėbashku sepse kryeministri Nano nuk lejon zgjedhje tė lira nė Shqipėri, sepse ka frikė se i ikėn pushteti. Ne protestojmė pėr t'u rikthyer shqiptarėve nderin e dinjitetin, zhvillimin dhe prosperimin. Me protestėn tonė ne synojmė integrimin e Shqipėrisė nė strukturat euro-atlanike, sepse ky integrim arrihet vetėm me largimin e qeverisė aktuale dhe tė kryeministrit Nano, duke u hapur udhė zgjedhjeve tė parakohshme." Fjalėn e tij, z.Spahiu e mbylli me njė thirrje pėr fitoren e opozitės nė zgjedhjet e afėrta.

Marshimi para Kryeministrisė

Pas fjalimeve tė oratorėve tė ndryshėm nė sheshin "Skėnderbej", dhe pasi z.Berisha deklaroi mbylljen e mitingut, demostruesit paqėsorė u drejtuan instiktivisht drejt selisė sė Kryeministrisė. Me thirrjet "Nano ik, Nano ik!", "O Fatos o zagar, ti je grek nuk je shqiptar", "O Fatos o hajdut, paret tona ku i ke fut!" e mjaft tė tjera te njohura, demonstruesit u derdhėn si njė llavė njerėzore nė gjithė gjerėsinė e shėtitores "Dėshmorėt e Kombit", pėr t'u pozicionuar ndėrmjet vilės qeveritare tė Nanos dhe selisė sė tij kryeministrore. Kjo masė njerėzish ishte vėrtet impresionuese, pasi nė kohėn qė kreu i turmės kishte mbėrritur te Kryeministria, nė sheshin e vogėl pas monumentit tė Skėnderbeut, njerėzit ende vazhdonin tė vinin radhazi pėr te selia e Nanos. Kjo prostestė masive ishte ndėr mė tė mėdhatė nė pikėpamje tė pjesėmarrjes dhe, sipas vlerėsimeve tė njerėzve me eksperiencė, aty duhet tė kenė qenė disa dhjetėra mijėra. Pas dy orėsh proteste, dhe pas pėrplasjes me forcat e Rendit, njerėzit u kthyen para oborrit tė PD-sė, ku z.Berisha u mbajti edhe njė fjalim tjetėr.

Mėsohet se kėto protesta do tė vazhdojnė edhe nė ditėt e ardhshme. Konkretisht, njė datė e pėrfolur ėshtė edhe data 9 shkurt, ku do tė bėhen homazhe pėr viktimat e detit tė Vlorės, ndėrsa etapa tjetėr e protestave do tė jetė data 20 shkurt - pėrvjetori i ditės sė rrėzimit tė monumentit tė diktatorit Enver Hoxha.

Protesta e zhvilluar tė shtunėn ka krijuar njė panik tė dukshėm nė radhėt e qeveritarėve, tė cilėt menjėherė pas kėsaj i bėnė thirrje z.Sali Berisha, pėrmes njė deklarate, qė tė distancohej nga protestuesit "menjėherė dhe publikisht"; nga ata qė, sipas qeverisė, janė "dhunuesit e institucioneve tė shtetit".

Nė deklaratėn e qeverisė ndihej nervozizmi, thjesht edhe nga mėnyra sesi janė pėrdorur tonet kėrcėnuese. Ndėrmjet tė tjerash nė deklaratė thuhej se "Qeveria e Republikės sė Shqipėrisė deklaron se ėshtė e vendosur tė godasė pa asnjė hezitim cilindo qė kėrkon tė dhunojė ligjin, institucionet dhe rendin publik. Qeveria do tė kėrkojė menjėherė raportim ligjor nga tė gjitha strukturat e shtetit dhe do tė aktivizojė gjithė masat goditėse ligjore ndaj atyre qė dhunshėm pėrpiqen e do tė pėrpiqen tė destabilizojnė vendin dhe rajonin. Qeveria garanton opinionin publik dhe partnerėt ndėrkombėtarė se ėshtė e vendosur tė sigurojė dhe tė mbrojė rendin kushtetues nė shėrbim tė stabilitetit. Njėherėsh ne (pra pushtetarėt - shėn. i Red.), i kėrkojmė komunitetit ndėrkombėtar tė investigojė tejkalimin nga protesta paqėsore nė dhunė kundėr institucioneve."

Kėto deklarata kėrcėnuese tė kujtojnė kohėn e regjimit komunist. Edhe qeveria e Nanos sot ėshtė kthyer krejtėsisht nė formė e pėrmbajtje nė njė sistem autoritar e despotik, i cili kėrkon tė qėndrojė me dhunė nė pushtet.

Nderkohe zėrat opozitarė, tė bashkuar e tė forcuar kohėt e fundit, duket se kėsaj radhe do ta pėrmbysin kėtė regjim komunistėsh e narkotrafikantėsh.

 

AKTIVITETE

Fieri zgjedh drejtuesit e rinj

Spahiu nė konferencėn e PLL Fier: Afrimi i idealistėve, intelektualėve, tė rinjve dhe elementit femėror, sigurisht qė do ta forcojnė PLL-nė

Fier - Dega e PLL zhvilloi konferencėn tė dielėn e shkuar, ku u zgjodhėn kryetari i Degės dhe Komiteti i ri Drejtues. Nė kėtė konferencė mori pjesė edhe kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu.

Nė konferencė u bė analiza e punės pėr periudhėn 2-vjeēare, analiza e zgjedhjeve tė 12 tetorit, si dhe votimet pėr kryetar Dege e anėtarėt e rinj tė Komitetit Drejtues. Nė fund tė votimit, kryetar i Degės u zgjodh z.Rexhep Krasniqi, njė prej anėtarėve mė tė hershėm tė kėsaj Dege.

Konferencėn e PLL e pėrshėndetėn edhe drejtuesit lokalė tė partive tė djathta dhe tė shoqatave antikomuniste.

Si u zhvillua konferenca

Sikurse kishte vendosur Komitetit Drejtues i Degės sė PLL Fier, mė datė 1 shkurt 2004, ditėn e Kurban-Bajramit, zhvilloi punimet konferenca e PLL sė kėsaj Dege. Nė konferencė merrnin pjesė delegatėt nė njė raport pėrfaqėsimi nga tė gjitha nėndegėt e rrethit tė Fierit.

Raportin nė emėr tė Komitetit Drejtues e mbajti kryetari i Degės z.Bilbil Saliu. Nė raport, z.Bilbil Saliu i bėri njė analizė punėve tė kryera nga drejtuesit e Degės si dhe paraqiti njė pasqyrė financiare tė shpenzimeve tė bėra. Por, nė pjesėn mė tė madhe, raporti ishte pėrqėndruar nė zgjedhjet lokale, ku z.Saliu vlerėsoi arritjet e PLL duke thėnė se "pėr herė tė parė mbas 13 vjetėsh pluralizėm, PLL ka kėshilltarėt e vet nė disa komuna". Nė raport u pėrmendėm pėr punė tė mirė edhe disa kryetarė nėndegėsh nėpėr komuna, sidomos pėrsa i pėrket rezultatit tė tyre tė mirė nė zgjedhjet e fundit. Fjalė tė mira z.Saliu tha edhe nė drejtim tė Kryesisė sė PLL, e cila, sipas tij, "e kishte ndihmuar pa kursim Degėn, nė tė gjithė punėn e bėrė deri mė sot". Ai u shpreh se "gjatė fushatės njė ndihmesė tė madhe ka dhėnė edhe Kryesia qendrore dhe sidomos kryetari i Partisė z.Ekrem Spahiu. Ai ėshtė treguar i gatshėm tė vijė nė ēdo rast qė kemi bėrė tubime me elektoratin", u shpreh z.Saliu. Nė fund fjalėn e tij z.Saliu e mbylli me urime pėr Familjen Mbretėrore e pėr NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve.

Mbas raportit dhe pyetjeve e morėn fjalėn diskutuesit e shumtė.

Z.Malush Kastrati - kryetar i Nėndegės Levan, fillimisht kėrkoi 1 minutė heshtje pėr viktimat e tragjedisė sė 9 janarit 2004. Ai vlerėsoi rezultatin e Nėndegės sė tij, ku PLL mori 303 vota dhe fitoi njė kėshilltar, z.Koēi Gega, i cili ėshtė dhe kėshilltar i qarkut tė Fierit. Mė tej z.Kastrati u shpreh se "... kjo qeveri i ka ditėt tė numėruara. Shqiptarėt nuk kanė ēfarė presin prej saj, por ne kemi njė shpresė tė madhe - kthimin e Mbretit nė pushtet, i cili do ta ndryshojė pėrgjithmonė jetėn e qytetarėve shqiptarė.

Ndėrsa z.Bajram Bajrami (kryetar i Nėndegės Patos), tha se "nuk jam aspak i kėnaqur me rezultatin e nėndegės dhe jo vetėm pėr dobėsinė e punės sime, por edhe tė anėtareve tė tjerė drejtues tė Nėndegės".

Nė fjalėn e tyre zotėrinjtė Sulejman Gashi, (Nėndega Ndėrmenas), Jani Omeri (Nėndega Portėz), Tomor Buzi (Nėndega Mbrostar), Asllan Veliu e Aleksandėr Ogiēi (Nėndega Topojė), Koēi Gega (Levan), Petrit Llanaj (Cakran), Spartan Vaca, Nikolla Veizi, Kudret Zhupani e tė tjerė, evidentuan arritjet e Degės sė PLL Fier, por edhe nxorėn nė pah mangėsitė e vėrejtura nė zgjedhjet e 12 tetorit.

Spahiu: Tė afrohen idealistėt

Pas diskutimeve e mori fjalėn kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu, i cili fillimisht u uroi tė pranishmėve festėn e Kurban Bajramit, (sepse zhvillimi i kėsaj konference pėrkoi pikėrisht me kėtė festė). Z.Spahiu vazhdoi mė tej fjalėn e tij duke falenderuar delegatėt dhe duke i uruar punė tė mbarė konferencės, "... e cila jo vetėm qė po bėn bilancin e punėve 2-vjeēare, por edhe do tė zgjedhė kryetarin dhe strukturat drejtuese pėr dy vitet e ardhshme, ēka pėrkon edhe me zgjedhjet e ardhshme parlamentare, e qė priten me mjaft interes nga shqiptarėt".

Z.Spahiu nė fillim tė fjalės sė tij informoi tė pranishmit rreth shėndetit tė Mbretit Leka I, i cili para disa ditėsh pėsoi njė frakturė nė kėmbė dhe iu nėnshtrua njė operacioni tė detyrueshėm.

Pasi foli pėr gjendjen politike nė vend, z.Spahiu u pėrqėndrua nė zgjedhjet vendore tė 12 tetorit ku PLL arriti njė rezultat pozitiv dhe, mė pas kaloi nė analizėn e rezultatit zgjedhor tė Degės sė PLL Fier, e cila pėr herė tė parė arriti tė ketė kėshilltarėt e saj nė 7 njėsi vendore.

Kėshilltarėt e PLL janė: Sulejman Gashi (Komuna Ndėrmenas), Koēi Gega (Komuna Levan), Tomorr Buzi (Komuna Mbrostar), Jani Omeri (Komuna Portėz), Skėnder Malaj (Komuna Qendėr-Ēlirim), Shpėtim Ymeraj (Komuna Ruzhdije), Aleksandėr Ogiēi (Komuna Topojė).

"Kėshilltarėt e PLL tė dalė nga njėsitė vendore, duhet tė luajnė njė rol mjaft aktiv nė mbėshtetje tė elektoratit legalist nė veēanti, si dhe tė komunitetit tė tyre, qė tė ndikojnė me autoritetin dhe fjalėn e tyre nė mbarėvajtjen e punėve nė kėto kėshilla vendore.

Sigurisht ky rezultat nuk justifikon mundin dhe djersėn e legalistėve tė Degės sė Fierit, pėr arsye objektive dhe subjektive, por e rėndėsishme ėshtė dalja mė vete, evidentimi i mangėsive dhe pėrvoja e fituar, tė cilat bashkė me rezultatin e marrė do tė jenė baza e punės suaj pėr tė ardhmen", - theksoi z.Spahiu.

Mė pas z.Spahiu kėrkoi qė "... Dega tė ketė si prioritet nė tė ardhmen afrimin e idealistėve, intelektualėve, tė rinjve dhe elementit femėror, tė cilėt pėr njė arsye apo tjetėr nuk kanė qenė tė angazhuar deri mė sot nė PLL, por qė sigurisht afrimi i tyre do tė jetė njė bazė e shėndoshė pėr tė thithur elektoratin dhe pėr tė afirmuar mė fort PLL nė tė ardhmen".

Gara: si fitoi z.Rexhep Krasniqi

Mė pas u kalua nė pikėn e fundit tė rendit tė ditės, pėr zgjedhjen e kryetarit dhe Komitetit tė ri Drejtues.

Konkurruan pėr kryetar tė Degės: 1.Bilbil Saliu; 2.Malush Kastrati; 3.Jani Omeri; 4.Rexhep Krasniqi.

Pas votimit, komisioni shpalli fitues z.Rexhep Krasniqi, si dhe anėtarėt e Komitetit tė ri Drejtues, i cili pėrbėhet prej 19 vetėsh.

Komiteti i ri Drejtues zhvilloi mbledhjen e parė tė tij nė kėtė konferencė dhe zgjodhi strukturėn e re drejtuese si mė poshtė:

Nėnkryetar: 1.Bilbil Saliu, 2.Koēi Gega, 3.Bajram Bajrami.

Sekretar Organizativ: Jani Omeri,

Sekretar i Marrėdhėnieve me Publikun: Malush Kastrati

Shef i departamenteve: Asllan Veliu.

Gjithashtu KD i propozoi qendrės kandidaturat pėr sekretar tė Pėrgjithshėm tė Degės, ndėrmjet tė cilėve edhe sekretarin e mėparshėm z.Tomorr Buzi.

Nė fund tė kėtyre zgjedhjeve, kryetari i PLL z.Spahiu, u uroi punė tė mbarė kryetarit tė porsazgjedhur tė Degės dhe anėtarėve tė Komitetit Drejtues tė ri tė Degės sė PLL Fier.

Korresp. "Atdheu"

 

Dega e PLL Shijak zhvilloi mbledhjen e Komitetit Drejtues

Legalistėt shijakas pėrgatiten pėr konferencėn

Ditėn e premte, mė datė 23 janar 2004, u zhvillua mbledhja e radhės e Komitetit Drejtues tė Degės sė PLL Shijak, nėn drejtimin e kryetarit tė saj z.Bajram Rubjeka. Nė kėtė mbledhje, si tė deleguar tė qendrės ishin zotėrinjtė Murat Basha e Seit Preni.

Ra nė sy mungesa e pajustifikuar e anėtarėve tė Komitetit Drejtues tė nėndegėve Rrashbull e Gjepalaj, ndonėse ishin lajmėruar. Qė nė fillim tė mbledhjes, tė pranishmit mbajtėn njė minutė heshtje nė nderim tė aktivistit tė PLL, z.Jaho Smoqi, ndarė nga jeta para disa ditėsh. Nė raportin e z.Rubjeka u kritikua si mjaft i dobėt rezultati prej 500 votash nė shkallė Dege, marrė gjatė zgjedhjeve vendore tė 12 tetorit, pėr tė cilin justifikimi kryesor ishin manipulimet e theksuara, si pasojė edhe e mungesės sė anėtarėve nė KQV-tė. Nė raport u theksua ndihma e qendrės, sidomos e z.Seit Preni.

Diskutantėt u shprehėn me tone tė ashpra ndaj Ideal Deliallisit dhe Xhavit Xhetanit, tė cilėt jo vetėm ishin larguar si tė pakėnaqur nga renditja nė listat e kėshilltarėve, por edhe i ishin kundėrvėnė partisė dhe kishin penguar fushatėn.

U theksua se, gjatė fushatės pėrveē komunės Maminas, tė gjitha njėsitė zgjedhore ishin mbuluar me kandidatė dhe lista zgjedhore. Kandidatura pėr kryetar tė bashkisė e vendosur nė Shijak, u konsiderua "jo e goditur", ēka sipas diskutantėve ishte reflektuar edhe nė rezultat.

Nga diskutimet doli gjithshtu se, nė shumė familje e fise legalistėsh e mbretėrorėsh nuk ishin marrė votat e pritshme dhe se nė listat pėr kėshilltarė kish patur subjektivizėm, qė kish sjellė rezultat tė dobėt.

Nė diskutimin e tij z.Xhemal Keēi theksoi se "... njė nga shkaqet e dobėsive ishte edhe niveli arsimor i pamjaftueshėm i drejtuesve nė kryesinė e Degės, si dhe mungesa e mbėshtetjes sė drejtuesve kryesorė, tė cilėt do tė duhej tė ishin shijakas autoktonė".

Ndėrsa z.Medi Braēe nė fjalėn e tij theksoi se "dobėsitė e punės ishin shfaqur edhe nė mungesėn e lidhjeve me familjet e shumta zogiste nė Shijak, tė cilat nuk mbėshtetėn sa duhet PLL-nė", ndaj ai kėrkoi qė nė krye tė forumeve tė afroheshin "intelektualė dhe njerėz me bindje tė palėkundshme e besnikė ndaj idealeve legaliste".

Ndėrsa z.Hasan Allushi evidentoi mungesėn e mirėkuptimit dhe unitetit tė mendimit e veprimit tė drejtuesve tė Degės, si dhe mungesėn e strukturave dhe dobėsitė nė shtrirjen e partisė nė bazė.

Z.Elidon Porja, kryetar i Forumit Rinor, theksoi se ky forum ka vėshtirėsi pėr shkak tė indiferencės sė tė rinjėve shijakas ndaj politikės dhe dobėsive tė punės tė mbartura ndėr vite. Z.Porja i konsideroi kėto dobėsi si njė difekt i rėndė i punės sė partisė, tė cilat sipas tij "kėrkojnė njė punė intensive pėr tė pėrmbysur gjendjen".

Nė diskutimin e tij z.Zyhdi Deliallisi theksoi se, pėr shkak tė moshės, megjithė pėrpjekjet nuk kish mundur ta kryente si duhet detyrėn e nėnkryetarit tė Degės, ndaj kėrkoi zėvendėsimin e tij nė kėtė detyrė delikate. Z.Deliallisi bėri thirrje pėr afrimin e tė rinjve nė parti dhe aktivizimin e tyre, "duke u dhėnė pėrgjegjėsi konkrete dhe duke i zgjedhur nė drejtim".

Ndėrsa z.Kadri Libohova nė diskutimin e tij kritikoi ashpėr formalizmin dhe fiktivitetin e punės sė forumeve drejtuese dhe strukturave, duke kėrkuar ndryshimin e drejtuesve dhe metodės sė punės.

Nė diskutimin e tij, sekretari i Degės z.Sefer Ēipi, pasi pranoi punėn e dobėt tė tij dhe z.Rubjeka, theksoi se "njė grup brenda partisė po e dėmton rėndė atė duke mbjellė pėrēarje", dhe si rrugėzgjidhje pėr kėtė situatė kėrkoi; ose bashkimin e Degės me Degėn e PLL Durrės, ose afrimin sa mė parė tė intelektualėve shijakas, me aftėsi dhe mbėshtetje, pasi sipas tij kjo ishte edhe kėrkesė e shijakasve autoktonė.

Pas z.Ēipi e mori fjalėn i deleguari i qendrės, sekretari i Senatit z.Seit Preni, i cili nė fjalėn e tij pasi kritikoi drejtuesit lokalė pėr rezultatin e dobėt, sugjeroi afrimin e tė rinjve dhe intelektualėve si domosdoshmėri pėr shėndoshjen e gjendjes. Gjithashtu z.Preni kritikoi edhe tendencat e indiferentizmit dhe apatisė sė veteranėve legalistė, duke kėrkuar prej tyre mė shumė idealizėm, pėrkushtim e sakrifica.

Nė fund tė takimit e mori fjalėn nėnkryetari i PLL z.Basha, i cili nė fjalėn e tij ishte tepėr kritik pėr rezultatet dhe punėn e dobėt tė Degės, ndonėse sipas tij "... duke qenė afėr qendrės, ndihma jo vetėm qė nuk kish munguar por kish qenė shumė mė e madhe sesa nė Degė tė tjera qė ishin dalluar pėr rezultate tė mira".

Duke miratuar shumė nga mendimet e diskutantėve pėr pėrmirėsimin e punės nė tė ardhmen, z.Basha nė vijim tė fjalės u bėri thirrje anėtarėve tė forumeve qė tė alternonin "pėrvojėn e militantizmin idealist tė veteranėve me frymėn e re bashkėkohore tė intelektualėve, duke harmonizuar kontributet e brezave", qė "jo vetėm e mbajnė partinė nė shinat konservative tė trashėguara por i japin asaj edhe tipare bashkėkohore dhe freski ideshė, alternativash e origjinalitet". Gjithashtu z.Basha premtoi se "ndihma e kryesisė do tė jetė e vazhdueshme" dhe se "nė qendėr ekziston besimi se legalistėt shijakas do tė dijnė t'i kapėrcejnė dasitė e dobėsitė e vėrejtura, duke i konsumuar energjitė vetėm pėr forcimin e partisė dhe shtrirjen e saj nė tė gjithė skajet e rrethit".

Mė tej z.Basha porositi qė "drejtuesit t'i kushtojnė vėmendje dokumentacionit, zbatimit tė statutit dhe punės organizative pėr pėrgatitjen e konferencės sė Degės".

Nė fund u ndanė detyra specifike pėr tė gjithė anėtarėt e Komitetit Drejtues, tė cilėt u zotuan se do tė mobilizohen pėr t'i zbatuar ato brenda afateve!

Korresp. i "Atdheu"-t

 

MONARKIA

Logjika e qeverisjes monarkike

J. A. Crisp II

www.romaniankingdom.com

monarkia kushtetuese ėshtė zgjedhja mė e qartė pėr njė qeverisje, e cila mund tė kėnaqė pjesėn dėrrmuese tė njerėzve, dhe kėsisoj tė sigurojė stabilitetin. Ajo ka aftėsinė tė pėrfaqėsojė gjėra tė ndryshme pėr njerėz tė ndryshėm, qoftė si ikonė kombėtare nė vend tė njė ideologjie politike apo thjesht ca principesh tė vagullta. Njė monark nuk e pengon lirinė e njė kombi; ai e mbron atė prej politikanėve tė paskrupullt dhe zullumqarė.

Shumė njerėz e argumentojnė ēeshtjen e monarkisė nga njė kėndvėshtrim emocional ose fetar, ashtu siē kam bėrė edhe unė shpesh herė nė tė shkuarėn. Por kjo mėnyrė mund tė injoronte aspektet racionale dhe mė tė qarta tė asaj se pėrse monarkia ėshtė njė formė qeverisjeje mė e mirė sesa republika. Para sė gjithash, tė gjithė shtetet e botės mund tė kategorizohen ose si republika, ose si monarki, qyshse, pėr definicion, njė republikė ėshtė ēdo gjė qė nuk ėshtė monarki.

Zvicra mund tė jetė njė konfederatė ndėrsa SHBA njė republikė federale, por tė dyja nuk janė monarki dhe sidoqoftė tė dyja janė republika. Njė republikė, po ashtu edhe njė monarki, mund tė jetė autoritare ose demokratike dhe pėrsėri tė quhet republikė ose monarki. Le tė marrim si shembull dy republika si Franca dhe Kuba, ose dy monarki si Hollanda dhe Katari. Gjithsesi edhe nė terma tė pėrgjithshėm, monarkia rezulton gjithmonė superiore ndaj republikės nė pothuaj ēdo shtet.

Nė rastet e tiranive kundrejt demokracisė nuk ėshtė monarkia nė vetvete njė faktor vendimtar. Anglia pėr shembull ka pasė prej kohėsh njė monarki tė kufizuar, ndėrsa shtete si Kuvajti dhe Arabia Saudite janė natyrshėm monarki absolute, tė cilat u pėrshtaten bindjeve tė tyre fondamentaliste. Monarkia nė format e saj tė ndryshme ėshtė e dobiprurėse pėr secilėn palė. Nė ēdo monarki absolute qė ėshtė sot nė fuqi, ka njė arsye kulturore e fetare pėr tė, ata shtete nuk kanė qenė kurrė demokraci dhe nė disa raste monarku ėshtė i pajisur me njė status divin prej fesė sė tyre specifike. Nė kėtė mėnyrė, vetėm njė monark mund ta sundonte njė shtet, i cili ėshtė i bazuar nė parime, tė cilat nuk pranojnė gjė tjetėr veēse monarkinė absolute.

Monarkia kushtetuese ėshtė qeverisja, e cila ėshtė provuar tė ketė qenė mė e mira e tė gjitha sistemeve (tė qeverisjes). Kėrkimet kanė treguar se (nė ato shtete) pasuria ėshtė e shpėrndarė mė ndershmėrisht, besimi ndėrveti ėshtė mė i lartė, respekti pėr qeverinė ėshtė mė i madh dhe demokracia ėshtė mė e arrirė nėpėr monarkitė sesa nė republikat. Pėrveēse nė SHBA dhe Zvicėr, republikat nuk kanė lėnė kund ndonjė kujtim tė mirė. Republika franceze u zėvendėsua me Perandorinė Franceze, e cila u zėvendėsua me mbretėrinė, tė cilės ia zuri vendin njė republikė tjetėr, qė u zėvendėsua nga njė perandori e dytė dhe kjo nga njė republikė e tretė e kėshtu me radhė. Republika Gjermane ishte kaq e dobėt dhe jopopullore saqė lejoi Hitlerin tė kapte pushtetin ndėrsa Republika kineze ėshtė pėrmbysur herė pas here nga ēdo "zotėri i luftės" deri sa erdhi nė fuqi regjimi totalitar shtypės e gjakatar i komunistėve. Ndėrsa Perandoria japoneze ka tė njėjtėn dinasti tė pandryshuar (Yamato) qė prej themelimit tė saj 660 vjet para Krishtit, ēka i bėn ata monarkia mė e vjetėr nė botė.

Argumenti i vjetėr republikan se monarkia u jep pozitė atyre qė nuk e meritojnė, do tė kishte mbėshtetje, veēse nė rast se ata (republikanėt) nuk do ta kishin tė njėjtin problem. Gjithsesi "garėn nuk e fiton gjithmonė mė i shpejti, dhe betejėn mė i forti" siē na e ka treguar herė pas here politika. Nė njė republikė, mė i forti dhe jo mė i miri merr pushtetin; ose mashtruesi mė i mirė, jo lideri mė i mirė, shkon e zgjidhet nė krye. Nė SHBA presidencėn nuk e merr lideri mė i mirė, por politikani mė i mirė, njeriu qė ėshtė gėnjeshtari mė i sofistikuar, qė ka mė shumė para pėr fushatėn dhe reklamat, dhe qė mund t'u tregojė njerėzve atė qė ata kanė qejf tė dėgjojnė. Nė njė monarki, siē ėshtė pranuar kjo nė vitet e shkuara, monarku i ardhshėm ėshtė stėrvitur gjithmonė qysh prej lindjes sė tij pėr rolin qė ai/ajo do tė trashėgonin njė ditė. Njė monark ėshtė i prirur tė bėjė mė tė mirėn e mundshme, duke e ditur se njė djalė apo njė vajzė e tij njė ditė do ta pasojė atė. Njė politikan shpesh qėllimisht lė gracka tė ngrehura pėr pasardhėsit e tij, tė cilėt zakonisht janė opozitarė.

Njė monark ėshtė gjithashtu mė i ndershėm dhe i paanshėm, pėrderisa ai nuk ia ka borxh postin asnjėrit. Asnjė parti nuk i ka vendosur ata nė fron kėshtuqė ata janė tė aftė tė qendrojnė pėrmbi kufijtė partiakė dhe tė gjejnė atė qė ėshtė mė e mira pėr kombin. Nė tė njėjtėn mėnyrė njė monark ėshtė pandryshueshmėrisht mė shumė popullor, pėrderisa ai s'ėshtė as konservator as liberal, por nga ana tjetėr bashkėpunon me secilin grup tė zgjedhur nė pushtet nga populli. Kur e Drejta Hyjnore e Mbretėrve zbatohej me pėrpikmėri, monarku edhe qeveriste, ndėrsa sot monarkėt vetėm mbretėrojnė por nuk qeverisin. Peshkopi francez Jacques Bossuet ka shkruar se pushteti mbretėror duhet tė jetė absolut, pėrndryshe monarku nuk do tė jetė i aftė tė bėjė gjėra tė mira ose tė shtypė tė kėqijat.

Nė fakt kjo ka ndodhur dhe sot shumica e monarkėve kanė dy tė drejta dhe detyrime: tė kėshillojnė e tė kėshillohen dhe tė paralajmėrojnė. Duke u nisur nga fakti qė monarkėt posedojnė njė eksperiencė publike shumė tė gjatė, kjo mund tė jetė shumė shumė e vlefshme. Ėshtė gjithashtu e rėndėsishme tė kujtojmė se duke zgjedhur njė lider nė njė republikė, ne nuk kemi asnjė garanci. Askush nuk di tė thotė se si do ta drejtojė shtetin njė njeri, deri nė momentin qė ai tė hipė nė karrige. Sidoqoftė, virtualisht ėshtė e pamundur tė zgjedhėsh kandidatin mė tė mirė ēdo herė, thjesht pėr shkak se maxhoranca beson se ai ėshtė kandidati ideal.

Megjithatė ėshtė e nevojshme thjesht tė ndajmė se cila formė qeverisjeje ka lėnė kujtimin qė ka punuar mė mirė dhe ka mbėshtetur idetė nė tė cilat beson njė komb. Natyrisht kjo do tė ishte qeverisja mbretėrore, pėrderisa studime tė panumėrta kanė nxjerrė nė pah monarkitė mbi tė gjitha, si vendet mė tė begatshme nė botė. Nė fakt ka mė shumė monarki demokratike nė botė sesa republika demokratike. Njė monarki kushtetuese ėshtė e aftė tė mbajė kulturėn dhe traditat e njė kombi dhe njėkohėsisht tė lejojė njė shkallė mė tė lartė tė lirisė personale dhe tė pėrfaqėsimit. Qeverisja monarkiste parlamentare ėshtė ajo qė promovon njė shumicė partish politike, ndėrsa republika shpesh ka dy ose edhe vetėm njė parti tė gjithėpushtetshme. Duke pasė parasysh kėto pėrfitime, pėrkulja e kokės apo thyerja e gjunjve, duket njė ēmim fare i vogėl pėr t'u paguar. Ēfarė ėshtė shfaqja e pak nėnshtrimi & nderimi, krahasuar me begatinė kombėtare?

Pėr mė tepėr, ne duhet tė pėrpiqemi tė luftojmė pėrshtypjen false tė mbrojtur shpesh nga republikanėt kundrejt monarkisė si sistem. Shumica e monarkive nuk janė mė absolute; ato u janė pėrshtatur nė njė mėnyrė apo nė njė tjetėr lėvizjeve shoqėrore majtiste. Nė vendet ku njerėzit nuk pranuan tė punojnė brenda kėtij sistemi dhe tė mbanin kurorėn si njė forcė stabilizuese, gjėrat shkuan shumė keq. Revolucioni brutal Rus dhe vrasja e Carit Nikolla II s'bėri asgjė mė shumė sesa konvertimin e Rusisė nga tirania e sė djathtės nė tiraninė e sė majtės. Nė fakt Cari kishte ndėrmarrė disa hapa pėr ta bėrė Rusinė njė shtet demokratik kur ai u shtrėngua tė abdikojė.

Njė tiran s'ka nevojė tė mbajė njė kurorė mbi kokė qė tė jetė shtypės. Le tė marrim shembullin e Kinės Komuniste, lideri i tyre nuk e ka titullin Biri i Qiellit ose Lordi i 10,000 Vjetėve, por ata megjithatė provuan se janė brutalė dhe shtypės kundrejt popullit tė vet. Pėrveēse humbėn shumė njerėz, ata humbėn gjithashtu edhe njė pjesė tė kulturės sė tyre.

Njerėzit mund tė jetojnė nė njė shoqėri shumė mė paqėsore nėn mbretėrimin e njė monarku. Demokratėt i gėzohen formės demokratike tė pėrfaqėsimit zgjedhor, ndėrkohė qė konservatorėt mund tė ngushėllohen me faktin se monarkia ėshtė ende aty pėr tė mbretėruar, edhe pse nuk qeveris, dhe tė flenė gjumė natėn duke e ditur se dinastia po vazhdon jetėn e saj.

Alexander Hamilton ka shkruar se "Nėse qeverisja ėshtė nė duar tė pak vetėve, ata do tė tiranizonin shumicėn; nėse ėshtė nė duart e shumicės, ata do tė tiranizonin pakicėn. Prandaj duhet tė jetė nė duart e tė dyja palėve, veē e veē... ata kanė nevojė pėr njė siguresė tė pėrbashkėt. Kjo siguresė ėshtė monarku."

Nė Britaninė e Madhe qeverisja ėshtė njė monarki kushtetuese, megjithėse monarku ka deleguar pothuaj tė gjitha pushtetet e tija kushtetuese qė ai mban, te zyrtarėt e zgjedhur, tė cilėt veprojnė nė emėr tė tij. Kjo ėshtė mė demokratike dhe garanton qė publiku tė mbetet i kėnaqur dhe ta mbajė monarkinė nė vendin e saj, megjithėse nė raste krizash tė mėdha monarku mund tė pėrdorė autoritetin e tij pėr tė shkarkuar zyrtarėt e kurruptuar dhe tė bėjė zgjedhje tė reja.

Me pak fjalė monarkia kushtetuese ėshtė zgjedhja mė e qartė pėr njė qeverisje, e cila mund tė kėnaqė pjesėn dėrrmuese tė njerėzve, dhe kėsisoj tė sigurojė stabilitetin. Ajo ka aftėsinė tė pėrfaqėsojė gjėra tė ndryshme pėr njerėz tė ndryshėm, qoftė si ikonė kombėtare nė vend tė njė ideologjie politike apo thjesht ca principesh tė vagullta. Njė monark nuk e pengon lirinė e njė kombi; ai e mbron atė prej politikanėve tė paskrupullt dhe zullumqarė. Vetėm nė njė monarki, me njė kurorė tė pavarur nga politika e partive, tė trashėgueshme dhe dinjitare, ėshtė e mundshme pėr njė shtet tė jetė njėkohėsisht i mirė dhe i dashur.

Publikuar mė 2001

Marrė nga www.romaniankingdom.com

Pėrktheu: Neritan Kolgjini

 

DIASPORA

Nga New York mesazhe kundėr regjimit komunisto-mafioz tė Tiranės

Shqiptaro-amerikanėt: "Tė shporret Nano nga Shqipėria"

Nga Beqir SINA

New York (SHBA)

Njėzėri shqiptarėt tė bashkuar nė njė protestė pėrpara Misionit Diplomatik Shqiptar pranė OKB-sė nė NY kanė kėrkuar largimin e asaj qė ata e quajtėn regjimi socialisto-stalinist i Tiranės apo klika mafioze e Nanos&Co. "Stop pėrgjithmonė vrasjeve politike dhe vdekjes sė shqiptarėve nė Jon apo Adriatik!" ishte lajtmotivi i protestės sė tyre. Njė orė e mė parė Nano duhet t'u hiqet qafe shqiptarėve pasi po i mbyt dhe nuk po i lė tė marrin frymė lirisht, - u shprehėn oratorė tė ndryshėm nė tubimin e datės 4 shkurt 2004.

Dr. Gjon Buēaj, nenkryetar i "Vatrės" ka drejtuar kėtė protestė dhe falėnderuar gjithė pjesėmarrėsit. Ai propozoi qė protesta e shqiptaro-amerikanėve nė NY tė nisė me njė minutė heshtje pėr gjithė viktimat e klikave sllavo-komuniste qė qeverisin shqiptarėt, si dhe nė veēanti pėr viktimat me tė fundit tė tragjedisė sė Karaburunit.

Kanė qenė 7 (shtatė) organizata shqiptare tė "Trishtetėshit) Nju Jork, Nju Xhersi e Konektikat tė cilėt nėn udhėheqjen e "Vatrės" pėrfaqėsueses mė tė madhe tė diasporės shqiptare kanė bėrė thirrje pėr bashkim mbarėkombėtar pėr tė shporrur qeverinė e Nanos, e cila ėshtė konsideruar si fajtorja kryesore pėr gjendjen e mjeruar tė shqiptarėve.

Kryetari i "Vatrės" ing. Agim Karagjozi qė nė fillim tė fjalės se tij u shpreh sė kurrė kjo shoqatė nuk e ka njohur qeverinė e Tiranes, madje e ka konsideruar atė si kriminale dhe njė tė zezė pėr shqiptarėt si nė Shqipėri, Kosovė e gjetkė. Ndaj ai bėri thirrje pėr bashkim tė tė gjithėve, pa dallim feje, krahine apo ideje qė tė marrin pjesė dhe tė protestojnė kundėr gjendjes sė krijuar nė Shqipėri. "Kurrė nuk do tė kishim dėshirė qė tė protestonim pranė njė misioni shqiptar nė Amerikė, por konstatojmė se edhe ky mision eshtė pjesė e asaj qeverie", -u shpreh zoti Karagjozi.

Teza kryesore e mesazhit tė pėrhershėm, tė demonstratave antikomuniste nė Amerikė, zhvilluar nga nacionalistėt, patriotėt e demokratėt shqiptaro - amerikanė, kanė qenė disa nga shtyllat e ēėshtjes kombėtare; Kosova, shqiptarėt nė trojet etnike, ēėshtja Ēame, rrėzimi i Qeverisė sė Tiranės. Mesazhi i tyre u ėshtė drejtuar si gjithmonė Qeverisė amerikane, kongresit, senatit dhe popullit tė SHBA-ve, nė pėrpjekje pėr tė ndihmuar nė tė gjitha aspektet ēėshtjen shqiptare nė Ballkan, si dhe demokratizimin e Shqipėrisė. Nė kėtė aspekt roli historik i nacionalistėve, patriotėve dhe demokratėve shqiptarė nė SHBA-ės, qėndron, pikėrisht nė luftėn kundėr Qeverisė komuniste tė Tiranės, kuslingėve dhe mafies politike.

Kėtė kanė dashur tė shprehin krerėt e organizatave pjesėmarrėse nė proteste si Federata Pan-Shqiptare "Vatra", Partia Lėvizja e Legalitetit, Partia e Ballit Kombėtar, Organizata Shqiptaro-Amerikane pėr Demokraci, Blloku Kombėtar Indipendent, Partia Bashkimi Demokrat Shqiptar dhe shoqata "Gjenerata e Re Shqiptare".

 

Omari: Po dekorohen xhelatėt!

"A e meritojnė shqiptarėt njė qeverisje tė tillė?!" Me kėtė thirrje kreu i organizatės sė shqiptaro-amerikanėve pėr demokraci (degė e PD), z. Muhamet Omari kerkoi qė tė nxisė disi frymėn e protestės kundėr atij regjimi qė vazhdon tė vrasė e tė grabisė shqiptarėt. Gjithashtu nė emėr tė bashkimit z. Omari kėrkoi qė me protesta mbarė kombėtare tė ēlirojmė familjet tona tė cilave po u meret fryma nėn atė gjendje tė skajshme tė mjerimit qė ka pllakosur ne Shqipėri.

"Kemi dalė tė protestojmė edhe kundėr presidentit tė Shqipėrisė, -deklaroi z. Omari, - qė dekretoi ministra tė korruptuar, dekoroi Fehmi Avdiun njė ish-gjykatės i tmerrshėm i cili ka dhėnė 17 dėnime me vdekje dhe 879 vite burg vetėm pėr motive politike". Gjithashtu ai i bėri thirrje Tiranės, Shkodrės sė martirizuar, Vlorės sė familjeve tė mėdha atdhetare e antikomuniste, i bėri thirrje Korēės, Gjirokastrės, Elbasanit, Fierit, Lushnjes, Durrėsit, Kukėsit, Peshkopisė dhe gjithė shqiptarėve intelektualė dhe demokratė tė ndėrgjegjėsohen pėr rolin qe kanė.

Hakik Mena: Stop vrasjeve politike

Nė protestė e mori fjalėn edhe kryetari i Partisė Lėvizja e Legalitetit pėr Trishteteshin z. Hakik Mena i cili u shpreh se pėr shqiptarėt ishte fatkeqėsi ardhja e ish-komunistėve nė pushtet tė cilėt qė nė fillim nisėn me vrasjen e Arben Brocit duke treguar se nuk mund tė pajtohen me njė Shqipėri tė lirė dhe demokratike. "Komunisto-mafiozet, - u shpreh z. Mena, - filluan shantazhet dhe presionet me krijimin e organizatės famėkeqe "Hakmarrja pėr Drejtėsi" dhe vrasjen e nacionalistit dhe demokratit tė flaktė Kolonel Bujar Kaloshit. Kėto presione kulmuan me vrasjen e liderit tė demokracisė Azem Hajdarit dhe Ministrit tė Mbrojtjes sė Kosovės Kolonel Ahmet Krasniqit. Ata krijuan me anė tė grekėve kushtetutėn anti shqiptare. Ata sabotuan luftėn e Kosovės duke mohuar liderėt e vėrtetė deri nė provokim tė luftės civile nė Kosovė e Shqipėri".

Z. Mena u shpreh se e vetmja zgjidhje pėr kombin shqiptar nė kėto momente tė vėshtira dhe shpėtimi i shqiptarve nga zgjedha komuniste ėshtė Mbreti i tė gjithė shqiptarve NMT Leka I Mbret i shqiptarėve. Me parrullat mbretėrore "Atdheu mbi tė gjitha" dhe Paqe, Vllaznim Bashkim" kreu i legalistėve tė Treshteshit, e mbylli pėrshėndetjen e tij.

Nano thike pas shpinė Kosovės

Nė pėrshėndetjen e tij nėnkryetari i "Vatres" Z. Agim Rexha u shpreh se qeveria e sotme e Tiranes ėshtė po aq e izoluar sa edhe ajo e Enver Hoxhes dhe Ramiz Alise, pasi kurrė Nano nuk ka marrė ndonjė ftesė zyrtare nga Administrata Amerikane. "Nano, -tha ai, -ia ka ngulur thikėn pas shpine Kosovės. Nano ishte ai qe u takua me Milosheviēin dhe tradhtoi interesat shqiptare duke konsideruar Beogradin si kryeqytet tė shqiptarėve tė Kosovės". Ai shtroi pyetjen se sa herė Nano ka vizituar Kosovėn?! Nė mbyllje tė fjalės sė tij z. Rexha deklaroi se shqiptaro amerikanėt, duke pasur paravetes njė vend demokratik, si SHBA, nuk mund ta pranojnė njė qeveri tė korruptuar dhe tė lidhur me vrasje politike si ato tė Ahmet Krasniqit dhe Azem Hajdarit.

Njė familje demokratėsh shkodran, Sydki Diēi dhe Engjellushe Lici, i tha gazetės kombėtare "Bota Sot" se: "Kur do tė ngopet Nano me Shkodrėn? Mos don tė hapė edhe digat e Vaut tė Dejes e tė mbysė gjithė Shkodrėn!?!"

Para protestuesve foli edhe z.Lek Miraka ish i burgosur i diktaturės.

Ndėrsa me tundjen e pankartave dhe valėvitjen e flamujve shqiptare dhe amerikanė, thirrjeve tė fuqishme "Poshtė qeveria Nano" dhe "USA, USA, USA" dhe me interesin e shumė kalimtarėve njujorkezė kjo protestė u mbyll duke demonstruar njė kulture te lartė protestuese.

Si konkluzion themi se kjo demostratė politike paqėsore tregoi se ėshtė nė vazhdėn e protestave qė shqiptaro-amerikanėt bėjnė pėr mė se gjysėm shekulli pėrtej oqeanit, kundra neokomunistėve sot nė pushtet nė Shqipėri dhe veglave tė tyre.

Si u pasqyrua protesta nė Mediat shqiptaro - amerikane

Gazetat, televizioni lokal, radio lokale i bėnė jehonė tė madhe demostratės sė zhvilluar nė kryeqendrėn e botės New York. Gazeta kombėtare "Bota sot", mė e madhja nė botėn shqiptare i ka kushtuar vend tė veēantė reportazhit nga New York. Gazeta, i bėri zė demostratės njė ditė mė parė me njė editorial i cili u vlerėsua dhe pėrshėndet nga tė gjithė lexuesit e kėsaj gazete. "Bota sot" shkruan se : "Teza kryesore e mesazhit tė perhershėm, tė demostratave antikomuniste nė Amerikė, zhvilluar nga nacionalistėt, patriotėt e demokratėt shqiptaro - amerikan, kanė qenė disa nga shtyllat e ēėshtjes kombėtare: Kosova, shqiptarėt nė trojet etnike, ēėshtja Ēame, rrėzimi i Qeverisė sė Tiranės."

Edhe gazetat e tjera si "Illyria" e gazeta mė tė vogla e kanė pasqyruar gjerėsisht kėtė protestė tė shqiptaro-amerikanėve.

KOMENTI

Pse po protestojmė para ambasades shqiptare

Hakik Mena

Kryetari i PLL USA

Jemi mbledhur sot ketu perpara nderteses se ambasades shqiptare, fatkeqesisht sot e gjendur ne duart e qeverise komuniste mafioze te Tiranes, per te protestuar ndaj gjendjes katastrofike te krijuar ne vendin tone; gjendje kjo e cila imponon ēdo dite vellezerit tone shqiptar te braktisin atdheun e tyre te dashur ne kerkimim te nje pergjigje per dilemen e mbijeteses. Edhe pse te vetedijshem per kurthin e kesaj dileme, ata vazhdimisht perplasen me ujerat e shpreses se rreme per nje jete te bukur drejt tokes se huaj duke perfunduar ne tragjedira. Te tilla tragjedirave tashme gjithnje e te pashmangshme per vellezerit tane iu bashkangjit edhe kjo e fundit, tragjedia e Karaburunit, e cila edhe nje here vertetoi qarte politiken regresiste, antikombetare komunisto-mafioze qe ndiqet nga klika vasale e Athines dhe e Beogradit e udhehequr nga perversi Fatos Nano. Kjo klike komuniste-mafioze e zhveshur nga ēdo virtyt njerezor dhe kombetar eshte duke punuar ne menyre te organizuar dhe konstante dita-dites ne kundershtim te ēeshtjes tone kombetare. Kjo suite e degjeneruar antikombetare ne menyre te qete dhe te vetedijshme eshte e angazhuar deri ne fund ne degradimin e ēdo gjeje pozitive kombetare qe ka mundur te mbijetoje tek shqiptaret. Kjo klase, e cila nuk eshte veēse produkt me origjine fillestare e dale nga sajesa sllave nen kujdesin e Dushan Mugoshes e Miladin Popoviēit ecin nen udhezimin e drejtimin e baballareve te tyre te kuq te cilet pushkatuan, internuan burgosen me mijera patriote, intelektuale dhe shqiptare te pafajshem duke e zevendesuar ndergjegjen kombetare me njeriun e shperlare socialist. Eshte po e njejta klase komunisto-mafioze e cila me renien e komunismit e detyruar nga rrethanat nderkombetare nderroi emrin nga PPSH ne PPS, ndonese vizioni i saj regresist mbeti i njejte. Kjo klase e percudnuar qe ne fillimet e ardhjes se demokracise se brishte ne Shqiperi u kujdes per te eleminuar dhe menjanuar me te gjitha menyrat me skenat dhe prapaskenat e tyre bizantine elementin e paster kombetar si pershembull vrasja e Arben Brocit ne Shkoder ne 2 Prill te 1991. Ata u krijuan kushte komode oficerave te tyre te Sigurimit ne depertimin e te gjitha partive dhe organizatave te ndryshme politike gje qe ndikoi ne pengimin e lulezimin e demokracise shqiptare. Me ardhjen e demokracise ne Shqiperi dhe largimin e tyre nga pushteti ata nuk e pranuan kurrsesi veten e tyre opozite. Por perkundrazi u hodhen ne sulm duke krijuar organizaten terroriste "Hakmarrja per drejtesi" dhe tashme te qete filluan te godisnin njerezit te cilet u bene pengese e realizimeve te programeve te tyre kriminale, mafjoze dhe antikombetare si p.sh. vrasja barbare e Kolonelit Bujar Kaloshit i cili lindi dhe u rrit ne vendet me te egra te internimit dhe rridhte nga nji familje nacionaliste. Kjo klase tashme ishte ne perpjekje e siper ne organizimin e rebelimit te armatosur qe ndodhi ne Shqiperi ne 1997-en, si shkak i humbjeve te parave ne skemat piramidale edhe keto te kontrolluara nga ish-sigurimsat, per te marre ne ēdo menyre pushtetin qofte edhe me ēmim te larte siē qe fillimi i luftes civile. Me te vertete ishte fatkeqesi kombetare riardhja e tyre ne pushtet, gje te cilen e ata e arriten duke djegur, rrenuar, shkaterruar Shqiperine ne saje te ndihmes te klaneve shoviniste greke e serbe dhe mafieve te ndryshme rajonale. Ato erdhen ne pushtet ne menyre jolegjitime duke manipuluar voten e lire ne saje te grykes se pushkes dhe terrorit duke u vene ne krye te bandave ordinere. Keto bolshevike trathtare mbasi siguruan manipulimin e votes parlamentare ne menyre emergjente iu kthyen manipulimit te rezultateve te referendumi. Riardhja ne pushtet e komunisto- mafiozeve eshte moment tragjike dhe tashme kombi yne eshte duke kaluar ne regres te plote. Komunisto mafiozet fillojne shantazhet presionet arrestimet dhe kulmojne me vrasjen e liderit te demokracise Azem Hajdarit. Ata krijojne me ane te grekeve kushtetuten antishqiptare dhe e aprovojne, edhe pse pjesmarrsit ishin ne numer te paperfillshem. Ata sabotojne luften ne Kosove duke prodhuar figura artificiale dhe duke mohuar lideret dhe luftetaret e vertete deri ne provokimin e luftes civile. Nuk mund te harrohen slloganet e Fatos Nanos mbas takimit me Millosheviēin se ai qe di te beje luften ben edhe paqen, ose e Rexhep Meidanit se Millosheviēi eshte e keqja me e vogel. Insistimi i tyre per te qendruar ne pushtet vazhdon me manipulimin perseri te votes se lire me zgjedhjet lokale te vitit 2000, zgjedhjet parlamentare te 2001, e deri tek lokalet e mevonshme te vitit 2003. Ky manipulim u arrit nepermjet blerjes se medias, pareve te pista te investuara ne Shqiperi, te mafies se droges, prostitucionit, te trafikut te klandestineve, armeve, dhe kontrabandes se cigareve. Si perfundin komunisto-mafjozet kane monopolizuar te gjitha bizneset dhe ne te njejten kohe kane shitur tek shovinistet greke pikat me nevralgjike te ekonomise tone. Duke analizuar gjendjen e mjerueshme ne te cilen eshte katandisur vendi yne nuk ka rruge tjeter veēse bashkimi i te gjitha forcave reale kombetare te udhehequra nen moton e thenies se Mbretit Ahmet Zog ... "Atdheu mbi te gjitha" dhe parullen e gjetur te trashegimtarit te tij, Mbretit Leka i Pare: "Paqe, Vllaznim, Bashkim" per ta shpetuar kombin shqiptar nga ky ngerē komunisto-mafjoz qe e ka mberthyer keqazi Nenen tone Shqiperi. Si perfundimm do te thoja se eshte domosdoshmeri emergjente shporrja e kesaje fare sllavo komuniste mafioze, krijimi i nji qeverie te perkohshme teknike, caktimi i dites se zgjedhjeve te parakohshme njekohsishte mbajtjen e referendumit per caktimin e formes se regjimit.

Fjalim i mbajtur ne tubimin para Misionit Diplomatik Shqiptar ne SHBA me date 4 shkurt 2004

 

OPINIONE

Kush i rrėmbeu pronat e Seminajve nė Fier

Nga Besnik Shaqiri

Tė habit sjellja indiferente dhe mospėrfillėse e gjykatave, institucioneve pėrkatėse etj., si dhe qėndrimet e tyre neglizhuese ndaj pretendimeve tė qytetarėve, sa herė qė ata parashtrojnė ankesat e tyre me fakte e argumente lidhur me shkeljet ligjore dhe cėnimin e dukshėm tė sė Drejtės sė Shenjtė mbi Pronėn

 

Gjykatės sė Lartė nuk i mungojnė aftėsitė profesionale, shkalla e njohjes, disponibiliteti, etj., veēanėrisht kur dokumentohen faktet dhe kur argumentet janė tė pakundėrshtueshėm. Por fatkeqėsisht, shpesh herė kjo gjykatė po toleron vendime formaliste, konformiste apo stereotipe, siē janė "kthim ēėshtjeje pėr rigjykim", duke mos i ndihur kėsisoj, si instanca mė e lartė gjyqėsore, dhėnies fund tė konflikteve pronėsore, shpesh banale, midis qytetarėve

 

Nė filozofi dallojmė postulatin "Vėrtetimi i hollėsive vėrteton tėrėsinė e pėrgjithshme". Vėshtruar kėsisoj, ėshtė e natyrshme qė tė parashtrojmė dhe tė vėrtetojmė fakte e argumente tė hollėsishme, pėr tė konkretizuar qėndrimet e padrejta e spekulative, dhe pse jo edhe mashtruese e korruptive - tė gjykatave dhe disa institucioneve shtetėrore pėr rastet e ēėshtjeve qė kanė tė bėjnė me pronat dhe pasurinė e qytetarėve.

Disponohen shumė fakte, dokumente dhe argumente qė vėrtetojnė shpesh herė qėndrime antiligjore, dhe tė tėra kėto nė kurriz tė pronarėve legjitimė, qė kanė ēuar nė vendime tė padrejta, pėrvetėsime dhe rrėmbime tė pronave tė tjetėrkujt, dhe ku pėr realizimin e tyre shpesh herė ėshtė pėrdorur ortakėria me gjykatat apo komisionet e ndarjes sė pronave.

Pėr tė vėrtetuar kėtė do tė mjaftonte thjesht shqyrtimi i konfliktit gjyqėsor 6-vjeēar, ende i pazgjidhur, midis familjes Semini nė Fier (qė disponon gjithė dokumentacionin pėrkatės zyrtar si pronare legjitime) dhe qytetarit Igli Sinani, i cili nėpėrmjet njė "Akt Dhurimi" tė vitit 1993, tė zhvlefėsuar me vendim gjykate, pretendon tė drejtėn e pronėsisė pėr tokėn me sipėrfaqe 3.7 ha tė njė sere dhe tė tre objekteve tė ndėrtuara nga ish - NB "Ēlirimi" nė Sheqin e Vogėl tė Fierit.

Kalvari i gjyqeve tė pafundme tė familjes Semini, pėrqas si tipike "gjykime" ku gjenden me hollėsi tė gjithė elementėt qė vėrtetojnė padrejtėsitė e qėndrimeve dhe gjykimeve ndaj kėtyre pronarėve tė ligjshėm.

Pikėrisht tek "Akt Dhurimi" qėndron edhe absurdi i pretendimeve tė z.Igli Sinani. Prej kėtu marrin udhė edhe tė gjitha dritė-hijet e gjykimit apo tė proces-verbaleve tė Zyrės sė Pėrmbarimit tė Prefekturės Fier.

Pas "Akt Dhurimit" janė pėrhapur thashethemnajat qė vėnė nė dyshim drejtėsinė e gjykatave apo proces-verbalet e pėrmbaruesve tė rrethit tė Fierit. (Madje thuhet edhe "se janė shpėrndarė zarfe tė majme"). Pikėrisht kėtu shpaloset grotesku qė, me njė "Akt Dhurimi" kėrkohet tė rrėmbehet prona legjitime e familjes Semini nė Fier.

Tė habit qėndrimi indiferent dhe mospėrfillės i organeve shtetėrore dhe pushtetarėve, kudo ku familja Semini ka paraqitur kėrkesat e saj. Absurditeti i qėndrimeve indiferente e mospėrfillėse qėndron nė faktin qė kėto organe e pushtetarė asnjėherė nuk e shqyrtuan dokumentacionin e paraqitur nga familja Semini, i cili shpalos jo vetėm tė Drejtėn e Shenjtė tė Pronėsisė por edhe shkeljet ligjore dhe cėnimin e dukshėm tė Ligjshmėrisė.

Prejardhja e "Akt Dhurimit" tė z.Igli Sinani

Mė 1 shkurt 1994, Agjensia e Ristrukturimit dhe Privatizimit tė NB-ve Fier, i shet ish-specialistit tė NB "Ēlirimi", z.Arben Malaj (jo ministrit) Serėn nr. 5 nė Sheqin e Vogėl. Kontrata e shitjes mė vonė shpallet fiktive. Pėrse?

Z.Arben Malaj, pasi ka derdhur 15 % tė detyrimit, mėson nė Ministrinė e Bujqėsisė se Sera qė ai pretendon tė blejė ėshtė pronė legjitime e familjes Semini, kėsisoj z.Malaj tėrhiqet nga blerja e saj.

Ēuditėrisht, 10 ditė pasi ka nėnshkruar kontratėn me ARP - Fier, dhe pikėrisht mė 11 shkurt 1994, nėpėrmjet njė "Akt Dhurimi" z.Malaj i dhuron (?!) z.Igli Sinani pronėn e "blerė".

Kėsisoj, z.Igli Sinani shpallet Person Juridik nė objektin e "dhuruar" dhe si i tillė bėhet pėrdorues (pronar) i fermės, duke lėnė me gisht nė gojė pronarėt legjitimė.

Mirėpo Gjykata e Shkallės Parė - Fier, me vendim gjyqėsor i ka shpallur "tė pavlefshėm" si "Akt Shitje"-n ashtu edhe "Akt Dhurimi"-n.

Absurdi i gjykimeve tė pafundme qėndron nė faktin se z.Igli Sinani, duke tundur njė "Akt Dhurimi" fiktiv e tė zhvleftėsuar ligjėrisht nga Gjykata - kėrkon habitshėm:

1.Anullimin e Vendimit tė Komisionit tė Kthimit dhe Kompensimit tė Pronave tė Prefekturės Fier, sipas tė cilit janė shpallur pronarė 12 pjestarėt e familjes Semini.

2.Igli Sinani kėrkon shpalljen e tij nga gjykata si "pronar i ligjshėm dhe posedues i pronės" qė ligjėrisht i takon familjes Semini.

Pretendime tė tilla absurde, madje groteske, ndeshim nė plot raste, por tė habit fakti sesi gjykatat tona pranojnė tė hyjnė nė "lodėrza" tė kėtilla, madje qė prej 6-vjetėsh, duke mbėshtetur hapur dhe fshehur pretendimet e z.Sinani.

Ministria e Drejtėsisė dhe Kėshilli Lartė i Drejtėsisė, gjer mė tani kanė treguar se i zgjidhin bukur kėto raste dhe, natyrshėm, shpresa pėr njė zgjidhje ligjore tė rastit nė fjalė, akoma nuk ėshtė shuar.

Dokumentacioni zyrtar i 12 trashėgimtarėve tė tė ndjerit Petro Semini

1. Vėrtetim pronėsie, lėshuar nga Zyra e Hipotekave - Fier, ku nė bazė tė notės sė transkriptimit tė datės 27 gusht 1934 vėrtetohet pronėsia e tė ndjerit Petro Spiro Semini, i cili ka nė posedim tokė arė me njė sipėrfaqe prej 3.7 ha, nė Sheqin e Vogėl tė Fierit.

2. Vendimi nr. 2 datė 7 shtator 2001, i Komisionit tė Kthimit e Kompensimit tė Pronave tė Prefekturės - Fier, njeh si pronar tė ndjerin Petro Semini dhe rrjedhimisht edhe 12 trashėgimtarėt e tij - mbi sipėrfaqen bujqėsore prej 3.7 hektarė nė Sheqin e Vogėl dhe, sipas ligjeve e VKM-ve, ia kthen kėtė sipėrfaqe familjes Semini dhe 12 trashėgimtarėve legjitimė.

3. Proces-verbalin e Entit tė Urbanistikės - Fier, ku sipas verifikimit tė bėrė nė vend nga specialistėt dhe inspektorėt e kėtij enti, legalizohen kufijtė e pronės sė familjes Semini, qė kufizojnė sipėrfaqen prej 3.7 hektarė nė Sheqin e Vogėl, brenda sė cilės aktualisht ndodhen tre objekte ndėrtimore dhe Serat me xham.

4. Kontratė-shitjeje sėbashku me akt-dorėzimet, tė mbajtura nga pėrfaqėsuesit e DARP Fier dhe blerėsit, z.Harilla Semini (pėrfaqėsues i familjes Semini), pėr blerjen e Serės nr. 5; tė dhomave tė punėtorėve, tė menxės sė sektorit dhe tė depove e hangarėve - tė gjitha kėto tė ndėrtuara para vitit 1990 nė tokėn-truall, pronė e familjes Semini nė Sheqin e Vogėl.

5. Dokument hipotekor i lėshuar nga Zyra e Regjistrimit tė Pasurive tė Paluajtshme - Fier, ku familja Semini figuron pronare e pasurisė sė patundshme tė sipėrthėnė.

6. Vendimi nr. 149 i Gjykatės sė Shkallės Parė - Fier dhe Vendimi nr. 342 i Gjykatės sė Apelit - Vlorė, qė deklarojnė "tė pavlefshme" kontratėn e shitjes midis ARP tė NB-ve Fier dhe shtetasit Arben Malaj, sėbashku me Urdhėr-ekzekutimin nr. 11 tė vendimit civil.

Kėto janė dokumentat qė familja Semini ka paraqitur nė tė gjitha shkallėt e Gjykimit tė ēėshtjes dhe nė organet shtetėrore e pushtetarėt tek tė cilėt ėshtė ankuar - nė mbrojtje tė pronės sė ligjshme, dhunuar e tjetėrsuar padrejtėsisht.

Po z.Igli Sinani, ēfarė dokumentash paraqet?

Dokumentacioni i z.Igli Sinani

1. Akt-Dhurimi i datės 11 shkurt 1994, sipas tė cilit "... z.Arben Malaj i dhuron z.Igli Sinani objektet e blera nga ARP e NB-ve Fier, qė ndodhen nė Sheqin e Vogėl", nė sipėrfaqen e tokės-pronė tė familjes Semini. (Sikundėr theksuam mė lart, Akt-blerja dhe Akt-Dhurimi janė zhvleftėsuar me vendim tė Gjykatės sė Shkallės Parė - Fier).

***

Tė habit fakti i vendimeve tė kundėrta tė tė njejtave gjykata pėr tė njejtat ēėshtje, pėr tė njejtat fakte dhe dokumenta tė paraqitura nga palėt.

Metamorfoza e pėrmbajtjes sė vendimeve nga tė njejtat gjykata

1. Gjykata e Shkallės Parė e rrethit Fier, me Vendim nr. 611 tė datės 27 shkurt 1999, deklaron "tė pavlefshme" kontratėn e shitjes sė pronės sė familjes Semini nė favor tė blerėsit Arben Malaj, dhe njėhėsisht edhe pavlefshmėrinė e Akt-Dhurimit tė kėsaj prone nė favor tė pėrfituesit Igli Sinani. Kjo gjykatė nė arsyetimin e Vendimit konkludon se "Sera nr. 5 dhe objektet e tjera tė ndėrtuara e tashmė ekzistuese nė truallin e familjes Semini, i takojnė kėsaj familjeje dhe trashėgimtarėve tė ligjshėm tė saj".

2. Ēeshtja kalon pėr rigjykim nė Gjykatėn Apelit - Vlorė, e cila me Vendimin nr. 342 tė saj lė nė fuqi Vendimin nr. 611 tė Gjykatės sė Shkallės Parė - Fier.

3. Qytetari Igli Sinani, i pakėnaqur nga vendimet e dy gjykatave tė sipėrthėna, e apelon ēėshtjen nė Gjykatėn e Lartė.

Ndonėse kėsaj gjykate nuk i mungojnė aftėsitė profesionale, shkalla e njohjes sė ligjshmėrisė dhe precedentėve tė kėtij lloji - megjithė faktet, argumentet dhe dokumentet e paraqitura nga palėt, pėrsėri Ajo nuk i jep zgjidhje konfliktit gjyqėsor Semini-Sinani, por me Vendimin nr. 1227 datė 23.12.1999 e dėrgon ēėshtjen nė fjalė pėr "rishqyrtim" nė Gjykatėn e Apelit - Vlorė, duke kėrkuar "... njė tjetėr trup gjykues!!?".

4. Gjykata e Apelit - Vlorė, pas "rigjykimit" tė ēėshtjes, me Vendim nr. 250 datė 12 maj 2000, lė nė fuqi Vendimin nr. 611 tė Gjykatės sė Shkallės Parė - Fier, qė zhvleftėson Akt-shitjen dhe Akt-Dhurimin midis zotėrinjve Malaj e Sinani - me shtesėn e shkruar nė arsyetimin e Vendimit "Kthimin e palėve nė gjendjen e mėparshme?!".

Finalizimi i sorollatjeve gjyqėsore pėr njė ēėshtje tejet tė qartė e tė lexueshme - sikundėr ėshtė e Drejta e ligjshme e Pronėsisė sė familjes Semini - nėse pėrfundimi do tė trajtohej me humor, tė kujton thėnien e njohur "Mė rruajtje, tė rruajta - brisku i berberit".

***

Me dokumentacionin disponibėl, me verifikimet nė vend tė ēėshtjes, pas kėtyre marrėzive nė vendimet e enteve shtetėrore dhe gjykatave, evidentohet qartė zvarritja, hatėret dhe korrupsioni - nėpėmjet mohimit tė sė Drejtės sė Shenjtė tė Pronėsisė sė Ligjshme.

Papėrgjegjshmėritė nė interpretimin e sė Drejtės ligjore, habitshėm tė ēojnė deri nė shtrembėrimin banal tė vendimeve gjyqėsore.

Kėshtu p.sh. pėr ēėshtjen nė fjalė, z.Faik Memushi, drejtor i DPU - Fier, u drejtohet palėve nė konflikt; z.I. Sinani dhe z,H. Semini, mė datė 31 maj 2000, me shkresėn nr. 135, ku ndėr tė tjera shprehet: "... zoti Igli Sinani, jeni bėrė pronar me anė tė blerjes sė objektit Sera nr. 5 dhe objekteve brenda saj..."!!!

Qėndrime tė tilla nuk kanė nevojė pėr koment!

Zgjidhje origjinale tė Pėrmbarimit tė Prefekturės Fier

Mė datė 26 shtator 2003, me urdhėr tė drejtorit tė Policisė sė Qarkut Fier, z.Hasan Rama, forca tė Grupit tė Gatshėm tė Komisariatatit tė Fierit, nė shoqėrim tė dy pėrmbaruesve, z.Ylli Sula dhe z.Bardhyl Lila, shkojnė nė pronat e ligjshme tė familjes Semini nė Sheqin e Vogėl - pėr tė nxjerrė forcėrisht prej saj pronarėt legjitimė.

Pas kėtij veprimi bėhet mjaft kuptimplotė qėndrimi indiferent i pėrfaqėsuesve tė Rendit dhe atyre tė Ligjit nė ēastin kur z.Perlat Sinani (vėllai i z.Igli Sinani), godet zonjėn Dhoksi Semini (njėra nga pronaret), goditje qė solli si pasojė shtrimin e saj pėr disa ditė nė repartin e Reanimacionit tė spitalit tė Fierit.

Pėrfundimisht, z.Nasip Naēo - Drejtor i Pėrgjithshėm i Pėrmbarimit, nė shkresėn e tij me nr. prot. 1050/1 datė 26.06.2003, drejtuar Zyrės sė Pėrmbarimit - Fier, lėshon udhėzimin: "... Duke iu referuar vendimeve tė mėsipėrme, pėr ekzekutimin e vendimeve gjyqėsore... pėr kthimin e palėve nė gjendjen e mėparshme, nga ana jonė udhėzojmė Zyrėn e Pėrmbarimit - Fier: Ēdo kundėrvlerė e inkasuar nga palėt nė Drejtorinė e Bujqėsisė - Fier, t'ju kthehet palėve nga kjo drejtori, nė tė njejtėn kohė duke marrė nė dorėzim pasuritė objekt gjykimi"?!

Sado i sofistikuar tė jetė udhėzimi i z.Nasip Naēo (dhe nuk kuptohet pėrse?), tė habit zgjidhja origjinale e dy pėrmbaruesve tė Fierit, zotėrinjve Ylli Sula dhe Bardhyl Lila, nė proces-verbalin e datės 19 shtator 2003 tė tė cilėve lexojmė shėnimin: "Ju dorėzuan z.Igli Sinani sobjektet e mėsipėrme

1. Menxė e punėtorėve

2. Depo hangar

3. Dhoma e punėtorėve

Mė tej z.Uan Hila, pėrfaqėsues i Drejtorisė sė Pėrgjithshme tė Ushqimit - Fier, i dorėzohen 3 hektarė Sera"?!!

Natyrshėm lind pyetja: Po pronarėt legjitimė ēfarė muarėn?

Aktualisht, z.Igli Sinani, posedues i njė "Akt Dhurimi" tė zhvleftėsuar me vendim gjykate, vazhdon tė shfrytėzojė pronėn e familjes Semini, ndėrsa trashėgimtarėt e ligjshėm vazhdojnė tė shtėrngojnė nė gji dokumentacionin qė i pėrcakton si Pronarė tė Ligjshėm.

Kjo i ngjan fabulės sė njohur ku "Macja hėngri peshqit", ndėrkohė qė poseduesi i "peshqve" mban nė xhep "recetėn e gatimit".

___________________________

01-07 Shkurt 2004, Nr.4(574)

___________________________

EDITORIALI

Nanos i ranė pendėt, por...

Nga Astrit KOLA

Koha e vetėsigurisė dhe ngrefosjes sė kryeministrit tashmė ka perėnduar. Hazėr-xhevapi i batutave prej serhoshi mejhanesh, ka filluar tė flasė me tone lutėse dhe tė zhdukė nga diksioni nuancat e cinizmit dhe arrogances!!

Njeriu qė s'diti kurrė tė heshtė edhe atėherė kur duhej, e qė kish harruar tė pushonte sė foluri apo sė llomotituri batuta me e pa kripė, nė adresė tė armiqve-opozitarė dhe kundėrshtarėve tė sojit tė tij, tashmė ka marrė pozat e babaxhanit qė nuk i ka qejf sherret dhe qė shtrin dorėn e pajtimit! Dhe kėtė metamorfozė, pėr herė tė parė ia imponoi njė vėrsnik i djalit tė tij, rioshi guximtar dhe drejtuesi i Lėvizjes "Mjaft", Erioni njomėzak e gjuhėmprehtė.

Pasi mblodhi enturazhin e misionarėve tė tij nė OJQ-tė e ngritura me porosi direkte - pėr tė krijuar kundrapeshė dhe atmosferė mbytėse ndaj Erionit tė paepur e kokėfortė nė aksionin e tij qytetar, kryeministri e ktheu takimin nė bashkėbisedim pijetarėsh nė mejhane, duke recituar gjepurat qė i ka nė majė tė gjuhės. Por argasja e skribė-klakerėve tė fjalimeve boshe dhe pa kurrfarė yndyre, tė cilėt i shpėrblen me rroga tė shumėfishta nė tė gjitha bordet e institucioneve dhe kompanive shtetėrore qė i ka pronė private qė prej '97-ės, ngriu nė buzėt e sejmenėve dhe agait tė tyre pas replikave inteligjente dhe efektit trandės tė sloganit qė Erioni kish shkruar nė bluzėn qė kish veshur.

E kėshtu Nano filloi tė belbėzonte, pa arritur tė sugjestionojė polemistin kundėrshtar me gjetjet e Eminit dhe tė Gimit, tė cilėt qė nga mėngjezi deri nė darkė fabrikojnė metafora pėr ata qė shefi nuk i honeps.

Tashmė qė Nano ka njėzet vjet qė nuk kap libėr me dorė por kėrkon tė shpjegojė stanjacionin dhe depresionin e ekonomisė shqiptare me leksionet idiote tė Eminit dhe pėrqasjet e tij me depresionin dhe krizėn e ekonomisė amerikane e asaj botėrore tė viteve tridhjetė tė shekullit tė kaluar, "elokuenca dhe poliedrizmi" i tij kanė marrė tatėpjetėn e kanė thyer qafėn. Ai tashmė mund tė mrekullojė vetėm kongresmenėt e partisė sė tij, lidershipin e sė cilės e ka shndėrruar me kohė nė magazinė elektroshtėpiakesh.

Tashmė Nano ka filluar tė harrojė edhe liderėt e Kinės Komuniste dhe kinezėritė pėr tė cilat dikur shkarraviste libra, leksione e diskure. Tani ai ka filluar tė ngatėrrojė Ten Hsiao Pinin me Elio Elinin dhe Jang Zeminin me Eminin. Dhe kjo nuk ndodh vetėm kur ai fluturon nė botėn virtuale tė avujve tė xhinit, por edhe kur me kėmbė nė tokė reciton duke fluturuar si "zog hapėsirash" para kongresmenėve marroqė.

Nano i harroi gjetjet e Eminit para Erionit, dhe me ton lutės i kujtoi atij se "gjithēka ishte keqkuptim", dhe "se Erioni e kish kuptuar gabim qėndrimin e kryeministrit", pasi Ai "nuk e kish marrė aspak inat", por e kanė "keqinformuar", dhe pėr kėtė Nano e garantoi Erionin "se ish i mirėinformuar pėr keqkuptimin e madh".

Nano tani u ėshtė neveritur edhe tė tijve, qė e duan vetėm sepse i mban nė pushtet.

Grindaveci qė i ka shpallur luftė 95 % tė shqiptarėve tė opozitės dhe stanit tė tij e tė aleatėve minorė, tashmė e kupton se ka hapur luftė tė panevojshme nė tė gjitha frontet, ngaqė ka kohė qė ngatėrron Thanasin me Tarasin (jo Bulbėn por gjirokastritin).

Ai mund tė kurdisė orėn sa tė dojė kur e silurojnė opozitarėt; mund tė bėjė grimasa duke u ngėrdheshur, qesėndisur e ngritur vetullėn; mund edhe tė luajė me levėn e detonatorėve (siē ia luajti Metės nė Rrėshen), kur kurdis nė parlament orėn e florinjtė, por duhet ta dijė se sado ta rrotullojė zemrekun, ora e tij politike ka kohė qė ka mbetur.

Tashmė atė nuk e ka frikė askush, pėrveē ndoca drejtorė doganash dhe policė trafikantė, miliona dollarėt e tė cilėve varen nga humori i Kryetarit tė Madh "prapa tė cilit vjen historia". Por historia ka kujtesė tė fortė dhe nuk e njeh amnezinė apo gjepurat qė lėshon Kryetari i Madh qė, nga njė anė rrotullon levat e detonatorėve pėr "shokėt"-kundėrshtarė dhe opozitarėt, ndėrsa nga ana tjetėr i bėn leksione pėr "solidaritetin e tė majtėve", Ajalės dhe Gutierresit; qė nga njė anė deklamon nė emfazė para kongresmenėve pėr partinė e tij "progresiste dhe internacionalen socialiste", ndėrsa nga ana tjetėr iu bėn antireklamė publike elektroshtėpiakėve qė popullojnė lidershipin e socave!!!

Humori bajat i Nanos mund tė gajasė nėpėr mejhane vetėm Eminėrinė e Shqipėrisė, qė nėn sundimin e Kryetarit tė Madh di tė derdhė vetėm lot.

Terratisjen e syve tė unshėm tė vogėlushėve tė kėtij vendi, kryeministri e pėrqas me cinizėm me marramendjen e shkaktuar nga avujt e alkoolit.

Por vetsiguria e tij ka marrė fund dhe Ai ka zbritur me kėmbė nė tokė.

Erioni ishte i pari qė ia preu gazin nė buzė!!! Mese ta ketė trembur vallė kaq shumė!!!

Nga vjen dhe ēfarė di pėr Atė djaloshi qė vjen nga Selia e xhamtė e OKB-sė; qė vjen nga hill-kapitolet e vendit qė Nano ėndėrron vetėm njėherė tė vetme t'i shkelė dyshemetė e zyrave!!!

Tashmė Nano e kupton se formulat e kortezisė sė pėrtej-Atllantikut janė kėngė najadash, tė ngashme me tingujt e arratisė drejt botės virtuale pas xhin-orgjisė.

Nanos i kanė rėndė pendėt dhe "zogu i hapėsirave" tė 13 Dhjetorit ėshtė shndėrruar nė njė korb - krrokrrama e tė cilit gėrvin veshėt e shqiptarėve dhe nervozon edhe sejmenėt qė po e kuptojnė se Padishahu ka marrė fund. Zogun e rjepur e pa pupla, e pret furra...

Prandaj ėshtė trimėruar Meta. Dhe Meta di shumė pėr Atė qė mė 18 shtator 1997 e pėrzunė si leckė pėr andej nga ish arratisur mė 14 shtator.

"Vdiq Mbreti! Rroftė Mbreti!", - kanė filluar tė belbėzojnė kongresmenėt dhe sejmenėt.

"Varri nuk ka shok e mik", - thotė njė fjalė e urtė shkodrane!

Shkodra ka kohė qė gajaset me barcaletat pėr Nanon. Dhe po u gajas Shkodra...

Por kujdes, se skėrmitja e Kryetarit tė Madh dhe Humori i Tij i Zi e kanė faturėn tė lartė. Dhe kėtė shqiptarėt e dinė mirė. E kanė mėsuar qė prej 13 vjetėsh.

Litari mbi varr ėshtė belaja e mbrame e dreqit tė katunit. Dhe dreqi kuq o plot me huq!  

 

KRYESORE

NMT Mbreti Leka drejt shėrimit 

Nė agun e ditės sė diel tė datės 25 janar 2004, pas njė rrėshqitjeje tė pavullnetshme nė njė shtresė akulli mbi pllakat e ngrira tė oborrit tė vilės sė banimit, NMT Mbreti Leka I-rė pėsoi njė frakturė tė kockės femorale tė kėmbės sė djathtė. Menjėherė pas aksidentimit, ekipi i mjekėve pėrgatiti sallėn e kirurgjisė (ndėr mė tė kompletuarat e Qendrės Spitalore Universitare QSUT) "Nėnė Tereza", nė Spitalin Nr. 5 tė Neurologjisė.

Rreth orės 11.55 tė paradites sė ditės sė hėnė, mė datė 26 janar, NMT Mbreti Leka u fut nė sallėn e kirurgjisė, ku u operua nga njė ndėr kirurgėt ortopedė mė tė njohur tė vendit, Prof.Dr. Pėllumb Karagjozi, nėn asistencėn e Prof. Dr. Mentor Petrelės; Dr. Leka Hoxhės; mjekut tė Familjes Mbretėrore z.Yllson Ibrahimllari dhe mjekut reanimator Kliti Pilika. Operacioni, i cili u realizua me anestezi lokale, (ēka evitoi narkozėn e padėshirueshme), konfirmoi plotėsisht diagnozėn e vendosur nga mjekėt pas radiografisė preoperacionale: Fractura comunitive trochanteris (thyerje e kockės sė kofshės nė rrėzė tė kokės sė saj (trochanter), qė artikulon me gropėn e baēinit).

Megjithėse e thyer nė njė zonė delikate, e cila i nėnshtrohet tensioneve tė mėdha, ndėrhyrja e suksesshme e ekipit mjekėsor siguroi palėvizshmėrinė dhe mundėsinė e rigjenerimit tė indit kockor brenda njė kohe tė shkurtėr. Pėr tė siguruar imobilizimin e plotė e mė pas rigjenerimin, mjekėt vendosėn dy pllaka metalike prej materiali shumė tė kushtueshėm, tė cilat fiksoheshin me afro 8 vida.

Operacioni i cili zgjati afro dy orė, konfirmoi aftėsitė e ekipit mjekėsor dhe garantoi njė rekonvaleshencė tė shkurtėr e riaftėsim tė shpejtė, si dhe njė prognozė tejet tė favorshme, qė do t'i mundėsojė NMT Mbretit Leka ecje tė sigurtė dhe aktivitet tė plotė fizik brenda disa ditėve, me shėrim tė plotė pas afro njė muaji.

Pas operacionit gjendja shėndetėsore e NMT Mbretit Leka ishte mjaft e mirė, ēka mundėsoi pėrshėndoshjen e Tij me drejtuesit e lartė tė PLL, zotėrinjtė Ekrem Spahiu, Murat Basha, Artan Tujani, Blerim Kamberi, Ali Ohri, Seit Preni, Hamit Kurti e Neritan Kolgjini, tė cilėt i uruan NMT shėrim tė plotė e sa mė tė shpejtė, ēka u mirėprit me buzėqeshje e shkėmbim urimesh, tregues i gjendjes sė mirė shėndetėsore pasoperacionale.

Edhe nė orėt e vona tė ditės sė hėnė, si dhe nga informacionet e vazhdueshme tė siguruara nga stafi mjekėsor, e nė veēanti nga mjeku i Familjes Mbretėrore, z.Yllson Ibrahimllari - gjendja shėndetėsore e NMT Mbretit Leka ka njohur pėrmirėsim tė shpejtė dhe rikuperim tė dukshėm tė indit kockor dhe plagės operatore, ēka vėrteton plotėsisht prognozėn e favorshme tė vendosur prej stafit mjekėsor.

Me urimin pėr njė shėrim tė shpejtė tė NMT Mbretit Leka - pėr tė mirėn e shqiptarėve dhe mbarė Kombit - kjo kronikė pėrcjell kėnaqėsinė e thellė tė legalistėve dhe mbretėrorėve shqiptarė pėr gjendjen mjaft tė mirė tė NMT Mbretit Leka, e cila njohu vetėm pėrmirėsim gjatė gjithė javės qė u mbyll.

A.K.

 

Konferencė shtypi e kryetarit tė Zyrės sė Oborrit Mbretėror Shqiptar, z.Fluturak Gėrmenji

Dr.Petrela: Ju tregoj pėr shėndetin e Mbretit

Ditėn e hėnė, mė datė 26 janar 2004, nė ora 11.00, nė Hotel "Sheraton", kryetari i Zyrės sė Oborrit Mbretėror Shqiptar, z.Fluturak Gėrmenji, dha njė konferencė pėr mediat, nė kuadėr tė lėvizjes sė re politike tė iniciuar nga Oborri Mbretėror dhe personalisht NMT Mbreti Leka I-rė.

Meqenėse kjo konferencė ishte lajmėruar dy ditė mė parė, pas aksidentimit tė NMT Mbretit Leka, shtrimit tė detyrueshėm e mė pas operacionit tė cilit Ai iu nėnshtrua, nė emėr tė Tij kėtė konferencė e hapi dhe e drejtoi z.Fluturak Gėrmenji, i cili nė emėr tė NMT Mbretit Leka lexoi njė deklaratė pėr mediat, me titull "Shqipėria duhet tė bėhet njė shtet modern, njė urė lidhėse e Europės me Mesdheun, duke synuar njė integrim me dinjitet kombėtar".

Nė kėtė deklaratė, NMT Mbreti Leka I-rė kumtonte mesazhe tė rėndėsishme, tė cilat jo vetėm zgjuan interesimin e gazetarėve, intelektualėve dhe politikanėve tė pranishėm, por patėn njė jehonė tė konsiderueshme nė mediat.

Kėtė deklaratė z.Gėrmenji e lexoi nė prani tė Princit Leka dhe Prof. Dr. Mentor Petrela, tė cilėt ndodheshin pėrkatėsisht nė tė djathtė e nė tė majtė tė z.Gėrmenji, nė pėrbėrje tė panelit qė drejtoi konferencėn nė fjalė.

Nė sallė, pėrveē drejtuesve mė tė lartė tė PLL, asistonin edhe legalistė e monarkistė tė shumtė, tė cilėt e ndoqėn me interes deklaratėn dhe prononcimet e z.Gėrmenji.

Nė konferencė, fjalėn e mori edhe Prof. Dr. Petrela, i cili nuk u prononcua politikisht, por thjesht bėri me dije tė pranishmit pėr aksidentimin e NMT Mbretit Leka, operacionin e sukseshėm qė pasoi, pėr gjendjen shėndetėsore dhe prognozėn e afėrt tė saj, ēka me tė drejtė u pėrcoll me interes tė pazakontė nga tė pranishmit.

Deklarata dhe mesazhet e NMT Mbretit Leka, si dhe kumti pėr angazhimin e Tij tė afėrt nė politikė, zgjoi kureshtjen e ligjshme dhe pėrmbushi njė ėndėrr tė kahershme tė legalistėve e mbretėrorėve shqiptarė, si edhe tė tė gjithė atyre qė janė tė interesuar pėr pėrfshirjen e drejtpėrdrejtė nė politikė tė NMT Mbretit Leka, ēka do tė sillte risi dhe do tė intrigonte mbarė skenėn politike, e veēanėrisht skakierėn politike tė sė Djathtės shqiptare. Pėr shqiptarėt, padyshim qė kjo lėvizje do tė iniciojė dhe sjellė si pasojė ndryshimet politike aq tė domosdoshme e tė mirėpritura nga tė gjithė, ndryshime kėto tė motivuara nga vetė gjendja e rėndė dhe kriza pa rrugėdalje nė tė cilėn ėshtė pėrfshirė mbarė shoqėria dhe vendi.

"Atdheu"

 

Deklaratė pėr Shtyp e Oborrit Mbretėror Shqiptar

 Shqipėria duhet tė bėhet njė shtet modern, njė urė lidhėse e Europės me Mesdheun, duke synuar njė integrim me dinjitet kombėtar

 

Oborri Mbretėror Shqiptar

Royal Court Of Albania

Rr. "Lekė Dukagjini", No.11

Tiranė, Shqipėri

E-mail royalcourt@albaniaonline.net

Tirana, Albania

Tel/Fax Rezidence: 00355 42 26 273

 

Ne vlerėsojmė faktin qė nė kėto vite tė demokracisė nė Shqipėri ka ndryshime pozitive. Por nė kėtė realitet, strukturat e shtetit shqiptar janė ende shumė larg kuptimit tė thelbit tė demokracisė.  

Ne jetojmė nė dekadėn e depresionit tė madh shpirtėror, tė kushtėzuar nga fenomenet negative, tė cilat provojnė humbjen e besimit dhe tendencat drejt rrėnimit tė psikologjisė sonė kombėtare. Njė psikologji e sofistikuar mbytėse, terrorizuese e deri antikombėtare, po synon heshtjen, mėnjanimin e mbylljen nė vetvehte tė patriotėve dhe intelektualeve, duke ju dhėnė mundėsinė e dominimit tė situatės njerėzve populiste, militantė, avokatė mbrojtės tė sė keqes.

Gjykuar me gjakėftohtėsi, tronditjet e shtetit dhe tė institucioneve tė tij, pėrballė "tėrmeteve" qė po kalon Shqipėria tregojnė se, ekzistojnė vakumet e historisė, qė rrezikojnė tė vrasin atdhedashurinė e tė kompromentojnė idealet kombėtare. E krahasuar me disa periudha tė mėparėshme, nėn efektet e njė tranzicioni tė tejezgjatur, po vihet re mospėrputhja midis shtetit dhe kombit, midis pushtetit politik dhe shqiptarizmit, duke mbjellė krizėn e besimit nė popullin shqiptar. Historia jonė ka treguar se, kėto realitete, kombi dhe shteti, kur janė bashkuar e kanė hyrė nė harmoni me njeri tjetrin, kanė prodhuar stabilitet, fuqi dhe kohezionin e duhur tė shqiptarėve.

Ne vlerėsojmė se aktualisht Shqipėria po pėrjeton njė tranzicion tė gjatė dhe shumė tė vėshtirė, i cili ėshtė njė sajim me tendenca destabilizimi prej forcave jodashamirėse tė kombit shqiptar, me prapavija tė dyshimta politike. Kėtė tranzicion tė gjatė, ne e vlerėsojmė si njė rraskapitje tė qėllimėshme, pėr ta kaluar popullin shqiptar dhe inteligjencėn e tij nė gjendje tė rėndė reanimacioni, pėr ta pasur mė tė lehtė nė tė ardhmen coptimin moral - psikologjik dhe aneksimin e plotė ekonomik tė Shqipėrisė. Dimensionet moral - psikologjike, intelektuale, politike dhe sė fundi ekonomike, janė vėnė nė shėnjestėr tė politikave nga qarqe tė dyshimta, qė po pengojnė me ēdo kusht integrimin euroatlantik. Ky agresion duhet tė ndalohet sa jemi nė kohė.

Ne shqiptarėt, sot synojmė BE-nė, jo pėr hir tė krijimit tė unitetit europian, por pėr tė mbrojtur interesat tona, pėrmes veprimesh tė pėrbashkėta. Shqipėria nuk mund tė jetė miku i kujtdo, por ajo duhet tė ketė primare interesat e saj. Veēimi i interesave kombėtare, nuk presupozon neutralizėm, nacionalizėm, apo kundėrshti. Ne kemi nevojė t'i imponojmė Europės interesat tona kombėtare. Kjo bindje  pėrforcohet, kur pėr nevojat e politikave tė jashtėme dhe tė sigurisė kombėtare, synohet konsensusi politik sa mė i gjerė, aq tė domosdoshėm postluftės sė ftohtė. Pasojat na imponojnė tė bėjmė deklarimin e vlerave dhe tė mos vlerėsojmė konseguencat e paefektėshme tė pėrgjegjėsive, duke u kthyer nė njė shtojcė e vogėl e OKB-sė dhe OSBE-sė. Kjo ėshtė njė etikė fallco, larg "etikės sė pėrgjegjėsisė", me parime e vlera abstrakte, prapa tė cilave mund tė fshihet kushdo.

Vendi sot ka nevojė pėr lidera atdhetarė, tė cilėt duhet tė kuptojnė historinė e tij tė djeshme dhe realitetet e sotme. Ai nuk ka nevojė pėr mendje jo historike qė sabotojnė arsyenė historike, qė kuptojnė politikėn si hakmarrje dhe e shndėrrojnė pushtetin nė mjet tė thellimit tė pėrēarjes kombėtare. Kėto e kanė ēuar disa herė Shqipėrinė nė buzė tė greminave dhe tragjedive tė mėdha.

Historia na mėson se, kombet bien dhe vdesin, kur gjithēka qė ėshtė e domosdoshme, duket e pamundėshme.

Pėr arėsye qė dihen, shqiptarėt janė tė vonuar nė rrjedhėn e historisė sė tyre. Ka ardhur koha, qė ata tė dinė tė vlerėsojnė njė fitore tė madhe, arritjen dhe formatimin e fitores sė arsyes. Aktualisht politika e konfliktit, sipas konceptit tė llogores "Ne" dhe "Ata", demagogjia, intriga, prapaskena, kulisat, lufta pėr pushtet, e kanė ēuar elektoratin shqiptar nė njė klimė mėrie dhe dhune, nė pasivitet, nė reagime negative, nė humbje tė shpresės, nė zbehjen e ndjenjės kombėtare, duke e lėnė vendin nė njė gjendje tė varfėruar.

Nė kėto rrethana komplekse, inteligjenca e vėrtetė shqiptare tė synojė tė vrasė frikėn, tė zgjohet, tė organizohet, pėr tė sjellė ndryshime thelbėsore. Tė krijojė rrugėn e njėjtė tė mendimit progresiv intelektual, tė mendimit dhe veprimit aktiv politik. Ne duhet tė shfrytėzojmė shansin historik tė dhėnė nė mėnyrė racionale, pėr t'u stabilizuar si popull dhe si komb.

Kombit shqiptar e ka bėrthamėn e inteligjencės, qė tė inicojė njė lėvizje sociale pėr ndryshime thelbėsore, e konceptuar si njė proēes i domosdoshėm, i organizuar dhe i motivuar, me pėrfshirje tė tė gjithė spektrit tė politikės dhe tė shoqėrisė shqiptare, nė interes tė ēėshtjeve madhore qė ka sot vendi dhe kombi: shtetin ligjor tė sė drejtės, demokracinė si proēes, sigurinė kombėtare, ekonominė e zhvilluar (mirėqėnien e popullit) dhe aspiratėn shekullore tė mishėruar nė Kushtetutė pėr identitetin dhe bashkimin kombėtar, si njė proēes i pakthyeshėm.

Kjo lėvizje synon tė injektojė klimėn, qė politika dhe shoqėria shqiptare ka nevojė, jo pėr ashpėrsim tė karakterit, por pėr zbutje tė zemrės. Kemi nevojė pėr mesazhe pajtimi, pėr zgjatje tė dorės, pėr mirėkuptim, pėr virtytin e besimit reciprok dhe jo pėr konflikt. Le t'ia lėmė kohės tė ndreqė dhe tė shėrojė plagėt tona tė sė kaluarės (tė largėt dhe tė afėrt), le ta pastrojė ajo tė vertetėn.

Lidershipi i njė lėvizje serioze do tė organizojė teknologjinė moderne institucionale, proēeduart, mekanizmat, rregullat, kriteret, normat, idetė racionale pėr tė bėrė tė mundur instalimin e konceptit modern tė drejtimit me ekip, qė e konstatoj se mungon. Kjo realizohet nėpėrmjet vendimarrjes institucionale, duke u bazuar nė principet e kolegjialitetit, tė besueshmėrisė, tė rotacionit, tė votės sė fshehtė dhe tė lirė, tė cilat dyshoj se mungojnė.

Lėvizje tė tilla serioze ftojnė statura intelektualėsh dhe politikanėsh tė pakonsumuar, vizionarė dhe me nerv (intelektualė tė guximshėm), me aftėsi tė larta teorike dhe intelekti, me pėrvojė e aftėsi organizative dhe menaxhuese, mbi tė gjitha me ndershmėri institucionale (zyrtare) dhe forcė karakteri. Ne udhėhiqemi nga parimi i diversitetit ndėretnik, fetar, krahinor, lokal, si burim universal vlerash dhe i solidaritetit ndėrmejt tyre.

Synojmė mendimin progresiv racional me vullnet dhe vizion, qė tė ofrojė transparencė dhe moderacion, kompromis, konsensus, bashkėpunim ndėrmjet tė Majtės sė moderuar dhe tė Djathtės sė moderuar, ndėrmjet politikanėve tė pakonsumuar pėr ēėshtjet madhore, qė ka sot vendi dhe kombi. Pėrkundrejt tyre ne rezervojmė njė koncept modern. Nė shtetet moderne ka qėnė e Majta, qė ka ndėrmarrė masa me karakter emancipues dhe shoqėror, pėr tė mbrojtur drejtėsinė sociale dhe barazinė themelore midis qytetarėve. Por, ka qėnė e Djathta politike, qė po kaq herė, i ka vazhduar ato dhe i ka bėrė pjesė tė pėrgjithėshme tė kulturės politike tė kombit.

Analiza historike dhe pėrvoja shqiptare na mėsojnė se, qėllimi i madh i artit tė qeverisjes duhet tė jetė ruajtja e rendit, gjė qė ka peshėn mė tė madhe se gjithė tė tjerat, sepse ajo ėshtė mė e ēmuar se vetė liria. Vetėm nga forca dhe stabiliteti i qeverisjes garantohet nė pėrgjithėsi jetėgjatėsia e saj, sigurisht si zhvillim i pandėrprerė.

Faktoret motivues tė ringritjes, pėrsėri janė gjallė. Populli shqiptar, ėshtė me vetėdije tė lartė kombėtare. Ai mban kundrejt atdhedashurisė tė njejtin qėndrim e tė njejtin institk, si kundrejt dritės. Pėr kėtė ka mjaft dėshmi kulmore tė historisė sonė kombėtare.

Shqiptarėt janė me moshė tė re dhe me nje instikt tė lartė jetėsor.

Me gjithė konfliktin real politik dhe atė tė shpifur krahinor, religjioz e nė fusha tė tjera, populli, falė urtėsisė dhe instiktit natyror, nuk e ka gėlltitur karemin, qė i ofron papėrgjegjshmėria politike, e nxitur nga interesa te dyshimta, tradicionalisht tė mbetura nė tentativė pėr njė Shqipėri tė dobėt e tė destabilizuar.

Shqiptarėt janė tė tėrė nė raportet e solidaritetit, qė dallon, jo vetėm nė etikėn kombėtare, por kultivon sot nė breza, atdhedashurinė.

Ripėrtėritja e moralit dhe kohezionit, sidomos ridimensionimi, ripėrtritja e edukimit dhe e formimit tė unitetit kombėtar, ėshtė dhe duhet tė mbetet detyra mė urgjente, ku padyshim, kontributi i inteligjencės dhe i rinisė mbetet i artė dhe i pazėvėndėsueshem.

Shqipėria ėshtė nė vėmendjen dhe ndihmesėn e miqve e tė institucioneve demokratike pėr integrimin euroatlantik.

Njė shtet - komb i qėndrueshėm, qė pėrfaqėson interesa tė pėrbashkėta pėr tė gjitha ngjyrimet politike, duke synuar  garantimin e integritetit teritorial, rritjen e mirėqėnies, tė drejtat e njeriut, vlerat e ēėshtjes kombėtare, tė sinkronizuara kėto nė preambulėn e Kushtetutės sė Shqipėrisė, nuk mund tė pajtohet me interesa tė pjesėshme, vetėm si alternativa ideologjike apo gjoja interesa kombėtare. Ky do tė ishte njė spekullim i rėndė mbi kombin shqiptar. Kombi nuk ėshtė njė propagandė, por ėshtė themeli historik e kulturor i shtetit. Sot kjo ėshtė mė tepėr e domosdoshme se kurrė. Ēėshtja kombėtare nuk mund tė shmangė elitėn drejtuese shqiptare kudo qė ndodhet.

Shqiptarėve u duhet tė ndreqin me ngut tė metat, tė dėshmojnė qytetari, unitet, aftėsi qeverisėse. Vlerat kombėtare tė shfaqen si njė faktor me fuqi maksimale nė peshoren e gjeopolitikave ballkanike. Nė kėtė kah, sidomos apeli pėr intelektualėt e atdhetarėt, na fton pėr aksion e ndryshim. Ata nuk mund tė presin gjatė pėrpara portės sė kyēur tė ardhshmėrisė, duke ngrėnė vetvehten e duke pritur njė tranzicion tė tejzgjatur, qė shteron e lodh vlerat vitale qė forcojnė kombin.

Vendi ka nevojė pėr zemėr, pėr moral, por mbi tė gjitha ka nevojė per arėsye tė shėndoshė, pėr inteligjencėn shqiptare. Nė se ata qė e bėjnė historinė tonė, apo qė drejtojnė vendin, duke luajtur me fatet e kombit, me jetėn tonė, me kulturėn tonė, me historinė tonė, me njerzit tanė, pėr mė tepėr, kur nuk duan ta kuptojne kėtė, atėhere pėrpara tė gjithė inteligjencės dhe shoqėrisė del detyra tė shpallin misionin e tyre, tė imponojnė vetėdijen kombėtare.

Vėllazėrisht

NMT  LEKA  I

Tiranė, 26 janar 2004

URIMI

PLL uron Mbretėreshėn pėr ditėlindjen

Mesazh urimi

Mbretėreshės sė shqiptarėve Suzana

Tiranė, mė 28 janar 2004

Kam kėnaqėsinė e veēantė qė nė emėr tė Partisė "Lėvizja e Legalitetit" t'i urojmė MS Mbretėreshės sė Shqiptarėve - Suzana, 63-vjetorin e lindjes!

Ju urojmė shėndet dhe jetė tė gjatė, nė krah tė NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve, nė dobi tė kombit shqiptar.

Dėshira e mbretėrorėve shqiptarė ėshtė qė sa mė shpejt t'Ju shohin nė Fronin Mbretėror, pėr tė siguruar njė tė ardhme mė tė mirė pėr shqiptarėt dhe shtetin shqiptar.

KRYETARI

Eqerem SPAHIU

  

28 Janari ditėlindja e MS Mbretėreshės sė Shqiptarėve Suzana

Jetė tė gjatė Mbretėresha Suzanė!

MS - Mbretėresha Suzanė - Mbretėreshė e Shqiptarėve dhe Bashkėshorte e NMT Mbretit Leka I-rė Mbret i Shqiptarėve, mė datė 28 Janar mbushi plot 63 vjet.

Ky pėrvjetor i Ditėlindjes sė MS Suzana, mbushi me gėzim zemrat e tė gjithė legalistėve dhe mbretėrorėve shqiptarė, qė shikojnė nė Figurėn dhe Staturėn e bashkėshortes dhe bashkėluftėtares sė NMT Mbretit Leka I-rė - shembėlltyrėn e njė Kryetareje tė denjė tė Shtetit, e pėrkushtuar deri nė fund ndaj Kauzės sė Monarkisė dhe Shqipėrisė Etnike.

MS Mbretėresha Suzanė u lind mė 28 Janar 1941 nė New South Wales nė Sidnei - Australi, nga zoti Alan Robert Cullen - Ward dhe zonja Phylis Dorothea Murray Prior.

Stėrgjyshi i MS Mbretėreshės Suzanė, zoti William Ward, u martua nė Angli me zonjėn Elisabeth Cullen.

Nga ana e nėnės, tė parėt e MS Mbretėreshės Suzanė kanė patur marrėdhėnie gjinie dhe krushqie me Familjen Mbretėrore tė Britanisė sė Madhe dhe me disa nga familjet mbretėrore tė monarkive evropiane.

Paraardhėsit e MS Mbretėreshės Suzanė, janė shpėrngulur nga Anglia dhe janė vendosur nė Australi nė vitin 1873.

MS Mbretėresha Suzanė, mėsimet e para i mori nė kolegjin presbiteran "Ladies College P.L.C." nė Orange, ku mori maturėn me rezultate tė shkėlqyera, duke u formuar nė njė nga shkollat mė elitare tė aristokracisė, me nivel tė shkėlqyer tė sistemit tė edukimit dhe kultuėrs e me famė botėrore.

Pėr vazhdimin e studimeve tė larta, Mbretėresha e ardhshme e shqiptarėve zgjodhi Akademinė e Arteve tė Bukura nė Sidnei, ku studioi pėr Artet, Historinė e Arteve dhe Arkitekturė.

Pas mbarimit me rezultate tė shėkėlqyera tė Akademisė, Ajo u emėrua pedagoge nė Kolegj, nė Orange, duke punuar njėkohėsisht edhe si drejtuese e punimeve dekorative pėr restaurimin arkitekturor tė fasadave dhe interiereve, periudhė nė tė cilėn u njoh edhe me NMT Mbretin Leka I-rė, i cili nė atė kohė ndodhej nė Australi.

Mė pas Mbretėresha e ardhshme fitoi njė bursė specializimi nė Universitetin e Sorbonės, pėr tė thelluar mė tej kualifikimin nė specialitetin e Menaxhimit tė Turizmit, tė cilin e kreu nė Madrid.

Mė 10 Tetor 1975, Ajo u martua me NMT Mbretin Leka I-rė Mbret i Shqiptarėve nė Madrid, pas njė ceremoniali madhėshtor nė tė cilin morėn pjesė afro 8 mijė tė ftuar nga elita e aristokracisė dhe pothuajse nga tė gjitha Dinastitė Mbretėrore tė Evropės, si dhe miq e bashkatdhetarė tė shumtė tė Ēiftit Mbretėror.

Nė kėtė ceremoni madhėshtore, Sovrani shqiptar ishte veshur me Granduniformė tė Gjeneralit, ndėrsa MS Mbretėresha Suzanė kish veshur fustanin nusėror tė qėndisur me ar dhe njė xhubletė aristokratike shqiptare, e zbukuruar me ornamentikė tradicionale realizuar me fije ari.

Mė pas, pavarėsisht detyrimeve tė shumta protokollare e familjare, MS Mbretėresha Suzanė u specializua pėr Historinė e Vjetėr tė Artit, Arkeologji dhe Egjptologji.

Mė 26 Mars 1982, MS Mbretėresha Suzanė u bė Nėnė, pasi lindi Princin Trashėgimtar Leka II-tė, duke u dhėnė njėkohėsisht bashkatdhetarėve trashėgimtarin e Kurorės Mbretėrore Shqiptare, ēka mundėson vazhdimėsinė e Dinastisė Zogu - pėr tė mirėn e mbarė shqiptarėve dhe pėr Kauzėn e Shqipėrisė Etnike, ndaj sė cilės MS Mbretėresha Suzanė ėshtė pėrkushtuar totalisht, duke bashkuar kontributin e Saj me atė tė NMT Mbretit Leka I-rė dhe Princit Leka - pinjollė tė denjė tė Dinastisė Mbretėrore Shqiptare.

Me rastin e kėsaj dite tė shėnuar, legalistėt dhe mbretėrorėt shqiptarė kanė rezervuar urimet dhe ndjesitė mė tė ngrohta pėr Mbretėreshėn e Shqiptarėve, duke uruar: Jetė tė gjatė Mbretėreshės sė Shqiptarėve, pėr tė mirėn e popullit dhe Kombit.

A.K.

 

POLITIKA

Deklaratė pėr mediat e kryetarit tė PLL Spahiu

Spahiu: Pse po e dhunoni parlamentin?

 

Kuvendi i Shqipėrisė

Grupi Parlamentar i PLL

Tel:  04 22 12 02

levizja_legalitetit@yahoo.com

Tiranė, mė 31 janar 2004

Shkaku pėr tė dalė sot para jush, u bė kalendari i punimeve tė Kuvendit pėr periudhėn 3-12 shkurt 2004, pasi nė tė nuk janė pėrfshirė interpelanca, projekt-ligje, rezoluta, komisione hetimore, etj., tė kėrkuara nga PLL dhe opozita.

Tashmė dihet se qeveria dhe disa institucione shtetėrore janė prej muajsh e vitesh nė krizė, por tani ėshtė pėrfshirė nė njė krizė tė thellė edhe Kuvendi i Shqipėrisė. Prej kohėsh kėtu nuk zhvillohen seanca normale, dhe kėtė e shohin tė gjithė shqiptarėt dhe institucionet ndėrkombėtare nė Tiranė. Por tani Kuvendi i Shqipėrisė ėshtė bėrė edhe objekt i Parlamentit Europian.

Nė njė komision tė kėtij parlamenti, duke analizuar situatėn nė Shqipėri, ndėr tė tjera ėshtė thėnė: "Shihni si votohet nė Kuvendin e Shqipėrisė". Nėpėrmjet pamjeve filmike pasqyrohej njė seancė plenare, ku shumica e deputetėve ishin tė ngritur nė kėmbė duke protestuar para kryetarit tė Kuvendit, ndėrkohė qė kryetari i kalonte projekt-ligjet pa i numėruar votat.

Tė gjithė jemi dėshmitarė tė kėtyre skenave absurde, por po i rikthehem objektit pėr tė cilin e zhvillojmė kėtė konferencė.

1 - Njė grup prej 35 deputetėsh (ku ndėrmjet tyre janė tė gjithė deputetėt e PLL), kemi hartuar njė projekt-rezolutė pėr problemin e Popullsisė Ēame, dhe e kemi depozituar atė nė sekretarinė e Kuvendit mė datė. 02.09.2003, me protokoll tė Kuvendit Nr. 1804.

Tė hėnėn mbushen katėr muaj dhe Kuvendi i Shqipėrisė jo vetėm qė nuk e ka shqyrtuar, por nuk e ka pėrfshirė atė nė kalendarin e punimeve tė dy javorit tė ardhshėm.

Ēeshtja Ēame ėshtė ngritur nė Senatin Amerikan, nė kanceleritė dhe institucionet europiane, ēka do tė thotė ndėrkombėtarizim i kėsaj ēeshtjeje shumė tė rėndėsishme. Ndėrsa Kuvendi i Shqipėrisė, jo vetėm qė nuk merret me kėtė ēeshtje, por fyen edhe deputetėt firmėtarė, duke mos zbatuar rregulloren e Kuvendit.

2 - Po kėshtu, edhe projekt-ligji pėr ish tė Burgosurit dhe tė Pėrndjekurit Politikė ėshtė depozituar nė sekretarinė e Kuvendit mė datė 23.01.2002, me Nr. Prot. 183. Sot jemi mė datė 31 janar, pra kanė kaluar dy vjet, dhe ky projekt-ligj akoma nuk ėshtė shqyrtuar, madje as nuk ėshtė pėrfshirė nė kalendarin dy-javor.

Arsyetimi i kėsaj vonese sipas kryetarit tė Kuvendit, ėshtė se qeveria nuk ėshtė shprehur pėr faturėn financiare tė tij, ndėrkohė qė neni Nr. 126 i rregullores sė Kuvendit, nė mėnyrė taksative shprehet: "... Kėshilli i Ministrave duhet tė shprehet brenda 30 ditėve nga data e marrjes sė projekt-ligjit, pėr faturėn financiare. Nėqoftėse Kėshilli i Ministrave nuk shprehet brenda afatit tė mėsipėrm, projekt-ligji kalon pėr shqyrtim sipas procedurės sė zakonshme".

Nė kėtė rast jo vetėm qė mungon hapur vullneti politik i maxhorancės, por edhe shkelet nė mėnyrė flagrante rregullorja e Kuvendit.

3 - Kryetari i Grupit parlamentar tė PLL, mbėshtetur nė nenin 154 tė rregullores sė Kuvendit, ka kėrkuar interpelancė me Kryeministrin e Shqipėrisė, z.Fatos Nano. Shkresa mban datėn 23.07.2003, me  Nr. 1615 tė Protokollit, nė sekretarinė e Kuvendit.

Sipas nenit 155 tė rregullores, interpelanca vihet nė rendin e ditės jo mė parė se njė javė, dhe jo mė vonė se tre javė nga paraqitja e saj. Kanė kaluar mė shumė se 6 muaj, pra mė shumė se 26 javė, dhe kjo interpelancė nuk ėshtė zhvilluar, madje nuk ėshtė pėrfshirė as nė kalendarin dy-javor.

Kėto tre raste flagrante, kanė tė bėjnė direkt me deputetėt e grupit parlamentar tė PLL, qė janė firmėtarė apo kėrkues tė projekt-ligjit, projekt-rezolutės dhe interpelancės.

Nė kėtė deklaratė nuk pėrfshihen projekt-ligji pėr Kthimin e Pronave, ngritja e komisioneve hetimore parlamentare tė kėrkuara nga opozita, dhe projekt-ligje tė tjera shumė tė rėndėsishme, por qė nuk kanė gjetur zgjidhje nė Kuvendin e Shqipėrisė.

Pasi janė konsumuar rrugėt institucionale, po i drejtohem publikisht Kryetarit tė Kuvendit tė Shqipėrisė: Zoti kryetar: A mund tė funksionojė Parlamenti nė kėtė formė(?), dhe deri kur do tė vazhdohet qė pafundėsisht dhe nė mėnyrė flagrante tė shkelet rregullorja e Kuvendit??!

 

Konference shtypi e kryetarit te PLL Spahiu

Spahiu: Institucionet, turpi dhe diskretitimi ynė 

Ditėn e shtunė paradite, mė datė 31 janar 2004, kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu dha njė konferencė pėr mediat nė Sallėn e Konferencave tė Selisė sė Kuvendit, nė prani tė gazetarėve e operatorėve tė shumtė.

Nė kėtė prononcim, kryetari i PLL ritheksoi krizėn e thellė dhe dėshtimin e plotė tė qeverisė dhe mbarė institucioneve shtetėrore, ku kryesisht ai stigmatizoi dėshtimin e plotė tė legjislativit shqiptar, i cili ėshtė shndėrruar nė njė vegėl tė verbėr tė maxhorancės, ēka ka sjellė bllokimin e qėllimshėm tė projekt-ligjeve tė hartuara e depozituara prej kohėsh nė sekretarinė e Kuvendit tė Shqipėrisė, por tė anashkaluara qėllimisht e tė lėna jashtė axhendės sė punimeve tė Kuvendit. Konkretisht, z.Spahiu pėrmendi projekt-rezolutėn nė favor tė Ēeshtjes Ēame - tashmė tė ndėrkombėtarizuar e tė lanēuar nė Senatin e SHBA-ve nga senatorja Hillari Klinton, e mė pas nė tė gjitha kanceleritė dhe institucionet euro-atllantike, pėr tė cilėn ēuditėrisht institucionet pėrfaqėsuese tė shtetit shqiptar mbajnė heshtje tė plotė!!!

Mė pas z.Spahiu pėrmendi si argument tė obstruksionizmit tė qėllimtė parlamentar edhe injorimin e projekt-ligjeve tė rėndėsishme tė opozitės, si Ligjin pėr Kthimin e Pronave dhe Ligjin pėr Dėmshpėrblimin e Ish tė Burgosurve dhe tė Pėrndjekurve Politikė, megjithė premtimet mashtruese tė herėpasherėshme tė qeverisė dhe pėrfaqėsuesve tė lartė tė Legjislativit.

Por pika kulmore e kėsaj konference shtypi ishte momenti kur z.Spahiu u bėri me dije gazetarėve reagimin e Parlamentit Europian, pas shfaqjes nė njė nga komisionet e tij tė sekuencave nga punimet e Kuvendit tė Shqipėrisė nė njė seancė plenare tė tensionuar, gjatė sė cilės deputetėt e opozitės qėndronin nė kėmbė para tavolinės sė kryetarit tė Kuvendit, ndėrkohė qė ky i fundit bashkė me kongresmenėt-kartonė tė maxhorancės kalonin pa lexuar e shqyrtuar projekt-ligjet qė kreu i qeverisė u kish sjellė deputet-sejmenėve pėr miratim. Kėto sekuenca skandaloze - sipas z.Spahiu - kishin krijuar njė tablo tė qartė tek eurodeputetėt pėr shkallėn e seriozitetit dhe nivelin politik tė maxhorancės shqiptare. Nė fund, z.Spahiu nėpėrmjet njė pyetjeje pak a shumė retorike iu drejtua kryeparlamentarit Pėllumbi duke kėrkuar shpjegime pėr marrėzitė e Kuvendit tė drejtuar prej tij - pėrgjigjen e nėnkuptuar tė sė cilės gazetarėt e pranishėm e morėn qartė prej kumtit tė deklaratės pėr shtyp tė kreut legalist.

Mė pas gazetarėt bėnė pyetje tė shumta tė cilat kryelegalisti i kundėrshpėrbleu me pėrgjigje lakonike e kuptimplota, qė i nxorėn tejet tė kėnaqur pėrfaqėsuesit e mediave nga salla ku u zhvillua kjo konferencė.  

A.K.

 

AKTIVITETE  

Zhvillohet mbledhja e Komitetit Drejtues tė PLL Tiranė

Tirana analizon zgjedhjet, gati pėr konferencėn 

Komiteti Drejtues i PLL dega Tiranė ka zhvilluar analizėn e zgjedhjeve dhe ka projektuar zhvillimin e konferencės sė ardhshme tė degės. Anėtarėt e KD-sė kanė analizuar secili me pėrgjegjėsi rezultatin zgjedhor tė arritur nė zgjedhjet maratonė tė 12 tetor-28 dhjetorit, ku kanė vėnė nė pah arritjet dhe mangėsitė. Nė thelb analiza ka synuar tė nxjerrė se nė kėto zgjedhje mund tė bėhej mė tepėr, nėse do tė kishte pasur njė mbėshtetje mė tė fortė financiare qė tė paguheshin vėzhguesit dhe nėse nuk do tė kishte vepruar njė presion i hapur nga partitė e tjera. Po ashtu u vu nė dukje se njė shkak i rezultatit jo shumė tė kėnaqshėm, kanė qenė manipulimet e kryera me listat e zgjedhėsve. Gjithsesi drejtuesit e kėsaj dege kanė vlerėsuar faktin se nė pikėpamje statistikore kjo degė ka pasur rritje ku nga 2 kėshilltarė qė ka pasur nė zgjedhjet e vitit 2000 tashmė ky numėr ėshtė 5-fishuar me 10 kėshilltarė. Si numėr votash dega e Tiranės ka marrė mbi 3000 vota dhe ėshtė dega me numrin mė tė madh tė votave nė shkallė vendi.

Kėtė mbledhje e drejtoi Nėnkryetari i saj z.Hamit Kurti i cili nė fjalėn e tij tha se vlerėsoj punėn e gjithsecilit nga anėtari mė i thjeshtė e deri nė figurat kryesore tė PLL, tė cilat kanė punuar brenda mundėsive pėr tė arritur njė rezultat tė kėnaqshėm. Mė pas z.Kurti ka bėrė njė falenderim tė posaēėm pėr dy sponsorė tė kėsaj dege z.Selim Kulla, i cili ka financuar disa herė pėr PLL si nė rastin e zgjedhjeve tė 28 dhjetorit ku pagoi rreth 10 vėzhgues tė PLL si dhe pagesat qė ka bėrė pėr banderolat e PLL gjatė fushatės. Po ashtu z.Kurti falenderoi edhe zonjėn Fitnete Sulaj pėr kontributet e saj financiare pėr fushatėn e PLL.

Nė kėtė mbledhje mori pjesė nga kryesia e PLL z.Murat Basha Nėnkryetar i partisė. Ndėrsa z.Kamberi, sekretar i degės, mė pas paraqiti njė projekt pėr vazhdimin e punės nė degė, e cila fillonte qė nga zgjedhjet nėpėr seksione e vazhdonte me zgjedhjet nėpėr nėndegė. Me kėtė rast ai u kėrkoi anėtarėve tė KD tė aprovonin njė kalendar tė zgjedhjeve nėpėr nėndegė, ku ishte e pėrcaktuar qė tė merrte pjesė nga njė anėtar i KD tė degės. Nė fjalėn e tij z.Kamberi foli edhe rreth shpenzimeve financiare tė fushatės ku dha disa detaje tė pėrgjithshme rreth tyre.

Nė kėtė mbledhje mungonte ish-kryetari i dorėhequr z.Sadedin Balla, i cili nė mbledhjen e KD tė PLL tė mbajtur nė muajin nėnėtor, deklaroi dorėheqjen e tij nga tė gjitha funksionet nė PLL, pra edhe si kryetar i degės sė Tiranės. Pėr kėtė shkak, konferenca e ardhshme do tė zgjedhė edhe njė kryetar tė ri dege.

Nė kėtė mbledhje morėn pjesė, pėrveē atyre qė cituam mė lart, edhe kėta drejtues tė degės sė Tiranės: Xhemal Disha, Lejla Hysa, Neritan Kolgjini, Petrit Kaziu, Ramiz Mena, Seit Preni, Akil Basha, Met Isa, Nderim Kurti, Shkėlqim Shabani, Sami Hasrama, Selaudin Janina, Nebi Nika, Hysni Bici, Fiqiri Spahiu, Selman Qordja. Nė kėtė mbledhje u dhanė udhėzimet pėr zgjedhjet nė seksione e Nėndegė ku u pėrcaktua se nė seksione kėto zgjedhje do tė zhvilloheshin nga data 26 janar deri mė 6 shkurt. Ndėrsa nė nėndegė zgjedhjet do tė zhvilloheshin nga data 9 deri mė 20 shkurt. Sipas udhėzimeve, nė secilėn mbledhje zgjedhore tė nėndegės duhet tė marrė pjesė tė paktėn njė anėtar i KD tė degės, ndėrsa nė kopje prtocesverbali duhet tė depozitohet nė kryesinė e degės brenda datės 22 shkurt.

Kjo mbledhje pėrcaktoi se nė konferencėn e ardhshme duhet tė jenė 100 delegatė. Gjatė kėsaj mbledhjeje u diskutua edhe pėr qendrimet e padenja tė disa deputetėve tė PLL, tė cilėt kanė dezertuar idealin legalist duke ndihmuar indirekt qeverinė Nano. Nė kėtė aspekt kritika tė forta ka bėrė z.Kaziu e z.Kurti por edhe anėtarė tė tjerė tė PD-sė.

Mbledhja u mbyll pa marrė nė shqyrtim datėn e konferencės dhe kjo iu la qė ta pėrcacktonte mbledhja e ardhshme e Komitetit Drejtues tė degės Tiranė.

Korresp. "Atdheu"

 

 

Zhvillohet mbledhja e Komitetit Drejtues tė Degės sė PLL Mirditė  

Basha: Intelektualėt po e rrisin cilėsisht PLL

Rrėshen - Ditėn e hėnė, mė datė 19 janar, nė qytetin e Rrėshenit u zhvillua mbledhja e Komitetit Drejtues tė Degės sė PLL Mirditė. Nė kėtė mbledhje, nga qendra ishin tė deleguar nėnkryetari i PLL z.Murat Basha dhe sekretari i Senatit, z.Seit Preni.

Takimin e hapi kryetari i Degės sė PLL Mirditė z.Gjetė Pėrndoj, i cili ndėr tė tjera theksoi se "gjatė fushatės zgjedhore tė 12 tetorit kemi arritur rezultate, por ato mund tė ishin edhe mė tė mira". "Pas zgjedhjeve nuk po zhvillojmė aktivitete dhe kemi rėnė nė qetėsi. Ēdo anėtar i Komitetit drejtues duhet tė angazhohet pėr tė ngritur seksione e pėr ta shtrirė partinė nė tė gjithė rrethin. Nė komunat Fan, Selitė, Kaēinar e Rubik, kemi fituar kėshilltarė. Dalja mė vete e PLL nė zgjedhje, ka qenė veprim shumė i pjekur. Nė Mirditė ka varfėri dhe shumė njerėz qė dikur kanė punuar nė minierė, po vdesin nga silikoza. Ne legalistėt nuk mund ta pranojmė kėtė realitet, prandaj po punojmė pėr tė sjellė ndryshimet qė do tė kurorėzohen me ardhjen e Mbretit nė fron, duke i kthyer pėrfundimisht vendit legjitimitetin".

Pas z.Pėrndoj e mori fjalėn sekretari i Degės sė PLL z.Mark Deda, i cili ndėr tė tjera theksoi: "Rezultati nė zgjedhjet vendore ishte i mirė, por ato gjithashtu treguan se kemi akoma rezerva pėr t'i rritur shifrat nė tė ardhmen. Statuti ėshtė bibla dhe kurani i partisė, dhe askush nuk duhet ta shkelė atė. Po ashtu, duhet tė luftojmė pėr tė mėnjanuar pengesa qė nuk lejojnė krijimin e njė partie moderne, nė tė cilėn gara tė mbėshtetet nė parime dhe kritere statutore e programore dhe nė cilėsitė mė tė mira tė konkurrentėve. Tė punojmė qė veprimtaria e PLL tė mos jetė spontane, por e bazuar nė strategji dhe objektiva tė qarta. Me keqardhje konstatojmė se ka tendenca pėr tė anashkaluar strukturat dhe pėr tė vepruar nė bazė tė mendėsive tė vjetra.

Ka dhjetė vjet qė nė Mirditė janė marrė vetėm 100 vota, kurse nė fushatėn e fundit u morėn disa herė mė shumė. Kryetari dhe njerėz tė caktuar pengojnė ecurinė dhe rritjen e partisė. Ka thashetheme pėr drejtuesit dhe kjo ėshtė e rėndė dhe e papranueshme. Kam pyetur veten dhe tė tjerėt, nėse e kam justifikuar besimin e partisė apo jo?! Komiteti Drejtues duhet ta mbėshtesė veprimtarinė e tij vetėm nė statut, sepse vetėm kėshtu do tė kemi tė ardhme", - e mbylli fjalėn e tij z.Deda.

Ndėrsa diskutanti Pashk Pėrloshi theksoi: "Jemi munduar tė mbajmė tė organizuar partinė. Jam i paqartė dhe i pakėnaqur nga fjala e kryetarit tė Degės. Ne duhet tė mendojmė se ēfarė duhet tė bėjmė pėr tė ardhmen. Dega jonė ka qenė e paorganizuar dhe pa kurrfarė dokumentacioni. Tani e kemi vėnė nė vijė kėtė punė. Marku dhe Frani kanė sjellė njė frymė tė re. Ne edhe mė parė kemi punuar, por nuk kemi patur rezultate, kurse tani, me drejtuesit e rinj, puna jonė ėshtė shpėrblyer. Dikush kėrkon tė pėrēajė partinė, por neve do tė veprojmė vetėm nė bazė tė statutit".

Pėr z.Fran Gega rezulton se "... pas zgjedhjeve kemi patur disa probleme brenda partisė. Unė jam munduar tė ruaj ekuilibrin dhe ne tė merremi vesh me njėri-tjetrin. Partinė ta rrisim e institucionalizojmė duke ngritur strukturat dhe jo me fjalė pa bukė. T'i largohemi fiktivitetit. Personalisht jam kundėr ndarjeve dhe klaneve. Duhet tė shpėrndahemi nė terren dhe ta shtrijmė partinė deri nė skajet mė tė largėta tė rrethit".

Z.Valentin Macaj u mundua tė pėrmbledhė mendimet e tij duke nėnvizuar se "Kur jam anėtarėsuar nė PLL kam gjetur vetėm njė seksion, ndėrsa sot jemi shumė mė tepėr dhe njėkohėsisht kemi shumė mbėshtetės. Mė parė shpesh kemi vepruar sipas qejfit dhe pa frymė kolegjialiteti. Me ardhjen e Markut dhe Franit, filloi ringritja e PLL nė Mirditė. Tashmė Dega jonė ka nevojė pėr drejtim intelektual dhe kėtė mund ta bėjnė vetėm intelektualė tė spikatur".

Sipas z.Sali Kuka: "Nė zgjedhje ėshtė punuar mirė. Ju bėj thirrje tė gjithėve qė tė lemė mėnjanė dasitė, tė bashkohemi, organizohemi e t'i pėrveshim mėngėt pėr tė shtuar radhėt. Tė ndjekim shembullin pozitiv tė Fanit".

Mė pas e mori fjalėn z.Anton Ēupi, i cili ndėr tė tjera theksoi: "Falenderoj qendrėn dhe z.Murat Basha, sepse sa herė i kemi kėrkuar janė treguar tė gatshėm dhe kanė ardhur tė na ndihmojnė dhe sugjerojnė. Ardhja e Markut dhe e Franit i ka dhėnė impuls partisė dhe e ka vėnė atė nė pozita pune. Ėshtė normale tė diskutojmė, por jo tė pėrēahemi. Deputetėt, dhe veēanėrisht Sadedin Balla, na kanė prishur punė. Ka ardhur koha e intelektualėve dhe tashmė ata i kemi, madje po na afrohen ēdo ditė e mė shumė. Gjithēka tė bazohet mbi punė dhe secili tė zgjidhet nė bazė tė punės".

Ndėrsa z.Lekė Pali diskutoi me emocion tė natyrshėm, por nuk la pa theksuar se "Jam futur nė PLL sepse kam bindjen se ajo bėn punė pėr kėtė vend. Shpresoj se tani do tė na japin njė zyrė, pasi pushtetin lokal e ka PD-ja, e cila nuk ka arsye tė mos na ndihmojė. Tė zbatohet statuti i partisė dhe tė vazhdojė puna pėr plotėsimin e dokumentacionit pėr tė gjitha strukturat, e sidomos pėr bazėn e partisė. Kush ka ardhė pėr karrike, ta justifikojė me punė. Marku e Frani kanė punuar shumė".

Pas z.Pali e mori fjalėn drejtuesi lokal i Rinisė, z.Leon Molla, i cili shprehu vėrejtje pėr punėn nė vazhdimėsi, duke nėnvizuar se "Nuk kam patur mbėshtetje nga Komiteti Drejtues. Kėrkoj qė tė institucionalizohet puna e partisė dhe tė mos jetė formale".

Mė pas e mori fjalėn sekretari i Senatit z.Seit Preni, i cili shprehu shqetėsimin pėr disa nga mosmarrėveshjet e lindura dhe kėrkoi krijimin e njė klime mirėkuptimi e mirėbesimi pėr punėn e pėrbashkėt, duke bashkuar kontributet dhe pikėpamjet qė e pėrmirėsojnė imazhin e partisė dhe qė e rrisin besimin e zgjedhėsve tek alternativa legaliste. Z.Preni kėrkoi gjithashtu qė tė zbatohen udhėzimet e qendrės pėr periudhėn e mbetur deri nė konferencė dhe tė intensifikohet puna pėr shtrirjen e partisė nė tė gjitha fshatrat dhe lagjet e banuara.

Nė fund tė takimit e mori fjalėn nėnkryetari i PLL, z.Basha, i cili pasi vlerėsoi frymėn e debatit qė, sipas tij, "shmang konformizmin dhe euforinė", kėrkoi nga anėtarėt e Komitetit Drejtues pėrmirėsimin cilėsor tė debatit duke anashkaluar pėrplasjet dhe mosmarrėveshjet personale. Z.Basha i ftoi drejtuesit legalistė mirditorė qė tė debatonin "nė fushėn e ideve dhe mendimit tė pėrparuar", qė sipas tij "doemos do tė evitonte harxhimin e energjive nė debate pa vlerė dhe do tė evidentonte drejtuesit me vizion, qė kanė mendime dhe ofrojnė rrugėzgjidhje pėr pėrmirėsimin e punės dhe imazhit tė partisė". Mė pas z.Basha theksoi se "PLL tashmė ka arritur nė njė fazė cilėsisht tė re, ku kapacitetet intelektuale janė shndėrruar nė njė pasuri tė mbarė partisė dhe kur intelektualėt e biznesmenėt gjejnė tek PLL partinė qė mbėshtet alternativat konstruktive tė sė ardhmes, duke i dhėnė nostalgjisė sė veteranėve dhe idealistėve njė kuptim tė ri dhe konkretizim ideshė e rrugėzgjidhjesh, nė dallim nga shterpėsia e ideve qė karakterizon politikėn dhe kryesisht maxhorancėn".

Mė pas diskutimet vazhduan nė formėn e shkėmbimit tė pikėpamjeve pėr zgjidhjen e problemeve tė ndryshme, gjatė tė cilave tė deleguarit dhanė mendimet e sugjerimet e tyre, tė bazuara nė njohjen e specifikave tė Degės dhe individualiteteve tė drejtuesve tė saj.

Nga kjo mbledhje, legalistėt mirditorė nxorėn detyra pėr tė pėrgatitur konferencėn dhe pėr tė kurorėzuar me sukses zgjedhjen e forumeve tė reja drejtuese, pėr tė cilat ata shprehėn bindjen se do ta ēojnė mė para punėn e legalistėve mirditorė dhe rezultatet.

Korresp. "Atdheu"

Dega e PLL Shijak zhvilloi mbledhjen e Komitetit Drejtues

Legalistėt shijakas mirėpresin ndryshimet 

Ditėn e premte, mė datė 23 janar 2004, u zhvillua mbledhja e radhės e Komitetit Drejtues tė Degės sė PLL Shijak, nėn drejtimin e kryetarit tė saj z.Bajram Rubjeka. Nė kėtė mbledhje, si tė deleguar tė qendrės ishin zotėrinjtė Murat Basha e Seit Preni.

Ra nė sy mungesa e pajustifikuar e anėtarėve tė Komitetit Drejtues tė nėndegėve Rrashbull e Gjepalaj, ndonėse ishin lajmėruar.

Qė nė fillim tė mbledhjes, tė pranishmit mbajtėn njė minutė heshtje nė nderim tė aktivistit tė PLL, z.Jaho Smoqi, ndarė nga jeta para disa ditėsh. Nė raportin e z.Rubjeka u kritikua si mjaft i dobėt rezultati prej 500 votash nė shkallė Dege, marrė gjatė zgjedhjeve vendore tė 12 tetorit, pėr tė cilin justifikimi kryesor ishin manipulimet e theksuara, si pasojė edhe e mungesės sė anėtarėve nė KQV-tė. Nė raport u theksua ndihma e qendrės, sidomos e z.Seit Preni.

Diskutantėt u shprehėn me tone tė ashpra ndaj Ideal Deliallisit dhe Xhavit Xhetanit, tė cilėt jo vetėm ishin larguar si tė pakėnaqur nga renditja nė listat e kėshilltarėve, por edhe i ishin kundėrvėnė partisė dhe kishin penguar fushatėn.

U theksua se, gjatė fushatės pėrveē komunės Maminas, tė gjitha njėsitė zgjedhore ishin mbuluar me kandidatė dhe lista zgjedhore. Kandidatura pėr kryetar tė bashkisė e vendosur nė Shijak, u konsiderua "jo e goditur", ēka sipas diskutantėve ishte reflektuar edhe nė rezultat.

Nga diskutimet doli gjithshtu se, nė shumė familje e fise legalistėsh e mbretėrorėsh nuk ishin marrė votat e pritshme dhe se nė listat pėr kėshilltarė kish patur subjektivizėm, qė kish sjellė rezultat tė dobėt.

Nė diskutimin e tij z.Xhemal Keēi theksoi se "... njė nga shkaqet e dobėsive ishte edhe niveli arsimor i pamjaftueshėm i drejtuesve nė kryesinė e Degės, si dhe mungesa e mbėshtetjes sė drejtuesve kryesorė, tė cilėt do tė duhej tė ishin shijakas autoktonė".

Ndėrsa z.Medi Braēe nė fjalėn e tij theksoi se "dobėsitė e punės ishin shfaqur edhe nė mungesėn e lidhjeve me familjet e shumta zogiste nė Shijak, tė cilat nuk mbėshtetėn sa duhet PLL-nė", ndaj ai kėrkoi qė nė krye tė forumeve tė afroheshin "intelektualė dhe njerėz me bindje tė palėkundshme e besnikė ndaj idealeve legaliste".

Ndėrsa z.Hasan Allushi evidentoi mungesėn e mirėkuptimit dhe unitetit tė mendimit e veprimit tė drejtuesve tė Degės, si dhe mungesėn e strukturave dhe dobėsitė nė shtrirjen e partisė nė bazė.

Z.Elidon Porja, kryetar i Forumit Rinor, theksoi se ky forum ka vėshtirėsi pėr shkak tė indiferencės sė tė rinjve shijakas ndaj politikės dhe dobėsive tė punės tė mbartura ndėr vite. Z.Porja i konsideroi kėto dobėsi si njė difekt i rėndė i punės sė partisė, tė cilat sipas tij "kėrkojnė njė punė intensive pėr tė pėrmbysur gjendjen".

Nė diskutimin e tij z.Zyhdi Deliallisi theksoi se, pėr shkak tė moshės, megjithė pėrpjekjet nuk kish mundur ta kryente si duhet detyrėn e nėnkryetarit tė Degės, ndaj kėrkoi zėvendėsimin e tij nė kėtė detyrė delikate. Z.Deliallisi bėri thirrje pėr afrimin e tė rinjve nė parti dhe aktivizimin e tyre, "duke u dhėnė pėrgjegjėsi konkrete dhe duke i zgjedhur nė drejtim".

Ndėrsa z.Kadri Libohova nė diskutimin e tij kritikoi ashpėr formalizmin dhe fiktivitetin e punės sė forumeve drejtuese dhe strukturave, duke kėrkuar ndryshimin e drejtuesve dhe metodės sė punės.

Nė diskutimin e tij, sekretari i Degės z.Sefer Ēipi, pasi pranoi punėn e dobėt tė tij dhe z.Rubjeka, theksoi se "njė grup brenda partisė po e dėmton rėndė atė duke mbjellė pėrēarje", dhe si rrugėzgjidhje pėr kėtė situatė kėrkoi; ose bashkimin e Degės me Degėn e PLL Durrės, ose afrimin sa mė parė tė intelektualėve shijakas, me aftėsi dhe mbėshtetje, pasi sipas tij kjo ishte edhe kėrkesė e shijakasve autoktonė.

Pas z.Ēipi e mori fjalėn i deleguari i qendrės, sekretari i Senatit z.Seit Preni, i cili nė fjalėn e tij pasi kritikoi drejtuesit lokalė pėr rezultatin e dobėt, sugjeroi afrimin e tė rinjve dhe intelektualėve si domosdoshmėri pėr shėndoshjen e gjendjes. Gjithashtu z.Preni kritikoi edhe tendencat e indiferentizmit dhe apatisė sė veteranėve legalistė, duke kėrkuar prej tyre mė shumė idealizėm, pėrkushtim e sakrifica.

Nė fund tė takimit e mori fjalėn nėnkryetari i PLL z.Basha, i cili nė fjalėn e tij ishte tepėr kritik pėr rezultatet dhe punėn e dobėt tė Degės, ndonėse sipas tij "... duke qenė afėr qendrės, ndihma jo vetėm qė nuk kish munguar por kish qenė shumė mė e madhe sesa nė Degė tė tjera qė ishin dalluar pėr rezultate tė mira".

Duke miratuar shumė nga mendimet e diskutantėve pėr pėrmirėsimin e punės nė tė ardhmen, z.Basha nė vijim tė fjalės u bėri thirrje anėtarėve tė forumeve qė tė alternonin "pėrvojėn e militantizmin idealist tė veteranėve me frymėn e re bashkėkohore tė intelektualėve, duke harmonizuar kontributet e brezave", qė "jo vetėm e mbajnė partinė nė shinat konservative tė trashėguara por i japin asaj edhe tipare bashkėkohore dhe freski ideshė, alternativash e origjinalitet". Gjithashtu z.Basha premtoi se "ndihma e kryesisė do tė jetė e vazhdueshme" dhe se "nė qendėr ekziston besimi se legalistėt shijakas do tė dijnė t'i kapėrcejnė dasitė e dobėsitė e vėrejtura, duke i konsumuar energjitė vetėm pėr forcimin e partisė dhe shtrirjen e saj nė tė gjithė skajet e rrethit".

Mė tej z.Basha porositi qė "drejtuesit t'i kushtojnė vėmendje dokumentacionit, zbatimit tė statutit dhe punės organizative pėr pėrgatitjen e konferencės sė Degės".

Nė fund u ndanė detyra specifike pėr tė gjithė anėtarėt e Komitetit Drejtues, tė cilėt u zotuan se do tė mobilizohen pėr t'i zbatuar ato brenda afateve!

Korresp. "Atdheu"

 

MONARKIA

 Ese mbi dallimet e rrymave tė ndryshme tė monarkistėve nė botė

Dy llojet e monarkistėve 

Nga Theodore Harvey 

Qyshse fillova kėto shėnime nė uebsajtin tim nga fundi i vitit 2000, i vura vetes dy qėllime kryesore: tė promovoja ideologjinė monarkiste dhe tė siguroja e tė shpėrndaja lajme e njoftime rreth mbretėrimit (royalty) nė rrafsh historik dhe (sidomos) mbretėrimit bashkėkohor. Tė dy qėllimet i konsideroj njėlloj tė rėndėsishėm, megjithatė i dyti pashmangshmėrisht zė njė vend mė tė madh nė uebsajtin tim, pėr shkak se thjesht ka mė shumė material. Ndėrkaq nė procesin e korrespondencės dhe tė vizitimit tė uebsajteve tė tė tjerėve qė ndajnė tė njėjtin interes me mua, kam vėnė re se shumė prej tyre kanė prirjen tė merren mė shumė me njėrin prej kėtyre dy aspekteve, sesa me ndonjė aspekt tjetėr. Pėr mua, ky dallim nė prioritete tregon ekzistencėn e dy llojeve tė qarta tė monarkizmit tė sotėm. Kėshtu qėllimi i kėsaj eseje ėshtė tė identifikojė, pėrcaktojė dhe shpjegojė kėto dy qasje (qėndrime) dhe tė qartėsojė pozicionin tim nė lidhje me to.

 

***

Pėr vėzhguesit e politikės amerikane do tė jetė mjaft e njohur pėrplasja e ashpėr e nė rritje ndėrmjet "neokonservatorėve" (tė cilėt pėrgjithėsisht mbėshtesin njė politikė tė jashtme agresive dhe njė imigracion tė lirė) dhe "paleokonservatorėve" (tė cilėt pėrgjithėsisht mbėshtesin njė politikė tė jashtme jo-intervencioniste dhe janė pėr njė kufizim tė imigracionit). Ata qė janė tė interesuar pėr Kishėn Katolike romane duhet tė jenė gjithashtu nė dijeni tė diēkaje tė ngjashme nė ndarjen ndėrmjet "konservatorėve" (ose "neokatolikėve") tė cilėt mbrojnė Kėshillin e Dytė tė Vatikanit dhe ndryshimet liturgjike pas tij tė bėra nga Papa Pali VI; dhe "tradicionalistėve" tė cilėt besojnė se pikėrisht ato ndryshime, - dhe jo mė abuzimet e modernistėve, - kanė qenė tė kėqija pėr Kishėn. (Simpatia ime personale ėshtė pėr tė dytėt nė secilin rast, por kjo ėshtė jashtė teme.) Unė pėrmenda kėto dy polemika, nė dukje pa lidhje me monarkizmin, vetėm sepse besoj se nė njėfarė mase terminologjia e pėrdorur nė to, mund tė pėrdoret edhe nė temat e kėtij uebsajti. Shkurt: shumica e miqve tė mi mbretėrorė qė kam takuar, mund tė pėrcaktohen ose si "neomonarkistė" ose si "paleomonarkistė" duke zėnė vend brenda monarkizmit njėlloj si nė kategoritė politike dhe fetare qė pėrshkruam mė sipėr. 

Neomonarkizmi 

Ēfarė ėshtė njė neomonarkist? Neomonarkisti e sheh monarkinė si njė diēka krejtėsisht pa lidhje me ndarjet politike mes tė Majtės dhe tė Djathtės. Pikėpamjet e tyre politike duket se shkojnė nga liberale deri nė konservative tė moderuara, ose ata edhe mund tė mos jenė fare tė interesuar pėr politikėn. Megjithėse respektojnė traditat fetare qė lidhen me monarkinė, vetė ata zakonisht nuk janė shumė fetarė. Neomonarkistėt janė kryesisht tė interesuar nė mbėshtetjen e monarkive kushtetuese ekzistuese, tė tilla si kėto tė dhjeta qė aktualisht mbretėrojnė nė Europė, dhe ata mbrojnė pikėrisht kėtė model monarkie nė ēdo rast tė mundshėm restaurimi. Shumė prej tyre ndjekin (imitojnė) me entuziazėm jetėn e mbretėrve bashkėkohorė, dhe janė tė prirur t'u japin atyre beneficin e dyshimit kur ata kritikohen. Neomonarkistėt tentojnė tė jenė shoqėrisht liberalė dhe kėshtu qė zor se ata do ta kundėrshtonin njė lidhje martesore jotradicionale, tė tillė si ajo e Princit tė Kurorės sė Norvegjisė me njė grua qė kishte njė fėmijė mė parė, jashtė martese dhe qė ka rrėfyer se ka pėrdorur drogė. Ata pėrqafojnė multikulturalizmin dhe e shohin monarkinė si njė figurė potencialisht bashkuese nė Europėn nė rritje me vende kaq tė ndryshme, dhe japin shembujt e Princeshės Aleksandra tė Danimarkės e cila ėshtė gjysėmkineze dhe tė Ēarlit, Princit tė Uellsit i cili ėshtė mjaft i interesuar rreth Islamit. Ata e shijojnė kulturėn bashkohore popullore dhe mirėpresin ndėrveprimet e mbretėrorėve (royals - anėtarėve tė familjeve mbretėrore) me atė lloj kulture. Dhe mė e rėndėsishmja, neomonarkistėt janė ata ruajalistė (mbretėrorė) tė cilėt kanė vendosur paqen me modernizmin dhe nuk shohin ndonjė konflikt fondamental midis monarkizmit (ata ndoshta preferojnė tė thonė "interes nė monarkinė") dhe vlerave liberal demokratike. Edhepse jo shumė nostalgjikė, gjithsesi ata janė shpesh shumė tė mrekulluar nga personalitetet mbretėrore tė kohėrave tė shkuara, dhe nuk e kanė problem tė simpatizojnė nė rrafshin njerėzor, anėtarė tė familjeve mbretėrore autokratike tė tilla si Romanovėt e Rusisė, ndėrsa hedhin poshtė ēdo gjė qė ato figura mbretėrore pėrfaqėsonin ideologjiksht. 

Paleomonarkizmi 

Ēfarė ėshtė njė paleomonarkist? Paleomonarkistėt janė besnikė tė projektit politik origjinal tė kohės sė Revolucionit Francez, nė tė cilin mbėshtetja pėr monarkinė ishte njėra prej dy pikave kryesore (tjetra ishte feja) qė pėrcaktonte tė Djathtėn, si oponencė ndaj tė Majtės anti-mbretėrore dhe anti-fetare. Pėr rrjedhim ata e shohin mbėshtetjen e tyre pėr monarkinė, si pjesė integrale tė njė kundėrrevolucioni shumė tė gjerė djathtist - ndoshta mė tė rėndėsishmen, por  aspak tė vetmen, ēeshtje politike. Ata priren mė sė shumti nga format mė tradicionale dhe hierarkike tė kristianizmit, veēanėrisht ndaj ortodoksisė lindore ose katolicizmit roman tė para-Vatikanit II. Paleomonarkistėt janė tė prirur qė t'i shohin monarkitė kushtetuese tė sotme si: nė rastin mė tė mirė, hije patetike tė asaj ēfarė ato kanė qenė, ose, nė rastin mė tė keq, "vitrina pėr tiraninė socialiste" (siē mė thoshte njė korrespondent i imi). Ata nuk janė tė impresionuar nga demokracia dhe dėshirojnė restaurimin e monarkive tradicionale tė tilla si ato tė Burbonėve, Habsburgėve dhe Romanovėve. Paleomonarkistėt mė sė shumti duken indiferentė ndaj dinastive tė sotme, dhe e quajnė tė vėshtirė tė kenė admirim pėr krerė shteti ceremonialė, tė cilėt shihet tė pėrqafojnė, ose tė paktėn tė tolerojnė kaq shumė ato qė tradicionalistėt i urrejnė (socializmin, shekullarizmin, multikulturalizmin, standardet e lira morale, pop kulturėn etj.). Ata do tė pėlqenin princėr dhe princesha qė tė pėrqafonin standardet e vjetra tė martesės - vetėm persona tė tė njėjtit rang, - ose tė paktėn jo gra me fėmijė jashtė martese.  Ata janė tė prirur tė jenė skeptikė ndaj transformimit multikulturalist (pėrmes emigracionit nė masė) tė Europės dhe kundėrshtojnė entuziazmin e dukshėm pėr kėtė (transformim) tė mbretėrorėve si Princi Ēarls. Nė kontrast tė fortė me neomonarkistėt, paleomonarkistėt refuzojnė shumė gjėra prej modernizmit, dhe monarkizmi ėshtė vetėm njė pjesė e dėshirės sė tyre pėr "tė kthyer mbrapsht kohėn".

Si nė tė gjitha pėrgjithėsimet, kėto kategori nuk janė tė pėrkryera, dhe lexuesit mund tė gjejnė pjesė me tė cilat nuk pajtohen nė tė dyja pėrcaktimet qė bėmė. Pėr shembull, unė njoh njė mbretėror i cili e quante veten si "shoqėrisht liberal" por megjithatė dėshironte qė mbretėrit duhet tė bėjnė vetėm martesa me tė tė njėjtit rang. Siē thamė nė krye tė kėtij shkrimi, unė vetė dal se kam nga njė kėmbė nė secilin kamp. Ndėrsa jam i prirur fort drejt paleomonarkizmit, nė tė dyja pikėpamjet, sipas opinionit tim, ka virtyte dhe difekte.

Fatmirėsisht, pėrveē diskutimeve pėr tė drejtėn e suksesionit (trashgimisė), lufta zemėrake e brendshme qė karakterizon debatet neokonservatorė/ paleokonservatorė dhe neokatolikė/ traditionalistė, duket se mungon pothuaj krejtėsisht te monarkizmi, dhe kjo ndoshta vjen pėr shkak se ne jemi shumė mė tė vegjėl nė numėr se katolikėt apo konservatorėt, ose sepse dy llojet e ruajalistėve nuk bashkėpunojnė dhe aq shumė me njėri tjetrin. Nė tė vėrtetė, - pėrderisa shumica e dallimeve tė pėrshkruara mė sipėr s'janė gjė tjetėr veēse interpretimi im i pėrshtypjeve tė mbledhura ose nėpėr e-mail-et e shkėmbyera privatisht, ose nėpėr uebsajtet eksperimentale (perusal) mbretėrore dhe nė forumet e diskutimeve, - ėshtė e vėshtirė tė gjesh diskutime pėr kėtė dikotomi (ndarje pėrgjysėm).

Gjithsesi, ajo qė mund tė pėrshkruhet si kritikė e paleomonarkizmit prej njė kėndvėshtrimi relativisht neomonarkist, mund tė gjendet nė artikullin e sekretarit tė pėrgjithshėm tė Ligės Monarkiste nė vitin 1994 mbi ruajalizmin francez. Z.Donald Foreman nė mėnyrė bindėse ngre dyshime nė arsyetimin (mirėgjykimin) e lidhjes sė kauzės restauracioniste me katolicizmin tradicional, kundėrshtimin e imigracionit dhe tė tjera pikėpamjeve tė krahut tė djathtė.

Mė sė fundi, pikėpamja neomonarkiste ėshtė shprehur nė mėnyrė mė tė argumentuar (por pa asnjė lloj kriticizmi pėr paleomonarkistėt) nė njė ese tė titulluar "Pse Mbretėria?" prej njėfarė Glenn R. Trezza, Ph.D., nė shkurt 2003 nė "European Royal History Journal". Dr. Trezza fillon me pėrshkrimin e zorimit (i vėnė nė zor) tė tij kur zbuloi pak nga pak psikologjinė e kolegėve tė vet kundrejt interesimit tė tij pėr monarkinė, duke pasė frikėn se ata do ta konsideronin kėtė si "lartėsimin e elitizmit dhe gjėrave tė bukura tė sundimtarėve tė privilegjuar". Ai mė tej vazhdon tė justifikojė entuziamin e tij pėr mbretėrinė europiane nga njė kėndvėshtrim politik progresiv, duke dalė me tetė argumente, tė cilat sėbashku pėrbėjnė njė mbrojtje tė artikuluar dhe tė fuqishme tė asaj qė unė e quaj neomonarkizėm.

Shembuj tė pikėpamjeve tė paleomonarkizmit pėrfshijnė artikullin e Marian Horvat-it, (tė cilin e kemi nė kėtė faqe uebsajti "me link") dhe uebsajtin e Charles Coulombes-it.

Siē u tha mė sipėr, unė personalisht jam mė afėr paleomonarkizmit nė kuptimin se unė besoj nė monarkinė tradicionale (jo-demokratike), u pėrmbahem pikėpamjeve kundėrrevolucionare nė ēėshtjet e tjera, nuk ēmoj entuziamin e dėshmuar tė mbretėrve pėr pop-kulturėn, dhe madje dyshoj se edhe monarkia kushtetuese s'ėshtė kompatibėl me botėkuptimin majtist.

Nga ana tjetėr unė e gjej veten vetėm pjesėrisht nė disa intransigjenca tė tjera, pėrderisa kam pėrgjithėsisht njė pozicion nė favor tė mbretėrive bashkohore, dhe nuk mendoj se ato mund tė fajėsohen pse nuk mundėn t'u rezistojnė lėvizjeve tė ndryshme kundėrshtare nė vendet e tyre pėrgjatė shekullit tė 20-tė. Arsyeja ėshtė e thjeshtė: demokracia dhe barazitizmi kanė qenė lėvizje tepėr tepėr tė fuqishme; pėr pasojė, pa asnjė pėrjashtim, ēdo monark modern i cili refuzoi tė bėhej njė "lepe-peqe" ("rubber stamp", - qė pranon gjithēka pa u menduar shėn.im) humbi fronin (ndėrsa nė rastet e Mbretit Luigji 16 dhe Car Nikollės II, humbėn jetėn).

Shembulli mė i fundit i kėtij fenomeni nė Europė ėshtė Mbreti Konstandin II i Greqisė, tentativa e tė cilit pėr tė mbrojtur tė drejtat e veta (dhe kushtetutėn e Greqisė) pėrballė kryeministrit superambicioz George Papandreou, mund tė ketė qenė heroike, por nė fund shkaktoi rėnien e monarkisė greke.

Unė besoj se ka vend mjaft nė monarkizėm pėr tė dy palėt, edhe pėr ata qė punojnė me lehtėsi brenda modernitetit, edhe pėr ata qė ndihen mė pak rehat me tė. Ne na duhen tė dy palėt, edhe pragmatistėt, edhe puritanėt, demokratėt dhe tradicionalistėt. Nuk ka asnjė arsye pėr monarkistėt tė bien nė zemėrimin qė i ka pėrēarė pjesėmarrėsit e debateve politike dhe fetare qė u pėrmendėn mė sipėr. Pėrderisa ideologjia demokratike, e cila ėshtė bėrė dominantja e shekullit 20-tė, nuk duket se do tė largohet nė tė ardhmen e afėrt, monarkia, sotpėrsot, duhet tė mbrohet dhe tė ruhet brenda njė konteksti modernist, por nuk ka asnjė arsye pėr ata si ne, qė jemi tė lidhur pazgjidhshmėrisht me vlerat e hershme (tė vjetra), tė heqim dorė nga idealet kundėrrevolucionare.

Monarkitė e sotme europiane (pėrjashto Lihtenshtajnin) mund tė jenė fare simbolike, por tradicionalistėt duhet tė jenė tė parėt qė tė pranojnė se ai simbol ka shumė vlerė dhe se ėshtė shumė e dobishme ta mbrosh atė. Unė do tė pranoja tė kishte edhe njė monarki fare tė pa-pushtetshme, sesa pa monarki fare; nga ana tjetėr, sado tė ketė mbretėr tė papranueshėm, armiqtė e tyre republikanė janė mė tė kėqinj.

Sidoqoftė unė kam shpresė se tė gjithė monarkistėt, - pavarėsisht sesa e mbėshtesin, apo jo, njė kundėrrevolucion mė tė madh, - do tė vazhdojnė t'u japin tė gjitha monarkive tė mbijetuara sot nė botė (dhe gjithandej pėrpjekjeve pėr restaurim) mbėshtetjen principiale qė ato kėrkojnė dhe meritojnė.

4 prill 2003

 

Shėnim: 

Pak ditė pasi shkrova kėtė, mė erdhi nė mendje se ekzistenca nė Britaninė e Madhe tė njė tradite tė monarkisė kushtetuese, e cila paraprin nė kohė Revolucionin Francez, na sugjeron mundėsinė e njė tendence tė tretė tė dallueshme pėr tė cilėn etiketat "neo" dhe "paleo" nuk janė tė pėrshtatshme. Ajo mund tė quhet "Anglomonarkizėm" dhe kombinon besimin e neomonarkistėve nė monarkinė kushtetuese, me devocionin e paleomonarkistėve ndaj vlerave tradicionale.

Anglomonarkistėt janė ata qė mbėshtesin plotėsisht idealet e "Revolucionit Glorioz" tė 1688, duke hedhur poshtė njėkohėsisht jakobinizmin dhe republikanizmin, porse janė dyshues nė "progresin" e kohėve tė fundit. Gazetari britanik i krahut tė djathtė Peter Hitchens ėshtė njė shembull shumė i mirė, dhe shumė monarkistė britanikė, kanadezė, australianė dhe tė tjerė komonuelthas, si dhe monarkistėt anglofilė amerikanė, ka shumė mundėsi tė hyjnė kėtė kėtė kategori.

Marrė nga:

http://www.angelfire.com/in3/theodore/

Email: theodore_harvey@hotmail.com

 

Pėrktheu: Neritan Kolgjini

Kush ėshtė Theodore Harvey

Lindur nė Flint, Michigan, SHBA. Mė 1987 ėshtė zhvendosur familjarisht nė Indianapolis. Sot jeton nė Miami Beach, Florida. Ka studiuar nė Indiana University School of Music nė Bloomington, ku ėshtė diplomuar nė vitin 2000. Pastaj ka kryer njė master New York's The Juilliard School, nė vitin 2002. Sot ėshtė anėtar i New World Symphony nė Miami Beach. Ėshtė anėtar i Ligės Monarkiste Botėrore.

Theodore Harvey ėshtė i interesuar pėr monarkinė qė prej 10 vitesh. Po ashtu ai ka interes pėrreth politikės dhe fesė. Ka shkruar disa ese nė lidhje me monarkizmin. Uebsajtin e tij e ka ndėrtuar mė 29 shtator 2000. Eshtė i hapur t'i shkruajė kushdo nė adresėn e-mail-it: theodore_harvey@hotmail.com.

Uebsajti i tij ėshtė http://www.angelfire.com/in3/theodore/ dhe deri mė sot ėshtė vizituar prej gati 90 mijė vetėsh.

 

DIASPORA 

Legalistėt e SHBA organizojnė protestat kundėr qeverisė Nano 

Shqiptarėt e Amerikės: Nano ik! 

Drejtuesit e PLL SHBA janė vėnė nė krye tė njė komisioni organizator tė njė proteste pėrpara Shtėpisė sė Bardhė ku do tė denoncohet qeverisja e socialistėve shqiptarė dhe sidomos sjellja kriminale e saj nė rastin e tragjedisė sė 9 janarit nė Vlorė. Sipas kryetarit tė PLL SHBA z.Hakik Mena, legalistėt e SHBA kanė qenė ideatorėt e kėsaj proteste e cila do tė bėhet me pjesėmarrjen e tė gjitha partive shqiptare nė SHBA, ndėrsa nė krye tė kėsaj proteste ėshtė rėnė nė konsensus tė jetė shoqata "Vatra". Sipas z.Mena (kryetar i kėsaj dege) komisioni organizator ka planifikuar si ditė proteste, tė mėrkurėn e ardhshme, datė 4 shkurt. Ndėrsa Nėnkryetari i kėsaj dege z.Luan Gashi pohoi pėr gazetėn tonė se nė kėtė tubim proteste do tė marrin pjesė pėrfaqėsues tė LDK, tė Forumit Demokratik, i cili ėshtė dega zyrtare e PD-sė nė Shqipėri, Balli Kombėtar, Bashkimi Demokratik, Blloku Indipendent etj., dhe njė pjesė e shoqatave patriotike tė shqiptaro-amerikanėve. Sipas z.Gashi, ky tubim do tė jetė me njė theks tė fortė nacionalist, sepse nė tė nuk do tė marrin pjesė simpatizantė tė regjimit tė majtė antikombėtar qė ėshtė sot nė Shqipėri, tė cilėt z.Geri Kokalari i stigmatizon me epitetin "gomars".

Ky tubim ėshtė nė vazhdėn e protestave qė shqiptaro-amerikanėt bėjnė kundra neokomunistėve sot nė pushtet. Para disa ditėsh njė organizatė e tjetėr shqiptarėsh "Gjenerata e re shqiptare" ("New Albanian Generation") ka organizuar njė protestė kundėr diskriminimit tė shqiptarėve nė Greqi nga qeveria e racistėt grekė.

Ndėrsa nė Shqiprėri ėshtė paralajmėruar njė protestė e fortė e opozitės pėr mė datė 7 shkurt, me qėllim pėrkujtimin e tragjedisė sė 9 janarit, ku humbėn jetėn 21 vetė, ndėrsa janė tė zhdukur mbi 7 vetė tė tjerė.

Kėto protesta konsiderohen si prologu i njė vale tė gjerė protestash nė tė gjithė vendin, qoftė pėr shkaqe specifike si ky i 9 janarit, qoftė pėr shkak tė gjendjes sė rėndė ekonomike, apo edhe pėr arsye tė mirėfillta politike.

N.K.

 

Demonstratė paqėsore kundėr diskriminimit grek ndaj shqiptarėve

Ndal racizmit antishqiptar nė Greqi

Gjenerata e Re Shqiptare i thotė JO ksenofobisė greke, diskriminimit grek, shovinizmit grek, politikės antishqiptare, tė zbatuar nga qarqet greke ndaj shqiptarėve!!!

Nga Nju Jork (SHBA) Beqir SINA

 

Big Apple-Manhattan: Nė "Dag Hammarskjold Plaza", ose sheshi i marrė me "qera" nga shqiptarėt e Amerikės, sheshi i demonstratave nė Nju Jork, rruga numėr 47- nė qendrėn e Manhattan, pėrballė ndėrtesės 55 katėshe tė Kombeve tė Bashkuara, u zhvillua demostrata paqėsore e organizuar nga organizata e tė Rinjve shqiptarė nė SHBA "New Albanian Generation".

23 Janari 2004, nė Nju Jork-qytetin ku banojnė mėse 12 milionė banorė tė tė gjitha ngjyrave, racave e besimeve fetare, kulturave, traditave dhe historigrafive, erdhi pėr njė pjesė tė disaporės si njė ditė e veēantė. Ajo shoqėrohej me acarin e njė tė ftohti polar. Megjithėse ėshtė njė ditė e zakonshme pėr shumicėn e njujorkezėve, diplomatėve, politikanėve dhe nėpunėsve nga i gjithė globi, nuk ėshtė e tillė pėr shqiptarėt e Amerikės, qė edhe Dimrin e bėjnė Verė.

Ata dolėn nė rrugėt e sheshet e metropolit botėror, qė tė ngrejnė zėrin dhe t'u dalin nė pėrkrahje e mbrojtje prindėrve, vėllezėrve e motrave tė tyre nė Shqipėri, Kosovė e Ēamėri, sa herė cėnohet ose pėrdhoset krenaria kombėtare, dinjiteti dhe tė Drejtat e Liritė e shqiptarve.

Dhuna dhe diskriminimi i grekėve, deri tek vrasjet brutale tė emigrantėve tė pafajshėm shqiptarė, ka ngjallur indinjatė dhe ka detyruar tė rinjtė shqiptarė tė bėjnė thirrje dhe tė dėnojnė kėto veprime qė janė nė kundėrshtim me tė gjitha normat e kartat ndėrkombėtare pėr Liritė e tė Drejtat e Njeriut. Tė rinjve nė demostratėn e tyre paqėsore iu bashkėngjitėn edhe mjaft atdhedashės e demokratė shqiptarė tė Amerikės. Megjithatė - thonė demonstruesit - nėqoftėse pėr njė familje shqiptare dhe pėr tė gjithė shqiptarėt e vėrtetė kjo ėshtė njė ditė zije, pėr botėn e qytetėruar mbetet njė turp i madh, kur sheh se qytetarėt e njė vendi me tradita e zakone tė hershme, kulturė e histori perėndimore, trajtohen dhe diskriminohen si qytetarė tė dorės sė fundit. Kėshtu, tė nxitur nga Gjenerata e Re Shqiptare, ata, nuk harrojnė kurrė 23 shtatorin 2003, pikėrisht atė ditė, kur njė i ri shqiptar, Vullnet Bytyēi, u vra nga njė ushtar grek nė kufirin greko-shqiptar, vetėm e vetėm se ishte shqiptar.

Hasan Metuku, sekretar i organizatės "New Albanian Generation", i cili mbajti fjalėn kryesore, tha: "Nė emėr tė Organizatės Gjenerata e Re Shqiptare dua t'ju falenderoj tė gjithėve pėr pjesėmarrjen nė kėtė miting. Ėshtė njė kėnaqėsi e veēantė t'ju kemi juve sot kėtu, para Selisė sė Kombeve tė Bashkuara, dhe tė bashkojmė zėrin tonė pėr tė mbrojtur tė Drejtat e shqiptarėve kundėr ksenofobisė greke, diskriminimit e shovinizmit grek, kundėr politikės antishqiptare tė zbatuar nga qarqet greke.

Ne jemi kėtu pėr tė ngritur zėrin tonė nė mbrojtje tė mė shumė se shtatėqindepesėdhjetė mijė shqiptarėve, vėllezėrve dhe motrave tona, tė cilėt politika antishqiptare e regjimeve komuniste e socialiste i detyroi tė arratisen nga vendi dhe tė shkojnė e tė punojnė si skllevėr nė Greqi. Ne jemi kėtu pėr tė protestuar kundėr torturave dhe trajtimit ēnjerėzor, tė zbatuara nga agjensitė qeveritare greke, duke filluar nga Ministria e Brendshme e deri tek ajo e Emigracionit dhe Ēeshtjeve sociale. Ne jemi sot kėtu pėr tė denoncuar veprimet kriminale tė qarqeve greke ndaj shqiptarėve. Ne jemi kėtu pėr tė denoncuar diskriminimin kundėr vėllezėrve dhe motrave tona. Jemi kėtu pėr ata qė vriten thuajse ēdo muaj; jemi pėr ata qė punojnė natė e ditė pėr njė pagesė mizerabėl; pėr ata qė detyrohen tė ndėrrojnė emrat; pėr ata qė detyrohen tė ndėrrojnė identitetin; pėr ata qė detyrohen tė ndėrrojnė fenė; pėr ata qė nuk lejohen tė mėsojnė nė gjuhen e tyre amtare; pėr ata qė nuk lejohen tė flasin gjuhėn e tyre amtare. Ne jemi kėtu qė tė na dėgjohet zėri prej Kombeve tė Bashkuara. Ne jemi kėtu qė ta ndikojmė Komunitetin Ndėrkombėtar tė ushtrojė presion ndaj qeverisė fashiste greke. Ne jemi kėtu qė tė zgjojmė ata qė besojnė se Greqia ėshtė njė vend demokratik.

Ne jemi kėtu qė tė informojmė Kombet e Bashkuara, Shtetet e Bashkuara tė Amerikės, Bashkimin Europian dhe gjithė njerėzimin rreth vuajtjeve qė shqitarėt pėrjetojnė nė njė vend qė, gabimisht, konsiderohet vend demokratik.

Ne jemi kėtu qė t'i bėjmė thirrje ndėrgjegjes se tė gjithė forcave vendim-marrėse tė kėtij institucioni tė rėndėsishėm ndėrkombėtar (OKB-sė), qė tė luajė rolin qė i takon kundėr diskriminimit. Ne jemi kėtu pėr t'i kėrkuar Kombeve tė Bashkuara respektimin e tė Drejtave tė Njeriut ndaj Emigrantėve Shqiptarė nė Greqi.

Unė besoj se ēdonjėrit prej jush i kujtohen protestat e grekėve kundėr ndėrhyrjes sė NATO-s nė ish Jugosllavi, qė synonte tė shpėtonte pjesėn tjetėr tė kombit shqiptar qė jeton nė territorin tonė kombėtar, tė rrudhur, nė Kosovė. Qėndrimi i grekėve ėshtė njė rast unikal kur njė komb i tėrė tregon afėrsinė mė njė regjim kriminal siē ishte ai i Sllobodan Millosheviēit".

Metuku, para pėrfundimit tė fjalimit ju drejtua pjesėmarrėsve me kėto fjalė: "Zonja dhe zotėrinj! Ne jemi kėtu edhe pėr tė protestuar kundėr kolonializmit grek nė Shqipėri. A e dini ju se shqiptarėt paguajnė mė shumė se tė gjithė pėr telefonat celularė? Ata paguajnė mė shumė se qytetarėt amerikanė, zvicerianė, francezė, britanikė, suedezė, gjermanė, italianė etj., edhe pse paga e tyre ėshtė 15-20 herė mė e ulėt. Dhe e dini pėrse? Kjo sepse kompanitė e Telefonisė Celulare; Vodafon dhe AMC janė pronė e Kompanive Greke, nė mos janė grabitur prej tyre me ndihmėn e qeveritarėve tė shitur. Tė dy kėto kompani nė vend tė konkurrencės sė ndershme zbatojnė marrėveshje tė fėlliqura me Qeverinė shqiptare, pėr t'i bėrė shqiptarėt qė tė paguajnė mė shumė. A e dini ju se shqiptarėt nuk e pėrdorin vajgurin e e prodhuar nė vendin e tyre? Tė gjitha kompanitė shqiptare tė naftės tashmė kanė falimentuar. Pėrse? Pėr shkak se kompanitė greke, sėbashku me Mafian shqiptare nė pushtet shesin gaz tė huaj".

***

Duke pėrshėndetur demonstratėn, nėnkryetari i Federatės PanShqiptare VATRA, Dr. Gjon Buēaj, pasi dėnoi ashpėr qėndrimin dhe veprimin e Qeverisė greke lidhur me dhunėn dhe keqtrajtimin e shqiptarėve, kėrkoi nga tė gjithė qė tė pėrdornin tė gjitha format pėr tė denocuar para SHBA-ve dhe OKB dhunėn dhe diskriminimin qė ushtrohet ndaj shqiptarėve. Ai falenderoi tė rinjtė shqiptarė qė "po ecin nė gjurmėt e vjetra tė Vatranėve", duke shtuar se "nė kėtė rrugė do tė gjeni mbėshtjen e plotė e tė pakursyer tė tė gjithė vatranėve, patriotėve dhe demokratėve shqiptarė nė Amerikė".

Edhe z.Martin Vulaj, Drejtor Ekzekutiv i K.K.SHA-sė, i mbėshteti tė rinjtė shqiptarė. Ai i siguroi ata nė fjalėn e tij se "... gjithmonė do tė kenė mbėshtjen dhe pėrkrahjen e Kėshillit Kombėtar Shqiptar, kur ėshtė fjala pėr ēėshtje me interes kombėtar, nė aktivitetet e tyre". "Falenderoi z.Shkėlqim Berisha dhe z.Hasan Metuku dhe tė gjithė juve tė rinjtė e kėsaj organizate pėr kėtė inisiativė, e cila u bėn thirrje Kombeve tė Bashkuara qė tė ndėrhyjnė pėr ndaljen e dhunės dhe keqtrajtimet e emigrantėve shqiptarė. Pasiqė ėshtė e vėrtetė se Greqia ėshtė anėtare e familjes europiane dhe ka marrėdhėnie tė mira me Shqipėrinė si vende fqinje, por ajo pėrsa i pėrket tė drejtave tė emigrantėve nuk ka treguar se i pėrket vlerave tė Europės dhe Kombeve tė Bashkuara".

Pėr zonjėn Shqipe Biba "Edhe Organizata e Grave shqiptare nė Amerikė 'Motrat Qiriazi', pėrkrah ēdo protestė kundėr ēdo veprimi qė bie ndesh me shkeljen e tė drejtave dhe lirive tė shqiptarve, kudo qė ata janė. Ne jemi hedhur nė mbėshtetje tė tė rinjve shqiptarė nė kėtė demostratė paqėsore dhe njėkohėsisht bashkohemi me dhimbjen madhe tė familjeve qė humbėn tė afėrmit e tyre nė tragjedinė e Karaburunit. Ne i tėrheqim vėmėndjen Qeverisė shqiptare qė tė shkundet e tė zgjidhė hallet dhe problemet e shqiptarėve sepse duhet tė mbrojė mė parė tė drejtat e tyre dhe tė ngrejė mirėqėnien, pėr tė mos i detyruar tė rinjtė tė lėnė edhe jetėn pėr tė zėnė rrugėt e kurbetit."

Ndėrsa nė prononcimin pėr gazetėn kombėtare "Bota sot" nė SHBA, kryetari i organizatės Gjenerata e Re Shqiptare pėr Degėn e Nju Xhersit, z.Erion Berisha, theksoi se "kjo qė ndodh me emigratėt shqiptarė nė Greqi, ėshtė kontinuitet i dhunės dhe diskriminimit grek ndaj emigrantėve tė pafajshėm shqiptarė". Ai theksoi gjithashtu se "shumė raste tė tjera tė cilat pėrmenden edhe nė raportin e Organizatės Ndėrkombėtare pėr Mbrojtjen e tė Drejtave dhe Lirive tė Njeriut, Greqia ėshtė dėnuar rėndė, madje edhe nga njė mori organizatash ndėrkombėtare dhe grupesh pėr mbrojtjen e Lirive e tė Drejtave tė Njeriut". "Por pa marrė parasysh se vrasėsi ėshtė liruar apo jo nga qeveria greke, ky rast flagrant duhet tė kapitalizohet dhe tė shfrytėzohet mirė nga bota e qytėruar si apel kundėr dhunės, fyrjeve, keqtrajtimeve, e deri edhe vrasjeve tė shqiptarėve emigrantė nė Greqi. Prandaj, ky fakt pėr Kombet e Bashkuara dhe Shtetet e Bashkuara tė Amerikės, Bashkimin Europian dhe tė gjitha kancelaritė perėndimore ėshtė njė tregues i qartė se shqiptarėt, njė popull evropian, diskriminohen dhe trajtohen si qytetarė tė dorės sė fundit nė Greqi. Keqtrajtimi, diskriminimi dhe poshtėrimi shtazor pėr shqiptarėt ndodh vetėm nė Greqi, nė njė nga vendet e Bashkimit Evropian", - mbylli prononcimin e tij z.Erion Berisha.

Qazim Doda, gazetar dhe student, tha: "Kjo qė po ndodh sot me shqiptarėt nė Greqi, ka ndodhur sistematikisht ndaj shqiptarėve nė trojet etnike gjatė regjimit tė kryekasapit tė Ballkanit, Millosheviēit. Ai i dhunonte i keqtrajtonte shqiptarėt si njerėz tė dorės sė dytė e mė keq. Shumė pjestarė tė familjeve tona i kanė provuar mbi kurriz pasojat e dhunės, keqtrajtimit dhe vrasjeve masive, duke na e lėnė si detyrė neve sot, qė tė ngrejmė zėrin kundėr kėsaj dhune e kėtyre vrasjve, para Amerikės dhe mbarė opinionit botėror".

Nikollė Nuēaj nga Malėsia e Madhe, tha se "Kemi ardhė tė marrim pjesė nė kėtė demostratė pėr tė dėnuar tė gjitha ato akte tė ndėrrmarra nga qarqe tė ndryshme, tė cilėt diskreminojnė ose vrasin shqiptarėt, vetėn se janė shqiptarė. Ne vijmė nga Malėsia e Madhe, por do tė pėrkrahim e mbėshtesim ēdo aktivitet qė ka pėr qėllim mbrojtjen e interesave kombėtare".

Valbona, njėra ndoshta nga mė rejat e kėsaj demonstrate, thotė se "kam ardhur kėtu, qė me prezencėn time dhe tė shoqeve e shokėve tė mi t'i themi NDAL dhunės dhe vrasjeve tė shqiptarėve emigrantė. Pasiqė kjo qė ndodh nė kufirin shqiptaro-grek ėshtė njė padrejtėsi e madhe qė na bėhet ne shqiptarėve".

Regjizori i talentuar Dhimitėr Ismalaj i tha "Bota sot" se "... ėshtė krim i rėndė tė viritet njė i ri vetėm pse ėndėrron njė jetė mė tė lumtur. Me ėndrrėn pėr njė jetė mė tė mirė, ai u qėllua pa mėshirė nga ushtari racist grek, ndėrsa po pėrpiqej tė shpėtonte jetėn e vet. Nuk ėshtė rasti i parė qė shqiptarėt keqtrajtohen dhe vriten nga grekėt, e as nuk ka pėr tė qenė i fundit, pėr sa kohė qė nuk merret ndonjė masė pėr t'i sjellė vrasėsit para drejtėsisė e familjet tė dėmshpėrblehen. Unė kam nė plan qė, nė tė ardhmen, ta trajtoj nė njė dokumentar kėtė temė", - tha Ismalaj.

***

Mirėpo ndonėse demonstrata ishte organizuar kundėr dhunės e diskriminimit grek ndaj emigrantve shqiptare, u vu re se disa demonstrues shfrytėzuan rastin pėr tė shfaqur pakėnaqėsinė e madhe ndaj Qeverisė sė Fatos Nanos - sikundėr thanė vetė ata. Ata u panė madje edhe tė hedhin parulla kundėr Qeverisė sė Tiranės, tė cilėn e fajėsuan dhe e bėnė pėrgjegjėse kryesore tė tė gjitha fatkeqėsive tė emigrantve shqiptarė. Ata e akuzuan qeverinė sidomos pėr neglizhencė, pėr papėrgjegjshmėri kombėtare nė pėrgjithėsi dhe pėr bashkėkombasit e saj nė veēanti. Ata thanė se kjo ėshtė "Qeveri pro greke e korruptuar, e lidhur me Mafien dhe krimin e organizuar, ndaj duhet tė largohet sa mė parė". Nė mesin e demonstruesve, dy demonstrues mbanin nė dorė njė parullė ku shkruhej "Ik o i korruptuari Nano", nė tė dy gjuhėt, anglisht dhe shqip.

Ekzekutimi i pjesėve tė muzikės klasike, vepra tė Moxartit, luajtur nė violinė nga instrumentistja kosovare Mimoza Nekaj, shėnoi mbylljen e demonstratės, duke i dhėnė asaj tone tė prekshme. Vaji dhe dhimbja shpirtėrore, shprehur nėn tingullin melodioz tė violinės, ishte njė mėnyrė e re e shqiptarėve pėr tė protestuar.

Gjenerata e Re Shqiptare - organizatorja e kėsaj demonstrate, e ka lidhur ecurinė e saj me fatin e shumė emigrantėve shqiptarė nė Greqi. Duke ju kujtuar shqiptarėve tė Amerikės qė tė mos harronin se janė po njėsoj, emigrantė tė brezit tė parė ose tė dytė, thjesht me fat me tė mirė se sa tė tjerėt, ata aluduan se i riu shqiptar, Vullnet Bytyēi, mund tė kishte qenė vėllai, babai, kushėriri, burri ose shoku i kujtdo nga ne.

Shpirti i tij nuk ka pėr tė rėnė nė qetėsi dhe do tė na ndjekė pėrgjithmonė nėse i'a lėmė vdekjen tė zhytet nė harresė. Prandaj edhe tė rinjtė shqiptarė nė Amerikė, u kėrkojnė tė gjithė shqiptarėve qė tė bashkojnė forcat me "Gjeneratėn".

 

Stokholm, konferencė pėr gjenocidin komunist 

Me akademi shkencore bota kujton viktimat e diktaturės komuniste. Rreth 108 milionė njerėz janė vrarė nga regjimet diktatoriale nė botė  

Stokholm: Ditėn e hėnė 26 janar 2004, nė Stokholm filloi punimet Konferenca Ndėrkombėtare mbi Gjenocidin, ku marrin pjesė 58 pėrfaqėsues shtetesh e qeverish nga mbarė bota dhe afro 100 akademikė, tė cilėt do tė punojnė nė 12 grupe. Temė e kėsaj Konference sivjet do tė jetė "Parandalimi i Gjenocidit nė Botė". Pjesėmarrėsit dhe organizatorėt kanė si qėllim, qė me anė tė kėsaj Konference Ndėrkombėtare, tė zbardhin nė mėnyrė shkencore kėtė barbari, e cila ėshtė dhimbja mė e madhe qė ka pėrjetuar njerėzimi nė shekuj. Njė dhimbje tė tillė madje pėr mbarė njerėzimin, nuk e shkaktoi natyra apo luftėrat, por njė fatkeqėsi shoqėrore e evitueshme, regjimet diktatoriale; fashiste e komuniste.

Kohėrat kur u vranė kaq shumė njerėz tė pafajshėm, do tė mbeten pėr botėn si periudhat mė tė kėqia historike. Kėto ngjarje tragjike ndodhėn pikėrisht atėhere kur duhej shumė pak qė tė mund tė evitoheshin sistemet totalitare dhe qė tė praktikoheshin forma qeverisjeje demokratike, pėr tė demonstruar sadopak disa vlera tė demokracisė sė vėrtetė.

Toleranca e mirėkuptimi pėr tė gjithė, pa dallim race, feje e ideje nė forume tė tilla ndėrkombėtare si Konfereca e Stokholmit, na mėsojnė se ajo qė ndodhi nuk ėshtė ēėshtje e njė marrėzie politike, por e paaftėsisė sė atyre qė i kryen kėto krime barbare.

Tani bota i sheh me njė sy tjetėr tė gjitha kėto krime, por kjo pėrvojė tragjike ka shėrbyer pėr tė nxjerrė mėsime dhe pėr tė hartuar politika e masa parandaluese efikase ndaj kėtyre krimeve qė morėn jetėn e 108 milionė viktimave tė pafajshme. Megjithatė, tė gjithė njėzėri janė tė mendimit se pėrgjegjėsia pėr mosparandalimin e kėtyre masakrave e tragjedive njerėzore janė qeveritė dhe qeveritarėt, politikanėt e intelektualėt qė, tė paktėn tani, duhet t'i thonė "ndal" kėtyre krimeve. Pikėrisht kėtė mesazh do tė kumtojė edhe Konferenca Ndėrkombėtare mbi Gjenocidin - me sloganin "Parandalimi i Gjenocidit nė Botė" - Stokholm 2004.

Sipas statistikave tashmė tė njohura e tė botuara, rreth 108 milionė njerėz janė vrarė nga regjimet diktatoriale nė tė gjithė botėn.

1.5 milionė armenė u vranė nė kohėn e Perandorisė Turke. 3 milionė ukrainas u vranė nga regjimi totalitar komunist nė Ukrainė. 62 milionė sovjetikė u vranė nga regjimi komunist i Josif Stalinit nė BRSS. 6 milionė ēifutė dhe 6 milionė romė u vranė nga hitlerianėt, para dhe gjatė LDB. 25 milionė kinezė u vranė gjatė sundimit komunist tė Mao Ce Dun-it. 1 milionė nigerianė u vranė nga regjimi diktatorial. 1.5 milionė bengalezė u vranė nėn sundimin e Pakistanit. 2.5 milionė indianė Maja u vranė nga regjimi diktatorial nė Guatemalė. 1.7 milionė kamboxhianė u vranė nga regjimi komunist i Khmerėve tė Kuq nė Kamboxhia. 800.000 ruandezė u vranė nga regjimi diktatorial 20.000 shqiptarė tė Kosovės dhe 250.000 myslimanė boshnjakė u vranė nga kryekasapi Sllobodan Millosheviē. 2 milionė sudanezė u vranė nga fundamentalistėt myslimanė. 1.6 milionė koreano-veriorė u vranė gjatė sundimit komunist nė Korenė e Veriut.

Ndėrkohė, kėto krime tronditėse bota e civilizuar ka vendosur t'i ndėshkojė. Pėr kėtė qėllim ėshtė ngritur dhe Gjykata Ndėrkombėtare pėr Krimet e Luftės dhe tė Genocidit nė Hagė.

Shembull pėr kėtė ėshtė procesi kundėr gjakatarit Millosheviē dhe procedimi penal e shpalla nė kėrkim e kriminelėve serbo-boshnjakė Ratko Mlladiē e Radovan Karaxhiē.

Pėrgatiti: Beqir SINA  

___________________________

Gazeta Atdheu, dt. 25 janar 2004, nr. 3(573)

___________________________

 

 

___________________________

Gazeta Atdheu, dt. 18 janar 2004, nr. 2(572)

___________________________

Editorial

Nano – Titanik-u

 Nga Astrit Kola

 Tashmė Nanos i janė errė sytė dhe nuk po e sheh se ka prekė llumin e fund-detit.

Atij i ėshtė terratisė edhe arsyeja nga avujt e xhin-it, e nuk po e kupton ende se ēfarė ka ndodhur dhe thjesht po vegjeton nė krye tė njė qeverie qė ka marrė fund.

Nano mund tė zdėrhallet sa tė dojė nė karrike e tė nxjerrė shirqin e tejmbushur, nė kohėn kur deputetėt e opozitės e silurojnė me akuzat mė tė ashpra.

Ai mund tė shtiret dhe tė bėjė indiferentin-sfidant kur ngre vetullėn e djathtė dhe shikon me cinizėm kundėrshtarėt. Por Ai nuk ėshtė i qetė..., dhe i ka humbur toruan... dhe davanė.

Atė nuk mund ta shpėtojnė as krahėmbrojtjet prej sejmeni tė shpifur tė Kaēit, qė nė vend tė skuqet - ngaqė miqtė evropianė e kanė telendisur qeverinė e skafeve nė tė gjitha mjediset diplomatike - etiketon deputetėt kundėrshtarė “dushkarė...”. Nė vend qė Kaēi t’u kėrkojė falje publike familjarėve tė viktimave e tė lutet pėr shpirtin e tyre, u kėrkoi falje soc-ave tė kėtij vendi, ngaqė ish penduar pėr Dushknajėn e vitit 2001 dhe qė kish gatuar ēorbė-formulėn qė ushqeu “Dushkarėt” dhe shkatėrroi komponenten proporcionale tė ligjit zgjedhor tė atij viti. 

Soc-ėt nuk po duan tė pranojnė se tragjedia e 9 Janarit ishte dhe ėshtė vepėr e segmenteve mė gjakatare tė krimit tė organizuar shqiptar, sepse do t’u duhej tė pranonin ekzistencėn e Mafia-s shqiptare. Dhe po tė pranonin kėtė, atėherė do t’u duhej prej kohėsh tė miratonin ligjin Anti-Mafia.

Pushtetarėt janė tė ndėrgjegjshėm pėr ekzistėncėn e saj dhe e dinė se ēfarė pasojash do tė sillte miratimi dhe ekzistenca, qoftė edhe formale, e ligjit Anti-Mafia, sepse ata janė vetė Mafia.

Zoti Nano e di mirė se, Ai dhe maxhoranca qė kryeson, erdhėn nė pushtet me anė tė rebelimit tė Mafias sė skafeve dhe trafiqeve kriminale, nė vitin 1997. Nė marshimin e tyre drejt pushtetit tė krimit, ndihma e Mafias vlonjate ishte vendimtare.

Pushteti i sotėm ngrihet mbi pirgjet e kufomave tė viktimave tė krimit dhe trafiqeve.

Qeveritarėt e shndėrruan Vlorėn-simbol tė Flamurit dhe Pavarėsisė - nė bazė trafiqesh tė vdekjes.

Duke i vėnė tavan penalizimit tė kriminelėve mafiozė, pėr tė fshehur shefat e trafiqeve nė segmentet mė tė larta tė shtetit e qeverisė dhe duke e reduktuar ndjekjen penale nė disa kapterė tė policisė (tė cilėt me vonė do tė lirohen pėr “mungesė provash”), qeveria dhe shteti u pozicionuan nė anėn e krimit dhe kriminelėve.

Vala e shkarkimeve nė Ministrinė e Rendit synon mbylljen e problemit thjesht nė masa administrative ndaj atyre qė kanė vėnė miliona dollarė nga trafiqet vdekjeprurėse.

Do tė mjaftonin akuzat e ish-Shefit tė Antikrimit tė Komisariatit tė Vlorės nė vitet 99-2000, tė depozituara nė zyrat mė tė larta tė shtetit e tė publikuara nė faqet e gazetės “Koha Jonė” pėr dy oficerėt e policisė qė u ndaluan e mė pas u liruan - pėr tė kuptuar sesa qesharake janė masat dhe hetimet mbi mafiozėt me uniforma policie.

Nuk mund tė ndodhte ndryshe, sa kohė qė strukturat antikrim tė kėtij shteti drejtohen nga ish-ministri i Rendit dhe sot kryetar i Komisionit Parlamentar pėr Rendin dhe SHISH-in, Neritan Ceka, i cili para disa vitesh reagoi ashpėr edhe kundėr fushatės-farsė tė qeverisė ndaj skafeve. Atėkohė, z.Ceka ėshtė fiksuar nė celuloid e nė kujtesėn e shqiptarėve duke u qarė hallin skafistėve dhe fėmijėve tė tyre, pasi e quajti bllokimin e skafeve si “veprim me pasoja sociale, qė do tė lėrė pa bukė fėmijėt e skafistėve, tė cilėt duan tė ushqehen...”.

Shteti kapitulloi para kėsaj emergjence dhe “reformimi e ristrukturimi i Ushtrisė shqiptare” e ka katandisur aftėsinė e saj tekniko-luftarake dhe gadishmėrinė nė gjendjen mė tė mjerueshme – tė paaftė pėr tė pėrballuar edhe emergjencat mė tė thjeshta, e jo mė situata tė njė lufte tė mundshme, ndėrkohė qė u provua se rezistenca e njė gomoneje ėshtė shumė mė e lartė se ajo e flotės ushtarako-detare tė Majkos.

Nano, megjithė shkėlqimin dhe luksin, ėshtė mbytur – si Titaniku – ka prekur fundin... dhe ka marrė fund.

Lėreni tė fundoset – shpėtoni veten.

  

Faqja politike

 Fjala e plotė e z.Spahiu, mbajtur nė Seancėn e Jashtėzakonshme tė ditės sė enjte - pėr tragjedinė e 9 Janarit

 Pėr tė justifikuar veten, ju poshtėroni edhe NATO-n

Z. kryetar i seancės!

Tė nderuar familjarė tė viktimave tė 9 janarit

Zotėrinj deputetė

 

Po e fillojmė sesionin e ri parlamentar me njė seancė tė jashtėzakonshme tė kėrkuar nga deputetėt e opozitės pėr tragjedinė e radhės ku humbėn jetėn 21 persona dhe janė tė pagjetur deri tani edhe 7 tė tjerė.

Gjejmė rastin t’u rishprehim ngushėllimet mė tė thella e tė sinqerta, familjeve qė humbėn tė afėrmit e tyre nė natėn e zezė tė 9 janarit 2004.

Vdekja e tyre ėshtė dhimbje jo vetėm pėr ata qė kishin lidhje gjaku me ta, por ėshtė edhe dhimbje kombėtare pėr ēdo shqiptar me ndjenja njerėzore.

Fatkeqėsisht, kėto dhimbje e kanė shoqėruar popullin shqiptar pėr sa kohė kanė qenė, janė dhe do tė jenė nė pushtet kėto qenie njerėzore tė pashpirt (kryeministri dhe ministrat).

Z.Nano!

Baballarėt tuaj erdhėn nė pushtet nėn moton “Pushteti buron nga gryka e pushkės”. Gjatė viteve 1944-1990, ata i shkaktuan Shqipėrisė:

 

Tė ekzekutuar                                        5.577 burra          450 gra

Tė burgosur politikė                             26.768 burra       7.367 gra

Tė vdekur nė burgje                                   977 burra              7 gra

Internim/dėbime                                  42217 burra        10792 gra

 

Humbur aftėsinė mendore nė burgje                           308  persona

Tė vdekur nė internim                                            7022     persona

 

Nė vitin 1997, ju – bijtė e atyre qė shkaktuan kėtė genocid ndaj popullit shqiptar, - erdhėt nė pushtet me anė tė rebelimit, skafeve dhe trafiqeve kriminale, sepse ato kanė qenė dhe janė mjetet, aleatėt dhe mbėshtetėsit tuaj.

Nga rikthimi juaj nė pushtet e deri tek tragjedia e fundit e 9 janarit, janė vrarė me mijėra shqiptarė nga armėt  zjarrit, janė mbi 200 persona tė mbytur nė det, me dhjetėra e qindra tė vrarė nė kufirin Shqipėri – Greqi dhe Shqipėri – FYROM, pa folur pėr ata qė janė detyruar tė vetėvriten, vetėhelmohen apo vetėhidhen nga lartėsi tė mėdha - pėr shkak tė gjendjes sė mjeruar.

Z.Nano!

Ju nė sallėn e “kongresmenėve” thatė qė “... unė jam Fatos Nano dhe pas meje vjen historia...”. Me tė vėrtetė historia tė vjen pas. Vdekjet, varfėria, mjerimi, poshtėrimi, krimi i organizuar, kontrabanda korrupsioni etj., janė historia juaj.

Ju, nga 30 dhjetori e deri mė 9 janar, nuk ishit nė Shqipėri.

Pėr tė mos thėnė kriminale, ėshtė e pamoralshme qė kryeministri i vendit mė tė varfėr tė botės tė shijojė hotelet mė luksoze tė vendeve ku shėtisni dhe argėtoheni ju.

Megjithėse e morėt vesh tragjedinė, ju nuk e ndėrpretė uikendin. Ne dhe tė gjithė shqiptarėt duam tė dimė se ku ishit dhe ēfarė arsyeje mė madhore sesa tragjedia e 9 janarit kishit, qė nuk denjuat tė vini nė Shqipėri!?

Kanė ndodhur fatkeqėsi nė vende tė ndryshme tė botės si tėrmete, pėrmbytje, zjarre, rrėzim avionėsh etj., por kryetarėt e shteteve apo kryeministrat e tyre, kur kanė qenė jashtė vendit me shėrbim apo pushime, me tė marrė lajmet e kėtyre fatkeqėsive, menjėherė kanė ndėrprerė takimet zyrtare, sado tė rėndėsishme qė tė kenė qenė dhe janė kthyer nė atdhe pėr tė marrė masat apo organizuar ceremonitė mortore.

Ju zoti Nano nuk erdhėt derisa u varrosėn kufomat. Mendoja se sot ju do tė mbanit njė fjalė ku, qoftė edhe formalisht, do tė shprehnit keqardhjen pėr viktimat e qeverisjes suaj. As kėtė nuk e bėtė, por sulmuat opozitėn!

Z.Nano!

Tė gabosh ėshtė njerėzore, por tė kėmbėngulėsh nė gabim ėshtė djallėzore. Ju jeni djalli i kėtij vendi dhe fatkeqėsisht jeni edhe kryeministėr. E, pėr pasojė, kėtė e vuajnė tė gjithė shqiptarėt.

Mjerimi ekonomik i detyron shqiptarėt tė marrin rrugėt e vdekjes. Asnjėri prej tyre nė momentin e nisjes pėr tė kaluar kufirin shqiptar - nuk mallkon Shqipėrinė por mallkon pushtetarėt.

Shumica e shqiptarėve janė tė varfėr, por Veriu i Shqipėrisė ėshtė nė varfėri ekstreme.

Ju zoti Nano jeni racist: Shkodrėn, Kukėsin, Dibrėn, Tropojėn, Pukėn, Matin e rrethet e tjera, i keni futur me qėllim nė mjerim tė plotė.

Para njė viti u dogjėn nė Has, nga tė ftohtit e mjerimi, anėtarėt e njė familjeje. Po para njė viti, disa djem tė rinj nga Dibra ngrinė nė dėborė, nė kufirin shqiptaro–grek. Edhe tė mbyturit e 9 janarit ishin po nga Veriu, nga Shkodra.

Drejtues tė lartė tė PS deklaruan nė Shkodėr se “... nėse ju shkodranėt do tė votoni pėr PS dhe pėr kandidatin socialist pėr kryetar tė Bashkisė sė Shkodrės, pas zgjedhjeve do tė jenė nė Shkodėr 13 ministra pėr ta lulėzuar Shkodrėn...”, “nė tė kundėrtėn do tė vazhdoni nė mjerimin tuaj...”.

***

Zotėrinj drejtues tė PS!

Ju e mbajtėt fjalėn. Shkodranėt qė nuk votuan pėr PS dhe qė s’kanė pėr tė votuar kurrė, jo vetėm qė i mjeruat - por i mbytėt nė det.

Z.Nano, deri nė fund tė vitit 2003 jeni deklaruar si “kryeministėr i qeverisė progresiste”. Tani, nė kėtė fillim-viti, sipas jush, jeni “kryeministėr i qeverisė sė integrimit”.

A mund tė jesh “progresist” e tė pretendosh tė integrohesh nė Evropė kur shqiptarėt nuk janė tė lirė tė marrin njė vizė si tė gjithė qytetarėt e tjerė europianė. Merrni shembull nga Bullgaria: sapo erdhi nė krye tė qeverisė Mbreti Simeon II, iu siguroi qytetarėve bullgarė lėvizjen e lirė nė Europė. Kujtoni lėvizjen e lirė tė shqiptarėve nė vitet 1928-1939, kohė kur shtetin shqiptar e drejtonte Mbreti Zog I-rė.

Z.Kryeministėr: PLL dhe e gjithė opozita kemi deklaruar herė pas here se “qeveria juaj ėshtė e lidhur me krimin”, por ju nuk keni dashur dhe nuk doni t’ia dini pėr kėto akuza.

Vrasja e Azem Hajdarit, vrasjet e biznesmenėve, vrasjet e drejtuesve tė policisė dhe, sė fundi, tragjedia e 9 janarit nė detin Jon - kanė treguar se nė to janė implikuar totalisht strukturat shtetėrore. Para 4 vitesh ju e refuzuat me pėrbuzje “Paktin pėr Rendin” - tė ofruar nga opozita. Ju nuk pranuat qė tė miratohet ligji Antimafia, nėn shembullin e Italisė, - me institucionet Antikrim tė sė cilės pretendoni se bashkėpunoni, aq mė tepėr qė organizatat mafioze italiane bashkėpunojnė ngushtė me Mafian shqiptare. Ju, nėn shembullin e monopoleve nė ekonomi, me pseudo-bllokimin e skafeve nuk bėtė gjė tjetėr veēse e monopolizuat edhe kėtė veprimtari kriminale, gjė qė e dėshmoi tragjedia e 9 janarit ku skafistėt-shkaktarė po dalin tė lidhur me segmente tė pushtetit tuaj.

Edhe fushata juaj e sekuestrimeve tė pronave tė krimit - nuk ėshtė gjė tjetėr veēse forcim i monopoleve tė segmenteve mė tė privilegjuar tė Mafias sė trafiqeve dhe njė fushatė gjobash pėr xhepat tuaj.

Tė nderuar kolegė!

Tragjedia e 9 janarit zbuloi edhe lakuriqėsinė e shtetit shqiptar. Policia dhe Ushtria shqiptare kapitulluan para njė gomoneje.

Nė raportin e qeverisė thuhet se “... me tė marrė informacionin u vunė nė lėvizje motovedetat e policisė kufitare dhe ato tė Guardia di Finanzza-s italiane, tė cilat dolėn nė det - por qė u detyruan tė kthehen mbrapsht pėr arsye se deti ka qenė shumė i trazuar dhe shumė i rrezikshėm”.

Si ka mundėsi qė gomonen nuk e pėrmbysėn dallgėt, sepse gjithė personat nuk janė mbytur nė ujė - por kanė vdekur nė gomone nga temperaturat e ulėta dhe benzoli. Pra gomonia nuk ėshtė pėrmbysur nga dallgėt!

Si ka mundėsi qė motovedetat tė mos arrijnė tė shkojnė deri te gomonia pėr t’i shpėtuar viktimat!?

Unė, personalisht, kurrė nuk kam patur dhe as qė kam besim te policia juaj, por te Ushtria, me pėrpjekjet dhe vullnetin e mirė tė ministrit tė Mbrojtjes - z.Majko - kisha pak besim pasi mendoja se, pas reformimit tė saj tė trumbetuar - tė paktėn Ushtria jonė do tė kishte njėfarė shkalle gatishmėrie, aq mė tepėr kur bėhet fjalė pėr ruajtjen e kufijve detarė tė vendit. Por, fatkeqėsisht, ngjarja e 9 janarit tregoi se edhe Ushtria shqiptare ėshtė njė flluskė sapuni.

Nė raportin tuaj shprehimisht shkruhet: “Gjatė natės, nė rajonin e kėrkimit ka kryer vėzhgim edhe helikopteri i Shtabit tė NATO-s nė Shqipėri.” Sipas jush, z.ministėr i Mbrojtjes, edhe NATO nuk qenka nė gjendje qė tė shkonte nė ndihmė njė gomoneje rreth 5 milje larg bregdetit shqiptar!? Pra edhe aftėsitė e saj organizative, teknike e operacionale - qenkan nė nivelin e Ushtrisė shqiptare!!?

Jo z.Ministėr. Kjo thuhet vetėm pėr tė larguar pėrgjegjėsitė institucionale e ligjore tė shtetit tuaj ndaj kėsaj ngjarjeje tė dhimbshme.

Nėse nė gomone do tė ishte Nano me shoqėruesit e tij tė uikendeve tė fundit - a mendoni se do tė ishin mbytur?! Kurrsesi jo. Pėr kėtė unė ju garantoj. Po tė ishit tė gjithė ju (ministrat) nė gomone, si mendoni - nuk do tė ishit shpėtuar!?

Nė emėr tė grupit parlamentar tė PLL shprehim votėm pro Mocionit tė Mosbesimit pėr kryeministrin Nano. Ftoj edhe deputetėt e PS dhe tė maxhorancės sė majtė qė tė votojnė pro kėtij Mocioni Mosbesimi, nėse keni nder, dinjitet dhe nėse nuk jeni tė implikuar edhe ju nė kėtė tragjedi tė dhimbshme! Nė tė kundėrtėn, do t’ju ndjekė nga pas turpi i Nanos, i cili po ju poshtėron edhe ju - nga dita nė ditė.

 

 

Nga zhvillimet ne parlament

KĖRKESĖ

Nr. 35  Prot       Datė 12 janar 2004

Pėr thirrjen e Kuvendit nė sesion tė jashtėzakonshėm

Nė mbėshtetje tė nenit 74 tė Kushtetutės sė Republikės sė Shqipėrisė dhe tė nenit 33 tė Rregullores sė Kuvendit, njė grup deputetėsh ka marrė nismėn pėr tė kėrkuar thirrjen e Kuvendit nė njė sesion tė jashtėzakonshėm.

Kėrkesa pėrcakton si rend dite paraqitjen e njė mocioni mosbesimi ndaj kryeministrit, z.Fatos Nano. Pėr kėtė arsye, bashkė me kėtė kėrkesė dhe nėnshkrimet qė e shoqėrojnė atė, paraqitet edhe kėrkesa pėr mocion mosbesimi, nėnshkrimet dhe projekt-vendimi pėrkatės.

   

KĖRKESĖ

Pėr mocion mosbesimi pėr kryeministrin e Republikės sė Shqipėrisė

Nr. 34   Prot.                         Datė 12 janar 2004

Nė mbėshtetje tė nenit 105 tė Kushtetutės sė Republikės sė Shqipėrisė dhe tė neneve 157, 158 dhe 160 tė Rregullores sė Kuvendit, njė grup deputetėsh ka marrė nismėn pėr tė paraqitur mocion mosbesimi pėr kryeministrin e Republikės sė Shqipėrisė, zotin Fatos Nano.

Fatkeqėsia e mė shumė se 35 qytetarėve shqiptarė – viktima tė trafikut kriminal tė klandestinėve – tė cilėt qė nga mbrėmja e datės 9 janar, pėr mė shumė se 12 orė u pėrballėn me detin dhe tė ftohtin e padurueshėm – me vdekjen qė i pėrgjysmoi, por edhe me neglizhencėn vrastare tė ekzekutivit shqiptar – pėrbėn njė thirrje pėr veprim jo vetėm pėr qytetarėt e kėtij vendi por, nė radhė tė parė e mbi tė gjitha, pėr parlamentin shqiptar.

Qytetarėt e mjerė – viktima tė trafikut ilegal e me stampė shtetėrore - u dėrguan nė mes tė tallazit e tė ftohtit nga njerėzit e qeverisė, tė cilėt kanė detyrė funksionale t’i mbrojnė nga trafiku dhe krimi.

Banda kriminale qė organizoi trafikun drejt vdekjes, pėrbėhej nga ofiqarė tė lartė tė kėtij ekzekutivi, nga funksionarė tė lartė tė policisė dhe tė strukturave civile bregdetare.

Qytetarėt e mjerė, viktima tė trafikut ilegal e me stampė shtetėrore – u lanė tė vdisnin nga i ftohti dhe dallgėt – nga vetė njerėzit e qeverisė, qė kanė detyrė t’i shpėtojnė.

Strukturat e policisė, tė cilat jo vetėm kanė asistuar nė ēdo hap procesionin e viktimave qė nga Shkodra e deri nė Palasė, por edhe qė kanė qėnė ndėr tė parėt qė janė informuar pėr rrezikun qė u kanosej atyre nė det, neglizhuan ngritjen e grupeve tė shpėtimit derisa u informua opinioni publik pėr tragjedinė dhe, mė pas, e vonuan atė deri kur mė shumė se gjysma e viktimave tė trafikut u bė pre e vdekjes.

Qytetarėt e mjerė, viktima tė trafikut ilegal e me stampė shtetėrore, edhe pas vdekjes u trajtuan nė mėnyrė ēnjerėzore dhe kufomat e tyre u pėrdhosėn nga njerėzit e qeverisė, qė kishin detyrė t’i transportonin ato deri nė institucionin shėndetėsor mė tė afėrt.

Nė kėtė tragjedi qė nxjerr zbuluar mjerimin nė tė cilin jetojnė dhe vdesin njerėzit qė qeverisen nga kjo qeveri dhe ky kryeministėr, nė tė gjithė kėtė masakėr qė na zbulon sesi qeveria dhe kryeministri i kėtij vendi janė tė aftė qė pėrgjegjėsinė ta kthejnė nė papėrgjegjshmėri dhe fajin nė krim, kryeministri i vendit e tregoi veten si qenia mė e pashpirt dhe mė e padenjė qė mban kjo tokė.

Nė vend tė dhimbjes dhe pendesės pėr papėrgjegjshmėrinė dhe fajin e strukturave tė veta, nė vend tė reagimit tė rreptė ndaj autorėve tė krimit tė veshur me pushtet, kryeministri na ofroi skenarin e turpshėm tė mbulimit tė krimit dhe gjurmėve tė tij, tė braktisjes sė viktimave dhe mbylljes sė gojės sė mediave, tė fajėsimit tė tyre dhe tė shmangies sė qėllimtė tė pistave tė krimit.

Ky kryeministėr ėshtė i padenjė dhe parlamenti duhet ta deklarojė tė tillė.

Kėsaj i shėrben mocioni i mosbesimit, i paraqitur nga deputetėt qė kanė nėnshkruar kėrkesėn, e cila shoqėrohet me projekt-vendimin pėrkatės.

 

Grupi i deputetėve tė Opozitės

  

Fjala e deputetit legalist z.Sadedin Balla nė seancėn e jashtėzakonshme pėr tragjedinė e 9 janarit

 

Balla: Ndryshimi i qeverisjes, domosdoshmėri

 I nderuar z.Kryetar

Tė nderuar familjarė tė viktimave

Tė nderuar kolegė deputetė

 

Profecia fatale e Ismali Qemal bej Vlorės "Fatet e kombeve tė vegjėl dalin nga dyert e tragjedive tė mėdha", mesa duket po na ndjek pėrjetėsisht.

Mė 9 janar 2004 ne u ballafaquam me tragjedinė e radhės. Tė gjithė ne e kemi mjaft tė vėshtirė t'i ngushėllojmė familjarėt e tyre. Nė kėsi rastesh, ngushėllimi pėrqėndrohet nė atė qė "e keqja nuk ka fund".

Familjarėt e atyre qė kanė humbur tė afėrmit gjatė diktaturės komuniste, do t'u thoshin: bėni durim, pasi shteti i vrau e i masakroi bijtė tanė dhe ne s'dimė as shenjė e as varr.

Familjarėt e atyre qė u sakrifikuan pėr demokraci, do tė thonė: bėni durim, pasi djemtė tanė i humbėm pėrgjithmonė.

Familjarėt e tragjedisė sė 91-it dhe 92-it do t'u thoshin: bėni durim, pasi tė afėrmit tanė u bėnė shkrumb e hi pėr njė dorė oriz, pak miell apo pėr njė plaēkė pėr t'u veshur.

Familjarė e atyre qė humbėn tė afėrmit e tyre nė anarshinė e 97-ės, do t'u thonė: bėni durim, pasi as sot s'e kuptojmė dot pėrse u sakrifikuam.

Familjarėt e viktimave tė Kanalit tė Otrantos mė '97-ėn, do t'u thonė: durim pasi edhe tė afėrmit tanė i pėrpiu deti.

Familjarėt kosovarė do t'u thonė: bėni durim, pasi edhe neve djemtė na i vrau e preu shkjau - nė luftėn e Kosovės.

Familjarėt e djemve qė vriten nė kufi, apo si rezultat i diskriminimit tė fqinjėve jugorė, do t'u thonė: durim, pasi edhe dhimbja jonė ėshtė e rėndė.

***

Ne shqiptarėt u sakrifikuam pėr ideologji e bindje, po sakrifikohemi pėr anarki, po sakrifikohemi nga fqinjėt tanė.

Sa shumė sakrifica! Ato s'kanė tė sosur!

Familjarėt e viktimave presin nga Kuvendi ngushėllime, qė nė gjuhėn politike do tė thotė "ndryshim", i cili duhet tė fillojė qė sot, ndryshe gjithēka do tė shndėrrohej nė trishtim. Nė kėrkim tė rrėnjėve tė krizave dhe tė tragjedive, ne, si pėrfaqėsues tė popullit, lipset tė reflektojmė sa mėkatarė jemi.

Politika ka dėshtuar tė ngjallė motivet e qėndrimit nė Atdhe tė shqiptarėve. Ne nuk ia kemi dalė tė rehabilitojmė e t'i integrojmė Ish tė Pėrndjekurit Politikė; nuk ia kemi dalė tė integrojmė tė rinjtė; nuk ia dolėm tė lidhnim fermerėt me tokėn; nuk ia dolėm tė zgjidhnim problemet jetike si uji, dritat, rrugėt etj..

Studentėt e Dhjetorit i filluan proceset e ndryshimit me anė tė kėrkesave fillestare pėr drita e ujė. Fatkeqėsisht edhe sot, pas 14 vjetėsh, ne jemi nė terr dhe tė palarė. Studentėt e Dhjetorit kėrkuan lėvizjen e lirė, ndėrsa sot shqiptarėt i pėrpin deti, kufiri, ngrica e dėbora. Ata e kėrkuan Shqipėrinė "... si gjithė Evropa", ndėrsa sot e shohin atdheun tė katandisur nė ferr.

Ligjet tona janė gjysmake e tė pazbatueshėm, pasi shumicat e tepruara dhe tė palegjitimuara kanė pjellė e po pjellin veēse arbitraritet.

Ne nuk u mėsuam t'i shkojmė marrėveshjeve nė zgjidhjen e problemeve kyēe, madje edhe atėherė kur marrėveshja ka qenė e domosdoshme dhe e pashmangshme kemi pėrvoja krejtėsisht tė hidhura dhe fatale. Politika e konfliktualitetit ka dominuar jetėn politike nė vend.

Tė mos harrojmė tė nderuar kolegė se pak muaj mė parė, nė kėtė sallė, presidenti i Polonisė, Kvashnievski, na kumtoi se "... gjithēka e mirė erdhi pėr Poloninė pasi klasa politike dhe populli polak i mėshuan forcės sė argumentit dhe jo argumentit tė forcės".

Kėshtu ne kemi ndėrtuar shtetin difektoz, i cili favorizon mafiozėt, kriminelėt, trafikantėt.

Tragjeditė dhe fatkeqėsitė i afrojnė dhe i bashkojnė njerėzit. Mirėpo nė gjithė kėto vite, mjaft rrethana e ngjarje mė ndajnė nga qeverisja. Nga 97-ta e kėtej opozita nuk ka pushuar sė deklaruari, sė denoncuari dhe faktuari se trafikantėt, kontrabandistėt e mafiozėt kanė lidhje me segmente tė caktuara tė shtetit, madje qė kanė zėnė vend edhe nė struktura tė larta tė policisė sė shtetit, duke paralizuar luftėn kundėr krimit, trafiqeve, etj..

Ēdo qeverisje bazohet nė njė vullnet politik dhe bazuar nė kėtė vullnet ajo krijon frymėn e qeverisjes. Fryma e qeverisjes aktuale inkurajon tė korruptuarit dhe krijimin e pasurive duke shpėrdoruar detyrėn; inkurajon frymėn e nepotizmit dhe fanatizmit partiak, inkurajon favorizim tė atyre qė paguajnė dhe marrin rryshfete.

Fryma e kėsaj qeverisjeje margjinalizon tė ndershmit, u mbyll hapėsirat dhe i pėrjashton ato.

Amoraliteti ka zėvendėsuar moralin dhe dalėngadalė po ngrihet nė sistem.

Krimi i organizuar tashmė ka instaluar strukturat e tij dhe po e sfidon qeverinė dhe shtetin nė pėrgjithėsi. Efiēienca e krimit po paraqitet superiore ndaj asaj tė shtetit.

Nėse ėshtė normale qė shteti tė presė fijet e krimit tė organizuar, po ndodh, fatkeqėsisht, e kundėrta - krimi i organizuar po pret fijet e shtetit dhe po paralizon veprimin e tij.

Ka ardhur koha kur shteti po pėrpėlitet para Krimit tė organizuar.

Mė duhet tė sjell nė vėmendje njė profeci fatale tė njė armiku tė madh tė shqiptarėve, njė nga pėrfaqėsuesit mė nė zė tė xhonturqve, ish Ministėr i Brendshėm mė 1908 - Talat Pasha. Duke parė pėrpjekjet e patriotėve shqiptarė pėr shkėputje nga Turqia, ai i thotė Eqerem bej Vlorės: "Ndoshta njė ditė do t'ia arrini asaj qė kėrkoni. Vetėm kujdes! Shqipėria ėshtė e vogėl dhe e varfėr! Shqiptarėt nuk janė as qytetarė tė mirė, as punėtorė tė mirė. E shumta ata mund tė jenė sundimtarė, dhe ca mė tepėr kusarė tė mirė. Njė ditė prej ditėsh, kur tė mos i keni mė kullotat e pafundme tė kėsaj perandorie - ju do tė hani njėri-tjetrin nė atė Shqipėrinė tuaj tė ngushtė e tė varfėr".

Shqipėria sot ka qeveritarė sundimtarė dhe plot e pėrplot kusarė. A nuk po hamė njėri-tjetrin kur ca trafikantė e sekserė mbledhin njerėz nevojtarė e i mbysin nė dallgėt e detit?

A nuk po hamė njėri-tjetrin kur trafikantė tė mishit tė bardhė marrin vajzat e gratė shqiptare pėr t'i degdisur rrugėve tė Evropės?

A nuk po hamė njėri-tjetrin me gjaqet e hasmėritė?

A nuk po hamė njėri-tjetrin kur djali mbyt tė atin, gruaja - burrin, nusja - vjehrrėn?

A nuk jetojmė nė njė kohė kur ēdo ditė shuhet ndėrgjegja kombėtare pėrpara kėtyre dukurive?

***

Jetojmė njė moment historik mjaft tė vėshtirė, tek shohim tė na rrėnohen vlerat - orė e ēast.

Nuk kanė arsye tė entusiazmohen e tė jenė tė qetė qeveritarėt - pasi mali i halleve ia ka zėnė frymėn popullit. Vendi boshatiset orė e ēast. Veēanėrisht rinia, prirjen e braktisjes sė vendit e ka kthyer nė sindromė. "Vendi tė cilit rinia i largohet pėrditė, - thotė Kim Mehmeti, - e ka njė gjė tė sigurtė: ai s'ka fare tė ardhme".

Njerėzit duhet tė ndėrgjegjėsohen edhe nga kjo tragjedi, pėr domosdoshmėrinė e njė mėnyre tjetėr qeverisjeje - qė ėshtė e do tė jetė shpėtimi i vėrtetė i shqiptarėve.

Qė kėta familjarė tė viktimave tė mos ngushėllojnė familjarė nė tragjedi tė tjera, lipset ndryshimi.

Qė deklarimet e armiqve tanė tė mos shndėrrohen nė profeci, neve na duhet tė jemi qytetarė tė mirė dhe tė kuptojmė nevojėn e kohės - ndryshimin e qeverisjes. Kjo nuk bėhet duke ndryshuar vendin, por duke i kontribuar ndryshimit, qė Shqipėria tė mos shndėrrohet nė ēiflig tė mafiozėve e kriminelėve, por tė mbetet pėrjetėsisht toka e dashur dhe e begatė pėr tė gjithė shqiptarėt e ndershėm - nėpėrmjet punės sė ndershme.

Le ta bėjmė tonėn kredon e Mbretit Leka I-rė, se "... ėshtė krim tė mendosh qė Shqipėria nuk bėhet".

Pėrsa u pėrket qeveritarėve, dua t'u them se nuk duhet tė mendojnė se janė tė sigurtė nė fortesėn e maxhorancės, pasi "... fortesa mė e mirė ėshtė ajo qė nuk urrehet nga populli", - thotė Makiaveli, - "pasi kur ke fortesėn e populli tė urren, kjo nuk tė shpėton".

 

Basha: Vetėm Monarkia e mbyt Mafian

Paraditen e ditės sė hėnė, mė datė 12 janar 2003, Nėnkryetari i PLL z.Murat Basha dha njė konferencė pėr shtyp lidhur me trajedinė e 9 Janarit nė detin Jon, nė tė cilėn humbėn jetėn 21 djem e vajza dhe humbėn pa nam e nishan afro njėzet viktima tė deklaruar nga tė mbijetuarit.

Nė kėtė konferencė, nė prani tė mediave tė shumta, nėnkryetari legalist u shpreh me tne sumė tė ashpra lidhur me pėrmasat e tragjedisė dhe implikimin nė tė tė strukturave krimnale tė lidhura me segmente tė shtetit.

Pasi shprehu dhimbjen e thellė pėr viktimat e tragjedisė nė emėr tė legalistėve dhe bretėrorėe shqiptarė, nėnkryetari Basha u adresoi ngushėllimet mė tė sinqerta familjarėve tė bviktimave, duke I siguruar ata se “nė kėto ēaste tragjike tė njė dhimbjeje mbinjerėzore, PLL ndodht pranė tyre”. Me kėtė rast nėmryetari legalist shporehu indinjatėn mė tė thellė pėr shkatarėt e kėsaj trgjedie, pėr tė cilėt ai akuzoi drejtpėrsėdrejti segmented krimoinale tė lidhura me pushtetin, e qė kanė vepruar nėn koperturėn e tij. Z.Basha gjithashtu shprehu shqetėsimin e thellė tė legalistėve shqiptarė pėr pėrdhosjen e emrit dhe reputacionit tė vatrės sė nacionalizmit historic e bashkėkohor shqiptar, Vlorės-simbol tė flamurit, Pavarėsisė dhe luftarve legjendare pėr liri, e cila tani ėshtė shndėrruar nė “placdarmė tė trafiqeve vdekjeprurėse” nga Mafia shqiptare.

Pasi evokoi tė kaluarėn e afėrt, kur Mafia e skafeve dhe trafiqeve pasi shkaktoi tragjedinė e tmerrshme tė 29 marsit tė vitiut 1997, mė pas me grykėn e armėve solli nė pushtet socialistėt, z.Basha akuzoi kryeministrin Nano si shkaktar tė kėsaj tragjedie nėpėrmjet stimulimit tė trafiqeve dhe inkurajimit tė sregmenteve mė krimjnale si formė e shpėrblimit pėr kontributin e dhėnė pėr instalimin e piushtetit tė tij absolutist dhe tė maxhorancės qė ai kryeson.

“Vetėm zgjedhjet e parakohshme dhe rrotacioni politik - janė mekanizmi i vetėm i rikthimit tė normalitetit qeverisės, i rilindjes sė shpresės tek shqiptarėt dhe mbytjes sė krimit tė organizuar, qė ėshtė shndėrruar nė njė diktaturė qė po pėrpin jetėt e shqiptarėve”, - thėksoi nėnkryetari legalist.

Mė pas z.Basha shtoi se “Pėrdhosja e Demokracisė dhe ekuivalentimi i saj me urinė dhe vdekjen - janė tė papranueshme pėr legalistėt dhe mbarė shqiptarėt”.

Duke e mbyllur prononcimin e tij, z.Basha nėnvizoi me forcė se “PLL kėrkon edhe njėherė, me force, dorėheqjen e kryeministrit Nano dhe bashkė me tė edhe dorėheqjen kolektive tė qeverisė qė ai kryeson”.

Deklarata e nėnkryetarit legalist zgjoi vėmendjen e mediave tė interesuara pėr qėndrimin e PLL lidhur me kėtė tragedy, dhe duke shfrytėzuar rastin gazetarėt e shumtė bėnė pyetje pėr tė cilat morėn pėrgjigje adekuate, nga ku mbetėn shumė tė kėnaqur.

A.K.

 

 

Deklaratė e PLL per mediat

PLL, si pjesė e politikės dhe shoqėrisė shqiptare, pėr tė cilėn ėshtė pėrkushtuar maksimalisht, kėto ditė po pėrjeton dhimbjen mė tė thellė pėr shkak tė tragjedisė sė fundit nė detin Jon.

Me kėtė rast, PLL u shpreh familjarėve tė viktimave ngushėllimet mė tė thella pėr humbjen e njerėzve tė tyre tė shtrenjtė.

PLL shpreh indinjatėn mė tė thellė pėr shndėrrimin e Vlorės simbol tė Flamurit, Pavarėsisė e Shqiptarizmės, nė placdarmė tė trafiqeve vdekjeprurėse tė shqiptarėve.

PLL ėshtė e bindur se pas mafies kriminale tė skafeve tė vdekjes qėndrojnė segmentet mė kriminale tė pushtetit aktual.

Ky pushtet i krimit e inaguroi fitoren mbi shqiptarėt me tragjedinė e Otrantos sė 29 Marsit tė vitit tė mbrapshtė ’97 dhe po e vazhdon pas 7 vjetėsh me tragjedi tė panumėrta, sikundėr ajo e fundit.

Legalistėt shqiptarė akuzojnė kryeministrin Nano si shkaktar tė agravimit tė trafiqeve vdekjeprurėse me mosveprimin e tij dhe instrumentalizmin e luftės politike jo pėr ērrėnjosjen e trafiqeve tė vdekjes por pėr forcimin e pushteteve qė mbėshtesin kriminelėt dhe mbėshteten nga krimi i organizuar.

Nėse Nano ka frikė nga mafia qė e solli nė pushtet nė vitin 1997, duhet tė japė sa mė parė dorėheqjen e, mė pas, po tė dojė, - tė bashkėjetojė me tė nė paqe e limonti, por kurrsesi tė mos e lėrė peng pushtetin dhe qeverisjen tek xhelatėt e vdekjes - pasi kėshtu po varros shqiptarėt dhe po bėn harakiri politik.

PLL nuk mund tė pajtohet me kėtė realitet kriminal dhe me kriminalizimin e viktimizimin e gjithė shoqėrisė, vetėm e vetėm pėr tė mbajtur kėtė klikė gjakatare nė pushtet.

Pėr PLL - shqiptarizma dhe fatet e shqiptarėve janė motivi sublim i luftės politike dhe qėndrojnė mbi gjithēka. Ato janė motivi ekzistencial i saj, dhe nė kėtė optikė edhe i politikės - si i vetmi mekanizėm pėr ndryshimin e kėtij realiteti tragjik, qė po e ēon Kombin drejt njė katastrofe tė parapėrgatitur.

Asnjė dėmshpėrblim qesharak i qeverisė nuk mund t’i shpaguajė jetėt e shqiptarėve.

Edhe nėse Nano e konsideron veten “Demiurgu” - pėrsėri nuk ėshtė i aftė tė rikthejė nė jetė ata qė jetėn e tyre e humbėn nė fund tė detit.

PLL kėrkon edhe njėherė me forcė dorėheqjen e kryeministrit Nano dhe bashkė me tė edhe dorėheqjen kolektive tė qeverisė qė ai kryeson.

Vetėm zgjedhjet e parakohshme dhe rrotacioni politik - janė mekanizmi i vetėm i rikthimit tė normalitetit qeverisės, i rilindjes sė shpresės tek shqiptarėt dhe mbytjes sė krimit tė organizuar, qė ėshtė shndėrruar nė njė diktaturė qė po pėrpin jetėt e shqiptarėve.

Pėrdhosja e Demokracisė dhe ekuivalentimi i saj me urinė dhe vdekjen - janė tė papranueshme pėr legalistėt dhe mbarė shqiptarėt.

 

Komente

Ēamėria, plaga shqiptare qė akoma kullon gjak

Ēėshtja Ēame nė Gjykatėn Ndėrkombėtare

Nga Servet Mehmeti

Ēėshtja Ēame, plaga qė kullon gjak edhe tani pas afro 60-vjetėsh, ende nuk po gjen zgjidhje nga “vendi i qytetėruar”, anėtari i OKB dhe BE – Greqia.

SHPA “Ēamėria” pėr 13-vjet rresht ka pėrdorur tė gjitha mjetet demokratike pėr ta sjellė qeverinė greke nė njė zgjidhje tė drejtė e paqėsore, por deri tani propozimet tona nuk janė pranuar. Edhe qeveritė shqiptare

 

Edhe qeveritė shqiptare tė periudhės pluraliste, duhet tė kishin treguar njė vullnet e gadishmėri mė tė madhe pėr tė kėrkuar nė rrugė diplomatike zgjidhjen e ēeshtjes Ēame - si pjesė e Ēeshtjes sonė Kombėtare, ende tė pazgjidhur. Pėr kėtė janė ofruar disa raste, sikundėr ka qenė momenti i nėnshkrimit tė Traktatit tė Fqinjėsisė sė Mirė me Greqinė, por fatkeqėsisht kėto nuk u shfrytėzuan. Por ne Ēamėt jemi tė bindur se e Drejta jonė do tė fitojė, pasi ėshtė njė e drejtė njerėzore, qė buron nga e Drejta e pronėsisė - si baza e qytetėrimit dhe e rendit juridik e shoqėror nė shoqėritė demokratike. Progresi i shoqėrisė njerėzore dhe mbarė qytetėrimit, nuk mund tė kuptohet pa garantimin e sė Drejtės mbi pronėsinė.

Shumė qytetėrime, pėrfshirė edhe qytetėrimin e lashtė grek, janė zhdukur pikėrisht pėr kėtė arsye. Nė rast se Greqia nuk denjon tė zgjidhė problemin Ēam, atėherė ajo do tė pėrballet me njė rrezik historik.

Mohimi apo grabitja e pronės dhe ndalimi dhe mohimi i shtetėsisė, po i japin njė grusht tė fortė qytetėrimit bashkėkohor grek, duke e diskretituar atė para opinionit publik dhe faktorėve politike ndėrkombėtarė. Pėr kėtė mjafton tė pėrmendim reagimin e ashpėr qė inicioi afro njė vit mė parė Departamenti Amerikan i Shtetit pas solidaritetit tė zonjės Hilari Klinton pėr fatin tragjik tė Ēamėrisė.

"SHPA Ēamėria" nė strategjinė e re tė saj po e trajton ēeshtjen Ēame si ēeshtje tė sė Drejtės ndėrkombėtare, qė kėrkon jo vetėm dėmshpėrblim por edhe rikuperim tė plotė. Nė kėtė linjė po informohen tė gjitha forumet ndėrkombėtare, qė nuk po vonojnė tė reagojnė nė favorin tonė. Nė tė Drejtėn Ndėrkombėtare ekzistojnė parime tė sigurta, qė e matin pronėn me personalitetin njerėzor tė jetės kombėtare. Sipas kėtij modeli po rimerret nė trajtim edhe ēeshtja Ēame, si njė ēeshtje qė trondit themelet e njė rendi politiko-juridik modern - thjesht pėr interesa meskine, mesjetare e antiprogresiste.

Me nėnshkrimin e Traktatit tė Miqėsisė - Greqia ka marrė vetvetiu detyrime lidhur me moscėnimin e pronave tė popullsisė Ēame dhe rikthimin e tyre, duke i nxjerrė ato nga sekuestroja konservative.

Nė kėto rrethana, Qeveria shqiptare duhet tė bėjė pėrēapje serioze pėr tė zgjidhur kėtė problem, duke kėrkuar edhe mendim kėshillimor nga Shoqata Ndėrkombėtare e Drejtėsisė - nė bazė tė Kartės sė Kombeve tė Bashkuara.  

 

Aktivitete Partiake 

Zhvillohet mbledhja e Komitetit Drejtues tė Degės sė PLL Fier 

Fier, mė 1 shkurt zhvillohet konferenca e Degės 

Spahiu nė analizėn e Degės Fier: Tė pėrgatitemi pėr zgjedhjet parlamentare

Analizohen zgjedhjet e 12 tetorit, caktohet data e zhvillimit tė konferencės, ngrihet grupi i punės, caktohen emrat e komisionit tė mandateve, miratohen kandidaturat pėr kryetar tė degės.

 

 

Dega e PLL Fier zhvillon konferencėn e radhės mė datė 1 shkurt 2004. Kjo u vendos nė mbledhjen e Komitetit Drejtues tė degės, e cila u zhvillua me pjesėmarrjen e kryetarit tė PLL z.Eqerem Spahiu. Nė kėtė mbledhje z.Spahiu porositi legalistėt fierakė qė tė bėhen gati qysh sot pėr zgjedhjet e ardhshme parlamentare, pasi, sipas tij, kjo po kushtėzohet nga zhvillimet e fundit politike nė vend.

Mbledhja e Komitetit Drejtues tė degės sė PLL Fier u zhvillua ditėn e djeshme datė 17 janar 2004. Raportin nė emėr tė Kryesisė sė Degės e mbajti kryetari i Degės z.Bilbil Saliu. Nė raportin e tij evidentoheshin arritjet pėr Degėn e PLL nė zgjedhjet vendore tė 12 tetorit 2003 ku PLL dega Fier arriti rezultatin mė tė mirė gjatė kėtyre viteve. Nga 17 njėsi vendore tė rrethit Fier, u vendosėn kandidatė pėr kryetar nė 12 njėsi, ndėrsa nė 15 njėsi vendore u vendosėn listat me kandidatėt pėr kėshilltarė. Kjo pėrbėn njė arritje tė degės sė Fierit duke marrė parasysh shtrirjen e madhe gjeografike tė rrethit.

Kandidaturat e PLL, - tha z.Bilbil Saliu nė fjalėn e tij, - nė pėrgjithėsi ishin kandidatura shumė tė mira e me reputacion. Ne zhvilluam njė fushatė cilėsore ku u pėrqendruam nė vlerat e kandidatėve dhe alternativėn tonė programore. Z.Saliu u shpreh mė tej se “Megjithėse ne ishim nė njė garė fare tė pabarabartė mė kandidatėt dhe subjektet e tjera, PLL arriti tė marrė 8 kėshilltarė nė rang rrethi, ēka pėrbėn njė arritje tė madhe nė krahasim me tė kaluarėn, pasi pėr herė tė parė arritėm qė tė kemi kėshilltarėt tanė nė njėsitė vendore. Kėtu vlen tė pėrmenden nėndegėt Levan, Dėrmenas, Portez, Mbrostar, Ruzhdie, Topojė etj., tė cilat ishin edhe nėndegėt mė tė mira nė rezultate.”

Zoti Saliu bėri tė ditur, nė raportin e tij, edhe shpenzimet financiare tė Degės pėr kėtė fushatė si dhe transparencėn e pėrdorimit tė fondeve tė Degės qė ka pasur nė dispozicion. Kuptohet ato kanė qenė krejtėsisht minimale pėr nevojat e Degės pėr pėrballimin e njė fushate, por ka qenė kontributi i gjithė drejtuesve tė Degės, kandidatėve dhe anėtarėve tė PLL qė bėnė tė mundur pėrballimin financiar tė fushatės.

Tani, tha Saliu, dega jonė i ka evidentuar tė gjitha mangėsitė qė u shfaqėn nė zgjedhjet vendore dhe sigurisht kėto do tė pėrmirėsohen nga strukturat e reja tė PLL qė do tė dalin mbas konferencės sė Degės.

Saliu nė fjalėn e tij vlerėsoi mbėshtetjen e dhėnė gjatė fushatės nga kryesia e PLL nė qendėr, e cila ka qenė e gatshme pėr tė ardhur nė prezantimin e kandidatėve dhe mbėshtetjen e tyre nė tė gjitha njėsitė vendore ku janė kėrkuar. Saliu tha se ata kanė ardhur nė ēdo vend qė i kemi kėrkuar dhe me kėtė rast shprehu falenderimet e tij pėr kryesinė nė qendėr.

 

Arritjet dhe mangėsitė e fushatės

 

Mbas raportit filluan diskutimet e anėtarėve tė Komitetit drejtues tė Degės sė PLL Fier. Fillimisht e mori fjalėn z.Malush Kastrati, kryetar i nėndegės Levan, i cili ka edhe rezultatin mė tė mirė nė zgjedhjet e fundit. Nė fjalėn e tij ai theksoi qė pėr herė tė parė komuna jonė pėrfaqėsohet me kėshilltarė tė PLL, ēka tregon qė PLL ka mbėshtetje elektorale dhe kjo do tė jetė nė rritje nė tė ardhmen. Kėshilltari i PLL nė kėtė komunė z.Koēi Gega, ėshtė njėkohėsisht edhe anėtar i kėshillit tė Qarkut Fier. Ne ndihemi mirė pėrballė elektoratit kur shohim qėndrime tė drejta e parimore tė PLL nė qendėr, por ndihemi edhe ngushtė nė momente tė veēanta, siē ishte qendrimi i disa deputetėve tė PLL nė kuvend qė munguan nė votimin e ministrave socialistė Dokle e Xhafa.

Gjithashtu z.Kastrati pohoi se ėshtė dėshira e kėrkesa e popullit qė ta shohė Mbretin mė tė pranishėm nė media apo nė udhėtimet e tij nėpėr rrethe tė ndryshme tė vendit, sepse shpresa e shqiptarėve ngelet vetėm te Mbreti Leka i Parė.

Z.Bajram Bajrami, kryetar i Nėndegės Patos tha se jam mjaft i pakėnaqur me rezultatin e arritur nė bashkinė e Patosit, por unė jam i bindur qė nė zgjedhjet e ardhshme do tė jemi mė tė suksesshėm, pasi i kemi tė evidentuara mangėsitė.

Kryetari i Nėndegės Dėrmenas dhe njėkohėsisht kėshilltar i kėsaj komune z.Sulo Gashi tha qė duhet tė heqim dorė nga formalizmat dhe fiktiviteti. Ne duhet tė jemi sa mė konkretė nė punėn tonė, sepse vjen njė moment e ballafaqohesh me tė. Ne, po tė ishim tė vėmendshėm nė zgjedhjet dhe konkretisht nė Ndėrmenas, pėr fushatėn si dhe me pėrzgjedhjen e vėzhguesve, - rezultati sigurisht qė do tė ishte mė i mirė. Unė do tė jem jo vetėm mbrojtės e avokat i votuesve tė PLL nė kėshillin e komunės, por i tė gjithė komunitetit qė tė ndikoj pėr zgjidhjen e problemeve tė banorėve tė kėsaj komune.

Z.Jani Omeri, kryetar i nėndegės Portėz ndėr tė tjera tha qė mbi tė gjitha unė si kandidat pėr kryetar komune nė emėr tė PLL, kam fituar pėrvojėn e duhur elektrorale, tė cilėn do ta shfrytėzojmė pėr zgjedhjet e ardhshme.

Z.Tomor Buzi, njė nga aktivistėt mė tė dalluar tė Degės, u pėrqėndrua nė fushatėn zgjedhore, arritjet dhe mosarritjet nė komunėn Mbrostar ku rezultati i PLL ishte i mirė, por manipulimet bėnė tė mundur qė ne tė mos merrnim mundin dhe pėrpjekjet tona gjatė fushatės.

Z.Buzi sugjeroi qė konferenca e Degės tė krijojė hapėsira dhe mundėsi afrimit tė intelektualėve dhe tė rinjve qė duan tė afrohen te PLL, pasi te kjo parti shohin tė ardhmen e tyre.

 

Spahiu inkurajon legalistėt fierakė

 

Pas diskutimeve tė tjera tė tė pranishmėve e mori fjalėn kryetari i PLL z.Spahiu i cili fillimisht i pėrgėzoi drejtuesit e Degės sė Fierit pėr rezultatin e arritur por qė, sipas tij, sigurisht nuk justifikon aspak mundin dhe djersėn tuaj gjatė kėtyre zgjedhjeve. PLL nė pėrgjithėsi arriti njė rezultat tė mirė, - tha Spahiu, - por jo atė rezultat qė prisnim ne apo opinioini shqiptar, sepse ishin shumė faktorė objektivė dhe subjektivė qė PLL nuk e mori rezultatin e pritur.

Mė pas z.Spahiu theksoi se e rėndėsishme pėr ju nė Degėn e Fierit dhe pėr PLL nė rang kombėtar, ėshtė evidentimi i mangėsive qė kėto tė pėrmirėsohen sa mė shpejt qė tė jemi tė gatshėm pėr zgjedhjet parlamentare, tė cilat do tė jenė tė afėrta.

Spahiu i njohu anėtarėt e KD tė Fierit me situatėn politike dhe zhvillimet mė tė fundit nė vend ku bėri dhe njė rezume pėr tragjedinė mė tė fundit tė Vlorės.

 

Si do tė zhvillohet konferenca

 

Nė kėtė mbledhje Komiteti Drejtues mori disa vendime shumė tė rėndėsishme rreth pėrgatitjes sė konferencės sė ardhshme tė Degės si dhe pėrcaktoi piketat se si do tė zhvillohej ajo. Kėto vendime u morėn nė bazė tė statutit, rregullores sė PLL dhe porosive tė dhėna nė mbledhjen e fundit tė Kėshillit kombėtar tė PLL.

Kėshtu nė kėtė mbledhje KD i Degės mori kėto vendime:

-Caktoi datėn 1 shkurt 2004 pėr zhvillimin e konferencės sė Degės sė Fierit.

-Caktoi grupin e punės pėr pėrgatitjen e konferencės.

-Vendosi qė raporti i delegatėve tė jetė 1 me 5 (1 delegat tė pėrfaqėsojė 5 anėtarė).

-U caktuan emrat e komisionit tė mandateve dhe tė procesit tė votimit gjatė konferencės.

-U vendos qė Komiteti Drejtues i ardhshėm tė jetė i pėrbėrė prej 15 vetėsh.

-U fiksua qė Dega pas konferencės tė ketė dy nėnkryetarė.

-Komiteti drejtues, nė respektim tė udhėzimeve tė dhėna nga qendra, miratoi 3 kandidaturat qė do tė konkurrojnė pėr kryetar tė Degės Fier tė cilėt janė: z.Bilbil Saliu, z.Malush Kastrati dhe z.Jani Omeri.

Mbledhja e KD la porosi pėr grupin e punės sė pėrgatitjes sė konferencės qė tė fillojė nga puna sa mė shpejt pėr pėrgatitjen e plotė tė infrastrukturės pėr zhvillimin normal tė konferencės sė Degės.

Mbledhja u zhvillua nė mirėkuptim tė plotė dhe rezultoi mjaft konstruktive.

Korresp. “Atdheu”

 

 

 

Ngjarje

 

 

Vilės sė Zogut nė Durrės po i rrėshqet trualli

 

Vila mbretėrore, rikonstruksioni i vetmi shpėtim

 

Vila mbretėrore e ndėrtuar nė kodrėn mbi qytetin e Durrėsit, rrezikohet nga rrėshqitjet e vazhdueshme tė truallit ku janė ngritur 77 vjet mė parė themelet e saj. Dėmtimi masiv i pyllit me pisha si dhe ndėrtimet e shumta abuzive rreth saj, gjithnjė e mė tepėr kanosin themelet e godinės, e cila ėshtė kthyer nė njė simbol tė qytetit antik.

Megjithėse ndodhet e para nė listėn e pronave qė duhet t'i kthehen Familjes Mbretėrore, ende qeveria nuk ka vendosur pėrfundimisht mbi kriteret dhe mėnyrat e kėsaj procedure tė nisur para njė viti. Ky vendim duket se mund tė hapė dritėn jeshile edhe pėr rikonstruksionin e plotė tė vilės mbretėrore, njė prej veprave mė tė mira tė arkitekturės shqiptare nė shekullin e kaluar.

 

Rreziku i shkatėrrimit

 

Gjatė viteve tė fundit, parku "Rinia", nė qendėr tė tė cilit ndodhet vila, ėshtė bėrė pre e ndėrtimeve tė shumta pa kriter, tė cilat kanė dėmtuar jo vetėm imazhin e godinės me vlera arkitekturore dhe kulturore, por kanė rrezikuar seriozisht edhe themelet e saj, tė pėrforcuara rreth 40 vjet mė parė.

Prerjet masive tė pyllit me pishė tė egėr, djegia e pyllit nė faqen perėndimore tė kodrės dhe hapja e kanaleve tė ndryshme nė truallin rreth saj, kanė pėrshpejtuar procesin qė rrezikon tė shkaktojė dėme tė pariparueshme.

Ndėrtesa me arkitekturė tė mrekullueshme, e cila vazhdon tė thėrritet me emrin "Vila e Zogut", u dėmtua rėndė nė mars tė vitit 1997, kur brenda dy ditėsh ajo u plaēkit nga grupe keqbėrėsish, duke shkatėrruar plotėsisht edhe sistemin e ndiēimit, qė kishte mbetur i paprekur qė nė kohėn kur u ndėrtua.

Pėr disa vite radhazi, vila u vu nėn mbrojtjen e forcave ndėrkombėtare qė mbėrritėn nė vendin tonė me misione ushtarake, ndėrsa aktualisht vila, mjediset e brendshme tė sė cilės tashmė janė dėmtuar plotėsisht, ruhet nga njė skuadėr me ushtarė vendas.

 

Mrekullia 77 vjeēare

 

Mrekullia nė kodrėn me lartėsi 98 metra mbi nivelin e detit, tė cilin ajo e sheh nga tė tre anėt kryesore tė konstruksionit tė saj me krahėt nė formė shqiponje, ishte dhurata qė tregtarėt durrsakė i blatuan Mbretit Zog I-rė nė vitin 1926, kur Ai ishte ende President i Republikės.

Profesor Kristo Sotiri, arkitekti i lauruar nė Padova dhe Venecia, i cili kishte mbi shpatulla edhe pėrvojėn 11-veēare si arkitekt i Oborrit tė Mbretėreshės Elisabeta Karmen Silva tė Rumanisė, projektoi dhe ndėrtoi nė kodrėn qė dominon qytetin, njė nga veprat mė tė bukura tė Durrėsit me histori 2600 vjeēare.

Ndėrsa godina mori formėn pėrfundimtare nė vitin 1937, nėn kujdesin e arkitektėve dhe specialistėve italianė, vetėm pak muaj para martesės sė Mbretit Zog I-rė me Konteshėn hungareze Geraldina Aponny.

Nė mesin e shek. IXX-tė, arkeologu francez Leon Hezey, shkruante se "... pikėrisht nė atė vend shiheshin ende rrėnojat e akropolit dhe mureve mesjetare tė qytetit, njė pjesė e tė cilave dalin aktualisht mbi sipėrfaqe dyqind metra mė poshtė, pėr tė vazhduar me muret bizantine deri nė qendėr tė qytetit antik.

Megjithėse e dėmtuar rėndė nga brenda dhe megjithė rreziqet qė i kanosen nė themele, vila vazhdon tė jetė njė nga objektet mė tėrheqėse nė Durrės, duke u kthyer nė vendin mė tė preferuar pėr adhuruesit e peizasheve tė natyrės dhe mbarė qytetarėve durrsakė, vizitorėve e turistėve.

G. Kabashi   

 

Faqja e Monarkise 

Njė vėshtrim mbi debatin monarki-republikė(2)

Monarkia pėrballė Republikės 

Nga Otto von Habsburg

 

Vijon nga numri i kaluar

 

Monarkizmi, republikanizmi - socializmi

 

Ndėrkaq diskutohet mė nxehtėsisht ēėshtja e monarkizmit dhe socializmit nga njėra anė dhe republikanizmit e socializmit nga ana tjetėr. Arsyeja e kėsaj ėshtė kryesisht nė faktin se nė vendet gjermanofone shumica dėrrmuese e partive socialiste zyrtare janė tė orientimit republikan. Kėshtu qė ne gjejmė atje midis mendjeve tė ngushta dhe tė pashkolluara, besimin se socializmi dhe monarkizmi janė jo kompatibėl (tė papajtueshėm). Ky besim vjen pėr shkak tė njė konfuzioni themelor. Socializmi - tė paktėn nė formėn e tij tė sotme - ėshtė nė thelb njė program ekonomik dhe shoqėror. Ai s'ka tė bėjė fare me format e qeverisjes. Republikanizmi i disa partive socialiste nuk vjen pėr shkak tė programit tė tyre aktual, por pėr shkak tė bindjeve personale tė liderėve tė tyre. Kjo del mė qartė nga fakti se shumica e partive socialiste europiane realisht tė fuqishme, nuk janė republikane, por monarkiste. Kemi rastet e Britanisė, tė Gadishullit Skandinav dhe tė Hollandės. Nė tė gjitha kėto vende ne jo vetėm qė gjejmė marrėdhėnie tė shkėlqyera ndėrmjet Kurorės dhe socialistėve, por nuk mund tė na shpėtojė (ikė) ndjenja se monarkia siguron njė terren mė tė mirė pėr partitė e klasave punėtore sesa republika. Nė ēdo rast eksperienca tregon qė socialistėt kanė qėndruar mė gjatė nė pushtet nėpėr monarkitė sesa nėpėr republikat. Njėri nga liderėt e Partisė Laburiste britanike e shpjegon kėtė me influencėn moderuese dhe balancuese tė Kurorės, e cila u mundėson socialistėve tė zbatojnė programin e tyre mė ngadalė dhe nė mėnyrė mė tė arsyeshme, dhe, prandaj, mė me sukses. Nė tė njėjtėn kohė, njė udhėheqės qė qėndron pėrmbi partitė pėrfaqėson njė garanci tė mjaftueshme pėr opozitėn, kėshtu qė ajo nuk ka nevojė tė shkojė deri te veprimet ekstreme me qėllim qė tė rimarrė pushtetin. Ajo mund t'i vėshtrojė zhvillimet mė me qetėsi.

Qoftė e vėrtetė ose jo, faktet provojnė se ėshtė e pajustifikueshme tė heqėsh njė vizė ndarėse artificiale ndėrmjet monarkizmit dhe socializmit, ose ndėrmjet monarkizmit dhe demokracisė klasike. E njėjta gjė mund tė thuhet pėr republikanizmin. Njė pikė tjetėr duhet pėrmendur. Eshtė konfuzioni i shpeshtė, ndėrmjet monarkisė si formė qeverisėse dhe njėrės apo tjetrės dinasti mbretėrore; dhe kjo ngjet veēanėrisht ndėrmjet atyre qė nuk janė tė kualifikuar nė shkencat politike; me fjalė tė tjera konfuzioni ndėrmjet monarkizmit dhe legjitimizmit.

Legjitimizmi, - njė lidhje e pėrveēme me njė person ose me njė dinasti, ėshtė diēka qė vėshtirė se mund tė diskutohet nė terma tė arsyeshėm e objektivė. Kjo ėshtė njė ēėshtje ndjenjash personale subjektive dhe kėshtuqė mbrohet ose kundėrshtohet me argumente ad hominem (pėr personin). Ēdo diskutim racional i kėtyre problemeve duhet domosdoshmėrisht tė bėjė njė dallim tė qartė ndėrmjet monarkizmit dhe legjitimizmit dinastik (tė dinastisė).

Forma e qeverisjes sė njė shteti ėshtė njė problem politik. Prandaj ai duhet diskutuar jashtė ēėshtjes sė Familjes ose tė personit qė qėndron apo qėndronte nė krye tė shtetit. Edhe nė shtetet monarkike, ndodhin ndryshime dinastike (tė dinastisė). Pra sidoqoftė, institucioni ka njė rėndėsi shumė mė tė madhe sesa pėrfaqėsuesit e tij; kėta tė fundit janė tė vdekshėm, ndėrsa i pari (institucioni) ėshtė i pavdekshėm nė pikėpamje hitorike.

Tė shqyrtosh formėn e qeverisjes vetėm duke pasur nė objektiv pėrfaqėsuesit e tij, tė shpie nė rezultate groteske. Sepse edhe republikat detyrimisht nė kėtė rast do tė gjykoheshin jo nė bazė tė argumenteve politike, por nė bazė tė karakterit tė presidentėve tė tyre. Kjo do tė ishte, natyrisht, kulmi i padrejtėsisė.

Duhet shtuar se midis protagonistėve tė monarkizmit nė Europėn republikane ka relativisht edhe ca legjitimistė. Mbreti Alfonso XIII i Spanjės njėkohė vuri nė dukjes se legjitimizmi nuk mund tė mbijetojė mė tepėr se njė gjeneratė. Ai ėshtė i vlefshėm atje ku ekzistojnė forma qeverisjeje tradicionale, fortėsisht tė stabilizuara, me tė cilat shumica e qytetarėve ėshtė e kėnaqur. Por ky lloj legjitimizmi mund tė gjendet nė republikat, ashtu si edhe nėpėr monarkitė. Mund tė flasim pėr njė legjitimizėm republikan nė Zvicėr ose tė SHBA, ashtu siē mund tė shprehemi pėr njė legjitimizėm monarkik nė Britani apo nė Hollandė. Nė shumė vende tė Europės, natyrisht kanė ndodhur shumė ndryshime tė thella pėrgjatė shekujve, por legjitimizmi ka qenė ai qė ėshtė ndeshur mė rrallė se tė tjerat. Nė kėto kushte ėshtė veēanėrisht e rrezikshme tė fusėsh nė diskutim argumentet emocionalė.

 

Ku ndryshojnė monarkia me republikėn

 

Ne jemi tani nė kushtet kur mund ta pėrcaktojmė se ēfarė kuptojmė me monarki dhe me republikė.

Monarkia ėshtė ajo formė e qeverisjes nė tė cilėn kreu i shtetit nuk zgjidhet; nė tė cilėn posti i tij bazohen nė njė ligj suprem, me pretendimin se gjithė pushteti i tij rrjedh nga njė burim transhendental (qiellor).

Nė njė republikė zyrtari mė i lartė i shtetit zgjidhet, kėshtuqė dhe autoriteti i tij rrjedh prej zgjedhėsve tė vet, ēka do tė thotė, prej njė grupi tė veēantė qė e ka zgjedhur atė.

Le t'i lėmė mėnjanė konsideratat qartėsisht emocionale; - pėr tė dyja format bazė tė qeverisjes, ka argumente tė qėndrueshme.

 

Argumenti republikan

 

Argumenti mė i rėndėsishėm nė favor tė republikanizmit mund tė pėrmblidhet si vijon: Sė pari, republikat janė shekullare (jofetare), mė ndonjė pėrjashtim tė rrallė. Ato nuk kanė nevojė tė apelojnė Zotin me qėllim qė tė justifikojnė autoritetin e tyre. Sovraniteti i tyre, burimi i autoritetit tė tyre, rrjedh prej popullit. Nė kohėn e sotme, e cila po shkon duke u larguar gjithnjė e mė shumė prej koncepteve fetare, ose tė paktėn u referohet atyre vetėm nė sferėn e metafizikės, konceptet kushtetuese shekullare (jofetare) dhe njė formė qeverisjeje shekullare janė tė pranueshme mė lehtė sesa njė formė e cila, nė llogari tė fundit, i ka rrėnjėt nė idetė teokratike. Pėr njė republikė ėshtė, sidoqoftė, mė e lehtė tė pėrqafojė njė version shekullar tė Tė Drejtave tė Njeriut. Avantazhi qė na ofron kjo formė qeverisjeje duket se ėshtė nė lidhje tė drejtpėrdrejtė me frymėn e kohės sė sotme, dhe, prandaj, me masėn e madhe tė popullsisė. Pėr mė tepėr, zgjedhja e kreut tė shtetit nuk varet nga njė lindje e rastėsishme, por nga vullneti i popullit apo i njė elite. Mandati i presidentit nė postin e tij ėshtė i limituar. Ai mund tė hiqet dhe, nėse ai ėshtė i paaftė, ėshtė e lehtė ta zėvendėsosh. Duke qenė se ai ėshtė njė qytetar i zakonshėm, ai ėshtė nė kontakt tė drejtpėrdrejtė me jetėn e pėrditshme. Dhe gjithashtu, shpresohet se me njė shkollim mė tė mirė, masat popullore do tė bėhen shumė mė tė afta pėr tė zgjedhur njeriun e duhur. Nga ana tjetėr, nė njė monarki, mbasi njė sundues i keq tė ketė hipur nė fron, ėshtė pothuajse e pamundur ta shkarkosh, pa pėrmbysur tė gjithė regjimin (sistemin). Dhe, e fundit, pretendohet se fakti qė ēdo qytetar mund tė bėhet president, tė paktėn teorikisht, nxit njė sens pėrgjegjėsie politike dhe ndihmon popullsinė tė arrijė njė pjekuri politike. Nga ana tjetėr, karakteri patriarkal i monarkisė, i shtyn qytetarėt tė mbėshteten plotėsisht mbi sunduesin e tyre, dhe ta zhvendosin tė gjithė pėrgjegjėsinė politike mbi shpatullat e tij.

Vijon ne numrin e ardhshem

Perktheu nga anglishtja

Neritan Kolgjini

-----

 

Perkujtim 

Abaz Kupi, heroi qė u kthye nė legjendė 

Nga Luan Gashi*

Nėnkryetar i Degės sė PLL nė SHBA


Asht krenari e ligjshme tė gjindemi, si sot, para nji figure heroike, politike, nacionaliste e fisnike, siē ishte Gjeneral Abaz Kupi. Sot, gjindemi para nji trimi legjendar, para nji komandanti tė cilin bashkėfshatarėt e thirrshin "kapedan", para atij qė Vizionari largpamės, Strategu, Themeluesi e Drejtuesi i Shtetit tė Parė shqiptar, Mbreti Zog, e thrriste "Abazi im!"
Sot, nė shenjė respekti ne pėrkujtojmė kėtė hero vigan, jeta e tė cilit asht plot kujtime, ngjarje dhe ndodhina historike pikėrisht nė periudhat ma kulminante pėr fatet e Atdheut e Kombit, ku Heroi ka qenė aktor ndėr ma kryesorėt nė lėvizjet kombėtare tė shekullit XX, tue nderue kombin dhe vetveten. 
Abaz Kupi lindi mė 6 gusht 1892 nė nji lagje tė quajtun "Varosh", nė Krujėn legjendare tė Skanderbegut. Ai u rrit nė nji familje heroike, nė nji shtėpi mikpritėse burrash, ku bisedohej vetėm pėr Shqipni, pėr Flamur pėr trimni, pėr besė e burrni. 
Historia e lavdishme e Kupėve fillon para Abazit, me tė atin - Hasanin, dhe tė afėrmit; Osmanin dhe Brahimin. Tė gjithė kėto paraardhės tė Abazit, shquheshin si figura parėsore. 
Gjeneral Kupi, edukatėn e ēelniktė e kishte marrė nga topraku (oxhaku), aty ku trashėgohej legjenda e Skėnderbeut. Ai, qysh i ri, spikati me ndjenjėn e dashunisė pėr vendlindjen dhe urrejtjen pėr pushtuesit turq.
Nė vitin 1914, filloi lėvizja rebele e Haxhi Qamilit. Kėtu, Abaz Kupi naltėsohet, tue mbrojtun Flamurin Shqiptar. Pėrfaqėsuesit e rebelėve me nė krye nji farė trathtari, i quejtun Llan Hoxha, donin me e pėrdhosė Flamurin tonė kombėtar, ndėrsa Abazi e mbrojti Flamurin dhe turkomanit i tregoi vendin me nji plumb nė zemėr.
Rebelėt donin me shkatėrrue edhe kishėn shqiptare nė Rrėshen, por shqiptaria, kthjelltėsia dhe shpirti fisnik i Abaz Kupit spikati dukshėm nė mbrojtje tė kishės shqiptare. 
Ai kishte fillue me u ndigjue dhe me i dalė zani e nami si Kapedan, ashtu sikurse e thirrshin me respekt tė madh asokohe. 
Nė fillim tė shekullit XX, apo siē do ta quajmė "Periudha e Rilindjes apo e Rizgjimit Kombėtar" (sikurse asht shprehun profesori i nderuem Arshi Pipa), Shqipnia ishte e ndame fise-fise e tarafe-tarafe. Kujtojmė se ishte koha e cubave, se ishte koha e gishtit dhe e grupeve rivale.

Zogu dhe Abaz Kupi

Mbreti Zog u shpall Mbret tue kalue nėpėr tė gjitha fazat e rregullta politike e ushtarake tė nji njeriu qė ishte shkrue e vendosė me u ba Shpėtimtari i Atdheut. Ai vinte prej nji Familjeje me gjak princor, ku bisedohej politika e drejtimit tė vendit dhe e fuqisė. Ai kishte le pėr me u ba i Pari ndėr tė Parė, pasi Ai ishte personi qė kishte le me tė gjitha elementet intelektuale dhe drejtuese ushtarake e qeveritare. 
Mbreti Zog pėrballej me nji vėshtirėsi shumė tė madhe: me bashkimin e fiseve e tarafeve nė dobi tė Kombit, e nė kushtet e nji vėshtirėsie tė tillė kishte ndeshė me Abaz Kupin. Lėvizjet patriotike Mbreti i ardhshėm i studionte jo vetėm tek Abazi, por edhe tė tė gjithė tė tjerėt. Kur ishte nevoja pėr interesat e nalta kombėtare, Ai i ftonte pėr bisedime edhe kundėrshtarėt, me nji zemėrgjanėsi dhe largpamėsi prej udhėheqėsi. Abazi, megjithėse kishte marrėdhėnie tė akullta me Ahmet Zogun, e pyeti vehten se ē'duhej tė bante kur ishte nevoja qė pėr Shqipni ma shumė se kurrė tė mos kursehej asgja. Kėshtu Abazi mblodhi vullnetarėt e tij dhe iu bashkangjit menjiherė Zogut nė vitin 1920, nė Luftėn e Koplikut, operacionin ushtarak i sė cilės drejtohej personalisht nga Ahmet Zogu. 
Ma vonė nė vitin 1922, shteti shqiptar ndeshet me kryengritėsit dibranė. Elez Isufi me forcat e tij, kishte avancue drejt Tiranės. Nė saje tė marrėdhėnieve tė ngurta mes Zogut dhe Abazit, ky iu ishte bashkangjitė kryengritėsve, por kur e pa dhe u bind se Shqipnia ishte nė pikėpyetje, u ndal dhe tha: "Shqipnia mbi tė gjitha". 
Konsulli anglez i bindi kryengritėsit se "Shqipnia asht drejt zhdukjes", dhe se "... kjo kryengritje e pakuptimtė veēse e shpejton shpėrbamjen e Kombit tuej, ma i lashti nė Europė".
Mbas shumė ngjarjeve, mbas shumė veprave, mbas shumė lėvizjeve, Zogu kishte arritė me krijue besimin pėr nji bashkėpunim me Abaz Kupin, ndėrsa Abazi kishte forcue besimin me nji logjikė tė shėndoshė, se Zogu me veprimet e tij tė matuna, diplomatike e ushtarake, po dilte si nji Shpėtimtar i Shqipnisė. Nji kontribut tė pazėvendėsueshėm pėr bashkimin e dy burrave tė mėdhenj, Ahmet Zogut e Abaz Kupit, kishte dhanė miku i tyne i pėrbashkėt, negociatori, patrioti nga Tirana, trimi Sene Elezi. 
Mė 1925, Zogu ishte Kryeministėr. Atij i duheshin njerėz si Abaz Kupi. Ndėrkaq, duke e vlerėsue nalt figurėn e Kupit, Zogu i beson atij detyrėn e Komandantit, dhe ma vonė detyrėn e Kapedanit. Abazi shquhej si Kapedan dhe rolin kryesor ia kishte kushtue pajtimit tė gjaqeve, ku kishte patun nji sukses tė veēantė. Gjithashtu, ai kishte krijue stabilitet dhe qetėsi nė Shqipninė e Mesme. Pėr punėt e mira qė bani dhe pėr besimin qė krijoi tek shteti, Kupi u caktue nga Mbreti pėr tė kontrollue nji trazinė qė u shkaktue nė Vlonė. Me forcat e veta dhe zotėsinė e tij, Kupi u nis nė Vlonė duke vu rregull dhe qetėsi. Me ndjeshmėninė e nji atdhetari tė flaktė, vlonjatėve Kupi u tha se: "E due Vlonėn taman si Krujėn time". 
Sa vuni qetėsinė dhe rregullin nė qytet, Kupi u kthye me respekt nga Vlona e Pavarėsisė dhe u prit me ngrohtėsi nga Mbretnia Shqiptare - pėr shėrbimin e naltė ndaj Shtetit.

7 prilli dhe Heroi

Erdhi 7 prilli, nji ditė e zezė pėr popullin shqiptar. Duēja, me anė tė Konti Ēiano-s, kishte hartue planin me pushtue Shqipninė. Italia po merrte hovin e Gjermanisė. Parlamenti shqiptar nė ato ditė tė zeza, u mblodh dhe unanimisht hodhi poshtė planin e zi tė Italisė. Ata urgjentisht filluen pėrgaditjet nė popull. Mehdi Frashėri bante propagandė qė fashizmi tė pritet me rezistencė. Populli shpirtnisht ishte i pėrgaditun pėr luftė. Pėrpara kėsaj gjendjeje tė randė, Mbreti Zog, duke pa planin ogurzi, ma tė rėndėsishme e quajti Mbrojtjen e Durrėsit. Pikat e tjera ku do tė pėrqėndrohej rezistenca me armė nė dorė ishin Shkodra, Shėngjini, Vlona dhe Saranda. Mbreti me nji besim tė plotė, caktoi Abaz Kupin si komandant i operacionit ushtarak tė mbrojtjes. Ai menjiherė filloi organizimin pėr rritjen e rezistencės antifashiste nė Shqipni. Kėshtu, vullnetarė tė panumėrt nga i gjithė vendi, i bashkangjiteshin komandantit. Lufta kudo vazhdonte nė mėnyrė tė pamėshirshme, kundėr nji ushtrije tepėr tė modernizueme pėr kohėn. Luftėtarėve tė lirisė nė tokėn e shqipeve, nuk u trembej syni aspak dhe komandant Kupi ishte nė vijėn e parė tė frontit, duke derdhė pa pushim plumba mbi pushtuesit kėmishėzinj. Durrėsi i lashtė po bahej tym e flakė. Italianėt, tė befasuem nga kjo rezistencė e vendosun e shqiptarėve, filluen tė dėrgojnė pėrforcime tė kualifikueme nė tė gjitha drejtimet ku luftohej. Ndėrkohė vritet Mujo Ulqinaku, nji ndėr luftėtarėt ma tė pėrmendun tė kohės dhe simbol i lirisė pėr tė gjithė brezat. Italianėt, pėr tė dobėsue pikat e forta tė rezistencės, u kishin ofrue disa trathtarėve tė kombit edhe flori, qė tė sabotonin luftėn dhe tė gjenin mėnyrėn pėr tė kompromentue Komandantin Abaz Kupi. Por mė kot, se Kupėt asnjiherė nuk i ka lakmue etja pėr flori, nė dam tė interesave kombėtare. 
Shtypi ndėrkombėtar dhe gazetat e kohės shkruenin se "trimat shqiptarė po mposhtin nji ushtri moderne". Ēurēilli vetė ankohej se si po heshtte Europa. Agresori kishte fillue me avancue si rrjedhim i epėrsisė tekniko-ushtarake. Nė kėto momente tė pashpresa, Mbreti Zog, i pikėlluem shumė, detyrohet qė me dhimbjen nė shpirt tė largohet nga Atdheu sėbashku me Familjen dhe Princin e vogėl Leka, tė porsalindun. Ai gjithnji mendonte dhe shpresonte qė nji ditė tė shpejtė do tė kthehej nė Atdhe. 
Po tė gjykojmė sot me gjakftohtėsi dhe pa pasione politike, koha na sjell nji argument tė fortė, sikurse e dini edhe ju tė nderuem pjesėmarrės nė kėtė ceremoni pėrkujtimore - se Ahmet Zogun e prunė nė pushtet pėr asyen e fortė qė nė Shqipni tė mos depėrtojnė bolshevikėt e Rusisė, tė importuem pa kursim nga Noli. 
Populli shqiptar pėrjetonte ditėt ma tė zeza, sepse nė njanėn anė luftonte fashizmin dhe nė anėn tjetėr humbshim nji Mbret, nji Strateg, Themeluesin e Shtetit me vizione perėndimore tė vendit tė vet. 
Abaz Kupi nė kėtė kohė luftonte shumė, sepse ishte nji besnik i palėkundun ndaj shtetit, udhėheqėsit tė tij - Mbretit, dhe Atdheut. Abazi, ishte nji ndėr arkitektėt e rezistencės antifashiste, nji ndėr inspiruesit e vendosun kundėr fashizmit dhe sė fundi mendoj se ishte edhe nji simbol i bashkimit tė tė gjitha forcave politike kundėr pushtuesit tė huej. 
Italianėt, me fuqinė e madhe e kishin shkri potencialin ushtarak pėr tė triumfue nė Shqipni. Mbas largimit tė Oborrit Mbretnor nė Greqi, shumė pjesėtarė tė qeverisė sė asaj kohe u nisėn nė drejtime tė ndryshme. Edhe Abazi, me zemėr tė pikėllueme, duke i kthye me dhimbje shpinėn Krujės sė tij tė dashun, niset pėr nė Jugosllavi, prej ku ma vonė del nė Greqi. Kėtu ka rastin e madh pėr tė takue Mbretin, kokė mė kokė, duke bashkėbisedue pėr Shqipninė e pushtueme. Mbas nji farė kohe, Kupi niset pėr nė Stamboll dhe ma vonė takohet me mikun e tij anglez, kolonelin Sterling. Miku anglez i propozon Abazit qė "... lufta duhet tė vazhdojė". Ata i besonin atij, sepse ai ishte i kalitun nėpėr dallgė e furtuna. Ata kishin interes tek Abazi, si besnik i Mbretit. Abazi bashkėpunonte me ta pėr hir tė Shqipnisė. Qėllimi i anglezėve ishte pėr tė hapun nji front tė quejtun Fronti i Rezistencės. Ai me ndihmėn e anglezėve shkon nė Jugosllavi, ku atje takohet me Sait Kryeziun. Formohet kėshtu Fronti i Rezistencės. Jugosllavėt - tė pakėnaqun - alarmohen duke ba protesta. Pėrkohėsisht, Abaz Kupin ata e internojnė nė Sarajevė. Ma vonė ngjarjet morėn pėrpjestime tė tjera. Filloi lufta italo-greke. Gjermania pushtoi Jugosllavinė. Abazi lirohet nga internimi pėr arsye tė vorbullės sė shpejtė tė ngjarjeve historike. Ai menjiherė i bashkangjitet Frontit tė Rezistencės. Aty Abazi bani takime edhe me Mustafa Gjinishin, qė ishte me pikėpamje tė moderueme liberale-socialdemokrate. Kupi bashkėpunonte pėr hir tė Shqipnisė me cilindo. Fronti gjithnji e ma shumė po zgjanohej me radhė tė reja nė gjirin e tij. Orkestruesi i Frontit ishte anglezi Xhulian Emeri, mik i ngushtė i Abaz Kupit. Megjithėse Abazi kishte propozue qė Frontin ta udhėhiqte Mbreti, kjo inisiativė nuk u pėrkrah nga anglezėt. 
Me 16 shtator 1942, nė fshatin Pezė u mbajt nji Konferencė, ku diskutohej bashkimi i popullit nė luftė kundėr pushtuesit. Kupi shkoi duke pėrfaqėsue Monarkinė Shqiptare. Ai kėtė veprim e bani pėr hir tė Shqipnisė, duke e ditun shumė mirė se kush ishte PKSH. Nė atė Konferencė u krijuen kėshillat nacional-ēlirimtare. Abazi pėrfaqėsonte kėshillin si nji anėtar i tij. Ma vonė, me 4 korrik 1943, nė Labinot u formue Shtabi i Pėrgjithshėm i Ushtrisė Nacional-Ēlirimtare, ku Abazi u zgjodh anėtar i Shtabit. Ai me ballė hapun shkonte nė mbledhje dhe diskutonte lirisht, por komunistėt kishin rezervat e tyne dhe kishin shumė frikė nga influenca e tij.
Nė vitin 1943, nga data 1-3 gusht u zhvillue Konferenca e Mukjes e u shkrue platforma politike e luftės kundėr pushtuesit tė huej. Kėtu u mblodhėn tė gjithė forcat politike e ushtarake. Balli Kombėtar kishte pėrfaqėsuesit ma me emėr, si: Mit'hat Frashėri, Hasan Dosti dhe Vasil Andoni. Kurse nė Frontin Nacional-Ēlirimtar ishte si pėrfaqėsues Abaz Kupi. Ballistėt nė kėtė Konferencė insistuen nė krijimin e nji Shqipnie Etnike, pėr tė cilėn kundėrshtonin komunistėt. Mirėpo Abaz Kupi e dominoi situatėn dhe pėr hir tė Shqipnisė i detyroi komunistėt qė tė pranonin Platformėn Kombėtare. Kėtu spikat hapun nacionalizmi i flakė i Abaz Kupit. Nė atė mbledhje u krijue edhe "Komiteti i Shpėtimit tė Shqipnisė", ku Abaz Kupi, zgjidhet si anėtar i saj. Mukja u orkestrue nga Mit'hat Frashėri, i cili kishte ndėr shtyllat ma tė forta Abaz Kupin. Komunistėt nė anėn tjetėr u dominuen nga Popoviēėt, tė cilėt banin ēmos ta sabotonin atė marrėveshje. Ata, mbas nji farė kohe, e detyruen Enver Hoxhėn, figurėn ma tė errėt tė kohnave, qė me anė tė nji trakti qė ai dėrgonte, tė shfuqizonte Marrėveshjen Historike tė Mukjes. Kėtu u hodhėn shenjat e para tė vėllavrasjes. 
Me 23 korrik tė vitit 1943, Musolini u rrėzue nga skena politike dhe vendin e tij e zuni gjenerali Badoglio. Me 3 shtator tė vitit 1943, Italia u dorėzue pa kushte dhe fashizmi filloi tė zėvendėsohej nga nazizmi. Ma e zeza ishte fillimi i nji lufte civile, qė komunistėt po e pėrgatitshin, mbasi andėrronin ma tepėr pėr pushtet sesa pėr Atdhe. Shqipnia e tyne ishte proletariati dhe internacionalizmi absurd. 
Abaz Kupi filloi luftėn nė aleancė tė ngushtė me Ballin Kombėtar. 
Nė saj tė gjendjes tė pasigurtė dhe duke pa qė monarkistėt nuk kishin ende nji formacion tė tyne politik, Abaz Kupi me gjithė shokėt e tij, nė Zall Herr tė Tiranės themeluen OKLL. Inisiatorėt ishin Ndoc Ēoba, Xhemal Herri, Mul Delia, Patėr Lekė Luli, Selim Damani, Gaqo Goga etj.. Alternativa shprehu Platformėn politike: 
Luftė kundėr pushtuesit;
Formimi i shtetit shqiptar me tė drejtė etnike;
Pėrpjekjet qė tė triumfojė Legaliteti dhe bashkė me tė edhe Mbretnia Parlamentare. 
Kryetar u zgjodh Ndoc Ēoba, kurse komandant operacioni u zgjodh Abaz Kupi. Abazi e la nė boshllėk Frontin Nac-Ēl. Ai tashti kishte formacionin e tij politik. Komandant Kupi, duke ndjekun nga afėr zhvillimin e ngjarjeve tė ditės, e qė precipitonin me shpejtėsi, e pa se komunistėt banin ēdo ditė atentate e vrasje intelektualėsh. Ndėrkaq, Abazi ndryshon pozicionet e veprimeve, duke u detyrue qė tė shpėrndajė nė popull trakte qė diskreditonin haptas e me fakte konkrete veprimet terroriste tė komunistėve. 
Tashma, komunistėt me ndihmėn e jugosllavėve dhe tė rusėve, po triumfonin. Ēetat partizane ishin pėrhapun edhe nė Veri, duke ba masakra. Nacionalistėt, paria e bajraktarėt, nuk kishin mund me krijue nji unitet megjithė orvajtjet e fundit me 15 shtator tė vitit 1944 nė fshatin Kurbin. Paritė, si Muharrem Bajraktari, Fiqiri Dinja, Gjon Markagjoni, Preng Previzi, etj., ishin mundue pėrsėri me mbledhje tė tjera, si nė Bulgėr dhe ma vonė nė Lurė, ku ishte edhe Mit'hat Frashėri prezent, por mjerisht pa sukses. Dėshtimet e fundit tė krenėve tė nacionalizmit, trimnuen komunistėt. Nė anėn tjetėr, anglezėt nuk shpresonin tė jepnin ndonji ndihmė efektive tekniko-ushtarake. 
Kėshtu nacionalistėt, tė pashpresė, morėn drejtimin e largimit nga Shqipnia. Abazi e Mit'hat Frashėri u nisėn pėr nė Shkodėr. Para se tė largoheshin nga Atdheu, Abaz Kupi me anė tė nji komunikate njoftonte popullin se shkaqet e largimit nga Shqipnia janė shmangia e gjakderdhjes nga nji luftė e mundshme civile nė vend. 
Ma nė fund, mė datėn 24 tetor tė vitit 1944, komandanti sėbashku me miqtė e tjerė morėn barkėn dhe po i largoheshin Atdheut tė shenjtė, ku kishin luftue e derdhun gjakun pėr liri. Mbas nji udhėtimi tė vėshtirė, me ndihmėn e anglezėve Abazi shkoi nė Brindizi tė Italisė, dhe prej andej nė kampin Santa Fara. 
Kėtu, PKSH donte medoemos qė Abazi tė binte nė kurth dhe pasi ta kapnin ta dėnonin si kriminel lufte, por mė kot, sepse komandanti i njihte dredhinat. 
Nga Italia ai preferoi Egjiptin, ku me ndihmėn e anglezėve shkoi nė Kajro. Kėtu gjeti mbėshtetjen e ambasadorit tė atėhershėm. z.Abdyl Sula, i cili me vendosmėni e patriotizėm tė flaktė nuk e kishte lėshue Ambasadėn, as nė kohėn e fashizmit e as nė kohėn kur erdhėn komunistėt nė fuqi. Ambasadori i bani nji pritje tė ngrohtė Komandant Kupit. Me ardhjen e Mbretit nė Aleksandri, Abazi u forcue dhe u gazmue. Mbreti filloi punėn me mobilizue tė gjithė antikomunistėt dhe nacionalistėt, duke i thirrė krenėt nė nji mbledhje pune nė Aleksandri.
Ndėrkohė, Xhulian Emeri i vihet punės pėr me formue Komitetin "Shqipnia e Lirė". Me 6 gusht 1949, ky Komitet u themelue. Nė tė banin pjesė 3 grupe: "Legalistėt", "Balli Kombėtar" dhe "Indipendentėt". Kryetar zgjidhet Mit'hat Frashėri dhe Abaz Kupi nėnkryetar. Anglo amerikanėt me anė tė "Komitetit Shqipėria e Lirė" donin me rrėzue regjimin komunist. 
Mė 1968, Abaz Kupi vjen nė SHBA, duke iu bashkangjitė familjes dhe miqve. Edhe kėtu, ai pėrsėri gjendet nė njė aktivitet tė ngjeshun. U muer me riorganizimin e OKLL-sė sėbashku me Selim Damanin dhe Nuēi Kotėn. Ai merrte pjesė nė ēdo aktivitet politik tė Mėrgatės. 
Mė 9 janar tė vitit 1976, Abaz Kupi mbylli sytė, duke u nda prej familjes, djemve, Petritit e Rustemit, prej djalit, Fatbardhit, qė nė atė kohė ishte nė burgjet e Shqipnisė duke i ndritė faqen babės bashke me tė gjitha bijat e tij, tė cilat vuenin nė sektorėt ma tė vėshtirė tė internimit. 
Abaz Aga - qe tash 28 vjet qė tė kujtojmė me respekt; 28 vjet qė tė kujtojmė si komandant popullor; 28 vjet qė tė kujtojmė si patriot; 28 vjet qė tė kujtojmė si monarkist e legalist dhe sa e sa pėrvjetorė tė tjerė do tė tė kujtojmė, derisa eshtnat e tua tė pushojnė tė qeta nė Krujėn tande, qė i kushtove gjithė jetėn; do tė pushojnė nė Tiranėn dhe Durrėsin tand - qė e mbrojte me heroizmin ma tė madh. Atje, tek asht Atdheu, atje duhet tė prehen, njiherė e pėrgjithmonė, eshtnat e tua tė shenjta…
Ti shkove nė jetėn e amėshueme, duke i pėrmbushė tė gjitha detyrat kombėtare.
Heronjt si puna jote nuk vdesin, por mbesin tė gjallė - pėrjetėsisht.

*Fjalim i mbajtur me rastin 28-vjetorit tė vdekjes sė heroit tė 7 prillit 1939 gjeneral Abaz Kupi





Bashkėsia shqiptare nė Amerikė bėri homazh pranė varrit tė Gjeneral Abaz Kupit 

Abaz Kupi: Hero dhe simbol kombėtar i rezistencės sė 7 Prillit 1939

Nga Beqir SINA


Gjeneral Abaz Kupi lindi mė 6 gusht 1892 nė Krujė dhe vdiq nė pasdreken e 9 janarit 1976 nė njė klinikė spitalore tė Long Island (Nju York), pas njė sėmundjeje tė rėndė. 
Ish-Organizata Kombėtare Lėvizja e Legalitetit (OKLL), sot Partia Lėvizja e Legalitetit (PLL), nė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės, nė marrėveshje me familjen Kupi, organizojnė pelegrinazhin e pėrvitshėm tek varri i Gjeneral Abaz Kupit, nė varrezat publike "Maple Grove Cementry", nė Kew Graden (Queens).

Kew Graden-Queens NY: Koha e acartė - temperatura shumė e ulėt (disa gradė nėn zero), nuk i pengoi dhjetra mėrgimtarėt qė, nė ēdo pėrvjetor gjatė 28 vjetėve, nėn udhėheqjen e ish-Organizatės Kombėtare Lėvizja e Legalitetit (OKLL), sot Partia Lėvizja e Legalitetit (PLL), nė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės, nė marrėveshje me familjen Kupi, tė organizojnė pelegrinazhin e pėrvitshėm tek varri i General Abaz Kupit. 
Homazhi tradicional u zhvillua nė varrezat publike "Maple Grove Cementry" nė Kew Graden (Queens). Fėmijėt e Kupit, djemtė e vajza, pjesėtarė tė tjerė tė familjes, si dhe bashkėluftėtarėt; Dani e Ndrec Gjergji dhe atdhetarė tė shumtė nė mėrgim, sipas traditės dhe nė mėnyrė dinjitoze, ashtu siē edhe e meritonte Heroi Abaz Kupi, pėr rreth tre orė rresht pėrkujtuan me fjalime dhe vendosėn kurora me lule tė freskėta mbi varrin e Gjeneral Kupit. Me kėtė rast ata u mblodhėn pėr tė pėrkujtuar 28-vjetorin e vdekjes sė Heroit, burrit qė nė krye tė trupave tė Mbretit Zog drejtoi rezistencėn e parė historike kundėr fashizmit italian. Ata kujtuan me nostalgji njeriun qė themeloi Organizatėn Kombėtare tė Lėvizjes sė Legalitetit.
Monarkistėt, legalistėt dhe nacionalistėt antikomunistė tė komunitetit shqiptar, qė nga Nju Jorku, Nju Xhersi dhe Konektikat, me kėtė gjest simbolik pėr 28 vjet radhazi, kanė pėrkujtuar e vėnė nė pah vlerat e mėdha dhe meritat e Gjeneral Kupit nė luftėn pėr ēlirimin e vendit nga pushtuesit nazi-fashistė. Ata vlerėsuan dhe i bėnė nderime figurės sė kėtij tribuni tė nacionalizmit shqiptar, tė cilin regjimi komunist i Hoxhės e stigmatizoi padrejtėsisht pėr mėse gjysėm shekulli. Ritualin fetar pėr nder tė Gjeneral Kupit e kreu Imam Isuf Balaj, imam i xhamisė sė re nė Kuins. Nė ritin e tij, Imami Balaj falenderoi fillimisht pjesėmarrėsit dhe mė pas i drejtoi njė lutje shpirtėrore Allahut tė Madhnueshėm pėr shpirtin e Heroit, pėr ndihmė ndaj tė gjithė shqiptarėve, pėr mė shumė tė drejta, lumturi e prosperitet, pėr Pavarėsinė e Kosovės dhe bashkimin e trojeve etnike.
Mė pas e mori fjalėn z.Hakik Mena, kryetar i Partisė Lėvizja e Legalitetit - Dega e Treshtetshit.
Duke vazhduar homazhin, zotėri Hakik Mena deklaroi: "Nė radhė tė parė kam nderin t'ju falenderoj tė gjithėve ju, nė emėr tė partisė, pėr pjesėmarrjen tuaj nė pėrkujtimoren e 28-tė nė nderim tė Gjeneral Abaz Kupit. Ėshtė kėnaqėsi dhe nder i madh tė pėrkujtojmė figura tė tilla nacionaliste si ajo e Abaz Kupit, figurė e cila kulmoi heroikėn shqiptare mė 7 Prill 1939, duke shpalosur vlerat, guximin, atdhedashurinė dhe, mbi tė gjitha, besnikėrinė deri nė vdekje ndaj Mbretit Zog dhe Shqipėrisė Etnike. Ai dhe bashkėluftėtarėt, me luftėn dhe organizimin e qėndresės sė 7 Prillit 1939, e ngritėn nė piedestalin mė tė lartė emrin dhe lavdinė e Kombit, familjes sė tij, Mbretit dhe mbarė shqiptarėve. Figura tė tilla nacionaliste duhet tė shėrbejnė nė breza si frymėzim kombėtar. Ne - gjenerata e re - kemi pėrpara detyra madhore pėr tė pėrmbushur aspiratat e kėtyre heronjve".
Pas z.Mena e mori fjalėn kryetari i Degės sė LDK pėr Treshtetshin, zotėri Agim Rexhaj, i cili ndėr tė tjera tha: "Kam nderin qė, nė emėr tė Lidhjes Demokratike tė Kosovės pėr Treshtetshin, tė flas nė kėtė pėrkujtimore rreth jetės dhe veprės sė Heroit Abaz Kupi. Pavarėsisht nga periudhat historiko-politike dhe perdes sė hekurt qė vendosi regjimi komunist, pavarėsisht baltės qė hodhi pėr mėse 50-vjet mbi disa figura kombėtare, siē qe edhe Gjeneral Kupi, regjimi komunist kurrė nuk mundi t'i zbehė ose denigrojė kėto figura kombėtare. Me anė tė pėrkujtimeve, qė i kemi bėrė sėbashku me monarkistėt, legalistėt e demokratėt, ne kemi arritur tė ridimensionojmė edhe njėherė figurėn e Gjeneral Kupit, kėtij qėndrestari nacionalist dhe besnik deri nė vdekje ndaj Mbretit tė Shqiptarėve - Ahmet Zogu-t. Kujdesi dhe pėrkushtimi i familjes Kupi, i monarkistėve dhe legalistėve nė kėtė pėrkujtim tė tij, ėshtė vepėr e madhe qė ruan vlerat dhe rėndėsinė e luftės heroike dhe kontributit tė pashoq tė kėtij nacionalisti tė paepur pėr Mbretin dhe Shqipėrinė Etnike. Pėr kėtė arsye, shumė prej nesh, qė nga ju tė nderuar pjesėmarrės, qė nga bashkėluftėtarėt e tij, e deri tek monarkistėt e legalistėt, patėm nderin dhe detyrimin t'a nderojmė ēdo vit kėtė figurė, nė kohėn e momentin e duhur. Sot ne jemi krenarė, sepse Kosova jonė, ėndrra e nacionalistėve dhe demokratėve tė vėrtetė, ėshtė e ēliruar nga zgjedha barbare nė saje tė luftės heroike tė popullit tė Kosovės, NATO-s dhe mikut tė madh tė shqiptarėve, Shteteve tė Bashkuara tė Amerikės. 
Gjithashtu, nėn udhėheqjen e presidentit Rugova, Kosova shkon krenare dhe e palėkundur drejt Pavarėsisė e Sovranitetit. 
Por, tė nderuar bashkatdhetarė, ėshtė e dhimbshme kur mendon se ndėrsa Kosova dhe trojet etnike ecin drejt Pavarėsisė, demokracisė dhe fitimit tė tė Drejtave tė tyre, nė Shqipėri ende gjallon bisha e egėr komuniste dhe kėlyshėt e saj, qė e kanė ulur kėmbėkryq Greqinė nė Atdheun tonė.
Pra, nisur nga kjo prememorje, duke kujtuar ēdo vit Heroin Abaz Kupi, ne pėrkujtojmė tė gjithė heronjtė tanė dhe martirėt qė ranė gjatė kėtyre viteve pėr ēlirimin e Kosovės, si: Vėllezėrit Gėrvalla, Ahmet Krasniqin, Azem Hajdarin, Fehmi Aganin, Adem Jasharin, Xhemail Mustafėn, Ekrem Rexhėn, Enver Malokun, Smajl Hajdarajn, Ukė Bytyēin, Tahir Zemėn etj.. Vepra dhe lavdia e tyre dhe rruga qė ata nisėn, duhet tė konsiderohen edhe si njė promotor i rėndėsishėm nė aspektin kombėtar, pėr tė ringjallur edhe njėherė tek nacionalistėt e demokratėt dhe tek tė gjithė shqiptarėt - ndjenjėn liridashėse, duke marrė si shembull figura tė tilla, simbole tė qėndresės mbarėkombėtare.
Me kėtė rast pėrkujtojmė edhe bashkėluftėtarin besnik tė Bazit tė Canes, atdhetarin Ramiz Dani, i cili ruajti dhe transmetoi tek brezat rrjedhėn e ngjarjeve dhe bėmave tė Heroit qė kulmuan me luftėn kundėr okupatorit dhe kuēedrės komuniste. Gjeneral Abaz Kupi, me trimėrinė e tij ka hyrė nė tempullin e shqiptarizmit, dhe me kėtė kurorė tė lavdishme e nderojnė tė gjithė nacionalistėt. Abaz Kupi la tė gjalla amanetet tek ne nacionalistėt; demokratėt, legalistėt e monarkistėt shqiptarė dhe njerėzve tė idealit tė cilit ai i pėrkiste. Ai la pas veprėn e tij, nė mėrgim e Shqipėri, veprėn e ēlirimit tė atdheut nga okupatori dhe nga komunistėt antikombėtarė, si dhe kontributin madhor pėr bashkimin e tė gjitha trojeve shqiptare nė njė shtet tė vetėm, nė Shqipėrinė Etnike. 
E nderuar dhe e respektuar qoftė nė vite vepra dhe figura e Heroit Abaz Kupi", - e pėrfundoi fjalėn e tij kryetari i Degės sė LDK pėr treshtetshin, z. Agim Rexhaj.
Pas z.Rexhaj fjala e tė cilit u pėrcoll me interes, e mori fjalėn inxhinier Hajdar Tonuzi, pėrfaqėsues i Federatės PanShqiptare tė Amerikės "VATRA", i cili i pėrshėndeti tė pranishmit e tubuar nė emėr tė presidentit dhe tė tė gjithė anėtarėve Vatranė. Z.Tonuzi iu drejtua familjeve Kupi, Ndreu dhe Dani me respektin mė tė thellė dhe nė mes tė tjerave tha: "Gjenerali Abaz Kupi e ka filluar heroizmin e tij qė nė moshė tė re, mė 1913, kur turkofili Llan Hoxha u pėrpoq qė tė ulte flamurin shqiptar tė Skėnderbeut - me shqiponjėn dykrenare. Pikėrisht nė ato ēaste, Abas Kupi qė ishte edukuar me dashuri pėr Atdhe e Flamur, i thirri turkofilit 'O Llan Hoxha, mos e prek flamurin e Gjergj Kastriotit...', por Llani nuk ia dėgjoi fjalėn. Atėherė, Bazi i dha njė mėsim qė vlejti edhe pėr tradhtarėt e tjerė tė Kombit".
Mė pas folėsi u ndal nė 7 Prillin historik, "... kur Abaz Kupi ia zbardhi faqen Shqipėrisė, duke lajmėruar botėn se pushtuesit fashistė nė Shqipėrinė e vogėl u pritėn me pushkė". "Nga qėndresa e Gjeneral Kupit, Musolini mori sinjalin e parė se kishte tė bėnte me njė popull qė nuk i nėnshtrohej fashizmit. Abaz Kupi, komandanti i qėndresės antifashiste e ndezi flakė bregdetin e Adriatikut dhe e ktheu Durrėsin nė njė kėshtjellė, ku pushtuesit u zbrapsėn disa herė dhe, nė vend tė luleve qė kishin paralajmėruar, fashistėt morėn plumba. Nė atė qėndresė ra edhe kapiteni trim, heroi Mujo Ulqinaku. Abas Kupi foli me gjuhėn e pushkės gjatė tė gjithė viteve tė pushtimit italian dhe atij gjerman. Bashkėpunimi i Abas Kupit me aleatėt britanikė, tė cilėt qenė atashuar nė shtabin e tij, flet qartė pėr orientimin perėndimor dhe tentativat e tij pėr ta lidhur fatin e Shqipėrisė jo me Lindjen Komuniste por me Perėndimin antikomunist.
Komandanti Abaz Kupi u pėrpoq qė ta ndalonte vėllavrasjen qė nxiti Enver Hoxha gjatė luftės, por kur e pa se nuk kishte mė rrugėdalje, mori rrugėt e mėrgimit. Edhe nė mėrgim ai nuk e ndali luftėn kundėr komunizmit derisa iu sos jeta mė 9 janar 1976. Pena ime ėshtė e varfėr pėr tė pasqyruar madhėshtinė e Heroit tė 7 Prillit 1939. Duhet me u ringjallė mjeshtri i penės, At Gjergj Fishta, pėr me i kėndue madhėshtisė sė Gjeneralit trim - Heroit Abaz Kupi", e mbylli fjalėn e tij z.Tonuzi, i cili i emocionoi tė pranishmit me pathosin e zjarrtė.
***
Me rastin e kėtij pėrvjetori, ashtu si edhe nė ēdo pėrvjetor tjetėr, nė vargje tė pėrgatitur enkas, para varrit tė Gjeneral Abaz Kupit recitoi poezitė e tij edhe poeti antikomunist z.Tahir Hysa.
Tė pranishmit, nė emėr tė familjes Kupi, i falenderoi thellėsisht nga zemra i biri i Heroit, zoti Rustem Kupi. Ndėrsa z.Ndrec Gjergji, mik i afėrt me familjen Kupi, solli pėrshendetjen e Dr. Fuad Myftisė. 
Mė pas, familjarėt e familjes sė shquar nacionaliste Mulosmani, nė fund tė kėtij pelegrinazhi pėrkujtimor, tė shoqėruar edhe nga miq e dashamirė tė kėsaj familjeje, bėri homazh e kreu njė lutje fetare nė varret e nacionalistėve tė nderuar; ish-Ministrit tė Oborrit Mbretėror Abedin Mulosmanaj, si dhe pranė varreve tė zz.Hysen Mulosmanaj dhe Skėnder Mulosmanaj.
Me kėtė rast, tė gjithė tė pranishimit e tubuar nderuan me respekt tė thellė veprėn dhe kontributin atdhetar tė kėtyre pinjollėve tė shquar tė familjes Mulosmanaj. 








Arkivi yne


Kontribut pėr historinė

Njė letėr e panjohur e Abaz Kupit

Fare rastėsisht mė ra nė dorė njė letėr qė heroi Abaz Kupi i paskesh dėrguar mė 25 janar 1945, Sir Antony Edenit, asokohe Ministėr i Punėve tė Jashtme tė Mbretėrisė sė Bashkuar.
Njė dokument i tillė provon me sė miri se, Abaz Kupi, edhe pse i moshuar, i lodhur e i dėshpėruar pėr padrejtėsinė qė i ishte bėrė, prapseprap nuk rreshti kurrė sė luftuari pėr Kauzėn e Shqipėrisė dhe tė demokracisė sė saj, me kėrkesa e me letra dėrguar personaliteteve tė larta tė Aleatėve tė Mėdhenj.
Po tė pėrmblidhet i tėrė kuptimi i kėsaj letre, del se Abaz Kupi, nė njė formė diplomatike, i proteston ministrit britanik duke i thėnė: "Kush luftoi e kush fitoi?" Mjerisht, klithma e dėshpėruar e Abaz Kupit nė mėrgim, mbeti si ai zėri nė shkretėtirė, sepse fuqitė perėndimore nė pėrgjithėsi dhe Anglia, mikja dhe aleatja e tij, kishin zgjedhur luftėn e ftohtė si mjet pėr ta cofur oktapodhin e kuq, ashtu siē e cofėn dhe e thanė fare. Por pėr fat tė keq, duke tharė oktapodhin e kuq, ata nuk pyetėn fare se "bashkė me barin e thatė do tė digjej edhe i njomi". Dhe "bari i njomė" i aleatėve perėndimorė ishte pikėrisht Abaz Kupi dhe trimat e tij tė panumėrt, tė cilėt nuk ia ndanė pushkėn pushtuesve, qė nga 7 prilli e deri ditėn e fundit.
Letra, ndonėse lakonike e me shprehje ushtarake, ėshtė po aq edhe mallėngjyese pėr fatin e keq tė kėtij heroi tė rezistencės sė ditės sė parė dhe tė asaj tė fundit.

Beqir Ajazi

The right Honourable Anthony Eden

Foreign Office

London

England

Field Marshal the Hon.Sir Hafold RLG Alexander

G.C.B.G.S.I.D.S.O.

Suppreme ALLIED Commander

Mediterranean Theatre

Mė lejoni, ju lutem Shkėlqesi, t'ju paraqes sa mė poshtė vijon:

Mė datėn 6 prill 1939, nga Shtabi i Pėrgjithshėm i Xhandarmėrisė Shqiptare marr urdhėr t'i dal para sulmit tė Italisė fashiste. Forcat e mia nė mbrojtje tė Durrėsit pėrbėheshin nga 500 xhandarė tė rregullt me uniformė dhe po ashtu edhe nga 500 forca tė tjera, tė pėrbėra nga njerėzit e mi. Zura kėshtu tė gjitha pozicionet e nevojshme dhe prisja nė kėtė mėnyrė zbarkimin e fashistėve. Kur anijet e armikut arritėn pranė molos, i lashė fashistėt tė zbrisnin nė tokė, madje edhe tė na afroheshin nja 200 metra. Atėherė dhashė urdhėr qė tė hapej zjarr kundėr tyre. Kėshtu, nė ora 4.00 tė mėngjesit kishte filluar njė betejė e vėrtetė. Gjatė kėtyre luftimeve, tė tre sulmet e tyre tė njėpasnjėshme i zbrapsėm, duke i detyruar agresorėt qė tė ktheheshin e tė futeshin sėrish nėpėr anijet e tyre. Gjatė sulmit tė katėrt, armiku, duke vėnė nė pėrdorim tė gjithė mjetet dhe forcat luftarake qė dispononte, u pėrqėndrua nė njė sulm tė pėrgjithshėm kundėr krahut tonė tė djathtė. Nė kėtė mes, ne, duke mos i patur mjetet e nevojshme gjatė 6 orė luftimesh tė pėrgjakshme dhe tė pandėrprera, qemė tė detyruar qė tė tėrhiqeshim.
Duhet thėnė se, gjatė kėsaj kohe, artileria jonė goditi rėndė dy nga anijet e armikut, ku ushtarėt e tij ishin tė grumbulluar aty ngushtė, me ē'rast armiku humbi aty rreth 1200 tė vrarė.
Nė kėto rrethana u largova nga vendi im dhe dola nė Jugosllavi, ku u takova me kolonelin Oacly Hill dhe oficerė tė tjerė britanikė, kolegė tė mi, me tė cilėt kam patur shumė raste bashkėpunimi.
Nė vitin 1941, bashkė me kolonelin Hill u futa sėrish nė Shqipėri dhe morėm drejtimin pėr nė Shkodėr, duke patur me vete edhe njė ēetė tė vogėl. Me kėtė rast ia hymė organizimit tė njė rezistence tė pėrgjithshme. Pas disa pėrpjekjesh nė Tropojė, koloneli Hill, Gani Kryeziu dhe unė, arritėm tė futeshim thellė deri nė Bogė, dhe do tė kishim vazhduar edhe mė thellė kur, papritur, mėsojmė se Jugosllavia kishte kapitulluar. Nė kėto kushte, qemė detyruar tė ktheheshim mbrapsht dhe tė qėndronim nėpėr malet e Gjakovės. Pas njė qėndrimi aty, koloneli Hill e pa tė arsyeshme qė tė qėndronte pranė Gani Kryeziut, kurse unė tė futesha thellė nė Shqipėri me misionin pėr tė organizuar frontin e rezistencės kundėr okupatorit, duke e vazhduar misionin tim tė organizimit, shtimit e zgjerimit tė rezistencės kundėr Milicisė Fashiste, deri rezistenca ime u bė njė problem i rrezikshėm pėr pushtuesit. Kėshtuqė nė ndjekjen time fashistėt kanė pas angazhuar mė se 2000 milicė tė armatosur deri nė dhėmbė. Si rezultat i kėsaj ndjekjeje kėmba-kėmbės, kam dėmtuar njė numėr tė madh shokėsh, ca tė vrarė e ca tė plagosur.
***
Nė vitin 1943, forcat e mia nė Mat rrethuan njė batalion tė armikut nė qytetin e Burrelit.
Pastaj u informova se, nėn komandėn e njė koloneli, pėr t'i ardhur nė ndihmė batalionit tė mėsipėrm ishte nisur njė regjiment fashist nė dy drejtime, nga Tirana dhe nga Kruja. I tėrė ky regjiment ka qenė ngujuar shumė kohė e shumė keq nga forcat e mia. Atėherė, si e kisha rrethuar, e sulmova regjimentin. Nė kėtė pėrpjekje 300 forca tė armikut qenė vrarė, plagosur apo zėnė rob, me ē'rast edhe njė sasi e konsiderueshme materiali luftarak ra nė duart tona. Armiku, duke e parė veten nė pozitė tė keqe, nisi njė forcė tjetėr tė freskėt, duke e dėrguar kundėr nesh qė nga ana e Qafė Shtamės. Edhe nė kėtė pėrpjekje qė ka zgjatur mėse 6 orė, pushtuesit kanė pėsuar humbje tė rėnda nė njerėz dhe materiale.
***
Pak javė pas kėtyre ngjarjeve, ndodheshim nė fshatin Fullqet tė Matit dhe dėshironim tė hidheshim nė fshatin Kurdari, me ē'rast pamė se njė pjesė e ushtrisė sė armikut ishte vendosur nė fushėn e fshatit Suē. Hapėm zjarr kundėr tyre dhe i sulmuam me njė forcė tė madhe. Vėrtet qė edhe nga ana jonė patėm disa tė vrarė e tė plagosur, por sipas pohimeve tė vetė atyre armiku kishte pasur 170 tė vrarė, kurse pjesa tjetėr na u dorėzua. Si raprezalje, fashistėt dogjėn nė Mat afro 2000 shtėpi.
Pas aksionit tim tė Suēit, nė shtabin tim mbėrriti majori Niel. Bashkė me tė pėrgatita planin e luftės pėr t'ua marrė Krujėn gjermanėve. Kjo luftė zgjati tri ditė, gjatė tė cilave gjermanėt pėsuan humbje tė rėnda, madje njė pjesė e tyre u zunė edhe rob. Por gjatė ditės sė tretė mbėrritėn aty forca tė shumta gjermane, gjė qė na shtėrngoi tė tėrhiqeshim.
Nuk zgjati shumė pas kėtyre ngjarjeve dhe tek unė vjen gjenerali Davies, bashkė me kolonelin Nikols. Nė bisedime me kėta tė dy, ne ramė dakord qė tė fillonim prapė luftėn guerrilje, duke u mbėshtetur edhe tek ndihma e madhe qė na premtuan ata. Pastaj caktuam njė ditė pėr t'u takuar me gjeneralin qė, bashkė me tė, tė shkonim nė Mat, Dibėr, Mirditė e Kosovė, si dhe nė Shqipėrinė e Mesme. Mjerisht, gjenerali Davies nuk mundi tė vinte ditėn e caktuar, sepse ai kishte rėnė nė pėrpjekje, ku dhe qe zėnė rob, kurse majori Nikols ndodhej nė gjendje shumė tė keqe, sepse i kishin ngrirė kėmbėt. Nisa njė kontigjent forcash me qėllim qė ta tėrhiqja atė nga malet e Matit. Pasi e realizova qėllimin e tėrheqjes sė kolonelit, e vendosa atė nė shtėpinė e njė mikut tim, duke ia siguruar tė gjithė ndihmėn e nevojshme dhe duke u marrė edhe vetė me tė, pėr t'ia gjetur kirurgun qė do ta operonte. Por, pėr fat tė keq, koloneli Nikols vdiq, kurse varri i tij ndodhet nė shtėpinė e njė mikut tim.
Mė pas vjen tek unė koloneli Bill Maclin. Nė bashkėpunim me tė, diskutuam dhe ramė dakord pėr organizimin e luftės guerrilje nė njė front tė gjerė, qė shtrihej nga Kosova deri nė Pogradec.
***
Ndihma qė mė ishte premtuar nuk erdhi. Por unė, pavarėsisht nga ky akt, pėr ēdo nevojė vura nė dispozicion tė kolonelit Maklin njė ēetė tė madhe prej 300 vetėsh me nė krye njė kapiten, bashkė edhe me njė nga djemtė e mi, duke e financuar madje kolonelin me mjetet e mia financiare.
Kjo ēetė, bashkė edhe me disa oficerė anglezė, ka kryer aksione tė ndryshme sabotimi nė Shqipėrinė e Mesme, si pėr shembull duke hedhur nė erė urėn e Gjolės, duke kryer sulmet kundėr gjermanėve gjatė bregut tė detit, duke sulmuar kolonat gjermane, duke vrarė ushtarė dhe duke djegur makinat e tyre. 
Nė kėto aksione tė rėndėsishme kam humbur mjaft oficera si dhe civilė nga njerėzit e mi.
Veē kėsaj, tė gjithė pilotėt e rrėzuar nė Shqipėrinė e Mesme kanė ardhur tek unė ose i kam mbledhur, duke bėrė gjithēka ishte nė dorėn time, pėr t'i dėrguar ndėr ato vende nga ku do tė mund tė ktheheshin nėpėr bazat e tyre dhe tė kontribuonin prapė pėr fitoren. Numri i kėtyre pilotėve nuk ka qėnė njė e dy, por mbi njėzet.
***
Kam bėrė vazhdimisht njė luftė guerriljesh dhe kam pritur e shpresuar nė njė zbarkim tė aleatėve, madje kam pritur deri nė fund. Meqė njė gjė e tillė nuk u realizua, nė marrėveshje me kolonelin Maclin dhe majorėt Amery dhe Smiley, vendosa tė largohesha nga Shqipėria pėr tė evituar njė luftė civile, e cila nė ato kohė do tė ishte shumė e rrezikshme pėr vendin tonė dhe do tė interpretohej ndryshe nga kundėrshtarėt.
Kam dėshiruar dhe kėrkuar gjithmonė njė bashkim tė pėrgjithshėm tė tė gjitha forcave politike e ushtarake nė Shqipėri. Gjenerali Davies, dhe mė vonė edhe koloneli Maklin, mė kanė propozuar njė bashkim tė tillė. Pėrgjigjia ime ka qenė se - isha gati kurdoherė pėr njė marrėveshje - kur ta dėshironin ata njė gjė tė tillė, por gjithmonė me ndėrmjetėsinė e zotėrisė suaj.
Ēėshtja se kush ėshtė sot nė pushtet nė Shqipėri, pak rėndėsi ka. Por pėr mua si demokrat, rėndėsi ka pjesėmarrja e ēdo partie qė ka luftuar dhe qė bazohet nė parimet demokratike - pėr tė cilat po bėhet kjo luftė; dhe meqė ne kemi marrė pjesė nė tė, jemi tė bindur se prania jonė do tė ndihmonte pėr tė siguruar realizimin e kėtyre parimeve. Jo vetėm qė pėr ēka kam kėrkuar mė sipėr nuk ėshtė bėrė asgjė e aspak por, pėr mė tepėr, anėtarėt e organizatės sonė po rrezikohen tė humbasin jetėn nga duart e asaj partie qė po e qeveris sot vendin. Dhe ēka ėshtė edhe mė e habitshme, ata qė luftuan duke patur besim tė madh nė kėto parime, po e ndjejnė veten tė persekutuar. Dhe ēka ėshtė mė paradoksale ėshtė fakti se ky persekutim atyre po u bėhet pikėrisht nga ata qė e heqin veten si demokratė, madje si pėrfaqėsuesit e demokracisė nė Shqipėri. Pėr kėto arsye, mendoj zoti kryeministėr se aleatėt tanė tė mėdhenj nuk duhet tė qėndrojnė indiferentė pėr fatet e kėtyre luftėtarėve trima.
***
Me kėtė rast, Shkėlqesi, ju lutem tė kini mirėsinė dhe tė ndėrhyni nė favor dhe nė mbrojtje tė kėtyre njerėzve, tė cilėt kanė sakrifikuar ēdo gjė, bashkė dhe me personat e tyre, pėr tė mirėn e vendit, pėr parimet qė e drejtojnė shtetin anglez, pėr demokracinė dhe miqėsinė e pėrjetshme tė Shqipėrisė me Mbretėrinė e Anglisė.
Pėr tė gjitha kėto arsye, Shkėlqesi, ju lutem edhe njė herė qė tė bėni gjithēka ėshtė nė dorėn tuaj, pėr njė ndėrhyrje tė aleatėve edhe nė Shqipėri, ashtu siē ėshtė bėrė edhe pėr vende tė tjera, me qėllim qė tė sigurohet ekzistenca e ēdo partie politike qė mbėshtetet fuqimisht nė parimet demokratike, sidomos pėr tė liruar nga burgjet ata qė luftuan krahpėrkrah me aleatėt pėr Kauzėn e pėrbashkėt tė Fitores mbi nazi-fashizmin.
Sidoqė tė jetė puna, mendoj se veprimet luftarake gjashtėvjeēare tė njė partie si ajo e jona, duhet qė tė merren patjetėr parasysh.

Sinqerisht i juaji

Kryetari i Lėvizjes sė Legalitetit
Abaz Kupi

26 janar 1945
 

 

 

 

___________________________

Gazeta Atdheu, dt. 11 janar 2004, nr. 1(571)

___________________________

Editorial

Republika e kriminelėve nė pėrvjetorėt e vdekjes sė shqiptarėve

Nga Astrit Kola

Sot mbushen plot 58-vjet nga 11 Janari i vitit tė mallkuar 1946, kohė kur, bandat e kriminelėve tė zbritur nga mali, pasi vranė me mijėra nacionalistė nė luftėn e pėrgjakshme civile dhe pasi vodhėn votat e shqiptarėve nė votimet farsė tė 2 Dhjetorit tė vitit 1945, u mblodhėn pėr tė shpallur "Republikėn Popullore tė Shqipėrisė", alias Republikėn e Shtatė tė Jugosllavisė sė Titos.

Republikanėt komunistė, pasi fituan kundėr nacionalistėve nė zgjedhjet tė cilat vėzhguesit anglo-aemerikanė dhe tė tjerė i konsideruan tė manipuluara, pėr tė kremtuar si gjithmonė me gjak fitoren, filluan tė bėjnė kurban afro 300 nacionalistė matjanė e himarjotė, tė cilėt i mposhtėn sllavokomunistėt nė komunat e Himarės dhe Dėrjanit tė Matit.

Pas njė viti republikanizėm tė shuguruar nga Tito dhe Stalini, komunistėt morėn zemėr dhe masakruan edhe deputetėt "armiq" pėrfaqėsues tė popullit, tė inkuadruar nė "Grupin e deputetėve tė Opozitės Demokratike", me nė krye nacionalistėt Shefqet Beja, Riza Dani, Gjergj Kokoshi, Sami Qeribashi etj, gjithsej 17 syresh. Dhe kėta kurbanė u flijuan nė Altarin e Lirisė, pėr tė gjakosur Panteonin e Republikanizmit Komunist, i cili u servir si shpikje e djallit pėr tė zėvendėsuar me gjak Monarkinė qė kish sjellė veēse prosperitet, dhe qė kish evituar gjakderdhjen pavarėsisht rebelimeve tė republikanėve gjatė gjithė periudhės 15-vjeēare tė qeverimit tė legalistėve dhe mbretėrorėve shqiptarė.

Ndryshe nga Mbreti Zog - qė kundėrshtarėt i bėnte ministra; atentatorėt i dėrgonte nėpėr shkolla perėndimore pėr t'u arsimuar e hequr dorė nga terrorizimi individual; pas amnistive tė panumėrta e nga tė cilat pėrfituan faljen e jetės dhe lirisė mijėra vetė - Enver Hoxha shkoi thikė gjithė kundėrshtarėt, tė cilėt i faleshin Atdheut dhe jo Titos e Stalinit.

Mė pas, bilanci tragjik i republikanėve nė pushtet, komunistė e demokratė, liston afro 50 mijė shqiptarė tė vdekur nė biruca burgjesh, kampe pėrqėndrimi, klone kufiri, sheshe qytetesh pas '90-ės, mbytur nė det e vrarė gjatė dekadės sė fundit, pėr tė kulmuar me kasaphanėn e '97-ės e pėr tė vazhduar me mijėra tė tjerė deri nė katastrofėn e djeshme.

Kur mėson se trafikun vdekjeprurės tė radhės janė janė implikuar fėmijėt e funksionarėve tė lartė tė Policisė sė Shtetit, e kupton fare qartė arsyen dhe qėllimin e dizinformimit tė gazetės sė pushtetit "Zėri i Popullit" qė nė numrin e djeshėm shkruante se "... nė dy gomonet nuk ka patur klandestinė por vetėm drogė" dhe "... nuk ka familjarė qė kėrkojnė tė afėrmit".

Por mjaftonte alarmi i qeveritarėve dhe shtabet paralele ngritur nė Ministrinė e Mbrojtjes dhe Ministrinė e Rendit, pėr tė kuptuar se ata, si organizatorė tė trafikut qė shkaktoi tragjedinė, i kish zėnė paniku dhe kėrkonin tė minimizonin numrin e viktimave e bashkė me tė edhe pėrgjegjėsinė, duke larė duart me "angazhimin e gjithė shtetit pėr tė shpėtuar...".

Tė gjithė e dinė se emrat e shefave tė vėrtetė nuk do tė zbulohen kurrė dhe se kjo nuk ėshtė punė e bijve tė oficerėve tė Policisė, pavarėsisht nga gradat e postet, por ėshtė punė qeveritarėsh tė lartė, qė pėr tė hedhur lumin do tė gjejnė disa "koka turku".

Por trafiqet nuk do tė ndalen sepse, ndryshe, si do tė gjenden paratė pėr tė paguar zijafetet pėrrallore tė kryeministrit, qė ėshtė kthyer nė guvernator me korrespondencė tė kėtij vendi qė dergjet nė mjerim e uri!!!

Ky ėshtė bilanci i Republikanizmit tė papėrgjegjshėm, qė armiqtė e kėtij Kombi na e blatuan si formė regjimi e mėnyrė qeverimi pėr ta varrosur kėtė vend dhe popullin e tij.

Vetėm Monarkia mund ta shtypė krimin dhe rikthejė normalitetin e prosperitetin. Dhe kėtė e dinė mirė politikanėt republikanė, por kjo nuk u intereson, sepse ndryshe si do tė pasurohen ato dhe si do t'i realizojnė skemat e shkatėrrimit nė favor tė padronėve-armiq historikė tė shqiptarėve!?

Tragjeditė inagurojnė pėrvjetorėt e republikanizmit tė pėrgjakur shqiptar, si shenjė e Apokalipsit qė duhet ta evitojmė pėr tė shpėtuar nga mallkimi i braktisjes sė rrugės sė Zotit, qė pėrzgjodhi e shenjoi mbretėrit pėr udhėhequr popujt qė nė agun e njerėzimit.

 

Aktualiteti

Autoritetet shqiptare konfirmojnė vdekjen e 21 emigrantėve nė gomone

Kronika e vdekjes - hap pas hapi

Autoritetet shqiptare konfirmojnė vdekjen e 21 personave nė ngjarjen e djeshme, ku emigrantė tė hipur nė gomone u bllokuan nė det tė hapur, nė pėrpjekje pėr tė shkuar ilegalisht nė Itali.

Nė orėn 14.15, nė Sazan kanė mbėrritur trupat e pajetė tė 21 vetėve, mes tyre ishin edhe tre femra, tė gjithė me moshė nga rreth 25 deri nė 40 vjeē.

Konfirmohet se numri i pėrgjithshėm i tė mbijetuarve ėshtė 11, mes tyre dy skafistė tė dyshuar, Artur Rrokaj, djali e nipi i dy drejtuesve tė policisė nė Shkodėr e Vlorė, pėrkatėsisht, Bardhul Rrokaj, babai i tij, shef antiterrori nė kėtė rreth si dhe xhaxhai i tij, Ilir Rrokaj, inspektor qarkullimi nė Vlorė. Gjithashtu ėshtė ndaluar i dyshuari tjetėr si skafist, Albert Alliaj.

Personat e tjerė tė mbijetuar, janė Miri Guri, Paulin Pjetri, Lulėzim Rexha, Edmir Sykaj (24 vjeē nga fshati Grizhė i Malėsisė sė Madhe), Fatbardh Pepnikaj, Gentian Kurtmetaj dhe Aleks Guraziu.

Ndėrkohė, nuk bėhet i ditur identiteti i dy tė mbijetuarve tė tjerė. Tė gjithė te mbijetuarit janė kryesisht nga Laēi i Vaut tė Dejės dhe Malėsia e Madhe. Tė 11 tė mbijetuarit e tragjedisė, ndėrmjet tė cilėve edhe dy drejtuesit e gomones, ndodhen nėn kujdesin e mjekėve nė spitalet e Vlorės dhe Tiranės dhe gjendja e tyre ėshtė jashtė rrezikut pėr jetėn. Tė mbijetuarit e tragjedisė fillimisht kanė mbėrritur nė spitalin e qytetit tė Vlorės pėr tė marrė ndihmėn e nevojshme mjekėsore. Gjendja e tyre shėndetėsore ėshtė e ndryshme. Disa prej tyre janė transportuar me barrelė nė spital, pėr shkak tė dėmtime tė lėkurės, gjendjes sė shokut dhe disa kanė paralizim tė pjesshėm tė trupit

Ja si u zbuluan gomonet

Forcat ushtarake shqiptare nė bashkėpunim me ato tė NATO-s dhe tė vendeve fqinjė arritėn nė orėt e para tė mėngjesit tė sė Shtunės identifikimin e njė gomoneje dhe deklaruan se kanė gjetur edhe njė tė dytė, secila me nga rreth 15 vetė nė bord.

Identifikimi i gomones sė parė ėshtė bėrė nė njė largėsi prej 7.5 milje larg Gjirit tė Ariut, nė jug tė Karaburunit, nga helikopteri i NATOs-, pasi mjeti lundrues qė nga pasditja e djeshme ndodhej nė rrezik mbytjeje afėr brigjeve, mes Dhėrmiut dhe Karaburunit.

Komandanti i Grupit tė 28-tė Detar, i Marinės ushtarake italiane tė dislokuar nė Portin e Durrėsit, Ivano Baschieri, tha se janė gjetur fillimisht tetė persona tė gjallė, ndėrsa kanė vazhduar kėrkimet.

Ndėrkohė, rreth orės 09.30, helikopteri i NATO-s sapo ka zbuluar nė det njė gomone tė dytė me 15 persona nė bord.

Sipas tė dhėnave, ende nuk mund tė flitet pėr njė numėr mė tė saktė tė njerėzve. Bėhet e ditur se, deri tani, nga personat e nxjerrė, vetėm dy prej tyre janė nė gjendje disi mė tė rėndė, ndėrsa tė tjerėt janė mirė.

Sakaq janė pyetur edhe tė mbijetuarit qė po mbėrrijnė drejt spitalit rajonal tė Vlorės me motovedetėn CP-407. Sipas dėshmive tė tyre, kanė qenė dy gomone me nga 15 vetė nė bord, dhe ata janė nisur tė Premten nga brigjet e Vlorės.

Reagimet e politikės

PD akuzoi dje policinė dhe shtetin shqiptar pėr "mosveprim nė kohėn e duhur pėr shmangien e tragjedisė sė Karaburunit". Zėdhėnėsi i PD-sė, Edi Paloka deklaroi se "po ushtrohet dhunė ndaj mediave, qė tė mos marrin nė kohė informacionin lidhur me kėtė ngjarje, duke i dėrguar trupat e viktimave nė ishullin e Sazanit dhe duke i lėnė familjarėt e tyre nė ankth". Sipas Palokės, "policia shqiptare nisi tė reagojė vetėm pasi lajmi u bė i ditur nė njė nga televizionet, pėrmes telefonatės sė njė klandestini". "Minisitri i Rendit, Igli Toska, u tha gazetarėve se po pėrhapnin lajm tė rremė. Qeveritarėt mė pas pėrhapėn lajmin se nė gomone ndodheshin vetėm dy skafistė, me njė sasi hashashi, e mė pas nuk bėnė publikė as emrat e tė ndaluarve", - tha Paloka.

Shkaqet e vdekjes sė viktimave

Sipas kapitenit tė Guardia di Financės, Santareli, "shkaku i vdekjes sė 21 personave ka qenė rėnia nė ujė". Nga tė dhėnat mėsohet se viktimat janė 18 meshkuj e 3 femra. Kontakti me ujin tepėr tė ftohtė ka shkaktuar vdekjen e menjėhershme tė tyre. Kapiteni tha se "gomonia ishte 12 metra e gjatė dhe me 2 motorė tė fuqishėm". Sipas tij, "shkaku i tragjedisė mund tė ketė qenė njė avari nė motor, ndoshta nga kushtet tepėr tė vėshtira tė motit. Nė gomone u gjetėn edhe valixhet qė klandestinėt kishin marrė me vete. Trupat e viktimave tani do t'u kalojnė autoriteteve shqiptare tė policisė, pėr tė vazhduar me procedurat. Ndėrkaq, vazhdojnė kėrkimet pėr gomonet e dytė, tė zhdukur nė det. Ndėrkaq, burimet italiane tė marinės njoftojnė se gomonia ku ndodhen viktimat e tragjedisė po mbushet me ujė dhe rrezikohet tė humbin trupat e gjetur.

 

 

10 tė mbijetuar jashtė rrezikut, njė nė gjendje tė rėndė

 

Ministri i Shėndetėsisė Leonard Solis, deklaroi se "10 nga tė mbijetuarit e tragjedisė ndodhen jashtė rrezikut pėr jetėn" dhe se "... vetėm gjendja shėndetėsore e njerit prej tyre ėshtė e vėshtirė. "Ai ėshtė transportuar me helikopter nė Qendrėn Spitalore Universitare tė Tiranės, pėr shkak tė djegieve tė mėdha nga karburanti qe ndodhej nė gomone. Ministria e Shėndetėsisė ka marrė tė gjitha masat pėr pėrmirėsimin e gjendjes sė tė mbijetuarve, dhe nė spitalin e Vlorės ėshtė dėrguar edhe njė grup specialistėsh nga Tirana. Klandestinėt kanė qenė nga Shkodra, Lezha, Laēi, etj.. Familjarėt e personave qė ndodheshin nė gomone janė grumbulluar nė spitalin e Vlorės dhe kėrkojnė mė shumė informacion pėr ta. Ata bllokuan pėr disa minuta makinėn e Drejtorit tė Pėrgjithshėm tė Policisė, Bajram Ibraj.

 

Ndalohen dy funksionarė tė policisė pėr bashkėpunim me skafistėt

 

Po pėrforcohet gjithnjė e mė shumė ideja e bashkėpunimit tė trafikantėve tė gomones me funksionarė tė lartė tė policisė. Mes tė arrestuarve janė edhe dy skafistė, qė po marrin mjekim nė spitalin e Vlorės. Artur Rrokaj dhe Albert Aliaj. Policia ka arrestuar shefin e antiterrorit tė Shkodrės, Bardhyl Rrokaj (i ati i Arturit) dhe inspektorin e qarkullimit tė Vlorės, Ilir Rrokaj (xhaxhai i Arturit). Ndėrkaq, zėdhėnėsi i ministrisė sė Rendit, Florian Serjani, gjatė njė konference pėr shtyp deklaroi se "trafikantėt dhe bashkėpunėtorėt e tyre tė implikuar nė tragjedinė e sotme do tė akuzohen dhe gjykohen pėr vrasje". Sipas tij "Policia e vlerėson ngjarjen si pėrpjekje tė elementėve kriminalė pėr tė kthyer trafiqet e vjetra".

Ndėrkohė mėsohet se kryetari i PDK Nikollė Lesi, ka kėrkuar qė nė nderim tė viktimave tė shpallet ditė zie.

 

 

Ja ēfarė shkruante "Z.P" tė shtunėn pėr tragjedinė

"Zėri i popullit": Gomone me drogė, jo me njerėz

"Asnjė gjurmė e gomoneve nė det. Edhe pse kėrkimi i katėr anijeve dhe dy helikopterėve ėshtė shtrirė rreth vendngjarjes - asnjė gjurmė e gomoneve nuk ėshtė kapur.

Kėtė situatė tė paqartė duket se e zbardh pak fakti qė, pavarėsisht se ngjarja ėshtė ndjekur pėrreth 5 orė rresht nga e gjithė media publike dhe private me njė alarm tė jashtėzakonshėm, asnjė familjar nuk ėshtė drejtuar qoftė nė media, por qoftė edhe nė stacionet e policisė pėr tė shprehur shqetėsimin e tij pėr ndonjė prej familjarėve qė e kish nisur drejt Vlorės pėr nė Itali. Burime tė policisė thanė se 'e gjithė policia e shtetit ka kėrkuar informacion nė ēdo rreth tė vendit dhe ka mbajtur sportelet hapur pėr orė tė tėra nė pritje tė shqetėsimeve, por askush nuk ėshtė paraqitur pėr tė kėrkuar tė afėrmit e tij'.

Ndėrkohė, ministri i Rendit Publik e ka kaluar policinė nė gadishmėri tė lartė, pėr tė pėrballuar ēdo ngjarje tjetėr qė mund tė fshihej pas incidentit tė Vlorės. Gjithnjė nėn dyshimin se ajo mund tė mbulonte njė tjetėr veprim, veēanėrisht nė kryeqytetin Tiranė.

Kanė vijuar ethshėm hetimet nė Vlorė, pėr tė zbardhur gjithė ngjarjen. Policia deklaron se ka identifikuar tashmė pronarėt e skafeve, skafistėt, shoqėruesit si dhe lidhjet e tyre. Policia deklaron se ka identifikuar dhe nėn kėrkim edhe personin qė komunikonte nė celularin 0692070266, dhe ėshtė hedhur e gjitha nė veprim.

Ndėrkohė, ky hetim ka pėrfshirė edhe tė gjitha veprimet e policisė, qė nga momenti i parė i shfaqjes sė gomoneve. Pikėrisht nga ky hetim rezulton se radari i policisė nė Dhėrmi ka identifikuar gomonen diku rreth orės 18.00, por vetėm me ngarkesė hashashi dhe jo me njerėz. Megjithatė, gjithēka mbetet pėr t'u verifikuar gjatė ditės nė vazhdim.

 

 

Telefonuesi nė TV, pronari qė fliste nga toka - jo nga gomonia

Duket se ēmenduria e trafikantėve nuk njeh kufi, kur mbrėmjen e djeshme dhe pikėrisht rreth orės 18.30 tė mbrėmjes, njė gomone me rreth 30 klandestinė nė bord, numėr ky i konfirmuar, ėshtė nisur nga brigjet shkėmbore e tė shkreta prapa Karaburunit, pranė plazhit tė Qezarit, qė ndodhet nė Palasė. Nė momentin e nisjes drejt aventurės italiane, moti ka qenė krejt i papėrshtatshėm, ku deti ngrinte dallgėt 5-7 ballė, situatė kjo e papėrballueshme pėr anijet e rėnda e jo mė pėr gomone. Kjo situatė ka bėrė qė gomonja ta kishte tė vėshtirė qė tė ēante dallgėt, dhe kjo ka bėrė qė ajo tė pėsonte difekt nė motora e tė stopohej nė mes tė detit tė errėt, mes mėshirės sė dallgėve dhe tė ftohtit tė acartė. Nė kėto kushte, njėri nga shoqėruesit e klandestinėve nė njėrėn prej gomoneve, ka njoftuar pėrmes telefonit celular policinė e Vlorės e mė pas kapitenerinė e portit tė Vlorės pėr rrezikun qė u kanosej. Menjėherė policia e Vlorės dhe forcat e ushtrisė sė bazės sė Vlorės, u angazhuan totalisht pėr t'u ardhur nė ndihmė klandestinėve qė ndodheshin nė dy gomonet e mbetura nė mėshirėn e dallgėve. Forca tė kufirit tė ushtrisė dhe "Delta Forca", janė vėnė menjėherė nė lėvizje, por deti nuk e lejonte pėrparimin e tyre. Nė kėtė situatė i ėshtė kėrkuar ndihmė Bazės Ushtarako-Detare tė Pashalimanit, anijet e sė cilės kanė kaluar ngushticėn midis Sazanit dhe Karaburunit dhe janė drejtuar pėr tek vendi i identifikuar, gati 3-5 milje larg bregdetit tė plazhit tė Qezarit, poshtė pjesės jugore tė Llogarasė. Po kėshtu, janė nisur drejt vendit tė ngjarjes edhe anije tė misionit tė Guarda di Finanza, tė dislokuara nė ishullin e Sazanit. Ndėrkohė njė tjetėr person, rreth orės 20.00, ka telefonuar nė TOP ALBANIA RADIO duke kėrkuar ndihmė. Mė tej, edhe nė TOP CHANNEL. Personi qė nuk identifikohej, pėrdorte telefonin me kontratė e numėr 0692070266 dhe dallohej qartė qė nuk fliste nga vendngjarja e qė nuk ishte nė rrezik. Policia dyshonte se ai ishte nė tokė dhe mund tė qe pronari i mjetit-gomones.

Ndėrkohė, gjithė ngjarja dhe reagimi ndaj saj ėshtė mbikqyrur dhe drejtuar nga Ministri i Rendit e Drejtori i Pėrgjithshėm i Policisė sė Shtetit. Agravimi i situatės ka bėrė qė zv.Kryeministri Dokle tė ngrinte e drejtonte njė shtab emergjence me ministrat Toska, Majko, Xhafa, Solis e Angjeli. Shqetėsimi ka bashkuar dhe tė tjerė - pėr tė ndjekur operacionin e shpėtimit.

Shtabi i Pėrgjithshėm i Ushtrisė dhe gjeneral Qazimi, i janė bashkuar drejtimit tė operacionit nė det e nė ajėr.

4 anije tė mėdha, tė afta pėr tė pėrballuar 6 ballė det, dy helikopterė tė bazės sė NATO-s nė Durrės, njė tjetėr anije e nisur nga Korfuzi dhe njė tjetėr helikopter shpėtimi i nisur nga Brindizi, i janė drejtuar vendit tė supozuar tė ngjarjes. I gjithė operacioni ėshtė kryer natėn, nėn njė det 6-7 ballė dhe nėn shi.

Rreth orės 23 e 45 minuta, tė gjitha kėto mjete tė tre shteteve kanė mbėrritur nė vendin e identifikuar si vendngjarje dhe kanė nisur operacionin e kėrkim-shpėtimit. Por lajmet qė vinin prej tyre, 5 milje larg bregut tė Palasės ishin negative. As gomone as njerėz nuk identifikoheshin nė atė natė.

Nė drejtim tė vendit ku mendohet tė jetė gomonia, ka shkuar edhe komandanti i PKK Dhėrmi me njė grup policesh, tė cilėt gjetėn nė Dhrale, nė afėrsi tė bregut, njė automjet tip "Pezho", me targa italiane, e braktisur, si dhe disa bidone karburanti bosh.

 

 

Faqja Politike

Spahiu: PLL kėrkon pavarėsimin e Kosovės pas zhvillimeve nė Serbi

Legalistėt i kėrkojnė partive politike dhe institucioneve shqiptare qė tė bashkojnė zėrin dhe qėndrimet nė sintoni me lidershipin e Kosovės pėr Pavarėsimin e saj, dhe njėkohėsisht i kėrkojnė Bashkėsisė Ndėrkombėtare qė tė vlerėsojė pėrmbushjen e standarteve tė kėrkuara nė Kosovė dhe paskėtaj rrjedhimisht tė pėrcaktojė Statusin pėrfundimtar - Kosova Shtet i Pavarur

 

Ditėn e enjte, mė datė mė 8 janar 2004, nė sallėn e konferencave tė shtypit tė Kuvendit tė Shqipėrisė, nė cilėsinė e anėtarit tė Komisionit tė Politikės sė Jashtme tė Parlamentit, Kryetari i PLL z. Ekrem Spahiu, dha njė deklaratė pėr mediat nė konferencėn e parė tė shtypit pas fillimit tė Vitit tė Ri 2004. Nė kėtė konferencė, z. Spahiu u prononcua lidhur me zhvillimet e fundit paszgjedhore nė Serbi, zhvillime tė cilat nė optikėn e forcės politike parlamentare qė ai kryeson - janė tejet shqetėsuese. Kryelegalisti Spahiu i konsideroi kėto zhvillime si "tė rrezikshme dhe me reperkusione tė menjėhershme nė tė gjithė rajonin, ēka sipas tij manifestohej edhe nga reagimet e menjėhershme dhe nervoze tė pėrfaqėsuesve kryesorė tė institucioneve dhe Komunitetit Ndėrkombėtar nė pėrgjithėsi. Nė prononcimin tij tė qartė dhe pa asnjė ekuivok, z. Spahiu, nė cilėsinė e anėtarit tė Komisionit tė Jashtėm tė Parlamentit, qortoi politikat e nxituara tė qeverisė shqiptare pėr hapje tė pazakontė dhe tė paargumentuar me Serbinė, pas gjoja "demokratizimit" tė saj pas rrėzimit tė regjimit tė Millosheviēit dhe fitores sė koalicionit opozitar dhe "epokės Xhinxhiē", qė kulmoi me qeverinė e tij. Nė vazhdim tė idesė sė tij, z. Spahiu i kėrkoi qeverisė qė "... tash e tutje duhet tė ecim e veprojmė me kujdes e maturi, larg emocioneve e entusiazmit tė pabazuar, larg protagonizmit, konformizmit e oportunizmit, politikave servile e dritėshkurtėra". Nė kėtė kontekst, z. Spahiu e zhvilloi idenė e tij duke theksuar se "PLL dhe grupi i saj parlamentar i kėrkon maxhorancės dhe qeverisė qė tė rishikojnė e riformatojnė marrėdhėniet me Serbinė e tė konsultohen pėr tė gjitha hapat nė kėtė drejtim me Parlamentin, e sidomos me Komisionin e Jashtėm tė tij, sepse, sipas z. Spahiu - Parlamenti ėshtė institucioni bartės i sovranitetit, qė ka detyrimin dhe atributet pėr hartimin dhe ndjekjen e zbatimit tė politikės sė Jashtme tė shtetit shqiptar".

Kreshendoja e artikulimit politik tė z. Spahiu nė kėtė konferencė ishte kėrkesa e prerė e PLL ndaj faktorėve politikė shqiptarė dhe Bashkėsisė Ndėrkombėtare pėr njohjen e Pavarėsisė sė Kosovės dhe konstituimin e Shtetit tė Kosovės si shtet i Pavaruar, veprim ky qė nė kėndvėshtrimin politik dhe disponimin nacionalist tė PLL ėshtė hapi i parė dhe mė i fuqishėm i zgjidhjes sė Ēeshtjes sonė Kombėtare. Kjo deklaratė e z. Spahiu ėshtė kėrkesa e parė e publike e njė partie parlamentare pėr Pavarėsimin e Kosovės pas vlerėsimit tė pėrmbushjes sė standarteve tė vendosura nga Komuniteti Ndėrkombėtar. Konferenca e shtypit u ndoq nga njė numėr i madh gazetarėsh, tejet tė interesuar pėr prononcimin intrigues tė z. Spahiu, qoftė pėr tematikėn e rrallė dhe artikulimin e guximshėm, qoftė edhe pėr skak tė urisė pėr lajme tė forta, pėr shkak tė pėrgjumjes sė politikės pas gjumit dimėror tė filluar pėr shkak tė festave e pushimeve tė fundvitit tė kaluar dhe Vitit tė Ri 2004, tė nxitur nga gadishmėria e z. Spahiu, ata bėnė shumė pyetje rreth problemeve politike tė ditės, tė cilave kryelegalisti iu pėrgjigj me finesė, duke sjellė risi nė prononcimet standarte tė opozitės.

A.K.

 

Deklaratė pėr mediat

PLL shpreh shqetėsimin e saj tė thellė pėr zhvillimet e fundit paszgjedhore nė Serbi, ku votimet rikonfirmuan mbėshtetjen pėr partitė ultranacionaliste tė Sheshelit dhe Millosheviēit, dikur nė pushtet dhe drejtpėrsėdrejti pėrgjegjėse pėr zhvillimet e pėrgjakshme tė dekadės sė kaluar nė ish-Jugosllavi dhe masakrat e genocidin mbi shqiptarėt e Kosovės. Tashmė, Partia Radikale e Sheshelit dhe Partia Socialiste e Sllobos janė shndėrruar minimalisht nė pakicė bllokuese, e aftė pėr tė sabotuar reformat dhe proceset e demokratizimit tė Serbisė.

Qeveria "Xhinxhiē" dhe ajo qė e pasoi, me artikulimet e qėndrimet refraktare, e shprehėn hapur dhe qartė disponimin negativ ndaj Kosovės dhe shqiptarėve, por gjallėrimi aktual dhe revanshi politik i segmenteve ekstremiste tė ultranacionalizmit serbomadh, janė prova dhe argumenta tė reja, tejet domethėnėse.

Ndonėse skeptikė ndaj tė gjithė faktorėve politikė nė Serbi, ne vlerėsojmė se zhvillimet e fundit minuan pėrpjekjet e Bashkėsisė Ndėrkombėtare pėr demokratizim tė Serbisė, tė raporteve ndėretnike e marrėdhėnieve ndėrshtetėrore, me pasoja nė tė ardhmen e rajonit.

PLL bazuar nė programin e saj si parti politike e nacionalizmit historik dhe bashkėkohor, vlerėson se ka tė drejtėn politike dhe morale pėr t'i kontribuar maksimalisht zgjidhjes sė Ēėshtjes Kombėtare me mjete politike dhe institucionale.

Nė cilėsinė edhe tė anėtarit tė Komisionit tė Politikės sė Jashtme tė Kuvendit tė Shqipėrisė, i kėrkojmė qeverisė shqiptare tė evitojė politikat dhe praktikat e patronatit ndaj Kosovės dhe klasės sė saj politike nė raportet me ta dhe nė tryezat e pėrfaqėsimit me faktorėt ndėrkombėtarė. Klasa politike pėrfaqėsuese e shqiptarėve tė Kosovės gėzon pjekuri tė plotė dhe tė gjitha atributet pėr ta pėrfaqėsuar edhe nė tė ardhmen popullin shqiptar tė Kosovės nė tė gjitha tryezat ku ajo deri tani ka definuar qartė dhe prerė kėrkesėn pėr Pavarėsinė e Kosovės dhe konstituimin e shtetit tė Kosovės.

Politikės dhe institucioneve tė Shqipėrisė u duhet tė ecin e veprojnė me kujdes e maturi, larg emocioneve, politikave servile e dritėshkurtėra, qė sjellin veēse zhgėnjime, tė ngjashme me ato qė sot pėrjetojnė tė gjithė shqiptarėt, e bashkė me ta edhe Bashkėsia Ndėrkombėtare.

Duke vlerėsuar raportet e reja politike nė Serbi, pavarėsisht kompozimeve nga ku do tė dalė qeveria e re serbe, PLL i kėrkon Kuvendit, qeverisė dhe tė gjitha partive politike qė tė bashkojmė zėrin dhe qėndrimet pėr pavarėsimin e Kosovės, nė sintoni me lidershipin e Kosovės.

Sė fundi, PLL kėrkon nga Bashkėsia Ndėrkombėtare qė tė vlerėsojė ecurinė e deritanishme tė procesit tė pėrmbushjes sė standardeve dhe nė bazė tė tyre tė pėrshpejtojė pėrcaktimin e Statusit pėrfundimtar tė Kosovės si Shtet i Pavarur.

 

PLL: Qeveria po i shtyn shqiptarėt e uritur drejt vdekjes

Ditėn e shtunė, mė datė 10 Janar 2004, nė selinė e PLL, sekretari i Marrėdhėnieve me Publikun dhe sekretari i Marrėdhėnieve Ekonomike tė kėsaj partie, zotėrinjtė Blerim Kamberi dhe Artan Tujani, dhanė njė konferencė pėr shtyp lidhur me tragjedinė e fundit tė mbytjes sė klandestinėve pranė Gadishullit tė Karaburunit. Nė prononcimin e tyre drejtuesit legalistė shprehėn dhimbjen e pamatė tė PLL, njėkohėsisht edhe tė mbarė legalistėve e mbretėrorėve shqiptarė pėr kėtė tragjedi, pėr tė cilėn fajėsuan qeverinė dhe segmentet kriminale nė pushtet - tė lidhura me mafien dhe trafikun e klandestinėve. Ata theksuan ndėr tė tjera se gazeta "Atdheu", organ i PLL, dy javė mė parė kish lajmėruar nė njė shkrim special pėr mundėsinė e pėrdorimit tė Porto Palermos si pistė nisjeje tė trafikut tė klandestinėve drejt brigjeve italiane, e konfirmuar kjo edhe nga prononcimi i Shefit tė Shtabit tė Pėrgjithshėm tė Ushtrisė, gjeneral Pėllumb Qazimi.

Kjo pistė e pėrdorur nga trafikantė kriminelė tė klandestinėve dhe drogės, ka favorizuar trafikun pėr shkak tė pamundėsisė sė kontrollit nga radarėt tė kėsaj pike strategike. . . dhe pasojat dihen tashmė. Mė tej, nė prononcimin e tyre drejtuesit legalistė Kamberi e Tujani, akuzuan qeverinė si shkaktare tė mjerimit dhe urisė sė shqiptarėve, dhe njėkohėsisht suportuese e trafikantėve-pėrzgjedhės tė gjahut nė radhėt e mjeranėve qė kėrkojnė largimin nga Atdheu pėr tė siguruar bukėn e gojės. Ndryshe nuk ka si shpjegohet lehtėsia dhe favorizimi i trafiqeve, ndėrkohė qė qeveria pretendon se i ka dhėnė fund atyre dhe i ka bllokuar tė gjitha skafet e gomonet, ndonėse skafistėt dhe pronarėt ndėrtojnė parajsėn me paratė pėrgjakura tė krimit.

Ata akuzuan ashpėr papėrgjegjshmėrinė e qeverisė dhe personalisht tė kryeministrit Nano, pėr tė cilin u shprehėn se ". . . ndėrkohė qė shqiptarėt mbyten nė ujėrat e ftohta tė Adriatikut e Jonit, tė shtyrė nga mjerimi dhe uria, kryeministri shqiptar Fatos Nano vazhdon uikendet nė plazhet e ngrohta tė planetit. "

Kjo konferencė u ndoq me vėmendje nga gazetarėt e shumtė, qė nėpėrmjet pyetjeve ritheksuan shqetėsimin e mbarė mediave pėr kėtė tragjedi dhe qė njėkohėsisht e konsideruan prononcimin e drejtuesve legalistė si njė apel drejtuar mbarė politikės dhe shoqėrisė pėr ndėshkimin e kriminelėve dhe ndėrprerjen pėrfundimtare tė trafiqeve vdekjeprurėse.

A.K.

 

Deklaratė pėr mediat

Sipas burimeve tė ndryshme informative, natėn e mbrėmshme nė brigjet e Karaburunit njoftohet se ndodhi tragjedia e tmerrshme e radhės. Ashtu sikundėr gazeta jonė paralajmėroi dy javė mė parė dhe sipas konfirmimeve indirekte tė Shefit tė Shtabit tė Pėrgjithshėm, mendohet se pikėnisja e gomoneve ėshtė zona e Porto Palermos.

PLL shpreh shqetėsimin e saj tė thellė pėr kėtė ngjarje tragjike, qė u shoqėrua nga njė numėr shumė madh viktimash njerėzore, midis tė cilėve edhe gra e fėmijė.

PLL akuzon qeverinė si fajtoren e vetme pėr tragjedinė e mbrėmshme, jo vetėm sepse ajo me politikat e saj tė dėshtuara dhe pa shpresė po vazhdon ta bėjė kėtė vend tė pabanueshėm pėr shtetasit shqptarė, por edhe sepse po i detyron ata qė tė marrin nė sy vdekjen, vetėm e vetėm tė largohen nga Atdheu nė kėrkim tė mbijetesės.

Kjo ngjarje e dhimbshme dėshmon se mburrjet pėr bllokimin e trafikut tė gomoneve kanė qenė demagogji qė, herėt a vonė, do t'i dilte boja dhe se shefat e trafiqeve kriminale e vdekjeprurėse - janė pushtetarė tė lartė, tė aftė pėr tė paralizuar edhe goditjet e Policisė sė Shtetit.

PLL kėrkon gjetjen e menjėhershme dhe ndėshkimin mė tė ashpėr ndaj kriminelėve, pavarėsisht nga rangu dhe pozita shtetėrore. Legalistėt vlerėsojnė se kjo qeveri me nė krye politikanin mė tė papėrgjegjshėm, duhet tė japė sa mė parė dorėheqjen.

Ndėrkohė qė shqiptarėt mbyten nė ujėrat e ftohta tė Adriatikut e Jonit, tė shtyrė nga mjerimi dhe uria, kryeministri shqiptar Fatos Nano vazhdon uikendet nė plazhet e ngrohta tė planetit.

PLL i kėrkon partive politike tė opozitės nė Parlament, qė ta ngrenė zėrin e protestės e ta bashkojnė atė me zėrin e tė gjithė opozitės, duke u pėrgatitur pėr zgjedhjet e reja pas dorėheqjes sė merituar tė kėsaj qeverie tė korruptuar, gjeneruese e koperturė e krimit tė organizuar.

 

 

Komenti

 

Magjari lavdėron magjarin

(Asinus asinum fricat) latine

Nga Neritan Kolgjini

Kur pashė zv.kryeministrin Dokle tė puthej "rusēe" me ministrin e Rrugėve dhe Telekomunikacioneve Poēi, nė momentin e dekorimit tė kėtij tė fundit, pėr dreq m'u kujtua shprehja e vjetėr latine "gomari fėrkon gomarin". Duke parė absurdin e kėtij dekorimi, unė mora zemėr qė kėtė shprehje tė lashtė ta stilizoj pak duke e dhėnė nė formėn "magjari lavdėron magjarin" (e cila ėshtė kuptimisht mė afėr proverbės latine sesa shprehja e njohur qė dhamė mė sipėr). Sepse nuk mund ta konsiderosh ndryshe atė dekorim pėrveēse si njė shėrbim qė i bėjnė njėri-tjetrit dy qeveritarėt e stanit "Nano".

Nė fakt, shumėēka mund tė guxonin qeveritarėt tanė, porse tė dekoroheshin pėr "merita nė punė", si ministri Spartak Poēi, kjo ėshtė pėrtej fantazisė normale. Tė dekorosh ministrin e rrugėve nė Shqipėri "pėr merita nė punė" ėshtė njė tallje brutale me 95 pėr qind tė njerėzve "madhorė dhe me aftėsi pėr tė gjykuar". Ministri Poēi mund tė ishte dekoruar pėr shumė arsye tė tjera, por vetėm pėr merita nė punė, JO! Sepse ai ėshtė ministėr i rrugėve, hekurudhave, transportit e postė-telekomunikacionit, tė cilat dihet se janė ndėr gangrenat mė tė rėnda tė jetės sė shqiptarėve. Si mund tė pretendohet qė ministri, i cili ka nė varėsi postėn dhe telefoninė, tė marrė njė dekoratė, kur dihet se kėto dy shėrbime tė rėndėsishme janė nė standarte katastrofike?! Si merr guximin kreu i shtetit dhe firmos dekoratėn pėr njė ministėr me tė tillė tregues negativė nė punėn e tij?!

Gjithsesi ky dekorim ka njė anė "pozitive". Ai tregon se kėta sundimtarė nuk i druhen mė asgjėje qė mund tė sjellė reagimin e nėnshtetasve tė tyre. Eksperienca na tregon se kėto fenomene ndodhin vetėm kur qeveritarėt kapėrcejnė ēdo lidhje me realitetin dhe jetojnė nė njė hapėsirė virtuale. Njėlloj si nė kohėn e komunizmit kur propagandohej "baēja me lule" ndėrkohė qė ishim kthyer nė njė "baēe me bunkerė".

Nė fakt kėto dekorime, ku "magjari lavdėron magjarin", tė kujtojnė fort "kohėn e bunkerėve". Jo pse shtetari kryesor i vendit ėshtė i lidhur pazgjidhshmėrisht me marrėzinė e bunkerėve, por sidomos sepse, pas dekorimit tė ministrit tė rrugėve dhe telefonave, erdhi dekorimi i radhės "pėr merita nė punė" i xhelatit tė kohės sė Enver Hoxhės, pseudojuristit Fehmi Abdiu. Me ē'duket krerėt e stanit "Nano" kanė vendosur ta rikthejnė edhe nė simbolikė regjimin komunist. Ndėrsa ėshtė e njohur qė simbolet veprojnė nė vetėdijen dhe nėnvetėdijen e njerėzve nė mėnyrė permanente.

Eshtė me vend tė thuhet se pas dekorimeve, Abdiu & Poēi, ra perdja e fundit e hipokrizisė shtetėrore nė lidhje me kursin qė ka ndėrmarrė sot klani qeverisės Nano. Shkurt llafi, ata po u thonė shqiptarėve se: ne, ish komunistėt e djeshėm, jemi po aq tė fortė sa ē'ishim nė kohėn e diktaturės sė proletariatit e tė Enverit. Ne s'pyesim pėr tė drejtėn, pėr ligjet, pėr moralin e tė tjera gjėra si kėto.

I vetmi rregull qė funksionon nė njė shtet tė tillė ėshtė: "ligj dhe e drejtė quhet vetėm ajo qė mė intereson mua!" Nė pėrputhje me kėtė logjikė thjesht komuniste, kreu i shtetit, kryeministri dhe krerė mė tė vegjėl tė shtetit nėpėr gjykata e institucione tė tjera, po u kujtojnė shqiptarėve orė e ēast se sot ėshtė kthyer "koha e Enverit." Prandaj ndodhin qyfyre tė tilla, qė meritojnė proverbin "magjari lavdėron magjarin!"

 

Aktivitete

Dega e PLL Shijak vazhdon fazėn e dytė tė procesit tė analizės e tė riorganizimit

Analizė me pėrgjegjėsi pėr rezultatet zgjedhore nė Shijak

Legalistėt e Degės sė Shijakut kanė filluar njė proces tė thellė analize e organizimi. Pas zgjedhjeve tė pushtetit lokal tė tetorit, nė bazė tė udhėzimeve tė dhėna nga Kėshilli Kombėtar i PLL, drejtuesit e kėsaj Dege kanė bėrė njė punė intensive nė zbatim tė tyre. Pas mbledhjes sė Komitetit Drejtues tė Degės, drejtuesit e kėsaj Dege dhe grupet e punės po punojnė sipas njė grafiku tė pėrcaktuar nė atė mbledhje.

Sipas kreut tė kėsaj Dege z. Rubjeka, grupet e punės janė shpėrndarė e po punojnė nė bashkinė e Shijakut, nė komunat Xhafzotaj, Rrashbull, Maminas dhe Gjepalaj. Kėto grupe nė njėsitė vendore tė sipėrthėna, po zhvillojnė njė aktivitet nė sensin analizues dhe organizativ, ku diskutohen nė hollėsi e shqyrtohen rezultatet e zgjedhjeve vendore tė 12 tetorit, si dhe pėrgatitet procesi pėr zgjedhjet e nėndegėve, prej tė cilave do tė dalin delegatėt e konferencės sė ardhshme.

Sipas kreut lokal, z. Rubjeka, njė punė cilėsore kanė zhvilluar nė kėtė drejtim zotėrinjtė: Sefer Ēipi (sekretar i Degės), Mehdi Braēe (sekretar pėr Organizimin), Ruzhdi Kau (sekretar pėr Marrėdhėniet me Publikun), si dhe Zyhdi Deliallisi (Nėnkryetar i Degės).

Z. Rubjeka tha se "ėshtė pėrcaktuar mbledhja e radhės e Komitetit Drejtues" tė kėsaj Dege, e cila do tė zhvillohet mė 23 janar, e ku do tė vendoset pėr numrin e delegatėve qė do tė ketė ēdo nėndegė pėr nė konferencė. Skema qė do tė pėrdoret pėr kėtė qėllim bazohet nė statutin e PLL dhe nė udhėzimet e dhėna nė mbledhjen e Kėshillit Kombėtar. Llogaritja e delegatėve do tė bėhet duke nxjerrė njė koefiēient nė bazė tė numrit tė anėtarėve tė ēdo njėsie, si dhe rezultatin e dalė nga zgjedhjet e fundit vendore.

Z. Rubjeka thotė se Dega e Shijakut ėshtė nė pėrfundim tė procesit analizues tė zgjedhjeve tė fundit vendore, ku rezultatet nuk ishin ato qė priteshin. Po ashtu, z. Rubjeka tha se "nė kėtė moment ne jemi duke freskuar, forcuar e ringritur seksionet apo nėndegėt qė kanė probleme, sipas udhėzimeve tė Kėshillit Kombėtar tė cilat quhen si faza e dytė". Gjithashtu, z. Rubjeka shtoi se ėshtė optimist se kjo Degė do tė zhvillojė njė konferencė mjaft cilėsore, nė tė cilėn do tė dalin drejtuesit e rinj tė kėsaj Dege pėr mandatin e ardhshėm".

G.B.

 

Pėrkujtimore

Me rastin e njė pėrvjetori

79-Vjetori i "Triumfit tė Legalitetit"

Data historike e 28 Nandorit tė 1912-ės, shėnon ditėn e ngritjes sė Flamurit nė Vlonė dhe shkėputjen e vendit tonė prej vargojve tė sundimit shekullor turko-osman, ndėrsa 24 Dhjetori i 1924-ės shėnon pėr vendin tonė krijimin e vėrtetė tė Shtetit Shqiptar, tė Kushtetutės dhe tė Ligjeve tė saj moderne; bashkimin e fiseve nė nji shtet tė njoftun prej botės mbarė.

Fan Noli, gjatė kohės sė qeverisjes nuk qe nė gjendje as tė realizonte premtimet e tij me anėn e reformave dhe as tė bajė zgjedhje pėr nji parlament tė ri, pėrkundrazi, e futi vendin nė nji qorrsokak politik, nė anarshi dhe kaos tė plotė. Me tė drejtė Konica e qorton ma vonė tuj i thanė: "Atė qė s'qe i aftė ta bėje ti, e bėri Zogu".

Kthimi i Zogut nė kėtė kohė kaq kritike pėr vendin, qe nji eveniment i madh politik e historik.

Dr. Kristo Floqi, i frymėzuem prej kėsaj ngjarjeje tė madhe, shkruen:

"Shpėtimtar ty tė qofshim falė"

Ēdo shqiptar pėr ty Hyun e lutė

Se nė kaq furtuna e valė

Syni yt as u tremb as u tut

Ti qi sot e shpėtove Shqipninė

Brez mbas brezi kujtim je pėr ne

Merr kunorėn me lule e dafinė

Si i dyti e i vėrtetė Skanderbe

Anmiqt e kombit shqiptar dhe tė Zogut, hikėn si mijt, kush nė Greqi e kush nė Itali, pėr t'u kthye mbas 15 vjetėsh si "ēlirimtarė" me bajonetat e fashistėve tė Duēes, nė luftanijet e Gjeneral Guzzonit mė 7 prill 1939. Dhe andrra e Duēes, qė qe shfaq nė artikullin e tij "L'amarissimo", u realizue e italianėt jo vetėm qė morėn Vlorėn, por okupuan tėrė Shqipninė.

Ku do tė ndodhej vendi ynė dhe populli ynė, i infektuar sot me sėmundjet e drogės, tė prostitucionit, tė rryshfetit apo korrupsionit; urrejtjes e tė nėpėrkambjes sė krenarisė kombėtare?

Zogu jo vetėm e bashkoi vendin nė nji shtet, por bani atė qė qe andrra e rilindasve tanė: krijoi ndėrgjegjen e pėrbashkėt kombėtare, bani qi shqiptari kudo qi flitej - ta quente vehten krenar qė ishte shqiptar dhe kjo mund tė quhet merita ma e madhe e tij.

Periudha historike qė kaloi vendi ynė gjatė viteve 1924-1939, le tė thonė si tė duen historianėt kalemxhij, tė molepsur prej ideve bolshevike tė Enver Hoxhės, asht dhe do tė mbetet periudha ma e ndritun dhe ma e begatė e kėtij vendi dhe faqja mė e lavdishme dhe e shkėlqyer e historisė sonė kombėtare. Kėtė e dėshmojnė korifejtė e artit e tė kulturės qi lulėzuan nė kėtė periudhė: Fishta, Poradeci, Butka, Paskali, Ēabej, Xhuvani e Konica.

Ajo periudhė qe pranvera e vendit tonė dhe ky vend u mbush plot me lule, si asnjiherė.

Ahmet Zogu qe nji mjeshtėr i pėrkryem, qė e njifte mirė mentalitetin e kėtij populli dhe dinte, me urtėsinė e largpamėsinė e tij, ta ēonte drejt pėrparimit, drejt bashkimit dhe dashunisė pėr njėni - tjetnin dhe pėr Atdhe. Parrulla e tij qe e mbetet: "Atdheu mbi tė gjitha"!

Korēė, 21 dhjetor 2003

Enver Hasa

 

Me rastin e pėrvjetorit tė vdekjes sė gjeneral Abaz Kupit

Abaz Kupi, njeriu i traditave

Nga Dr. Athanas Gegaj

Abaz Kupi, i njoftun edhe me emnin Bazi i Canės, na la, por nga ana tjetėr, na la edhe shembullin e njeriut tė zakoneve tona ma tė bukura.

Abaz Aga, siē e kishin zakon ta thėrrasin miqtė e ngushtė, qysh nga rinija u ba nji legjendė nė anėn veriore tė Shqipnisė. Vepra e tij shkoi tue u shtue, tue u zmadhue, saqė u muer nėpėr goj herė mbas here tue lartėsue luftat e kėtij burri deri sa u banė legjendė dhe hynė nė kangė kreshnike, n'ato kangė qė nė mesjetė u njoftėn nėn emnin Chansons des Gestes.

Nga akti i tij nė Krue, ku vrau ate qė guxoi tė ulė flamurin nga kėshtjella e Skėnderbeut, deri nė rezistencėn heroike nė Durrės, Abaz Kupi shkroi nji histori legjendash, qė e shoqnoi tė tanė jetėn e tij. Kjo histori qė nuk mund tė shkruhet, por kalon nga nji brezni nė tjetrėn, tue u stolisė nga kallximet popullore, qė krijojnė legjendėn e tij.

E tanė veprimtaria e Abaz Kupit kuptohet vetėm atėherė kur tė mendojmė se ai ishte kruetan, i lindun dhe i rritun nė Krue tė Skėnderbeut, krue ase gurrė e traditave tona ma tė shenjta; djepi i heroizmit shqiptar, ku Kanuni e Legjenda ishin vėlla e motėr. Gjatė pesė shekujsh, nė Krue e rrethe zotnoi fytyra heroike e fatosit tonė, Skėnderbeut. Nga djepi nė varr, nga kodrat e malet e Arbnit, nga jehona e kangėve kreshnike e nga krisma e pushkėve, qe pėrherė i gjallė Skėnderbeu, qė nuk u nda kurrė nga populli arbnor.

Kėtu lindi e veproi Abaz Kupi. Ai nuk mund t'ishte tjetėr gja pėrveē vazhdimit tė kėtyne traditave. Abazi e filloi jetėn me ēeta e me ēeta e vazhdoi, tue marrė pėr shembull Skėnderbeun, i cili me ēetat e tij formoi ate ushtri kapidanash e ushtarėsh trima, qė shkruen epopenė ma tė shkėlqyeshme nė Evropė gjatė tė pesėmbėdhjetit shekull.

Abaz Kupi qe njeriu i Kanunit, i traditave tona, njeriu i pushkės dhe i besės.

Nė shumė rrethana e kam njoftun Abazin dhe kurr nuk mė ra rasti ta shifsha tė dalun nga udha e urtisė, nga sjelljet fisnike, qė e bajshin tė nderohej e tė respektohej nga tė gjithė. Ai nuk qe njeriu i kultit personal, harronte ēka kishte veprue nė luftė dhe kėrkoi pėrherė bashkimin e mėrgatės shqiptare. Ishte i pari me pri dhe me ndigjue.

Abaz Kupi nuk qe kuvendar, por dijti me i drejtue ēetat e tija me kurajė e shembull qė e diftoi kurdoherė nė jetė.

Edhe gjatė jetės mėrgimtare, sadoqė u konsiderue pėrherė si kryetar nga tė gjithė, u diftue i urtė sa na jepet me besue se ai kishte pėrvetėsue atė shprehje tė Fishtės:

Por i urti kurr nuk ngutet

Prej burrnije, jo prej tutet.

Abaz Kupi qe njeri detyre, jo fjalėsh tė kota. Ku e thirrte detyra, aty ishte i pari. E kjo shpjegon, se sadoqė ishte i shtymė nė moshė, qe pėrherė i pari pėr udhėtime e bisedime me Mbretin dhe me njerėzit e mėrgatės, qė kėrkojshin tė bajnė bashkimin shqiptar. Nė Misir e ma vonė nė Madrid, Abaz Kupi gjeti ngrohje e respekt pranė Familjes Mbretnore, ku ai ishte nė shtėpinė e vet.

NMT Mbreti Leka I-rė e stolisi me dekoratėn ma tė lartė tė Mbretnisė Shqiptare; e qe gjesti ma i bukur qė mund t'i vehej nė qafė dhe nė parzm nji burri legjendar.

Gjatė jetės nė botėn perėndimore, Abaz Kupi udhėtoi nga nji shtet nė tjetrin, dhe u diftue guximtar, sepse nuk njifte asnji gjuhė tė huej. Dokumentet e tij ishin sytė e pafrigshėm, nji V. I. P. dhe patllakja qė mbante nė brez.

Abaz Kupi na la por nuk na la pa pasė dhanė shembull nė ēdo rast tė jetės. E kjo asht gjaja ma e bukur qė do ta ruejmė si kujtim tė tij.

(Fjalim i mbajtun me rastin e ceremonisė sė vorrimit tė Abaz Kupit nė janar 1976).

 

 

Kuvendi i Qershizės, kuvend bese dhe mobilizimi nė luftėn pėr mbrojtje tė atdheut

Ahmet Zogu nė vitet 1912-1913

Nga Ferit Kėputa

Vera dhe vjeshta e vitit 1912 shėnuan pikėn kulmore tė kryengritjes shqiptare. Nė fillim tė Korrikut kishin plasur kryengritjet e Kosovės, ndėrsa nė Mat, qė nė muajin Prill 1912, Komisioni i tė dyzetėve me forcat e veta kish pėrzėnė turqit nga krahina. Shqiptarėt kudo luftonin pėr Shqipėrinė Etnike.

Ne Gushtin e vitit 1912, Qeveria Turke njoftonte se i pranonte kėrkesat e shqiptarėve pėr autonominė e 4 vilajeteve, por kjo nuk u plotėsua, sepse megjithė largimin e administratės turke dhe ēlirimin e disa qyteteve kryengritėsit shqiptarė nuk arritėn tė marrin pushtetin. Pas kėsaj u pa njė ulje tensioni shqiptaro-turke dhe disa gjeneralė e prefektė shprehėn vullnetin pėr tė ndihmuar ēėshtjen shqiptare, si Hasan Riza Pasha nė Shkodėr, prefekti i Dibrės etj..

Nė kėtė kohė, aty nga fundi i verės, Ahmet Zogu kishte ardhur nga Stambolli pėr tė kaluar pushimet nė sarajet e tij nė Burgajet. Atė e pritėn me nderime qė nė Dibėr, ku takoi Prefektin, i cili gėzonte simpati tė madhe pėr djaloshin Zogu. Aty ata biseduan edhe pėr situatėn. Nė Burgajet Zogu i ri u prit e u vizitua nga e gjithė paria e Matit. Nė bisedat me ta Ai u frymėzoi atdhetarizmin, duke i njohur edhe me ngjarjet e kohės.

Nė Gusht, kur Qeveria Turke u prononcua nė favor tė kėrkesave dhe tė drejtave tė shqiptarėve, shtetet shoviniste tė Ballkanit filluan luftėn kundėr trojeve etnike shqiptare. Ata formuan aleancėn e fshehtė ballkanike, nė tė cilėn merrnin pjesė Serbia, Mali i Zi, Bullgaria dhe Greqia, qė kėrkonin tė zbatonin planet e tyre ekspansioniste pėr tė coptuar Shqipėrinė Etnike midis tyre.

Ushtritė ballkanike, ndonėse kishin filluar veprimet luftarake nė Kosovė dhe kundėr Shkodrės, mė 2 tetor 1912 i shpallėn luftė zyrtarisht Turqisė. Qė nė veprimet e para, ushtritė e Ballkanit shpartalluan shumė reparte turke nė tė gjithė zonat. Sipas planit tė tyre: Mali i zi synonte Shkodrėn, Serbia synonte daljen nė Adriatik nėpėrmjet 3 grykave Matit, Drinit e Shkumbinit, ndėrsa Greqia synonte Jugun e Shqipėrisė. Luginėn e Matit nuk mundi ta shkelte asnjėherė, as Serbia, as Bullgaria dhe as Mali i Zi.

Ahmet Zogu i kuptoi planet e ballkanasve dhe kur malazezėt rrethuan Shkodrėn ai u organizua me shpejtėsi pėr t'i shkuar nė ndihmė.

Pėr organizimin e matjanėve nė luftė, Ahmet Zogu vendosi tė marrė masa pėr armė dhe pėr mobilizimin me vetėdashje, duke lėshuar kushtrimin nė tė gjithė krahinėn e Matit. Ai, duke shfrytėzuar edhe miqėsinė e shoqėrinė qė kishte nė Stamboll, sidomos me prefektin e Dibrės, kėrkoi armė.

Dhe populli kėndoi:

Nė Stamboll shkruen fermani

Po lyp armė Ahmet bej Mati

Ka lyp armė e i don sak

Don me u nis nė Karadak

Pėr Karadak e Mal tė Zi...

Me Kurt Agėn u ka pri

(Visaret e kombit Tiranė. Biblioteka kombėtare, botim 1930)

Ahmet Zogu i ēon urgjent njė telegram Prefektit tė Dibrės me anėn e tė cilit e lajmėron se ai po mblidhte njė fuqi prej 2000 matjanėsh dhe se do tė nisej nė krye tė kėsaj fuqie kundėr armikut nė mbrojtje tė Shkodrės, nėqoftėse Qeveria turke, e sidomos ai, Prefekti, do tė ēonte armė e municione. Kėtu Zogu shfrytėzonte edhe njohjen e miqėsinė qe kishte pasė gjyshi i tij Xhelal Pasha e babai i tij Xhemali me Prefektin dhe shumė nėpunės turq.

Ahmet Zogu i kishte menduar mirė punėt. Ai donte tė dilte para ushtrisė serbo-malazeze, qė ta ndalonte tė mos shkelte tokat shqiptare dhe njėkohėsisht mendonte tė ftonte tė gjithė patriotėt mė tė cilėt kishte pasė takim qė nė Stamboll, si Ismail Qemalin etj., dhe duke shpallur vetėqeverisjen e Shkodrės e tė krahinave pėrreth, tė shpallte vetėqeverisjen e tė ngrinte flamurin e Pavarėsisė, ēka u realizua mė vonė, mė 28 Nėntor 1912, nė Vlorė.

Prefekti i Dibrės, i cili e njihte mirė djaloshin Zogu, ra dakord dhe pa humbur kohė e lajmėroi telegrafisht se armėt e municionet i kishte gati. Tė nesėrmen, njė grup trimash, me Kurt Agė Kadiun nė krye, u nisėn pėr nė Dibėr dhe mė 3 Tetor, 1400 pushkė turke tė prodhimit gjerman dhe municione pėrkatėse u gjendėn nė Burgajet. Nė tė katėr anėt e Matit ishin nisur me kohė lajmėtarėt, si Malė Bozholi, Hysen Gjestila e shumė tė tjerė, tė cilėt me kushtrim thirrnin vetėdashės (vullnetarė pėr t'u organizuar pėr luftė). Kėshtu, mė 4 Tetor 1912 u drejtuan pėr nė Burgajet mijėra luftėtarė. Ja si e pėrshkruan historiani i kohės, Kristo Dako, grumbullimin pėr nė kuvend: "Trimat e maleve tė Matit me pleqėsitė e tyre nė krye, takoheshin nė Saraje e pastaj grumbulloheshin nė njė lėndinė tė bukur mes pyllit, afėr Sarajeve tė Zogut. (Aty, nė Qershizė, vinin burra nga Lura, Selita, Prelli, Katėr Grykėt, Rranxa, Kurdaria, Semtet e Klosit, Ēela e Bozhiqi, nga gjithė krahinat e Matit. - F.K.)

Ishte njė nga mbledhjet mė madhėshtore qė kishte parė Mati. Midis trimave tė tij, nė moshėn e shėrbimit ushtarak ishin shumė burra, qė e kishin kaluar gjysmėn e jetės. Tė gjithė ishin mbledhur porsi bleta rreth e qark njė djali tė ri qė nuk i kishte kapėrcyer tė 17-tat, dhe e dėgjonin me vėmendje".

Pėr dy tre ditė me radhė u bėnė shpjegime pėr pėrdorimin e armės, pasi kishte ndėr ta qė nuk kishin pėrdorur pushkė tė tilla. Tregojnė se njė i ri, i fortė, i vuri kėmbėn pėr tė tėrhequr shulin e njė pushke dhe e kėputi. Ahmet Zogu mori nė dorė njė pushkė dhe u shpjegoi tė gjithėve sesi ta pėrdorin pushkėn.

Mbasi kolonel Zogu u bind se trimat ishin gati pėr marshim, urdhėroi pėr rreshtim tė menjėhershėm nėpėr 5 batalione (tabore) tė 2000 matjanėve. U shpėrndanė armėt e municionet dhe u bėnė gati tė nisen nė fushėn e betejės me parrullėn "Ja tė vdesim, ja tė mbrojmė trojet tona". Nė krye tė kollonave tė rreshtuara, dalloheshin shumė udhėheqės tė shquar popullorė si: Ibrahim Gjoēi, Bib Doēi nga Lura, Adem Cara, Hazis Sula nga Selita, Ali Xhetani, Ismail Terziu, Kurt agė Kadiu, Ahmet Shabani, Sulė Kurti, Hazis Brahilika nga krahina e Prellit, Sali Katuēi e Hamit Lezi nga Gurra, Hysė Dikė Hysa nga Karica, Kros Cakoni nga Bazi, Selim Allamani nga Kurdaria, Lim Beg Ēela e Miftar Bozhiqi nga Klosi e shumė tė tjerė, qė ishin mbėshtetja kryesore e Prijėsit 17 vjeēar Ahmet Zogu.

Me bindje tė patundur nė fitore, me sy tė patrembur, tė 2000 matjanėve trima (nė krye tė tė cilėve printe Bajraku i Lurės), duke patur edhe urimin e popullit dhe tė Nėnės Sadie, A.Zogu me pushkė nė dorė niset bashkė me ushtrinė pėr nė fushėn e betejės.

Me njė qėllim tė lartė e largpamės, i frymėzuar nga atdhedashuria e si njė patriot i flaktė, Ahmet Zogu kėrkonte tė mbronte tokėn amtare. Pushtimi i tokave shqiptare ishte njė rrezik i madh pėr pavarėsinė e Shqipėrisė. Zogu, me cilėsitė dhe mendjemprehtėsinė qė e karakterizonte, u pėrpoq tė paralizonte elementin kėrcėnues ballkanas, duke u treguar fuqive tė mėdha se Shqipėria nuk mposhtet dhe se ato duhej ta pranonin programin e tij politik.

Armiqtė ballkanas arritėn t'i pėrēanin forcat shqiptare. Kėshtu ndodhi edhe kur forcat matjane po kalonin nėpėr Mirditė drejt Shkodrės, ku u dalin para forcat mercenare tė Preng Pashė Mirditės dhe kėrkojnė me ēdo kusht qė matjanėt tė ktheheshin mbrapsht. Zogu, pėr tė mos shkaktuar vėllavrasje, u kthye prapa dhe vazhdoi rrugėn nga zonat e Krujės e ra nė Milot. Kruja e ndihmoi Zogun edhe me armė, dhe nga Miloti matjanėt u nisėn pėr nė Shkodėr. Kjo vonesė u dha rast malazezėve tė merrnin vesh planin luftarak tė Ahmet Zogut dhe arritėn tė zėnė pritė nė Kakarriq tė Lezhės.

Matjanėt hynė befasisht nė betejė dhe ajo u zhvillua shumė e ashpėr. Tregojnė se, kur u mbaruan fishekėt taborrit tė parė, ata u hodhėn nė luftė trup me trup kundėr malazezėve. Armiku pėsoi humbje tė mėdha, por atij i erdhėn pėrforcime nga ata qė ishin nė rrethimin e Shkodrės, dhe kėshtu matjanėt u gjendėn tė rrethuar. Malazezėt kėrkonin qė forcat matjane tė dorėzoheshin pa kushte, por matjanėt nuk ishin mundur asnjėherė. Ata kanė qenė gjithmonė krenarė e fitimtarė nė beteja, qė nga koha e Skėnderbeut. Nė kėto momente, kolonel Zogu e kuptoi qė ishte punė e kotė sulmi me fuqinė e tij tė vogėl. Kėshtu Ai u propozoi marrėveshje malazezėve. Ai kėrkoi tė takonte krerėt e tye. Kur krerėt malazezė u paraqiten nė takim, Zogu me guximin e tij tė jashtėzakonshėm i shtrėngoi ata qė tė hapnin rrugėn qė matjanėt tė largoheshin drejt maleve.

Pas pak ditėsh Zogu u kthye pėrsėri dhe, nė disa beteja, i shkatėrroi mbeturinat malazeze deri nė prag tė Shkodrės.

Nė kėtė betejė nga forcat matjane dhanė jetėn nė fushėn e nderit dhjetra luftėtarė, ndėr tė cilėt Hysė Dika nga Karica; - Asllan Hoxha, Hajredin Qerimi, Sali Hysa, Isuf Doda nga Derjani; - Abdi Gjasta, Hasan Migla, Hasan Ndreu; - Ali Vuka, Hazis Abdia, Osman Heta, Dalip Ruēi, Hazis Stafasani nga Burgajeti; - Ali Xhokola nga Gjoēaj; - Demir Xhokola nga Barbullej; - Sulejman Allamani - komandant tabori; Zenel Hajri; Hazis Mellani; Hysen Misha; Mollė Salia; Sadik Duka; Beqir Fiza nga Kurdaria; - Ali Kadiu; Sadik Demleka nga Lisi; - Dush Sala nga Shoshaj; - Lim Beg Ēela - komandant taborri nga Patini; - Miftar Bozhiqi nga Klos Katundi; - Rustem Uka nga Selita e tė tjerė.

Vetėm nga Bajraku i Lurės ranė mbi 40 vetė dėshmorė. Tė plagosur ishin shumė, ndėr to edhe Hysen Gjestila, me flamurin nė dorė. Sejdin Avduli megjithėse mori 4 plagė, u ngrit dhe kur kalonin lumin Fan, shpėtoi disa shokė nga mbytja. Ndėrsa Sulė Kurti i ri, ndonėse i plagosur, luftonte nė kėmbė me heroizėm tė pashoq. Nė kėto luftime u vranė 87 matjanė dhe u mbytėn nė lumė 13 tė tjerė. Kjo qe njė humbje jo e vogėl, qė erdhi si rezultat i tradhtisė, por matjanėt nuk u ligėshtuan. Ata e vazhduan luftėn dhe bėnė plane pėr tė ēarė rrethimin e Shkodrės, por kjo nuk u arrit, sepse armata serbe pasi pushtoi Prishtinėn, Prizrenin e Gjakovėn, kaloi nėpėr luginėn e Drinit, pushtoi Dibrėn, Mirditėn, Lurėn dhe po i afrohej Matit. Kėshtu, duke parė se krahina e Matit rrezikohej nga pushtimi serb, Ahmet Zogu me forcat vullnetare tė mbetura nga beteja, u kthye nė Mat. Edhe gjatė kthimit pati shumė pėrpjekje me forcat serbe, por matjanėt u kthyen nė Mat triumfues dhe filluan mbrojtjen e Matit nga divizionet serbe. Gjatė muajve dhjetor - janar 1912-1913. Kėtė luftė heroike tė matjanėve me Ahmet Zogun 17-vjeēar nė krye, populli e ka pėrjetėsuar nė kėngė:

Ahmet Zogu asht hazrue

Me Karadakun me luftue.

Ahmet Zogu beg i ri

Tė tanė Matėn mbledhi hazbi

U jep mauzer me gjithė sevxhi

Nė grykė tė Shėngjinit me u gri

***

Selim begu u ka pri

Selim begu i Allamanit

Tuj ba luftė me din-dushmanin

Ēaj Hysė Dika nji trim-drague

Selim begun e ka pagjue

***

Ahmet begu ashte hazrue

Me Karadakun me luftue

Se tanė Shqipnia asht me mue.

Ahmet Zogu, sapo u kthye nė Mat, organizoi me shpejtėsi mbrojtjen e tij nga sulmet serbe, dhe nė krye tė 25 luftėtarėve, ndėr ta Kurt Agė Kadiu, Riza Beg Ēela e tė tjerė, i ftuar nga Ismail Qemali arriti nė Vlorė. Ismail Qemali e pėrqafoi Ahmet Zogun 17-vjeēar, dhe duke e pėrshėndetur i tha: "Mirėserdhe biri im, se pėr kėtė punė qė bėjmė sot, vite mė parė kemi pasur pėr mėsues gjyshin tėnd".

Mė 16 dhjetor 1912, pėrfaqėsuesit e Matit me Ahmet Zogun e Dom Nikoll Kaēorrin nė krye, si dhe tė ata tė Mirditės, Dibrės, Pukės, Kthellės, Malėsisė sė Lezhės, Dukagjinit, Breg-Matit, Kurbinit e Zadrimės, tė mbledhur nė Orosh, njohėn dhe pėrshėndetėn flamurin e Shqipėrisė dhe Pavarėsinė tė shpallur nė Vlorė, duke i dhanė besėn Qeverisė sė Pėrkohshme tė saj. Nė Mat, flamuri ishte ngritur qė me 5 dhjetor 1912.

Kuvendi i Qershizės ishte rasti i parė historik i matjanėve dhe njė nga veēoritė kryesore historike kombėtare.

Nga Qershiza historike, nė kuvendin e 4 Tetorit 1912, Ahmet Zogu nisi marshimin historik dhe arriti ta bėjė kombin shtet.

 

--------------------------------------------------

faqe 7 dhe 8

Njė vėshtrim mbi debatin monarki-republikė(1)

Monarchia pėrballė Republikės

Nga Otto von Habsburg

Kemi tė bėjmė kėtu me aspektin formal tė shtetit - ēėshtjen, monarkia pėrballė republikės - pėr tė cilėn mė sė shumti diskutohet nga njė kėndvėshtrim shumė mė tepėr emocional sesa racional. Debati procedon me argumente ad hominem (mbi personin). Radhiten disa njerėz tė padenjė qė zėnė fronet mbretėrore dhe pastaj na paraqiten si shembuj pėr monarkinė. Edhe mbrojtėsit e monarkisė nuk sillen mė ndryshe. Ata pėrqendrohen te disa politikanė profesonistė e tė korruptuar, prej tė cilėve ekziston gjithandej njė numėr i mjaftueshėm, dhe pretendojnė se kjo ėshtė konsekuenca thelbėsore e njė sistemi republikan. Asnjėri nuk ėshtė njė argument racional. Ka pasur monarki tė mira dhe tė kėqija - republika tė mira (si nė Zvicėr) dhe tė tjera tė cilat janė shumė larg prej kėtij standardi.

Ēdo institucion njerėzor, nė fund tė fundit, ka anėt e tij tė mira e tė kėqija. Pėr sa kohė qė kjo botė tė banohet prej njerėzish e jo prej engjėjsh, krime dhe gabime do tė vazhdojnė tė ndodhin. . . Republikanėt kanė qejf tė mbrojnė idenė se njė regjim monarkik do tė thotė sundim i aristokracisė. Monarkistėt, nga ana tjetėr, pėrqendrohen tė vėshtirėsitė ekonomike, barrėn e taksave, ndėrhyrjet e shtetit nė jetėn private siē ndodh nė republikat e sotme, dhe e krahasojnė kėtė gjendje me lirinė dhe rehatinė ekonomike qė ka qenė nė monarkitė e para 1914-ės. Tė dy argumentet nuk janė bindės. Ato pėrdorin trukun e vjetėr propagandistik duke krahasuar rezultatet qė vijnė prej dy shkaqeve krejtėsisht tė ndryshme. Ēdokush qė ėshtė i ndershėm do tė krahasonte monarkitė e sotme me republikat e sotme. Kėshtu do tė dilte qartė se aristokracia e lindur (trashėguese) nuk zen ndonjė pozicion drejtues mė tė madh nė vendet monarkike sesa nė ato republikane, dhe se, tė gjitha shtetet, ēfarėdo forme qeverisėse tė kenė, janė njėsoj tė prekur nga problemt serioze tė ditėve tė sotme.

Republikanėt shpesh pretendojnė, pėr mė tepėr, se monarkia ėshtė njė formė qeverisjeje qė i pėrket tė shkuarės, ndėrsa republikanizmi i pėrket tė ardhmes. Edhe njė njohje e lehtė e historisė do tė ishte e mjaftė ta hidhte poshtė kėtė. Tė dyja format kanė ekzistuar qysh prej kohėve mė tė hershme (ndėrkaq periudha monarkike zakonisht ka zgjatur shumė mė tepėr se ajo republikane). Nė ēdo rast, ėshtė e gabuar ta quajmė njė institucion tė cilin e gjejmė qysh nė Greqinė e lashtė, Romė dhe Kartagjenė si formėn qeverisėse tė sė ardhmes.

Nė ēdo diskutim objektiv ne duhet ta bėjmė kėtė pyetje dhe t'i japim vendin e duhur nė hierarkinė tonė tė vlerave. Nuk ėshtė njė rastėsi qė ne flasim pėr "formė" tė qeverisjes. Ka njė ndryshim tė madh ndėrmjet "formės" dhe "pėrmbajtjes" - ose qėllimit - tė shtetit. Kjo e fundit ėshtė arsyeja e tij thelbėsore "raison d'etre" thelbi i tij i vėrtetė. Tė parat u korrespondojnė formave trupore tė njė qenieje tė gjallė. Sigurisht njėra s'mund tė jetojė pa tjetrėn; por nė hierarkinė e shėndoshė tė vlerave, shpirti zen njė vend mė tė lartė se trupi.

Qėllimi thelbėsor i shtetit, "pėrmbajtja" e tij, i ka rrėnjėt nė ligjin natyral. Shteti nuk ėshtė njė qėllim nė vetvete; ai ekziston pėr tė mirėn e qytetarėve tė tij. Kėshtuqė ai nuk ėshtė burimi i tė gjitha ligjeve (njė pohim i cili ėshtė pranuar gjerėsisht sot), dhe as mund tė jetė i plotfuqishėm. Autoriteti i tij kufizohet nga e drejta e qytetarėve tė tij. Ai ėshtė i lirė tė veprojė vetėm nė ato fusha qė janė jashtė veprimit tė tyre tė lirė. Shteti sidoqoftė ėshtė, nė tė gjitha kohėt, njė shėrbėtor i ligjit natyral. Detyra e tij ėshtė t'i japė njė efekt praktik kėtij ligji, asgjė mė tepėr.

Nėse misioni i shtetit ėshtė realizimi praktik i ligjit natyral, forma e qeverisjes ėshtė njė mjet pėrmes sė cilit komuniteti synon tė arrijė qėllimet e veta. Por nuk ėshtė njė qėllim nė vetvete. Kjo shpjegon rėndėsinė relative dytėsore tė tė gjithė kėsaj pyetjeje. Padyshim ka njė rėndėsi shumė tė madhe zgjedhja e mjeteve mė tė mira, pėrderisa kjo zgjedhje do tė jetė pėrcaktuese nėse do t'ia arrijmė qėllimit apo jo. Por ajo qė ėshtė e pėrhershme nė jetėn politike ėshtė veēse ligji natyral. Tentativa pėr ta realizuar kėtė ligj nė praktikė gjithmonė duhet tė llogarisė edhe gjendjen aktuale. Tė flasėsh pėr njė formė tė vlefshme qeverisjeje tė pėrjetshme, dhe pėr tė gjitha rrethanat e zhvillimet, tregon injorancė dhe paragjykim. Prej kėsaj duket se duhet tė pranojmė qė ėshtė e pafrutshme tė pėrpiqemi tė pėrcaktojmė - mė sė shumti prej premisave tė gabuara filozofike - vlerėn objektive tė njėrės apo tjetrės formė tė qeverisjes. Diskutimi do tė bėhej fare i pafrutshėm nėse mbajmė parasysh qėllimin pėr tė cilin secila formė duhet tė shėrbejė. Ndėrsa nuk ėshtė njė ēėshtje qė duhet ta ngrejmė se pėr ēfarė vlerash ne jemi tė lidhur me monarkinė apo me republikėn si tė tilla. Ajo qė ne duhet t'i kėrkojmė vetvetes ėshtė se cila formė qeverisėse na ofron shanset mė tė mira nė mbrojtje tė ligjit natyral nėn kushtet e sotme.

Monarkia, republika - demokracia

Mbasi ta kemi sqaruar kėtė pikė, ne mund tė kalojmė nė dy problemet e tjera, tė cilėt janė tėrhequr shpeshherė nė kėtė diskutim dhe kėrcėnojnė tė helmojnė gjithė situatėn. Ka njė debat konstant rreth lidhjeve ndėrmjet monarkizmit, republikanizmit dhe demokracisė. Ne ndeshemi kėtu edhe njė herė me mendimin e mjegullt karakteristik tė kohės sonė tė propagandės dhe tė slloganeve. Koncepti i demokracisė ėshtė bėrė pafundėsisht elastik. Nė Rusi ky ėshtė kompatibėl (i pajtueshėm) me shfarosjet nė masė, policinė sekrete dhe kampet e internimit. Nė Amerikė, nga ana tjetėr - dhe rastėsisht nė Europė - edhe teoricienė politikė janė shpeshherė ta paaftė tė bėjnė dallimin ndėrmjet republikanizmit dhe demokracisė. Pėr mė tepėr tė dyja fjalėt pėrdoren pėr tė pėrcaktuar koncepte dhe karakteristika qė shkojnė pėrtej fushės politike, dhe qė i pėrkasin sferės ekonomike dhe asaj shoqėrore. Prandaj duhet thėnė qartazi se, pėrgjithėsisht, demokraci do tė thotė e drejta e popullit pėr tė marrė pjesė nė pėrcaktimin e zhvillimit dhe tė sė ardhmes sė vet.

Nėse ne e pranojmė kėtė pėrcaktim (definicion) ne do tė shohim se asnjėra prej dy formave klasike tė qeverisjes nuk ėshtė e lidhur me demokracinė nė mėnyrė natyrale. Demokracia ekziston nėn tė dyja format, ashtu siē ekzistojnė republika autoritare apo monarki tė tilla. Monarkistėt, nė fakt, pretendojnė se demokracia funksionon mė mirė nėn njė monarki sesa nėn njė republikė. Nėse ne i hedhim njė vėshtrim Europės sė sotme, sigurisht qė ka diēka tė vėrtetė nė kėtė argument, megjithėse vlershmėria e tij ėshtė e kufizuar nga koha dhe hapėsira. Nė tė njėjtėn kohė ėshtė e nevojshme tė pėrmendim se nė shtete tė vegjėl, tė cilėt janė thellėsisht tė bazuar nė traditat e tyre, si Zvicra, demokracia dhe republikanizmi mund tė bashkėjetojnė me sukses.

Vijon nė numrin e ardhshėm

Pėrktheu nga anglishtja:

Neritan Kolgjini

--------------------------------

 

 

Prona, sfidat e saj, zgjidhjet dhe Stabiliteti nė Shqipėri

nga Prof. As. Gėzim N. Boēari

Populli shqiptar, veēanėrisht ai i zonave turistike bregdetare dhe ai i zonės Tiranė Durrės, ka mėse njė dekadė debate, pėrplasje dhe luftė pėr tė hequr arbitraritetin dhe dhunėn e pushtetit mbi pronėn e trashėguar dhe, pavarėsisht nga kėto, e megjithė pėrpjekjet e mėdha tė bėra, kemi pėrshtypjen se ndonėse asnjė problem nuk ėshtė aq madhor, po aq ėshtė neglizhuar dhe po aq mbetet i paatakuar publikisht ashtu siē duhet.

Partitė e mėdha ose prononcohen me ambiguitete, sikundėr PD, ose kanė marrė njė qėndrim refraktar si PS.

E ndėrkaq, zhvillime pozitive dhe negative kanė ndodhur, dhe interpretimi i tyre ka sjellė pasoja pėr zgjidhjen e kėsaj ēėshtjeje.

Ndaj qėllimi i kėtij shkrimi ėshtė nė veēanti rishikimi dhe ekspozimi ndaj publikut i kėsaj ēėshtjeje tė rėndėsishme, aq mė tepėr nė prag tė miratimit tė ligjit tė ri, qe u hartua nėn kujdesin e OSBE sė.

Nė themel tė diskutimit tonė qėndron parimi dhe bindja e shoqatės Kombėtare "Pronėsi me Drejtėsi", e mbėshtetur dhe prej tė gjitha shoqatave tė tjera tė tė shpronėsuarve. Njė nga kyēet e shumė "sėmundjeve" tė tranzicionit, pa dyshim tė gjatė e tejet tė vėshtirė tė Shqipėrisė, ėshtė moszgjidhja siē duhet e problemit tė pronės, i cili po qe se nuk zgjidhet do tė vazhdojė tė prodhojė andralla tė stėrzgjatura pėr ekonominė, stabilitetin dhe popullin shqiptar, por jo vetėm kaq.

Ku ėshtė Shqipėria nė kthimin e pronės nė krahasim me vendet e tjera ish socialiste ?

Mbase kjo pyetje duhej bėrė mė parė, por ne po e shtrojmė pėrsėri. Mos vallė vendet e tjera ish socialiste kanė zbatuar ndonjė formulė jo tė ngjajshme me Shqipėrinė? Apo pėrsėri "Shqipėria ėshtė njė rast i veēantė"!

Duhet pranuar se vėrtet Shqipėria i ka bėrė njė zgjidhje sa tė ndryshme aq edhe tė gabuar problemit tė pronės. Kėshtu, legjislacioni shqiptar i periudhės postkomuniste pėr kthimin e pronės, qė u hartua me shumė xhepa, lejoi qė ta klasifikonte pronėn nė disa kategori, si: tokė bujqėsore dhe tokė truall; kullota dhe livadhe; pyje; toka turistike dhe jo turistike, etj. Ky legjislacion nuk bėri enkas dallimin e domosdoshėm tė pronave qė i pėrkisnin shtetit dhe pronave qė ishin grabitur nga shteti i mėparshėm i diktaturės.

Pėr tė intriguar procesin e kthimit, ai u pėrzie me kompensimin. Komisionet e krijuara mund tė tė njihnin pronėn, por nuk e kthenin atė. Dhe rezultati ishte njė pėshtjellim. Njė fqinj i juaji mund tė merrte kullotėn, por ti s'mund tė merrje tokėn bujqėsore qė e kishe ngjitur me tė, pasi ti jetoje nė qytet (!!). Njė pronari mund t'i njihej toka, por nuk mund t'i kthehej, pasi dikush tjetėr qe kompensuar nga Komisioni i Kthimit tė Pronave nė tokėn e tij, etj. Nė zonat turistike, pushteti mund tė tė ngjiste njė "person tė stimuluar" pikėrisht nė pronėn tėnde, dhe ti duhet tė presėsh si lėmoshė vendimin pėr kompensim. . . , e kėshtu mund tė vazhdojmė gjatė.

Por le te kthehemi tek toka bujqėsore, ku politika shqiptare i dha Shqipėrisė njė zgjidhje arbitrare alla shqiptarēe problemit mė themelor tė ekonomisė sė tregut dhe tė tė Drejtave tė Njeriut, atij tė pronės private.

Asnjė nga politikanėt vendas apo tė huaj, nuk ka thėnė troē e hapur se, Shqipėria ėshtė vendi i vetėm ish- komunist, qė nuk ka respektuar titujt e pronėsisė pėr pronarėt e ligjshėm, por me artifice juridiko-formale ka organizuar transferimin e paligjshėm tė pasurive tė paluajtshme, qė mund ta quajmė "piramida e pronave". Tė gjitha vendet e tjera ish socialiste e kanė patur kėtė problem nė fokus dhe ju kanė kthyer pronarėve pronat e tyre. Vetėm pas kėsaj janė dhėnė edhe opsione tė tjera. Kjo ėshtė e vėrtetė pėr Bullgarinė,

Republikėn Ēeke, Hungarinė, Letoninė, Lituaninė, Poloninė..., pėrveē Shqipėrisė. Ka edhe njė vend fqinj, qė fillimisht e zgjidhi problemin e pronave duke mos ua kthyer pronarėve tė ligjshėm - Maqedonia.

Ndėrsa nė tė tėrė kėto shtete kthimi dhe reforma e tokės ėshtė bėrė mbi bazėn e pronave tė ligjshme kthyer ish

pronarėve, i vetmi vend qė e ka shpėrndarė tokėn pėr frymė tė popullsisė ėshtė Shqipėria!!!

A mund tė bėhej ndryshe??

Njė pėrgjigje qė u vjen ndėrmend tė huajve pėr Shqipėrinė, ėshtė se kjo zgjidhje e bėrė nga qeveritė dhe ligjvėnėsit shqiptarė ishte e kondicionuar. E thėnė thjesht: nuk kishte rrugė tjetėr.

Ajo qė duhet rithėnė ėshtė se Shqipėria ka 1/2 e territorit me pyje, 1/4 me tokė bujqėsore dhe nga kjo e fundit 50% ėshtė transformuar nė tė tillė gjatė viteve tė socializmit. Pra gjatė 50-vjetėve u krijua edhe rreth 300. 000 hektarė tokė e re bujqėsore, krahasuar me atė qe ekzistonte e regjistruar nė vitin 1945.

Me kėtė del e qartė se ata qė hartuan ligjet pėr shpėrndarjen e pronave e kishin tepėr tė lehtė tė ndanin atė qė i pėrkiste shtetit nga ajo qė u pėrkiste tė shpronėsuarve dhe kėshtu t'u kthenin tė zotėrve pronėn e marrė padrejtėsisht, duke respektuar titujt e mirėfilltė tė pronėsisė.

Natyrisht qė pėr 50 vjet popullsia u shtua dhe veēanėrisht nė fshat, por kthimi i pronave tek pronari i ligjshėm, qė duhej tė ishte ndėr veprimet e para tė qeverisė demokratike pas vitit 1991, do ta kish shlyer detyrimin kushtetues dhe do tė kishte kėnaqur ata 87% shqiptarė (dhe pasardhėsit e tyre), qė qenė zotėr nė 1945. Natyrisht mbetja e tokės bujqėsore (dhe jo pak por 52% e sipėrfaqes), do tė kėnaqte shtresat pa prona, apo nė pjesėn mė tė madhe pa burime tė kėnaqshme.

A ka vlerė kjo logjikė tani, do tė pyesė dikush?!. Ka vlerė pėr tė argumentuar se ata qė bėnė atė zgjidhje nuk mund tė argumentojnė sot se e bėnė atė pėr shkaqe sociale. Pra do tė thotė se e kanė bėrė pėr shkaqe tė tjera.

Arsyeja e kėsaj pjese tė shkrimit ėshtė thėnia e Aristotelit qė, para 2300 vjetėve, thoshte se "pabarazia politike sjell nė tė gjitha rastet instabilitet politik".

Nuk duhet mohuar se legjislacioni pasdiktatorial u ktheu disa pronarėve pronat e tyre, pavarėsisht se ua ktheu pas shumė vėshtirėsive. Fakt ėshtė se nė qytete u rikthyen disa prona, u kthyen edhe pyjet e kullotat, (ndonėse duhet thėnė se kėto janė vetėm 5% e fondit pyjor tė Shqipėrisė).

Nė 1996, shteti shqiptar ka miratuar ligjin qė u njeh tė drejtėn qytetarėve shqiptarė tė SHBA qė tė rimarrin pronat. Veē kėsaj, nė favor tė tyre u paguan edhe reparacionet e mosshfrytėzimit pėr 45 vjetėt e sundimit socialist.

Janė bėrė pėrpjekje pėr tė rikthyer pronat e komuniteteve fetare, ndonėse shumė nga dokumentacionet kanė humbur???

Shoqatat e pronarėve i pėrshėndesin kėto vendime tė marra nga cilado qeveri, pasi ato mendojnė dhe kėrkojnė tė venė nė vend tė drejtat e mohuara mė parė. Por, nga ana tjetėr, tė tėra kėto pėrligjin tezėn tonė se shteti shqiptar ka dy kute, ka dy qėndrime, tė cilat pa dyshim kanė pasoja dhe kosto. Kjo sepse pronarėt e tjerė kanė tė drejtė tė pyesin: po pėr tė tjerėt, d. m. th, pėr shumicėn e pronarėve, pse ky qėndrim i dyfishtė?

Arsyetimet dhe justifikimet shterpe tė pushtetarėve

Zyrtarėt shqiptarė janė munduar tė fshehin kokėn si struci para faktit se ata janė tė vetmit nė Evropė qė kanė

zbatuar parimin: pronėn tuaj e shpėrndajmė ne dhe juve do tė kompensoheni! Disa zyrtarė i justifikojnė veprimet e bėra veēanėrisht me tokėn bujqėsore, me tė ashtuquajturėn Reformė Agrare, duke harruar se reforma agrare shėrben e bėhet vetėm nė vėnde me disproporcione tė mėdha tė pronėsisė dhe raporte krejt tė

ndryshme midis popullsisė sė varfėr dhe pronarėve tė mėdhenj. Zėrat qė propagandojnė se me tokat u bė Reformė Agrare, me siguri qė edhe vetė nuk janė tė bindur pėr ato qė thonė. Ata harrojnė se Reforma Agrare reflekton tensione sociale tė mprehta, qė nuk kanė ekzistuar nė Shqipėri edhe kur 90% e popullsisė ka qenė nė fshat e jo mė pas vitit 1991, kur drejtuesit e dinin se zhvillimi i ekonomisė sė tregut do tė lėvizte njė pjesė tė mirė tė popullatės nga fshati pėr nė qytet. Mjaftojn tė kujtojmė se, nė vitin 1945 latifondistėt pėrbėnin vetėm 3. 7% tė popullsisė, ndėrsa pronarėt e mesėm dhe tė vegjėl rreth 70% tė saj.

Njė arsyetim tjetėr nė modė, po ashtu sa pėr justifikim, ėshtė se "shumica e popullsisė e pėlqen ligjin 7501 dhe po qe se 70% e pėlqen, atėhere ligji ėshtė demokratik". Njė shtet nuk ėshtė kurrė demokratik nėse nuk kėnaq edhe interesat e pakicės, duke dyshuar kurdoherė nė shifrat e "tė kėnaqurve".

Eshtė mendimi ynė se "pa u kthyer prona tek i zoti, pėrparimi ekonomik mbahet i frenuar dhe Shqipėria nuk ka rrugė tė lehtė pėrpara". Fshatarėt thonė: "Prona haram nuk bėhet hallall", ose "nuk duam pronė me bela nga pas tėrė jetėn". Aq e vėrtetė ėshtė kjo psikologji sa, nė shumicėn e Shqipėrisė, toka e marrė me ligjin 7501 edhe mund tė pėrdoret, por asnjėherė nuk mund tė shitet.

Ėshtė e vėrtetė se nė pjesėn mė tė madhe tė rretheve tė Veriut tė vendit, (natyrisht pėr kėtė s'ka tė dhėna zyrtare), toka ėshtė shpėrndarė nė 100 % sipas pronėsisė sė vjetėr, pa krijuar probleme sociale. Shumica e politikanėve, qoftė nė nivel lokal apo qėndror, kanė si argument themelor "pėrshtjellimin qė do tė vijė po t'u

kthehet prona tė zotėrve". Nuk do shumė mend tė nxirret pėrfundimi se atyre u pėlqen dhe u intereson pėshtjellimi aktual.

A mund tė ndryshohet ligji 7501! A ekziston vėrtet kjo dėshirė? "Gjėrat e mėdha janė tė thjeshta".

Ata qė na udhėhoqėn nė ndryshimet e fillimviteve '90, besoj se e kanė ditur se ajo qė kėrkonin tė gjithė qe njė ndarje parimore me tė kaluarėn, duke filluar me mė themeloren; pra kthim nė pronėn private dhe i tė gjitha tė drejtave tė tjera tė mohuara gjatė socializmit, si alternativė e imponuar nga dėshtimet e njė sistemi qė dėshironim ta linim pas.

Implikimet e kėtij qėndrimi ndaj pronės

 

Pasoja e parė (qė nuk do shumė mend tė shihet, por shpesh nuk bėhet lidhja), ėshtė niveli i ulėt i investimeve nė Shqipėri. Ndonėse ėshtė e vėshtire tė bėhen vlerėsime tė sakta pėr kėtė problem, tė dhėnat qė kemi tregojnė se Shqipėria kishte njė nivel investimesh direkte tė huaja (FDI) rreth US$ 30/frymė, nė krahasim me rreth US$ 700 tė Hungarisė, US$ 300 tė Sllovenisė apo US$ 300 tė Estonisė. Mjafton tė themi se jeminė bisht tė tėrė vėndeve tė Europės. Askush nuk do tė afrohet pėt tė investuar, nėse pushteti do tė vazhdojė arbitraritetin dhe dhunėn mbi pronėn private dhe do tė ketė dy palė pronarė, dy morale dhe dy qėndrime pėr pronėn. Dhe kėtu flasim pėr investime dhe investitorė seriozė. Kthimi i pronės tek i zoti nuk duhet kuptuar si "rėndėsi" por si "parakusht". Askush nuk do tė investojė nėse nuk kemi ligje tė qarta si nė tė gjitha vendet europiane, ēka presupozon - pronėsi tė qėndrueshme. E kjo do tė thotė se nuk mund tė shkohet nė Europė me mentalitetin se "nuk jemi as Lindje as Perėndim", ose "jemi vend i veēantė".

Pasiguria pėr pronėsinė e dhėnė nga shteti postkomunist, do tė vazhdojė sa kohė qė do tė ketė probleme me pronarėt e ligjshėm.

Gazeta amerikane "Neė York Times", nė kohėn e trazirave tė vitit 1997, nė njė artikull tė saj u kujtoi tė gjithėve se "ata qė mbrojtėn territorin e Koka Kolės qenė pronarėt legjitimė".

Gjatė viteve tė tranzicionit janė "zhdukur rreth 70% e pemėve frutore, pėrfshirė kėtu edhe ato shekullore sikundėr ulliri", dhe kjo masakėr u bė me njė qėllim tė caktuar: tjetėrsimin e pronės.

Vetėm ullinj janė zhdukur rreth 2. 2 milionė rrėnjė, nga 5. 8 milionė rrėnjė tė inventarizuara nė vitin 1990.

Fakti qė rreth 50% e ēeshtjeve gjyqėsore nė Shqipėri kanė si objekt konflikte pronėsie, reflekton padrejtėsitė ligjore dhe anarkinė institucionale. Kėto absurditete e mbajnė peng Shqipėrinė, dhe prej kėsaj gjendjeje do tė mund tė dilet vetėm kur tė shkojė "haka tek i zoti".

"Consensus juris et utilitatis communio". Kjo shprehje latinisht, qė ėshtė pėrdorur nga Ciceroni, do tė thotė "qė institucionet politike arrijnė tė reflektojnė Konsensusin Moral dhe Interesin e Pėrbashkėt", dhe kjo ėshtė e domosdoshme pėr njė shoqėri komplekse. Me kėtė duam tė themi se besimi i shumicės sė njerėzve ėshtė qė: pa shkuar prona tek pronari, Shqipėria nuk mund tė bėhet".

Zvarritja e kthimit tė pronave punon kundėr qėndrueshmėrisė sė Shqipėrisė, sepse vepron kundėr ligjeve tė pranuara nga bota dhe kundėr interesave tė shoqėrisė.

Pėr kėto qėndrime ka vetėm njė shpjegim: nė rastin mė tė mirė ėshtė paaftėsia pėr tė zbatuar detyrimet kushtetuese dhe tė Drejtat e Njeriut, dhe nė rastin mė tė keq ėshtė shpėrdorimi i pushtetit dhe korrupsioni. Kushtetuta e re, e aprovuar nė vitin 1998, pohon pa ekuivoke se, "prona fitohet me dhurim, me trashėgimi, me blerje dhe me ēdo mėnyrė tjetėr klasike tė parashikuar nė Kodin Civil ". Kjo do tė thotė se shteti nuk ka tė drejtė tė shpėrndajė tokėn e tė tjerėve sipas dėshirės sė tij, pėrjashtuar kėtu raste ekstreme apo pėr interesa publike, tė pėrshkruara qartė nė legjislacionin shqiptar. (shih ligjin Nr. 8561, datė 22 dhjetor 1999, neni 8 pika a). Nėse zbatohet Kushtetuta, e drejta e pronėsisė i pėrket atij qė pronėn e ka: "... tė blerė, tė dhuruar ose tė trashėguar". E keqja ėshtė se edhe pas datės 28 Nėntor 1998, veprimet shtetėrore kanė shkelur Kushtetutėn dhe pėr kėtė asnjė nga institucionet drejtuese tė shtetit nuk ka marrė masat e duhura.

Korrupsioni dhe prona

Tranzicioni vazhdon tė jetė vėrtet njė periudhė qė pjell vezė tė arta pėr politikanėt. Le tė shihet se cilit i pėrkisnin trojet dhe pronat nė bregdet, cili dhe si i ka marrė ato pas vitit 1991. Mjafton tė shohėsh bregdetin e veēanėrisht zonėn Vlorė - Sarandė, tė parashikuar pėr zhvillimin e turizmit elitar dhe tė tė kujtohet ajo qė gazeta "Zėri i Popullit" nė vitet 2001 - 2002 e cilėsonte "banda e tokave". Nuk dimė se cili e bėri tė heshtė "Zėrin", por dihet qė bregdeti Vlorė - Sarandė u ka prishur gjumin e natės oligarkisė sė pushtetarėve. Ata kanė vepruar pėrmes kryepleqve xhahilė dhe mafiozė, punonjėsve cinikė dhe tė paskrupullt tė kadastrave. Peshkaqenėt qė nga qendra e deri tek kryepleqtė e komanduar tė fshatrave, presin vetėm shėnjėn, qė si hienat tė shqyejnė edhe ishullin e mbetur deri tani tė pacėnuar nga ligji 7501, nė bregdet. E pėr cinizėm kanė arritur qė t'i japin njė kapteri pronėn e famijes sė Drejtorit tė CIA s, njė shqiptaro amerikani me zė, si pėr t'i bėrė karshillėk Shteteve tė Bashkuara tė Amerikės.

Pushteti hesht! Kujt i intereson kjo situatė? Bregdetasit nuk e kanė harruar ose braktisur pronėn. Kanė lėnė pėrkohėsisht vėndin pėr t'u kthyer sėrish, dhe do tė kthehen.

Ē'thonė tė huajt

Nė negociatat e bėra me Bashkimin Europian, ky i fundit i bėri tė ditur Shqipėrisė 30 pikat ku duhet tė pėrqėndrohet puna e qeverisė pėr t'u asociuar, ku nuk ėshtė lėnė pas dore edhe kapitulli i pronėsisė mbi tokėn. Mesazhi ėshtė i qartė. Parlamenti Europian nė rezolutėn e aprovuar pėr Shqipėrinė nė vitin 2002, thotė se inkurajon "vėnien nė jetė tė dispozitave kushtetuese tė lidhura me krijimin e tregut tė pasurisė sė paluajtshme dhe regjistrimit tė saj, si dhe veprimet nė favor tė rikthimit tė pasurisė".

OSBE nė raportin e saj nė Vjenė, nė Maj 2003, thotė ". . . se Qeveria ēfaqi dėshirėn pėr tė kaluar njė ligj pa konsensus. Presenca (d. m. th. OSBE ja), bėri pėrpjekje, e mbėshtetur nga Komisioni Europian dhe Ambasada Amerikane, pėr tė bindur qeverinė pėr tė mos marrė kėtė qėndrim". "Guida Tregtare" e SHBA, e cila ėshtė baza pėr investitorėt amerikanė, thotė se "Shqipėria nuk i ka zgjidhur plotėsisht pretendimet e pronėsisė qė kanė ardhur si pasojė e konfiskimit tė kohės sė komunizmit tė tokės bujqėsore. . . Njė numėr qytetarėsh amerikanė dhe rezidentė, kanė paditur nė gjyq qeverinė pėr ēėshtje qė kanė tė bėjnė me kthimin e pasurisė.

Shumė investitorė tė huaj, janė kthyer mbrapsht porsa kanė mėsuar tė vėrtetėn se tokat turistike nė bregdet akoma nuk u janė kthyer tė zotėrve.

Komisioni Europian, pėrmes z. Reinhard Preibe, i shkruan shoqatės "Pronėsi me Drejtėsi" se "Komisioni ėshtė nė dijeni tė detyrimit kushtetues tė Shqipėrisė pėr tė nxjerrė dhe zbatuar ligje qė respektojnė tė drejtėn e pronės, sidomos lidhur me kthimin. . . ". Po ashtu, Komisioni "thekson se adoptimi i njė legjislacioni mbi pronėsinė dhe kthimin e saj, qė synon zbatimin mė tė mirė tė tė drejtave tė pronėsisė nė Shqipėri, duhet tė jetė njė prioritet maksimal i qeverisė Shqiptare".

Nuk po themi kėtu se ē'deklaroi z. Forbes pak kohė mė parė, por mjafton tė themi se pėr Forbes "Pronėsia nė Shqipėri ka nisur para vitit 1945" dhe se "Shqipėria ka bllokuar rreth 10 miliardė dollarė investime me kėto qėndrime.

Konkluzion.

Pronėsia nė Shqipėri zgjidhet shumė thjesht. Kjo kėrkon vullnet politik. Tė gjithė sėbashku mund tė bėjmė tė lėvizin edhe shkėmbinjtė. Nėse pyetjes: A jemi shqiptarė dhe a dėshirojmė ta fusim ekonominė dhe popullin nė rrugėn e zhvillimit tė demokracisė sė mirėfilltė, politikanėt i pėrgjigjen PO, atėhere problemi i kthimit tė pronės zgjidhet vetėm me dy nene: Neni i parė tė thotė "Prona u kthehet atyre qė e kanė patur para vitit 1945. Nuk kthehen por kompensohen ato prona qė kanė qenė objekt i investimeve me interes publik dhe trojet e tjetėrsuara para vitit 1991 pėr godina banimi".

Neni i dytė tė thotė: "Ky vendim hyn nė fuqi menjėherė. ". Kaq thjesht.

Pas kėsaj, pa kėrkuar fonde kolosale tė rendit miliarda dollarė, siē ėshtė kėrkuar nga disa politikanė, pushteti mund tė zgjidhė edhe problemin e kompensimit pėr pronat e tjetėrsuara pėr nevoja publike.

 

 

Kulturė

Mendime pėr vėllimin poetik "ZĖRAT E BRIGJEVE TĖ MIA" i autorit Namik Selmani

Tė sjellėsh nė njė libėr shpirtin e paepur ēam

Nga Muhamet Vrioni

Botimet pėr Ēamėrinė janė mė tepėr se njė sihariq pėr lexuesit shqiptarė, kudo ku ndodhen . Kjo sofėr e afėrt dhe po kaq e largėt, i ngjan njė ode tė madhe burrash, ku secili duhet tė flasė me zėrin e tij, tė ngrejė dollinė, tė hapė njė portė tė re, ku secili nga ne tė shohė me artin e fjalės tė kaluarėn e tė ardhmen e kėsaj Zane tė Jonit, tė shohė virgjėrinė e shpirtit e tė plagės sė saj ende tė patharė.

E kur je pėrpara njė libri tė plotė pėr fatin e Ēamėrisė, ēdo lexues ēam dhe ēdo dashamirės i kėsaj treve bėhet fare natyrshėm pjestar i njė feste tė vėrtetė. Se edhe njė poezi e re pėr tė, edhe njė tregim, njė pikturė, njė film dokumentar qė bėhet pėr kėtė pjesė tragjike tė kombit shqiptar, ėshtė njė festė e njė lloji krejt tė veēantė.

***

Tashmė emri i autorit Namik Selmani ka vendin e vet tė pazėvendėsueshėm nė trajtimin e temės gurrėfreskėt ēame. Qė para 13 vjetėsh, kur shtypi ēam hidhte hapat e tij tė para, apo edhe nė organe tė tjera tė shtypit kombėtar e lokal, pena e Namikut tėrhoqi vemendjen e lexuesve pėr larminė e llojeve letrare, pėr freskinė e motiveve tė trajtuara me kėtė temė, duke e bėrė atė njė ZĖ tė veēantė.

Skicat, portretet e reportazhet nė ngulmimet ēame, brenda e jashtė vendit, qėndronin pranė poezive tė bukura, tė shkruara prej tij si gurėt e njė kėshtjelle e qė kishin mesazhin e fuqishėm tė MBIJETESĖS ĒAME, ku vetė autori ishte e mbetet njė nga gurėt e rėndė tė saj.

Nė vitin 2000, publiku artdashės mori nė duar vėllimin e tij tė parė "VATRA E MALLIT", e kėto ditė edhe vėllimin e dytė me poezi "ZĖRAT E BRIGJEVE TĖ MIA".

Bashkė me to, nė vitet e fundit ai ka lėvruar e vazhdon tė "flasė" edhe me artin e bukur tė fotografisė artistike, me temėn ēame. Publikimi i mjaft fotove tė portreteve tė nėnave ēame, tė valleve, tė shpirtit tė kėtyre njerėzve nė ekspozitat kombėtare nė Shqipėri, nė ekspozitat individuale nė Itali e Prizren, i bėjnė nder jo vetėm atij por edhe historisė sė re tė Ēamėrisė, para sė cilės mbetemi pėrherė borxhlinj.

***

Vėllimi "Zėrat...", kėrkon tė krijojė njė zinxhir tė fuqishėm tė brezave tė Ēamėrisė, qė nga ata qė nuk jetojnė mė e deri te ata qė ende nuk kanė lindur e qė do tė kenė fatin tė bėhen pjesėtarė tė njė ėndrre tragjike pėr tė parė e prekur tokėn e tė parėve tė tyre. Kėtė zinxhir e mbajnė fort dy metafora, qė mendoj se pėrbėjnė tharmin poetik tė vėllimit tė tij: ZĖRI e BRIGJET. Nga vargu i parė e deri nė fund, tė dyja tė shtojnė drithėrimėn pėr fatin e saj tragjik nė historinė e kombit, tė mbjellin krenarinė pėr lirizmin e papėrsėritshėm tė shpirtit tė saj, tė mbjellin nė kujtesė e nė zemėr njė protestė herė tė heshtur e herė klithėse, pėr tė nesėrmen e saj.

Edhe vetė poeti, mes kėtij mesazhi kompleks thotė:

Zėra tė brigjevė tė mia,

Pėr ju mora kurorė dafine

Kur varret ishin nė prag tė Harrimit tė Zi

***

Poeti Namik Selmani e njeh kėngėn dhe vallen e bukur ēame jo si njeri tribunash, por si mė i moshuari e mė i riu i saj, qė kurrė nuk i harron, por qė i ka si pjesė tė pazėvendėsueshme tė jetės.

Meditimi poetik mbi kėto perla, me njė varg qė tė kujton aq saktėsisht kėngėt lirike e epike tė kėsaj krahine, kthehen njėherėsh nė njė simbolikė tė fuqishme, ku dalin dashuria pėr truallin e gjyshėrve, besa, sakrifica e brezave pėr ēdo gjė tė bukur... Poezitė "Ulu mal tė shoh Kastrinė", "Tanė, moj Tanė"; "Kush ma shkruan amanetin", etj., tė ndezin pėrfytėrimin dhe shpirtin e qėndresės. Brenda kėtyre sinorėve, poeti qėmton leksikun ēam, pėr tė cilin Kryepoeti Naim Frashėri para 120 vjetėsh thoshte i emocionuar

Eni vjen prej Ēamėrie?

Me kėtė gluhė Perėndie...

Fjalė tė tilla si: ēipllak, vuvosen, klumushtore, dhioli, buhar, ēepele, manure, bulurimė, etj., i japin njė kolorit tė veēantė mendimit poetik.

Poezia 'Eksod Ēamėrie", ndonėse merr shkas nga njė ngjarje konkrete - siē ėshtė qershori e korriku i vitit 1945, kur e gjithė popullsia ēame u dėbua tragjikisht nga trojet e tyre amtare, nė mėnyrė tė natyrshme bėhet pjesė e mbijetesės shqiptare, duke u pėrsėritur shumė vitė mė vonė edhe nė Kosovė.

Sado trishtuese tė jenė pamje tė tilla, ato janė njėherėsh klithmė, protestė, kujtesė historie, monument dhimbjeje, sepse drama tė tilla vėshtirė se mund tė pėrfytėrohen nė kohėt moderne.

Nė ē'kacek ta fus

Piskamėn e heshtur tė burrit

Qė edhe palcėn e dheut mė dysh e ndan?

Me se ta shuaj kėtė flakė murdare

Qė buharin e gjyshit

Nė hi tė nxehtė po e kthen?

Pėrballė kėsaj dhimbjeje e trishtimi, poeti gjen forcėn e optimizmin:

Nata s'e mbyste

Njė ortek tė qarash tė njė tė porsalinduri.

E mė tej ai thotė

Veē shqiponja mbi flamur

Fjalėn ma ktheu nė sokėllimė

***

Herė pas here poeti e bashkon fatin tragjik me atė tė Kosovės, ashtu siē ka bėrė edhe nė vėllimin e parė. Kjo del te poezitė "Kosovė-Ēamėri"; "Monolog"; "Lulja e Kosovės"; "Kosovė-1999", etj..

Na jepet rasti qė tė vlerėsojmė edhe paraqitjen grafike tė librit. Kopertina e tij ėshtė gjetur mjaft e goditur. Ajo ėshtė njė ftesė miqėsorė pėr ta lexuar atė qė shpreh piktura e bukur e piktores Liliana Ēefa "Me flamur nė zemėr". Po kėshtu, fotografia e qytetit tė Pargės, vendlindja e historianes me origjinė nga ky qytet, Dora D'Istria, e plotėson mė sė miri kėtė mendim.

Natyrisht, krijimi mė i mirė i vėllimit mbetet poema "Zėri i vendlindjes". Nėse poezia me kėtė temė e ka gjetur rrugėn e vet tė paktėn nė kėta 13 vjet, poemat pėr Ēamėrinė kanė qenė aq tė pakta sa mund tė numėrohen me gishtat e njė dore. Ėshtė kjo poemė frut i njė pune disavjeēare. Jo thjesht pėr kėtė fakt, por edhe nga lloji i vargut qė poeti pėrdor, nga ai qėmtim i kujdesshėm e i harmonizuar i motiveve, i detajeve, i asaj gjuhe metaforike e simbolike - tė shoqėruara me njė lirizėm tė ndjerė - e bėjnė kėtė poemė njė krijim me vlera antologjike.

Kėtu, metaforat Zė e Breg kthehen nė simotra tė vėrteta. Pas brigjeve tė Ēamėrisė, tė larė me dritėn e mallit e tė dashurisė sė brezave, me urimin gjuhėmbėl tė Perėndisė e me dritėn e diellit, tė shfaqen brigjet e zemrave te brezat e kėsaj toke, qė edhe varret e tė parėve tė tyre nuk mund t'i shohin e prekin. Fare natyrshėm kjo pėrcillet edhe nė zemrat e tė gjithė bashkėkombasve tanė.

E do t'i lidh brigjet me litarė malli

Qiellin e kaltėr do ta ndez si zjarri

E do mbush sofranė me vaj e me mjaltė

Do tė shkoj te varret porsi njė manar..., thotė poeti qė nė fillimet e kėsaj poeme, duke i dhėnė kėshtu jetė njė ėndrre nga mė tė bukurat e mė tragjiket qė mund tė ketė njė shqiptar nė kohėt moderne. Nė hapėsirat poetike mjaft tė gjėra, ku mbahet gjithmonė njė ritėm i lartė i rrėfimit artistik, historia e gjeografia, folklori e etnografia, gjuha e arkitektura tashmė e rrėnuar, besimi te Zoti e protesta ndaj shkaktarėve tė tragjedisė, krijojnė nė kėtė poemė njė kurorė ylberesh tė shumėngjyrtė qė tė ngazėllejnė. Zana e Jonit, Filati, Paramithia, Bozhuri, Mali i Sulit, Osman Taka, Motra Tanė..., ta nxisin pėrfytyrimin e tė krijojnė njė atmosferė noliane me atė marshim biblik tė ēamėve nė 100 vitet e fundit tė historisė sė tyre.

Pėrkrah shushurimės sė lumit Kalama dėgjon shushurimėn e Osumit, tė Shkumbinit, tė Vjosės...

***

Shpirti im ėshtė varkė-Ēamėria-skela

Mal tė bėhet dallga, kurrė s'i ulet vela

Nė ma djegshin fletėn do t'ia them ēdo zemre

Tė ngrejė Monument me shumė amanete.

Edhe nė dy ciklet e tjera tė vėllimit "Gur, mos u shkrij nga malli" e "Dritaret e Ankonės", autori e ruan linjėn e mesazhit artistik tė mbarė vėllimit. Ai rrugėtim poetik nė mjedise tė ndryshme, ėshtė nė njė farė mėnyre edhe jeta e kėtij komuniteti nė kėto hapėsira kohore. Te poezia "Mėngjezi i sė nesėrmes", ai thotė:

Kam nė sy agimin e nesėrm

Kam arkitekturėn e njė hapi tė panjohur

Tė dorės qė prek librin

Flamurin, fėmijėn, bukėn.

***

Pasi e lexon dhe e rilexon librin "Zėrat e brigjeve tė mia", sė pari tė lind dėshira pėr ta falenderuar pėr vlerat interesante qė ai sjell. Njė falanderim tė veēantė do t'ia jepnim edhe redaktorit tė kėtij libri, poetit Balil Gjini, qė ka punuar pėr njė botim sa mė cilėsor. Ky urim bashkohet me dėshirėn e sinqertė qė tė kemi sa mė shumė vepra tė tilla cilėsore jo vetėm nga ky autor por edhe nga autorė tė tjerė qė e lėvrojnė kėtė temė.

  Site officiel de la Maison Royale d'Albanie

Archives 2003 Part V

Archives 2003 Part IV

Archives 2003 Part III

Archives 2003 Part II

Archives 2003 Part I

Archives 2002 Part II

Archives 2002 Part I