"Tradita" Gazete periodike e LZHK

Adresa: Reshit Collaku, Shallvaret, shk. 20/290-291,tel 242618, tradita_al@yahoo.com

E Enjte, 5 Maj, 2005 Numri 15

Është ora LZhK

Eduard Ypi

Ka ardhur ora, po bien kambanat "Shqipëria në rrezik", kush nuk i dëgjon është shurdh, kush nuk e sheh ç'po bëhet është qorr, kush rri indiferent është tradhëtar. Ka ardhur koha o popull i këtij kombi të vjetër të vendosni dhe të përqafoni rrugën e përparimit, rrugën e ruajtjes të interesave kombëtare dhe të mirqënies tuaj . Nuk ka kohë është shansi i fundit. Vota për Socialistë, larg qoftë është vota për këlyshët e Enverit, për "Dullën" apo "qoftëlargun" që ngordhi, është vota për "metalurgjikun" mostërlindës, për hekurishtet e Kinës dhe të gjitha stepave të Azisë, është vota për 20 lek për ditpune, për bukën me çaj dhe çizmet e llastikut në verë, është vota për frikën, është vota për hajdutët e rinj që po përvetsojnë gjithçka, është vota për varfërinë tonë, është vota për dëshpërimin e thellë dhe pasigurinë për të nesërmen. Vota për PD, është vota për një njeri të vetëm që do të rrojë si "mbret", që fal copa Shqipërie njësoj si mund të falte ndonjë pemë gështenjë që i ka lënë babai, që ha shokët dhe pastaj i vjell në tavolinë, shokët e përvjellur. Antikomunizmin e zëvëndëson me përçarjen jug-veri dhe myslimanë me të krishterë dhe bën gardën me çunat e fshatit. Niset për në perëndim dhe mbrrin në Malejzi, që pështyn pastaj ngrihet dhe e lëpin. Është vota për "gogla" dushku që ashtu si Nastradin efendiu ka mbushur thesin e gënjeshtërt të dhuratave, është vota për "konet" e vogla politike që nuk u lodhën duke lëpirë tasat e dynjasë, është vota për ato "personalitete" që pa frikë mund ti krahasosh me leckat e këmbëve që tashmë janë aq pis sa nuk mund ti fshish më as këpucët. Vota për LZhK është vota e vërtetë, është vota për kombin dhe popullin, është vota për të sotmen dhe të ardhmen e sigurtë dhe të begatë. Është vota që garantohet nga historija jonë pozitive, është e vetmja votë që ka dhënë prova sepse në fund të fundit ai që e bën këtë premtim është Mbret.

Starton fushata elektorale e Lëvizjes për Zhvillim Kombëtar në qarkun e Kukësit.

Mbreti shpall kandidaturat e LZHK

Mbreti Leka I prezanton kandidatët Ekrem Spahiu në Kukës, Myftar Kastrati në Has dhe Skënder Hoxhë në Tropojë. Mbreti Leka ka bërë thirrje që të votohet për kandidatët e Lëvizjes për Zhvillim Kombëtar dhe për LZHK-në si forcë politike me bosht atdhetar.

Kandidatët e LZHK në qarkun Kukës

Skënder Hoxha, zona 10, Tropojë

Myftar Kastrati, zona 11, Has

Ekrem Spahiu, zona 12, Kukës

Kuksianët presin me madhështi udhëheqësin e LZHK Mbretin Leka I Zogu, Princin Leka dhe drejtuesit më të lartë të LZHK.

Dita e shtunë u shndërrua në një ditë feste për qytetarët kuksianë dhe banorët e rrethinave. Ata dolën për të pritur Mbretin Leka i Parë, Princin trashëgimtar Leka dhe personalitetet që i shoqëronin, që në Qafë Shllak dhe gjatë gjithë segmentit rrugor deri në Kukës, në një distancë prej 60 kilometrash, e përshkruar nga dhjetëra makina të zbukuruara me flamuj kombëtarë dhe të LZHK, që shoqëronin varganin e dhjetëra të tjerave të ardhura nga Tirana.

Moderator i takimit ishte sekretari për Marrëdhëniet me Jashtë dhe njëkohësisht kryetar i Degës së Partisë Lëvizja e Legalitetit në Belgjikë z.Sulejman Gjanaj, i ardhur enkas për këtë takim.

Në pallatin e Kulturës "Hasan Prishtina", tejmbushur si asnjëherë, Mbreti Leka I, në një atmosferë të elektrizuar prezanton kandidatin e LZHK për deputet në zonën nr. 12 të Kukësit, kryetarin e Partisë Lëvizja e Legalitetit z.Ekrem Spahiu, biznesmenin Miftar Kastrati në zonën nr. 11 Has dhe inxhinierin Skënder Hoxha në zonën nr. 10 Tropojë

Për vlerat e kandidatit Spahiu folën nënkryetari i PLL z.Murat Basha, publicisti i njohur kuksian z.Sulejman Dida, pedagogu i Universitetit amerikan në Prishtinë z.Xhevahir Kolgjini, kryetari i Shoqatës së ish të Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë të rrethit Kukës z.Avdi Gjana.

Për platformën politiko-zgjedhore të LZHK foli deputeti Dashamir Shehi.

Takimin e përshëndetën edhe kryetari i Komunitetit Mysliman për rrethin e Kukësit, z.Ali Hallaçi dhe Myftiu i Kukësit z.Vehxhi Hoxha.

Gjatë takimit në Kukës morën pjesë qindra anëtarë e simpatizantë të LZHK-së.

Qytetarët kuksianët i rezervuan Mbretit Leka I-rë, Princit Leka dhe drejtuesve më të lartë të LZHK një pritje madhështore, që në hyrje të qytetit e më pas gjatë takimit të zhvilluar paraditen e të shtunës së datës 30 prill në Pallatin e Kulturës "Hasan Prishtina" të Kukësit. Në këtë inkursion elektoral, Mbreti Leka I shoqërohej nga një grup i madh drejtuesish të PLL e LZHK-së të rrethit, si dhe mjaft eksponentësh të LZHK-së në qendër.

Në panelin drejtues të takimit u vendosën: në qendër Mbreti Leka dhe në krah të djathtë të Tij Princi Leka; në krah të majtë të të cilit u ulën zotërinjtë Dashamir Shehi, Murat Basha, Miftar Kastrati dhe Osman Axhani, ndërsa në krah të djathtë të Mbretit Leka u ulën z.Eqerem Spahiu, z.Sulejman Dida, z.Skënder Hoxha, z.Fluturak Gërmenji, znj. Brunilda Elezi, z.Halit Muçmata dhe moderatori i takimit, z.Sulejman Gjana, Sekretar për Marrëdhëniet me Jashtë i PLL. Në këtë takim u paraqitën zyrtarisht para qindra qytetarëve kuksianë kandidatët e LZHK-së për zgjedhjet parlamentare të vitit 2005.

Tubimin e çeli z.Sulejman Gjana, i cili shprehu në mënyrë konçize qëllimin e këtij tubim. (Fjalën e tij të plotë e botojmë në këtë numër gazete). Në fund të përshëndetjes ai ia përcolli fjalën Mbretit Leka I, për të shpallur mesazhet e LZHK për këtë fushatë zgjedhore. Në fjalën e Tij para kuksianëve Mbreti ka paraqitur disa nga pikat kryesore të programit të LZHK në aspektin e zhvillimit ekonomik si dhe ka folur me një theks më të fortë për çështjen kombëtare. Po ashtu ai ka shprehur konsideratat e tij për kandidaturat në emër të LZHK-së, duke çmuar përkushtimin dhe vlerat e secilit kandidat. Ai është ndalur më fort në kandidaturën e z.Eqerem Spahiu me të cilin ka një bashkëpunim të suksesshëm prej një dekade. Mbreti në fjalën e tij para qytetarëve kuksianë ka bërë thirrje që të votohet për kandidatët e LZHK dhe për LZHK-në si forcë politike me bosht kombëtar. (Një pjesë të fjalës së Mbretit e botojmë në këtë numër gazete).

Më pas oratorë të ndryshëm në fjalët e tyre kanë prezantuar pjesë nga programi i LZHK-së dhe kandidatët për deputetë. Prezantimin e figurës së z.Spahiu e ka bërë nënkryetari i PLL z.Murat Basha, fjala e të cilit emocionoi të pranishmit.

Më pas e mori fjalën deputeti i LZHK dhe njëkohësisht kryetar i Këshillit Ekzekutiv të kësaj lëvizjeje z. Dashamir Shehi, i cili ndër të tjera theksoi: "LZHK ka programin më të mirë politiko-zgjedhor dhe qeverisës për këtë fushatë. Ky program është ideuar dhe miratuar personalisht nga NMT Mbreti Leka.

LZHK është një lëvizje që ka lindur si domosdoshmëri e kohës, për të qeverisur shqiptarët, për të bërë një shtet të shqiptarëve dhe për shqiptarët.

Në programin tonë ne mbështetemi në tre elementë kryesorë: 1. Shtet me garant Mbretin. 2. Shtet me filozofi etatiste Zogizmin. 3. Shtet me dinjitet dhe të aftë për të realizuar ndryshime të mëdha epokale.

Ne gjykojmë se, me lëvizjen tonë elektorale, i kemi hapur derën demokracisë shqiptare nëpërmjet kandidimit me listë të hapur të 100 djemve dhe vajzave më të mirë të LZHK në të 100 zonat, përfaqësues të cilët kanë shanse të barabarta konkurrimi, pa preferenca dhe lista paraprake.

LZHK do të fitojë sepse u garanton shqiptarëve një begati dhe zhvillim të vërtetë, pas zvarritjes nëpër një tranzicion të lodhshëm dhe të dështuar. Tashmë vendi është rraskapitur nga riciklimi dhe rotacioni i ish komunistëve, që thjesht ndërrojnë vendet me njëri-tjetrin.

Shtet, Shtet dhe vetëm Shtet.

Ne premtojmë institucione të vërteta dhe garanci për këtë është simboli ynë Mbreti Leka, i cili qëndron mbi partitë, që institucionet i kanë konsideruar thjesht anekse të tyret dhe i kanë përdorur e shpërdoruar për qëllime politike.

Ne besojmë tek prona private, që për ne dhe për të gjithë ata që duan të ndërtojnë shqoërinë kapitaliste - është e shenjtë.

Situata aktuale është rezultat dhe derivat një qeverisjeje të papërgjegjshme 50 vjeçare dhe një tranzicioni absurd 15 vjeçar.

Ne mendojmë se Bujqësia jonë duhet të përqëndrohet dhe modernizohet me anë të teknologjisë së lartë, që e garanton vetëm përqëndrimi në ferma të mëdha dhe kooperimi i fermerëve. Nuk mund të shkohet në Evropë me 50 % të popullsisë në fshat.

LZHK do të stimulojë urbanizimin, dhe për këtë lipsen ndërtuar rrugët.

LZHK garanton se, pas 4 vjet mandati qeverisës, do të ndërtojë rrugën Kukës-Morinë, e cila do të bashkojë realisht pjesët e trungut shqiptar.

LZHK garanton rend nëpërmjet ligjit dhe rikthim të dënimit me vdekje.

LZHK do të bëjë një politikë mbarëkombëtare. Politika jonë e jashtme do të jetë mbarëkombëtare.

LZHK është e vetmja forcë politike që kërkon pavarësimin e Kosovës, që kërkon që shqiptarët e Maqedonisë të konstituohen si faktor shtet-formues dhe që çamëve t'u garantohen nga shteti grek të gjitha të drejtat, sipas standardeve më të përparuara për minoritetet, e të cilat Greqia i kërkon për minoritarët në Shqipëri.

Ne do të kërkojmë që shteti grek t'u kthejë pronat çamëve, bashkë me shpërblimin e fitimit të munguar nga përdorimi i pronave të tyre.

Ne propozojmë një abetare të vetme, nga Mitrovica në Gjirokastër dhe nga Shkupi në Durrës", - e mbylli retorikën e tij atdhetare z.Shehi, për çka me të drejtë korri duartrokitjet e merituara të kuksianëve.

Në vijim fjalën e mori Imami i Xhamisë së Kukësit z.Vehxhi Hoxha, i cili ndër të tjera tha: "Vëllezër e Motra! Përfitoj nga rasti të përshëndes Mbretin Leka, Princin Trashëgimtar Leka dhe të gjithë ju të pranishmit. Mbreti Leka ka kontribuar shumë për Kombin dhe ka realizuar shumë kontakte me popullin. Unë, me keqardhje po konstatoj se sot në pushtet janë bijtë e atyre që prishën xhamijat dhe kishat e shqiptarëve gjatë diktaturës.

Sot po rrezikohet të na shkatërrohet familja, po na shkatërrohet morali. Ka ardhur koha për ndryshim dhe të gjithë duhet ta kuptojmë këtë. I vetmi shtet kombëtar që kanë ndërtuar shqiptarët, është shteti i Mbretit Zog gjatë Mbretërisë.

O sot o kurrë! Sepse e kemi vetë në dorë votën tonë, me anë të së cilës mund të realizojmë ndryshimin. Vetëm vota juaj, e hedhur aty ku duhet, mund t'i sigurojë familjet tona dhe të ardhmen e fëmijëve tanë. Duhet të mendohemi mirë para se ta hedhim votën, sepse po rrezikohemi të shkojmë drejt humbjes", - e mbylli fjalën e tij mes duatrokitjesh të të pranishmëve Imami Vehxhi Hoxha.

Gjithashtu folën edhe kryetari i LZHK për rrethin e Kukësit, intelektuali dhe publicisti i shquar z.Sulejman Dida, i cili theksoi se besimi dhe shpresat e kuksianëve janë shpërdoruar në gjithë këto vite. "Ne po plakemi pa lavdi në këtë tranzicion. Në Kukës 34 % e popullsisë aktive është e papunë, sepse INSTAT i quan të punësuar fshatarët. Do vijnë t'u kërkojnë votën me be. Unë ju them që t'ua mbyllni dyert mashtruesve dhe t'ia hapni zemrat LZHK-së", - tha z.Dida.

Më pas e mori fjalën edhe pedagogu i Universitetit amerikan të Prishtinës, piktori i njohur z.Xhevahir Kolgjini, i cili ndër të tjera theksoi: "Para se të vij këtu, në bashkëbisedimet me studentët e mi dhe miqtë e shumtë që kam në Prishtinë, më pyetën nëse kanë apo jo mundësinë të vijnë e të votojnë për LZHK, si i vetmi faktor politik që mbron dhe promovon çeshtjen tonë kombëtare, veçanërisht çeshtjen e pavarësimit të Kosovës. Ata më thanë se nga të gjithë deputetët e parlamentit shqiptar, do të dëshironin të votonin vetëm Ekrem Spahiun, për të cilin më thanë se "është i vetmi deputet kosovar në atë parlament", fjalë këto që çuan peshë të pranishmit.

Takimin dhe Mbretin e Princin Leka i përshëndeti edhe kryetari i Shoqatës së ish të Përndjekurve dhe Burgosurve Politikë të rrethit Kukës z.Avdi Gjana, i cili fjalën e tij prekëse e të shkurtër, e mbylli me maksimën "Populli është kandari i arit".

Në fund të prezantimit të kandidatëve, moderatori i këtij tubimi z.Sulejman Gjanaj u shpreh se: "Falenderojmë Mbretin, Princin, miqtë tanë nga Tirana dhe të gjithë të pranishmit në këtë tubim për pjesëmarrjen e tyne. Edhe nji fjalë për popullin e Kukësit: ju ftojmë që prej ditës së sotme, të fillojmë t'iu bëjmë thirrje njerëzve tanë, farefisit, miqve dhe dashamirëve tanë që të mbështesin kandidatin e LZHK-së, z.Eqerem Spahiu, në zgjedhjet e 3 korrikut 2005."

Pas takimit prezantues të organizuar nga krerët e LZHK-së Kukës të drejtuar nga z.Sulejman Dida në sallën kryesore të Pallatit të Kulturës "Hasan Prishtina", krerët e LZHK-së nga qendra dhe eksponentët lokalë kanë drekuar në një nga lokalet më të mira të qytetit, "Kastrati", drekë e cila e ka bërë edhe më të gëzueshme atmosferën optimiste të këtij takimi. Sondazhet e opinionit në qytetin e Kukësit e paraqesin kandidatin e LZHK-së kryelegalistin Spahiu si më të mundshmin për të fituar përballë kandidaturave të tjera rivale.

Korresp. i "Tradita"

Të punosh për interesin kombëtar shqiptar

Erind Maçi

Lëvizja për Zhvillim Kombëtar, programin e saj për të qeverisur vendin e ka hartuar në kuadër të interesave kombëtare. Pra, çdo gjë, që nga infrastruktura, prodhimi ekonomik, reformat në institucione, arsim, bujqësi, turizëm etj, LZHK i sheh në kuadrin e një platfrome të zhvillimit kombëtar. Në politikën shqiptare ndjehet mungesa e theksuar e një gjëje të tillë. Partitë politike, në luftën e tyre për legjitimitet, mbështetje ndërkombëtare, financime e vota, garojnë njëra tjetrën në atë se kush i neglizhon më shumë interesat e shtetasve shqiptarë dhe të shtetit tonë. Veprimet e tilla jane të shumta, që nga privatizimet e shfrenuara të sektorëve më të rëndësishëm të ekonomisë, tek konçesionet që dëmtojnë drejtpërdrejt Shqipërinë, deklaratat e përgjithëshme për çështjen e Kosovës, lënia në harresë e çështjes Çame dhe të shqiptarëve të Maqedonisë dhe politikat nënshtruese ndaj fqinjëve tanë. Me keqardhje konstaton se ne jemi prapa edhe vendeve të rajonit tonë jo vetëm në tregues ekonomikë, por edhe kur bëhet fjalë për t'i dalë zot interesave kombëtare. Partitë politike serbe, maqedonase apo greke harrojnë se kush janë të majtët, të djathtët apo qendra kur bëhet fjala për interesa madhore, qofshin këto edhe në dëm të të tjerëve apo thjesht grabitqare. Aftësia për të folur me një zë i bën ato më të efektshëm dhe pavarësisht se sa i ligjshëm është pozicioni i tyre, vetë fakti që ato bashkohen bën që komuniteti ndërkombëtar t'i marrë në konsideratë. Kjo gjë nuk ndodh këtu tek ne. Sigurisht që nuk mund të vihet shenja e barazimit në të gjithë spektrin politik për sa i përket indiferencës dhe përbuzjes së interesit kombëtar. Ne sot qeverisemi nga një grup njerëzish, të cilët do ta përfundonin me qetësi dhe pse jo me kënaqësi shitjen e të gjithë sektorëve strategjikë shqiptarë në dorën e të huajve nëqoftëse do t'i jepej mundësia. Edhe katër vjet të tjerë qeveri socialiste dhe nafta, telefonia celulare, rrugët, bankat dhe ushqimet nuk do të ishin të vetmet gjëra në dorë të fqinjëve tanë jugorë. Në këto kushte, shqiptarëve i cënohen interesat madhore. Duke përjashtuar mundësinë e bashkimit në një zë për hir të interesave të kombit, sepse siç thamë partia në pushtet është bashkëpunëtore e zellshme e shitjes së tyre, edhe pjesa tjetër e opozitës ka adoptuar strategjinë e strucit që fut kokën nën rërë për sa i përket debatimit dhe përballimit të këtyre problemeve. Mbase një politikë jo-konfrontuese dhe deri diku lajkatare ndaj fqinjëve apo të huajve mund të duket si me vend në prag zgjedhjesh nën parimin "Të marrim pushtetin një herë, pastaj...". Po nëse vërtet merret pushteti dhe çështjet e interesave kombëtare shqiptare nuk preken nga frika se mos krijohet destabilitet, përdoren institucione ndërkombëtare për presion etj. dhe na bie qeveria? Mbajtja e pushtetit bëhet qëllim në vetvete dhe interesi kombëtar numër një përkufizohet si vazhdimësia e qeverisjes së kësaj apo asaj partie. Pra krijohet një rreth vicioz ku socialistët vijnë në pushtet dhe sjellin të huajt që ulen këmbëkryq mbi ekonominë shqiptare, dhe më pas vjen në pushtet opozita që vetëm sa i konsolidon pozitat e tyre. Risia e këtyre zgjedhjeve është LZHK, një forcë gjithëpërfshirëse dhe mbarëkombëtare që legjitimitetin e vetëm e sheh tek mbrojtja e interesave shqiptare."Një qeveri e shqiptarëve, për shqiptarët" janë fjalët e NMT Leka I Zogu në përmbledhje të alternativës së LZHK. Insistimi i kësaj lëvizjeje për të parë çdo gërmë të platformës zgjedhore në kuadrin e interesave shqiptare është vërtetë një gjë e re në politikën shqiptare. Por kjo nuk mund të karakterizohet as si nacionalizëm i tepruar, as si mungesë largpapësie dhe as si një politikë konfrontuese e panevojshme. Platforma për zhvillim kombëtar është me vend edhe e parë nga interesi më i thjeshtë dhe imediat i shqiptarëve, ai ekonomik. Ne synojmë integrimin në BE dhe në NATO dhe pregatitjen e ekonominsë shqiptare për ekonominë globale. Madje kemi filluar të firmosim marrëveshje të tregëtisë së lirë me vende të rajonit. Në kushtet e globalizimit dhe konkurrencës së lirë, rëndësi ka ecuria ekonomike e një vendi në krahasim me vendet e tjera. Pra rritja 6% e GDP në vendin tonë nuk është e rëndësishme në vetvete. E rëndësishme është që ne të kalojmë me ritmet e rritjes ekonomike vendet e tjera, ose të paktën të jemi në nivele të krahasueshme. Por po e matëm edhe ekonominë tonë me metrin zgjedhjeve, duke deklaruar se ka përparim në krahasim me më përpara apo me 1997-ën, por me standartet Europiane jemi akoma larg, ne do të mbetemi gjithmonë ekonomikisht larg, sepse të tjerët nuk rrinë të na presin. Mbrotja e interesave kombëtare do të bëjë që të forcohet prodhimi shqiptar, turizmi shqiptar, arsimi shqiptar. Mbrojtja e interesave kombëtare do të bëjë të mundur edhe zbatimin e reformave apo të politikave ekonomike të qeverive të ardhshme. A do të jetë në gjendje një qeveri shqiptare pas 10 vjetësh të stimulojë investimet dhe marrjen e kredive duke ulur normat e interesit nëqoftëse i gjithë sektori bankar është në duart greke? Po sikur kjo qeveri e ardhshme të dojë të ndikojë mbi çmimin e naftës, telefonisë, energjisë etj.? A do ta vënë dorën në zemër pronarët e huaj dhe të pranojnë më pak fitim apo të lejojnë konkurrencë për hir të shtytjes që mund t'i jepte ekonomisë shqiptare? Duhet që partitë politike që nuk janë angazhuar në LZHK ta përgëzojnë këtë lëvizje sepse ka marrë përsipër të tregojë se interesi shqiptar nuk është më jetim. Maksimumi që mund të arrihet me platformën e LZHK-së është forcimi i shtetit shqiptar, rritja e mirëqenies, zhvillimi ekonomik i vendit, një Kosovë e pavarur, implementimi i aspiratave shtetformuese të shqiptarëve në Maqedoni dhe zgjidhja e çështjes çame. Minimalja është që të sigurohet vazhdimësia e shtetit shqiptar, të ruhet identiteti kombëtar dhe qeveritë e ardhshme të kenë çfarë të qeverisin dhe për çfarë të luftojnë.

cv

Myftar Hajdin Kastrati

Te dhena personale:

Gjendja Civile: I martuar me tre femije

Datelindja: 01.06.1968

Vendlindja: Brut, Kukes

Kombesia: Shqiptare

Arsimi:

? Shkolla e mesme kryer ne Krume 1986

? Universiteti "Luigj Gurakuqi". Shkoder, Dega mesuesi 1991

? Kurs Psikologji,pedagodji

Eksperienca ne Pune:

1991-1993 Mesues ne fshatin My-Has

1993-1995 Pergjegjes I zyres prane Drejtorise Punes, Has

1995-2000 Privat

2000-2002 Kordinator fondacioni, arsimi

2003 ne vazhdim jam anetar I keshillit bashkiak Kukes

Gjuhet e Huaja:

* Njoh anglishten

Vij nga rradhet e Partise Republikane, sekretar I deges Kukes dhe anetar I Asamblese PR Shqiptare. Kandidoj per LZHK, ne zonen 11.

Shqiptarët vrasin veten, qeveritarët vrasin mendjen

Nga Shkëlqim Selmani

Pjesa më e madhe e medias së shkruar dhe elektronike po bën përpjekje maksimale për evidentimin dhe sidomos për të ngacmuar ndjeshmërinë e qeverisë dhe qeveritarëve për gjendjen e rëndë, për të mos thënë katastrofike, në të cilën ndodhemi prej një kohe të gjatë ne, populli shqiptar, pa parti, opozitar e pro-qeveritar i Shqipërisë. Edhe faktori ndërkombëtar, në raportet e KE, BE, OSBE me OJF-ra, komisionoerë e bankierë, me ambasadorë e aktorë të tjerë diplomatikë, kanë kohë që ngjirren duke vënë në pah gjendjen e rëndë politike, ekonomike, ligjore e shpirtërore të papranueshme për një vend që aspiron për t'u integruar në Europë. Ngjarje të rënda e madje të padëgjuara kanë ndodhur e vazhdojnë të ndodhin në Shqipëri. Për të qenë të sinqertë, ngjarje të tilla kanë ndodhur e ndodhin edhe në vende të tjera, ndonëse në masë shumë më të ulët në raport me numrin e popullsisë që kemi ne, por ajo që të bën të ulërasësh në kupë të qiellit, ajo që të bën të humbasësh shpresën për të ardhmen e këtij populli, është indiferenca vrasëse e atyre që na qeverisin, si edhe më keq akoma, apatia vetëvrasëse e ne të qeverisurve.

Nuk jam i pari që e them, por unë dëshiroj të theksoj se maxhoranca socialiste e ka konsumuar pushtetin e vet në mënyrën më të mirë të mundshme për veten dhe në mënyrën më të keqe të mundshme për zgjedhësit shqiptarë, për taksapaguesit shqiptarë si edhe për Shqipërinë. Kjo ka sjellë që në nivelin ekonomik, 70% e popullit shqiptar të jetojë në kufirin e varfërisë e nën këtë kufi, në uri. Kjo ka sjellë që Shqipëria ta shikojë Europën me dylbi të vëna mbrapsht. Kjo ka sjellë që shqiptarët ta humbin besimin tek politika dhe te baballarët rrufjanë të kombit e të venë në kutitë e votimit vetëmse 30% e popullit. Kjo ka sjellë humbjen e shpresës e mbi të gjitha, atë që është edhe objekt i këtij shkrimi, atë që është tepër e dhimbshme, atë që është për të vënë kujën popullore: - Fenomenin e Vetëvrasjes.

A e lexoni shtypin o shtetarë e pushtetarë?! A nuk ju bën përshtypje që gati çdo ditë vetëvriten gra, burra e deri edhe fëmijë kaq të pafajshme e të bukur si engjëj!? A nuk keni kohë të mendoni përse vallë? Përse kaq shumë vetëvrasje sa zëmë pa frikë vendin e parë në botë në raport me numrin e popullsisë? Juve ju mjafton kur shkruhet se u vetëvra në një gjendje depresioni. Por përse vallë u fut në këtë gjendje. Kush e ndihmoi të dilte nga kjo gjendje? A ka institucione për ndihmë të specializuar, për evidentim. Ku janë psikologët? Përse nuk bëhet një konferencë a makar një forum i ngushtë ku të rrihen mendime, të dalin ide e të ndërtohet një program. Përse nuk kthehet në një diskutim social kjo çështje kaq e dhimbshme. A keni shkuar ndonjëherë në varreza o shtetarë e pushtetarë! Patjetër që keni shkuar, ose të paktën i keni parë. A e keni vënë re se sa janë shtuar ato, në vitet e fundit! Jam i sigurt që edhe këtë e keni vënë re... Po ku doni ta dini ju për këto "gjëra të vogla"! Ku keni kohë ju të merreni me këto fenomene që përgjithësisht godasin popullin e thjeshtë e fukara. Po pse pak halle të tjera keni ju, që të vrisni mendjen përse populli vret veten!? Të jemi të sinqertë, ju e vrisni mendjen. Dhe ja përse:

Si të qendroni prëjetësisht në pushtet duke përdorur për këtë qëllim të gjitha mjetet. Si ta privatizoni vendin e punës dhe të gjitha ato të mira që duhet të shkojnë në favor të komunitetit, të ndërrojnë destinacion dhe të shkojnë në favorin tuaj personal. Si të ktheni çdo shkresë, çdo firmë e vulë në vlerë monetare për xhepin tuaj. Si ta mbushni administratën me miq, shokë, kushurinj e militantë të majtë që për moral kanë shërbimin ndaj jush. Ju e vrisni mendjen për Kakavijën, për Kapshticën, për tenderat, për kazinotë, etj., etj.. Dhe përfundimisht po shkojmë me siguri matematike drejt asaj që populli do vazhdojë të vrasë veten e ju do të vazhdoni të vrisni mendjen e kështu Shqipëria do të ngelet pa popull e ju do të ngeleni pa mendje. Zoti na ruajt!

Strategjia e Sigurisë Kombëtare, prioritet i programit politik të LZHK

LZHK, garante e sigurise kombetare

Opinion nga Dr. Sulejman ABAZI

Nën efektet e një tranzicioni të tejzgjatur dhe raskapitës, po vihet re mospërputhja më e thellë midis shtetit dhe kombit, midis pushtetit politik dhe shqiptarizmit, duke sjellë krizën e besimit ndaj politikës shqiptare. Në Shqipëri duhet të vlerësohet tranzicioni i gjatë që po kalojmë, i cili ka tendenca të hapura destabilizimi nga ndikimi i pasojave të strategjisë së kaosit dhe veprimtaria dëmprurëse e forcave jodashamirëse ndaj kombit shqiptar. Gjithashtu, tronditjet e institucioneve të dobëta të shtetit tregojnë se ekzistojnë vakuumet e historisë, që rrezikojnë të vrasin atdhedashurinë e të kompromentojnë idealet kombëtare duke kërcënuar seriozisht sigurinë tonë kombëtare. Realisht, siguria jonë kombëtare është e rrezikuar në kufijtë e saj ekstremw. Ky është një konstatim i dhimbshëm, që nuk ka të bëjë aspak me nacionalizmin romantik apo diçka të tillë.

Të gjitha përfundimet çojnë në dilema të fuqishme dyshimi, që forcojnë bindjen se Shqipëria sot është kthyer pa dashur në një protektorat dhe "oborr të pasëm" për fqinjët tanë.

Tradita kombëtare në kufijtë e mohimit.

Tradita është një element i lindur dhe i kultivuar, që përfaqëson koncentratin e mendimit më të mirë të kombit dhe të elitës së tij. Ajo shpesh është aq e fuqishme, saqë në çdo rast mund të përmbysë pushtete, mund të jetë më e fortë sesa vetw sistemet në fuqi, mund të bëjë më shumë mrekulli sesa investime të tëra që përfshihen shpesh në afera korruptive edhe kur vjen fjala për çështje madhore në shkallë rajonale.

Bërthama e mendimit filozofik të Strategjisë Kombëtare të Sigurisë, e ka të nevojshme të mbështetet në traditën konstitucionale, e cila synon vështrimin në preambulën e Kushtetutës së Shqipërisë në periudhat e ndryshme historike të ekzistencës së saj. Koha ka treguar se aftësitë intelektuale për t'ia dalë mbanë këtij proçesi të vështirë dhe delikat, nuk mungojnë. Tradita jonë kombëtare dhe konstitucionalizmi i sotëm modern, mbështetur mbi një analizë të thellë të sistemit të vlerave që përfaqësojnë, na detyrojnë të vlerësojmë se kjo kërkesë themelore do të mbetet baza qw inspiron dhe duhet t'i japë jetë ndërtimit të filozofisë adekuate, që ta bëjë atë të aftë institucionalisht që të arrijë të analizojë dhe të zbërthejë karakterin e situatës dhe të politikës shqiptare, për sot e në të ardhmen, në çështjet themelore të Strategjisë sonë Kombëtare.

Shpesh është folur mbi lëvizjet për ndryshim, të cilat kanë pasur dhe kanë hapwsirën kohore në legalizimin e tyre në opinionin shqiptar, duke u kthyer në vlerat e një investimi njerëzor, të një investimi atdhetar dhe mbi këtë bazë, ato kanë përcaktuar mirë qëllimin dhe misionin e tyre. Lëvizje të tilla kanë prirjet e tyre, të cilat arrijnë të lexojnë situatën social-politike dhe ekonomike të vendit, duke pasur si shqetësim trajtimin në thelbin e tyre të interesave kombëtare. Kjo nuk është pak, për të vlerësuar qëllimin dhe misionin e tyre dhe për të shkundur memorjen kombëtare, e cila në dekadën e fundit po mbulohet nga pluhuri i harresës. Në këtë traditë LZHK synon të ndërtojë një mjedis sigurie për shqiptarët dhe interesat e tyre. Duke vlerësuar traditën dhe mbështetur në realitetin shqiptar, analizat dhe alternativat politike dhe elektorale të kësaj lëvizjeje japin sinjale të rrugëve të reja të ringritjes së vetëdijes kombëtare, duke tentuar të sensibilizojnë dhe të përfshijnë të gjitha institucionet në shoqërinë e çoroditur dhe të përgjumur shqiptare.

Dilema: A e justifikojnë sot politika e shtetit shqiptar dhe Strategjia jonë Kombëtare rolin që i është ngarkuar Strategjisë Kombëtare të Sigurisë për rritjen e vlerave të Shqipërisë dhe të kombit shqiptar drejt integrimit në Europë?! Çfarë përfaqëson filozofia jonë kombëtare në zhvillimin e koncepteve të Sigurisë kombëtare? A është sot ajo një pasqyrë e përmbajtjes dhe e thelbit të misionit të saj? Sa i shërben ajo interesave tona kombëtare? Sa është ajo e aftë të përballet me problemet e reja dhe klimën e re politike në rajon, për të rekomanduar alternativa zgjidhjesh për të tashmen dhe perspektivën? A kanë forcë zbatuese parimet e saj në ballafaqim me realitetin shqiptar në terren? Lëvizjet politiko-ushtarake të faktorit shqiptar në rajon dhe, së fundi, a duhet ndikojnë në reformimin e filozofisë dhe të koncepteve të saj në sensin kombëtar?

Lëvizjet me karakter kombëtar, këtu duhet të nisin oponencën e tyre të parë, përballw qëndrimit të klasës politike, që ka treguar se është e paaftë të menaxhojë ngarkesat e mëdha politike të çështjes kombëtare shqiptare dhe interesave jetike të saj. Nëqoftëse do të realizohet një qëndrim konsekuent, në kushtet kur politika e vlerëson përmbajtjen e neneve të Kushtetutës së Shqipërisë si retorikw fallco, për të mbështetur qëllimet e saj, atëhere duhet të shtrojmë një pyetje, që kërkon përgjigje: Në këtë lloj vlerësimi, kemi të bëjmë me një mosdije apo me një mosdashje? Kur një klasë politike dhe lidershipi i një vendi, nuk di të afrojë të paktën mendimin drejtë barazisë së vlerat shtetërore me vlerat kombëtare, siç po ndodh realisht në Shqipëri, atëhere këtu ka një përgjegjësi të madhe, që i kushton rëndë shtetit dhe kombit shqiptar.

Ky është një problem kyç, i cili duhet të fillojë tek institucionet, tek vlerësimi i preambulës, e cila, mund të pranohet si pjesa më e saktë dhe e legalizuar ligjërisht. Në këtë aspekt, për të mos rënë në batakun e njerëzve pseudopatriotë e pseudointelektualë, që i dhunojnë përditë interesat kombëtare, duhet të analizojmë dy momente, ose kemi një Kushtetutë formale dhe një Kushtetutë formale për probleme kapitale, të çon në informalitetin e zgjidhjes së çështjes kombëtare, duke e drejtuar atë në asgjësimin e interesave tona jetike, ose e dyta: kemi një Kushtetutë me një preambul, që vjen thjesht nga dëshirat historike, që nuk gjejnë zbatim në një realitet të trazuar e të zymtë, siç ndodh shpesh në mjedisin shqiptar. Pse ndodh kjo dhe më tej, kujt i shërben kjo? Ç'duhet bërë për ta ndryshuar këtë situatë "interesante"?!

Këtu, nuk ka vend për të filluar një punë nga e para, por për të filluar korrigjimin dhe zbatimin e një platforme aktive ndryshimi, për ta çuar çështjen përpara, në kushtet e reja gjeopolitike e gjeostrategjike në rajon. Pra, është e rëndësishme që Shqipëria të ndërtojë dhe të ketë një startegji të zgjidhjes së çështjes kombëtare, e cila duhet të ketë për referencë traditën e artë historike dhe interesat tona kombëtare në rajon e më gjerë. Në këtë kontekst, është e arësyeshme që, të ripërcaktohen në mënyrë të drejtë, të gjitha sensibilitetet drejt një mjedisi të sigurtë për t'i shërbyer interesave kombëtare. Kjo është detyrë "numër një" e elitës së çdo vendi, kjo është një përgjegjësi e lidershipit politik, larg subjektivizmave, mllefeve dhe emocioneve që ofron politika e ditës.

Kontrolli civil mbi insitucionet dhe strukturat e sigurisë e kërkon rolin e lëvizjeve politike dhe inteligencies për rritjen e vlerave të tyre. Nëqoftëse inteligjenca në Shqipëri, mund të synojë drejt interesave në kuptimin dhe përmbajtjen e çështjeve të sigurisë, ata në radhë të parë duhet të dalin në krye të zhvillimit të sistemit të vlerave kombëtare, duke u nisur nga vlerësimi i drejtë i historisë. Ajo nuk duhet të ketë shkëputje, fragmentarizim, ajo duhet të ketë vijueshmëri në vlerat përfaqësuese të çdo periudhe të saj, pra, merita është të gjejmë dhe të krijojmë vazhdimësinë e vlerave. Kjo nuk do të thotë që, në një periudhë të caktuar, si në periudhën e monarkisë, të monizmit dhe në periudha të tjera, të arrihet të mbahet një distancim i ndërgjegjshëm veçanërisht për gabimet që mund të jenë bërë. Mendimi filozofik i inteligjencës shqiptare, duhet t'i imponohet klasës politike përballw interesave kombëtare, të bëjë lëvizje në drejtimin e duhur në mënyrë të ndërgjegjëshme, të arrijë të përfaqësojë vlerat atdhetare, duke ju referuar historisë dhe realiteteve që jetojmë dhe mbi bazën e analizës, të dali në hapsirat e domosdoshme në përsosjen e Strategjisë sonë Kombëtare.

Dilema mbi ekzistencën e një strategjie të tillë, mesa duket do të na shoqërojë për shumë kohë. Proçedurat e transparencës duhet të jenë të ekspozuara në mjedisin politik shqiptar, se si konceptohet dhe mund të konceptohet kjo strategji, dhe kjo ka shumë rëndësi. Së pari, në themel të kësaj kërkese qëndrojnë interesat kombëtare, analiza e mjedisit të sigurisë, në të cilën përqëndrohen të gjitha përpjekjet, realizohet një shpërndarje e drejtë publike, zhvillohen problemet e zhvillimit ekonomik, probleme të realiteteve të tjera, që janë një kompleks i tërë, ato që na rrethojnë, që nga rajonalja e më gjerë. Së dyti, trajtohen kërcënimet dhe rreziqet, me çfarë instrumente do t'u përgjigjemi këtyre elementëve negativë.

LZHK si një organizim politik dhe atdhetar synon thellimin e reformave në strukturat e sigurisë kombëtare, duke ngritur lart konceptet moderne të ekzistencës dhe të funksionimit të tyre ligjor. Sot, nuk shtrohet problemi kryesor se, dimë apo nuk dimë të luajmë në politikën tonë dhe për këtë duhet të mbështetemi vetëm në aftësitë dhe mundësitë e fuqisë ushtarake. Jo. Kjo e fundit nuk është primare. Politika, realisht përfshihet në të dy anët e këtij vlerësimi. Ka që i dinë, por një pjesë nuk i kanë mësuar këto elementë, ndoshta nuk kanë pasur se ku t'i mësojnë, sa mund të thuash edhe për një lloj hobie, për të qënë të qartë. Nuk mund të jetë kjo, duke pasur një pikë fillese e mandej një kulturë të kosoliduar, siç e kanë ushtarakët metodikën e zgjidhjes së një detyre. Kjo analizë, kërkon të vishet me elementë të tjerë, më pragmatistë dhe më pak statikë, por jo ideologjikë. Sot, nuk mund të duket forca e një shteti gjithmonë nga aftësia ushtarake, por nga ekuilibrat që ai krijojon midis kërcënimeve e rreziqeve dhe instrumenteve të mbrojtjes prej tyre. Kjo është një arsye pse objektivat politiko-ushtarakë duhet të rishikohen herë pas here.

Në këtë plan, lidershipit shqiptar i intereson qartësia vetëm duke u futur në rrugën e analizës. Në mjedisin social-politik shqiptar, baza e kësaj analize duhet të shmanget nga një farë kompleksi psikologjik e virusal të trashëguar, duke e kthyer atë në një ndjeshmëri në sensin kombëtar, që natyrshëm duhet të vijë nga shumë faktorë pozitivë të mjedisit që na rrethon. Këto vlera pozitive, duhet t'i shfrytëzojmë, duke rritur ndikimin social dhe ekonomik, duke forcuar ashpërsinë e ligjit për një situatë të brendshme stabile. Në zbutjen e toneve të brendshme dhe në përcaktimin e një qëndrimi të prerë për situata "të lexueshme", menjëherë, duke respektuar distancat kohore, jashtë ndikimeve emocionale që na imponon një tranzicion kaq i gjatë dhe rraskapitës, etj..

Në vlerësimin maksimal të sigurisë kombëtare dhe të interesave tona kombëtare, është koha e një rizgjimi të faktorit politik shqiptar, larg "politikës së moçalit". Ndoshta, politika sot duhet të ketë më shumë pika bashkimi sesa ndarjeje në vlerësimin e interesave kombëtare. Fillimi i shekullit të ri mund të konsiderohet, pa asnjë dyshim, si moment i rizgjimit politik të shqiptarëve. Veç të tjerash, tani në mjedisin e ri të sigurisë, lipset rivlerësim i Strategjisë Kombëtare të Sigurisë. Nismat që janë marrë kohët e fundit, janë një shprehje e qartë e këtij rizgjimi. Në këtë çështje do të ketë ende shqiptarë, që do të "vrapojnë" se mos mbeten prapa. Le të vrapojnë. Nuk mund të konceptohen vendim-marrjet në fushat e tjera të veprimtarisë institucionale, jashtë çështjeve të sigurisë. Të gjitha marrveshjet politike, ekonomike, kulturore, shkencore dhe ushtarake, duhet të bëhen në interes të Strategjisë Kombëtare të Sigurisë. Veç të tjerash, këto do tw na ndihmojnë të arrijmë në përfundimin se ka ardhur koha, që Shqipëria nuk duhet të bëjë marrëveshje strategjike ushtarake të njëanshme me asnjë shtet, jashë kuadrit dhe pa ndërmjetësinë e NATO-s, lidership real i të cilës është padyshim SHBA-ja.

A është Shqipëria sot e privilegjuar që të vlerësojë dhe të vlerësohet, që parimet e sigurisë me bazë bashkëpunimi, të kthehen në norma standarte të sigurta në marrdhëniet shqiptaro-europiane dhe këto të na shërbejnë si bazë sigurie?!! Mbi bazën e këtyre standardeve, problemet bashkëkohore në fushën e sigurisë diktojnë domosdoshmërinë e zgjerimit të përdorimit të konceptit të sigurisë në bazë bashkëpunimi. SHBA dhe Europa, tashmë kanë hyrë në epokën e re të problemeve të vështira në fushën e sigurisë. Interpretimi besnik dhe i saktë i detyrave të ardhshme strategjike në këtë këndvështrim teorik, është i mundshëm vetëm në konteksin real të globalizimit të shpejtë të botës në çështjet e sigurisë. Kur mund të vijë ajo kohë që shqiptarët të ndihen të sigurtë në mjedisin e tyre?

Koha imponon që, pavarësisht nga ndodhitë dhe transformimet e mëdha në çështjet e sigurisë kombëtare, një gjë duhet të mbetet e pandryshuar, domosdoshmëria e vlerësimit real dhe pa klientelizëm politik të bashkëpunimit midis SHBA-së dhe Europës. Sot më tepër se kurrë, lidershipi i çdo niveli duhet të kuptojë se, siguria nuk përcaktohet thjesht nëpërmjet kapaciteteve (duke patur ushtri të mira, aleanca më të forta, rritje ekonomike) por, ajo është më tepër e varur nga një ekulibër dinamik ndërmjet kërcënimeve dhe kapaciteteve, që në fund të fundit, arrin të krijojë një politikë të qëndrueshme për pakësimin e rreziqeve. Veç të tjerash, kjo do të konceptonte arritjen e sigurisë, si një e mirë e përbashkët; do të mundësonte daljen nga "modele të planifikimit mbrojtës kundër të tjerëve, nga kufizimet e një klubi shtëpiak të rehatshëm, te i cili pak të tjerë kanë të drejtën e hyrjes dhe të lëvizjes në të".

Aleanca kundër pronave

Nga Rudi Erebara

Aleanca e fundit e politikës opozitare shqiptare ishte lidhja mes PD-së dhe PR-së. Gjatë gjithë këtyre viteve, republikanët e Mediut apo të Godos dalloheshin nga PD-ja vetëm në një pikë, në politikën që ndiqnin në favor të kthimit të pronave. Bashkimi i tyre, përfundimisht shoi iluzionet që mund të ruanin ende pronarët e ligjshëm në këtë amalgamë të pafund përpjekjesh për të mos kthyer pronat. Republikanët madje, në kundërshtim me ligjin zgjedhor në fuqi, do të dalin edhe nën siglën "PD".

Raportet politike që ata ruanin me përpjekjen e zorshme për të përfaqësuar pronarët në përqindje elektorale të opozitës së djathtë, tashmë do rrëzohen sepse vetë kryetari Berisha, i PD-së së sotme dhe të djeshme, e ka deklaruar pak a shumë njëlloj si socialistët, që nuk pranon as si ide kthimin e pronave.

Lëvizja për Zhvillim Kombëtar dhe partitë që aderojnë në të, ashtu siç kanë qenë përherë, ende mbeten në pozitat e tyre të ndershme dhe ligjshmërisht të zbatueshme, për kthimin e pronave si themelin nga duhet të nisë prej së pari një shtet që u shërben shqiptarëve, njëlloj.

Me këtë alencë të fundit republikanët shqiptarë, edhe pse në fakt nuk përfaqësonin në të vërtetë asnjë ideal real republikanist, apo as edhe një lëvizje reale për republikë kundër monarkisë, iu bashkuan politikës së përbashkët thuaj socialiste për të shkuar në zgjedhjet e korrikut edhe pa program, për vetë faktin e nënshtrimit ndaj siglës "PD".

Në një Shqipëri të ndotur nga një politikë pa moral dhe një qeverisje të shthurur, PD-ja dhe PR-ja vërtetuan se, në fakt, nuk bëhet fjalë më për kahje të djathtë apo të qendrës së djathtë. Bëhet fjalë për një rrogë dhe një makinë deputeti apo ministri, brenda çdo lloj programi apo politike.

LZHK mbetet të bëjë tashmë edhe opozitën ndaj opozitës, për të përcaktuar përfundimisht në jetën politike shqiptare forcën që mund të trashëgojë me program dhe mjete qeverisëse interesat e një elektorati që, deri më sot, ka votuar shpresën me PD-në dhe PR-në dhe çdo herë ka dalë i humbur.

Spektri politik u thye e po vazhdon të thyhet, pasi tashmë në të ndodhen tre forca të majta që, në fakt, pak a shumë kanë dalë nga e njëjta zyrë e Ramiz Alisë dhe nga e njëjta histori.

Ky socializim i politikës shqiptare, për herë të fundit para këtyre zgjedhjeve aq të rëndësishme për vendin, nga njëra anë fshin çdo paqartësi të elektoratit të djathtë në këtë ndarje të re mes forcave politike dhe, nga një këndvështrim tjetër, turbullon ujërat në elektoratin e majtë që ende shpreson që të vetët do t'i kthejnë pronën. Edhe socialistët janë pronarë.

Në fakt, lajmi më i hasur në mediat e të gjitha spektreve duket sikur janë pronat dhe kthimi e përcaktimi i çmimeve të tokës, propagandë e cila po shkon krah më krah me bashkësinë e majtë politike dhe qëndrimin që kanë ndaj saj.

Ky është një diversion i pastër që i bëhet të djathtës shqiptare, që mbetet të përfaqësohet vetëm me LZHK-në. Madje vetë, si akt, mundet të jetë më i ndershmi që kanë kryer në jetën e tyre politike, si PD-ja ashtu edhe PR-ja. Mosrespektimi deri në këtë farë grade i pasqyrës së interesave të elektoratit të djathtë, përfundimisht fshin paqartësitë nga elektorati shqiptar. Trashëgimia politike e këtyre viteve, më në fund duket se po del pikërisht aty ku duhej të kish dalë me kohë.

Ardhja e LZHK-së në krye të interesave të më të shkelurve të popullsisë shqiptare, të pronarëve të ligjshëm dhe të të përndjekurve të ndërgjegjes, tregon mëse qartë përse historia nuk ka vonuar edhe për shqiptarët.

Nuk mundet të dyshojë më askush nga të shpronësuarit, të deklasuarit dhe "reaksionarët", të burgosurit, të vdekurit dhe të gjallët, që të gjitha synimet politike të PD-së, PR-së apo PS-së përmblidhen në një akt të vetëm: nuk ka një program, asnjë mit, asnjë moral apo kod shoqëror që nuk thyhet, me kusht që të mos kthehen pronat.

LZHK-ja, edhe pse e vetme përballë këtij korpusi bollshevik, me qëndrimin ndaj pronave dallohet qartë si e vetmja forcë që po kërkon që përmes kthimit të pronave të kthejë vendin në normalitet ekonomik dhe politik.

Kryevlera e një kandidati

Bahri Myftari

Nëse do t'i besojmë numrit, tashmë të shpallur mbi ekzistencën e pesëdhjetë e ca partive politike,- deri dje të regjistruara në Ministrinë e drejtësisë dhe sot nëpër gjykatat e shumta,-si dhe nëse u besojmë deklaratave të pjesës më të madhe se, do të kandidojnë në zgjedhjet e ardhshme të vetme dhe në të gjitha zonat e vendit, shifra 1000 kandidatë është një pikë ujë në oqeanin e çuditshëm të politikës shqiptare.

Ndërkaq, sipas dëshirës së lexusit, Ai le të zgjedhë vetë 10 prej tyre, parti, që i ka më për zemër e që i duken më serioze.Menjëherë, pas këtij veprimi do të rrombullakos numrin 1000 kandidatë, plot larmi idesh e ngjyrash.Të njëmijtët do të publikohen, do të reklamohen nëpër mediat vizive dhe do të rreshtohen sipas siglës dhe shkronjës së parë të emrit a mbiemrit në tërë faqet e gazetave.Çuditërisht, ato të pavarurat do të zënë vendin e parë.Në të gjitha rastet, përbri indetitetit të kandidatëve do të lexosh gati për të gjithë këto vlersime të përbashkëta:

Intelektual- vetëm për faktin se mund të ketë kryer një shkollë të lartë; për mësues, agronom, mjek, ekonomist, oficer.Mirëpo, të qënit intelektual kërkon dhe ca gjëra të tjera...Migjithatë, le të mjaftohemi me kaq.

I përkushtuar, thotë tipari i dytë. I përkushtuar!- shumë prej tyre, ngjajnë me sivëllezërit e tanishëm; të përkushtuar por vetëm përkëtej pragut të shtëpisë.Përkushtim për mëtej? Ah, sa e vështirë është!

I ndershëm!- Mirëpo, për këtë vlerë, ende nuk ka një njësi të saktë për matjen e saj. Atëherë të ndershëm jemi të gjithë! Besnik.- Vazhdon renditja e cilësive.Kjo duhet përkthyer: I dëgjueshëm. I dëgjueshëm, sidomos ndaj atyre çka thotë e çka kërkon Vëllai i madh. Është specializuar dhe ka marrë grada në Romë, Paris, Londër, deri dhe përtej Atlantikut.Veçse një gjë duhet pohuar sinqerisht, madje dhe me krenari. Përgjatë këtyre10-15 viteve, atë që kanë bërë më nirë shqiptarët, ka qenë shkollimi.Dhjetra, qindra, mijra mësojnë në universitetet e vendit dhe po kaq nëpër universitetet e Europës dhe të botës. Zotëron gjuhë të huaja. Këtu mbaron biografia (cv).Kjo pa diskutim është meritë.Por është meritë, osë më saktë medalje që i takon të kaluarës, kjo medalje të zbukuronte në vitet 90-të, pasi sot në një familje me mbi pesë vetë, kur këta janë mbi pesëmbëdhjetë vjeç, me siguri, tre ndër ta dinë më shumë se një gjuhë të huaj. Pavarësisht, kontestimeve të nënvizuara, të cilat, në fund të fundit nuk përbëjnë ndonjë hata të madhe, le të udhëhiqemi nga e mira, le të ndriçohemi nga dashuria.Që do të thotë se shtabet e partive përkatëse kanë punuar me seriozitet dhe përgjegjësi, se janë përpjekur dhe kanë gjetur më të mirën e mundshme në realitetin tonë. Të fitosh njëmijë burra të vlerësuar jo që nuk është pak, por është vërtet pasuri e madhe.Historia e vjetër po edhe kjo moderneja na mëson se, për vende e shtete të shumtë, jo njëmijë por një "grusht" burrash kanë bërë punë të shkëlqyer, kanë arritur maja në zhvillimin dhe përparimin e tyre.Historia, ende na mëson se është dashur vetëm mendja e një burri,- përjashto diktaturat dhe diktatorët,- që të ndërrojnë gjithnjë për mirë fate shtetesh dhe kombesh. Një vëndi, të paktën si ky i yni, për ta drejtuar e për ta qeverisur zor se i duhen më shumë. Me njëmijë burra ndërton dhjetra kabinete qeverish, nxjerr dhjetra kryeministra e ministra. Me njëmijë burra zgjedh dhe përzgjedh lehtësisht dymbëdhjetë prefektë, dymbëdhjetë komisarë policie, kryetarë qarqesh, kryetarë gjykatash, prokurorësh, tufa me ambasadorë, këshilltarë, drejtorë tatimesh, doganash, madje midis tyre, midis 1000 burrave, mund të zgedhësh e të përzgjedhësh edhe burrin më seksi. Me tërë këtë pasuri njerëzore, gjithnjë në besë të partive, që siç dihet, për çështjen e popullit e të atdheut, i vënë gishtin kokës, do të kemi edhe në këtë rast një pasuri tepër të madhe të hedhur në "tregun" e zgjedhjeve.Ndoshta, prandaj dhe një mendje të shpie deri atje, sa t'i quash zgjedhjet krejt të panevojshme.Zgjedhjet, pasurinë e madhe prej 1000 burrash, detyrimisht do të na i katandisin në 140 syresh. Vini re, ç'tkurrje, ç'humbje na pret!860 vlera, vlera të gjalla, që ecin, që shohin, që dëgjojnë do të treteshin përfundimisht.Kush, cili do të ishte fati i tyre? Patjetër: pakënaqësia, nervozizmi, urrejtia, deri dhe braktisja e partisë, ose krijimi i partive të tjera. Sido që të ndodhë! Pavarësisht kostos që mund të paguajmë, shoqëria, nuk mund të heqë dorë prej zgjedhjeve. A nuk kemi thënë, se ndër fitoret më të mëdha të arritura, janë pa mëdyshje ato dhe vetëm ato? Përfundimisht, zgjedhjet do të mbahen dhe të 140-tët që do të fitojnë do tu takojë urimi. Veçse, do të dëshironim që ata 140-tët, përveç cilësive që u shpallen ndër mediat vizive dhe që u shkruhen nëpër letra të ndryshme të kishin edhe një cilësi tjetër, një cilësi që për nga pesha dhe vlera, i hedh përpjetë, i tret krejt ato të shtabeve partiake.

...Poeti i madh Lasgush Poradeci thotë për të atin Sotir Gushon se atij Pogradeci dhe tërë krahina e thërriste Sotir Shqiptari.E thërriste... Shqiptari jo se ishte bir prej prindërish shqiptarë, as dhe se ishte, thjesht shqipfolës...!

Pjesë nga fjala e Mbretit Leka në takimin e Kukësit

Kukësi, istikam i përjetshëm në mbrojtje të Atdheut

Të dashur vëllezër dhe motra kuksianë!

Jam shumë i gëzuar që ndodhem këtu midis jush, bashkë me Princ Lekën dhe deputetët e drejtuesit ma të naltë të LZHK.

Kukësi është një krahinë me tradita të mëdha atdhetare, që ka derdhur lumenj gjaku për Shqipërinë. Ka qenë një istikam i përjetshëm në mbrojtje të kufijve të Atdheut dhe që e tregoi veten para, gjatë dhe pas luftës së Kosovës, ku u bë edhe mbrojtës i besës shqiptare. Besa shqiptare të cilën ju e keni kultivue më mirë se kushdo, është një virtyt i rëndësishëm dhe vendimtar në punën tonë dhe për të ardhmen.

Ne shqiptarët vetëm me besë do të ecim përpara.

Nji nga pikat ma të rëndësishme që e dallon LZHK nga forcat e tjera politike, është vendosmëria për të mbështetur pavarësinë e Kosovës. Kosova do ta fitojë pavarësinë dhe vetëm një Kosovë e pavarur mund të sjellë zhvillime të shpejta në të gjitha trojet shqiptare, çka është edhe synimi kryesor i LZHK.

Ne kemi nevojë për një qeveri të fortë dhe të drejtë, që do të jetë garancia për të realizue me sukses programin e LZHK për zhvillimin kombëtar në të gjitha drejtimet.

Sot në Kukës kam kënaqësinë të shpall para jush kandidatët që konkurrojnë për LZHK, zotërinjtë Skënder Hoxha, Miftar Kastrati dhe në mënyrë të veçantë kryetarin e PLL, deputetin e LZHK, djalin e Lumës z.Eqerem Spahiu.

Spahiu në Kukës, për takimin e LZHK-së

Këtij takimi të krerëve të LZHK-së në Kukës i ka paraprirë një takim i kryetarit të PLL z.Spahiu me bordin drejtues të LZHK-së për rrethin e Kukësit. Vëmendje e veçantë në këtë takim të zhvilluar në mesjavën që shkoi, iu kushtua përgatitjeve për vizitën e Mbretit Leka ditën e shtunë, datë 30 prill 2005. Spahiu në fjaën e tij u përqëndrua tek platforma e LZHK-së, përcjellja me përgjegjshmëri politike e saj dhe e mesazheve të kreut të LZHK-së, Leka I, tek zgjedhësit kuksianë, duke dhënë edhe sugjerime konkrete për masat organizative për përgatitjen dhe realizimin sa më cilësor të fushatës zgjedhore.

Fjala e Nënkryetarit të PLL z.Murat Basha në mitingun përurues të LZHK në Kukës

Murat Basha: Kukësi duhet të votojë Spahiun, që të përfaqësohet denjësisht

Naltmadhnia Juaj Leka I - Mbret i Shqiptarëve!

Lartësia Juaj Princ Leka!

Të nderuar kuksianë atdhetarë!

Të nderuar miq të pranishëm!

Sot, kam nderin e madh të prezantoj para jush kandidatin për deputet të LZHK, mikun dhe bashkëluftëtarin tim, kryetarin e PLL, deputetin Ekrem Spahiu.

Në këtë fushatë zgjedhore, legalistët, monarkistët, simpatizantët e LZHK dhe mbarë atdhetarët e vërtetë, i kanë drejtuar sytë nga simboli i Bashkimit Kombëtar, nga biri i të Madhit Mbretit Zog, nga burri që gjithë jetën e Tij e vuri në dispozicion të Çeshtjes Kombëtare, tek udhëheqësi shpirtëror, iniciuesi i Lëvizjes për Zhvillim Kombëtar, Mbreti Leka.

Është nder i madh për të gjithë ne fakti që ky takim madhështor bëhet në një trevë me tradita të mëdha atdhetare, ku është derdhur gjaku lumë nga lumjanët trima për shqiptarizmën, nga treva që ndodhet në krah dhe si vazhdimësi e pashkëputur e Kosovës sonë martire, të cilës ju kuksianët iu bëtë mbështetje me gjak bijsh, me bukë e zemër dhe dyer të hapura.

Pikërisht në këtë trevë, LZHK ka nderin të kandidojë birin e Lumës, birin e derës së shquar të Spahijve, z.Ekrem Spahiu, pinjollin e fisit martir, të cilit diktatura sllavo-komuniste gjatë gjithë sundimit të saj i shkaktoi dhimbje të panumërta, duke filluar me internimin e babait dhe të familjes, që në maj të vitit 1945 në kampin e Beratit, për ta mbyllur kalvarin e vuajtjeve vetëm me rënien e diktaturës, pasi vetëm në vitin 1991, familjes së tij iu hoq titulli "kulak".

Por përndjekja e tij nuk përfundon këtu. Me t'u rikthyer në pushtet, neokomunistët e burgosin z.Spahiu më shtator të vitit 1998, nën akuzën e "Organizatorit të kryengritjes së armatosur të 14 shtatorit", pas vrasjes së Azem Hajdarit më 12 shtator. Mbas 13 muajsh birucë dhe 6 muajsh arrest shtëpie, lihet i lirë por nën akuzë edhe sot e kësaj dite.

Sot para jush, si kandidat për deputet të LZHK keni djalin tuaj, që më shumë se askush tjetër jua ka zbardhur faqen në parlament dhe politikë, duke ngritur zërin e tij të fuqishëm në mbrojtje të Çeshtjes sonë kombëtare, për Shqipërinë, Kosovën, Çamërinë dhe të gjitha trojet shqiptare.

Biri juaj ka mbrojtur me fanatizëm shtresën e ish të Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë, në parlament dhe jashtë tij, duke luftuar më shumë se askush, duke i mbështetur në të gjitha protestat për të drejtat e tyre, për dëmshpërblimin dhe rehabilitimin në shoqëri.

Eshtë i vetmi nga politikanët e rangut të lartë që ka qenë konstant në qëndrimet e tij për zgjidhjen përfundimtare të pronave, duke kërkuar që shteti të jetë garant për të mos krijuar probleme sociale.

Ka ngritur zërin në mbrojtje të emigrantëve, që fatkeqësisht janë të braktisur nga qeveria aktuale dhe shteti shqiptar.

Z.Spahiu është ndër politikanët më dinjitozë e më të përkushtuar. Ai, duke qenë kryetar i PLL dhe kryetar i grupit parlamentar të PLL, ka përfaqësuar me dinjitet Zogizmin dhe ka mbajtur lart idealet monarkiste.

Z.Spahiu ka qenë dhe është anëtar i shumë komisioneve parlamentare. Ka përfaqësuar Shqipërinë në shumë delegacione të nivelit të lartë, në vende të ndryshme të botës.

Ai është ndër deputetët më aktivë e të përkushtuar për detyrën dhe barrën e përfaqësimit të popullit. Theksojmë gjithashtu se pa qenë deputet i Kukësit, ka ngritur zërin për çeshtje të rëndësishme që lidhen me rrethin tuaj.

LZHK jo vetëm premton, por është në gjendje të garantojë zhvillimin e gjithanshëm të vendit, sepse frymëzohet dhe udhëhiqet nga Mbreti Leka, që trashëgon parimet dhe vizionin shtetformues dhe drejtues të Mbretit Zog, nën udhëheqjen e të cilit Shqipëria njohu begatinë, ligjin dhe barazinë e shqiptarëve para tij, dinjitetin dhe sigurinë për të ardhmen.

E kush më mirë sesa biri juaj mund t'ju përfaqësojë ju kuksianëve në Kuvendin e ardhshëm? Kush më mirë dhe më me forcë se ai do ta ngrejë zërin për hallet tuaja, për investime e punësim, për rend e drejtësi, për kompensimin tuaj dhe ndarjen e drejtë të pasurisë kombëtare, në themelet e së cilës kontributi, djersa dhe prona juaj e përmbytur nga liqeni - janë shumë të mëdha?!

Z.Spahiu e meriton votën tuaj jo vetëm si bir i denjë i një fisi që ka dhënë kaq shumë për Atdheun dhe krahinën, (sepse në fund të fundit këtë e kemi borxh të gjithë), por vlerat e tij të larta morale, ndershmëria dhe përkushtimi, bashkë me origjinën, - janë një garanci për ju për ta adresuar votën tuaj tek djemtë më të mirë, që do të bëjnë maksimumin për ju.

Atdheu nuk është thjesht toka që trashëgojmë nga të parët tanë, por është toka që u kemi borxh fëmijëve, brezave.

Të gjithë ne jemi të përkohshëm në këtë botë, por është e përjetshme Shqipëria, toka shqiptare, këtej e matanë kufijve, janë të përjetshëm shqiptarët, pasardhësit tanë.

Pra vota juaj nuk është thjesht vota për LZHK-në dhe z.Spahiu, por është votë për fëmijët dhe të ardhmen tuaj, që meritojnë të përfaqësohen me përkushtim, idealizëm dhe dinjitet. Prandaj z.Spahiu e meriton të votohet nga ju, që e meritoni vërtet një bir të tillë, që është e do të mbetet i juaji dhe për ju.

Fjala e z. Sulejman Gjanaj në tubimin promovues të LZHK Kukës

Votoni për LZHK, sepse nuk ju tradhton

Asht nji nder dhe privilegj i madh për ne të gjithë, që të kemi sot të pranishëm në mesin tonë dhe në këtë tubim, NMT Mbretin Leka I dhe Princin Leka, prandaj dhe përfitoj nga rasti për t'ju urue mirëseardhjen Mbretit dhe Princit si dhe gjithë stafit drejtues të LZHK-së.

Takimi i sotëm i Mbretit Leka I me anëtarët e LZHK-së dhe me banorët e rrethit Kukës, bahet për 2 qëllime: së pari për me promovu LZHK-në në rrethin tonë dhe, së dyti, për me prezantu kandidatin e zonës 12 të Kukesit, por edhe 2 kandidatët e tjerë të Qarkut Kukës.

Takimi i sotëm shënon edhe hapjen e fushatës elektorale të LZHK-së në Kukës, pasi edhe data e zgjedhjeve është tashma dekretue nga kreu aktual i shtetit për më 3 korrik 2005.

Fushatat zgjedhore dhe zgjedhjet janë me të vërtetë të rëndësishme për popullin, pasi me anën e votës së tij populli mund të vendosë për të ardhmen e vet: nëse dëshiron me e ndryshue gjendjen e tij...

Populli Lumës, shpesh herë gjatë historisë tij ka dijtë me e zgjedhë rrugën më të mirë dhe me e marrë në dorë fatin e tij, ku edhe asht dallue duke u ngritur kundër të padrejtës dhe kundër të papranueshmes. Referenca historike kemi shumë për t'u mburrë, sepse tradita jonë asht nji traditë burrnore, asht nji traditë fisnike, asht nji traditë nacionaliste, asht nji traditë patriotike.

Ndonëse në të kaluarën tonë, populli Lumës asht shprehë nëpërmjet pushkës për të mbrojtë interesat e veta dhe për t'u njoftë për trimni dhe besë, sot pushka jonë asht vota jonë dhe vetëm nëpërmjet nji zgjedhjeje të drejtë mund të trashëgojmë vlerat tona si popull fisnik.

Zgjedhjet që kemi përpara janë nji fat i madh për ne, sepse sot kemi nji alternativë të re me LZHK-në dhe kandidatët e saj. Deri sot ne ua kemi dhanë votën, pra ua kemi dhanë besimin tonë, disa herë, kandidatëve të partive të ndyshme dhe të gjithë na kanë pre në besë.

Sot kemi pra alternativën e LZHK-së, e cila me kandidatët e saj dhe me Mbretin tonë në krye, na jep shpresa të reja për nji ndryshim të qeverisjes dhe për nji ndryshim të gjendjes sonë.

Pa humb kohë do ta lusim Mbretin Leka I, të përshëndesë këtë tubim dhe t'i shpallë kandidatët e LZHK-së për zgjedhjet parlamentare të 3 korrikut 2005.

Mbreti Leka I, Princi Leka dhe drejtues të lartë të LZHK shkojnë në Berat

LZHK shpall kandidaturat në Berat

Drejtuesit e LZHK-së prezantuan zyrtarisht kandidaturat për deputetë në këtë rreth të cilat janë: znj.Aferdita Numani, z.Ndriçim Lakrori, z.Ilirian Peço dhe z.Halit Bushi.

Berat - Pasditen e të premtes së datës 29 prill 2005, me dëshirën e ndërsjelltë të Mbretit Leka për të vizituar qytetin 2400 vjeçar dhe kërkesën e qytetarëve dhe drejtuesve lokalë të LZHK, Mbreti Leka, i shoqëruar nga Princi Leka, deputeti Ekrem Spahiu dhe drejtues të tjerë të lartë të LZHK, zhvilluan një takim me qytetarët e Beratit dhe simpatizantët e LZHK.

Mbërritja e varganit të makinave të mysafirëve të shquar të ardhur nga Tirana, prishi monotoninë e asaj pasditeje në qytetin muzeal, tashmë të rrëgjuar nga keq-qeverisja e socialistëve dhe aleatëve të tyre integrimsa.

Në orën 18.00 të pasdites, Pallati i Kulturës "Margarita Tutulani" i qytetit të Beratit u tejmbush nga dhjetëra qytetarë beratas e të ardhur nga rrethinat, me dëshirën për t'u takuar dhe qarë hallet me Mbretin Leka, Princin Leka dhe LZHK, si liderë të lëvizjes që ka ngjallur shpresa tek mbarë shqiptarët.

Që në hyrje të Mbretit Leka, Princit Leka dhe drejtuesve të tjerë të LZHK, salla shpërtheu në thirrje entuziaste dhe duatrokitje frenetike.

Pasi Mbreti, Princi dhe deputetët e LZHK-së u ulën në tribunën kryesore të takimit, e gjithë salla u ngrit në këmbë për të nderuar Himnit kombëtar.

Takimin e hapi kryetari lokal i LZHK z.Halit Bushi, i cili i përshëndeti dhe uroi për mirëserdhjen mysafirët e shquar, çka ai e cilësoi si një eveniment të rëndësishëm për jetën e qytetit të Beratit dhe si një okazion i shkëlqyer për bashkëbisedim midis tyre dhe për njohjen e beratasve me alternativën e LZHK, iniciuar dhe drejtuar personalisht nga Mbreti Leka.

Që në fillim të takimit, e mori fjalën Mbreti Leka, i cili e hapi ligjëratën e Tij lakonike me urimin më të bukur: "Më lejoni t'u uroj nga thellësia e zemrës Gëzuar Pashkët, paçi shëndet dhe gëzim nëpër shtëpitë tuaja", dhe në vijim, ndër të tjera Mbreti theksoi: "Jam shumë i gëzuar që ndodhem këtu në Beratin e bukur dhe takohem me ju beratasit. Tani që kemi dalë në skenën politike me LZHK, ju garantoj se kjo lëvizje është një koalicion me të gjithë ata që e duan Shqipërinë, e cila nuk mund të qeveriset më nga njerëz të papërgjegjshëm dhe me mentalitete komuniste, prandaj ju ftoj ta mbështesni LZHK dhe do të mbeteni të kënaqur. LZHK do te vendose nje qeveri te drejte, nje qeveri te forte. Nje qeveri shqiptare per te gjithe shqiptaret - u shpreh kreu i LZHK-së Leka I Zogu.

Ai më tej theksoi se inicimi i Levizjes per Zhvillim Kombetar ka si qellim qe t'u ktheje dinjitetin shqiptareve, duke vendosur zbatimin e ligjit, ekonomine e tregut mbi bazen e prones private dhe te iniciatives se lire. "LZHK do t'u jape mbeshtetje per te zhvilluar ekonomine qe nga fshati qe po shkaterrohet dhe deri te rinia qe po merr rruget e kurbetit, tha Leka I. Ai e ka cilësuar si detyrim shteteror sigurimin e vendeve te punes, rritjen e mireqenies duke premtuar se te gjitha keto do te realizohen nese LZHK-ja vjen në pushtet - tha Mbreti Leka I.

Më pas një vajzë e vogël interpretoi me pathos vargjet e famshme të poezisë së rilindasit të shquar Pashko Vasa "O moj Shqypni...", të cilat ngjallën emocione tek të pranishmit.

Në emër të Partisë së Ballit Kombëtar, takimin dhe mysafirët e lartë i përshëndeti kryetari i Degës lokale z.Hiqmet Lapardhaja, i cili ndër të tjera u shpreh se "beratasit dhe veçanërisht të djathtët, e shohin me simpati dhe shpresë LZHK për besimin dhe veneracionin e thellë që ushqejnë personalisht për Mbretin, për faktin se vetëm Mbreti në krye të LZHK mund të bëjë realitet ëndrrat e tyre dhe të rikthejë shpresën tek shqiptarët".

Pastaj në emër të Sindikatave të Pavarura të rrethit të Beratit, takimin e përshëndeti kryesindikalisti lokal z.Përparim Çuedari, që u pasua nga kryetari i Degës Berat të Shoqatës Atdhetare Kulturore "Çamëria", z.Namik Selmani dhe nga kryetari i Degës së Shoqatës së Ish të Përndjekurve dhe Burgosurve Politikë të rrethit, z.Murat Protoduari.

Pas tyre e mori fjalën kryelegalisti, njëkohësisht deputet dhe një nga krerët kryesorë të LZHK z.Ekrem Spahiu, i cili ndër të tjera theksoi se: "megjithëse vijmë me kënaqësi në Berat për t'u takuar me ju legalistët, nacionalistët dhe simpatizantët e LZHK, nuk mund të mos vërejmë dhe shprehim keqardhjen e shoqëruar me dhimbjen e thellë për gjendjen e rëndë që përjetoni ju beratasit, bijtë e qytetit 2400 vjeçar. Ju vetë jeni dëshmitarët e gjallë të tragjedive që ka kaluar ky qytet, me qindra të vrarë dhe mijëra të larguar, që tashmë i ngjan një fshati të madh që vegjeton, e që e ka humbur shkëlqimin e një qyteti të vërtetë muzeal, krenari e denjë e kulturës së lashtë dhe qytetërimit shqiptar.

Qytetit tuaj i pati ikur rinia dhe shpresa për ringjallje, por pikërisht në këto kohë të rënda, për mbarë shqiptarët, pra edhe për beratasit, rikthehet Njeriu i shpresës sonë të madhe, personalisht NMT Leka i - Mbret i Shqiptarëve, i cili sikurse e dini, ka ndërmarrë barrën e rëndë të drejtimit të LZHK, që është një lëvizje politike për pushtet dhe rikthimin e shpresës tek të gjithë shqiptarët, pa dallim.

Ju dhe familjet tuaja jeni dëshmitarë të faktit se në të gjitha nivelet e pushtetit qëndror dhe lokal, tek ju drejton Partia socialiste dhe aleatët e saj. Të gjithë deputetët tuaj janë socialistë, të gjitha njësitë e pushtetit vendor, që nga bashkia e deri tek komunat më të thella, drejtohen nga PS dhe aleatët e saj. Prandaj ju tashmë e keni kuptuar se ku qëndron dhe kush e ushqen të keqen tuaj.

Me këtë rast, më lejoni t'ju bëj thirrje që bashkërisht të vendosim t'i japim fund njëherë e përgjithmonë kësaj gjendjeje agonie, duke votuar për LZHK, që drejtohet personalisht nga udhëheqësi ynë shpirtëror Mbreti Leka i Parë.

Zgjedhjet e 3 korrikut kanë një rëndësi të madhe për ndryshimin e pritshëm dhe të merituar nga të gjithë, beratasit dhe mbarë shqiptarët, ndryshim të cilin mund t'ua garantojë vetëm Mbreti Leka dhe LZHK", - e mbylli fjalën e tij z.Spahiu, duke merituar duartrokitjet e të pranishmëve.

Ndërkohë gjatë takimit në Berat, drejtuesit e LZHK-së prezantuan zyrtarisht kandidaturat për deputetë në këtë rreth të cilat janë: znj.Aferdita Numani, z.Ndriçim Lakrori, z.Ilirian Peço dhe z.Halit Bushi.

Në përfundim të këtij takimi të përzemërt të Mbretit Leka I-të, Princit Leka dhe drejtuesve të lartë të LZHK me qytetarët beratas, legalistët dhe mbarë simpatizantët e LZHK, u ndanë me urimin e ndërsjelltë për t'u takuar sërish në të ardhmen.

Korresp. i "Tradita"

Mbreti dhe drejtuesit e lartë të LZHK, takime pune në Kavajë dhe Lushnje

Kavaja dhe Lushnja mbështesin LZHK

Në itinerarin e rrugës për realizimin e takimit me beratasit, karvani i makinave me mysafirët e shquar nga Tirana, të premten e shkuar (dt.29) zhvilloi edhe dy takime pune në qytetet e Kavajës dhe të Lushnjes ku u diskutua në terma më konkretë për fushatën elektorale. Në qytetin e Kavajës kandidati i LZHK-së z.Aqif Haveriku kishte organizuar një takim më të gjerë, i cili më pas u shoqërua me një koktejl me pjesëmarrje masive, të qytetarëve të Kavajës. Në këto takime krerët drejtues të LZHK-së dhanë porozitë e rastit dhe bënë thirrje për një aktivitet më dinamik në ditët e ardhshme. Njëkohësisht në Kavajë u shpallën edhe dy kandidatët e LZHK për deputetë z.Haveriku dhe z.Kollçaku. E veçanta e këtyre takimeve ishte fakti që përkrah kreut të LZHK-së Mbretit Leka I dhe drejtuesve të tjerë të LZHK-së, ishte dhe Princi i ri Leka, i cili është kthyer këto ditë në Shqipëri për shkak të pushimeve në Akademinë Ushtarake të Sundhurst-it në Angli.

Pas këtyre takimeve përuruese të shkurtra, në ditët në vazhdim drejtuesit e LZHK-së do të zhvillojnë një tur të përgjithshëm prezantues të kandidatëve në të gjitha zonat e vendit sipas një programi të përcaktuar qartë. Fushata zgjedhore tashmë po hyn në pikun e saj dhe pak ditë na ndajnë nga shpallja e saj zyrtare me ligj, e cila sipas kodit caktohet 30 ditë para datës së zgjedhjeve.

"Tradita"

"Tradita" rihap debatin për "Dushkun e Madh"

Intervista e Ambasadorit të OSBE-së në Shqipëri, Pavel Vacek, dhënë gazetës "Tradita" rihapi debatin për skemën e përfolur të Dushkut që Partia Socialiste synon ta përdori në të gjithë vendin duke I dhënë votën e proporcionalit aleatëve të saj. Opozita e ka përshëndetur pohimin e Ambasadorit Vacek se këto skema shtrembërojnë rezultatin e zgjedhjeve. Partia Socialiste nga ana e saj ka deklaruar se Vacek nuk është I qartë për ligjin zgjedhor shqiptar përderisa lëshon deklarata të tilla. Mbetet të shikohet se çdo të dalë nga ky debat dhe fokusim I ri mbi çështjen e "Dushkut të Madh". ODIHR dhe fondacioni amerikan NDI janw deklaruar kundwr Dushkut ndwrsa Ambasadori I KE Saltzman ka deklaruar se wshtw vonw pwr tw amenduar Kodin Zgjedhor.

Përcaktohet metodika e kompensimit të pronave

Komisioni I Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ka miratuar metodikën që do të përdoret në përcaktimin e pronave që do të kthehen apo kompensohen tek ish-pronarët. Nën-kryetari I këtij komisioni, zoti Njazi Kosovrasti ka thënë se hapi tjetër I këtij komisioni do të jetë përpilimi I një harte çmimesh për truallin që do të kthehet dhe kompensohet në Shqipëri. Me gjithë përpjekjet që janë bërë kohët e fundit për të zgjidhur problemin e kthimit të pronave, si komisioni ashtu dhe parlamenti vazhdojnë ta trajtojnë këtë çështje duke pasur si shqetësim kryesor faturën financiare dhe gjendjen e trojeve të lira për kompensim, në vend që parimi bazë të jetë kthimi me çdo kusht I tokës tek pronari I ligjshëm duke vlerësuar shenjtërinë e pronës private.

Freedom House boton Raportin për Lirinë e Shtypit

Shoqata prestigjioze "Freedom House" ka botuar raportin për "Lirinë e Shtypit nëpër Botë" për vitin 2004, ku Shqipëria përmendej si një vend pjesërisht I lirë. Vendi jonë kishte rrëshqitur nga vendi I 105-të që ishte vjet, në të 107-in për sa I përket lirisë së shtypit. Në raport thuhej si megjithëse mediat janë të mbrojtura me ligj, ai nuk mjafton dhe media vihet nën presionin e qeverisë edhe me anë të gjykatave. Raporti pohonte gjithashtu se edhe pse rastet e dhunës fizike ndaj gazetarëve janë pakësuar, qeveria dhe në veçanti zoti Nano, kanë gjetur mënyra të tjera presioni. Si rrjedhojë, gazetarët kanë frikë të pyesin për çështjet delikate sidomos kur ato përfshijnë kryeministrin apo qeveritarët.

Caktohen gjyqtarët e Kolegjit Zgjedhor

Janë pesë gra dhe tre burra gjyqtarët që do të përbëjnë kolegjin zgjedhor për zgjedhjet e 3 korrikut 2005. Ata kanë bërë betimin para Presidentit Moisiu pasi janë zgjedhur nga një short ku kanë marrë pjesë të gjithë gjyqtarët e Apeleve të Shqipërisë. Komenti I përgjithshëm për këtë ngjarje është se koha do të tregojë nëse ky panel do të jetë vërtetë I pa-anshëm dhe do të zbatojë deyrën e vet me korrektësi. Duke parë preçedentet e zgjedhjeve të shkuara dhe raporti I mandateve të kontestuara që janë dhënë nga kolegjet e mëparëshmë zgjedhore në favor të partisë në pushtet duhet thënë se nuk mjafton një betim simbolik për të siguruar opinionin shqiptar për pa-anshmërinë e panelit. Anëtarët e panelit janë: Vangjel Kallço, Valdete Hoxha, Irena Brahimi, Astrit Kalaja, Tom Ndreca, Brunilda Orhani, Ina Rama dhe Sashenka Jonuzi.

Nënshkruhet Kodi I Etikës

Në praninë e Presidentit Moisiu, kryetarët e partive parlamentare kanë nënshkruar "Kodin e Etikës" për zgjedhjet e ardhshme të 3 korrikut 2005. Disa nga pikat e kodit ishin angazhimi për t'iu përmbajtur Kushtetutës dhe Kodit Zgjedhor, për të zhvilluar një fushatë të ndershme me fonde jo të pista, për të ndjekur rrugën ligjore në ankime për mandatet zgjedhore nëpërmjet Kolegjit Zgjedhor dhe për të pranuar rezultatin e zgjedhjeve. Pas nënshkrimit në të cilin kryetarët e dy partive më të mëdha nuk I dhanë dorën njëri tjetrit, por ku zoti Nano I dha dorën zotit Lesi të cilit kërkon me këmbëngulje t'I heqë mandatin, Presidenti Moisiu theksoi rëndësinë e nënshkrimit të kësaj marrëveshje dhe zbatimit të saj në praktikë nga kryetarët e partive parlamentare.

Prezantohen projektet për Gazsjellësin ndërkombëtar

Gazsjellësi I madh që do të fillojë nga deti Kaspik ku gjenden rezerva të mëdha natyrore kryesisht në Kazakistan, nuk dihet a do të përfshijë Shqipërinë. Në lojë janë dy variante, njëri nga të cilët, ai grek, na anashkalon ne dhe më konkretisht Vlorën. Për variantin që përfshin Vlorën janë të interesuar shtetet e tjera ballkanike si Turqia, Bullgaria e Maqedonia. Firma EDL, si prezantuese e këtij projekti ka deklaruar se egziston një variant grek që shmang Shqipërinë, megjithëse Ministri I Energjitikës Viktor Doda ka deklaruar se ne përfitojmë nga të dyja variantet.

12 vjet bllokim projektesh, punohet me investimet kapitale të para 34 vjetëve

Hekurudha, 447 kilometër gërmadhë

Nga: Përparim HALILI

Astrit KOLA

Afro 90 % e trenave futen në udhëtim pa asnjë siguri teknike, kur, minimalisht, për të garantuar jetën e njerëzve dhe transportin e mallrave, duhen zëvendësuar 340 mijë traversa druri e betoni, 16 mijë traversa speciale, 65 ndërrues linjash; duhet të bëhet rikonstruksioni i linjave ekzistuese, çka presupozon përdorimin e 115 mijë metër kub çakëll, 36 mijë metër kub zhavore për mbushje të trasesë dhe vendosjen urgjentisht të ndërlidhjes telefonike për dispeçerimin normal dhe parandalimin e aksidenteve

Hekurudha shqiptare është e vetmja në të gjithë botën, që nuk mbulon as 20 % të shpenzimeve, madje me të ardhurat që siguron dhe me subvencionet që merr nga shteti, ajo arrin të përballojë vetëm 65 % të fondit të pagave e sigurimeve shoqërore të punonjësve, ndërkohë që borxhi ndaj KESH, Ujësjellësit, ARMO e ALB-PETROL, arrin vlerën 330 milion lekë

Ja inventari i tanishëm i vagonëve të udhëtarëve:

- Vagonë italianë viti 1970 12 copë të riparuar

- Vagonë italianë viti 1970 36 copë të pa riparuar

- Vagonë austriakë viti 1970 14 copë të pa riparuar

- Të ndryshëm vitet 1950 -'60 4 copë

Edhe pse kanë kaluar 12 vjet, hekurudha shqiptare po përpëlitet në agoni, ngaqë edhe sot e kësaj dite, megjithë "reformimin" e pretenduar të këtij sektori jetik - vazhdon të mbetet e paaftë për të përballuar konkurrencën dhe mbijetuar në kushtet e ekonomisë së tregut. Megjithëse pranohet se është operatori publik me fuqinë më të madhe (teorike) në Transportin shqiptar, që, po të menaxhohet normalisht, mund të sigurojë bilanc fitimprurës për veten dhe buxhetin e shtetit. Fuqia e këtij sektori mund të sigurojë fitimet e planifikuara, nëse hapësirat dhe mundësitë e tij të mëdha mbështeten në logjikë ekonomike dhe baza ligjore prioritare.

Pikërisht kjo nuk po ndodh, sepse mungon vullneti, ndaj dhe hekurudha shqiptare po shkon drejt falimentimit. Me të ardhurat që sigurohen, shtuar edhe subvencionet e shtetit, hekurudha përballon vetëm 65 % të pagave e sigurimeve shoqërore të punonjësve, kur dihet që në shpenzimet e përgjithshme të saj 60 % e zë fondi i pagës. Këtu nuk përfshihen detyrimet ndaj KESH-it, Ujësjellës-it, ARMO, ALB-PETROL etj., borxhi ndaj të cilëve arrin në 330 milion lekë.

Gjëndja e vështirë e shërbimit hekurudhor, i ka detyruar drejtuesit dhe specialistët (gjatë 12 vjetëve), që të japin alarmin e përsëritur për ndërhyrje urgjente, duke paraqitur edhe një projekt-studim për rehabilitimin e përshkallëzuar të këtij sektori.

Rrjeti: bllokim pune, burim aksidentesh

Situata aktuale: Efikasiteti ekonomik, gjendja teknike, vazhdimësia e funksionimit të këtij sektori jetik për ekonominë kombëtare, nis dhe garantohet nga rrjeti i lëvizjes, pa të cilin nuk mund të konceptohet normaliteti i funksionimit të një shërbimi të tillë. Kjo vetëm teorikisht. Praktikisht, hekurudha shqiptare, që prej 25 vjetësh, po ecën duke u zvarritur. Sipas "inventarit", në territorin e vendit tonë ekzistojnë 447 kilometra gjatësi linjash hekurudhore kryesore. Në tërësinë e tij, rrjeti është tejet i amortizuar.

Akoma më keq është gjendja fizike dhe funksionale e rrjetit hekurudhor dytësor dhe e degëzimeve të tij, pa llogaritur këtu segmentin e dalë jashtë përdorimit, (e me gjatësi 36 kilometër), në linjat Shkodër-Bajzë dhe Rubik-Rrëshen.

Sipas evidencave teknike, rrjeti disponon 521 mijë copë traversa druri dhe 180 mijë copë traversa betoni. Nga këto, 265 mijë copë traversa druri janë plotësisht të kalbura. Teknikisht, në segmentet me traversa të kalbura, trenat nuk duhet të lëvizin sepse përbëjnë rrezik për jetën e njerëzve, por, në fakt, ato vazhdojnë të lëvizin. Kjo krijon vonesa dhe pengesa në shërbimin hekurudhor, për shkak se shpejtësia ulet detyrimisht deri në 20 km/orë. Bazamenti fizik i 225 kilometrave linjë hekurudhore është i shtruar me zhavor, gjendja aktuale e të cilit është krejtësisht jashtë kushteve teknike. Këtyre mangësive u shtohet edhe problemi i pengesave në 110 mbikalimet ekzistuese të rrugëve automobilistike, nga të cilat vetëm 70 janë të pajisura me personel shërbimi. Por problem tejet shqetësues vazhdon të mbetet dalja jashtë përdorimit e ndërruesve të linjave.

Ky amortizim total i rrjetit lëvizës të hekurudhës, është krijuar kryesisht gjatë 8 viteve të fundit, por, në fakt, kjo ka si shkak bazë mungesën e investimeve kapitale gjatë 25 vjetëve.

Treguesit teknikë të linjave ekzistuese, e bëjnë të palejueshëm shërbimin hekurudhor, jo vetëm për njerëzit, por edhe për mallrat. Shërbimi i ndërlidhjes është ndërprerë qysh në vitin 1990, çka ka krijuar terren të përshtatshëm për aksidente në vendkalimet rrugore dhe qendrat e banuara.

Sinjalistika e vendosur qysh në vitin 1975, aktualisht mbulon vetëm 30 % të stacioneve hekurudhore, çka sjell që, aktualisht, 90 % e trenave të futen të pasigurt në udhëtim. Shkatërrimet e linjave e të stacioneve nga zaptimet e paligjshme, kapin shifrën 190 milion lekë. Vetëm në linjën Lezhë-Baqël, janë investuar 40 milion lekë për të shmangur përmbytjen e saj, por edhe këto miliona nuk e kanë nxjerr dot linjën nga "bataku".

Projekt për daljen nga kriza: Sipas studimeve të bëra, dalja nga emergjenca arrihet me disa zgjidhje të projektuara së fundmi. Minimalisht, për të siguruar jetën e njerëzve gjatë udhëtimit me tren, në rrjetin hekurudhor duhet të zëvendësohen 340 mijë traversa druri e betoni, 16 mijë traversa speciale, 65 ndërrues linjash, të hidhen 115 mijë metër kub çakull, 36 mijë metër kub zhavore për mbushje, të vendoset urgjentisht ndërlidhja telefonike e mbikalimeve, të bëhet ndriçimi dhe pastrimi i tuneleve.

Mjetet e transportit, skrap për furrat

Gjendja aktuale: Gjendja teknike e mjeteve lëvizëse, atyre rezervë dhe atyre të shërbimit infrastrukturor në hekurudhë, është tejet e rënduar ngaqë mjetet kanë tejkaluar kohën e përdorimit, por edhe për mungesë pjesësh këmbimi. Aktualisht, lokomotivat dhe vagonët në pjesën më të madhe, janë jashtë funksionit dhe mund të shërbejnë vetëm si lëndë e parë për furrat e shkrirjes. Sipas inventarit fizik, hekurudha shqiptare ka 68 lokomotiva elektrike me fuqi 1350 K/F. Nga këto, në punë janë vetëm 25 prej tyre, prodhuar 23 vjet më parë, ndërsa 43 lokomotiva të prodhuara 33 vjet më parë, vazhdojnë të qëndrojnë në tako, në pritje të një vendimi për të "larë duart" me to.

Nëse në vitin 2001, (i vetmi vit me akordim fondesh), duheshin përdorur 66 milion, kjo shumë u zvogëlua në 22 milion lekë. Mund të duket paradoksale, por bllokimi i mjeteve të transportit në hekurudhën shqiptare është krijuar edhe prej mungesës së vajrave lubrifikante, duke shkaktuar amortizim të parakohshëm të tyre. Një fakt: nëse lokomotivës duhet t'i ndërrohet vaji në çdo 25 mijë kilometra, ato vazhdojnë të punojnë me të njëjtin vaj megjithëse kanë realizuar mbi 50 mijë kilometra.

Sipas specialistëve, që hekurudha të kishte pak "frymëmarrje", duhej që përveç 12 vagonëve italianë të riparuar, vagonët e tjerë të mbetur në tako, të kishin filluar riparimin që në vitin 2002, duke e përfunduar atë në vitin 2005.

Evidentimi i gjendjes së rënduar të mjeteve, dikton domosdoshmërinë e ndërhyrjes emergjente për aktivizimin e vagonëve, sepse ka edhe një tregues tjetër po kaq shqetësues e përcaktues: vagonët e mallrave. Në inventarin e hekurudhës figurojnë 834 vagonë të tillë (të tipeve të ndryshme), me vjetërsi deri në 25 vjet, ndërkohë që vagonët çisternë kanë vjetërsi deri në 30 vjet. Në gjendje pune janë vetëm 245 vagonë mallrash, të cilëve u duhet një fond urgjent për pjesë këmbimi, si e vetmja mundësi që edhe këto të mos futen në kontigjentin e hekurishteve e të përfudojnë si skrap në furrat e shkrirjes.

Projekti rehabilitues: Zgjidhja kërkon ndërhyrje të fuqishme financiare. Mundësitë e hekurudhës janë pothuajse në nivelin "zero". Puna rehabilituese duhet të nisë me zëvendësimin e lokomotivave të trenave të udhëtarëve. Këto janë të papërshtatshëm për hekurudhën, sepse janë përllogaritur të përdoren kryesisht për manovrime trenash të rëndë dhe për terrene malore. Nga halli, këta vagonë mund të lejohet të përdoren në trenat e mallrave. Teknikisht, mënyra e vetme e përdorimit të tyre është destinacioni si pjesë këmbimi, me të cilat mund të përballohen 50 % e nevojave për pjesë këmbimi dhe agregate në tre vitet e ardhshme. Ndryshe edhe këta janë të destinuar të përfundojnë në furrat e shkrirjes.

Ndërsa treguesit teknikë për trenat e udhëtarëve janë për të vënë duart në kokë, sepse nga përllogaritjet rezulton se ato kanë kaluar 10 herë kohën-limit të përdorimit. Projekti për rehabilitimin e trasportit të udhëtarëve është tepër efiçent, tek parashikon zëvendësimin me trena të lehtë, të përbërë nga vagonë me motor, që shërbejnë edhe si lokomotiva.

Strategjia antihekurudhore

Niveli i të ardhurave: Sipas evidencave, "thembra e Akilit" e treguesve financiarë të hekurudhës, është transporti i udhëtarëve. Nëse gjatë vitit 1996 volumi i punës ishte 3.4 milion udhëtarë dhe 168 milion udhëtarë për kilometër, në 3-mujorin e parë të vitit 2002 ky tregues ishte 0.55

...milion udhëtarë dhe 28.21 milion udhëtarë për kilometër.

Rënia vazhdon. Shkaku lidhet me cilësinë e dobët të shërbimit. Vagonët janë të vjetër dhe jashtë përdorimit. Sipas programit të zhvillimit ekonomik, ishte planifikuar që, gjatë viteve 1996-2000, të bliheshin e të futeshin në transportin e udhëtarëve 86 vagonë, të papranueshëm për udhëtarët e shteteve që i shesin, por të pranueshëm për "standartet e shërbimit publik" për udhëtarët shqiptarë. Edhe ky projekt u realizua me blerjen e 26 copë vagonëve. Gjendja dhe inventari i vagonëve në përdorim, nuk siguron dot formimin e trenave të nevojshëm për të gjithë linjat dhe grafikët e udhëtimit.

Projekti për zgjidhje: Prej disa vitesh, kontigjenti i udhëtarëve që i drejtohen hekurudhës përbëhet nga njerëz të varfër: pensionistë, studentë, të papunë, punonjës buxhetorë etj.. Që hekurudha shqiptare të mos u shërbejë vetëm këtyre shtresave shoqërore, nevojitet krijimi i një shërbimi komod, cilësor dhe të shpejtë, çka mund të realizohet nëpërmjet futjes së një numri trenash bashkëkohorë, të lehtë e të shpejtë në rrjet. Kjo duhet bërë fillimisht në zonën fluks, që është linja Tiranë-Durrës. Më tej duhet përsosur shërbimi brenda vagonëve.

Zgjidhja më efikase konsiston në shtimin e numrit të trenave, në shpejtësinë e udhëtimit, krijimin e linjave të shkurtëra, aktivizimin e linjave të "vdekura", etj.. Këto elementë, të munguar qëllimisht, stimulojnë indirekt transportin automobilistik, duke i "rrëmbyer" hekurudhës afro 60 % të porosive për transport mallrash, dhe rrjedhimisht edhe pjesën e "luanit" në të ardhurat. Një shembull: Në linjën Fier-Ballsh ka vite që mungon shërbimi hekurudhor. Fitimet e munguara nga udhëtarët që lëvizin brenda një dite në këtë linjë, i "gëlltit" transporti rrugor. Vetëm me të ardhurat vjetore që mund të sigurohen nga kjo linjë, hekurudha mund të përballojë 35 % të shpenzimeve të dyta, si dhe pagesat e sigurimeve shoqërore.

Transporti i mallrave dhe katastrofa financiare

Të ardhurat: Burim i fuqishëm të ardhurash në hekurudhë është edhe transporti i mallrave. Ashtu si në transportin e udhëtarëve, edhe në këtë lloj transporti niveli i të ardhurave është përgjysmuar.

Në vitin 1996, u transportuan 521 mijë ton mallra dhe u realizuan 41.6 milion ton/km. Ndërsa në vitin 2001 ky tregues zbriti në 261 mijë ton mallra dhe në 20.48 milion ton/km. Në vitin 2000, inertet mbulonin 42 % të volumit të transportit, ndërsa në vitin 2001, kjo shifër u ul në 1.6 % të këtij volumi.

Shkaqet e humbjeve: Sipas drejtuesve të hekurudhës, kjo rënie është krijuar nga mungesa e energjisë elektrike, nga punimet e tejzgjatura në akset rrugore, duke krijuar bllokimin e transportit të inerteve dhe uljen e çmimit në transportin automobilistik. Tjetër shkak është fiktiviteti në hartimin e tarifave të çmimeve në transportin me automjete, mbasi shumica e këtyre mjeteve favorizohen dhe lejohen të punojnë pa detyrime financiare ndaj shtetit.

Në transportin rrugor, shumë zyrtarë kanë në aktivitet mjetet e tyre të transportit të rëndë. Ata bëjnë pazare e planifikime për transport mallrash me transport rrugor, duke spostuar transportin me hekurudhë. Rasti më flagarant është heqja nga hekurudha e transportit të mineralit të kromit në linjën Milot-Elbasan. Kjo po ndodh prej vitesh edhe me mallrat që hyjnë në Portin Detar dhe në disa shërbime të tjera, të cilat organizohen me transport masiv.

Ja zgjidhja: Rritja e volumit të transportit të mallrave me hekurudhë, paraqet vështirësi, sepse mungon një plan zhvillimi perspektiv, sepse ka probleme energjetike, çështje privatizimi të disa sektorëve të ekonomisë, moszbatimi dhe moskompletimi i legjislacionit të taksave për të gjithë llojet e transportit. Megjithatë ka edhe zgjidhje. Konform rritjes së planifikuar prej 7-8 % në vit të GDP në shkallë vendi, parashikohet një rritje vjetore prej 3.5 % e volumit të transportit me anë të hekurudhës. Të ndodhur përballë konkurrencës së mjeteve të shumta dhe ristrukturimit të infrastrukturës së transportit rrugor, tarifa e transportit me hekurudhë për vitin 2002 ishte 7.6 lekë për 1 ton/km, ndërsa gjatë vitit 2003 e në vazhdim, kjo tarifë është 7 lekë për 1 ton/km.

Sipas përvojave që aplikohen në vendet e huaja, kjo konkurrencë mund ta imponojë hekurudhën, që në të ardhmen ta ulë me 20 % tarifën e transportit të mallrave.

Sipas variantit perspektiv, trafiku i mallrave parashikon 7 % rritje vjetore, mbështetur në aktivizimin e industrisë së bakrit, plehërave kimike dhe mineraleve jometalore.

Projektet për "kallaisjen" e hekurudhës

Hekurudha e "ndryshkur" shqiptare, ka 12 vjet që po mbijeton mes braktisjes dhe shpresës për t'u "kallaisur" me të ardhurat e veta dhe me buxhetin e shtetit. Ndërsa fitimet e saj nuk mbajnë dot me "bukë" as punonjësit, fondet e shtetit janë hedhur me pikatore. Studimet janë bërë, janë shkruar e janë vulosur, por nuk janë realizuar. Sipas Direktivës 91/440 të Komunitetit Europian dhe udhëzimeve të Bankës Botërore, në vitin 1995, në hekurudhë duhej të ishte bërë ndarja midis infrastrukturës dhe shfrytëzimit. Në vitin 1996 u krijua ndërmarrja e infrastrukturës hekurudhore, por ajo mbeti një listë-bordero pa fuqi vepruese. Sipas specialistëve, ndarja ka rezultuar e pamundur, mbasi nuk plotësohej kushti kryesor që është mungesa e lidhjes me hekurudhat e shteteve të tjera. Nga Vendimi i Këshillit të Ministrave, Nr. 428, datë 17.06.1996: "Për perspektivën e zhvillimit të Transportit Hekurudhor Shqiptar", deri tani është zbatuar vetëm një pikë: "Ristrukturimi" i fuqisë punëtore, duke ulur numrin, nga 2630 në 2380 punonjës. Po pikat e tjera? Asnjë hap, asnjë zgjidhje nuk është bërë në përmirësimin dhe modernizmin e teknikës dhe komoditetin e mjeteve të udhëtimit. Janë dhënë vetëm disa fonde, sa për të kompensuar përballimin e pagave të punonjësve, që për disa kategori janë tepër të ulëta dhe shkojnë deri tek niveli i pagës minimale. Drejtoria e Përgjithëshme e Hekurudhave kërkon të konsolidojë ndarjen financiare midis infrastrukturës dhe shfrytëzimit. Ky është proces që kërkon maturi, kujdes dhe mbështetje, deri në momentin e zbatimit të kontratës Qeveri-Hekurudhë, parashikuar kjo edhe në studimin e Shoqërisë "CIE Concult", bërë për "Perspektivën e Transportit Hekurudhor në Shqipëri". Ky projekt që synon "shpëtimin" e hekurudhës dhe kthimin e saj në shërbim rentabël, parashikon:

- Ndarjen financiare midis sektorit të infrastrukturës dhe atij të shfrytëzimit.

- Futjen e teknologjisë së avancuar në transportin e udhëtarëve.

- Planifikimin e fondeve nga buxheti shtetit, për rinovimin e mjeteve të transportit të mallrave.

- Shërbimi mjeteve hekurudhore të trajtohet si njësi-kosto, me qëllim reduktim shpenzimesh, qoftë edhe me shkurtim të fuqisë punëtore.

- Futjen e metodës së marketingut, në veprimtarinë e sektorëve të hekurudhës.

- Pakësimi rajoneve hekurudhore që konsumojnë pa nevojë, duke aplikuar përfshirjen e shërbimit rajonal brenda sektorit përkatës të Drejtorisë së Përgjithëshme.

Strategjia e rehabilitimit të hekurudhave

Ky është realiteti ku "udhëton" përditë hekurudha shqiptare, në pritje për t'u rehabilituar. Imazhi i saj, nuk mund të rikuperohet nëse nuk "mjekohen plagët" e shumta që i ka shkaktuar braktisja prej shtetit. Eshtë pikërisht shteti, që, në vend të mbështetjes me fonde e legjislacion funksional, ia ka lënë problemet në derë Drejtorisë së Përgjithshme të Hekurudhave, e cila nuk ka mundur dhe nuk mundet t'i zgjidhë dot shqetësimet e mbartura e të krijuara, për aq kohë sa hekurudha vazhdon të "komandohet" nga teknika e mjeruar, mungesa e financimit dhe "pirateria" e transportit rrugor.

Por pavarësisht gjendjes në të cilën ndodhet, hekurudha lipset të funksionojë mbi një bazë të caktuar ligjore. Për këtë është përgatitur një projekt-draft me dy pjesë: shfrytëzimi dhe infrastruktura. Si është konceptuar ky projekt?

Së pari, harmonizmi i konkurrencës së hekurudhës me transportin rrugor, që parashikon këto përcaktime:

- Në transportin e mallrave, të mbahet parasysh ligji i taksave për transportin rrugor, i cili është i mangët dhe e privilegjon këtë shërbim në thithjen e punës.

- Të vendosen taksa të diferencuara për kamionët e rëndë të mallrave të derdhura, si minerale, inerte etj, që lëvizin paralel me hekurudhën.

- Të vendoset taksa për aks dhe pesha maksimale për këto mjete.

- Të rivendoset taksa rrugore në çmimin e karburantit, siç ishte deri në vitin 1998, taksë kjo që aplikohet në gjithë vendet e botës, vende këto që e zbatojnë këtë ligjshmëri, për të balancuar transportet hekurudhore me ato rrugore.

Së dyti, përdorimi i transportit me kosto të ulët. Ka disa probleme që specialistët e hekurudhave i propozojnë si zgjidhje efektive në favor të saj dhe të buxhetit të shtetit, dhe konkretisht:

- Duke qënë se shteti është pronar i shoqërive të mëdha aksionere, duhet të përqëndroj transportin e produkteve të tyre me hekurudhë, që është po pronë e shtetit. psh, Porti i Durrësit përpunon volume të mëdha mallrash, që duhen transportuar me hekurudhë e jo me mjete private.

- Për inertet që prodhohen, shteti duhet të krijoj pika përqëndrimi në qytete ku ato janë prodhuar për vite me rradhë, si Milot, Peqin e Vlorë, duke kryer transportin me hekurudhë, si për furnizimin e tyre me karrierë, ashtu dhe për evadimin e prodhimit. Kjo skemë fuqizon hekurudhën, por mbron dhe shtretërit e lumenjve nga shkatërrimi.

- Të mos lejohen mjetet e transportit rrugor të shërbejnë me udhëtarë në oborret e stacioneve hekurudhore, me përjashtim të mjeteve "TAXI".

- Pronat e hekurudhës, duhet të përjashtohen nga tatimi, mbasi kjo vlerë arrin shifrën e 50 milion lekëve në muaj dhe kjo nuk përballohet dot.

- Blerjet e teknologjive të hekurudhës, të bëhen me prokurim të drejtpërdrejtë, mbasi procedurat e tenderimit, krijojnë pengesa që kushtojnë shumë kohë dhe kanë kosto të lartë financiare.

Duke kujtuar Kodin e Napoleon Bonapartit {1804-2005} (2)

Kater redaktoret e Kodit te Napoleonit

"Lavdia ime e vërtetë s'është fitorja në 40 beteja; Vaterloja do të fshijë kujtimin e tyre. Ajo çka nuk do të fshihet asnjëherë, e që do të jetojë përjetësisht, është kodi im civil!" - Napoleon Bonaparti

Nga Vladimir MOLLA, jurist

vijon nga numri i kaluar

Me këto emërime Napoleoni tregoi se aftësitë e tij për të emëruar personin e duhur në vendin e duhur, nuk mbaronin vetëm në fushën ushtarake. Të katër redaktorët e Kodit Civil, janë quajtur të moderuar në politikë, por mjeshtra të vërtetë të njohjes së praktikave legjislative, filozofisë të së Drejtës e interpretues të shkëlqyer të normave juridike.

Qendrimi i prerë në zbatimin e ligjit, përbënte kuptimin e vërtetë të gjithë jetës së tyre.

Formimi i tyre intelektual, nuk u bë rrugëve e shesheve të Francës gjatë trazirave të mëdha shoqërore të shekullit XVIII-të, por në universin e dijes së iluministëve si Ruso, Didero, Volter, Monteskie etj..

Veprat e shquara si "Kontrata shoqërore", "Mbi frymën e ligjeve" etj., kanë drejtuar gjithë veprimtarinë e tyre. Parimi i rëndësishëm i ndarjes së pushteteve nga Xhon Loku, në Angli, nëpërmjet Monteskiesë po rrënjosej në Francë. Ata njihnin e zbatonin shumë mirë traditën e vyer juridike të Doma, Potie e Dagyeso, të cilët kanë përgatitur e treguar udhën e kodifikimit.

Këta juristë të famshëm, çdo gjë e vinin nën urdhërin e së Drejtës, qoftë nga pikëpamja doktrinare, sipas veprës "ligjet civile nën urdhërin e tyre natyral", qoftë nga pikëpamjet e parashtruara në urdhëresat e Dagyeso mbi dhurimet, testamentet e zëvendësimet trashëgimore. Mbi Portalis-in një ndikim të madh ushtroi doktrina e jansenizmit (Jansenius Kornej Jansen), teologut hollandez, i cili në veprën e tij postume "AUGUSTINI", parashtroi pikëpamjet e Shën Augustit, mbi nderin, Zotin e lirë dhe fatin, elementë këto, që përbënin thelbin e kësaj doktrine.

Portalis thoshte se "e drejta është arsyeja universale, arsyeja supreme themeluar mbi natyrën, njëlloj si mbi sendet. Ligjet ekzistojnë, e ato nuk duhen kuptuar në rregulla thjesht pozitive...

E Drejta është moralisht e detyrueshme, por për atë (të Drejtën), nuk ka arsye detyrimi: ajo drejton, ligjet komandojnë. Ajo shërben si busull, ndërsa ligjet si kompas. Popuj të ndryshëm ndërmjet tyre, nuk jetojnë veçse nën Perandorinë e së Drejtës.

E Drejta natyrore dhe e Drejta e popujve (jus gentium), nuk ndryshojnë në thelb, por në zbatimin e tyre. Arsyeja që qeveris në mënyrë të pakufishme, nga të gjithë njerëzit thirret e DREJTA NATYRORE.

Më 25 dhjetor të vitit 1799 (katër nivoze), plebishiti ratifikoi kushtetutën e re dhe emërimin e tre konsujve me Bonapartin në krye, i cili qëndronte "i sistemuar në një tryezë të Luksemburgut (pallatit), tryezë që nuk e linin të qetë: prej andej kalonin ligjet, dekretet dhe urdhërat e jashtëzakonshëm. Ndërsa tre kushtetuta kishin lindur, rritur e ishin hedhur poshtë me shpejtësinë e ndritur dhe jetëshkurtësinë e vetëtimtë të një rakete." (8)

(Emil Ludvig "NAPOLEONI", faqe 126, botimi shqip).

Më poshtë, në të njëjtën vepër Emil Ludvig flet për punën titanike të Napoleonit në drejtimin e shtetit dhe përgatitjen e legjislacionit...". "... Këto mbledhje, që shpesh fillonin më 9 të mbrëmjes, (pasi deri në atë kohë konsulli ishte i zënë me problemet më urgjente të ditës), jo rrallë vazhdonin deri në pesë të mëngjesit! Nëse një këshilltar e mbërthen gjumi dhe shembullin e tij e ndjek edhe ministri i Luftës, ai e tund duke bërtitur: 'Qytetarë, mos flini! Ora nuk ka shkuar as 2.00. Duhet t'i fitojmë paret që na jep populli francez'". (9)

(Po aty..., faqe 129).

Senati i emëruar nga konsujt, zgjidhte nga ana e tij anëtarët e trupit legjislativ dhe të tribunatit. Pra siç shihet, mekanizmat e vëna në lëvizje ishin përqëndruar pothuaj në një dorë.

Si konsull i Parë, Bonaparti zotëronte kompetenca të gjera ekzekutive. Për çështje të rëndësishme Ai vendoste vetë. Dy konsujt e tjerë kishin vetëm votë këshilluese. Ishin pikërisht këto kompetenca që siguroi N. Bonaparti, që krijuan premisat për ushtrimin e vullnetit të Tij në ndërmarje të mëdha legjislative siç ishte miratimi i Kodit Civil.

Pavarësisht nga një punë përgatitore dhe debati disa mujor deri në miratimin e tij, në përgjithësi i gjithë projekti u miratua pa përplasje të shumta. Nuk u përmendën asnjëherë projekte të mëparshme të Kodit Civil, miratimi i të cilëve kishte dështuar. Megjithatë, këto projekte shërbyen si bazë për hartimin e Kodit të ri.

Kambasere, konsull i Dytë, ishte gjithashtu edhe njëri prej civilistëve më të shquar të Francës së asaj kohë. Ai këqyrte nga afër punën përgatitore. Figurë politike ndër më kryesoret, e sidomos jurist me përgatitje të gjithanshme, asnjëherë nuk iu imponua komisionit redaktues.

Megjithatë, mendimet e tij për hartimin e Kodit Civil kanë rëndësi shumë të madhe. Shpalosja e tyre që më 9 gusht të vitit 1793, pra afro 11 vjet para miratimit të projektit përfundimtar, tregonte para së gjithash se gjërat e mëdha nuk bëhen dot shpejt. Fjala e tij si kryetar i Komitetit të Legjislacionit, përshkruhet nga ide shumë të qarta, të cilat duket sikur dalin, jo nga goja e një juristi, por e një mendimtari të madh. Ai e sheh ligjin si prodhim të politikës, dhe frymën e ligjeve të njëjtë me frymën e trupës politike. Fryma e ligjeve dhe fryma e trupës politike, duhet të jenë të njëllojta përsa i përket barazisë, unitetit dhe pandashmërisë që kanë zotëruar formacionin e Republikës, e po kështu duhet të zotërojnë edhe Kodin Civil, që mund të përmblidhet në një fjalë nga një numur i vogël tekstesh. Këto tekste duhet të jenë nën një unitet harmonik që përbën forcën e trupit social. Lëvizjet e këtij trupi duhet të drejtohen nga një marrëveshje e mrekullueshme, siç janë ligjet e thjeshta të krijimit, të zotërimit e të ecjes në harmoni të universit. (10)

("Përmbledhje tekstesh e dokumentash nga shek. XVIII-të deri në ditët tona", faqe 124, botim frëngjisht).

Nga fryma, zotëri Kambasere kalon tek individi. Për të, personi (individi) është boshti rreth të cilit vërtiten të gjitha institucionet e Kodit Civil.

Pavarësisht se ishte marrë prej10 vjetësh me përgatitjen e projekteve të mëparshme, si z.Kambasere ashtu edhe redaktuesit e Kodit Civil - asnjëherë nuk iu referuan këtyre projekteve, pavarësisht se pjesë të tëra prej tyre, fryma mbi të gjitha, ishin të pranishme edhe në Kodin e ri.

Edgar Kuine, profesor kolegji, historian liberal, në veprën e tij "Revolucioni", botuar më 1865 thotë se, "... nëse krahason Kodin Civil (projekt) të vitit 1793, me atë të vitit 1803 (projekti, që u miratua), ju do të shikoni që, të gjitha formulimet e mëdha, ato që përcaktojnë një legjislacion, kanë kaluar pothuaj gërmë për gërmë (ad literam) nga Kodi i Konvasionit në atë të vitit XII (1804). Substanca e ligjit është e njëjtë. Riprodhimi i projektit të fundit, u bë nën maskën e konsullit të Parë...

Rilexoni diskutimet e këshilltarëve të shtetit, të deputetëve, që nën konsullin e Parë shpalosën bazat e Kodit Civil. Kurrë, ose pothuaj kurrë, ata nuk iu referuan Kodit Civil të vitit 1793, nga i cili kishin marrë hua substancën dhe shpirtin".

Edgar Kuine shkon larg kur, po në të njëjtën vepër, shprehet se "me këto qëndrime ne dëshirojmë më mirë të fshihet një komb i tërë për të jetuar një njeri". Në këtë vërejtje ne shohim një humanist anti-autoritarist, i cili nuk vlerëson rolin e individit në reforma të përmasave të tilla.

Në të vërtetë, historianë të së drejtës nuk kanë të njëjtin mendim me Edgar Kuine-në. Krahasimi i projektit të vitit të tetë me atë të vitit 1804, sipas tyre ka mjaft ndryshime, nga të cilat veçohet ekzistenca në projektin e parë e një libri "Mbi të drejtën dhe ligjet, që përmbante një numur të madh konceptesh filozofike, që rëndonin përmbajtjen e kodit dhe frymën e tij e bënin të pakuptueshme, të cilat, në fund të fundit u hoqën, dhe kjo jo për shkak të mospërputhjeve të koncepteve doktrinare, por kryesisht praktike, që do ta bënin shumë të lehtë kuptimin dhe zbatimin e kodit.

Napoleon Bonaparti, po të mos e ndjente veten jo vetëm brenda, por në krye të procesit që zhvillohej për miratimin e projektit, nuk mund të shprehej më vonë "Kodi im". Ky rivendikim për të do të ishte i papranueshëm nëse nuk bëhej identifikimi i kodit me personin e tij.

Në këto kundërshti, mund të bëhej një pyetje: përse nuk u miratuan projektet e mëparshme të Kodit Civil kur, si hartuesit e Kodit, ashtu edhe konsulli i Dytë (Kambasere), ishin protagonistë edhe në hartimin e tyre? Vërtet personat që janë marrë me hartimin e projekteve ishin pothuaj të njëjtët, por në projektet e mëparshme nuk ishte i pranishëm një personalitet i fuqishëm politik si N. Bonaparti, i cili ka qenë një burrë autoritar, që dëshironte të shihte gjithçka, të kontrollonte gjithçka e të vendoste gjithçka?". (11)

(Botim i shkurtër i Historisë së Francës, në frëngjisht nga BORDAS, faqe 42)

Edhe koha gjithashtu nuk ishte e njëjtë. "Kodet kombëtare - ka thënë Fenet - krijohen kur u vjen koha; nuk janë fare njerëzit, që i krijojnë ata".

Napoleon Bonaparti, gjatë betejës legjislative për miratimin e Kodit Civil nuk ka qenë aspak në rolin e një vëzhguesi gjakftohtë nga larg e nga lart, apo të një kontrollori pedant, i cili do të mjaftohej me vërejtje të përgjithshme të cilat duhet t'i kishin parasysh hartuesit e Kodit në variantin përfundimtar. Gjatë procedurës së zgjatur për miratimin e Kodit, për tre muaj rresht u zhvilluan mbi 100 seanca me debate të ashpra. Bonaparti mori pjesë aktive në më shumë se gjysmën e tyre, duke iu imponuar të gjithëve me mprehtësinë, elokuencën dhe qartësinë e mendimit. Njohuritë e tij mbi historinë, mbi familjen, birësimin, familjen në përgjithësi, ishin të shumta. Pjesa e krijuar nga Napoleoni në Kodin Civil, duket se i dha botës një pjesë nga karizma e tij dhe gjuha e Kodit ishte e fuqishme dhe therëse, e çliruar nga logjika e rëndë dhe digresioni i detajuar. (11)

(Zëegert dhe H. Kotz "Njohuri për të drejtën e krahasuar", përkthyer shqip nga M. Semini, faqe 136).

Duhet theksuar këtu se jo vetëm vepra të tilla, por edhe koha dhe epoka mund të marrin emrin e një njeriu! Dhe koha dhe epoka e atëhershme morën emrin e Napoleon Bonapartit.

Siç thotë Rusoi, që në fillim të veprës së tij të shquar 'ELOIZA E RE': "Unë kam parë zakonet e kohës sime dhe kam publikuar këto shkrime...". Nuk mund të zbatohej kurrsesi parimi i laicitetit e i shekullarizmit të së drejtës, nëse Napoleon Bonaparti nuk mund t'i kishte zgjedhur keto çështje më parë politikisht. Vetë revolucioni kishte përgatitur shtratin e duhur për zbatimin e reformave të tilla. Shumë kohë para revolucionit, kishte filluar transformimi i ndërgjegjes së francezëve. Mendimtarë të mëdhenj francezë, shumë kohë para Volterit, Rusoit, Monteskiesë etj., me veprën e tyre kishin përgatitur mendjen e njeriut të thjeshtë për të pranuar përmbysje të tilla madhështore.

Njëri prej këtyre dijetarëve, (pak i njohur në vendin tonë), është Mishel Montenje (1533-1592). Sipas Andre Monrua, (historian francez që tek ne njihet nëpërmjet veprës së tij "Historia e Anglisë", përkthyer në shqip nga z.Pjeter Arbnori, Montenje është njeriu më i madh i shekullit të XVI-të. Sipas tij, "çdo njeri që lufton, në rradhë të parë duhet të luftojë me vetveten".

Montenje nuk e mohon Zotin, por e vendos atë në një fron "mrekullisht të izoluar", dhe jeton sikur Zoti nuk ekziston. Montenje, (po sipas Monruasë), është natyra më e kompletuar pa kursim, i cili është pjesë esenciale e gjithë frymës franceze. (10)

(Historia e Francës, botim frëngjisht i vitit 1957, faqe 58).

Vijon në numrin e ardhshëm

Keqardhja e Mediut si antimoral i "mbrojtësve" të pronës

Nga Sazan PIPA

I yshtur nga idetë republikano-tragetore, kryerepublikani ynë gjeti rastin të shprehte "keqardhje" për Mbretin Leka, me togfjalëshin "... është gjynah i shkreti, pse mos t'ia kthejnë pronën", teksa gazetari Arjan Çani, me seriozitet, e pyeti nëse ishte apo jo për kthimin e pronave të Familjes Mbretërore!

Më pas, njeriu pa profesion, që garon me gratë dhe vajzat nëpër floktore e permanente, në kërkim të frizurës ideale të cullufeve, në të cilat ka varur shpresën për sukses politik, filloi të bëjë ekspertin ligjor teksa siluroi me aluzione kryetarin e PLL se gjoja, për demagogji, bën sikur mbron pronarët dhe se nuk paskërka ndërmarrë iniciativë ligjvënëse me ndonjë draft ligjor, sikundër Mediu për pronat.

Por Mediu, (që për hir të së vërtetës nuk paguan ndonjë skrib për t'i shkruar hartime në Kuvend), nuk ka kurrfarë merite në ideimin dhe hartimin e draftit "Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave" që dikur e recitoi në komisionin parlamentar, ngaqë projekt-ligji në fjalë ka qenë vepër e Shoqatës "Pronësi me Drejtësi", hartuar nga juristi Agim Toro dhe z.Ahmet Sulstarova.

PLL dhe kryetari i saj nuk kanë hartuar drafte për të vendosur "kashtë mbi tjegulla" si Mediu, sepse janë nisur nga koncepti se mbrojtja ligjore e të Drejtës së pronarëve dhe hartimi i një drafti sa më optimal, është ekskluzivitet i Shoqatave të pronarëve legjitimë, ndërsa politikanëve që mbështesin ata, u takon veçse ta mbrojnë të drejtën e tyre të shenjtë. Dhe këtë z.Spahiu e ka bërë më shumë se askush, tjetër, pa patur asnjë qëllim për përvetësim meritash dhe flamujsh të të tjerëve, aq më tepër të flamujve republikanë...

Sesa i ka mbrojtur Mediu të drejtat e shenjta të pronarëve legjitimë, e dinë të gjithë shqiptarët me mend në kokë, por mbi të gjithë e dinë kryetarët e partive parlamentare që morën pjesë në tryezën e organizuar nga Presidenti Moisiu më 13 dhjetor 2002, ku Mediu, bashkë me aradhenë e kryetarëve të tjerë, u rreshtua tek mbrojtësit e Ligjit 7501 - dhe për këtë ekziston si dëshmi e pakundërshtueshme vetë firma e Mediut në dokumentin e nënshkruar nga të gjithë pjesëmarrësit e tjerë.

Eshtë punë tjetër pastaj se përse Mediu, pasi gëlltiti batutat injoruese të Nanos për vicklat që hodhi në takim, pasi nënshkroi dokumentin për respektimin e Ligjit Ramizist 7501, doli para kamerave dhe kangjellave të Presidencës duke "turfulluar dhe bubulluar kundër" Ligjit 7501 dhe protektorëve politikë të tij, për të bërë sikur... dhe për t'u hedhur hi syve pronarëve për rrengun që u punoi pas shpine.

Mediu nuk bëri dhe nuk po bën asgjë më shumë sesa paraardhësi, rekomanduesi dhe tutori Godo, të cilit Nano dikur ia nxori bojën në mes të parlamentit, teksa i kujtoi dhe riprodhoi bisedën konfidenciale ku Godo i kish pohuar se ato që thoshte në mbrojtje të pronarëve ishin lojë, dhe se ai nuk e kishte seriozisht kur bënte sikur...

I vetmi kryetar partie që refuzoi atë ditë dhjetori për të firmosur tradhtinë ndaj pronarëve legjitimë ishte Ekrem Spahiu, i cili me kokëfortësinë e tij për të mos ua ngulur thikën pas shpine viktimave të komunizmit dhe neokomunizmit, ua prishi harenë e solidaritetit ramizistëve të tubuar. Madje aq shumë u nervozuan firmëtarët nga kokëfortësia e Spahiut, sa i faturuan me zë të lartë edhe dështimin e axhendave të takimeve të asaj pasditeje dhe të konsensusit të arritur në kurriz të pronarëve.

Dhe Mediu e di mirë se më i axhituari i këtij tubimi ramizist ishte vetë ai. Madje ishte aq i nxehur, sa shkëmbeu replika me Spahiun, duke i kujtuar se donte t'i merrte skeptrin e protektorit të pronarëve bash atij që Ramizi i ndërtoi parti-koliben për të tallur pronarët me skemat e Katovicës.

Edhe vetë Mediu e di se partia e tij e krijuar në zyrat e KQ të PPSH, ka për mision glorifikimin e republikanizmit të dështuar shqiptar, i cili ishte dhe mbetet thjesht krijesë-monstër e sllavokomunizmit në këto të shkreta 28 mijë km. katror, gjysëm të kolonizuara nga ata që na kanë grabitur trojet dhe na kanë rrënuar Çeshtjen tonë kombëtare.

Mediut, që s'ia ka haberin nga asgjë e kësaj bote, e jo më nga historia, duhet t'i kujtojmë se, që nga lashtësia, shqiptarët kanë qenë qeverisur nga mbretër dhe perandorë, shqiptarë e të huaj; se nga 28 nëntori 1444 e deri më 17 janar 1468, pranuan Mbretërinë e Skënderbeut dhe qeverisjen e vasalëve të tij; se më pas, deri më 28 nëntor 1912 ishin pjesë e një Perandorie të përbotshme; se pas kësaj date, u njohën si Mbretëri-"Principatë" e krijuar në kanceleritë e Evropës, çka u rikonfirmua edhe nga Statuti i Kongresit të Lushnjes si shtet i drejtuar me Regjencë, të cilën e anulloi Noli pa bazë kushtetuese, në korrik 1924; se pas 24 dhjetorit 1924 u krijua një kuazi-republikë e drejtuar nga një kryetar shteti që përgatitej për t'u bërë Mbret; se pas 11 shtatorit 1928 u shpall Mbretëri Shqiptare, që funksionoi deri më 7 Prill; se paskëtaj Shqipëria u bë pjesë e një perandorie nën skeptrin dhe kurorën e një Mbreti të huaj; se pas 14 shtatorit 1943 ishim shtet i drejtuar nga Regjenca deri më 29 nëntor 1944 dhe, më pas Mbretëri komuniste pa kushtetutë, deri më 11 janar 1946; dhe me kushtetutë e me "mbretër" komunistë të gjithëfuqishëm, (ndonëse të pakurorëzuar), deri më 4 prill 1992.

Pra ky vend nuk ka kurrfarë traditash republikane, që t'i bartë, trashëgojë, mbrojë e promovojë Mediu me shokë...

Po çfarë mbrojtësi pronarësh mund të jetë pseudopolitikani i papronë Fatmir Mediu, të cilit disa simpatizantë të tij duan t'i faturojnë pronësinë në disa djerrina në një katund të Kavajës, nga e ka origjinën?!

Mediu është bërë pronar tani, pronar vilash dhe trojesh, bashkë me kunetërinë, duke ngrënë dhe lëpirë sa majtas-djathtas.

Ky njeri që zien vorbën në politikë, nuk mund të ironizojë dhe mëshirojë mbretër dhe pronarë, që Shqipërinë e kanë me tapi.

Familja Mbretërore nuk ka mbetur ta pronësojë Medi-shtatëmijepesëqindshi + 1.

Shumë-shumë, ky farë trimi do të bëjë mirë të heshtë dhe të mos bëjë ishshsh... pa patur pula në kotec.

E vetmja gjë që duhet të bëjë Mediu, është të na molloisë gjepura e të na mbajë me gajret, bashkë me integrimsat e tjerë, deri kur t'ia arrijë (nëse ia arrin ndonjëherë) të na integrojë në Evropë, kur të qethen viçat.

Ata që ai ironizon dhe "mëshiron", me detyrim kushtetues, skeptër dhe kurorë, janë shpallur Mbretër të Shqiptarëve dhe jo kryetarë të emëruar pseudo-partish, që kurrë nuk dolën më vete për të provuar mbështetjen elektorale, por rrinë në mëshirën e më të mëdhenjve dhe kunetërve të punësuar në KQZ-ëra, teksa presin shpërblim-mandatet dhe votat e falura, duke u mbrojtur pas ligjesh që u sigurojnë mos'hapjen e përjetshme të kutive të votimit, ku ruhen qindra votat e pronë-partisë së hipotekuar të Fatmir Mediut.

Për të disatën herë Mediu po u bie më qafë legalistëve dhe Familjes Mbretërore, që s'i kanë bërë asgjë, e të cilëve u gufurret për t'u faktorizuar.

Nuk ka kurrfarë faji Mbreti Zog dhe inspektorët e kohës së Mbretërisë, që Fatmir Mediu t'i ironizonte duke u fkizur disa herë "Mreti..., Mreti..., ispektorja e Mretit...", në pseudo-debatin me Nanon në parlament për Kakomenë, teksa i përgjigjej citimeve të Nanos mbi dokumenta kadastralë të kohës së Mbretërisë, të cilët, për fat të keq tonin dhe për turp të Mediut, askush nuk kërkoi të bëheshin të ditura e të publikoheshin, që shqiptarët të mësonin të vërtetën për pronësinë në fjalë. Ndoshta Mediu hodhi ca vickla në adresë të Nanos, në këmbim të ndonjë premtimi të ndonjë pronari legjitim niviciot, për t'i dhënë atij ndonjë copë tokë në pronësi, në këmbim të mbrojtjes, nga ku me gjasë mori spunto dhe motiv "ndërkryerja" e "kryerepublikanit", nga e cila më shumë e "pësoi" Mbreti Zog dhe Mbretëria e Tij sesa Nano, që bënte sikur i referohej dokumentave zyrtare për të dëshmuar pronësinë në Kakome... Sepse nëse Fatmir Nano do të kish vullnet për të respektuar vazhdimësinë e shtetit dhe dokumentacionit ligjor, nuk kish përse të ndërmerrte vërtetimin e origjinës së pronësisë (bazuar mbi dokumentacionin kadastral perfekt të kohës së Mbretërisë) vetëm në rastin e Kakomesë, por në të gjitha rastet, për të bërë drejtësi me pronat e shqiptarëve, në zbatim edhe të detyrimit kushtetues dhe ligjor dhe akteve nënligjore që ka miratuar vetë, bashkë me maxhorancën që kryeson.

Por Fatmir Nano i përdori dhe citoi ato dokumente thjesht për të dëshmuar "pronësinë shtetërore mbi Kakomenë", e për ta përdorur këtë "fakt" për grabitjen dhe përdorimin e atyre trojeve në favor të tij dhe bandës që e rrethon, duke i shpallur dhe konsideruar tokat dhe pronat shtetërore si çiflig të Thanasit.

Nuk është fajtor Mbreti Leka për shkërmoqjen dhe arratisjen e ëndrrës kryeministrore të Fatmir Mediut, në rastin e një fitoreje të shumëpritur dhe plotësisht të mundshme të opozitës. Aq më tepër që Mbreti Leka nuk është dhe nuk do të jetë rival i Mediut, ngaqë nuk ka ndërmend të bëhet kryeministër, për të konkurruar kryerepublikanxhiun tonë, që i ka marrë koka erë për poste.

Nuk ka faj PLL për prishjen e grupit të sajuar parlamentaro-republikan, e më pas për kushtëzimin politik që pasoi largimin e një deputeti, për çka shkak u bë Mediu dhe megallomania e tij. Tek e fundit, Fatmiri e kish grupin të dhuruar nga shpirtmadhësia e demokratikasve, të cilëve PLL nuk ka ndërmend t'u ngjitet si rriqën-këpushë parazitare mbi kurriz.

Nëse Mediut i arratisen nga vatha partiakët, fajin të mos e kërkojë tek të tjerët, si dikur shoku Enver, i cili nuk arriti të rekrutojë asnjë "agjent" imperialisto-revizionist, përveçse të zbulojë dhjetëra "tradhtarë dhe poliagjentë" të tyre në radhët e partisë që drejtonte.

Askush nuk e ka penguar Mediun për të denoncuar me forcë faljen nga socialistët të hektarëve të fundit të tokës shtetërore në favor të poçëve, carapulëve dhe ahmetajve të Nano-maxhorancës, për ndërtimin e fshatrave të tërë turistikë në trojet shekullore të pronarëve legjitimë!

Nga gjithë argumentat dhe detyrimet që rrjedhin prej kushtetutës së ustait Godo, Mediut i mbahen mend vetëm përsëritja papushim e neneve 41 dhe 181, teksa bën sikur po mbron të drejtën kushtetuese të pronarëve. Në vend që të mburret si protektori i pronarëve dhe si legjislator i madh, Mediu do të bënte mirë të publikonte draftet për zgjidhjen e problemit madhor të pronave në këtë prag-fushatë zgjedhore, për të ndaluar hemorragjinë e abstenimit masiv të pronarëve të pashpresë ngaqë nuk besojnë tek Mediu dhe "kauza" e tij, çka rrezikon humbjen e mundshme të opozitës në këto zgjedhje.

Kryerepublikanxhiu nuk ka pse të xhelozohet nga artikulimi i Mbretit Leka për domosdonë e realizimit të kthimit dhe kompensimit të plotë të pronave dhe pronarëve legjitimë, çka përbën edhe garancinë substanciale të suksesit zgjedhor të pritshëm e të sigurt të LZHK dhe Mbretit Leka.

Askush nuk po ia vjedh elektoratin kryerepublikanxhiut, pasi atij që s'ka asgjë s'ke çfarë t'i marrësh.

Fatkeqësisht nuk gjendet asnjë për be, që të ketë parë e dëgjuar Mediun të kërkojë nëpër Evropë mbrojtjen e të drejtave të shenjta të pronarëve gjatë turneve të tij, që i ngjajnë gjezdisjeve të plangprishësit bredharak në krye të pseudo-maxhorancës.

Kryerepublikanxhiu në krye të Komisionit Parlamentar "Ad hoc" për "Integrimin", e di mirë se kyçi i suksesit të tij si kryekomisioner dhe si parakusht për Integrimin, është pikërisht zgjidhja institucionale dhe ligjore e njimendtë e problemit të pronave në Shqipëri.

Integrims-Fatmiri pa integritet, e di mirë se "kauza" që ka marrë përsipër të realizojë, do të shtyhet në kalendat greke, (ose në rastin më të keq do të shkojë për lesh), sa kohë që merret përsipër dhe përfaqësohet nga butakë pa shtyllë kurrizore, që heshtin dhe bëjnë shurdhin e qorrin kur nëpërkëmben të drejtat e pronarëve të ligjshëm, apo kur sulmojnë ata që u "vjedhin kauzën dhe argumentat" me të cilat vegjetojnë në politikë.

Askush nuk e ka penguar Fatmirin të merret vesh me aleatët e tij të mëdhenj për të unifikuar qëndrimet dhe artikulimet në lidhje me pronat. Por këtë ai nuk mund ta bëjë, sepse në vend që të negociojë në mbrojtje të pronarëve-votues, bën pazare për mandatin e tij dhe të disa pasuesve me të cilët mban karabinanë e kalbur të partisë që bën demagogji me pronat dhe pronarët. Ai ka frikë të flasë e të imponohet për pronat kur shtrohet me aleatët, sepse e flakin sakaq dhe mbetet pa çatinë me tjegulla, binarë dhe patavra të falura, ku struket tash sa mot duke u lëpirë për mandate e ofiqe.

Nëse Mediu është vërtet mbrojtës i pronarëve të ligjshëm, përgjigjia e tij për Çanin do të kish qenë e thjeshtë, pa doza ironie dhe mëshire në adresë të Familjes Mbretërore, por thjesht në mbrojtje të së drejtës së një pronari legjitim, pavarësisht nga rangu shoqëror.

Mediu të jetë i sigurt se Mbreti Leka do të bëjë çmos t'ia kthejë brinjat dhe skërkat me ferra e shkurre, që mund t'i kenë mbetur në pronësi gjyshërve të tij nëpër katundet e Kavajës. Por Mbreti paskëtaj, sikundër për të gjithë të ngjashmit e Mediut në politikë dhe gjetkë, në zbatim të drejtësisë shoqërore dhe të të Drejtës së Shenjtë të Pronësisë, nuk do të ngurrojë t'i marrë politikan-kryerepublikanit ato që mund të ketë uzurpuar në kurriz të pronarëve të tjerë, e të cilat ka gjasa t'i ketë hipotekuar në emër të atyre që i pajis me pasaporta për në Itali, ku ia kapin karabinerët, e ku kartat e kryerepublikanxhiut bëhen objekt skandalesh ndërshtetërore dhe mediatike.

Mediu ka boll mënyra dhe fushë të lirë për të bërë trimin, sidomos në parlament-ndërmarrjen ku është punësuar. Por ai kruhet nga halli, se e mësojnë dhe e urdhërojnë ata që e përdorin si kobure e mbushur që bën "paaaauuuu" nëpër foltoret e mikrofonat që ia kanë dhuruar me tepri, e që për fat të mirë, na ndihin ne të tjerëve për të kthyer sytë nga qypat bosh të vitrinë-politikës, të cilët s'i ble askush, as për turshi...

Raportet e nderlikuara shqiptaro-serbe

Në vitet '70-të, tek serbët në Beograd dhe Kosovë, gjithnjë e më tepër po rritej psikoza e frikës nga kërcënimi prej ndërgjegjësimit kombëtar dhe vetsugjestionimit të faktorit shqiptar me ndjenjën e supremacisë, kryesisht si pasojë e shndërrimit drastik të raporteve demografike ndëretnike dhe konsolidimit të një elite intelektuale e administrative me tendenca të hapura separatiste.

Serbët e kishin të vështirë të kuptonin dhe pranonin faktin evident të riformatimit të raporteve politiko-etnike, që pasohej dita-ditës nga dominimi i jetës politike dhe shoqërore nga shqiptarët në Kosovë.

Në fillim të viteve '70-të, statistikat demografike në Kosovë shënonin shifrën rekord (natyrisht të zvogëluar) prej 114 banorësh për km. katror, që ishte më e larta në Jugosllavinë e asaj kohe, çka e detyroi Titon të hapte dyert për emigracionin ekonomik, si valvul shkarkimi për tensionet e mundshme ndëretnike në Kosovën shqiptare. Mirëpo emigrimi masiv i rinisë shqiptare drejt Evropës, dha efekt kundërproduktiv nga çfarë shpresonte Tito dhe serbët, sepse jo vetëm që nuk i zbuti zhvillimet demografike, por çoi në rritjen e standardeve ekonomike të shqiptarëve, të cilët, për herë të pestë gjatë historisë së tyre nën Jugosllavi, shkatërruan efektet e reformave agrare të pushteteve të Beogradit, teksa filluan të blejnë tokën stërgjyshore nga serbo-malazezët, dhënë kolonëve pas LDB, sidomos pas procesit të fundëm të shpronësimit agrar antishqiptar të vitit 1956.

Në rrethet intelektuale dhe akademike shqiptare, gjithmonë e më tepër po zinte vend mendimi se, në vitin 1919, në Konferencën e Versajës (Paris), kombit shqiptar i ishte bërë një padrejtësi e madhe historike, teksa Kosova dhe viset e tjera shqiptare në Maqedoni dhe Mal të Zi, ishin futur dhunshëm dhe padrejtësisht në përbërje të Mbretërisë Serbo-kroato-sllovene të Karagjorgjeviçëve, dhe se kjo padrejtësi ishte blinduar në vitin 1945 kur Kosova dhe trojet shqiptare u coptuan edhe më tej, duke u ndarë në tre Republika: në Serbi, Maqedoni dhe Mal të Zi, ndërkohë që pjesa më e madhe e trojeve shqiptare u përfshi në Serbi me statusin e një krahine serbe. Por ajo që i tërbonte më shumë shqiptarët ishte ligjërimi arrogant dhe i hapur i përcaktimit pseudoshkencor të Kosvës si "Djep i Serbisë së Vjetër".

Dekadat e mëvonshme të "bashkëjetesës nën çatinë e federalizmit titist, zgjuan tek shqiptarët dëshpërimin dhe urrejtjen për faktin e shfrytëzimit ekonomik dhe të pabarazisë së zhvillimit e të investimeve në Federatë, teksa Kosova kundrohej haptas si çiflig i borgjezisë së re komuniste të Beogradit. Diferenca e theksuar e investimeve dhe zhvillimit, i dha spunto eufemizmit shqiptaromadh "Trepça punon e shfrytëzohet, kurse Beogradi ndërtohet (Trepça radi, a Beograd se gradi)".

Çuditërisht, intensifikimi i kontakteve kulturore midis Shqipërisë dhe Kosovës në vitet '70-të, stimuloi euforinë nacionaliste dhe synimet për gjetjen e rrugëve të bashkëpunimit shqiptaro-shqiptar në të dy anët e kufirit.

Gjithnjë e më tepër po shfaqeshin tendenca muzikologjike për zhvillimin e muzikës kombëtare shqiptare në Kosovë dhe kompozimin e këngëve që glorifikonin ngjarjet e mëdha dhe personalitetet historike shqiptare, me kontribute të spikatura antiserbe.

Nacionalizmi shqiptaromadh kulmoi me kremtimin e bujshëm të 100 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit në qershor të vitit 1978.

Udhëheqja politike e Kosovës, e trembur nga tendencioziteti nacionalist, për t'i paraprirë zhvillimeve të përgatitjeve për kremtimin e 100 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, kish planifikuar organizimin në nivel politik e shtetëror të këtij aktiviteti, gjoja me angazhimin e qarqeve akademike e shkencore, nëpërmjet modulimit dhe retushimit allamarksist, në emër të "interpretimit leninist të historiografisë", për t'i hequr atij komponentin nacionalist shqiptar.

Një nga vektorët socialë, që stimuloi lindjen dhe riformatimin e tendencave nacionaliste në Kosovë, ishte edhe diferencimi i hapur që i bëhesh armatës së stërmadhe të të diplomuarve shqiptarë nëpërmjet politikave diskriminuese në punësim, në raport me etnitë e tjera.

Intelektualët e papunë u bënë bartësit e frymës kombëtare antiserbe dhe antisllave në përgjithësi, dhe kontigjentet që furnizuan formacionet studentore e rinore që u paraprinë demonstratave të pranverës 1981 në Prishtinë.

Por në kushtet e zhvillimit të pabarabartë në republikat e Jogosllavisë, krahasimit të Kosovës me vendet evropiane nga refugjatët, bumit demografik shqiptar dhe kërkesave ekonomike gjithnjë e në rritje, komponenti ekonomik i pabarazisë së planifikuar e të qëllimshme, u shndërrua në një motiv kauzal për lindjen dhe fuzionimin e psikozës nacionaliste e separatiste.

Kuadri ligjor i sistemit ekonomiko-shoqëror të dështuar federativ, sidomos në aspektet e planifikimit dhe kreditimit të ekonomisë dhe planeve të zhvillimit, i bindën shqiptarët për faktin se nuk ishin asgjë tjetër veçse qytetarë të dorës së tretë në shoqërinë komuniste të "bashkim-vëllazërimit" të popujve të Jugosllavisë.

Ata e shikonin se Shumadija dhe Hercegovina po lulëzonin, ndërkohë që bujqësisë kosovare i mungonin teknologjia, investimet dhe tregjet, teksa dikur ishte quajtur me të drejtë "Hambari i Jugosllavisë" dhe e kish mbajtur me bukë atë. Ndërkohë që Kroacia dhe Sllovenia ndërtonin parajsën turistike, në Kosovë mungesat në infrastrukturën urbane, ekonomike dhe strehimi i pamjaftueshëm, u bënë shumë problematike.

Voluntarizmi politik në planifikimin etatist në nivel federativ dhe ekzekutiv, me tendenca të spikatura antishqiptare në të gjitha fushat, krijoi si kundërveprim vektorët e urrejtjes dhe distancimit etnik të shqiptarëve nga federalizmi i sllavëve, sidomos i serbëve.

Zhvillimi i mëvonshëm i ngjarjeve, jo rastësisht vërtetoi "koinçidencën e gjetjes artistike" të një regjizori britanik, i cili në realizimin e një filmi futurist në vitin 1979 në Britani, përzgjodhi si skenar dhe i "vendosi" ngjarjet dhe personazhet në Kosovën shqiptare nën Serbi. Filmi i titulluar "Lojëra luftarake", tregon se "Lufta e Tretë Botërore filloi me vrasjen e studentëve shqiptarë në demonstratat e dhunshme të Prishtinës...", ku pas dy vjetësh kjo gjë edhe ngjau realisht!!!

Pas vdekjes së Titos, në Jugosllavi, brenda pak kohësh filluan të shfaqeshin shenjat e një krize të rëndë ekonomike, që filloi me mungesat e theksuara në treg (dhe shfaqjen në tregun e zi me çmime të disafishuara), të produkteve jetike ushqimore, energjitike, deterxhentëve, benzinës etj., teksa vendi përjetonte bilancin më negativ të pagesave dhe borxhin e jashtëm mbytës prej 24 miliard $.

***

Pas demonstratave të mëdha që shpërthyen në Kosovë, në mars dhe prill 1981, kryetari i Presidencës së Serbisë Drazha Markoviç ishte i pari që shtroi çeshtjen e diskutimit për nulifikimin e dispozitave kushteuese që rregullonin Statusin e "Krahinës" së Kosovës si "element konstituiv i Federatës Jugosllave". Në përgjigje flakë për flakë ndaj padronit serb të Beogradit, anëtari i Presidencës së Jugosllavisë, komunisti titist Fadil Hoxha, në samitin e Aktivit Politik të Prishtinës, kritikoi ashpër parrullën e nacionalizmit shqiptar "Kosova - Republikë", teksa theksoi: "Kosova është e përfaqësuar dhe e përfshirë drejtpërsëdrejti në të gjitha organet, organizatat dhe institucionet e Republikës Socialiste të Serbisë dhe Federatës Jugosllave, ku merr pjesë dhe kontribuon me përgjegjësi për formulimin dhe jetësimin e politikës së brendshme dhe të jashtme të Jugosllavisë, jetës dhe zhvillimit, të sotmes dhe të ardhmes së bashkësisë sonë socialiste, vetqeverisëse...".

Por ndërsa lidershipi serb u shokua dhe u tremb shumë nga zhvillimet nacionaliste të pranverës 1981 në Kosovë, ishte Akademia Serbe e Shkencave ajo që u hodh e para në sulm për të formësuar strategjitë antishqiptare dhe servirur drafte të gatshme politike për neutralizmin e aksionit politik shqiptar, si dhe për ndërsimin e skalioneve federaliste pro-jugosllaviste kundër "plangprishësve" arnautë dhe "shiptari".

Nacio-kracia sllave vazhdonte me kokëfortësi të impononte zhvillimet dhe kontrollin politik mbi to, duke kërcëllitur dhëmbët dhe zinxhirët e tankeve, në pamundësi për t'i hapur rrugë zhvillimeve pluraliste dhe demokratike, ndonëse klishetë dhe stampat standarde bolshevike ishin hedhur në koshin e plehërave dhe të paktë ishin ata që besonin në demagogjinë komuniste dhe hierarkitë partiako-shtetërore.

Memorandumi i Akademisë Serbe të Shkencave i vitit 1986, ishte fitili që u ndez për të shpërthyer situatën që përjetonte letargjinë mbi barut.

Në rrjedhën e ashpër të luftës politike për pushtet në Serbi, ngjarjet morën drejtime dramatike, sidomos në garën e hapur për postin e Presidentit të Ligës Komuniste të Serbisë, ku në vitin 1986 rivalizonin Dragosllav Markoviç dhe Sllobodan Millosheviç, i cili përkrahej nga kryekomunisti serb Ivan Stamboliç. Në këtë garë të zhvilluar në forumin më të rëndësishëm komunist të Jugosllavisë, argumenti politik i luftës së hapur kundër "nacionalizmit" shqiptar, ishte më i preferuari midis kandidatëve rivalë dhe më i fuqishmi. Megjithëse në këtë forum pati edhe zëra kundërshtues për Memorandumin e famshëm të akademikëve serbë, shumica dërrmuese e konsideronte aksionin politik antishqiptar si "shpëtimtar të situatës", duke i dhënë shanse të mëdha Millosheviçit, i cili u kurorëzua në postin e kryekomunistit të Serbisë.

Në këtë kohë, titisti i njohur dhe i shumëpërfoluri si pasuesi legjitim i tij, ministri federativ i Mbrojtjes Nikolla Ljubiçiç u zgjodh anëtar i Presidencës së Federatës, e cila si mekanizëm të balancimit të raporteve politike ndëretnike kishte rotacionin njëvjeçar të anëtarëve të Presidencës.

Të mirinformuar dhe të ndërgjegjshëm për situatën e rëndë në Kosovë, triumvirati serb Millosheviç-Ljubiçiç-Stamboliç, diskutoi dhe vendosi si masë preventive ndaj zhvillimeve antiserbe në Kosovë, ndryshimin e lidershipit shqiptar partiako-komunist dhe administrativ në Prishtinë.

Kur në maj 1987 Millosheviçi shkoi në Fushë Kosovë me cilësinë e kryekomunistit të Serbisë dhe rrjedhimisht edhe si padron i komunistëve të Kosovës,

Vijon në numrin e ardhshëm

Instituti Demokratik Amerikan (NDI) analizon situatën parazgjedhore në Shqipëri

PS-PD kontrollojnë zgjedhjet në dëm të partive të tjera

Shënim i Redaksisë së "Tradita"

Një delegacion i NDI ka zhvilluar një vizitë disaditore në Shqipëri (17-21 prill) dhe në fund të këtij misioni ka bërë një raport të plotë. Ky delegacion përbëhej nga Karan English, ish Anëtare e Kongresit të Shteteve të Bashkuara nga Shteti i Arizonës; Peter Hack, ish Anëtar i Parlamentit Hungarez; dhe Robert Benjamin, Drejtor Rajonal i NDI për Europën Qendrore dhe Lindore, të gjithë këta, pjesëmarrës në vlerësime të tjera parazgjedhore të NDI-së. Delegacionit iu bashkua Jennifer Butz, Drejtoreshë Vendore NDI / Shqipëri, dhe Dan Redford, Menaxher i Lartë Programi, NDI / Shqipëri. Delegacioni u ndihmua me aftësi nga Elton Stefani, Guri Daco dhe Blerim Dimni.

Raporti i NDI

Në vigjilje të zgjedhjeve parlamentare të 3 korrikut 2005, një delegacion parazgjedhor ndërkombëtar i organizuar nga "National Democratic Institute for International Affairs" të SHBA-ve, (NDI), vizitoi Shqipërinë nga data 17 prill deri në datën 21 prill dhe u takua me udhëheqës politikë, qeveritarë dhe të shoqërisë civile, sikurse edhe me përfaqësues të bashkësisë ndërkombëtare.

Delegacioni konkludoi se "Shqipërisë ende i mbetet të kryejë një proces zgjedhor që të arrijë plotësisht standardet ndërkombëtare për të cilat vendi është angazhuar". "Zgjedhjet e shkuara janë dëmtuar prej keqadministrimesh politike, gabimesh administrative dhe aplikimit përzgjedhës të ligjeve zgjedhorë. Një proces zgjedhor i përmirësuar dukshëm dhe plotësisht në linjën e standardeve ndërkombëtare, do të çojë përpara tranzicionin demokratik të vendit. Ai do të fuqizojë bazën politike për qeverisje demokratike, dhe do të fuqizojë nivelin e dialogut ndërmet qeverisë dhe qytetarit, për ta çuar vendin para drejt anëtarësimit në NATO dhe BE. Pra, ka shumë gjëra që mund të humben ose fitohen.

Qëllimet e këtij vlerësimi janë që të shprehin mbështetjen për një proces zgjedhor të vërtetë demokratik; të vlerësojë kushtet zgjedhore dhe mjedisin politik në të cilin do të mbahen zgjedhjet e ardhshme; dhe të ofrojë gjetje të paanshme mbi situatën parazgjedhore. Vlerësimi u realizua sipas standardeve ndërkombëtarë për vëzhgimin jo-partiak të zgjedhjeve, në përputhje me legjislacionin shqiptar, dhe pa ndërhyrë në procesin zgjedhor. Delegacioni nuk ka për qëllim të japë një vlerësim përfundimtar dhe të plotë të procesit zgjedhor për arësye se zgjedhjet nuk janë mbajtur ende. Në të vërtetë është populli i Shqipërisë që si qytetar dhe votues do të përcaktojë besueshmërinë e zgjedhjeve.

Periudha parazgjedhore është kritike për të kuptuar dhe vlerësuar shkallën në të cilën zgjedhjet janë demokratike. Sidoqoftë, një vlerësim përfundimtar dhe i plotë i çdo zgjedhjeje duhet që të marrë parasysh të gjithë aspektet e procesit zgjedhor: kuadrin ligjor zgjedhor; kontekstin politik përpara dhe gjatë fushatës; proceset e votimit dhe të numërimit të votave; shpalljen e rezultateve; hetimin dhe zgjidhjen e ankesave; dhe të gjithë kushtet që rrethojnë zbatimin e rezultateve.

Vëzhgime të përgjithshme

Në mënyrë që të mbajë zgjedhje që reflektojnë standarde zgjedhore ndërkombëtare, zyrtarët zgjedhorë dhe gjyqësorë duhet të aplikojnë ekspertizë teknike dhe autoritet ligjor në një mënyrë rreptësisht jo-partiake. Udhëheqësit politikë duhet të demonstrojnë vullnet politik dhe konsensus - përmes veprimit dhe jo vetëm retorikës - për të kryer fushata paqësore të lidhura me interesat e votuesve. Ata duhet të parandalojnë praktikat korruptive të tilla si ndryshimin e listave të votimit, mbushjen e kutive të votimit, përdorimin e burimeve financiare të paligjshme dhe votimin alternativ jo të duhur, dhe të përdorin praninë e tyre në organet zgjedhore për të zbatuar ligjin dhe procedurat administrative. Qytetarët si individë dhe grupet qytetare duhet të marrin mbi vete me përgjegjësi detyrën e tyre si votues dhe vëzhgues.

Delegacionit i bëri përshtypje njohja prej të gjitha palëve i rëndësisë sipërore që ka zhvillimi i zgjedhjeve demokratike. Në të njëjtën kohë, delegacioni ndan shqetësimet që iu shprehën se momentalisht procesi zgjedhor është më i tepër i ndikueshëm sesa i mbrojtur siç duhet prej korrupsionit i cili do të minonte integritetin e tij. Veç kësaj procedurat e reja zgjedhore mundet që të krijojnë konfuzion administrativ që do të provokonte tension politik. Delegacioni vëren praninë në rritje të aktorëve joqeveritarë, jopartiakë në procesin zgjedhor si një ndikim i shëndetshëm në zhvillimin e përgjithshëm të zgjedhjeve.

Më poshtë, delegacioni shënon zhvillime pozitive që mund të çojnë drejt zgjedhjeve demokratike dhe gjithashtu nënvizon sfidat që duhet të adresohen për të nxitur besimin e publikut në procesin zgjedhor.

***

Megjithëse në një atmosferë politike të polarizuar, dy partitë më të mëdha politike kanë gjetur gjuhën e përbashkët në elementë kyç të procesit zgjedhor: ndryshimet në kodin zgjedhor, caktimi i zonave zgjedhore dhe procedurat e hartimit të listës së votuesve. Kjo formë bashkëpunimi mund të shtrihet në organet zgjedhore të cilat këto parti do t'i mbizotërojnë efektivisht, duke ndihmuar në zbutjen e konfliktit i cili në zgjedhjet e mëparshme ka çuar në incidente të dhunshme, dhe mundësisht të sigurojë një masë të rëndësishme stabiliteti. Sidoqoftë, përveç ngritjes së një komisioni parlamentar për t'u marrë me çështjet e reformës të ligjit zgjedhor, procedura zgjedhore rrjedhuese iu akordon dy partive më të mëdha kontroll të qenësishëm, në kurriz të një konsensusi shumëpartiak me bazë të gjerë që reflekton parimin demokratik të përfshirjes.

***

Shqetësimet kronike në lidhje me integritetin e listave të votuesve janë ende ekzistente. Vendimi për të decentralizuar përgjegjësinë e hartimit të listave të votuesve prej Komisionit Qendror të Zgjedhjeve tek drejtuesit e njësive të pushtetit vendor, ka paraqitur procedura të reja relativisht afër ditës së parashikuar të zgjedhjeve. Ngërçi politik për angazhimet financiare dhe konfuzioni në lidhje me zbatimin, kanë vonuar veprimtarinë edhe më tej. Pa një vullnet politik të mjaftueshëm ndryshimi i listave dhe gabimi administrativ ende mund të zgjasin vonesat dhe të çojnë në mohimin e të drejtës së votimit për zgjedhësin si dhe votimin e shumëfishtë.

***

Ekziston një shqetësim i gjerë në lidhje më një taktikë zgjedhore me anë të së cilës një parti e madhe udhëzon mbështetësit që votën e listës proporcionale t'ia japin një partie më të vogël të afërt, dhe në këmbim mbështetësit e kësaj partie do të votojnë kandidatin e partisë së madhe në listën maxhoritare. Qëllimi është maksimalizimi i mundësive për partinë e madhe që të formojë një qeveri duke rritur numrin e vendeve për partitë aleate. Ndërsa kjo taktikë, mund të mos shkelë e kodin elektoral apo Kushtetutën, nëse realizohet, ajo mund të tjetërsojë ndarjen e vendeve parlamentare në një mënyrë të tillë që do të shtrembëronte përfaqësimin e elektoratit në parlament dhe do të minonte besueshërinë e parlamentit.

***

Një ndryshim në kodin elektoral, që zhvendos procesin e numërimit të votave nga secila prej afërsisht 4700 qendrash votimi në Shqipëri në qendra të reja numërimi në secilën prej 100 zonave zgjedhore, ngre shqetësimin e keqadministrimit të mundshëm në formën e prekjes së kutisë së votimit gjatë transportimit me automjete nga qendra e votimit në qendrën e numërimit. Ka gjithashtu shqetësime se partitë politike mund të caktojnë ose zëvendësojnë numëruesit e tyre të votave deri në dy orë përpara mbylljes së votimeve, duke lënë kohë të pamjaftueshme në dispozicion për të trajnuar disa mijëra individë të tjerë si numërues votash. Megjithëse ligji elektoral parashikon që i gjithë numërimi duhet të përfundojë në orën 17.00 të ditës pasardhëse, provat eksperimentale tregojmë se do të duhet shumë më tepër kohë për të përfunduar numërimin në 100 zonat zgjedhore.

***

Ekzistojnë faktorë sistemorë dhe tradicionalë që shfavorizojnë gratë që kërkojnë të jenë kandidate, që të shërbejnë në komisionet zgjedhore, madje që edhe të votojnë. Në veçanti, delegacioni është i shqetësuar për praktikën joligjore të të ashtuquajturit votim familjar, me anë të së cilit kryefamiljari mashkull merr përsipër të votojë për/ose të ndikojë padrejtësisht votat e anëtarëve të tjerë të familjes, përfshirë këtu gratë dhe ata që nuk banojnë në vend. Delegacioni nënvizon të drejtën kushtetuese të të gjithë votuesve të aftë për të votuar - burra dhe gra - që të votojnë në mënyrë të pavarur sipas ndërgjegjies së tyre individuale.

***

OJQ-të shqiptare po ndihmojnë votuesit të bëjnë zgjedhje të informuara dhe të ngrenë besimin publik në procesin zgjedhor. Grupet qytetare në nivel vendor po përgatisin 'platforma zgjedhore' dhe debate me kandidatët vendorë nëpërmjet të cilave qytetarët të mund të përfshijnë në mënyrë të drejtëpërdrejtë përfaqësuesit e tyre të ardhshëm në çështjet e komunitetit. Të tjerë, po edukojnë votuesit që të kontrollojnë listat e votuesve dhe po monitorojnë median. Grupe qytetare nën siglën e Koalicionit Shqiptar Kundër Korrupsionit po marrin përsipër një vëzhgim jopartiak të më shumë se gjysmës së qendrave të votimit në vend, dhe të gjithë 100 qendrat e numërimit të votave. Ky koalicion po përpiqet të inkuadrojë, trajnojë dhe caktojë disa mijëra qytetarë vëzhgues të cilët do të jenë të aftë të vlerësojnë procesin e votimit dhe të numërimit të votave në mënyrë cilësore dhe të paanshme sipas ligjit vendas të zgjedhjeve dhe standardeve ndërkombëtare.

Mosmarrëveshje për vrasjen e agjentit italian

Nikolla Kalipari vdiq duke mbrojtur pengun e liruar në Irak Xhuliana Sgrena, kur makina e tyre u qëllua nga ushtarët amerikanë në rrethinat e aeroportit të Bagdadit. Hetimi amerikan i nxorri ushtarët "të pafajshëm". Besohet se pohimet e këtij hetimi do të shtojnë presionet mbi qeverinë italiane për të tërhequr trupat e tyre nga Iraku. Hetimi amerikan arriti në konkluzionin që makina me të cilën udhëtonin Kalipari dhe Sgrena ishte me shpejtësi dhe ushtarët amerikanë i bënë shenja të shumta për të ndaluar. Hetimi italian konkludoi se ushtarët ishin të pastërvitur, nën stres të madh dhe se makina me dy italianët kishte ndaluar kur ishte sinjalizuar dhe se të shtënat kishin ardhur më pas.

Anketat tregojnë një avantazh të Laburistëve për zgjedhjet e 5 Majit

Anketat e fundit në Britani tregojnë se gjërat nuk kanë lëvizur shumë, megjithë ashpërsimin e fushatës nga fundi i saj. Kështu përqindjet, pak ditë para votimeve i japin Laburistëve të Toni Bler 36%, Konservatorëve 33% dhe Liberal Demokratëve 23%. Megjithëse laburistët duket se do fitojnë një term të tretë, shumë pak persona qoftë edhe nga ana e votuesve laburistë duan që Toni Bler të bëhet prapë kryeministër. Gazeta të shumta në Britani kanë rendur për të shpallur mbështetjen e tyre për forcat politike, ku shumica e tyre janë prononcuar pro Laburistëve.

Jushenko feston 100 ditët e para

Jushenko tha me rastin e festimit të 100 ditëve të para në pushtet se qeveria e tij është në rrugë të drejtë. "Ne nuk kemi tradhëtuar asnjë nga principet dhe parrulat nga Sheshi i Pavarësisë" tha ai duke kujtuar protestat masive që e sollën atë në pushtet. Një anketë e kohëve të fundit i jepte Jushenkos një aprovim popullor prej 60% për punën e bërë. Jushenko shënoi 100 ditët e para në pushtet duke qenë me pushime me familjen e tij në Krime. Nga reformat e para të Jushenkos ishte për të ulur varfërinë duke rritur shpenzimet publike dhe duke rritur rrogat që në fillim të vitit 2005.

Shirak kërkon nga francezët që të votojnë "Po"

Shirak tha në një fjalim të tijin në televizion publik se kushtetuta e re Europiane nuk promovonte një program neo-liberal ekonomik por mbronte vlerat franceze. Ai i kërkoi votuesve francezë që të votojnë pro kushtetutës në referendumin e 29 majit 2005. Ai pohoi se më në fund fushata e "Po"-së po fitonte terren, pas një kohe të gjatë kur shumica e francezëve dukej se do votonin "Jo". Shirak beson se duke e mbështetur qeveria dhe ai vetë kushtetutën Europiane dhe duke ia shpjeguar atë francezëve, ata do ta pranonin atë. Një argument shumë i fortë për skeptikët e kushtetutës është se me miratimin e saj, modeli social ekonomik francez do të zhdukej dhe do të zëvëndësohej me atë anglo-sakson. Kjo është tashmë edhe çështje krenarie kombëtare për francezët. Vota duket se është e ndarë përgjysëm dhe rezultati i 29 majit është seriozisht në dyshim.

Amerika gjen letër drejtuar al Zarkaëit

Autoritetet amerikane në Irak thanë se kanë kapur një letër të kryengritësve irakianë drejtuar liderit të Al-Kaedës në Irak, al-Zarkaëit, ku ankohen se morali mes tyre është i ulët dhe mbështetja për to po fashitet. Letra u gjet pas një operacioni kontrolli të forcave amerikane në Bagdad. Ajo i adresohej Sheikut Abu Ahmad, një nga pseudonimet e njohura të al-Zarkaëit. Letra i ankohet atij se i ka braktisur kryengritësit, nuk ka pyetur për gjendjen e tyre dhe pohon se morali mes muxhaidinëve është i ulët. Letra thoshte gjithashtu se mes rradhëve të kryengritësve, qoftë edhe ata që kanë ardhur nga jashtë Irakut, ka diferencime dhe diskriminime që nuk e ndihmojnë çështjen. Në një konferencë për shtyp, zëdhënësi i Pentagonit tha se kjo letër ishte shenjë e qartë e rënies së efektivitetit të terroristëve në Irak.

Irani do të vazhdojë të zhvillojë teknologjinë bërthamore

Me komunitetin ndërkombëtar që ndjek çdo hap të tijin në fushën bërthamore, Irani tha se do të ndiqte të gjitha rrugët ligjore për të siguruar teknologji bërthamore, qoftë edhe uranium të pasuruar. Ministri i Jashtëm i Iranit tha në një konferencë për mospërhapjen e armëve bërthamore se vendi i tij ishte i gatshëm të jepte prova që programi i tij bërthamor do të përdorej për qëllime paqësore. Amerika pretendon se Irani dëshiron të ndërtojë armë bërthamore dhe ka propozuar ndalimin e përhapjes së teknologjive të këtij lloji përveç vendeve që e kanë atë tashmë. Uraniumi i pasuruar mund të përdoret për armë bërthamore, siç pohon amerika se ka ndër mend të bëjë Irani, ose për të prodhuar energji elektrike, siç thotë vetë qeveria e Iranit se ka ndër mend të bëjë.

Papunisia në rritje në zonën Euro

Papunësia për marsin e 2005 në zonën Euro shënoi një rritje. Ajo u rrit nga 8.8% në 8.9% në të 12 vendet që përbëjnë zoënë Euro. Të dhënat u dhanë nga EuroStati. Vendi më problematik për papunësi ishte Spanja me 10.2%. Më pas vijnë Franca dhe Gjermania me 9.8%. Vendet me shifrat më të ulëta ishin Austria me 4.6% dhe Irlanda me 4.3%. Me publikimin e këtyre shifrave, Drejtori i Përgjithshëm i FMN-së Rodrigo Rato i bëri thirrje vendeve të Eurozonës që të reformojnë ekonomitë e tyre më qëllim që të rrisin punësimin. Ai tha se rritja ekonomike në këtë zonë po ngadalësohet duke dhënë si arsye kryesore forcimin e Euros ndaj Dollarit dhe rritjen e çmimit të naftës.

Kujtohën 500 gazetarë të vrarë në krye të detyrës

Një video me 500 emra të gazetarëve që janë vrarë në krye të detyrës dekadën e kaluar është shpërndarë për të përkujtuar Ditën Botërore të Lirisë së Shtypit. Numri i gazetarëve të vrarë është rritur së tepërmi me konfliktet në Irak dhe Lindjen e Mesme. Në disa vende gazetarët vazhdojnë të persekutohen ose të burgosen padrejtësisht thuhet në video. Kjo ditë po përdoret për të sensibilizuar opinionin botëror për rrëmbimet e gazetarëve në Irak kohët e fundit. Një manifestim u organizua në Bukuresht në mbështetje të tre gazetarëve rumunë që u rrëmbyen tani vonë në Irak. Në Paris u kujtuan gazetarja franceze Florence Aubenas dhe përkthyesja e saj irakiane, të cilët u rrëmbyen me armë në Janar të këtij viti

Një gjykim mbi Zogun - Mbret i Shqiptarëve

Nga Ambasadori Ugo Sola*

"Corriere della Sera" me 25 qershor 1967 boton një shkrim bazë të Indro Montanelli-t me titull "Italia në Shqipëri" ku thuhet se: "Italia bëri "një gabim" duke sjellë Zogun në fron më 1928, sepse qysh nga ajo kohë ai nuk bëri gjë tjetër veçse komplotoi me Jugosllavinë, Greqinë dhe Britaninë, pra me të gjithë dhe kundër asaj që i kishte dhuruar fronin, Italisë."

E kam për detyrë të afirmoj se akuza e rëndë drejtuar kundër Zogut nuk u përgjigjet fakteve historike, të cilat unë sipas njohurive të mia personale dhe sipas dëshmive të bashkëpunëtorëve ose pasardhësve të mi të ndryshëm në Shqipëri, mund t'i vërtetoj.

Si i dërguar i jashtëzakonshëm dhe Ministër Fuqiplotë, pata nderin të bëj marrëveshjen dhe të përfundoj më 1927 një traktat aleance mbrojtjeje që e bënte Shqipërinë një aleate ushtarake tonën. Po e zbuloj për herë të parë, se isha i autorizuar nga Musolini që t'i ofroja Zogut fronin mbretëror, të kushtëzuar me lidhjen e kësaj aleance.

E pra, ndërsa Zogu e autorizoi nënshkrimin e traktatit, ai në ato rrethana refuzoi fronin.

Jam dakord me gjykimin e Montanelli-t se "Zogu ishte njeri i ftohtë, guximtar e autoritar", pra më i përshtatshmi për të qenë një kuisling ne duart tona, çka do të thotë që mbasi të merrte pushtetin, nuk do të kishte pranuar që këtë pushtet ta ushtronte për llogari të të tretëve.

Është pikërisht kështu. Por, Italia në ato vite (1925-1928) nuk kërkonte aspak përtej Adriatikut të kishte "njeri prej kashte". Ajo kishte nevojë që në Shqipëri të ishte një njeri i forte dhe kerkues, më të fortin dhe më kerkuesin për të qeverisur vendin në ato kohera jo pak të turbullta; kur dihej që ai ishte jo pak i kercenuar nga fqinjet dhe që në të njejten kohe të mbetej aleati yne besnik. Dhe Zogu qe i tillë.

Kjo mbrojtje e personalitetit dhe nderit të vetë Mbretit të Shqiptarëve, sot mund të duket e njeanshme për faktin qe une pata përgjegjesinë e politikes sone fqinje e afert të Adriatikut, të pakten deri ne korrik 1930, kur e lashe Shqipërinë. Por, une i mbeshtetem edhe deshmive të padyshueshme të ambasadorëve Quaroni e Jaccomonit. E madje ky i fundit, më ka përseritur deri para pak ditësh, se ne substancë Zogu na ka qendruar gjithmonë besnik.

Përsa i përket ambasadorit Quaroni, i cili si sekretar i pare i legatës, qe një bashkëpunëtor i dashur për mua ne Shqipëri dhe i cili për tre vjet me radhë, që në kontakt me Mbretin e Shqiptareve, në një shkrim të botuar ne "Corriere della Sera", ai shkruan tekstualisht keshtu:

"Tek Zogu ishte përcaktuar mirë në vetvete një ndershmëri e brendshme". Dhe shton: "Zogu i kishte dhenë aleancës sonë një interpretim më se kuptimplotë".

Ne ishim të angazhuar qe ta mbeshtesnim Zogun dhe ta ndihmonim për ta transformuar vendin e tij një shtet të pakten relativisht solid dhe të rregullt. Ai nga ana e tij ishte angazhuar për të ndjekur një politike të jashtme besnikërie ndaj nesh, i gatshëm kurdoherë nese rrethanat do të na kishin shtyrë ne luftë. Dhe këtij interpretimi të traktatit të aleancës, Zogu i qendroi besnik.

Nderkohe, Italia synonte që në një mënyrë apo ne një tjeter, të realizonte një farë protektoriati. E këtë Zogu nuk e pranonte. Nuk duket pra e justifikueshme thënia e Montanelli-t, se ngritja e Zogut në fron prej Italisë, qe ajo që solli "gabimin e zbarkimit në Shqipëri në atë të premte të shenjtë fatale të vitit 1939". Edhe sikur Zogu të kishte qenë President i Republikes, ai gabim që varej nga shkaqe të tjera, do të qe kryer njëlloj.

Ndërsa Hitleri falë "Paktit të çeliktë" po vendosej në Europën Danubiane, ne mbetëm me duar bosh. Pikerisht nga ky fakt, përveç ndjenjave kundër Zogut, e shtynë Cianon e papërgjegjshëm, që të konceptojë e përpunojë planin e rrezikshëm dhe njekohësisht të pasinqerte, për të përmbysur atë ndertese të krijuar nga vetë ne, vetëm e vetem qe të zaptonim diçka në Ballkan. Pra, për të mos mbetur me gojë thatë në një kohe që Hitleri banketonte mbi Europen Danubjane. Kështu, ne pushtuam një vend mik.

Deri në çastin e vdekjes se tij, që ndodhi para pesë vjetesh, Zogu ka treguar gjithmone jo vetem devocionin ndaj Italisë, por edhe respektin e thelle për Jaccomonin, i cili ia vlerësonte devocionin ndaj Italisë, por edhe respektin e thelle për Jaccomonin, të cilit i çmonte përçapjet e ndershme për të evituar zbarkimin italian. Madje edhe për Musolinin. Kurse Cianon e përbuzte. Ai më kishte thene në mirëbesim, se gjate qendrimit ne Shqipëri, ku kishte ardhur për të kryer rolin e dëshmitarit në martesen me Konteshen Geraldina Apony, në disa ambjente të kalbura fashiste të Tiranës qe studiuar projekti për ta vrarë. Zogu nuk akuzonte drejtpërdrejt Cianon. Por afirmonte qartësisht se ne rrethanat e marteses se tij, në ambjentet fashiste, u komplotua kunder tij. Deshmi të sakta më shtyjnë të besoj se keto plane të semura e të neveritshme qenë ushqyer në Rome edhe mbas marteses së Mbretit.

Patjetër që Zogu ishte një njeri i përmasave të mëdha. Kam kështu ndërkohë të drejtë që nën profilin politik të afirmoj historikisht dhe me siguri të plotë se qysh nga 25 shkurti 1925 dhe deri në të "Premten e Shenjtë" të 1939 kur ai qe detyruar të braktiste Shqipërinë, asnjëherë Zogu nuk ka komplotuar kundër Italisë.

* Ish Ministër Fuqiplotë në Shqipëri

Dëshmia ime për 2 traktatet e Italisë me Zogun

Nga Piero Kuaroni

Në vitin 1926, qe nenshkruar Traktati i Miqësisë, të cilin e pasoi në 1927 Traktati i Aleancës, lidhur me të cilin Kontarini ka deklaruar shumë bukur që ai modifikonte kushtetutën italiane, meqenëse mbi bazën e këtyre dokumenteve nuk ishte më mbreti i Italisë, por Shqipëria që kishte të drejtë të shpallte luftën. Kjo do të kishte qenë absolutisht e saktë në qoftë se Shqipëria nuk do të kishte patur në krye Ahmet Beun, njeriu më pak i prirur për aventura, që mund të merret me mend...

Në saje të ndihmes sone pozita e Ahmet bej Zogollit po forcohej, po ja që një njeri pati idene ta shndërronte kete regjim nga republikë në monarki. Se në çfarë mase, në origjinë, kjo ide ka qenë italiane apo shqiptare, këtë unë nuk e di: sidoqoftë, Dhomat shqiptare shpallën solemnisht monarkinë në personin e Ahmet beut, i cili, për rrethanën prezente, mori titullin e Mbretit të Shqiptarëve dhe emrin Zog... Pa asnjë dyshim, personaliteti që ku e ku dominonte mbi të gjithë e mbi çdo gjë ishte mbreti.

Ndër gjuhet përendimore, Zogu njihte veçse gjermanishten, ndersa Ugo Sola, përkundrazi nuk fliste gjermanisht dhe une duhet të sherbeja si përkthyes. E kisha pare shpesh mbretin ne fotografi me një uniforme të bukur të bardhe, pak teatrale, prandaj po provoja njefare habie kur u ndodha përballe një njeriu krejt të ndryshëm. Flokë biondë, të çelët, pak të rrallë mbi ballë dhe në qafë, një hundë shqiponje shumë të theksuar, mustaqe të vogla bionde, mjekrën pak si të pjerrët, sy të kaltër të mrekullueshëm, të tejpashëm, dhëmbë të bardhë dhe të rregullt, një buzëqeshje dhe embëlsi e skajshme, një zë i hollë dhe tingëllues, me ndryshime çuditërisht rinore, një qafë e gjatë e hollë: në tërësi, pamje e një burri të ri mjaft timid... Çdo diktator ka një metodë thjesht të vetën për ushtrimin e pushtetit: ajo e Zogut ishte e një komplikacioni të skajshëm...

Ai të zhyste ne siklet me disa shpërthime sinqeriteti të papritura. Kështu, për shembull, një dite, kur ne po e qortonim se po dredhonte për muaj me radhe mbi diçka që pritnim nga ai, kur ai e dinte me siguri, përndryshe si ne, që ne fund të fundit do të na jepte sadisfaksion, Zogu u përgjigj fare shtruar:

-Dëgjoni, kur unë do t'ju jap atë që kërkoni, kjo nuk do të jetë e fundit: ju do të më kërkoni një gjë tjetër. Atëherë... pse dreqin të nxitojmë?

...

Traktatit tonë të Aleances me Shqipërinë, ai i kishte bere një interpretim krejt personal, qe e shpuri, veç kesaj, në interpretimin fjale për fjale. Ne kishim marre zotimin ta mbeshtetnim, ta ndihmonim ta bente vendin e tij një shtet, të pakten, relativisht solid e të organizuar. Nga ana e tij, ai zotohej të ndiqte, ne politiken e jashtme, një vijë besnikërie të vendosur me një pëlqim të përbashket dhe për të ndihmuar ne rastin kur evolimi i rrethanave do të na detyronte të hynim ne lufte. Mirepo, ketij interpretimi të traktatit të Aleances, mbreti Zog i qendroi besnik. Vete baza e ketij traktati nenkuptonte gjithashtu për ne ta ngrinim ushtrinë shqiptare gjer ne një fare shkalle efektshmerie. Kjo ishte ne interes të tij, sepse me një ushtri të vogel, por të kalitur, ai do të gjendej i mbrojtur kundër çdo rreziku të brendshëm: sidoqoftë ky ishte edhe interesi ynë dhe duhet pranuar, sigurisht, që përherë, në këtë fushë, ai na la të bënim atë që kërkonim ne.

Bile edhe gjatë periudhes së sanksioneve, atehere kur atij nuk i mungonin aspak kerkesat, kur tundimi mund të kishte qene i forte për të shfrytezuar rrethanat për të hequr qafe tutelen tonë ekonomike, besnikeria e Zogut nuk na mungoi kurre. Dhe, sigurisht, shembuj të tille, ne ate kohe, ishin të paket.Megjithate, interpretimi yne i Traktatit të Aleances ishte, pjeserisht të pakten, pak me i ndryshëm: me kete traktat ne tentonim, pak a shume me vetedije, të realizonim një protektorat të kamufluar. Mirepo kete Zogu nuk e pranoi kurre dhe sa mundi, me të gjitha mjetet, iu kundervu. Por ai mbeti i bindur, sinqerisht besoj, qe kjo ishte një gje krejt tjeter, qe ne ishim të pabese dhe jo ai. Me kete Zogu shfaqet tipik shqiptar...

Duke e njohur akoma shume pak Solan, nuk isha mesuar me metodat e tij dhe as me surprizat. Prandaj u turbullova pak, kur e dëgjova t'i shpjegonte Mbretit, me ndihmën e një serie argumentash nga më bindëset, pse qeveria italiane, duke dashur të mos bëhet asgjë që mund të prishte marrëdhëniet tona të mira me Greqinë, e luste shumë që ai të mos lejonte asnjë nismë që mund të shpinte në shpalljen e një Kishe ortodokse shqiptare autoqefale.

- Por a nuk duhej t'i kërkoje mbretit që, përkundrazi, të shkonte drejt autonomisë? - e pyeta Ugo Solan, me vonë.

- Ti nuk e njeh Zogun, - m'u përgjigj. - Në qoftë se unë do t'i kërkoja të shkonte drejt autonomisë, ai nuk do ta bënte kurrë këte. Mënyra e vetme për ta çuar aty, konsiston pikërisht t'i thuash që qeveria italiane e luste thellësisht të mos bënte asgjë për këtë...

Marrë nga "Valixhja diplomatike"

Ish kryeministër i Italisë dhe kryetar i Komisionit Ndërkombëtar për Ballkanin

"Corriere della sera" 29 prill 2005

Gjithë vitin e fundit e kam kaluar duke punuar për Ballkanin. E kam bërë këtë duke qenë kryetar i një komisioni ndërkombëtar të mbështetur nga fondacione të mëdhaja europiane dhe amerikane, e të përbërë, përveç të tjerësh, nga Richard von Weizsäcker, Kiro Gligorov, Carl Bildt, Zlatko Lagumdzija, Ilir Meta, Kemal Dervis, Janez Potocnik, Goran Svilanoviç, Avis Bohlen; të gjithë me përvoja qeveritare, kush në ShBA e në Europën perëndimore, kush nëpër Ballkanet.

Raporti ynë përfundimtar është publikuar më 12 prill dhe tani po shkojmë në të gjitha kryeqytetet për ta bërë të njohur e për ta diskutuar. Duam të bindim liderët politikë të Ballkaneve e të bashkësisë ndërkombëtare, që lipset nga ana e tyre një iniciativë kurajoze për të dalë nga kjo status quo që tash nuk mund të mbahet më. Larg asaj se mund të na shpjerë drejt çfarëdo të ardhmeje, ajo vetëmse mund ta zgjasë karantinën e këtij regjioni pafundësisht si në të shkuarën.

Kjo nuk do me thënë se duhet të jemi të pakënaqur prej asaj që është arritur me marrëveshjet e Daytonit dhjetë vjet më parë. Ballkanet kanë arritur një stabilitet relativ, kanë ndaluar konfliktet ushtarake dhe nuk bëhet më pastrim etnik, bëhen zgjedhje jo shumë korrekte, por gjithsesi të lira. Por njëkohësisht ekonomia është bllokuar, korrupsioni shpërhapet fort, lufta politike zhvillohet mbi temat e së kaluarës, simbolikat e së cilës mbysin arsyet e së ardhmes.

Por të njëjtat mekanizma institucionale të ndërtuar pas Daytonit për të siguruar paqen, i ndihmojnë kësaj mbylljeje, sepse favorizojnë një ndarje të pushteteve mes grupeve etnike që është paralizuese, me shtete më të dobëta prej enklavave përbërëse dhe, në ndonjë rast, pushtete të jashtëzakonshme që u besohen autoriteteve të jashtme që si përfaqësuese të bashkësisë ndërkombëtare, të cilat pengojnë ngulitjen e përgjegjësive demokratike efektive në krye të autoriteteve kombëtare të zgjedhura.

Që status quo-ja bën më shumë keq se mirë, e dinë të gjithë. Problemi është që kjo nuk mjafton për ta ndryshuar. Në këtë rajon, sot e kësaj dite, fitohen ose humben zgjedhjet bash për të shkuarën, për rivendikimet e statusit dhe nga refuzimi i çfarëdo ndryshimi. Në Bashkimin Europian dihet mirë se e vetmja e ardhme për ato vende është në vetë BE-në dhe prandaj i vetmi çelës ndryshimi është hapja e procesit të aderimit. Por ky është një moment i "lodhjes nga zgjerimi" i europianëve dhe liderët tanë duhet të jenë shumë të kujdesshëm. Atëherë rreziku është që gjithçka të qendrojë siç është, pra me ne që operojmë gjithnjë e më tepër si një fuqi koloniale, duke angazhuar mijëra ushtarë e miliona euro, dhe me Ballkanet "koloni" që bëhen një geto, vrimë e zezë e Europës.

Çfarë u kërkojmë liderëve ballkanas? Njëherë për njëherë që, përtej përçarjeve të tyre, të fillojnë menjëherë të krijojnë një integrim ekonomik ndërmjet vendeve të veta. Argumenti i tyre i preferuar janë çështjet e statusit e pra numri i shteteve që duhet të dalë nga ky rajon. Por kemi të bëjmë me shtete të vegjël e asnjë prej tyre nuk do të mund të jetë kurrë anëtar vital i Bashkimit tonë (BE), nëse nuk do të jenë pjesë e një shtrese ekonomike që të sigurojë vitalitetin, pikërisht, ekonomik. Të sqaruarit në kohë, e pa dorashka, është thelbësore edhe për ata. Më tej edhe ndryshimet në planin institucional duhet të jenë vitale, duke kaluar nga pushtetet e ndara drejt entiteteve shtetërore të afta për qeverisje efektive (është rasti i Bosnje Hercegovinës, me tre ushtritë, tre sistemet shëndetësore, tre politikat ekonomike, dhe të Serbisë e Malit të Zi, që duhet, ose të ndahen, ose t'i japin jetë një federate më pak fantazmë se kësaj aktuales) e pastaj duhet marrë seriozisht shteti ligjor (rule of law - në origjinal): çka nënkupton veçimin dhe zvogëlimin e korrupsionit të fshehur (një drejtësi të pavarur, është hapi i parë), dhe trajtimin e minorancave në bazë të parimit të trajtimit njëlloj të të gjithë qytetarëve, duke kapërcyer idenë e grupit etnik që i përket.

Kush nuk e njeh situatën mund të thotë se nuk ka asgjë veçanërisht të guximshme në përshtatjen ndaj standardeve që janë një normë për ata që janë pjesë e BE-së. Por në kontekstin e vlerave e të ndjenjave që prevalojnë në atë rajon, guximi duhet. Sa herë që një gjeneral akuzohet për krime lufte (e zakonisht kemi të bëjmë me turpe të padëgjuara) e i dorëzohet Gjykatës së Hagës, përshëndetet në nisjen e tij si një hero. Dhe çështje të ndërlikuara si ajo e Kosovës trajtohen mbi baza rigjide paragjykimesh ideologjike, që nuk u lënë vend argumenteve racionale. Çdo person i arsyeshëm në Serbi e di se t'ia lësh Kosovën maxhorancës shqiptare është më shumë zgjidhja sesa një problem; dhe është edhe sa i përket vetë trajtimit të minorancës serbe, trajtim i cili në kushtet aktuale është vërtet i patolerueshëm, ndërsa në të ardhmen mund të llogaritet, për shembull, për një status special të Mitrovicës e rrethinave ku serbët janë maxhorancë. Nuk do të kishte gjithsesi flukse të mëdha largimesh drejt Serbisë, përkundër asaj që thoshte presidenti serb Tadiç në intervistën e dhënë dje në "Corriere" për Franco Venturinin. Për aq sa njohim - nuk do të kishte efekte destabilizuese siç thotë ai (Tadiç) në vende të tjera: serbët e Bosnjes janë të kënaqur me autonominë e tyre dhe në Maqedoni shqiptarë e maqedonë prej kohësh janë në një rrugë pozitive riekulibrimi të brendshëm. Por Goran Svilanoviç, për shkak se firmosi raportin e Komisioit tim që thotë këto gjëra, tashmë është linçuar nëpër muret e Beogradit dhe në televizionin e Beogradit, ku radikalët kanë kërkuar madje arrestimin e tij.

Guximin duhet ta kërkojmë, por duhet ta kemi edhe ne vetë. Të flasësh për zgjerimet e ardhshme, sot të bën të humbësh referendumin për Kushtetutën europiane. Por gjithsesi liderëve tanë nacionalë u kërkojmë t'u shpjegojnë dyshimtarëve termat e vërteta të çështjes së Ballkaneve. E ta bëjnë përpara vendimeve të mëtejshme, që të evitojnë surprizat e hidhura të referendumit. Kancelari Schröder, kur i paraqitëm raportin, menjëherë e kapi forcën e argumentit tonë të parë: - të bëjmë bilancin preciz të parave që të gjithë bashkë, qeveri kombëtare e komunitete, shpenzojmë çdo vit në Ballkanet. Kemi të bëjmë, e sigurt, me miliarda e miliarda. Të dalim para qytetarëve tanë me këtë bilanc dhe t'u kërkojmë atyre nëse dëshirojnë që paratë e tyre të vazhdojnë t'i prishin kësisoji (mbi premisën që gjithsesi nuk mund të kthejmë kokën nga ana tjetër e të largohemi), apo që stabilitetin e rajonit do të ishte më mirë ta garantonim me zhvillimin e demokracive dhe të ekonomive funksionale, në vend se me ushtarët tanë. Por kjo kërkon që ta bëjmë konkret premtimin, përndryshe tashmë të bërë, të hyrjes në Bashkimin Europian e t'u japin ndërkaq, këtyre vendeve të gjithë atë sistem efikas të nxitjeve (për të mirë) e kundër-nxitjeve (për të keq), që është tipik në proceset e aderimit. Raporti ynë propozon një Samit europian në fund të 2006-ës në të cilin të jenë identifikuar të gjithë shtetet potencialë për anëtarë BE-së e t'i jepet secilit një rrugë me etapa (road map - në origjinal) drejt hyrjes (duke e ditur mirë që Kroacia dhe Maqedonia e kanë tashmë një road map dhe që për Kosovën duhet të flasim për një pavarësi fillimisht pa sovranitet e me përgjegjësi europiane parasëgjithash (in primis - në origjinal) për trajtimin e minorancave).

Ka edhe një pikë të fundit që ndoshta është më e rëndësishme. Ndër të dhënat më shkurajuese të mbledhura nga Komisoni del që të rinjtë, më të hapurit ndaj vlerave europiane dhe më të interesuarit për t'i frekuentuar ato, kanë vështirësi të jashtëzakonshme për të ardhur në vendet tona. Mbi 70% e studentëve serbë nuk kanë udhëtuar kurrë jashtë shtetit. Vështirësitë e tyre shkaktohen nga ne, nga mali i dokumentave që u kërkojmë për t'u dhënë vizë. Sigurimi është diçka serioze por jo më pak serioze është organizimi i lehtësive të përshtatshme për kategori të mirëpërcaktuara veçanërisht studentët që t'u lejohet atyre të jenë çfarë duan të jenë - europianë. E kemi diskutuar me komisar Frattinin dhe me kënaqësi pohojmë që po punohet (në këtë drejtim).

Një fillim i ri në 2006-ën, si në planin institucional, dhe në raportet tona me të rinjtë e shoqërive ballkanike. Objektivi që u tregojmë është hyrja në BE i të gjithë rajonit brenda 2014-ës, fiks 100 vjet pas të shtënave verore që nga Sarajeva filluan Luftën e Parë Botërore. Nga Sarajeva në Sarajevë. Nuk do të kishte mënyrë më efikase për të mbyllur me të vërtetë shekullin e përcaktuar si "shekulli i çmendurisë dhe i vetë-shkatërrimit".

Marrë nga "Corriere della Sera" 29 prill 2005

Përktheu: Neritan Kolgjini