Archives 2005 Part III

ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
 versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"

Kryeredaktor : Astrit Kola
Webmaster : Ibrahim Koka &Neritan Kolgjini
levizja_legalitetit@yahoo.com

___________________________

18 Dhjetor 2005
___________________________

Legalistėt kanė publikuar pikat ku duhet tw pwrqendrohet reforma zgjedhore

PLL: Skema jonė pėr reformėn zgjedhore

PLL kėrkon zyrtarisht, qė partitė politike, Qeveria, Kuvendi, OJQ-tė, institucionet dhe organizmat ndėrkombėtare, tė bashkohen nė nevojėn urgjente dhe tė bashkėpunojnė intensivisht pėr realizimin e Reformės zgjedhore. Ne gjithashtu kėrkojmė qė Reforma zgjedhore tė fillojė sa mė parė dhe Kodi i ri tė miratohet nga Kuvendi i Shqipėrisė brenda muajit Maj 2006. 



Editorial

Mirė se erdhe z.Gazidede

Nga Murat Basha 


Kthimi i ish kryetarit tė SHIK-ut nė Shqipėri, ka zgjuar debate dhe spekullime tė shumta, nė tė gjitha mjediset, politike e mediatike.
Kundėrshtarėt e tij, ndonėse kanė pasur 8 vjet nė dispozicion pėr ta inkriminuar dhe penalizuar, nė pamundėsi pėr ta bėtė kėtė, kanė filluar ta akuzojnė pėr gjėra tė shkuara, aspak tė harruara. Nė kėtė vazhdė, pra tė mos-harrimit tė sė kaluarės, madje tė pėrsėritjes sė saj, njė ndėr funksionarėt mė tė lartė tė PS, Ben Blushi, duke bashkėlidhur zhvillimet e fundit politike tejet tė acaruara dhe kthimin e z.Gazidede, ka kėrcėnuar se socialistėt sėrish mund ta pėrsėrisin '97-ėn.
Qė Blushi ėshtė njė ndėr 'kryetrimat' e '97-ės, me titullin e dikurshėn "Kapeni SHIK-asin", kėtė e kujtojnė tė gjithė dhe madje ia njohin kėtė meritė trimėrore. Pra aluzioni ėshtė i qartė, "kapeni Gazideden". Mirė qė e thanė, po kujt ia thanė, veē nė ia paēin thėnė Sollakut dhe robinhudėve tė '97-ės.
Meqenėse z.Gazidede nuk ka precedentė penalė, ēka do tė thotė se askush nuk mund ta nxjerrė para drejtėsisė, britma e socave pėrkthehet thjesht nė njė shantazh ndaj ish shefit tė Shėrbimeve Sekrete pėr tė mbyllur gojėn.
Unė jam i bindur se z.Gazidede di tė heshtė, nėse e gjykon se duhet ta bėjė kėtė. Por gjithashtu jam i bindur se ai di edhe tė flasė, dhe se e ka kėtė kurajo civile. Ndaj kam bindjen se kėtė gjė, pra qė ai di tė flasė, e dinė edhe ata qė po e shantazhojnė me zė tė mekur.
Mirė do tė ishte qė z.Gazidede tė mos fliste pėr ato qė nuk duhen pėrmendur, pėrveēse pėr disa qė lehin shumė dhe harrojnė se historia ka kujtesė dhe gojė, pėr tė cilat disa mendojnė se e para ka vdekur, kurse e dyta ėshtė instrument qė ekskluzivisht u takon atyre ta pėrdorin, ndėrsa tė tjerėve u takon vetėm tė dėgjojnė. Por fatkeqėsisht ekziston njė popull i tėrė qė ka kujtesė, madje jo aq tė shkurtėr sa pandehin llapaqenėt qė lehin pėr tė trembur ata qė i konsiderojnė kundėrshtarė qė i kėrcėnojnė me kodin mafioz "u pizu - heshtje".
Natyrisht qė ish kreu i SHIK-ut e di mė mirė se tė gjithė se ēfarė duhet tė bėjė dhe ēfarė ka ndėrmend tė bėjė, por nėse lipset thyer heshtja, ai natyrisht qė do tė shtrėngohet tė flasė, sidomos nėse njė takėm nga ata qė mendojnė se duhen hapur petėt e lakrorit, do ta detyrojnė tė flasė, dhe pastaj punėt do tė rrjedhin ndryshe.
Ndoshta kėtė kanė pasur parasysh edhe ata qė ideuan, formuluan dhe ligjėruan tė famshmin "imunitet" politik, tė cilin ia atribuan vetes nga frika dhe jo nga "trimėria" qė shpalosin ēdo ditė.
Mirė do tė ishte qė '97-a tė rihapej, qė zjarrvėnėsit me urė nė dorė t'i shihnim sėrish, 8 vjet mė tė rinj, tek digjnin dhe ngroheshin mbi hirin e atdheut.
Nuk do tė na gjente gjė nėse do tė shihnim sėrish nėpėr ekrane pamjet e ushtarakėve tė shtetit, copėtuar me sėpata, si dhe nestorėt me buzė tė pėrgjakura, sa kohė qė jemi imunizuar duke parė kontin Drakula dhe vampirė tė celuloidit, e ata tė realitetit shqiptar nė '97-ėn dhe mė pas, nė parlament e qeverisjet qė shkuan.
Kujtesa historike gjithmonė ka vlerė, madje janė fatkeqė ata popuj qė e kanė tė shkurtėr atė. Dhe z.Gazidede ėshtė pjesė e rėndėsishme e arkivave dhe kujtesės historike qė duhen ruajtur dhe shfletuar..., pėr tė mos harruar dhe pėr tė zėnė mend.
Por ndofta, mbi gjithēka, pėr t'u mbyllur gojėn disa ēakejve, qė mė mirė do t'u levediste tė bėnin hienėn, pėr tė brejtur edhe kockat e mbetura tė kufomave tė '97-ės.
Gjithsesi trimat e dinė vetė, se sikurse thuhet "... pushka e trimit nuk ndalet".
Le ta provojmė. Tė parėt "trimat", dhe pastaj ne tė tjerėt, qė akoma nuk e kemi thėnė fjalėn tonė. Le ta provojnė ta nisin sėrsih '97-ėn, pa do tė shohim se si do tė dalė..., se bilanci i historisė akoma nuk ėshtė mbyllur dhe shumė hesape kanė mbetur pa u larė...
Le t'i shkoqisim e t'i mbyllim po tė kėrkohet me insistim dhe po ta lypė nevoja, kėtu jemi... Qoftė edhe pėr tė vėrtetuar maksimėn "...borxhet lahen pėr sė gjalli". Dhe kur mendon se borxhet ia kemi Shqipėrisė, le ta bėjmė..., mė mirė do tė jetė..., pėr tė gjithė. 
Prandaj tė urojmė: Mirėserdhe z.Gazidede!...

KRYESORE

Legalistėt kanė publikuar pikat ku duhet tw pwrqendrohet reforma zgjedhore

PLL: Skema jonė pėr reformėn zgjedhore


PLL kėrkon zyrtarisht, qė partitė politike, Qeveria, Kuvendi, OJQ-tė, institucionet dhe organizmat ndėrkombėtare, tė bashkohen nė nevojėn urgjente dhe tė bashkėpunojnė intensivisht pėr realizimin e Reformės zgjedhore.
Ne gjithashtu kėrkojmė qė Reforma zgjedhore tė fillojė sa mė parė dhe Kodi i ri tė miratohet nga Kuvendi i Shqipėrisė brenda muajit Maj 2006. 


Deklaratė pėr mediat

PLL vlerėson vullnetin politik tė kreut tė shtetit z.Moisiu, nė pėrmbushje tė detyrimit kushtetues, pėr arritjen me ēdo kusht tė njė kompromisi sa mė tė gjerė midis faktorėve politikė dhe pėr pėrgatitjen nė kohė e me cilėsi, tė procesit tė ardhshėm zgjedhor.
Gjithashtu, ne vlerėsojmė ftesėn e z.Moisiu pėr paraqitjen e opcioneve tė PLL pėr Reformėn zgjedhore, e cila vazhdon tė mbetet detyrimi themelor dhe i papėrmbushur i demokracisė shqiptare. Ky proces i mangėt, ėshtė bėrė evident dhe kritik sidomos gjatė 15 vjetėve tė tranzicionit tė pasdiktaturės, por ai e ka fillesėn qė para 60 vjetėsh, mė 2 dhjetor 1945, nė zgjedhjet pseudopluraliste, tė pėrgatitura dhe tė manipuluara nga enveristo-stalinistėt, sipas parimit: Populli voton, pushteti numėron.
Ne e konsiderojmė ftesėn e z.Moisiu, si respekt i drejtpėrdrejtė pėr vlerat dhe kontributet tona pėr proceset demokratike, por edhe si mundėsi pėr tė dhėnė opcionet e PLL pėr Reformėn e domosdoshme zgjedhore, opcione tė cilat janė si mė poshtė: 

1. Legaliteti, si parti e Legjitimitetit, prej nga burojnė emri dhe fryma e programit tonė politik, ka dėshmuar, do tė shfaqė dhe do tė kėrkojė vullnet tė qartė politik pėr zhvillimin e zgjedhjeve tė lira, tė ndershme dhe demokratike.
2. Nė tė gjitha tryezat e partive parlamentare, kemi kėrkuar, kemi argumentuar dhe do tė insistojmė pėr kalimin nė sistemin proporcional. 
3. Kėmbėngulim nė respektimin e paragrafit 7 (pika 6), nė dokumentin e Kopenhagenit (tė OSBE-sė), sipas tė cilit "...partitė qė konkurrojnė nė zgjedhje, tė kenė shanse tė barabarta".
4. Pragu elektoral tė jetė 2.5 %, me 0.5 % rritje nė ēdo palė zgjedhje, pėr tė arritur deri tek 4 pėrqindėshi.
5. Mandati i tė zgjedhurve tė pushtetit vendor tė rritet, nga tre, nė katėr vjet.
6. KQZ tė ngrihet nė pėrputhje me Kushtetutėn aktuale. Vendimet me shumicė tė cilėsuar, tė merren tė paktėn me 5 vota Pro.
7. Komisionet zgjedhore tė nivelit tė dytė dhe tė tretė, (KZZ, KZQV, QV), tė jenė jopartiakė, por tė pėrbėrė nga: gjyqtarė, ekspertė, ekonomistė, mėsues, etj..
8. Jo partitė politike, por pushteti vendor tė pėrgatisė listat e zgjedhėsve, duke mbajtur pėrgjegjėsinė e plotė ligjore.
9. Tė hartohet Regjistri kombėtar i Gjendjes Civile, qė lehtėson pajisjen e shtetasve me karta identiteti.
10. Tė krijohen kushtet ligjore dhe tė merren masat administrative pėr ushtrimin e tė drejtės sė votės pėr emigrantėt shqiptarė, kudo ku punojnė e jetojnė.
11. Tė dėnohet me ligj fenomeni i tjetėrsimit tė votės nėpėrmjet blerjes, presionit, mashtrimit, etj..
12. Votat tė numėrohen nė qendrat e KZZ-ve dhe KZQV-ve.
13. Grupet e numėrimit (GN), tė pėrbėhen nga tre teknicienė. Numri i GN-ve tė jetė i pakufizuar dhe ato tė formohen nė vartėsi tė nevojave dhe specifikave tė ēdo zone apo njėsie vendore. Ēdo parti konkurruese, tė ketė vėzhguesit e saj nė ēdo Grup Numėrimi.
14. Nėse kėrkohet nga subjektet, Kodi i ndryshuar tė garantojė dhe realizojė edhe rinumėrimin e votave tė proporcionalit, nga KQZ apo Kolegji zgjedhor.

PLL kėrkon zyrtarisht, qė partitė politike, Qeveria, Kuvendi, OJQ-tė, institucionet dhe organizmat ndėrkombėtare, tė bashkohen nė nevojėn urgjente dhe tė bashkėpunojnė intensivisht pėr realizimin e Reformės zgjedhore.
Ne gjithashtu kėrkojmė qė Reforma zgjedhore tė fillojė sa mė parė dhe Kodi i ri tė miratohet nga Kuvendi i Shqipėrisė brenda muajit Maj 2006. 
Pėr realizimin e kėtij procesi jetik pėr demokracinė dhe ardhmėrinė e vendit, i kėrkojmė kryetarit tė shtetit z.Moisiu qė, nė vazhdimėsi, tė drejtojė tryezėn e partive politike deri nė pėrfundimin e Reformės zgjedhore. 
Qėndrimet dhe opcionet e mėsipėrme, PLL do t'i shtrojė edhe nė tryezėn e partive tė koalicionit qeverisės, qė do tė mblidhet tek kryesia e Kuvendit, ku sigurisht qė ne ndjehemi dhe jemi pjesėmarrės.
Tiranė, mė 06.12.2005

POLITIKA

PLL: Qeveria dhe K.K.RR.T, tė marrin nė dorėzim kantieret e braktisura


PLL ka ndjekur me vėmendje dhe shqetėsim, betejėn deklarative dhe mediatike midis Bashkisė sė Tiranės dhe Ministrisė sė Transporteve, pas bllokimit tė punimeve nė Mbikalimin tek Zogu i Zi.
PLL vlerėson se kjo betejė, qė ka marrė trajtat e njė lufte politike absurde, duke politizuar edhe aktet dhe vendimet administrative e ligjore tė organeve shtetėrore dhe atyre tė pushtetit vendor, ėshtė thjesht njė qesharakėzim donkishotesk i debatit politik, ēka i shėrben vetėm tensionimit tė panevojshėm tė situatės politike nė kurriz tė ligjshmėrisė dhe duke e anashkaluar atė.
Nė kėto kushte, duke vėnė mbi gjithēka interesat e qytetarėve dhe pėrparėsitė e investimeve me rėndėsi publike, nė pamundėsi tė ballafaqimit ligjor pėr zgjidhjen e kėtij problemi, PLL i kėrkon kryeministrit Berisha qė tė marrė nė dorė situatėn dhe tė zhbllokojė sa mė parė punimet nė kėtė objekt.
Pėr kėtė, PLL i sugjeron z.Berisha qė, nė pėrmbushje tė detyrės shumė tė rėndėsishme funksionale tė Kryetarit tė K.K.RR.T tė Shqipėrisė, tė urdhėrojė marrjen nė dorėzim nga qeveria tė kėtij objekti dhe pas saktėsimit tė kostos faktike tė punimeve konform situacionit provizor, tė ngarkojė me prokurim tė drejtpėrdrejtė njė firmė tjetėr pėr pėrfundimin nė kohė rekord tė punimeve nė kėtė objekt, konform projektit teknik dhe kostos reale.
PLL ėshtė e bindur se, me kėtė rast, qeveria dhe Ministria e Transporteve, i kanė tė gjitha mundėsitė tė vėrtetojė pretendimin pėr koston reale prej 500 mijė $ tė punimeve nė objektin e Mbikalimit, dhe krahas kėsaj edhe pėr realizimin e njėkohėshėm tė oponencės teknike tė domosdoshme e tė munguar.
Krahas kėtyre veprimeve, PLL kėrkon qė tė kontrollohen edhe veprimet financiare tė firmės "EuroTeorema", lidhur me fondin e akorduar dhe thithur pėr kėtė investim, deri tek shlyerja e detyrimeve fiskale, dhe, nėse vėrehen shpėrdorime e shkelje ligjore, Ministria e Transporteve tė anullojė menjėherė liēencėn e kėsaj firme.
Gjithashtu PLL kėrkon qė, qeveria dhe K.K.RR.T me nė krye z.Berisha, tė marrin menjėherė nė dorėzim tė gjitha kantieret e braktisura nė tė gjithė territorin e vendit, dhe pas kontrolleve tė marrim masa ligjore e administrative ndaj shkaktarėve.
Shqiptarėt po terrorizohen nga kantieret e braktisura e pa punėtorė, qė po u nxijnė jetėn bash nė mes tė qyteteve, duke bllokuar kalimin e lirė tė mjeteve e qytetarėve, dhe qė po i shtyjnė nė kalendat greke afatet e pėrfundimit tė punimeve. 
PLL ėshtė e bindur se fondet e investimeve tė akorduara pėr to, jo vetėm janė lėvruar, madje me kosto marramendėse, po po qarkullohen nėpėr kanalet e krimit ekonomik dhe trafiqeve, pėr tė pėrfunduar nė shuma tė papėrfillshme tė pėrdorura nė destinacion, gjithmonė dhe vetėm nė kurriz tė cilėsisė.
Me kėtė rast PLL i kėrkon z.Berisha, si garant i luftės kundėr korrupsionit, qė tė ndikojė nė rihartimin e standardeve shtetėrore pėr kostot e ndėrtimeve, jo mė sipas INSTAT-it tė drejtuar nga socialistja Milva Ikonomi dhe banda e korrupsionit tė ish pushtetarėve, por sipas kostos reale tė industrisė sė ndėrtimit nė Shqipėri, si masė pėr parandalimin e grabitjes sė ligjėruar tė fondeve shtetėrore nė investimet publike. 

PLL kėrkon reformim tė thellė tė sistemit tė Drejtėsisė

Si parti legjitimiste, pėr tė cilėn ligji ka rėndėsi vendimtare pėr ecurinė e demokracisė dhe fatet e vendit, PLL e konsideron tė domosdoshėm reformimin e thellė tė sistemit tė Drejtėsisė dhe, nė kėtė kuadėr, veēanėrisht tė ligjit organik pėr funksionimin e KLD, si aksion i drejtpėrdrejtė politiko-ligjor pėr luftė pa kompromis me konfliktin e interesave dhe korrupsionin e ngritur nė sistem nė Pushtetin tonė Gjyqėsor.
PLL e pėrcolli me shqetėsim tė thellė dėshtimin e maxhorancės pėr miratimin e draftit qeveritar pėr KLD dhe shmagien e konfliktit tė interesave nė kėtė institucion me rėndėsi vendimtare nė luftėn kundėr korrupsionit nė Drejtėsi.
PLL e konsideron kėtė akt politik nė parlament, jo thjesht si njė prishje e ekuilibreve tė brishtė brenda maxhorancės, apo mosdhėnie e "natyrshme" e miratimit nga trupa legjislative pėr njė projekt-ligj kaq tė nevojshėm pėr t'u shndėrruar nė ligj, por ajo e vlerėson atė si kundėrvėnie e hapur e segmenteve tė inkriminuar tė politikės, qė kanė inkrimunuar dhe manipulojnė edhe pushtetin gjyqėsor, ku ndėrthuren interesa tė krimit me politikėn dhe pushtetet.
Ky reagim i trupės zgjedhore, ėshtė vėrtetim indirekt i konfliktit tė interesave dhe i synimit kriminal pėr ta penguar Drejtėsinė nė luftėn kundėr korrupsionit nė Shqipėri.
Fakti qė afro 40 % e proceseve gjyqėsore nė Shkallėn e Parė, rikthehen pėr rishqyrtim dhe rigjykim nga Gjykata e Apelit "pėr shkelje proceduriale; pėr motivime tė pasakta dhe antiligjore nė arsyetimin e vendimeve; pėr favorizime tė hapura dhe dėnime tė zbutura pėr krime tė rėnda dhe kriminelė recidivistė; pėr vendime tė pambėshtetura nė ligj, apo tė padrejta nė ēėshtjet civile..., etj.", ėshtė dėshmia mė e qartė e korrupsionit, pandershmėrisė nė gjykim, papėrgjegjshmėrisė dhe paaftėsisė sė gjyqtarėve dhe eprorėve tė tyre.
Legalistėt u kėrkojnė z.Moisiu, si kryetar i KLD dhe znj. Topalli, si kryetare e Kuvendit, qė, nė bashkėpunim ndėrinstitucional, pas largimit tė gjyqtarėve tė KLD me motivacionin "konflikt interesash", t'i rikthejnė Dhomės sė Avokatisė dy postet e dikurshme, tė lėna vakant nga z. Pėrparim Sanxhaku e Dashamir Kore, tė cilat maxhoranca socialiste i plotėsoi padrejtėsisht me kontigjente tė klientelės sė saj politike nė Drejtėsi, me anė tė dhunės sė kartonave. 
PLL ėshtė e bindur se korrupsioni dhe politizimi i njė pjese tė konsiderueshme tė gjyqtarėve, ėshtė pjesė e skemės sė ndėrtimit tė njė shteti kriminal pseudoligjor, ku krimi politik e korrupsioni mbeten tė pandėshkuar dhe diktatura e oligarkisė politiko-financiare mund tė mbulohet me retorikė dhe "standarde" pėr "demokraci dhe shtet ligjor".
Tė gjithė shqiptarėt i njohin gjyqtarėt dhe primatėt e korruptuar tė sistemit tė Drejtėsisė, pasuritė dhe uikendet prej sheikėsh tė tė cilėve, ngrihen para syve tė qytetarėve, duke u bėrė karshillėk shtetit shoqėrisė dhe ligjit, ngaqė mbrohen nga politika e inkriminuar.
Duke qėnė e bindur se, jo pa qėllim, ndryshimet e kuadrit ligjor nė sistemin e Drejtėsisė janė fiksuar nė Kushtetutė dhe realizohen vetėm me 3/5 e votave tė legjislativit, PLL i kėrkon qeverisė dhe maxhorancės qė tė kėrkojė ndihmėn e Komunitetit Ndėrkombėtar pėr tė shpartalluar Mafia-n politiko-gjyqėsore.
PLL vlerėson se ka ardhur koha qė tė identifikohen nominalisht protektorėt e obstruksionizmit tė reformave nė fushėn e Drejtėsisė, me qėllim qė shqiptarėt tė shohin me sytė e tyre se cilėt janė ata, bashkė me pseudo-argumentat qė kanė, e qė bien ndesh me ligjin, moralin dhe interesat publike, si dhe me reformat e iniciuara e tė kėrkuara vazhdimisht nga ndėrkombėtarėt.
Opinioni publik nėpėrmjet mediave konstaton lehtėsisht kontrastin e thellė midis dėnimeve tepėr tė ashpra (nė kufijtė e ligjit) pėr delinkuentė tė varfėr e pa mbėshtetje dhe daljen pa u lagur tė kriminelėve me kollaro dhe klaneve tė tyre, edhe kur penalizohen pėr krime tė rėnda kundėr jetės, pėr trafiqe apo abuzime me shifra nė miliona euro, nė kurriz tė detyrės dhe fondeve publike.

PLL kėrkon penalizimin e shkaktarėve tė krizės energjitike

Pavarėsisht situatės sė pėrmirėsuar nė sistemin tonė hidro-energjitik dhe masave tė ndėrmarra nga ekzekutivi dhe KESH-i, PLL shpreh shqetėsimin pėr tolerancėn e skajshme tė qeverisė pėr nxjerrjen para pėrgjegjėsisė dhe ndėshkimin ligjor tė shkaktarėve.
Kjo krizė e cila u pėrkthye nė krizė tė mirėfilltė politike, me pasoja tė rėnda pėr stabilitetin politik tė vendit bash pas zgjedhjeve dhe punės sė porsafilluar tė maxhorancės qeverisėse, madje nė prag tė dimrit, ishte njė krizė e gatuar nga ish maxhoranca, e qėllimtė dhe me efekte shkatėrrimtare ekonomike e sociale.
PLL shpreh shqetėsim tė thellė pėr faktin se banda e abuzuesve dhe shpėrdoruesve tė KESH-it, jo vetėm qė vazhdon tė mos e prishė terezinė pėr ato ēfarė gatoi dhe shkaktoi nėn sqetullat e politikės dhe nėn dirigjimin e saj, por vazhdon punėn pa iu nėnshtruar reformave, spastrimit tė merituar dhe penalizimit pėr dėmin efektiv ekonomik tė konsiderueshėm.
PLL nuk mund ta tolerojė faktin e hidhur tė investimeve prej afro 1 miliardė euro tė bėra nė kėtė sektor pas vitit 1997, qė sot rezultojnė si investime abuzive, me pasoja persistente, qė kushtėzojnė nevojat e ekonomisė, qytetarėve dhe zhvillimin perspektiv tė vendit.
PLL konsideron se ka ardhur koha t'i jepet fund retorikave dhe pėrdorimit tė errėsirės pėr luftė politike dhe shkarkim pėrgjegjėsie, sepse kjo gjendje ka ideatorė dhe shkaktarė, tė cilėt njihen nga tė gjithė shqiptarėt.
Ajo i kėrkon Qeverisė qė tė denoncojė nė prokurori shkaktarėt e djegies sė transformatorėve tė H/C tė Fierzės dhe pėrfituesit korruptivė tė blerjeve tė panevojshme tė mallrave prej 150 milonė euro, pėr gjoja nevoja tė KESH-it.
Nė tė gjithė botėn demokratike, korrupsioni, abuzimet, dėshtimet e politikave qeverisėse dhe dėmet efektive ekonomike, nuk ndėshkohen vetėm me vota, por me ligje (gjithmonė nėse ka pėrgjegjėsi ligjore), sepse, nė tė kundėrtėn, segmentet politike, pushtetet dhe qeverisjet abuzive do tė mbijetojnė dhe do tė varrosin ardhmėrinė.
PLL i kėrkon qeverisė tė marrė pėrsipėr organizimin e njė seminari mbarėkombėtar pėr qartėsimin e prioriteteve, zgjidhjen e krizave dhe sigurimin e burimeve energjitike tė vendit, me qėllim qė tė analizohen strategjitė dhe praktikat e dėshtuara, rrjedhojat e tyre, dhe tė hartohen e ballfaqohen projekte dhe strategji qė japin zgjidhje definitive dhe shmangin krizat rrėnuese.
PLL konsideron se Shqipėria ka pėrvoja dhe kapacitete tė mėdha intelektuale nė kėtė fushė, tė cilat nuk mund tė gjenden doemos midis drejtuesve, specialistėve, menaxherėve dhe kėshilltarėve aktualė, tė punėsuar nė administratėn shtetėrore.
PLL vlerėson se prioritetet madhore tė vendit nuk mund dhe nuk duhet tė jenė thjesht dhe vetėm subjekte dhe objektiva tė programeve politike e qeverisėse, por tė tė gjithė shoqėrisė sonė, e interesuar mė shumė se kurrė pėr zgjidhje tė qėndrueshme dhe afatgjata tė parakushteve dhe kėrkesave tė zhvillimit.



PLL kėrkon reformė tė thellė nė Akademinė e Arteve

Duke ēmuar lart rolin dhe kontributin madhor tė studentėve pėr rrėzimin e diktaturės komuniste dhe vendosjen e pluralizmit, sot nė 15 vjetorin e 8 Dhjetorit 1990 dhe nė ditėn e festės kombėtare tė Rinisė, PLL shpreh shqetėsimin e thellė pėr mbetjen pa mėsim pėr shkaqe absurde, qė prej tre javėsh, tė njė pjese tė studentėve tė degės sė Skulpturės nė Akademinė e Arteve...
PLL, duke vlerėsuar maksimalisht shenjtėrinė e mėsimit, diturisė dhe programeve shkollore, si komponentėt mė tė rėndėsishėm tė pėrgatitjes, edukimit dhe arsimimit tė brezave qė do tė marrin nė duar ardhmėrinė dhe fatet e vendit, shpreh indinjatėn pėr injorimin nga burokracia shtetėrore e kėrkesave tė studentėve dhe pėr lėnien e tyre pa mėsim, pas anullimit arbitrar tė programit shkollor qė ata ndiqnin deri mė tani, bash nė mes tė vitit.
Edhe diktatori Ramiz Alia nuk guxoi tė injoronte e tė mos priste studentėt 15 vjet mė parė, ndėrkohė qė sfidėn e hapur ndaj tyre sot e bėjnė disa burokratė tė papėrgjegjshėm, qė akoma nuk kanė kuptuar se jetojmė nė kohė tė tjera, ku askush nuk mund tė tallet me studentėt, ashtu sikundėr kanė vepruar kohėt e fundit disa drejtues dhe pedagogė tė arsimit tė lartė.
Dhe kur mėson se shkaku i mbetjes sė studentėve pa mėsim, ėshtė suprimimi arbitrar i njė programi kualifikimi dhe specializimi tė ngushtė akademik, program ky i vetmi qė ėshtė pėrballur dhe ka triumfuar mbi homologėt perėndimorė dhe madje edhe mbi Akademinė e famshme botėrisht tė Bolonjės, kartėn dhe kėrkesat e sė cilės universitetet tona synojnė tė implementojė e nėnshkruajnė, atėherė shqetėsimi bėhet vėrtetė alarmant dhe kėrkon zgjidhje emergjente.
Studentėt e mbetur pa mėsim pohojnė se vendimi arbitrar ėshtė marrė me shumicė absolute votash nga njė "kėshill shkencor" aspak kompetent dhe i profilizuar, por qė me tė "drejtėn" e tė ashtuquajturės "trupė pedagogjiko-shkencore autoritetesh", suprimon pas 13 vjetėsh tė suksesshėm tė vetmin program bashkėkohor, vlerėsuar maksimalisht nga homologėt perėndimorė, pėr shkak tė cilėsisė sė lartė, dijeve tė thella dhe profilizimit tė denjė pėr njė Akademi tė vėrtetė.
PLL i kėrkon ministrisė sė Arsimit dhe institucioneve tė linjės, qė t'i konsiderojė dhe trajtojė me pėrparėsi kėrkesat e studentėve, duke organizuar me kėtė rast njė kontroll tė specializuar dhe njė debat publik e mediatik tė gjerė pėr problemin nė fjalė, ēka do t'i shėrbente reformimit tė thellė tė tė gjitha programeve, metodave dhe infrastrukturės sė mėsimdhėnies dhe disiplinave artistike e shkencore nė Akademinė e Arteve dhe nė mbarė sistemin tonė tė arsimit tė lartė.
Gjithashtu PLL ėshtė e bindur se nė prapavijė tė kėsaj krize nė Akademinė e Arteve, qėndrojnė tė ashtuquajtur "autoritete dhe programe" me role dhe kontribute substanciale nė ideimin dhe sendėrtimin e metodės sė soc-realizmit nė artet figurative gjatė diktaturės, me suport tė fortė politik ish PPSH dhe nga Partia Socialiste sot, tė cilat edhe e krijuan, e emėruan dhe e kulmuan kėtė piramidė "autoritetesh"-shkaktare tė kėsaj situate absurde nė njė insitucion me ndikim tė madh nė brezat dhe kulturėn tonė kombėtare. 

PLL: Tė hetohen trafikantėt e fėmijėve

PLL ka ndjekur me shqetėsim informacionet e kėtyre ditėve, nga mediat dhe raportet e organizmave ndėrkombėtare lidhur me trafikimin e fėmijėve, tė cilat kanė ndriēuar njė ndėr skutat mė tė errėta tė realitetit shqiptar, trafikimin mafioz tė fėmijėve.
Ky problem bėhet edhe mė alarmant kur mėson se pjesė e kėtij trafiku, tashmė me koperturė ligjore, janė bėrė edhe institucionet shtetėrore, qė veprojnė dhe trafikojnė me tagrin e pėrfaqėsuesit dhe nė emėr tė shtetit, natyrisht mbi "baza ligjore".
Nga shtėpitė tona tė fėmijėve (Jetimoret), janė zhdukur pa nam e nishan shumė fėmijė, nė vend tė tė cilėve kanė mbetur disa copa letrash qė bėjnė tė ditur se janė "birėsuar" nga shtetas tė huaj. Por vetėm kaq, sepse autorėt e birėsimeve nuk janė nė gjendje jo vetėm tė japin adresat e sakta tė birėsuesve, por kurrfarė garancie pėr integritetin e tyre moral, sigurimin e kushteve pėr mirėrritjen, mirėtrajtimin e shkollimin e fėmijėve, por as tė dhėna lidhur me ecurinė e mėtejshme tė fėmijėve pas "birėsimit", sikundėr e kėrkon edhe ligji.
Lidhur me kėtė situatė, PLL kėrkon nga qeveria dhe organet e specializuara nė vartėsi tė saj, qė tė fillojnė menjėherė verifikimin dhe hetimin e tė gjitha rasteve tė birėsimeve dhe tė plotėsojnė me saktėsi kartelat e gjendjes fizike, psiqike, arsimimit dhe ecurisė sė edukimit e integrimit tė fėmijėve tė birėsuar nė vendet pėrkatėse, nėpėrmjet rrjetit tė ambasadave, konsullatave dhe Interpolit, duke u dhėnė pėrgjigje interesimit, aluzioneve dhe akuzave pėr kėto raste.
Shteti gjithashtu duhet tė zgjidhė urgjentisht problemin e mbi 500 fėmijėve shqiptarė tė trafikuar, e tė identifikuar nga policitė e vendeve perėndimore nėpėr semafore dhe nė shėrbim tė Mafia-s sė trafiqeve tė drogės e prostitucionit, nėpėrmjet riatdhesimit dhe riintegrimit tė tyre pranė familjeve dhe shoqėrisė. Me kėtė rast, Policia Antikrim dhe Interpoli, do tė siguronin tė dhėna tė mjaftueshme pėr bosėt e trafikut dhe shfrytėzimit tė fėmijėve, kėtej e matanė kufijve.
Gjithashtu PLL i kėrkon qeverisė dhe institucioneve tė linjės, qė tė fillojnė kontrollin e imtėsishėm tė gjendjes sė Jetimoreve tė vendit, pas lajmeve tronditėse mbi keqtrajtimet dhe abuzimet me fėmijėt pa prindėr, tė cilėt mbeten shpesh nė mėshirė tė katilėve-nėpunės tė paguar nga shteti, qė pėrdhunojnė viktimat e tyre nėn hundėt e tij.
PLL ka bindjen se shpesh herė trafikimi i fėmijėve tė Jetimoreve merr spunto nga "dėshira" personale pėr t'iu shmangur barbarisė sė "edukatorėve", si dhe afeksionit dhe njohjeve tė kėtyre tė fundit me segmentet mė kriminalė tė shoqėrisė sonė dhe vendeve nga "zbresin" tė ashtuquajtur birėsues e bamirės... 



Intervista

Intervistė me z.Gjergj Thanasi, drejtor i Departamentit tė Marrėdhėnieve me Publikun nė PLL

Gjergj Thanasi: "Nyja gordiane nuk zgjidhet, por pritet"

Politikanėt e majtė dhe tė djathtė kanė debatuar gjatė mbi 28 dhe 29 Nėntorin. Sipas jush, a ėshtė 29 Nėntori njė datė qė mund tė festohet nga shqiptarėt?
Nė gusht tė vitit '96 po pija frapé me njė veteran grek nė taracėn e hotelit "Kongo-Palace" nė Glifadha. Veterani grek kishte marrė pjesė nė aksionin pėr hedhjen nė erė tė njė via-ducti, qė e kishte pėrmendur edhe Churchil te BBC-ja, me rastin e bombardimit tė periferisė sė Selanikut, ku kishte ngritur ēadrat shtabi i gjeneral-majorit amerikan Van Flind, madje veterani grek ishte pėrleshur trup me trup me anglezėt nė Kollonaqi tė Athinės. 
Gjithė jetėn ai e kishte kaluar emigrant nė Rostok tė Gjermanisė Lindore. Mė thoshte: "...atdheu im, Greqia, ėshtė me fat qė ne komunistėt u mundėm nė luftėn civile". E pyeta, pse. M'u pėrgjigj se, kur u kthye nė janar tė 1990-ės nė Greqi, "Traband"-in e tij nė Gjelgjevi, e pritėn nipat me makina japoneze dhe "Ford Taurus". 
Vetėm pėr shkak tė cilėsisė inferiore tė makinės gjermano-lindore, je i 
lumtur qė u mund komunizmi nė Greqi? - e pyeta. 
-Jo, - m'u pėrgjigj -, po tė kishim fituar ne, sot, mijėra djem e vajza greke, do tė kishin ēarė fushat e minuara pėr t'u punėsuar hyzmeqarė tek armiqtė tanė, turqit. 
I mbushur me trishtim, pyes, - po ne shqiptarėt qė, nė vend tė veturave "Traband" kishin biēikletat "Ylli", nė vend tė kompjuterave "robotron" kishin radiot heroike "Iliria", tollonin dhe kėpucėt 80-lekėshe me lėkurė derri, a nuk duhet tė jemi dhjetė herė mė fatkeqė qė luftėn civile e fituan komunistėt? Sikur tė kishin fituar ballistėt dhe zogistėt "e poshtėr", bijtė e komunistėve fitimtarė do tė indinjoheshin se hyzmeqarja greke nė shtėpi, nuk ia kishte hekurosur mirė kėmishėn dhe i kishin tallur shokėt deri nė orėn 4.00 tė mėngjezit nė disko, tamam nė kohėn kur duhej tė zinin radhėn me shishen e qumėshtit! Bijtė e komunistėve do tė indinjoheshin, sepse pėr shkak tė demonstratave tė studentėve tė 8 dhjetorit, ishte anulluar "charter-i" qė do t'i ēonte pėr turizėm seksual nė Varna tė Bullgarisė, apo nė Kiev tė Ukrainės, njėlloj si tregtarėt durrsakė qė, nė kohėn e atij "dreq mbreti Zog", tė shtunave dhe tė dielave shkonin pėr tė bėrė qejf shumė, nė Brindizi e Bari, me xhepat mbushur plot me ato "dreq napolonash"...
Unė pėr veten time jam pėr tė festuar 29 Nėntorin, qė na solli hekurudha taraca, oxhaqe uzinash, kooperativa, etj., duke na shndėrruar nė njė thuajse kopėsht zoologjik tė Europės.

Tek mazhoranca e zgjeruar qeverisėse po ndihen krisjet e para, pa mbėrritur ende dita e 100-tė e pushtetit. Pas PDK-sė sė Nikollė Lesit, ėshtė edhe PBDNJ-ja qė po e dredh bishtin majtas-djathtas. Si e gjykoni kėtė kurs politik tė PBDNJ-sė?

Nė traditėn mė tė mirė tė zgjuarsisė greke, PBDNJ-ja, mbasi i shkuli koalicionit nė pushtet thuajse gjithēka qė mud t'i shkulte, si prefektė, Himarė, shkolla greke nė "Bjeshkėt e Namuna", mosprekje tė monopoleve quasi-koloniale nė ekonominė shqiptare, ka vendosur "t'i nxjerrė llapėn" kryeministrit Berisha, duke i thėnė - ta futa edhe kėsaj radhe. 
Vizita e "mikut" Karamanlis do tė realizohet, sapo tė pjellin mushkat e Meēovės; rruga pėr nė Bruksel do tė kalojė nga Athina, njėlloj si nė kohėn e Koēit, kur rruga e Enverit pėr nė Moskė kalonte nga Beogradi, ndėrsa kalimi i energjisė elektrike nėpėr telat grekė, do tė bėhet dy ditė pasi gjelat e "Aspro Pyrgos"-it tė bėjnė vezė!...
Shkurt puna, pozita nuk pėrfitoi asgjė, pėrveē nja tri votave tė dyshimta nė parlament, dhe humbi gjithēka. Madje, si nė historitė me "polici i mirė, polici i keq, "polici i mirė" Karkabakis i fėrkon krahėt Kryeministrit, ndėrsa "polici i keq" P.Barka, i mėshon fort dajakut nė faqet e tė pėrditshmeve shqiptare.

Mbikalimi te "Zogu i Zi" ėshtė bėrė nyja gordiane e konfliktit ndėrmjet Ministrisė sė Transportit dhe Bashkisė sė Tiranės. Si mendoni ju se duhet tė veprojė ministri Basha, qė zogu mos t'i ikė nga dora?

Nyja gordiane nuk zgjidhet, por pritet. Zotėri Lulzim Basha, ndonėse i ri, ka treguar se ėshtė nėpunės trim, mė firmė e me vulė. Vartėsit e tij nė policinė ndėrtimore, kanė treguar se kanė kurajon e nevojshme pėr tė bėrė qė shtetit t'i vijė era shtet. Njė koordinim mė i mirė i organeve tė shtetit, mund ta zgjidhė krizėn brenda dy ditėsh. 
Kur Falkone, Borselino dhe Paridi, bllokuan kantieret e ndėrtimit tė mafia-s siēiliane, u bėnė tentativa pėr protesta, si ajo e rrugės sė Elbasanit, ku ish-oficerėt e Drejtorisė sė Dytė u qanin hallin tiranasve qė u bėheshin kėmbėt me baltė. Italianėt, nėpėrmjet kontrolleve tė kryqėzuara, jo vetėm i zhbllokuan punimet, por u hoqėn liēensat firmave "presta-nome" tė mafia-s, u vunė nė sekuestro paraprake likuiditetet, pasuritė e patundshme dhe mjetet motorike, ndėrsa titullarėt e firmave tė ndėrtimit, bashkė me mafiozėt e denoncuar nga Tomaso Busheta, u pėrballėn me drejtėsinė nė "maxy-procesin" e Palermos. Zotėri Lulzim Basha duhet tė zgjedhė: ose hajdutėt e parave publike nė Gjykatė, ose tė marrė nga 20-30 euro pėr metėr katror, njėlloj si z.Rama, dhe tė gjejė ndonjė gonxhe tė vetin pėr ta punėsuar si sekser. 
Pėrsa i pėrket goditjes sė Mafia-s sė ndėrtimit, qeveria Berisha mund tė ketė aleat tė mirė edhe faktorin euro-atlantik, i cili kėrkon me urgjencė kufizimin e pastrimit tė parave tė drogės, si dhe tė fond-mbledhjes (fund raising) pėr filialet e terrorizmit, nėpėrmjet tė ashtuquajturit boom ndėrtimor nė aksin Durrės-Tiranė, me zgjatimin Ruēi-Koēi nė qendėr tė Fierit.
Njerėzit nuk mungojnė. Gjallė ėshtė Mulosmani, gjallė ėshtė Isuf Kurti, gjallė ėshtė edhe Kuēana, po ashtu edhe Genc Harizi e Kosta Kuliqi.
Mjaftojnė mbrojtėsit e Bashkisė sė Vlorės, Kostandin Bejko, Ilir Kuēi, Dritan Hamiti, pėr ta bėrė tėrrbjet informalitetin rozė. Ka ardhur koha pėr burra, e jo pėr ēuna mami... 

Qeveria Berisha ka shpallur "tolerancė zero" ndaj korrupsionit dhe kontrabandės. Nisur nga kjo sfidė e qeverisė me botėn e krimit, si po luftohen trafiqet nė Portin e Durrėsit, qytetit ku kanė rezidencėn dhjetė prej familjeve mafioze tė Shqipėrisė? 

Nė vitin 1998, rritja e pėrbindshme e trafiqeve, ku ujku-ujku nė Vlorė, por ēakalli nė Durrės bėnte namin, ia prenė rriskun qeverisė "Nano 3-4". Mosdėbimi i trojkės Bleta-Malaj-Fino, bėri qė trojka Cekuta-Applegate- Lino, t'ia soste vajin e kandilit tė birit tė Thanasit. 
Vrasja e Azem Hajdarit shėrbeu thjesht si katalizator pėr njė proces qė duhej tė mbaronte para armėpushimit tė vjeshtės nė Kosovė. 
Nė vitin 2005, tahmaja e qehajallarėve tė Nanos, qė milnin lopėn e quajtur Porti i Durrėsit, pėr vete dhe pėr ēiftin kryeministror, bėri qė personalitete me cilėsi tė veēanta, si z.El Baradei dhe z.Gross, ta paralajmėronin Nanon se po mos tė ulej nė stolin e rezervave, mund tė pėrfundonte si Noriega, ashtu siē u paralajmėrua nė pranverėn e vitit 1990 edhe Ramiz Alia, se mund tė pėrfundonte si Ēaushesku.
KOP-i, "Koha pėr ndryshim" dhe BG&R, shėrbyen si katalizatorė pėr tė nxjerrė nė opozitė PS-nė, qė, pėr tahma lekėsh, e kishte kruajtur edhe me gjethe fiku. 
Sot, nėse Porti i Durrėsit nuk do tė hiqet nga "lista e zezė" e porteve problematike pėr ēėshtje sigurie, qeveria Berisha do tė paguajė automatikisht, maksimumi deri nė "festėn e ujit tė bekuar", faturėn e kėsaj mendjelehtėsie. Tentativa pėr tė prekur organizmin e sigurimit portual, i ideuar dhe i frymėzuar nga amerikanėt, eksportimi pa doganė i ndonjė izotopi tė ceziumit, ikja e anijes "Pamissos" pa i hyrė gjemb nė kėmbė, kthimi mbrapsht i karburantit tė eksportuar nga "Motor oil s.a." e Korinthit dhe ndonjė bėmė tjetėr si puna e asaj minės qė llagėmxhinjtė e Ministrisė ish-Majko, tentuan t'ua mbajnė tė fshehur partnerėve tanė euro-atlantikė, i alarmojnė miqtė tanė tė huaj, dhe ata, si njerėz naivė qė janė, alarmohen, sepse mendojnė pėr njė riinstalim tė linjave tė heroinės, si nė kohėn e kryeministrit Meta, apo tė kokainės si nė kohėn e kryeministrit Nano. Berishėn e madh dhe ata tė vegjėlit, duke qenė tė ndershėm, mund t'i bėsh dhėndurė, por jo menaxhues tė shtetit. Nėse nuk pajisin Portin e Durrėsit me njė gamė mjetesh tė domosdoshme, qė nga patrullueset me topa automatik "Gattling", e deri tek kontatorėt "Gaiger", atėherė zotėrinjtė El Baradei e Gross mund tė rivijnė nė Shqipėri dhe kryeministri do tė duhet t'u japė shpjegimet e rastit. 
Paraardhėsi i tij, duke qenė bir k... nė kuptimin e mirė tė fjalės, e kaloi lumin duke marrė pushime tė gjata dhe duke lėnė "dezhurn" nė selinė e PS-sė, njė kavall tė gjatė, deri sa tė kthehet nga vakancat. Ndėrsa z.Berisha, si njeri drejt e drejt qė ėshtė, e ka tė vėshtirė ta kalojė lumin, ashtu si shoku Fatos, dhe pastaj atdheun tonė tė dashur e merr lumi...
Si i djathtė qė jam, i bėj pyetjen vetes, a durohen fosilet e 29 Nėntorit pėrsėri nė pushtet?...

Demokratėt po mendojnė tė ngrejnė njė shtatore nė kujtim tė tribunit tė lirisė dhe demokracisė, Azem Hajdarit. A mendoni se kjo inisiativė ėshtė e mjaftueshme pėr tė vėnė nė vend nderin qė meriton njė figurė tė tillė?

Arben Brocin me shokė i vranė dhe i plagosėn policėt e Ēapajev Taēit "me kokėn e vet", pa dijeninė e Presidenti tė Republikės sh.Ramiz, kryeministrit sh.Fatos dhe ministrit tė Punėve tė Brendshme shokut Gramoz.
Para se t'i ngrihet shtatore Azem Hajdarit, pushtetarėt e rinj bėjnė mirė tė sqarojnė nėse edhe Azem Hajdari u vra pėr gjakmarrje nga njė grup bashkė-fshatarėsh tė tij tropojanė, tė cilėt ishin veshur shikas dhe policė, "pa dijeninė e kryeministrit Nano, ministrit Ceka apo edhe tė Prof. Klosit", i cili nė kohėn e vrasjes ishte pėr pushime, o nė Maqedoni, o nė Himarė...
Tė vėsh x-in pėr tė bėrė bustin e antikomunistit tė shquar Azem, ėshtė sikur Gebelsi tė zgjidhte njė skulptor ēifut pėr tė bėrė bustin e Horst Vesel-it, militantit nazist, qė u vra nė njė pėrleshje rrugėsh me komunistėt lokalė. Por, siē ka thėnė Bedri Dedja ..." Shqipėria mbetet republika e njėmijė e njėqind ēudirave".

Sipas njė gazete tė pėrditshme, ushtarakėt nė pension po rigrupohen e organizohen pėr tė krijuar njė "komitet tė shpėtimit publik", tė kryesuar nga sh.Zyhdi Kroi. Cilat janė sipas jush arsyet e aktivizimit tė kėsaj celule ushtarake tė komunistėve pensionistė? 

Luftėn civile nė vitin 1944 dhe nė vitin 1997, pėr dobėsi e mėndjelehtėsi tė tė djathtėve dhe pėr fatalitet tė ndėrkombėtarėve, e fituan zyhditė e majtė. Kėsaj radhe, nėse tė majtėve u ka marrė koka erė, qoftė e treta e vėrteta...

Intervistoi Zamir Gjurgji

 

Komente

Hipotekat, gangrena e pėrjetshme

Nga Astrit KOLA

Shpesh, shpresat pėr ndryshime pozitive, mishėrohen dhe adresohen tek njerėz me reputacion dhe integritet tė lartė moral. Natyrisht qė principialiteti i njerėzve me vullnet pozitiv dhe sens tė zhvilluar tė drejtėsisė shoqėrore, ėshtė njė garanci mė shumė pėr ta "ēuar tė drejtėn tek i zoti...", por kjo nuk mjafton. Vetėm pėrkushtimi dhe voluntarizmi pozitiv, tė mishėruar nė ligje demokratike dhe nė tė Drejtat Universale tė Qytetarėve, mund tė garantojnė ligjėrisht dhe tė ndikojnė, nėpėrmjet nėpunėsve tė pėrkushtuar, zbutjen dhe pakėsimin e problemeve tė akumuluara nė sistemin e drejtėsisė dhe administratėn tonė.
Ndėr viktimat mė tė mėdha tė informalitetit nė vendin tonė, ėshtė tregu i kapitaleve, brenda tė cilit tregu i tokės dhe pasurive tė paluajtshme, ndodhet nė gjendje tė mjerueshme. Pėr pasojė, edhe kriza e rėndė e sistemit tė hipotekave, ka gjasa tė mos tejkalohet asnjėherė sa kohė qė, ky sistem, ndonėse ka 15 vjet qė funksionon, sidomos nė pėrcaktimin dhe evidentimin e pronėsisė private dhe titujve pronėsorė, sipas tė dhėnave statistikore ende nuk ka arritur tė formulojė e saktėsojė mė shumė se 15 pėrqind tė totalit tė pasurive tė paluajtshme tė vendit. Por kur merr nė konsideratė edhe faktin se shumica e titujve pronėsorė janė regjistruar nė emėr tė qytetarėve "jopronarė", pas tė cilėve qėndrojnė politikanė dhe pushtetarė qė i tremben verifikimit tė pasurive, si dhe faktin qė mbi shumicėn e pronave tė paluajtshme ka mbivendosje, mund tė konkludohet lehtėsisht se edhe shifra e mėsipėrme, (pėrveē kontigjentit tė apartamenteve dhe dyqaneve private tė regjistruara nė fillim tė viteve '90-tė), ėshtė pothuajse fiktive dhe fsheh shumė konflikte pronėsore.
Nė kėtė kuptim, edhe pėrkushtimi i drejtuesve tė rinj tė Hipotekave pėr pėrmirėsimin rrėnjėsor tė gjendjes nė kėtė insitucion tejet tė rėndėsishėm tė kapitalizmit qė po duam tė ndėrtojmė, rrezikon tė nulifikohet pėr shkak tė konflikteve tė brendshme dhe pasaktėsive ligjore, kushtetuese dhe formale, qė qėndrojnė nė themel tė dokumentacionit me tė cilin operojnė hipotekat.
Pra as integriteti moral dhe principialiteti i lartė i stafit tė ri drejtues tė Hipotekave shqiptare, nuk mund tė garantojė drejtėsi dhe bazueshmėri nė ligj. Dhe kjo sepse, p.sh., njė shtetas i cili si origjinė tė sigurimit tė pronėsisė mbi tokėn paraqet tapinė e marrė konform Ligjit 7501, ai nuk mund tė jetė i sigurt nė regjistrimin e pasurisė sė mėsipėrme, sa kohė qė nenet 41 dhe 181 tė kushtetutės sonė, pėrcaktojnė qartė se rrugėt e pėrftimit dhe njohjes sė pronėsisė janė krejt tė ndryshme nga ato qė shtetasi nė fjalė paraqet si dokumenta tė zotėrimit tė pronėsisė. 
Aq paradoksale ėshtė bazueshmėria nė ligj e posedimit tė pronės sipas ligjit 7501, saqė nėse "pronari i ri" do tė ndodhej, supozojmė, para Gjykatės sė Strasburgut dhe pėrballė pronarit legjitim me tapi tė kohės sė Mbretėrisė Shqiptare, ai padyshim qė do ta humbiste gjyqin dhe rrjedhimisht edhe pronėsinė mbi kėtė pronė tė dhuruar nė vitet 1991-1992.
Kjo ėshtė edhe arsyeja e bllokimit tė konsiderueshėm tė tregut tė kapitaleve nė vendin tonė dhe e mungesės sė investimeve strategjike, pavarėsisht vullneteve politike dhe marrėveshjeve tė nėnshkruara nga qeveritė paspluraliste me qeveri, kompani dhe operatorė privatė tė huaj.
Sa kohė qė nė tregun tonė tė kapitaleve, kryesisht tė tokės dhe pasurive tė tjera tė paluajtshme, ekzistojnė kundėrvėnie tė formatit kushtetues, ligjor dhe nė raport me kartat ndėrkombėtare tė tė Drejtave dhe Lirive tė Njeriut, nė trajtėn e pretendimeve pėr tė njejtėn pronėsi, apo raste tė mbivendosjes sė pronave nė hartat kadastrale e genplanet hipotekore, ne kurrė nuk do tė mund tė pėrmirėsojmė dhe institucionalizojmė nė parametrat e duhur punėn, funksionimin, vlefshmėrinė, bazueshmėrinė ligjore dhe saktėsinė e evidentimit tė pronave e titujve pronėsorė. Dhe sa kohė qė tė persistojnė e tė mos marrin zgjidhje kėto probleme e pėrplasje tė kuadrit ligjor, ku kushtetuta aktuale nulifikon ligjet tona dhe rrjedhojat pasvepruese lidhur me pronėsinė, as qė mund tė mendohet se shqiptarėt do tė mund tė rigjallėrojnė, rifunksionalizojnė dhe shfrytėzojnė me efiēiencė tregun e kapitaleve, si njė nga komponentėet mė kryesorė tė tregut tė lirė, pėr ta pėrdorur atė pėr interesat afatgjata tė zhvillimit tė vendit.
Ndaj, askush me mend nė kokė, nuk shpreson se, me kėto handikape e pėrplasje kushtetuese, ligjore e tė tė drejtave tė Njeriut, problemet e evidentimit tė pronėsisė dhe regjistrimet e "ndershme" hipotekore, mund tė pėrmirėsojnė situatėn alarmante nė kėtė sektor tė rėndėsishėm tė administrimit tė pasurive tė shqiptarėve. 

Dimėr me tallaze politike dhe tupanat e vjeshtės

Nga Zamir GJURGJI


Seanca parlamentare pėr reformimin e KLD-sė, e zhvilluar nė mes tė javės qė shkoi, ia arriti tė vėrė nė pranga tentativat e socialistėve, pėr tė ruajtur tė pacėnueshėm sistemin e kleptokracisė, tė ndėrtuar pėr 8 vjet me radhė. Nė njė dekor ku dominonte ngjyra blu, dhe ku njėherazi sfidohej e sfidonte ngjyra rozė - edhepse e paraprirė nga njė episod tragji-komik i interpretuar me diletantizėm nga ventriloku i kryetarit tė PS-sė, Taulant Balla - simfonia anti-korrupsion mundi tė sintonojė tė gjitha harqet e nevojshėm, pėr tė dhėnė njė shfaqje sa harmonike, aq edhe premtuese pėr tė ardhmen.
Duke e ndjerė fundin e tmerrshėm tė vėnies sė tyre nė shenjė tė drejtėsisė, shpatarėt e Edi Ramės i futėn ato nė mill, pasi panė e numėruan harqet e shigjetarėve qė kishin jo vetėm pėrballė, por edhe krahas. Tė gjendur nė njė situatė tė tillė, ata u zbythėn me shpejtėsi nga mejdani, duke lėnė tė vetmuar nė fushė tė betejės yxhym-axhamiun Balla, qė kishte marrė plagė pas plage. 
Socialistėve tashmė u ka mbetur t'i gėzohen vetėm faktit se humbėn flamurin e betejės, por nuk lanė shumė tė vrarė nė fushė-betejė, dhe se njė ditė tė bukur do tė rikthehen me forca dhe energji tė reja pėr tė fituar luftėn.
Ata tashmė po pėrpiqen jo vetėm me forcė, por edhe me kurthe e intriga djallėzore ( pėr tė rishqyrtuar vendimet e parlamentit), qė tė jenė sėrish zotėr tė kalasė sė drejtėsisė, pasi nė shpatullat e tyre nuk rėndojnė vetėm gradat ushtarake tė disa dekadave, por edhe miti i ngritur nga ata dhe pėr ta, se nuk kanė kala qė nuk marrin, edhe sikur t'u duhet tė hanė tė njėjtin ushqim si tė kuajve tė tyre.
Deklarimi i "gjeneralit nė pension" Majko, se luftėtarėve tė pozitės u duhet hequr O2 i tepėrt, tė bėn me dije se betejat e ardhshme do tė pėrvijojnė skema tė luftės "kimiko-bakteriologjike", pėr tė helmuar me CO2 tė gjithė elementėt me imunitet tė brishtė pozitar. E pėr kėto skema, ata kanė treguar se nuk janė vetėm socialistė, por edhe specialistė .
Deklarimi i "gjeneralit ad interim" Rama, se e ka grisur "fermanin" e "sulltanit" Berisha, tė bėn me dije se strategjitė e "tokės sė djegur" dhe "kalit tė Trojės" gjenden ose nė sundukėt e errėt tė Bashkisė, ose nė zyrat e mbyllura me ēelės e dryn tė selisė ogurzezė tė PS-sė. 
Me tė tillė retorikė luftėndjellėse, ku kreu i PS-sė e etiketon kundėrpartin e tij demokrat si kryetar tė Koresė sė Veriut - pėr rrjedhojė e njeh veten si kryetar i Koresė sė Jugut - erėrat e luftės "koreane" po fryjnė mė fort se kurrė, ashtu si nė vitin 1997, ku Veriu dhe Jugu u pėrfshinė nga socialistėt nė luftė civile
Pėr mė tepėr, Rama shfrytėzon edhe pėrvojėn e pasur tė trashėguar nga "gjenerali nė fuqi" Nano, kur inskenon kaosin urban (Zogu i Zi) dhe atė politik (klonimi i njė formacioni politik tė djathtė), ashtu siē inskenoi Nano kaosin energjitik (KESH) dhe atė politik (DBSH-nė). 
I takon mazhorancės tė jetė e vėmendshme ndaj kėtij cikloni erėrash ndjellakeqe, qė nis kėtė dimėr e bitis vjeshtėn e ardhshme, pasi "kur fryn veriu" i 28-nėntorsave, "juga" e 29-nėntorsave nuk ėshtė mė " e bardhė".


ANALIZA

Shpėrbėrja e Jugosllavisė, Perėndimi dhe shqiptarėt

Ballkanizmi, sipas akademistėve serbė

Nga Astrit KOLA
Vijon nga numri i kaluar

Nė vazhdėn e akuzave ndaj Perėndimit pėr "ndėrhyrje" nė punėt e brendshme tė vendeve ballkanike dhe nė raportet midis tyre, pėr "acarim tė qėllimshėm" tė marrėdhėnieve ndėretnike, pėr "politikė patronati dhe krijim tė zonave tė influencės", akademikėt serbė nxorėn nga arsenali vokabolaresk politik, parafabrikatet tendencioze "ballkanizim" dhe "ballkanizėm", terma dhe doktrina kėto qė, sipas tyre, qėnkėrkan hartuar dhe pėrdoren prej Fuqive Perėndimore pėr tė "emėrtuar dhe mbathur" praktikat e marrėdhėnieve midis tyre, midis secilės Fuqi dhe gadishullit nė pėrgjithėsi, konform "interesave dhe zonave tė influencės", si dhe vendeve ballkanike, tė "projektuara pėr t'u ndikuar e nėnshtruar" nėpėrmjet pėrdorimit tė "politikave globale".
Njė ndėr "zbuluesit" e kėtyre "praktikave", akademiku serb Zoran Vidojeviē, nė trajtimin e raporteve tė Serbisė me Perėndimin, thekson: "Nė kėtė kontekst, 'ballkanizimi' shfaqet si njė komponent i domosdoshėm i politikės globale. Ai i pėrket metodave tė nxitjes, prodhimit, kontrollit dhe 'shuarjes' sė konflikteve si sporti strategjik dhe mė domethėnės i Perėndimit. Kėshtu, 'ballkanizimi' shndėrrohet nė njė fenomen mbarėbotėror. Nė kėtė 'vendlindje', nė territoret si tė ish, ashtu edhe nė ato tė Jugosllavisė sė sotme, kjo ėshtė sintezė e trashėgimisė historike negative, qė Fuqitė e Mėdha tutore pėrpiqen ta ngjallin pėr tė ndarė shtetet-kombe, ēka duan ta realizojnė me tė gjitha mjetet e mundshme, me anė tė regjimeve neo-totalitare dhe politikave neo-imperialiste qė di tė pėrdorė Perėndimi...".
Pėr tė zbutur ashpėrsinė qė karakterizon akademikėt serbė, teksa shqyrtojnė marrėdhėniet me Europėn dhe me Perėndimin nė pėrgjithėsi, sidomos pėr insistimin e tyre nė pėrmbushjen e detyrimeve pėr demokratizimin e marrėdhėnieve tė brendshme ndėrtenike dhe atyre ndėrshtetėrore, tė pranuara nga shtetet ballkanike, akademiku Sllavenko Terziē, thekson se "Historia e Ballkanit, ose mė saktė e Europės Jugore, ėshtė pjesė integrale e historisė europiane. Ky rajon ka trajtat e tij karakteristike, qė marrin jetė nga kontaktet dhe ballafaqimet specifike tė kulturės dhe religjionit botėror brenda njė territori gjeografik relativisht tė vogėl. Megjithatė kjo nuk ėshtė arsye pėr ta parė Europėn Jugore si njė 'zonė mugėtire', por si njė pjesė tė botės qė, tashmė, ka kaluar nėpėrmjet portave tė qytetėrimit europian... Europa nuk mund ta pėrkufizojė vetveten nėpėrmjet pėrjashtimit dhe flakjes sė vlerave tė mėsipėrme ekzistuese. 
... Ballkani do t'i bashkėngjitet Europės, pikėrisht asaj Europe tė ardhshme, e cila do tė pranojė nė gjirin e saj diferencat e vlerave dhe traditave kulturore".
Pastaj Terziē, "argumenton" dhe justifikon me doreza tė bardha realitetet ballkanike dhe pėrpiqet tė pėrshtasė tė ashtuquajturat "terma" dhe "doktrina" perėndimore "ballkanizėm" dhe "ballkanizim", si koncepte tė pranueshme, qė nėnkuptojnė procese konkrete tė zhvilluara nė arealin ballkanik e tė identifikuara si tė tilla nga diplomacia ndėrkombėtare, kur thekson se "Pėr shekuj tė tėrė ballkanasit kanė jetuar nė njė shoqėri multikulturore dhe multietnike. 'Kredibiliteti' me tė cilin konceptet 'Ballkanizėm' dhe 'Ballkanizim' kanė hyrė nė fjalorin e diplomacisė ndėrkombėtare, si sinonime pėr luftėrat ndėrfisnore ballkanike, burojnė nga skemat e rregullimit dhe interpretimit tė raporteve politike shumėshekullore midis ballkanasve dhe Fuqive tė Mėdha, nė pėrputhje me nevojat dhe interesat e tyre".
Mirėpo Terziē, (i cili pėr hir tė sė vėrtetės duhet pranuar se ėshtė njė OJQ-ist qė merr para tė shumta nga Perėndimi dhe njė demagog i klasit tė lartė), teksa rreket tė shesė gjepurat e tij mbi Ballkanin, problemet e ndėrlikuara dhe konfliktet ballkanike, gabohet rėndė kur pėrpiqet t'i trajtojė dhe argumentojė ato nėn prizmin e njė historicizmi banal. Shmangia e qėllimshme e thelbit tė konflikteve ndėretnike dhe ndėshtetėrore, e shkaqeve tė thella deri tek rrėnjėt burimore tė tyre prej tij, nuk mund tė jetė produkt i "qytetėrimeve" dhe rrezatim i nivelit tė "kulturės" sė aktorėve dhe faktorėve ndėrveprues ballkanikė.
Eshtė e vėrtetė se realitetet e sotme ballkanike janė rezultante e ndėrveprimit tė aktorėve dhe faktorėve politikė e gjeopolitikė, ballkanikė e jashtėballkanikė, nė hapėsirė dhe nė kohė, pra nė planin dhe nė kontekstin e ngushtė historik. Por trajtimi i tyre thjesht si derivate tė "historicizmit" nė kontekstin e shtrirjes kohore, tė "qytetėrimit" dhe "kulturės" sė ndryshme nė kontekstin e fizionomive etnike dhe diferencave kulturore, ėshtė njė pėrpjekje mjerane, e ngjashme me atė tė alkimistėve qė donin tė prodhonin ar nga bajgat qė gjendeshin me shumicė. Retorika absurde dhe naive e Terziē-"rrobaqepės-arnuesit", se "Termat 'qytetėrim' dhe 'kulturė', tė cilat nė mesin e shekullit 19-tė ishin shndėrruar nė njė braktisje tė shumėfishuar tė qytetėrimit tė thjeshtė, i cili, deri atėkohė, ishte pozuar si njė ideal. Qytetėrimi dhe kultura gjithmonė kanė rezultuar nga pėrpjekjet pėr tė kuptuar dhe rrokur procesin historik, pėr zbulimin e thelbit tė jetės historike si 'shpirt i brendshėm i historisė (Berdiajev)'. Ky ka qenė edhe synimi bazė i librit tė Nikollaj Danilevskit 'Europa dhe Rusia', i librit 'Tatėpjeta e Perėndimit' i Osvald Spenglerit dhe librit 'Studimi i Historisė' i Arnold Tojnbit, dedikuar problemeve tė qytetėrimit". 
Terziē-rrobaqepėsi, gabohet teksa injoron autorėt e lartpėrmendur si historicistė dhe pėrshkrues tė rėndomtė tė problemeve tė qytetėrimit, ndėrkohė qė ata janė korifej tė gjeopolitikės dhe displinave shkencore tė marrėdhėnieve ndėrkombėtare.
Danilevski dhe Spengleri u bėnė njė analizė tė shkėlqyer rrėnjėve historike tė marrėdhėnieve midis Rusisė dhe Perėndimit dhe shkaqeve burimore tė krizave tė kėtyre marrėdhėnieve brenda bashkėsisė sė vendeve perėndimore. Ndėrsa Arnold Tojnbi, jo vetėm qė nuk mund tė citohet shkarazi, thjesht me emrin e tij dhe tė veprės, por, pėr tė qenė objektivė, duhet theksuar se ai ishte dhe mbetet ende, prekursori dhe babai i Gjeopolitikės moderne dhe tendencave tė zhvillimit bashkėkohor, referuar marrėdhėnieve ndėrshtetėrore, objektivave gjeopolitikė dhe gjeostrategjikė tė Fuqive tė Mėdha botėrore, ekuilibreve tė brishta e tė ndryshueshme, nė vartėsi tė zhvillimit tė secilės prej tyre dhe rivalitetit midis tyre, nė vartėsi tė trashėgimisė sė marrėdhėnieve historike tė partnershipit, armiqėsore apo indiferente, nė vartėsi tė elitave nė pushtet, nevojave pėr zhvillim dhe tregje, sistemeve politike dhe psikologjisė e nivelit kulturor tė shtet-kombeve qė dominojnė dhe pėrcaktojnė kahjet dhe zhvillimet mbarėbotėrore.
Arnold Tojnbi i trajtoi teoritė e tij mbi rrėnjėt dhe tendencat e konflikteve lokale, rajonale dhe mbarėbotėrore, ndėrmjet tyre edhe atė mbi 'Pėrplasjen e kulturave', nė ciklin e leksioneve tė trajtuara nė BBC gjatė vitit 1952, dhe tė publikuara njė vit mė vonė nė broshurėn "Bota dhe Perėndimi". Nė veprat e tij ai konkludoi me saktėsi pėr faktin se nė pėrplasjet ushtarake, gjithmonė Perėndimi ka patur iniciativėn tė godasė i pari. Tojnbi pėrpunoi dhe vėrtetoi me saktėsi tezėn e konflikteve tė vendeve perėndimore me Rusinė, vendet islamike, Kinėn, Indokinėn, etj.. 
Ndryshimet e mėdha historike, veēanėrisht tezat aq radikale lidhur me konfliktet shumėshekullore qė nga kohėt e mesjetės, dhe veēanėrisht gjatė krizave tė shekujve 19-tė dhe 20-tė, qė u pasuan me shtet-formimin e shumicės sė kombeve ballkanike dhe rivendikimet territoriale, gjithmonė stimulojnė refleksione dhe analiza tė thella pėr proceset historike dhe ato tė sintezės sė kėtyre proceseve historike, por kurrsesi "drejt mbizotėrimit tė kultit tė filozofisė sė historisė", sikundėr pretendon Terziē.
Aktualisht, qytetėrimi po pėrjeton kohėrat e krizave tė mėdha tė problemeve dhe ēėshtjeve historike tė pazgjidhura, qė janė kondensuar dhe projektuar ekstremisht nė ngjarjet dhe epokat e reja historike.
Por Terziē gjithashtu gabon kur, duke dashur tė heqė imazhin e pacifistit tė skajshėm e tė papranueshėm nė mjediset akademike serbe, ironizon globalizimin e zgjidhjeve politike e gjeopolitike mbarėbotėrore nga Fuqitė ligjbėrėse dhe ligjvėnėse demokratike, teksa thekson se "Mesianizmi planetar politik, bashkė me pragmatizmin e shpallur tė qytetėrimit bashkėkohor, kanė tendencėn tė thjeshtėzojnė nė mėnyrė tė papranueshme proceset komplekse historike, pėr tė marrė vendime madhore pėr nga rėndėsia, pa njė njohje dhe kuptim tė mjaftueshėm tė problemeve, sidomos nė Ballkan..., duke shthurur kėshtu pėlhurėn e hollė tė ideve dhe realiteteve komplekse historike".
Terziē harron se Fuqitė e Mėdha i dinė dhe i njohin datimet e ndryshimeve tė realiteteve historike, ato tė ndėrthurjes sė popujve nėpėrmjet proceseve migratore, ekstensionet dhe restriksionet territoriale nėpėrmjet luftrave pushtuese, epidemive, presionit demografik etj., dhe, mbi tė gjitha, ata i njohin mirė ndryshimet e hartave tė arealeve tė habitacionit dhe autoktonisė sė popujve e kombeve, qė prej mijėra vjetėsh, dhe nuk kanė mbetur t'ua mėsojnė shovinistėt e Ballkanit. 
Terziēi, nga pakujdesia, ose nga sinqeriteti i naivitetit tė shtuar, gabon kur kundėrshton vetveten dhe tezėn e tij tė historicizmit, teksa thekson se "Ne serbėt jemi totalisht tė vetėdijshėm pėr faktin se problemet tona tė brendshme janė tė mėdha, shumė komplekse, dhe jo gjithmonė tė shtresėzuara nė sfondin e ngatėrresave historike".
Ai gjithashtu gabon rėndė teksa e redukton nevojėn e njė zgjidhjeje drastike dhe pėrfundimtare tė krizės sė Kosovės, thjesht nė njė debat ndėrakademik serbo-shqiptar, me parakushtin qė tė mos ndryshohen realitetet dhe kufijtė, por tė mblidhen kokėtarėt e dy vendeve pėr tė zier vorbėn dhe pėr tė molloisur lloqe e gjepura, nė vend tė zgjidhjes pėrfundimtare tė kėsaj krize me mjete imponuese, me kahje tė kundėrt me zgjidhjet qė shkaktuan deformimin e dikurshėm, qė sot shtrohet sėrish dhe natyrshėm pėr zgjidhje. Ndaj Terziēi merr pamjen e pėshtirė tė OJQ-istit serbomadh, dhe jo sikundėr OJQ-istat tanė, qė bėjnė "pacifistin" antishqiptar pėr tė zhvatur para tė huaja dhe pėr tė zėnė tryezat e mentarėve...
Terziēi tingėllon qesharak kur thekson se "Ne (serbėt - shėn. i A.K.), do tė dėshironim qė debati ndėrakademik, dypalėsh e rajonal, t'i kontribuonte pėrpjekjeve pėr njė mirėkuptim tė vėrtetė midis ballkanasve, pėr njė komunikim mė tė mirė nė rajonin tonė, tė kulturave dhe qytetėrimeve tė lashta - kontribut ky nė historinė e zhvillimit kulturor tė ballkanasve dhe, nė pėrgjithėsi, pėr njė zhvillim shpirtėror tė botės ballkanike. 
Janė tė shumtė ata qė kanė harruar se historia ėshtė njė nga mėnyrat pėr tė ofruar pamje tė zhvillimeve nė hapėsirė dhe nė kohė, dhe ballkanasit nuk mund tė konsiderohen tė izoluar nga ndikimi i trashėgimisė, pavarėsisht nga rrethanat historike dhe pa kuptimin e thellė tė lidhjeve organike midis elementėve tė ndryshėm pėrbėrės tė mjedisit natyror dhe shoqėror. Mendimi intelektual dhe shkencor ballkanik, nė pėrgjithėsi, ballafaqohet me nevojat urgjente tė njė dialogu tė pėrshpejtuar dhe zgjeruar midis qarqeve shkencore dhe kulturore nė gadishull. Vetėm kėshtu mund tė formulojmė oferta cilėsore dhe mundėsi pėr tė zgjeruar dhe kapėrcyer kufijtė konfliktualė tė historisė tradicionale". 
Pėr sa mė sipėr, kam bindjen se Terziēi nuk mund tė gjejė shqiptarė tė tjerė pėr tė grirė lloqe tė tilla antishqiptare, pėrveē akadhemykėve enveristė tė Akademisė sė Shkencave, Ramiz Aliagoviēit, Nanos, Meidanit, Pirro Mishės, Elsa Ballaurit, Namik Vehbi Fadile Hotit dhe suksesorit proserb Remzi Lani (kryetar i Shoqatės sė Miqėsisė Serbi-Shqipėri).
Nėse do tė kishim fatin qė kėtė shkrim, ku artikulohen thirrjet pacifiste tė Terziē-rrobashqepėsit serb, ta lexonte shefi ramizist i mediave shqiptare Remzi "Lane moje Terziu", do tė ndihmonim edhe me citimin e mėposhtėm pėr t'i kujtuar atij realizimin e udhėtimit tė njėmijtė drejt Beogradit, pėr gjetjen dhe bashkėshoqėrimin nė ide tė terziēėve serbė dhe pėr "zgjidhjen" e krizės shqiptaro-serbe tė Kosovės me anė tė paragrafit terziēian: "Ky debat ndėrakademik, mund tė pėrfaqėsojė dhe sjellė fillimin e epokės sė re nė jetėn intelektuale tė rajonit, ēka do tė sillte ndryshimin e klimės sė pėrgjithshme intelektuale dhe kulturore, sepse integrimi i elitės shkencore dhe kulturore ballkanike, nė lidhje me kėrkimet historike nė kėtė rast, mundet qė, me tolerancėn e domosdoshme intelektuale, kjo elitė tė shpėrblehet me projekte tė historisė sė zhvillimit kulturor ballkanik, nė hartimin e tė cilave lipset tė angazhohet i gjithė komuniteti shkencor ballkanik".
(Vijon numrin e ardhshėm)



OPINION

Njė piktor nė ministrinė e Kulturės(2)

Arti dhe estetika me motive tė LANĒl-it 

Nga Gjon ANALISTI

(vijon nga numri i kaluar)
-Po mirė si e rregulluat biografinė ju, kur komunistėt e dinin se jeni, edhe me Partinė..., edhe me Ballin dhe parinė e Vlorės?
-Po..., ja si e rregulluam... I kėrkuam shokut Hisni qė "Ēalamanin", domethėnė Dushan Mugoshėn, ta mbanim ne, nė shtėpinė tonė, sa kohė qė do tė qėndronte nė Vlorė pėr tė ngritur nė kėmbė miletin nė luftėn nacional-ēlirimtare.
-Po pse erdhi nė Vlorė ky Dushani, dhe nuk ndėnji nė Tiranė me Enverin e Miladinin? Ēfarė di ti pėr kėtė punė, se edhe unė kam dėgjuar diēka, dhe jam kurioz - pyeti kuadroviku.
-Ta them unė. Ki Dushani ardhi nė Vlorė nė ndjekje tė Anastas Lulės dhe Sadik Premtes, qė u shpallėn tradhtarė nė Aktivin e PKSH nė prill 1942, e qė ia mbathėn pėr t'u strehuar tek Ēeta "Plakė" e Vlorės, qė kish nė krie Xhemil Ēakėrrin dhe Pali Terovėn. Pasi ardhi edhe Enveri nė Vlorė, nė gjurmėt e Miladinit, bashkė edhe me Hisninė e Dushanin, i pėrzunė Xhepin (Sadikun) dhe Qorrin (Anastasin) nga Vlora dhe vranė Xhemilin, Palin e Xhindin... 
Vėrtetė ua derdhėn trutė atire qė i kishin patur shokė, por ama na e ruajtėn tė pastėr Vlorėn nga "fraksionistėt". Me kėtė rast, familja jonė nxorri di kėngė. Njėra thoshte: "O tradhtar more Sadik / merri leckat edhe ik / merr dhe Qorrin nė panik / kėtu bėn ligjin shoku Besnik / ndaj nga tradhtia s'kemi frikė". 
Kurse kėnga tjatėr thoshte: "O tradhtar Xhemil Ēakėrri / paske patur kokė dėrri / Ti ēakėrr e tjatri qorr / e paguat more horr / bashkė me ju edhe Xhindi / se ju s'doni qė tė bindi...". 
-Po mė pas, ku shkuan kėta, pas kėtij gjaku qė u derdh nė Vlorė midis komunistėsh? - pyeti kuadroviku.
-Qė thua ti, Enveri shkoi nė Tiranė, se Miladini nuk rrinte dot vetėm, pa tė, se ishin edhe beqarė, tė dy, e s'kishin tjatėrkėnd pas shpirti... Pastaj, akoma nuk kish dalė nė skenė ajo, "Delikatja"... Se, qė thua ti, tė tėrė e dimė se Enveri i kish shumė qejf kalamanėt, po me Miladinin nuk bėhesh kjo punė..., ndaj lipsej "Delikatja"...
Ndėrsa Dushani mbeti nė Vlorė, nė shtėpinė tonė... Shoku Hisni na porositi qė ta mbanim sekret kėtė punė, se ishte me rrezik koke. Ndaj edhe neve, aq sekret e mbajtėm, sa edhe sot ka mbetur ende sekret, dhe po tė shėkosh Historinė e PPSH-sė, askush nuk flet se ku ka qėnė Dushan Mugosha qė nga Prilli i 42-shit e deri nė gusht tė vitit 1943-shit, kur u krijua, nė Vithkuq tė Korēės, Brigada e Parė me Mehmenė nė krie, apo kur nė shtator kapitulloi plotėsisht Italia.
Pra nė shtėpinė tonė ka qėnė, "i fshehur", Dushan mavria, medemek ilegal. Neve nė fillim mbyllėm sqepin dhe rrinim tėrė frikė, se mos e merrnin vesh bashkėfshatarėt qė ishin me Ballin, se e kemi Dushan sėrbin brenda... Po do t'i qė Dushani doli ashiqare nėpėr fshat dhe s'i bėnte tėrr syri!! Nxirrte do defterė tė vjetėr dhe pieste pėr Myqerem Hamzaranė, me soj e sorollop, dhe pėr tė tėrė ata qė kishin qėnė me tė e me Murat Tėrbaēin nė pllanin serb tė Vlorės, pėr tė pėrmbisur Satrapin...
Pizevengu, medemek bėnte sikur s'e dinte se shoku Hisni ishte nipi i Murat Tėrbaēit, dhe u lumtėrua shumė kur mori vesh se kishin miqėsi dhe bashkidealizėm ndėretnik me njėri-tjatrin, qė nga koha e kriengritjes sė Vlorės.
Dushani, pasi i gjeti tė tėrė miqtė e vjetėr, u dha para dhe i bėri tė tėrė me Partinė dhe i emėroi komisarė partizanė tė ēetave territoriale tė fshatrave, pasi i mbushi dėng edhe me armė. Pastaj filloi tė bėnte celula me ēupa e gra, pėr tė cilat e kishte shumė tė madh respektin, dhe thoshte se janė mė trimėresha se burrat dhe se janė mė tė shumta nė numėr. Nga tėrė kėto ēupa, shumicėn i bėri partizane dhe i nxorri nė male, ku i pėrcillte vetė, ndėrsa tė tjerat i vinte tė qepnin e tė gatuanin nė bazat qė ngriti e ku u bėnte mbledhje dhe u mėsonte komunizmėn dhe gjuhėn serbe... 
Pasi u miqėsuam shumė me Dushanė, nuk ndėnjėm dot pa ia kėnduar meritat pėr tėrė atė luftė qė bėri nė Vlorė, ndaj familjarisht ia nxuarrėm dhe ia kėnduam kėngėn: "Shoku Duq ti na ēlirove / armiqtė me plumb i ēpove / nė filifistun i ēove / ferrat na i pastrove / edhe neve na nderove / me lavdi na mbulove...". 
-Pse kaq trim ka qėnė ky Dushani? - pyeti kuadroviku.
-Pėr trim nuk ke ē'i thua. Prandaj i nxuarrėm kėngėn: "Dobar dan druzhe Dushan / qė s'lė tradhtar e s'lė dushman / tė afrohet nė kėto anė / Kryetrim druzhe Dushan / tradhtarėve me dushmanė / qejfi ua ka, por magja s'ua mban / tė maten me partizanė...".
Po ēfarė ndodhi mė vonė, thuaj ti? U ngrit njė zuzar nga ata kushėrinjtė tanė qė kishin mbetur me Ballin dhe nga inati inė, kėngės qė nxuarrėm ne pėr Dushanė, i shtoi edhe vargjet e tjera, qė thoshin: "Dobar dan druzhe Dushan / mė kot tė thonė Ēalaman / se tre kėmbėt i ke tamam / dhe kur koburja tė bėn "bam" / ēupat na pjellin partizanė... / Komisar, o shoku Duq / njėherė koburja s'tė vajti huq... / Komisar Dushan Mugosha / na bėre tė tėrė kodosha / ndaj kemi dalė dobrovolca...". 
Qė thua ti, neve xhanėm nuk na erdhi mirė kur duall kėnga, qė bėnte gjithė njerėzinė tė gajasej sė qeshuri. Po gjene mirė qė nuk e mori vesh Dushani, se do tė na kish bėrė gjėmėn. Po pastaj sikur u ēliruam sadopak, sepse, andej nga anėt tona, ēdo gjėje tė mirė i dalin zot tė tėrė dhe kėtė bėnė edhe me kėngėn pėr Dushanė. Neve u premė se menduam, po sikur tė fitonte Balli, tė paktėn tė kishin kėngėn pėr jallan-shahite, qė kishim qėnė familjarisht kundėr komunistėve dhe Dushanit. Po siē e dimė tė tėrė, Balli humbi... Mirėpo kush i mbante pastaj ata tė ndėrkrierit e krahinės, qė ishin bėrė mė serbė se Mugosha dhe kėrkonin tė gjenin nga kish dalė kėnga pėr Dushanė. Po kur na pietėn neve, tėrė frikė u thamė se kishim bėrė vetėm njė kėngė, atė qė dinin tė gjithė... Ē'tė bėnim ne tė gjorėt... Kėshtu ėshtė kur rri mbi di karrike, se pastaj kur marrin huxhum bithėt qė t'ua kalojnė karrikeve, tė zė belaja... Se kėshtu e ka kjo punė, gjithmonė ka patur mė shumė bithė se karrike, prandaj heqin keq ata qė duan tė zėnė karriken me gjismė bithe...
-Po kundėr Ballit dhe ballistėve, keni luftuar ju dhe familja juaj?
-Posi nuk kemi luftuar o derėbardhė... Po pse, si thua ti, kush ua ngriti grackat Hisni Lepenicės dhe Skėnder Muēos..., qė ua shpumė nė pritė italianėve dhe gjermanėve?... Ne e bėmė. Po ėshtė histori e gjatė kjo, do njė natė dimri pėr t'u treguar. Kur tė filloj punė ore shoku shef, mbama mėnd llafin dhe ma kujto, se nuk rri pa ta treguar tė tėrė historinė...
-Po luftė direkte, keni bėrė me Ballin dhe gjermanėt ju, apo keni ndėnjur mė dy karrike e jeni fshehur nga frika?
-Po si nuk paskemi bėrė more shoku shef. Qė thua ti, ne kemi qėnė e jemi miq me Peēėt dhe Ēelėt e Kurveleshit, ndaj kishim miq si Shefqet Peēin, ashtu edhe Ago Ēelėn, qė ahere ishin tė parėt e partizanėve nė Kurvelesh e Labėri.
Babai dhe Agoja, tė dy me njė gojė na kanė treguar njė histori lufte qė bėri bujė pėr nga trimėria dhe ne, sipas zakonit, i nxuarrmė kėngė. Historia ka qėnė kėshtu. Njė budalla nga Golėmi, qė ishte i pari i vėllezėrve dhe kushėrinjve, pasi pa qė gjysma e Labėrisė u bė me bustina me yll tė kuq nė ballė, ndėrsa gjysma tjatėr u bė me qylafė tė bardhė e shqiponjė tė zezė, nga inati i kushėrinjve qė ishin bėrė partizanė dhe pėr tė mos mbetur pa parti, pa pushkė e pa kėngė, mori budallenjtė nga pas, u vuri qylafė, pushkė e gjerdanė, qė i kish vjedhur nė depot e Italisė pas kapitullimit, dhe u priu pėr nė kasaba, domethėnė pėr nė Gjirokastėr.
Pa filloi budallai tė krekosej nėpėr sokaqe me trimat pas, e dėrgoi fjalė nė fshat se ishte bėrė i pari i Ballit nė tėrė Gjirokastrėn dhe i paskėsh bėrė zap tėrė komunistėt, qė qėnkeshin fshehur nėpėr ferra e nėpėr syndyqe e sepete nga frika e tij. Do ti dhe u bėnė zeher Shefqeti dhe Agoja me shokė, se i kapi inati i karshillėkut qė u kish bėrė budallai i gjorė qė nė fshat, kur u bė ballist, dhe qė andej nga kasabaja, me ato trimėrimet me pushkė krahėqafė, hip e zbrit nėpėr sokaqe. Ndaj trimat e Kurveleshit, pasi mblodhėn celulėn, vendosėn t'ia derdhin ato pak tru qė kish atij tė gjorit, qė i kish marrė koka erė pėr pak trimėri, nam e kėngė. Ndaj u bė tėrė ēeta gati dhe zbriti nė kasaba, pa kapa mbi kokė, vetėm me kobure nė brez. Se ahere, partizanė e ballistė, edhe merreshin vesh nė disa krahina, ndėrsa pas kapitullimit tė Italisė, me ata pak gjermanė qė ishin nė Shqipėri, ishin marrė vesh tė parėt e komunistėve, Gjin Marku nė Berat dhe Bedri Spahiu nė Gjirokastėr.
Agua me babanė tregonin se nė tėrė Gjirokastrėn kishte vetėm 10 gjermanė; nėntė ushtarė dhe njė toger. Ushtarėt patrullonin nė tre turne me nga tre vetė, me triēikla, ndonjėherė nėpėr qytet dhe kryesisht nėpėr rrugėn Kakavijė-Gjirokastėr, qė e ruanin pėr tė shoqėruar dhe siguruar ambulancat me tė plagosur, qė vinin nga fronti grek.
Pra meqė s'kishte kėmbė gjermani nė qytet, trimat e ēetės i duallėn budallait para, nė Dunavatin e Epėrm dhe ia derdhėn nja tre karikatorė dhe disa bomba, duke i larė sokaqet nė gjak dhe duke tmerruar njerėzinė. Shkoi i gjori pėr dhjamė qėni... Po do ti, qė patrulla gjermane kish ndodhur nė tė hyrė tė Gjirokastrės dhe ishte alarmuar nga prishja e qetėsisė dhe kishin vendosur tė ndėshkonin fajtorėt, ndaj u lėshuan si vetėtima pas trimave tė ēetės. Agua dhe babai tregonin se si i kishin marrė kėmbėt nė krahė trimat e ēetės duke ikur nga gjermanėt, e sesi mezi kishin shpėtuar duke iu ngjitur Malit tė Thatė, pasi kishin rėnė nė njė ferrė tė madhe qė gjermanėt e kishin mitraluar mirė e mirė, e pastaj ishin larguar...
Do t'i qė trimat kishin ndėnjur njė javė nė ferrė, tė menderosur, nga frika qė tė mos rrezikonin pa dobi efektivin e ēetės, ngaqė e kishin realizuar objektivin...
Pastaj, pas njė jave, pasi ishin siguruar se efektivi nuk rrezikohej, kishin dalė nga ferra tė gjakosur, ndėrkohė qė Partia i dinte tė humbur. Pa u shpėrndanė nėpėr shtėpi, tė shqyer e tė coptuar, dhe u bė festė e madhe. Po ē'e do se gėzimin e festės e prishi lajmi i plagosjes sė Agos dhe gangrenizimi i krahut njė javė pa mjekim, tė cilin ia prenė...
Megjithatė festa vazhdonte dhe kėndoheshin kėngė trimėrie. Ahere ne nxuarrėm kėngėn qė e kėndoi babai, e qė thoshte: "Po ta bėri benė Partia / tė puth halla mu nė ballė / kėshtu e pėson tradhtia / ia bėjmė kokėn pėrshesh me dhallė...".
-Po tjetėr luftė me Ballin, keni bėrė juve?
-Posi nuk kemi bėrė, por me taktikė tė madhe ama... Pėrshembull, a e di ti se ēfarė marifetesh pėrdornin babai me shokė, pėr t'i hequr qafe ballistėt me plumba pas shpine, kur ishim akoma nė pėrbėrje tė ēetave territoriale dhe bėnim jetė tė dyfishtė, atė tė partizanit-fshatar, apo, thėnė ndryshe, tė fshatarit tė inkuadruar partizan nė ēetat territoriale tė fshatrave? Ja, ta them unė, ashtu si ma ka treguar babai dhe xhaxhallarėt. "Sapo ballistėt i ndeshnim nė errėsirė, nėpėr rrugėt e fshatit, apo nė ndonjė rrugė qorre pylli, i vrisnim dhe pasi ktheheshim fshehurazi nė shtėpi, medemek bėnim rolin e bashkėfshatarit tė dhimbsur, qė e kish ndjerė thellė dhimbjen pėr tė gjorėt, qė kishin lėnė ēiliminjtė rrugėve, qė s'i kishin bėrė keq askujt, veēse kishin menduar mirė dhe kishin luftuar pėr vatanė kundėr fashistėve... Dhe kėshtu i hiqnim qafe, njė e nga njė, apo mė shumė... Por na e ēorri maskėn ai tradhtari, Abaz Kupi, qė ka qėnė anėtar i Kėshillit Antifashist Nac-Ēl., e qė nė janar 1944 botoi njė trakt ku thoshte se ishte larguar nga L.N-Ēl., se nuk mund ta duronte dot vėllavrasjen qė bėnim ne, pa gjyq dhe pas shpine, pėr tė gjithė ata qė nuk mendonin si komunistėt me nė krye serbėt...". 
Ndaj, mė thoshte babai, ia nxorrėm e ia kėnduam familjarisht edhe atij kėngėn qė thoshte: "Bazi i Canės ki tradhtar / do varur nė litar / do coptuar me hanxhar...".
Dhe qė thua ti ore babam, Dushani u gėzua shumė pėr kėtė kėngėn e fundit dhe dėrgoi fjalė e thirri babanė nė Pezė, ku e mbante prapa si trim besnik. Dhe babai mė tregonte se kish qėnė jallan-shahit kur i kishin zėnė ata di ballistėt gjirokastritė, Besnikun me Qeramudinė, tė cilėt vetė Dushani i kish grirė me thikė e i kish rrjepur sė gjalli, se kishin thėnė se medemek ishin krenarė qė ishin ballistė, se kishin bėrtitur nė tortura 'rroftė Kosova qė ėshtė tona, qė ėshtė shqipėtare..., rroftė Shqipėria etnike". Babai mė tregonte se Dushani ish nxehur shumė, se shkumėzonte..., se u krreu me thikė kokallat dhe sitė, dhe se shante serbisht me zė tė lartė, nga tė cilat babai mbante mėnd vetėm dy fjalė 'shiptari' dhe 'majko'. 
(vijon numrin e ardhshėm)

 

___________________________

4 Dhjetor 2005
___________________________

Legalistėt kėrkojnė qė buxheti e ri tė dėmshpėrblejė ish tė burgosurit dhe ish-pronarėt

PLL: Tė dėmshpėrblehen ish tė burgosurit politikė

PLL i kėrkon qeverisė sė z.Berisha, tė rrisė fondet buxhetore pėr dėmshpėrblimin e ish tė Burgosurve dhe Pėrndjekurve Politikė, si dhe pėr kompensimin e pronarėve legjitimė, atje ku nuk ėshtė i mundur kthimi fizik i pronave.

Editorial 

29-ta, mėkati i pafalshėm i komunistėve 
(Dhe dhėmbėt ēatallė tė kom-socave)

Nga Murat Basha


Zjarrvėnėsit u mblodhėn sėrish rreth zjarreve partizane, tashmė 60 vjet mė tė moshuar se nė kohėrat e zjarrit tė madh qė ndezėn gjatė LDB, e qėndroi ndezur gjatė 50 vjetėve tė krim-inkuizicionit tė kuq nė pushtet. Po tė njėjtėt zjarrvėnės, tashmė kanė mbi shpinė edhe 8 vjet mė shumė sesa mė '1997-ėn, kur i vunė flakėn pėr herė tė fundit Shqipėrisė. Simbolika e tyre nė 29 nėntorin e AVNOJ-it tė Serbosllavisė, me klasikėt e revolucioneve zjarrvėnėse, me bustina sllave dhe kėngė me muzikė dhe tekste serbo-ruse, ishte tejet domethėnėse dhe tingėllonte njė kėrcėnim i hapur ndaj pushtetit tė ri.
Por fatkeqėsisht pėr ta, pavarėsisht skėrmitjes sė dhėmbėve ēatallė dhe aluzionit pėr "fashizėm" tė njė kom-soci tė denjė pėr korrier partizan nė shėrbim tė komandantit tė ri, qė na shkon mallin e qoftėlargut - ata nuk trembėn askėnd. Madje, ata u bėnė qesharakė, kur, pasi bėrtitėn para kamerave se edhe dielli ishte aleat me ta, u squllėn dhe u shpėndanė si pula tė lagura pas shiut, qė shoi zjarret e mallkuara dhe pėrzuri matufėt dhėmbė-ēatallė bashkė me Partizanet e Ra me shiringa droge nė xhep, qė morėn ferrat nėpėr kodrat e Liqenit artificial.
Ndėrkohė kumandari i ri hapi dyert e sarajeve dhe me buzėqeshjen e qoftėlargut, qė u thoshte rioshėve tė pėrzgjedhur "hyni pa frikė dhe shkeleni qylymin e Vėrlacit", skėrmitej duke i uruar simpatizantėt kom-socė pėr mirėseardhjen dhe shkeljen pa frikė tė sixhadeve me ēmime mė tė shtrenjta se ato tė shahėve tė Persisė.
Jashtė, fishekzjarret qė sillnin nė kujtesė fishekėt dhe zjarret, kėto takėme tė shenjta tė neronėve tė ēmendur, sėrish ishin pėrzgjedhur pėr tė aluduar kėrcėnim.
Dikur, Neroni i lashtė, pasi dogji Romėn, pėr ēka edhe e pėrzunė, ngrohte duart, zgėrdhihej dhe me pėllėmbė akoma tė nxehta ngau kaloshinėn pėr tė pėrfunduar nė Greqi, ku pasi bėnte bejte dhe orgjira, vetėshpallej si artisti mė i madh i tė gjitha kohėrave, sikundėr edhe kryesoci i sotėm...
Dhe ata sėrish i nxorėn dhėmbėt, teksa kėmbėngulin pėr tė na detyruar tė pranojmė pėr festė zyrtare, festėn e serbėve, qė groposi Kosovėn shqiptare nėn Serbi, bash nė prag tė pavarėsimit tė saj.
Kėta tė vetėquajtur nacional-ēlirimtarė, pėr "nacion" njohin vetėm trojet e ēifligut tė tyre, qė e morėn me tapi nga Tito e Stalini, tapi tė cilat i mbajnė nė xhepa edhe sot e kėsaj dite, si pronarė tė vėrtetė.
Ata kėndojnė festat e marrjes nė dorėzim tė pasurive dhe pushteteve, me shpresė se edhe pronėn e fundit, pushtetin politik qėndror, shumė shpejt do ta kenė nė duar.
Historia pėrsėritet, njėherė si tragjedi e njėherė si farsė. Ata shpresojnė qė historia e pushteteve tė tyre tragjike, akoma tė mos e ketė pėrfunduar aktin e fundit. Por ata qė nuk u impresionuan nga dhėmbė-ēatallėt marroqė, mendojnė se akoma nuk ka pėrfunduar akti i fundit i farsė-komedisė sė pushtetit tė tyre...
Le t'i mbajnė tapitė, kėngėt, datat dhe bustinat e sllavėve, Shqipėria ėshtė e shqiptarėve.

KRYESORE

Deklaratė pėr mediat e kryetarit tė PLL Ekrem Spahiu

PLL: Tė dėmshpėrblehen ish tė burgosurit politikė

PLL i kėrkon qeverisė sė z.Berisha, tė rrisė fondet buxhetore pėr dėmshpėrblimin e ish tė Burgosurve dhe Pėrndjekurve Politikė, si dhe pėr kompensimin e pronarėve legjitimė, atje ku nuk ėshtė i mundur kthimi fizik i pronave


Keq-qeverisja e socialistėve gjatė 8 viteve, i ka sjellė pasoja shumė tė rėnda Shqipėrisė dhe shqiptarėve, nė tė gjitha drejtimet. Rezultat i saj ishte ndėshkimi i tyre nga elektorati nė zgjedhjet e 3 korrikut 2005, dhe kalimi i merituar i Partisė Socialiste nė opozitė.
Qeverisja e maxhorancės aktuale, sigurisht qė po pėrballet me shumė vėshtirėsi tė trashėguara nga qeverisja socialiste, por pas afro 3 muajsh nė pushtet, mund tė themi se qeveria Berisha ka njė fillim tė mbarė dhe pėrkushtim tė admirueshėm.
Ne legalistėt do tė reflektojmė mbi veprimtarinė dhe do tė analizojmė punėn e ēdo dikasteri, por sot, mė konkretisht, do tė analizojmė punėn e Ministrisė sė Arsimit, drejtuar nga z.Pollo.
PLL i vlerėson nismat pėr reforma dhe marrjen e disa vendimeve tė rėndėsishme, sikurse:
1. PLL e mbėshtet vendimin qė, para fillimit tė mėsimit nė shkolla, nxėnėsit tė kėndojmė Himnin dhe tė pėrshėndesin ngritjen e Flamurit kombėtar.
Ne konsiderojmė se formimi dhe konsolidimi i ndjenjave atdhetare dhe ndėrgjegjes kombėtare, duhet tė jenė pėrparėsi pėr edukimin e brezit tė ri, ashtu sikurse u veprua nė kohėn e Mbretėrisė Shqiptare.
2. Vullneti i qeverisė, e nė veēanti i ministrit tė Arsimit, pėr hapjen e shkollave shqipe nė Greqi, duhet pėrshėndetur, por ne, nė tė njejtėn kohė, kėrkojmė qė nė ēdo shtet ku ka emigrantė shqiptarė, tė dėrgohen abetare qė fėmijėt tanė tė mėsojnė gjuhėn amtare, pėr tė mos e harruar atė dhe pėr t'u pėrgatitur dhe edukuar qė nė tė ardhmen tė kthehen nė atdhe. 
Ministria e Arsimit, nė bashkėpunim me Ministrinė e Jashtme, duhet tė gjejnė rrugėt e realizimit tė kėtij objektivi nėpėrmjet pėrfaqėsive tona diplomatike nė vendet ku ka emigrantė shqiptarė.
3.Ne e pėrgėzojmė z.Pollo pėr vlerėsimin e figurės dhe kontributeve tė ish ministrit tė Arsimit tė periudhės sė Mbretėrisė z.Mirash Ivanaj, pėr reformat e suksesshme arsimore, si dhe pėr hartimin dhe zbatimin e njė programi edukativ kombėtar, thellėsisht pedagogjik e shkencor, e qė dha rezultate tė mrekullueshme.
Vendosja e portretit tė ish ministrit Ivanaj nė Ministrinė e Arsimit, ėshtė vlerėsim, frymėzim dhe model pėr t'u ndjekur nga drejtuesit e arsimit.
4. Ne mbėshtesim urdhrin e ministrit Pollo pėr ndalimin e tregtimit dhe konsumit tė pijeve alkoolike nė ambjentet e tė gjitha shkollave 9 vjeēare, tė mesme dhe tė larta, si masė drejt forcimit tė disiplinės dhe parandalimit tė ngjarjeve tė shėmtuara.
5. Vendimi mė i fundit i qeverisė pėr akordimin e 150 tė drejtave tė studimit pėr bijtė e Ish tė Pėrndjekurve Politikė, ėshtė njė mbėshtetje e drejtpėrdrejtė e kėsaj shtrese pėr t'u integruar, pas shijes sė hidhur qė la urrejtja klasore e ish qeveritarėve socialistė gjatė 8 viteve, ndaj tė masakruarve nga diktatura e baballarėve.
PLL i kėrkon ministrisė sė Arsimit ngritjen e grupeve tė specializuara pėr kontrollin e teksteve dhe programeve ekzistuese shkollore, me qėllim pastrimin e tyre nga indoktrinimi komunist, nga pasaktėsitė dhe interpretimet ideologjike e antikombėtare, qė hedhin nė erė edukimin atdhetar qė synojmė tė rrėnjosim nėpėrmjet respektimit tė simboleve kombėtare. 
PLL kėrkon ndalimin e infiltrimit dhe flakjen nga programet dhe tekstet shkollore, tė rrymave dhe pseudo-shkollave qė thjesht pėrfaqėsojnė tendenca modash dhe shijesh tė deformuara, dhe jo shkolla qė rrėnjosin dije tė domosdoshme pėr kualifikimin e nxėnėsve dhe studentėve.
PLL mendon se tekstet dhe programet shkollore duhet tė synojnė kultivimin e dijeve mbi bazėn e arsyetimit logjik dhe informacionit tė sistemuar, dhe jo tė pseudo-njohurive me pėrfundime tė gatshme, tė imponuara, apo tė shoqėruara me informacione, teza e hipoteza tė paverifikuara shkencėrisht, tė huazuara nga disiplina gjoja moderne. 
Tani jemi nė fazėn e diskutimit tė projekt-buxhetit tė shtetit pėr vitin 2006. PLL i kėrkon qeverisė sė z.Berisha, tė rrisė fondet buxhetore pėr dėmshpėrblimin e ish tė Burgosurve dhe Pėrndjekurve Politikė, si dhe pėr kompensimin e pronarėve legjitimė, atje ku nuk ėshtė i mundur kthimi fizik i pronave.

Tiranė, mė 30 nėntor 2005

 

Konferencė shtypi e kryetarit tė PLL Spahiu

PLL: Sistemi arsimor tė udhėhiqet nga fryma kombėtare


Nė njė konferencė shtypi, kryetari Spahiu ka vlerėsuar disa nisma tė qeverisė Berisha pėr rritjen e frymės kombėtare nė sistemin arsimor nė Shqipėri. Ai tha se kėrkesa pėr kėndimin e himnit tė flamurit para fillimit tė mėsimit, ēelja e shkollave shqipe nė Greqi, nderimi i figurės sė Mirash Ivanajt si njė reformator i madh i sistemit arsimor nė kohėn e Monarkisė shqiptare me Mbretin Zog, janė shenja tė rritjes sė frymės kombėtare tė sistemin arsimor.
Mė tej Spahiu bėri disa komente rreth projekt buxhetit qė ėshtė hartuar nga qeveria dhe theksoi se duhet mė shumė vėmendje pėr shtresėn e ish tė pėrndjekurve politikė nga komunizmi si dhe pėr ish-pronarėt tė cilėve nuk ka mundėsi t'u kthehet prona fizikisht.
Mė tej Spahiu foli edhe pėr gjendjen politike nė vend ku nuk kurseu shigjetat pėr keqqeverisjen e socialistėve deri nė fund tė muajit gusht tė kėtij viti, tė cilėt i akuzoi si shkaktarė tė krizės aktuale energjitike. Po ashtu ai tha se administrata e vjetėr duhet reformuar tėrėsisht, pasi ajo ka treguesit mė skandalozė tė korrupsionit. Spahiu tha se nė ndėrtimin e administratės sė re duhet tė kihet mė shumė vėmendje nė thithjen e pinjollėve nga familjet e ish tė pėrndjekurve tė cilėt gjatė kėsaj kohe janė pajisur me dije e eksperiencė tė bollshme pėr tė qenė nėpunės tė denjė tė shtetit shqiptar. Spahiu theksoi se kėta tė rinj janė tė njohur pėr vlerat e tyre morale dhe pėr karakterin e tyre tė fortė e tė pakorruptueshėm e si tė tillė meritojnė tė jenė kontribues nė aparatin shtetėror.
Z.Gj.

Pėrkujtohet me njė memorial, vota kundėr e nacionalistėve tė Derjanit

Derjan 1945, aty ku u votua kundėr komunizmit


Komuna e Derjanit ka organizuar njė tubim me rastin e pėrurimit tė njė memoriali nė nderim tė nacionalistėve derjanas, tė cilėt nė vitin 1945 kanė votuar masivisht kundėr regjimit komunist nė farsėn zgjedhore tė dirigjuar nga komunistėt qė kishin marrė pushtetin. Siē dihet, kjo votė kundėr i kushtoi persekutime pa fund pjesės mė tė madhe tė banorėve tė kėtij fshati nacionalist e antikomunist. Pikėrisht pėr tė nderuar kėtė gjest tė paparė kurajoje civile e mosnėnshtrimi ndaj diktaturės komuniste, paraditėn e sė premtes, mė datė 2 dhjetor 2005, nė fshatin Dėrjan tė Matit (kryeqendėr e komunės sė Dėrjanit), u zhvillua njė tubim i hapur pėrkujtimor me rastin e 60 vjetorit tė asaj ngjarjeje tė veēantė. Nė kėtė tubim ishte i ftuar edhe kryetari i PLL Spahiu dhe figura tė tjera tė kėsaj partie. Po ashtu, nė kėtė ceremoni morėn pjesė deputeti pėdėist i zonės z.Idriz Xhomara, deputeti pėdėist i Dibrės z.Rami Koleci, kyetari i PD Mat z.Gani Hoxha, kyetari i komunės Dėrjan z.Kujtim Kacdeda dhe mjaft emra tė tjerė tė njohur nė kėtė zonė. Tė ftuar nga PLL, pjesėmarrės nė takim, ishin kryetari i saj z.Ekrem Spahiu, veteranėt e PLL Seit Preni dhe Hamit Kurti si dhe kryetari i PLL-sė dega Mat z.Besnik Murati.
Nė fjalėn e tyre oratorė tė ndryshėm theksuan rėndėsinė e kėsaj date, e cila tregon pėr vlerat e kėsaj treve tė pamposhtur qė, edhe nėn terrorin kumunist, gjeti kurajon ta shprehte fort kundėrshtimin e vet duke votuar masivisht kundėr Partisė Komuniste. 
Oratorėt pėrmendėn me nderim edhe kalvarin e vuajtjeve tė shumė e shumė familjeve tė kėtij fshati dhe vlerėsuan se emrat e atyre burrave qė kanė vuajtur pėr bindjet e tyre, do tė shkruhen me gėrma tė arta nė historinė e Shqipėrisė.
Memorialin e ngritur nė kujtim tė kėsaj ngjarjeje, pati nderin ta zbulojė gjeneral Ruzhdi Ramadani, kėshilltar i kreut tė shtetit z.Alfred Moisiu. Me kėtė rast, zotėri Ramadani mbajti edhe njė fjalim tė shkurtėr nė respekt tė kėsaj ngjarjeje.

Spahiu: Ēfarė pėrfaqėson 2 Dhjetori?

Nė kėtė tubim foli edhe kryetari i PLL z.Spahiu, i cili ndėr tė tjera tha se: "Ky memorial kushtuar 2 Dhjetorit 1945, sjell nė kujtesėn e shqiptarėve, matjanėve dhe nė veēanti tė dėrjanasve, dy momente shumė tė rėndėsishme: nga njėra anė vendosmėrinė e banorėve tė kėsaj treve dhe pėrpekjet e tyre pėr liri pavarėsi dhe demokraci, qė e demonstruan edhe nė zgjedhjet e para tė organizuara nga pushteti komunist i vendosur me gjak, me 2 dhjetor 2005, ku banorėt e Derjanit i thanė "JO" komunizmit, duke shprehur zogizmin dhe antikomunizmin e tyre dhe, nė anėn tjetėr, pushtetin komunist qė hoqi maskėn e demagogjisė sė tij pseudodemokratike dhe filloi persekutimin e atyre qė votuan kundėr ideve dhe praktikave tė tij totalitariste." 
Duke folur pėr persekutimin e banorėve tė kėsaj zone, z.Spahiu mė tej tha se: "Banorėt e Dėrjanit, por edhe tė tė gjithė Matit, kanė provuar persekutimin mė tė egėr nė krahasim me rrethet e tjera, pėr tė vetmen arsye sepse ishin zogistė dhe antikomunistė tė deklaruar. 
Me rilindjen e pluralizmit, dėrjanasit konfirmuan vazhdimėsinė e bindjeve antikomuniste, duke votuar gjithmonė kundėr socialistėve- derivat i Patisė Komuniste dhe gjithmonė pro tė djathtėve, qofshin legalistė apo demokratė. Sikurse jam i bindur qė kjo traditė do tė jetė e vazhdueshme dhe e pandarė nė mbėshtetje tė nacionalizmit dhe demokracisė, mendoj se ju e keni kryer detyrėn tuaj atdhetare ndaj vendit dhe demokracisė. Tashmė i mbetet politikės dhe institucioneve tė shtetit shqiptar, tė dėshmojnė vullnet dhe dėshirė pėr tė bėrė pėr ju qė jeta juaj dhe e fėmijėve tuaj tė pėsojė ndryshime", - theksoi z.Spahiu nė fjalėn e tij.

Spahiu, takim me krerėt e degės PLL Mat 

Pas kėtij takimi pėrkujtimor, kryetari Spahiu dhe drejtuesit veteranė Preni e Kurti, zhvilluan njė mbledhje me drejtuesit lokalė tė PLL, ku kryetari i degės z.Besnik Murati, informoi mbi punėn dhe aktivitetin e kėsaj dege pas zhvillimit tė Kongresit, duke hedhur piketat e punės sė degės pėr zgjedhjet e ardhshme vendore tė vitit 2006. Kreu i legalistėve matjanė u shpreh me nota mjaft optimiste pėr punėn e bėrė deri mė tani dhe theksoi se nė zgjedhjet e ardhshme, janė tė gjitha mundėsitė qė PLL tė shėnojė njė rezultat edhe mė tė lartė se nė tė shkuarėn. 
Spahiu i pėrgėzoi legalistėt matjanė pėr punėn e bėrė dhe u uroi atyre suksese tė mėtejshme.
Korresp. "Atdheu"

 

KOMENTE

Dėrjani, monument atdhetarie 

Nga Hamit KURTI


Sa herė qė vjen 2 Dhjetori, dėrjanasit, himariotėt dhe gjithė shqiptarėt nacionalistė e antikomunistė, kujtojnė sfidėn qė i bėnė diktaturės komuniste nė zgjedhjet e para pas vendosjes sė pushtetit sllavo-komunist nė Shqipėri.
Pėr t'i dhėnė diktaturės njė imazh demokratik, komunistėt organizuan zgjedhjet e para gjoja pluraliste mė 2 dhjetor 1945. Nė kėto zgjedhje, pėrballė tė ashtuquajturit Fronti Popullor komunist, konkurronte edhe opozita demokratike e organizuar nė Frontin e Opozitės.
Komunistėt, qė akoma nuk e kishin harruar rezistencėn e nacionalistėve matjanė nė verėn e vitit 1944, kur ndėrmorėn tė ashtuquajturin Inkursion tė Divizionit I nė Veri (pėr spastrimin e nacionalistėve dhe ēlirimin e Shqipėrisė nga tė gjithė shqiptarėt qė nuk mendonin si ata), e mbushėn Dėrjanin dhe gjithė Matin zogist, me ushtarė tė Bataljoneve tė Ndjekjes (kundėr nacionalistėve tė dalė nė male) dhe me efektivat akoma tė paēmobilizuar tė Brigadės XXIII partizane.
Kėta formacione ushtarake bėnin terror tė hapur psiqik mbi popullin, duke e kėrcėnuar shpesh edhe hapur, qė tė votonte pėr Frontin Demokratik, pas tė cilit fshihej Partia Komuniste e Dushanit dhe Miladinit, e drejtuar nga sllavo-komunistėt shqiptarė.
Dita e zgjedhjeve erdhi dhe nė ēdo qendėr votimi ishin vėnė nga dy kuti; njėra prej tė cilave ishte pėr votat pro komunizmit dhe kandidatėve tė tij, ndėrsa tjetra ishte vendosur pėr votat dhe kandidatėt e Opozitės.
Kjo e dyta, pėr t'u verifikuar votimi dhe pėr tė marrė masat pėr manipulimin e rezultateve nė rast dėshtimi, nė fundin e saj kishte njė shtresė llamarine, e cila kėrciste kur votat (kokrra) hidheshin nė kuti. 
Dhe komunistėt nuk gabuan nė parandjenjėn e tyre, teksa gjatė gjithė ditės sė votimit, nė Dėrjan dėgjuan vetėm kėrcitjet e kutisė sė Opozitės, nė tė cilėn populli hodhi urrejtjen pėr ta bashkė me shpresat iluzore pėr rrėzimin me vota tė komunizmit tė vendosur me gjak shqiptarėsh, nė anėn e tė cilit qėndronin Tito dhe Stalini.
Nė qendrėn e votimit tė Dėrjanit, kryetari i Komisionit tė Votimit ishte i mirėnjohuri Bilal Xhetani (jurist), sekretar i Komisionit ishte Hysen Preni (me Akademi Ushtarake), kurse anėtarė ishin intelektualėt e njohur si antikomunistė: Sulė Xhetani (agronom), Zeqir Ēela dhe Dylejman Koxha.
Pasi numėrimi i votave rezultoi me njė dėshtim tė plotė tė komunistėve nė Dėrjan dhe Himarė, ēka indirekt shėnoi edhe triumfin e opozitės demokratike, nėpėrmjet pamundėsisė sė manipulimit (qė nuk mund tė bėhej sa kohė qė komisionerėt nacionalistė nuk e lejuan kėtė), komunistėt u tėrbuan dhe filluan reprezaljet.
Brenda njė kohe tė shkurtėr ata arrestuan, pa shkaqe tė deklaruara dhe bindėse, tė gjithė komisionerėt antikomunistė dhe nacionalistėt mė tė dėgjuar tė krahinės, ndėr tė cilėt me burgimet mė tė rėnda u dėnuan kryetari dhe sekretari i komisionit, zotėrinjtė Bilal Xhetani dhe Hysen Preni. Pastaj, me gjyqe tė manipuluara dhe vendime arbitrare, ata dėnuan me vdekje dhe ekzekutuan akademistin ushtarak Tahir Mata, mjekun e shquar popullor Hazis Kasemi, nacionalistėt Abaz Rizvani e Ismail Doda, si dhe dėnuan me burgime tė rėnda politike Ismail Qerimin, Idriz Dodėn (i cili vdiq nė burg), Shahin Dodėn (vdekur nė burg), Beqir Dodėn (vdekur nė burg), Abdi Dodėn (vdekur nė burg). 
Kėto masakra tė komunistėve u shoqėruan edhe me dislokimin e formacioneve permanente tė ushtrisė partizane dhe tė tė ashtuquajturave Forca tė Ndjekjes sė Bandave nė tė gjithė krahinėn e Matit, pėr tė mbytur me gjak ēdo rezistencė tė matjanėve kundėr pushtetit komunist me qendėr nė Moskė dhe Beograd.
Pėrkujtimi i kėsaj epopeje tė lavdishme tė antikomunistėve-zogistė matjanė nėpėrmjet ngritjes sė njė memoriali kushtuar heronjve nacionalistė dhe datės historike tė 2 Dhjetorit - ėshtė njė veprim i drejtė, ndonėse i vonuar.
Heronjtė nacionalistė dhe 2 Dhjetori, do tė mbeten nė kujtesėn e matjanėve si monumente lavdie dhe shqiptarizme, qė frymėzon dhe do tė frymėzojė brezat e atdhetarėve dhe martirėve tė lirisė.

 

Pėrshtypje pas emisionit "Metropolitan" nė Vizion Plus

Legalisti Murat Basha "u vė drunė" komunistėve


Para disa ditėve, TV "Vizion +" organizoi njė debat nė studio me pėrfaqėsues tė krahėve tė politikės, pėr tė diskutuar rreth datės sė pretenduar nga veteranėt komunistė tė "ēlirim"-pushtimit" komunist tė 29 nėntorit.
Nė kėtė takim ishte i ftuar, pėrballė 40 veteranėve tė krimit 50 vjeēar, edhe nėnkryetari legalist z.Murat Basha.
Komunistėt, tė bindur se kishin rastin pėr t'u mburrur sėrish para shqiptarėve me datėn e AVNOJ-it serbosllav, kishin ardhur nė kėtė emision gjoks-stolisur me teneqetė e importuara dikur nga Beogradi dhe Moska.
Madje pėr ta ishin pėrgatitur edhe kėngė partizane me muzikė ruse e serbe dhe vargje gjaksorėsh si "... Hakmarrje thėrrasin martirėt nga varri / se gjaku i tyre me gjak duhet larė...", tė cilat, fatmirėsisht, nuk patėn mundėsinė t'i kėndojnė.
Por, tė mbarsur dhe tė errėsuar me urrejtje klasore, ata refuzuan tė pėrballeshin me zogisto-legalistin Murat Basha, pėr tė cilin ndjenin tė njėjtėn urrejtje si dikur pėr paraardhėsit e tij. Nė kundėrshtimin qė kishin pėr praninė e zv.kryetarit tė PLL Basha, ata pėrdorėn si argument, atė tė zakonshmin e komunistėve - "armik". Replikės sė z.Basha, se ai kishte lindur gati 20 vjet pas ardhjes nė pushtet tė komunistėve, ata iu pėrgjigjėn: "Epo yt atė ka qenė armik!" Kundėrshtimit tė dytė tė Bashės se i jati s'mund tė kishte qenė armik nė luftė pėr shkak tė moshės mjaft tė re, ata i thanė atėherė ka qenė gjyshi ose stėrgjyshi armik!...
Ja pra se me ēfarė mostrash ka tė bėjė shoqėria shqiptare, mostra komuniste, tė cilėt nuk jetojnė dot pa gjetur njė armik, nė mėnyrė qė tė dalin vetė tė larė pėr krimet qė kanė bėrė. Reagimit tė Bashės se kjo strategji me armiq nuk mund tė ecė mė sot, ata iu pėrgjigjėn me argumentin e... braktisjes sė debatit dhe largimit nga salla. Duke dalė, bėrtisnin "nuk rrimė nė njė sallė me armiq", duke nėnkuptuar politikanin spektakolar tė PLL z.Murat Basha, i cili rrėzoi me mjaft mprehtėsi tė gjitha tezat e komunistėve pėr "ditėn e ēlirimit".
Komunistėt e ēfarėdo vendi kanė karakteristikė bazė frikėn nga pėrballje me argumentet e kundėrshtarit. Pėr kėtė arsye, ata nuk duan qė ai tė ekzistojė as fizikisht, dhe si frikacakė qė janė, ose e vrasin pas shpine, ose i mbathin, siē kemi me mijėra raste tė njohura. Edhe mbeturinat e fundit qė guxuan tė dilnin nė Vizion Plus, pėrfaqėsonin kėto karakteristika tė njohura tė komunistėve. Duke mos pasur mundėsi tė kėndonin "kėngėn e tyre" nė vetmi, ata zgjodhėn braktisjen e debatit, duke lėnė njė shije tė hidhur nė gjithė opinionin, i cili me njė kėrshėri tė natyrshme, po e priste kėtė debat, thjesht pėr tė parė reagimin nė kushte pluraliste tė kėrmave komuniste.

Dėnimi me vdekje ėshtė nė fuqi....

Nga Zamir GJURGJI


Opinioni publik shqiptar ndjehet thellėsisht i terrorizuar nga disa ngjarje makabre, qė kanė ndodhur kohėt e fundit nė vendin tonė, pas atyre qė monstra me emrin Sadik kryente mbi njerėz tė pafajshėm nė rrethinat e Shkodrės. Por "shpirti i tij binjak", krijesė-monstra Liljana, nuk i lė Sadikut asgjė mangut nė shpėrfaqjen e disa ndjesive tė pėrēudnuara, tė cilat vetėm me shoqėrinė njerėzore nuk kanė tė bėjnė. (Kėto dy monstra qė kanė mbirė dhunshėm nė truallin shqiptar, i pėrmenda vetėm si emra, pėr arsye identifikimi, dhe pa mbiemėr, pasi atė nuk e meritojnė). 
I vetmi ndryshim i monstruoziteteve tė sipėrpėrmenduara ėshtė ai gjeografik, pasi ky fenomen kėsaj radhe nxjerr brirėt e tij diabolikė nė rrethinat e Korēės. Si pėr koiēidencė, nė kohėn kur nė vendin kampion tė demokracisė, nė SHBA, ekzekutohej me vdekje personi i 1000-tė, pikėrisht nė kėtė kohė, krijesė-monstra Liljanė bie nė duart e policisė, edhe pse, me ligjet demokratike tė Shqipėrisė, gėzon tė drejtėn "ligjore" qė tė dėnohet pa vdekje...!!!
Dilema nė tė cilėn ndodhet shoqėria shqiptare dhe qeveria e saj: tė dėnojė apo mos tė dėnojė me vdekje monstrat, rikthen nė vėmendje edhe njėherė verdiktin juridik "dura lex, sed lex". 
I takon qeverisė aktuale t'i japė drejtim kėsaj dileme, qė po i rri si shpata e Damokleut tė gjitha familjeve shqiptare, tė cilat duhet jo vetėm tė kujdesen pėr ushqimin e fėmijėve tė tyre, jo vetėm tė interesohen pėr arsimimin e tyre, por u duhet qė, kohė pas kohe, "tė bėjnė apelin" mbi mungesat "pa arsye" tė krijesave me fat tė dhimbshėm deri nė palcė, fėmijėve tanė.
Vėnia nė zbatim e dėnimit me vdekje, njė normė juridike qė daton qysh kur nė pushtet ishte Mbreti Zog dhe Monarkia, edhepse nė sy tė parė tė duket se tė largon disi nga rruga e integrimit drejt Europės, nėse analizohet thellė dhe mė gjatė, rezulton tė jetė mėnyra e vetme pėr t'u integruar gjallė, 'tė nesėrmen e afėrt'.
Nėse nė Shqipėri do tė vazhdojė mungesa e dėnimit me vdekje - tashmė qė murtaja e vrasjeve monstruoze po pėrhapet gjithėskajshėm - atėherė integrimi nė Europė pėr Shqipėrinė do tė shtyhet nė kalendat greke, pasi njė shkallė e lartė e pėrhapjes sė krimit, ėshtė pengesė thelbėsore pėr integrim; e nėse nė vendin tonė zbatohet ky dėnim pėr monstrat, atėherė vetė shoqėria shqiptare do tė pėrfitojė nga mospėrhapja e sėmundjes sė krimit kundėr jetės nė tė gjithė pjesėt e trupit tė saj, e pėr rrjedhojė do tė marrė jetė edhe mundėsia pėr t'u integruar nė Europė.
Nė kėtė mėnyrė, nė lidhje me dėnimin me vdekje, edhe pse sėfundmi parti tė veēanta apo analistė tė veēantė kanė vėnė gishtin mbi plagėn qė kullon gjak, PLL-ja ka tė drejtėn e saj morale qė tė ngrerė lart gishtin dhe tė flasė me krenari, se ėshtė ajo qė ka kuruar kahershėm (mė shumė se njė gjysėm shekulli mė parė) plagėt e kombit, pa i lėnė tė majisen deri nė atė gradė sa edhe "doktori" mė i mirė nuk e kthen "pacientin" nė jetė. 
Maxhoranca nė pushtet gjendet ende nė kohė pėr tė mos lėnė qė tė ekzekutohet me vdekje "Shqipėria", qė tė shpėtojė "vegjėlia"...

POLITIKA

Moisiu fton Spahiun pėr reformėn zgjedhore

Reforma zgjedhore nė Shqipėri mbetet ndėr problemet mė kardinale tė politikės, pasi nė shumė procese zgjedhore, vota e zgjedhėsve ėshtė manipuluar totalisht nga pozita nė dėm tė opozitės, ashtu siē ka pasur edhe procese zgjedhore kur vullneti i zgjedhėsve ėshtė devijuar edhe brenda forcave qė i pėrkasin tė njėjtit spektėr politik, si opozitar ashtu edhe pozitar. Nė kėtė mėnyrė, deri mė tani, fatkeqėsisht nuk kemi arritur ende tė respektojmė formulėn e ndėrkombėtarėve pėr tė kryer zgjedhje realisht tė lira e tė ndershme.
Nisur nga kėto situata tė sė shkuarės, kreu i shtetit z.Alfred Moisiu, duke vlerėsuar kontributet e vazhdueshme tė PLL dhėnė pėr reformėn zgjedhore, i ka dėrguar njė ftesė kryetarit tė saj z.Ekrem Spahiu, ku mes tė tjerash i kėrkon mendimin politik tė tij dhe Partisė Lėvizja e Legalitetit lidhur me kėtė proces ende tė papėrfunduar nė Shqipėri.
"Nė kuadėr tė pėrpjekjeve pėr pėrmirėsimin e legjislacionit pėr zgjedhjet, pėr eleminimin e mangėsive tė konstatuara nė zgjedhjet e kaluara dhe pėr marrjen nė kohė tė masave pėr zhvillimin e zgjedhjeve tėrėsisht tė lira e tė ndershme nė tė ardhmen, e quaj tė dobishme zhvillimin e njė tryeze politike me pjesėmarrjen e tė gjitha partive politike parlamentare" - i shkruan Presidenti i vendit kreut legalist, duke e njoftuar se ky takim do tė mbahet ditėn e mėrkurė, mė datė 7 dhjetor 2005, ora 10.30, nė Selinė e Presidencės.
Nisur nga rrethanat aksidentale tė procesit zgjedhor (i cili e la jashtė pėrfaqėsimit parlamentar PLL), Presidenti i vendit ėshtė i vetėdijshėm se roli i PLL ėshtė i pamohueshėm dhe i pazėvendėsueshėm, si njė forcė politike qė ka mbėshtetje reale nė elektorat, pavarėsisht se "ky parlament vuan nga trafikikimi i deputetėve", siē ėshtė shprehur kryetari i njė partie tė rėndėsishme opozitare.
Nė letrėn e tij, Presidenti Moisiu i drejtohet z.Spahiu duke u shprehur: "Meqėnėse forca politike qė ju drejtoni nuk ėshtė parti parlamentare dhe, si e tillė, nuk mund tė pėrfaqėsohet nė tryezė, do tė dėshiroja qė pėrpara datės sė pėrcaktuar, tė bashkėbisedojmė rreth kėtij procesi shumė tė rėndėsishėm nė lidhje me pikėpamjet tuaja lidhur me ēėshtjet nė debat".
Ky lloj qėndrimi politik i kreut tė shtetit, tregon edhe njė herė se ai nuk e shikon spektrin e politikės shqiptare vetėm bardh e zi, por di tė vlerėsojė dhe ēmojė edhe ato forca politike qė edhe pse ndodhen jashtė parlamentit, realisht janė brenda spektrit pėrfaqėsues tė vullnetit tė lirė tė shqiptarėve, edhe pse ky vullnet ėshtė "paksa" i ndrydhur nė hapėsirat e ngushta tė ndėrtesės parlamentare.
"Atdheu"

 

Spahiu feston ditėn e flamurit me legalistėt durrsakė

Durrės - Legalistėt durrsakė janė mbledhur nė njė nga lokalet mė luksoze tė qytetit pėr tė festuar ditėn e flamurit, tė hėnėn e shkuar, datė 28 nėntor 2005, takim nė tė cilin ishin ftuar edhe drejtuesit mė tė lartė tė PLL e pėrfaqėsues tė familjeve nacionaliste tė qytetit. Drejtuesit kryesorė tė degės, Riza Dajko, Islam Aliko, Gjergji Thanasi, Kujtim Vllamasi etj., kishin organizuar mė sė miri kėtė pritje-koktej.
Sekretari i degės z.Islam Aliko mbajti fjalėn kryesore ku evokoi rėndėsinė historike tė kėsaj date tė shėnuar nė historinė e Shqipėrisė dhe popullit shqiptar.
Pėr tė festuar me legalistėt, qė ishin tė ftuar intelektualė dhe qytetarė tė spikatur durrsakė, mori pjesė edhe kryetari PLL z.Ekrem Spahiu, i shoqėruar nga kryelegalisti i Tiranės dhe anėtari i Komitetit Drejtues z.Nevruz Ndegjoni.
Kryetari Spahiu, pasi falenderoi drejtuesit lokalė tė PLL, ndėr tė tjera tha: "Shqiptarėt nė Shqipėri, Kosovė dhe nė trojet tona amtare dhe kudo qė jetojnė e banojnė, festojnė sot ditėn e flamurit, ku 93 vjet mė parė, patriotėt shqiptarė, nėn drejtimin e Ismail Qemalit ngritėn flamurin shqiptar dhe shpallėn pavarėsinė e Shqipėrisė. Fati e solli qė 28 nėntori tė jetė data mė simbolike nė historinė e Shqipėrisė, pasi me 28 nėntor 1443, Skėnderbeu ngriti flamurin nė Krujė, mė 28 nėntor 1912 u shpall pavarėsia e Shqipėrisė dhe pėr koincidencė me 28 nėntor 1944, u largua edhe gjermani i fundit nga Shqipėria".
Mė tej z.Spahiu tha se "Ne kemi bindje absolute qė vitin tjetėr ditėn e flamurit do ta festojmė me Kosovėn e pavarėsuar dhe uroj qė flamuri shqiptar tė valėvitet i lirė nė tė gjitha trojet tona amtare".
Ky festim legalistėve la mbresa tek opinioni publik durrsak dhe u pėrcoll nga mediat qėndrore dhe lokale.
28 nėntor 1912 - 28 nėntor 2005, mbushen 93 vjet nga shpallja e pavarėsisė ku patriotė shqiptarė, nėn drejtimin e plakut Ismail Qemai ngritėn flamurin dhe shpallėn pavarėsinė e vendit. Nė kėtė akt madhor tė historisė sonė ka marrė pjesė edhe Mbreti Zog, nė atė kohė vetėm 17 vjeē.
Festa kombėtare, e pagėzuar si Dita e flamurit ėshtė festuar nė tė gjithė vendin, trojet etnike dhe diasporė me takime publike e konferenca shkencore.
Korresp. "Atdheu"



Kreu i shtetit Moisiu, pritje pėr festėn kombėtare

Me rastin 93 vjetorit tė shpalljes sė pavarėsisė dhe ngritjes sė flamurit kombėtar, kreu i shtetit z.Alfred Moisiu, mė datėn 28 nėntor 2005 nė Pallatin Mbetėror (i Brigadave), oganizoi njė pritje ku ishte i ftuar kryetari Spahiu, personalitetet mė tė lartė tė shtetit shqiptar, tė politikės, tė trupit diplomatik, tė komuniteteve fetare etj..
Z.Alfred Moisiu pėshėndeti tė pranishmit dhe uroi shqiptarėt nė mbarė globin pėr kėtė datė tė shėnuar.
Nė kėtė pritje, kryetari i PLL z.Spahiu shfrytėzoi rastin pėr tė shkėmbyer urime dhe mendime rreth zhvillimeve aktuale politike nė vend me presidentin Moisiu, kryeministrin Brisha, ministrat deputetė diplomatė e tė pranishmit e tjerė nė kėtė pritje festive.
Megjithėse krerėt kryesorė tė qeverisė dhe shtetit bėnė detyrėn e tyre duke nderuar kėtė datė madhore tė historisė sonė, ajo sikur u sfumua pak nga akuzat qė bėnė politikanėt e majtė tė cilėt kėmbėngulin tė quajnė festė kombėtare datėn 29 nėntor, kur partia komuniste dhe Enver Hoxha morėn pushtetin me ndihmėn e jugosllavėve.
"Atdheu"

Pėrurohet kompleksi rezidencial "Continental"

"Continental", 100 pėr qind shqiptar

Morėn pjesė drejtuesit mė tė lartė tė PLL

Tiranė - Eshtė pėruruar nė mėnyrė perfekte kompleksi rezidencial "Continental", nė prani tė shumė personaliteteve politike e publike tė vendit, biznesmenėsh tė suksesshėm, drejtues mediash, ndėrsa njė ftesė speciale ishte pėr drejtuesit mė tė lartė tė PLL Spahiu, Basha, Tujani, Ndregjoni, Kola etj.. Ky pėrurim u zhvillua tė enjten e shkuar mė datė 1 Dhjetor 2005. Kompleksi "Continental" ėshtė i vendosur nė Vorė nė krah tė djathtė tė autostradės qė shkon pėr nė Durrės, shumė pranė kthesės sė rrugės pėr aeroportin e Rinasit. Ai kryesisht ėshtė konceptuar si njė kompleks rezidencial, (hotel me katėr yje), por ka edhe mjaft aksesorė tė tjerė qė e bėjnė mjaft atraktiv. E veēanta e tij ėshtė se ai ėshtė njė sipėrmarrje tėrėsisht me investim dhe menaxhim shqiptar dhe kjo falė vizionit tė pronarėve tė tij.
Nė kėtė eveniment morėn pjesė funksionarė tė rėndėsishėm tė politikės dhe biznesit nė vend, Ministri i Kulturės dhe Turizmit z.Bujar Leskaj, deputeti i zonės z.Astrit Patozi dhe deputeti demokrat dhe ministri i Bujqėsisė Jemin Gjana, kreu i Dhomės sė Tregėtisė z.Luan Bregasi e mjaft figura tė jetės publike nė vend.
Nė fjalėn e saj pėruruese, menaxherja e kėtij kompleksi, znj.Zhaneta Ndregjoni, bėri njė pėrshkrim tė shkurtėr aktivitetit tė kėsaj sipėrmarrjeje, dhe theksoi faktin se kjo qendėr biznesi ėshtė ngritur me investime 100 pėr qind shqiptare e menaxhim tėrėsisht vendas.
Me kėtė rast, nė ambjentet tejet luksoze tė kėtij hoteli, u organizua njė koncert me praninė e Orkestrės sė Harqeve tė Institutit tė Lartė tė Arteve, tė Orkestrės sė Florian Luarit, tė kėngėtarėve Evis Mula, Juliana Pasha dhe Saimir Braho.
E shtrirė nė njė sipėrfaqe tė gjerė tė zonės qėndrore tė Vorės, ky kompleks modern ofron shėrbime cilėsore nė fushėn e hotelerisė - me 44 dhoma e 4 suita, sallė pėr mbledhje e konferenca shtypi, me shėrbim tė specializuar, me bare, restorant, palestra fitness dhe force, pishinė verore dhe dimėrore, fusha sportive tė kalēetos, kompleks lodrash pėr fėmijė, si dhe parking qė plotėson tė gjitha nevojat e frekuentuesve tė tij.
Ky investim ėshtė ndėr mė cilėsorėt nė Shqipėri dhe ka njė pozicion gati strategjik ndėrmjet Tiranės, Durrėsit e Rinasit, i cili e bėn atė mjaft tė pėlqyeshėm pėr vizitorėt e huaj.
"Atdheu"



NDI jep diplomat pėr 3 politikanė tė PLL

NDI shpėrndan diplomat pėr programin e politikanėve tė rinj dhe reforma politike. Ditėn e premte me datė nėntor 2005, nė njė nga sallat e Hotel Rogner Europa-park, NDI (Instituti Demokratik Amerikan) zhvilloi ceremoninė e mbylljes dhe diplomimit tė pjesėmarrėsve tė programit tė Akademisė pėr Udhėheqėsi dhe Reformė politike pėr vitin 2005. Nė kėtė eveniment ishin tė ftuar drejtues dhe pėrfaqėsues tė partive kryesore nė Shqipėri. Ishte i ftuar edhe kryetari i PLL z.Spahiu, si njė nga partitė qė ka bashkėpunuar ngushtėsisht me kėtė institut.
Pas ēeljes sė takimit, drejtoresha e tij znj.Xhenifer Buts (Jennifer Butz) bėri vlerėsimin e kursit pėr vitin 2005. Pastaj i mirėnjohuri z.Dan Redford foli pėr rėndėsinė e kėtij trajnimi dhe efektet qė ka dhėnė nė jetėn politike shqiptare.
Drejtuesit e NDI dhe pėrfaqėsues tė USAID/Shqipėri, shpėrndanė diplomat pėr politikanėt rinj tė kualifikuar dhe trajnuar nė kėtė institut tė rėndėsishėm politik dhe demokratik.
Nga PLL u diplomuan zz. Astrit Kola (zėdhėnės politik PLL dhe kryedaktor i gazetės "Atdheu", z.Shpėtm Axhami, kryetar i PLL dega Lushnje dhe z.Mark Ndoi, sekretar PLL Dega Mirditė.
Kryetari i PLL falendeori drejtuesit e kėtij instituti pėr ndihmėn e ēmuar nė kuafikimin e kėtyre drejtuesve dhe ndihmėn qė kanė dhėnė pėr proceset demokratike nė Shqipėri dhe veēanėrisht pėr demokratizimin e partive politike, sikurse shprehu edhe gatishmėrinė pėr tė bashkėpunuar nė tė ardhmen.
Pėr pjesėmarrėsit, nė fund tė takimit u shtrua njė koktej dhe njė darkė nga drejtuesit e institucionit, e cila kaloi nė njė atmosferė festive dhe tė gėzueshme.
Korresp. "Atdheu"

OPINIONE

Nė vend tė fejtonit

Shtet-gallata dhe reforma nė administratė

Nga Sazan PIPA

-Aman mos u mėrzit dhe mos i merr gjėrat seriozisht - mė thoshte Fredi, njė mik i ngushtė i rinisė, dhe fillonte tė tregonte barcaleta pėr tė mė pėrmirėsuar humorin.
-Mė qafsh, hajde tė bėjmė Crtani-shtet (shtet prej kartoni), se ti e ke qejf - mė thoshte Qemali sa herė i afroheshim Piramidės (QNK), teksa shkonte tė luante me poliedrat prej bukė-peshku qė pat sjellė njė artist i shkollės nordike tė instalacionit figurativ, para dy muajsh.
Dhe mendja mė fluturonte tek bujku ushnjar, qė i doli pėrpara makinės (shtetit) nė xhade.
-Mbaje shofer, ku po shkon? 
-Ti ku do tė shkosh, se unė po vete nė kasaba (d.m.th. nė Evropė) - tha shoferi. 
-Edhe unė nė kasaba do vete, hė, si thua?
-Mirė hip, po shpejt ama.
-Po unė nuk jam vetėm, kam dhe kapojtė me vete...
-Mirė pra dreqi e mori, merri edhe kapojtė, e tė nisemi sa mė shpejt...
Dhe kėshtu kapojtė vajtėn nė kasaba, ndėrsa ushnjari, nė kėmbim tė udhėtimit falas, pėrshėndeti me grusht nė tėmth, sipas zakonit... 

***
Kur Prelė Martinin e bėnė kryetar tė Gjykatės sė Apelit, i kėrkuan tė bėjė reformė, qė niste me shkurtime qė, nga 24, e reduktonin nė 16 numrin e punonjėsve.
Prelė-poeti urdhėroi kryekuadrovikun tė bėnte seleksionimin si ta mendonte dhe pastaj tė lajmėronte tė shkurtuarit.
Pasi morėn njoftimin, tė shkurtuarit u rebeluan dhe kėrkuan njė mbledhje tė zgjeruar, e cila u bė.
-Na keni hequr pėr motive politike dhe dasi krahinore - ulėrinin nė kor tė shkurtuarit.
-Pse nga jini ju - pyeti Prela me habi.
-Tė tėrė nga Jugu jemi - u pėrgjigj kori.
-Po ju qė mbetėt, nga jeni - pyeti Prela me zė tenori.
-Edhe ne, tė tėrė, nga Jugu jemi - iu pėrgjigj njė rrondokop me zė basi.
-Epo mirė atėherė, zgjidheni me njėri-tjetrin dhe me partinė qė ju ka sjellė kėtu, s'kam ē'bėj, shkurtimi duhet bėrė...

***
Nė vitin 1996, Ministria e Punės dhe Pėrkrahjes Sociale, gumėzhinte nga komplimentat e llojit "maloku", "ēeēenėt", "katundarėt"... qė i bėnin tė strukeshin ndoca prej atyre tė paktėve, qė numėroheshin me gishta, e qė e ndjenin veten jashtė grupit tė parė...

***
-Ma pastroni territorin e mos mė lini asnjė "brojkaxhi" nė bashki, u ulėrinte spastruesve kuadrovikė ish-ministri qė u bė kryebashkiak. Mos tė shoh asnjė qė e ka emrin e babės Sali apo Shaban... i dua tė gjithė bij tė Koēove e Kiēove, Maqėve, Taqėve e Llaqėve, dėgjuat...? Dhe sakaq ashtu u bė...
Ndaj, si shpėrblim pėr kėtė reformė, vanė dhe e uruan Janullatosviēi, Stefanopullosviēi etj..

***
Mė 2 korrik pasdite dhe natėn duke u gdhirė 3 korriku 2005, disa pedagogė tė Akademisė sė Arteve, miq tė Petrit Malajt dhe Fatos Nanos, po pinin qyl sėbashku dhe po gdhinin natėn me dy tė parėt dhe me Cacangjelin, tė sponsorizuar nga ky i fundit dhe nga Fidelkastro-yllipartizan, pronarė tė bareve brenda oborrit tė Akademisė.
-Toso, je i madh Toso, tė marrsha tė keqen... Do ia fusim prapė atij malokut, ēeēenit? 
-Ti Petrit mos u prek, se ti nuk je ēeēen, je nip Vlore dhe rritur nė Vlorė, prandaj tė na pėrfaqėsosh mirė nė parlament. Se ti do tė fitosh, jo ajo nusja e djalit tė atij zogistit, qė e kalbėm burgjeve.
Ndėrsa tė nesėrmen, pasi Nano humbi, kėta hapėn celularėt dhe filluan tė urojnė fituesit, duke u kujtuar gjithashtu edhe se si "... ia futėm bashkė atij pijanecit, atij drogaxhiut, qė na mėrziti...". Por pasi Edi Rama u bė kryesocialist, filluan tė urojnė ish kolegun, tė cilit i shprehėn besnikėri tė pakufishme dhe e garantuan se e mbanin dhe e ruanin si ikonė tyre shpirtėrore, si idhull politik...
-Edo jemi me ty, ta boftė Zoti hallall ta boftė, se ti i vje hakut atij malokut... 

***
Tani socat bėrtasin pėr tė shkurtuarit nga puna pas reformave dhe kanė krijuar komisione pėr regjistrimin e tyre.
-Tė gjithė socialistė jeni ju qė ju kanė hequr nga puna, - pyeti njė euro-soc. 
-Tė gjithė socialistė jemi, pse ēfarė na di ti. Nėse nuk na njeh, nuk ėshtė faji ynė qė ti je i ri..., qė nuk i di kontributet tona... Kemi njė jetė tė tėrė ne, qė punojmė nė shtet. Ne ishim edhe herėn e parė brenda kalasė, dhe ne e rrėzuam malokun, nga brenda e rrėzuam, pasi ia shkulėm themelet... Po ti asokohe kishe varur gushoren nė qafė dhe po haje pėrshesh... 
-Po ata qė akoma janė nė punė, ēfarė janė, - pyeti eurosoci pėr tė shlyer shijen e hidhur tė reagimit tė tė shkurtuarve.
-Edhe ata, tė gjithė socialistė janė...
-Aaaaaa, tani e kuptova unė se ju keni tė drejtė dhe ne kemi mundėsi tė bėrtasim pėr nja 10 vjet se na hoqėn me nenin 24/2, se..., - deklamonte nė emfazė socialistike i gjori eurosoc, qė nuk e dinte atė punėn e atyre qė shkurtoi Prelė-poeti para njė dekade. 

 

ANALIZA

Etniciteti shqiptar pėrballė multietnicitetit tė Jugo-sllavo-greqisė

Nga Zamir GJURGJI


Paralelet dhe meridianet (ē)integruese

Njė analizė objektive dhe e detajuar e arsyeve tė zhbėrjes sė ish-Jugosllavisė, do tė ishte njė stėrpėrsėritje e shumė fakteve dhe argumenteve politike, ideologjike, gjeopolitikė e mė gjerė. Aq mė tepėr kur analisti dhe studiuesi i mirėnjohur nacionalist shqiptar, Prof. Dr. Hysamedin Feraj, tek "Skicė...", i ka ofruar lexuesit jo vetėm shqiptar, mjaft argumente bindėse edhe mbi kėtė temė, mes shumė e shumė temave tė tjera tė kėtij profili politik. Por, thelbi qė mendoj se vlen tė fokusohet, ėshtė se mbi ē'bazė ishte krijuar ky shtet (Jugosllavia), qė nuk i rezistoi gjatė "recetave (al)kimike", nė emėr tė reformimit dhe demokratizimit tė jetės sė brendshme, nė periudhėn post-millosheviēiane.
Nėse kryekimisti Mendelejev, sot e kėsaj dite i ka rezistuar kohės nė zbulimin e elementėve kimikė, "mendelejevianėt" e shekullit tė kaluar (nė prag tė procesit tė pėrcaktimit tė statusit pėrfundimtar tė Kosovės), vazhdojnė pėr inerci tė mbrojnė forcėrisht komponentėt (al)kimikė dhe strukturat organike tė krijuara nė "epruveta laboratorike".
Baza multietnike e Jugosllavisė, e pėrbėrė nga elementėt etnikė, megjithėse u trumbetua se do tė ishte element bazik, nė fund rezultoi tė ishte thjesht njė SO2 (dyoksid squfuri). 
Multietniciteti i Jugosllavisė ra poshtė, e bashkė me tė, kuptohet qė ranė poshtė edhe teoritė e teoricienėt e multietnicitetit.
Nėse do tė shohim me kujdes strukturėn "kimike" tė shteti fqinj, Greqisė, kjo strukturė nuk dallon shumė nga ajo e ish-Jugosllavisė, pasi janė shtete me tė njėjat valenca, edhe pse Greqia e sheh veten si shtet me prevalenca.
(Jugo)Greqia, ashtu si edhe Jugosllavia, ėshtė multietnike. 
Nėsė Jugosllavia pėrbėhej nga shqiptarė etnikė, serbė "etnikė", boshnjakė etnikė, hungarezė etnikė, etj., Jugo(greqia) pėrbėhet nga shqiptarė etnikė, maqedonas etnikė, turq etnikė dhe grekė etnikė. 
Po tė shohim me kujdes dhe tė kėrkojmė "mendelejevin modern", ai ėshtė i njėjtė, si pėr Jugosllavinė, ashtu edhe pėr (Jugo)Greqinė - Traktati "Shėn Stefan"; nėse do tė orientohemi me kujdes nė kohė pėr tė saktėsuar "bymimin" e tyre, do tė shohim se ajo pėrputhet plotėsisht, fillim-shekulli i kaluar; nėse do tė vėshtrojmė me kujdes nė hapėsirė, ato rezultojnė tė njėjta - me kahje nga "Vorio Epiri" dhe "Republika e Shtatė"; nėse do tė shohim me kujdes pėr tė konstatuar katalizatorin, ai ėshtė i njėjtė, rus; nėse do tė shohim me kujdes se kush ėshtė lakmuesi i pėrcaktimit tė bazave dhe acideve nė kėto komponente efemere, ai ėshtė i njėjtė - SHBA; nėse do tė shohim me kujdes se Kosova ėshtė aktualisht njė neutron, qė tenton tė kthehet nė proton, atėherė do tė kuptojmė pse elektronet greke kanė shtuar sėtepėrmi negativitetin e tyre. 
Pra, grekėt tashmė e ndjejnė rrezikun e shpėrbėrjes sė tyre multietnike dhe pėr kėtė arsye stimulojnė provokime si ai i presidentit grek, i cili "u tremb" nga ēamėt sarandiotė, apo edhe ato "prishjet" e shpeshta tė kompjuterave doganorė!!!
Nėse ata lėshojnė pe mbi 'Ēėshtjen e drejtė Ēame', atėherė do tė ndodhė procesi i fundit e njė procedure tė gjatė tė reaksioneve zinxhir tė shpėrbėrjes sė Greqisė multietnike, ashtu si ato tė ish-Rusisė multietnike dhe ish-Jugosllavisė multietnike.
Gjeopolitikat e paraleleve kanė vėnė nė alarm ideologėt, pėrfituesit dhe ekzekutorėt e gjeopolitikave meridionale, pasi gjegjėsisht, gjeopolitikat e paraleleve kanė pėr shtrat tė tyre zhvillimi dhe progresi kombet etnike, konkretisht: Shqipėrinė Etnike, Bullgarinė Etnike, Turqinė Etnike; e nėse i rezistojnė "lėkundjeve tektonike" tė kohės, edhe Greqinė Etnike dhe Serbinė Etnike; ndėrsa gjeopolitikave horizontale u shkojnė mė shumė pėr shtat antikombet, multietnitė, konfederatat, komunitetet, kantonet, enklavat, shoqatat satanike, ato homo-pedofilike (vlen tė pėrshėndetet iniciativa e kreut tė kristianėve, Papa Benediktit tė 16-tė, qė ka pėrjashtuar nga radhėt e besimtarėve tė Krishtit klerikėt homo e pedofilė) e shumė e shumė sajesa tė tilla tė dala nga proceset e riformatimeve tė File-ve tė vjetėr, qė po rezultojnė si tė parikuperueshėm e plot me viruse.


(Gjeo)politika dhe tastiera kompjuterike

Nėse deri mė tash, gjuha krahasuese pėr politikėn ėshtė huazuar nga Tabela e Shahut dhe lėvizjet qė kryehen nė tė - kur kohė mė parė vihej nė pėrdorim terminologjia e huazuar nga loja e dominosė dhe efektit tė lėvizjeve tė tyre - njė mjet shumė i pėrdorur i kohėve moderne, por me mė shumė shpejtėsi dhe mori lėvizjesh se loja nė domino (plot me gjashta dhe dopjogjashta) dhe shah (plot ushtarė e oficerė) - kompjuteri, mund tė ofrojė terminologji efikase dhe efiēiente pėr gjuhėn moderne tė politikės dhe gjeopolitikės. 
P.sh. ėshtė folur gjatė deri mė sot pėr politika eurocentriste, atlantikase, okėbėiste, natoiste, ballkanike; pėr korridore paneuropiane dhe pan-amerikane. Por deri mė sot, ne si shqiptarė nuk po arrijmė tė kuptojmė pse shigjeta manjetike e busullės sonė politike, nuk po orientohet drejt perėndimit, por vazhdon tė rrotulohet me shpejtėsi rreth vetes, si tė kishte rėnė nė njė fushė manjetike tė fortė e pa rrugė-dalje. 
Nuk arrijmė ende tė kuptojmė arsyet dhe motivet e absurditeteve tė tilla si p.sh.: "pse hungarezi lindor Xhorxh Soros, kėrkon gjithnjė e mė tepėr qė reformat integruese anti-korruptive tė ndėrmara nga qeveria demokrate, tė ngadalėsohen apo edhe tė ndalohen, ndėrsa "adashi-armik pėr kokė i hungarezit", perėndimori Xhorxh Bush, e shumė funksionarė tė lartė tė administratės amerikane, kėrkojnė qė reformat anti-korrupsion nė vendin e shqiponjave, tė pėrshpejtohen?!
Gjithashtu nuk kuptojmė, a nuk duam tė kuptojmė, se tė integrohesh njėherazi, si nė strukturat europiane (SHBE), ashtu edhe nė strukturat atlantike (SHBA), ėshtė njėlloj si "tė gjesh tė mesmen e artė me formulėn virtuale": tė pėrpiqemi si e si tė integrohemi nė strukturat euro-atlantike, nė SHBÄ (A me umlaut-dypikėsh), nė njė kohė qė diferencat e kohėve tė fundit mes tyre, janė hane Sham, hane Bagdat?!
Pra, nė tastierėn e gjeopolitikave, nė kėtė fillim mijėvjeēari, strukturat mund tė shkruheshin drejt dhe saktė si Euro-Atlantike, d.m.th. kombet europiane dhe ato atlantike, lidheshin me tire (alias OKB); para ndėrhyrjes nė Irak, strukturat nė fjalė, pėr tė qenė tė saktė dhe tė drejtė, mund tė shkruheshin si euro atlantike, pra nė vend tė tiresė (OKB), kemi tė bėjmė me SPACE tė thjeshtė; pas ndėrhyrjes nė Irak, pėr tė qėnė po tė saktė dhe tė drejtė, mund tė shkruhen strukturat euro atlantike, ēka do tė thotė, me njė TAB tė thjeshtė mes tyre. 
Domethėnė, integrimi i Shqipėrisė, nėse politikat dhe politikanėt tanė, nė tė shumtėn e herės kozmopolitė, do tė ndjekin mesin e artė, do tė na rezultonte njė zgjidhje nė eter, pasi OKB-ja (bashkė me rezolutėn 1244), njihet sėfundmi mė shumė virtualisht sesa realisht.
Kėsisoj, nė tastierėn kompjuterike tė gjeopolitikės, Shqipėria, sė pari duhet tė shkruhet me komandėn -bold-, (Etnike), ndėrkohė qė Jugo-sllavia dhe Jugo-greqia do tė sh(kr)uhen me tastin DELETE.
Pėr rrjedhojė, termat e famshėm respektive Jugo, do tė ndjekin fatin e OKB-sė, ku "fatkeqėsisht" do tė kemi mė pak Drashkoviēė, Tadiēė, Stafanopullosė e Karamanlisė, nė hapėsirat e navigimit tonė drejt (pasha)limaneve tė paqta kombėtare, e mė pas edhe ndėrkombėtare.

Shpėrbėrja e Jugosllavisė, Perėndimi dhe shqiptarėt

Nga Astrit KOLA

Qė nė fillimet e konfliktit ndėretnik nė Ish-Jugosllavi, akademikėt serbė u angazhuan nė fushatėn pseudoshkencore tė kėrkimit tė shkaqeve tė shpėrthimit tė tij. Dhe kėtė nuk e bėnė pėr tė ndikuar nė ndalimin e konfliktit tė pėrgjakshėm qė tronditi botėn, (e qė u zhvillua bash nė oborrin e Europės plakė), por thjesht pėr tė justifikuar veprimet politiko-luftarake tė Serbisė, e cilėsuar prej tyre "viktimė" e nacionalizmit ustasho-separatist kroat, e nacionalizmit slloven "tė pėrkrahur nga katolicizmi etatisto-religjioz europian" dhe e "nacionalizmit shqiptaromadh", tė pėrkrahur nga "Fuqitė e Mėdha tutore tė Perėndimit, Turqia, dhe vendet islamike". 
Pėr tė pėrligjur kėtė "komplot" kundėr serbėve dhe Jugosllavisė paskomuniste tė dominuar prej tyre, historiani serb Budimir Kosutiē thėrret nė ndihmė tezat e Samuel Hantingtonit dhe duke anatemuar Perėndimin katolik, shkruan: "Shpėrbėrja e Jugosllavisė do tė ishte e pasuksesshme, (sipas Hantigtonit), pa mbėshtetjen qė Perėndimi dha nė pėrgjigje tė kėrkesave dhe nevojave tė dy republikave katolike (Sllovenisė dhe Kroacisė), pėr pavarėsimin e tyre, pėrgjigje tė cilėn Perėndimi e dha forcėrisht (pra duke pėrdorur forcėn, gjithnjė sipas Hantingtonit), nėpėrmjet Gjermanisė dhe lidhjeve tė saj katolike".
Pėr tė vėrtetuar kėtė fakt tė njohur botėrisht, nuk ka patur dhe nuk ka, as sot e gjithė ditėn, kurrfarė nevoje pėr ndihmėn e tezave tė Hantingtonit, i cili thjesht ka pohuar njė tė vėrtetė tė stėrnjohur, post factum. Por pėrdorimi i Hantingtonit nga akademikėt serbė, ėshtė njė pėrpjekje pėr tė sjellė nė referencė dhe pėr tė shfrytėzuar si instrument tė pėrligjies dhe tė analizės sė problemit, pikėrisht komponentin religjioz tė konfliktit, qė ėshtė njė nga kolonat e teorisė sė tij tė famshme "Pėrplasja e qytetėrimeve", tė cilėn do ta shohim tė shpaloset nė vijim tė kėtij shkrimi. 
Fakti qė Gjermania dhe Austria morėn anėn e Sllovenisė dhe Kroacisė qė nė fillimet konfliktit ndėretnik nė Ish-Jugosllavi, ėshtė njė e vėrtetė e pamohueshme, dhe arsyet ishin fare tė thjeshta. 
Sėpari, qė nė Konferencėn e Paqes sė Versajės, nė pėrfundim tė LPB, Mbretėria e Jugosllavisė u stimulua tė krijohej si kundėrballancė e drejtpėrdrejtė e Perandorisė dykrerėshe (Austro-Hungarisė) dhe e Gjermanisė (fuqi kėto tė Bllokut Qendror, tė dala tė humbura nga kjo luftė dhe qė kishin interesa tė drejtpėrdrejta sidomos brenda Serbisė, pėr shkak tė pushtetit tė dikurshėm perandorak tė sė parės nė Bosnje, si dhe ekzistencės sė njė komuniteti prej afro 200 mijė gjermanėsh, tė pėrqėndruar kryesisht nė Vojvodinė, Bosnje, bregdetin dalmat dhe Sanxhak. 
Sėdyti, vetė Mbretėria SKS u krijua si njė bashkim federal vullnetar i shteteve pėrbėrėse, interesat e tė cilave pėrputheshin nė shumė pika, ndonėse kontradiktat e vjetra midis nacionalistėve serbė dhe kroatė ishin dhe mbetėn prezente dhe dominuese gjatė gjithė periudhės 1919-1990, dhe pikėrisht agravimi i tyre shpėrtheu "kutinė e Pandorės" nė vitin 1991.
Sėtreti, meqenėse nacionalizmi religjioz-ortodoks serb gjithmonė kishte dhe ka pėrdorur Kishėn ortodokse serbe pėr tė siguruar primatin e hegjemonizmit brenda Jugosllavisė ruajaliste dhe mė vonė asaj komuniste, (natyrisht me mbėshtetjen e Moskės dhe Parisit), argumenti i "katolicizmit" u pėrdor dhe u shfytėzua maksimalisht nga Sllovenia dhe Kroacia, duke kėrkuar ndihmė pikėrisht tek shteti tutor gjerman, sa kohė qė Franca dhe BS (tutoret e vjetra tė Serbisė), nisėn aksionin politiko-diplomatik nė pėrkrahje tė nacionalizmit serb. 
Sėkatėrti, fakti qė Millosheviēi kėrkoi ndryshime kushtetuese pėr tė anulluar tė drejtėn e vetėvendosjes deri nė shkėputje tė Republikave tė Ish-Jugosllavisė (garantuar nga Kushtetuta e Federatės Jugosllave e vitit 1974), Sllovenia dhe Kroacia e kuptuan qartė rrezikun e humbjes sė pavarėsisė dhe reaguan duke kėrkuar ndihmė ndėrkombėtare tek pėrkrahėsit e tyre.
Sėpesti, kėto republika nuk mund tė bėnin ndryshe, sa kohė qė 80 % e efektivit tė Ushtrisė bazuar nė pėrbėrjen etnike, tė lidershipit (gjeneraliteteve tė Shtatmadhorisė sė Armatės sė Jugosllavisė) dhe armatimit tė saj ndodheshin nė durt e serbėve, anullimi i pavarėsisė sė Sllovenisė dhe Kroacisė me zinxhirėt e tankeve, ishte thjesht ēėshtje kohe.
Sėgjashti, pas rrėzimit tė Murit tė Berlinit, afro gjysma e arsenalit ushtarak rus nė dispozicion tė Traktatit tė Varshavės, (dislokuar pėr dekada nė kufijtė lindorė tė shteteve europiane tė inkuadruara nė NATO), nuk u tėrhoq brenda kufijve tė BS por kaloi nė Serbi me urdhėr tė Moskės. Ky dispozitiv i ri (bashkėngjitur arsenalit disponibėl), shumė i pėrparuar nga pikėpamja teknologjike e strategjike, gjeneroi krijimin e supremacisė absolute ushtarake tė militarizmit serb mbi tė tjerėt, ēka u pėrkthye me tė drejtė si rrezik pushtimi nė kushtet e sovranitetit tė brishtė tė republikave joserbe tė Ish-Jugosllavisė. Kėto arsye ishin mėse tė mjaftueshme pėr tė alarmuar Slloveninė dhe Kroacinė dhe pėr tė vėnė nė lėvizje Perėndimin mbi rrezikun e shpėrthimit tė konflikteve ndėretnike nė Jugosllavinė millosheviēiane tė vitit 1991. 
Edhe akademiku Zoran Vidojeviē, nė vazhdėn e amplifikimit tė paranojės sė viktimizimit tė "padrejtė" tė serbėve dhe fabrikimit tė "armiqve tė jashtėm", zhvillimet e fundshekullit tė kaluar dhe gjendjen aktuale, mundohet t'i etiketojė si produkt i imponuar i zgjidhjeve tė tryezave tė kancelerive jashtė Serbisė. Sipas tij, kėto tryeza vendim-marrėse me interesa dhe ndikim edhe panballkanik, kanė krijuar raportet e konfliktualitetit, bazuar mbi interesa tė drejtpėrdrejta: "Ka shumė rėndėsi tė pėrshkruhet e tė pohohet gjithashtu edhe ndikimi i jashtėzakonshėm i lidershipit Europian dhe i Fuqive botėrore nė marrėdhėniet midis shteteve dhe popujve tė Ballkanit, mbi strukturat e tyre ekonomiko-politike dhe shanset e zhvillimit. Secila nga kėto Fuqi tė Mėdha, ka shtetet dhe kombet e saj favoritė, thėnė ndryshe 'zonat e interesave' nė rajon, tė cilat i shfrytėzojnė pėr tė acaruar antagonizmat e vjetėr dhe ato tė krijuara rishtaz, antagonizma kėto jo vetėm midis, por edhe brenda vetė shteteve dhe shoqėrive, ēka u vėrejt qartė edhe nė rastin e Jugosllavisė sė sotme".
Me kėtė frymė, edhe akademiku serb, Dr. Sllavenko Terziē, fshikullon me doreza faktorėt ekstra-jugosllavė si stimulues tė sherreve jugosllave e rajonale, dhe nė qendėr tė shkaqeve tė konflikteve vendos diferencat kulturore midis kombeve ballkanikė, teksa thekson: "Fatkeqėsisht, dallimet kulturore midis kombeve ballkanike shpesh janė instrumentalizuar, dhe projektet politike qė janė krijuar mbi themelet e tyre, i kanė kontribuar ndarjeve dhe coptimeve nė Ballkan. Dhe kjo ėshtė bėrė nė emėr tė interesave tė larta qytetėruese".
Nga citimet e mėsipėrme, konstatohet se akademikėt serbė kurrė nuk gėrmuan pėr tė gjetur rrėnjėt e thella kohore e historike tė konfliktit qė, si metastaza, ndėr dekada, u pėrhapėn nė trupin e Jugosllavisė sė Versajės, duke dalė pėrfundimisht nė sipėrfaqe nė formė "shkaqesh" dhe pretekstesh. 
Asnjėherė elita akademike dhe politika serbe, nuk e kanė pranuar ekzistencėn dhe veprimin aktiv e persistent tė nacionalizmit serbomadh, ashtu sikundėr nuk e pranojnė, edhe sot e kėsaj dite, ndikimin e Kishės Ortodokse mbi institucionet e kėtij shteti thellėsisht religjioz, drejtuesit e tė cilit nuk pranojnė tė marrin ēelėsat e pushtetit pa u shuguruar dhe pa u bekuar nga patriarkėt e Kishės serbe.
Akademikėt serbė nuk pranojnė gjithashtu se janė hartuesit e projekteve politike gjakatare qė gjithmonė vendosen si programe tė detyrueshme pėr zbatim mbi tryezat e ekzekutivit serb, qė prej dy shekujsh. Ata bėjnė sikur harrojnė se Ilia Garashanini, Vlladan Gjorgjeviēi, Ivo Andriqi dhe Vasa Ēubrilloviēi ishin thjesht studiues, para se tė bėheshin funksionarė tė lartė tė shtetit serb e mė pas tė atij jugosllav.
Tashmė tė gjithė e dinė se ishte Memorandumi i famshėm i Akademisė serbe tė Shkencave dhe Arteve i vitit 1996, ai qė i parapriu kasaphanės nė Ish-Jugosllavi.
Ky Memorandum, tė cilin Hantingtoni e pati kuotuar si "deklarata e 200 intelektualėve", sipas historianit serb Milorad Ekmeēiē "... ishte njė reaksion shpresėdhėnės i elitės intelektuale pėr shpejtimin e ndryshimeve tė karakterit etnik nė dy provincat tradicionale serbe, Bosnje-Hercegovinė dhe Kosmet". 
Akademikėt dhe lidershipi politik serb e dinė mirė se shkaqet qė paraprinė dhe shoqėruan konfliktin jugosllav tė fundshekullit tė kaluar, e kishin zanafillėn nė rrėnjėt historike tė marrėdhėnieve ndėretnike dhe nė synimet imperialiste tė borgjezisė serbe pėr tė rithemeluar perandorinė e dikurshme tė Nemanjiēėve tė fundshekullit XII dhe atė tė Stefan Dushanit (1331-1355).
Kėto rrėnjė, shkaqe dhe synime, sidomos lidhur me shqiptarėt autoktonė tė trevave tona etnike nė Ish-Jugosllavi, i ka trajtuar mjaft mirė udhėheqėsi i socialistėve serbė Dimitrije Tucoviq. Nė pamfletin e tij "Srbija i Arbanija (Serbia dhe Shqipėria)", (botuar dhe publikuar nė vitin 1914), ai shpalosi demaskimin dhe dėnimin e "politikave shoviniste dhe pseudo-ēlirimtare tė Serbisė gjatė luftėrave nė Ballkan, si reflektim i idesė sė Serbisė sė Madhe, hegjemonizmit, kolonizimit dhe aneksionizmit".
Kėtė tė vėrtetė, qė vlen edhe pėr raportet ndėretnike tė serbėve me kroatėt, sllovenėt dhe boshnjakėt, e pėrmend me dhimbje njė ndėr ustallarėt mė tė shquar tė historiografisė aktuale serbe, Prof. Dr. Dimitrije Bogdanoviē, i cili pretendon se ka zbuluar edhe shkakun e kundėrvėnies dhe diskretitimit qė Tucoviqi serb i bėn ultranacionalizmit serbomadh, teksa thekson: "Nėse dėshirojmė tė zbulojmė origjinėn e akuzave kundėr politikave kombėtare tė Serbisė dhe disponimit armiqėsor tė shqiptarėve qė jetojnė nė trevat etnike tė Serbisė sė Vjetėr, duhet tė kthehemi prapa nė kohė, deri tek politikat e Partisė Social-demokrate Serbe, politika qė datojnė qė nga Lufta e Parė Botėrore, dhe qė janė tė ndikuara thellėsisht nga socialistėt dhe marksistėt austriakė. Duke shpėrfillur pozitėn genuine tragjike tė popullit serb nėn thundrėn gjakatare tė Turqisė dhe terrorit viktimizues tė shqiptarėve nė Kosovė, Tucoviq shtroi rrugėn pėr pėrhapjen e parrullės antiserbe tė 'aneksimit agresiv tė territoreve shqiptare', dhe njohjen e propagandimin e sė 'drejtės sė popullit shqiptar pėr vetvendosje, pėr shkėputjen dhe krijimin e shtetit tė tij kombėtar', nėpėrmjet asaj qė ai e konsideronte si pjesė tė zgjidhjes sė tij iluzore e imagjinare tė Federatės Socialiste Ballkanike, e cila kurrė nuk u materializua.
Gjykimi i tij absurd (i Tucoviqit, shėn. i A.K.) mbi 'Hegjemonizmin serbomadh'..., si dhe pėrgjithėsimi e pėrhapja e kėsaj ideje irracionale, rezultuan nė njė damkosje dhe ngarkesė tė padrejtė e tė pathemeltė mbi shpinėn e kombit serb, ndėrkohė qė pas kėtij absurdi tė Tucoviqit, qėndronin tė ashtuquajturat 'tė vėrteta' tė rėndomta..., tė cilat nuk mund tė na pengojnė pėr tė parė njė vektor bazė Austro-Hungarez tė teorive dhe argumentave kundėr politikave nacionaliste serbe. Kėto gjykime absurde hedhin poshtė thelbin e programeve serbe pėr ēlirim dhe unifikim kombėtar, tė cilat filluan tė ideohen qė nė vitin 1804 dhe tė formulohen pėrfundimisht nė vitin 1815 si arritja mė e mirė e revolucionit serb dhe e luftėrave ēlirimtare. Idea e Serbisė sė vogėl e tė pafuqishme, buron qė nga 'Pashallėku i Beogradit dhe 6 distriktet', territor i cili nė Traktatin e Berlinit tė vitit 1878, mezi iu akordua shtetit serb si e drejtė e pamohueshme pėr rishikimin dhe pėrcaktimin pėrfundimtar tė kufijve dhe territoreve tė njėmendtė etnikė, pėr ēka ēdo hap i ndėrmarrė pėr zbatimin e linjave tė miratuara shtetėrore drejt lirisė dhe ēlirimit tė kombit dhe popullit serb, duhet tė njihet dhe tė propagandohet me tė drejtė, qė brezat tanė tė mos e harrojnė veprėn e shkėlqyer tė baballarėve, fatkeqėsisht ende tė papėrfunduar".
Vijon numrin e ardhshėm 

 

OPINION

Njė piktor nė ministrinė e Kulturės

Nga Gjon ANALISTI


Pas emėrimit tė ministrit tė ri tė Kulturės, njė piktor vlonjat, nga Kuēi, me njė dosje tė madhe nė dorė, u paraqit nė zyrėn e kuadrit tė ministrisė, pėr tė filluar punė.
Kuadroviku, njė ish komitar i rėndėsishėm i Komiteteve tė Shpėtimit Publik, pasi e pyeti se me ēfarė mund ta ndihmonte, dhe pasi u sigurua se i porsaradhuri nuk kishte ndonjė rekomandim, apo ndonjė njohje tė drejtpėrdrejtė me drejtuesit e rinj, i tha:
-Mė jepni pak kurrikulumin tuaj, ju lutem, - dhe pasi pa ngurrimin e piktorit, i shpjegoi atij se kėrkonte jetėshkrimin, diplomėn, librezėn e punės etj..
-Mė flisni pak pėr familjen tuaj, origjinėn, luftėrat qė keni bėrė e gjithēka dini, qė t'i mbaj shėnim se kanė shumė rėndėsi pėr rekrutimin dhe emėrimin nė detyrė.
-Po ja, familja ime ka merita tė mėdha qė nga kohėt qė nuk mbahen mend. Njėri nga katragjyshėt e mi ka luftuar krah pėr krah me Gjergj Arianitin, madje ai e ka bėrė dhe kėnduar edhe atė kėngėn e famshme, qė thotė: "Trim o trim Gjergj Arianiti / ty s'tė trėmb as zabiti...". Pėrveē kėtij, katragjyshėt tė tjerė, si mė tė besuarit, bėnin roje nė ruajtjen e kalasė sė Kaninės nga hajdutėt dhe nėpėr karakolle.
Pasi na pushtoi Turqia, njė nga katragjyshėt e mi ishte eunuk nė haremin e Ali Pashės nė Janinė, ndėrsa njė tjetėr ishte nė shėrbim tė Veliut, djalit tė madh tė Aliut, nė Berat. 
Njė tjetėr katragjysh ka qenė shok me Ēelo Picarin dhe ai ka bėrė e kėnduar edhe atė kėngėn, qė thotė: "Marko Boēari suljot / qan e tė kėput me lot / se me Ēelon s'e dil dot / ėshtė djalė picarjot...".
-Me qė ra fjala tek Ēelo Picari, po kundėr Turqisė ka luftuar familja jote?
-Po si s'ka luftuar! Familja jonė ka qenė me Zenel Gjolekėn. Ja pėr shembull, e ke dėgjuar kėngėn: "Gjolekė e Hodo Aliu / nė dorė palla se ē'u ngriu / Tafil Buz mustaqeziu / nė grikė tė Kuēit arriu...". Edhe atė kėngėn "Hajde trim Rrapo Hekali / kur thėrret sa tundet mali...", familja jonė e ka nxjerrė e kėnduar. 
Ja edhe njė fakt tjatėr. Ja kėtu ku kam edhe pikturėn qė kam bėrė pėr betejėn kundėr turqve. Ja kėtu, shihe... Doni turq tė plagosur, ja ku i keni. Doni turq tė vrarė, ja kėta, kėtu i ke! Do edhe turq tė vdekur? Ja ku i ke, janė kėta kėtu, qė janė shtrirė e nuk lėvizin. 
Pse ēfarė kujton ti, se kot jam piktor unė, nipi i tire? 
-Po me ēetėn e Ēerēizit, keni patur lidhje ju!
-Po si nuk kemi patur! I kemi strehuar e ushqyer dhe u kemi nxjerrė atė kėngėn e njohur "Ēerēiz e Bajo Topulli / sa shumė ju do populli...".
-Po tjatėr, ēfarė meritash keni?
-Po ja, kemi patur krushqi me Sali Vranishtin dhe e strehonim kur ishte komit nė mal dhe vidhte sa tė fikte derėn... Po ē'tė bėnte i ziu, ēfarė tė hante? Pa i kishte edhe koshadhet e turkut mbi shpinė... Pastaj, kur u bė kryetrimi i Ismail Bej Vlorės, i mori gjyshėrit e mi nė punė, pėr tė vendosur rendin... 
Ne edhe me Ismailin, nė ngritjen e flamurit, kemi qenė. Edhe flamurin aty tek ballkoni, stėrgjyshi im e lidhi. Edhe kėngėn "A e njihni Ismail Qemalė / qė tė merr gjak nė ballė...", familja ime e ka nxjerrė. 
Ne kemi qėnė edhe me Princ Vidin, se, qė thua ti, ishim miq me Eqerem bej Vlorėn, qė ishte sekretar i Princit dhe na mori nė punė si roje nė sarajet e Princit nė Durrės. Po erdhėn ata horrat e Esatit, dhe na pėrzunė...
-Po kundėr bejlerėve, nė krah tė Haxhi Qamilit, keni luftuar ju?
- Posi nuk kemi luftuar. Ja pėr shembull, tė parėt e mi ishin ata qė u zunė pusi bejlerėve nė Qafė tė Sinjės, dhe pasi i vranė ua morėn edhe hejbet me florinj, atyre gjakpirėsve tė popullit. Mė pas ata nxorėn edhe atė kėngėn e famshme "Dolli zonja nė bedenė / duall tė piesė pėr Isuf benė / Nė qafė tė Sinjės ta prenė / Isuf benė me di tė tjerė / Sulēe benė e Lamēe benė...". 
Edhe kur erdhi Haxhi Qamili nė Vlorė, tė parėt e mi i duallėn para dhe e pritėn. Pastaj i treguan edhe shtėpitė e bejlerėve tė Kaninės, tė cilėt kishin marrė arratinė, dhe ne ua bėmė tepsi, ua bėmė, ua rruajtėm ē'kishin brenda dhe u vumė flakėn.
Pastaj u bėmė edhe me Esat Pashanė... Jo tamam me atė, se i kishte inat lebėrit dhe thoshte "mos m'i lini lab't me iu avit Lushnjes, se m'prishin Kavajėn". Po ne, pasi u bėmė me kushėrinjtė dhe krushqinė e tij, pra me bejlerėt e Vrionit, i himė Beratit dhe e bėmė naaaaa, e bėmė. Ua bėmė zahiretė tas, ua bėmė. Se ishte dimėr i fortė ahere, tregonin pleqtė, dhe njerėzia hante gjeth mani nga uria, sepse ardhi edhe nemcja qė mblodhi drithin dhe bagėtinė pėr ushtrinė.
-Po nė luftėn e Vlorės, ka marrė pjesė familja juaj?
-Posi more nuk ka marrė. Ja pėr shembull, u kemi dėrguar bukė trimave qė kishin zėnė Qafėn e Koshovicės. Ndėrsa njė kushėriri inė nga Salaria, ishte mik me Selam Musanė. Selami, qė thua ti, pasi i fali kėrrabėn e tij, tė gdhėndur e tė zbukuruar me sėrm, e famshme nė tėrė Salarinė, e luti t'i ruante ato pak dhėn qė kish, se do tė shkonte nė luftė me burrat e Salarisė. Po ē'e do, e zuri plumbi tė ziun. Po e keqja i erdhi mė pas, se vajtėn barinjtė hajdutė tė Progonatit dhe i vodhėn me forcė dhėntė atij kushėririt, pasi e morėn vesh se ish vrarė Selam-ziu. Ē'tė bėnin tė gjorėt hajdutė, kohė lufte ishte... 
Qė thua ti, ke dėgjuar pėr atė kėngėn e famshme "Piaēentin o Piaēentin / ti je armiku inė / Po ne jemi nga Drashovica / dhe nuk pyesim pėr milica...", edhe kėtė kėngė, familja ime e ka bėrė dhe kėnduar!
-Po kundėr regjimit zogollian, keni luftuar ju?
-Po si nuk paskemi luftuar? Mė dole mu aty ku ma do xhani. Ja, kėtu ke pikturėn qė kam bėrė kur sollėn trupin e Avniut nė arkivol dhe e vunė mu nė mes tė sheshit tė Flamurit. Ja ku ėshtė arkivoli. Ki burri i shėndoshė dhe i shkurtėr, ėshtė Noli. Ki i gjati mustaqezi, ėshtė Gurakuqi.
-Po pse e ke bėrė me turinj tė mbuluar me shami, Gurakuqin?
-Aaaaaa, ta tregoj unė. Ki mban shami tek hundėt, sepse xhenazeja e Avniut kutėrbonte erė... Ishte prishur pasi e kishin lėnė njė javė tė pakallur nė dhe, pėr tė mbledhur dhe mallėngjyer njerėzinė, dėgjove? Eh sa di unė more shoku shef...
-Po pastaj, ēfarė lufte keni bėrė kundėr satrapit ju?
-Po ja, kemi marrė pjesė nė kriengritjen e Vlorės mė 1932, me nė krie Murat Tėrbaēin, xhaxhanė e shokut Hysni Kapo, dhe me Myqerem Hamzaranė. Po ē'e do se, Muratin me shokė, gjyshin dhe kushėrinjtė i zunė, pasi kishte treguar Myqerem beu, qė s'e kishte mbajtur dot drunė. 
Gjyshi tregonte se i kishin mbetur rrogat e Muratit pa marrė, dhe hoqėm picirin pėr bukė, pasi vanė ata nė hapsanė...
-Pėr ēfarė rrogash e ke fjalėn ti?
-Po ja, e kam fjalėn pėr paratė qė i dha konsulli serb i Vlorės Murat Tėrbaēit, qė tė organizonte kryengritjen dhe tė rrėzonte Mbretin... Por paratė u zunė bashkė me tė zonė, dhe hoqėm tė zitė e ullirit, siē tė thashė.
-Po pastaj, ēfarė lufte keni bėrė kundėr satrapit?
-Tani, ndonjė luftė tė madhe nuk bėmė dot xhanėm, se i kishim burrat nė hapsanė. Po na e prishi biografinė njė kunat i xhaxhaicės, qė ishte xhandar nė Korēė dhe qė u mbushi poturet atyre qė kishin dalė, medemek, nė demonstratėn e bukės sė vitit 1936. Ja ku e kam pikturėn e kėsaj demonstrate. E kam bėrė qė para 20 e kusur vjetėsh, enkas pėr ekspozitėn e 40 vjetorit tė ēlirimit tė atdheut. 
Ja, ki kėtu, qė ėshtė mbėshtetur tek monumenti i luftėtarit kombėtar, ėshtė ai xhandari i qelbur i xhaxhaicės... Ja, e shikon maskaranė qė qesh dhe tund zinxhirin para kėtire qė bėnė demonstratėn? 
Ki kėtu me teneqe nė dorė, ėshtė Koēi Xoxe. Ki tjatri me ēekan nė dorė, ėshtė Miha Lako. Ki me pėrparėse tė ndotur dhe me gjym nė dorė, ėshtė Pilo Peristeri. Ki kėtu mėnjanė, me kapellė alla republlikane, ėshtė Ali Kėlmendi. Kėta tė rinjtė kėtu janė Pandi Kristo, Niko Xoxi, Kristo Themelko, Nesti Kerenxhi e tė tjerė, por i kam vėnė ahere, se nuk i njihte njeri. Gjynah thashė, pse mos tė jenė?!
-Po ky kėtu, qė po han diēka, kush ėshtė? Ki ėshtė Koci Bako, qė ka qėnė pastiēier, domethėnė ėmbėltues, i shkreti. Ki po hante tollumba tė shėrbetosur i gjori, dhe dolli kot, sa pėr sehir. Thonė se ka qenė djalė i mirė. 
Qė thua ti, para se kėta tė dalin nė demonstratėn e bukės, ishin tek lokali i njėfarė Pllatoni, ku po hanin kurnacka, po binin birrė tė zezė dhe po shanin qeverinė, se nuk i linte tė venin pėr tė luftuar nė Spanjė. Pastaj ua dha truri tė dalin e tė bėrtasin "duam bukė, duam bukė", pėr t'i bėtė qejfin Ali Kėlmendit, qė kur tė shkonte nė Moskė, t'i dėftente Kominternit se kish ngritur nė kėmbė punėtorinė kundėr regjimit. Nga tė gjithė kėta, mė keq se pėr tė gjithė mė ka ardhur pėr Koci Bakon, se e hėngri kot i shkreti. 
Kur plasi demonstrata kundėr pushtimit italian, pra disa vjet pas demonstratės sė bukės, njėri nga ata djemtė bejlerė tė Dėshnicės, qė ishin bėrė komunistė, i ēuan fjalė Kocit t'u sillte ėmbėlsira pėr t'ua shpėrndarė demonstruesve qė po u ngjirej zėri duke bėrtitur. Koci vajti me njė tepsi plot nė dorė, po nė kėtė kohė njė milic po qėllonte nė ajėr pėr tė trembur njerėzinė. Po, do t'i dhe vajti plumbi e bėri rikoshet, dhe e hėngri bithės Koci i shkretė, e vajti pėr dhjamė qėni. Po gjene menduan edhe pėr tė, dhe e bėnė hero tė popullit.
-Dėgjo mos fol ashtu se edhe unė e kam xhaxhanė hero. Jam nipi i Ēelo Sinanit unė, qė ka bėrė namin si korrier partizan nė luftė. E bėnė hero tė popullit se e meritonte, se ka qėnė mė i riu i ēetės, vetėm 13 vjeē ka qėnė, por vdiq si trim, pėr atdhe, kur e kapi plumbi tek po dėrgonte njė pusullė qė ia kish dhėnė komisari. 
-Edhe unė e kam njė xhaxha dėshmor. Vajti kot edhe ai derėziu. Qė thua ti, kur kapitulloi Italia, i vajti njė italiani qė iu duk i vdekur, pėr t'i marrė benevrekėt, qillotat dhe kėpucėt. Po ky qėni italian nuk kishte vdekur ende, dhe ngrihet e i kėpt xhaxhait njė plum qė e zuri nė ballė, aty ku zihet luani, dhe e la tė vdekur. Gjynah i shkreti. Nuk la as fėmijė, por gjene mirė, tė paktėn na la dekoratat dhe dėshmorllėkun ne tė tjerėve. Gjynah tė qahemi, sepse edhe biografinė e kishim tė mirė, edhe shkollat i morėm, edhe pėr ēdo 5 maj na vinte Partia pėr vizitė dhe me kėtė rast merrnim edhe mollė e portokalle, apo ndonjė tollonė mish e ndonjė pako gjalpė... Se nuk kishte more babam... Tė tjerėt s'kishin ē'tė hanin fare.
-Po gjatė kohės sė luftės, me kė keni qėnė?
-Dėgjo, se tani qė po shoh se je edhe nga anėt tona, dhe meqė jemi nė pluralizėm, po tė tregoj njė sekret. Gjatė luftės kemi qėnė edhe me Ballin, edhe me Partinė... 
Sepse ore babam, qė tė kam rixhanė, edhe gjisma e vėllezėrve dhe kushėrinjve tė shokut Hysni Kapo kanė qėnė me Ballin, kurse gjisma tjatėr, bashkė me shokun Hysni nė krie, ishin me Partinė... Pra kush tė fitonte, ne gjene ishim mirė dhe shpėtonim edhe gjismėn tjatėr. Dhe ashtu ndodhi... Shpėtuan vėllezėrit e shokut Hysni, shpėtuam edhe ne tė tjerėt qė rrinim mbi dy karrige...
Vijon nė numrin e ardhshėm

___________________________

27 Nėntor 2005
___________________________

Legalistėt kanė kėrkuar nė konferencė shtypi, tė fshihet "festa" 29 nėntorit

29 Nėntori ėshtė festa e stalinistėve shqiptarė

Enveristėt e djeshėm, socialistė tė sotėm, le ta festojnė kėtė datė tė mallkuar nė shtėpitė e tyre... Meqė jemi nė demokraci... le tė pranojmė qė ata, bashkė me sllobodanėt dhe vojisllavėt e Serbisė, ta festojnė festėn e tyre tė Serbosllavisė sė AVNOJ-it nė Beogradin qė dikur e bėnė qendėr pelegrinazhi pėr bekimin e pushtetit

Editorial

Edhe njėherė pėr ēeshtjen e arit

Nga Neritan Kolgjini


Babai i komunizmit Karl Marks thuhet se ka shkruar qė "politika ėshtė shprehje e koncentruar e ekonomisė". Kėtė maksimė marksiste, unė, nuk ėshtė se e pranoj, apo se e hedh poshtė, por thjesht po e pėrdor pėr tė treguar qė marksistėt e variantit komunist shqiptar, e kanė respektuar atė pikė pėr pikė. Dhe mė interesantja ėshtė se po e pėrdorin me mjaft efekt edhe sot e kėsaj dite. Njė aspekt mjaft konkret i kėsaj ėshtė ēėshtja e arit shqiptar. Atij qė ndodhej nė banka nė fundvitin 1944 dhe atij qė u grabit mė pas pėr disa dhjetėvjeēarė rresht. Komunistėt e Shqipėrisė ishin mjaft tė dhėnė pas verdhushkave dhe, pėr tė mbushur plot xhepat e tyre, s'lanė krim pa kryer. Ia nisėn me bankat, vazhduan me thesarin e shtetit dhe, nė fund, zbritėn te nėnshtetasit e pasur, tė cilėt i kriposėn tė gjallė qė tė tregonin se "ku i kishin fshehur qypat me florinj". Dhe, kėta tė fundit, duke qenė para rrezikut tė shndėrrimit nė "konserva me mish njeriu", natyrshėm folėn e treguan pėr "qypat". Si rezultat i kėsaj ēmendurie komuniste, sot na del qė florinjtė e grabitur kėtyre njerėzve qenkan nė shifrat 320 tonė (treqind e njėzet). E konvertuar nė dollarė, sipas specialistėve, sot kjo shifėr kalon 3 miliardėt (tre) nė dollarė. Pra pushteti komunist ka synuar fort qė tė pasurohet pėr vete dhe politika e tij kryesisht ėshtė koncentruar nė grumbullimin e verdhushkave. Zaten nuk ka qenė kot ajo propaganda se "pas luftės, do tė hamė me lugė floriri". Enver Hoxha, si kusar e kleptoman, rroku rastin pėr t'u bėrė komunist, madje kryepar i tyre, pasi e kishte kuptuar qė ky sistem tė bėnte tė pasur me pronėn e tjetrit, duke ia grabitur, rrėmbyer e vjedhur. Thjesht kusar, apo pirat. Ai u bėri thirrje gjithė barinjve e lumpenit tė Shqipėrisė qė tė linin kėrrabat ose veglat e punės e tė kapnin pushkėt, se kėshtu do tė bėheshin tė pasur duke marrė bagėtitė apo pasuritė e pronarėve. Kjo ishte politika komuniste, e cila nė thelb ishte njė variant "ideologjik" i kusarisė sipas maksimės marksiste qė shėnuam nė fillim. E njėjta politikė vazhdoi edhe pas "vendosjes sė diktaturės sė proletariatit". Kusarėt enveristė u kacafytėn e u grinė me njėri-tjetrin pėr ēėshtjen e... verdhushkave. Gjithė grupet "armiqėsore" qė u zbuluan pėrgjatė disa dhjetėvjeēarėve, po t'i shohėsh hollė-hollė, s'janė gjė tjetėr, veēse pretendentė pėr tė shtėnė nė dorė hazinenė (thesarin) e shtetit. Enveri e kuptoi qė duhet tė shmangte mėtonjėsit e verdhushkave dhe gjetje mė tė mirė se t'i shpallte armiq, nuk mund tė bėnte. Ndėrkaq, ka zėra tė besueshėm qė janė rreth 120 (njėqind e njėzet) tonė ar, tė dėrguara jashtė shtetit, nėpėr banka e "parajsa" fiskale, tė cilat as nuk janė gjurmuar nga qeveritė e pas-90-ės dhe as ka gjasa sot pėr sot tė gjurmohen. Dosja e kėtij floriri, e kėsaj pasurie kombėtare, ėshtė dosja qė fshihet me devotshmėrinė mė tė madhe nga qeveritarėt e ndryshėm tė pas-90-ės. Edhe deklaratat pėr moskthimin e 320 tonė florinjve pronarėve, janė nė vazhdėn e mospėrmendjes sė kėsaj vjedhjeje monstruoze qė i ėshtė bėrė pasurisė sė shqiptarėve. Ky ėshtė njė krim i shumėfishtė edhe pėr faktin se e drejta njerėzore pėr pronėn po dhunohet disa herė rresht, ndėrkohė qė prioritetet e qeverive poskomuniste thuhet se kanė tė bėjnė me integrimin nė Europė. Por nė Europė, askush nuk tė pranon me hipoteka tė tilla kusarie. Eshtė ironike qė e drejta e pronės po njihet nė Kinė, njė vend komunist, e nuk njihet ende nė Shqipėri, njė vend qė synon tė integrohet nė Europė. Argumenti qė japin politikanė tė opozitės e tė pushtetit se "po t'u kthejmė pronarėve florinjtė, penalizojmė gjithė shqiptarėt," ėshtė abuziv, pasi shkel tė drejtėn e shenjtė tė zotėrimit tė pasurisė. Ai argument rrėzohet shumė kollaj, po tė sqarosh se "tė gjithė shqiptarėt kanė qenė pėrfitues pėr 45 e mė shumė vjet" tė asaj pasurie "shtetėrore". Nėse janė 320 tonė ar, atėherė duhet tė deklarohet qė ky ar ėshtė nė thesar tė shtetit; ėshtė nė "Kėrrabė"!... Nėse nuk ėshtė, atėherė dalim edhe njėherė te dosja e fshehur e arit shqiptar tė grabitur nga enveristėt. Kjo ėshtė pika qė duhet tė zgjidhė qeveria e sotme Berisha. Nėse ia arrin kėsaj, atėherė ėshtė pėr t'i hequr kapelen. Pėrndryshe do tė tregojė se nuk e ka edhe aq me qejf pėrplasjen me klanet kusare tė verdhushkave nė variantin enverist e ramizist. Dhe sė fundi, pėrmendim se boll u abuzua me "penalizimin e tė gjithė shqiptarėve", po t'iu ktheka prona tė zotėrve! Sepse kėshtu thuhet edhe kur ėshtė fjala pėr florinjtė, edhe kur ėshtė fjala pėr trojet, banesat e tokat, kėshtu thuhet pėr kompensimin e ish-tė persekutuarve politikė e me radhė. Ky qendrim nuk ėshtė gjė tjetėr, veēse zbatim i pėrpikshėm i maximės marksiste "politika ėshtė shprehje e koncentruar e ekonomisė".

Mbreti Leka ngushėllon Familjen Juka

Oborri Mbretėror Shqiptar
Rezidenca Tiranė

Ngushėllim familjes tė znj.Servete Musa Juka

Me nderim pėr Familjen Tuaj, Ju shprehim ngushėllimet Tona pėr humbjen e pazėvendėsueshme tė zonjės Servete Musa Juka.
Zonja Servete ka treguar me kontributin e saj, se e ka mbajtur gjithmonė tė gjallė frymėn kombėtare, ka luftuar pėr Kombin Shqiptar dhe pėr Idealin e Mbretėrisė Shqiptare.
Ne do ta kujtojmė gjithmonė me nderim dhe respekt, se ka qėnė gjithmonė afėr Nesh, duke vlerėsuar kontributin e veēantė edhe tė trashėgimtarėve tė tjerė tė Familjes Juka.
Edhe njė herė Ju shprehim ngushėllimet dhe respektin Tonė.
Vėllazėrisht,
NMT LEKA I -MBRET I SHQIPTARĖVE



Intervistė me z.Murat Basha, Nėnkryetar i PLL-sė

E drejta e pronės nuk ėshtė "paketė elektorale"


Basha: Familja Mbretėrore Shqiptare mbart realisht vlera kombėtare, ajo ka merita dhe kontribute tė jashtėzakonshme nė favor tė nacionalizmit shqiptar, dhe, mbi gjithēka, ka merita pėr krijimin e shtetit tė parė demokratik shqiptar. Mendoj se z.Berisha e ka kuptuar se respekti pėr Familjen Mbretėrore Shqiptare, ėshtė edhe respekt pėr historinė e shtetit shqiptar dhe vazhdimėsinė e tij juridike.

Tash, nė opinionin publik po diskutohet fort ēėshtja e rikthimit tė pronės te i zoti, ose siē thuhet nė mėnyrė tė kamufluar, rregullimi i ēėshtjes sė pronės. Cili ėshtė komenti juaj?
Mendoj se prona tashmė ka filluar tė trajtohet si njė ēėshtje qė kėrkon seriozitet, pėrgjegjėsi politike dhe moral tė lartė. Deri mė tash ajo ėshtė trajtur si "paketė elektorale" nė favor tė forcės politike qė ka qenė nė pushtet. Nėse socialistėt e kanė trajtuar pronėn si "plaēkė lufte" ku pronari "i klonuar" fitonte nė kurriz tė pronarit legjitim, demokratėt (gjatė periudhės 92-97) ndoqėn pakashumė parrullėn "tė gjithė tė shpronėsuar, tė gjithė pronarė".
Gjatė kėtyre 70 ditėve tė para tė qeverisjes demokratike, duket qartė se ata kėrkojnė ta zgjidhin pėrfundimisht kėtė plagė tė hapur nė gjirin e shqiptarėve, duke njohur pronarin "e lindur" dhe jo atė tė gjetur nė "bahēen e komshiut". Njohja e tapive tė periudhės sė regjimit tė Mbretėrisė Shqiptare, ėshtė pikėnisje pėr njė rikthim tė vėrtetė tė pronės nė shenjtėrinė e saj. Megjithatė, rruga e gjatė drejt njohjes sė pronės ėshtė sa e vėshtirė aq edhe e mundur, nėse parimet vendosen mbi interesat e ngushta partiake. 
Tė shpresojmė qė fillimi i mirė tė mos jetė vetėm gjysma e punės, pasi siē thotė njė shprehje e urtė angleze "Gjithēka qė bėn, bėje me tė gjithė fuqinė tėnde, gjėrat e lėna pėrgjysėm nuk pėrfundojnė kurrė mirė". 
Megjithatė, kam bindjen se ky projekt-ligj i pėrgatitur nga qeveria, ka nevojė pėr rregullime tė mėtejshme, tė cilat mendoj se do t'i japin zgjidhjen mė tė mirė tė mundshme problemit tė pronave. Nė kėtė kontekst, ne legalistėt, si gjatė kohės sė pėrfaqėsimit nė parlament, ashtu edhe sot, kemi dhėnė herėpas'here sugjerime, si dhe kemi paraqitur projekte qė i japin zgjidhje racionale kėtij problemi, i cili ėshtė kyēi i artė i ecurisė sė proceseve demokratike, por edhe i hapjes sė njė perspektive ekonomike, pėr tė nxitur biznesin vendas pėr investime tė fuqishme, si edhe pėr tė thithur biznesin e huaj "matanė Adriatikut", pėr tė investuar nė Shqipėri.

Familjes Mbretėrore i ėshtė kthyer njėra prej pronave tė trashėguara. A kemi tė drejtė tė pretendojmė se ky akt i qeverisė Berisha ėshtė njė ogur i mbarė qė dėshmon se odiseseadės sė pronave tė Familjes Mbretėrore, po i vjen fundi?

Nuk mund tė them se me iniciativat qė ka marrė kryeministri Berisha nė lidhje me kthimin e pronės (njėkohėsisht edhe me fjalėn e tij se do t'i kthejė edhe prona tė tjera Familjes Mbretėrore), kėsaj odiseade po i shihet fundi. Por nuk mund tė rri pa vlerėsuar kėtė iniciativė, sa morale aq edhe shpresėdhėnėse tė kryeministrit Berisha, duke qenė i vetėdijshėm pėr vėshtirėsitė qė has ai nė kėtė sipėrmarrje politike. 
Ndaj Familjes Mbretėrore Shqiptare, komunistėt e djeshėm dhe socialistėt e sotėm kanė hedhur shumė baltė. Opinioni publik shqiptar (pėrgjatė gjysėm-shekulli e mė shumė), ėshtė helmuar sistematikisht me njė propagandė diabolike, sipas tė cilės zogollėt janė fatkeqėsi kombėtare, satrapė e diktatorė, qė duhen zhdukur pa nam e nishan nga faqja e dheut. Pėrkundėr kėtij opinioni, Familja Mbretėrore Shqiptare mbart realisht vlera kombėtare, ka merita dhe kontribute tė jashtėzakonshme nė favor tė nacionalizmit shqiptar, dhe, mbi gjithēka, ka merita pėr krijimin e shtetit tė parė demokratik shqiptar. 
Mendoj se z.Berisha e ka kuptuar se respekti pėr Familjen Mbretėrore Shqiptare, ėshtė edhe respekt pėr historinė e shtetit shqiptar dhe vazhdimėsinė e tij juridike.

Kabineti Berisha po i afrohet plotėsimit tė 100 ditėshit tė parė tė tij. Njė koment ju lutem mbi kėtė, kur dihet se puna e njė qeverie nuk matet me 100 ditėt e parė, por qė gjithsesi kėto tė japin njė ide pėr piketat qeverisėse?

Nė lidhje me Kabinetin Berisha, pėr tė qenė i saktė, ka pak gjėra pėr tė analizuar thellė, pasi tė pakta janė edhe ditėt e punės nė qeverisje. Megjithatė mund tė them se kjo qeverisje mė duket fjalėpakė e punėshumė. Ka mė pak retorika joproduktive, mė pak pompozitet, eufori dhe vetėsiguri.
Nė njė plan tjetėr, konstatoj se demokratėt e morėn nė dorė qeverisjen e vendit, atėherė kur socialistėt i kishin nxjerrė ujėt e zi gjithēkaje. Tė sjellim nė kujtesė rastin e parė "kur kishim vetėm 6 ditė bukė", ndėrsa kėsaj radhe qeverisja u muar nė dorėzim, nėse mund tė shprehem jo vetėm figurativisht, "vetėm me 6 orė drita". Pra, kjo ėshtė njė situatė e vėshtirė, e krijuar nga keq-qeverisja socialiste, e cila e di mė mirė se kushdo se ku janė pikat e dobėta tė qeverisjes, pasi i kanė krijuar vetė ato. 

Disa aleatė tė PD-sė, nė qeveri e jashtė saj, po shigjetojnė me kritika kabinetin Berisha. Madje kanė shkuar mė tej se opozita, pasi kjo e fundit ka kėrkuar dorėheqjen e kryetares sė parlamentit zonjės Topalli, kurse z.Lesi ka kėrkuar dorėheqjen e kryeministrit Berisha. Njė koment ju lutem pėr kėtė rikonfigurim tė qendrimeve?
Nėse e fillojmė nga opozita shqiptare, kėrkesat e saj mė duken tė pėrmbajtura, kur mendoj sesa tė vėshtirė e kanė ata tė mbeten pa pushtet, qoftė edhe njė ditė. Sepse ata nuk mund ta konceptojnė qėndrimin pa pushtet, pasi gjithmonė e kanė trajtuar Shqipėrinė si ēiflig dhe vetes i njohin merita tė mėdha pėr kėtė vend. Por qėndrimi i tyre i "pėrkorė", mesa duket lidhet me tė ftohtit qė i ka futur nėpėr shtėpi dhe me "zahiretė e dimrit" qė i kanė mė tė mira sesa ato tė Sulltan Hamitit. Pra, ngaqė kanė ngrėnė shumė para se tė ngriheshin nga tryeza e pushtetit, duan ca kohė pėr ta tretur ushqimin qė u ka rėnduar midenė. Por kur ta tresin, kėtu do jemi, do tė shohėsh sesi do tė turren si ujqėr tė uritur..., dhe pastaj mjerė delet...
Lidhur me kėrkesėn pėr largimin e zonjės Topalli, nuk besoj se e kanė seriozisht, e kanė sa pėr t'ia bėrė "pauuu"dhe pėr tė dėshmuar se "Kola ėshtė nė punė". Pėrndryshe, e kanė tė vėshtirė tė justifikohen para veteranėve komunistė, sesi mund ta lejojnė mbesėn e tė madhit nacionalist e shtetar mendjendritur, zogistit Ndoc Ēoba, "tė shijė lėmėn nė parlament", tė cilin ata e pandehin pronė tė tyre, duke e ngatėrruar me Kuvendin Popullor tė barinjve, mjelėseve dhe partizanėve Meke me gjysėm opinge.
Sa u pėrket kėrkesave tė aleatėve, mendoj se kėto janė punė tė koalicionit nė pushtet dhe besoj se do tė zgjidhen me mirėkuptim, pasi gjithmonė fillimi ėshtė i vėshtirė...
Kurse lidhur me deklaratat e z.Lesi, besoj se nuk ka nevojė pėr koment, pasi Nikolla ėshtė ai qė ėshtė... Nikolla ėshtė fenomen unikal nė politikėn dhe median shqiptare dhe nuk mund tė pranojė tė qėndrojė jashtė vėmendjes. Ai nuk mund tė durojė pa e provuar kėnaqėsinė e tė qėnit problem, sepse vetėm kjo i shijon. Pastaj, kjo zhurmė i duhet edhe pėr tė shitur gazetėn, e cila, pėr hir tė sė vėrtetės, ėshtė shembull unikal pėr qėndrimet refraktare ndaj tė gjitha pushteteve. Pra nė thelb mendoj se artikulimet e z.Lesi janė edhe pjesė e strategjisė sė marketingut politik dhe mediatik qė ai ka zgjedhur pėr tė ēarė e triumfuar nė tregun e politikės dhe medias, dhe Nikolla ėshtė mjeshtėr pėr skema tė tilla. 

Opozita e majtė dhe kryesisht PS-ja, duket mjaft e axhituar pėr shkak tė debatit lidhur me datėn e ardhjes nė fuqi tė regjimit komunist tė Enver Hoxhės. A mendoni se ka shumė vlerė ky debat?
Vėrtet e merrni seriozisht kėtė zhurmė? Vėrtet mendoni ju se socialistėt dhe tė truthiasurit pleq veteranė tė tyre, po i ha meraku pėr kėtė vend dhe pėr tė ashtuquajturin ēlirim tė tij? Mos vallė e kanė dėshmuar ndonjėherė ata me vepra se u digjet barku pėr Shqipėrinė, qė e kanė djegur sa herė ua ka dashur qejfi? Jo or jo!
Ata nuk e kanė hallin tek Shqipėria dhe ēlirimi i saj, por e kanė hallin tek pushteti, i tyre dhe i bijve. E kanė mė tė lehtė ta pretendojnė pushtetin kur u thonė shqiptarėve, sikurse u kanė thėnė pėr 50 vjet, se e meritojnė tė qeverisin pasi kanė bėrė shumė pėr kėtė vend, se kanė "derdhur gjak" pėr ta "ēliruar". Nė fakt kanė derdhur gjak shqiptarėsh, pėr ta ēliruar nga shqiptarėt. 
Por, mbi tė gjitha, ata hallin e kanė tek amerikanėt, tė cilėve duan t'u dėshmojnė se i kanė xhan, se "i kanė patur e i kanė aleatė", si baballarėt, ashtu edhe bijtė. Dhe kėtė po e bėjnė me tė gjithė rrylat e fytit dhe tam-tamet, qė ata i quajnė agjit-prop bolshevik. Jo Shqipėria dhe ēlirimi i saj, por pushteti ėshtė zemreku qė lėviz akrepat e orėve tė Kremlinit moskovit tė kom-socave shqiptarė. Prandaj kjo zhurmnajė shurdhuese do tė dėgjohet edhe pas, ta themi dy dekadave, kur do tė kenė vdekur tė gjithė "ēlirimtarėt" e LDB, dhe ku do tė jemi dėshmitarė, unė edhe ti, pasi jemi kaq tė rinj sa ta mbėrrijmė atė ditė. Pra, edhe pas 20 vjetėsh do tė dėgjojmė krrakėrima "veteranėsh", tė cilėve u mohohen meritat pėr "ēlirimin". Dhe a e dini ju pėrse? Sepse qė tani ata kanė filluar tė rekrutojnė "veteranė" midis freshistėsh, tė cilėt qė tani, ish komandantėt dhe ish komisarėt e mbetur, po i emėrtojnė "korrierė partizanė".
Kjo ishte pėrgjigjia ime pėr pyetjen tuaj!

Para disa ditėsh, pamė njė prononcim tė njė zv/ministri tė Drejtėsisė, i cili nė njė takim me tė huajt, u ankua pėr korrupsionin nė sistemin gjyqėsor dhe nė tė gjithė rangjet e administratės. A mendoni se ka tė drejtė njė funksionar qeverie nė atė rang, t'u ankohet ende tė huajve pėr korrupsionin?

Eshtė evidente qė krahas arritjeve dhe personave me integritet moral, nė sistemin gjyqėsor, dhe nė pjesė mė tė madhe tė administratės, ka ekzistuar korrupsioni. Unė besoj se pėrveē integritetit moral si person, z.Berisha ka ditur tė pėrzgjedhė nė kabinet njerėz me moral. Por do tė gjykoja se zv/ministri i Drejtėsisė, apo i gjithė stafi i dikasterit, pėrfshirė edhe titullarin, pėrpara se tė bėjnė ankesa, duhet tė shfrytėzojnė tė gjitha hapėsirat qė u garanton ligji, pėr tė pastruar administratėn nga tė gjithė tė korruptuarit, gjė qė do ta ngrinte lart imazhin e qeverisė, do tė shtonte besimin e njerėzve karshi saj, e do ta shpėtonte pėrfundimisht nga ky kancer qė ėshtė korrupsioni. Njė burrė i mėnēur thotė: "Fjalėt e forta janė tė mira, por njė veprim i fortė do tė ishte i mirėpritur...". 
Megjithatė, me kėtė administratė aktuale me tė cilėn po qeveris PD-ja, do ta ketė shumė tė vėshtirė ta luftojė korrupsionin, sepse ai ėshtė brenda saj.
Ju faleminderit!
Intervistoi Zamir Gjurgji

 

In memoriam

Ndėrroi jetė Dr. Safete Juka

Nga Enis DIZDARI


Dr. Safete Sofia Juka, njė intelektuale e shquar, njė bijė e nderuar e qytetit tė Shkodrės, me banim nė Amerikė, e edukuar me dashurinė pėr atdheun, para se tė ndėrrojė jetė ka lenė amanet pėr t'u varrosur nė qytetin e saj, pranė njerėzve tė saj.
Pėr t'i dhėnė lamtumirėn e fundit kėsaj eruditeje tė madhe shqiptare dhe patriotje atdhetarje qė mbrojti ēeshtjen shqiptare nė pėrgjithėsi dhe ēeshtjen e Kosovės nė veēanti, moren pjesė njė numėr i madh qytetarėsh, intelektual dhe intelektuale, Prefekti i Shkodrės Prof.Gjovalin Kolombi, deputetė tė Shkodrės, Kryetari i Qarkut z.Lorenc Luka, etj.. Vendosi kurorė kryetari i PLL z.Ekerem Spahija. Nė emėr tė "Gruaja intelektuale shkodrane" mbajti njė fjalim z.Zenepe Dibra pėr jetėn dhe veprėn e kėsaj intelektuale dhe bije Shkodre, si dhe vendosi kurore.
Ndėrsa familja Juka pėrcolli njė mesazh tė cilin po e japim mė poshtė tė plotė.

Po shkruante pėr Kosovėn...

Me njė rreze hyjnore, papritmas ndėrroi jetė nė Nevv York Dr. Safete Sofia Juka. Profesore universiteti, autore librash, piktore, arkeologe, poete, gjithashtu edhe bamirėse, vajza e Sadete e Musa Juka (Kryetar i Bashkisė Shkodėr, 1916-1925, Ministėr i Punėve tė Mbrendshme 1925-1939).
Pėrkushtuar thellėsisht dhe denjėsisht ēėshtjes sė Kosovės e Shqipėrisė.
Po mbaronte sė shkruari nė anglisht librin e tretė pėr Kosovėn kur vdekja e rrėmbeu.
Sipas dėshirės sė saj, vorrimi u bė nė Shkodėr. Me dhimbje tė madhe e me respekt tė veēantė, far e fis e populli i Shkodrės e pritėn dhe e pėrcollėn nė vorrezat e Shkodrės, tė dielėn me 20 nandor 2005.
Prehet tashti pranė prindėrve e vllait Fiqretit.
Shpirti i Safetes Tonė, qoftė nė dritėn, bukurinė, paqen e HIRIN E PERĖNDISĖ!
Familja JUKA

 

Spahiu: Takime nė Shkodėr dhe Lushnje

Megjithė vėshtirėsitė e stinės, legalistėt vazhdojnė aktivitete tė ndryshme partiake, veēanėrisht nė drejtim tė konsolidimit tė praktikave organizative. 
Mė datė 22 nėntor 2005, kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu ishte nė Shkodėr, me ē'rast sėbashku me njė grup legalistėsh, i shprehėn ngushullimet e rastit nė emėr tė Mbretit Leka i Parė dhe legalistėve, familjes Juka, e cila humbi njeriun e saj tė dashur zonjėn Servete Musa Juka.
Z.Spahiu me kėtė rast zhvilloi edhe njė takim pune me drejtuesit e degės sė PLL Shkodėr, gjatė tė cilit kryetari i degės z.Ilir Kuka i bėri tė ditur kryelegalistit pėrpjekjet e legalistėve shkodranė pėr tė kapėrcyer situatėn paszgjedhore dhe pėr ta hedhur vėshtrimin drejt organizimit tė strukturave nė tė gjithė shtrirjen gjeografike tė rrethit, me qėllim qė nė zgjedhjet e ardhshme vendore tė vitit 2006, legalistėt shkodranė tė korrin frytet e punės dhe tė mbėshtetjes nga elektorati i shumtė legalist i kėtij rrethi.
Gjithashtu z.Spahiu, mė datėn 25.11.2005 zhvilloi njė takim pune me drejtuesit kryesorė tė degės sė PLL Lushnje. 
Zotėrinjtė Shpėtim Axhami - kryetar, Agim Bega - nėnkryetar dhe Sokol Sina - sekretar i degės, bėnė njė pėrmbledhje tė punės qė kjo degė ka zhvilluar qė nga konferenca. Sipas tyre, kjo punė ėshtė pėrqėndruar nė evidentimin e anėtarėsisė nė tė gjitha nėndegėt dhe seksionet e PLL. 
Nė kėto takime z.Spahiu pėrgėzoi tė pranishmit pėr punėt e kryera pavarėsisht vėshtirėsive tė shumta me tė cilat ato pėrballen. Gjithashtu kryelegalisti shfrytėzoi rastin pėr tė prezantuar aktivitetin e kryesisė sė partisė nė pėrgjigje tė zhvillimeve aktuale politike nė vend dhe nė pėrmbushje tė detyrave qė i dalin PLL nė kėtė situatė.



Legalistėt kanė kėrkuar nė konferencė shtypi, tė fshihet "festa" 29 nėntor

Deklaratė pėr mediat e Zėdhėnėsit Politik tė PLL z.Astrit Kola

29 Nėntori ėshtė festa e stalinistėve shqiptarė


Enveristėt e djeshėm, socialistė tė sotėm, le ta festojnė kėtė datė tė mallkuar nė shtėpitė e tyre... Meqė jemi nė demokraci... le tė pranojmė qė ata, bashkė me sllobodanėt dhe vojisllavėt e Serbisė, ta festojnė festėn e tyre tė Serbosllavisė sė AVNOJ-it nė Beogradin qė dikur e bėnė qendėr pelegrinazhi pėr bekimin e pushtetit


PLL ka ndjekur dhe po ndjek me shqetėsim debatin absurd tė kohėve tė fundit pėr tė ashtuquajturėn datė tė ēlirimit tė vendit. Ajo e konsideron qesharak dhe fyes kėtė debat, sa kohė qė trojet shqiptare qė pėrbėjnė shumėfishin e Shqipėrisė administrative, janė sot nėn administrim tė huaj. 
PLL vlerėson se kėrkesa pėr tė mbajtur si datė tė ēlirimit 29 nėntorin e AVNOJ-it qė shenjtėroi Serbosllavinė, ėshtė njė sfidė e hapur pėr Kosovėn shqiptare dhe gjakun e shqiptarėve derdhur atje pėr 13 shekuj. Dhe kjo bėhet bash nė prag tė Pavarėsimit tė Kosovės nga serbėt, kėta aleatė tė djeshėm e tė sotėm tė pretendentėve pėr ēlirimtarė, qė datėn e pushtet-marrjes sė pėrgjakshme kėrkojnė tė na e imponojnė si datė ēlirimi.
Legalistėt dhe mbarė nacionalistėt, nuk mund tė harrojnė tradhtinė kombėtare tė aleatėve shqipfolės tė rankoviēėve, mugoshėve e popoviēėve, tė cilėt prenė nė besė dhe ēarmatosėn kosovarėt, pėr t'ua dorėzuar mė pas gjakatarėve serbosllavė, qė bėnė masakra tė pashembullta para syve tė Ramiz Aliagoviēit dhe peēėve e poēave gjakatarė. Ata gjithashtu nuk mund ta harrojnė masakrėn e Tivarit, ku u masakruan 5 mijė bij tė Kosovės martire, preludi i sė cilės filloi para hundės sė Enverit dhe sllavo-maqedonasit Koēi Xoxe, nė tokėn e Shqipėrisė Londineze, ku u masakruan 1 mijė djem tė autokolonės qė po dėrgohej nė thertoren e Tivarit.
PLL konsideron se lufta nė fjalė ka qenė Luftė Nacional-Ēlirimtare vetėm pėr nacionalistėt, qė mbanin simbolet kombėtarė nė uniformė (flamurin e kuq me shqiponjėn dykrenore), ndėrsa pėr enveristėt ajo ishte luftė pėr vendosjen e diktaturės komuniste, sipas direktivave tė Moskės dhe Kominternit, ēka e dėshmon edhe ylli i kuq me 5 cepa mbi bustinat sllave, qė ishte simbol i njė bote internacionalisto-komuniste.
Nėse pėr enveristėt kjo datė shėnon festėn e marrjes sė pushtetit me luftė civile, pėr shqiptarėt atdhetarė ajo shėnon datėn e pushtimit ideologjik dhe tė instalimit tė diktaturės mė gjakatare.
Ata qė shkuan nė luftė "Za Tito, za Stalina" (Pėr Titon, pėr Stalinin), e qė i pritėn aleatėt britanikė me bajoneta nė Sarandė, aleancat e tyre i firmosėn me serbo-sovjetikėt, qė i pritėn me parada dhe i vunė nė krye tė qeverisjes sė tyre rrėnimtare.
PLL i konsideron qesharake rrekjet e disa tė ashtuquajturve veteranė lufte pėr tė impresionuar shtetin e ri demokratik me gjoja emocione tė luftėtarėve, qė nuk kanė vrarė okupatorė, pėrveēse bashkatdhetarė.
Edhe vetė kryesocialisti i sotėm, nė turravrapin pėr tė ndėrtuar njė varrezė gjermane nė kodrat e Liqenit Artifiacial, nuk gjeti asnjė gjerman tė vrarė pėr ta kallur atje. 
Tė gjithė shqiptarėt e dinė se deri nė ditėn e fundit tė qeverisjes, social-enveristėt e konsideruan Serbinė si shtet kufitar dhe vunė firma nė marrėveshjet qė e sanksiononin Kosovėn si pjesė tė Serbisė, dhe pozuan triumfalisht krahas ujk-drashkoviēėve tė ultranacionalizmit serbomadh.
Gjatė kohės sė Luftės sė Kosovės, nacionalisti Azem Hajdari akuzoi publikisht nė parlament se "... nuk mund tė gjesh qoftė edhe njė social-komunist tė vetėm, qė tė ketė marrė nė shtėpinė e tij familje kosovare". Kėsaj akuze askush nuk iu pėrgjigj! Dhe nuk kishte sesi, sepse mė i larti vlerėsim qė ata kishin dėgjuar prej Enverit tė tyre, ishte pohimi "... sot prita vėllezėrit kinezė dhe disa miq kosovarė...". Ata qė kėnduan nė kor kėngėn "Druzhe Tito, mi ti se kunemo..." (Shoku Tito, tė betohemi...), pėr pak na bėnė "Republika e shtatė e Jugosllavisė", pasi e shpallėn Titon "Kryetar tė PKSH", pasi vendin e shndėrruan nė koloni tė Beogradit dhe nė shkolla futėn me detyrim mėsimin e serbishtes pėr t'i ndihur procesit tė "Bashkim-vėllazėrimit" dhe aderimit nė Federatėn Jugosllave e mė pas nė Federatėn Ballkanike me kryetar Titon.
Askush nuk i ndalon enveristėt e djeshėm, socialistė tė sotėm, tė festojnė kėtė datė tė mallkuar nė shtėpitė e tyre, mbi varrin e Enverit e bashkėpunėtorėve tė tij. 
Meqė jemi nė demokraci, do tė dėshmojmė aq tolerancė sa tė pranojmė qė ata, bashkė me sllobodanėt dhe vojisllavėt e Serbisė, ta festojnė festėn e tyre tė Serbosllavisė sė AVNOJ-it nė Beogradin qė dikur e bėnė qendėr pelegrinazhi pėr bekimin e pushtetit. Ne sėrish nuk jemi kundėr qė ata, me kuē e me maē, edhe sot, pas vendosjes sė pluralizmit, me pelegrinazhe tė organizuara e tė paguara nga pushtetet me paratė e shqiptarėve, tė marrin pjesė nė zijafetet e Beogradit, ēdo 29 nėntor e 8 mars, sikundėr kanė bėrė me gratė dhe vajzat socialiste, nė gjurmėt Nexhmijes, Fiqiretit dhe Ollga Plumbit.
Vetėngrefosja butaforike e enveristėve tanė pėr gjoja aleanca me Aleatėt e Mėdhenj fitues tė LDB, pa kurrfarė dokumenti tė firmosur, ėshtė thjesht njė pėrpjekje mjerane pėr tė rrėmbyer atu-nė e "fitimtarit-ēlirimtar", me tė cilėn i japin tė drejtėn vetes pėr tė kėrkuar pushtetin pėr bijtė, qė i ushqyen dhe i rritėn me "Rrezikun Anglo-amerikan pėr Shqipėrinė", ndėrkohė qė sot janė vetėshpallur aleatė tė Anglo-amerikanėve.
PLL konsideron se kombit shqiptar i duhen aleatė tė vėrtetė dhe jo tribuna ku pozohet pranė aleatėve tė Demokracive perėndimore pėr qėllime pėrfitimi politik.
Nuk jemi ne shqiptarėt, ata qė bėnė luftėrat botėrore. Ne thjesht jemi dhe kemi qenė viktima tė tyre. Janė Fuqitė e Mėdha ata qė pėrcaktojnė fituesit aleatė dhe tė humburit kundėrshtarė. Rasti i 9 Majit nė Moskė, ku nė tribunėn kryesore, krahas Bushit e Putinit, qėndronin edhe Shrėderi, Berluskoni dhe Koizumi, ėshtė tejet domethėnės.
PLL i kėrkon kryeministrit Berisha, qė tė pėrdorė autoritetin dhe tė ushtrojė tė gjitha kompencat ligjore e ekzekutive pėr fshirjen dhe zhdukjen nga kalendari kombėtar i festave tona tė shėnuara - e 29 nėntorit, kėsaj feste tė serbėve, qė pėrfaqėson kremtimin e institucionalizimit dhe shenjtėrimit tė Serbosllavisė komuniste, si trashėgimtare e denjė e Jugosllavisė sė Versajės, qė u ngritėn mbi trevat tona etnike dhe mbi lumejtė e gjakut tė martirėve tė shqiptarizmės.
Tiranė, mė 25.11.2005

 

Legalistėt pėrkujtojnė 62-vjetorin e Kongresit tė Zall-Herrit

21 nėntor 1943 - 21 nėntor 2005


Tiranė - Legalistėt e Tiranės kanė pėrkujtuar me njė tubim tė zgjeruar, Kongresin e Zall-Herrit, ditėn e diel qė shkoi (datė 20 nėntor 2005) nė sallėn e konferencave tė Muzeut Historik Kombėtar. Nė kėtė tubim morėn pjesė veteranė tė nderuar tė Lėvizjes Legaliste, dėshmitarė direktė tė asaj ngjarjeje madhore, krerėt mė tė lartė tė PLL, pėrfaqėsues nga parti politike tė djathta e antikomuniste, drejtues e anėtarė tė shoqatave tė tė persekutuarve nga komunizmi, studiues tė ndryshėm dhe qindra pėrkrahės tė Monarkisė nė Tiranė. Ky tubim ishte organizuar nga dega e PLL Tiranė, ku njė kontriut madhor ka pasur kryetari i degės z.Nevruz Ndregjoni, si dhe nėnkryetari z.Hamit Kurti, por edhe tė tjerė drejtues tė kėsaj dege. 
Tubimin e ēeli z.Nevruz Ndregjoni, i cili nė praninė e mjaft mediave vizive e tė shkruara, mbajti njė fjalė konēize e mjaft me ndjenjė pėr kėtė pėrvjetor tė shėnuar tė Legalitetit. (Fjalimin e tij tė plotė e botojmė nė kėtė numėr gazete). Nė fund tė fjalės sė tij, ai prezantoi para pjesėmarrėsve, edhe njė prej zonjave mė tė nderuara tė shtresės antikomuniste e legaliste, Hyrije Dostin (Kupi), e bija e gjeneralit Abaz Kupi, e cila ishte ftuar tė merrte pjesė nė panelin drejtues tė kėtij tubimi.
Pas z.Ndregjoni, fjalėn e morėn me radhė disa veteranė e dėshmitarė okularė tė Kongresit tė Zall-Herrit, si Akil Murat Basha dhe Shaqir Trimi. Nė fjalėn e tij piktoreske, z.Basha theksoi disa momente tė kėsaj ngjarjeje, siē ishin kushtet historike qė nxitėn nevojėn e krijimit tė OKLL (Organizatės Kombėtare Lėvizja e Legalitetit) mė 21 nėntor 1943, organizatorėt e kėtij Kongresi, krerėt drejtues tė saj, ndėr tė cilėt ai pėrmendi mbi njė duzinė emrash tė shkėlqyer si nga kontributi patriotik, ashtu edhe nga pėrgatitja intelektuale; mėnyra e organizimit tė OKLL si grup politiko-luftarak, shtypin dhe propagandėn qė bėnte dhe disa prej aksioneve kryesore tė zhvilluara nga formacionet e Legalitetit. Fjala e z.Akil Basha u dėgjua me mjaft vėmendje dhe nė fund u duartrokit mjaft nxehtė, sidomos kur ai u shpreh se "legalistėt, mė para se tė jenė zogistė, janė nacionalistė".
Pas tij e mori fjalėn njė veteran tjetėr i shkėlqyer i lėvizjes legaliste, z.Shaqir Trimi, i cili, megjithė moshėn mjaft tė shtyrė dhe gjendjen shėndetėsore mjaft tė dobėt, ishte pėrgatitur seriozisht pėr kėtė ditė, pėr t'u kumtuar legalistėve dhe opinionit shqiptar, disa prej mesazheve qė dha Kongresi i Zall-Herrit. Veterani Shaqir Trimi nisi fjalėn e tij me pohimin se "ishte mė i vjetri tashmė ndėr legalistėt qė kanė qenė nė atė ngjarje" dhe si i tillė ai do tė orvatej t'u thoshte tė gjithė monarkistėve, atė qė ai kishte parė e dėgjuar nga ato zhvillime dramatike tė viteve 1943-1944. Duke folur pėr rolin e Legalitetit dhe sidomos nė misionin qė kjo forcė politike kishte, ai tha se legalistėt e asaj kohe u pėrpoqėn maksimalisht qė nė Shqipėri tė krijoheshin kushtet pėr zhvillimin e njė jete politike normale pas luftės, dhe sidomos pėr rikthimin e Mbretit Zog dhe tė Familjes Mbretėrore. Fatkeqėsisht, tha z.Shaqir Trimi, dallga e luftės ishte mė e madhe sesa rezistenca e legalistėve dhe nė fund tė vitit 1944, sllavokomunizmi ia arriti tė rrėmbejė pushtetin. Veterani Shaqir Trimi solli edhe disa kujtime nė lidhje me aktivitetin e misioneve angleze nė Shqipėri, pėrkthyes i njėrit prej tė cilėve ka qenė ai vetė. Ai pėrmendi me mjaft respekt personalitetet e Xhulian Emerit, Dejvid Smajlit e tė tjerė. Nė fund tė fjalės sė tij ai e mbylli me njė apel pėr legalistėt qė tė mos kursehen nė pėrpjekjet e tyre pėr rikthimin e monarkisė nė Shqipėri. Fjala e z.Trimi u ndoq me shumė respekt dhe u duartrokit nga gjithė tė pranishmit.
Mė pas tubimi vijoi me disa kumtesa tė pėrgatitura posaēėrisht pėr kėtė datė historike, tė cilat u mbajtėn pėrkatėsisht nga z.Hysen Sinani - Nėnkryetar i PLL dega Tiranė (shkrimtar e pėrkthyes), z.Neritan Kolgjini - Nėnkryetar i PLL dega Tiranė (gazetar e pėrkthyes) njėkohėsisht Sekretar pėr Marrėdhėniet me Publikun i PLL. (Kėto kumtesa po i botojmė tė plota nė kėtė numėr gazete).
Fjalėn e fundit nė tubim e mbajti veterani i njohur z.Ali Ohri, (kryetar i Senatit tė Veteranėve tė PLL), i cili vlerėsoi lart kėtė ditė tė shėnuar tė historisė legaliste dhe ēmoi pėrkushtimin e drejtuesve tė sotėm tė PLL nė respektimin e vlerave historike tė Zogizmit. Zotėri Ohri e vlerėsoi Kongresin e Zall Herrit jo vetėm si forumin atdhetar qė risolli nė politikėn shqiptare partinė themeluese dhe origjinuese tė parlamentarizmit shqiptar, por edhe partinė e idealeve tė mėdha, tė sendėrtuara e mishėruara nė filozofinė shtet-formuese e shtet-drejtuese tė pėrfaqėsuara denjėsisht para dhe gjatė kohės sė Mbretėrisė Shqiptare nga i Madhi Ahmet Zogu. Dhe nė mbyllje tė fjalės sė tij emocionuese, z.Ohri falenderoi organizatorėt e kėtij tubimi pėr cilėsinė e lartė tė organizimit.
Nė mbyllje tė kėtij aktiviteti dinjitoz, e mori fjalėn sėrish kryelegalisti kryeqytetas z.Nevruz Ndregjoni, i cili e vlerėsoi kėtė aktivitet si njė model frymėzimi dhe inkurajimi pėr legalistėt e kryeqytetit, tė cilėt, tashmė tė ndėrgjegjėsuar pėr vlerat historike qė mbrojnė e pėrfaqėsojnė, do tė jenė mė tė motivuar nė punėn e tyre fisnike pėr rritjen e pėrfaqėsimit dhe vlerave tė Legalitetit, si edhe tė rezultateve zgjedhore, sidomos nė zgjedhjet e ardhshme vendore tė vitit 2006.
Pasi falenderoi pjesėmarrėsi

 

Fjala e z.Neritan Kolgjinit nė 62 vjetorin e Kongresit tė Zall-Herrit

Disa veēanėsi tė Lėvizjes Legaliste


Tė nderuar zonja e zotėrinj
Eshtė njė kėnaqėsi e veēantė tė flas sot para jush pėr kongresin themelues tė Lėvizjes Legaliste zogiste, tė 21 nėntorit 1943, tė pagėzuar me emrin Kongresi i Zall Herrit. Kjo veēanti vjen pėr shkakun se mbroj bindjen qė tiparet kryesore politike tė kėsaj Lėvizjeje, dhe emrat qė kanė milituar nė tė, i japin njė hijeshi tė veēantė gjithė historisė sonė kombėtare, e jo vetėm asaj tė partive politike. Historiogafia shqiptare, nga ana tjetėr, duhet ta pranojmė se i ėshtė shumė borxhlie kėtij evenimenti historik. Me kėtė rast bėjmė apel qė qendrimi mohues e i heshtur i instituteve tė historisė dhe atyre tė edukimit, ndaj Kongresit tė Zall Herrit, tė marrė fund. Lėvizja Legaliste ka qenė njė pjesė e lavdishme e historisė sonė dhe pa tė, historia shqiptare do tė dilte e mangėt. 
Nga disa studiues tė historisė e jo veē tė saj, kam konstatuar shqetėsimin se materialet burimore e dokumentare janė tė pakėta pėr kėtė ngjarje. Mund tė jetė pjesėrisht ashtu, por megjithatė, ka disa fakte qė flasin shumė, pa pasur nevojė tė dokumentohen nė shkresurina. Ja ta zėmė, lidhur me rezistencėn e 7 prillit 1939, nuk ka pasur raporte tė hollėsishme pėr ngjarjet, por tė gjithė e dinė heroizmin e saj. Kėshtu edhe Kongresi i Zall Herrit. 
Gjithsesi, nė kėtė datė historike tė lėvizjes zogiste siē ėshtė krijimi i Organizatės Kombėtare Lėvizja e Legalitetit - OKLL, ajo qė mė bėn pėrshtypje tė fortė, duke e vėshtruar nė kohė, ėshtė deklarata e heroit tė 7 prillit, Abaz Kupit, nė Njoftimin e Posaēėm datė 24 dhjetor 43, - se: "Pėr shpalljen e Legalitetit nuk ka qenė nevoja tė baj as ma tė voglėn propagandė e pėrpjekje, sepse ajo ekzistonte dhe nuk ka qenė shue kurrė ndjenja e saj nė shumicėn e popullit shqiptar". 
Kėto fjalė, tė nderuar zotėrinj, nuk janė propagandė e as retorikė politike, por njė realitet qė konfirmohet nga faktet, ndėr tė cilėt kryesori ėshtė ai qė na thotė se Abaz Kupi doli nga Fronti Nacional Ēlirimtar mė 19 nėntor 1943, ndėrsa 2 ditė mė vonė merr pjesė nė organizimin e Kongresit tė Zall Herrit. Kjo do tė thotė qė Abaz Kupi, megjithėse ishte anėtar i Frontit, nuk e kishte humbur prestigjin e tij si pėrfaqėsues i lėvizjes zogiste, ndėrsa suksesi i Kongresit tė Zall Herrit, vėrteton fjalėt e tij se "kam qenė unė, - pra Abaz Kupi - ai qė e kam pengue shpalljen e Legalitetit". (Njoftimi i Posaēėm, i datės 24 dhjetor 1943).
Historia e Lėvizjes Legaliste ka mjaft momente qė tė nxisin pėr t'u thelluar, por nė tėrėsi, Kongresi i Zall-Herrit paraqet njė moment mjaft interesant pėr t'u pėrqendruar. Jo vetėm nėn petkun e njė historiani, por edhe tė njė studiuesi tė disiplinave tė tjera.
Kėshtu, pa mėtuar tė hyjmė nė kėto hulli historike, duke e vėshtruar kėtė ngjarje edhe nga pozita e njė pasuesi politik, nuk mund tė mos na bien nė sy disa veēanėsi nė historinė e Lėvizjes sė Legalitetit, qė prej vitit 1943 e deri mė sot.
Sė pari, pėr vetė emrin e tij, Legaliteti nė gjithė veprimtarinė e tij, ėshtė pėrpjekur tė jetė sa mė i hapėt e legal, dhe jo konspirativ e hileqar. Kjo duket, qoftė nė bashkėpunimin nė vitet e para tė Luftės Antifashiste me forcat e tjera nė konferencat e Pezės, Mukjes, Lurės etj., qoftė nė aktivitetin e tij nė diasporė, me Komitetin Shqipėria e Lirė etj.. 
Sė dyti, ajo qė bie nė sy nė aktivitetin e Lėvizjes Legaliste (zogiste) ėshtė fakti se qė prej krijimit tė saj, nuk janė shėnuar dalje fraksionesh apo pėrēarje nė kėtė formacion politik. Kjo veēori bėhet ėshtė mė e rėndėsishme, po ta pėrqasim kėtė sjellje politike tė Lėvizjes Legaliste, me partitė e tjera, bashkėmoshatare tė saj si Balli Kombėtar e Partia Komuniste, tė cilat kanė shėnuar shumė fraksione e ndarje. 
Sė treti, ajo ēka e ka dalluar Lėvizjen Legaliste qė prej fillesave tė saj, e mė vonė kur u organizua si formacion i plotė politiko-luftarak, ėshtė lidhja e fortė me botėn perėndimore e demokratike, por kryesisht lidhjet me politikėn britanike. Kujtimet e mjaft diplomatėve e ish oficerėve britanikė, hedhin dritė mjaftueshėm mbi kėtė fakt. E jo si Partia Komuniste, qė ishte e lidhur me serbėt e sovjetikėt.
Sė katėrti, po tė shohėsh programin dhe statutin e Lėvizjes Legaliste, do tė dallosh njė konsekuencė habitėse tė shtyllave tė tij. Ato ēka kanė qenė bazat e politikės legaliste nė vitin 1943, ato janė edhe sot. Do tė mjaftonte tė shfletoje gazetėn "Atdheu" tė vitit 1943, pėr tė formuar njė bindje tė patundshme rreth kėsaj. Shqipėria etnike dhe monarkia shqiptare kanė qenė dhe janė baza e politikės legaliste.
Sė pesti, Lėvizjen Legaliste zogiste e themeluan ekskluzivisht shqiptarėt, kurse kundėrshtarėt e saj politikė, u krijuan me asistencėn e armiqve shekullorė tė shqiptarėve. Do tė mjaftonte ky fakt qė shqiptarėt ta nderonin pėrjetėsisht kėtė moment historik tė tyrin, i cili na shėrben si njė model i sė mirės, pėr tė sotmen e pėr tė ardhmen.
Sė gjashti, Lėvizja Legaliste, qysh nė themelimin e saj, e pėr shumė kohė mė pas, ka pėrfshirė nė gjirin e vet, personalitete tė vėrteta tė jetės politike e shtetėrore tė Shqipėrisė. Do tė mjaftonte kėtu tė shihnim emrat themelues tė OKLL-sė pėr tė mbajtur njė qendrim thellėsisht nderues pėr Lėvizjen Legaliste. Emrat e kryeparlamentarit tė parė shqiptar Xhemal Najpi, tė Ndoc Ēobės, Rauf Ficos, Gaqo Gogės, Osman Myderrizit e mjaft e mjaft tė tjerėve, tregojnė pėr spesorin politik e intelektual qė paraqiste Lėvizja Legaliste qė nė vitin 1943.
Sė shtati, Lėvizja Legaliste, ėshtė e para forcė politike, dhe ndoshta e vetmja qė mbledhjen themeluese tė saj, kuvendin e parė, e quan Kongres. Kėtė gjė nuk e kemi parė as nė forcat politike tė asaj kohe, madje, as sot nuk shohim njė kongres qė tė themelojė njė parti. Partitė e tjera janė themeluar nėpėr "shtėpi partie" e nėpėr bodrume, nė fshehtėsi e klandestinitet tė plotė.
Si konkluzion tė kėtyre ēfarė pėrmenda mė sipėr, dua tė them se Levizja Legaliste zogiste ėshtė njė gur themeli i shkėlqyer i traditės politike tė shqiptarėve. Kongresi i Zall Herrit ėshtė njė moment historik qė e pasuron sė tepėrmi kulturėn politike tė shqiptarėve. Dhe kur shqiptarėt tė vetėdijėsohen pėr vlerat e Lėvizjes Legaliste, atėherė kemi arsye tė besojmė se gjėrat do tė ecin shumė mė mirė sesa sot.
Ju faleminderit

Fjala e z.Hysen Sinani nė 62 vjetorin e Kongresit tė Zall-Herrit

Koha e vėrtetė e Lėvizjes sė Legalitetit

Unė vij pėrpara jush nga bota letrare shqiptare, i paangazhuar nė asnjė parti politike, as atėherė kur vendi i punės, si redaktor nė Lidhjen e Shkrimtarėve, ma kėrkonte njė gjė tė tillė. Nuk desha, sepse nuk e doja komunizmin dhe e urreja regjimin e Enver Hoxhės.
E pėrshėndeta menjėherė Lėvizjen pėr Zhvillim Kombėtar tė shpallur nga Mbreti Leka dhe, bashkė me njė grup miqsh intelektualė, u angazhova seriozisht nė kėtė Lėvizje. U angazhova, sepse te Mesazhi i Mbretit shikoja aspiratat e mia pėr ta parė mė nė fund vendin nė rrugėn e drejtė tė shtetit dhe tė ligjit, ashtu siē e kishte vendosur mė parė Mbreti Zog i Parė. 
Kėtė Lėvizje, unė e kisha identifikuar me Partinė e Legalitetit, prandaj edhe nė mbledhjen e parė tė Kėshillit Drejtues, shpreha mendimin qė kjo lėvizje kombėtare tė bazohej mbi strukturat e Legalitetit, duke i zgjeruar aty ku ishin dhe duke i krijuar aty ku mungonin... Por punėt u bėnė ndryshe dhe rezultati elektoral qe ai qė e dimė tė gjithė.
Sot, nė kushtet ku ndodhet vendi ynė, nė aktualitetin e rėnduar dhe kaotik tė politikės sonė qė pritet tė pėrkeqėsohet, mund tė them se ka ardhur koha e vėrtetė e Lėvizjes sė Legalitetit.
Legalitet ėshtė njė fjalė e bukur frėnge, qė nė kuptimin e saj tė parė ka respektin skrupuloz pėr ligjin.
Por, mė duket se ky respekt pėr ligjin ėshtė quajtur si njė pronė vetėm e ruajalistėve, qė synojnė rikthimin e monarkisė. Kėtė synim e ka nė pikėn e parė tė programit tė saj Partia Lėvizja e Legalitetit dhe nuk mund tė ndryshojė. Fjalėn kėtu e kam pėr zgjerimin e frymėmarrjes sė partisė, duke ia njohur tė drejtėn pėr aspirata kombėtare tė gjithė atyre zogistėve dhe monarkistėve tė padeklaruar, tė cilėt nuk mund ta pranojnė tranzicionin post-komunist tė Shqipėrisė dhe sytė i kanė nga ne. 
Prandaj, ne sot duhet tė bėhemi mė tė dukshėm se kurrė, domethėnė mė aktivė dhe mė tė hapur nė propagandimin e ideve tona, si alternativa e vetme serioze qė tė ēon tek shteti ligjor dhe monarkia kushtetuese.
Pėr tė arritur kėtė, sot Legalitetit i kėrkohet, para sė gjithash, (madje mė parė se paratė dhe mjetet qė i duhen njė partie tė madhe), njė kuptim mė i drejtė pėr traditėn e saj tė pasur politike, traditė e cila na ka mbledhur sot kėtu. Paraqitja nga ana jonė e vlerave tė vėrteta kombėtare tė kėsaj tradite, tė mishėruara mė mirė se kudo te Lėvizja e Legalitetit, do ta bėnin edhe vetė partinė tė dukej ajo qė ėshtė: moderne, e hapur pėr aspiratat kombėtare dhe ndryshimin e vėrtetė tė Shqipėrisė
Rroftė Shqipėria!
Rrroftė Mbreti Leka!
Rroftė Lėvizja e Legalitetit! 

 

Fjala e z.Nevruz Ndregjoni, kryetar i Degės PLL Tiranės nė 62 vjetorin e Kongresit tė Zall-Herrit

Kongresi i Zall-Herrit, ngjarje historike me karakter kombėtar


Nevruz Ndregjoni: Detyra jonė sot nė kėto kushte, ėshtė jo thjesht pėrkujtimi i traditave atdhetare politike tė legalistėve dhe monarkistėve shqiptarė, por edhe ngritja nė njė nivel mė tė lartė tė punės sė PLL-sė, si parti serioze dhe formacion politik i organizuar i gjithė lėvizjes monarkiste shqiptare, e cila synon vendosjen e Monarkisė me nė krye Mbretin Leka I Zogu.

Tė nderuar miq dhe tė ftuar!
Tė nderuar drejtues tė lartė tė PLL dhe zotėrinj legalistė!
Kam nderin e madh, qė nė cilėsinė e kryetarit tė Degės sė Tiranės sė Partisė Lėvizja e Legalitetit dhe birit tė njerit prej delegatėve tė atij kongresi, tė hap kėtė tubim pėrkujtimor, qė i kushtohet njė dite tė rėndėsishme pėr tė gjithė monarkistėt.
Mė 21 Nėntor 1943, plot 62 vjet mė parė, u mbajt nė Zall-Herr tė Tiranės, Kongresi i Parė i Legalistėve dhe pas punimeve tė kėtij kongresi, ku morrėn pjesė delegatė nga tė gjitha rrethet e Shqipėrisė, u formua OKLL (Organizata Kombėtare e Lėvizjes sė Legalitetit).
E pėrkujtojmė sot kėtė ditė tė shėnuar nė prani tė shumė legalistėve dhe simpatizantėve monarkistė, duke vlerėsuar rolin e veēantė tė kėsaj ngjarjeje historike me karakter kombėtar. 
Kongresi i Zall-Herrit ishte pėrpjekja e hapur dhe publike e tė gjithė nacionalistėve shqiptarė legalistė pėr tė pasur njė Shqipėri jo vetėm tė ēliruar nga nazifashistėt, por edhe njė Shqipėri ku tė mbretėronte shteti ligjor, rendi dhe siguria kombėtare.
Nė atė kongres u pėrcaktuan, sė pari: Rithemelimi i PLL si parti politike qė do tė drejtonte politikisht gjithė veprimtarinė e saj nė kushtet e reja tė krijuara gjatė Luftės sė Dytė Botėrore.
Sė dyti, shtrirja e partisė nė tė gjithė hapėsirėn kombėtare shqiptare dhe institucionalizimi i marrėdhėnieve me faktorėt politikė nacionalistė brenda e jashtė vendit, me qeveritė monarkiste dhe me faktorėt politikė e ushtarakė, aleatė anti-fashistė, nė kontinent dhe mė gjėrė.
Sė treti, krijimi dhe shtrirja territoriale e formacioneve ushtarake tė Legalitetit me komandant tė pėrgjithshėm tė ushtrive tė Legalitetit gjeneral Abaz Kupin.
Sė katėrti, t'i jepej pėrparėsi krijimit tė njė Shqipėrie indipendente, ruajtjes sė tėrėsisė tokėsore tė Shqipėrisė londineze dhe shtetit shqiptar, tė njohur nga Konferenca e Paqes sė Parisit, shfrytėzimit tė tė gjitha shanseve pėr zgjidhje tė pjesshme dhe tė plotė tė ēėshtjes kombėtare nė Konferencėn e Paqes sė paslufės, dhe mbi tė gjitha, ndėrtimi i njė shteti demokratik, nė bazė tė tė cilit tė ishte Monarkia kushtetuese me Mbretin Zog I nė Fron.
Detyra jonė sot nė kėto kushte, ėshtė jo thjesht pėrkujtimi i traditave atdhetare politike tė legalistėve dhe monarkistėve shqiptarė, por edhe ngritja nė njė nivel mė tė lartė tė punės sė PLL si parti serioze dhe formacion politik i organizuar, i gjithė lėvizjes monarkiste shqiptare, qė synon vendosjen e Monarkisė me nė krye mbretin Leka I Zogu.
Nė kėtė datė pėrkujtimore, ne vlerėsojmė me nota tė larta kontributet madhore tė tė gjithė veteranėve legalistė, tė cilėt kanė qėnė dhe mbeten frymėzuesit e brezit tonė mė tė ri, pėr tė qenė edhe ne pjesė e rėndėsishme e politikės shqiptare. 
Pėr tė pasqyruar vlerat dhe rolin e madh tė kėsaj ngjarjeje madhore qė pėrkujtojmė sot, mė lejoni t'ia jap fjalėn vajzės sė Gjeneral Abaz Kupit, zonjės Hyrije Kupi.
Ju faleminderit.

 

Fjala e z.Murat Basha, nė simpoziumin e Shoqatės Atdhetare pėr Identitet dhe Bashkim Kombėtar 

Rilindja kombėtare, brerore lavdie e nacionalizmit shqiptar

Nga Murat BASHA


Pavarėsisht dobėsive tė shfaqura e tė pranuara pėr jetėsimin praktik tė shtet-formimit, pėr ēka edhe jemi akuzuar e vazhdojmė tė akuzohemi nga armiqtė tanė historikė - nė planin ideor e konceptual, rilindasit tanė tė mėdhenj na kanė lėnė njė trashėgimi tė shkėlqyer. Mėsuesit tanė tė pagabueshėm tė shqiptarizmės, ishin dhe mbetėn prekursorė gjenialė tė programit dhe platformave konkrete tė mbrojtjes dhe zgjidhjes fundore tė ēėshtjes sonė kombėtare. Pikėrisht ky ėshtė edhe shkaku madhor qė ka iniciuar dhe frymėzon sulmet e egra e tė artikuluara nė nivel akademik, nga ustallarėt serbė e grekė tė mendimit filozofik, gjeo-politik e strategjik.
Janė pikėrisht rilindasit tanė tė mėdhenj dhe i ashtuquajturi program i tyre paragjykuar i "Shqipėrisė sė Madhe", ato qė prej 130 vjetėsh sulmohen me mjetet mė brutale dhe sipas skemave shtetėrore, politiko-diplomatike e ushtarake, tė sponsorizuara fuqimisht nga shovinistėt fqinjė dhe Fuqitė e Mėdha, protektore, suportuese dhe aleate tė hapura tė tyre. Dhe kjo sepse platformė-programi i Rilindjes sonė kombėtare ishte pėrgjigjia adekuate mė e shkėlqyer dhe mė e argumentuar, ndaj krijesave monstra ideologjike e politike tė Naēertanies dhe Megali-idhesė.
Kaq absurde janė sulmet e strategėve serbo-grekė ndaj programit tė zgjidhjes sė ēėshtjes sonė kombėtare, saqė bashkėrisht dhe nė sintoni tė plotė, ata kanė fabrikuar tė ashtuquajturin "komplot tė pėrbashkėt tė shqiptaromėdhenjve me Fuqitė e Mėdha - protektore, Austro-Hungarinė dhe Italinė, kundėr kauzave tė Serbisė sė Vjetėr dhe Epirit Grek, si djepe tė qytetėrimit ortodoks serb dhe atij helen", thjesht dhe vetėm duke u nisur nga veprat shkencore tė albanologėve tė mėdhenj gjermanė, austriakė dhe italianė.
Fatkeqėsisht edhe sot, kėto teza famėkėqia antishqiptare, jo vetėm qė janė shpėrndarė nėpėr tė gjitha kanceleritė e mėdha euro-atlantike, por janė infiltruar edhe si teza shkencore nė programet shkollore tė shumė universiteteve, duke kulmuar me divulgimin e llahtarshėm nėpėrmjet internetit, nė tė cilin ekzistojnė me qindra sajte qė helmojnė me tė pavėrteta opinionin e painformuar perėndimor pėr tė vėrtetat e mėdha e tragjike tė kombit shqiptar nė Ballkan, komb ndėr mė tė vjetrit dhe origjinues i qytetėrimit europian dhe atij botėror.
Pėrballė kėtij realiteti tė njimendtė e virtual, akademikėt dhe studiuesit tanė nuk kanė ideuar kurrfarė platforme, me pseudo-argumentin e shkarjes nė nacionalizėm dhe nėn tundimin e pėrkujdesjes absurde pėr tė mos "helmuar klimėn e miqėsisė e tė bashkėekzistencės me popujt fqinjė". Ndėrkohė qė tekstet shkollore dhe botimet serbe e greke janė tė mbushura me urrejtje raciste antishqiptare dhe me akuza pėr gjoja genocid shqiptar tė organizuar kundėr popujve fqinjė pėr t'u rrėmbyer trojet e tyre etnike, tekstet tona shkollore spastrohen edhe nga tė vėrtetat e retushuara e tė zbutura deri nė paturpėsi. Nėn frymėn e "Dy popujve miq", pseudohistorianė pa skrupuj kombėtarė, jo vetėm qė mohojnė pushtimet e pėrgjakshme nga ushtritė greke edhe tė trojeve tė Shqipėrisė Londineze, por ata kanė arritur deri aty sa tė shkruajnė se "... Petro Nini Luarasin dhe Papa Kristo Negovanin i vranė kaēakėt tradhtarė shqiptarė...".
I vetmi regjim ku botimet me frymė kombėtare dhe veprat e mėdha tė Albanologjisė sponsorizoheshin fuqishėm nga shteti dhe ku familjet e patriotėve tė mėdhenj, edhe kur ishin kundėrshtarė politikė, nderoheshin dhe trajtoheshin me pensione marramendėse - ka qenė dhe mbetet Mbretėria Shqiptare me Mbretin Zog i Parė.
Gjatė kohės sė Mbretėrisė, "Lahuta e Malėsisė" dhe veprat e Albanologjisė botoheshin e shiteshin me tirazhe marramendėse, ndėrkohė qė shteti sponsorizonte nė shifra tė stėrmėdha albanologė si Jokli, Stipēeviēi, Paēi dhe Shuflai, pėr tė vėrtetuar shkencėrisht autoktoninė dhe pėr tė evidentuar madhėshtinė, rolin dhe kontributin e qytetėrimit pellazgjiko-iliro-shqiptar, nė gadishull dhe mė gjerė.
Vetėm nė kohėn e Mbretit Zog, skulptorėt e mėdhenj Janaq Paēo e Odhise Paskali realizuan afro 300 monumente, shtatore e buste, ndėrsa piktorėt Abdurrahim Buza, Jonuz Kaceli, Kolė Idromeno, Vangjush Mio e Zef Kolombi, realizuan afro njėmijė vepra tė shkėlqyera, kushtuar ngjarjeve dhe figurave mė madhore tė historisė sė shqiptarėve. Dhe tė gjitha kėto pėrkundrejt shpėrblimeve dhe honorareve qė siguronin tė ardhura disa herė mė tė larta se ato tė deputetėve dhe ministrave tė kohės.
Ndėrkohė, Himni dhe Flamuri kombėtar, bashkė me to edhe kėngėt e shkėlqyera atdhetare qė trashėgojmė sot, ishin simbolet mė tė shenjta, qė jo vetėm kishin fituar tė drejtėn e qytetarisė, por ishin bėrė lajtmotivi qė frymėzonte jetėn shpirtėrore dhe ushqente idealet kombėtare tė brezave, pa dallim.
Nė kėtė rrugė ecėn dhe zhvillon veprimtarinė e saj politike edhe partia ku unė aderoj, si nėnkryetar i saj, Partia Lėvizja e Legalitetit, e cila ka artikuluar mendimin nacionalist pa frikė nga pasojat dhe pavarėsisht trajtimit tė diferencuar negativ - si zė qė krijon probleme dhe prish klimėn e miqėsisė e tė bashkėpunimit brenda vendit dhe nė rajon, akuzė e cila nuk na impresionon aspak, pėrballė detyrimit madhor atdhetar, tė fiksuar nė programin e themeluesve tė saj, program tė cilit kjo parti i ėshtė pėrmbajtur dhe vazhdon t'i pėrmbahet me konsekuencė. 
Ndėrsa sot, fatkeqėsisht, shteti dhe qeveritė shqiptare, jo vetėm qė nuk kanė pėrpunuar kurrfarė platforme pune dhe idesh pėr zgjidhjen hap pas hapi tė ēėshtjes sonė kombėtare, por dėshmojnė komplekse tė turpshme inferioriteti ndaj fqinjėve, dėshmojnė fobi ndaj tezave dhe qėndrimeve tė nacionaliste, duke u munduar t'i mbysin mendimin, veprimin dhe retorikėn nacionaliste me teoritė bajate kozmopolite tė "integrimit dhe globalizmit", madje edhe atėherė kur pėrfaqėsuesit shtetėrorė tė fqinjėve i poshtėrojnė hapur, ballėpėrballė dhe publikisht.
Kėta pushtetarė pa integritet moral dhe dinjitet kombėtar, kanė fshirė nga programet e partive qė pėrfaqėsojnė, ēdo artikulim referuar ēėshtjes sonė tė pazgjidhur kombėtare, duke iu vjedhur edhe detyrimeve qė burojnė, qoftė edhe formalisht, nga preambula e Kushtetutės nė fuqi.
Kjo ėshtė edhe arsyeja e kushtėzimeve tė paturpshme qė emisarėt e Europės na bėjnė pėr tė drejtat e minoriteteve, kėtej e matanė kufirit, duke na shtyrė deri nė marrėzinė e diskriminimit pozitiv ndaj tyre, si praktika ligjore e administrative pa precedentė nė botė, shėmbulli mė kuptimplotė i tė cilit ėshtė pėrfaqėsimi i pakicės serbe nė Kuvendin e Kosovės, me shumėfishin e mandateve nė raport me mbėshtetjen elektorale nė pėrqindje. 
Konform skemės sė shndėrrimit arbitrar tė hapėsirės shqiptare nė Ballkan nė "hapėsirė multietnike", OJQ (organizata jo-qeveritare) tė sponsorizuara nga kanale dhe lobingje antishqiptare, kanė mbushur zyrat e shtetit dhe kanceleritė europiane e mė gjerė, me raporte qė i nxjerrin shqiptarėt minoritet edhe brenda Shqipėrisė administrative, me qėllimin e pėrgatitjes sė kushteve oportune pėr zbatimin e skemės sė shndėrrimit tė Shqipėrisė nė shtet multietnik, skemė qė shumė shpejt do tė dalė nė shesh.
Edhe mediat shqiptare, ku gjithashtu gėlojnė metastazat e kozmopolitizmit dhe tė sponsorizimeve tė dyshimta, janė bėrė artikuluese tė kėtyre tezave dhe mbytėse tė ēdo mendimi nacionalist. Kjo ėshtė edhe arsyeja qė i vetmi zė qė artikulon tezat e Rilindjes sonė kombėtare dhe tė detyrimit politik pėr jetėsimin e aspiratave tė shqiptarėve pėr bashkim kombėtar nė hapėsirėn ballkanike, ėshtė ideologu i madh i mendimit dhe i veprimit nacionalist shqiptar, z.Arbėr Xhaferri nė faqet e gazetės "Shekulli", ku pas ēdo shkrimi tė tij botuesit gjithmonė shpejtojnė tė vendosin shėnimin "Mendimet dhe bindjet e autorit janė thjesht personale, nuk janė tė Redaksisė..."
Ndėrsa nga periodikėt e mediave tė shkruara, vetėm gazeta "Rimėkėmbja" (personalisht z.Abdi Baleta), dhe gazeta e PLL "Atdheu", trajtojnė me nivel tė lartė temat e nxehta tė nacionalizmit dhe mendimit politik e filozofik nacionalist shqiptar, duke hyrė madje deri nė polemika e replika me artikulues tė tezave antishqiptare dhe tė mendimit kozmopolit, gjithmonė joshqiptar dhe rėndom progrek e proserb.
Kjo ėshtė edhe arsyeja qė ftesėn e mikut tim, intelektualit dhe atdhetarit konsekuent z.Sulejman Abazi, pėr tė marrė pjesė nė kėtė aktivitet tė mrekullueshėm tė Shoqatės suaj "Adhetare pėr Identitet dhe Bashkim Kombėtar", e prita me kėnaqėsinė mė tė madhe, ndaj ndjehem krenar dhe tejet i emocionuar qė flas sot para jush.
Sot nga intelektualėt atdhetarė, qė kanė mbushur edhe kėtė sallė tė nderuar, kėrkohet tė shpalosin pa komplekse bindjet dhe argumentat e tyre nacionaliste, tė cilat pavarėsisht sensit pexhorativ qė bart fjala "nacionalizėm", janė dhe mbeten thjesht "kombėtare" e "kombėtariste".
Nė partinė tonė dhe nė politikėn shqiptare, unė personalisht, si politikan dhe nėnkryetar i PLL, bashkė me kolegėt e mi jam munduar tė artikuloj dhe ngjiz idenė e konservatorizmit modern, si teori pragmatiste e bashkėkohore, nė shtratin e sė cilės mund tė instalohen idetė dhe pikėpamjet nacionaliste tė programit tė Rilindjes sonė kombėtare, tashmė tė zhvilluara e tė kultivuara nė kushte dhe kohė tė reja, gjithsesi pa iu shmangur objektivit final: bashkimit kombėtar, si parakusht i krijimit tė shtetit kombėtar shqiptar nė hapėsirėn ballkanike, nė tė cilėn fqinjėt kanė ndėrtuar shtetet e tyre kombėtare nė kurriz tė trojeve tona etnike.
Ne legalistėt mendojmė se vetėm krijimi i shtetit kombėtar shqiptar mund tė realizojė ėndrrėn e rilindasve tė mėdhenj dhe mbarė shqiptarėve, si premisė pėr zgjidhjen e problemeve tė trashėguara etnike dhe pėr njė stabilitet tė qėndrueshėm e aftagjatė, nėpėrmjet vendosjes sė ekuilibreve gjeopolitikė, tė bazuar mbi fuqinė e kombeve-shtete, mbi popullsinė dhe territoret homogjene. 
Teoria e Konservatorizmit Modern, si teori e konservimit, trashėgimit, kultivimit tė mendimit, traditave, thelbit tė identiteti kombėtar dhe realizimit nė praktikė tė shteteve e shoqėrive qė mbrojnė interesat kombėtare - nė kohėt moderne njeh si protagonistė, mendimtarė dhe ideatorė qė e kanė pasuruar, figura tė tilla si Margaret Theēer dhe Ronald Regan, qė bėnė epokė nė politikė dhe nė filozofinė e mendimit politik e gjeopolitik bashkėkohor.
Dhe kjo jo sepse interesat kombėtare tė kombeve qė ata pėrfaqėsonin, rrezikoheshin nė planin ushtarak, politik, ekonomik apo ēfarėdo! Sepse jo vetėm qė nuk ekzistonte njė rrezik tė tillė, por ishin pikėrisht kėta liderė, ata qė udhėhoqėn triumfin e Luftės sė Ftohtė dhe mposhtėn komunizmin si sistem politiko-ideologjik nė pushtet, nė mbarė Lindjen. Por ata vėrejtėn se idetė e majta, fryma kozmopolite dhe proceset globalizuese thjesht politike, po kėrcėnonin identitetin kombėtar, kulturor dhe fizionominė e racės anglo-saksone. 
Jo mė kot baballarėt e mendimit politik dhe filozofik amerikan shpallėn "Amerikanizmin" si ideologji dhe interesat amerikane si "yllin polar" tė veprimtarisė sė institucioneve kombėtare tė SHBA-ve.
Pra konservatorizmi modern ėshtė njė instrument i domosdoshėm pėr mbrojtjen edhe tė kombeve tė mėdhenj e tė gjithėfuqishėm, qė gjithsesi ndjehen tė kėrcėnuar...
Po ne shqiptarėt ē'duhet tė bėjmė? Ne duhet t'u rikthehemi programit dhe ideve tė Rilindjes sonė kombėtare, tė cilėt duhet t'i shndėrrojmė nė armė pėr mbrojtjen e interesave tona jetike deri nė realizimin e aspiratės sonė kombėtare, por edhe pas saj...
Temat tejet tė rėndėsishme tė kėtij simpoziumi dhe trajtimi i tyre serioz e me njė nivel tė lartė nga diskutantėt, si dhe rrokja e problematikės sė komplikuar tė tė gjitha trojeve tona etnike, dėshmon shkallėn e lartė tė ndėrgjegjėsimit atdhetar, si tė anėtarėsisė sė shoqatės suaj, ashtu edhe segmenteve mė atdhetare tė inteligjencės shqiptare, e cila ka kuptuar se, jo thjesht pėrmbushja e detyrimeve qė buron nga qėnia jonė dhe pėrkatėsia etnike, por, mbi tė gjitha, krijimi i njė shteti kombėtar shqiptar plotėson edhe kushtin "sine qua non" tė mbijetesės sė tij nė kohėrat gjithnjė e mė tė vėshtira tė rivalitetit tė gjithanshėm. Plotėson atė qė Arbėr Xhaferri e quan "vetėmjaftueshmėri pėr mbijetesėn e kombit pėr shkak tė funksionimit tė parimit tė komplementaritetit tė gjithanshėm, sidomos nė planin ekonomik, politik, gjeopolitik e tė fuqisė ushtarake...".
Sa kohė qė luftėrat nuk kanė tė sosur, sa kohė qė kėrcėnohet paprerė ekzistenca e kombit shqiptar dhe sovraniteti ėshtė mė i rrezikuar se kurrė, sidomos nga lufta ekonomike qė nėpėrmjet konkurrencės dhe imponimit tė tregtisė sė lirė, synon realizimin e skemave neokolonialiste - neve duhet tė ndėrgjegjėsohemi mė shumė se kurrė pėr atė se ē'jemi aktualisht(?), ē'pėrfaqėsojmė(?), ēfarė na lipset dhe ku po shkojmė?. Dhe nėse u japim pėrgjigje kėtyre pyetjeve, atėherė, minimalisht, dėshmojmė se e kemi rrokur thelbin e problemit, duke qenė njėkohėsisht tė bindur se deri nė realizim duhet shumė mė tepėr punė dhe mund.
Dhe nėse ndėrgjegjėsohemi pėr faktin se "Atdheu nuk ėshtė thjesht toka dhe varret qė tė parėt na lanė amanet, por ėshtė toka qė u kemi borxh brezave pasardhės", atėherė minimalisht kemi kuptuar se nuk duhet tė lėshojmė asnjė pėllėmbė, pavarėsisht nga ēmimi.
Dhe nėse "kombet po dehen ndėr nacionalizma", ēka na e dėshmojnė mė sė miri fqinjėt tanė, atėherė ne duhet qė tė dehemi me nacionalizmin tonė, sepse askėnd nuk po shohim tė lėshojė qoftė edhe njė copė atdhe, nė emėr tė kozmopolitizmit e globalizmit. Ndaj edhe ne nuk mund tė bėjmė ndryshe, pėrveēse tė pėrmbushim idealet dhe amanetet, qoftė edhe pėrjetėsisht nė luftė me destinin historik. 
Fjalėt e Himnit tonė "... se kombe shuhen pėrmbi dhe / por Shqipėria do tė rrojė / pėr tė, pėr tė luftojmė ne...", janė kuptimplote, janė sinteza e idealeve tona kombėtare, janė mesazhi hyjnor adresuar bijve tė shqipes, mesazh tė cilin Fishta i madh na e pėrcjell me vargjet: "Se kėt vend Zoti e fali, jo pėr shkja e malazez, turq, manovė e lėkurazez / po pėr do djem sokola mali, qė gjithė bota shqiptarė i qujte / pėr ta gzu kta djal' pas djali / gjersa jeta mos t'u shujte...".
Ju faleminderit! 

Berisha dhe llastiqexhinjtė debatikas tė opozitės

Nga Zamir GJURGJI


Nė njė mbledhje rutinė tė qeverisė demokrate, kryeministri Berisha ka shpalosur publikisht idenė se "... kthimi dhe kompensimi i pronave duhet bėrė mbėshtetur nė tapitė e pronave, qė i pėrkasin periudhės para 7 prillit 1939".
Duke artikuluar kėtė lloj qėndrimi politik, ai dhe qeveria e tij ndahen de facto (edhe pse jo ende de jure) nga psikologjia "fikse" prokomuniste dhe nga ajo "mobile" kripto-komuniste, ku Ligji 7501 vepron mbi tokėn, ashtu si Neni "55" vepronte mbi kokėn.
Duke ndjekur hap pas hapi ditėt e qeverisjes, parulla elektorale e demokratėve "me duar tė pastra", po zėvendėsohet me atė funksionale "ne duam tė bėjmė shtetin". E pėr tė bėrė shtet (synim jo vetėm elektoral i legalistėve), demokratėt e kanė tashmė tė qartė se nuk mjaftojnė vetėm "duart e pastra" - (ku njė pjesė e koalicionistėve qeveritarė e kanė pėrkthyer "tė pastrojmė duart si P.P-ja") - por edhe kėllqe tė forta dhe mėndje tė ndriēuar, pėr ndarje tė vrullshme nga e kaluara.
Njė analizė mė e thellė e bėrė mes rreshtave tė shprehjes sė z.Berisha, tė bėn me dije se ai, mė shumė se pėr pushtetin, mendon se si tė mirė-administrojė shtetin, ēka ėshtė sa e rėndėsishme, aq dinjitoze dhe frytdhėnėse.
Me kėtė qėndrim politik, kryeshtetari shqiptar i referohet periudhės sė qeverisjes monarkiste tė Mbretit Zog (para 7 prillit tė vitit 1939), duke vlerėsuar e njohur njėherazi tė gjithė dokumentacionin zyrtar mbi pronėsinė, si tė saktė dhe tė drejtė.
Nė kėtė mėnyrė, rikthimi i pronės legjitime ndaj Mbretit Leka, birit tė Mbretit Zog i Parė, pasohet edhe me njė gjest mė fisnik: rikthimi i munguar nė kohė i vlerėsimit real tė shtetit unikal tė Mbretit Zog, i cili, qė pas 7 prillit 1939, u anatemua dhe denigrua vazhdimisht nga trinija antikombėtare e totalitarizmit fashisto-nazisto-komunist.
Edhe pse opozitarėt socialistė i friken shumė kėtyre zhvillimeve politike, sa morale aq edhe ligjore - duke i vėnė "shkopinj sorosianė nėn rrota" - demokratėt, si lokomotiva reale e zhvillimeve progresive, nuk duhet tė ulin shpejtėsinė e lėvizjes drejt objektivave kardinale, vetėm e vetėm se disa "vagonė kristian-republikanė, teknikisht tė pakolauduar", nuk mund tė ndjekin rrugėn pa kthim prapa, nė binarėt solidė tė shtetit legal.
Pėrkundrazi, pėrshpejtimi i kėtyre sipėrmarrjeve politike, ėshtė e vetmja mundėsi reale qė "treni" qeveritar tė mbėrrijė nė kohė e triumfalisht nė stacionet e zgjedhjeve lokale e presidenciale, edhe pse adoleshentėt e politikės (pro)socialiste, Velia-Rama-Majko, kanė marrė nė dorė krrabėn me llastiqe, dhe pėrpiqen tė qėllojnė fluturimthi me guralecė "poēat e elektrikut", kur "treni" tė mbėrrije nė stacion(e).

 

Pėrsiatje mbi aktin e themelimit tė OKLL nė Kongresin e Zall-Herrit

Zogizmi, thelb i shqiptarizmės

Nga Astrit KOLA

Kongresi i OKLL, rithemeluar nė Zall Herr 62 vjet mė parė, ėshtė ngjarja mė rėndėsishme nė jetėn e partisė sonė, partia mė e vjetėr e pluralizmit dhe demokracisė parlamentare shqiptare, parti qė hodhi bazat e njė politike moderne properėndimore dhe tė shtetit qė u sendėrtua si produkt politik dhe institucional i njė lėvizje politike qė rrokte interesa tė gjera atdhetare e kombėtare, frymėzime dhe aspirata tė zjarrta pėr zhvillim dhe pėrparim shoqėror. 
Pėr tė mos krijuar modelin qeverisės tė njė partie-shtet, pėr tė ndihmuar nė unifikimin e klasės politike rreth idesė kombėtare dhe materializimit tė saj nė praktikė, nėpėrmjet ngritjes dhe konsolidimit tė shtetit shqiptar, PLL nuk funksionoi mirėfilltazi si e tillė gjatė periudhės 1924-1943. Por, pas Konferencės sė komunistėve nė Labinot dhe sidomos pas Konferencės sė Mukjes, kur u bė e qartė se komunistėt e kishin braktisur ēeshtjen kombėtare, madje e kishin shitur atė nė kėmbim tė njė pushteti kuisling dhuruar nga armiqtė historikė tė Shqipėrisė, Rusia dhe Serbia, paraardhėsit tanė e panė tė domosdoshėm rithemelimin e Legalitetit.
Nė kushtet kur ishin krijuar 2 parti republikane dhe kur pas luftės kishte gjasa tė mos respektohej Statusi i Konferencės sė Londrės, Statusi i Kongresit tė Lushnjes dhe vendimi i Asamblesė Kushtetuese tė 1 Shtatorit 1928 pėr formėn e regjimit, legalistėt dhe mbretėrorėt shqiptarė kishin arsye mė shumė se kurrė tė rikrijonin partinė qė, ndėrmjet tė tjerash, me mjete politike dhe rrugė demokratike parlamentare, do tė pėrpiqej tė impononte dhe siguronte mosndryshimin e formės sė regjimit nė Shqipėri, pas lufte.
Por mė vonė, pėr shkak tė ndryshimeve shumė tė shpejta tė situatės politiko-ushtarake dhe shfaqjes hapur tė simptomave tė njė lufte civile pėr pushtet, nga ana e komunistėve, ky imperativ u fokusua nė organizimin ushtarak tė Legalitetit, si njėri nga komponentėt e organizimit dhe objektivave politike.
Kjo ishte edhe arsyeja se pėrse OKLL ia besoi drejtimin ushtarak njė strategu tė sprovuar si Abaz Kupi, i cili pos tė tjerash kishte raporte mjaft tė mira me misionet britanike qė ishin vendosur pranė tij me nė krye Bill Maklinin, dhe qė, nė fund tė fundit, pėrfaqėsonin qeverinė e Madhėrisė sė saj, sa kohė qė edhe Familja Mbretėrore me Mbretin Zog ishin ftuar dhe strehuar si rezidentė nė Angli. Kjo ishte edhe arsyeja se pėrse komunistėt u trembėn aq shumė nga rithemelimi i OKLL, ēka shpjegon edhe fushatėn e ashpėr shpifėse e denigruese tė tyre kundėr Mbretit Zog, gjeneral Abaz Kupit dhe zogistėve.
Pas letargjisė sė dimrit 1943, nė pranverėn e vitit 1944, komunistėt e dėshmuan qartė synimin e moslejimit me ēdo kusht tė kthimit tė ligjshėm tė Mbretit Zog nė fron dhe planin e kobshėm tė asgjėsimit ushtarak tė Legalitetit pas Kongresit tė Pėrmetit, vepėr kjo e jugosllavėve qė udhėhiqnin PKSH dhe e tradhtarėve nė krye tė saj.
Nė kushtet e reja nuk kishte alternativė tjetėr pėrveēse ballafaqimit ushtarak tė padėshiruar nga legalistėt, tė cilėt gjithmonė kishin vėnė interesat e vendit mbi gjithēka. Por shmangia me ēdo kusht e konfrontimeve ushtarake, nuk mund tė kishte jetėgjatėsi tė pėrhershme. Pas tė ashtuquajturit Inkursion tė Divizionit tė Parė partizan nė Veri, pėrplasja e armatosur u bė e pashmangshme dhe nė evitimin e saj nuk mundėn tė ndikojnė as misionet aleate perėndimore.
Pas pėrplasjeve tė ashpra midis komunistėve dhe legalistėve nė Mat, Krujė Dibėr dhe nė Malėsinė e Tiranės, pėr zogistėt u bė e qartė se detyra kryesore mbetej mbrojtja nga asgjėsimi fizik, e familjeve tė tyre dhe e popullit qė i pasonte.
Megjithatė, deri nė fund Legaliteti bėri tė pamundurėn pėr t'iu shmangur konfrontimeve ushtarake me komunistėt. Prandaj, nė verėn dhe vjeshtėn e vitit 1944, objektivi kryesor ushtarak i zogistėve u fokusua nė goditjen e okupatorit nazist, por fatkeqėsisht, sikundėr dėshmojnė edhe Dejvid Smajli dhe Bill Maklini, komunistėt nė vend qė tė sulmonin pushtuesit, godisnin pas shpine zogistėt qė pėrgjakeshin me ta, sikundėr ndodhi nė Urėn e Goles dhe sidomos gjatė luftimeve pėr sigurimin e korridorit tė tėrheqjes sė gjermanėve, pra nė segmentin e rrugės Tiranė-Shkodėr.
Fakti qė masakrat e brigadave komuniste u fokusuan mbi krahina dhe popullatė krejtėsisht pa lidhje shpirtėrore me Ballin Kombėtar, ėshtė dėshmi e tė vėrtetės sė madhe se komunistėt po godisnin ushtarakisht ato pjesė tė popullit shqiptar tė lidhura ngushtė me Mbretin Zog dhe regjimin mbretėror, nė tė gjithė Shqipėrinė e Mesme e tė Veriut.
Nė pėrfundim tė konfrontimit brenda territorit tė Shqipėrisė londineze, komunistėt bėnė reprezalje tė pėrgjakshme ndaj zogistėve dhe simpatizantėve tė tyre, tė cilat mė pas i vazhduan gjatė gjithė periudhės sė pasluftės, deri nė vitin 1953, kur masakrave tė organizuara me ekspedita ndėshkimore, ua zuri vendin lufta e klasave, qė pėr nga forma ishte mė e sofistikuar dhe mė selektive nė krahasim me vrasjet masive paraardhėse.
Nė shikimin retrospektiv tė sė kaluarės sė lavdishme tė OKLL pėr periudhėn nė fjalė, sot nga largėsitė e kohės mund tė konkludohet me saktėsi se: megjithėse nė planin politik OKLL ia doli tė organizojė rezistencėn kundėr okupatorit; ia doli tė artikulojė ide dhe alternativa racionale e atdhetare, qė e demaskuan rėndė komunizmin; ia doli tė ndėrkombėtarizojė luftėn e zogistėve (pra legalistėve dhe mbretėrorėve) pėr liri, ēka e dėshmojnė kronikat e pafundme tė Radio Londrės - nė planin ushtarak kjo lėvizje nuk ia doli dot tė kryente detyrėn mė kryesore: pėrballimin me rezistencė pasive tė detyruar, tė sulmeve ushtarake tė brigadave komuniste, ēka, siē thamė mė lart, rezultoi me masakra tė llahtarshme mbi legalistėt dhe mbretėrorėt e pafajshėm.
Pėrballė faturės sė rėndė tė gjakut dhe vdekjeve, deklaratat e komunistėve tė sotėm, se Legaliteti kurrė nuk bashkėpunoi me okupatorėt - janė cinike dhe tejet tė vonuara, ashtu sikundėr mbetet pa vlerė pohimi i Enver Hoxhės se "nė planin kombėtar, propaganda nacionaliste e Legalitetit dhe e Ballit, ishin superiore ndaj nesh dhe e vunė nė pozitė shumė tė vėshtirė Partinė tonė komuniste, qė propagandonte internacionalizmin proletar dhe vėllazėrimin me popujt fqinjė, nė vend tė Shqipėrisė etnike dhe bashkimit kombėtar qė propagandoheshin prej tyre, propagandė kjo e reaksionit zogisto-ballist, qė na prishi shumė punė...".
Nė tė gjithė kėtė histori tė lavdishme tė OKLL, para dhe pas LDB, pjesa mė e dhimbshme ėshtė dhe mbetet mosruajtja e raporteve efektive tė bashkėpunimit me shtetet, lobingjet dhe kanceleritė e vendeve demokratike perėndimore, ēka po tė ishte bėrė si duhet, nuk do tė sillte aq pengesa pėr njohjen e sė drejtės legjitime tė OKLL pėr t'u regjistruar si parti politike qė nė fillimet e pluralizmit nė Shqipėri. 
Nėse aleatėt tanė perėndimorė, para dhe pas luftės, do tė kishin ndikuar dhe imponuar legalizimin e OKLL, sot do tė flisnim ndryshe dhe produkti ynė politik nuk do tė ishte thjesht evokimi i sė kaluarės sė lavdishme, por realizimi i objektivit politik tė ēdo partie, qė ėshtė marrja e pushtetit dhe jetėsimi nė praktikė i programit dhe alternativės qeverisėse.
Megjithatė, realiteti ėshtė ky qė ėshtė dhe qė sot e njohim tė gjithė. 
Sot legalistėt dhe mbretėrorėt shqiptarė nuk kanė vetėm tė drejtėn morale dhe historike pėr rikujtimin e veprave dhe kontributeve tė lavdishme e atdhetare tė sė kaluarės, por mbi tė gjitha kanė njė parti sikundėr ėshtė PLL, me njė anėtarėsi tė devotshme dhe me njė lidership qė pėr nga pėrmasat e formatit politik, ideor e intelektual, ėshtė plotėsisht i aftė tė pėrmbushė idealet e mėdha tė zogizmės dhe shqiptarizmės.
Sot para legalistėve dhe mbretėrorėve, para veteranėve tė lavdishėm tė Legalizmės dhe Zogizmės, si dhe para eshtrave tė martirėve qė u flijuan, ne pasardhėsit premtojmė se PLL nuk do tė ndalet nė rrugėn e saj.
PLL do tė rritet dhe do tė shndėrrohet nė njė shpresė tė vėrtetė tė shqiptarėve. Ajo kurrė nuk do tė shuhet. Idealet dhe gjaku i martirėve tė zogizmės, nuk do tė bjerren. 

"Revolucioni i vonuar demokratik" i ditės sė shenjuar

"Festat" e Nėntorit dhe dilema ndėr vite

Nga Zamir GJURGJI


Muaji nėntor i kėtij viti, ka rikthyer pėrsėri nė vėmendje tė publikut shqiptar, njė dilemė tė kahershme. A ėshtė apo nuk ėshtė festė kombėtare 29 Nėntori?!
Pėrgjithėsisht, debati zhvendoset nė rrafshin e mbledhjes sė fakteve tė (pa)kundėrshtueshme nga njėra palė, se gjermani i fundit e paskėrka lėnė Shqipėrinė mė 29 Nėntor 1944, ndėrkohė qė njė pjesė tjetėr, hedh poshtė argumentin se kjo gjė nuk ka ndodhur mė datė 29, por mė 28 nėntor, duke marrė pėr argument shtypin e asaj kohe, ku vetė kreu i komunistėve shqiptarė E. Hoxha, ėshtė shprehur nė Berat mė 28 nėntor tė vitit 1944 se "... 28 Nėntori ėshtė ditė e shenjtė; dita e indipendencės dhe dita e ēlirimit", ndėrsa mė 9 nėntor tė vitit pasardhės, po vetė E. Hoxha, nė Pėrmet ėshtė shprehur se "... 29 nėntori do tė jetė festė kombėtare e Ēlirimit tė Shqipėrisė".
Nėse do tė merrnin nė shqyrtesė dy shprehjet e vetė E. Hoxhės - nga Berati nė Pėrmet - me njė analizė tė thjeshtė morfologjiko-sintaksore, do tė vėrenim disa "evoluime" gjuhėsore:
1) Nė fjalėn e tij tė nėntorit tė vitit 1944, folja "me qenė", meqenėse mungon, vetėkutpohet se ėshtė nė kohėn e tashme, mėnyra dėftore; ndėrsa nė fjalėn e nėntorit tė vitit 1945, fojla "me qenė" ėshtė nė kohėn e ardhshme tė thjeshtė.
2) Nė fjalėn e vitit 1944 mungon kallėzuesori "festė", ndėrsa pėrdoret ai "ditė".
3) Nė Berat, mungon pėrcaktori me pėrshtatje "kombėtare", ndėrsa nė Pėrmet ky i fundit ėshtė pėrdorur si ndajshtim.
Sa mė sipėr, duke nisur analizėn sintezė tė "Enverit pėr Enverin", nė pikėn e parė na del se 29 Nėntori nuk ka qenė njohur si datė nė vitin 1944, prandaj edhe nė vitin 1945 vendoset pėr t'u njohur nė tė ardhmen (pas 9 nentorit 1945); nė pikėn e dytė, ku fjala "ditė" ėshtė zėvendėsuar me fjalėn "festė", Enver Hoxha ka dalė nga rrafshi i konstatimit historik tė ditės sė ēlirimit, nė zonėn e pėrcaktimit festiv tė saj; ndėrsa nė pikėn e tretė, kėsaj ditė tė shndėrruar nė festė, i ka dhėnė edhe status kombėtar.
Do tė kuptonim shumė mė tepėr, nėse do t'i ktheheshim edhe politikės ekonomike tė ndjekur gjatė viteve 1944-1945, ku gjatė kėsaj periudhe, edhe monedhat lek-dinar u njėsuan nė favor tė dinarit.

Derivatet e totalitarizmit nuk kanė festė kombėtare

Fashizmi, nazizmi dhe komunizmi njihen tashmė botėrisht si tre brinjėt e tė njėjtit trekėndėsh, atij totalitar. Pėrgjatė gjithė kėtyre dekadave, studiues tė shumtė tė kėsaj "trinie" ideologjike, kanė pėrcaktuar qartė e pa kundėrshti, se tė treja kėto ideologji kanė tė pėrbashkėt fobinė ndaj nacionaliteteve dhe demokracisė nė kėto nacione (kombe).
Konkretisht:
Fashizmi mohon qėnien e kombeve, duke cėnuar drejtpėrsėdrejti simbolin e njė kombi, e duke i mbivendosur dy-sėpatat.
Nazizmi lufton ekzistencėn e kombeve tė tjera, duke i dhėnė pėrparėsi "blau blud"-it, e duke i paraprirė kėsaj veprimtarie me anė tė cėnimit tė flamujve kombėtarė, me mbivendosjen e kryqit tė thyer (svastikės).
Komunizmi vetėmohon kombin "... komunistėt nuk kanė atdhe"..., duke rendur pas kėsaj ideologjie me anė tė ēnderimit tė flamujve kombėtarė, me mbivendosjen e yllit me pesė cepa. 
Nė kėtė mėnyrė, komunistėt (idhtarėt e komunizmit) tė cilėt morėn dhunshėm pushtetin nė vitin 1944, nuk kanė as edhe njė tė drejtė morale qė tė caktojnė ditėn e fitores sė tyre ideologjike si festė kombėtare. Pasi, internacionalizmi, si kundėrshtar i flaktė dhe mizor i nacionalizmit, nuk mund t'i caktojė kėtij tė fundit ditėn e festės.
Nėse historianėt dokumentojnė me fakte tė pakundėrshtueshme se gjermani i fundit ka lėnė Shqipėrinė mė 29 nėntor, atėherė kjo datė shėrben vetėm pėr t'u pėrkujtuar si ditė e shėnuar nga ndjekėsit e kėsaj ideologjie, ashtu siē kanė tė drejtėn e tyre tė festojnė 16 tetorin dhe 8 Nėntorin. Por, kurrsesi kėto tre data nuk kanė tė bėjnė fare me kombin shqiptar, e ēka mė shumė, ta detyrojnė kėtė tė fundit tė festojė ditėn e lindjes sė kreut shqiptar tė internacionalizmit-proletar, ditėn e lindjes sė partisė sė internacionalizmit proletar dhe ditėn e parė tė pushtetit tė po kėsaj partie, si ditė - festash kombėtare.
Nga ana tjetėr, u takon historianėve dhe vetėm historianėve shqiptarė tė lėnė nė fuqi ditėn e pavarėsisė edhe si festė kombėtare, apo tė kėrkojnė fakte dhe arsye bindėse, pėr tė gjetur e caktuar njė ditė nga historia unikale dhe dinjitoze e shtetit monarkist shqiptar (gjatė viteve 1928-1939), kur Shqipėria ka qėnė shtet-komb i shqiptarėve dhe pėr shqiptarėt.

Sa pėr rikujtesė historike

Pasaporta e viteve 1924-1939, kur nė pushtet ishte Mbreti Zog, ka nė faqen e saj tė parė:
-T'a dijsh dhe tė jésh i sigurtė, se fatbardhėsija dhe lumtunija e jote gjindet nė Shqipni e cila t'ep ndér e tė fal emnin Shqiptar.
-Rueje mirė karakterin komtar dhe kryenaltėsģn shqiptare; bindju ligjvet dhe urdhnavet tė vendit kudo qė tė jesh.
-Ēdo Shqiptar āsht vllau i Yt: nderoje kurdoherė dhe ndihmoje kur tė ket nevojė.
-Mos e pėrbuz gjuhėn e nānės s'ate, tue folė nė gjuhė tė huej kur nuk āsht nevoja.
-Ndero flamurin e atdheut tānd: kush nuk nderon Shźjin e komsis, shnderon vehten e vet.
-Dashunija pėr atdhe ndihet mā tepėr nė mėrgim, prandaj ketė dashuni rueje edhe kur tė kėthejsh nė vendin t'and.
Ndėrsa mė tej - shfaqen nė sfond shqiponja dykrenash me pėrkrenaren e Skėnderbeut.

Zamir Gjurgji

 

Memorandumi i Kuvendit tė Kosovės, njė hap para pėr Shqipėrinė

Padrejtėsitė ndaj Kosovės s'duhet tė vazhdojnė

Pavarėsia e Kosovės, e miratuar nga Kuvendi i saj dhe i Shqipėrisė, ėshtė dėshira e tėrė kombit shqiptar, qė i shpreh botės, veēanėrisht Europės, se padrejtėsive tė bėra nė kurriz tė saj duhet t'u thuhet "mjaft".
Sadoqė qarqet shoviniste dhe ekstremiste pėrpiqen ta pengojnė atė, duke luajtur tė gjitha gurėt pėr tė pėrfituar edhe njė mundėsi tė vetme nga konjukturat ndėrkombėtare, pavarėsia i takon kosovarėve, pasi kanė derdhur gjak pėr tė.
Njė kontrast i thellė duket nė dialogjet diplomatike Drashkoviē-Mustafaj, ku serbėt kėrkojnė ēdo lloj zgjidhje pėrveē Pavarėsisė sė Kosovės, pasi kėtė tė fundit e shohin si zgjidhje tė papranueshme dhe destabilizuese pėr rajonin.
Dėshira e shprehur nga tė gjithė shqiptarėt pėr Pavarėsi tė plotė tė Kosovės, i tregon hapur gjithė opinionit ndėrkombėtar, se kombi shqiptar kėrkon tė jetojė i lirė e me tė drejta tė barabarta, si tė gjithė shtetet e tjera tė botės sė civilizuar.
Ka ardhur tashmė koha qė padrejtėsive shekullore tė bėra nga serbėt ndaj shqiptarėve, t'u vihet kufiri tek thana, pasi nga kėto padrejtėsi, kombi shqiptar ka vuajtur shumė, qytetarė tė tij janė detyruar tė emigrojnė dhunshėm nė shtete tė tjera tė botės. Ndėrsa serbėt pretendojnė ende qė Kosovėn ta mbajnė nėn thundrėn e tyre, edhe pse shtiren si demokratė europianė dhe komb i qytetėruar! Por ujku qimen e ndėrron por zakonin nuk e harron. Serbėt duket se ende nuk kanė zėnė mend nga "grushti i hekurt" qė pėsuan nga ndėrkombėtarėt, kur u pėrmbys klika shovene e genocidale e Sllobodan Millosheviēit. Megjithatė, mentaliteti i serbėve nuk ndryshon shumė nga mentaliteti millosheviēian, pasi janė vetė serbėt e sotėm, me dhe pa pushtet, qė nuk dorėzojnė kriminelėt e luftės Mlladiē e Karaxhiē nė Gjykatėn e Hagės. Kjo gjė tregon se ata aprovojnė, edhe nė heshtje, genocidin e kryer ndaj popullsisė sė pafajshme kosovare. Prandaj, serbėt nuk meritojnė tė trajtohen si popull i civilizuar dhe demokrat, pėr tė pasur nė dorė fatet e Kosovės dhe kosovarėve.

Apollon Muhaxhiri
Sekretar i Shoqatės sė tė Moshuarve tė Vetmuar tė Shqipėrisė

___________________________

20 Nėntor 2005
___________________________

Kryetari Spahiu ka zhvilluar disa takime me pėrfaqėsues tė OSBE ku ėshtė diskutuar pėr reformėn zgjedhore

PLL, kontakte me OSBE pėr reformėn zgjedhore

Spahiu parashtroi dhe mbrojti propozimet konkrete qė pėrmbante paketa ligjore e legalistėve pėr hartimin e njė Kodi zgjedhor efikas, tė gjithėpranuar, e qė garantonte zgjedhje tė pakontestueshme, tė lira e tė ndershme

Editorial

Opozitės i ka rėnė tavani mbi kokė

Nga Zamir GJURGJI


Ditėt e para tė kėsaj jave i ofruan publikut shqiptar dy ngjarje tė veēanta pėr nga rėndėsia: debatin parlamentar mbi shkallėn e lartė tė korrupsionit ish-qeveritar dhe rėnien e tavanit tė Shkollės 9-vjeēare "7 Marsi" mbi koka nxėnėsish, vetėm afro tre muaj pasi ajo ishte rikonstruktuar.
Nėse do tė shohim me vėmendje frymėn nė tė cilėn u zhvillua debati parlamentar mbi korrupsionin, konstatohet lehtė se jo vetėm nxėnėsve fatkeqė tė shkollės nėntėvjeēare, por edhe opozitės aktuale i kishte rėnė tavani mbi kokė, kur u ndje "me kokė nė torbė" nga sulmet e drejta dhe tė drejtpėrdrejta tė pozitės sė sotme. 
Qeverisja kleptokrate e opozitės aktuale ėshtė e vetėdijshme se po t'i gėrvishtėsh paksa "suvanė", gjithēkaje i del mė shumė se boja, prandaj edhe orvatet tė zhurmojė sa mė shumė, duke i provokuar demokratėt me debate gėrrnjare alla-Majko, fatkeqėsia e tė cilit ėshtė verdikti i popullit; alla-Blush, qė i qan zemra pėr KESH e ALBTELECOM; alla-Balla, qė provokojnė kryeministrin Berisha nė iniciativėn e tij sa ligjore aq edhe morale, pėr t'i kthyer tė gjitha pronat Familjes Mbretėrore Shqiptare.
Publiku i gjerė shqiptar e di fort mirė se, "karriget 1 milionėshe, e deri tek shpenzimet 9 milionėshe pėr riparim makinash", janė vetėm maja e ajsbergut korruptiv, pasi 6\7 e tij fshihen nė korrupsionin e "kaēakut" gjobavėnės Edi Rama dhe nėn ndryshkun e metaleve pėr skrap tė Pandeli Majkos. 
Bojkotimi qė i bėnė socialistėt debatit mbi korrupsionin ėshtė tregues i katėrcipshėm i fytyrės pa maskė tė opozitės aktuale. E mėsuar tė kryejė vetėm makiazhe sipėrfaqėsore me nisma anti-korrupsion brenda llojit, e mėsuar tė pėrdorė edhe kulaēin edhe kėrbaēin, ajo ėshtė kthyer tashmė nė njė bishė tė tėrbuar qė, edhe pse e plagosur rėndė, bėhet nevrastenike kur ndjen se maja, vetėm maja e "shpatės sė samurait qė pret majtas e djathtas" (po citoj Braēen), po prek epidermėn e trupit tė saj tė mavijosur nė tė zezė.
PS-ja e di shumė mirė se mjafton tė gėrvishtėsh "me spatul" muret dhe tavanin hijerėndė tė konstruksionit socialist, dhe do tė plasė myku, kalbėsira e qenefi, qė e kanė intoksikuar e deformuar deri nė atė shkallė saqė po tė gėrmosh paksa mė tej, ai do tė rrėzohet zhurmshėm dhe do tė bjerė mbi kokat e tė gjithė atyre qė e ndėrtuan me mund e "djersė" pėr 8 vjet me radhė. 
Kėsaj gjėme i friken mė shumė socialistėt, aq mė tepėr kur shohin se edhe muret e tavanet e shkollave tė rikonstruktuara po nga ata, bien mbi koka nxėnėsish tė pafajshėm, tė cilėt, edhe pse nuk e dinė se kush ėshtė krenar pėr qėnien nė krye tė listės sė korrupsionit, kanė fatin e keq ta provojnė mbi kokė kobin e kėtij tė fundit. 

 

Koment

Pas zhurmės mediatike rreth miratimit tė rezolutės kundėr korrupsionit

Balua i Nanos dhe tufa e qenve

Nga Dardan MITROVICA


Seanca parlamentare pėr miratimin e Rezolutės anti-korrupsion, shėnoi risinė e fantazmagorisė sė ideatorėve pėr ta "luftuar" korrupsionin me rezoluta, pėr ēka u ftuan edhe opozitarėt socialistė pėr tė shprehur vullnetin dhe pėr tė vėnė firmėn!!! Nė Shqipėri nuk ėshtė se nuk ekziston dhe nuk ėshtė miratuar kurrfarė kuadri ligjor pėr luftėn kundėr korrupsionit dhe penalizimit tė tė korruptuarve, por ligjet e mėsipėrme nuk janė zbatuar, duke shtuar kėsisoj kontributin nė zbritjen drejt kuotave tė frikshme, tė indekseve tė zbatimit tė ligjshmėrisė, dhe arsyeja dihet: pushtetarėt socialistė jo vetėm qė nuk kanė patur e demonstruar kurrfarė vullneti pėr tė luftuar korrupsionin, por kanė qenė vetė nė krye tė top-listės sė korrupsionit, herė si protagonistė e herė si nxitės, dhe gjithmonė kanė qenė vetė ata qė kanė pėrfituar nga pėrvetėsimi i fondeve publike apo i shkatėrrimit me dashje tė konkurrencės nė treg nėpėrmjet klientelizmit politik dhe pėr shkak tė pėrfitimeve financiare. 
Nėse do tė ndodhte mrekullia qė edhe opozita e sotme tė firmoste Rezolutėn antikorrupsion e tė demonstronte vullnet pėr ta luftuar atė, atėherė do tė na dilte se kanė qenė pushtuesit turq ata qė e kanė bėrė korrupsionin nė kėtė vend.
Por kjo nuk ndodhi, sepse Skėnder Gjinushi filloi tė tallej me shifrat nė pėrqindje tė uljes sė shpenzimeve operative nga qeveria, teksa guxoi t'i krahasojė ato me fushatat e kursimeve tė kohės sė komunizmit, gjatė tė cilit, pėr 4 vjet, ka qenė ministėr i Arsimit dhe Kulturės nė kabinetin Ēarcani.
Madje Gjinushi, (pėr tė cilin ka zėra se ėshtė kushėri me Sude Kadėnėn), akuzoi pozitėn e sotme pėr korrupsion edhe pėr fajdetė, duke harruar se jo mė pak se qindra oficerė Sigurimi dhe aktivistė tė shquar tė sė Majtės, kanė qenė krijuesit dhe menaxherėt e firmave piramidale nė tė gjitha qytetet dhe lokalitetet e Shqipėrisė dhe afro njėqind prej tyre, pasi vodhėn paratė e shqiptarėve dhe shkaktuan kolapsin financiar e politik, pas fitores sė rebelimit tė Gjinushit qė nisi nga Vlora, u emėruan nė poste tė larta politike nė administratėn komuniste pas 29 qershorit 1997. Kėtė listė e kanė botuar gazetat e opozitės, por Gjinushi e ka harruar.
E pėrse tė mos "harrojė" Gjinushi, pėrderisa nuk ka burra qė t'ia kutojnė se ai dhe banda e tij social-demokrate i kanė sjellė kėtij vendi shkatėrrime dhe abuzime tė mėdha. Askush nuk ia kujtoi atij se gjatė kohės qė ka qenė kryeparlamentar, njėri nga bijtė, (pasi paguhesh si i biri i Gramoz Rucit nė Kuvend), shkatėrroi 4 fuoristrada tė institucionit pronė tė babės, nė karambole spektakolare pas garave tė shpejtėsisė nėpėr rrugėt e Tiranės dhe Shqipėrisė. Ka tė drejtė kur harron Gjinushi, me urdhėr tė tė cilit "Toyota"-t ngjyrė kaki tė Kuvendit u blenė me 80 mijė $ copa nė Greqi, gati 3-fishin e ēmimit, dhe po me urdhėr tė tij, "remontet kapitale tė kryera nė Janinė", brenda vitit, nė fatura u fiksuan me vlerėn e ēmimit tė blerjes!!?...
Gjinua bėn sikur harron mbi 10 milionė Eurot qė dikasteri i drejtuar prej tij, pėr disa vite radhazi, ia kalonte me ēek-pagesė njė sindikate anonime nė Athinė, pėr gjoja ndihmėn e kualifikuar ligjore qė do t'u jepte emigrantėve tanė nė Greqi dhe pėr gjoja ndikimin e saj nė hartimin e drafteve dhe pėrmirėsimin e ligjeve pėr emigracionin atje.
Ai bėn sikur harron se, jo pėr ideale tė mėdha e ndershmėri, u kacafyt me Nanon pėr t'i marrė postin e ministrit tė Transporteve pėr sejmenin Apostoli, i cili pasi rruajti miliona $ pėr asfaltimin e Tiranės, e pėrmbyti disa herė kryeqytetin gjatė kohės qė qėndroi nė kėtė post.
Por Gjinushit askush nuk i kujtoi gjithashtu se gjatė kohės qė ka qenė kryeparlamentar, e ka detyruar Kuvendin tė miratojė njė ligj pėr zhdukjen e sipėrfaqeve tė gjelbėrta nė kryeqytet, me ē'rast ai dhe banda e tij privatizuan me vlerė qesharake pronėn e njė pronari legjitim tek shtėpia e Gjinushit tek Ish Blloku, e ku mė pas ndėrtuan njė 12 katėsh ku i varfėri Gjinush mori kate dhe dyqane tė tėra, si "pronar i ligjshėm" tepelenas, teksa iu pėrgjigj me ironi pronarit: "Edhe je tiranas, denbabaden, pa dashke edhe prona nė mes tė Tiranės(!!!)".
I Pakorruptueshmi "Robespier"-Gjinushi do tė bėnte mirė t'i dėshmonte Kuvendit sesa i kanė kushtuar punimet me dru arre qė kreu me njė brigadė tė tėrė, pėr afro dy muaj, nė fillim tė kėtij viti, nė shtėpinė e tij "tė varfėr".
Por pjesa mė e dhimbshme e farsės tragji-komike qė u luajt nė Parlament, ishte akti kur pozita bėri gabim tė rėndė teksa u shqye sė qeshuri nga hajvanllėqet e Pandit qė shquhet pėr zhvillim tė vonuar mendor, diagnozė e cila nuk e ka penguar atė tė shkatėrrojė pothuajse tė gjithė armatimin e rėndė tė Ushtrisė nė tendera ku ēmimi i shitjes pėr njėsi tė ēelikut special dhuruar firmave greke, ka qenė shumė mė i ulėt sesa ai i kuotuar nė bursėn e Londrės. Vetėm kjo do tė mjaftonte pėr ta plasur nė hapsanė bishtukun mė tė shquar tė demokracisė, sidomos tani kur ka dorėzuar vullnetarisht imunitetin e deputetit.
Majko kurrė nuk u dha pėrgjigje akuzave, gjatė afro 6 muajve, nė faqet e njė gazete tė pėrditshme, pėr tenderat dhe abuzimet katastrofike nė Ministrinė e Mbrojtjes, sikundėr nuk guxoi tė kundėshtonte, para disa vitesh, akuzėn e Berishės nė Kuvend "Mė i ndershmi ndėr ju, Pandeli Majko, ka 4 milionė $ nė njė llogari rrjedhėse nė njė bankė qipriote". Do tė mjaftonte vetėm verifikimi i kostos sė punimeve pėr shtesėn nė Ministrinė e Mbrojtjes, pėr tė zbuluar faktin rrėnqethės se ka shkuar afro 1200 euro/metėr katror, ashtu si edhe shtesa e Bashkisė sė shefit tė tij partiak, qė kėta tė mos e shohin mė dritėn e diellit e tė shkojnė pėr t'i kaluar vakancat me Zani Ēaushin.
Dhe sot, bash ky dement akuzon pėr fashizėm nė Kuvend dhe nxjerr deputetėt e tij nga salla, nė formė proteste.
Por Tempulli i Demokracisė provoi poshtėrimin mė tė rėndė, kur u rebelua edhe Balua-taulant i Nanos, qė pasi hungėriu e lehu nga vendi disa herė, filloi t'i bjerė tavolinave. Ky qen besnik i ish kryeministrit, ėshtė njė ndėr rruajtėsit e sasisė kolosale prej 117 milionė Euro, qė Nano u kushtoi shqiptarėve vetėm gjatė vitit 2004. Mjafton tė hapen letrat e kryeministrisė sė kohės sė Nanos, pėr tė nxjerrė me dhjetėra raste tė firmės abuzive tė drejtpėrdrejtė tė balos nanoist, sidomos gjatė praktikave korruptive tė tė ashtuquajturit "rikonstruksion i godinės sė qeverisė", ku u grabitėn afro 4 milionė euro, nga 5 milionė qė "kushtuan" punimet nė fjalė.
Tė ngazėllehesh pėr faktin se shumica e deputetėve tė opozitės aktuale janė handikapatė dhe se kėta pėrbėjnė dhe pėrfaqėsojnė opozitėn mė tė dobėt qė ka parė historia e pluralizmit nė Shqipėri - ėshtė mendjelehtėsi e skajshme. 
Tė bėsh objekt humori thėniet e njė spiuni ambasadash, (qė e spiunonte vendin e tij nė 5 gjuhė tė huaja) se "zonja Topalli kėrkon tė na i heqė makinat superluksoze qė tė na pengojė tė takojmė elektoratin", do tė thotė tė bėsh humor tė zi me hajvanllėqet e njėrit nga adhamudhėt e financave shqiptare, tė cilin Fatos Nano, nė bisedė me gazetarėt e TV Shijak para disa viteve, e akuzoi se i ka kėrkuar hapur t'i jepte mundėsi pėr tė vjedhur, meqenėse pretendonte se ishte mė i varfėri ndėr shokėt.
"Dhe unė i thashė - deklaroi Nano pas shishes sė dytė tė xhinit - po deshe tė vjedhėsh, vidh! Pse budalla mė di mua ti, qė tė hap thesin e parave tė shtetit dhe tė vjedh pėr ty? Secili tė vjedhė pėr vete, pra edhe tė mbajė pėrgjegjėsinė vetė, nėse e kapin...".
Pėr kėtė fakt janė shahitė tre gazetarėt kryesorė tė kėtij televizioni...
Tashmė pozita e miratoi Rezolutėn-antikorrupsion, po mė pas... Athua rezolutat do tė bėhen si paralajmėrimet kineze pėr "piratėt amerikanė tė ajrit", e mė to do tė fshijė menderen Raqka i Prokurorisė!? Mos e dhėntė Zoti... Pra mos e paēim fatin tė tallin menderen me ne ata qė s'ka litar qė i var pėr krimet dhe vjedhjet, ata qė janė mė tė ndyrėt pushtues qė dhunuan popullin dhe tokėn e shqiptarėve, monstrat qė mė shumė se askush e urryen popullin qė e sunduan, thjesht edhe pėr faktin se shumica prej tyre s'kanė gjak shqiptarėsh, janė minoritarė... 

 

POLITIKA

Ndėrkombėtarėt, tė interesuar pėr vizionin politik tė PLL

OSBE, takim special me kryetarin Spahiu


Spahiu parashtroi dhe mbrojti propozimet konkrete qė pėrmbante paketa ligjore e legalistėve pėr hartimin e njė Kodi zgjedhor efikas, tė gjithėpranuar, e qė garantonte zgjedhje tė pakontestueshme, tė lira e tė ndershme.

PLL, kontakte me OSBE pėr reformėn zgjedhore
Pas zhvillimeve tė fundit politike nė vend, trupi diplomatik dhe institucionet monitoruese ndėrkombėtare nė Tiranė, po e thellojnė interesimin lidhur me kėndėvėshtrimet dhe qėndrimet politike tė PLL, si dhe pėr identifikimin e korridoreve tė bashkėpunimit institucional, me interes tė ndėrsjelltė.
Nė kėtė kontekst, ditėn e premte, datė 18 nėntor 2005, pėrfaqėsues tė lartė tė OSBE ftuan nė njė takim pune kryetarin e PLL z.Spahiu pėr t'u njohur mė nga afėr me vizionin politik tė PLL pėr zhvillimet aktuale nė vend. 
Temė e bashkėbisedimit ishin zhvillimet paszgjedhore dhe raportet politike tė PLL me maxhorancėn aktuale. Por nė veēanti, vend tė veēantė zuri edhe shkėmbimi i mendimeve lidhur me vlerėsimet dhe rekomandimet e raportit tė fundit tė OSBE/ODIHR pėr zgjedhjet parlamentare tė 3 korrikut 2005.
Organizatorėt e takimit ishin gjithashtu tejet tė interesuar edhe predispozicionin e PLL pėr tė kontribuar pėr realizimin e reformės sė domosdoshme zgjedhore, duke konsideruar, involvuar dhe zbatuar edhe rekomandimet e OSBE/ODIHR-it.
Pasi shprehu konsideratat e tij nė emėr tė PLL nė pėrgjigje tė interesimit dhe parashtrimeve tė bashkėbiseduesve, kryelegalisti Spahiu ndėr tė tjera theksoi se partia qė ai drejton, disponon "pėrvojėn dhe kapacitetet e nevojshme politike e profesionale pėr t'i kontribuar kėtij procesi shumė tė rėndėsishėm politik e zgjedhor nė Shqipėri". Me kėtė rast, Spahiu u kujtoi bashkėbiseduesve edhe nismėn e legalistėve dhe kryesimin prej tyre tė Tryezės politike tė vitit 2003 pėr Reformėn zgjedhore, si dhe kontributeve konkrete tė PLL nė kuadėr tė Komisionit tė Posaēėm Parlamentar pėr Reformėn Zgjedhore, shtator 2004-mars 2005, nė tė cilin vetė Spahiu parashtroi dhe mbrojti propozimet konkrete qė pėrmbante paketa ligjore e legalistėve pėr hartimin e njė Kodi zgjedhor efikas, tė gjithėpranuar, e qė garantonte zgjedhje tė pakontestueshme, tė lira e tė ndershme.
Nė fund tė takimit, ishin zgjedhjet e ardhshme vendore dhe opsionet respektive tė PLL, temat qė u vendosėn nė fokusin e bashkėbisedimit.
Tė kėnaqur pėr frymėn e mirėkuptimit dhe karakterin konstruktiv tė takimit, bashkėbiseduesit shprehėn dėshirėn e ndėrsjelltė pėr t'u takuar sėrish dhe pėr tė shkėmbyer mendime nė tė ardhmen.
Korresp. i "Atdheu"



Spahiu - Vilen: Do tė bashkėpunojmė pėr reformėn zgjedhore

Misioni vėzhgues i Bashkimit Europian nė Tiranė vazhdon tė jetė, si gjithmonė, i interesuar pėr tė bashkėpunuar me Partinė "Lėvizja e Legalitetit" rreth zhvillimeve politike nė vend dhe pėr t'u informuar gjerėsisht pėr qėndrimet e PLL ndaj problematikave tė ndėrlikuara dhe zgjidhjes sė shqetėsimeve me tė cilat aktualisht pėrballen klasa politike, shoqėria dhe shteti shqiptar.
Nė kėtė kuadėr, vėzhguesi politik i Misionit tė Bashkimit Europian nė Tiranė, z.Jukka Vilen, mė datė 16 nėntor 2005 pati njė takim me kryetarin e PLL z.Ekrem Spahiu. 
Fillimisht, z.Vilen e falenderoi z.Spahiu pėr gadishmėrinė me tė tė cilėn iu pėrgjigj ftesės sė tij pėr tė bashkėbiseduar mbi zhvillimet politike nė vend pas rotacionit politik qė solli koalicionin e djathtė nė pushtet.
Z.Spahiu, pasi shprehu konsideratėn mė tė lartė pėr Misionin Vėzhgues tė BE nė Tiranė, nė pėrgjigje tė interesimit tė z.Vilen theksoi se "Nė vlerėsimin e PLL, qeveria aktuale e drejtuar nga z.Berisha, po shpreh njė vullnet tė qartė politik pėr tė mbajtur premtimet e dhėna gjatė fushtatės elektorale dhe pėr tė konsoliduar kursin e reformave tė domosdoshme, nė koherencė tė plotė edhe me rekomandimet e Bashkimit Europian dhe institucioneve tė tjera ndėrkombėtare.
Kuptohet se qeveria po pėrballet me vėshtirėsi tė shumta tė trashėguara nga mosqeverisja socialiste gjatė viteve qė ajo ishte nė pushtet.
Pas analizės sė dy muajve tė parė tė qeverisjes aktuale, vlerėsojmė pozitivisht jo vetėm nismat qė qeveria ka ndėrmarrė nė luftėn kundėr korrupsionit, kontrabandės, trafiqeve dhe evazionit fiskal, por edhe goditjen e mjaft elementėve tė lidhur drejtpėrsėdrejti me krimin, si dhe tė gjitha nismat ligjore qė kanė tė bėjnė me lehtėsimin e barrės fiskale, kufizimin e imunitetit tė deputetėve, etj.."
Gjithashtu gjatė kėtij takimi z.Spahiu u shpreh edhe se "PLL, ndonėse aktualisht ėshtė parti joparlamentare, ka pėrkrahur nė pėrgjithėsi veprimtarinė dhe qėndrimet e qeverisė, duke i dhėnė asaj mbėshtetje tė plotė politike. Ky pozicionim nuk e pengon PLL qė t'i kėrkojė qeverisė sė Z.Berisha, zgjidhjen e problemeve tė akumuluara prej vitesh, sikundėr janė rregullimi pėrfundimtar i ēėshtjes sė pronave nė respektim tė tė drejtave universale tė pronarėve legjitimė, dėmshpėrblimi i viktimave tė persekutimit tė diktaturės komuniste, ndėrtimi i njė administrate shtetėrore efiēiente, e aftė, e pėrkushtuar dhe e pakorruptuar."
Njė pikė e rėndėsishme gjatė diskutimit ishte dhe reforma e ardhshme zgjedhore, pėr tė cilėn jo vetėm maxhoranca aktuale, por i gjithė spektri politik, duhet tė bien dakord pėr hartimin e njė kodi zgjedhor qė do tė garantonte e prodhonte realisht zgjedhje tė lira dhe tė ndershme. 
Edhe nė vijim tė takimit, bashkėbiseduesit ndanė pikpamje tė ngjashme pėr ēėshtjet e tjera qė diskutuan.
Korresp. i "Atdheu".


PLL inkurajon nismat antikorrupsion tė qeverisė

Ditėn e martė, mė datė 15.11.2005, Drejtori i Departamentit tė Marrėdhėnieve me Publikun pranė PLL, z.Gjergj Thanasi, dha njė konferencė shtypi pėr mediat nė selinė e PLL. Nė prononcimin e tij z.Thanasi shprehu nė emėr tė PLL, mbėshtetjen e saj politike pėr nismat e fundit tė qeverisė sė z.Berisha pėr luftėn kundėr korrupsionit dhe krimit tė organizuar. Gjithashtu z.Thanasi vlerėsoi pozitivisht predispozicionin e kryeministrit tė vendit pėr kthimin e njėrės nga pronat e trashėguara nga Familja Mbretėrore, nė pėrputhje me Statusin e Familjes Mbretėrore, neneve 41 dhe 181 tė Kushtetutės, kuadrit ligjor ekzistues dhe tė Drejtave e Lirive Themelore tė Njeriut.
Mė kėtė rast z.Thanasi fshikulloi ashpėr edhe qėndrimet qesharake tė deputetėve socialistė nė parlament lidhur me kėtė akt tė z.Berisha, si dhe etiketimin absurd "fashizėm" tė nismave tė qeverisė pėr identifikimin dhe penalizimin e tė korruptuarve, si bartės tė praktikave korruptive nė qeverisjen e kaluar dhe si shkelės tė ligjit, deformimit tė tij dhe si pėrvetėsues tė fondeve publike. 
Nė fund tė prononcimit tė tij, z.Thanasi u kujtoi opozitarėve tė sotėm bėmat kriminale gjatė ndėshkimit tė opozitės sė djeshme, bėma kėto qė pėrfshijnė dėnime politike me akuza absurde, pengmarrje alla tonton-makutėsh tė drejtuesve tė saj si dhe vrasjen e deputetėve, titullarėve tė qeverisjes sė PD dhe aktivistėve opozitarė, para dhe gjatė qeverisjes sė atyre qė sot, akoma pa iu nėnshtruar kurrfarė hetimi pėr abuzime dhe krime tė rėnda, ulėrasin pėr "diktaturė fashiste", pasi mbrohen me tėrbim pikėrisht nga institucionet e ngarkuara me ligj pėr ndjekjen dhe ndėshkimin e veprave kriminale dhe abuzimit me fondet publik


Deklarata

Gjergj Thanasi: Opozitės i ka mbetur sahati tek enverizmi


Partia Lėvizja e Legalitetit shpreh edhe njėherė pėrkrahjen dhe inkurajon qeverinė Berisha pėr njė sėrė hapash tė ndėrmarra nė drejtimin e duhur, pėrsa i pėrket luftės kundėr korrupsionit dhe veēanėrisht krimit tė organizuar, si dhe pėr kthim-kompensimin e pronave tė ligjshme, pėrfshirė kėtu pronat e Familjes Mbretėrore, nė pėrputhje me ligjin pėr Statusin e Familjes Mbretėrore.
Partia Lėvizja e Legalitetit denoncon ashpėr dhe shpreh pėrbuzjen e saj pėr mentalitetin bolshevik, fatkeqėsisht ende mbizotėrues, nė mendjet dhe zemrat e njė pjese tė deputetėve tė majtė, tė cilėve, ndonėse tė rinj nė moshė, u ka ngelur sahati nė 28-29 nėntor 1944. Jemi nė shekullin e 21-tė, Familja Mbretėrore shqiptare, si ēdo nėnshtetas i kėtij vendi, nuk mund tė persekutohet mė, dhe asaj nuk mund t'i grabitet prona e trashėguar brez pas brezi, apo e blerė ligjėrisht. Shkuarja e hakės tek i zoti, ėshtė njė proces objektiv, tė cilit nuk ka Taulant qė t'i bėjė ballė, pavarėsisht shoqatės ku ai militon.
Eshtė nė nderin e kryeministrit Berisha, qė, ndonėse me ngadalėsi, po ndėrmerr hapat e duhura pėr mjekimin e plagėve tė shkaktuara nga e majta shqiptare.
Partia Lėvizja e Legalitetit dėnon ashpėr deklaratėn e deputetit Majko pėr gjoja vendosje tė fashizmit nė Shqipėri. I kujtojmė deputetit nė fjalė se, ndėr tė tjera, ėshtė detyrė e Ministrit tė Brendshėm tė mbajė nė kasafortėn e vet, dosjet e hajdutėve dhe tė keqbėrėsve tė tjerė. Nuk ėshtė faji i ministrit qė kongresmenėt vazhduan me sukses traditėn e 8 nėntorit, duke zgjedhur nė krye tė PSSH-sė, njė person me vese tė njėjta me sekretarin e parė Enver.
Pėr mė tepėr, pozita e sotme, e etiketuar si fashiste, nuk ka mbyllur nė burg pėrmbi 1 vit, ndonjė kryetar partie opozitare, akuzuar si puēist i pafajshėm; nuk ka marrė peng nė komisariat shefin e opozitės, as pėr politikė, as pėr vepra tė turpshme nė publik; nuk ėshtė vrarė gjė ndonjė deputet i opozitės, as edhe ndonjė ministėr i Kosovės. Gjithsesi grataēielat e pushtetarėve tė djeshėm vazhdojnė tė hedhin shtat e tė ndėrtohen tė reja, ndėr tė tjera, edhe mbi gjakun e kolonel Kaloshit, edhe me bekimin e Prokurorit tė 
Pėrgjithshėm, tėrėsisht tė pavarur, z.Theodhori Sollaku.
15.11.2005

 

Aktivitete

Legalistėt durrsakė zhvilluan mbledhjen e Komitetit Drejtues me pjesėmarrjen e kryetarit Spahiu

Spahiu: Qeveria Berisha po paguan pasojat e keqqeverisjes socialiste


Legalistėt e rrethit tė Durrėsit, e nė veēanti strukturat drejtuese lokale, konform planit mujor, e kanė intensifikuar punėn politiko-organizative tė degės.
Tė premten, mė datė 18 nėntor 2005 u mblodh Komitetit Drejtues i PLL dega Durrės, pėr tė bėrė bilancin e punės dyjavore dhe pėr tė caktuar detyrat e ardhshme pėr ēdo anėtar tė Komitetit Drejtues.
Takimin e hapi kryetari i degės z.Riza Dajko, me ē'rast pėrcaktoi edhe rendin e ditės sė mbledhjes.
Sekretari i degės Prof. Islam Aliko, informoi tė pranishmit mbi realizimin e detyrave tė marra nga ēdo anėtar i Komitetit drejtues nė mbledhjen e mėparshme tė datės 04.11.2005. 
Ndėr arritjet mė kryesore gjatė periudhės qė nga mbledhja e fundit, z.Aliko pėrmendi shtimin e 46 anėtarėve tė rinj tė Legalitetit vetėm nė qytetin e Durrėsit. Kėto anėtarėsime tė reja i kanė realizuar drejtuesit, anėtarėt e Komitetit Drejtues dhe aktivistėt e PLL si mė poshtė: 
1.Z.Emin Baburraj nė lagjen Nr. 18 - 11 anėtarė.
2.Z.Mahmut Demiraj nė zonėn e Plazhit - 9 anėtarė.
3.Z.Skėnder Stafaj nė lagjen Nr. 18 - 7 anėtarė.
4.Z.Riza Dajko nė lagjen Nr. 1 - 4 anėtarė.
5.Z.Gjergj Thanasi nė lagjen Nr. 11 - 4 anėtarė.
6.Z.Hasan Gega nė lagjen Nr. 8 - 5 anėtarė.
7.Z.Abdyl Abdyli nė lagjen Nr. 18 - 6 anėtarė.
Duke vazhduar fjalėn e tij z.Aliko nėnvizoi se "Ing. Vaso Stamo, Prof. Rudolf Koka, ing. Shkėlqim Kokomani, po punojnė me intelektualėt e Durrėsit qė tė anėtarėsohen apo tė kontribuojnė pėr Legalitetin.
Tė pranishimit gjatė diskutimeve tė tyre ishin konkretė dhe racionalė. 
Nė kėtė mbledhje mori pjesė edhe kryetari i PLL z.Spahiu, i cili ndėr tė tjera tha: "Jam shumė i kėnaqur pėr seriozitetin me tė cilin i keni vlerėsuar punėn dhe kėtė takim, prandaj pavarėsisht vėshtirėsive qė janė tė natyrshme nė kėtė stinė dimri, secili nga ju solli nė kėtė mbledhje produktin e punės dyjavore. Kjo tregon se jemi nė rrugė tė mbarė drejt synimeve tona tė qarta politike, organizative dhe elektorale. 
Dua t'u falenderoj tė gjithėve, por nė veēanti drejtuesit kryesorė tė degės, qė kanė qenė promotorė tė punės dhe suksesit gjatė kėtyre dy javėve nė tė gjithė veprimtarinė e degės. Me kėtė rast mė lejoni t'u bėj tė ditur se z.Gjergj Thanasi ka qenė mjaft aktiv edhe nė qendėr, me konferenca shtypi, deklarata, intervista e shkrime nė gazetė".
Mė tej z.Spahiu i njohu tė pranishmit me zhvillimet mė tė fundit politike nė vend, por nė mėnyrė tė veēantė u ndal tek qeveria e kryesuar nga z.Berisha, e cila po pėrballet me vėshtirėsi tė shumta, tė trashėguara nga qeveria socialiste.
Nė kėtė mbledhje, me unanimitet tė plotė u vendos qė me datėn 28 nėntor 2005, legalistėt durrsakė tė festojnė ditėn e flamurit, ndėrsa mė 24 dhjetor, nė sallėn e Pallatit tė Kulturės "Aleksandėr Moisiu" tė organizohet njė takim i gjerė me rastin e 81 vjetorit tė Triumfit tė Legalitetit.
Pėr zhvillimin sa mė cilėsor tė kėtyre aktiviteteve, u caktuan detyra konkrete pėr ēdo anėtar tė Komitetit Drejtues.
Korresp. i "Atdheu" 

 

Opinion

Cacangjeli dhe privatizimi i AlbTelecom-it

Sazan PIPA


Kur tė gjithė pandehėm se shpėtuam nga Caci i socave grekofilė, ai na u shfaq nėpėr gazeta si mėtonjės pėr postin e kryesocialistit tė kryeqytetit dhe nė emision "5 pyetje pėr 5 pėrgjigje" tė Ilir Babaramos nė "Vizion +".
Njė ndėr pyetjet e Babaramos pėr Kacin, ishte edhe ajo pėr privatizimin e konsideruar "korruptiv" tė AlbTelecom-it, organizator i ankandit vetėm me njė operator dhe firmosės i marrėveshjes pėr privatizim nė emėr tė qeverisė shqiptare ka qenė Kac-ministri i Ekonomisė dhe Privatizimit.
Pėr hir tė sė vėrtetės duhet theksuar se Babaramo, i cili shquhet pėr vetsiguri dhe vetvlerėsim tė profesionalizmit personal, e vuri me shpatulla pas muri Kacin, i cili kurrė nė jetėn e tij nuk ka thėnė tė tilla gjepura sikundėr tha para Ilirit, madje duke kėrcėnuar deri me largim demonstrativ nga emisioni. 
Pasi i kujtoi Kacit privatizimin e bujshėm tė TurkTelecom-it nė vlerėn 6.2 miliardė Euro, Iliri i kėrkoi atij tė dėshmonte para teleshikuesve se ku ėshtė vendi i AlbTelecom-it tonė pas privatizmit tė gjigandit turk, i cili u propagandua me bujė nga ish qeveritarėt socialistė me nė krye Kacin, si partner i Calik-ut turk qė privatizoi AlbTelecomin tonė. Dhe pas Kaci kėputi gėnjeshtrėn e radhės si dikur, se gjoja TurkTelekom zotėron aksione tek Calik-u dhe si i tillė ėshtė edhe ai kontributor nė blerjen e AlbTelecomit, Iliri hapi marrėveshjen e nėnshkruar nga Kaci dora vetė, dhe i kėrkoi kėtij tė dėshmonte se ku figuronte emri i TurkTelecom-it nė nenet e marrėveshjes. Por Kaci, i zėnė ngushtė, pati sėrish pafytyrėsinė e surratit tė zi, tė gėnjente dhe t'i thoshte Babaramos se "TurkTelecom-i ėshtė aty, midis rreshtave dhe brenda neneve, por ti nuk e sheh dhe nuk e kupton njė gjė tė tillė". 
Pas insistimit tė Babramos, Kaci u rrėshqiste pyetjeve sipas stilit "Qingji vogėl pse mendueshėm, be-be-ba...", por mė nė fund e gjeti zgjidhjen teksa argumentoi se Calik-u duhej qė, brenda datės 20 tetor, tė paraqiste marrėveshjen bilaterale tė nėnshkruar me TurcTelecom, gjė tė cilėn akoma nuk e ka bėrė. Pastaj Kaci kaloi nė akuza kundėr pozitės aktuale pėr "papėrgjegjshmėri nė deklarata gjatė fushatės dhe ndryshim tė qėndrimeve tash sė fundi", teksa po negociuaka me Calik-un, pėr ēka Kaci ka jallan-shahit edhe Edi Ramėn, Ben Blushin, madje edhe vetė ministrin Ruli, tė cilit paskėrka filluar t'i ikė zėri anti-Calik.
Mė pas Kaci bėri me dije se Kuvendi i Shqipėrisė nuk e kishte hedhur poshtė marrėveshjen pėr shitjen e AlbTelecom-it, pra pranoi indirekt se ndonėse nuk ėshtė ratifikuar marrėveshja e shit-blerjes midis Kacėrisė nanoiste dhe calikėve, dhe se pėr pasojė nuk ėshtė miratuar ligji pėr privatizimin, kjo nuk do tė thotė se ky akt nuk do tė miratohet nė tė ardhmen. Madje me kėtė rast, Kaci shprehu bindjen se kėtė do ta bėjė vetė ministri aktual Genc Ruli, qėndrimi i tė cilit sipas tij, ka ndryshuar lidhur me vlefshmėrinė e marrėveshjes sė privatizimit tė AlbTelecom-it.
Gjithsesi debati Babaramo-Angjeli dėshmoi se Calik-u turk nuk ka pėrmbushur asnjė kusht pėr blerjen e gjigandit tė telefonisė shqiptare.
Pas marrėveshjeve diskriminuese tė interkonjeksionit midis AlbTelecom dhe operatorėve celularė AMC e Vodafon nė pronėsi tė Sokratis Kokalis, nėnshkruar nga greku Dhimitraq Rafti dhe greku Kacangjeli, kjo shitje nė vlera qesharake, e miratuar nė rastin mė tė keq nga parlamenti shqiptar, nuk do tė ishte veēse tradhti e pastėr kombėtare, thėnė ndryshe shitje e interesave kombėtare tė shqiptarėve me atribute pushteti, duke i vėnė ata nė pozita diskriminuese ekonomike; me largim nga Shqipėria tė sasive kolosale tė valutės, duke thelluar kėshtu bilancin negativ valutor deri nė kolaps tė plotė ekonomiko-financiar; pėrveē vėnies sė shqiptarėve nė kushte inferiore tė pėrgjimit dhe humbjes sė shenjtė tė privacisė, nė interes tė tė huajve, tė cilėt nė vend qė tė bėjnė investime strategjike nė kėtė vend, blejnė pėr dy aspra pasuritė e shqiptarėve nėpėrmjet privatizimeve abuzive e korruptive me firmėn e atyre tė cilėve u kemi dhėnė votėn, por nuk u kemi falur atdheun, qė ta lėnė nėpėr bixhozet e politikės.
Nė kėto kushte, mė e mira nga tė gjitha ofertat pėr privatizimin e AlbTelecom-it, mbetet ajo nė favor tė privatizimit nga pronarėt shqiptarė, nėpėrmjet aksioneve pėr qytetarėt dhe biznesin vendas, me kusht qė nė fundore, privatizimi tė shoqėrohet me investime pėr fuqizimin e rrjetit, rritjen e punėsimit, tė cilėsisė dhe gamės sė shėrbimeve, dhe nė fund, me ēmime mė tė ulėta se ato ekzistueset, sidomos pas pajisjes sė AlbTelecom-it me liēencėn e operatorit tė tretė celular nė Shqipėri, me objektiv strategjik shkatėrrimin e oligopolit AMC-Vodafon, prona tė antishqiptarit Sokratis Kokalis, qė ėshtė edhe njėri ndėr financuesit e lobit Vorio-epirot tė Harallamb Karathanos.

 

Opinione

Nėntori i bashkimit apo i pėrēarjes

Kokėfortėsia me tė cilėn komunisto-socialistėt mbrojnė 29 nėntorin, jo vetėm qė nuk zbutet nga e vėrteta qė shpalos Enveri i tyre, por bėhet edhe mė egėr, ēka shpjegohet veēse me dashurinė e parė e tė paharruar tė tyre pėr komunizmin serbo-sllav.

Nga Zenel MUSALLARI


Vjen nėntori, vjen sherri. Pėrfshihen politikanė, deputetė, shtetarė, intelektualė, gazetarė, biznesmenė, mėsues, punėtorė, artistė, pensionistė etj.. Tė gjithė bėhen profesorė dhe askush nuk pranon tė bėjė nxėnėsin, pra pėr tė nxėnė, pėr tė mėsuar tė vėrtetėn historike. Tė gjithė dalin historianė tė mbaruar dhe asnjė nuk pranon se e drejta dhe e vėrteta mund tė ndodhen edhe nė anėn e kundėrt. Dhe e gjithė kjo bėhet pėr njė datė, "ēlirimin" e vendit!?
Tė majtėt thonė "29-ta, tė pyesim veteranėt, ata qė bėnė luftėn, ose tė zgjidhet me referendum!".
Tė djathtėt thonė "28-ta, sepse pėrkon me largimin e gjermanit tė fundit nga qyteti i Shkodrės!". Po sikur tė ketė mbetur ndonjė gjerman pa ikur akoma...? Pra pėrēarje dhe dy kampe.
Me kėtė mendėsi qė kanė palėt, caktimi i datės sė ēlirimit tė vendit ka marrė formėn e "mundimit tė Sizifit", guri i tė cilit kalon dorė mė dorė nėpėrmjet rotacioneve politike.
Por filozofėt e urtė thonė: e vėrteta ekziston, gėnjeshtra sajohet.
Cila ėshtė e vėrteta historike dhe cila duhet tė jetė data e ēlirimit?
Ky fakt nuk ndonjė rėndėsi. Ai thjesht dėshmon ekzistencėn e virusit tė pėrēarjes midis shqiptarėve qė i pozicionon ata kundėr njėri-tjetrit pėr data pa ndonjė vlerė nė ndryshim!!!
Kėtė virus e ushqen:
Sėpari, shoviznizmi sllavo-grek me mbėshtetjen e segmenteve antishqiptare nė Perėndim, me qėllim qė t'i mbajė shqiptarėt tė ndarė nė 5 shtete tė shtrira mbi hapėsirėn jetike tė kombit shqiptar, si dhe tė pėrēajė e fragmentojė mendimin dhe qėndrimin politik brenda shtetit amė, pėr ta patur mė tė lehtė zbatimin e planeve antishqiptare.
Sėdyti, ekzistenca e njė shtrati pjellor veterano-komunist, qė vazhdon tė plehėrojė dhe tė ndyejė me idetė komuniste, pėr tė mbajtur gjallė ndėr shqiptarėt komunizmo-socializmin nė emėr tė pushtetit politik dhe privilegjeve tė bijve tė "luftėtarėve".
1.Nė veprėn "Eureka" tė Vasfi Barutit (Qendra e pavarur sociologjike), referuar Shefqet Musaraj-t dhe "Zėrit tė Popullit" tė datės 28 shtator 1974, theksohet nė ligjėratė tė drejtė: "28 nėntor, mėngjes... Njė sihariq tjetėr i madh u pėrhap si njė fllad i ėmbėl pranvere... Sot do tė hyjė nė Tiranė Qeveria Demokratike... Ndėrkaq anėtarėt e Qeverisė janė ngjitur nė tribunė dhe shoku Enver Hoxha merr fjalėn: 'Sot hapet njė faqe tjetėr nė historinė tonė, njė faqe qė ėshtė nė dorėn tonė ta bėjmė, dhe do ta bėjmė po aq tė lavdishme sa edhe luftėn tonė kundėr okupatorit, dhe kjo ėshtė lufta pėr ndėrtimin e Shqipėrisė...'".
Nė mes tė fjalimit shoku Enver lexon lajmin qė sapo i ka ardhur, se "Shkodra, qyteti i fundit i pushtuar, 'u ēlirua'. (Faqe 412, citohet nga V.B. nė faqe 35).
2.Nga veprat e Enver Hoxhės, Vasfi Baruti ka nxjerrė qė ai tė ketė deklaruar: "28 nėntori, dita e flamurit, u bė dy herė e shenjtė; si dita e ēlirimit dhe e bashkimit tė popullit shqiptar" (Enver Hoxha, Fjalim para popullit tė Tiranės, Buletin i Luftės mė datė 28 nėntor 1944 dhe pėrsėri para popullit tė Tiranės mė 1945, faqe 2, sipas Vasfi Barutit nė faqe 34).
3.Nė mbledhjen e Kryesisė sė Kėshillit Antifashist, nė Berat mė 26 nėntor 1944, Enver Hoxha deklaron: "Dita e 28 nėntorit ditė e shenjtė, dita e indipendencės", kurse dy ditė mė vonė, para popullit tė Tiranės, 28 nėntorin do ta cilėsonte dy herė tė shenjtė, madje duke e cilėsuar atė edhe si "dita e ēlirimit"...
Nė mesazhin e urimit tė 28 nėntorit, nėpėrmjet radios "Jugosllavia e Lirė", J.B.Tito dėrgonte kėrkesėn pėr njė festė tė pėrbashkėt: "Festa juaj popullore do tė jetė edhe festa e popujve tanė", (faqe 34).
Festa e pėrbashkėt me Jugosllavinė e Titos, nuk ishte asgjė tjetėr veēse unifikimi i datave dhe i historisė, qė do t'i paraprinin edhe unifikimit me Federatėn Jugosllave, dhe kjo vetėm e vetėm sepse 29 nėntori ishte dita e Mbledhjes sė Dytė tė AVNOJ-it, qė hodhi bazat e Jugosllavisė komuniste dhe pėrfshirjes pėrfundimtare tė Kosovės si krahinė e Serbisė, pėr ta asimiluar plotėsisht atė pas coptimit tė trojeve tė Vilajetit tė Kosovės nėpėr republikat e Serbisė, Maqedonisė dhe Malit tė Zi, me qėllimin pėr t'i bėrė kėto republika tė vetmjaftueshme ekonomikisht nėpėrmjet dhėnies sė copave tė majme nga trungu i Kosovės.
Mė 9 nėntor 1945, nė Kryesinė e Kėshillit Antifashist Nacional-Ēlirimtar, nė kundėrshtim me procedurat u vendos "me shumicė votash", pa i pėrcaktuar votat kundėr (pra ato nė pakicė), se "29 Nėntori do tė jetė festė kombėtare e Ēlirimit tė Shqipėrisė".
Ja ē'thotė Enver Hoxha pėr Konfederatėn Ballkanike nė Rezolucion e Kongresit tė Pėrmetit: "Konfederata Ballkanike ėshtė e vetmja vijė dhe rrugė e shpėtimit qė duhet tė ndjekin jo vetėm kosovarėt dhe ēamėrit, por edhe gjithė popujt nė Europė, qė Traktati i Versajės i kishte bėrė lesh e li". (faqe 31). 
Pra Enver Hoxha rekomandonte qė ēėshtja jonė kombėtare tė zgjidhej nė kuadėr dhe nė interes tė serbėve e grekėve, duke e flijuar atė nė altarin e Federatės Ballkanike me nė krye Titon (faqe 33).
Mė 25 nėntor 1947, J.B.Tito deklaron: "Ne po realizojmė njė bashkėpunim kaq tė ngushtė dhe kaq tė pėrgjithshėm, saqė ēėshtja e Federatės nuk ėshtė gjė tjetėr veēse njė formalitet". (Gazeta "Bashkimi" mė 17.12.1947).
Mė 19 dhjetor 1947, Enver Hoxha deklaroi nė Sofje: "Tre popujt tanė (shqiptarėt, bullgarėt dhe jugosllavėt), janė tashmė njė popull i vetėm, me njė zemėr, me njė shpirt dhe me njė vullnet. Kjo ėshtė garancia e pathyeshme e avenirit tė sigurt dhe tė lumtur tė popujve tanė". (Gazeta "Bashkimi", mė 19 dhjetor 1947).
Pasi kthehet nga Bullgaria, Enver Hoxha do tė deklaronte para popullit tė Tiranės: "Jugosllavia e Mareshalit Tito ėshtė shtylla e shėndoshė e bashkimit, e vėllazėrimit tė popujve tanė dhe popujve tė tjerė tė Ballkanit... Marrėveshja qė nėnshkruam me popullin bullgar, e pėrforcon, e ēimenton mė tepėr kėtė vėllazėrim, kėtė bashkim tė tre popujve tanė. Tė rrojnė bashkimi dhe vėllazėrimi me popujt e Mareshalit Tito" (Gazeta "Bashkimi", mė 20 dhjetor 1947, sipas V. Barutit, faqe 32).
Pas fillimit tė botimit tė veprave tė Enver Hoxhės nga Instituti i Studimeve M-L, nė Vėllimin e Dytė tė tij, fjalia "Dita e flamurit u bė dy herė e shenjtė, si dita e ēlirimit dhe e bashkimit tė popullit shqiptar", u ndryshua si mė poshtė: "Dita e flamurit u bė dy herė e shenjtė, ditė e pavarėsisė dhe e bashkimit tė popullit shqiptar". (faqe 422, Vasfi Baruti, faqe 35).
Kokėfortėsia me tė cilėn komunisto-socialistėt mbrojnė 29 nėntorin, jo vetėm qė nuk zbutet nga e vėrteta qė shpalos Enveri i tyre, por bėhet edhe mė egėr, ēka shpjegohet veēse me dashurinė e parė e tė paharruar tė tyre pėr komunizmin serbo-sllav.
Presidentėt e shteteve balltike (Letoni, Estoni, Lituani), me rastin e kremtimit nė Moskė tė 60 vjetorit tė fitores mbi nazizmin, refuzuan tė marrin pjesė, me argumentin se "Kėtė datė nuk e njohim pėr datė ēlirimi, sepse vėrtet u ēliruam nga nazizmi gjerman, por u pushtuam nga komunizmi stalinist sovjetik".

 

Enveristėt, nė kėrkim tė ligjėrimit tė pushtetit tė bijve

Komunistėt shqiptarė, nė vazhdėn e urrejtjes pėr Kosovėn dhe kosovarėt, bash kur zgjidhja e ēėshtjes sė Kosovės (pra Pavarėsia), ėshtė vėnė si kryeaxhendė e Komunitetit Ndėrkombėtar, pra kur atdheu i ēliruar do tė fillojė qė nga Mitrovica, quajnė "Luftė Nacional-Ēlirimtare dhe ēlirim tė vendit" dorėzimin e trojeve shqiptare nė duart e Titos dhe Rankoviēit serb.

Nga Hamit KURTI


Debati i pėrsėritur i kohve tė fundit pėr gjoja ēlirimin e Shqipėrisė mė 29 nėntor, ėshtė kthyer nė njė Casus tė neveritshėm sherrnaje dhe sfide tė enveristėve ndaj antikomunistėve dhe nacionalistėve shqiptarė, tė cilėt kanė kuptim tjetėr pėr ēlirimin.
Enveristėt tanė quajnė ēlirim nga okupatori, arratisjen e gjermanėve nga Shqipėria dhe tėrheqjen e tyre me nxitim drejt Berlinit. Dhe kjo pėrkthehet pėrzėnie me armė e atyre qė u lanė kuqove tanė tymin e marmindave tė autokolonave, duke shėnuar rastin mė unikal nė botė kur ēlirim quhet vetėlargimi me dėshirė i tė huajve.
Komunistėt shqiptarė, nė vazhdėn e urrejtjes pėr Kosovėn dhe kosovarėt, bash kur zgjidhja e ēėshtjes sė Kosovės (pra Pavarėsia), ėshtė vėnė si kryeaxhendė e Komunitetit Ndėrkombėtar, pra kur atdheu i ēliruar do tė fillojė qė nga Mitrovica, quajnė "Luftė Nacional-Ēlirimtare dhe ēlirim tė vendit" dorėzimin e trojeve shqiptare nė duart e Titos dhe Rankoviēit serb. Pra ata, pa pikė turpi, quajnė ēlirim vetėlargimin e gjermanėve tė fundit nga Shkodra, duke e ditur mirė se kufijtė etnikė tė Kombit shqiptar nuk fillojnė nė Shkodėr. Ata quajnė ēlirim aktin e ligjėrimit, nė bashkėpunim me serbėt, tė pėrgjysmimit tė atdheut dhe marrjes nė dorėzim tė pushtetit tė tyre kuisling projugosllav vetėm nė gjysmėn e trojeve etnike.
Ata festojnė si ēlirim festėn e Jugosllavisė sė tyre, tė cilėn e ndihmuan me afro 600 tė vrarė, qė tė ēlirohej nga shqiptarėt, teksa bashkė me titot, miladinėt dhe dushanėt shembėn shtetin e pavarur tė shqiptarėve, qė drejtohej nga atdhetarėt mė tė shquar, qė nga Mitrovica nė Konispol, e qė pas miratimit nga Kuvendi i Asamblesė Kushtetuese mė 16 shtator 1943, u njoh me kėtė Status edhe nga Rajhu gjerman.
Pas gjoja ēlirimit tė tyre, komunistėt ngritėn shtetin-koloni tė Jugosllavisė, ku ligjin nė shumicė e bėnin minoritarėt Xoxe, Kerenxhi, Themelko, Marko etj., shumica e tė cilėve edhe para dėnimeve me burgim ose kapitale, krenoheshin qė kishin vrarė shqiptarė ngaqė nuk u dhimbseshin, si gjak i huaj...
Komunistėt nuk kanė vrarė okupatorė nė kėtė vend. Edhe vetė kryesocialisti i ri, nuk arriti tė gjejė, pėr be, kockat e asnjė gjermani tė vrarė nė Shqipėri, pėr zbatimin e planit tė tij pėr tė ndėrtuar varrezėn gjermane nė kodrat e Parkut tė Liqenit artificial.
Por nė tė vėrtetė nuk ėshtė se plumbat e komunistėve shqiptarė gjatė LDB shkuan kot. Ata vėrtet nuk vranė pushtues, pėrveē robėrve italianė tė vetėdorėzuar tė luftės, qė i pushkatuan pėr t'i grabitur (nė kundėrshtim me Konventėn e Gjenevės pėr trajtimin e robėrve tė Luftės). Dhe si pėr tė sfiduar aleatėt perėndimorė, si pėrfaqėsues tė tyre pranė Shtabit Aleat nė Bari, nė vitin 1944, dėrguan bash vrasėsin e robėrve tė pafajshėm, Kadri-Enver Hoxhėn.
Komunistėt vranė shqiptarė tė pafajshėm, sidomos gjatė inkursionit tė Divizionit I nė Veri tė Shqipėrisė ku, pėr be, nuk kishte asnjė kėmbė pushtuesi, por kjo nuk i pengoi tė "ēlironin Shqipėrinė e Veriut nga Shqiptarėt", sikundėr kishin bėrė edhe mė parė nė Shqipėrinė e Jugut, me simpatizantėt e Ballit Kombėtar, nė luftėn e pashembullt e tė pėrgjakshme civile.
Edhe Luixhi Longo, Alēide De Gasperi dhe Sandro Pertini, nuk i vranė fashistėt e Duēes, pėrveēse atė vetė, dhe kėtė e bėnė pėr tė mos e futur vendin nė vėllavrasje, duke i mbyllur kėsisioj njėherė e mirė hesapet e Italisė, vetė italianėt, pa ndėrhyrjen e askujt, dhe duke e marrė vetė pėrgjegjėsinė para Aleatėve tė Mdhenj qė i njohėn si tė tillė.
Nė kontrast me ta, ju shokė komunistė shqiptarė i masakruat nacionalistėt me urdhėr tė armiqve shekullorė sllavė, qė i kishit padronė, para e pas "ēlirimit" tuaj.
Ju me shifrat e xhelalgjeēovėve, e mbyllėt luftėn me 70 mijė partizanė, ndėrsa sot firmosni dyfishin e kėsaj shifre nė borderotė e "veteranėve", nė veprėn mė tė shėmtuar tė gjobitjes sė atdheut pėr ndoca pushkė tė hedhura pas ferre. Shumica e veteranėve tuaj kanė lindur pas vitit 1944, ose gjatė luftės kanė qenė nė shpėrgėnj, ndonėse i keni shpallur tė tėrė "korrierė partizanė".
Se ēfarė lufte keni bėrė, ua ka dėshmuar mė sė miri oficeri i misionit britanik Dejvid Smajli, nė kujtimet e tij.
Ju qė u vetėquajtėt "Bij tė Stalinit", sot jeni vetėshpallur aleatė tė Aleatėve tė Mėdhenj, tė cilėt i pėrzutė me bajoneta mbėrthyer nė Sarandė, nė tetor 1944 dhe mė pas, pėrfundimisht nė vitin 1946. 
Ju qė e harxhuat gjysmėn e kohės sė pushtetit duke u vetėlėvduar sesi ua thytė hundėt anglo-amerikanėve dhe pasi e shkuat dėm dekadėn e fundit duke kėnduar nė kor "Rrezikun Anglo-amerikan pėr Shqipėrinė", tani, bashkė me bijtė tuaj nė pushtet, qurraviteni para "armiqve" tė dikurshėm duke u treguar dashuri dhe histori Dardanelesh.
Ju qė vratė gjithė kundėrshtarėt tuaj vetėm se shpresonin tek demokracia perėndimore, tani keni dalė "properėndimorė".
Ju qė kurrė nuk i kaluat 1 mijė tė vrarėt, sajuat shifrėn e "28 mijė dėshmorėve" dhe futėt kėtu mijėra tė vdekur nga kundėrshtarėt qė i vratė me duart tuaja, mijėra tė tjerė tė vdekur pas lufte, (nėpėr aksione tė rinisė); tė vdekur gjatė kohės sė luftės nė shtėpi, pa kurrfarė plumbash nė trup etj.. Por megjithėse paguat njė taborr tė tėrė pėr tė hartuar gjatė 25 vjetėve pėrrallat me "Yje tė pashuar", nuk arritėt tė nxirni mė shumė se 4 mijė "dėshmorė".
Ju jeni frymorėt qė e keni urryer kėtė vend mė shumė se tė gjithė armiqtė sėbashku, dhe e keni grabitur e shkatėrruar mė egėrsisht se tė gjithė pushtuesit.
Edhe Francesko Jakomoni dhe Herman Nojbaher, mėkėmbės tė Italisė dhe Gjermanisė, i kanė dashur me shumė se ju kėtė vend dhe shqiptarėt.
Dhe kjo sepse ata ishin aristokratė, ishin pinjollė kombesh tė nderuara dhe jo kėlyshė minoritetesh qė pėrjetėsisht kanė flirtuar me armiqtė e kėtij vendi dhe kundėr tokės qė i ka mirėpritur, ushqyer e u ka siguruar strehėzėn qė quhet atdhe.
Italianėt dhe gjermanėt e ruajtėn thesarin e shqiptarėve, ndėrsa ju e vodhėt atė, bashkė me 280 ton ar dhe 43.5 milion monedha floriri. 
Ju i vutė kapakun vjedhjeve tuaja, kur guxuat tė vidhni edhe thesarin e shtetit. Madje vetė Anastas Angjeli grek, u tmerrua nga guximi i vjedhjes sė thesarit dhe pasi vėrtiti dosjen e kuqe tė thesarit nė KPD, kėrcėnoi se "kjo dosje nuk do tė mbyllet fort kollaj, more Tosi".
Tani ju mblidheni para "Ushtarit tė Panjohur" ku qurraviteni pėr dy ēibukė dhe ndonjė gotė "Fresh", tė cilat do t'ua japė ai qė u shkon mallin edhe tė kumandarit, edhe tė Dushanit, edhe tė Miladinit, edhe tė dreqit tė mallkuar. Por ia vlen, se ju tashmė keni gjetur dhe siguruar aleatė pėr bijtė tuaj gjakshprishur. 

 

Analiza

Hakėrrimi dhe karshillėku serb ndaj Perėndimit(3)

Koshtunica: Ka njė kryqėzatė perėndimore kundėr Serbisė

Nga Astrit KOLA


Vijon nga numri i kaluar
Nė vijim tė mllefit antiperėndimor dhe sidomos atij antiamerikan, Koshtunica nuk ėshtė tutur aspak kur ka lėnė nė mes tė Amerikės, "testamentin" ultranacionalist, ku me sarkazėm stigmatizon zgjedhjet dhe ngrehinat institucionale tė organizuara e ngritura nga amerikanėt dhe Bashkėsia Ndėrkombėtare nė Ish Bosnje: "Ishin pikėrisht zgjedhjet sipas rekomandimeve tė ndėrkombėtarėve, mediat e sponsorizuara prej tyre dhe vetė funksionimi i trupės zgjedhore atje, ata qė e zhvleftėsuan nė sytė e tė gjithėve ngrehinėn karrakatinė tė sė ashtuquajturės Republikė Serbe tė Bosnjes. Ēfarė ka ngjarė dhe ēfarė tjetėr presin nė tė vėrtetė, arkitektėt e kėsaj skeme nė Uashington?!!
Nėse 'demokracia' nė shoqėritė e sotme post-despotike, sikundėr konsiderohen aktualisht 'demokracitė' e shoqėrive post-komuniste, qė janė pėrfshirė jashtė dėshirės nė tė ashtuquajturėn 'Bota e Parė', kontrollohen kaq fort dhe imtėsisht - kjo nuk ėshtė gjė tjetėr veēse tutelė dhe diktat nga jashtė pėr problemet e brendshme tė ēdo shteti sovran, sikundėr janė Serbia dhe Federata e Jugosllavisė".
Mė poshtė ai tallet hapur me atė qė e quan "Pax Amerikana", e qė sipas tij ka dhunuar mėvehtėsinė dhe rendin e gjėrave nė Serbinė ku Koshtunica nė bashkėpunim me Sllobon e "bėnė demokracinė" pasi thyen njė xham nė parlamentin serb nė Beograd dhe pasi u rrekėn tė fusnin nė saletin e tij njė fadromė, pėr eksponat-dėshmi tė shembjes "me forcė" tė diktaturės. 
Miku i ngushtė i Mirjana Markoviēit (bashkėshortes sė diktatorit), guxon tė tallet, teksa thekson: "Format legale tė kushtėzimit me doreza, kanė rėndėsi tė veēantė nė marrėveshjet e ndryshme tė paqes qė nėnkupton i ashtuquajturi model i 'Pax Americana' (Paqja Amerikane). Kėto lloj kontratash ndėrhyjnė imponueshėm duke shkelur ligjet dhe dhunuar rendin e gjėrave tė tė gjithė atyre shteteve dhe sistemeve qė kundėrshtojnė rregullat dhe ligjet e tutorėve: voluntarizmin, arrogancėn, pasigurinė dhe arbitraritetin". 
Pastaj ai sėrish i kthehet Marrėveshjes sė Dejtonit dhe fshikullimit tė ideatorėve e organizatorėve tė saj amerikanė, me ē'rast thekson se "Deformimet e panumėrta tė Marrėveshjes sė Dejtonit janė shenja tė qarta, sikundėr janė tė tilla edhe sajesat dhe 'interpretimet' ligjore tė pėrfaqėsuesve mė tė lartė ndėrkombėtarė nė Bosnje-Hercegovinė".
Pastaj ai kthehet, si krimineli nė vendin e krimit, tek Kosova dhe tek amerikanėt qė ideuan kushtet me tė cilat sot pėrballet Serbia, teksa derdh vrer pėr diplomatin amerikan Hill: "Pra nuk janė zėra aq abstraktė sa vlerėsohen, nėse mė lejoni tė citoj ta zemė, formulimet e Kristofer Hillit, diplomatit amerikan qė ėshtė autori i njė sėrė versionesh 'individuale' tė propozimeve konkrete pėr arritjen e 'Marrėveshjes sė Paqes' nė Kosovė. Nė kapėrcyell tė vitit 1998, ishte pikėrisht Hill ai qė shpalosi planin e SHBA-ve pėr Kosovėn, i cili pa droje mund tė konsiderohet si interpretim i sofistikuar dhe domethėnės i masave pėrgatitore tė krahut tonė tė kundėrt, qė, nė fund, rezultuan tė vėrteta dhe qė e gėrryen nė themele Marrėveshjen dhe Procesin e Paqes... (sė Rambujesė).
Mė pas Koshtunica bėn njė retrospektivė tek Sllobo, tė cilin pasi e ka trashėguar plotėsisht nė ide e skema, dhe pasi ka vendosur tė ndjekė "Millosheviēizmin pa Sllobon", e qorton me fjalėt:
"Politika e Jashtme e Millosheviēit gjithmonė ėshtė lėkundur midis mosbashkėpunimit tė tepruar dhe bashkėpunimit tė tepruar, dhe gjithmonė ka lėvizur nė momentet mė tė gabuara. Nė fazėn e parė, po tė rikthehemi pas nė vitin 1992, Millosheviēi ishte ­ nė faqet dhe titujt ballorė tė "The Nju Jork Times" - si 'Kasapi i Ballkanit'. Ndėrsa nė fazėn e dytė, sidomos qė nga Marrėveshja e Dejtonit e mė pas nga Marrėveshja 'Millosheviē-Hollbruk' pėr Kosovėn, nė kapėrcyell tė vitit 1998, Millosheviēi ishte 'garantuesi i madh i paqes', njė 'negociator i ashpėr, i regjur dhe i palėkundur'.
Pastaj Koshtunica u rikthehet "tradhtarėve tė Serbisė e Malit tė Zi", qė paskėrkan bashkėpunuar me ndėrkombėtarėt dhe nuk kanė dėshmuar intransigjencė alla-serbe si Vojisllav-luftėtari, teksa thekson: "Disa autoritete politike nė Malin e Zi dhe Republika Srpska, si dhe disa oponentė tė Millosheviēit tė atashuar nė opozitėn politike nė Serbi, kanė qenė gjithashtu shumė bashkėpunues me faktorėt ndėrkombėtarė, madje deri nė nėnshtrim pa kushte. Aparatēikė tė shquar komunistė, tė vjetėr e tė rinj, zėvendėsuan retorikat dhe qėndrimet e tyre tė famshme, me tė tjera...
Megjithatė ata janė tė vetėdijshėm pėr ato qė kanė thėnė e thonė, ndonėse hiqen sikur kanė harruar.
Ndonjėri mund edhe tė mos flasė pėr bombardimet e NATO-s dhe ndryshimet drastike qė pasuan nė Kosovė, ndonėse dikush ka filluar tė flasė pėr 'serbė fajtorė' dhe Tribunalin e Hagės. 
Nė gėrmadhat e bombardimeve, ky takėm politikanėsh serbė gjeti bazat e marrėdhėnieve tė institucionalizuara me Bashkimin Europian, SHBA-tė, dhe 'opozitėn demokratike' nė Serbi. Para kėsaj kohe, kėto marrėdhėnie ishin bazuar, thellėsisht dhe pėr vite tė tėra, nė brinjėt e trekėndėshit tė formuar nga SHBA-tė, BE dhe Sllobodan Millosheviēi; por mė pas ato thjesht u reduktuan nė marrėdhėnie dhe marrėveshje tė zbehta qė SHBA-tė krijuan me Millosheviēin. Ēmimi pėr hartimin dhe zbatimin e tė gjitha sanksioneve kundėr nesh, si dhe ujdia pėrfundimtare pėr Statusin e Serbisė, janė nga mė poshtėrueset e mundshme. Ky ēmim duhet paguar doemos, por dėmtimi fundor i interesave kombėtare dhe shtetėrore dhe dinjitetit tonė kombėtar, nuk kanė ēmim...
Nė vijim, pasi ka derdhur mllefet pėr serbėt e "moderuar e bashkėpunues" me Perėndimin, Koshtunica propozon skemat e zgjidhjes sė vėshtirėsive me tė cilat ndeshet Serbia dhe Federata, teksa servir: "Ne duhet sa mė parė tė konsiderojmė 'Rrugėn e Tretė', atė midis pozicionit tė ngurtė tė mosbashkėpunimit ekstrem tė Millosheviēit ­ i cili thjesht dhe vetėm ka konsoliduar vendosmėrinė e Tribunalit tė Hagės pėr akuzimin pėr krime tė tij dhe tė institucionit tejet tė lartė tė Presidentit tė Jugosllavisė - dhe pozitave tė bashkėpunimit tė tepruar, tė zėna nga disa politikanė tė opozitės.
Nė njė kumtesė, Sėrgja Trifkoviē ka prezantuar tezėn e quajtur 'dilemė serbe tė rezistencės ose tė bashkėpunimit'. Nė pėrgjigje tė kėsaj teze, unė (Koshtunica, shėn. i A.K.), propozoj njė pėrmbledhje tė tyre nė njė tezė pragmatiste, atė tė 'rezistencės' dhe 'bashkėpunimit'. Por me qėllim qė tė aplikojmė 'Rrugėn e Tretė' tė suksesshme, parakusht vendimtar kemi fillimisht pėlqimin dhe pastaj pranimin dhe zbatimin e saj.
Para sė gjithash, nė kėtė situatė duhet tė kemi tė qartė se marrėdhėniet tona tė brendshme duhet tė jenė tė qėndrueshme, dhe ne duhet t'i definojmė e ridefinojmė ato nė raport me Kosovėn, Malin e Zi dhe Vojvodinėn. Por qė Serbia ta bėjė kėtė siē duhet dhe qė vendimet tė jenė sa mė demokratike, duhet qė tė fillojmė konsultimet me tė gjithė faktorėt socialė dhe politikė dhe tė sigurojmė maksimumin e konsensusit tė tyre.
Sė dyti, ne duhet tė ruajmė dhe pasurojmė dinjitetin tonė kombėtar.
Nė urdhėrat dhe kujtesėn e kombit pėr mbijetesėn..., qėndrojnė edhe interesat tona kombėtare. Dhe me qėllim qė t'i pėrcaktojmė me saktėsi interesat tona kombėtare, neve na lipset njė dinjitet i fortė kombėtar. Ky ėshtė njė problem i fortė esencial, jo vetėm pėr disa serbė, qė kanė humbur identitetin e tyre kombėtar, por vlen shumė edhe pėr 'jugosllavėt', 'europianėt', 'anti-nacionalistėt', 'globalistėt' dhe gjithfarė 'rajonalistėsh subnacionalė'. Fatkeqėsisht, serbėt po vuajnė njė ligėshtim tė vetndėrgjegjėsimit nacionalist, si pasojė e pamjaftueshmėrisė sė pėrhershme tė vet-disiplinimit nacionalist. Nėse nė tė ardhmen, elita politike serbe do tė arrijė tė shmangė shumė gracka qė na presin, sikundėr thuhet midis 'Shillės dhe Haribdės' sė botės bashkėkohore, midis konfrontimit me botėn e jashtme dhe qėndrimit shėrbyes e tė pėrulur ndaj saj - ne mund tė pėrballojmė tė gjitha problemet dhe tė kapėrcejmė tė gjitha pengesat.
Ky i tanishmi ėshtė njė portret i shfytyruar dhe i shtrembėruar i serbėve, i krijuar nėpėrmjet dhe gjatė dekadave tė kaluara nė mediat dhe publikun perėndimor.
Ky portret ėshtė i njejtė me atė tė serbėve, krijuar gjatė marrėdhėnieve midis serbėve dhe gjermanėve qė nga koha e Epokės Naziste, qė e identifikon qėllimisht Millosheviēin me Hitlerin. Kėtė pėrqasje bėri kohėt e fundit njė komentator amerikan, teksa portretizonte Millosheviēin, si 'vėlla siamez me Hitlerin'.
Eshtė e vėshtirė tė pėrshkruhet me fjalė egėrsia dhe radikalizmi i Kryqėzatės Perėndimore kundėr gogolit tė 'Nacionalizmit Serbomadh'.
Eshtė pikėrisht David Gompert, ish Drejtor i Ēėshtjeve Europiane nė Kėshillin e Sigurimit Kombėtar (nėnkupto tė SHBA-ve, shėn. i A.K.), aktualisht zv/president i RAND, i cili, teksa shkruante nė Departamentin e Marrėdhėnieve me Jashtė, nė vitin 1994, pyeste: 'Si ta shkatėrrojmė Serbinė?'.
Nė kėtė artikull, Gompert shpallte qė, pėr vite tė tėra, ndoshta dekada, Serbia duhet t'i nėnshtrohet izolimit dhe mjerimit, me qėllim qė tė mundet tė karantinohet pėr njė kohė sa mė tė gjatė dhe kėshtu tė mund tė zhdukim virusin qė Serbia shumėzon brenda saj.
Sepse serbėt ­ sikurse Gompert proklamonte gjetiu dhe nė "The Nju Jork Times" ­ duhet tė trajtohen si lebrozė. Sanksionet kundėr Serbisė domosdoshmėrisht duhet tė jenė tė pathyeshme dhe tė parashikohet qė mundėsisht tė mbeten tė pėrhershme.
Ose sikundėr deklaronte njė kryqtar tjetėr, James Gou, njė ekspert londinez i studimeve ushtarake, i cili e pėrshkruante nacionalizmin serb si njė gjarpėr historik nė gjirin e komunitetit ndėrkombėtar? [...] 
Ne nuk duhet ta harrojmė as Riēard Hollbrukun, i cili i pėrshkruante serbėt nėpėr televizione si 'vrasės idiotė', ndėrkohė qė shpjegonte gjithashtu sesi Serbia dhe Mali i Zi duhet tė mbeten ndėrkombėtarisht tė panjohur, ngaqė ata janė pamjaftueshmėrisht tė civilizuar pėr t'u pranuar si tė tillė nga Komuniteti Ndėrkombėtar.
Cilit nga kėta kryqtarė mund t'ia njohim primatin e antiserbizmės?? Mos vallė duhet t'ia njohim Daniel Gold'hagen-it, Susan Sontag-ut, Shlomo Avineri-t, apo shumė tė tjerėve tė cilėt, me lehtėsi, deklarojnė se Millosheviēi nuk ėshtė tamam Hitler dhe se Memorandumi i Akademisė Serbe tė Shkencave dhe Arteve nuk ėshtė tamam si "Mein Kampf", dhe qė serbėt nuk duhen shkatėrruar plotėsisht si komb, sikundėr gjermanėt u pėrpoqėn tė bėjnė me ēifutėt, por megjithatė...
Sipas tyre ndaj serbėve, ashtu sikurse ndaj gjermanėve para tyre, lipset tė fillojė pushtimi, denazifikimi i racės, procese gjatė tė cilave forcat demokratike urgjentisht duhet tė ngrihen dhe tė mbajnė qėndrimin mė tė ashpėr. 
Le tė citojmė pėrfaqėsuesin mė tė spikatur tė kėtij grupi, profesorin e Filozofisė nė Universitetin Hebraik tė Jerusalemit, Shlomo Avineri-n. Ai deklaron se gjermanėt u treguan tė aftė t'i bashkėngjiteshin Bashkėsisė sė Kombeve tė Civilizuara pas vitit 1945, por vetėm ngaqė ata u shndėrruan nė njė vend demokratik nėn Pushtimin e Aleatėve tė Mėdhenj-fitues tė luftės kundėr Nazi-Fashizmit, dhe vetėm ngaqė ata arritėn tė ndėrgjegjėsohen pėr krimet e llahtarshme qė Hitleri bėri kundėr ēifutėve dhe kombeve tė tjerė nė emėr tė tyre - dhe vetėm ky duhet tė jetė fati i serbėve, gjithashtu...
Politikisht, legalisht dhe faktikisht, mbetet akoma e paqartė dhe aspak e justifikuar, e ashtuquajtura ndėrhyrje humanitare e NATO-s kundėr Jugosllavisė, qė nuk bėri tjetėr veēse shkaktoi njė katastrofė humanitare, pasojat e sė cilės do t'i ndjejmė pėr njė kohė tė gjatė. Kėto pamje u pėrjetuan nė mėnyrė tronditėse nga njė numėr i konsiderueshėm komentatorėsh tė shquar, qė nga Noam Chomsky e deri tek Henry Kissinger. Kėto ishin raportimet e disa mediave perėndimore dhe shumė organizatave ndėrkombėtare, duke pėrfshirė edhe OSBE-nė. Ndėrkohė qė protagonisti i sulmeve ajrore, presidenti Bill Klinton, e bashkė me tė edhe pėrkrahėsit e tij, mbroheshin me ndrojtje dhe entusiazėm tė pakėsuar. Ishte vėshtirėsisht e imagjinueshme sesi Presidenti Klinton dilte ato ditė nė publik me ndonjė artikull ku deklamonte se "shteti i 19 anėtar i NATO-s kundėr Serbisė ishte Drejtėsia...".
Sot dhe nė tė ardhmen, serbėt kurrsesi nuk duhet tė pėrllogarisin si "aleatė", nė kuptimin e njohur e tė vjetėruar tashmė tė aleatėve, ndėrmjet Fuqive tė Mėdha. 
Ata mund tė llogarisin, gjithsesi, aleatėt e fshehtė dhe tė hapur nė Perėndim, nė Europė dhe gjetkė, por kurrė mė tė ashtuquajturėn "rezistencė dominuese tė botės demokratike", e cila vazhdon tė etiketohet si "hegjemonia dashamirėse globale".
Ata duhet tė llogarisin rritjen e informimit publik me tė vėrtetėn se lufta e NATO-s kundėr Serbisė u mediatizua dhe amplifikua qėllimisht nė Perėndim me anė tė mashtrimeve dhe manipulimeve, me anė tė tė cilave synohej krijimi i portreti tė rremė tė kombit serb pėr tė justifikuar ndėshkimin e tij me sanksione, bomba dhe akuza tė gatshme pėr Tribunalin e Hagės.
Gjithnjė e mė evident po bėhet fakti se lufta e NATO-s kundėr Serbisė nuk ishte bazuar nė kurrfarė drejtėsie, e domosdoshme kjo pėr tė qetėsuar ndėrgjegjen e njėrėzimit. Serbia dhe serbėt, skajshmėrisht dhe me paragjykim, u mveshėn me njė imazh racist, tė pėrpunuar enkas pėr mashtrimin e opinionit publik perėndimor.
Vetėm atėherė kur "muri i jashtėm" i sanksioneve tė rrėzohet, ne do tė mundemi, me pėrpjekje dhe stėrmundim, tė ndryshojmė imazhin e serbėve dhe Serbisė.
Por sikundėr ka thėnė edhe filozofi ynė i shquar Mihajllo Gjuriē, kombi ynė nuk ka alternativė tjetėr veēse t'i rezistojė me guxim dhe burrėri ciklit tė fundėm tė vuajtjeve tė rėnda qė pėrjeton, sepse asnjėherė nuk ėshtė pėrkėdhelur nga fati dhe mbi tė kanė rėnduar fajėsimet e padrejta. Nė tė vėrtetė, serbėt kurrė nuk e kanė pranuar tė papranueshmen, edhe kur janė rrezikuar tė zhbėhen, thjesht dhe vetėm sepse nuk kanė pushuar sė qėni serbė.
Fund

 

Dossier

Ca dritėhije mbi krahinėn time (5)

Dėshmia, ja si i ekzekutonte Sigurimi antikomunistėt

Nga Luftar Pepmarku


Box

"Nuk mund tė lė pa pėrmend episodin tragjik tė dy shokėve tė mi tė ngushtė, Ibrahim Nezha e Osman Pepmarku, tė cilėt pas torturave ēnjerėzore tė ushtruara ndaj tyre gjatė njė viti, i kanė detyruar tė hapin njė gropė, i kanė hedhur tė gjallė nė tė dhe pastaj u kanė hedhur sipėr njė zgarė metalike, me kunja tė mprehur metalikė qė t'u nguleshin nė trup. Sipėr kėsaj zgare kanė hedhur gurė e dhe, dhe kėshtu i kanė lėnė tė vdesin".

Box2

Halit Hajri me njė formacion, u caktua tė arrestonte Ibrahim Nezhėn dhe Sabri Gjongegėn nė Gurė-Lurė. Banush Goxhaj, me njė formacion tjetėr, Osman Pepmarkun dhe Ahmet Kurt Pepmarkun nė fshatin Gjoēaj. Ramadan Gjoka drejtonte forcat qė do tė arrestonin Zef Margjinin nė Bozhiq (Bardhaj), ndėrsa Gjolek Alia do tė arrestonte Ahmet Sulė Pepmarkun nė fshatin Zall-Gjoēaj. 



Vijon nga numri i kaluar

Pikėrisht nė kėto ditė nis operacioni nga Dega e Punėve tė Brendshme tė Burrelit. Ishte krijuar njė situatė e vėrtetė terrori. Lėvizjet e oficerėve, hyrje-daljet e tyre nėpėr zyra, takimet me agjentėt e Sigurimit, pėshpėritjet, ndarjet dhe pastaj prapė kontaktet, kishin krijuar njė ankth tė vėrtetė pasi askush nuk dinte se ēfarė po ndodhte, ndonėse ndihej se diēka makabre po pėrgatitej. E kush do ta kishte radhėn pėr t'u bėrė pre e kėsaj egėrsie qė manifestohej nė fytyrat e egėrsuara tė punonjėsve tė Sigurimit? Kėtė nuk e dinte askush. Pėrgatitjet po bėheshin sikur nė zonėn e Selitės, apo tė Lurės, tė kishin zbarkuar desantė ajrorė tė armatosur e jo si pėr tė arrestuar 5-6 vetė, qė nuk kishin bėrė asnjė krim nė jetėn e tyre, pėrveē faktit qė po merrnin masa t'u shpėtonin thonjve tė pėrgjakur tė diktaturės. Kjo frymė krijohej pėr tė justifikuar egėrsinė e tyre. Detyrat u ndanė. Halit Hajri me njė formacion, u caktua tė arrestonte Ibrahim Nezhėn dhe Sabri Gjongegėn nė Gurė-Lurė. Banush Goxhaj, me njė formacion tjetėr, Osman Pepmarkun dhe Ahmet Kurt Pepmarkun nė fshatin Gjoēaj. Ramadan Gjoka drejtonte forcat qė do tė arrestonin Zef Margjinin nė Bozhiq (Bardhaj), ndėrsa Gjolek Alia do tė arrestonte Ahmet Sulė Pepmarkun nė fshatin Zall-Gjoēaj. 
Operacioni drejtohej nga Rexhep Kolli, funksionar i lartė i MPM, i cili kishte ardhur posaēėrisht nga Tirana. Gjithēka ishte organizuar aq mirė, sa tė gjithė personat e planifikuar u arrestuan, me pėrjashtim tė Zef Margjinit. Tė arrestuarit e panė njėri-tjetrin nė Derjan, ku ishte edhe pika e parė e grumbullimit. Qė aty Osman Pepmarkut i heqin orėn, qė ishte e njė marke mjaft tė ēmuar, si dhe qestekun (vargun e sermit), qė e kishte dhuratė nga shoku i tij, Zef Margjini, tė cilin ndonjė mrekulli e kishte shpėtuar kėsaj radhe pa rėnė nė dorė tė bishės sė egėrsuar komuniste. Hetimet nė fillim i bėri toger Gjolek Alia, por Ministria e Punėve tė Brendshme e pakėnaqur me formulimin e aktakuzės, pasi sipas saj, nuk justifikoheshin dėnimet e paracaktuara, i hodhi poshtė akuzat dhe caktoi njė grup tjetėr hetuesish, qė kryesohej nga Garip Salia. Aktakuza nėnshkruhej nga zv/prokurori i garnizonit, kapiten Hilmi Telegrafi, i cili pėrfaqėsonte edhe aktakuzėn e seancės, ndėrsa kryetari i trupit gjykues ishte caktuar kapiten Mustafa Iljazi. 
Mė datė 19 dhjetor 1949, gjykata ushtarake dha kėto dėnime:
1-Ibrahim Ahmet Nezha, "si iniciator i krijimit tė kėtij grupi dhe pėrsėritės, (pasi ishte dėnuar edhe njė herė pėr arratisje nga ushtria me 8 vjet burg dhe ishte liruar nga njė amnisti e vitit 1947) - vdekje me pushkatim". 
2-Osman Sulejman Pepmarku, "si pjestar aktiv nė kėtė grup, ku jo vetėm propagandonte kundėr regjimit, por kishte luajtur rol nė zgjerimin e rrethit tė anėtarėve e simpatizantėve tė kėtij grupi - dėnohet me vdekje me pushkatim". 
3-Ahmet Kurt Pepmarku dėnohet me 15 vjet burg (mė vonė vdes nė burg).
4-Ahmet Sulė Pepmarku dėnohet me 20 vjet burg.
5-Fali Dullė Zita dėnohet me 20 vjet burg.
6-Sabri Gjongega dėnohet me 5 vjet burg.
Pas kėtij dėnimi, i cili ishte firmosur mė parė nė skutat e Ministrisė sė Punėve tė Brendshme nė Tiranė, tė dėnuarit nė pėrgjithėsi provuan tortura tė panumėrta ēnjerėzore. Ata qė arritėn tė dalin tė gjallė nga burgu dhe mė vonė, kur kam pasur rastin t'i takoj, mė kanė folur nė mėnyrė tė veēantė pėr torturat makabre qė janė ushtruar mbi tė dėnuarit me vdekje Ibrahim Nezha dhe Osman Pepmarku.
Kėshtu Ivzi Xhilaga nga Dibra, Preng Arapi nga fshati Zais i Mirditės, Selami Xhydollari nga Pogradeci, Isuf Selmani nga fshati Lis i rrethit tė Matit, mė kanė treguar mbi torturat rrėnqethėse qė kanė ushtruar xhelatėt mbi dy tė lartpėrmendurit. Edhe nacionalisti Zef Margjini, nė librin e tij tė kujtimeve, sjell njė fakt interesant e tepėr tronditės. 
Mes tė tjerash ai shkruan: "Nuk mund tė lė pa pėrmend episodin tragjik tė dy shokėve tė mi tė ngushtė, Ibrahim Nezha e Osman Pepmarku, tė cilėt pas torturave ēnjerėzore tė ushtruara ndaj tyre gjatė njė viti, i kanė detyruar tė hapin njė gropė, i kanė hedhur tė gjallė nė tė dhe pastaj u kanė hedhur sipėr njė zgarė metalike, me kunja tė mprehur metalikė qė t'u nguleshin nė trup. Sipėr kėsaj zgare kanė hedhur gurė e dhe, dhe kėshtu i kanė lėnė tė vdesin". 
Kėshtu kishte nisur e po vazhdonte masakra e pėrgjakshme e pushtetit tė ri, qė e kishte emrin Komunizėm. Por xhelatėt nuk do tė mjaftoheshin me kaq nė krahinėn time. 
Eklipsi do tė ishte me qindra herė edhe mė tragjik. Pėrveē vrasjeve tė luftėtarėve nga dyer tė njohura nacionaliste, e qė i kemi pėrmendur nė fillim tė kėtij kapitulli, me dhjetėra e dhjetėra individėve tė tjerė qė ishin shquar si luftėtarė trima nė luftėn kundėr pushtuesve fashistė, komunizmi jo vetėm u mbylli dyert por i pėrndoqi, i burgosi dhe u vrau edhe gjakun e gjakut tė tyre, i internoi nėpėr kampet e pėrqėndrimit tė ngritura nga vetė diktatura posaēėrisht pėr familjet e heronjve, dėshmorėve dhe trimave tė Shqipėrisė.
Urrejtja do tė arrinte deri atje sa gjakpirėsit e kuq do tė merreshin edhe me kullat e kėtyre malėsorėve. Ashtu siē kanė kėngėt e baladat, rrėfimet e historitė, njerėzit e shquar ose tė rėndomtė, lavdinė ose turpin, edhe kullat kanė njė vend aty, mbi kokė tė historisė.
Edhe malazezėt, serbėt e austriakėt ishin marrė me djegie kullash. Edhe italianėt e gjermanėt kishin bėrė tė njejtėn gjė. Kishin ndjerė tė fortat kulla edhe gjylet e topave, edhe bombardimet e avionėve, edhe flakėn, edhe tymin, por sa herė digjeshin e shembeshin ato vendroje e simbole qėndrese, prapė ngriheshin mė tė forta e mė tė bukura se tė parat. Poeti i lirisė Ali Podrimja shkruan diku:
"...Pėr shkak tė dashurisė, / pėr shkak tė urrejtjes, / babai im e ka ndėrtuar njė kullė...".
E kjo sentencė mjaft domethėnėse, ky mesazh filozofiko-poetik, ka njė tė vėrtetė tė madhe. Nga kullat gjithmonė kanė dalė trima dhe aty janė krijuar e kėnduar kėngėt e trimėrisė e tė dashurisė. Aty janė marrė vendime, prej aty kanė dalė prijėsat popullore dhe aty ka nisur edhe historia.
Komunizmi shkoi edhe mė tej. Kullat e ringritura pėr tė disatėn herė tė familjarėve nacionalistė tė krahinės sime, i shembi pėrsėri, dhe mė vonė u hoqi edhe gurėt e themeleve, me qėllim qė tė zhdukte krejt "infeksionin" e nacionalizmės e nė vėnd tė saj tė fuste edhe nė rrėnojat e tyre, farėn e re tė komunizmit! Me kėtė synonte tė kryente ritin e hekurt tė nėnshtrimit e tė vendosjes sė njė skllavėrimi tė ri. Kėshtu, pėr disa kohė, diktatura i pėrdorte pėr nevojat e veta kėto kulla. 
Kullėn e Menajve nė Lurė e pėrdorėn si bujtinė aksionistėsh, ku ka kaluar njė natė edhe shkrimtari i shquar Ismail Kadare, midis studentėve tė Universitetit tė Tiranės. Mė vonė kullėn e zhdukėn fare, duke i marrė gurėt pėr ngritjen e njė shtėpie kulture. Tė njejtėn gjė e bėnė edhe me Kullėn e Kolajve nė Macukull, tė cilėn pėr disa vjet e pėrdorėn si shkollė, dhe mė vonė e shkatėrruan nga themelet, dhe me gurėt e saj ndėrtuan njė shkollė tė re. 
Tė njejtin fat do tė pėsonte edhe kulla e autorit tė kėtyre shėnimeve, tė cilėn pasi e pėrdorėn pėr disa vjet pėr tė strehuar ndonjė familje nė nevojė, mė vonė e shkatėrruan edhe atė, me pretekstin se me gurėt e saj do tė ngrinin njė ujėsjellės pėr fshatin. Sikur mungonin gurėt nė ato shkrepa! Po sa e sa kulla, jo vetėm nė krahinėn time, por nė gjithė Shqipėrinė, iu nėnshtruan kėtij fati tragjik?! 
Pa gjyq u vranė edhe Haziz Kasemi e Tahir Mata, Xhemal Sala e Haziz Suēi, etj., etj.. Do tė merrnin rrugėn e arratisė Gjon Mėhilli e Zef Margjini, Llesh Nikoll Lleshi e Sadik Skura, Shahin Koleci e Ibrahim Gjokola, si dhe mjaft tė tjerė bij tė krahinės time, tė cilėt e kishin jetėn tė kėrcėnuar nga murtaja komuniste. Mė vonė ata vdiqėn larg atdheut e familjeve tė tyre, nė mėrgim.
Po ē'bėnė kėta njerėz tė ndershėm e patriotė, qė tė pėrjetonin kėtė kalvar tė tmerrshėm vuajtjesh e mjerimesh?! I vetmi "faj" i kėtyre njerėzve ishte fakti i tė qėnit nacionalistė e antikomunistė. Kaq mjaftonte qė cinizmi komunist tė nxirrte dhėmbėt e veta pėr ta zhdukur kėtė shtresė, qė tė shpėtonte nga njė "e keqe e madhe". Komunizmi kishte filluar tė luftonte traditat e zakonet shqiptare. Kolektivizimi i bujqėsisė, grumbullimi i bagėtive tė fshatarėve, gradualisht do tė bėhej realitet.
Njė luftė e ashpėr do tė zhvillohej kundėr besimeve fetare. Do tė prisheshin e shkatėrroheshin edhe institucionet e tyre si kishat, xhamitė e teqetė.
Kėshtu, si nė mbarė Shqipėrinė, edhe nė krahinėn time terrori i egėr komunist pati jetė tė gjatė e tė rėndė. Pėr njė gjysmė shekulli, malėsorėt e kėsaj treve e pėrjetuan diktaturėn si njė eklipsim tė jetės dhe tė ėndrrave tė tyre. Si njė barbari tė vėrtetė...

Pėrsiatje 

Drejtėsia dhe padrejtėsia, nė dyluftim tė pėrjetshėm 


Box

I padituri gėnjehet shpejt, blihet lirė, ėshtė i lėkundshėm. Me postin e tij rrufjanėt luajnė skena tragji-komike dhe Mafia ndėrhyn pėr tė larė hesapet me ata qė janė bėrė tė rrezikshėm me padijen e vet, apo qė e kanė diskretituar atė. Pastaj ne shprehim habinė sesi Mafia del fituese mbi shtetin.


Nga Hajredin KAZHANI

Nėse e studiojmė me kujdes historinė e zhvillimit shoqėror gjatė gjithė etapave dhe ndryshimeve tė mėdha, nuk e kemi tė vėshtirė tė vijmė nė pėrfundimin se drejtėsia ka qenė nė dyluftim tė vazhdueshėm dhe tė pamėshirshėm me padrejtėsinė.
Drejtėsinė nuk mundemi ta fajėsojmė pėrse ajo ka sjellė padrejtėsisė. Vetė padrejtėsia lindi si qėllim-keqe, pėr tė vrarė nėnėn e saj.
Tė dyja kanė ecur paralelisht, qė nė fillimet e rrugėtimit malor tė jetės njerėzore. Herė ka dalė njėra para, e herė tjetra. Drejtėsia, sa herė ka qenė para, nuk ėshtė treguar fodulle, mendjemadhe si fituese, por ka vazhduar ecjen pėr tė hapur rrugėn e vėshtirė dhe tė akullt, me qėllim qė njerėzimi tė ketė lehtėsira. Kėtė detyrė e ka kryer me devocion, sepse ka lindur dhe e ka nė gjak, tė trashėguar, mirėsinė. Gabimi i madh i drejtėsisė, prej tė cilit vuan njerėzimi, dhe do tė vuajė, ėshtė se ajo nuk ka mundur tė njohė, qė nė lindje, pjellėn e vet, padrejtėsinė.
Nė pamje tė parė padrejtėsia ėshtė dashuruese. Ajo ka sy tė bukur, fytyrė tėrheqėse, ledhatuese e mikluese, e shkathėt dhe vepruese. Ka njė nėnqeshje tė shtirur, ku i zbulohen dhėmbėt bardhėshqyes, tė shoqėruara me trupin elegant tė shtojzovalles. 
Drejtėsia ėshtė tejet babaxhane dhe serioze. Padrejtėsia ėshtė tejet intrigante e lajkatare.
Drejtėsia kėrkon tė ndėrtojė thelbin e jetės. Padrejtėsia, duke i dhėnė pėrparėsi bukurisė pėrrallore, lufton nė tė kundėrt tė thelbit tė jetės. Mesa duket, drejtėsia e ka vuajtur, po e vuan shumė dhe do tė vazhdojė ta vuajė gabimin e saj tė pariparueshėm. 
Drejtėsia ėshtė e dhimbshme ndaj njerėzve tė thjeshtė e tė varfėr, ėshtė tepėr bujare ndaj tyre. 
Padrejtėsia ėshtė shumė e lėkundshme ndaj favoreve tė saj dhe e paqėndrueshme ndaj shpirtėrave tė vuajtur. 
E thėnė me plot gojėn: drejtėsia kėrkon tė sjellė paqen, mirėkuptimin, harmoninė ndėrmjet njerėzve. Padrejtėsia mbjell luftėn, vėllavrasjen, hakmarrjen, dis'harmoninė, lodhjen dhe dhimbjen shpirtėrore.
Vėshtirė tė marrė pėrgjigje pyetja "a do tė ketė ndonjėherė drejtėsi nė kėtė botė?!"
Ku dhemb dhėmbi vete gjuha! Gjuha ne na shkon menjėherė tek Politika. E dimė tė gjithė rolin dhe rėndėsinė qė ka Politika nė njė sistem tė caktuar shoqėror. Ajo ėshtė timoni drejtues i njė shoqėrie. Drejtimi i mirė e nxjerr shoqėrinė nė breg, krijon pėr tė lumturi e begati. Drejtimi i keq e fundos kėtė anije dhe, nė kėtė rast, sistemi shoqėror lėkundet seriozisht. Tė gjitha sistemet shoqėrore kanė nė themele tė tyre lėkundje tė vogla e tė mėdha politike. 
Politika nė vetvete, tash pėr tash, e ka humbur disi misionin e saj fisnik tė drejtimit transparent dhe me kompetencė tė shtetit. Ajo ka pėsuar deformime qė s'duhet t'i pėsonte. Kėto deformime, kuptohet qė kanė shkaqet dhe arsyet e veta, tė ditura e tė paditura. 
Politika ėshtė bėrė gėnjeshtare, e pabesueshme dhe hipokrite. E tėrė qėnia e politikės rrezaton pabesi. 
Pisllėku nė pėrfitimet ekonomike dhe mbrojtja me mjete mafioze e tyre, po e ēojnė politikėn nė rrugėn e krimit. 
Konspiracioni ėshtė mbulesa e saj dhe kėtu tek ne mungon tėrėsisht transparenca e ēiltėrsia, pastėrtia e ndershmėria; cilėsi kėto tė domosdoshme nė qeverimin me drejtėsi tė njė shteti e njė kombi. 
Nė klasėn tonė politike mungon elita intelektuale dhe kėtu nuk bėhet fjalė pėr njė ose disa njerėz gjenialė, por thjesht pėr njė elitė intelektuale tė shkėputur disi nga mediokriteti. Nė administratė mungojnė specialistėt e aftė dhe nė fusha shumė tė rėndėsishme tė paditurit me lehtėsi kalojnė nė papėrgjegjshmėri.
I padituri gėnjehet shpejt, blihet lirė, ėshtė i lėkundshėm. Me postin e tij rrufjanėt luajnė skena tragji-komike dhe Mafia ndėrhyn pėr tė larė hesapet me ata qė janė bėrė tė rrezikshėm me padijen e vet, apo qė e kanė diskretituar atė. Pastaj ne shprehim habinė sesi Mafia del fituese mbi shtetin.
Miku i babės shndėrrohet nė medaljon tė ēmueshėm pėr kėtė lloj politikanėsh qė nuk janė nė gjendje tė ēmojnė pėrgjegjėsinė e tyre para qytetarėve dhe zgjedhėsve.
Politikanėt e sotėm i mundon grykėsia, nuk duan t'ia dinė pėr tė shkuarėn, dhe aq mė tepėr pėr tė ardhmen. Vetėm kur tek ata vepron fenomeni fiziologjik qė nxit vjelljen e sė tashmes, atėherė kujtohen pėr ligėsitė dhe bėmat e fėlliqura qė kanė kryer nė tė kaluarėn.
Politika shqiptare e ka pikėn e saj referuese, nė tė cilėn ėshtė evidentuar drejtėsia nė qeverimin e shtetit. Ajo ėshtė periudha 15 vjeēare e Mbretėrisė Shqiptare me Mbretin Zog i Parė.
Shqiptarėt nė atė periudhė, brenda kufijve politikė londinezė tė shtetit, e gjetėn plotėsisht veten.
Ata nuk u nėpėrkėmbėn nga askush. U rritėn nė personalitetin dhe dinjitetin e tyre qytetar, si dhe nė arenėn ndėrkombėtare.
Liria e tė jetuarit, tė punuarit dhe tė ushtruarit tė profesioneve, bindjeve e besimeve fetare etj., garantohej me ligj dhe mbrohesh nga institucionet dhe nė tėrėsi nga shteti. Kushtetuta moderne e kohės sė Mbretėrisė, ka qenė dhe do tė mbetet mishėrimi i lirisė dhe drejtėsisė.
Nė periudhėn e lavdishme tė Mbretėrisė, pėr herė tė parė dhe tė fundit nė praktikėn tonė shtetėtore, drejtėsia ka dalė fituese mbi padrejtėsinė dhe klasa politike e ka luajtur mė mirė se asnjėherė, rolin e saj tė rėndėsishėm nė jetėn e vendit dhe zhvillimin total tė tij.
Nė kohėn e sundimit komunist, politika u bė sinonim i padrejtėsisė.
Kur themi se atėherė politika ka qenė sunduese, pohojmė indirekt se padrejtėsia ka qenė sunduese, madje vrastare. Akrobacitė politike sot janė nė rend tė ditės dhe kjo ėshtė lehtėsisht e kuptueshme. Gjuha e ashpėr e komunikimit dėshmon dėshpėrimin e brendshėm tė politikės, frikėn nga e vėrteta, paaftėsinė pėr shkėmbim idesh dhe pėrballje me qetėsi tė alternativave tė zhvillimit, tė cilat fatkeqėsisht mungojnė.
Tė mbrosh vrasėsit dhe kriminelėt, do tė thotė tė akuzosh, tė inkriminosh vetveven dhe tė marrėsh pėrsipėr dyshimet e natyrshme tė njerėzve tė ndershėm. Tė mbrosh hajdutėt, do tė thotė tė rreshtohesh me ta nė hajdutėri dhe abuzime me pushtetin. Tė mbrosh padrejtėsinė, do tė thotė tė thotė tė mohosh tė drejtėn dhe drejtėsinė njerėzore, qė pretendohet se ėshtė ngritur nė sistem nga kushtetutat dhe kuadri ligjor demokratik, tė imponuara nga Perėndimi.
Nė kėtė situatė, shpesh hidhet edhe idea absurde: sa mė larg politikės. Edhe kėtė mendim e ka sajuar po vetė politika. Ajo kėrkon tė jetė e qetė nė punėn e saj plot skuta ta errėta, sepse nuk i interesojnė ngacmimet e jashtme dhe heqja e petėve tė lakrorit.
Politika kėrkon t'i mbyllė problemet qė i lindin, sepse i rrezikohet pushteti, fasada morale dhe interesat e ngushta.
Edhe mendimi akademik ndryhet dhe ndrydhet brenga guackės sė vet. Politika, nėpėrmjet mekanizmave instutucionalė apo tė paligjshėm tė pėrfitimit, shndėrrohet nė ngasje tė vėrtetė pėr njerėzit pa skrupuj dhe me moral tė dyshimtė. Kjo ėshtė edhe arsyeja e turravrapit pėr t'u ingranuar nė politikė, tė shumė intelektualėve tė vėrtetė e tė rremė. Po aq sa tundohen nga politika, aq edhe i druhen asaj, tufat e lakmitarėve dhe idealistėve, fatkeqėsisht gjithnjė e mė tė rrallė.
Dhe nė kėto tallaze, plot paqėndrueshmėri institucionale e pėrballje tė ashpra, nė fund tė fundit gjithmonė ndeshen drejtėsia me padrejtėsinė. Por fatkeqėsisht, bilanci i kėsaj lufte flet nė shumicėn e rasteve, pėr triumfin e padrejtėsisė mbi drejtėsinė. Drejtėsia mbetet e zhgėnjer por vazhdon tė rezistojė, sepse ajo ėshtė ideal, ėshtė kauzė e njerėzve tė ndershėm.
Sa kohė qė jeta vazhdon, edhe dyluftimi midis tyre, si sintezė e jetės, vazhdon e do tė vazhdojė.
Dhe nė kėtė dyluftim, njerėzit e ndershėm duhet tė dinė se nė cilėn anė tė barrikadės tė rreshtohen...

 

Njoftim

1943-2005, 62 vjet nga krijimi i OKLL

Sot PLL pėrkujton kongresin e Zall-Herrit nė sallėn e Muzeut Historik Kombėtar


Sot, ditė e diel, Partia Lėvizja e Legalitetit zhvillon njė tubim pėrkujtimor, me rastin e Kongresit tė Zall-Herrit (1943), ku mori formė legale Organizata Kombėtare Lėvizja e Legalitetit (OKLL). Nė kėtė tubim do tė pėrshėndesin veteranė e dėshmitarė okularė tė kėtij evenimenti historik. Do tė marrin pjesė edhe personalitete tė jetės politike e shkencore tė vendit.
Nė fund do tė jepet edhe njė koktej pėr tė ftuarit.
Takimi ėshtė i hapur pėr mediat, tė cilat janė tė ftuara dhe tė mirėpritura.
Zyra e shtypit

 

___________________________

12 Nėntor 2005
___________________________

Deklarata e Komisionit Europian pėr plotėsimin e kushteve, vlerėsim real pėr qeverinė Berisha

PLL: Shpejtimi i reformave na afron me BE

Legalistėt vlerėsojnė seriozitetin e maxhorancės aktuale pėr pėrshpejtimin e kėtyre proceseve komplekse e jetike, pas ndėrprerjes sė dhimbshme nė vitin 1997 dhe sabotimit vijues qė opozita e sotme u bėri atyre gjatė 8 viteve nė pushtet. PLL kėrkon nga maxhoranca dhe institucionet e vendit qė kėto procese tė thellohen me qėllim arritjen e parametrave dhe standardeve tė kėrkuara nga partnerėt ndėrkombėtarė 

Editorial

"Zogu i Zi", zogjtė shtegtarė dhe Leka I Zogu

Nga Zamir Gjurgji


Nė prag tė shtatėdhjetė ditėve tė qeverisjes legjitime tė demokratėve - pas ilegjitimitetit qeverisės 8 vjeēar tė socialistėve - pushteti ekzekutiv i z.Berisha u pėrball njėherazi me njė sfidė tė dyfishtė tė moralit qeverisės: me luftėn pa kompromis ndaj ilegjitimitetit korruptiv nė kryqėzimin e betonuar te "Zogu i Zi", dhe atė tė pėrkrahjes pa rezerva ndaj legjitimitetit tė kthimit Mbretit Leka I Zogu nė trojet stėrgjyshore.
Rikthimi jo vetėm fizik i Mbretit Leka I Zogu bash nė zemėr tė kryeqytetit, tregon se kreu i ekzekutivit shqiptar nuk ėshtė i pushtuar nga fobi anti-monarkiste, edhe pse ėshtė njė republikan intransigjent. Dhe kjo tablo komplekse, por aspak e komplikuar, ravijėzon vlera tė pamohueshme tė moralit politik.
Nė kontrast me hijen e zezė qė lė nė tokė kreu bashkiak Rama, kur deklaron se "... kryeministri i territ ėshtė i zoti i vetėm i shtėpisė sė madhe"..., z.Berisha lėshon pas tij rreze drite pėr njė shpresė-fat tė bardhė. Nė kėtė mėnyrė, ai njėkohėsisht dėshmon publikisht edhe tė kundėrtėn e vegimit tė ngjyrave a ngjyresave nga piktori kryelokal. Kryeministri na bėn kėshtu me dije se nė "shtėpinė e tij tė madhe", ia njeh tė drejtėn e (bashkė)pronėsisė edhe personit ndaj tė cilit ėshtė i ndryshėm nė "tapi" politike.
Ana tjetėr e medaljes sė moralit politik tė Berishės ėshtė edhe beteja e tij e hapur ndaj ēdo lloj ilegjitimiteti tė shfaqur kudo e ngado, veēanėrisht nė kaosin urban e ligjor qė po shkakton kryebashkiaku Rama tek "Zogu i Zi". Tė mbikalosh mjetet e motorizuara nė njė aks tė rėndėsishėm qė lidh kryeqytetin shqiptar me qendrat e tjera qarkuese, nuk nėnkupton rrjedhimisht tė mbikalosh ligjin pėr ushtrimin e veprimtarisė me firma alla2K-iste tė paliēensuara. Mė i rėndėsishėm se korsitė e shumta, nė e mbi tokė, te "Zogu i Zi", ėshtė respektimi rigoroz i rrugės me njė korsi e pa mbikalesa, tė ligjit mbi pronat e fondet publike. Pasi, nėse bėhet fjalė pėr vlerėsimin e njė figure vetėm me zgjerim, ndriēim e asfaltim rrugėsh, atėherė Hitleri dhe Enveri do duhej tė konsideroheshin tė vlefshėm pėr shoqėrinė. 
Shmangia nga detyrimet ligjore ėshtė shans i artė pėr mafien rajonale dhe segmentet e saj vendore, qė tė hedhin nė rrugė jo vetėm paret e pista, por edhe tė lėnė nė rrugė tė madhe shumė familje shqiptare, qė detyrohen dita-ditės tė pėrballen me pasoja fatale nga sipėrmarrjet dhe sipėrmarrėsit grosistė tė drogė-prostitucionit.
Prandaj, sfida politike me zogun e zi (Rama) dhe atė tė bardhė (Mbretin Leka) - nė kuptimin metaforik - ėshtė beteja e gjatė dhe jo e lehtė pėr njė imazh tė pastėr publik qė lė kryeshtetari tek fansat e figurave tė lart-kuotuara politikisht, nė tė zezė a nė tė bardhė qofshin ato.
Kėsisoj, ēdo orvatje pėr mbikalim gjithfarė fluturakėsh nga periferia nė zemėr tė kryeqytetit, sidomos nė periudhė karantine, mund tė konsiderohet njėherazi "kalim ylberi" dhe helmim i mushkėrive tė organizmit pozitar me virus kripto-opozitar. Pėr mė tepėr, kur kjo tentativė synon jetėsimin e "triumfit ilegal" nga 29-shat social-komunistė, tė revolucionit elektoral nė Tetor 2006.

Faqe 2

Intervistė me z.Gjergj Thanasi, drejtor i Departamentit tė Marrėdhėnieve me Publikun nė PLL

Gjergj Thanasi: Ja pse opozita e majtė nuk bėn dot opozitė


60 ditėshi i kabinetit Berisha duket se ka shėnuar disa vizita tė suksesshme pėrtej Adriatikut e Atlantikut. Cili ėshtė vlerėsimi juaj pėr kėtė aksion diplomatik tė tij?
Miku i mirė nė ditė tė vėshtira, njihet. Dhe italianėt, nė zbatim tė politikės sė fqinjėsisė sė mirė, po kontribuojnė realisht nė lirimin e litarit energjitik, lėnė jashtė varrit nga regjimi i kaluar. 
Kryeministri, ndryshe nga paraardhėsi i tij, nuk kakaris nė furrikun e Berluskonit dhe vezėt t'i bėjė nė furrikun e Simitisit. Privatizimi i paketės sė aksioneve tė BIA-s nga italianėt, hapja e konsullatės italiane nė Gjirokastėr, kur Memushi i Salarisė dėrgonte policė pėr tė mbyllur shkollėn italiane nė Gjirokastėr, janė gjeste sinjifikative pėr njė pėrfitim tė ndėrsjelltė, si fryt i njė fqinjėsie tė mirė. Kujtojmė se presidenti i ish-republikės sė parė shqiptare Ahmet Zogu, krijimin e bankės shqiptare, pėrkundėr ofertave greko-serbe, ia besoi specialistėve dhe kapitalit italian. 
Vlerėsimi i heroit tonė kombėtar Skėnderbeu, presioni ndaj malazezėve pėr mė shumė tė drejta tė shqiptarėve nė Mal tė Zi, premtimi amerikan pėr tė pėrmirėsuar kushtet e jetesės sė shqiptarėve nė trevėn e Anamoravės, etj., tregojnė qė qeveria e re e Shqipėrisė zyrtare, dy gjėra tė mira i ka bėrė nė kontaktet me nivele tė ndryshme tė administratės amerikane nė Nju Jork e Uashington. Tre-ēerek OK i Brukselit pėr Marrėveshjen, aq tė shpresuar nga shqiptarėt, ėshtė sinjal i vlerėsimit tė administratės Berisha si johajdute, krahasuar me hajdutėrinė e ngritur nė sistem nga socialistėt. 
Vula e Vjenės pėr zgjedhjet e 3 korrikut, nuk jep shpresė pėr legalizim tė ndonjė revolucioni tė vonuar demokratik nė pranverėn e ardhshme. Edi Ramės i duhet tė presė. Biznesmenėt e ndėrtimit dhe paratė e tyre tė zeza, pėr momentin nuk duhet tė nguten pėr tė financuar kėtė revolucion.

Nė rrafshin e politikės parlamentare opozita nuk po shėnon ndonjė sukses, megjithėse ka "arsye" pėr tė rritur rating-un e pėrkrahjes nė popull. Si e komentoni kėtė handikap tė opozitės sė majtė?
Nė parlament, edhe pozita nuk ėshtė se po bėn namin. Shumė pak ligje po miratohen, gjyqėsori vazhdon tė jetė plotėsisht i pavarur nga "diktatori" Berisha dhe gjerėsisht i varur nga krimi, veēanėrisht ai i organizuar. Shefi i opozitės, meqenėse ėshtė jashtė parlamentit, e ka vėshtirė t'i komandojė tė vetėt nga maja e kazaneve tė plehrave tė Bashkisė, apo nga mbikalimi i Zogut tė Zi. 
Nano po ėshtė me pushime, Ruēi ėshtė i zėnė me nxjerrjen e familjarėve nga burgjet e "diktaturės", ndėrsa Majko, si nė barcaletė, vazhdon tė "hajė pėrshesh me kos"! 
Gjithsesi, opozitės i vijnė nė ndihmė emisione tė pavarura se si tė realizojnė revolucionin, festėn e tė varfėrve, siē ka thėnė "hazreti" Lenin. Qiri-fikimi mund t'i ngelė nė derė administratės sė sotme, siē po pėrpiqet Rama, por mund tė ketė edhe efekt boomerang pėr pushtetin e kaluar. Lavdi Zotit, marrėdhėniet me publikun tė qeverisė aktuale ēalojnė me tė dyja kėmbėt dhe ka rrezik qė socialistėt mund t'ia lėnė "kopilin nė derė" qeverisė sė re, siē deshėn t'i linin viktimat e Fushė-Arrėzit "forcave destruktive" demokratike nė vitin 1991. 
Pafytyrėsia e opozitės aktuale, tė paktėn pėr ēėshtjen e dritave, mė kujton historinė e lavires sė fshatit qė i thoshte komshisė "na ma mbaj pak kopilin, sa tė shkoj e tė shaj - kurvė, - gruan e mullixhiut". Njė opozitė e tillė e ka tė vėshtirė organizimin e revoltave popullore. Shumė shumė, mund tė organizojė simpatizantėt e saj nė burgje pėr tė shkaktuar trazira. Pak rėndėsi ka nėse ndodhin nė Shėnkoll, apo nė Peqin. Lum si kjo pozitė, qė edhe po ta shpėrdorojė pushtetin, nuk ka kush t'i kėrkojė hesap!

Ndėrkohė PD, megjithė premtimet e bujshme tė fushatės, nuk ka bėrė ndonjė reformė tė ndjeshme tė administratės? Si e shpjegoni kėtė apati tė saj?
Ngordhalaqe, e hutuar, nė pushtet - pa pushtet, kėshtu mund tė karakterizohet administrata ministrore "Berisha 1". Pa harruar inferioritetin e skajshėm se ē'do tė thonė tė huajt po tė hiqen nga puna ca banditė e kriminelė, ose bij banditėsh e kriminelėsh, ose prindėr drogaxhinjsh e kriminelėsh, me famė kombėtare e ndėrkombėtare. 
Nėse paratė e taksapaguesve shqiptarė apo euro-atlantikė janė shpėrdoruar pėr tė kualifikuar banditėrinė, atėherė njė zbatim i "24/2"-shit ėshtė njė shpėtim pėr Shqipėrinė. Na ankohen pėr shkelje tė tė Drejtave tė Njeriut, banditėt e '97-ės, se na i paskan hequr nga puna e taksidarit, padrejtėsisht. Birinxhi!... Nė CV-nė e tyre gjendet plaēkitja e magazinave me material kazermimi tė Grehotit, vjedhja e materialeve mjekėsore nga grup-depot e Dragotit, rrėmbimi i raketave "Sam" nė Arshilenko dhe mitralimi me golinov i helikopterit tė aeronautikės shqiptare nė Mars '97. Normalisht, njerėz tė tillė nė shtetet e Europės, ku ne dėshirojmė tė integrohemi, pėrfundojnė nė burg, jo nė zyrat me ajėr tė kondicionuar tė OSBE-sė, nga ku mund tė ankohen pėr "shkelje tė statusit tė nėpunėsit". 
Tranzitimi i ca kilogramėve tė mallit "yellow cake" nėpėr portin e Durrėsit tė siguron OK-in amerikan, jo vetėm pėr tė pushuar nga puna njė duzinė doganierėsh rozė, por pėr tė 100-fishuar kapacitetin e Burgut tė Burrelit. Fatkeqėsisht, administrata e lartė doganore shqiptare u vesh tė pushuarve nga puna, tė mbathura politike duke i larguar me motivacionin pėr "pjesėmarrje nė fushatė elektorale", sepse tė paaftėt nė krye tė doganave shqiptare nuk mund apo nuk duan t'u provojnė "engjėjve rozė" akuza tė tilla si: kontrabandė mallrash me akcizė, falsifikim dokumentesh zyrtare, shpėrdorim detyre nėpėrmjet lejimit tė tranzitimit tė substancave psikotrope, etj.. Gjithsesi, nepotizmi dhe ngutja pėr tė bėrė emėrime tė pastudiuara, mund tė ēojė ujė nė mullirin e "ZP", nėse emėrohen njerėz me precedentė penalė, veēanėrisht nė vendet europiane, dhe tė tjerėve si kėta, qė nga ujėsjellėsit e Tiranės e deri tek rimorkiatori "Dyrrahu" nė portin e Durrėsit. Ata nėpunės tė administratės shtetėrore qė e pėrballuan me sukses provėn e '97-ės, dalin e teprojnė pėr t'i kthyer efiēiencėn pushtetit tė ri. Mjafton shembulli i drejtorit tė Tatimeve, ndonėse kėmbėlidhur nga segmente tė caktuara tė administratės sė re, pėr tė ilustruar thėnien e mėsipėrme. Socialistėt nuk duhet tė lebetiten pse po largohen nga administrata shtetėrore ēaushėt, gozhitat, luizat dhe gradualisht, nė vend tė tyre, tė vijnė koliqėt, alfredėt, mulosmanėt, palokėt e me radhė. Socialistėt tė bėjnė kujdes tė ruajnė fabrikat e uzinat, llogaritė bankare e fshatrat turistikė, jo nga fadromat e Braēes sė Fierit, por nga ligji Antimafia, i miratuar prej vetė atyre, qė nė fund tė fundit, mund t'u rezervojė edhe "byzylykė" spanjollė. Kėshtu e ka kjo botė, kur tė vjen e keqja, hapi derėn!... S'ka mė telebingo pushteti, si mė '97-ėn.

Kryeministri Berisha ka bėrė njė gjest mjaft tė veēantė, e njėherazi shpresėdhėnės, nė akordimin e njėrės prej pronave, Familjes Mbretėrore Shqiptare. A ėshtė kjo njė tendencė drejt normalitetit, apo njė rast rast i veēuar?
Berisha vetėdeklarohet si i djathtė. Kėshtuqė nuk mund tė anashkalojė respektimin e pronės si njė nga shtyllat mbajtėse tė sė djathtės europiane. Sinqerisht besoj qė ky tė jetė njė hap i parė nė rrugėn e gjatė pėr zgjidhjen e problemit tė pronėsisė nė Shqipėri. Kryeministri, i angazhuar personalisht nė kėtė drejtim, meriton tė pėrgėzohet dhe jo tė stigmatizohet duke nxjerrė nė ekran televizori avoketėr qė kthimin e pronave e kuptojnė si shkulje llokmash pėr tė mbushur xhepat e tyre dhe tė shushunjave tė pavarura gjyqėsore. Pronarėt shqiptarė presin nga kryeministri dhe administrata e tij, qė tė mos t'i rrjepin edhe pararendėsit e tij, me, dhe pa mjekėr rozė.
Intervistoi: Neritan Kolgjini

Faqe 3

Konferencė shtypi e lidershipit tė PLL, pas kthimit nga qeveria tė pronės sė Familjes Mbretėrore Shqiptare

Qeveria kthen Pallatin e Vjetėr Mbretėror


Paraditėn e sė djelės sė datės 6 nėntor 2005, Kryesia e PLL dhe personalisht kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu, dhanė njė konferencė shtypi nė Selinė e kėsaj partie, nė prani tė mediave tė shumta.
Nė kėtė konferencė disi tė veēantė, z.Spahiu doli para gazetarėve bashkė me drejtuesit kryesorė tė PLL, zotėrinjtė Murat Basha, Artan Tujani dhe Neritan Kolgjini, si dhe zėdhėnėsin politik tė partisė z.Astrit Kola.
Nė deklaratėn e pėrgatitur me kėtė rast, pasi u bėri me dije gazetarėve kthimin nga qeveria e z.Berisha tė njėrės nga pronat e shumta tė Familjes Mbretėrore, pikėrisht Ish Pallatin e Vjetėr Mbretėror, z.Spahiu pėrshėndeti nė emėr tė legalistėve dhe lidershipit tė PLL, kryeministrin Berisha dhe stafin mė tė ngushtė kryeministror pėr kėtė gjest fisnik, tė cilin kryelegalisti e cilėsoi si hapi parė nė procesin e gjatė dhe tė ndėrlikuar tė kthimit dhe kompensimit tė pronave tė pronarėve legjitimė.
Nė vijim z.Spahiu e konsideroi kėtė akt administrativ si kurorėzim tė aksionit politik tė PLL, sidomos gjatė kontakteve zyrtare me qeverinė e re tė z.Berisha, pėr ēka kryelegalisti gjeti gjuhėn e mirėkuptimit tė plotė dhe vullnetin politik tė veēantė tė kryeministrit.
Nė fund tė prononcimit tė tij z.Spahiu e falenderoi z.Berisha dhe ndihmėsit e tij pėr angazhimin dhe pėrkushtimin nė realizimin e kėtij vedimi, nė pėrputhje tė plotė edhe me Ligjin "Pėr Statusin e Trashėgimtarėve tė Familjes Mbretėrore", miratuar nga Kuvendi i Shqipėrisė mė datė 8 maj 2004.
Gjithashtu kryelegalisti Spahiu, nė emėr tė legalistėve shqiptarė dhe lidershipit tė PLL, shprehu edhe mbėshtetjen politike pėr qeverinė e z.Berisha dhe koalicionin nė pushtet.
Mė tej z.Spahiu iu pėrgjigj pyetjeve tė shumta tė gazetarėve tė pranishėm lidhur me kėndvėshtrimet e PLL pėr zhvillimet politike aktuale nė vend dhe pozicionimin e saj politik, pėr ēka ata morėn edhe pėrgjigje tė cilat i konsideruan tė sinqerta dhe tė kėnaqshme. 
Korresp. "Atdheu"


Deklaratė pėr shtyp e kryesisė sė PLL

Spahiu: PLL do ta mbėshtesė politikisht qeverinė


Dje, Familjes Mbretėrore Shqiptare iu kthye pronėsia mbi Pallatin e Vjetėr Mbretėror, pas jetėsimit tė vullnetit politik tė qeverisė dhe personalisht tė kryeministrit Berisha.
Ky akt i rėndėsishėm civilizues nė favor tė Familjes Mbretėrore, mundėsoi kthimin legjitim tė banesės me tė cilėn lidhet njė pjesė e rėndėsishme e historisė sė Shqipėrisė. 
Mbėshtetur nė principet e legjitimitetit, moralit, tė tė Drejtave dhe Lirive Themelore tė Njeriut, si dhe sistemit tė bazuar mbi pronėn private - kthimi i pronave tė Familjes Mbretėrore ka qenė prioritet politik i PLL. Por mbi tė gjitha, ky prioritet madhor politik bazohet nė filozofinė e PLL si mbrojtėse e drejtėsisė shoqėrore, parimeve tė larta tė humanizmit dhe dinjitetit tė ēdo shtetasi shqiptar, pėr tė cilin prona e trashėguar nuk ėshtė thjesht ajo ēka na lanė tė parėt, apo burim jetese dhe begatie, por ėshtė njė pjesė e shenjtė e Atdheut. 
Mbi kėtė filozofi ėshtė mbėshtetur edhe qėndrimi koherent dhe i pėrhershėm i PLL nė mbrojtje tė kėrkesave dhe tė drejtave tė pronarėve legjitimė.
Qė pas kthimit nė atdhe tė Familjes Mbretėrore mė 28 qershor 2002, PLL u angazhua fuqimisht pėr tė mundėsuar kthimin e pronave legjitime tė Saj.
Por qeverive socialiste u mungoi vullneti politik pėr njohjen e kėsaj tė drejte dhe detyrimi kushtetues e ligjor, sidomos ndaj Familjes mė tė paragjykuar dhe pėrbaltur nga social-komunistėt, ndėr dekada. Tė mbarsur me atavizma ideologjikė, qeveritarėt socialistė nuk mundėn tė ēlirohen nga komplekset e trashėguara, ndonėse Kuvendi i Shqipėrisė ka miratuar, qė mė 08.05.2003, Ligjin "Pėr Statusin e Trashėgimtarėve tė Familjes Mbretėrore", nė zbatim tė tė cilit Ekzekutivi shqiptar kishte detyrimin tė hartonte aktet nėnligjore dhe tė kthente pronėsinė mbi tė gjitha pronat e trashėguara.
Menjėherė pas ardhjes sė z.Berisha nė krye tė Ekzekutivit, PLL vendosi kontaktet zyrtare, gjatė tė cilave insistoi nė zbatimin e Statusit dhe kthimin e pronave.
Fatmirėsisht, PLL gjeti mirėkuptim tė plotė dhe vullnet politik e ligjor tė palėkundur tek kryeministri Berisha dhe stafi mė i ngushtė kryeministror, pėr realizimin e kėtij detyrimi ligjor dhe moral.
Z.Berisha e vendosi kėtė angazhim personal nė krye tė agjendės sė ngjeshur tė punės, dhe brenda njė kohe rekord stafi kryeministror plotėsoi dokumentacionin dhe zbatoi praktikat administrative tė nevojshme.
Duke u ndjerė tė vlerėsuar dhe respektuar, shfrytėzojmė rastin qė, nė emėr tė tė gjithė legalistėve, t'i shprehim kryeministrit Berisha falenderimet dhe mirėnjohjen e merituar pėr pėrkushtimin e treguar nė kėtė hap tė parė tė kthimit tė pronave tė ligjshme. 
Gjithashtu falenderojmė Drejtorin e kabinetit tė kryeministrit, z.Arben Imami, kėshilltarin e ngarkuar posaēėrisht me ndjekjen e kėtij problemi, z.Besnik Aliaj, si dhe ministrat e linjės, pėr angazhimin serioz nė pėrshpejtimin e procedurave administrative.
PLL, si parti e pėrgjegjshme pėr fatet e kombit dhe demokracisė, me kėtė rast konfirmon edhe njėherė mbėshtetjen politike pėr qeverinė e z.Berisha dhe koalicionin nė pushtet.

Tiranė, mė 06.11.2005


Deklarata e Komisionit Europian pėr plotėsimin e kushteve, vlerėsim real pėr qeverinė Berisha

PLL: Shpejtimi i reformave na afron me BE


Legalistėt vlerėsojnė seriozitetin e maxhorancės aktuale pėr pėrshpejtimin e kėtyre proceseve komplekse e jetike, pas ndėrprerjes sė dhimbshme nė vitin 1997 dhe sabotimit vijues qė opozita e sotme u bėri atyre gjatė 8 viteve nė pushtet. PLL kėrkon nga maxhoranca dhe institucionet e vendit qė kėto procese tė thellohen me qėllim arritjen e parametrave dhe standardeve tė kėrkuara nga partnerėt ndėrkombėtarė 


E bindur nė rėndėsinė kapitale tė proceseve tė integrimit tė vendit nė familjen europiane, PLL ka ndjekur me vėmendje ecurinė e negociatave qė paraprijnė nėnshkrimin e Marrėveshjes sė Stabilizim-asociimit. Nė kėtė kontekst, PLL vlerėson konsiderimin pozitiv tė kėsaj ecurie dhe, nė tėrėsi, tė pėrpjekjeve tė qeverisė dhe shtetit shqiptar, nga komisioneri Oli Rehn nė mbledhjen e djeshme tė Komisioni Europian nė Bruksel.
Legalistėt vlerėsojnė seriozitetin e maxhorancės aktuale pėr pėrshpejtimin e kėtyre proceseve komplekse e jetike, pas ndėrprerjes sė dhimbshme nė vitin 1997 dhe sabotimit vijues qė opozita e sotme u bėri atyre gjatė 8 viteve nė pushtet.
Duke mos i konsideruar kėto procese si qėllim nė vetvete dhe si Atu pėr spekullim dhe vegjetacion politik, PLL kėrkon nga maxhoranca dhe institucionet e vendit qė ato tė respektohen dhe thellohen nėpėrmjet jetėsimit tė vullnetit politik, dhe, nė vijim, nėpėrmjet hartimit dhe zbatimit tė njė sėrė platformash tė studiuara pėr reformimin e institucioneve, me qėllim arritjen e parametrave dhe standardeve tė kėrkuara nga partnerėt ndėrkombėtarė dhe tė nėshkruara nga pala shqiptare.
Bazuar nė gjendjen aktuale nė tė cilėn ndodhet vendi, PLL konsideron se nuk janė reformat standarde e sipėrfaqėsore, tė propaganduara dhe zbatuara nga ish maxhoranca e djeshme, ato qė mund tė sjellin pėrmirėsimin e imazhit dhe zhvillimeve tė vendit, tė sugjeruara nga partnerėt ndėrkombėtarė. Kėto realizohen vetėm me reforma totale strukturore, administrative e ligjore, dhe me njė vullnet tė paepur politik pėr zbatimin e tyre.
Nė kėtė kėndvėshtrim, PLL konkludon se lufta e vendosur kundėr korrupsionit, ndėrmarrė nga qeveria, ėshtė e pamjaftueshme pėr reformimin rrėnjėsor tė institucioneve dhe demokratizimin e jetės sė vendit, sepse: pa njė kuadėr ligjor tė pėrmirėsuar dhe koefiēient maksimal tė zbatueshmėrisė sė ligjit; pa njė administratė publike tė spastruar nga tė korruptuarit, tė paaftėt dhe klientelizmi politik; pa njė sistem gjyqėsor nė parametrat mė tė lartė cilėsorė, nė planin profesional dhe moral; pa njė luftė asgjėsuese kundėr trafiqeve mafioze, krimit tė organizuar dhe informalitetit nė ekonomi; pa njė sendėrtim tė qartė nė ligj e nė praktikėn administrative tė tė Drejtave dhe Lirive Themelore tė Njeriut dhe pa njė vullnet tė hekurt politik pėr respektimin e tyre - nuk ka e nuk mund tė ketė plotėsim tė kushteve dhe garancive politike pėr ratifikimin e Marrėveshjes sė Stabilizim-asociimit me BE.
Me kėtė rast, nė reflektim tė vlerėsimeve pozitive dhe sugjerimeve tė fundit tė Komisionit Europian, PLL i garanton maxhorancės nė pushtet mbėshtetje maksimale e tė pakushtėzuar politike pėr reformimin fundor e tė domosdoshėm tė jetės sė vendit, si parakusht pėr intensifikimin, pėrshpejtimin dhe kurorėzimin me sukses tė proceseve integruese.
Tiranė mė 10.11.2005

 

Speciale 4-5

Mbreti Leka I ngushėllon familjarėt e Prof. Miftar Spahisė

Ngushėllim Familjes sė z.Miftar Spahija


Oborri Mbretėror Shqiptar
Ju drejtohemi sot me 11 Nėntor 2005, duke ju shprehur ngushėllimet Tona, pėr humbjen e madhe tė z.Miftar Spahija. 
Kjo ėshtė njė humbje e madhe pėr familjen Spahija, qė ka treguar me vepra se ka mbajtur gjithmonė tė gjallė frymėn kombėtare, ka luftuar pėr kombin shqiptar dhe pėr idealin e Mbretėrisė Shqiptare.
Ne do ta kujtojmė gjithmonė me nderim dhe respekt, qė ka qenė gjithmonė afėr Nesh, duke vlerėsuar kontributin e veēantė tė z.Miftar Spahija.
Edhe njėherė ju shprehim ngushėllimet dhe respektin Tonė.
Vėllazėrisht
NMT Leka I Mbret i Shqiptarėve

 

Qindra miq e dashamirė tė familjes Spahija marrin pjesė nė ceremoninė e lamtumirės

"Korifeu i Lumės" prehet nė atdhe


Pasi ndėrroi jetė mė datė 8 nėntor 2005 nė SHBA, ku jetonte bashkė me familjen prej dekadash, dhe pas sjelljes nė atdhe pėr t'u prehur nė gjirin e tokės mėmė, konform amanetit, Prof. Miftar Spahija u nderua gjatė dy ditėve tė ceremonive mortore, nga qindra e mijėra tė afėrm, miq e dashamirė, bashkėluftėtarė, legalistė dhe mbretėrorė.
Nė pėrfundim tė ceremonive mortore, paraditėn e datės 12 nėntor, trupi i tij u vendos pėrjetėsisht nė varrezėn publike tė Tufinės, pranė tė afėrmve dhe nė gjirin e tokės amtare, pėr tė cilėt e zhuriti malli i pafund.
Pėr t'i dhėnė lamtumirėn e fundit morėn pjesė me qindra miq dhe tė afėrm.
Pas kryerjes sė riteve fetare, nė emėr tė NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve dhe Familjes Mbretėrore, e mori fjalėn pėr tė pėrcjellė mesazhin e ngushėllimit Shambellani i Oborrit Mbretėror dhe njėkohėsisht kryetari i Senatit tė Veteranėve tė Legalitetit z.Ali Ohri.
Pas tij foli kryetari i Partisė "Rimėkėmbja Kombėtare", publicisti, diplomati dhe politologu i shquar, njėkohėsisht miku i tė ndjerit Prof. Spahija, z.Abdi Baleta, i cili vlerėsoi me superlativa kontributin madhor atdhetar tė atij qė ai e cilėsoi "korife i mendimit dhe veprimit nacionalist shqiptar".
Pas z.Baleta, pėr tė folur pėr veprėn dhe pėrkushtimin atdhetar tė Prof. Miftar Spahisė, nė emėr tė Shoqatės atdhetare-kulturore "Luma", e mori fjalėn studiuesi i njohur kuksian, historiani, etnografi dhe gjuhėtari Shefqet Hoxha.
Nė nderim tė Prof. Miftar Spahisė, sollėn dhe vendosėn kurora me lule familjarėt dhe tė afėrmit, si dhe pėrfaqėsues tė ndryshėm nė emėr tė Oborrit Mbretėror Shqiptar, Degės sė PLL nė SHBA, Kryesisė sė PLL, Senatit tė Veteranėve tė PLL, Partisė "Rimėkėmbja Kombėtare", Shoqatės atdhetare-kulturore "Luma", etj..
Nė vijim, pjesėmarrėsit morėn pjesė nė banketin e shtruar nga familjarėt e Prof. Miftar Spahisė, me ē'rast u shprehėn edhe njėherė ngushėllimet e thella e tė sinqerta, atyre dhe tė afėrmve tė tė ndjerit, bashkė me urimin pėr prehje nė paqė nė gjirin e tokės mėmė dhe pėrkujtimin e tij tė pėrjetshėm, sikundėr edhe e meritonte "Korifeu i Lumės" dhe i Shqiptarizmės, atdhetari mendjendritur dhe rilindėsi i shquar, qė gjithjė jetėn e shkriu pėr Kombin, Shqipėrinė etnike.
"Atdheu"

 

Fjala e z.Abdi Baleta nė ceremoninė e lamtumirės sė z.Miftar Spahija

Baleta: Miftar Spahija, korife i mendimit nacionalist shqiptar 


Me dhimbje tė madhe dhe pikėllim tė thellė jemi mbledhur sot rreth njė varri tė ri nė tokėn e lashtė shqiptare, pėr t'i bėrė nderimet e fundit dhe pėr t'i dhėnė lamtumirėn e pėrhershme trupit tė tė afėrmit, bashkėkrahinarit, mikut, dashamirit, bashkėluftėtarit, bashkėmendimtarit dhe, mbi tė gjitha, atdhetarit shembullor e shqiptarit nacionalist i kulluar dhe i paepur, z.Miftar Spahija. Kėsaj radhe tė gjithė ne qė jemi kėtu, e presim dhe e pėrcjellim pėr herė tė fundit njeriun qė kemi pritur me mall disa herė, dhe i kemi uruar rrugė tė mbarė me dėshirėn qė tė na vinte pėrsėri nga ai vend i largėt dhe mėrgimi i gjatė ku e hodhėn valėt e jetės sė tij tė rrėmbyeshme e dramatike.
Tashmė ai ka mbėrritur fundin e rrugės nė botėn e rreme, pėr tė kaluar nė atė tė amėshuemen dhe nuk ka pėr ta marrė pėrsėri rrugėn e mėrgimit, sepse ka gjetur atė qė e ka dėshiruar me gjithė shpirt, prehjen e qetė e tė pėrjetshme nė truallin kombėtar, pėr tė cilin jetoi, luftoi, u pėrpoq dhe bėri aq shumė larg tij, sa ka merituar vend nderi nė Panteonin e mendimit e tė veprimit nacionalist shqiptar.
Megjithė dhimbjen, pikėllimin qė ndjejmė, sot ne jemi dėshmitarė edhe tė triumfit tė Miftar Spahisė mbi mundimet, mbi dhimbjet, mbi peripecitė, mbi dėshpėrimet qė i rezervoi fati gjatė jetės sė tij tė gjatė e tė mbushur me gjithfarė luftėrash, duke i mbetur, pa lėkundje e pa zbrapsje, besnik idealeve tė tij tė larta kombėtare e njerėzore. 
Miftar Spahija do tė pushojė nė tokėn e Shqipėrisė, ku do tė jetojė nė pavdekėsi, pas asaj pune tė madhe qė ka bėrė pėr tė krijuar shembullin e shqiptarit qė asgjė nuk e ndan nga kombi dhe atdheu i vet, qė di tė mbetet shqiptar i mirė kudo qė e hedhin tallazet e jetės, qė di tė jetė shqiptar bujar, krenar e i nderuar edhe atje ku njerėzit shkrihen nė kazanin vlues tė tjetėrsimit e tė asimilimit etnik.
Jetėshkruesit e Miftar Spahisė e kanė vėnė nė dukje se tė qarat e tij tė ardhjes nė kėtė botė u dėgjuan nė Kolesjanin e Lumės dy vjet pasi malėsorėt e kėsaj krahine tė burrėrisė e bujarisė ishin ndeshur pėr jetė a vdekje me hordhitė serbe. Pas 91 vjetėsh Miftar Spahia mbylli sytė dhe do tė hyjė nė gjirin e tokės amtare pasi e jetoi edhe kohėn e lumtur qė tė shihte se nė ndeshjen e madhe shqiptarėt fituan shumė, qė tė shihte Kosovėn e lirė nga pushteti serb dhe drejt njohjes sė pavarėsisė. Askush nga shqiptarėt nuk e ka shkundur si Miftar Spahija diplomacinė ndėrkombėtare, madje deri nė nivelet e saj mė tė larta, me protesta e paralajmėrime pėr tragjedinė e shqiptarėve nė Kosovė dhe askush, mė shumė sesa ai, nuk e ka nxitur kėtė diplomaci me parashikime, e qė tė kuptonte se nuk kishte rrugė tjetėr veē asaj ku hyri dhe po shkon Kosova. Zoti i dha jetė tė gjatė pėr tė parė se dėshirat dhe mundi i tij po pėrmbusheshin e shpėrbleheshin.
Jetėshkruesit e tij i kanė pėrmendur me radhė hapat e tij nė jetė, shkollimet me sukses nė Shqipėrinė mbretėrore dhe nė Itali, veprimtarinė e tij ndriēuese nė Kosovė, ballafaqimet e tij me armiqtė e lirisė e tė pavarėsisė kombėtare, me regjimet totalitare fashiste e komuniste, qė i sollėn vuajtje tė tmerrshme e tragjedi familjare, si dhe punėn e palodhur e meritat e tij tė panumėrta nė mėrgimin e gjatė, pėr tė qėndruar fort moralisht, pėr tė pėrparuar, pėr tė kryer punė tė lavdėrueshme nė dobi tė ruajtjes e lėvrimit tė traditave kombėtare, tė gjuhės shqipe, tė pasurimit origjinal tė letėrsisė shqipe me vepra tė ēmuara.
Nė kėto ēaste tė dhimbjes pėr humbjen e Miftar Spahisė, duhet tė kujtojmė se po ndahemi nga njė bashkėkombas e qytetar me merita tė veēanta, tė cilin me kohė njohėsit e vlerėsuesit adhurues tė shkrimeve tė tij e kanė quajtur "Korifeu i Lumės". Por ai ka qenė e do tė jetė edhe "Korifeu i mendimit politik nacionalist" shqiptar, personifikimi shembullor i veprimit tė ndershėm nacionalist shqiptar, simbol i frymėzimit nacionalist shqiptar.
Prej nesh ėshtė ndarė njeriu qė ka bashkuar nė fushėn e mendimit e tė veprimit nacionalist traditat, erudicionin e mprehtėsinė mė tė mirė tė Rilindjes Kombėtare, tė rilindasve tė mėdhenj me forcėn dhe gjallėrinė e mendimit tė kohės, si dhe me zhvillimet e reja deri nė kėto ditė tė fundit tė jetės. 
Nga ne po ndahet njė figurė e madhe intelektuale e letrare, politike e diplomatike shqiptare, qė pėr thjeshtėsinė qė e ka shoqėruar dhe pėr rrethanat historike nė tė cilat veproi, ende nuk ka gjetur piedestalin e vet nė kulturėn e politikės shqiptare dhe masėn e duhur tė ndikimit nė brumosjen e opinionit shqiptar me nacionalizėm.
Miftar Spahija nuk i sheh mė lotėt e tė afėrmve, nuk dėgjon fjalėt e pikėlluara tė njerėzve qė e kanė njohur, ēmuar e nderuar gjatė jetės e veprimtarisė sė tij tė gjatė. Por ai na flet e do tė na flasė pa pushim, sepse mbetet zė qė nuk shuhet nėpėrmjet shkrimeve tė tij dhe dritė qė nuk zbehet nėpėrmjet shembullit tė tij si shqiptar, si luftėtar, si mendimtar dhe intelektual. Tek jeta dhe puna e tij, vėrtetohen mė sė miri fjalėt e menēura se "njeriu ėshtė tėrėsi e veprimeve tė tij, se pavdekėsia e njeriut sigurohet nėpėrmjet trashėgimisė qė lė me veprat e mendimet e tij".
Duke i dhėnė lamtumirėn njė bashkėkombasi tė shquar, njė miku tė ēmuar, njė atdhetari tė pėrkushtuar, njė nacionalisti tė kulluar dhe njė mėsuesi tė pagabuar, ne do tė ruajmė imazhin e tij fisnik, kujtimet pėr bujarinė e tij, pėr buzėqeshjen qė sillte kur vinte nė Shqipėri dhe do t'i quajmė dhe shpallim si amanete tė forta fjalėt e tij tė shkruara nė veprat letrare, politike e diplomatike, ose tė pėrcjella nė bisedat dhe takimet e paharrueshme qė kanė pasur njerėz tė shumtė me tė.
Kujtimi i tė nderuarit Miftar Spahija do tė jetė i paharrueshėm. Mendimet dhe shkrimet e tij do tė vlejnė si testament me vlera kombėtare, si frymėzim me pėrmasa e me ndikime tė cilat koha do t'i rrisė gjithnjė.
I qoftė i lehtė dheu nė truallin amtar, qė ai e deshi me shpirt gjatė gjithė jetės dhe tė cilin e zgjodhi pėr t'u prehur pėrjetėsisht.


Fjala e z.Shefqet Hoxha nė ceremoninė e lamtumirės sė z.Miftar Spahija

Lamtumira e fundit, njė ylli tė nacionalizmit shqiptar

Nga Dr.Shefqet Hoxha


Zonja e zotėrinj,
miq e dashamirės tė tė ndjerit Miftar Spahija-Thaēi!
Mė lejoni t'ju pėrshėndes dhe t'ju falenderoj nė emėr tė Shoqatės Atdhetare-Kulturore "Luma" pėr pjesėmarrjen nė kėtė tubim funebėr, pėr t'i dhėnė lamtumirėn e fundit njė ylli tė nacionalizmit shqiptar, qė u shua, njė dashamirėsi dhe mbrojtėsi tė Shqipėrisė Etnike, njė luftėtari tė vendosur tė ēėshtjes kombėtare, njė vėllau dhe miku pėr kokė tė Kosovės dhe popullit tė saj, pėr tė cilėt punoi e mendoi, qė nė rini e deri nė pleqėrinė e thellė, njė biri tė nderuar tė Lumės, profesor Miftar Spahisė-Thaēit.
Miftari qe e do tė mbetet nė kujtesė tė atyre qė e njohėn, nė mendjen e bashkėkombasve dhe miqve tė Shqipėrisė, njė figurė e njohur atdhetare, politike, letrare e gjuhėsore, njė idealist i ngulėt dhe harkėtar i devotshėm pėr njė Shqipėri tė lirė e demokratike, njė ithtar i pazbrapsur i ideve monarkike, njė rilindės i ditėve tona. Ai nuk do tė vdesė kurrė!
I pėrjetshėm qoftė kujtimii tij!
Prof. Miftar Spahija lindi nė Kolesjan tė Lumės mė 5 mars 1914, nė njė shtėpi me tradita tė vyera kombėtare. Shkollėn fillore e kreu nė fshatin e tij, ndėrsa studimet plotėsuese i vazhdoi nė Tiranė. Gjatė viteve 1928-1935 pėrfundoi shkėlqyeshėm Gjimnazin e Tiranės. Pati si mėsues figura tė njohura tė arsimit e tė kulturės, Anton Kranjin, Karl Gurakuqin, Mirash Ivanajn. Si kreu edhe Shkollėn Ushtarake tė Plotėsimit nė Tiranė (1936), vazhdoi mėsimet nė Fakultetin e Letėrsisė tė Universitetit tė Torinos. 
Nė pranverė tė vitit 1939, bashkė me studentė tė tjerė shqiptarė, demonstroi kundėr pushtimit tė Shqipėrisė nga Italia fashiste. Pėr kėtė, nė qershor 1939, kthehet nė atdhe, por dy herė arrestohet nga karabinierėt italianė, burgoset dhe mė pas internohet nė kampet e pėrqėndrimit nė San Nicola di Tremitti e nė Sinalunga. Me leje tė organeve ushtarake, i kryen studimet, duke fituar titullin "Doktor nė Letėrsi", me tezėn "Elemente tė huaja nė gjuhėn shqipe" nėn udhėheqjen e albanologut tė njohur Bartoli.
Nė shtator 1941 kthehet nė Shqipėri dhe vendoset pėrkohėsisht nė Kolesjan, pranė familjes sė tij. Eshtė koha kur nė Kosovėn martire, me nismėn e punės sė zellshme tė shkrimtarit e ministrit misionar Ernest Koliqi, po hapeshin shumė shkolla shqipe. Nė njerėn prej tyre, nė Gjimnazin e Prishtinės, jep mėsim pėr njė vit edhe Prof. Miftar Spahija, sėbashku me Ymer Berishėn e Gjergjevikut tė Pejės dhe mėsues atdhetarė tė tjerė.
Por krijimi i administratės shqiptare nė Kosovė pat nevojė edhe pėr intelektualė si Miftari. Punoi nė Rahovec e Gjilan, si nėnprefekt i pėrkushtuar pėr krijimin dhe forcimin e administratės e tė shkollės shqipe nė ato vise tė nxehta patriotėsh, por iu desh, pėr pak kohė, tė provojė edhe burgun fashist nė Prizren, prej tė cilit u arratis e u kthye nė Kolesjan. Por kėtu, pėr arsye tė pikėpamjeve antikomuniste e antisllave, sllavo-komunistėt, kinse shqiptarė, pasi pėrgjakėn Lumėn nė shtator 1944, deshėn tė pėrgjakin edhe Prof. Miftar Spahinė, por ky burrė lumjan mbathi opingat, ngjeshi armėt e doli nė mal pėr t'i shpėtuar "kulēedrės sė kuqe". Pėr dy vjet mė radhė u ra kryq e tėrthuer maleve tė Lumės, duke u strehuar nėpėr tėbanat e malėsorėve tė krahinės kreshnike dhe tė viseve rreth e rrotull, sėbashku me shumė shokė, nacionalistė e antikomunistė tė pėrkushtuar, ndėr tė cilėt edhe kryenacionalisti i njohur lumjan, Muharrem Bajraktari.
Miftar Spahinė, kėtė bir tė shkolluar e tė ditur tė maleve tė Lumės, nuk mundėn ta shtijnė nė dorė njėsitet speciale dhe hafijet e Sigurimit e tė OZN-ės, por as nuk e ligėshtuan e gjunjėzuan vuajtjet nė male, internimi i familjes dhe vdekja e vajzės 15-muajshe nė kampin komunist tė Murat Ēelebisė nė Berat. Ai nuk e pranoi edhe joshjen e krokodilėve komunistė pėr t'u dorėzuar, pėrkundrazi, pasi u bind se "nacionalizmi shqiptar s'diti me u bashkue", - siē thotė vetė Miftari, mė 20 gusht 1946, bashkė me 56 shokė nacionalistė e antikomunistė, malėsorė tė Veriut e tė Kosovės, u jep lamtumirėn me lot nė sy familjes, Kolesjanit tė dashur, Lumės besnike, Shqipėrisė sė mjerė dhe kalon nė Greqi, mė pas nė Itali, e nė vitin 1956 nė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės, ku jetoi, punoi, meditoi e shkroi pėr historinė tonė kombėtare, pėr vuajtjet e popullit shqiptar nėn regjimin komunist, pėr traditat, e veēanėrisht pėr Kosovėn e robėruar nėn regjimin e Titos, tė Rankoviēit e tė Millosheviēit. 
Nė SHBA, Miftar Spahija i qėndroi besnik idealit tė tij, nuk iu nėnshtrua presioneve dhe joshjeve tė Sigurimit tė Shtetit dhe tė agjenturave tė huaja antishqiptare, pėrkundrazi, u pėrball me ta me shkrime e aktivitete kombėtare e antikomuniste.
Nė SHBA Miftar Spahija punoi nė "Columbia University Library", dha mėsim si profesor i asociuar nė Universitetet "Madison" tė Virxhinias e "Mansfield" tė Pensilvanisė, shkroi shumė e botoi, veē tė tjerash, edhe tri romane: "Hasimja", "Albanėt e Curranėt" dhe "Taf Bardheti", por shquhet me shkrimet politike e atdhetare, njė pjesė e tė cilave janė botuar nė librin "About Kosova" (Rreth Kosovės).
Libri "About Kosova" pėrmbledh korrespondencėn e Miftarit me burrat mė tė fuqishėm tė kohės: Zhak Shirak, Bill Klinton, Tom Lantosh, Xhon Mejxhėr, Al Gor, Boris Jelcin, Fransua Miterran etj. Ai u shkruan atyre se "... e vetmja zgjidhje pėr Kosovėn, e cila banohet nė masėn 95 % prej shqiptarėsh, ėshtė pavarėsia prej Serbisė...".
Por Prof. Miftari, as nė Europė, as nė SHBA, nuk u la i qetė. Kėrcėnimi komunist nuk iu nda asnjėherė. Regjimi diktatorial i Enver Hoxhės e kish etiketuar me nofkėn "armik i popullit", e kish dėnuar me vdekje nė mungesė dhe e kish ndaluar tė kthehej nė atdhe. Njerėzit e tij nė Kolesjan qenė emėrtuar "kulakė".
Qenė proceset demokratike tė viteve 1990-1991 qė dogjėn listat e mėkatarėve pa mėkate, shembėn klonet qė pengonin bijtė e mallėzuar tė shqipes tė komunikonin midis tyre, apo tė ktheheshin nė atdhe te tė vetėt. E kėshtu, vetėm nė vitin 1992, "me sytė qė i shkrepnin xixa, tue dėnesė e tue u shkllahė sė qami", Miftar Spahija kthehet nė Shqipėri dhe puth dheun e tė parėve. Ai u prit mirė, u pėrshėndet kudo qė shkoi, por veēanėrisht nė Kolesjanin dhe Lumėn e tij tė dashur. Nga viti 1992, Miftari pothuaj ēdo vit erdhi tek tė vetėt, pėr tė sosur mallin me ta e pėr t'i nxitur tė mos i ndaheshin ēėshtjes kombėtare dhe ndėrtimit tė demokracisė nė Shqipėri.
Por nuk ishte e thėnė qė tė jetonte jetėn materiale pėrgjithmonė, ditėt iu sosėn dhe mė 8 Nėntor, "nė ditėn e zezė tė kombit", mbylli sytė nė njė spital tė Nju Xhersit nė SHBA, duke lėnė amanet tė varroset nė tokėn e tė parėve, nė tokėn qė e deshi aq shumė dhe pėr tė cilėn luftoi si pakkush tjetėr.

Tė nderuar miq, shokė e dashamirė tė Prof. Miftar Spahisė!
Qofshi tė nderuar pėr nderin qė po i bėni kėtij burri tė vyer tė Lumės dhe tė mbarė kombit. Ju keni ardhur kėtu pėr tė pėrshėndetur sė vdekuri, pėr t'i hedhur njė dorė dhe mbi varr, por dijeni se Miftari nuk ka vdekur. Nuk vdesin veprat e tij kushtuar atdheut e Lumės, nuk vdes ndihmesa qė dha ai pėr tė mbrojtur ēėshtjen e Kosovės dhe popullin e saj trim e fisnik, pėr tė ngjallur gjuhėn dhe kombin; ky burrė nuk do tė vdesė gjersa nė kėto troje do tė ketė shqiptarė, dhe do tė ketė, se s'ban.
Por njė gjė na mbetet peng, se ai nuk mundi me e pritė ditėn e pavarėsimit tė Kosovės, pėr tė cilėn pat shkruar se "asht vazhdim i pandėrpremė historik, gjuhėsor, kombėtar, kulturor, fetar e gjeografik i territorit dhe kombit shqiptar". 
Miftar Spahija nuk mundi me i pa rezultatet e pritshme tė qeverisjes sė koalicionit tė djathtė demokratik nė Shqipėri!
Me kėtė rast, ngushėllojmė familjen, tė afėrmit dhe miqtė e tij, falenderojmė ata qė shoqėruan kufomėn nė atdhe dhe tė tjerėt, pjesėtarė tė diasporės qė erdhėn pėr t'i hedhur njė dorė dhe mbi varr, nė emėr tė Shoqatės Atdhetare-Kulturore "Luma" dhe t'u themi se nė dhimbjen e tyre merr pjesė e tanė krahina, merr pjesė Shqipėria, sepse Miftar Spahija ka qėnė e mbetet "ndera e Lumės".
I qoftė i lehtė dheu dhe pastė paqė e prehje tė pėrjetshme shpirti i tij!
Ju ftoj tė mbajmė njė minutė heshtje nė kujtim tė tij!
I paharruar qoftė emri i Miftar Spahisė.
Ju faleminderit!
Tiranė, mė 12 nėntor 2005

 

Letėr ngushėllimi e publicistit Hasan Hasani pėr familjen e Haxhi Gashit

Hasan Hasani: Miftar Spahija, ky Homer i Shqipnisė etnike


E nderuemja Familja Gashi!
Me rastin e vdekjes sė shkrimtarit dhe atdhetarit Miftar Spahija-Thaēi, mė lejoni t'ju shpreh ngushėllimet ma tė thella nga zemra, me shpresėn se do ta pėrballoni kėtė vdekje, kėtė humbje tė madhe tė njeriut tė ēmueshėm, shkrimtarit tė talentuem, Homerit tė Shqipnisė etnike, i cili me veprėn e vet nė fushė tė letėrsisė dhe publicistikės, la mbas vetes emėn tė pashlyeshėm, emėn tė paharrueshėm pėr kombin nė pėrgjithėsi. 
Miftar Spahinė e njofta pėrmes korrespondencės, tash e ma shumė se nji dekadė, kur u botua biseda jonė, si edhe me rastin e botimit tė librit me titull "Miftar Spahija - Korife i Lumės", nė vitin 1995, libėr ky qė u ribotue edhe mė 2002. Ato qė tha Miftar Spahija nė intervistėn tonė janė dėshmi tė nji kohe, tė nji periudhe qė ka lanė gjurmė nė shpirtin e tij si njeri dhe krijues, e poashtu edhe nė zemrat e lexuesve qė patėn mundėsinė t'i lexojnė kėto biseda. Ky burrė e shkue burrash, qė nė verėn e vitit 1999 mė vizitoi nė Prishtinė, mue, familjen time dhe miqtė e tjerė. 
I nderuem Mit'hat! 
Unė, edhe pas bisedės telefonike ku mė batė tė ditun ndamjen prej tij, nuk dėshiroja ta pranoja faktin se Miftar Spahija kishte vdekur. Ju mė treguet se do ta varrosnit nė Shqipni. 
Me kėtė rast dhimbjeje, pranoni edhe njiherė ngushėllimet e mia, Ju, axha dhe mbarė familja.
Poashtu, ia pėrcillni ngushllimet e mia edhe vajzės sė Miftarit, Kadishes, tė cilės ai ia kushtoi romanin madhėshtor "Hasimja".
I qoftė i lehtė dheu i Shqypes, qė ai e deshi aq shumė, e pėr tė cilėn shkriu jetėn. 
I jueji, 
Hasan Hasani

"Toka e huaj ne s'na kalb"

Nga BEQIR SINA, Nju Jork


Bethlehem, Pennsylvania: Ditėn e martė, mė 8 nėntor 2005, ndėrroi jetė nė moshėn 91 vjeēare, nė Spitalin "St. Luke" tė qytetit Bethlehem, Pennsylvania, mendimtari, shkrimtari, publicisti dhe atdhetari i shquar, "Korife i Lumės" dhe i Shqipėrisė, Prof. Miftar Spahija. Humbja e tij tronditi thellė zemrat e tė gjithė bashkatdhetarėve, tė cilėt rendėn t'i bėnin nderimet e merituara atij qė ishte dhe do tė mbetet krenaria dhe frymėzimi ynė. Me kėtė rast, arkivoli me trupin e Profesor Miftarit, ishte vendosur nė njėrėn prej mjediseve tė Xhamisė shqiptare "Albanian American Islamic Ctr.", tė qytetit Garfield, (Nju Xhersi), ku u bėnė gjithashtu edhe shėrbesat fetare nė nderim tė tij. Nė to morėn pjesė njė numėr i madh prej qindra bashkėatdhetarėsh, anėtarė tė familjes, miq, shokė e kolegė. Nė tė dy anėt e arkivolit me trupin e tė ndjerit Prof. Spahija, ishin vendosur dy flamujt kombėtar, i Shqipėrisė dhe i SHBA-ve. Kurorat me lule tė freskta dhe buqetat e panumėrta zbukuronin arkivolin, pranė tė cilit qėndronin dhe prisnin ngushėllimet e rastit e bija Kadishe, zz.Haxhi, Luan, Ylber, Mit'hat dhe znj. Anila Gashi, si dhe zz.Dali Lita, Bilbil dhe Alfred Spahiu.
Nė kėtė ceremoni mortore, erdhėn pėr tė shprehur ngushėllimet e rastit, edhe Dr. Fuad Myftia (ish sekretar i Pėrgjithshėm i Organizatės Kombėtare Lėvizja e Legalitetit), kryetari i "Vatra" inxh. Agim Karagjozi, Dr. Gjon Buēaj, biznesmeni i njohur z.Zef Balaj, atdhetari i njohur z.Zef Pėrndocaj, biznesmeni Hajdar Bajraktari dhe z.z.Rustem Geci, Musli e Sami Mulosmani, Men Mena, Genc Bajraktari, Abaz Lita, Rasim Sina, Bajazit Lita, si dhe kryetari i PLL SHBA z.Hakik Mena e mjaft legalistė tė tjerė etj.. 
Pas pėrfundimit tė ceremonive, nė zbatim tė amanetit tė mbramė, arkivoli me trupin e tė ndjerit, nė orėn 11.00 tė mbrėmjes u pėrcoll pėr nė atdhe, pėr t'u prehur pėrjetėsisht nė gjirin e tokės amtare, si pėr tė vėrtetuar fjalėt profetike tė Prof. Miftarit: "Njė ditė, o Nanė Shqipni, nė gjinin tand do tė kthejmė, e atje, po, do tė prehemi. Toka e huej ne s'na kalb".


Letra e znj.Kadishe Miftar Spahija, me rastin e ceremonisė nė SHBA 

Kadishe Spahija: Fjalėt e zemrės tė babės tim


Prej shum vitesh, ma nė fund kuptova se janė lidhjet e babės tim me ju, ato qė sollėn lumtuni nė jetėn e tij. Ju gjithmonė keni qenė nė mendjen e tij. Disa prej jush ai i kujtonte tue pa fotografitė e vjetra. Tė tjerėt i kujtonte vazhdimisht, ndėrsa reflektonte kujtimet e hershme tė jetės. Megjithatė, shpesh herė ai lidhej me tė gjithė ju me anė tė fjalėve tė zemrės, tė thana me tonin e tij tė butė gjatė bisedave insipiruese, si dhe gjatė korrespondencės.
Baba im ishte i nderuem me ju pasė ju nė jetėn e tij. Ai e dinte domethanien dhe randėsinė e dashamirėsisė, dhe e ndau atė me ju, me ne tė gjithė. Ju jeni pjesė e babės tem, e unė po i ndaj kėto fjalė me familjarė e miq tė afėrt, sepse ju e keni nderue babėn tem jo vetėm sot, por gjithmonė.
Admirimi dhe dhurata e jetės qoftė me ju nė tė ardhmen! Ditėt t'ju mbushen me gėzime, dhe Zoti na dhashtė dashuni e fuqi...
Me dashamirėsi,
Jeff, Kadishe, Suraya, & Jack

 

Faqe 6

Intelektualofobi totalitariste jo vetėm nga z.Prifti (3) 
Pėrqasje dhe pėrplasje mediatike
(Vijon nga numri i kaluar)

Nga Zamir Gjurgji 


Pasi kanė humbur betejėn e mendimeve "progresiste", intelektualėt autoritaristė kėrkojnė tė klonojnė imazhin e besimit hyjnor tė shumicės dėrrmuese tė shqiptarėve. 
Konkretisht:
Kur akuzohen besimtarėt shqiptarė se mes tyre ka nga ata qė e mendojnė se muslimanizmi ėshtė komb (shembujt merren vetėm nga interneti), tentohet pėrplasja mes atdhetarėve dhe besimtarėve, kėrkohet tė ndahet ideologjikisht kombi nga feja, me qėllim qė muslimanin ta bėjnė antikombėtar dhe atdhetarin antifetar.
Kur vėnė nė pėrplasje "rrymat radikale me ato liberale", kėrkojnė tė jenė promotorėt e shizmės virtuale mes muslimanėve, nė liberalė bektashi dhe radikalė suni, ashtu siē ndodhi shizma reale e kristianėve, nė liberalė katolikė dhe radikalė ortodoksė.
Kur vėnė nė kontradiktė fenė me shtetin, pėrpiqen tė krijojnė njė hendek tė thellė e tė pakalueshėm mes tyre, ndėrkohė qė integrimi dhe globalizmi janė tiparet thelbėsorė tė zhvillimeve politiko-shoqėrore nė botė.
Pėr rrjedhojė, nėse nė diktaturė feja konsiderohej "opium pėr popullin", nė sistemin pirro-krat pseudoshqiptar, feja duhet tė trajtohet si njė ikonė muzeale, e cila duhet tė nderohet dhe vlerėsohet vetėm si e tillė, por tė mos ndikojė nė shpirtin dhe mendjen e shqiptarėve.
E thėnė shkurt, nėse komunizmi e dėnoi me vdekje fenė, "laicizmi allashqiptar" kėrkon ta dėnojė me burgim tė pėrjetshėm, pėr ta amnistuar vetėm nė moshė pensioni. 
Kėtu ka vend pėr sugjerim ndaj shtetit laik, i cili, para se tė ushtrojė tė drejtat legjitime qe i jep pushteti, duhet tė mos bjerė nė absolutizėm (asaj qė i druhet edhe demokracia amerikane), pasi nė tė kundėrt demokracia rrezikon tė bėjė hapa pas (kujtojmė mesazhet nga BE-ja), ngaqė jo gjithnjė e drejta e shtetit dhe shteti i sė drejtės janė sinonime.

Kur shkaku e pasoja ndėrrojnė vend

Nėse bėhet fjalė pėr terrorizėm, ai ekziston pėrsa kohė ka shtrat korrupsioni, kontrabanda dhe prostitucioni. E meqė kėto janė vese qė farkėtohen nė sistemin laik, atėherė mund tė themi me plot gojė se nuk mund t'i arkėtohen udhės sė moralit.
Nėse bėhet fjalė pėr terror, ai ndodh kur mungon liria dhe demokracia; kur besimtari nuk ėshtė i lirė tė praktikojė nga mėngjesi nė mbrėmje besimin e vet, por detyrohet ta praktikojė tė fragmentuar, pėr shkak tė qėnies nė opozitė (mė saktė, nė disidencė) me mazhorancėn absolute tė laikokracisė.
Nėse bėhet fjalė pėr terrpublik, kjo ndodh kur njeriu i thjeshtė nuk mund tė dėshmojė lirshėm se ėshtė besimtar i Zotit, pasi do t'i hidhen nė fyt ithtarėt e laicizmit, pėr ta kthyer dhunshėm nė besimtar tė doktrinave tė tyre.
Nėse bėhet fjalė pėr terror verbal, kjo ndodh vetėm atėherė kur njė kastė shoqėrore etiketon, shan, fyen, pėrēmon njė klasė shoqėrore, e cila ndjehet e qetė dhe e ēlirė nė adhurimin e Zotit dhe vlerėsimin e Kombit, pa pasur pėrplasje ndjenjash dhe mendimesh.
Nėse bėhet fjalė pėr terror terminologjik, intelektualėt pseudoshqiptarė qė shfaqen njėherazi oksidentofilė dhe orientofobė (dikur, anasjelltas), duhet piksėpari ta shpallin "non grata" fjalėn orientim, qė ka si rrėnjė orient (lindje).
Nėse "intelektualėt progresistė" nuk besojnė se krijesat besimtare e jobesimtare do tė dalin njė ditė para Krijuesit pėr t'u gjykuar nė pėrjetshmėri, nuk ka pse tė pengojnė njė brez tė tėrė besimtarėsh shqiptarė, tė cilėt kėrkojnė jo vetėm t'u ngjatet jeta (me shprehjen "tungjatjeta"), por mbi tė gjitha qė ky zgjatim me limit tė afirmojė njė vlerė pozitive nė infinit. 
E pra kush rezulton terrorist e dhunues, z.Prifti & Co?
Kujt i mbetet dhuna dhe terrori; kush ėshtė xhelati e kush ėshtė viktima; kush ėshtė debitori e kush ėshtė kreditori; kush shkakton ērregullime e kujt i kėrkohet harmoni; kush tregohet i pafre nė shoqėri, e kujt i kėrkohet tolerancė pa kufi?! 
Kėto pyetje-pėrgjigje mund tė ndajnė terroristin dhe terrorizmin virtual nga ai real. 
Prova acide mbi tė vėrtetėn unikale

Tė jesh besimtar hyjnor, nėnkupton njė pozicionim ndaj Krijuesit, e mė pas ky qėndrim reflekton nė traditė, racė, shtrirje gjeografike, etj.. I pozicionuari nuk mund tė rishikojė apo shfuqizojė dispozitat e librave tė shenjtė (Tora, Ungjill dhe Kuran), tė cilave u bindet dhe nė emėr tė tė cilave flet, vepron e jeton. Sakaq, dispozitat janė aq tė qarta sa ndalohet rreptėsisht vrasja e tė pafajshmėve, pleqve, plakave, grave dhe fėmijėve. Vrasja gjykohet nga shtatė fajet mė tė rėnda e tė pafalshme (pas ortakėrisė). Ajo merr dėnim kapital dhe nė tė tilla raste amnistia e GJYKATESIT SUPREM ėshtė (thuajse) zero. 
Pra, mė parė se tė veprojė pėr tė shpėtuar tė tjerėt nė kėtė botė, "terroristi besimtar" mendon dhe e peshon fort kėtė veprim: se a ėshtė i shpėrblyeshėm apo i dėnueshėm nė atė botė? Aq mė shumė kur bėhet fjalė e fokusohet organizata "internetiste black&ėhite", e cila shpall se pėrfaqėson tė gjithė ata ithtarė qė janė gati tė vrasin nė kėtė botė, ndėrkohė qė ata qė detyrohen tė paguajnė faturėn e veprimeve kriminale, janė gati ta vrasin kėtė botė pėr tė fituar atė botė!!!
Identiteti dhe dinjiteti

Flitet gjerė e gjatė pėr nevojėn e pasjes sė identitetit dhe dinjitetit tė krijesave tė kėsaj bote, por asnjėherė nuk mendohet thellė se cili ėshtė identiteti dhe dinjiteti i krijesės.
A mund tė kuptohet dinjiteti pa identitet?
Nė njė kohė kur opinioni shqiptar po pėrqėndrohet gjithnjė e mė tepėr rreth integrimit nė strukturat euro-atlantike, tė paktė janė ata qė u bie ndėr mend tė pėrllogarisin se ēfarė do ofrojnė ata vetė nė kėtė bashkėsi ndėrkombėtare, pasi, nėse nė kėto struktura nuk hyn me kapital vetjak, nė vend tė integrimit do tė pėsonim njė asimilim klasik.
Cili prej europianėve do t'i lejonte vetes anashkalimin e kombėsisė, qė strukturat shtetėrore tė ndėrhynin nė pėrkatėsinė e tij fetare pėr t'ia njėsuar! Kombet europiane e kanė kaluar fazėn e identitetit tė tyre kombėtar, ēka i bėn tė denjė e tė aftė pėr tė bashkėrenduar kapitalet financiare, mendore e shpirtėrore, pėr tė qenė bashkė edhe nė tė veēantat e tyre. Asnjė prej tyre nuk mendon se, edhe pse do tė integrohet nė Europė, do flasė esperanto, por janė tė bindur se do tė vazhdojnė tė flasin gjuhėn pėrkatėse kombėtare. 
Po shqiptarėt? Ata ende janė nė dilemė se ēfarė tė bėjnė. Tė integrohen si shqiptarė fetarė, apo laikė? Si komb i cunguar, apo i bashkuar? Vetėm pėr shqiptarėt, kombi dhe feja e tyre natyrale trajtohen si ekstremizma e radikalizma! Shqiptarėve nuk u lejohet tė shprehen hapur pėr fenė e tyre, pasi do t'i quajnė fondamentalistė, e njėherazi nuk mund tė shfaqen hapur pėr bashkim kombėtar, se pastaj do t'i etiketojnė ekstremistė dhe do t'i konsiderojnė si shkak i mosintegrimit! 
A mos vallė intelektualofobėt totalitaristė Prifti e Myftaraj, do ta shpallin "persona non grata" ish-presidentin gjerman Rau, i cili ka thėnė: "Integrim nuk do tė thotė aspak ērrėnjosje kulturore apo asimilim i ftohtė, por do tė thotė lidhje e tė gjithėve me vlerat e pėrbashkėta shpirtėrore, lidhje kjo qė duhet pėrtėrirė herė pas here".

Pėr atė tė cilit i nevojitet

Nxjerrja nė pah e identitetit tonė kombėtar, arrihet atėherė kur tė mos imitojmė verbėrisht tė tjerėt, por tė jemi dinjitozė edhe nė shpėrfaqjen e vlerave fetare monoteiste; dhe garanci pėr kėtė triumf ėshtė vetė(m) Superfuqia Hyjnore, ku pėr mijėvjeēarė me radhė kanė dalė tė begatuar vetėm kombet monoteiste, me moral, parime e dije dobiprurėse, ndėrsa kombe e perandori qė janė pėrpjekur tė zhvleftėsojnė vullnetin hyjnor, herėt a vonė i ka kapluar shkatėrrimi pa nam e (me) nishan. 
Shqiptarėve, mė shumė se tė mbrojnė fenė nė tė cilėn besojnė, u duhet tė mbrohen nė atė fe, dhe kjo nėnkupton bashkėpunim dhe bashkėrendim vizionesh dhe nxitje ndaj virtyteve dhe respektimit tė ligjit. Nė kėtė rast, njohja mė e mirė e thelbit tė fesė, nuk i ndih vetėm besimtarėve tė jenė mė tė paqtė mes njėri-tjetrit, por ėshtė njėkohėsisht frytdhėnėse edhe pėr ata qytetarė shqiptarė qė nuk besojnė nė Zot. Mėkati ndaj Zotit dhe mėkati ndaj krijesės, qoftė a mos qoftė besimtare, janė tė dėnueshme atėbotė. Prandaj shpreh bindjen se njė qėnie jobesimtare ndjehet mė e sigurt kur bashkėjeton me njė qėnie besimtare, pasi kjo e fundit i druhet Gjykatėsit dhe Gjykimit Hyjnor, ndėrsa anasjelltas "teorema" mund tė mos jetė gjithnjė e zbatueshme, pasi qėnia jobesimtare jo gjithnjė i druhet gjykatėsit dhe gjykimit tokėsor, ku korruptimi ėshtė rrezik potencial...
Si konkluzion: 
Shoqėrisė konfliktuale shqiptare, nė tė gjitha fushat e jetės i lipset gjithnjė e mė shumė statusi legal i besimtarit hyjnor, pasi do tė ketė mė pak korrupsion, kontrabandė e prostitucion, e pėr mė tepėr, mė shumė mundėsi reale pėr tė zgjidhur debatet dhe polemikat shterpe (si ato tė sozive janullatiste Myftaraj-Prifti), qė fatkeqėsisht po e mbajnė Shqipėrinė larg dyerve tė integrimit rajonal, kontinental e transkontinental. 
-Fund

Faqe 7

Ca dritėhije mbi krahinėn time (4)

Edhe njėherė pėr luftėtarėt antikomunistė

Nga Luftar Pepmarku



Box
Njė ngjarje e ndodhur mė 30 prill 1949 i mbylli pėrfundimisht shpresat se aktiviteti i tij mund tė vazhdonte mė gjatė. Ngjarja dha tė kuptohej se i gjithė aktiviteti i tyre ishte bėrė i njohur dhe ndiqej nga Dega e Punėve te Brendėshme. Pėr kėtė u organizua njė mbledhje e njė pjese tė kėtij grupi nė Lurė. Kjo i detyroi tė merrnin masa urgjente pėr tė shpėtuar nga thonjtė e organeve tė Sigurimit. Rruga e vetme mbetej qė personat mė tė ekspozuar tė gjenin mundėsinė pėr t'u arratisur.

Box

Pėrmenda kėtu vetėm atė pjesė tė grupit qė mė vonė iu nėnshtrua njė procesi gjyqėsor tė inskenuar. Vetė shtrirja gjeografike e kėtij grupi nė katėr rrethe tregon se nė radhėt e tij kishte njė numėr mjaft tė madh njerėzish, kryesisht miq, shokė e tė njohur tė tyre nė kėto krahina, qė kishin bindje tė pėrbashkėta. Ata shikonin nė sistemin komunist pikėrisht atė sistem qė kėrcėnonte jetėn e ēdo shqiptari, qė nuk mendonte e vepronte nė pėrputhje me ideologjinė komuniste.

Vijon nga numri i kaluar

Nė shėnjestėr tė Sigurimit tė Shtetit do tė ishte edhe njė grup nacionalistėsh, qė diktatura i kishte cilėsuar si elementė tė rrezikshėm kundėr regjimit. Mes tyre shquheshin Ibrahim Nezha dhe Sabri Gjongega nga Gurė-Lura, Zef Margjini nga fshati Bozhiq i Mirditės (Bardhaj) dhe babai i autorit tė kėtyre shėnimeve Osman Pepmarku me dy kushėrinjtė e tij Ahmet Kurt Pepmarku e Ahmet Sul Pepmarku nga fshati Gjoēaj i rrethit tė Matit, si dhe Fali Dull Zita nga rrethi i Kukėsit. Pėrmenda kėtu vetėm atė pjesė tė grupit qė mė vonė iu nėnshtrua njė procesi gjyqėsor tė inskenuar. Vetė shtrirja gjeografike e kėtij grupi nė katėr rrethe tregon se nė radhėt e tij kishte njė numėr mjaft tė madh njerėzish, kryesisht miq, shokė e tė njohur tė tyre nė kėto krahina, qė kishin bindje tė pėrbashkėta. Ata shikonin nė sistemin komunist pikėrisht atė sistem qė kėrcėnonte jetėn e ēdo shqiptari, qė nuk mendonte e vepronte nė pėrputhje me ideologjinė komuniste. Dhe jo vetėm kaq. Ky i ashtuquajturi shtet do t'u mohonte shqiptarėve tė drejtėn e pronės, tė besimit e tė lėvizjes sė lirė, si dhe do tė synonte zhdukjen e ēdo tradite. Pėr kėtė nacionalistėt kishin filluar tė kėrkonin njėri-tjetrin dhe tė grumbullonin sa mė shumė njerėz rreth vetes, me synimin e madh qė, kur tė vinte ora e lirisė, tė ishin tė gatshėm tė pėrshpejtonin pėrmbysjen e pushtetit tė ri gjakatar qė po u privonte tė drejtėn tė jetonin tė lirė nė shtėpitė dhe atdheun e tyre. Nga ana tjetėr diktatura po i ndiqte kėmba-kėmbės, pėr t'i eliminuar ata dhe familjet e tyre. Nė kėto rrethana ata mundėn tė krijonin lidhje edhe me Komitetin "Shqipėria e Lirė" nėpėrmjet Lutfi Spahiut, i cili vepronte asokohe nė Prishtinė. Por kush mund tė mendonte nė atė kohė se qendra e kėtij komiteti kishte pėr instruktorė oficerė anglezė, agjentė tė KGB-sė sovjetike, e cila drejtonte sigurimin shqiptar dhe satelitėt e tjerė tė kuēedrės sė kuqe? Radioloja ishte e hollė e tepėr konspirative. Sigurimi shqiptar i asaj kohe ishte nė dijeni pėr personat qė stėrviteshin nė kėto kampe, pėr datat kur do tė niseshin, pėr vendin ku do tė hidheshin, nga ajri apo drejtimin nga do tė vinin, kur kalimi do tė realizohej nga kufiri tokėsor apo ai detar. Kėta instruktorė qė stėrvitnin luftėtarėt e lirisė nė kampet e ngritura posaēėrisht nė vendet e Perėndimit, kishin dijeni edhe pėr ato tė ashtuquajtura grupe qė vepronin nė atdhe, pėr zonat ku e zhvillonin aktivitetin dhe pėr kėtė kishin vėnė nė dijeni edhe Sigurimin e Shtetit, qė tė evidentonte personat. Pėrveē kėsaj pėr tė fituar besimin nė rradhėt e kėtyre grupeve kishin depėrtuar edhe elementė qė kishin njė prejardhje premtuese, por qė nė fakt ishin vegla tė organeve tė Sigurimit.
Nė kėto kushte, luftėtaret e lirisė qė vinin pėr tė zhvilluar aktivitetin pėr pėrmbysjen e "pushtetit popullor" binin direkt nė pritat e organizuara nga grupet speciale tė Sigurimit. Njė pjesė vriteshin dhe ata qė kapeshin tė gjallė, dėrgoheshin drejt e nė qelitė famėkeqe ku, pasi provonin torturat ēnjerėzore tė xhelatėve komunistė, bėheshin objekt i "gjyqeve popullore". Fati i tyre ishte paracaktuar para zhvillimit tė kėtyre seancave gjyqėsore. 
Njė fat tė tillė do tė pėsonte edhe grupi i personave tė lartpėrmendur tė krahinės sime. Dega e Punėve tė Brendshme e Burrelit kishte sinjale pėr aktivitetin e kėtij grupi nga elementė me karakter e moral tė dobėt dhe pikėrisht pėr kėtė ndiqej nė tė gjithė zonėn ku vepronte.
Njė ngjarje e ndodhur mė 30 prill 1949 i mbylli pėrfundimisht shpresat se aktiviteti i tij mund tė vazhdonte mė gjatė. Ngjarja dha tė kuptohej se i gjithė aktiviteti i tyre ishte bėrė i njohur dhe ndiqej nga Dega e Punėve te Brendėshme. Pėr kėtė u organizua njė mbledhje e njė pjese tė kėtij grupi nė Lurė. Kjo i detyroi tė merrnin masa urgjente pėr tė shpėtuar nga thonjtė e organeve tė Sigurimit. Rruga e vetme mbetej qė personat mė tė ekspozuar tė gjenin mundėsinė pėr t'u arratisur. Drejtimi i vetėm i mundshėm mbetej Jugosllavia. Por kalimi nė Jugosllavi ne grup pėrbėnte rrezik pėr nacionalistėt shqiptarė. Edhe atje jeta e tyre ishte nė rrezik. Kjo pėr hir tė lidhjeve tė fshehta qė ekzistonin midis UDB-sė jugosllave dhe Sigurimit shqiptar. Pėr kėto arsye ata vendosėn qė tė kalonin kufirin dy e nga dy, me qėllim qė tė mund tė qėndronin nė ilegalitet edhe jashtė kufirit dhe mė vonė tė mund tė gjenin ndonjė mundėsi pėr t'u larguar ilegalisht edhe nga Jugosllavia. Nė kėto kushte u vendos qė tė parėt tė niseshin Ibrahim Nezha e Osman Pepmarku si mė tė ekspozuarit. Nė kėtė rast Zef Margjini (sipas kujtimeve tė Sabri Gjongegės pjesėmarrės nė kėtė takim) ėshtė shprehur: "Nga Komiteti "Shqipėria e Lirė" ka ardh Ndue Pjetėr Gjonmarkaj, i cili ka humbur lidhjet me qėndrėn pasi avioni tjetėr i cili do tė sillte pajsjet e grupit i ka hedhur materialet jo nė zonėn ku ka rėnė Ndueja, kėshtu qė edhe radioja me tė cilėn do tė mbante lidhjet me qėndrėn e Komitetit "Shqipėria e Lirė", ka rėnė nė Macukull dhe ėshtė marrė nga DPB-ja e Burrelit". Nė kėto kushte u hodh ideja qė tė vonohej arratisja deri sa tė merrej njė kontakt me N.P.Gjonmarkajn. Mė pas, ata qė do tė arratiseshin tė parėt, tė vinin nė dijeni qendrėn e Komitetit "Shqipėria e Lirė" pėr zonėn ku vepronte zoti Gjonmarkaj me qėllim qė ata tė mund tė sillnin pajisje tė tjera, si radio marrėse - dhėnėse etj. Kėshtu do tė mund tė rivendoseshin lidhjet e grupit tė z. Gjonmarkaj, me komitetin "Shqipėria e Lirė". Kjo ide u pranua. Iu kėrkua Zefit tė thoshte se sa kohė do tė duhej qė tė mund tė realizonte takimin me zotin Gjonmarkaj. Nė kushtet qė ishin Zefi ishte shprehur se do t'i duhej rreth njė muaj kohė, pasi zona ku strehohej e vepronte z. Gjonmarkaj shtrihej qė nga Mirdita, Mati, Puka, Kukėsi etj. Kėshtu u vendos qė gjatė njė muaji Zefi tė mund tė merrte kontakt me zotin Gjonmarkaj. Edhe ky afat njėmujor trokiti nė zyrat e Degės sė Punėve tė Brendshme. Kjo ishte arėsyeja qė pikėrisht nė kėtė periudhė, u intensifikua veprimtaria e organeve tė Sigurimit pėr tė futur nė lakun e tyre nacionalistėt anėtarė tė kėtij grupi. Nga ana tjetėr, aty rreth datės 30 maj, me synimin pėr tė marrė vesh nėse Zefi kishte hyrė nė lidhje me zotin Gjonmarkaj, Ibrahimi u nis nga Lura nė drejtim tė fshatit Mėrkurth, Kumbull, duke shfrytėzuar njė festė fetare pėr tė justifikuar lėvizjet nė sytė e opinionit. Tė njejtėn gjė bėri edhe Osmani i cili kaloi nga fshati Lufaj, Bozhiq dhe pastaj shkoi nė Lėkundė pėr tė njejtin qėllim.

Vijon numrin tjeter

Faqe 8

Hakėrrimi dhe karshillėku serb ndaj Perėndimit(2)

Koshtunica, antiamerikan dhe shovinist serbomadh

Nga Astrit KOLA

Vijon nga numri i kaluar


Nė rrekjen pėr tė argumentuar shkaqet e pozitės sė disfavorshme tė Serbisė nė marrėdhėniet me Komunitetin Ndėrkombėtar, pavarėsisht retorikės sė sofistikuar, Koshtunica nuk ka mundur t'i fshehė dozat e urrejtjes ndaj SHBA-ve pėr riformatim drejt kushtėzimit politiko-ekonomik tė marrėdhėnieve me Serbinė, ēka pėrcillet qartė teksa thekson se "Masat drastike tė sanksioneve antiserbe, shėnuan edhe revizionimin dhe deformimin e parė tė thelbit tė Marrėveshjes sė Dejtonit nga SHBA-tė, sepse 'muri i jashtėm' as qė ishte ideuar e pėrmendur nė Dejton".
Praktika e marrėdhėnieve ndėrkombėtare lidhur me rastet e negociatave dhe konferencave tė paqeve pas luftėrave, nuk njeh asnjė shembull tė mospėrcaktimit tė kushtėzimeve nga Fuqitė e Mėdha fituese e ligjbėrėse, ndaj tė mundurve apo tė detyruarve forcėrisht pėr t'u ulur nė tryezat pėrkatėse. Por edhe nėse nė tekstin integral tė dokumentit themeltar tė Paqes sė nėnshkruar nė Dejton kėto kushtėzime nuk janė pėrcaktuar, SHBA-tė dhe aleatėt e tyre nuk mund tė anullonin arbitrarisht vazhdimėsinė e sanksioneve tė OKB-sė konform Rezolutės sė 31 Majit 1992, pėr tė cilat vetė Koshtunica pranon se "... siē na thuhej para syve, Serbia dhe Mali i Zi janė fajtorė principialė pėr luftėn e Bosnje-Hercegovinės, ose pėr ta precizuar akuzėn..., ata janė supozuar si shkaktarė dhe pėrgjegjės". 
Pra duket qartė se Koshtunica bėn njė gabim trashanik teksa bėn sikur harron, dhe nuk e ka rrokur thelbin e rezolutave dhe sanksioneve tė cilat i ka sipėrcituar nė pamfletin e tij, pasojė kjo e urrejtjes pėr SHBA-tė nė momentin e hartimit tė kėtij dokumenti prove, por edhe e pamundėsisė sė reflektimit po pėr kėtė shkak, pas redaktimit pėrfundimtar. 
Por Koshtunica nuk mund tė mashtrojė askėnd me tezėn e "... revizionimit tė njėanshėm dhe deformimit tė thelbit tė Marrėveshjes sė Dejtonit" nga SHBA-tė, sepse ai e di mirė se njė nga kushtet kryesore qė iu vu Serbisė dhe Sllobos nė Dejton dhe pas tij, ishte dorėzimi i Karaxhiēit dhe Mlladiēit me shokė nė Tribunalin e Hagės, detyrim tė cilin Koshtunica dhe Serbia akoma nuk e kanė pėrmbushur. Koshtunica madje harron se rivali i tij politik, ish kryeministri Xhinxhiē, u raportoi ndėrkombėtarėve nė konfidencė se "Eshtė Presidenti Koshtunica ai qė refuzon dhe pengon arrestimin e Radovan Karaxhiēit dhe Ratko Mlladiēit dhe mė pas dorėzimin e tyre nė Hagė, sepse, kur e njoftova pėr faktin se shėrbimet tona sekrete arritėn qė, nėpėrmjet pėrgjimit tė telefonatave, tė lokalizojnė vend-ndodhjen e tyre, ai m'u pėrgjigj me arrogancė dhe kėrcėnim qė tė rrija urtė dhe tė mos merresha me kėtė punė, sepse ndryshe...".
Dhe burracaku Xhinxhiē iu nėnshtrua shantazhit tė Vojisllavit, pas tė cilit erdhi edhe ndėshkimi me vdekje, natyrisht pėrzier edhe me shkaqe tė tjera, qė shėrbyen pėr tė mbushur plot dhe derdhur kupėn e zararit dhe mllefeve. 
Koshtunica gjithashtu nuk mund tė mohojė faktin se ishte pikėrisht ndėrhyrja e tij, ajo qė mundėsoi shkarkimin pa motivacion tė titullarėve dhe specialistėve tė shėrbimeve sekrete qė, nėn ombrellėn e kryeministrit Xhinxhiē, merreshin me hetimet pėr zbulimin e vendstrehimeve dhe arrestimin e kriminelėve nė fjalė dhe, mė pas, pėr eleminimin fizik tė njė pjese syresh, si dhe pėr mbylljen dhe arshivimin e hetimeve respektive.
Kėto fakte i dinė mirė ndėrkombėtarėt, sikundėr njohėn edhe sjelljen prej gangsteri tė Sllobos nė Dejton, teksa sillej si kaubojs dhe sorollati pėr ditė tė tėra protagonistėt e Marrėveshjes sė Paqes, amerikanėt me nė krye Presidentin Klinton, Uilliam Kristoferin dhe Riēard Hollbrukun. 
Amerikanėt nuk mund tė gėlltisnin sfidat e kėtij krimineli qė, si anglisht-folės i shkėlqyer, mundohej tė perifrazonte dhe ridikulizonte frazat dhe kuptimin e termave tė propozuara nga draft-hartuesit. Ky bandit sillej me amerikanėt, Izetbegoviēin dhe Silajxhiēin, bash si Ribentropi me Vishinė dhe, i errėsuar nga megallomania, nuk e kuptonte se nė atė tryezė nuk e kishin shpėnė si fitues, as si "faktor krucial qė bėnte edhe luftėn edhe paqen" sikundėr mburrej me pompozitet, por thjesht si njė nėnshkrues. Pikėrisht pėr kėto sjellje dhe qėndrime kokėforta e pa kurrfarė skrupujsh e remorsi, nė seancat e stėrzgjatura qė paraprinė hartimin e Rezolutės 757 tė OKB, Sllobo ishte etiketuar si shkaktar dhe pėrgjegjės pėr krizėn e pėrgjakshme tė Ish-Jugosllavisė, sė cilės, pas shpėrbėrjes, ky terrorist nuk denjoi t'i ndėrrojė as emrin, duke i njohur vetes tė drejtėn e restaurimit tė Jugosllavisė sė Versajės, natyrisht nė njė moment oportun. Amerikanėt nuk mund tė harrojnė as sfidėn e Sllobos nė Dejton, kur, pas cfilitjes pėr miratimin e tekstit integral tė Marrėveshjes, ky kėrkoi njė pushim pėr gjoja konsultim tė nevojshėm, dhe kur, nė vend qė t'u drejtohej ndihmėsve tė tij, me kapadaillėk i futi krahun Silajxhiēit tė cilit, pasi e tėrhoqi disa hapa mėnjanė, me zė tė lartė, e qė ta dėgjonin tė gjithė, i tha: "Harris hajde bėjmė njė pazarllėk, mė jep Gorazhdėn tė tė jap Zhepėn...". Dhe pasi pa se Silajxhiēi shtangu e shqeu sytė nga paturpėsia e bashkėbiseduesit, Sllobo iu drejtua tė pranishmėve tė shokuar me fjalėt "Ēfarė ka kėtu qė nuk shkon? Ne akoma nuk kemi firmosur dhe unė po shikoj mundėsinė e njė shkėmbimi tė mundshėm e tė nevojshėm, pėr ta korrigjuar dhe amenduar tekstin e marrėveshjes". Pastaj, me gjeste e ton aktorial alla-hitlerian, vazhdoi: "Harris, ti je i ri, i pashėm, i talentuar dhe me njė karrierė perspektive tė ndritur! Ti nuk je si kėta..., di tė negociosh dhe e kupton rėndėsinė e gjėrave, prandaj shprehu lirshėm dhe pranoje propozimin tim, ėshtė i shkėlqyer dhe nuk krijon xhepa tė panevojshėm nė terren...". 
Sakaq, pas mosmiratimit me heshtje tė Silajxhiēit tė shtangur, xhelati i 300 mijė shpirtėrave nėnshkroi me duart e pėrgjakura. Nėnshkroi pasi nxorri njė ofshamė teatrale tė zgjatur e kuptimplote, tė shoqėruar me grimasa dhe poza sfiduese.
Mediat perėndimore i komentuan gjatė kėto qėndrime dhe sjellje tė Sllobos nė Dejton, por ai dhe serbėt kaluan nė orgazėm pėr "sjelljen dinjitoze e trimėrore tė kryetarit tė Shtetit...".
Koshtunica shpėrfaq kujtesė tė shkurtėr, e cila e rėndon pėrgjegjėsinė dhe pozitėn e tij teksa, (megjithėse i anashkalon shumė nga skandalet dhe prepotencėn e Sllobos dhe serbėve, nė Dejton e mė pas), mė poshtė vetpranon se "Tashmė ėshtė konfirmuar qartė se kėto sanksione nuk mund tė anullohen sa kohė qė Serbia nuk ka zgjidhur njė numėr ēėshtjesh thelbėsore, nė tė cilat veēanėrisht pėrllogaritet ēėshtja e Kosovės dhe ajo e bashkėpunimit me Tribunalin e Hagės pėr Krimet e Luftės. Por, megjithėkėtė, kjo ndėrprerje e sanksioneve nuk kushtėzohet vetėm me kėto dy ēėshtje. Dhe kjo sepse arkitektėt e 'murit tė jashtėm' kurrė nuk janė shpjeguar plotėsisht dhe hollėsisht pėr sa mė sipėr. Shumė terma tė listės sė sanksioneve pėrmbajnė elementė misteriozė. Lihet tė nėnkuptohet se ekziston edhe njė 'mur i brendshėm i sanksioneve', por, nė tė vėrtetė, nė ēfarė konsiston ai dhe ēfarė nėnkupton?!!".
Koshtunica flet pėr "elementė misteriozė tė sanksioneve" dhe nuk thotė nėse ka negociuar, apo jo, pėr tė sqaruar thelbin e tyre, sepse nėse nuk e ka bėrė kėtė, do tė vetėpranonte njė budallallėk tė pashoq, ngaqė pėr t'i qartėsuar gjėrat i ka patur tė gjitha mundėsitė, nė kontaktet e panumėrta! Por nė fakt ai e di mirė se cilėt janė "elementėt misteriozė", ēka e pohon mė poshtė kur shkruan se, "Mesa duket, 'muri i brendshėm i sanksioneve' ėshtė mė pak i rėndėsishėm, dhe Uashingtoni na deklaroi atėkohė se ndryshimi i regjimit nė Serbi mund tė shpjerė nė ngritjen - ose vetėm pezullimin - pra retushimin kozmetik tė kėtyre sanksioneve, ndėrkohė qė 'muri i jashtėm' mund tė mbetet... Po pėrse SHBA-tė nuk e parashtrojnė qartė kuptimin dhe thelbin e 'murit tė jashtėm', qė mund tė rrėzohesh nėse bėheshin ndryshime politike nė Serbi, pra nėse rrėzohej regjimi i Millosheviēit?!!". 
Mė poshtė, duke bėrė analistin inteligjent dhe duke synuar tė revoltojė serbėt, tė cilėve kėrkon t'u prekė ndjenjat nacionaliste pasi ka bėrė orakullin..., Koshtunica parashtron konkluzionin qė i hedh flakėn benzinės serbe: "Pėrgjigjia ėshtė shumė e thjeshtė: koncensionet e reja politike mund tė parashikohen vetėm territorialisht, veēanėrisht Kosova..., ose ndofta ngaqė, sipas tyre, riparimet e brendshme kushtetuese tė Jugosllavisė sė mbetur mund tė udhėhiqen nga proceset e coptimit tė mėtejshėm".
Duket ashiqare se Koshtunica pickon serbėt me "Kosovėn" dhe "coptimin e mėtejshėm" dhe harron tė drejtėn e vetvendosjes e vetqeverimit tė popujve, duke u fshehur pas "parimit tė mosndryshimit tė kufijve me dhunė". Por ama me dhunė, qė nėnkupton dhunėn e ushtruar nga ata qė duan shkėputjen. Ndėrsa nė fakt, shqiptarėt e Kosovės shqiptare dhe malazezėt nuk kanė ushtruar dhunė pėr shkėputje, pėrveēse kanė shprehur me mjete paqėsore kėrkesėn pėr vetvendosje deri nė shkėputje. Nė tė kundėrt, kanė qenė serbėt, pra sllobodan-ēlirimtarėt dhe vojisllav-luftėtarėt ata qė shpėrblyen me gjak dhe krime monstruoze kėrkesat pėr vetvendosje tė sllovenėve, kroatėve, boshnjakėve dhe shqiptarėve.
Mė pas Koshtunica i hap petat e lakrorit, teksa me anė tė rrėfimit me "naivitet" paralajmėron serbėt se ēfarė kėrkohet prej tyre, duke shtrembėruar thelbin dhe duke e veshur atė me retorikė qė nxit revoltė tek ata qė, pasi e ēuan bashkėrisht gjakun deri nė gju, pas dajakut tė NATO-s u zunė pėrdore duke bėrė mburojėn njerėzore mbi urat e Savės e Danubit. Dhe duke derdhur helm, me propagandė mashtruese e kundėrshtim tė hapur, ai shkruan: "Ato synime qė ata (amerikanėt - shėn. i A.K.) nuk mundėn t'i arrinin nėpėrmjet veprimeve, ose mosveprimeve, tė Millosheviēit, ėshtė e qartė se synuan t'i realizonin pas rrėzimit tė tij. Pra 'masat e sigurisė' dhe sidomos prania dhe ndikimi i fuqishėm Amerikan nė kėtė pjesė tė Ballkanit, tashmė janė mėse tė qarta dhe plotėsisht tė mundshme pėr t'u vėnė nė jetė...".
Pasi ka shigjetuar SHBA-tė, Koshtunica "ironizon" me dhimbje kėrkesat e tyre e tė ndėrkombėtarėve pėr denazifikimin, reformimin dhe demokratizimin e Serbisė, kur mė poshtė thekson se "Tjetėr kėrkesė imponuese e qarqeve tė 'padukshme', e shtruar si 'nevojė e natyrshme', lidhet me tė ashtuquajturin 'demokratizim'. Nė fakt, me kėtė 'demokratizim' nuk nėnkuptohet dhe nuk synohet ngritja e institucioneve demokratike, sikundėr propagandohet prej tyre, por synohet tė gjenden elementė tė bindur e tė nėnshtruar, tė epshėm e tė pėrpunueshėm, tė cilėt tė pranojnė pa kushte gjithēka qė u diktohet, tė ngjashėm me ata qė u gjetėn nė Bosnje dhe Republika-Srpska, e qė u etiketuan si forca dhe faktorė 'pro-Dejton'.
Bosnje-Hercegovina, dhe veēanėrisht Republika-Srpska boshnjake, na dhanė shembullin e parė tė relativizimit dhe brishtėsisė sė 'demokracisė' dhe 'institucioneve demokratike' tė imponuara prej tutorėve tė gjithfuqishėm ndėrkombėtarė.
(Vijon nė numrin e ardhshėm)

 

___________________________

6 Nėntor 2005
___________________________

PLL falenderon Kryeministrin Berisha pėr kthimin e pronės sė Familjes Mbretėrore

Pas angazhimeve tė kryetarit Spahiu dhe eksponentėve tė PLL, kreu i stafit tė Kryeministrit Berisha, z.Arben Imami, i ka dorėzuar ēelėsat e ndėrtesės sė ish-Institutit tė Monumenteve, z.Ekrem Spahiu, nė prani tė ndihmėsve tė Oborrit Mbretėror. Ky proces u finalizua ditėn e shtunė qė shkoi, nė prani tė mediave



Editorial

Ēamėria, gur prove pėr politikėn shqiptare

Nga Neritan Kolgjini


Njė kėrkesė e kryeprokurorit tė Greqisė, dhe njė vizitė e dėshtuar e presidentit grek Papulias nė Shqipėri, kanė rikthyer vrullshėm nė vėmendjen e opinionit publik dhe atij ndėrkombėtar, ēėshtjen delikate tė Ēamėrisė, e cila pėr shkak tė injorimit tė derisotėm nga politika shqiptare, ka hyrė nė njė rrugė mjaft problematike pėr tė ardhmen. Kėrkesa e kryeprokurorit grek pėr heqjen e sekuestros konservative mbi pronat e nėnshtetasve grekė me origjinė shqiptare (tė njohur si ēamė) si dhe skadimi i afateve kohore pėr regjistrimin e pasurisė nė shtetin grek sipas ligjit 2664 tė vitit 1998, detyrimisht shkaktojnė njė acarim tė fortė tė tė prekurve direkt nga efektet juridike tė tyre, pra tė shqiptarėve etnikė tė Greqisė, tė dėbuar me dhunė nė fund tė Luftės sė Dytė Botėrore, gjatė atyre ngjarjeve qė janė quajtur genocidi grek mbi ēamėt. Nė fakt, po t'u hedhėsh njė vėshtrim retrospektiv gjithė kėtyre zhvillimeve, nuk mund tė mos vėresh indiferencėn e politikės shtetėrore nė qasjen ndaj kėsaj ēeshtjeje, si dhe njėfarė apatie tė pėrfaqėsuesve zyrtarė tė kėsaj pjese tė kombit shqiptar. Nuk ėshtė vendi kėtu qė tė zbulojmė e analizojmė shkaqet, qoftė edhe pėr shkak se koha nuk pret tė gjejmė fajtorėt, por gjithsesi nuk mund tė lėmė pa thėnė se kjo vonesė ėshtė me pasoja tė pariparueshme. Nga njėra anė ėshtė qėndrimi i grekėve tė cilėt nuk duan kurrsesi tė pranojnė ekzistencėn e ēamėve, nga ana tjetėr ėshtė shteti shqiptar i cili ka adoptuar njė qendrim mjaft tė squllur vis-a-vis kėtij problemi. Grekėt thonė se ēėshtja ēame ėshtė njė "ēeshtje inekzistente" (dhe nė kėto terma ėshtė artikuluar fort nga ish presidenti Stefanopullos), gjė qė shihet nė deklaratat e zėdhėnėsit tė presidentit grek e tė qeverisė; por sidomos nga vokabolari i shtypit grek, (shembull ilustrues ėshtė gazeta "Ta Nea" e cila e kishte si refren togfjalėshin "ēėshtje inekzistente"). Ndėrsa shqiptarėt etnikė, qė janė nėnshtetas grekė tė dėbuar nga trojet e tyre, ngrenė zėrin e thonė me tė drejtė, se... "ekzistojnė". Ēdo logjikė tė thotė se kėta "refugjatė ēamė" nė Shqipėri, duhet tė gėzojnė njė mbėshtetje mė tė madhe nga shteti shqiptar por edhe njė pozicionim mė tė arsyeshėm nga shteti grek. Nė fakt asnjėra prej tyre nuk po ndodh, ndėrsa njė debat i bėrė sė fundi nė TV Klan ku morėn pjesė zyrtarė e ish zyrtarė tė shtetit shqiptar, tregoi mė sė miri se maksimumi qė po kėrkon shteti shqiptar sot, ėshtė respektimi i Traktatit tė Miqėsisė Shqipėri-Greqi i vitit 1996. Megjithėse ai traktat ka vlera pėr diplomacinė shqiptare, ėshtė fare i pamjaftueshėm pėr tė rregulluar drejt ēėshtjen e shqiptarėve nėnshtetas grekė, tė dėbuar dhunshėm nė vitet 44-45. Nė kėto kushte, ajo qė kėrkohet ėshtė njė ndryshim i pozicionit tė shtetit e politikės shqiptare pėr kėtė ēeshtje. Kjo kėrkon sakrifica, por dihet se pa to nuk mund tė arrihet asgjė me vlerė. Qėndrimi absurd grek qė thotė se "ēeshtja ēame nuk ekziston", kėrkon njė qendrim dinjitoz nga ana e politikės shqiptare. Me tė drejtė sekretari i pėrgjithshėm i PLL z.Artan Tujani do tė shprehej nė njė konferencė shtypi se "edhe sikur tė bėheshin bashkė politikanėt shqiptarė e ata grekė e ta mohonin ēėshtjen ēame, ajo prap ekziston!" Kjo mė sjell ndėrmend atė shprehjen e pavdekshme tė Galileut i cili, pėrballė inkuizitorėve qė i kėrkonin tė pohonte se toka nuk rrotullohej, tha: "E megjithatė ajo rrotullohet". Ēamėria, ēėshtja ēame nuk mund tė zhbėhet nė asnjė mėnyrė. Sot ajo ėshtė kthyer nė njė gur prove pėr politikėn shqiptare, dhe si e tillė, ajo do tė rėndojė pėr tė, pėr sa kohė ky vend do tė quhet Shqipėri.

Kryesore

Legalistėt denoncojnė provokimet greke nė njė konferencė shtypi

PLL: Stop provokimeve greke


Sekretari i Pėrgjithshėm i PLL-sė z.Artan Tujani, mbajti nė Selinė e kėsaj partie ditėn e mėrkurė, datė 2 Nėntor 2005, njė konferencė pėr shtyp, duke u fokusuar nė takimin e pazhvilluar mes presidentit shqiptar Moisiu dhe atij grek Papuljas.
Z.Tujani e vlerėsoi kėtė ngjarje si provokacionin e radhės nga shteti grek, ēka cėnon dinjitetin e kombit shqiptar nė tiparin thelbėsor tė tij, mikpritjen.
Mė tej ai u shpreh se reagimi grek vjen si pasojė e tronditjes sė thellė qė i shkakton qoftė pėrmendja e emrit tė ēeshtjes ēame dhe se ēdo politikan grek nuk arrin ta shohė tė vėrtetėn nė sy pėr kėtė realitetet tė pamohueshėm qė quhet Ēėshtja Ēame.
"Shqiptarėt janė tė ndėrgjegjshėm qė pėr grekėt do tė ishte mė mirė tė mos ekzistonte ēėshtja ēame, madje as kombi shqiptar, dhe Greqia tė rronte nė bashkim vėllazėrim me Serbinė, por kėto janė thjesht dėshira tė njerėzve qė e kanė humbur lidhjen me realitetin e sotėm gjeopolitik" - tha z.Tujani. Ai tha se duhet qė t'u jepet fund provokimeve greke ndaj ēėshtjeve me rėndėsi jetike siē ėshtė ēeshtja ēame.
"Atdheu"

Deklaratė pėr mediat e Sekretarit tė Pėrgjithshėm tė PLL-sė, z.Artan Tujani 

Tujani: Ēeshtja ēame nuk mund te zhbehet


Partia Lėvizja e Legalitetit e konsideron si provokacionin e radhės nga ana e shtetit tė Greqisė, ardhjen nė Shqipėri dhe mė pas anullimin e takimit tė Presidentėve tė tė dy vendeve. Ky ėshtė njė qendrim aspak diplomatik por aq mė pak miqėsor. 
Pėr ne si legalistė ėshtė fare e papranueshme deklarata greke se autoritetet shqiptare nuk kishin marrė masa pėr tė siguruar takimin. Kjo deklaratė cenon dinjitetin e kombit shqiptar nė atė tipar tė pranuar nga tė gjithė, pra mikpritjen. 
Ne si PLL jemi tė ndėrgjegjshėm se kėto deklarata janė njė justifikim banal pėr tė mos u zhvilluar takimi nė Sarandė, ku njė grup patriotėsh shqiptarė me origjinė nga Ēamėria, kishin dalė nė mėnyrė civile duke i kujtuar Presidentit grek, disa prej detyrimeve qė ka shteti i tij ndaj kėtyre qytetarėve. Pikėrisht ky demonstrim tepėr civil, nxiti kėtė qendrim anti-diplomatik e pothuaj absurd tė palės greke. Ky konkluzion pėrforcohet edhe me deklaratat e pėrsėritura nga ana e politikanėve grekė se "ēeshtja ēame nuk ekziston!", tė bėra sė fundi edhe nga Ministria e Jashtme greke. 
Ne si PLL i kujtojmė shtetit grek, por edhe kujtdo tjetėr, se "megjithatė ēeshtja ēame ekziston!" edhe sikur politikanėt grekė e ata shqiptarė, tė bien nė njė mendje e ta mohojnė atė. 
PLL mendon se reagimi grek ėshtė pasojė e tronditjes sė thellė qė i shkakton qoftė pėrmendja e emrit tė ēeshtjes ēame. Ēdo politikan grek nuk arrin ta shohė tė vėrtetėn nė sy pėr kėtė realitetet tė pamohueshėm qė quhet Ēėshtja Ēame. Rasti i fundit ėshtė njė ilustrim i shkėlqyer i kėtij problemi, ku mjaftuan disa dhjetėra burra tė vjetėr tė mbledhur nė njė shesh nė mes tė Sarandės, pėr tė anulluar takimin e dy presidentėve. Urojmė qė Perėndia t'u japė mohuesve tė ēėshtjes ēame, ndriēimin minimal qė ta kuptojnė statusin e absurdit ku gjenden.
Ēėshtja ēame tashmė ka hyrė nė agjendėn e Kongresit amerikan dhe kjo flet shumė pėr cilindo qė kėrkon tė bėjė shurdhin apo tė verbrin.
Sė fundi, ne si PLL e konsiderojmė shfajėsimin e shtetit shqiptar karshi grekėve si njė qendrim nėnshtrues tė padobishėm, i cili s'bėn gjė tjetėr, veēse rrit intensitetin e deklaratave absurde greke. Kjo duket edhe nė mbylljen e deklaratės sė Presidencės greke ku bėhej njė kėrcėnim i lehtė pėr perspektivėn e hyrjes sė Shqipėrisė nė Bashkimin Europian. Shqiptarėt janė tė ndėrgjegjshėm qė pėr grekėt do tė ishte mė mirė tė mos ekzistonte ēėshtja ēame, madje as kombi shqiptar, dhe Greqia tė rronte nė bashkim vėllazėrim me Serbinė. Por kėto janė thjesht dėshira tė njerėzve qė e kanė humbur lidhjen me realitetin e sotėm gjeopolitik.

Tiranė mė 02 Nėntor 2005



Ēėshtja ēame nxit bashkėpunimin institucional mes PLL e Shoqatės "Ēamėria"

PLL - Shoqata "Ēamėria", nė njė qendrim


Mprehtėsia e ēėshtjes ēame, si pjesė e ēėshtjes kombėtare, ka nxitur thellimin e bashkėpunimit tė PLL me organizatat e shoqatat zyrtare qė mbrojnė ēeshtjen ēame. Kėshtu krerėt e "Shoqėeria Politiko-Atdhetare Ēamėria" dhe tė "Instituti i Studimeve pėr Ēamėrinė", pėrkatėsisht zotėrinjtė Servet Mehmeti dhe Ahmet Mehmeti, kanė kėrkuar mbėshtetje nga PLL pėr ēėshtjen ēame. Nė pėrgjigje tė kėsaj kėrkese, gjatė ditėve tė kaluara, PLL ka mbajtur dy qendrime zyrtare pėr ēeshtjen ēame dhe ėshtė angazhuar zyrtarisht qė edhe mė tej tė ushtrojė ndikimin e vet pėr zgjidhjen e saj. Siē dihet PLL e ka pjesė tė programit tė saj politik, bashkimin e trojeve etnike nė njė shtet tė vetėm, dhe nė kėtė mėnyrė shihet edhe zgjidhja e ēėshtjes ēame, pra pėrmes bashkimit tė trojeve ēame nė territorin e shtetit shqiptar.
Nė letrėn e datės 25 tetor 05, drejtuar kryetarit tė PLL Spahiu, nga pėrfaqėsuesit e kėtyre dy organizatave ēame, thuhet se "Kėrkojmė nga ju qė tė bėheni pjesė e mbėshtetjes duke ushtruar tė gjithė influencėn tuaj nė politikėn shqiptare, Parlamentin shqiptar, organizmat ndėrkombėtare pėr anullimin e ligjit grek (2664 dhe ligjit tė luftės - shėn. i red.) dhe tė kontriboni nė ndėrmarrjen e hapave konkrete tė zgjidhjes sė ēėshtjes sonė". Nė kėtė letėr zyrtare theksohet gjithashtu se "Ne, pėrfaqėsuesit e komunitetit ēam nė Shqipėri, ju drejtohemi juve me konsideratė e besim qė do tė mbashtesni problemin tonė si pjesė e pandarė e problemit kombėtar, deri nė zgjidhjen e tij sipas sė drejtės ndėrkombėtare".

Drejtuesit e PLL-sė urojnė H.Ing. Selim Muēėn pėr Fitėr Bajramin

Festa e Fitėr Bajramit, festė e tė gjithė shqiptarėve


Drejtuesit e lartė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, zotėrinjtė Ekrem Spahiu, Murat Basha, Artan Tujani, Astrit Kola dhe Nevruz Ndregjoni, i uruan nė Selinė e Komunitetit Musliman Shqiptar kryetarit tė kėtij komuniteti, H.Ing. Selim Muēės Festėn e Fitėr Bajramit, duke u shprehur se tashmė kjo ėshtė njė festė e tė gjithė shqiptarėve, qė sjell mė shumė paqe lumturi e begati nė tė gjitha trojet shqiptare.
Kryetari Ekrem Spahiu u shpreh se ne si legalistė ndjemė kėnaqsi tė madhe kur konstatuam se nė kryeqytet dhe nė qytete tė ndryshme, shqiptarėt morėn pjesė masivisht nė Faljen e Bajramit, duke treguar se populli ynė po ndahet hap pas hapi nga e shkuara e hidhur ateiste dhe komuniste".
H.Ing Selim Muēa nė fjalėn e tij tha : " Lusim Krijuesin e Gjithėsisė qė kombi shqiptar tė jetė sa mė pranė mėshirės sė Tij, dhe njėherazi vlerėsoi harmoninė dhe tolerancėn fetare tė shqiptarėve, si dy virtyte tė vyera dhe tė pamohueshme".

Drejtuesit e PLL-sė urojnė Sheh Ali Pazarin pėr Fitėr Bajramin

Dita e Bajramit, shprehje e solidaritetit mes shqiptarėve

Drejtuesit e lartė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, zotėrinjtė Ekrem Spahiu, Murat Basha, Artan Tujani, Astrit Kola dhe Nevruz Ndregjoni, i uruan kreut tė Alvetianėve z. Ali Pazari Festėn e Fitėr Bajramit, duke u shprehur se kjo ėshtė njė ditė e shėnuar pėr tė gjithė besimtarėt shqiptarė.
Kryetari Ekrem Spahiu u shpreh se bėsimi te Zoti ėshtė njė mirėsi pėr tė gjithė kombin shqiptar dhe se kjo ditė na bėn tė jemi mė afėr njėri-tjetrit.
Sheh Ali Pazari nė fjalėn e tij tha : " Me besimin te Zoti dhe me dashurinė pėr vendin tonė, ne besojmė se vendi ynė do shkojė gjithnjė drejt pėrsosjes morale dhe shpirtėrore".

Intervista

Intervistė me z.Gjergj Thanasi, shef i Departamentit te marredhenieve publike te PLL

Ne Europe nuk shkohet me prone te ndare fshatēe


Pėrveē krizės energjitike, duket sikur nuk ka ndonjė gjė mė tė mprehtė nė aspektin e politikės sė brendshme, nė kontrast me disa zhvillime tė aspektit mbarėkombėtar, siē ėshtė procesi i definimit tė statusit tė Kosovės, si dhe incidenti grek i radhės me Papuliasin? Si i komentoni kėto zhvillime?
Kriza energjitike nuk po gjen zgjidhje, po gangrenizohet, dhe mund tė shėrbejė si katalizator pėr pakėnaqėsi popullore tė orkestruara dhe tė telekomanduara nga socialistėt, qė akoma praktikisht nuk kanė dalė nė opozitė. Ekzekutivi po manifeston hutim, mungesė vendosmėrie, madje nuk po guxon as tė zbatojė formulėn e vjetėr nė kushtet e reja: "O vendburim nafte, o grup armiqėsor".
Nė KESH, "grupi armiqėsor" me tendera e prokurime tė drejtpėrdrejta nuk ka lėnė gjė pa vjedhur, nga pincat e elektricistit, tek miliardat e kilovatorėve tė importuara. Hajdutėt fillojnė nga vėllai i Dokles, deri tek drejtori i Policisė Elektrike, i riemėruar nė detyrė. 
Gjithsesi, le tė kalojmė nga "kooperativa bujqėsore" e KESH-it, tek dėshtimi i "vetadministrimit titist" nė Kosovė.
Pėrsa i pėrket Statusit tė Kosovės, le tė kujtojmė proverbin : " Tunjatjeta bajraktar, tunjatjeta ju tė tjerėt". Pėrderisa Superfuqia e vetme ėshtė shprehur me 101 mėnyra pėr njė Kosovė tė Pavarur pa bishta prapa, ne na ka rėnė shiu nė misėr. Mbetet vetėm ta prashisim misrin pa pasur frikė se do na akuzojnė qė e kemi mendjen te kallinjtė, kur tė vijė koha e vjeljes sė misrit. Fundifundit , po bėhen 100 vjet qė misri i Kosovės majm derrat e Shumadisė. Mjaft mė me maksimėn: " Punon Trepēa, ndėrtohet Beogradi".
Litari energjitik ėshtė shtrėnguar fort nė qafėn e shqiptarėve dhe importimet e mundshme , nė njė masė tė madhe, duhet tė kalojnė nėpėr telat grekė. Kėshtu, politikani veteran, i quajtur nga ekstremizmi grek si allvanofil, z.Papuljas, gjeti rastin t'i shiste pak tangėrllėk presidentit shqiptar. Me kėtė rast, si Stefanupulosi nė vaktit, rivuloste mosekzistencėn e ēėshtjes ēame, fatkeqėsisht pėr tė e fatmirėsisht pėr ne, incidenti e ēoi ēėshtjen ēame deri nė Departamentin e Shtetit, nė nivelin e ndihmės zėvėndės sekretarit. Amerika ka rreth 15 vjet qė po pėrpiqet tė ridimensionojė peshėn e Serbo-sllavisė dhe Greqisė nė Ballkan. Nė rastin e parė, procesi ėshtė nė tė mbaruar me ndihmėn e sllovenėve, kroatėve, shqiptarėve, sanxhakasve, hungarezėve, etj.. Nė rastin e dytė, procesi sapo ka filluar me ndihmėn e turqve, shqiptarėve, sllavo-maqedonėve e deri tė bullgarėve, ku parti minore kanė filluar dhe po rikėrkojnė daljen nė detin Egje. Zoti Papuljas shpėrfilli kėshillėn e Klauzeviēit pėr tė evituar luftėn nė dy fronte. Atėherė kur nuk duhej, frontit tė Trakės apo Famagustės i shtoi edhe atė qė shkon deri nė lumin Kallamas.

A konsideroni se ka njė ngėrē nė reformėn ligjore e administrative tė qeverisė sė re tė z.Berisha?
Pėrsa i pėrket reformės ligjore, Shqipėria ka goxha ligje, tė cilat po tė zbatohen, ia bėjnė shumė tė vėshtirė jetėn mafies dhe korrupsionit. 
Kodi Doganor, me dispozitat pėr magazinat doganore, ua nxin jetėn mamuthėve tė korrupsionit. Por zbatimi ėshtė Zero e madhe. 
Dispozita pėr sekuestrimin e trefishit tė vlerės sė mallit kontrabandė, vetėm pėr 6700 frigoriferėt qė pėrmendi ministri Olldashi, do t'i bėnte 2 milionė $ zarar zemunaxhinjve. Pse nuk zbatohet???
Ligji AntiMafia, i miratuar nga socialistėt, pėr sekuestrim paraprak tė pasurive, dhe pėr kalimin e barrės sė provės tek i dyshuari, mund tė aplikohej nga Kalaja e Lėkurėsit e Alba-Oil-it tė Tavės greko-socialiste, deri tek kamionėt tranzit tė Euro-Drinit.
Kryefamiljarėt e 10 familjeve mafioze, nuk janė fshehur nė Shpellat e Dragobisė qė s'ka xhandar qė t'i gjejė. Janė nė Rogner, Sheraton, e bregdet.
Para se policėt e ministrit Olldashi t'u heqin perdet e zeza, bėjnė mirė t'u heqin lirinė pėr vetėm 48 orė, derisa t'ua mbyllė dosjen burri i Zeqinesė nė Prokurori...
Pėrsa i pėrket ligjeve tė reja, kur ke Ekzekutivin, kur ke maxhorancė tė rehatshme nė Parlament, ke edhe gurin, edhe arrėn. Atėherė ē'tė pengon pėr t'i bėrė ligjet e pėr t'i zbatuar deri tek byzulykėt e ēeliktė, kur faktori euro-atlantik e ka dhėnė OK-in, nga z.Ren e deri tek Madam Ris.
Kris Hilli nė vaktit, nuk dha ndonjė OK mė tė paktė pėr ndonjė hajdut ndihmash humanitare, qė doli nga burgu mė 13 mars 1997 si gjithė hajdutėt e tjerė. 

Po zhvillimet nė gjirin e PS-sė, ku z.Rama duket se po kėrkon reformim dhe ka shpallur moton - tė ndryshojmė qė tė fitojmė, - si do t'i komentonit?
E kam frikė z.Rama, sepse pėr hir tė fitores ai ėshtė gati t'u vėrė vath nė vesh edhe veteranėve tanė tė nderuar, tė cilėve Berisha do t'u heqė festėn e 29 nėntorit, sėbashku me njė shishe raki me vaporr, dy kile mollė Peshkopie dhe njė kile portokall Himare. Tė bashkosh veteranėt me piercing, me guerriljen urbane tė z,Velia, ėshtė mrekulli e Alkimisė. Z.Velia, me para borxh, ia shtiu dy kėmbėt nė njė kėpucė tė gjithėfuqishmes Xhoana Nano. Me listėn e tij civile, bojatisur nga mesi e poshtė ngjyrė rozė, besoj se do tė krijojė probleme serioze pėr "nusėrimin" e dytė tė z.Berisha. 
Unė personalisht, jam i sigurt se djemtė e selitur kanaleve tė Roterdamit, si z.Basha, nuk mund ta pėrballojnė njė luftėtar Ninxha thonj-paprerė e flokė-palarė, trajnuar basifondeve tė Parisit, e tė majmur ndėr tė tjera me paratė e Mafies sė ndėrtimit.
Me filozofinė e tij pėr ndryshim, z,Rama mjafton tė hedhė nė sulm vetėm gratė e PS, mrikat, bizhgat, ketat, qė tė mundė burrat e sė djathtės nė betejėn pėr Tiranėn nė 2006 dhe pėr Shqipėrinė nė 2007.

Tashmė po flitet pėr reforma qė na afrojnė me komunitetin europian, njė prej tė cilave ėshtė rregullimi i drejtė i ēėshtjes sė pronėsisė. Cilat konsideroni si probleme mė tė mprehta nė kėtė proces shumėplanėsh?
Nė Europė nuk mund tė hyhet me dy lloj pronash, tė ligjshme dhe tė ndarė fshatēe, sipas direktivave tė shokut Ramiz!
Nė Lituani e Letoni, rikthimi dhe kompensimi i pronarėve, pėrfshirė edhe ato tė junkerėve gjermanė tė humbura nga dekreti leninist pėr tokėn i vitit 1917, u bė para se tė hyej nė BE. Pėrjashtim bėn pjesa grekofone e Qipros, e cila hyri nė BE pa kthyer apo kompesuar pronat e qipriotėve turq. Shqipėria nuk mund tė hyjė nė BE me pronė tė ligjshme dhe me pronė gjysėm-tė paligjshme. Kapitalizmi ėshtė ekonomi tregu, d.m.th. treg mallrash, kapitalesh, pasurishė tė patundshme dhe fuqie punėtore. Tė krijosh tregun e pasurive tė patundshme me pasuri pjesėrisht tė paligjshme, do tė thotė tė krijosh tregun e mallrave me mall tė hyrė kontrabandė. 

Intervistoi: Zamir Gjurgji

Intervistė me shkrimtarin dhe publicistin Hysen Sinani

Politikėn shqiptare e dominon fryma e provincės



Duket sikur mungon angazhimi i fortė i intelektualėve nė arenėn politike. A e ndani edhe ju kėtė pėrshtypje, dhe si e shpjegoni kėtė distancė tė kėsaj shtrese po themi, ndaj politikės?
Ėshtė e vėrtetė qė mungon angazhimi i intelektualėve nė jetėn politike shqiptare. Mendoj se kjo vjen pėr shkak tė vetė mbylljes sė politikanėve ndaj intelektualėve. Ėshtė nė natyrėn e kėtyre tė fundit qė tė mos e kėrkojnė angazhimin politik, ashtu siē e kėrkojnė politikanėt karrierėn e tyre politike, d.m.th., me tė gjithė mungesėn e skrupulozitetit moral. Kjo ėshtė pėr mendimin tim arsyeja qė nė politikėn shqiptare dominon fryma e provincės mė shumė se ajo e metropolit. 

Jeni i njohur si shkrimtar, publicist e kritik arti, por edhe si opinionist. Nė kėtė cilėsi tė fundit, a mund tė na bėni njė pasqyrė koncize tė gjendjes sė sotme politike nė Shqipėri?
Duhej tė jepja njė pėrgjigje entuziaste nė kėtė rast, meqė ėshtė fjala pėr fitoren e shumėpritur tė demokratėve, por fjalėt nuk mė dalin ashtu siē do tė dėshiroja. Kam pėrshtypjen qė reformat e kishin mė tepėr efektin e tyre gjatė fushatės elektorale, se sa sot kur kėrkohet zbatimi i tyre real. Ne, gjatė lėvizjes sonė pėr zhvillim kombėtar, kishim vėnė nė krye slloganin : "Ne bėjmė shtet". Nuk ishte njė fjalė boshe. E kishim besuar kėtė gjė dhe kishim menduar seriozisht pėr realizimin e njė shteti tė vėrtetė ligjor. Pėrse e them kėtė? Sepse duket qė programi mė i madh i Partisė Demokratike pėr luftėn ndaj korrupsionit do tė realizohet vetėm me vullnetin e mirė politik se sa me mjetet ligjore. Pra, mė parė duhej tė shihnim miratimin e njė ligji tė fortė kundėr korrupsionit, e pastaj deklaratat pėr realizimin e kėsaj lufte. Ndoshta ėshtė e parakohshme tė kėrkojmė menjėherė hartimin e kėtyre ligjeve tė forta, por fakti qė kryeministri Berisha u kritikua pikėrisht nga tė tijėt pėr kėtė gjė, na jep tė drejtė tė mendojmė qė lufta ndaj korrupsionit do tė jetė e gjatė dhe e vėshtirė. 

Ka njė mendim tė pėrgjithshėm qė fryma nacionaliste nuk ėshtė e theksuar nė shumicėn e popullsisė. Nėse jeni dakord me kėtė, a mund ta shpjegoni kėtė ndjeshmėri tė ulėt, ose nėse mendoni ndryshe, cila ėshtė konsiderata juaj?
Para sė gjithave, do tė pohoja qė kjo frymė e ulėt kombėtare te ne do tė vazhdojė edhe pėr shumė kohė. Nuk di dhe nuk njoh asnjė parti tė rėndėsishme politike shqiptare, me pėrjashtim tė Partisė Lėvizja e Legalitetit dhe Ballit , qė nė programet e tyre tė kenė pjesėn e edukimit patriotik tė shqiptarėve. Duket si ideologji dhe ashtu ėshtė. Por parti pa ideologji mund tė jenė vetėm ato elektorale. Veē kėsaj, edukimit tonė kombėtar i mungojnė thuajse tė gjitha ato mjete qė vendet e tjera i kanė tė pėrditshme edhe nė formėn e reklamimeve tė sendeve ushqimore. Ne thuajse bėjmė tė kundėrtėn. Edhe emrat e lokaleve publike i kemi mbushur me shkronja tė pakuptueshme nga njė modė snobe, me tė vėrtetė pėr tė ardhur keq. Por si ēdo modė, shpresoj qė edhe kjo tė kalojė shpejt dhe shqiptarėt ta ndjejnė nacionalizmin si nė njė ndeshje tė bukur futbolli.

Qeveritė dhe personalitete tė ndryshme tė Greqisė, nuk kanė njohur dhe vazhdojnė tė injorojnė ēėshtjen ēame. Duke marrė shkas nga provokacioni i fundit i grekėve, cili ėshtė komenti juaj?
Ėshtė e kuptueshme kjo politikė e tė gjitha qeverive greke, tė majta ose tė dhjathta qofshin ato. Njohja e ēėshtjes ēame nga ana e grekėve nuk ėshtė njė gjė e lehtė qė mund tė realizohet pa pasoja tė ndjeshme pėr shtetin grek. Politika jonė, aq sa duhet tė jetė kėrkuese nė kuptimin parlamentar , tė bisedimeve dhe bashkėbisedimeve tė herėpashershme me palėn greke, aq duhet tė jetė edhe e kujdesshme nė takimet e rangjeve tė larta dhe tė mos pretendojė se di tė bėjė diplomaci mė finoke se grekėt... 
Ēėshtjes ēame, cilatdo qė do tė jenė rrethanat nėpėrmjet tė cilave do tė kalojė, do tė vijė njė ditė dhe do tė zgjidhet patjetėr. E rėndėsishme pėr ne ėshtė qė tė punojmė pėr ta afruar sa mė shpejt kėtė ditė, pa nevojėn e incidenteve diplomatike.

Z.Sinani, ju keni qenė kandidat pėr deputet nė zgjedhjet e fundit. Tashmė ėshtė ēelur njė diskutim rreth reformės zgjedhore dhe posaēėrisht rreth ndryshimit tė sistemit, nga maxhoritar nė proporcional. Ju si mendoni, ēfarė duhet ndryshuar apo pėrmirėsuar?
Kodi Zgjedhor me tė cilin u zhvilluan zgjedhjet e kaluara, pėr tė gjithė ata qė menduan seriozisht mbi kėtė Kod, u quajt, nė rastin mė zemėrgjėrė, i pandershėm. Tė shkosh nė zgjedhje tė tjera me njė kod tė pandershėm, nuk besoj se do tė ketė ndonjė politikan shqiptar qė t'i dalė nė mbrojtje. Kam dėgjuar se edhe italianėt kėrkojnė pėrmirėsimin e kodit tė tyre zgjedhor nė favor tė proporcionalit. 
Pa bėrė asnjė lloj krahasimi me karakterin demokratik qė ka kodi italian nė raport me atė tonin, do tė thosha se do tė ishim tė lumtur qė, mė nė fund, politikanėt shqiptarė, demokratė e socialistė, tė vendosnin pėr njė zgjedhje masive, popullore dhe demokratike, siē janė ato qė sjellin zgjedhjet elektorale proporcionale.

Intervistoi: Neritan Kolgjini

 

Analiza

Hakėrrimi dhe karshillėku serb ndaj Perėndimit

Nga Astrit Kola


Tė bindur nė projektet e qarta tė Bashkėsisė Ndėrkombėtare, veēanėrisht tė kancelerive tė Uashingtonit dhe Londrės pėr Pavarėsimin e Kosovė-Dardanisė sė lashtė, si etni origjinuese e qytetėrimit europian dhe atij botėror - qarqet politike dhe diplomatike serbe, pas konfliktit tė Kosovės ideuan dhe filluan aksionin politiko-diplomatiko-akademik tė diabolizimit tė kėtij projekti madhor, duke e paragjykuar atė si "padrejtėsi ndaj kombit serb dhe djepit tė tij origjinues tė qytetėrimit sllav nė Ballkan".
Nė kėtė kuadėr, nė pararojė tė kėtij aksioni serbėt vunė akademikė tė mveshur me mandate politike, pėr ta ngritur sa mė shumė zėrin e protestės dhe pėr ta bėrė sa mė tė besuseshėm, tė bindur se ulėrimat e xhelatėve nuk mund t'i mallėngjenin mė opinionin publik tė Perėndimit dhe kanceleritė e vendeve demokratike. Dhe si tillė ujk me lėkurė qingji (jo Vuk por Vojisllav), ndėr tė shumtit u pėrzgjodh studiuesi akademik dhe njėkohėsisht i projektuari si primat i politikės serbe pas rrėzimit tė Millosheviēit, Vojisllav Koshtunica, emri i tė cilit pėrkthehet "luftėtari sllav", pra kryetrimi i Kauzės serbe.
Duke shfrytėzuar statusin e tij politik dhe akademik, dhuruar nga shtabet vendim-marrėse tė ultranacionalizmit shovinist serb, Koshtunica jo vetėm qė e armatosi me "argumenta" mllefin e serbėve kundėr Perėndimit, por nė linjėn e amplifikimit tė "martirizimit tė Kauzės serbe dhe kombit serb", shpalosi akuza qė do t'i kishte zili edhe vetė Gebėlsi Nazist, ndėrmarrė ndaj njė qytetėrimi tė tėrė, i cili jo vetėm qė nuk qėndroi indiferent ndaj genocidit serb kundėr shqiptarėve tė Kosovės, por pėrdori me efikasitetin maksimal instrumentin mė tė shkėlqyer nė mbrojtje tė lirisė dhe jetės sė popujve tė shtypur e tė kolonizuar, Aleancėn ushtarake tė NATO-s, kundėr fashizmit gjakatar serb, qė i kaloi tė gjitha caqet me barbarinė...
Nė njė nga trajtesat e tij tė shumta, me tė cilat kurorėzohet edhe faqja speciale nė Internet e qarqeve akademike dhe politike tė Serbisė, Koshtunica shpaloi njė manifest dhe projekt tė vlerėsimeve dhe qėndrimeve tė klasės politike serbe ndaj ēėshtjes sė Kosovės, duke marrė shkas nga operacionet ushtarake tė NATO-s gjatė konfliktit tė pėrgjakshėm atje, nė praverėn e vitit 1999.
Nė kėtė manifest-projekt, vazhdim i famėkeqit Memorandum tė Akademisė Serbe tė Shkencave dhe Arteve, Koshtunica orienton qartazi qėndrimet politike tė mbarė serbėve pėrkundrejt Perėndimit, ndėr tė cilėt sulmohen qartė Uashingtoni, Londra dhe akademikė e publicistė tė shquar hebrej, (kėta tė fundit vetėm e vetėm sepse guxuan tė ngrenė zėrin nė mbrojtje tė shqiptarėve tė Kosovės, duke bėrė pėrqasjen e dhimbshme me fatin e dikurshėm tragjik tė ēifutėve, tė paracaktuar nga "koshtunicėt dhe millosheviēėt e Serbisė sė djeshme", Gjermanisė Naziste tė Hitlerit dhe hitlerianėve.
Qė nė fillim tė manifestit tė tij, Koshtunica u dikton serbėve dhe u bėn me dije perėndimorėve se "Ēėshtja me tė cilėn serbėt do tė duhen tė pajtohen nė marrėdhėniet e tyre tė ardhshme me botėn perėndimore, dhe me tė cilėn ata kurrė nuk do tė munden kurrė tė pajtohen, ėshtė kauzale pėr ardhmėrinė tonė". 
Nė kėtė paragraf, Koshtunica me kokėfortėsi deklamon se serbėt kurrė nuk do tė pajtohen me vendimet e Perėndimit pėr Kosovėn, duke lėnė tė kuptohet se ajo qė ndodhi nė Kosovė mund tė pėrsėritet ushtarakisht dhe politikisht, dhe se pėr kėtė serbėt janė e do tė jenė tė vendosur. 
Mė tej ai vazhdon: "Unė po mundohem tė ofroj ndonjė pėrgjigje nga pikėpamja e perspektivės serbe, nė qasjen e njohjes sė thellė qė kam pėr pėrgjigjet e ndryshme tė mundshme, e qė mund tė jepen nga pozitat e padiskutueshme tė epėrsisė sė Uashingtonit, Parisit, Londrės dhe Brukselit. Ne duhet tė llogarisim qė kėtej strukturat dhe infrastrukturat e botės bashkėkohore. Konkluzioni "ēfarė serbėt mund tė pranojnė dhe ēfarė nuk munden", kėrkon domosdoshmėrisht trajtimin e dy tezave tė avancuara. Sė pari, identifikimin dhe pėrcaktimin e fizionomisė shtetėrore dhe shtetėsisė sė Serbisė, nga faktorėt politikė brenda dhe jashtė saj, dhe, sė dyti, pėrcaktimin e termave pėr kuptimin dhe pėrballimin e sanksioneve. Serbėt hynė nė shek. XX me dy shtete tė njohura e tė pranuara ndėrkombėtarisht, dhe ata e mbyllėn kėtė shekull pa njė shtet tė njohur si tė tillė, nė kuptimin e thellė tė kėtij koncepti". 
Nė kėtė paragraf, Koshtunica kėrcėnon hapur me Atu-nė se "ēfarė serbėt mund tė pranojnė dhe ēfarė nuk munden", dhe pasi ankohet pėr mosrespektim tė "fizionomisė shtetėrore serbe" nga Perėndimi dhe NATO, fillon tė qaravitet pėr padrejtėsinė nė vendosjen e sanksioneve. Nė vijim ai e vazhdon kėrcėnimin, teksa u kujton serbėve dhe ndėrkombėtarėve elementėt krizėformues, qė janė edhe objektiv i pėrdorimit politik nga ultranacionalistėt e Serbisė, teksa shkruan se "Serbia nuk mund t'i vendosė marrėdhėniet e saj me botėn e jashtme, pėrderisa nuk ka mundur tė zgjidhė statusin dhe problemet e saj tė brendshme. Kėto probleme janė: Kosova, Mali i Zi, ndoshta edhe Sanxhaku dhe Vojvodina".
Duke u ankuar pėr sanksionet ndėrkombėtare ndaj Millosheviēit dhe Serbisė, dhe duke mos shprehur kurrfarė pendese pėr masakrat qė Serbia militariste shkaktoi gjatė konfliktit qė pasoi me shpėrbėrjen e Ish Jugosllavisė komuniste, Koshtunica vazhdon: "Qė nga 31 maji i vitit 1992, Serbia ka qenė subjekt i sanksioneve ndėrkombėtare, mbi bazėn e Rezolutės 757 tė Kombeve tė Bashkuara. Kėto sanksione na janė imponuar sepse, siē na thuhet para syve, Serbia dhe Mali i Zi janė fajtorė principialė pėr luftėn e Bosnje-Hercegovinės, ose, pėr ta precizuar akuzėn, sepse ata janė supozuar si shkaktarė dhe pėrgjegjės. Por megjithėse kjo luftė u ndalua nė Dejton, me anė tė Marrėveshjes, sanksionet kundėr nesh mbetėn...". 
Koshtunica, si pėrfaqėsues i militarizmit serb, kėrkon hapur qė, me nėnshkrimin e Marrėveshjes sė Dejtonit, defterėt e Jugosllavisė tė konsiderohen tė mbyllura dhe Perėndimi tė konsiderojė realitetet politike nė kėto territore tė Ish Jugosllavisė, por kurrsesi tė mos kushtėzojė Serbinė pėr Kosovėn, pasi sipas tij, Ēėshtja e Kosovės ėshtė ēėshtje e brendshme e Serbisė dhe nuk ka qenė subjekt i Marrėveshjes sė Dejtonit, nėnshkruar nga Millosheviēi si pėrfaqėsues i Jugosllavisė. Ndaj ai thekson se "Ka patur disa ndryshime nė "paketėn" e sanksioneve, por ato nuk kanė qenė themelore".
Nė kėtė logjikė, Koshtunica u kujton perėndimorėve dhe sidomos amerikanėve "besėprerė", se ata jo vetėm nėnshkruan si partnerė me Sllobon nė Dejton tė Ohajos, por edhe i dhanė atij "koncensione...", me nėntekstin e lexueshėm se kėto lloj lėshimesh dhe koncensionesh duhet tė vazhdojnė sėrish ndaj lidershipit tė ri tė Beogradit (e nė krye tė tė cilit ėshtė vetė Vojisllavi), meqenėse ata na paskėrkan hequr Sllobon dhe paskėrkan demokratizuar Serbinė pas "revolucionit tė kadifejtė tė opozitės serbe nė tė ashtuquajturin "Otpor", me nė krye Koshtunicėn. Por Koshtunica nuk harron tė ironizojė dhe fshikullojė qėndrimet e Sllobos nė Dejton, pėr tė cilat ai duket qartė se nuk ėshtė aspak dakord, duke i paragjykuar si kapitullante, tė disfavorshme pėr Serbinė dhe me interesat afatgjata serbe, ndaj ai thekson mė poshtė se "Koncensionet e ndryshme dhėnė serbėve - ishin koncensione qė iu dhanė posaēėrisht Sllobodan Milosheviēit si shpėrblim pėr vijėn e sjelljes dhe qėndrimin e butė nė Konferencėn e Paqes sė Dejtonit - por ato nuk e lehtėsuan cilėsisht pozitėn dhe gjendjen e Serbisė. Madje bash pas Dejton-it, Serbia mbeti e rrethuar, sikundėr thuhej me ironi, nga "muri i jashtėm" i sanksioneve". 
Nė vijim, pas kėsaj tabloje tė zymtė pėr serbėt dhe Serbinė, Koshtunica nis fshikullimin dhe akuzat nė adresė tė SHBA-ve, lidhur me sanksionet e ndėrmarra nga Departamenti i Shtetit. Por, me kėtė rast, ai nuk lė pa pėrmendur edhe pamundėsinė e vijimit tė politikave shtetėrore tė Serbisė pėr shkak tė mungesės sė investimeve dhe financimeve tė huaja, me tė cilat dikur Serbia abuzoi, ngaqė i pėrdori ato pėr fuqizimin e makinės ushtarake dhe pėrdorimin e saj pėr qėllime kriminale, ndaj ai thekson se "Qė nė pėrfundim tė Konferencės sė Dejtonit, mė 21 Nėntor 1995, Departamenti i Shtetit tė SHBA-ve botoi dhe vuri nė fuqi vepruese njė listė zyrtare tė pėrmbledhur tė procedurave tė sanksioneve antiserbe. Nė kėtė pėrmbledhje aktesh, qė mban datėn 22 nėntor 1995, fillimisht ne serbėt pėrllogariteshim si "jashtė murit tė sanksioneve", por pikėrisht kėtu fillonte edhe mallkimi ynė i privimit nga mundėsia e kreditimit prej organizmave financiare ndėrkombėtare, ku ne kishim bazuar tė gjitha shpresat pėr sigurimin nga jashtė tė burimeve tė financimit, aq tė domosdoshme pėr ekonominė tonė".

Aktivitete

Mblidhet Komiteti Drejtues i PLL-sė, Dega Durrės

Spahiu: Zgjedhjet e ardhshme vendore, sfida e PLL-sė me elektoratin shqiptar"


Pas pėrfundimit tė procesit tė analizave zgjedhore dhe zgjedhjeve nė Parti, ka filluar puna nė degėt e PLL-sė nė rrethe. Ditėn e premte, datė 4 Nėntor 2005, u mblodh Komiteti Drejtues i degės PLL, Durrės. Nė kėtė mbledhje merrnin pjesė Kryetari i PLL-sė z.Ekrem Spahiu dhe N/kryetari i kėsaj partie, z.Murat Basha. 
Mbledhjen qė u zhvillua nė zyrėn e kėsaj dege, e hapi kryetari i degės z.Riza Dajko, i cili fillimisht prezantoi anėtarėt e rinj tė Komitetit Drejtues tė degės Durrės, ku mbi 60 % janė intelektualė tė spikatur nė fusha tė ndryshme. 
Z.Dajko, nė fjalėn e tij tha se legalistėt duhet tė shfrytėzojnė nė maksimum anagazhimin e drejtuesve tė PLL-sė, Spahiu dhe Basha, qė kanė marrė pėrsipėr tė mbikqyrin drejtpėrdrejt veprimtarinė e degės , e cila ėshtė njė degė me rėndėsi tė madhe politike dhe elektorale, pasi Durrėsi ėshtė nga qendrat kryesore tė vendit , nisur nga numėri i popullsisė qė ka ky qytet.
Sekretari i degės, i nderuari Prof.Islam Aliko, bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr mbi aktivitetin e anėtarėve tė Komitetit Drejtues, sikurse foli edhe mbi marrjen e pėrgjegjėsive dhe ndarjen e detyrave.
Nė kėtė mbledhje , Ing.biolog Vaso Stamo, Ing. kimist Shkėlqim Kokomani, Prof.Rudolf Koka, nėnkryetarėt e degė s sė PLL-sė, Gjergji Thanasi dhe Kujtim Vllamasi, Kimisti Mahmut Demiri, aktivistėt e nderuar Dervish Shehu, Hasan Gega, Emin Baburraj, Skėnder Stafa, etj., diskutuan me frymėn e njė debati konstruktiv, duke vėrejtur disa mangėsi nė veprimtarinė e degės, si dhe duke dhėnė mendimet e duhura dhe
konkrete pėr pėrmirėsimin dhe mirėfunksionimin nė tė ardhme tė kėsaj dege.
Secili nga diskutantėt e mėsipėrm mori pėrsipėr , nė mėnyrė tė drejtpėrdrejtė, ngritjen e seksioneve nėpėr vendbanimet e tyre.

***
Ndėrsa nė fjalėn e tij, z.Murat Basha ndėr tė tjera tha : "Unė kam qėnė nė mėnyrė tė vazhdueshme i pranishėm nė aktivitetin e degės tuaj, por me krijimin e LZHK-sė, u krijuan probleme qė janė mėse tė njohura pėr legalistėt, dhe tashmė na mbetet ta hedhim vėshtrimin drejt sė ardhmes, sigurisht, duke nxjerrė mėsime nga e kaluara".
Nė fund tė takimit, kryatari i degės sė PLL-sė Durrės, z. Dajko i dha fjalėn kryetarit tė PLL-sė, z.Ekrem Spahiu, i cili fillimisht u uroi pjesmarrėsve Ditėn e Bajramit, duke u shprehur se pavarėsisht nga besimet fetare, tashme kėto festa janė tė tė gjithė shqiptarėve.
Z.Spahiu falenderoi gjithashtu edhe tė pranishmit pėr pjesmarrjen e tyre tė shumtė nė numėr, qė sigurisht ėshtė pėr t'u pėrshėndetur, pas atij rezultati tė pamerituar pėr legalistėt nė zgjedhjet e fundit.
"Tashmė kėtė kapitull e kemi mbyllur dhe kemi filluar pėrgatitjet pėr riorganizimin e plotė nė tė gjitha drejtimet, qė nė zgjedhjet e ardhshme vendore, PLL-ja tė rimarrė vendin qė i takon nė spektrin politik shqiptar. Pra, zgjedhjet e ardhshme vendore janė sfida e PLL-sė me elektoratin shqiptar".
Mė tej z.Spahiu shprehu kėnaqėsinė pėr pėrbėrjen shumė cilėsore tė Komitetit Drejtues tė degės sė Durrėsit, qė do t'i japin impulse tė reja tė gjithė veprimtarisė sė kėsaj dege shumė tė rėndėsishme pėr PLL-nė.
"PLL-ja ėshtė njė vlerė kombėtare nė tė gjitha kėndvėshtrimet e saja, e duke qėnė e tillė, pavarėsisht se nuk ėshtė e pėrfaqėsuar nė Parlament, do tė ngrerė fuqishėm zėrin e saj nė mbrojtje tė ēėshtjes kombėtare, mė konkretisht pėr Pavarėsinė e plotė tė Kosovės dhe pėr tė drejtat legjitime tė popullsisė autoktone ēame, nė mbrojtje tė shtresave tė ish-tė pėrndjekurve dhe tė persekutuarve politikė dhe pronarėve tė vėrtetė" - tha nė fund tė fjalės sė tij z.Spahiu.
Njėkohėsisht, z.Spahiu dhe z.Basha, nė mirėkuptim tė plotė me tė gjithė tė pranishmit, vendosėn qė mė datė 18 Nėntor 2005 , tė mblidhet pėrsėri Komiteti Drejtues pėr tė analizuar punėn e bėrė pėr periudhėn dy-javore. 

***
Kryetari i Senatit tė Veteranėve tė degės sė Durrėsit, z.Kadri Dajko nė fjalėn e tij u pėrqėndrua nė Dekorimin e Nėnės Mbretėreshė nga Shoqata e Durrėsit, me vlerėsimin e lartė : "Simbol i qytetit tė Durrėsit".
Nė sallė ishin pėrfaqėsues tė familjeve tė vjetra durrsake, pėrfaqėsues tė pushtetit qėndror dhe lokal. Festa e Ullirit, njė risi kjo pėr qytetin bregdetar, si dhe ofrimi i vlerėsimit "Simbol i qytetit tė Durrėsit" Mbretėreshės Geraldinė, krijuan njė binom tė kėndshėm pėr pjesmarrėsit. Padyshim, njė vlerėsim i tillė ka prekur thellė mendjet dhe zemrat e qytetarisė durrsake. Edhe kėsaj radhe "Shoqata Durrėsi" me urtėsi diti tė vlerėsojė njerėzit dhe ngjarjet. 
Prefekti i Durrėsit, z.Klodian Pajuni ia dorėzoi kėtė vlerėsim gjeneralit nė pensjon z.Ali Ohri, pėrfaqėsues i Oborrit Mbretėror. Kujtojmė se njė vlerėsim tė tillė "Shoqata Durrėsi" ia ka bėrė edhe tė ndjerit Papa Gjon Pali II. Siē po duket, haka po shkon ke i zoti. Gradualisht, por pa ndėrprerje , po bėhet rivlerėsimi i figurave tė denigruara pėr gati gjysėm shekulli. Ajka e qytetarisė durrsake ka qėnė e lidhur ngushtė me Monarkinė. Pėr kėtė mjafton tė kujtojmė Vilėn Mbretnore, vepėr e arkitektit Sotiri, apo rezistencėn e 7 prillit, ku durrsakėt , ulqinakėt, xhandarmėria, marina, rojet e kufirit, trupat kreshnike (rezerviste), nėn udhėheqjen e Abaz Kupit, treguan vlerat e Mbretėrisė zogiste.




Legalistėt e Tiranės do tė pėrkujtojnė 21 nėntorin - Kongresin e Zall-Herrit

PLL dega Tiranė zgjedh kryesinė e re

Shkrimtari Hysen Sinani, nėnkryetar i PLL dega Tiranė


Zhvillohet mbledhja e zgjeruar e Komitetit Drejtues tė Tiranės me kryetarėt e pėrfaqėsuesit e Nėndegėve. Zgjidhen 3 nėnkryetarėt e rinj tė degės dhe aprovohet programi i punės pėr tubimin pėrkujtimor tė Kongresit tė Zall-Herrit

Dega e PLL Tiranė ka zgjedhur kryesinė e re tė saj nė njė mbledhje tė zgjeruar tė komitetit drejtues me kryetarėt e pėrfaqėsuesit e nėndegėve tė rrethit. Kėshtu, nė kėtė mbledhje tė drejtuar nga kryetari z.Nevruz Ndregjoni, tė shtunėn e kaluar datė 5 nėntor, sipas rendit tė ditės u diskutua pėr kryesinė e re qė niste me zgjedhjen e nėnkryetarėve, (ku u ra dakord qė dega Tiranė tė kishte 3 persona), si dhe pėr tubimin pėrkujtimor tė Kongresit tė Zall-Herrit mė 1943, ku u krijua OKLL (Organizata Kombėtare Lėvizja e Legalitetit).
Nė fillim tė fjalės sė tij, kryetari Ndregjoni paraqiti kandidaturat pėr postet e reja, tė cilat ishin z.Hamit Kurti, z.Hysen Sinani, z.Neritan Kolgjini si dhe u propozua z.Gerald Hysa. Pas tėrheqjes sė kėtij tė fundit, pėr arsye qė ai i shpjegoi vetė para pjesėmarrėsve nė mbledhje, u kalua nė votim ku tė trija kandidaturat e propozuara u aprovuan mė shumicė votash. Nė pėrshkrimin qė u bėri secilėve prej kandidatėve, z.Ndregjoni theksoi aktivitetin e tyre nė radhėt e PLL dhe formimin e tyre intelektual, ku spikat pėr vlerat e tij shkrimtari dhe publicisti Hysen Sinani. Afrimi i njė personaliteti tė tillė si z.Sinani - tha kryetari Ndregjoni, - tregon se PLL ėshtė e prirur tė afrojė e tė thithė nė gjirin e saj vlerat mė tė mira intelektuale e me kontribute nė dobi tė ēeshtjes kombėtare. Mė tej ai foli rreth aktivizimit tė shkrimtarit Sinani nė LZHK dhe kandidimit tė tij si deputet nė njė zonė tė Tiranės.
Pas pėrfundimit tė kėtyre diskutimeve, u kalua nė pikėn tjetėr tė rendit tė ditės, qė kishte tė bėnte me pėrgatitjet rreth tubimit pėrkujtimor tė Kongresit tė Zall-Herrit. Ndregjoni tha me pak fjalė se kjo ėshtė njė datė me njė peshė tė jashtėzakonshme pėr historinė e PLL, pasi ai ėshtė momenti kur Lėvizja e Legalitetit merr formėn e njė lėvizje politike me struktura. Mė pas ai foli konkretisht rreth detyrave qė duhet tė kryente njė pjesė e anėtarėve tė Komitetit Drejtues, ku njė rol tė veēantė ka kryetari i nėndegės sė Zall-Herrit z.Ibrahim Rrasa, i cili ėshtė i ngarkuar me pėrgatitjet e njė takimi tė legalistėve edhe nė komunėn e Zall-Herrit, i cili do tė zhvillohet ditėn e diel datė 20 nėntor. Pas pėrfundimit tė kėtyre diskutimeve, foli sekretari i pėrgjithshėm i PLL z.Artan Tujani, i cili fillimisht uroi nėnkryetarėt e rinj tė degės pėr barrėn e marrė pėrsipėr, foli pėr vlerat e secilit prej tyre, si dhe uroi degėn e Tiranės pėr suksese tė ndjeshme nė zgjedhjet e ardhshme vendore tė vitit 2006. Por gjithashtu ai shprehu disa rezerva pėr gjendjen e disa nėndegėve siē ėshtė ajo e Pezės dhe e Ndroqit, tė cilat nuk kanė marrė ende formėn institucionale. Tujani theksoi se dega e Tiranės duhet tė angazhohet edhe mė seriozisht nė aspektin organizativ, qoftė edhe pėr shkak tė traumave qė ka kaluar nė dy mandatet e fundit, ku ish kryetarėt (Balla e Kamberi) kanė lėnė prapa njė amulli tė dukshme. Tujani tha se mundėsitė pėr tė pasur njė degė model nė Tiranė ekzistojnė dhe se ai si sekretar i pėrgjithshėm, dhe si tiranas autokton, do tė bėnte gjithēka qė legalistėt e Tiranės do tė kishin nevojė.
Nė lidhje me organizimin e degės pati diskutime me interes nga zotėrinjtė: Hamit Bala, Ramadan Gjura, Nuredin Cena dhe Lejla Hysa, e cila ka njė aktivitet tė dallueshėm nė gjirin e kėsaj dege.
Kjo mbledhje shėnoi njė hop pėrpara nė aspektin organizativ tė degės dhe tashmė mund tė thuhet se dega e PLL Tiranė i ka tė gjitha ingredientėt pėr tė zhvilluar njė aktivitet tė suksesshėm.
Korresp. "Atdheu"

 

Opinione

Ēamėt pėrzenė Papuljasin

Nga Apolon Muhaxhiri


Kjo ngjarje patriotike e Shoqatės Ēamėria ėshtė njė mėsim i mirė historie, qė tregon se Ēamėrija nuk harrohet dhe nuk fshihet nga historija, ashtu siē duan tė bėjnė qeveritarėt grekė qė Ēamėrinė po e shesin. Nė kohėn kur thurren plane tė reja kundėr Shqipėrisė dhe Pavarėsisė sė Kosovės nga kryeministrat serb e grek, del Papuljas-i pėr tė bėrė vizitė nė Shqipėri. Ai nuk duhet tė harrojė qė ėshtė me origjinė shqiptare, por i helmatisur me ekstremizmin grek. Genocidi grek kundėr Ēamėrisė ėshtė i ngjashėm me genocidin serb nė Kosovė, qė kjo e fundit mori pėrgjigjen e Europės. Pra, edhe ēėshtja ēame nuk duhet tė harrohet nga Europa borxhlije karshi Shqipėrisė,tė cilėn e ndau nė pesė shtete.
Sot ka ardhur koha qė Shqipėria tė bashkohet nė etnicitet, dhe kjo ėshtė njė kėrkesė e tė gjithė shqiptarėve. Kjo gjė i tremb ekstremistėt fqinjė, tė cilėt bėjnė ēmos pėr ta bėrė Shqipėrinė koloni tė tyre, duke manovruar pandershmėrisht nė marrėdhėniet ndėrkombėtare dhe sidomos nė ato ekonomike, duke mbajtur ende nė fuqi Ligjin e Luftės.
Ka ardhur koha qė shqiptarėt tė jenė vigjilentė dhe tė mos lejojnė politikanėt servilė tė veprojnė kundėr interesave tė Shqipėrisė. Shpresojmė qė Shqipėrija tė jetė plotėsisht sovrane, me autoritetin e saj krenar, qė t'i tregojė botės se shqiptarėt nuk i durojnė padrejtėsitė qė janė bėrė kundėr tyre.

*Sekretari i Shoqatės sė tė Moshuarve tė Vetmuar tė Shqipėrisė

Intelektualofobi totalitariste jo vetėm nga z.Prifti (2) 

Nga Zamir Gjurgji 


(Vijon nga numri i kaluar)
Fjala e drejtė dhe e drejta e fjalės
Gjithnjė e mė rėndom, laicizmi dhe tė qėnurit totalisht korrekt ndaj kėsaj mėnyre jetese, po shkakton njė debat tė gjerė mediatik e politik, i cili nuk mund tė quhet i ezauruar vetėm... "kur flet Kastrioti (M) dhe vendos Pirropriftėria"...
Ndarja e fesė nga shteti, si pika kulmore mbi tė cilėn qėndron laicizmi si koncept drejtimi shtetėror, nuk mund tė konsiderohet njė partiturė e thjeshtė: dy tė bardha, njė tė zezė, por njė opus klasik, ku shtrirja varjon tre-katėr oktavė tė gjalla e plot harmoni; anasjelltas, pėrzgjedhja bie ndesh me aspiratat integruese e liberaldemokrate, bazat dhe standardet stabilizuese tė politikave dhe gjeopolitikave bashkėkohore. 
Tė ndash kategorikisht fenė nga shteti, do tė thotė qė shtetarėt tė jenė afetarė dhe fetarėt ashtetarė, ēka rezulton qė edhe praktikisht zgjidhja tė ēojė drejt izolimit. Nė kėtė rast, aspirata pėr integrim ėshtė antitezė e praktikave izoluese.
Tė ndash kategorikisht fenė nga shteti, do tė thotė qė shteti dita - ditės tė tentojė drejt ateizmit, gjė qė pėrbėn thelbin e komunizmit, ēka nėnkupton rrjedhimisht diktaturė; kurse aspiratat liberaldemokrate janė nė antitezė me praktikat diktatoriale.
Tė ndash kategorikisht shtetin nga feja, do tė thotė qė tė paracaktosh qėndrimin statik tė individėve momentalisht fetarė dhe afetarė, e qė nė njė tė nesėrme tė afėrt kėta individė mos kenė tė drejtėn tė bėjnė zgjidhjen apo pėrzgjedhjen alternative. Kjo cėnon progresin dhe ėshtė shtrat vetėm pėr politika afatshkurtėra.
Tė ndash kategorikisht shtetin nga feja, do tė thotė qė shteti tė mos bazohet mbi institucione. Nėse fetarėt nuk kanė tė drejtė tė integrohen nė strukturat shtetėrore, atėherė kjo masė individėsh nuk ėshtė e pėrfaqėsuar nė politika shtetėrore. Si rrjedhojė, shteti mbetet i mangėt nė institucionet e tij, qė parakuptojnė pėrfaqėsim e delegim vote, e pa kėto tė fundit, konsolidimi i strukturave shtetėrore mbetet zgjidhje nė eter.
Tė ndash kategorikisht fenė nga shteti do tė thotė qė tė krijosh njė atmosferė hipokrizie nė ambjentin jetėsor, pasi, pėr shkak tė nevojave tė konformizmit me rregullat shtetėrore, individi i aksh feje tė shtiret si jofetar dhe tė integrohet i denatyruar nė strukturat shtetėrore; e nė asnjė vend tė botės, stabiliteti nuk ngrihet mbi zgjedhje tė sforcuara, qė detyrojnė individėt tė tjetėrsohen nėn diktat e tė jetojnė etatisht korrekt me kulte tė ndryshueshme. 
Sido qė ta trajtosh e ngado ta kėndvėshtrosh, sistemi laik "Made in Albania" operon si njė pushtet paralel me sistemin demokratik deri nė atė shkallė saqė mund tė konsiderohet laikokraci. 
Kjo do tė thotė se faktikisht nė Shqipėri operojnė njėherazi dy pushtete, demo dhe laiko kracia. E meqėnėse dy pushtete nuk mund tė bashkėjetojnė nė tė njėjtėn ngrehinė shtetėrore, logjikisht njėri prej tyre ėshtė okult.

Panoramė e shkurtėr mbi laicizmin botėror

Nėse do tė hidhnim njė vėshtrim tė shpejtė mbi mėnyrėn si njihet e trajtohet laicizmi nė perėndim, mund tė konstatonim lehtė se ka forma tė ndryshme tė zbatimit tė tij, qė nga ai radikal francez, tek ai iluminist gjerman, e deri tek ai pragmatist amerikan. Konkretisht: 
Kushtetuta franceze ka njė nen tė pandryshueshėm prej mėse 200 vjetėsh, ku thuhet: "Askush nuk duhet tė pėrndiqet pėr idetė e tij ideologjike, politike dhe fetare, pėrsa kohė qė ai nuk turbullon (cėnon ) rendin publik".
Kushtetuta gjermane nė Nenin 4 tė saj, shprehet: "Liria e besimit, ndėrgjegjes dhe pėrkatėsisė fetare e botėkuptimore janė tė paprekshme. Praktikimi pa pengesa i fesė ėshtė i garantuar".
Dokumenti i Administratės Amerikane pėr strategjinė e mbrojtjes kombėtare, njė vit pas 11 shtatorit, thotė: "Amerika duhet tė qėndrojė e palėkundshme pėr kėrkesat e panegociueshme tė dinjitetit njerėzor, sundimit tė ligjit, kufizimit tė pushtetit absolut tė shtetit, liria e shprehjes, liria e adhurimit, drejtėsia para ligjit, respektimi i femrave dhe pronės private, toleranca fetare dhe etnike".
Nėse Franca dhe politika e saj shtetėrore e panė tė arsyeshme qė tė zbatonin njė formė radikale laicizmi, kjo nuk do tė thotė qė shqiptarėt tė shfaqen mė frankofilė se francezėt. 
Megjithatė, duke iu referuar nenit kushtetues francez, pėrsa kohė qė mjekra apo shamia nuk cėnojnė rendin publik, ata dhe ato qė i mbajnė nuk duhet tė pėrndiqen. Kjo do tė thotė se, nė rastin mė tė mirė, vendimi i qeverisė franceze cėnon kushtetutėn.
Ndėrsa presidenti gjerman Johanes Rau shprehet: "Shteti gjerman nuk ėshtė njė shtet armik i fesė dhe as njė shtet pa fe, pėrkundrazi, mbron lirinė fetare tė tė gjithėve. Shteti mbron lirinė e gjithsecilit pėr tė jetuar besimin e tij, pėrsakohė ai nuk bie ndesh me Kushtetutėn. Por, nuk ėshtė detyra e shtetit tė pėrcaktojė se cila fe ėshtė mė e mira, apo cila prej tyre duhet preferuar. Feja dhe shteti nė Gjermani janė tė ndara, por nė shumė fusha ato bashkėveprojnė nė tė mirė tė shoqėrisė. Nuk shoh ndonjė arsye pėr t'iu bashkėngjitur laicizmit tė francezėve". 
Tė mbytesh me njė pikė ujė

Menjėherė pas ngjarjeve makabre tė 11 shtatorit nė Amerikė dhe sidomos pas akteve tragjike tė 11 marsit nė Spanjė dhe atyre tė 7 korrikut nė Angli, ndaj muslimanėve shqiptarė u ndėrmor njė kryqėzatė mesjetare mediatike e udhėhequr kjo nga "intelektualėt" e vendit, tė cilėt thuajse tė gjithė islamikėt i etiketuan si terroristė, fondamentalistė, binladenistė.
Ēuditėrisht, ishin po "intelektualėt e pavarur", ata qė iu bindėn thirrjes sė shtetit ateist nė vitin 1967 dhe nė emėr tė shkatėrrimit tė mbeturinave mikroborgjeze dhe zakoneve prapanike, shkallmuan me kazma e lopata objektet e kultit fetar, ata qė u bėnė hartuesit e fletėrrufeve dhe nismėtarėt e denigrimit tė figurave klerikale e futjes sė tyre nė kthinat e errėta tė burgjeve famėkeqe. 
Ndėrsa nė fillim tė mijėvjeēarit tė ri, pseudointelektualėt shqiptarė, ata qė duhet tė jenė nė frontin e pėrballjes me pushtein absolut tė politikave shtetėrore, (kjo dukuri vihet nė qendėr tė vėmendjes edhe nė demokracinė amerikane), morėn penėn dhe nxinė faqet e bardha tė gazetave pėr njė rrezik qė i kanosej shqiptarėve: "Fondamentalizmin islamik qė cėnonte laicizmin dhe kėrcėnonte demokracinė". 
Por kjo parrullė e tyre ra poshtė, pėr shkak se nga vendi ku u pėrgatit 11 shtatori (Hamburg - Gjermani), ku u ekzekutua ai (Amerikė) dhe ku u realizua 11 marsi (Spanjė), mbėrritėn qėndrimet zyrtare:
Ish presidenti gjerman Rau: "Fondamentalizmi nuk ėshtė ēėshtje e njė feje apo njė bindjeje".
Presidenti amerikan Bush: "Ka njė pėrputhje tė plotė mes Islamit dhe zhvillimit tė Demokracisė nė Shqipėri. Asnjė prej kėtyre akteve nuk ėshtė vepėr e njė feje". 
Kryeministri spanjoll Luis Zapatero: "Muslimanėt tė rrinė tė qetė. Kushdo qė ta ketė bėrė njė akt tė tillė, mendoj qė nuk ka lidhje me Islamin". 
Nė kėtė mėnyrė, laikokratėt shqiptarė mbetėn si peshku pa ujė kur panė se institucionet e larta tė vendeve qė pėsuan agresionin,u treguan tė matura ndaj etiketimit tė fajit e fajtorit. E megjithatė, duke perifrazuar parullėn e njohur se laikėt nuk dorėzohen kurrė, kėsaj radhe "bari" i mbijetesės ishte veshja islame. 
Ndėrsa dje imitonin revolucionin kulturor kinez (veshje me partishmėri proletare, pantallonat te kėrci i kėmbės, mėnyrėn e qethjes karekinezēe tė flokėve), sot pėrpiqen tė zhvillojnė revolucionin kulturor allafrancez, nė emėr tė tė qėnit nė luftė me mbulesėn e kokės, gjatėsinė e qimeve tė mjekrės dhe pantallonat nė/mbi kėrcin e kėmbės. 
Kėsisoj, ata qė dje kishin tė veshur petkun e ateistit, sot veshin atė tė laikut!
Kjo do tė thotė se intelektualėt pirrokratė shqiptarė janė mė "pėrparimtarė" se institucionet perėndimore, madje aq tė "pėrparuar" sa kėrkojnė tė bėhen njėherazi inkuizitorė tė sė drejtės kushtetuese tė ēdo individi shqiptar, qė kėrkon tė mediatizohet nė vendin qė ka lindur, ėshtė rritur, e do edhe tė vdesė.
Intelektualėt alla-pirropriftianė antishqiptarė, pėr shkak tė jetesės sė tyre "me qera" nė ngrehinat komode tė ekstra-komunitarėve, kėrkojnė qė qytetarėt "me tapi" (autoktonėt besimtarė shqiptarė), t'i trajtojnė me njė "ligj 7501" edhe nė sferėn mediatike! 

Vijon numrin e ardhshėm

 

Faqe 7

Pjesė nga libri "Si u bėra legalist" (3)

Ca dritėhije mbi krahinėn time 

Nga Luftar Pepmarku

Vijon nga numrat e kaluar

II
Edhe nė Selitėn time, ashtu si nė gjithė Shqipėrinė, do tė shkelnin putrat e kuqe tė lubisė komuniste. Ashtu si orteku qė binte me rrėmet rrėpirave tė maleve poshtė, duke bėrė kėrdinė qė shembte shtėpi e shuante jetė njerėzish, edhe orteku komunist u ndje i gjallė, kėrcėnues e shfarosės nė gjithė krahinėn time.
Kėshtu nisi njė epokė tragjike e ēnjerėzore mbi atė krahinė, qė gjėnė mė tė ēmuar kishte lirinė dhe mosnėnshtrimin. Nisėn ndjekjet, burgosjet e internimet. Nisėn pushkatimet, varjet nė litar nė sy tė tė afėrmve tė tyre e nė mes tė popullit, madje edhe tė moshave tė njoma, siē ishte rasti i gjashtėmbėdhjetėvjeēarit Ndue Preng Arapi, tė cilin e varėn sė bashku me Ndue Bozhiqin (Margjinaj) nė Qafė tė Kishės.
Tani shqiptarėve do t'u mohohej e drejta e fjalės, e besimit tek Zoti e deri e drejta e pronės, paēka se kishte nisur tė propagandohej si shtet i lirė e demokratik, siē emėrtoheshin shtetet e vendeve tė tė ashtuquajturave "Demokraci Popullore". Prologun tragjik dhe masiv, shteti i diktaturės dhe vetė Qezari i Shqipėrisė, do ta vazhdonte edhe pas zgjedhjeve tė Dhjetorit '45. 
Nė kėto zgjedhje, komunizmi e pa veten ngushtė. Nė mjaft krahina, ku ndjenja e nacionalizmit ishte e fuqishme, pushteti i ri, votat nė favor tė tij do t'i numėronte me kokrra. Atėherė ai praktikoi tė parin rrėmbim votash, pasi komisionet mbisundoheshin prej tij. Megjithatė duhet theksuar se pati edhe nga ata qė nuk lejuan ndryshimin e rezultatit. Shembull konkret nė Derjan tė rrethit tė Matit ishte Bilal Xhetani, i cili kėtė qėndresė e pagoi me jetėn e vet. Ai ishte bir i njėrės prej familjeve mė tė shquara tė Matit. Pėr burrat e kėsaj dere ėshtė shkruar shumė pak nė raport me vlerat dhe kontributet qė kanė dhėnė nė dobi tė ēeshtjes kombėtare. Fakti qė disa nga burrat e kėtij fisi kishin arritur tė mbaronin universitetet nė fakultetin e Drejtėsisė dhe akademi Ushtarake, e ilustron mė sė miri kėtė. Shto kėtu edhe pjesėmarrjen aktive tė Ahmet Xhetanit nė Lidhjen e Prizrenit. Nė vazhdėn e veprimtarisė atdhetare tė tė parėve tė tij, Bilali nuk lejoi tė manipuloheshin rezultatet e votimeve nė Derjan. Sistemi komunist nė shenjė hakmarrjeje pėr qėndrimin e tij, e dėnoi me 10 vjet burg, ku mė vonė gjeti edhe vdekjen. Jo vetėm nė Derjan apo Himarė, por edhe nė zona tė tjera, ky votim i shėrbeu shtetit, si njė lloj testi, qė provoi se populli shqiptar nuk ia jepte tė drejtėn e qeverisjes me vullnetin e vet sistemit komunist, pavarėsisht nga manipulimet e deklarimet e gėnjeshtėrta tė rezultateve. 
Kėtė goditje vdekjeprurėse ai nuk kishte si ta harronte lehtė. Kjo ishte disfata dhe beteja e parė e humbur e ustallarėve tė kuq, tė hurit e tė litarit. Dhe cinizmi e urrejtja patologjike do tė mbėrrinte deri aty sa lubia do tė kėrkonte, ashtu si Bajlozi i detit, koka njerėzish e gjak tė pastėr kundėrshtarėsh politikė shqiptarė. 
Dėshmi e pakontestueshme e kėsaj dhune do tė ishte dėnimi i grupit tė deputetėve qė u burgosėn dhe u vranė pėr bindjet e tyre nacionaliste e demokratike.
Lufta kundėr nacionalistėve nė pėrgjithėsi dhe klerit nė veēanti, do tė merrte pėrmasa tė mėdha, aq sa do tė sajoheshin intriga e truke politike, mė tragjike se nė tragjeditė e Eskilit e tė Shekspirit. 
Nė qendėr tė kėtyre goditjeve do tė ishin edhe mbretėrorėt shqiptarė. Eklipsi komunist premtonte se do tė ishte i gjatė, i egėr dhe i pamėshirshėm. Viktima tė tij do tė ishin tė gjitha breznitė e llogores tjetėr tė ashtuquajtur "armike", e qė ishin vetė shqiptarėt, vėllezėrit e tyre tė gjuhės e tė gjakut.
Nė krahinėn time e zonat pėrreth, kishin mbetur nė arrati shumė familje e individė. Midis tyre binin nė sy familje qė i kishin mbyllur dyert dhe kishin mbetur maleve me tė gjithė burrat mbi moshėn 16 vjeē. Kėta ishin: Lufi nė Selitė, Menajt nė Lurė, Kolajt nė Macukull, Sulkurtajt nė Prell, etj.. Kėtyre familjeve iu mor me dhunė pasuria duke i degdisur nėpėr udhėt e ferrit tė zi komunist, iu dogjėn shtėpitė dhe kullat duke i rrėnuar qė nė themele.
Njė pjesė e madhe e burrave tė krahinės u ndoqėn maleve e monopateve dhe shumė prej tyre u vranė e mbetėn nė pritat dhe kurthet e Forcave tė Ndjekjes, tė ngritura posaēėrisht nga Sigurimi pėr tė vrarė, masakruar e terrorizuar bashkėkombėsit e vet.
Mjaft tė tjerė mundėn tė kalonin kufirin shtetėror, por njė pjesė u eleminuan si rezultat i kombinimit tė veprimtarisė sė organeve tė Sigurimit me UDB-nė jugosllave, ndėrsa ata qė mundėn t'u shpėtojnė thonjve tė kėtyre monstrave, nė tė dy anėt e kufirit, duke provuar mundime e peripeci tė pashpjegueshme, nė terrene tė panjohura, arritėn tė zbarkojnė nė Greqi, Itali e gjetkė. 
Nė fillim grumbulloheshin nė kampe pėrqėndrimi, nė kushte tė vėshtira e nėn survejim tė vazhdueshėm. Dhe mė vonė, si rezultat i ndėrhyrjes sė organizmave tė ndryshme ndėrkombėtare e humanitare, dėrgoheshin nė vende tė ndryshme perėndimore.
Pėrfaqėsues tė kėtyre familjeve tė pėrndjekura kishin marrė pjesė nė ngjarjet mė nė zė tė ēėshtjes kombėtare, si Lidhja e Prizrenit, Ngritja e Flamurit nė Vlorė, Kongresi i Lushnjes, etj.. Bijtė e kėtyre dyerve qė ndiqeshin nga bisha e kuqe, ishin shquar nė luftėra me armė kundėr austriakėve, serbėve, malazezve, italianėve e gjermanėve. Nė kėto beteja ata kishin dhėnė edhe jetė njerėzish. Kėto kronika tė gjalla historike, ku gjithēka shkruhej me zemėr patriotizmi, me ndjenja kombėtare, nuk ishin as spontane, as tė diktuara nga tė tjerėt. Historia i kishte mėsuar e kalitur nė betejat e veta. Nuk kishte kullė e odė burrash ku tė mos varej njė pushkė pėr ēdo mashkull qė i thoshte vetes burrė. Luftėrat e betejat e tyre qenė tė organizuara mirė. Nė krye tė tyre ishin prijėsat e fshatrave e tė krahinave, tė cilėt nė veprimet e tyre nė dobi tė ēėshtjes kombėtare, udhėhiqeshin prej prijėsave-bij tė derės famėmadhe e tė respektuar tė oxhakut tė Zogollit. Kėta ishin shquar gjatė shekujve dhe tashmė ishte bėrė traditė gatishmėria e krahinave pėr t'u ngritur nė kėmbė, me armė nė mbrojtje tė interesave kombėtare. Pikėrisht nga kjo derė do tė dilte edhe mė i shquari i tė gjithė kohėrave, nė mbarė trojet shqiptare, Ahmet Bej Zogolli, mė vonė Mbreti i Shqiptarėve, Zog i Parė. Ndėrtuesi dhe konsoliduesi i shtetit tė parė shqiptar, ia rriti lavdinė jo vetėm derės e krahinės sė tij, por mbarė kombit, duke thyer mitet e pretendimet e diplomacisė ndėrkombėtare, se shqiptarėt nuk ishin komb shtetformues.
Me ardhjen e forcave komuniste nė pushtet, nacionalizmi mori njė goditje tė rėndė. Partia-shtet jo vetėm kishte hequr dorė nga kėrkesa e realizimit tė Shqipėrisė etnike, por edhe pjesėn qė mbetej brenda kufijve shtetėrorė, ua kishte nėnshtruar interesave serbo-sllave. Kjo tradhti e hapur nuk kishte si tė mos revoltonte shpirtin e nacionalistėve. Ata nuk mund tė pajtoheshin me sloganin qė pėrdorej prej forcave komuniste qė gjatė kohės sė luftės: "Bijtė e Stalinit jemi ne / qė e derdhim gjakun anembanė / sa tė valojė pėrmbi dhe / flamuri drapėr e ēekan"
Ky slogan, qė ishte moto e deklaruar e komunistėve, e kishte emrin - Absurditet dhe Tradhti -!
Shqiptarėt, nė rrjedhat e historisė, asnjėherė nuk kishin rėnė kaq poshtė, sa tė pėrbuznin prejardhjen e tyre. Ata kurrė nuk kishin pranuar tė ndryshonin atėsinė deri nė atė masė sa tė deklaronin "Bijtė e Stalinit jemi ne". Ē'turp! Brezat e kaluar, tė prirė nga nacionalizmi, nuk u kishin ngritur kulte orale prijėsave tė perandorive tė huaja, qofshin kėta sulltanė apo mbretėr. Nuk kujtohet nė asnjė moment nė krijimtarinė e folklorit shqiptar, qė shqiptarėt tė kishin thurur ndonjė varg dhe pastaj ta kėndonin nė kor, si "bijtė e Romės jemi ne", apo "tė Stambollit"! Qė nė kohėt mė tė lashta ishte kėnduar e hedhur vallja e shqipeve, vetėm me njė refren: "Jemi bij tė Arbrit, tė Ilirisė e bij tė shqipes nanė". Kjo do tė ishte e barasvlefshme me fjalėn e shtrenjtė "Atdhe". 
Betimi partizan, i cituar nė vargjet e mėsipėrme "... qė derdhim gjakun anė e mbanė / sa tė valojė pėrmbi dhe / flamuri drapėr e ēekan," ishte njė njollė e zezė dhe e turpshme ndaj historisė sonė kombėtare dhe simbolit tė saj.
Heroi, dėshmori e martiri shqiptar ishte mėsuar dhe e kishte pėr nder qė tė derdhte gjakun pėr atdhe e pėr Flamur, pėr atė Flamur, me shqipen e zezė dykrenore nė sfondin e kuq, qė simbolizonte gjakun e derdhur nėpėr shekujt e rėndė tė luftėrave.
Flamuri shqiptar, pėrveē pėrkrenares sė Skėnderbeut, si simbol i qėndresės qė aq hijshėm qėndronte mbi kokat e Shqiponjės, nuk duronte as sopatat e Viktor Emanuelit dhe as yllin e kuq tė stepave ruse, simbol i komunizmit skllavėrues e shkombėtarizues. Ai yll, qė zuri vendin e simbolit tė qėndresės sė shqiptarėvė gjatė shekujve, tė pėrkrenares sė Heroit tonė Kombėtar Gjergj Kastriotit (Skėnderbeut), ishte fyerja mė e madhe qė i bėhej historisė sonė kombėtare. Nė sytė, nė mendjet dhe shpirtin e nacionalistėve shqiptarė ai dukej si njė disk i tmerrshėm mbi kokat e Shqiponjės. Cepat e tij orvateshin tė sharronin trupin e shpendit fluturues, simbolit tonė kombėtar. Kjo ėshtė njėra nga arsyet madhore pėrse shqiptarėt u ndanė nė dy grupe: nė njerėn anė nacionalistėt, tė cilėt e donin flamurin kombėtar tė pastėr, nga ana tjetėr komunistėt, tė cilėt ashtu siē e kishin tė huazuar ideologjinė kėrkonin qė edhe simbolin e atdheut ta rėndonin me simbolin e komunizmit.
Kjo ndarje nė dy grupe kishte filluar qė nė fillimet e luftės e do tė vazhdonte gjatė: e egėr, vdekjeprurėse e tepėr tragjike.

Vijon numrin e ardhshėm

 

Fejton

Tė na rrojnė plepat, poshtė fenomenet...

Nga Gjon Analisti


- Xha Jaho, e dėgjove Fatos Klosnė se si tha pėr SHIK-nė?! Tha se SHIK-u nuk merret me figurat e krimit por me fenomenet.
- Domethėnė ki SHIK-u inė, medemek, merret me terrorizmėn e Bin Ladenit! Domethėnė e gjurmon binanė e ladenėve nėpėr shpellat e Tora Borės, ėėė...? Po kush na ruan ne tė gjorėt nga kriminelėt pastaj, se kėshtu i bie tė na mbrojė CIA me FBI-nė, qė kė tė mbrojnė mė parė, neve apo amerikanėt!!! Prandaj na qėnkėrka bėrė Agim Pepė filloristi, kapua i krimit tė organizuar, ngaqė SHIK-u inė u vete pas fenomeneve tė krimit dhe e lė Agimnė tė shijė lėmė? Po mirė mo t'u mbylltė, po nėqoftėse edhe CIA me FBI-nė do tė merrej me fenomenet e jo me terroristėt, siē bėn SHIK-u inė, si do tė kapeshin kriminelėt? Po pse, kaq tė trashė i pandeh ti amerikanėt, sa tė turren pas fenomeneve, domethėnė pas molekulave tė ajrit, dhe t'i lėnė ladenėt tė bėjnė gjėmėn? Jo more bir, jo! Nėqoftėse amerikanėt do tė kishin patur nė krie tė CIA-s dhe FBI-sė Fatoshin tonė, me kėtė mėnde qė ka e me tė cillėn ka punuarė, do ta kishin bėrė sallam, do ta kishin bėrė; sapun do ta kishin bėrė...
-As Albanin nuk e gėnjen dot ki Fatosi inė, e jo mė neve tė tjerėve. Po mirė mo, kėta shiksat tanė, nuk mėsuan nga Kadriu mo, qė i trashėguan zananė, qė kapte armiqtė e partisė dhe jo fenomenet majė plepit! Apo kanė bėrė shkollė tjatėr kėta! Po me se i mbushin fletėt qė shkarravisin mo, me fenomene i mbushin, apo me emra! Po kush i bėn trafiqet mo, fenomenet i bėjnė, po kėmbėzėn kush e shkreh? Po burgjet mo, me fenomene i kanė mbushur kėta! Po ē'u paska bėrė atėherė Zani i Ēoles qė e mbajnė mbyllur nė hapsanė, pėr ndoca fatkeqė qė i ndihmoi tė venė nė atė botė e paskėrkan bėrė hasha, sa kohė qė i lėpinin bithėn mė 97-ėn? Pėrse nuk arrestojnė fenomenet kėta, se sipas tyre i bie qė edhe Shqipėrisė flakėn mė 97-ėn t'ua paskėshin vėnė fenomenet, domethėnė forcat e natyrės, se ato janė fenomenet qė thotė ki i SHIK-ut! Prandaj nuk e paska marrė vesh i gjori Fatosh kur e vranė Azemnė, sepse ndodhej duke rendur prapa fenomenit, prapa Qafė Thanės, mo?
Po mirė mo, po ushtarakėt e shtetit mė '97-ėn dhe policėt mė vonė, kush i vrau more bir? Fenomenet do t'i kenė vrarė, pėrderisa i jati i Arben Zylyftarit, kur mori vesh mandatėn pėr vrasjen e tė birit ia fali gjakun partisė, si dikur nėna e Llesh Palit, qė ia fali Enverit dhe Mehmetit, e ata ia faturuan fajin fenomeneve imperialisto-revizioniste... 
Po kush do t'i zėrė kriminelėt tani e tutje, po figurat e krimit kush do t'i zbulojė, apo tė na i zbulojė FBI-a me CIA-n, kurse kėta shiksat tanė tė mbulojnė e zbulojnė fenomenet nė Irak, domethėnė tė ndjekin fenomenin e fluturimit tė kaltarėve tė njerėzve, pasi shpėrthejnė bombat e kamikazėve dhe tė shpjegojnė paskėtaj, me ligjet e fizikės sė Fatos Klosit, sesi pėrfundojnė zorrėt e viktimave majė plepave tė Bagdatit?
- Mos ia fut kot xha Jaho, se nuk ka plepa nė Bagdat, ka vetėm palma. 
- Mirė mo mirė, nuk ėshtė nevoja tė mė kapėsh pėr gjuhe, se llaf po bėjmė, nuk po bėjmė politikė tė madhe de. Ē'faj kam unė i ziu qė na ėshtė bėrė mėndja plep, na ėshtė bėrė... Na ka mbirė plepi nė tru, domethėnė pemėt pa kokrra, se na i muarrnė mendjen ata tė kohės sė merhumit, sepse vamė tė mbjellim plepa qė tė mos na i shihnin rrugėt arropllanėt e NATO-s e tė Traktatit tė Varshavės, e na mbollėn plepat neve, na lėshuan rrėnjė nė tru. Prandaj ia hodhėn edhe atij plepit tė Top-it, dhe i lanė budallallėqe plepash nė derė tė emisionit.
- Mos ia fut kot xha Jaho, nuk ėshtė e vėrteta ashtu si e thua ti. E vėrteta ėshtė se vamė nėpėr aksione tė mbjellim pemė, e mbinė hunjtė qė u vumė fidanėve, prandaj ėshtė mbushur politika me hunj..., e me mendje-hunj. Xha Jaho, tė mos rrimė e tė qajmė hallin e plepave dhe vetė plepat qė vanė pėr lesh e push, se kėshtu i bie qė tė vėmė kujėn pėr plepat e Laprakės, qė na i prenė... U dhamė mandatin e muarnė sopatėn...
- Eh more bir, ti e mban mend se edhe Kadri derėzinė Enveri e dėnoi, sepse nuk zbuloi Mehmet poliagjentin po zbuloi fenomenin, domethėnė faktin qė ne kemi edhe fenomenin e agjenturės sė huaj nė Shqipėri, prandaj e hėngri Kadriu i gjorė, sepse u turr pas gjetheve, jo pas rrėnjėve, ndaj i mbetėn gjethet nė dorė... 
Po Agim Pepė-filloristin pse s'e lanė pėr fenomen... Zaten, krimi i organizuar fenomen ėshtė. Dhe ki Agimi nuk mund tė bėhet fajtor, sepse ishte kreu i fenomenit, domethėnė kryefenomeni. Po le tė bėhej fenomen-al i gjori, kujt i prishte punė se bėhej i tillė.
Edhe gjakmarrja qė ai pretendoi se kreu mbi shofernė e Gani Malushit, fenomen ėshtė, apo e kam gabim... Pse i bien kaq shumė nė qafė fenomeneve kėta? Se kėshtu i bie qė pėr disa vjet kėta tė arrestojnė tėrė fenomenet e shoqėrisė, domethėnė fenomenal-ėt. Po kush tė mbetet jashtė pastaj. 
Jo, jo, krimi nuk na ka faj. Fajin na e kanė fenomenet... Mė mirė na bie tė bėhemi me kriminelėt sesa me fenomenet, se tė paktėn kėta tė parėt janė njerėz, kurse fenomenet, dreqi e mori, janė krijesa tė natyrės e jo tė robit. 
Tani ta ndajmė muhabenė! Ki Bin Ladeni qė po i turret pas gjithė njerėzia, fenomen ėshtė apo njeri ėshtė derėziu, se kėshtu po e marrin nė qafė. Edhe e quajnė njeri dhe e ndjekin kėmba kėmbės, edhe e kanė bėrė fenomen, domethėnė baba tė fenomenit terrorizėm. Domethėnė e kanė bėrė fenomenal. Kaq budalla thua tė jetė ki, qė nuk pranon mė tė rrojė me njerėzinė, por dėshiron tė jetojė nėpėr shpella e tė bėhet fenomen me zor! Prandaj thua nuk po e zėnė dot, ngaqė ėshtė fenomen, si ajri. Po edhe ajrin e kanė zėnė dikur, e mblidhte Eoli nė kacek, Babai i Erėrave. Madje e jepte edhe hua, siē ia dha Poseidonit pėr ta shprazur e pėr tė bėrė furtunė nė det, qė tė mbyste Odisenė, qė i qėrroi tė birin, qiklopin Polifem... 
Ta zėnė edhe Bin Ladenin nė kacek, por mos ta lėshojnė mė, se pastaj na e bėn si fenomenet tanė, qė po sharrojnė dynjanė me kallashė e silenciatorė, pasi i lėshon policia e gjykata...
Breeeee..., rri e rri e s'mė shkulet nga mėndja ki Bin Ladeni. Kaq i zoti thua tė jetė, sa nuk e zėnė dot ndė shpella? 
- E po ku ta gjejnė Kadrinė ata qė i turren pas Bin Ladenit mo xha Jaho. Kadriu inė po, ai ua dinte skutat shpellave. Tė ishte gjallė Kadriu, i fuste nė shpellė ata trimat me leshra tė gjata, Kreshnik Martinė dhe Gjethin e Kuq, si ia bėri Pjetėr Mustaqekuqit. Po Kadri nuk bėn mė nėna. Ku ka Amerika e Ingliterra Kadrilerė, qė bėnin radiolojėra sa tė linin me gojė hapur. Fenomen-al ka qenė i ziu Kadri, aq sa e zunė vetėm fenomenet dhe e bėnė pastėrma...
- Eeeeee, mirė e the ti xha Jaho... Kėshtu tė del kur dėgjon kėta fenomena-lėt e SHIK-ut, qė nuk kanė marrė asgjė nga Kadriu. Tė kap inati dhe tė vete mėndja tek ai qė bėri zap tėrė dynjanė, me rob e me fenomene.
- Mirė e ke..., mirė e the or trimi i xha Jahos... Prandaj poshtė fenomeni... Mėshirė pėr kriminalėt, domethėnė pėr fenomen-alėt, brenda dhe jashtė Shqipėrisė...
- Xha Jaho, mbaje veten dhe mos merr kot si pushka e evgjitit. Po ruaju mė mirė nga ndonjė plumb qorr, se do tė shkosh nė atė botė, do shkosh pėr dhjamė qėni. 
- S'ka gjė, edhe po ta hamė, nga fenomenet do ta hamė, se mos do ta hamė nga robi... Zaten edhe plumbi fenomen ėshtė, e shtyjnė fenomenet e fizikės, pasi digjet baruti... Pra edhe po e hėngrėm, nga fenomenet tona do ta hamė, jo nga tė huajat... Ato tė na dėnojnė, dhe mirė tė na e bėjnė... Kėshtu tha edhe Kadri trimi: "S'ka gjė shoku Enver, partia time tė mė dėnojė", domethėnė fenomeni, jo njerėzit. Se zaten komunistėt dhe Enveri po dėnonin fenomenin e tradhtisė, nuk po bėnin ndonjė hata. Prandaj edhe Kadriu shkoi i qetė nė atė dynja, se e dėnuan fenomenet, jo njerėzit, qė nuk i kanė asnjė borxh... Prandaj janė bashkė sot komunistėt e Mallakastrės sė Fatos Klosit, qė i sharroi Enveri ngaqė ishin kėlyshėt e Mehmetit tė Ēorrushit. Prandaj i bashkoi sa hap e mbyll sytė Kastriot Islam-fenomeni, kur u vajti pėr fushatė... Tė kujtohet mo, qė pasi u mblodhnė nga Kaēua, qė i bėri tė qajnė sėbashku, ata zunė tė putheshin e tė faleshin me njėri-tjatrin, e pastaj filluan tė thėrrisnin me tė madhe "Enver..., Mehmet..., Parti, Enver, jemi gati kurdoherė..., urraaaaa". Ja kėshtu ėshtė kur i kupton drejt fenomenet, tamam si malla-fidel-kastriot i vėrtetė!
- Xhaxha Jaho, rrofsh vetė se mendja tė paska lėnė... 
- Epo nė ėshtė kėshtu, ē'tė bėjmė more bir, na kanė mbirė plepat nė tru na kanė mbirė, e na kanė shtrydhur trutė... Po tė paktėn tė na rrojnė plepat, tė na rrojnė e i paēim sa malet..., i paēim...

koment

Dritėhijet e njė sistemi demokratik nė progres

Nuk ka fe pa atdhe dhe atdhe pa fe, pėrkundrazi, atdheu dhe feja janė binjakė-Ibrahim Dalliu

Nga Zamir Gjurgji


Bazuar nė Kushtetutė, Shqipėria njihet si vend laik, ku shteti ėshtė i ndarė nga feja, por njėherazi ai ėshtė i detyruar, po me kushtetutė, tė garantojė mbarėvajtjen e besimit hyjnor tė qytetarėve tė tij dhe tė rregullojė marrėdhėniet ndėrfetare. 
Pra, me anė tė mekanizmave tė tij ligjorė, shteti tenton tė harmonizojė raportin e tij edhe me shtresat shoqėrore qė frymėzohen nga njė Forcė mbishtetėrore. 
Sėkėtejmi lindin natyrshėm njė sėrė (pikė)pyetjesh. 
Cilin pozicion merr shteti nė kėtė rast? 
Sa e respekton ai botėn shpirtėrore tė bashkėkombasve tė tij me besime tė ndryshme, qė nėpėrmjet komuniteteve pėrfaqėsuese, gėzojnė tė drejtėn kushtetuese pėr tė ushtruar veprimtarinė e tyre? 
Pėr mė tepėr, sa e njeh ai thelbin e besimeve fetare nė Shqipėri, e respektivisht:
1. Islamin ( arab. Islam- t'i bindesh i nėnshtruar madhėshtisė sė Krijuesit).
2. Katolicizmin (greq. Kata-pjesėz nxitėse; olos- e gjitha bashkė, Il Novissimo MELZI).
3. Ortodoksinė (greq. Ortho-i drejtė, doksos-opinion; Il Novissimo MELZI).
Pėr mendimin tim modest, shteti shqiptar merr shpesh herė pozicionin mė tė lehtė, por njėkohėsisht edhe mė problematikun: pėrjashtimin, apo nė rastin mė tė mirė, mėnjanimin e individit tipikisht besimtar nga institucionet shtetėrore. Problemet nė kėtė rast lindin nga politikat e ndjekura shtetėrore, kur besimtarėt e zotave dhe besimtarėt e Zotit ndahen nė istikame tė ndryshme, e ku njėra palė vėshtron e synon vetėm horizontalisht, ndėrsa tjetra vertikalisht. 
Tė tentosh tė mbash ekuilibrin e Kullės sė Pizės ėshtė vėrtet "e mesmja e artė" qė shteti shqiptar duhet tė marrė nė konsideratė. Nė tė kundėrt, pėrsėritet gabimi (faji) i shtetit tė dikurshėm ateist, qė barazinė dhe baraslargėsinė ndaj qytetarėve tė tij e mbante nė shkallėn mė tė ulėt (skamje e mjerim mendor e ndjesor), duke synuar qė vizionin hyjnor ta "tokėzonte" deri nė atė gradė, saqė azimuti ndėrmjet besimit tokėsor e hyjnor tė shkonte drejt "kėndit" zero gradė. 
Kėtu fillon konflikti, e mė pas, bashkėrendimi harmonik i lė vendin mbivendosjes zhurmėsjellėse.
Po, cila ėshtė vallė zgjidhja e vlefshme dhe gjithpėrfshirėse? 
Gjykoj se shtetit demokratik shqiptar, qė po rihedh hapat e tij tė parė pas njė periudhe mėse 80 vjeēare, i nevojitet tė pėrfshijė nė gjirin e tij qė nga migjenianėt e djeshėm ateistė - Na birt e shekullit tė ri, qė plakun e lamė nė shenjtnin' e tij, deri te besimtarėt e sotshėm teofilė - Na birt e shekullit tė ri, qė plakut i rikthejmė shenjtnin' e tij. 
Nė fund tė fundit, kjo ėshtė demokracia liberale qė aq shumė artikulohet e (na) kėrkohet pėr t'u zbatuar nga brenda e jashtė vendit, demokraci qė nėnkupton liri mendimi e veprimi, por njėkohshėm ngėrthen tolerancėn me gjithpėrfshirjen, pasi nga njėra anė tė dikton t'i pėrfshish tė gjithė, e nga ana tjetėr tė jep mundėsi tė pėrzgjedhėsh mes tė gjithave. 
Tė zgjedhėsh modernen, apo tė pėrzgjedhėsh klasiken? Kjo ėshtė ēėshtja... 
Mjaft qė "Na birt..." tė mos jemi (mė) nėn zgjedhė, se pėr rrjedhojė harmonia mbarėkombėtare rezulton utopike, ndėrsa toleranca e saj, zero me xhufkė.

P.S. Ky kėndvėshtrim vlen tė merret nė konsideratė tashmė kur nė vend qeverisin forcat liberale e demokratike, pasi tė pėrmendje kėto terma "tė brishta" nė kohėn e qeverisjes 8-vjeēare konservatore dhe diktatoriale, ishte njėlloj sikur t'i flisje malit qė s'bėzan...

 

___________________________

30 Tetor 2005
___________________________

 

Mesazh i Oborrit Mbretėror Shqiptar pėr drejtuesit e institucioneve tė Kosovės

Mbreti Leka: Kosova e pavarur stabilizon rajonin


Ne besojmė se vetėm me njė pavarėsi tė plotė si njė shtet sovran, Kosova do tė japė kontribut pėr stabilitetin e rajonit. Me atdhetari dhe me guximin krijues qė e karakterizojnė gjithė popullin e Kosovės dhe rininė e saj, do tė pėrballohen sfidat e sė ardhmes, duke realizuar programe pėr mirėqenien dhe pėrparimin e Kosovės si njė shtet modern e dinjitoz nė Europė.


Redaksionale

Qeveria drejt realizimit tė prioritetit tė PLL


Kthimi nė atdhe ka qenė ėndrra e kahershme tunduese e Familjes Mbretėrore Shqiptare dhe e mbarė mbretėrorėve e legalistėve, pas ekzilit tė stėrmundimshėm e tė detyruar... Nė klimėn e re tė krijuar nė vend dhe rajon, pas rekomandimeve tė kancelerive, organizmave politikė europianė dhe pėrvojės sė vendeve ish monarkiste ballkanike e mė gjerė, por sidomos pas insistimit zyrtar tė PLL dhe mirėkuptimit tė klasės politike, mė 26 Qershor 2002, pas ftesės sė firmosur nga 76 deputetė tė Kuvendit, Familja Mbretėrore Shqiptare u rikthye pėrfundimisht nė atdhe.
Menjėherė pas kthimit, PLL pėrcaktoi si prioritet kryesor tė aksionit tė saj politik, akomodimin e Familjes Mbretėrore dhe miratimin e njė kuadri ligjor pėr kthimin e pronave tė trashėguara dhe privilegjeve zyrtare e protokollare, nė lartėsinė e rangut tė Familjes Mbretėrore dhe dinjitetit tė vetė shtetit shqiptar, pėr kontributet madhore atdhetare e kombėtare dhe vlerėsimit tė njimendtė e tė merituar tė tyre.
Pas kėmbėnguljes sė pareshtur tė PLL, mė sė fundi, afro njė vit pas kthimit, Kuvendi i Shqipėrisė miratoi Ligjin Nr. 9063, datė 08.05.2003 "Pėr Statusin e trashėgimtarėve tė Familjes Mbretėrore", ku trashėgimtarėt e bolshevikėve nuk harruan tė fusnin nė emėrtimin e draftit cilėsorin "trashėgimtarė tė Familjes Mbretėrore" pėr njė Familje qė kryesohej nė ardhje nga personalisht Mbretėresha e Shqiptarėve, Geraldinė...
Por megjithatė, qeveria socialiste e "kom-soc-trashėgimtarit..." Nano, nuk denjoi deri nė fund tė pushtetit, nxjerrjen e akteve nėnligjore pėrkatėse nė zbatim tė kėtij ligji.
Ajo mė shumė u merakos pėr emėrimin Zonjė e Parė e vendit pėr gruan e dytė tė kryeministrit "Nano i Tretė" nė qeverisjen e tij tė pestė.
Tė obseduar nga psikoza e tė qenit "unikalė", madje deri nė absurd, nė kontrast tė thellė me qendrimet, reflektimet dhe pėrgjegjshmėrinė politike tė parlamenteve e qeverive tė vendeve ballkanike e mė gjerė, socat tanė as qė e morėn mundimin pėr kthimin qoftė edhe minimal tė pronave tė patundshme tė trashėguara nga Familja Mbretėrore, duke e detyruar tė bėjė qiraxhiun dhe muhaxhirin nė atdhe...
Partia Lėvizja e Legalitetit, edhe me ardhjen nė pushtet tė sė Djathtės, sėrish kėrkoi pėrmbushjen e tė drejtave legjitime tė Familjes Mbretėrore, nė zbatim tė Ligjit Nr. 9063 "Pėr Statusin...". Por fatmirėsisht, kėsaj radhe kryetari Spahiu u pėrball me vullnetin dashamirės e tė palėkundur politik tė kryeministrit Berisha pėr zbatimin e ligjit dhe trajtimin me dinjitetin e merituar tė Familjes Mbretėrore. Me pėrkushtim tė veēantė dhe brenda njė kohe rekord, pavarėsisht nga problemet e shumta, kryeministri dhe stafi i tij i bashkėpunėtorėve mė tė ngushtė u angazhuan pėr zgjidhjen e problemit pas hartimit tė njė dosjeje voluminoze me dokumentacion arkivor, ligjor, aktesh dhe praktikash administrative. Dhe kėshtu, si hap i parė, Familja Mbretėrore do tė mundet tė strehohet, sė shpejti, njė njėrėn nga pronat e trashėguara nė qendėr tė Tiranės, nėn aureolėn e dinjitetit dhe nėn ēatinė e strehėzės sė paraardhėsve tė ndritur, plot kujtime e histori tė lavdishme...
Kėsisoj, me kėtė akt fisnik qeveria e re shenjoi prologun e punės titanike pėr rikthimin e tė drejtave legjitime tė Familjes Mbrtetėrore dhe pronarėve shqiptarė, vėshtirėsuar aq shumė gjatė kėtij tranzicioni.
Me kėtė rast PLL, legalistėt dhe mbretėrorėt shqiptarė, i shprehin mirėnjohje dhe falenderime tė merituara kryeministrit Berisha dhe stafit tė tij tė ngushtė, bashkė me shpresėn pėr rikthimin nė normalitetin e dėshiruar tė bashkėpunimit institucional, sikundėr dikur nė opozitėn qė farkėtoi qėndresėn dhe idealet mė sublime demokratike.
PLL, si parti e pėrgjegjshme pėr fatet e kombit dhe demokracisė, me kėtė rast rikonfirmon edhe njėherė mbėshtetjen politike pėr qeverinė e z.Berisha dhe PD, nė rrugėn e vėshtirė tė reformimit tė thellė e rrėnjėsor tė institucioneve dhe jetės sė vendit, pėr njė Shqipėri tė begatė, demokratike dhe pėr njė shtet tė shqiptarėve e pėr shqiptarėt, ku simbolet dhe simbolika kombėtare lipset tė vendosen nė panteonin e merituar tė dinjitetit, respektit dhe lavdisė. 

 

KRYESORE

Mesazh i Oborrit Mbretėror Shqiptar pėr drejtuesit e institucioneve tė Kosovės

Mbreti Leka: Kosova e pavarur stabilizon rajonin


Ne besojmė se vetėm me njė pavarėsi tė plotė si njė shtet sovran, Kosova do tė japė kontribut pėr stabilitetin e rajonit. Me atdhetari dhe me guximin krijues qė e karakterizojnė gjithė popullin e Kosovės dhe rininė e saj, do tė pėrballohen sfidat e sė ardhmes, duke realizuar programe pėr mirėqenien dhe pėrparimin e Kosovės si njė shtet modern e dinjitoz nė Europė.


Oborri Mbretėror Shqiptar

Shkėlqesisė sė tij Dr.Ibrahim Rugova, President i Kosovės
Shkėlqesisė sė tij prof.Nexhat Daci, Kryetar i Parlamentit
Shkėlqesisė sė tij Bajram Kosumi, Kryeministėr i Kosovės

Vendimi i Kėshillit tė Sigurimit tė OKB pėr fillimin e negociatave pėr statusin e Kosovės, ėshtė njė vendim historik pėr tė ardhmen e Kosovės. Ne e vlerėsojmė kėtė si njė realizim konkret tė aspiratės sė popullit tė Kosovės pėr pavarėsi, pėr njė shtet tė pavarur e sovran, nė rrugėn e integrimit tė plotė euroatlantik. Njėkohėsisht, ne vlerėsojmė me nderim tė veēantė punėn tuaj, qendresėn atdhetare dhe kontributin pėr zhvillim nga tė gjithė politikanėt e Kosovės.
Ne besojmė se vetėm me njė pavarėsi tė plotė si njė shtet sovran, Kosova do tė japė kontribut pėr stabilitetin e rajonit. Me atdhetari dhe me guximin krijues qė e karakterizojnė gjithė popullin e Kosovės dhe rininė e saj, do tė pėrballohen sfidat e sė ardhmes, duke realizuar programe pėr mirėqenien dhe pėrparimin e Kosovės si njė shtet modern e dinjitoz nė Europė.
Ne ju pėrshėndesim vėllazėrisht, duke uruar me kėtė rast edhe tė gjithė motrat dhe vėllezėrit e Kosovės.
Vėllazėrisht 
NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve


SPECIALE

Rikthimi dhe trajtimi i Familjeve Mbretėrore...


Nė Europė dhe mė gjerė jetojnė shumė Familje Mbretėrore. Nė shtetet qė janė Mbretėri, Statusi dhe trajtimi i tyre ėshtė i pėrcaktuar nga kushtetutat pėrkatėse. Ndėrsa nė shtetet qė janė republika parlamentare ose presidenciale, trajtimi i Familjeve Mbretėrore ėshtė rregulluar nė mėnyra tė ndryshme juridike: me akte tė veēanta ligjore, me vendime tė qeverive pėrkatėse, etj..
Kėshtu, nė Francė jetojnė pėrfaqėsues tė tre Familjeve Mbretėrore. Princesha dhe Duka i Francės (i Orleanit), si dhe anėtarėt e tjerė tė kėsaj Familjeje Mbretėrore, kanė tė drejtė tė pėrdorin titujt e lartė tė hierarkisė mbretėrore, tė mbajnė Oborrin Mbretėror ose Kabinetin Mbretėror dhe tė pėrdorin stemėn mbretėrore nė tė gjithė korrespondencėn. Ata kanė marrė pronat e tyre dhe kur kryejnė vizita jashtė shtetit, trajtohen konform protokollit shtetėror francez, nėpėrmjet ambasadave tė Francės, tė akredituara nė vende tė ndryshme. 
Po kėshtu, Familjet Mbretėrore qė jetojnė nė Svicėr, Spanjė, Portugali etj., gėzojnė Statusin e Rezidentit Diplomatik Mbretėror dhe lejohen qė tė mbajnė Oborrin Mbretėror ose Kancelerinė Mbretėrore pėr veprimtaritė e tyre zyrtare. 
Nė Ballkan, kthimi i Familjeve Mbretėrore ėshtė mundėsuar vetėm gjatė viteve tė fundit, pas zhvillimeve demokratike nė shtetet ish mbretėrore. Pėrgjithėsisht, nė pėrmbushje tė qėllimit tė akomodimit tė tyre, parlamentet dhe qeveritė kanė miratuar akte ligjore e nėnligjore, duke u rikthyer pronat dhe titujt e pronėsisė, duke i pajisur me pasaporta diplomatike me qėllim lehtėsimin e lėvizjes dhe duke i integruar nėpėrmjet protokollit shtetėror, nė jetėn politike dhe publike tė shoqėrive nė fjalė.
Konkretisht nė vitin 2002, pas votimit me njė shumicė mbi 2/3, Senati italian miratoi njė ligj pėr lejimin e kthimit tė Familjes Mbretėrore tė Savojės, duke abroguar nenin korrespondues tė Kushtetutės, qė ndalonte kthimin e tyre. Tashmė procesi i kthimit tė pronave e titujve tė pronėsisė nė zotėrim tė tyre, ėshtė drejt pėrfundimit dhe nuk ka patur probleme. 
Nė Serbi, mė 26 shkurt 2001, parlamenti miratoi ligjin pėr kthimin e pronave dhe trajtimin e Familjes Mbretėrore tė Karagjorgjeviēėve, duke pėrcaktuar nominalisht Princin Aleksandėr II, Princeshėn Jelisaveta dhe bashkėfamiljarėt e tyre. Me anė tė kėtij ligji, Familjes Mbretėrore iu kthye zotėrimi i Pallatit tė Bardhė tė Beogradit (pallati i dikurshėm mbretėror), i cili deri atėkohė ka qenė njė nga rezidencat mė tė rėndėsishme shtetėrore. Njėkohėsisht ligji i lejonte Familjes Mbretėrore mbajtjen e Kancelarisė Mbretėrore dhe caktimin e Kėshillit Mbretėror. Shpesh qeveria dhe kryeministri organizojnė veprimtari nė Pallatin Mbretėror dhe me anė tė protokollit shtetėror, Princi Aleksandėr bėhet pjesėmarrės nė veprimtari nga mė tė rėndėsishmet, me karakter kombėtar e ndėrkombėtar.
Nė Rumani, Mbreti Mihail u ftua zyrtarisht nga presidenti Ion Iliesku pėr t'u rikthyer nė atdhe bashkė me Familjen Mbretėrore. 
Mė 17 maj 2001, Senati (Dhoma e lartė e parlamentit rumun), miratoi ligjin pėr kthimin e pronave tė Familjes Mbretėrore rumune, qė filloi me kthimin e Pallatit Mbretėror "Elisabeta", bashkė me tė drejtėn pėr mbajtjen e Stafit tė Oborrit Mbretėror. Gjithashtu me ligj, Mbretit Mihail iu dha Statusi i "Ish Kryetarit tė Shtetit", bashkė me beneficet korresponduese, tė siguruara nga ana e shtetit.
Mė 20 dhjetor 2002, qeveria miratoi njė vendim pėr organizimin e "Ceremonisė zyrtare pėr kthimin dhe prehjen nė atdhe tė eshtrave tė Mbretit Karol II - babai i Mbretit Mihail tė Rumanisė".
Kthimi nė atdhe i Mbretit Simeon II dhe Familjes Mbretėrore tė Bullgarisė, u bė me ftesė zyrtare tė presidentit Petar Stayanov. Pas kthimit, parlamenti i Bullgarisė miratoi njė ligj qė abrogonte kuadrin ligjor paraardhės, qė ndalonte kthimin e Familjes Mbretėrore dhe mohonte tė gjitha tė drejtat e privilegjet qė i takonin. 
Qeveria realizoi kthimin e Pallatit Mbretėror dhe tė tė gjitha pronave e titujve tė pronėsisė, si dhe, me ligj tė posaēėm, lejoi mbajtjen e Stemės Mbretėrore dhe Stafit tė Kabinetit Mbretėror.
Kthimi nė atdhe i Princit Nikolla i Malit tė Zi, u bė pas ftesės zyrtare tė presidentit Milo Gjukanoviē dhe nė vijim tė procedurave administrative pėr akomodimin pėrfundimtar, parlamenti miratoi ligjin pėr kthimin e pronave bashkė me Pallatin Blu (Rezidencėn Mbretėrore), si dhe privilegjet nė pėrfaqėsimin kombėtar e ndėrkombėtar, konform protokollit tė lartė shtetėror.
Edhe nė Greqi ėshtė miratuar kthimi i Mbretit Kostandin dhe i pronave tė familjes Mbretėrore, pas kėrkesės zyrtare tė Gjykatės sė Stasburgut pėr heqjen e kufizimeve nė kthimin e pronave.
Nė Shqipėri, kthimi i Familjes Mbretėrore u mundėsua mė 26 Qershor 2002, pas ftesės sė 76 deputetėve tė Kuvendit tė Shqipėrisė. Mė pas Kuvendi miratoi Ligjin Nr. 9063, datė 08.05.2003 "Pėr Statusin e trashėgimtarėve tė Familjes Mbretėrore", por qeveria socialiste e Nanos nuk denjoi deri nė fund nxjerrjen e akteve nėnligjore pėrkatėse nė zbatim tė kėtij ligji, pėr trajtimin e saj dinjitoz, konform rangut, kontributeve dhe pėrvojės sė shteteve ballkanike e mė gjerė. 

 

POLITIKA

Deklaratė pėr mediat e Nėnkryetarit tė PLL z.Murat Basha

Murat Basha: Ja si duhet t'u pėrgjigjemi grekėve


Partia Lėvizja e Legalitetit po ndjek me kujdes zhvillimet e fundit pėr ēėshtjen e pronave shqiptare (ēame) nė Greqi, tė cilat po njohin njė zhvillim tė ri me kėrkesėn e kreut tė prokurorisė sė Greqisė pėr tė nxjerrė nga masa e sekuestros konservative kėto prona. Kjo kėrkesė e bėrė nga pėrfaqėsuesi zyrtar i akuzės nė Greqi, mund tė merret normalisht si njė qendrim zyrtar i shtetit grek, dhe nėse kjo do tė realizohej sipas skenarit qė parashihet, atėherė pasojat do tė jenė shumė tė rėnda pėr shqiptarėt. Nuk ėshtė ēėshtja e pronave tė disa shqiptarėve etnikė tė dėbuar nga Greqia pėrmes njė pastrimi etnik, nuk ėshtė as njė ēėshtje sentimentalizmash romantike, por ėshtė nė radhė tė parė ēėshtje e tė drejtės ndėrkombėtare dhe e dinjitetit kombėtar, pasi po flitet pėr pasuritė e mbi 50 mijė ish-nėnshtetasve shqiptarė tė Greqisė, tė cilėt sot janė gati 200 mijė.
Ne si legalistė e shohim krejt tė pajustifikuar kėtė qendrim tė shtetit grek, pasi qoftė faktet historike, qoftė gjendja aktuale, nuk tė nxisin pėr akte tė tilla armiqėsore ndaj njė shteti fqinj. Nėse Greqia kėrkon tė vazhdojė nė kėtė rrugė aventuroze qė ka nisur, pėr tė grabitur pėrfundimisht nėnshtetasit grekė me origjinė shqiptare, atėherė neve si shqiptarė na lind e drejta qė nė bazė tė parimit tė reciprocitetit, tė ndėrmarrim masa tė ngjashme ndaj nėnshtetasve me origjinė greke nė Shqipėri e ndaj biznesit grek kėtu siē janė bankat, operatorėt celularė, firmat e ndryshme prodhuese etj.. Dhe kjo do tė jetė pa diskutim me mjaft pasoja edhe pėr fqinjėt tanė jugorė, megjithėse nuk e kompenson grabitjen greke, tė cilėt kanė mbi 50 vjet qė shfrytėzojnė pronat e shqiptarėve etnikė atje. Greqia megjithėse ka nėnshkruar njė Traktat Miqėsie me shtetin shqiptar, nga ana tjetėr mban ende nė fuqi ligjin absurd tė luftės me Shqipėrinė, kur dihet se ajo nė luftė ishte me Italinė e jo me ne. Por edhe ky ligj nuk justifikon faktin qė pronat e shqiptarėve me nėnshtetėsi greke, tė konfiskohen, pasi akuzat greke janė pėr kolaboracionizėm me gjermanėt e jo me italianėt. Pėr mė tepėr qė nė ligjin nė fjalė flitet pėr prona tė nėnshtetasve armiq e jo pėr prona tė nėnshtetasve grekė, pavarėsisht kombėsisė sė tyre.
Nga kjo optikė, asnjė argument ose kuazi argument juridik, nuk do tė kishte vlerė pėr tė ndėrmarrė akte tė tilla tė pastra hajdutėrie tė pronave tė tė tjerėve. Ky qėndrim i shtetit grek shihet qartė se nxitet nga njė synim i fortė politik pėr tė zhbėrė ēėshtjen e shqiptarėve etnikė tė Greqisė, qė i pėrkasin kryesisht krahinės sė Ēamėrisė. Nė kėtė rast duhet tė thėrrasim nė kujtesėn tonė deklaratat e herė-pas-hershme tė politikanėve eminentė grekė qė thonė se "nuk ka, ose nuk ekziston njė ēėshtje ēame!" Pikėrisht zhdukja e problemit tė pronave ēame nė Greqi, indirekt rrezikon tė zhdukė edhe ēėshtjen ēame, pra synimet tona pėr njė shtet kombėtar, njė Shqipėri etnike.
Nė kėto kushte ne si PLL i kėrkojmė qeverisė shqiptare tė angazhohet seriozisht nė njė veprimtari juridike qė tė drejtvendosė ēėshtjen e pronave ēame, tė zgjidhė pėrfundimisht ēeshtjen e ligjit tė luftės me Greqinė, dhe tė nisė procesin e kthimit tė shqiptarėve entikė nė trojet e tyre nė Greqi, kryesisht nė Ēamėri, pėrmes njė monitorimi ndėrkombėtar. Ne mendojmė se vetėm pasi tė kryhen kėto hapa, ka arsye tė flitet pėr miqėsi tė vėrtetė me fqinjin tonė jugor.

Sė dyti, PLL gjen rastin tė pėrshėndesė procesin e nisur nga Kėshilli i Sigurimit i OKB-sė pėr pėrcaktimin final tė statusit tė Kosovės, e cila po shkon pėrfundimisht drejt njė shteti me tė drejta tė plota. Me kėtė rast nderojmė edhe njėherė martirėt e ēėshtjes kombėtare, lidershipin politik tė Kosovės e veēanėrisht dr.Rugovėn, ndihmėn e jashtėzakonshme tė SHBA-sė dhe gjithė demokracive perėndimore qė kanė kontribuar pėr ēlirimin e shqiptarėve nga thundra e Serbisė.
Tiranė mė 26 Tetor 2005

 

Prononcim pėr mediat i kryetarit te PLL Ekrem Spahiu

Spahiu: Pėrshėndesim Pollon pėr Himnin dhe ngritjen e Flamurit


PLL vlerėson dhe pėrshėndet nismėn e ministrit tė Arsimit z.Genc Pollo, qė, para fillimit tė mėsimit nė shkolla, nxėnėsit tė kėndojnė Himnin dhe tė pėrshėndesin ngritjen e Flamurit kombėtar.
PLL konsideron se formimi dhe konsolidimi i ndjenjave atdhetare dhe ndėrgjegjes kombėtare, duhen tė jenė pėrparėsi pėr edukimin e brezit tė ri. 
Ngritja e Flamurit dhe tė kėnduarit e Himnit kombėtar, nė kohėn e Mbretėrisė Shqiptare tė Mbretit Zog i Parė, ka qenė simbolika thelbėsore pėr tejēimin e nderimit tė thellė me ndikim tė fuqishėm nė edukimin atdhetar tė brezit tė ri, ēka ka lėnė gjurmė tė pashlyeshme nė formimin e brezave tė asaj kohe,por qė fatkeqėsisht u bjerrėn nė vitet e diktaturės.
Duke marrė shkas nga kjo iniciativė me peshė, PLL garanton se nė pėrputhje me programin dhe detyrimet qė burojnė prej tij, do tė mbėshtesė ēdo nismė qė shkon nė dobi tė rritjes sė ndėrgjegjes kombėtare dhe edukimit atdhetar tė brezave.
Tiranė mė 30.10.2005 

ANALIZA

Problemi Ēam dhe kompleksiteti i zgjidhjes...

Nga Orhan Zarshati (diplomat karriere)


Problemi Ēam ėshtė njė ndėr problemet mė madhore tė kombit shqiptar, qė pret zgjidhje. Ai ėshtė njė problem kompleks i tė Drejtave tė Njeriut, problem i njė padrejtėsie tė madhe tė kryer me akte tė rėnda genocidi, pastrimi etnik, masakre ēnjerėzore, grabitjeje tė pronės nėpėrmjet dėbimit masiv me dhunė dhe shkeljes flagrante tė tė gjitha dispozitave dhe akteve ligjore tė sė Drejtės Ndėrkombėtare. Ky problem tashmė kėrkon tė shihet e tė trajtohet shkencėrisht dhe tė ndiqet progresivisht nėn prizmin e disiplinave tė sė Drejtės Ndėrkombėtare.
Mbledhjet, tubimet, kongreset e grumbullimet e tjera; ku kujtimet e revokimet e ngjarjeve, qoftė edhe tė shoqėruara me deklarata, promemorie, thirrje, proklamata, protesta e ēfarėdo dokumenta tė tjerė, drejtuar institucioneve shqiptare dhe atyre ndėrkombėtare, natyrisht qė kanė patur efektin e tyre, por jo atė tė shumėkėrkuar: pėrfshirjen nė axhendėn e institucioneve ndėrkombėtare dhe tė qendrave vendim-marrėse pėr t'u trajtuar nga ato dhe pėr t'i dhėnė zgjidhje. 
Pėr trajtimin shkencor tė problemit, mendoj se duhet pėrgatitur si material mbėshtetės njė "Kodeks juridik", domethėnė njė pėrmbledhje e tė gjitha akteve juridike tė derisotme nė favor tė problemit Ēam. Ky kodeks duhet tė pėrmbajė, nė formė shtojcash periodike, edhe referenca e trajtime tė reja bashkėkohore tė problemit, tė cilat duhen pėrgatitur dhe plotėsuar mbi bazėn e tėrėsisė sė akteve tė njohura ndėrkombėtare, duke filluar nga:
1.Konventa e Hagės e 18 tetorit 1907, pėr rregullat e luftės ndėrmjet shteteve;
2.Statuti i Lidhjes sė Kombeve i 28 qershorit 1932;
3.Pakti Briand-Kellog i 27 gushtit 1928;
4.Doktrina e Simpson-it e 11 marsit 1932;
5.Karta e Atlantikut e 14 gushtit 1941;
6.Marrėveshja e Londrės e 8 gushtit 1944;
7.Karta e Kombeve tė Bashkuara e 26 qershorit 1945;
8.Karta e Helsinkit, Kopenhagenit, e tė tjera dokumente ndėrkombėtare tė gjysmės sė dytė tė shekullit XX.
9.Dokumente tė tjera ligjore tė organeve tė OKB-sė, tė BE-sė, tė SHBA-ve dhe organizatave tė tjera ndėrkombėtare, qė merren me tė Drejtat e Njeriut;
10.Precedentė tė zgjidhjeve, ose qė janė nė rrugėn e zgjidhjes, tė rasteve tė ngjashme nė botė (si rasti i gjermanėve tė Sudetėve).
Kodeksi i larpėrmendur mendoj se duhet pėrgatitur nė formėn e njė doracaku, nga njė grup pune i pėrbėrė nga intelektualė tė pėrkushtuar, si juristė tė njohur, historianė e specialistė tė fushave tė tjera: ekonomistė, arkeologė, etnografė, etj.. Kjo pėr tė plotėsuar sa mė mirė kuadrin e ndėrlikuar historiko-juridik tė problemit Ēam, si dhe tė shoqėrohet me rekomandimet pėr zgjidhjen e tij. Ai duhet riplotėsuar, siē u tha mė lart, nė vartėsi tė ecurisė sė problematikės qė trajton.
Kodeksi tė shtypet nė ekzemplarė qė pėrmbajnė tekstin nė dy gjuhė, veē e veē, shqip dhe anglisht, pėr t'u pėrdorur sipas rastit, nga specialistė dhe instutucione tė vendit, si dhe ato tė huaja e ndėrkombėtare. Kodeksi tė jetė i plotėsuar me bibliografinė pėrkatėse.
Mendoj se Kodeksi nė fjalė do tė plotėsonte njė nevojė tė ngutshme dhe tė domosdoshme pėr paraqitjen, trajtimin, mbrojtjen dhe kėrkesėn pėr zgjidhje pėrfundimtare tė problemit Ēam; problem qė tashmė duhet tė hyjė nė axhendėn e veprimtarisė sė institucioneve pėrkatėse tė shteteve tė mėdha demokratike dhe tė institucioneve ndėrkombėtare.

INTERVISTA

Mbreti Leka: Ju tregoj per politiken e Mbretit Zog I

Intervistė me mbretin Leka Zog. Qartėsia nė mendim, shkurtėsia ushtarake nė pėrgjigje, dhe dhimbja pėr fatkeqėsitė qė e pllakosėn me ardhjen nė Shqipėri. Kontaktet me Nanon dhe Berishėn

Mentor Nazarko
Ben Andoni

Heshtja e Mbretit tė shqiptarėve 


Sytė e kėtij burri gjigand kanė filluar qė tė zvogėlohen, zvogėlohen dhe zvogėlohen pa fund. Ata gati nuk e shoqėrojnė fare lėvizjen e ngathėt tė dorės sė tij, ku unazat tashmė rrotullohen tė pabezdisura dhe gjithmonė e mė tė lira nė gishtat e stėrgjatė. Kėto tė fundit shtypin ngadalė cigaren, shoqen e kahershme tė pandarė tė mbretit tė shqiptarėve, Leka Zogu I. Nikotina e "Rothmans" ia ka zverdhuar me njė okėr tė fortė dy gishtat e mėdhenj. Ai nuk bezdiset nga ky fakt. Ndėrsa askush duket se nuk guxon qė t'i kėshillojė tė kundėrtėn, burrit tė veshur me njė kėmishė tip ushtarake kaltėreme, qė tė shikon ngultas kur flet, sipas njė ritmi, qė duhet ta diktojė vetėm ai. Njė ritual shtėpize mbretėrore, e mėsuar nė 66 vjet, qė ai mban mbi shpinėn e lodhur. Mbreti i shqiptarėve ka njė kod pėr pėrgjigjet, pėr pyetjet dhe pėr kortezinė, tė gjitha tė cilat duhet tė respektohen. Edhe pa e ditur, kjo strukturė e tėrė etike, menaxhohet nga ai me ngritjen e ngadaltė tė gishtave tė gjatė. Ka pak kohė qė jeton i vetėm, sepse i biri, princi studion nė "Royal Military Academy" nė Sund'hurst, vend ku ai ka studiuar vite mė parė dhe ndoshta nė tė ardhmen edhe Leka III. Ndėrsa, mbretėresha Suzan, njė grua po aq e heshtur, ka ndėrruar jetė, duke ia shtuar mėrzitinė e moshės, mbretit Leka I. Tashmė, universi i tij janė muret e Vilės 26, pranė lumit Erzen dhe ekipi i pakėt, qė pėrbėn Oborrin e tij. Kėtė skenografi disi pastorale, ku duket se gėrshetohen dhe elementė kolonialė, e mbushin qentė, bajagi tė shumtė, pas tė cilėve ai ėshtė tepėr i dhėnė dhe qetėsia. Ajo ėshtė me sa duket edhe dėshmitarja e fundit e kalvarit tė vuajtjeve tė Familjes Mbretėrore shqiptare, e cila ka lėvizur pėr 50 vjet nė tre kontinente tė ndryshme 
Vetė ai, mbreti shqiptar, ka njė histori jete qė do t'ia kishte zili dhe producenti mė i njohur nė Holly ėood. Por me sa duket ajo do tė jetė dhe pėr shumė e shumė kohė, jo e ndriēuar pėr publikun. "Ka ende gjallė", mėsohet t'u ketė thėnė njerėzve tė afėrt, duke aluduar pėr sekrete dhe gjera, qė presin tė zbardhen. Nė fakt, emri i tij lidhet me aksione kundėr komunizimit, ndėrsa kėta tė fundit e pėrmendnin shpesh si kontrabandist armėsh dhe menaxher punėsh tė kėqija. Sikur tė mos mjaftonin kėto, njė best-seller nė kohėn e socializmit, qė ėshtė ribotuar dhe kohėt e fundit, "Mėrgata e Qyqeve", e nxjerr dhe si njė aventurier tė gjithėfarėllojshėm. "Nuk kanė mund me na u fut deri nė Familje, por boll kanė turbullu, tund lehtazi kokėn me flokėt e qethur shkurt, kur e pyet. Gjithmonė shqiptarėt kanė qenė tė pėrēamė", shton pastaj me njė zė tė ulėt, sikur do qė tė mos t'i prishė zhurmėn dhe fėshfėrimės sė ajrit nė mjedisin e tij. Nė fakt tė mjafton qė ta shikosh pėrballė dhe e kupton qė ai nuk ka pasur ndonjėherė shumė frikė. Arsyeja ėshtė e thjeshtė: qė nė lindje ėshtė pėrballur me rrezikun, Mė 5 prill tė vitit 1939, kur erdhi nė jetė, askush nuk e llogariste se oshėtima e topave pėr nderin e lindjes e tij, nuk do e kalonte shkrepjen e pushkėve qė do bėnin shqiptarėt, 48 orė mė vonė. Mbreti Zog I, i anatemuar pėr atė kohė- nė kujtimet e adjutantit tė tij- shkruhet se u tradhtua nga shumė prej oficerėve tė tij. "Baba nuk e kujtonte shpesh kėtė, por boll keq po i vinte", kujton Mbreti Leka I, pėr atė kohė. Ėshtė nga momentet e pakta qė i ndjen neverinė, por gjithsesi e thotė me forcė: "se po tė mos kundėrshtohej nė atė moment fashizmi, atėhere nuk do tė mundej qė tė ekzistonte Shqipėria".
Tetė vjet mė vonė, Ai, ka humbur shumė nga ajo pamje impozante e viteve tė mėparshme, kur me uniformėn e marinsit, vendosi qė tė vinte vetė rregullin nė zgjedhjet e Shqipėrisė tė vitit 1997. Marshimi i tij pėrmes bulevardit tregoi se nga raca e tij nuk ishte fikur pasioni pėr luftėn. "Po, besoja akoma se mund tė bėja bashkė tė gjithė njerėzit kėtu nė Shqipėri", flet pėr "Vitin e Mbrapshtė". Ata qė e njihnin nuk u ēuditėn, sepse ai nuk kishte qėndruar duarkryq nė vitet e mėrgimit. Shumė njerėz tė tij tė "Legalitetit", pėrgatitur nga Aleatėt, lanė jetėn kundėr komunimit, madje shumė dhe tė tradhtuar. "Mė ka shqetėsuar kaq shumė saqė akoma nuk e kam harruar", thotė ai pėr njerėzit qė humbėn jetėn prej Kim Filbit. Leka I ishte aktiv nė kohėn e emigracionit, dhe duket se njė nga kulmet e tij do tė mbetet 2 korriku i vitit 1972, kur ai mundi qė tė mblidhte shqiptarėt e mėrgatės dhe tė ideonte njė bashkim. Pėr tė kuptuar kėtė pėrpjekje, duhet tė kihet parasysh se ndėrmjet firmėtarėve ishin edhe "Vatra", Balli Kombėtar, Partia Agrare, "Lidhja e Prizrenit", "Blloku Indipendent" etj. "Kemi bindje se ju zotninj pėrfaqėsuesa qi kaq shumė e kini nė zemėr ēashtjen shqiptare, gjatė bisedimeve qi kini me pas, kini me vue para ēdo gjaje interesat e nalta t'Atdheut dhe do t'arrini nė nji marrėveshje tė kėnaqshme e tė dobishme pėr nji bashkėrendim tė fuqive nacionaliste", iu drejtua ai atėherė bashkatdhetarėve tė tij. Falė njė shkollimi tė gjatė cilėsor dhe njė jete qė e ka dėrguar nė tė gjithė cepat e Botės, mbreti akumuloi njė eksperiencė interesante. Ndėrsa, nga Nėna Mbretėreshė duket se pėrēoi interesin pėr historinė dhe kulturėn nė pėrgjithėsi. Lartmadhėria e Tij mbahet si njė ekspert i luftės anti-guerrile dhe me sa duket kėtė mision Pentagoni ia besoi qė ta aplikonte nė formėn e vėzhguesit nė Luftėn e Vietnamit. Ndėrsa shkollimi special e bėri qė tė jetė dhe njė vėzhgues i mirė ngjarjeve tė Botės. "Me babėn flisnim shumė pėr gjeopolitikėn, sepse ai i kuptonte mirė situatat ndėrkombėtare", kujton.

Kohė tė kaluara, por qė ndėrkohė nuk ia kanė braktisur besimin, se ky vend mund tė bėhet, pavarėsisht problemeve tė tij. Pėr njė gjė ėshtė i bindur, se i jati e trasoi rrugėn e Shqipėrisė moderne dhe, si e tillė, kjo rrugė vetėm meriton qė tė ndiqet. "Tė gjitha veprat e tij kanė dalė. Ligjet e tregtisė, ligjet e doganave, tė gjitha gjėrat qė njerėzit sot normalisht nuk interesohen, janė vepėr e tij". Zhgėnjimi e ka njė burim. Mė 8 tetor mbreti Zog ka pėrvjetorin e 110 tė lindjes. Deri mė tani, pavarėsisht fjalėve tė bukura, askush nuk ka marrė njė hap pėr tė sjellė qoftė eshtrat e tij nė Shqipėri
Jeta nė fakt e ka mėsuar qė tė presė dhe pritja e kėtij njeriu nuk ėshtė e vogėl, ajo tashmė kalon dhe realitetet mė tė ēuditshme. Me sa duket njė edukatė e mbrujtur dhe nga Nėna Mbretėreshė Geraldinė, njė grua fisnike, qė arriti njė nga qėllimet e saj tė jetės, qė tė kthehej nė Shqipėri, falė peticionit tė pėrbashkėt tė parlamentarėve nga tė gjithė formacionet politike. Njė veprim kortezial, qė gjithsesi nuk e justifikon Parlamenti Shqiptar, qė edhe pse ka miratuar njė ligj pėr statusin e Familjes Mbretėrore, ku parashikohet edhe rikthimi i pronave, nuk ka gjetur akordin e Ekzekutivit shqiptar pėr aktet pėrkatėse, njė dobėsi qė duhet parė dhe tek formacioni i tij Politik "Lėvizja e Legalitetit", e cila kurrė nuk ėshtė ngjitur nė rangun e njė force potente, pavarėsisht suportit tė tij direkt. Ca mė shumė akoma, edhe Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar, qė ka iniciuar pak para zgjedhjeve, nuk mundi tė jepte frytet, qė ai mendonte dhe qė shpresonte Kjo ka bėrė qė edhe kėrkesat e tij mė tė vogla tė presin tė pazgjidhura nė duar burokratėsh pa fund. Njė dorė ekspertėsh tani po merren me trajtimin e pronave tė tij, ndėrsa njė pjesė tjetėr ka vajtur pėr shqyrtim nė Komisionin e pronave. "Vlera monetare ėshtė e vėshtirė tė vendosėsh pėr pronat tona. Pėr t'i vendosur nė ēėshtjen e ligjit, unė jam qė tė hiqet Ligji 7501, tė zėvendėsohet me njė ligj mė tė drejtė", thotė ai.
Kėtu ka pushuar gjithēka. Me njė shenjė konvencionale tė bėn me shenjė, qė pyetjet duhet tė reshtin. Ndėrsa sytė i hedh mbi njė libėr tė Steven Ericson, njė profesori tė njohur tė historisė. Pak minuta mė vonė, asistenti i tij, Stjuart, shton se Leka I lexon gjithēka qė mundet dhe nė kohė tė lirė shumė "science fiction", por edhe jetėn e njerėzve tė njohur tė historisė. "Mė ndodh shumė herė qė i sjell libra dhe pastaj duhet t'i kthej se ai i ka lexuar". Me pak fjalė, bashkė me armėt, hobin e tij tė vjetėr, tregojnė se shpirti ushtarak nuk ėshtė shuar ende nė Familjen e Zogut II 
Ndėrsa tė pėrshėndet, vėshtrimi i drejtpėrdrejtė i Mbretit shqiptar, tė tregon se kaq ishte leja.

Vjeshtė 2005.

 

INTERVISTA

Ajo qė do tė na interesonte mė sė pari ėshtė njė gjykim i pėrgjithshėm pėr trashėgiminė e mbretit Ahmet Zog nė Shqipėri. Ēfarė mendoni, ēfarė ka mbetur pa u respektuar, pa u nderuar, pa dalė nė dritė nė kohėn e sotme 110 vjet pas lindjes sė tij?
Mė duket se janė bėrė shumė, tė gjitha veprat e tij kanė dalė. Po nuk janė njohur, nuk janė publikuar nė njė mėnyrė qė ta njohė publiku se ligjet e tregtisė, ligjet e doganave, tė gjitha gjėrat qė njerėzit normalisht nuk interesohen, nuk do t'i dinin se i kishte pėrgatitur mbreti Zog dhe akoma po pėrdoren sot. Pikėrisht kjo ėshtė njė gjė qė ka nevojė tė zbardhet dhe tė propagandohet.

Parė nė krahasim me ish monarkitė e tjera tė rajonit ēfarė mungon nga pikėpamja e kėtij nderimi, ēfarė do tė donit ju qė tė kishte nė pikėpamje tė monumenteve, tė emėrtesave tė rrugėve etj 
Vetėkuptohet qė emėrtesat nė rrugė, ngritja e monumenteve pėrfaqėsojnė njė nderim tė madh. Do tė doja tė shikoja edhe sende tė tjera, por sidomos nderime pėr Mbretėreshėn Suzanė. Gjithsesi tė krijosh monumente nė njė kohė kur populli ka nevoja mė tepėr pėr tė jetuar, ka nevojė mė tepėr pėr tė ngrėnė, ka nevojė pėr energji, nuk ėshtė kohė kjo. Krijimi i monumenteve bėhet kur vendi ėshtė zengjin.

Me ardhjen nė pushtet tė njė qeverie tė djathtė a mendoni qė nderimi dhe respektimi, zgjidhja e ēėshtjeve tė pronave do tė marri rrugė mė tė drejtė?

Unė shpresoj se po. Kjo ėshtė nė radhė tė parė pėr nga rėndėsia dhe shenjat janė tė mira.

Me qeverisjen socialiste dihet ju keni patur kontakt me kryeministrin Nano, por a keni patur ndonjė kontakt me kryeministrin Berisha gjatė kohės sė fushatės apo mė parė?. Cilat janė kontaktet tuaja me z.Berisha?

Z.Berisha ka ardhur dy herė nė shtėpi pėr ngushėllim dhe pastaj jemi takuar shpesh nėpėr pritje qė bėjnė ambasadat, kemi biseduar.

Keni biseduar pėr ēėshtjen e pronave?

Jo. 

A mendoni qė do ishte mė e lehtė nėse Partia e Legalitetit apo LZHK do ishte pjesė e kėsaj aleance qė fitoi zgjedhjet?

Kėtė s'e di. Nuk mund t'i pėrgjigjem.

E drejta e pronės pėr ēdo qytetar dhe pėr ju ėshtė njė ēėshtje e rėndėsishme. Keni ndonjė ide, cilat janė pėrmasat e kėtyre pronave nė terma hektarėsh apo sipėrfaqesh apo vlerash monetare 

Vlera monetare? Ėshtė e vėshtirė tė vendosėsh. Pėr t'i vendosur nė plan ligjor unė jam qė tė hiqet ligji 7501 dhe ai tė zėvendėsohet me njė ligj mė tė drejtė.

Ju jeni pėr njė ligj qė ta zgjidhi nė total ēėshtjen e pronės, shkuarjen e pronės tek i zoti 

Po.

Keni ndonjė vlerėsim tė pėrafėrt pėr sipėrfaqen e pronave?

Asnjė 

Po ndonjė vlerėsim, sa janė si numėr?

Nuk e di, akoma s'i kemi gjetur

Ėshtė duke punuar ndonjė staf juridik pėr kėtė?

Po ėshtė punuar. Disa i kemi ēuar tek Komisioni i Kthimit tė Pronave, por janė aq shumė nė tė katėrt anėt e Shqipėrisė dhe akoma s'i kemi gjetur tė gjitha.

Por kundėrshtarėt e monarkisė thonė qė nuk ishin prona tė trashėguara por ishin prona qė mbreti i ka pėrfituar pėr shkak tė detyrės tė vet. Cila ėshtė e vėrteta, ēfarė mendoni ju pėr kėtė?

Unė e di qė kanė qenė tė gjitha tė blera me para. Ato tė Matit kanė qenė tė trashėguara, kėtu nė Tiranė tė trashėguara dhe gjithė tė tjerat tė blera me para.

Po nė Sarandė ku ju keni njė pronė: cila ėshtė lidhja juaj me tė, apo mbreti ka dashur tė pushojė nė Sarandė, dhe i ėshtė ofruar atij. 

Atė pronė nė Sarandė ia ka dhėnė Kryqit tė Kuq.

E lėmė argumentin e pronave me njė pyetje tė fundit. Ēfarė do dėshironit, do ishit dakord me njė zgjidhje tė pjesshme apo tė plotė?

Unė jam dakord pėr njė zgjidhje tė drejtė.

Si ju duket sjellja e ish-kryeministrit socialist nė lidhje me ju, sepse ai dha fjalėn qė do zgjidhej?

Ē'mund tė pritej nga z.Nano. Ai e ka treguar veten.

Pronat janė pronat dhe gjithēka ka lėnė trashėgim babai juaj, pėrveēse moment material janė edhe moment nostalgjie natyrisht jo drejtpėrdrejt pėr ju sepse ju nuk jetuat nė Shqipėri. Por cilat prej kėtyre pronave nė kujtimet e babait, e nėnės ka qenė mė e rėndėsishme?

Pallati i Ri.. Pallati aktual i Brigadave.

Ju nuk keni marrė asgjė, d.m.th. totalisht asgjė?

Jo.

Nėse do ju pyesim pėr veprat e babait tuaj, cilėt konsideroni ju se ka qenė vepra mė e rėndėsishme qė do tė mbetet nė histori si mė e shėnuara?

Vendimi pėr t'u larguar nga Shqipėria nė 1939 mund tė ketė qenė njė prej veprave tė tij mė tė mira sepse po tė kishte rėnė Shqipėria nė dorėn e italianėve pa patur ndonjė reagim kundrejt fashizmit dhe nazizmit sot nuk ajo nuk do tė ekzistonte si shtet.

Pra ju thoni qė rezistenca ndaj italianėve ishte vepra mė e rėndėsishme e mbretit?

Mund tė jetė, por si vepėr shumė tė rėndėsishme unė konsideroj qė ka qenė ai qė e ka formuar si shtet. 

Nė kėtė korpus veprash, siē ishte krijimi i shtetit, cili prej kėtyre momenteve ju duket juve mė i rėndėsishmi, legjislacioni, raporti me veprat botore, pra infrastruktura...

Drejtėsia qė transmetonte gjyqi nė atė kohė dhe xhandarmėria qė ishte e pastėr dhe nuk ishte e korruptuar. 

Kundėrshtarėt e monarkisė sot thonė se monarkia e Shqipėrisė ishte njė monarki sui-generis d.m.th nuk ishte njė monarki e trashėguar brez pas brezi, ajo lindi si e tillė nė vitin 1928. Cilat janė argumentat tuaja?

Ka dhjetra monarki si Arabia Saudite, Jordania, etj qė kanė lindur pas kėtij brezi. Nuk ėshtė gjė e ēuditshme: koha e ka kėrkuar dhe krijimi i saj ju pėrgjigj kohės.

Njė moment tjetėr qė shikohet nė mėnyrė kritike ėshtė dhe fakti qė mbreti Zog u rikthye nė pushtet nė vitin 1924 me mbėshtetjen e Jugosllavisė. A mendoni qė qėndrimet e tij tė mėvonshme ndaj Jugosllavisė, ndaj fqinjėve ishin qėndrime nė ruajtje tė pavarėsisė kombėtare apo ishin shlyerje borxhi?

Ishte kollaj etyruar ta ndihmonte mbretin Zog, sepse anglezėt, francezėt pas tyre nuk donin komunizmin qė tė endej nė Mesdhe. Atėherė e shtynė mbretin Aleksandėr tė sigurohej qė tė mos ndėrhyjė, ndėrsa pas asaj marrėdhėniet e babės me fqinjėt kanė qenė marrėdhėnie siē i kėrkonin interesat e kombit vazhdimisht.

A keni ndonjė ide tuajėn pėr ēėshtjen e Shėn Naumit dhe pse sipas kritikėve tė mbretit Zog u shkėmbye me Vermoshin?

Nuk ka patur shkėmbime me Vermoshin, Vermoshi ėshtė si ėshtė, pra siē ka qenė. Shėn Naumi ka patur rreth 5 katunde dhe njė Manastir dhe nė atė kohė kur erdhi Komisioni Ndėrkombėtar i kufijve ta shikonte arritėn t'i mbanin 5 katundet dhe i lamė Manastirin serbėve.

A ėshtė e vėrtetė kjo qė Pashiē kur e ka pėrcjellė mbretin nė Shqipėri ka thėnė qė po pėrcjell njė mik tė Jugosllavisė qė nesėr do tė jetė armiku mė i madh I Jugosllavisė?

Po, krejtėsisht e vėrtetė. Personalisht ne nuk bisedonim gjithmonė pėr Pashiēin e Venizellosin e tė tjerė. Kishim edhe biseda tė tjerė, ndaj nuk mė kujtohen menjėherė.

Mund tė na tregoni atė momentin e pushtimit fashist kur ishte bėrė plani dhe qeveria serbe ra, ishte kundėr dhe tha qė do ta vėrė Shqipėrinė mes dy zjarresh. Ndoshta kėtė na e shpjegoni mė mirė.

Ne e kishim bėrė 3 plane nga cila anė do tė na vinte armiku, por ultimatumi erdhi nga Italia, atėherė plani ishte pėr tė mbajtur veriun. Na erdhi telegram nga Pjetri qė ishte dhe tha: Po tė provoni rezistencė nė veri tė Shqipėrisė, Jugosllavia do tė shkojė 15 kilometra mė brenda kufirit.

Unė kam pėrgatitur kujtimet e lartmadhėrisė. Ai thotė njė moment "nuk e kam pritur asnjėherė qė Ramiz Aranitasi, gjenerali dhe komandantė tė tjerė nė ditėt e fundit kur priste pushtimin tė jepnin dorėheqjen ose tė devijonin, si e ndientė kėtė mė vonė mbreti? 

Nuk po flas pėr tradhtinė sesa pėr zhgėnjimin qė pėsoi nga oficerėt e tij 
Me shumė dhimbje. Kaq mund tė them, nuk e kam biseduar shpesh, por me shumė dhimbje.

Periudha pas luftės sė dytė Botėrore ka qenė e rėndėsishme pėr ekzistencėn e kombit shqiptar, siē thatė dhe ju nėse nuk do tė ishte bėrė rezistenca nė 39' atėherė nuk do tė kishte shtet shqiptar. A e ka patur parasysh mbreti Zog konjukturėn ndėrkombėtare nė kohėn kur punonte pėr t'u rikthyer, a e shmangu ai rolin e Greqisė apo tė gjithė fqinjėve qė kishin probleme me Shqipėrinė?

Ai e dinte shumė mirė situatėn dhe ka bėrė ēmos pėr tė ndryshuar, por ishte zor.

Si shpjegohet ky zor, apo kishin ndryshuar shumė gjėra nė botė?

Unė nuk e di, por amerikanėt kanė urrejtje kundėr mbretėrve. Nė 1950 erdhėn dhe na kėrkuan ndihmė por nuk e di pse.

Si e shikonte Mbreti atėherė afrimin e Shqipėrisė me Bashkimin Sovjetik?

Ai as nuk e ka pėrmendur. Atė qė e quante me rėndėsi ishte ēėshtja e Jugosllavisė, pra roli i saj nė Shqipėri.

Po mirė komunistėt mund tė thonė qė edhe ai u mbėshtet tek Jugosllavia ashtu si edhe komunistėt u mbėshtetėn tek jugosllavėt pėr tė ardhur nė pushtet. Cili ėshtė dallimi?

Kush ka qenė pas Jugosllavisė kur u mbėshtet mbreti Zog e kush ishte mbrapa Jugosllavisė kur bėnė shtet komunistėt?

Njė moment i rėndėsishėm i mbretit Zog nė marrėdhėniet ndėrkombėtare ka qenė edhe ai me Turqinė. Keni ndonjė shpjegim ju sot pėr ato lloj marrėdhėnie, ftohje pastaj afrim? 

Atėherė kur shkuam nė Turqi ishim tė mirėpritur, por babai kishte njė shqetėsim sepse Turqia mund tė merrte anėn e gjermanėve siē bėri edhe nė Luftėn e Parė Botėrore. Ky ishte shqetėsim. Ne nuk qėndruam me Turqinė, do tė ishte shumė mirė po tė kishim qėndruar.

Njė moment tjetėr i rėndėsishėm gjatė periudhės sė Mbretėrisė ėshtė vendosja e kontrollit grek mbi territoret e vjetra shqiptare. Cili ka qenė roli i shtetit shqiptar nė fillim i republikės pastaj i Mbretėrisė pėr tė zvogėluar padrejtėsitė sepse s'mund t'i korrigjonte dot?

Nuk e di se ē'rol ka patur Greqia nė Shqipėri. Ēėshtja ēame ėshtė njė ēėshtje qė provuam ta mbronim dhe vazhdojmė tė provojmė pėr ta mbrojtur.

Ishte njė moment qė nė fund tė viteve 40' dhe fillim tė viteve 50' qė Shqipėria ka patur shumė probleme dhe nė kujtimet e veta adjutanti i Mbretit thotė pėr Mbretin Zog, qė ai ka thėnė: "unė mė mirė mbėshtes Enver Hoxhėn se sa tė ndahet Shqipėria. Ėshtė e vėrtetė?

Ėshtė e vėrtetė.

Si arriti Mbreti qė tė sheshonte problemet me Fan Nolin dhe Faik Konicėn, tė dy ish-armiqtė e tij tė dikurshėm dhe arriti qė gati t'i merrte nė njė qeveri nė emigracion?

Ata vetė erdhėn; pa ndėrmjetėsa, dhe them se nuk gabuan.

Ėshtė e vėrtetė se Mbreti e ka ndihmuar Fan Nolin pėr tė operuar nė Amerikė? Ėshtė kujdesur pėr shėndetin e tij?

Po, ėshtė e vėrtetė.

Po ata pse druheshin qė tė shkonin nė qeverinė qė pretendonte Mbreti tė ngrinte nė emigracion?

Me sa di unė ishte njė moment kur ai nuk kishte negociata me ata.

Keni kaluar pak njė periudhė tė vėshtirė nė momentin e pėrēarjes sė emigracionit shqiptar dhe ju keni qenė nė njė moshė madhore, ēfarė kujtoni nga ajo kohė, nga spiunėt e sigurimit shqiptar atje, sa e kanė provokuar dhe sa e kanė pėrēarė emigracionin shqiptar?

Emigracioni shqiptar ka qenė gjithmonė i kontrolluar jo vetėm nga Tirana, jo vetėm nga grekėt dhe nga turqit dhe nga serbėt, por edhe nga amerikanėt dhe anglezėt. 

Ėshtė e vėrtetė qė spiunėt e sigurimit kanė arritur tė futen deri nė stafin e afėrm tė Lartmadhėrisė?

Jo.

Ju ka shqetėsuar humbja e shumė njerėzve tė Legalitetit tė cilėt janė dekonspiruar nga Kin Filbi e me radhė?

Mė ka shqetėsuar kaq shumė saqė akoma nuk e kam harruar. 

Ju vendosėt tė ktheheshit, d.m.th tė tentonit pushtetin politik nė vitin 1997, a ndjetė dallime? d.m.th. babai juaj ishte i rrethuar nga figura intelektuale tė larta nė vitet 20-30, ndėrsa ju jo siē u duk. A besonit ju qė mund tė ktheheshit nė pushtet nė vitin 1997, nė kushte tė tjerė me njerėz tė tjerė tė cilėt ishin larg pėr tė qenė tė sinqertė atyre qė zgjodhi babai juaj pėr tė ndenjur nė pushtet?

Po besoj akoma se mund tė bėja bashkė tė gjithė njerėzit kėtu nė Shqipėri. Nė fillim nuk i kisha. Por besoja se do t'i gjeja kėtu njerėzit e zot.

A u pėrpoqėt ju pėr t'i gjetur?

Nė fillim jo, se s'kisha kohė se do lėvizja nėpėr Shqipėri. 

Njė nga problemet e fundit qė po diskutohet nė Shqipėri ėshtė ēėshtja e rrezikut muslyman, lidhjet me vendet arabe, si e gjykoni ka ndonjė rrezik Shqipėria prej kėtyre ndėrhyrjeve sot?

Jo, s'besoj.

Marrė nga gazeta javore "ABC" nr.6 (Mentor Nazarko, Ben Andoni)



OPINIONE

(Pa)vetėdija e njė rituali

Mendja nuk ėshtė njė enė qė duhet mbushur, por njė zjarr qė duhet t'ndriēojė - Plutarku

Nga Zamir Gjurgji

Muaji i Ramazanit ėshtė koha kur besimtari kryen njė nga ritet e kėshilluar dhe urdhėruar nga Krijuesi i tij. Kėsisoj, krijesa i afrohet gjithnjė e mė tepėr Atij, qė ofron dhjetėditėsh pas dhjetėditėshi mėshirė, falje e shpėtim nga flakėt e Ferrit.
Efektet shėruese nė trupin e krijesės janė tė shumta, pasi shkencėrisht ėshtė provuar se mbi 80 sėmundje shėrohen me anė tė agjėrimit; ndėrsa ato shpirtėrore janė tė pallogaritshme, ku vėshtirė se gjendet fjalė pėr tė shprehur kėnaqėsinė qė i jepet kėtė botė agjėruesit, kur trokasin ēastet e pas-iftarit. Ndėrkaq, shpėrblimi atėbotė pėr kėtė rit mbetet i pamatė.
Eshtė e kuptueshme se njė besimtar ėshtė i ndėrgjegjshėm pėr veprimin qė kryen, por ēfarė ndodh me njė krijesė thjesht laike, e cila nuk i nėnshtrohet me vetėdije proēesit tė agjėrimit? Edhe kjo krijesė, e cila e konsideron veten si moderne pėr t'iu nėnshtruar "zakoneve prapanike", rezulton se agjėron dhe e prish (ndėrpret) atė 'pa vetėdije'.
Nėse marrim nė shqyrtesė veprimtarinė e laikut perėndimor, qė nga SHBA (Anglia), nė Francė e deri nė Spanjė, do tė vėrejmė njė fenomen "tė ēuditshėm" ku amerikanėt (anglezėt), francezėt e spanjollėt e thonė me gojėn e tyre se e ndėrpresin (thyejnė ) agjėrimin, ēka logjikisht nėnkupton se e kanė nisur atė.
Konkretisht: kur anglezėt dhe amerikanėt ngrihen nė mėngjes, ata i nėnshtrohen vaktit breakfast (break - tė thyesh, tė ndėrpresėsh; fast - tė agjėrosh), kur francezi ngrihet nga shtrati, ai i nėnshtrohet vaktit (petit) dčjeuner (dč - tė thyesh, tė ndėrpresėsh; jeuner- tė agjėrosh), kur spanjolli ēohet nė mėngjes, ai i nėnshtrohet vaktit desayunar ( des-tė thyesh, tė ndėrpresėsh; ayunar-tė agjėrosh). 
Pėrmbylltazi, secili prej laikėve thelbėsisht perėndimorė - normat e tė cilėve na kėrkohet t'i zbatojmė nė emėr tė integrimit e reformimit - kryejnė tė njėjtin rit(ual) si edhe ai i besimtarėve "prapanikė". 
Po ku qėndron vallė ndryshimi mes kėtyre abstenimeve? 
Nėse njė laik modern agjėron pa vetėdije, njė besimtar "prapanik" agjėron me vetėdije; nėse i pari shpėrblehet pėr veprimin nė kėtė botė, i dyti shpėrblehet nė kėtė dhe atė botė, por nėse i pari dėmshpėrblen nė atė botė, i dyti shpėrblehet atje... 
Sidoqoftė, besimi hyjnor vlen pėr tė zotėt e mendjes dhe jo pėr zotat e saj.

Intelektualofobi totalitariste jo vetėm nga z.Prifti (1)

Nga Zamir Gjurgji

Parantezė


Duke ndjekur me vėmendje polemikėn e kolegut tim tė respektuar Sazan Pipa me analistin e pavarur Pirro Prifti, e pashė tė arsyeshme tė reagoj nė njė plan tjetėr analitik, duke qenė plotėsues (alias komplementar) i polemikės me argumente historike, politike, logjike e psikologjike tė z.Pipa.
Ajo qė mė bėn pėrshtypje nga shkrimet e "skifterėve"mediatikė, ku Prifti dhe Myftaraj (e anasjelltas) janė mė tė spikaturit, ėshtė se mungon diēka thelbėsore: u mungon identiteti mendor e shpirtėror, pasi gjithmonė shprehen si kundėrshtarė tė flaktė tė aksh ideje, ideologjie a besimi, por asnjėherė nuk analizojnė hapur e qartė se ēfarė mbėshtesin, mendojnė a ėndėrrojnė, qoftė edhe sikur tė jenė tė detyruar monetarisht a fizikisht.
P.sh. Nėse janė kundėrshtarė tė flaktė tė "trinisė etatiste islamike Zog-Hoxha-Berisha", nuk shprehen kurrė hapur se pėr cilėn "trini" janė gati tė shkrijnė talentin e tyre intelektual? Kėtej apo andej Adriatikut, kėtej apo andej Shkupit...?!
E sikur kjo "mangėsi" (shtjellimi i gjėrė e i gjatė i tezės qė pėrkrahin publikisht) tė mos ishte aty-kėtu "e mangėt" edhe tek njė sėrė intelektualėsh tė spikatur nė sfera tė ndryshme tė jetės publike, qė fshehin bukurisht ateizmin e tyre autoritarist lindor nėn petkun modern tė laikut perėndimor, ēdo lloj sipėrmarrje nga ana ime pėr tė ēuar mė tej polemikėn dinjitoze tė z.Pipa me zotėrinjtė Prifti-Myftaraj do tė ishte humbje nė kohė e hapėsirė, sidomos nė kėtė tė fundit ku hapėsirat analitike tė "Atdheu"-t janė sa tė rralla (krahasuar me ato jo-Atdheu), e pėr rrjedhojė aq edhe tė ēmueshme.
Tė gjitha rrugėt tė ēojnė te populli
Nėse do tė analizonim nė rrafshin gjuhėsor tre fazat (sistemet) e fundit qė kanė vepruar nė Shqipėri, nga Totalitarizmi, te Demokracia dhe Laikokracia, do vėrenim se ato kanė nė thelb tė ideologjive tė tyre tė njėjtin "togfjalėsh tė artė", Pushteti i popullit. Konkretisht:
1-Nė totalitarizėm, Pushteti i popullit ishte kryefjala e ēdo fjalimi, dekorimi, gradimi, kategorizimi nė punė, vendimi gjyqėsor, miqėsor apo armiqėsor, etj.. Kujtojmė kėtu parrullėn lapidare: "Pushteti buron nga populli dhe i takon po popullit".
2-Nė pluralizėm, modernizmi preku edhe terminologjinė. E kėshtu togfjalėshin e artė nuk e shqiptonim mė nė gjuhėn amė, por nė greqisht Demokraci (demos - popull, kratio - pushtet). Por gjuhėsisht, si togfjalėshi i monizmit ashtu edhe ai i pluralizmit janė tė njėjtė.
3- Sėfundmi, beteja terminologjike nxorri nė pah edhe njė neologjizėm, Laikokraci, por qė etimologjikisht rezulton qė edhe kjo "risi" tė jetė sinonimi i tretė i togfjalėshit Pushtet i popullit. Laikokracia ėshtė njė term i huazuar po nga greqishtja e vjetėr (Laos ~ Laikos - popull, popullor; kratio - pushtet). (Il Novissimo MELZI. Vol.I, fq.1427)
Si konkluzion, si pushteti popullor i pardjeshėm, ashtu edhe demokracia e djeshme dhe laikokracia e sotme, kanė nė epiqendėr fjalėn popull, qė shpėrdoret fizikisht, shpirtėrisht, e gjuhėsisht. Nėse "Nė emėr tė popullit" pardje pėrndiqeshin fetarėt dhe atdhetarėt, dje u pėrndoqėn atdhetarėt, e sot pėrndiqen fetarėt. Kjo ėshtė ēėshtja. Sakaq, mbetet ende sot ashtu si edhe (par)dje, po e njėjtja pyetje pa pėrgjigje: 
A ėshtė prifti popull ?!!

Diktatura, demokracia dhe teofilia

Nė sistemin diktatorial, gjithshka funksiononte sipas njė ideologjie tė caktuar, ku mendėsia dhe ndjesia ishin mjete nė funksion tė qėllimit: mbijetetesė pa kushte e pa prova acide ndaj diktatorit dhe diktaturės. 
Dashuria pėr udhėheqėsin ishte detyrė mbi detyrat dhe Partia duhej tė konsiderohej patjetėr nėna jonė, ku kėsaj tė fundit i mbetej tė ishte vetėm mamģ. Kėsisoj njeriu ndjehej i ndrydhur qenėsisht, ku dashuria, edhe pse njė ndjenjė infinit, diktohej tė ishte e drejtuar dhe mishėruar nė/me statusin e kreut. 
Dėshira pėr tė qenė i lirė nė mendime dhe opinione, kornizohej nga x klasik, tek y ideolog. Ishte koha kur censura ndillte autocensurė, e gjithshka sillej rrotull kėtij qerthulli tė ngushtė e tė papėrshkueshėm, qė nga shkėndijat e mendjes sė tredhur ideologjikisht, e deri te dėshira e cėnuar pėr t'u kredhur nė thellėsi tė pafundme ndjesie. Megjithatė, dashuria dhe dėshira e (ē)lirė njerėzore vėshtirė tė tjetėrsohen, edhe kur flenė gjatė nė subkoshiencė (pėrjashtimi pėrforcon rregullin). Ky lloj gjumi letargjik, kuptueshėm qė vlen edhe pėr tė ruajtur tė paindoktrinuar qėnien e tij natyrale, por po kuptueshėm, vazhdon njėherazi procesi i due/alizmit mes qėnies natyrale dhe asaj artificiale. 
Njeriu i klonuar diktohej tė donte pėr hir tė diktatorit dhe tė urrente po pėr hir tė tij, anasjelltas gjithshka trajtohej e skedohej nė fashikullin e mbeturinave prapanike, fajeve a krimeve qė nuk liheshin pa ndėshkime; qė nga veshi i tėrhequr i fėmijės, e deri nė kokėn qethur a tė prerė tė maturantit nė moshė. Ky ishte pra njeriu i ri, i risive, ku zemra e tij e transplantuar ideologjikisht, duhej domosdoshmėrisht tė rrihte sipas tik-takut tė ēangės sė kooperativės, ritmeve afrikane tė trokitjes sė derės nė aksionet e sė shtunės leniniste, sipas kumbimit nervcingėrisės tė alarmsinjalit pėr armikun imagjinar, apo ritmit shungėllues si tė tupanave, kur pas porte gjendeshin forcat e Sigurimit tė Shtetit qė, "Nė emėr tė Popullit", batėrdisnin "armikun e kl(l)asės".
Ardhja e Demokracisė nuk mund tė konsiderohet thjesht si rėnie e njė Muri, qoftė ai i Berlinit; si rėnie e Perdes sė Hekurt mes meridianėve lindorė e perėndimorė, por ajo mund tė konsiderohet si hapja e siparit tė kadifenjtė pėr tė shfaqur njeriun e natyralizuar deridje tė denatyruar, pėr ta kthyer nė identitet e dinjitet, qė ndjenjat e tij tė pėrgjumura letargjikisht, tė zgjoheshin vrullshėm e tė fitonin mbi pėrhumbjen. 
Ēdokush qė kishte jetuar diktaturėn, e kishte tė qartė se do tė gėzonte njė tė drejtė tė munguar, atė tė ndjesisė dhe mendėsisė sė lirė deri nė kufijtė e moscėnueshmėrisė sė tjetrit. Liria, si epiqendra e tėrmetit qė goditi themelet e diktaturės, do shndėrrohej vetiu nė njė promotore tė vėnies nė funksionim normal tė ingranazheve heshtjegjatė tė jetės nė(n) diktaturė. Nė kėtė mėnyrė dashuria pėr Krijuesin nuk kish sesi tė mos merrte flatra. Njeriu kishte rifituar tė drejtėn tė natyrohej pas njė denatyrimi marksist, kish nevojė tė merrte frymė thellė e tė hidhte pas shpine dashuritė tinzare qė i ishin ngjitur si rriqna nė shpirt, lipsej tė donte pėr njė hir tjetėr e tė urrente po pėr njė hir tjetėr. "Hirėsitė" dhe "hiret" njerėzore e kishin lodhur, sfilitur, drobitur, e sė kėtejmi, ēdo lloj dashurie "hirushesh" e trajtuar edhe si unikale, nuk mund t'i jepte kuptim jetės sė tij, nėn dhe mbi lėvozhgėn kuqalashe.
Njeriu kish nevojė pėr njė busull orientuese, si njė pikė referimi ku dashuria e tij tė merrte kuptim jetik. Krijesa tashmė kėrkonte ngultas Krijuesin, e pėrsakohė nuk e gjente, qėnia e tij mbetej nė pozicionin nul. Forma tė tjera tė tėrthorta, qė shoqėria e "reformuar" pirropriftiane pėrpiqej t'i hidhte nė treg si mall tė ri e tė pakonsumuar, zor se e tėrhiqnin bindshėm klientin ndaj klientelės. Gjithnjė e mė rrallė reklama frojdiste e darviniste arrinte tė prekte telat e shpirtit romantik tė shqiptarit, edhe pse ajo shfaqej e shiftėzuar nė faqe gazetash apo e boldizuar nė ekrane televizive e salla teatrore.
E megjithatė, Demokracia i kishte mundėsuar njeriut qė tė pėrzgjidhte mes dashurish atė tė natyrshmen, dashurinė pėr Krijuesin. E tė jesh i dashuruar pas Krijuesit, i dhėnė pas Tij, ėshtė jo vetėm njė mundėsi qė tė jepet rishtas nė demokraci, por edhe detyrim i kėsaj tė fundit pėr t'i lėnė korsi tė lirė kėsaj ndjesie. Prandaj tė gjithė ata qė duan Zotin, (i pėrkushtohen dhe dėshirojnė tė jetojnė nė harmoni me Tė), vetdėshmohen e konsiderohen thjesht teofilė. Tė qėnurit i tillė nuk nėnkupton rrjedhimisht se teofilėt janė teokratė, e kjo pėr njė arsye tė thjeshtė:
Ashtu si demokracia (demos - popull, kratio - pushtet) ėshtė njė pushtet qė vetvendoset nga demosi (populli), ashtu edhe teokracia (T(h)eo - Zot, kratio - pushtet) ėshtė njė pushtet qė vetvendoset nga Zoti. Njerėzve u takon tė pėrzgjedhin free & fair (demokratikisht), mes tė qėnit i dashur apo urryes ndaj Tij, mes tė qėnit teofil a teofob. Sa i takon pushtetit tė Tij (teokracisė), ky ka qėnė, ėshtė dhe do mbetet pėrjetėsisht jashtė fuqisė, vullnetit e kompetencave tė njerėzve, teofilė a teofobė qofshin. Filėve e fobėve u mbetet vetėm tė regjistrohen kalueshėm a pakalueshėm nė Kracinė Teo (Pushtetin e Zotit). 
(Vijon numrin e ardhshėm)

 

OPINIONE

Shqipėria dhe azilantėt e Brukselit

Nga Zenel MUSOLLARI

Nga shtypi i pėrditshėm mėsojmė se Parlamenti Europian ka miratuar Marrėveshjen e Ripranimit BE-Shqipėri pėr azilantėt. Madje Brukseli, negociatat financiare me Shqipėrinė, nė nivel ekspertėsh i ka zhvilluar pasi ka imponuar rėnien dakord qė, brenda vitit 2005, ajo tė miratohet nga Parlamenti shqiptar.
Kjo Marrėveshje mes BE-sė dhe Shqipėrisė bėn pjesė nė strategjinė e luftės kundėr emigracionit ilegal, miratuar gjatė samiteve tė mbajtura qė nga viti 1999 e deri tani. 
Pėr publikun dhe opinionin shqiptar nė tėrėsi, rėndėsi ka informimi (nė kuadėr tė sė drejtės ndėrkombėtare tė informimit), se qeveritė shqiptare me BE-nė kanė rėnė dakord qė emigrantėt qė kalojnė nėpėr Shqipėri drejt Europės, tė kthehen nga Europa nė mėnyrė tė organizuar dhe po nė kėtė mėnyrė tė strehohen e akomodohen nė vendin tonė, fillimisht nė rrethinat e Vlorės. 
Emigrantėt pėr tė cilėt bėhet fjalė, janė: kurdė, irakenė, afganė, indonezianė, kinezė, etj..
Natyrisht qė pėr kėtė "nismė" kėrkohen fonde pėr tė cilat BE dhe Brukseli e kanė "zgjidhur qesenė" dhe kėto fonde do tė lėvrohen sapo tė bėhet miratimi i kėsaj marrėveshjeje nga legjislativi shqiptar. 
Gjithashtu, nė kėmbim tė kėsaj marrėveshjeje Brukseli premton lehtėsimin e regjimit tė "vizave" pėr shqiptarėt. Pra nga njėra anė BE planifikon strehimin e azilantėve tė huaj nė vendin tonė, nga ana tjetėr stimulon largimin e shqiptarėve nga vendi i tyre!!!

Ku "fle lepuri" i europianėve

Skema e Ripranimit tė Azilantėve pėrfshihet nė strategjitė e shprishjes sė kompaktėsisė kombėtare dhe racore tė shqiptarėve, dhe tė pėrgatitjes sė kushteve optimale pėr vėnien nė diskutim tė ekzistencės sė kombit e tė shtetit shqiptar, bash tani kur ēėshtja kombėtare shqiptare ėshtė shtruar pėr zgjidhje nga koha, nė kushtet aktuale dhe rrethanat me origjinė historike dhe politiko-juridike.
Kjo marrėveshje, nė thelb ėshtė njė akt politik ku Shqipėria, nėpėrmjet politikanėve e legjislativit tė saj, po merr mbi vete rreziqe tė karakterit ekzistencial, sepse nė marrėveshjen e parė tė vitit 1998 kėrkohej qėndrimi provizor i azilantėve, kurse tani kėrkohet sistemimi dhe akomodimi i pėrhershėm i tyre.
Dhe kjo sepse:
1.Azilantėt janė kontigjenti mė i manipulueshėm dhe mė i favorshėm pėr politikat armiqėsore e diversioniste kundėr shtetit shqiptar dhe stabilitetit tė tij. Kėshtu Greqia, e cila ka operuar me planet e saj antishqiptare me anė tė tezės sė "Vorio-Epirit" dhe "diskriminimit politik e juridik tė minoritetit grek nė Shqipėri", me ardhjen dhe sistemimin e kontigjentit tė kėtyre emigrantėve nė Shqipėri, do tė ketė lėndė tė parė pėr akuza politike dhe veprimtari diversioniste kundėr Shqipėrisė dhe shqiptarėve.
2.Pėr pėrmbysjen e strukturės etnike tė shqiptarėve, siē duket ėshtė projektuar pėr t'u pėrdorur Jugu i Shqipėrisė, prandaj ėshtė pėrzgjedhur Vlora e dikurshme e rebelimit greko-komunist tė vitit 1997, si rajoni ku fillimisht do tė vendosen azilantėt e kthyer nga Europa, e nga ku do tė zėrė fill zbatimi i skemave greke nėpėrmjet instrumentalizimit tė kėtyre "laboratorėve eksperimentalė" me "kavie" azilantėt e sipėrcituar.
Idea pėr tė krijuar njė qytet me kurdė nė afėrsi tė Vlorės dhe mundėsimi i vendosjes sė emigrantėve nė zonėn tonė bregdetare tė Jugut, duhet tė pėrbėjė njė alarm pėr shqiptarėt, aq mė tepėr qė pėrveē rrezikimit tė destabilizimit tė trevave tė synuara nga Greqia, dihen dhe mund tė shfrytėzohen edhe armiqėsitė reciproke turko-kurde, qė tashmė mund tė kenė si arenė Vlorėn ku janė vendosur trupat dhe bazat turke, nė kuadėr tė bashkėpunimit ushtarak me vendet e NATO-s, para pranimit nė kėtė organizėm politiko-ushtarak.
Gjithashtu dihet se Greqia ka patur gjithmonė marrėdhėnie tė shkėlqyera me kurdėt dhe organizatat ushtarako-terroriste tė tyre, (kujto strehimin e komunistit terrorist kurd Abdullah Oēalan), tė cilat gjithmonė i ka pėrdorur si vegla pėr tė destabilizuar Turqinė dhe rajonin.
3.Gjatė dekadės sė fundit ėshtė vėnė re njė pėrpjekje ndėrkombėtare pėr ta paraqitur Shqipėrinė si "shtet multietnik". Pranimi i kontigjenteve tė refugjatėve do t'i hapte rrugė krijimit tė grupeve tė tjera me pėrbėrje racore e ngjyrime etnike joshqiptare, tė cilat mė vonė mund tė pėrdoren pėr tė pėrligjur dhe kėrkuar etiketimin e Shqipėrisė si shtet multietnik, bashkė me kufizimet e tjera qė rrjedhin nga pėrcaktime tė tilla..., aq mė tepėr nė pikun e shtrimit pėr zgjidhje tė ēeshtjes kombėtare shqiptare nė Ballkan, dhe sa kohė qė premisat pėr realizimin faktik tė njė shteti kombėtar shqiptar, bien ndesh me politikat e ndryshimit artificial tė pėrbėrjes etnike tė shoqėrisė shqiptare, ideuar nga qarqe antishqiptare, qė kanė bėrė kauzė tė pėrbashkėt me Athinėn dhe Beogradin. 3.Politikat e hibridizimit tė shoqėrisė shqiptare pėrballė realitetit kokėfortė tė pėrbėrjes tonė thellėsisht homogjene nga pikėpamja etnike, janė i vetmi mekanizėm kundėrvėnės ndaj procesit tė njejtėsimit tė faktorit etnik shqiptar, sidomos nė kushtet e krijimit tė natyrshėm tė njė shteti kombėtar shqiptar nė tė ardhmen.
4.Ndėrtimi i arealeve "njolla etnike" brenda territorit kompakt etnik tė shqiptarėve, me synim krijimin artificial tė realiteteve tė ardhshme "multietnike", nė kushtet e pėrdorimit e, mė vonė, tė kushtėzimit pėr pranimin e "standardeve integruese" nė kuadėr tė Europės sė Bashkuar, do tė mundėsonte edhe kushtėzimin politik pėrkundrejt kėtij "realiteti" tė krijuar, madje deri nė kėrkesa qė do tė na kushtojnė rėndė nė tė ardhmen, sa kohė qė pėrvoja ka treguar se qėnia anėtar i Bashkimit Europian nuk e ka penguar, ta zemė Greqinė, pėr diversion politik e kushtėzime tė rėnda tė shtetit shqiptar, para e pas vitit 1990.
Po kėshtu edhe nė Kosovė, krijimi i enklavave serbe e rome dhe etiketimi i shoqėrisė shqiptare atje si "multietnike", ndėrkohė qė njihet kompaktėsia nė afro 95 % e saj si etnikisht shqiptare, si dhe bashkėjetesa e detyruar e shqiptarėve nė Maqedoninė "multietnike" fqinje, janė prova tė mjaftueshme pėr ngatėrrimin e qėllimtė tė problematikave dhe realiteteve etnike aktuale nė trevat etnike shqiptare, nė vazhdėn e synimit tė sabotimit tė ēeshtjes kombėtare shqiptare dhe perspektivave tė saj.
Azilantėt e huaj nė tokėn shqiptare, nė rastin mė tė parė tė parapėrgatitur nga ustallarė tė destabilizimit tė shtetit shqiptar, do tė shėrbejnė si "kolonė e pestė" dhe nė rolin e grevėthyesit tė ēdo reagimi nė pėrputhje me tė drejtėn e ligjshme tė shqiptarėve pėr rregullimin e problemeve tė tyre tė brendshme...
Kujtesa historike pėr refuzimin e vendosjes sė kolonėve italianė nga Mbreti Zog, e mė pas edhe nga qeveritė shqiptare gjatė kohės sė pushtimit fashist (deri nė 5 milionė tė tillė), janė njė shembull i shkėlqyer i qėndrimit tė pėrgjegjshėm politik e kombėtar ndaj ēdo tentative tė ngjashme nė ditėt e sotme, qė mund tė shėrbente si pėrgatitje e "Cassus belli" pėr mėnxyra antishqiptare...
5.Nė vazhdėn e kėtyre pėrpjekjeve mund tė konsiderohen edhe puna e veprimtaria antishqiptare e disa tė ashtuquajturave OJQ famėkėqia, tė sponsorizuara me miliona $ e euro, pėr "evidentimin" qėllimkeq tė grupeve etnike joshqiptare si "romėt", "evgjito-egjiptianėt" etj., tė cilave pėrveē tė tjerave u kanė bashkėngjitur edhe etiketime "myslimane", duke shfytyruar kėsisoj realitetet racore tė shqiptarėve. Mė tipikja dhe njėkohėsisht mė e sponsorizuara nga kėto organizata tė "Shoqėrisė Civile", mbetet ajo e njė ish punėtoreje tė pėrkėdhelur tė kohės sė komunizmit, (njė variant i Emės sė njė romani tė socrealizmit, qė nga tornitore u shndėrrua nė gazetare tė shquar...", gjyshėrit e sė cilės i dėrgonin kancelerive tė Fuqive tė Mėdha peticione antishqiptare gjatė LPB, nė tė cilat kėrkonin bashkimin me Greqinė, duke pėrdorur si argument tė pėrkatėsisė etnike greke mbaresėn "...uris", qė i vinin mbiemrit tė tyre (qė tė kujton njėsinė e matjes sė intensitetit sizmik).
6.Largimi i shqiptarėve dhe sidomos intelektualėve nga atdheu, nuk ėshtė vetėm largim i trurit, por edhe njė mekanizėm djallėzor i pakėsimit tė popullsisė autoktone shqiptare. Ai ėshtė gjithashtu edhe vetpranim i realizimit tė politikave djallėzore pėr shkombėtarizimin e shqiptarėve dhe konsolidimin e ndonjė race, destinuar tė plaket e tė degradojė, sikundėr po ngjet nė Greqi dhe mjaft vende tė Europės sė plakur, ku raca shqiptare po shkėlqen pėr vitalitet dhe tregues tė lartė biologjikė e inteligjence. 
Fenomeni i tolerimit tė kėtyre skemave dhe ai i stimulimit tė ndryshimit deri nė pėrmbysje tė strukturės etnike tė shqiptarėve, po shndėrrohet gradualisht nė tradhti tė paramenduar tė interesave ekzistenciale tė popullit dhe kombit shqiptar, ēka nuk dallon aspak nga qėllimi dhe forma me esencėn e fenomeneve tė shpopullimit dhe shkombėtarizimit, tė aplikuara dhunshėm ose jo, gjatė dy shekujve tė fundit nė trevat etnike shqiptare nė Jugosllavi e Greqi.
7.Bazuar nė kushtetutėn aktuale, parlamenti ėshtė kryeinstitucioni shtetėror nė Shqipėri, qė harton dhe miraton ligje, qė mund tė jenė nė pėrputhje ose jo me interesat afatshkurtėra dhe afatgjata kombėtare shqiptare, me sovranitetin, integritetin dhe sigurinė kombėtare. Por kur struktura e shoqėrisė prishet nėn veprimin e faktorėve tė jashtėm, tė imponuar nė kuadėr tė proceseve integruese e globalizuese, atėherė parlamenti ynė duhet tė pėrmbushė detyrimin kushtetues dhe tė bėhet barriera e parė dhe e pakapėrcyeshme pėr ndalimin e pėrpjekjeve tė jetėsimit tė praktikave tė tilla shkombėtarizuese dhe destabilizuese, pavarėsisht kostos dhe pasojave politike.
Politikat antishqiptare tė deritashme dhe mercenarizmi i spikatur i disa qarqeve politike shqiptare ndaj rrymave keqdashėse europiane, po ēojnė nė zgjidhje tė sforcuara dhe ekstreme me pasoja tė rėnda. 
Ardhja e planifikuar e azilantėve tė huaj nė Shqipėri, gjithmonė nėse miratohet, pėrbėn njė kėrcėnim real dhe rrezik tė paralajmėruar pėr shtetin dhe kombin shqiptar, si dhe pėr ēeshtjen tonė kombėtare, dhe pėr kėtė askush nuk duhet tė ketė edhe dyshimin mė tė vogėl. Dhe kjo sepse prej kėtu e kanė fillesėn edhe neglizhimi e tolerimi i kėtij kėrcėnimi qė nėnkupton rreziqe tė mėdha e me pasoja tė pariparueshme. Ndaj ėshtė detyrė atdhetare ngritja e zėrit dhe sensibilizimi i opinionit publik pėr kėtė kėrcėnim real tė qenies dhe ekzistencės sonė... 

 

___________________________

23 Tetor 2005
___________________________

Kėshilli Kombėtar i PLL zgjodhi dje anėtarėt e Kryesisė sė re

Legalistėt zgjedhin Kryesinė e re

Pas votimit tė fshehtė, fitues dalin Murat Basha - Nėnkryetar; Artan Tujani - Sekretar i Pėrgjithshėm; Sulejman Gjanaj - Sekretar i Marrėdhėnieve me Jashtė dhe Neritan Kolgjini - Sekretar i Marrėdhėnieve me Publikun. Kėshilli zgjodhi z.Nebi Ganellari si kryetar, aprovoi Komisionin e Financave si dhe koordinatorėt e PLL nė rrethe



KRYESORE

Mesazh i Oborrit Mbretėror pėr Kėshillin Kombėtar tė PLL-sė

Oborri Mbretėror Shqiptar
I nderuar z.Ekrem Spahiu
Kryetar i Partisė Lėvizja e Legalitetit
Me rastin e rizgjedhjes suaj si kryetar i Partisė Lėvizja e Legalitetit, ju uroj suksese nė zbatimin e programit dhe statutit tė PLL. Ne besojmė se do tė arrini objektivat politike, duke rritur bashkėpunimin mes tė gjithė degėve tė PLL, si dhe me intelektualėt, pėrfaqėsuesit e Rinisė dhe tė Gruas legaliste.

Tė nderuar anėtarė tė Kryesisė dhe Kėshillit Kombėtar tė PLL.
Bashkė me urimin pėr suksese nė detyrėn tuaj, ne shprehim bindjen se ndryshimet nė strukturat drejtuese, do t'i japin Partisė Lėvizja e Legalitetit njė hov tė ri nė tė gjitha drejtimet qė ka pėrcaktuar Kongresi i 16-tė i PLL.
Ju pėrshėndes tė gjithėve vėllazėrisht, duke ju uruar shėndet dhe lumturi edhe pėr familjet tuaja.
Vėllazėrisht
NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve



Kėshilli Kombėtar i PLL zgjodhi dje anėtarėt e Kryesisė sė re

Legalistėt zgjedhin Kryesinė e re

Pas votimit tė fshehtė, fitues dalin Murat Basha - Nėnkryetar; Artan Tujani - Sekretar i Pėrgjithshėm; Sulejman Gjanaj - Sekretar i Marrėdhėnieve me Jashtė dhe Neritan Kolgjini - Sekretar i Marrėdhėnieve me Publikun. Kėshilli zgjodhi z.Nebi Ganellari si kryetar, aprovoi Komisionin e Financave si dhe koordinatorėt e PLL nė rrethe


Tiranė - Nė sallėn shkencore "Gjon Buzuku" tė Muzeut Historik Kombėtar nė Tiranė, u mblodh ditėn e shtunė (dt.22 tetor 05) Kėshilli Kombėtar i PLL i dalė nga Kongresi 16. Nė axhendėn e punės sė kėtij forumi ishte zgjedhja e kryetarit tė Kėshillit Kombėtar, zgjedhja e disa prej anėtarėve tė Kryesisė sė PLL, zgjedhja e Komisionit Financiar, si dhe aprovimi i disa koordinatorėve tė PLL nė rrethe. Kjo mbledhje e parė e KK u drejtua nga kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu, nė bashkėpunim me kryetarin e Senatit z.Ali Ohri.
Nė fjalėn e mbajtur nga kryetari Spahiu, u bė njė rezyme e gjendjes sė PLL dhe objektivave tė saj pėr tė ardhmen. Ndėrsa z.Ohri lexoi mesazhin e posaēėm tė Mbretit Leka pėr anėtarėt e Kėshillit Kombėtar dhe pėr kryetarin Spahiu. Mė pas u kalua sipas rendit tė ditės nė zgjedhjen e disa prej drejtuesve tė PLL, si Nėnkryetarin, Sekretarin e Pėrgjithshėm dhe dy sekretarė; tė Marrėdhėnieve Ndėrkombėtare dhe tė Marrėdhėnieve me Publikun.
Pėr postin e kryetarit tė KK u propozua pėrsėri z.Nebi Ganellari, i cili pas votimit, doli fitues me shumicė dėrrmuese votash. Po ashtu nė kėtė mbledhje tė Kėshillit Kombėtar, u morėn disa vendime pėrrreth organizimit tė partisė siē ishin Komisioni Financiar i pėrbėrė prej 3 vetėsh, si dhe disa koordinatorė tė PLL nėpėr degė. Nė komisionin financiar nuk pati ndryshime nga komisioni e vjetėr, i cili pėrbėhet nga z.Xhevdet Kopani, Besnik Murati dhe Flutura Pėrleka. Ndėrsa si koordinatorė tė PLL nė rrethe u zgjodhėn z.Koēi Gega pėr zonėn jugperėndimore tė Shqipėrisė, ndėrsa pėr zonėn veriore u aprovua pas disa diskutimesh z.Enis Dizdari.
Pas kėtyre procedurave, kryetari Spahiu paraqiti para anėtarėve tė Kėshillit Kombėtar, kandidaturat e tij pėr nė Kryesi, tė cilat ishin: z.Murat Basha si nėnkryetar, z.Artan Tujani si sekretar i Pėrgjithshėm, z.Sulejman Gjanaj si sekretar i Marrėdhėnieve Ndėrkombėtare dhe z.Neritan Kolgjini si sekretar i Marrėdhėnieve me Publikun.
Pas votimit tė fshehtė, tė katėr kandidaturat e z.Spahiu, morėn shumicėn e nevojshme nga Kėshilli Kombėtar legalist.
Nė fund z.Spahiu dhe zyrtarėt e tjerė tė PLL, falenderuan Kėshillin Kombėtar pėr besimin e dhėnė. Kryesia e PLL pėrbėhet nga njė numėr i hapur anėtarėsh dhe nė tė bėjnė pjesė kryetari, nėnkryetari, sekretari i Pėrgjithshėm dhe sekretarėt e tjerė. Kjo mbledhje shėnoi njė etapė tė rėndėsishme nė aktivitetin dhe organizimin e PLL.
"Atdheu"



Fjala e plotė e kryetarit tė PLL Spahiu, mbajtur nė Kėshillin Kombėtar

Spahiu: Ja ekipi qė do tė drejtojė PLL

Tė nderuar anėtarė tė Kėshillit Kombėtar,
Sot zhvillojmė mbledhjen e parė tė Kėshillit Kombėtar tė dalė nga Kongresi ynė i 16-tė. Ky Kongres, pėr vetė kushtet nė tė cilat u zhvillua dhe vendimet qė mori, shėnon njė eveniment tė rėndėsishėm politik nė PLL. Ai u zhvillua nė njė moment qė pėrkon me ballafaqimin dhe kapėrcimin e situatės sė krijuar nga humbja e pamerituar e PLL nė zgjedhjet e 3 korrikut. Por, legalistėt, ashtu si pėrherė, me qetėsi dhe qartėsi politike, ditėn tė dallojnė pamundshmėrinė objektive tė arritjes sė rezultatit elektoral, dhe tė gjykojnė, se kjo ishte njė humbje e betejės, por jo e luftės sonė tė pėrbashkėt pėr materializimin e parimeve dhe realizimin e objektivave madhore qė burojnė nga Programi i PLL dhe qė janė detyrimet tona tė vazhdueshme.
Me kėtė rast, mė lejoni tė falenderoj edhe njė herė tė gjithė legalistėt, votuesit dhe simpatizantėt e PLL-sė pėr gjithēka ato kanė bėrė nė dobi tė kauzės sonė tė pėrbashkėt.
Njė falenderim tė veēantė kemi edhe pėr pėrfaqėsuesit e partive tė tjera tė djathta, qė me praninė dhe pėrshėndetjet e tyre tė ngrohta nė Kongresin tonė, rikonfirmuan edhe njė herė jo vetėm vlerat historike dhe politike tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, por mbi tė gjitha sollėn nė qendėr tė vėmendjes kontributet e merituara tė PLL-sė si pjesė e ish-opozitės dhe nevojėn e bashkėpunimit midis spektrit politik tė djathtė.

Tė nderuar anėtarė tė Kėshillit Kombėtar

Menjėherė pas pėrfundimit tė Kongresit tonė tė 16-tė, Mbreti Leka I na ka dėrguar njė mesazh urimi tė cilin do ta lexojė Kryetari i Senatit tė Veteranėve tė PLL z. Ali Ohri.
(Lexohet Mesazhi i Mbretit)
Padyshim qė ky vlerėsim i veēantė qė u bėhet mbarė legalistėve ėshtė edhe njė inkurajim mė shumė pėr tė ardhmen tonė. Ne e falenderojmė Madhėrinė e Tij pėr gjithė mbėshtetjen qė Ai na ka dhėnė dhe vazhdon tė na japė nė punėn dhe vendimet tona nė pėrmbushje tė detyrave dhe programit tė Legalitetit. 
Ne e sigurojmė Mbretin Leka I, se ashtu si mė parė, do tė jemi besnikė tė patundur tė parimeve dhe vlerave tona tė pėrbashkėta, aktivė dhe veprues nė jetėn politike tė vendit, organizatorė dhe drejtues tė aftė tė formacionit politik qė mban emrin e ndritur Partia "Lėvizja e Legalitetit".

Motra dhe vėllezėr,
Kėshilli ynė i ri Kombėtar dalė nga Kongresi i 16-tė ka pėrbėrjen mė cilėsore qysh nga koha e atashimit tė OKLL-sė nė Atdhe. Nė tė spikasin mė sė miri individėt dhe vlerat mė pėrfaqėsuese tė PLL qė alternohen natyrshėm midis krahinave, besimeve fetare, grupmoshave, profesioneve, etj..
Nė kėtė Kėshill bėjnė pjesė idealistė, zogistė e legalistė tė vendosur si Dr.Fuat Myftia, zotėrinjtė Ali Ohri, Ramiz Mena, Seit Preni, Akil Basha, Zihni Dervishi, Hamit Kurti, Gjon Pėrjaku, e plot tė tjerė. 
Po ashtu nė tė nuk mungojnė politikanė me eksperiencė si Murat Basha, Artan Tujani, Neritan Kolgjini, Sulejman Gjanaj, Astrit Kola, Nebi Ganellari, Selman Agolli, Enver Kaloshi.
Intelektualėt kanė gjetur hapėsirėn e tyre dhe ky Kėshill ėshtė i mbushur me emra tė spikatur tė kėsaj fushe si Skėnder Zogu, Bajram Xhafa, Xhemal Meēi, Riza Dajko, Xhevdet Kopani, Remzi Muhja, Shkėlqim Selmani, Islam Aliko, Agim Bega, etj.
Nė tė nuk mungojnė edhe administratorė tė aftė si Xhilda Preni, Bujar Ēala, Behar Dedolli, Bardhul Bica, Agim Selita e Muharrem Kurti.
Tė zgjedhurit e suksesshėm tė pushtetit vendor si Besnik Murati, Koēi Gega, Burhan Agri, Halit Muēmata, Vasil Muēa, Akil Danushi, Shpėtim Axhami, Agim Dushi, Sami Zeka, e shtojnė mė tepėr larminė e kėtij ansambli legalist.
Njė vend tė veēantė kanė zonjat e nderuara si Flutura Pėrleka, Gėzime Lamēe, Dhurata Murati, si dhe tė rinjtė energjikė si Nevruz Ndregjoni, Ilir Kuka, Xhem Nezaj, Mark Lleshi, Petrit Jushi, Edmond Guri, Xhevdet Sopi e Nexho Shkullaku.
Ne, tė gjithė sė bashku, por edhe secili nė pozicionin e tij do tė bėjmė shumė shpejt tė mundur rikthimin e pll nė vendin qė i takon nė politikėn shqiptare.

Tė nderuar anėtarė tė Kėshillit Kombėtar
Me pėrfundimin e Kongresit tė 16-tė u mbyll edhe procesi i analizave tė aktivitetit tė pll dhe rezultateve zgjedhore.
Tani ėshtė hapur njė kapitull i ri pėr punėn tonė katėrvjeēare. 
Gjatė kėsaj kohe ne do tė synojmė modernizimin e partisė; forcimin e strukturave organizative; rritjen dhe ushtrimin e demokracisė sė brendshme nė parti; intensifikimin e kontakteve me njerėzit dhe thithjen e kontigjenteve tė reja, me energji, ide e dije; shtimin e dinamizmit nė pjesėmarrjen tonė politike, pėr ta ridimensionuar dhe shndėrruar PLL-nė si njė parti me synime tė forta elektorale.
Rikonfirmimi i prioriteteve tona tė deklaruara si: rikthimi i Monarkisė; zgjidhja e ēėshtjes kombėtare; rehabilitimi dhe kompensimi i plotė i ish tė burgosurve dhe pėrndjekurve politikė; pėrparėsia e interesave tė pronarėve legjitimė nė zgjidhjen e ēėshtjes sė pronave; ndėrtimi i shtetit tė sė drejtės dhe krijimi i autoritetit tė duhur pėr zbatimin e ligjit..., do ta dėshmojnė dhe thellojnė mė shumė profilin tonė politik, duke siguruar njė mbėshtetje mė tė gjerė elektorale.
Detyrė parėsore e PLL do tė jenė zgjedhjet vendore tė vitit 2006 ku sigurisht do tė synojmė njė rezultat mė tė mirė se nė zgjedhjet e mėparshme tė vitit 2003.
Menjėherė do tė nisim punėn pėr hartimin e platformave, qėmtimin e kandidaturave, gjetjen e mekanizmave apo stimujve tė duhur dhe ngritjen e infrastrukturės sė nevojshme pėr kėto zgjedhje.
Puna, pėrvoja, kapacitetet, strukturat e partisė, tė zgjedhurit tanė nė pushtetin vendor, motivimi i gjithė legalistėve dhe koha nė dispozicion, na bėjnė optimistė tė besojmė se nė zgjedhjet e ardhshme vendore, PLL do tė arrijė rezultatin e merituar prej kohėsh.
Gjatė kėsaj kohe ne do tė vazhdojmė tė mbėshtesim ēdo nismė pozitive tė qeverisė Berisha nė rrugėn e reformave, luftės kundėr trafiqeve, korrupsionit dhe krimit tė organizuar, sikurse do tė jemi oponentė ndaj fenomeneve negative tė qeverisjes.
Ne do tė pėrkrahim pa hezitim ēdo pėrparim nė integrimin e pashmangshėm tė vendit tonė nė strukturat euroatlantike.
Ne besojmė se procesi i pavarėsimit tė pakushtėzuar tė Kosovės ka rėndėsi jo vetėm pėr avancimin e zgjidhjes sė ēėshtjes shqiptare nė Ballkan, por edhe pėr rritjen e stabilitetit nė rajon. 
Njė mbėshtetje e fuqishme, vėllazėrore dhe pa rezerva do tė jetė pėr grupin negociator tė shqiptarėve tė Kosovės tė kryesuar nga presidenti Rugova. 

Tė nderuar anėtarė tė Kėshillit Kombėtar
Sipas rendit tė ditės dhe detyrimeve Statutore, sot do tė zgjedhim Kryetarin e Kėshillit Kombėtar, Komitetin e ri Drejtues tė PLL, Nėnkryetarin, Sekretarin e Pėrgjithshėm dhe Sekretarėt.
Pėrsa i pėrket Komitetit tė ri Drejtues, mė lejoni qė nė zbatim tė neneve 23 dhe 26 tė Statutit tė PLL t'ju propozoj pėr miratim personat e mėposhtėm: Murat Basha, Artan Tujani, Neritan Kolgjini, Sulejman Gjanaj.


POLITIKA

Deklaratė pėr shtyp e kryetarit tė PLL z.Ekrem Spahiu

Spahiu: Korrupsionin e vuajmė tė gjithė

PLL-ja u njoh me raportin e Organizatės Transparency International mbi nivelin e korrupsionit nė Shqipėri, dhe e konsideron mjaft tė rėndė pozicionin e vendit tonė nė renditjen globale.
PLL ėshtė e ndėrgjegjshme se kjo shkallė korrupsioni ėshtė reale dhe se kjo gjendje ka ardhur pėr shkak tė qeverisjes katastrofale tė socialistėve. Megjithatė, nė kėtė rast ėshtė shteti shqiptar ai qė damkoset si "i korruptuar" dhe nuk pyet kush nė botė, cili ishte nė pushtet para dhe pas 3 korrikut.
Vendi i 126 nė botė midis 159 gjithsej ėshtė mė shumė se turpėrues, ku Zambia, Zimbabve e Mugabes, Libia e Gedafit dhe madje Afganistani, janė mė pak tė korruptuara se Shqipėria.
Kėto raporte pėr nivelin e korrupsionit do tė ndikojnė direkt nė ngadalėsimin e procesit tė integrimit nė BE. Po ashtu kėto nivele korrupsioni do tė ndikojnė edhe nė qendrimet e institucioneve financiare botėrore dhe nė njėfarė mėnyre do tė bėhen pengesė pėr investime tė mėtejshme nė Shqipėri. Nė fund tė fundit, ata qė do tė pėsojmė dėmin mė tė madh do jenė shqiptarėt e thjeshtė dhe vlen tė rikujtojmė kėtu z.David Nussbaum kur thotė se "Korrupsioni nuk ėshtė fatkeqėsi natyrore. Ai ėshtė vjedhja e llogaritur ftohtė e mundėsive tė grave, burrave dhe fėmijėve, tė cilėt nuk kanė mundėsi vetmbrojtjeje". 
Ne jemi tė sigurt se ky nivel korrupsioni do tė na lėrė pėrsėri jashtė "Llogarisė sė Mijėvjeēarit", ēka mjafton pėr tė kuptuar se vėrtet korrupsionin e bėjnė qeveritarėt, por e pėsojmė tė gjithė ne qytetarėt e kėtij vendi.
Kundėrvėnia qė u bėn Prokurori i Pėrgjithshėm tentativave tė ndrojtura tė qeverisė Berisha kundėr korrupsionit ėshtė e turpshme, ndėrsa orvatja pėr tė penalizuar zyrtarėt qė padisin pranė Drejtėsisė tė korruptuarit, tė kujton historinė e qengjit me ujkun. Prandaj, ka ardhur koha qė zyrtarėt e korruptuar dhe avoketėrit e tyre nė sistemin e Drejtėsisė, tė largohen urgjentisht nga zyrat dhe pse jo, tė pėrballen me togat e zeza.
PLL konsideron se, nė shprehje tė vullnetit pėr luftė pa mėshirė kundėr korrupsionit dhe krimit tė organizuar e nė zbatim tė Ligjit "Anti-Mafia...", qeveria dhe institucionet duhet tė verifikojnė tė gjitha burimet e vėnies sė pasurive nga pushtetarėt, politikanėt dhe elementėt e dyshuar, pa dallim.
Tirane me 20.10.2005



KOMENT

Krimi i organizuar dhe politika

Nga Astrit Kola

Krimi i organizuar, aktualisht shėnon kulmimin e veprimtarive antiligj e subversive nė gjirin e politikės dhe shoqėrisė sė inkriminuar shqiptare. Duke konsideruar si krim tė organizuar ēdo sipėrmarrje tė koordinuar, nė veprim apo tė mbetur nė tentativė, pėr tė zhvatur fondet publike e pasuritė private, pėr tė siguruar dominimin dhe manipulimin e interesave tė publikut tė gjerė dhe trafikun politik e shtetėror tė intėresave, analiza e kėtij fenomeni thjeshtohet dhe qartėsohet. Ndėrthurja e interesave tė politikės dhe biznesit, si dhe jetėsimi i tyre nė dėm tė financave publike dhe xhepave tė qytetarėve, ka krijuar modelin mė tė pėshtirė tė simbiozės sė krimit tė organizuar me kupolėn vendim-marrėse tė shoqėrisė, model natyrisht i huazuar nga jashtė. Pėrveē vjedhjes sė pėrbashkėt e tė organizuar, asgjė nuk e justifikon dashurinė e ndėrsjelltė midis politikanėve e biznesmenėve tanė. Sa kohė qė verifikimi institucional i pasurive tė politikanėve dhe pushtetarėve tė lartė, nuk kombinohet me regjistrime tė sakta tė hipotekimit tė pasurive brenda vendit dhe verifikimit tė llogarive rrjedhėse tė shtetasve shqiptarė, konform ligjit Anti-Mafia dhe nė bashkėpunim me partnerėt ndėrkombėtarė, rastet e deklarimit tė pasurive tė mėdha do tė mbeten sporadike dhe objekt humori pėr "pasuri gjyshėrish nė Amerikė e gjetkė", si nė rastet e Gjeneral Xhaferrit e Bashkim Drizės, apo si nė rastet e pagave astronomike e ndėr mė ta lartat nė botė tė disa shefave tė OJQ-ve.
Ka ardhur koha tė marrin fund pjesėmarrjet e politikanėve dhe shtetarėve tė lartė nė borderotė e dhjetėra bordeve tė institucioneve financiare dhe enteve prodhuese e tė shėrbimit, qofshin kėto nė pronėsi private, publike apo mikste. Rasti skandaloz i zv/ministreshės Adriana Berberi, qė paguhej nė duzina bordesh, e me precedentė tė vjetėr qė nga kohėt e fillimit tė demokracisė, kur njė funksionar i lartė insistonte me ngulm pėr pėrfshirjen e kėshilltarit tė tij nė bordin e 17, ėshtė shembulli mė tipik i konfliktit tė interesave dhe shpėrdorimit tė postit publik pėr pėrfitime financiare dhe trafik influencash.
Ligji i ardhshėm pėr Konfliktin e Interesave duhet tė ndalojė kategorikisht pagesat e funksionarėve e politikanėve tė lartė nėpėr borde, nė pamundėsi pėr tė evituar pjesėmarrjen e tyre nė to, qoftė edhe nė role ekspertėsh tejet tė specializuar, e jo mė tė anėtarėve qė vetėm firmosin e nuk kanė kurrfarė kompetence qė tė justifikojė pėrfshirjen e tyre nė to.
Pėrvoja e vendeve demokratike pėr tė tilla raste, tashmė e shndėrruar nė praktikė ligjore e administrative kufizuese, ėshtė shumė domethėnėse dhe plotėsisht e aplikueshme nė Shqipėri. Kėshtu, ligji australian nuk lejon tė bėhen deputetė apo ministra, persona qė janė aksionerė, pronarė apo drejtojnė sipėrmarrje qė kanė marrėdhėnie kontraktore me qeverinė, dhe anasjelltas, ndalon kategorikisht pagesėn e shtetarėve tė zgjedhur apo emėruar, nga ente tė tilla. Sipas kėtij ligji, ministrat nuk duhet tė pranojnė paradhėnie apo tė ardhura nga punė personale, pėrveē shpėrblimit tė pėrcaktuar si anėtarė kabineti dhe deputetė.
Ligji kanadez e ndalon angazhimin e ministrave dhe deputetėve nė ushtrimin e njė profesioni tė jashtėm, menaxhimin apo zhvillimin e njė biznesi, mbajtjen e posteve drejtuese nė korporatat tregtare e financiare..., apo punėsimin si konsulentė me pagesė. Por edhe pas largimit nga posti, kėtyre funksionarėve tė lartė u ndalohet pėr dy vjet pėrfaqėsimi i njė enti apo punėsimi nė njė agjensi me tė cilėn gjatė ushtrimit tė funksionit bpublik kanė patur lidhje zyrtare pune. Ndėrsa pėr funksionarė tė tjetė tė posteve mė tė ulta se kėto, ndalimi bėhet pėr njė periudhė 1 vjeēare.
Po kėshtu edhe ligji francez, i cili kushtėzon funksionarėt e lartė qė pas largimit nga detyra tė mos mbajnė post nė asnjė ent qė subvencionohet nga qeveria, ose qė ėshtė angazhuar nė marrėdhėnie kontraktore me qeverisjen qendrore e vendore, si dhe tė punėsohen, pas largimit, nė institucione tė kursimeve publike dhe tė regjistrimit tė pronave tė patundshme.
Ligji italian, pėrveē pengesave pėr punėsim tė dyfishtė tė funksionarėve ta lartė, nė shtet dhe ente shtetėrore apo ku shteti ėshtė aksioner, u ndalon atyre pėr njė vit pas dorėheqjes apo largimit, punėsimin nė ente private qė kanė qenė tė lidhura financiarisht me shtetin.
Po kėshtu edhe ligji amerikan, anglez, meksikan, indian, koreano-verior, polak, etj..
Pėr tė shmangur mundėsitė e abuzimit me fondet publike tė destinuara pėr investime, ka ardhur koha tė ndryshojė sa mė parė Ligji pėr "Prokurimet...", i cili nė vartėsi tė nevojave, nė rastet e ēeljes sė fondeve nuk duhet tė deklarojė shumėn e akorduar si "fond limit...", por tė kėrkojė nga entet private paraqitjen e projekteve dhe preventivave tė detajuara e kompetitivė, me referencė kostot reale tė zėrave tė punimeve, konform standardeve shtetėrore tė aplikuara nga entet dhe nga praktika europiane, meqenėse bėhet fjalė pėr punime cilėsore e me teknologji bashkėkohore. Pas pėrcaktimit tė entit fitues, ky duhet tė fillojė menjėherė punimet me fondet e veta, me kosto deri nė masėn 10 % tė projektit fitues dhe lėvrimi i fondit tė bėhet pas pranimit dhe verifikimit tė situacionit provizor tė punimeve nga grup supervizorėsh (jo njė i vetėm), dhe kėshtu tė veprohet deri nė fund tė punimeve, ku rėndėsi lipset t'i kushtohet afatit tė pėrfundimit, pėr tė shmangur tejkalimet e afateve dhe qarkullimin e parave publike nė destinacione tė tjera, vėrejtur pothuajse nė tė gjitha rastet kur lėvrohet paraprakisht e gjithė shuma, dhe jo nė rrugė bankare, madje edhe nė rastet e pėrdorimit tė Prokurimit tė Drejpėrdrejtė me pretekst nevojat e ngutshme dhe kohėn e kufizuar dhe me qėllim shmangien e gjobės sė mitmarrjes nga shefat prokurues.
Praktika e deritanishme e investimeve publike pa projekte tė paraqitura e me kosto marramendėse, disafishin e standardeve europiane dhe me cilėsi skandaloze, duhet tė marrė fund me penalizime drastike dhe tė menjėhershme, pa retorika tė luftės politike dhe lejim tė ping-pongut nėpėr organet e drejtėsisė dhe mediave.
Lehtėsia skandaloze e miratimit nga Kuvendi i realizimit faktik tė buxhetit tė vitit 2004 me disa "vėrejtje" nga KLSH, nuk ėshtė gjė tjetėr pėrveēse papėrgjegjshmėri nė zhdukjen e 2.2 miliardė $, nga tė cilat vetėm gjysma janė tė justifikuar plotėsisht si shpenzime pėr fond pagash, pensionesh dhe sigurimesh shėndetėsore, shpenzime nė sektorėt e shėndetėsisė, mbrojtjes etj..
Tallja me rekomandimet e kryetarit tė KLSH, qė pasi deklaroi zhdukjen e 24 milionė $, sugjeroi vjeljen e kėsaj shume, lehtėsisht, nėpėrmjet sekuestrove dhe ndalesave, dėshmon papėrgjegjshmėri dhe mungesė vullneti edhe pėr ēdėmtimin e kėsaj shume tė "shenjuar" si abuzim i mirėfilltė e jo mė pėr njė analizė tė rreptė tė shpenzimeve buxhetore tė vitit 2004 nė tėrėsi.
Specialistė kompetentė tė ekonomisė deklarojnė se ish-pushtetarėt socialistė nuk janė nė gjendje tė justifikojnė afro 10 miliardė dollarė fonde publike tė zhdukura nė vrimat e zeza tė korrupsionit qė pas marrjes prej tyre tė pushtetit nė vitin 1997.
Vetėm nė Shqipėri ndodh qė shpenzimet personale vjetore tė njė kryeministri (Nanos), tė kapin shifrėn e 117 milionė eurosh, qė do t'ia ngrinin leshrat pėrpjetė edhe amerikanėve nėse do t'i bėnte presidenti i tyre.
Vetėm nė Shqipėri ndodh qė selia e qeverisė tė "rikonstruktohet" dy herė radhazi, brenda 3 vjetėsh, me shuma pėrrallore qė do tė mjaftonin pėr tė ndėrtuar nga themelet edhe dy seli tė tilla, nisur nga kostot reale tė industrisė sė ndėrtimit.
Zhdukja e 9 milionė Eurove nė "kambizėm" nga Rraq-raftėt dhe dollapėt e Nanos, sikundėr 350 milionė $ mė 1989-90 nga Rraq-gazhgėt, shkėlqimcanėt, artansantot e Ramiz Alisė dhe Ēarēanit, nuk ka nevojė pėr hetime shekullore nga Rraqėt e Prokurorisė sė Pėrgjithshme, ish-enturazh i po tė njėjtėve qafirė tė komunizmit.
Ka ardhur koha qė nė faqet e internetit tė dikastereve, tė publikohen tė gjitha shpenzimet dhe projektet e mėsipėrme, tė cilat janė hartuar nė komjutera dhe ndodhen aty (nėse jo, tė nxirren nga arkivat dhe rifuten nė kompjutera) dhe kėsisoj mediat dhe publiku ta kenė tė thjeshtė tė mėsojnė se si janė shpenzuar fondet publike. Kėsaj i thonė transparencė, dhe jo C/V-ve, takimeve e deklaratave zyrtare qė publikut i serviren nga mediat, deri nė bezdi. Kjo do t'i jepre fund edhe demagogjisė sė ish-qeverive socialiste me Ulqin-ministėr-transparencėn dhe Legis-antikorrupsionin, si dhe retorikės antikorrupsion nė pėrgjithėsi, e nė veēanti pėrmbushjes sė zotimeve fushateske pėr "zero-tolerancė" nga PD dhe qeveria aktuale, nė jetėsim edhe tė platformave antikorrupsion tė hartuara e paraqitura publikisht nga ish opozita nė vitin 2001 dhe nga ekspertėt e KOP-t gjatė kėtij viti.
Askush nuk ka tagrin tė bėjė padronin e Shqipėrisė, tė mbyllė defterėt e korrupsionit dhe parashkruajė krimet e pėrbindshme ndaj djersės, pasurive dhe gjakut tė shqiptarėve, gjoja nė emėr tė ardhmėrisė, detantės politike, bashkėjetesės normale larg konfliktualitetit e tė tjera gjepura si kėto.
Tė selektosh hajdutėt dhe t'i penalizosh ata, nuk do tė thotė politizim i luftės antikorrupsion dhe hakmarrje politike. Tė korruptuarit dhe hajdutėt e fondeve publike janė thjesht tė tillė dhe kėtu nuk hyn fare politika, imunitetet dhe ombrellat qė janė krijuar pėr tė garantuar lirinė e fjalės dhe aksionit politik, e jo tė mbulimit tė grabitjeve tė pasurive publike.
Ndoshta nuk ėshtė nevoja tė kalben nė burgje tė gjithė hajdutėt e administratės socialiste, qė kanė krijuar njė armatė gjigande prej dhjetėra mijėrash, sepse pėrndryshe nuk do tė na mjaftonin as 10-fishi i kapaciteteve tė burgjeve aktuale. Do tė mjaftonte sekuestrimi i shumėfishit tė pasurive tė vjedhura, qė nga shtėpitė dhe pronat e tjera tė patundshme, diskretitimi publik dhe pėrjashtimi pėrgjithmonė nga e drejta e punėsimit nė administratė, apo nė raste tė tjera tė neglizhencės me dashje nė pėrmbushjen e detyrės dhe mbrojtjes e miradministrimit tė mjeteve materiale e monetare, pėr mohimin e tė drejtave qė burojnė nga "Statusi i Nėpunėsit Civil".
Nė tė kundėrt, krimi i organizuar do tė mposhtė pėrfundimisht shtetin dhe qytetarėt e viktimizuar dhe banditizmi do tė shndėrrohet nė normė qytetarie dhe mėnyrė jetese me pasoja shkatėrrimtare, drejt krijimit tė njė oligarkie gjakpirėsish, para tė cilėve barbarėt dhe invadorėt gjakėsorė qė kanė kaluar kėtej pari, do tė na shembėllejnė me engjėjt. 
Do tė mjaftonte maksima e famshme e David Nussbaumit se "Korrupsioni nuk ėshtė fatkeqėsi natyrore. Ai ėshtė vjedhja e llogaritur ftohtė e taksave, pasurive dhe mundėsive tė grave, burrave dhe fėmijėve tė popullit tė thjeshtė, tė cilėt nuk kanė mundėsi vetmbrojtjeje...", pėr tė kuptuar pėrgjegjėsinė e qeverisėsve ndaj popullit qė i mban mbi shpinė e voton, pėr tė vendosur rendin e paqes sociale, drejtėsisė shoqėrore, pėr tė mos i bėrė rixha regjimit tė qoftėlargut dhe pėr tė parandaluar tronditjen e rendit publik, rebelimet dhe revolucionet e dhunshme tė turmave tė uritura, pa shpresė pėr jetėn. 



INTERVISTA

Intervistė me z.Gjergj Thanasi, drejtor i Departamentit tė Marrėdhėnieve me Publikun nė PLL

E majta shqiptare, kėllėfė tė rinj me kėllėēė tė vjetėr

Si e gjykoni ballafaqimin politik mes krerėve tė rinj socialistė dhe qeversiė sė z.Berisha?
Zgjedhja e ēiftit Majko-Rama nė krye tė PS hap probleme pėr pozitėn, veēanėrisht pėrsa i pėrket perceptimit nga faktori i huaj i ballafaqimit: - udhėheqėsi e pozitės me atė tė opozitės. Deri dje, para Berishės dhe Bodes qėndronte kryeministri dhe ministri i fundit komunist i Punėve tė Brendshme. Sot kemi njė tė dekoruar "bishtuk i demokracisė" dhe njė anti-konformist tė liēensuar qė para vitit '90 pėr tė sharė komunizmin "me libėr shpie". Nė pamje tė jashtme, PS-nė e lidh me PKSH-nė vetėm preferenca e pėrafėrt seksuale e Edit dhe Enverit. Tashmė pozita duhet ta konkurrojė opozitėn nė njė terren tė ri, nė atė tė djathtizmit dhe patriotizmit, ngase aleatėt e saj aktualė nuk mund tė ofrojnė djathtizėm, si fjala vjen z.Xhuveli apo patriotizėm si fjala vjen z.Dule. Me njė lule tė djathtė nė parlament, zor se arrin qeveria deri nė pranverė. E majta shqiptare, me pėrjashtim tė Gjinushit, ka kėllėfė tė rinj, por mbeten pėrsėri kėllėēėt e vjetėr.
A do arrijė kabineti Berisha qė me sukseset nė qeverimin e vendit t'i thyejė kėllėēėt e vjetėr tė PS dhe kėllėfėt e rinj tė dalė nga Kongresi? Mbetet pėr t'u parė, njė skepticizėm i pranuar...

A tregojnė sukseset nė dogana e tatime se pushteti ėshtė nė rrugė tė mbarė?
Derrit qimekuq po i shkulen disa qime, tė cilat ishin tė shkruara nė tefter pėr t'ia dhėnė shtetit vite mė parė. Ėshtė mjerane tė paraqesėsh mbledhjen e borxheve tatimore-doganore si sukses. Buxheti s'ka nevojė pėr qimet e derrit, por pėr bėrxolla e kotoleta. Mė konkretisht, magazinat doganore nė pronėsi tė bosėve socialistė, mjafton qė t'u nėnshtrohen njė kontrolli fare tė pėrciptė pėr t'u zbuluar miliardat e kontrabandės. Njė kontroll i kryqėzuar doganė-tatime, me minimumin e profesionalizmit, zbulon miliarda tė tjera evazion fiskal. Njė kontroll i rimbursimit tė TVSH-sė, do tė bėnte qė Burgu i Peqinit tė tejmbushej me ish-nėpunės socialistė tė shtetit. Tė mburresh se kapitalistėt e prodhuar nga Komiteti i Partisė derdhėn nė Buxhet njė pjesė tė detyrimeve tė tyre pas vitesh tė tėra vonese, ėshtė mė sė paku qyqarllėk.

A janė pushimet e fundit nga puna nė Ministrinė Olldashi, hapi i duhur nė rrugėn e gjatė tė anti-korrupsionit?
Kapterėt qė mbledhin 5-mijė lekėshat rrugėve tė Republikės janė vetėm njė aspekt i dukshėm i kriminalizimit tė policisė shqiptare. Problemi ėshtė se sa takat do tė ketė ministri pėrkatės pėr tė goditur kolonelėt e kriminalizuar tė policisė shqiptare. A mund tė preken ata kolonelė qė sado tė ndėrroheshin Koēat e Poēat nė kohėn e PS-sė, vazhdonin tė supervizonin lumin e heroinės qė rridhte nga Turkmenistani deri nė Barcelonė, Ibicė, Hamburg, apo nė Carbonara tė Barit? Po ata qė vidhnin edhe rrypat e pantallonave tė policėve tė mjerė shqiptarė? Po ata qė eksportonin gra e kalamaj me dyzina pėr prostitucion e pedofili, kur do ta kenė radhėn? Po vrasėsit e shqiptarėve nga Bujar Suli, tek mėsuesi i Laēit, kur do ta kenė radhėn pėr tė dorėzuar kapelet e pėr tė marrė "byzylykėt". Krimin, veēanėrisht atė tė organizuar, nuk mund ta luftojnė oficerėt me spaleta plot yje, e pronarė grataēielash.
Tė sakrifikuarit e '97-ės tė kujtojnė kolonelin e Markesit. Kolonel Kosta Koliqit nė Durrės nuk ka se kush t'i shkruajė. Ai pa qenė anėtar i ndonjė Partie opozitare ka kontribuar nga objekti nė Kuzbaba, deri tek Ura e Shijakut, nė zgjedhjet e fundit, vetėm qė flama e kuqe tė shporret nga pushteti. E megjithatė kolonelėt qėndrestarė presin qė ekspertiza dhe vendosmėria e tyre anti-krim proshqiptare tė shfrytėzohet nga ekipi i mandatuar nga elektorati shqiptar pėr tė qeverisur Shqipėrinė me duar tė pastra.

Cili duhet tė jetė qėndrimi i shtetit shqiptar mbi statusin e Kosovės?
Kur ligjvėnėsit amerikanė kėrkojnė Pavarėsinė e Kosovės, shqiptarėt, madje edhe po tė ngjallej Rahman Morina d.v., zor se do tė kėrkonte mė pak se ligjvėnėsit amerikanė qė me kokė tė vet, pa dijeninė e ekzekutivit (President-Departament i Shtetit) e duan Kosovėn shtet tė pavarur nė Ballkan, me karrige e flamur nė OKB.
Ėshtė pėr t'u pėrshėndetur qė shefi i ekzekutivit shqiptar nuk e uli pazarin mė poshtė se kėrkesa amerikane.

Intervistoi: Astrit Kola



OPINIONE

Fjala e z.Besim Ndregjoni nė Kongresin e 16 tė PLL

Besim Ndregjoni: PLL, partia e shqiptarėve

Tė nderuar zotėrinj drejtues tė Kongresit tė 16 tė PLL!
Tė nderuar zotėrinj dhe zonja delegatė!
Sinqerisht ju pėrshėndes dhe ju uroj punė tė mbarė nė Kongresin tuaj tė radhės.
Eshtė krenari tė marrėsh pjesė dhe tė pėrshėndesėsh Kongresin e njė Partie qė gjatė gjithė jetės dhe veprimtarisė sė saj mbi 70 vjeēare, i dha kombit aq shumė sa, sot nė kėtė kongres, jeni krenarė pėr udhėheqėsit tuaj dhe burrat e shquar qė dolėn nga partia juaj.
Ju i dhatė atdheut ministrat e parė, kryeministrat, kryetarėt e parlamentit.
Ju i dhatė kombit presidentin e parė qė e drejtoi shtetin me aftėsi tė jashtėzakonshme. Ju nxorėt Mbretin Zog i Parė, qė ndėrtoi shtetin e vėrtetė tė shqiptarėve, nė vazhdėn e traditave shteformuese tė tė parėve tanė iliro-dardano-epirotė.
Pra ju si parti nxorėt shtetarė tė shquar qė ndėrtuan dhe konsoliduan shtetin, ndėrkohė qė parti tė tjera nxorėn nėpunėsa tė rėndomtė qė shkretuan shtetin...
Ju jeni partia e shqiptarėve qė luftoi kundėr dy diktaturave ndėr mė tė egrat qė njohu njerėzimi, fashizmin dhe komunizmin.
Zgjedhjet parlamentare tė 3 korrikut, pas hartimit dhe zbatimit tė ligjit paragjykues tė maxhorancės sė majtė, ju penguan juve tė pėrfaqėsoheshit sėrish nė parlament. Fatkeqėsisht, nė mėnyrė masive votat tuaja ua morėn dhe ua degdisėn nė parti tė tjera.
Pra kjo ėshtė e ashtuquajtura demokraci shqiptare, pseudodemokraci qė tjetėrson votėn. Megjithatė, fatmirėsisht kėto zgjedhje u fituan nga Partia Demokratike dhe aleatėt e saj tė koalicionit opozitar, tė cilėt kanė ngjallur shpresėn pėr ndryshimin e shpejtė tė kėsaj gjendjeje kaotike qė na e lanė trashėgim social-komunistėt.
Ne tė pėrndjekurit politikė dhe ju si parti, jemi tė bindur plotėsisht nė mbėshtejen e reformave tė Qeverisė Berisha nė drejtim tė zhvillimeve demokratike.
Me besim tė plotė tek kryeministri Berisha si mbrojtės i vlerave kombėtare dhe tė tė Drejtave e Lirive tė Njeriut, nga kjo tribunė mė lejoni tė kėrkojmė bashkė me ju kthimin sa mė shpejt nė atdhe tė eshtrave tė mė tė madhit burrė shteti tė shqiptarėve. Mbretit Zog i Parė.
Kombi nuk ėshtė i qetė pa prehjen nė tokėn amtare tė eshtrave tė atij qė i dha atdheut njė emėr kaq tė madh e tė nderuar nė gjithė botėn.
Sot ju jeni krenarė qė shkrehėt pushkėt e para dhe derdhėt gjakun mė 7-8-9 prill 1939 kundėr invadorėve fashistė, pushtimi i tė cilėve ndėrpreu tragjikisht rrjedhėn normale tė shtetit shqiptar dhe i parapriu ardhjes nė pushtet tė diktaturės tjetėr, komunizmit, pas mbarimit tė Luftės Dytė Botėrore.
Ishin Abaz Kupi dhe zogistėt ata qė krijuan dhjetėra ēeta zogiste e nacionaliste, qė luftuan kundėr okupatorėve deri nė fund, e mė pas kundėr bandave vrastare komuniste.
Familja Mbretėrore shqiptare u sakrifikua pėr idealet e larta tė kombit dhe bashkatdhetarėve, pėr trojet tona etnike dhe pėr tė drejtat e tyre njerėzore kudo ku ata banojnė. Eshtė nder pėr ju qė luftoni pėr idealet mbretėrore nė krah tė Mbretit Leka i Parė, kėtij shqiptari tė shquar qė gjithė jetėn e tij e shkriu nė mbrojtje tė Kombit dhe interesave madhore shqiptare.
Nė emėr tė shoqatės sė ish tė Pėrndjekurve pėr Integrim, dhe si dashamirės i juaji, shpreh bindje tė patundur se ekipi drejtues i PLL qė do tė dalė nga zgjedhjet e kongresit tuaj, do tė luftojė me kėmbėngulje pėr afrimin dhe bashkimin e tė gjithė legalistėve dhe mbretėrorėve, larg hatėrmbetjeve dhe indiferentizmit, me qėllim qė zėri i PLL tė kumbojė sėrish fuqishėm nė politikėn shqiptare.
PLL ėshtė e vetmja parti politike e nacionaliste pa kurrfarė njolle gjatė historisė shumėvjeēare, si njė parti vėrtet e ndershme, e pastėr dhe kombėtare.
Ne shpresojmė se ju do tė pėrpiqeni me kėmbėngulje, nė rrugė institucionale, pėr kthimin e pronave tė Familjes Mbretėrore, si njė e drejtė legjitime nė kuadėr tė tė drejtave tė shenjta tė pronarėve shqiptarė.
Ne tė pėrndjekurit politikė dhe ju si forcė politike, nė tė ardhmen do ta konsolidojmė bashkėpunimin institucional nė pėrmbushje tė kėrkesave tona tė ligjshme pėr dėmshpėrblim tė drejtė dhe integrim nė jetėn shoqėrore. Pėr kėtė garanci ėshtė bashkėpunimi ynė nė tė kaluarėn dhe kontributi i veēantė i PLL dhe personalisht kryetarit Spahiu nė mbrojtje tė aspiratave legjitime dhe protestave tė fuqishme tė shtresės sonė tė martirizuar. Unė shpreh bindjen tonė politike, ashtu sikundėr shpresoj edhe nė besimin tuaj, se Qeveria e re e z.Berisha do tė udhėhiqet nga idealet dhe parimet e larta qė karakterizojnė edhe kryeministrin e nderuar, pėr pėrmbushjen e kėrkesave dhe apiratave tona tė pėrbashkėta pėr demokraci, drejtėsi shoqėrore, zbatim tė ligjit dhe barazi para tij, nė tė gjitha drejtimet.
Duke pėrfunduar, mė lejoni t'u uroj punė tė mbarė dhe dalshi faqebardhė nė pėrmbushjen e synimeve fisnike dhe programit tuaj politik plot ambicje dhe sens demokratik.
Rroftė Leka i Parė - Mbreti i Shqiptarėve! 
Rroftė kombi shqiptar!
Ju faleminderit!



Mesazh nga Kryesia e Kėshillit tė Pėrgjithshėm tė "Lėvizjes Kombėtare Shqiptare"

LKSH uron Kongresin e PLL

Kryesisė sė PLL, Kongresit tė 16-tė,
Pėr tė pėrcjellė pėrshėndetjen e kryesisė sė Kėshillit tė Pėrgjithshėm tė Lėvizjes Kombėtare Shqiptare me seli nė Tiranė e Prishtinė, kemi nderin tė autorizojmė z.Daut Doda - sekretar i Kryesisė sė Kėshillit tė Pėrgjithshėm tė Lėvizjes Kombėtare Shqiptare, tė pėrshėndesė kongresin tuaj, duke i uruar atij suksese dhe PLL pėrmbushjen e idealeve kombėtare e programit politik.
Pėr Kryesinė e Kėshillit tė Pėrgjithshėm tė "Lėvizja Kombėtare Shqiptare"
Kryetari 
Prof. Hazir Shala



Fjala e znj.Afėrdita Numani (PDRn-LZHK) nė Kongresin e 16 tė PLL

LZHK: Duhet ndryshuar sistemi politik

Tė nderuar delegatė dhe drejtues tė Kongresit!
Kam nderin dhe kėnaqėsinė e veēantė qė nė kėtė 110 vjetor tė lindjes se Ahmet Zogut, njėrit prej figurave mė tė ndritura qė ka nxjerrė kombi shqiptar, tė pėrshėndes punimet e formacionit politik Partia Lėvizja e Legalitetit, qė pėr 80 vjet me radhė ėshtė munduar dhe pėrpjekur tė mbajė gjallė dhe prezantojė vlerat mė tė mira tė Mbretėrisė sė parė shqiptare. 
Koalicioni Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar, ideuar dhe themeluar nga NMT Leka I Zogu, i cili ėshtė edhe simboli i kėsaj Lėvizjeje, si pjesė e sė cilės PLL garoi nė zgjedhjet e 3 korrikut, pėrshėndet dhe i uron kongresit tuaj tė 16-tė punė tė mbarė. 
Hymė sė bashku nė njė garė elektorale me njė kod elektoral diskriminues, dhe me kundėrshtarė tė cilėt zotėronin potenciale tė mėdha, por megjithatė dolėm nga ajo garė me dinjitet, edhe pse nuk pėrfaqėsohemi nė parlament. 
Nė konceptin tonė vjedhja e votės sė tė vetmit subjekt real tė djathtė LZHK, reflekton dobėsitė e sistemit tonė politik, dhe luftėn e paprinciptė tė forcave tė mėdha, tė cilat sajuan dhe zbatuan MegaDushkun.
LZHK ėshtė konceptuar si njė bashkim politik, vullnetar e atdhetar midis subjekteve politike, shoqatave, personaliteteve publike shkencore e shoqėrore, mes gjithė shqiptarėve qė shqetėsohen pėr tė ardhmen e vendit e tė demokracisė mbi bazėn e pajtimit dhe mirėkuptimit kombėtar, duke u mbėshtetur nė traditat mė tė mira, energjitė dhe resurset e popullit shqiptar. 
LZHK-ja duke qenė subjekt i anės sė djathtė tė spekrit politik, ėshtė e hapur pėr tė gjitha subjektet politike dhe individėt qė shprehin vullnet pėr tė bashkėpunuar nė pėrputhje me programet dhe pikėpamjet e tyre. 
PLL duke qenė pjesė solide e sė djathtės tradicionale, ėshtė mishėrimi i filozofisė shtetformuese tė Ahmet Zogut, tė cilėn e gjejmė me pikatore nė shtetarėt e sotėm. 
LZHK duke u ideuar dhe themeluar nga NMT Leka I Zogu, nuk ėshtė njė lėvizje e pėrkohshme por historike, dhe si e tillė ajo do tė vazhdojė tė funksionojė deri nė pėrmbushjen e misionit tė saj, qė ėshtė ringjallja dhe forcimi i besimit pėr njė tė ardhme mė tė mirė pėr gjithė shqiptarėt, duke kontribuar qė ky mision tė bėhet realitet nėpėrmjet vendosjes sė autoritetit tė ligjit, shtetit tė sė drejtės, forcimit dhe garantimit e pronės private, rendit dhe sigurisė pėr gjithė qytetarėt, garantimit tė punės dhe zhvillimit ekonomik pėr gjithsecilin.
LZHK vlerėson kontributin e PLL nė zgjedhjet e 3 korrikut, dhe pavarėsisht nga diferencat nė qėndrimet ndaj mazhorancės sė krijuar, shikon tek ajo njė partner potencial, i cili ėshtė i mirėpritur nė ēdo kohė, pėr tė bashkėpunuar dhe kontribuar pėr demokracinė.
Duke respektuar pavarėsinė dhe personalitetin e ēdo subjekti apo individi pjesėmarrės, jemi tė hapur pėr veprime politike tė pėrbashkėta qė kontribuojnė pėr tė krijuar njė sistem vlerash demokratike dhe tė zbatueshme pėr tė gjithė. 
Ne pėrshėndesim krijimin e komisionit parlamentar pėr hetimin e zgjedhjeve tė 3 korrikut, dhe do tė kėrkojmė tė japim asistencė dhe materiale nė dispozicion tė tij pėr tė hedhur dritė mbi procesin zgjedhor dhe shkallėn e deformimit tė votės sė shqiptarėve. 
Edhe pse mazhoranca e sotme ėshtė bėrė palė nė vjedhjen e votave tė LZHK-sė, ne do tė mbėshtesim qeverinė pėr tė gjithė aktivitetin e saj qė pėrputhet me programin tonė dhe do t'i bėjmė oponencė pėr ēėshjet, tė cilat nga ana jonė vlerėsohen prioritare si problemet e pronės, burgosurve politike dhe ēėshtjes kombėtare, si themelet e integrimit fillimisht midis vetė shqiptarėve, e mė tej nė Europė. 
Edhe njėherė ju urojmė punė tė mbarė dhe suksese nė rrugėn e gjatė e tė vėshtirė pėr vendosjen e demokracisė nė Shqipėri, e cila nuk mund tė arrihet pa kontributin e tė gjithė palėve. 
Organet drejtuese qė do tė dalin nga ky Kongres, janė tė mirėpritura pranė LZHK-sė.
Ju faleminderit e suksese



Fjala e z.Eduard Ypi, kryetar i PDM

PLL, bartėse e kalturės shtetformuese

Zonja dhe zotėrinj!
Tė nderuar delegatė tė Kongresit tė 16 tė PLL! 
I nderuari Z. Kryetar i PLL!
E prita me shumė kėnaqėsi ftesėn e kryetarit Spahija pėr tė marrė pjesė nė Kongresin e XVI tė PLL dhe besoj sinqerisht se njė ftesė e tillė do tė nderonte ēdo shqiptar, qė qoftė dhe njėherė tė vetme nė jetėn e tij ka menduar qė pėr tė jetuar njė tė sotme dhe pėr tė ndėrtuar njė tė ardhme, detyrimisht duhet tė kesh njė tė shkuar. Tė gjithė njerėzit lindin njėlloj, askush nuk lind i ditur dhe i ndėrgjegjshėm, por ajo qė dallon kombet, grupet njerėzore, etnitė dhe deri individėt humanė, padiskutim, ėshtė e kaluara e tyre e mishėruar nė traditat, kulturėn dhe nė pėrgjithėsi nga eksperiencat, e transmetuar nga brezat ndėr shekuj. PLL si pjesė eksperiencės politike kombėtare qė transmeton tė kaluarėn shtetformuese mė nė zė gjatė gjithė historisė mijėra vjeēare tė popullit tonė, vjen sot pėrsėri e freskėt dhe e pėrgjegjshme, e gatshme tė marrė mbi vete sfida dhe pėrgjegjėsi tė mėdha pėr tė realizuar misionin e saj historik tė lartė, krijimin e shtetit modern demokratik shqiptar me nė krye monarkun, Leka i I Zogu, i biri i tė madhėrishmit Ahmet Bej Zogu. 
Moēali i sotėm politik, i mbushur me korrupsion, urrejtje, pėrbuzje, nėvlerėsim dhe ksenomani patologjike, paraqet njė ambjent armiqėsor pėr patriotėt e vėrtetė dhe heronjtė antikomunistė qė mbajtėn jo vetėm mbi shpatullat e tyre barrėn e diktaturės, por shpesh sakrifikuan jetėn, dhuratėn mė tė ēmuar qė na jep Zoti, dhe pse jo, janė ata nė emėr tė tė cilėve sot Shqipėria gėzon tė drejtėn e pluralizmit dhe tė rrugėve tė hapura nė botėn e madhe tė ideve politike dhe standarteve moderne e tė drejtave tė njeriut. 
PLL-ja, dhe nė mėnyrė tė veēantė kryetari i saj z.Ekrem Spahiu, kanė qenė gjithmonė nė pėrkrahje tė ish tė pėrndjekurve politikė, duke shprehur me kėtė rast jo vetėm respektin e tij personal, por edhe detyrimin qė i ka caktuar historia. Unė jam i sigurt qė ky qėndrim nuk ka kaluar pa u vėnė re nga ish tė pėrndjekurit nė pėrgjithėsi dhe gjithė antarėt e PDM, si pėrfaqėsuese e drejtpėrdrejtė e interesave tė shtresave tė ish tė pėrndjekurve politikė, duke shpresuar qė nė tė ardhmen, bashkėpunimi ynė politik i vėrtetuar edhe nė zgjedhjet e fundit, tė rritet dhe tė forcohet. Unė gjithashtu jam i sigurtė se PLL do tė na ndihmojė dhe do tė jetė edhe ajo nė vijėn e parė tė betejės pėr realizimin e tė drejtave ligjore dhe morale pėr luftėtarėt antikomunistė ish tė pėrndjekur dhe nė veēanti tė dėmshpėrblimit tė tyre material, qė bėhet edhe mė i mundshėm nė kushtet e qeverisė sė re demokratike, e cila do tė jetė demokratike siē pretendon, nė vartėsi tė realizimit tė detyrimeve morale dhe premtimeve tė saj elektorale karshi tė djathtės, nė emėr tė sė cilės ushtron pushtet. Kohėt e reja, globalizmi, terrorizmi ndėrkombėtar, kriza energjitike, ndotja e planetit, interesat gjeopolitike dhe interesat meskine tė fqinjėve, krijojnė edhe nė vėndin tonė "erėra" tė forta tė cilat spostojnė vėmėndje, apo krijojnė kushte pėr tė dobtit tė nėnvlerėsojnė ose tė pėrfitojnė personalisht nė dėm tė interesave tė shėnjta tė kombit dhe popullit shqiptar. Pikėrisht nė kėto kushte ne kemi besim se PLL do ta kuptojė mė mirė dhe do tė orientohet mė saktė drejt aleancave mė tė dobishme dhe mė tė arsyeshme, duke lėnė mėnjanė ē'do paragjykim apo keqkuptim pa rėndėsi ndėrmjet partnerėsh qė mund tė ēojnė nė dobėsimin e kauzės sė pėrbashkėt pėr tė gjithė demokratėt nė tė gjithė gjerėsinė e spektrit tė djathtė.
Duke i uruar edhe njė herė punė tė mbarė Kongresit tė XVI tė PLL! 
Rroftė populli shqiptar, rroftė Shqipėria!




Fjala e mbajtur nė Kongresin e 16-tė tė PLL, 8 tetor 2005 nga z.Nebi Ganellari, kryetar i Kėshillit Kombėtar tė PLL

Ganellari: Ja analiza jonė pėr 4 vjet

Nga Nebi Ganellari
Kryetar i Kėshillit Kombėtar tė PLL

Tė nderuar zonja dhe zotėrinj!
Tė nderuar delegatė!
Duke patur nderin tė marr fjalėn nė kėtė Kongres, me lejoni qė nė cilėsinė e kryetarit tė Kėshillit Kombėtar, me tė drejtėn statuore, tė bėjmė njė sintezė, vlerėsim dhe gjykim tė veprimtarisė sė PLL, tė lidershipit tė saj, grupit parlamentar, tė zbatimit tė programit dhe statutit tė PLL, nga Kongresi i 15-tė. Njėkohėsisht edhe si kryetar i degės sė PLL Korēė, tė japim njė pėrmbledhje pėr veprimtarinė dhe qėndrimin politik tė saj. 
Gjatė kėsaj periudhe 4 vjeēare, legalistėt kanė patur gėzim dhe hidhėrim, shpresė dhe zhgėnjim, arritje dhe mosarritje, optimizėm dhe pesimizėm.
Legaliteti gjatė kėsaj periudhe ka patur kėto sfida e momente kryesore:
-Kthimi i Familjes Mbretėrorė nė Atdhe.
-Ndarja nga jeta e Nėnės Mbretėreshė, e Mbretėreshės Susan.
-Qėndrimin e Grupit Parlamentar tė PLL.
-Zgjedhjet vendore tė vitit 2003.
-Mbledhja e fundit e Kėshillit Kombėtar mė 22 nėntor 2003.
-Krijimi i LZHK dhe zgjedhjet parlamentare tė kėtij viti.
-Kthimi i Familjes mbretėrore nė Atdhe ishte njė moment historik pėr tė gjithė legalistėt dhe mbretėrorėt shqiptarė. Vlen pėr t'u vlerėsuar kontributi PLL, grupit parlamentar tė saj dhe Kryesisė sė PLL qė bėnė tė mundur kėtė, por edhe i gjithė legalistėve, degėve tė PLL nė vend dhe diasporė nė pritjen qė iu bė Familjes Mbretėrore.
-Ndarja nga jeta e Nėnės Mbretėreshė Geraldinė, nė gusht tė vitit 2002, dhe Mbreterėshės Susan nė gusht tė vitit 2004, ishin ngjarje tė rėnda dhe tė dhimbshme pėr Familjen Mbretėrore, legalistėt dhe mbretėrorėt shqiptarė. PLL mė shumė se kushdo mori pėrgjegjėsinė e organizimit tė ceremonive dhe pėrcjelljen pėr nė banesėn e fundit me nderimet qė u takonin.
Vlerėsohet qėndrimi i grupit parlamentar dhe nė veēanti i kryetarit tė tij Ekrem Spahiu, nė mbrojtje tė interesave tė PLL, Familjes Mbretėrore, ēėshtjes kombėtare, tė pėrndjekurve politikė e pronarėve legjitimė. Fatkeqėsisht, njė zė i tillė mungon sot nė parlament. Njėkohėsisht rikujtojmė edhe njėherė papėrgjegjshmėrinė e disa deputėtėve tė PLL, nė kundėrshtim me statutin dhe vendimet e organeve vendimmarrėse tė PLL, duke rikujtuar edhe njėherė se vendimi i Senatit dhe Kėshillit Kombėtar pėr kėto qėndrime ishte i drejtė dhe nė pėrputhje me statutin.
Vendimi i PLL nė Mbledhjen e Kėshillit Kombėtar, pėr daljen si subjekt me vete nė zgjedhjet vendore tė vitit 2003, ishte njė vendim i drejtė, nė funksion tė forcimit dhe ruajtjes sė identitetit tė PLL. Rezultati i arritur, mė shumė se kurdoherė, duhet tė vlerėsohet nė momentet e tanishme.
Njė moment tjetėr i rėndėsishėm pėr PLL ishte mbledhja e fundit e Kėshillit Kombėtar tė PLL, e zhvilluar mė 22 nėndor 2003. Nė cilėsinė e kryetarit tė kėtij forumi tė lartė, mė lejoni tė ndalem pak mė tepėr nė kėtė pikė. Ishte njė moment mjaft domethėnės pėr Legalitetin, qė pėr herė tė parė nė njė aktivitet tė PLL-sė, merrte pjesė NMT Leka I, Mbret i Shqiptarėve. 
Objekt i takimit ishte kryesisht analiza pėr zgjedhjet vendore tė vitit 2003 si dhe qėndrimi ndaj deputetėve tė PLL, tė cilėt kishin shkelur statutin dhe vendimet e organeve vendimmarrėse.
Pas pėrshėndetjes sė Mbretit Leka I, u lexuan disa udhėzime dhe sugjerime pėr veprimtarinė e mėtejshme tė PLL, tė ideuara nga Mbreti. Ndėr tė tjera ishte edhe njė pikė nė tė cilėn kėrkohej ngrirja e veprimtarisė tė kryesisė sė PLL. Kjo pikė ngjalli njė keqkuptim dhe sė bashku me qėndrimet e tė deputetėve, ndaj tė cilėve ishte parashikuar njė pikė e rendit tė ditės pėr tė marrė njė vendim pėr qėndrimin e tyre nė parlament, por edhe tė disa personave tė gėnjyer e tė manipuluar, kėrkohej qė mbledhja e Kėshillit Kombėtar tė pezullohej. 
Kėshilli Kombėtar vazhdoi punimet sipas rendit tė ditės dhe pėr sa i pėrket kėtij problemi, vendosėm qė tė bėhej njė takim me Mbretin. Nė takimin e zhvilluar ne Rezidencėn Mbretėrore, doli qė pėr kėtė pikė (ngrirjen e kryesisė) kishte patur njė ndėrhyrje dhe manipulim pa dijeninė edhe tė Mbretit. Pas kėtij qartėsimi, veprimtaria e PLL vazhdoi duke patur parasysh edhe udhėzimet dhe sugjerimet e NMT Leka I Mbret i Shqipėtarėve.
Me shpalljen e LZHK, nė maj tė 2004, PLL, lidershipi i saj dhe strukturat e bazės, mbėshtetėn dhe e konsideruan kėtė nismė tė NMT Leka I, si njė lėvizje politike me karakter kombėtar dhe si njė alternative pėr tė nxjerrė vendin nga kriza. 
Nuk mund tė lemė pa pėrmendur edhe tendencėn e disa individėve tė infiltruar nė LZHK, pėr tė mėnjanuar e sfumuar rolin e PLL nė qėndėr dhe nė bazė.
Vendimi pėr hyrjen e PLL nė Koalicionin e LZHK, u muar nga Kryesia e PLL, Komiteti Drejtues, madje tė nėnshkruara edhe nga Kryesia e Senatit dhe Kryetari i Kėshillit Kombėtar. Pėr arsye objektive nuk u zhvillua Mbledhja e Kėshillit Kombėtar, (pėr shkak rrethanave tė krijuara dhe pėr shkak se PLL, si parti specifike, aq mė tepėr nė kėtė rast, veē organeve vendimmarrėse ka edhe Mbretin, qė nė kėtė rast u angazhua personalisht, politikisht nė krye tė kėsaj lėvizjeje.
Nė shumė takime tė zhvilluara tek Mbreti, kemi dhėnė mendimet, sugjerimet, parashikimet dhe vėshtirėsitė pėr LZHK, dhe njėkohėsisht kemi shprehur shqetėsimin pėr qėndrimin e disa individėve pėr tė mėnjanuar, denigruar PLL dhe lidershipin e saj nė qėndėr dhe bazė. Ēdo gjė i ėshtė dhėnė Mbretit me gojė dhe me shkrim. 
Si kryetar i Degės sė PLL Korēė, vlen tė theksoj se veprimtaria e kėsaj dege gjatė kėsaj periudhe ka qenė konform vendimeve tė marra nga organet vendimmarrėse tė PLL.
Pavarėsisht nga rezultatet zhgėnjyese, PLL do tė gjejė kurajon dhe energjitė pėr tė rezistuar, pėr t'u ringritur, riorganizuar, pėr tė kthyer shpresėn tek legalistėt, pėr realizimin e qėllimit tė tyre final. Kėtė besim e kemi tek NMT Leka I, Princi Leka, i cili po arsimohet jashtė vendit dhe qė ka aftėsitė e energjitė e duhura.
Rroftė PLL-ja !
Rroftė NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve!
Rroftė Princi Leka!
Ju faleminderit !



POLEMIKA

Kur pėr historinė shkruajnė injorantėt (3)

Kujt po i shėrben tani Pirro Prifti 

Nga Sazan PIPA

Vijon nga numri i kaluar

Pilua duhet tė dėshmojė se ēfarė krahinash dhuroi Zogu pas ardhjes nė fuqi. Nėse nuk i di, po i citojmė tė madhin Mehdi Frashėri, qė negocioi personalisht pėr Vermoshin e Shėn Naumin (qė nuk ėshtė krahinė, por thjesht njė truall mbi tė cilin ishte ndėrtuar njė manastir).
A e di Pilua se edhe vetė Noli, gjatė kohės sė pseudo-qeverimit, nė shtator 1924, pėr tė marrė me tė mirė Fuqitė e Mėdha, tentoi negociimin me Mbretėrinė SKS tė ēėshtjes sė mbetur pezull tė Vermoshit dhe Shėn Naumit, proces tė cilin nuk arriti as ta fillojė, jo vetėm ngaqė nuk i mjaftoi koha, por edhe sepse Fuqitė e Mėdha nuk dėshironin t'ia jepnin kėtė kėnaqėsi, meqenėse ia kishin prerė festen pikėrisht ngaqė erdhi nė fuqi pa zgjedhje tė lira e demokratike, por me dhunė tė armatosur, viktimė e sė cilės mbetėn dhjetėra tė vdekur e qindra tė tjerė tė djegur...
Pėrfaqėsuesi i Shqipėrisė nė Lidhjen e Kombeve, Mehdi bej Frashėri, i shkruante 43 vjet mė parė Mbretit Zog tė vėrtetėn e Shėn Naumit. Bashkėngjitur, diplomati fliste edhe mbi mbrojtjen e Vermoshit. Nė letrėn e gjatė Mehdi Frashėri e sqaron me hollėsi Mbretin lidhur me veprimet e diplomacisė shqiptare pas vendimeve tė Konferencės sė Ambasadorėve tė Londrės, nė vitin 1913, vendimtare nė caktimin e kufijve tė shteteve tė Ballkanit.
Nė letrėn e tij, diplomati, legjislatori dhe statisti i shquar shkruan: "Kufijtė e Shqipėrisė me Malin e Zi ishin caktu nė konferencėn e Londrės mė 1913, simbas hartės sė Shtatmadhorisė Austriake. Kjo hartė nuk ishte njė hartė topografike, por e hartueme me eksploracion.
Vendimi i Konferencės sė Londrės pėrsa i pėrket Shėn Naumit, thoshte: Fillon nė breg tė liqenit tė Ohrit, midis katundit bullgar Rodohozhdė dhe katundit shqiptaro-mysliman qė quhet Lin, dhe vazhdon gjer nė Shėn Naum, pikėrisht nė gjuhėn frėnge "jusqu'a Shėn Naum", nuk thotė "y compri Shėn Naum".
Kur Komisjoni i Kufirit vajti nė Korēė, korēarėt bėnė njė bujė tė madhe pranė Komisjonit, qė t'i caktohej Shqipėrisė Shėn Naumi.
Qeveria e Beligradit sapo Konferenca e Londrės e caktoi atė midis Shqipėrisė dhe Serbisė, iu drejtua "ball Platz-it" dhe me anė tė njė note e pyeste qeverinė austriake se ēfarė kuptonte me shprehjen "jusqu'a Shėn Naum. Ball Platz-i ishte gjegjė se me kėtė shprehje nuk donte tė thoshte se Shėn Naumi i pėrkiste Shqipėrisė, domethanė i pėrkiste Serbisė.
Qeveria e Beligradit pyeste qeverinė austriake se pse kjo preokupohej mė shumė pėr kufijtė e Shqipėrisė!
Kur plasi lufta e pėrgjithshme (nėnkupto LPB), Serbija u invadue dhe ushtria e saj me kralin nė krye dhe qeverinė, me ndihmėn e Esat Pashės, qė atėhere ndodhej nė Durrės, duelėn nė Adriatikun Meridional, ku i mori flota aleate dhe i zbarkoi nė Korfuz.
Nė kėtė rrėmujė, qeveria serbe humbi dokumentin austriak qė ia caktonte, me fjalė tė tjera, Shėn Naumin, Serbisė. Kur mbaroi lufta, Komisjoni i Kufijve filloi veprimet e veta dhe ky komisjon vendosi qė Shėn Naumi tė ishte pėrtej Shqipėrisė.
Kush ishte Shėn Naumi? Shėn Naumi ishte njė shenjt sllav, apostull i kristianizmit midis popullit bullgar dhe serb, konsiderohej si shoku i Cirillit e Metodit, qė kishin krijuar abetaren bullgare. Nė kėtė kategori ishte edhe Shėn Klime, nė emėn tė tė cilit ka njė kishė nė Bullgari.
Nė konsideratė tė kėtyre mbėshtetjeve kulturale dhe fetare, qė Shėn Naumi ishte njė shenjt sllav..., iu drejtova Gjykatores Internacionale tė Hagės.
Kjo Gjykatore vendosi qė "... meqenėse Komisjoni i Kufijve ishte kompetent pėr demarkacjonin, Shėn Naumi duhej t'i jepej Shqipėrisė".
Arsyet e ndarjes: Serbia, si popull fanatik orthodhoks sllav, as me njė mėnyrė nuk do t'ia linte kėtė vend Shqipėrisė. Komisjoni i Kufijve, Shqipėrisė i kėshilloi qė Shėn Naumin ta shkėmbente me njė tjetėr vend, sepse serbėt, me kėtė pretekst, do tė krijonin vėshtirėsina tė mėdha. Nė bazė tė kėtyne konsideratave Qeveria Shqiptare mė ngarkoi mua, Mehdi Frashėrin, me caktue mėnyrėn e shkėmbimit. Unė pashė posibilitete (mundėsi) qė Shėn Naumi tė shkėmbehej me vende shqiptare, sepse qė nga katundi Lin i Shqipėrisė vazhdojshin katunde sllavo-bullgare. Me tė tilla katunde me popullsi heterogjene, Shqipnia jo vetėm nuk forcohej, por pėrkundrazi dobėsohej. Atėhere, unė, Mehdi Frashėri, vendosa qė Shėn Naumi t'i mbesė me njė periferi shumė tė ngushtė Serbisė, por kufini nė vend qė tė vazhdonte nga kodra e Zagoriēanit gjer te Qafa e Plloēit, ku ndodheshin dy versante: versanti i Maliqit dhe liqeni i Ohrit, vija e kufinit tė hidhej ke Mali i Thatė e tė pėrfshinte katundin shqiptaro-orthodhoks Peshkupat. Ky katund po t'i mbetej Serbisė, me kohė do tė sllavizonte m'anė tjetėr gjithė krahinat dhe m'anė tjetėr gjithė Lugina e Cerovės, ku katundet shqiptare kishin tokat e tyre, i mbeteshin Shqipėrisė; pėrveē kėtyre i mbeteshin dhe njė pjesė e madhe e kullotave veriore tė Shqipėrisė. Po tė peshohet Shėn Naumi me kėto avantazhe qė thamė mė sipėr, ky solucjon (zgjidhje) ishte mė i favorshėm pėr Shqipėrinė.
Tė arratisunit politikė, nga injoranca e ēėshtjes, ose qėllimisht, Shėn Naumin e pėrshkrujshin si njė pikė strategjike me rėndėsi, kurse invazioni sllav nuk shkonte nga Shėn Naumi, gjithmonė kishte vazhduar Qafėn e Thanės.
Historia e Vermoshit
Tash tė vimė te ēėshtja e Vermoshit.
Konferenca e Londrės, duke e pėrshkrue kufirin nordik shqiptar, thoshte: "Territori di Kelmend". Mirėpo me kėtė shprehje shumė e pacaktueme nuk kuptohej Vermoshi, sepse Kelmendi pėrbahet nga gjashtė Bajrakėt, (tė cilėt kufizohen me vallatėn e lumit Cen", Vermoshi mbetej jashtė, si kullotė.
Njė kohėn e Turqisė, malazezėt e lakmojshin Vermoshin dhe malsorėt shqiptarė e kundėrshtojshin me armė. Qeveria otomane, nė njė faqe tė Luginės sė Vermoshit, pėr tė ndalue grindjet qė thamė, kishte ba njė karakoll tue vendos ushtri. Ujnat e Vermoshit vejnė nė Danub e jo nė Adriatik.
Unė, Mehdi Frashėri, kur shkova nė Vermosh, njė mbrėmje mblodha bajraktarėt shqiptarė tė asaj zone dhe i pyeta se si ishte mendimi i tyne, qysh mund tė provohej se Vermoshi ishte shqiptar.
Midis kėtyre malsorėve ishte edhe njė farė Uc Turku, i cili nga pėrpjekjet qė kishte ba me kohė me malazezėt, ishte plagosė dhe kishte mbetė sakat. Gjithashtu, nė kėto grindje tė maparshme, tė vramit shqiptarė kishin varre katolike nė vend.
Kur erdhi Komisjoni i Kufinit me pyet palėt, malsorėt tonė me Uc Turkun dhanė arsyetimet qė i kisha porositė unė, kurse serbėt, ndėr tė cilėt ishte edhe njė avokat, njani oficer dhe tjetri gazetar, dhanė argumente qesharake, pa logjikė.
Komisjoni vendosi nė bazė tė anketit, qė Vermoshi t'i mbetej Shqipėrisė. Mbi kėtė vendim, malsorėt okupuan Luginėn e Vermoshit dhe filluan tė ngrehnin shpija. Mbas disa kohėsh atje u ngrehėn 600 shpija shqiptare, duke pėrfitue nga qetėsija qė mbretėronte nė Shqipninė e Lirė (nėnkupto, tė kohės sė Zogut).
Me gjithėkėtė t'arratisunit politikė shqiptarė botonin tė kundėrtėn, duke thėnė se Mbreti Zog ia la Vermoshin Serbisė, njė rrenė kolosale".
Mė pas Pilua shkruan se "Pas tij (Zogut), diktatori tjetėr, komunisti Enver Hoxha, hyri gjithashtu komplet rastėsisht nė politikėn shqiptare, qė siē thotė Koēo Tashko..., Enveri po kalonte rastėsisht nė rrugicėn e ashtuquajtur 'ku lindi PKSH-ja', dhe Koēo e thirri tė shkonte nė mbledhje (nė atė tė themelimit tė PKSH, nga 8-14 nėntor 1941), duke menduar qė me ardhjen e tij do tė shtohej numri i politikanėve myslimanė nė atė takim historik...".
Pilo bėn mirė qė i referohet Koēo fanolistit dhe myslimanllėkut gati tė munguar nė "takimin historik" tė organizuar nga ortodoksėt sllavė Miladin e Dushan dhe ata shqiptarė, Koēo Tashko, Koēi Xoxe, Miha Lako, Vasil Shanto etj., sepse dėshmon tė vėrtetėn e madhe se Komunizmin Ortodoks nė Shqipėri, nga atdheu i gjithė sllavo-komunizmit ortodoks (Rusia) dhe nga Jugosllavia ortodokse, na e sollėn peshqesh ortodoksėt e komunistizuar tė Shqipėrisė, besim tė cilit i pėrket edhe Piloperisteri ynė.
Pillo injoranti, nuk e di faktin se edhe nė Rezolutėn pėrfundimtare tė PKSH, u shkrua me superlativa pėr "idetė demokratike", dhe "dhunėn revolucionare e misionin e papėrfunduar tė proletariatit mė 1924, pėr shkak tė mungesės sė partisė komuniste...". Madje nė Rezolutė, u vlerėsua pozitivisht pranimi i Nolit pėr ardhjen e misionit sovjetik, nė vazhdėn e njohjes qė BS komunisto-ortodoks i kish bėrė qeverisė Noliste, ēka shkaktoi panik tė vėrtetė nė Perėndim dhe i shkurtoi ditėt "Peshkopit tė kuq". Natyrisht qė nė rezolutė nuk u pėrmend, thjesht pėr arsye ideologjike, fakti i njohjes sė qeverisė sė Nolit nga Mbretėria e Greqisė ortodokse, por nuk u pėrmendėn gjithashtu as intervistat e pėrzemėrta tė Nolit pėr gazetat antishqiptare tė Greqisė, ku premtohej "trajtimi i shkėlqyer i minoritetit grek". Pra, shoku Pillo, vetėm dy shtete ortodokse e njohėn qeverinė e Nolit: Greqia dhe BS.
Thjesht pėr arsye profesionale, kam patur fatin tė lexoj nė origjinal shkrimet e papėrpunuara, me frymė tė theksuar janullatiste dhe antimyslimane tė Piloloqepriftit nė fjalė, prej nga kuptohet edhe urrejtja kundėr myslimanėve shqiptarė dhe vreri pėr njė besim qė mbizotėron nė vendin tonė.
Sa pėr "rastėsi"-tė mbi tė cilat e ndėrton edhe idenė e shkarrashkrimit nė fjalė Pilua ynė, nuk ėshtė aspak e vėrtetė se pasi e thirri Koēua (pra Tashko), "..., fati e futi Enverin nė atė mbledhje, nga ku ai me mjeshtrinė e vet e drejtoi dhe qėndroi pėr 45 vite nė krye...".
Tė vetmit politikanė, pėr nga talenti dhe pėrvoja, nė atė mbledhje ishin sllavo-ortodoksėt komunistė Miladin e Dushan dhe shqiptarėt Koēo Tashko e Enver Hoxha. Tė parėt ishin politikanė komunistė tė thekur, me pėrvojė tė madhe organizative dhe drejtuese nė PKJ, ndėrsa Koēo Tashko ishte njė komunist moskovit i kultivuar e trajnuar nė Rusi. Kurse "myslimani" Enver Hoxha, ishte kunati i njė politikani tė regjur antizogist, Bahri Omarit, me tė cilin bashkėjetonte prej vitesh. Enver Hoxha mbante mbi supe njė eksperiencė tė vyer administrative, si ish sekretar i Misionit tonė diplomatik nė Bruksel pėr afro 2 vjet dhe si pedagog pėr afro njė dekadė, nė Liceun klasik tė Korēės. Kėtij fakti i duhet shtuar edhe e vėrteta se Enveri, nė detyrėn e Sekretarit tė Legatės shqiptare nė Bruksel, ka qenė njė ndėr graduatėt dhe drejtuesit e shėrbimit sekret shqiptar tė kohės sė Mbretit Zog gjatė kohės sė qėndrimit atje dhe, mė vonė, pas kthimit nė Shqipėri, pėr ēka burimet arkivore, ndonėse tė mangėta, po hedhin dritė nė vijimėsi, sidomos kohėt e fundit.
Pra Enveri ishte njė politikan profesionist, madje i regjur, ēka shpjegon edhe lehtėsinė me tė cilėn akaparoi partinė dhe udhėheqjen komuniste tė vendit, pėr afro 44 vjet. Dhe kėto cilėsina dhe aftėsina tė Enverit, nuk mund tė jenė kurrė "rastėsi". Madje shembulli mė i mirė i kėsaj ėshtė lehtėsia me tė cilėn ai eleminoi mediokrin Koēo Tashko, i cili deri nė fund tė jetės ishte dhe mbeti njė moskovit intrigant, qė spiunoi edhe kundėr vendit tė tij tek sovjetikėt, ēka i shkaktoi humbjen pėrfundimtare tė betejės dhe luftės personale pėr pushtet me Hoxhėn, i cili ishte gati tė bėhej edhe me djallin dhe t'i braktiste tė gjithė kur vinte puna e pusht-shtetit personal. 
Por edhe Koēo Tashko ortodoksi, nė historinė e shqiptarėve mbahet mend thjesht pėr letrat informative, pas shpine, kundėr Enver-titisto-stalinistit, nė adresė tė udhėheqjeve bolshevike tė Moskės dhe Beogradit. Ai mbahet mend mė sė shumti, pėr ndoca muaj qėndrimi nė postin e sekretarit tė Legatės shqiptare nė Amerikė, ku, sipas disa burimeve akoma tė pazbardhura, u emėrua nėn ndikimin e sovjetikėve, me ē'rast bėnte edhe punėn e informatorit tė CEKA-s dhe NKVD-sė sė Xherxhinskit e Jagodės.
Pillo, nė vazhdėn e idesė se bartėsit e tendencave diktatoriale janė vetėm myslimanėt shqiptarė, tė cilėt ai i urren dhe u faturon tė gjitha negativitetet, shkruan edhe pėr "tendenca diktatoriale tė Sali Berishės", ndėrkohė qė nuk ėshtė aq i trashė dhe injorant, sa tė bėjė sikur nuk e kupton se nuk ka e nuk mund tė ketė diktatorė pa viktima. Viktimat, nėse do t'i referohemi kohės qė Berisha ende ishte nė pushtet, filluan pas rebelimit tė "Revolucionit Demokratik tė Vonuar", qė filloi dhe u kurorėzua sėrish qė nga Vlora, sikurse para 73 vjetėsh nga Noli, qė ishte nė krye tė gjinushėrisė sė Revolucionit Demokratik tė Qershorit 1924. "Viktimat e periudhės sė diktatorit Berisha" filluan pasi "situatėn revolucionare paraprake, (e pa tė cilėn, sipas teorisė M-L tė revolucionit, nuk ka revolucion dhe dhunė tė armatosur revolucionare), e morėn Ēaushėt, Gjemėt dhe Kateshėt e rebelimit, tė cilėt "Berishė-diktatorit", duke filluar qė nga 6 janari i '97-ės e deri mė 9 mars, i kishin djegur mbi 90 % tė selive tė degėve tė PD dhe mbi 50 % tė komisariateve e reparteve ushtarake pa u hyrė as gjemb nė kėmbė, ndėrkohė qė "diktatori" nuk e dekretoi dhe realisht nuk e mbajti as 48 orė gjendjen e jashtėzakonshme...
"Ndėrhyrja e KE-sė dhe e SHBA-ve pėr tė stabilizuar vendin politikisht dhe ekonomikisht", (sikurse shkruan nė ligjėratė tė drejtė shoku ynė Pillo), filloi pas marrjes sė frenave tė pushtetit nga Katesh-Gjem-ėt rebelė tė Pilos dhe partisė sė tij, aleate tė social-komunistėve shqiptarė.
Mė pas Pilua i lėēitur, por qė s'ka tretur e kuptuar asgjė nga ato qė ka gėlltitur, pėr tė vėrtetuar idetė e tij tė pėrēartura, na citon disa simptoma patognomike tė kopjuara nėpėr libra tė mjekėsisė, cituar nė adresė tė diktatorėve dhe mėtonjėsve skizofrenikė tė establishmenteve politike. Por megjithėse ėshtė mjek, dėshmon profani tė skajshme teksa rreket tė dėshmojė se ka njohuri nga antropologjia dhe antropometria, duke u atribuuar simptoma tė socio e karakteropatisė, njerėzve me formė doliko-cefalike tė kafkės, marrėzi kjo e padėgjuar dhe pa kurrfarė baze shkencore, pėrgėnjeshtrimi mė i shkėlqyer i tė cilave janė Hitleri, Musolini, Franko, Enveri, Tito, Pinoēeti, Ferdinand Markos, Daniel Noriega dhe mbarė kapot e Mafias sė vjetėr e tė re...
Qėllimi i vėrtetė i shkarrashkrimit tė Pilos, nuk janė qasja e karakteristikave tė "diktatorėve" qė ai ndėrmend nė faqen e nxirosur tė gazetės, por theksimi domosdo i faktit se suportuesit e vėrtetė tė pikėpamjeve e sindromave diktatoriale nė Shqipėri, janė myslimanėt..., ndėrsa demokratėt mė tė mėdhenj janė Noli, Tashko, liberali Nano, etj., tė cilit ia mėtuakan partinė socialiste "doliko-cefalėt", ndėrkohė qė asnjėri syresh nuk ėshtė i tillė; as Rama, as Mejdani dhe as Koēi. Por kur rrekesh tė gjesh, me zor, lidhjet midis formės sė kafkės dhe pėrmabjtjes sė masės trunore, mendėsive dhe patologjive tė saj, do tė biesh nė gomarllėqe antishkencoro-mjekėsore, qė s'ka adhamudh-jatrua qė i vėrteton, e jo mė heqim-politikani me dhipllomė, shoku ynė Pillo, qė sterros me gjepura faqe gazetash.
Pa akuzuar se Pilon e kanė paguar pėr ta bėrė kėtė shkarrashkrim, (pasi kupola qė paguan pėr shkrime tė tilla, zakonisht korrupton njerėz tė ditur, duke iu larguar me kilometra sharlatanėve tė sojit tė Piloloqepriftit), duhet theksuar se ky ekzemplar aspak endemik i allasojit shkarrashkrues tė publicistikės, ka pėrfituar nga padija dashamirėse e drejtuesve tė njė gazete, tė cilėt i ka sugjestionuar me qenien heqim-adhamudh dhe kryetar i njė partie politike, ndėr dhjetėrat e atyre qė janė regjistruar.
Pillo teveqeli marroq, qė dikur ka pretenduar tė realizojė edhe unifikimin e Krishtėrimit, pra tė Katolicizmit dhe Ortodoksisė, pėr ta bėrė Kishėn sėrish "Uniate"..., me paloshkrimin e tij ka bėrė njė dėm tė madh, dhe pikėrisht pėr kėtė arsye e meritoi pėrgjigjen pėr profanimin dhe fallsifikimin e historisė e tė vėrtetave tė mėdha tė kėtij vendi, tė ėmbla, a tė hidhura qofshin.
I urojmė tė heqė dorė nga mania pėr tė nxirė gazeta dhe historinė e shqiptarėve me hajvanllėqe dhe shpifje. Shqiptarėt kanė nevojė tė dinė tė vėrtetat lakuriq, qofshin ato edhe tė dhimbshme...

Fund



NDERIM

In memoriam, Xhetan Allaman Sulaj


Xhetan Allaman Sulaj lindi mė 21 tetor 1921 nė Macukull tė Matit dhe qė nė fėmijėrinė e hershme u mėkua me kėngėt dhe traditat atdhetare tė kėsaj treve tė larė me gjakun e trimave, qė gjithė jetėn luftuan pėr atdheun nė kohė tejet tė vėshtira, kur fatet e tij rrezikoheshin mė shumė se kurrė.
Dhe nuk kishte si tė ndodhte ndryshe, pėrveēse pėrzgjedhjes sė rrugės sė atdhetarisė prej Xhetanit, nė vazhdėn e heroizmit tė tė parėve dhe trojeve ku lindi e u rrit.
Ishte kumti i heroizmit tė dajave tė tij, Sulkurtajve tė famshėm; i dajė Sulės dhe Daut Kurtit, qė shenjoi pėrfundimisht udhėn e atdhetarisė dhe luftės pėr atdheun, tė ndėrmarrė prej Xhetanit qė nė moshė tė re.
Ndaj, pas mbarimit tė shkollės fillore nė Derjan, Xhetanin e shohim tė veshur nė Gardėn Kombėtare nė vitin 1943, bash nė formacionet avanguardiste tė ushtrisė sė shtetit shqiptar, autoriteti administrativ i tė cilit shtrihej pothuajse nė tė gjitha trevat etnike, deri nė Mitrovicė, ku administrata, pushteti dhe frymėzimi ishin krejtėsisht kombėtare shqiptare.
Por pas ardhjes nė pushtet tė komunizmit, idetė dhe qėndrimet e tij shiheshin me dyshim nga sllavo-komunistėt e Dushanit dhe Miladinit, qė gjithė jetėn luftuan kundėr bartėsve dhe kontributorėve tė Kauzės sė Shqipėrisė Etnike.
Dhe Xhetani nuk kish si tė mos lidhte miqėsi me nacionalistė si Zef Margjini e Osman Pepmarku, gjatė kohės qė punoi nė Agjensinė e Transporteve nė Burrel, kohė nė tė cilėn u arrestua me akuzėn "tentativė arratisjeje", bashkė me Osman Pepmarkun, i cili u ekzekutua nė '49-ėn, ndėrkohė qė Zef Margjini arriti tė arratiset pėr tė mos rėnė nė dorė tė komunistėve.
Pas lirimit nga burgu, Xhetani filloi punė nė Kombinatin e Tekstileve nė Tiranė, por nuk mundi t'i shpėtojė survejimit tė komunistėve, teksa e pushuan nga puna si "person i deklasuar", sėbashku me dy bashkidealistėt e tij, Xhelal Kolėn dhe Adem Suēin.
Paskėtaj, deri nė shembjen e diktaturės, Xhetani provoi mbi shpinė kalvarin e luftės sė klasave dhe survejimin e pandėrprerė pėr gjoja lidhje me tė arratisurin Zef Margjini, pėr ēka pėr pak u arrestua nė vitin 1987.
Pas ardhjes sė demokracisė pluraliste, Xhetani, si zogist i vendosur kontribuoi vetėm pėr krijimin e PLL, pėr tė cilėn nė fillim tė vitit 1992, krijoi seksionin e parė tė saj nė Macukull, tė cilin e rriti deri nė nivel nėndege, bashkė me idealistė tė tjerė zogistė si Hamit Kolaveri, Xhavit Vata etj.. Pikėrisht me kėta nacionalistė, tė cilėt u pėrkushtuan totalisht pėr pėrhapjen e ideve zogiste e monarkiste dhe propagandimin e programit tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, Xhetani kontribuoi fuqimisht si anėtar i denjė i Partisė, sė cilės i qėndroi besnik deri nė ēastet e mbrame tė jetės, teksa u nda prej nesh mė 3 korrik 2003, nė moshėn 83 vjeēare, duke e mbyllur jetėn e tij plot vuajtje e privacione me nder dhe si anėtar i denjė i PLL.
Nė kėtė pėrvjetor tė ditėlindjes, legalistėt dhe mbretėrorėt e pėrkujtojnė Xhetan Sulėn si njė nga aktivistėt atdhetarė mė tė pėrkushtuar pėr Kauzėn e Monarkisė dhe Partisė Lėvizja e Legalitetit, dhe e mbajnė atė si shembull frymėzimi e lufte nė pėrmbushjen e idealeve, nė rrugėn e atdhetarisė sė trashėguar nga tė parėt.
Kujtimi i Xhetan Sulės do tė rrojė nė mendjet dhe zemrat e legalistėve dhe mbretėrorėve, tė familjarėve dhe tė afėrmve, pėr tė cilėt ai do tė mbetet shembulli i pėrkushtimit prej idealisti, i prindit shembullor dhe i mikut tė shtrenjtė pėr tė gjithė ata qė e njohėn nga afėr.
Me ardhjen pėrfundimtare nė Atdhe tė Naltmadhnisė Tij Leka i Parė - Mbret i Shqiptarėve dhe Familjes Mbretėrore, idealet pėr tė cilat luftoi Xhetani deri nė fund tė jetės, janė mė afėr realizimit se kurrė. Garanci pėr kėtė ėshtė partia e tij, por janė edhe bashkidealistėt, qė amanetin e tij janė betuar ta ēojnė deri nė fund.

 

___________________________

16 Tetor 2005
___________________________

Oborri Mbretėror, mesazh special pėr kryetarin Spahiu dhe Kėshillin Kombėtar

Mbreti Leka: Urime dhe suksese PLL-sė

"Ne besojmė se do tė arrini objektivat politike, duke rritur bashkėpunimin mes tė gjithė degėve tė PLL, si dhe me intelektualėt, pėrfaqėsuesit e Rinisė dhe tė Gruas legaliste... Bashkė me urimin pėr suksese nė detyrėn tuaj, ne shprehim bindjen se ndryshimet nė strukturat drejtuese, do t'i japin Partisė Lėvizja e Legalitetit njė hov tė ri nė tė gjitha drejtimet qė ka pėrcaktuar Kongresi i 16-tė i PLL"




KRYESORE

Oborri Mbretėror, mesazh special pėr kryetarin Spahiu dhe Kėshillin Kombėtar

Mbreti Leka: Urime dhe suksese PLL-sė


"Ne besojmė se do tė arrini objektivat politike, duke rritur bashkėpunimin mes tė gjithė degėve tė PLL, si dhe me intelektualėt, pėrfaqėsuesit e Rinisė dhe tė Gruas legaliste... Bashkė me urimin pėr suksese nė detyrėn tuaj, ne shprehim bindjen se ndryshimet nė strukturat drejtuese, do t'i japin Partisė Lėvizja e Legalitetit njė hov tė ri nė tė gjitha drejtimet qė ka pėrcaktuar Kongresi i 16-tė i PLL"

Oborri Mbretėror Shqiptar
Tiranė 10 tetor 2005

I nderuar z.Ekrem Spahiu
Kryetar i Partisė Lėvizja e Legalitetit

Me rastin e rizgjedhjes suaj si kryetar i Partisė Lėvizja e Legalitetit, ju uroj suksese nė zbatimin e programit dhe statutit tė PLL. Ne besojmė se do tė arrini objektivat politike, duke rritur bashkėpunimin mes tė gjithė degėve tė PLL, si dhe me intelektualėt, pėrfaqėsuesit e Rinisė dhe tė Gruas legaliste.
Tė nderuar anėtarė tė Kryesisė dhe Kėshillit Kombėtar tė PLL.
Bashkė me urimin pėr suksese nė detyrėn tuaj, ne shprehim bindjen se ndryshimet nė strukturat drejtuese, do t'i japin Partisė Lėvizja e Legalitetit njė hov tė ri nė tė gjitha drejtimet qė ka pėrcaktuar Kongresi i 16-tė i PLL.
Ju pėrshėndes tė gjithėve vėllazėrisht, duke ju uruar shėndet dhe lumturi edhe pėr familjet tuaja.
Vėllazėrisht
NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve

Kėto janė ndryshimet statutore tė miratuara nė Kongresin e 16 tė PLL, nė datė 8 tetor 2005

Tė gjitha pėrmirėsimet nė statutin e PLL

NENI 2
-Asnjė organ nuk ka tė drejtė tė vendosė pėr pushimin e ekzistencės sė Partisė "Lėvizja e Legalitetit".


NENI 5
Vula e Partisė mbahet nė zyrat e saj dhe vendoset vetėm mbi shkresa tė nėnshkruara nga Kryetari. Atje ku mungojnė zyrat vulėn e ruan sekretari.

NENI 8
Nė mbledhjet e Organeve tė PLL-sė, ēdo anėtar ėshtė i detyruar tė ketė me vete librezėn e anėtarėsisė.

NENI 18
-Mandati i delegatit tė PLL ėshtė katėrvjeēar.
-Kongresi ose konferencat e jashtėzakonshme qė zhvillohen deri tre muaj para mbushjes sė afatit, zhvillohen me delegatėt e mėparshėm.


NENI 20
a- Kėshilli Kombėtar pėrbėhet nga 91 vetė.
Nė tė kooptohen: 
Komiteti drejtues, Kryetarėt e degėve; dhe Deputetėt, kryetarėt e bashkive e komunave tė fituara nga PLL, nėse janė anėtarė tė partisė.

c-Kėshilli Kombėtar miraton programin elektoral tė PLL.
Kėshilli Kombėtar pėrcakton pozicionin politik tė PLL nė zgjedhje, qėndrimet politike elektorale, aleancat para dhe pas zgjedhore.

f-Kėshilli kombėtar miraton Komisionin e Financės tė pėrbėrė nga 3 anėtarė.

NENI 21
Mbledhja e parė e Kėshillit Kombėtar pas Kongresit, thirret nga Kryetari i Partisė jo mė vonė se 21 ditė pas pėrfundimit tė tij. Nėse kjo nuk ndodh, Kėshilli Kombėtar mblidhet vetvetiu brenda 30 ditėsh nga pėrfundimi i Kongresit dhe merr vendime pėr drejtimin e Partisė.
-Ai mund tė thirret gjithashtu me kėrkesėn e 1/3 tė anėtarėve tė Kėshillit Kombėtar.

NENI 22
c-Komiteti Drejtues cakton numrin dhe emrat e Komisionit tė Organizimit tė Kongresit si dhe miraton procedurat e zhvillimit tė tij.
Ēdo kandidat i miratuar ka tė drejtė tė ketė pėrfaqėsues nė kėtė komision.

NENI 23/2 
a.Kryesia e Komitetit Drejtues pėrbėhet nga:
Kryetari, Nėnkryetari, Sekretari i Pėrgjithshėm dhe Sekretarėt.
b.Nėnkryetari, Sekretari i Pėrgjithshėm dhe Sekretarėt, zgjidhen nė Kėshillin Kombėtar ndėrmjet njė ose disa kandidaturave tė propozuara nga Kryetari i Partisė.
Nė rast se pėr ēdonjėrin nga postet e sipėrcituara Kryetari i Partisė ka paraqitur vetėm njė kandidaturė dhe ajo rrėzohet, tė drejtėn pėr propozimin e kandidaturės ose kandidaturave vijuese, e ka Kėshilli Kombėtar.
Pėr tė gjitha postet drejtuese tė mėsipėrme, votohet me votim tė fshehtė.
c.Mbledhjet e Kryesisė sė Komitetit Drejtues janė tė hapura pėr anėtarėt e Komitetit Drejtues, Kryeredaktorin dhė Zėdhėnėsin e Shtypit. 
d.Kryesia e Komitetit Drejtues udhėheq veprimtarinė e pėrditshme tė PLL. 

NENI 24
e- Nė mbledhjen e parė tė Komitetit Drejtues tė ēdo viti, kryetari mban raportin e shpenzimeve financiare pėr vitin e kaluar.

NENI 26
Kryetari i Partisė, gjatė mandatit tė vet ka tė drejtė tė bėjė ndryshime, duke i kėrkuar Kėshillit Kombėtar tė miratojė emrat e stafit tė propozuar prej tij.

KONGRESI

Mė 8 tetor 2005, zhvilloi punimet Kongresi XVI i PLL

Ekrem Spahiu rimandatohet si kryetar i PLL


Tiranė - Kongresi 16-tė i PLL, i zhvilloi punimet mė datė 8 tetor 2005, nė ditėn e kremtimit nga legalistėt dhe mbretėrorėt shqiptarė, tė jubileut tė 110 vjetorit tė lindjes sė Mbretit Zog i Parė, nė sallėn e Akademisė sė Arteve tė Bukura, Tiranė. 
Nė cilėsinė e Kryetarit tė Kongresit, procedimin konform rendit tė ditės dhe programit tė zhvillimit tė punimeve, i drejtoi nėnkryetari i PLL z.Murat Basha.
Fillimisht z.Basha ftoi nė podium, sipas hierarkisė dhe funksioneve nė parti, panelin drejtues tė Kongresit. Ky panel, i pėrzgjedhur prej Komitetit Drejtues, pėrbėhej nga kryetari z.Ekrem Spahiu; nėnkryetari z.Murat Basha; sekretari i Pėrgjithshėm z.Artan Tujani; sekretari pėr Marrėdhėniet me Jashtė tė PLL z.Sulejman Gjana; sekretari pėr Burimet Njerėzore z.Blerim Kamberi; kryetari i Senatit tė Veteranėve tė PLL z.Ali Ohri; kryetari i Kėshillit Kombėtar dhe njėkohėsisht kryetar i degės sė PLL Korēė z.Nebi Ganellari; nipi i Mbretit Zog i Parė, djali i xhaxhait tė Mbretit Leka i Parė, ish kryetar i Zyrės sė Oborrit Mbretėror nė emigracion dhe njėkohėsisht anėtari mė i ri i PLL z.Skėnder Zogu; nėnkryetari i degės sė PLL Tiranė, njėkohėsisht anėtar i Komitetit Drejtues dhe kryesisė sė Senatit tė PLL z.Hamit Kurti; anėtare e kryesisė sė Forumit tė Gruas nė PLL zonja Lejla Hysa; kryetari i Forumit tė Rinisė nė PLL, njėkohėsisht kryetar i degės sė PLL Shkodėr z.Ilir Kuka.
Mė pas u bė ekzekutimi i Himnit Kombėtar, pas tė cilit z.Basha kumtoi ndėr tė tjera se "...Kongresi i 16 i PLL ėshtė njė eveniment politik shumė i rėndėsishėm, pėr ne legalistėt e mbretėrorėt dhe pėr mbarė nacionalistėt shqiptarė..., qė pėrkon edhe me ditėn jubilare tė 110 vjetorit tė lindjes sė burrit mė tė madh tė historisė sė Shqipėrisė dhe Shtetit shqiptar, kryerilindasit mė tė shquar e mendjendritur, qė formoi dhe udhėhoqi shtetin shqiptar nė periudhat mė tė vėshtira tė historisė sonė politike, tė Madhin Mbretin Zog i Parė...". 
Pas duartrokitjeve frenetike, z.Basha procedoi me ftesėn drejtuar delegatėve pėr mbajtjen e heshtjes sė zisė pėr "... tė munguarit pėrjetėsisht, e qė fatkeqėsisht janė ndarė prej nesh dhe sot nuk mund tė na nderojnė, sikundėr do tė dėshironim nė kėtė kongres...". "Ne e zhvillojmė sot kėtė Kongres, pa praninė fizike tė Nėnės Mbretėreshė Geraldinė dhe Mbretėreshės Susan. Na mungojnė gjithashtu edhe anėtarėt e Kėshillit Kombėtar: Vera Dema, Abdullah Salihi, Hajri Skeja dhe Bajram Biba. Pėr ata dhe gjithė legalistėt qė kanė ndėrruar jetė, brenda dhe jashtė atdheut, ju ftoj tė mbajmė njė minutė heshtje nderimi.
I pėrjetshėm qoftė kujtimi i tyre!".
Pas nderimit dhe heshtjes sė zisė, z.Basha ftoi delegatėt pėr miratimin e Sekretarisė sė Kongresit, pėrbėrė nga Shpėtim Axhani, Albana Mustafa dhe Edmond Guri, pėr tė cilin delegatėt pjesėmarrės shprehėn mirėkuptim tė plotė e tė njėzėshėm.

Mbreti Leka, mesazh pėr Kongresin

Nė vijim z.Basha ftoi nė foltore kryetarin e Senatit tė Veteranėve tė PLL z.Ali Ohri, i cili lexoi para Kongresit, mesazhin e pėrshėndetjes qė Mbreti Leka i Parė i drejtoi Kongresit 16 tė PLL. 
Pas duartrokitjeve tė shumta qė shoqėruan mesazhin e ngrohtė dhe inkurajues tė Mbretit Leka pėr legalistėt dhe kongresin e tyre nė kėtė pėrvjetor tė shtrenjtė, z.Basha ftoi nė foltore kryetarin e PLL z.Ekrem Spahiu pėr tė mbajtur para delegatėve dhe tė ftuarve tė pranishėm, raportin pėr veprimtarinė politiko-organizative tė PLL gjatė periudhės katėr vjeēare 2001-2005. Nė kėtė raport, model pėr nga mėnyra e konceptimit dhe trajtimit tė prioriteteve kryesore tė punės sė partisė, z.Spahiu shtjelloi momentet kryesore tė punės, qė kulmuan me fushatat zgjedhore vendore e parlamentare tė 12 tetorit 2003 dhe 3 korrikut 2005. Nė trajtesėn e tij, z.Spahiu analizoi pozicionimin e qartė tė partisė, nė kundėrshtim me qėndrimet dhe veprimet jo luajale tė njė pjese tė grupit parlamentar gjatė aktivitetit nė Kuvendin e Shqipėrisė, si nė raport me qėndrimet dhe angazhimet politiko-programore tė partisė, ashtu edhe nė kuadėr tė opozitės sė djathtė, pjesė integrale e sė cilės ka qenė PLL. Zotėri Spahiu trajtoi me qartėsi qėndrimet dhe kėndvėshtrimin e PLL pėr ēeshtjen kombėtare, si kolona kryesore e programit dhe angazhimit politik tė PLL, pas tė cilave vijoi edhe analizėn pėr zhvillimet, pozicionin e kontributet e saj nė kuadėr tė LZHK. 
Zotėri Spahiu nė fjalėn e tij adresoi gjithashtu edhe sinjale miqėsore pėr maxhorancėn e re nė pushtet, me PD nė krye, teksa theksoi se "Partia Lėvizja e Legalitetit i uroi sinqerisht kryeministrin Berisha dhe aleatėt fitues, duke u shprehur atyre suportin e domosdoshėm politik nė rrugėn e vėshtirė tė reformave tė premtuara. Dhe kjo jo pėr servilizėm politik dhe sentimentalizėm bashkėluftėtarėsh pėr demokraci e parlamentarizėm, por sepse shumė pika tė programit qeverisės, pėrkojnė edhe me programin tonė.". 
Pas raportit tė z.Spahiu, i cili u pėrcoll me vėmendje, z.Basha ua dha fjalėn drejtuesve tė partive, unioneve dhe shoqatave aleate tė djathta, tė ftuara pėr tė ndjekur punimet e Kongresit tė 16 tė PLL, si dhe personaliteteve politike nga diaspora, tė pranishėm nė sallė, ose qė i ishin drejtuar kongresit me mesazhe pėrshėndetėse.

Pėrshėndesin pėrfaqėsuesit partiakė

Kėshtu, kongresin legalist e pėrshėndetėn pėrfaqėsues tė partive tė djathta si Gent Strazimiri (PD), i cili u ndal gjatė nė vlerėsimin e figurės sė Mbretit Zog, duke e konsideruar atė si tė vetmin njeri qė krijoi njė shtet tė vėrtetė tė shqiptarėve. Zotėri Strazimiri ēmoi si shumė tė vlefshėm kontributin e legalistėve nė zhvillimet politike nė vend, duke i vlerėsuar legalistėt si aleatė nė kohė tė vėshtira. 
Aleksandėr Garuli (PR) u shpreh mes tė tjerash se edhe pse ishte republikan me bindje, e kishte pėr nder qė po merrte pjesė nė njė kongres monarkistėsh. Ai vlerėsoi rolin qė ka luajtur PLL-ja nė opozitėn e djeshme dhe kontributin qė duhet tė japė PLL edhe nė qeverisjen e sotme tė koalicionit tė gjerė anti-korrupsion. 
Artur Roshi (PBKD) vlerėsoi kontributin e pamohueshėm tė legalistėve nė zhvillimet politike nė vend, duke theksuar faktin se PLL ėshtė pjesė integrale e koalicionit fitues. Ai gjeti rastin tė shprehė edhe mendimin e tij se: "ėshtė koha qė tė mos mburremi vetėm me tė shkuarėn e artė, por tė jemi ne bijtė e tyre, qė me forcat, idetė dhe bindjet tona, tė ēojmė pėrpara shoqėrinė shqiptare".
Arjan Starova (PBL) i bėri njė vlerėsim dinjitoz periudhės sė Mbretėrisė Shqiptare tė Ahmet Zogut, e njėherazi e vlerėsoi PLL-nė si njė parti me njė rol tė rėndėsishėm nė gjirin e politikės shqiptare, sidomos nė rrafshin kombėtar.
Adriatik Alimadhi (PBK), mes tė tjerash vlerėsoi rolin e PLL-sė nė mbajtjen gjallė tė politikave kombėtare nė parlament, dhe njėkohėsisht u shpreh edhe pėr njė bashkėrendim mė efikas nė tė ardhmen mes legalistėve dhe ballistėve, si dy forca tė mirėfillta nacionaliste dhe tė djathta. 
Afėrdita Zėre (PDRn) foli mbi procesin zgjedhor tė 3 korrikut, duke e konsideruar humbjen e LZHK-sė si pasojė e skemave tė Mega-Dushkut dhe vjedhjes sė votave nė proporcional. Ajo njėherazi hodhi idenė e konsolidimit tė LZHK-sė, pėr tė pėrballuar nė tė ardhmen sfida tė tjera zgjedhore.
Eduard Ypi (PDM) e vlerėsoi PLL-nė si "... pjesė tė eksperiencės politike kombėtare, qė vjen pėrsėri e freskėt dhe e pėrgjegjshme, e gatshme tė marrė mbi vete sfida dhe pėrgjegjėsi tė mėdha pėr tė realizuar misionin e saj historik tė lartė, krijimin e shtetit modern demokratik shqiptar me nė krye monarkun Leka i Parė, biri i tė madhėrishmit Ahmet Zogu".
Fran Bruka, (PSK) vuri theksin mbi kodin e lartė tė moralit politik tė legalistėve, qė nuk iu nėnshtruan arrogancės sė social-komunistėve, por edhe sepse nuk iu servilosėn as pushtetarėve aleatė...". 
Nė forumin mė tė lartė tė legalistėve, e morėn fjalėn edhe mjaft pėrfaqėsues tė tjerė tė shoqatave nacionaliste e antikomuniste tė Shqipėrisė, si Besim Ndregjoni- sekretar i Shoqatės Mbarėkombėtare pėr Integrimin e ish tė Pėrndjekurve dhe Persekutuarve, Afrim Haēi-sekretar i Shoqatės sė tė Pėrndjekurve anti-komunistė demokratė, qė nderuan me superlativa figurėn e Mbretit Zog nė ndėrtimin e shtetit shqiptar. Zotėri Haēi analizoi edhe zhvillimet politike aktuale, ku pasi akuzoi me tone tė ashpra socialistėt si antikombėtarė dhe antidemokratė, u shpreh se Katovica, aq shumė e njohur tashmė nga tė gjithė ne, ka vepruar fort nė gjirin e nacionalistėve shqiptarė, duke i futur shpesh edhe nė grindje me njėri-tjetrin".
Mė pas z.Basha lexoi para Kongresit edhe mesazhet e ngrohta dėrguar nga zonja Silviane Muselier, motra e Nėnės Mbretėreshė Geraldinė dhe atė tė ish sekretarit tė Pėrgjithshėm i OKLL nė diasporė Dr.Fuad Myftija.

Pėrshėndet Skėnder Zogu, nipi i Mbretit Zog

Kongresin gjithashtu e pėrshėndetėn me fjalėt mė tė ngrohta z.Skėnder Zogu, nipi i Mbretit Zog i Parė dhe kushėri i Mbretit Leka, si dhe studiuesi i historisė shqiptare z.Patrice Najbor, francez, mik i shqiptarėve.
Kongresin e nderonin me praninė e tyre edhe z.Fluturak Gėrmenji - kryetar i zyrės sė shtypit pranė Oborrit Mbretėror, z.Hysen Selfo - lider veteran i Partisė sė Ballit Kombėtar, z.Remzi Ndreu - Kryetar Nderi i Partisė Bashkimi Demokrat Shqiptar, z.Engjėll Kokoshi - kryetar i Kėshillit Kombėtar tė PBKD-sė, z.Ylber Valteri - kryetar i PBD-sė, znj.Majlinda Toro - nėnkryetare e PBK-sė, z.Tomorr Gostivari - sekretar Organizativ i PBKD, z.Tanush Kaso - kryetar i Shoqatės sė ish tė Burgosurve tė Shqipėrisė, si dhe pėrfaqėsuesja e ambasadės italiane nė Tiranė zj.Adriana Apollonio.
Pas mbarimit tė radhės sė gjatė tė oratorėve qė pėrshėndetėn delegatėt e tubuar nė Kongresin e 16-tė, z.Basha kumtoi mbarimin e seancės sė parė, duke falenderuar miqtė dhe tė ftuarit pėr pjesėmarrjen, mesazhet dhe fjalėt e ngrohta dhe duke njoftuar delegatėt pėr 15 minuta pushim, pas tė cilit do tė fillonte seanca e dytė e punimeve tė Kongresit.
Pas pushimit, seanca e dytė i filloi punimet vetėm nė prani tė delegatėve tė Kongresit tė 16 tė PLL. Konform rendit tė ditės, para delegatėve u lexua Raporti i Komisionit tė Financave tė PLL, mbajtur nga kryetari i kėtij komisioni z.Xhevdet Kopani.
Mė pas u kalua nė pikėn e rendit tė ditės: pyetje me shkrim rreth raportit tė mbajtur nga z.Spahiu dhe atij tė mbajtur nga z.Kopani, tė cilat u dorėzuan nė Sekretarinė e Kongresit.

Debatet dhe rasti "Kamberi"

Pas pyetjeve tė shumta, tė cilave iu pėrgjigjėn tė adresuarit, u kalua nė pikėn e diskutimeve tė delegatėve rreth raportit dhe nė shprehjen e mendimeve tė lira. Gjatė dy orėve pati diskutimeve tė shumta e cilėsore, nė tė cilat diskutantėt shtjelluan aspekte dhe pikėpamje tė ndryshme pėr punėn dhe veprimtarinė e partisė nė periudhėn midis dy kongreseve. Por nė kontrast me qėndrimet dhe vlerėsimet e diskutantėve tė tjerė, i vetmi qė spikati pėr tonin arrogant e brutal gjatė diskutimit tė tij panegjirik dhe ekstraorbital, ishte z.Blerim Kamberi, (kandidat zyrtar pėr postin e kryetarit tė PLL), i cili nuk tha asgjė pėr punėn e tij katėr vjeēare nė postet e larta tė sekretarit pėr Marrėdhėniet me Mediat e Publikun, tė sekretarit pėr Burimet Njerėzore dhe tė kryetarit tė degės sė PLL Tiranė. Fjala e z.Kamberi u dėgjua me vėmendje nga delegatėt, tė cilėt e "duartrokitėn" atė me zjarr pasi kumtoi se do tė largohej vullnetarisht dhe me dėshirė nga PLL, ngaqė nuk mund t'ia lejonte vetes tė bėhej "pėrgjegjės nė shkatėrrimin e ardhshėm tė partisė...". Pas kėsaj deklarate pėr shkak tė njė vendimi tė parevokueshėm, z.Kamberi u largua nga pupitra dhe salla e Kongresit, i shoqėruar nga dy truproje personale, tė cilėt e kryen detyrėn nė mėnyrė shembullore, duke mos lejuar prekjen e integritetit fizik tė z.Kamberi gjatė gjithė kohės qė ai qėndroi nė panelin drejtues tė takimit dhe nė foltore.
Mė pas Kongresi kaloi nė pikėn e miratimit tė ndryshimeve statutore, (pas aprovimit tė tyre nė Komitetin Drejtues, gjatė mbledhjes sė datės 6 tetor, ku u miratuan gjithashtu edhe programi e materialet e Kongresit).
Pas njė pushimi tė shkurtėr, kryetari i Kongresit z.Basha njoftoi fillimin e seancės sė tretė tė punimeve, qė paraprihej nga paraqitja e kandidaturave pėr postin e lartė tė kryetarit tė PLL. Pasi i ftoi kandidatėt tė pėrgatiteshin pėr shpalosjen para delegatėve tė platformave individuale tė punės dhe drejtimit tė partisė, z.Basha kumtoi pėrbėrjen dhe mė pas miratimin e Komisionit tė Votimit, nėse nuk do tė kish vėrejtje nga salla apo nga kandidatėt, ndonėse qartėsoi se Komiteti Drejtues nė mbledhjen e tij tė datės 6 tetor, si anėtarė tė Komisionit kishte emėruar zotėrinjtė Nebi Ganellari, Ilir Kuka dhe Shpėtim Axhani. Meqenėse tė gjithė delegatėt i miratuan pa rezerva anėtarėt e Komisionit, z.Basha u kėrkoi komisionerėve pėrgatitjen pėr fillimin e procedurave tė votimit, ndėrsa kryetarit tė Komisionit, zgjedhur nga vetė anėtarėt, i kėrkoi tė merrte drejtimin e procedurės sė votimit dhe sqarimin e delegatėve pėr mėnyrėn e votimit.

Astrit Kola, kandidat nga salla

Nė fillim tė Kongresit, Komisioni pėrgatitor i punimeve tė tij, kish regjistruar si kandidatė zyrtarė pėr postin e kryetarit tė PLL zotėrinjtė Ekrem Spahiu dhe Blerim Kamberi, por pas pėrfundimit tė seancės sė parė, njė grup prej afro 50 delegatėsh, i kėrkoi z.Astrit Kola, me detyrė Zėdhėnės politik i PLL dhe kryeredaktor i gazetės "Atdheu", vėnien e kandidaturės pėrballė zotėrinjve Spahiu e Kamberi, ēka u miratua nga z.Kola. Meqenėse Statuti i PLL, nė rastet e kandidimit nga salla e Kongresit kėrkonte detyrimisht marrjen e firmave tė 1/5 sė numrit tė pėrgjithshėm tė delegatėve tė caktuar, z.Kola arriti tė mbledhė afro 80 firma, tė cilat bashkė me kėrkesėn pėr kandidim ia dorėzoi Komisionit tė Votimit, i cili pasi konstatoi bazueshmėrinė statutore tė kėrkesės nė fjalė, vendosi pranimin e saj dhe miratimin e kandidaturės sė tij, ēka iu bė e ditur tė gjithė delegatėve, qė njėzėri e miratuan kėtė procedurė, bashkė me pėlqimin pėr kandidimin e z.Kola. 
Pėr shpalosjen e platformave tė drejtimit dhe punės sė partisė gjatė mandatit tė ardhshėm katėr vjeēar, z.Basha fillimisht ia dha fjalėn kandidatit Astrit Kola, i cili premtoi forcimin e sektorit mediatik tė punės sė partisė dhe synimin pėr shndėrrimin e saj nė njė parti elektorale. Ndėrsa z.Spahiu, platformėn e tij e bazoi nė thellimin e gjithanshėm tė arritjeve duke shfrytėzuar pėrvojat politike e organizative, potencialet intelektuale e drejtuese tė individėve e strukturave, duke shmangur nė vazhdimėsi mangėsitė e konstatura gjatė veprimtarisė sė deritashme tė partisė.
Pas fjalės sė kandidatėve, e cila u ndoq me interesin qė ngjall fryma e garės kongresuale, e pėr tė cilėn ata u shpėrblyen me duartrokitje, u kalua nė procesin e votimit, qė u zhvillua i fshehtė, e ku delegatėt votuan nė dy fletė: njėra nga tė cilat pėrmbante emrat e kandidatėve pėr kryetar tė partisė, ndėrsa tjetra pėrmbante listėn shumemėrore tė kandidatėve pėr anėtarė tė Kėshillit Kombėtar, miratur kjo nė mbledhjen e Komitetit Drejtues. pas votimit, Komisioni filloi procesin e numėrimit tė votave tė kandidatėve pėr kryetar, pas tė cilave rezultoi fitues z.Ekrem Spahiu, me 186 vota pro, pėrkundėr 18 votave tė kandidatit Kola. Pas shpalljes zyrtare tė fituesit, z.Basha ia dha fjalėn pėr tė pėrshėndetur delegatėt, kryetarit tė sapozgjedhur tė PLL z.Ekrem Spahiu, i cili me njė gjest bujar ftoi nė podium kandidatin rival z.Kola. Pasi e falenderoi miqėsisht rivalin, me tė cilin u pėrqafuan dhe premtuan bashkėpunim tė sinqertė nė tė ardhmen, z.Spahiu mbajti para delegatėve njė fjalė tė ngrohtė, ku pasi i falenderoi ata pėr besimin, kontributin e vyer, vlerėsimin maksimal tė Kongresit dhe cilėsinė e lartė tė pėrfaqėsimit tė anėtarėsisė, u premtoi atyre bashkėpunimin dhe mirėkuptimin e plotė nė tė ardhmen, bazuar nė punėn nė ekip dhe vlerėsimin e pėrvojave e kontributeve tė pėrbashkėta, si garanci pėr rezultate mė tė larta zgjedhore dhe nivele politike nė rritje tė pandėrprerė. 
Fjala e z.Spahiu u mbyll nėn duartrokitje tė zgjatura, qė dėshmonin miratimin dhe kėnaqėsinė e delegatėve. Kėsisoj, nė pėrfundim tė punimeve tė Kongresit 16 tė PLL, pas procedurave demokratike e transparente, kryetari aktual i PLL z.Ekrem Spahiu, nė mėnyrė tė merituar fitoi votėbesimin e delegatėve pėr njė mandat tė ri nė drejtimin e PLL gjatė katėr viteve tė ardhshme.
Gjatė kohės qė Komisioni i Votimeve punonte pėr nxjerrjen e rezultateve pėr anėtarėt e rinj tė Kėshillit Kombėtar tė PLL, tė mandatuar pėr tė pėrfaqėsuar anėtarėsinė nė organin mė tė lartė tė partisė pas Kongresit, kryetari i Kongresit 16, z.Murat Basha, lexoi para delegatėve Projekt-Rezolutėn e Kongresit, e cila u miratua njėzėri, duke u shndėrruar nė Rezolutė pėrfundimtare.
Shpallja e listės shumemėrore tė Kėshillit tė ri Kombėtar tė PLL, me njė mandat 4 vjeēar, shėnoi edhe pėrfundimin me sukses tė punimeve tė Kongresit XVI tė PLL.

Pritje-koktej pėr ditėlindjen e Mbretit Zog

Nė vijim tė atmosferės sė pėrzemėrt kongresuale, delegatėt u drejtuan pėr nė lokalin e njohur "Vila Tafaj", nė rrugėn "Mine Peza", ku pėr nder tė tyre, personalitetet e shquara tė diasporės legaliste, zotėrinjtė Skėnder Zogu, Hyllė Spahiu dhe Patrice Najbor, kishin sponsorizuar dhe pėrgatitur njė koktejl tė bollshėm, gjatė tė cilit delegatėt kaluan ēaste emocionante nė shoqėrinė e njėri-tjetrit, organizatorėve tė nderuar dhe drejtuesve mė tė lartė tė PLL. Kjo ceremoni vėllazėrore shėrbeu njėkohėsisht edhe pėr kremtimin e jubileut tė 110 vjetorit tė lindjes sė Mbretit Zog, me ē'rast pjesėmarrėsit ngritėn dolli pėr shėndetin e Mbretit Leka i Parė, Princit Leka e tė njėri-tjetrit, duke shkėmbyer pėrshėndetje, mesazhe dhe urime pėr suksese tė ndėrsjella, nė njė atmosferė tė pėrzemėrt paskongresuale, e motivuar plotėsisht pas pėrfundimit me sukses tė Kongresit XVI tė PLL, kongres ky i konsolidimit tė partisė dhe lidershipit tė saj.
"Atdheu"

___________________________

Rezolutė e Kongresit tė 16 tė PLL
___________________________


Mė datėn 08.10.2005, zhvilloi punimet Kongresi XVI i Partisė Lėvizja e Legalitetit. Nė kėtė kongres u pėrfaqėsuan 37 degėt e Partisė nga i gjithė territori i vendit dhe degė nga diaspora, me 250 delegatė, tė zgjedhur nė mėnyrė demokratike nga konferencat e degėve.
Kongresi analizoi punėn dhe veprimtarinė politiko-organizative tė PLL pėr periudhėn 2001-2005 ndėrmjet dy kongreseve. Nė fund tė punimeve Kongresi i 16 i PLL konkludoi me sukses nė rikonfirmimin e qėndrimeve parimore e konsekuente tė partisė dhe lidershipit tė saj nė pėrputhje me programin dhe strategjinė politike tė miratuar nė Kongresin e 15. Kongresi zgjodhi kryetarin e Partisė dhe Kėshillin Kombėtar prej 91 anėtarėsh.
Pėr postin e lartė tė kryetarit tė Partisė kandiduan zotėrinjtė Ekrem Spahiu, ish-kryetar i PLL dhe Astrit Kola, ish-zwdhwnws i PLL.
Nė votim morėn pjesė 213 delegatė.
Nga Komisioni i Votimit u klasifikuan 204 vota tė vlefshme dhe 9 vota tė pavlefshme.
Votat e vlefshme u ndanė si mė poshtė:

Ekrem Spahiu 186
Astrit Kola 18 vota

Komisioni i Votimit tė Kongresit shpalli kryetar tė Partisė pėr mandatin 4 vjeēar 2005-2009 z.Ekrem Spahiu.

1.PLL pėrshėndet fitoren e forcave demokratike tė djathta, me nė krye Partinė Demokratike dhe i uron suksese qeverisė Berisha, nė pėrmbushje tė zotimeve tė fushatės sė zgjedhjeve parlamentare tė 3 Korrikut 2005 dhe nė realizimin e programit politiko-qeverisės.
PLL do tė vazhdojė rrugėn e bashkėpunimit me subjektet politike tė spektrit tė djathtė dhe do ta mbėshtesė pa rezerva qeverinė demokratike nė misionin e saj fisnik tė begatimit tė vendit, rikthimit tė ligjshmėrisė dhe normalitetit qeverisės, respektimit dhe pėrmbushjes sė standardeve demokratike, dhe thellimit tė reformave drejt integrimit euro-atlantik tė vendit.

2.PLL mbėshtet fuqimisht dhe pa asnjė rezervė, Grupin negociator tė shqiptarėve tė Kosovės, kryesuar nga Dr. Rugova. Ne vlerėsojmė se proceset e Pavarėsimit tė pakushtėzuar tė Kosovės shqiptare kanė rėndėsi tė jashtėzakonshme pėr avancimin e zgjidhjes sė Ēėshtjes sonė Kombėtare, pėr respektimin e tė drejtės pėr vetvendosje tė popullit shqiptar tė Kosovės dhe pėr stabilitetin nė rajon.
PLL do tė vazhdojė tė mbėshtesė dhe inkurajojė ēdo pėrpjekje tė faktorėve politikė shqiptarė dhe ndėrkombėtarė nė kėtė drejtim, si dhe nė pėrshpejtimin e proceseve demokratike, integrimin kombėtar tė shqiptarėve, justifikimin e ndihmės dhe investimeve tė Bashkėsisė Ndėrkombėtare pėr njė zgjidhje pėrfundimtare dhe me mjete demokratike nė Kosovė.

3.PLL vlerėson pozitivisht hapat pėr jetėsimin e Marrėveshjes sė Ohrit nė Maqedoni, por i konsideron ato tė pamjaftueshme. Me kėtė rast, ne legalistėt denoncojmė si tė papranueshme ēdo tentativė pėr deformimin e thelbit dhe parimeve tė Marrėveshjes sė Ohrit nė dėm tė shqiptarėve, ndėrmarrė vazhdimisht nga qarqet antishqiptare tė Shkupit e mė gjerė. PLL konsideron se vetėm bashkėpunimi i sinqertė midis faktorėve politikė, dy e shumėpalėsh nė Maqedoni, dhe pėrmbushja e marrėveshjeve institucionale, janė rruga mė e mirė pėr zgjidhjen e krizės sė tejzgjatur dhe pėr bashkėjetesė paqėsore ndėretnike. Ēdo tentativė pėr retushimin e Marrėveshjes sė Ohrit pėrkundėr zotimeve e nėnshkrimeve tė faktorėve tė pėrfshirė nė kėtė proces, PLL do ta denoncojė ashpėr dhe do tė pėrdorė tė gjitha mjetet demokratike pėr normalizimin e kėtij procesi me rėndėsi jetike pėr shqiptarėt, maqedonasit dhe rajonin.

4.PLL mbėshtet fuqimisht procesin e filluar pėr zgjidhjen politike e paqėsore nė Luginėn shqiptare tė Preshevės dhe stimulon frymėn e marrėveshjes sė nėshkruar nga palėt.

5.Ne legalistėt i vlerėsojmė pėrparimet e pjesshme nė favor tė tė drejtave kombėtare dhe civile tė shqiptarėve nė Mal tė Zi, dhe inkurajojmė qė ky proces tė pėrshpejtohet.

6.PLL do t'i kontribuojė ndėrkombėtarizimit tė tė drejtave legjitime tė shqiptarėve tė Ēamėrisė, dhe do tė mbetet konsekuente deri nė njė zgjidhje pėrfundimtare. PLL rideklaron se do tė insistojė qė Kuvendi i Shqipėrisė tė rifusė pėr shqyrtim dhe tė miratojė projekt-rezolutėn pėr Ēamėrinė, refuzuar nė legjislaturėn e kaluar.
PLL konsideron se Shteti shqiptar duhet t'i kėrkojė institucioneve dhe shtetit grek:
- Pranimin e tė vėrtetės dhe ndjesės pėr genocidin gjakatar ndaj ēamėve.
- Abrogimin e Ligjit anakronik tė Luftės me Shqipėrinė, mbartur qė nga viti 1940. 
- Njohjen dhe respektimin e tė drejtave qytetare tė ēamėve.
- Njohjen dhe respektimin e tė drejtave pronėsore tė tyre. 
- Rikthimin nė trojet stėrgjyshore.
- Dėmshpėrblimin pasuror pėr shfrytėzimin prej dekadash tė pronave tė ēamėve dhe shqiptarėve tė tjerė. 

7.PLL mbėshtet platformėn qeverisėse kundėr korrupsionit dhe krimit tė organizuar, si dhe hapat e ndėrmarra nė kėtė drejtim.

8.PLL si parti legjitimiste do tė inkurajojė ēdo pėrpjekje pėr rikthimin e ligjshmėrisė nė parametrat e kėrkuar dhe pėrmbushjen e tė drejtave themelore tė qytetarėve konform standardeve dhe kartave tė nėnshkruara edhe nga shteti shqiptar, si palė.
Nė kėtė kėndvėshtrim, PLL do tė mbėshtesė dhe inkurajojė kėrkesat legjitime pėr dėmshpėrblimin e ish tė Burgosurve dhe Pėrndjekurve Politikė pėr punėn e detyruar e tė papaguar nėpėr burgjet dhe kampet e diktaturės, dhe integrimin e tyre tė merituar nė jetėn politike e shoqėrore tė vendit.
9.Gjithashtu PLL do tė mbėshtesė pa rezerva kėrkesat e ligjshme tė shoqatave tė Pronarėve pėr kthimin fizik dhe kompensimin me vlerėn e tregut tė pronave dhe titujve pronėsorė. PLL i kėrkon qeverisė sė z.Berisha anullimin e tė gjitha akteve dhe vendimeve administrative pėr pronėsim tė ish pushtetarėve dhe klaneve tė tyre, nė kurriz tė pronave dhe pronarėve legjitimė. PLL konsideron se ky proces duhet tė bazohet nė kohė dhe nė Kushtetutėn e vendit, si dhe nė angazhimet dhe marrėveshjet e nėnshkruara nga shteti shqiptar si palė, pas presioneve tė vazhdueshme dhe kushtėzimit tė Bashkėsisė ndėrkombėtare nė lidhje me ardhmėrinė e proceseve integruese.

10.PLL konsideron se, nė shprehje tė vullnetit pėr luftė pa mėshirė kundėr korrupsionit dhe krimit tė organizuar e nė zbatim tė Ligjit "Anti-Mafia...", qeveria dhe institucionet duhet tė verifikojnė tė gjitha burimet e vėnies sė pasurive nga pushtetarėt, politikanėt dhe elementėt e dyshuar, pa dallim.
Pėr legalistėt, imuniteti i tė zgjedhurve dhe mandatuarve, nuk mund tė shėrbejė si korracė pėr t'i shpėtuar verifikimit dhe drejtėsisė, pėrveēse si vetėpranim i pabarazisė sė shtetasve para ligjit dhe frikės sė ndėshkimit ligjor nga abuzuesit dhe tė korruptuarit.

 

Tiranė mė 8 Tetor 2005

Raport nė Kongresin XVI, mbi veprimtarinė politiko-organizative tė PLL, pėr periudhėn 2001-2005

Motra e vėllezėr legalistė,
Drejtues dhe pėrfaqėsues tė partive politike dhe shoqatave,
Tė nderuar miq dhe tė ftuar!

Sot, Partia "Lėvizja e Legalitetit" zhvillon punimet e Kongresit tė saj tė 16-tė, nė njė datė tė shėnuar, qė pėrkon me 110 vjetorin e lindjes sė Mbretit Zog i Parė. Kjo datė ka njė kuptim tė veēantė, jo vetėm pėr ne legalistėt, por pėr mbarė shqiptarėt, si brenda ashtu edhe jashtė kufijve administrativė tė shtetit shqiptar.
Ahmet Zogu ishte vetėm 17 vjeē kur mori pjesė nė ngritjen e flamurit kombėtar dhe shenjtėrimin e aktit tė Pavarėsisė nė Vlorė. Nė moshėn 25 vjeēare ai u bė frymėzuesi dhe organizatori i Kongresit tė Lushnjes, nga ku u emėrua edhe ministėr i Brendshėm. Mbas tre vjetėsh Ai u caktua Kryeministėr, dhe nė vitin 1925 (Asambleja Parlamenare e zgjodhi unanimisht President tė Republikės dhe Komandant tė Pėrgjithshėm tė Ushtrisė Kombėtare. 
Asambleja Kombėtare e shpalli Presidentin Ahmet Zogu "Mbret tė Shqiptarėve", mė 1 Shtator 1928, nė vlerėsim tė meritave madhore pėr themelimin e Shtetit tė Parė shqiptar, kur ishte vetėm 33 vjeē.
Pra Ahmet Zogu, qė nga viti 1912 e deri sa ndėrroi jetė mė 9 Prill 1961, ishte protagonisti kryesor ushtarak dhe politik, si nė Shqipėri, ashtu edhe nė ekzilin e detyruar politik.
Aftėsitė e Tij shtet-formuese dhe drejtuese, dolėn nė pah mė sė miri gjatė viteve 1928-1939, periudhė kur Shqipėria ishte Monarki me Mbretin Zog i Parė nė krye. 
Pėr tė gjitha kėto arsye, vlerėsimi i kontributeve tė Mbretit Zog dhe vendosja e Tij nė Panteonin e Shqiptarizmės, duhet tė jenė veprimi mė i arsyeshėm i qeverisė dhe shtetit shqiptar.
Tashmė ka ardhur koha qė eshtrat e Mbretit Zog, tė sillen dhe tė prehen pėrjetėsisht nė Atdhe. Eshtė nė nderin dhe detyrimin e drejtuesve mė tė lartė tė shtetit, qė tė ndėrmarrin dhe kurorėzojnė nismėn pėr kthimin nė atdhe tė eshtrave tė kryetarit tė Shtetit tė Parė shqiptar tė periudhės moderne dhe vendosjen e tyre me nderimet e merituara nė varrezat mbretėrore. 

Zonja dhe zotėrinj delegatė!

Ne jemi krenarė pėr pėrkatėsinė tonė nė PLL, sepse partia jonė ėshtė partia mė e vjetėr shqiptare, zanafilla e sė cilės pėrkon me fillimet e pluralizmit dhe parlamentarizmit tė vėrtetė nė Shqipėri.
Ne jemi krenarė pėr aderimin tonė nė gjirin e Legalitetit, sepse partia jonė ka lindur si lėvizje pėr tė shėrbyer pėrjetėsisht Kombin dhe Shqiptarizmėn, nė vazhdėn e idealeve dhe kontributeve tė Rilindjes sonė Kombėtare, nė mbrojtje tė Demokracisė dhe shenjtėrisė sė votės sė lirė, nė mbrojtje tė Legjitimitetit dhe paprekshmėrisė sė rendit kushtetues, nė mbrojtje tė Lirive dhe tė Drejtave Themelore tė qytetarėve shqiptarė, pa dallim feje dhe origjine.
Ne jemi krenarė pėr Zogizmėn dhe Legalitetin, sepse partia jonė aspiron bashkimin e trojeve etnike, integrimin mbarėkombėtar dhe euro-atlantik.
Mbretėrorėt u kanė dhėnė shqiptarėve qeverisjen mė tė mirė. Legaliteti ka qenė simboli i qėndresės ndaj dy diktaturave: nazi-fashiste dhe komuniste.
Legalistėt, si antifashistė e antikomunistė, si flamurtarė tė parė tė luftės dhe sakrificave pėr liri e demokraci, kanė 66 vjet qė enden nė kalvarin e vuajtjeve dhe represionit tė kėtyre diktaturave.
Krenaria jonė shtohet kur shohim se idealet dhe vlerat qė qėndrojnė nė themelet e Legalitetit, janė po aq tė gjalla, tė qenėsishme dhe tė domosdoshme, pavarėsisht kohėrave dhe epokave. Kjo edhe pėr faktin se Legalizma e martirizuar, ia doli ta ruajė dhe pėrcjellė Shqiptarizmėn ndėr breza.

Zonja dhe zotėrinj

Ne e zhvillojmė sot kėtė Kongres, pa praninė fizike tė Nėnės Mbretėreshė Geraldinė dhe Mbretėreshės Susan.
Na mungojnė gjithashtu edhe anėtarėt e Kėshillit Kombėtar: Vera Dema, Abdullah Salihi, Hajri Skeja dhe Bajram Biba.
Pėr ata dhe gjithė legalistėt qė kanė ndėrruar jetė, brenda dhe jashtė atdheut, ju ftoj tė mbajmė njė minutė heshtje nderimi.
I pėrjetshėm qoftė kujtimi i tyre!
U prehshin nė Paqe, pranė Zotit dhe pranė tė parėve, emrat e tė cilėve i nderuan dhe i lartėsuan.
Motra dhe vėllezėr!

Kjo ėshtė e para herė qė legalistėt zhvillojnė njė kongres me praninė nė Atdhe tė Familjes Mbretėrore.
Mbas kėrkesės sė 75 deputetėve nga i gjithė spektri politik i Parlamentit shqiptar, u mundėsua kthimi pėrfundimtar nė Atdhe i Familjes Mbretėrore mė 28 Qershor 2002, mbas njė ekzili tė detyruar politik prej 63 vjetėsh. Pritja madhėshtore qė shqiptarėt rezervuan nė kėtė ditė historike, ishte vlerėsim i merituar pėr kontributet e paēmueshme qė kjo Familje ka dhėnė pėr Atdheun dhe Kombin. Me kėtė kthim, u realizua njė e drejtė e mohuar, njė dėshirė e kahershme e shqiptarėve, por edhe finalizimi i pėrpjekjeve disavjeēare tė legalistėve.
Nė respektim tė vlerave tė Familjes Mbretėrore, Kuvendi i Shqipėrisė miratoi Ligjin "Pėr Statusin e Familjes Mbretėrore", i cili fatkeqėsisht nuk gjeti vullnetin e ish qeverisė socialiste pėr t'u zbatuar nė praktikė. Ne kemi bindjen se ky Status do tė realizohet gjatė mandatit tė qeverisė sė tanishme.

Jeta brenda Partisė

Partia Lėvizja e Legalitetit ėshtė njė parti unike, qė vepron nė bazė tė normave tė Statutit, i cili garanton njė demokraci tė gjerė, tė kombinuar me rregullin dhe normimin e nevojshėm tė veprimtarisė politiko-organizative. Pėr periudhėn midis dy kongreseve, konferencat e degėve janė zhvilluar normalisht, dhe nga dy herė, dhe kjo ka mundėsuar pėrtėritjen e drejtuesve dhe forumeve lokale. Tashmė Partia "Lėvizja e Legalitetit" ėshtė shtrirė nė tė gjitha rrethet e vendit dhe po punohet pėr njė zgjerim nė thellėsi, pėr tė arritur synimin "Njė seksion pėr ēdo qendėr votimi". 
95% e drejtuesve aktualė vendorė janė universitarė dhe mosha mesatare e tyre ėshtė 37 vjeē. 
Eshtė pėrpiluar regjistri kombėtar i anėtarėsisė dhe ėshtė realizuar pajisja e anėtarėve tė rinj me libreza anėtarėsie, megjithėse duhet pranuar se ėshtė punuar pak pėr pagimin e kuotizacioneve.
Nė pėrgjithėsi strukturat lokale kanė vepruar mbi bazėn e vendimeve tė organeve mė tė larta, por ka pasur edhe ndonjė rast sporadik, ku zbatimi i tyre ėshtė vėnė nė diskutim.
Roli i organeve eprore tė partisė, ka qenė mjaft i rėndėsishėm nė pėrballimin e fushatave elektorale, por tempi i lartė i shfaqur gjatė tyre nuk ėshtė ruajtur edhe pėr periudhėn tjetėr tė kohės.
Degėt tona nė diasporė kanė funksionuar mė sė miri, mbi bazė platformash konceptuale e tė detajuara. Ato kanė organizuar aktivitete cilėsore e dinjitoze, me karakter tė spikatur politik e atdhetar. Madje pėrfaqėsues tė tyre kanė marrė pjesė aktive nė tė dyja fushatat elektorale, duke dhėnė pėrkrahje morale dhe monetare. 
Sot kemi detyrimin tė pėrmendim me krenari kontributet e vyera tė zotėrinjve Skėnder Zogu, Sulejman Gjana familjarisht, Hakik Mena familjarisht, Hyllė Spahija, Arjan Boriēi, Ahmet Hoti, Adnan Ramadani, Sokol Kupi, Tomorr Selmani, Luan Gashi, Xhevdet Thaēi, Ymer Lita, Adil Biēaku, Rexhep Ymeri, Enver Shaska, etj..
Kontributi i ēmuar i Senatit tė Veteranėve mbetet njė shembull sakrifice e frymėzimi, qoftė pėr funksionimin e shkėlqyer, ashtu edhe pėr principialitetin dhe ekzigjencėn nė mbrojtjen dhe respektimin e detyrimeve statutore, por edhe nė kėshillimin plot urtėsi gjatė marrjes sė tė gjitha vendimeve tė rėndėsishme. Senatorėt tanė tė nderuar, si zotėrinjtė Ali Ohri, Seit Preni, Ramiz Mena, Akil Basha, Gjon Pėrjaku, Zihni Dervishi, Xhezmi Grabova, Kadri Dajko, Hamit Kurti etj., janė treguar tė palodhur edhe nė aktivitetet e pėrditshme partiake, dhe ne nuk gjejmė fjalė pėr t'i falenderuar pėr kėto kontribute idealistėsh.
Aktiviteti dhe kontributi i Forumit tė Gruas dhe atij Rinor, kanė qenė nė pėrmasa modeste.
Redaksia e gazetės "Atdheu" ka funksionuar mė sė miri, duke u bėrė njė zėdhėnėse cilėsore e qėndrimeve politike tė partisė. Gazeta ka dalė rregullisht, dhe ėshtė shpėrndarė nė tė gjitha rrethet e vendit.
Kryesia e Partisė ka funksionuar mbi bazėn e ballafaqimit tė ideve dhe debatit parimor, larg frymės sė grupazhit, tarafllėkut, konformizmit dhe pajtimit rreth interesave meskine, por duke forcuar kolegjialitetin nė vendim-marrje dhe frymėn e punės nė ekip, gjithmonė konform detyrimeve programore e statutore. Ajo ka mbajtur lidhje tė vazhdueshme me Kryetarin e Kėshillit Kombėtar, Kryesinė e Senatit, Komitetin Drejtues dhe drejtuesit e degėve, duke ofruar marrėdhėnie tė ngrohta bashkėidealistėsh, ndihmė dhe bashkėpunim pėr punėn, larg klientelizmit, preferencave dhe raporteve tė ngushta personale. 


Zonja dhe zotėrinj!

Ne vijmė nė kėtė kongres pas zhvillimit tė zgjedhjeve parlamentare tė 3 Korrikut. Duhet ta themi hapur se legalistėt janė tė zhgėnjyer thellė nga kėto zgjedhje, sepse nga parti me grupin e saj parlamentar nė legjislaturėn e kaluar, PLL tani ėshtė jashtė parlamentit. Ne legalistėt, vėrtet nuk kemi gėzimin e fitores pas kėtyre zgjedhjeve, por ndjejmė kėnaqėsinė qė kontribuam gjatė gjithė viteve tė qėndrimit nė opozitė, pėr largimin e socialistėve nga pushteti dhe ardhjen nė qeverisjen e vendit tė aleatėve tanė tė natyrshėm. Opozitarizmi ynė programor, konceptual dhe i pakompromistė nė raport me fatet e vendit dhe demokracisė, ėshtė dhe do tė mbetet model i qėndresės sė njė opozite luajale dhe konstruktive, si bartėse e idealeve sublime. 
Pėrkundėr kėtyre kontributeve e qėndrimeve dinjitoze, rezultati i paracaktuar pėr PLL, ėshtė ndėshkimi mė i madh qė i ėshtė bėrė asaj. Ne jemi tė bindur se ky ndėshkim nuk ka ardhur nga elektorati qė mbėshtet PLL-nė, por ėshtė rezultat i paragjykimeve politike dhe intoleracės ndaj aksionit politik tė Mbretit Leka I.
Mbas tetė vitesh nė pushtet tė Partisė Socialiste dhe mosqeverisjes totale, tani nė pushtet ka ardhur Partia Demokratike me aleatėt e saj, tė cilėt sigurisht ne do t'i mbėshtesim fuqishėm, pasi bashkė me to kemi pėrballuar privacione dhe sakrifica tė pashembullta, gjatė 8 viteve tė qėndrimit nė opozitėn e kualifikuar dhe trajtuar si armike, thėnė me plot gojėn: nė opozitėn mė tė keqtrajtuar qė ka njohur historia e shqiptarėve.
Pas shpalljes sė rezultatit tė zgjedhjeve tė 3 korrikut 2005, Partia Lėvizja e Legalitetit i uroi sinqerisht kryeministrin Berisha dhe aleatėt fitues, duke u shprehur atyre suportin e domosdoshėm politik nė rrugėn e vėshtirė tė reformave tė premtuara. Dhe kjo jo pėr servilizėm politik dhe sentimentalizėm bashkėluftėtarėsh pėr demokraci e parlamentarizėm, por sepse shumė pika tė programit qeverisės, pėrkojnė edhe me programin tonė.
Ne i vlerėsojmė hapat e nisura nga qeveria Berisha, nė drejtim tė penalizimit tė krimit tė organizuar, bllokimit dhe sekuestrimit tė disa pronave dhe aseteve tė paligjshme, ku kulmojnė skemat e zvogėlimit tė evazionit dhe barrės fiskale, pėrgjysmimit tė taksave tė biznesit tė vogėl. 
Si bartės tė filozofisė sė vendosjes sė qytetarėve nė epiqendėr tė misionit tė shenjtė tė politikės nė jetėn shoqėrore, ne legalistėt do tė mbėshtesim programet qeveritare tė luftės kundėr varfėrisė dhe mjerimit, kėtyre armiqve tė egėr tė shqiptarėve dhe dinjitetit njerėzor, kėtyre aleatėve strategjikė tė diktaturave dhe tiranisė. 
Si mbrojtės tė flaktė tė interesave tė qytetarėve dhe barazisė nė shanse e para ligjit, ne vlerėsojmė nismėn e kufizimit tė imunitetit tė deputetit nė ndihmė tė luftės reale kundėr trafiqeve e korrupsionit, dhe si pėrpjekje pėr shkatėrrimin e ēdo mburoje tė krimit. 
Asnjė politikani tė ndershėm nuk i lypset imuniteti, sa kohė qė koha e arbitraritetit ka pėrfunduar, pėrpos garancive qė sigurojnė ligjet dhe kartat ndėrkombėtare, nė mbrojtje tė tė drejtave dhe lirive themelore tė shtetasve, aq mė tepėr tė deputetėve. Ēdo alarm dhe panik pėr kėtė qėllim, ėshtė vetpranim i veprimeve korruptive dhe frikė nga ndėshkimi ligjor.
Tė ndėrgjegjshėm pėr vėshtirėsitė e mėdha tė qeverisjes, ne i urojmė qeverisė punė tė mbarė nė realizimin e premtimeve elektorale dhe programeve anti-krizė.


Zonja dhe zotėrinj!

Njė ndėr kolonat mė tė fuqishme tė programit tė PLL, ėshtė ēėshtja kombėtare. Nė kėtė pikė nuk kemi lėshuar kurrė, edhe pse shpesh na ka kushtuar shtrenjt. 
Ne mendojmė se shqiptarėve nė trojet e tyre etnike, u takon e drejta e mohuar e vetėvendosjes pėr ardhmėrinė, nė respektim tė konventave ndėrkombėtare. 
Aktualisht jemi nė njė moment shumė tė rėndėsishėm pėr ardhmėrinė e Kosovės, bash nė prag tė fillimit tė bisedimeve pėr Statusin e ardhshėm tė saj. 
Ne vazhdojmė t'i pėrmbahemi pa lėkundje pikėpamjes se vetėm Pavarėsia e plotė e Kosovės, do tė jetė zgjidhja mė e drejtė, nė pėrputhje tė plotė me vullnetin e shqiptarėve nė Kosovė dhe investimin ndėrkombėtar atje. 
PLL mbėshtet fuqimisht dhe pa asnjė rezervė, Grupin negociator tė kryesuar nga Dr. Rugova. 
PLL vlerėson pozitivisht hapat, ndonėse tė pamjaftueshme, nė drejtim tė realizimit tė tė drejtave tė shqiptarėve nė Maqedoni, nė zbatim tė Marrėveshjes sė Ohrit. PLL mbėshtet ēdo parti politike shqiptare, apo politikan qė punon pėr zgjidhje maksimale nė dobi tė shqiptarėve.
Gjithashtu ne legalistėt mbėshtesim Marrėveshjen pėr zgjidhje politike nė Luginėn shqiptare tė Preshevės.
Ne vlerėsojmė pėrparimet e pjesshme nė favor tė tė drejtave tė shqiptarėve nė Mal tė Zi, si dhe inkurajojmė qė ky proces tė pėrshpejtohet.
Megjithė ndėrkombėtarizimin e tė drejtave legjitime tė shqiptarėve tė Ēamėrisė, PLL do tė jetė konsekuente deri nė zgjidhjen pėrfundimtare, dhe deklarojmė se do tė insistojmė qė Kuvendi i Shqipėrisė tė rifusė pėr shqyrtim dhe tė miratojė projekt-rezolutėn pėr Ēamėrinė, refuzuar nė legjislaturėn e kaluar.
Shteti shqiptar duhet t'i kėrkojė institucioneve dhe shtetit grek:
- Pranimin e tė vėrtetės dhe ndjesės pėr genocidin gjakatar ndaj ēamėve.
- Abrogimin e Ligjit anakronik tė Luftės me Shqipėrinė, mbartur qė nga viti 1940. 
- Njohjen dhe respektimin e tė drejtave qytetare tė ēamėve.
- Njohjen dhe respektimin e tė drejtave pronėsore tė tyre. 
- Rikthimin nė trojet stėrgjyshore.
- Dėmshpėrblimin pasuror pėr shfrytėzimin prej dekadash tė pronave tė ēamėve dhe shqiptarėve tė tjerė. 
Kemi besim se institucionet shtetėrore dhe partitė politike shqiptare, do tė angazhohen nė kėtė proēes tė vėshtirė por jo tė pamundur, nė pėrgjigje tė detyrimit atdhetar, moral dhe kushtetues.
PLL nė mėnyrė permanente ka mbajtur lidhje dhe bashkėpunim tė ndėrsjelltė me Trupin diplomatik tė akredituar nė Tiranė, si dhe me pėrfaqėsues tė institucioneve ndėrkombėtare.
Nė tė gjitha takimet tona me kryetarė shtetesh, kryeministra, pėrfaqėsues tė KE. BE, NATO-s, OSBE/ODIHR, ambasadorė dhe diplomatė tė tė gjitha niveleve - kemi shprehur pikėpamjet tona rreth zhvillimeve politike nė vend dhe rajon, sikurse kemi sugjeruar edhe zgjidhjet sipas kėndvėshtrimit tonė. 

Aktiviteti politik i PLL nė parlament

 

Gjatė legjislaturės sė kaluar, Partia Lėvizja e Legalitetit ka pasur grupin e saj parlamentar, i cili funksionoi deri nė shtator tė vitit 2004, kohė pas sė cilės u inkuadrua nė Grupin parlamentar tė LZHK.
Grupi parlamentar legalist ka mbrojtur programin e partisė nė Kuvend, sikurse ka zbatuar edhe vendimet e strukturave vendim-marrėse tė PLL pėr qėndrime dhe ēėshtje tė veēanta.
Zėri i legalistėve nė Kuvend, do tė mbahet mend pėr qėndrimin ndaj ēėshtjes kombėtare, mbrojtjen e interesave dhe kėrkesave tė ligjshme tė Ish tė Burgosurve dhe Pėrndjekurve Politikė, Pronarėve legjitimė, emigrantėve dhe shtresave tė tjera nė nevojė. 
Kemi qenė tepėr aktivė nė komisione dhe seanca tė debateve parlamentare. Kemi kėrkuar nė seanca pyetjesh apo interpelanca, kryeministrat socialistė dhe ministra tė veēantė, pėr ēeshtje tė rėndėsishme, tė brendshme e tė jashtme. 
Duhet ta pranojmė se nė momente tė veēanta ka patur deputetė qė kanė shkelur vendimet dhe qėndrimet politike tė Partisė, pėr ēka nuk kanė mbetur jashtė analizės dhe vendimeve ndėshkuese tė forumeve drejtuese.
PLL ka qenė e angazhuar totalisht pėr tė dhėnė kontribut maksimal nė reformėn zgjedhore nė tėrėsi, pėr miratimin e ndryshimeve nė Kodin zgjedhor, pėr kriteret e ndarjes sė zonave zgjedhore, pėrbėrjen dhe ngritjen e KQZ-ve, KZZ-ve dhe KQV-ve, hartimin e listave tė zgjedhėsve, votimin nė njė fletė tė vetme, etj..
Por fatkeqėsisht, ky vullnet politik, mungonte tek partitė e tjera.
Me dhunėn e kartonave, ndarja e zonave zgjedhore u imponua duke shkelur kriteret dhe duke paragjykuar elektoratin mbėshtetės tė PLL. 
Lejimi i pėrdorimit tė skemės sė Mega-Dushkut deformoi dhunshėm dhe skajshėm vullnetin e zgjedhėsve. Kodi mbylli tė gjitha hapėsirat ligjore pėr numėrimin e votave tė proporcionalit.
Fatkeqėsisht edhe OSBE/ODIHR, jo vetėm qė nuk mbrojtėn rekomandimet e shprehura nė Raportin e tyre, por u bėnė palė me hartuesit e Kodit dhe nuk ndėrhynė nė asnjė rast pėr tė mėnjanuar mangėsitė e mėsipėrme.
PLL bėri tė gjitha pėrpjekjet pėr tė ndikuar nė hartimin e njė Kodi zgjedhor tė aftė tė prodhonte zgjedhje tė lira dhe tė ndershme. Pėr kėtė qėllim zhvilluam takime me Presidentin Moisiu, ambasadorėt e OSBE/ODIHR-it, KE-sė, BE,-sė SHBA-ve, Mbretėrisė sė Bashkuar, Francės, Italisė, Gjermanisė, Hollandės, Bullgarisė etj., por ndryshimi i realiteteve ishte i pamundur. 

Inkuadrimi nė LZHK dhe Fushata Zgjedhore

Pas shpalljes prej NMT Mbretit Leka i Parė, tė Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar mė 29 maj 2004, Partia dhe strukturat e saj e mirėpritėn dhe e mbėshtetėn kėtė lėvizje tė re politike, shpresėdhėnėse dhe thellėsisht opozitare.
LZHK-ja u iniciua nga Mbreti Leka, me qėllimin e mirė pėr t'i kontribuar proēeseve demokratike nė Shqipėri. Synimi kryesor i saj ishte paraqitja e njė alternative tė re, e aftė tė mobilizonte elektoratin e djathtė indiferent, duke rritur kėsisoj pjesėmarrjen nė votime. Pėr kėtė qėllim ajo i ofroi elektoratit njė platformė me disa pika, qė preknin realisht problemet e akumuluara gjatė 8 viteve tė keq-qeverisjes socialiste.
Krijimi i kėsaj Lėvizjeje, natyrshėm intrigoi politikėn shqiptare dhe faktorėt politikė ndėrkombėtarė. Njėkohėsisht me pėrkrahjen pa kushte dhe rezerva tė Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar, ne, pėr shkak tė njohjes shumė tė mirė tė terrenit, skemave dhe konjukturave politike korente, vazhdimisht i kemi shprehur Udhėheqėsit tė Lėvizjes, rezervat dhe skepticizmin tonė, si pėr funksionimin nė terren tė LZHK-sė, ashtu edhe pėr madhėsinė e rezultatit tė pritshėm zgjedhor.
Drejt kėsaj Lėvizjeje vėrshuan lloj-lloj kontigjentesh: tė ndershėm dhe kontributorė, figura tė konsumuara e diletanteske nė politikė, individė tė pėrkrahur dhe tė tjerė tė izoluar politikisht, misionarė atdhetarė e tė tjerė tė infiltruar. Fatkeqėsisht, nė LZHK depėrtuan edhe elementė arrivistė, qė synonin arritjen e ambicjeve politike pa mund e kontribute.
Shumė politikanė, fillimisht tė mirėpritur nė LZHK, nė vend tė mirėnjohjes dhe frymės sė bashkėpunimit, ofruan bagazhet e urrejtjes anti-legaliste, baltosjen e Legalitetit dhe mėnjanimin e lidershipit tė tij. 
Prioriteti i tyre madhor ishte shkatėrrimi qė nė embrion i ēdo mundėsie bashkėpunimi politiko-zgjedhor midis LZHK dhe Partisė Demokratike, synim qė gjithmonė i bashkonte, pavarėsisht kontradiktave, pėrēmimit reciprok, prapaskenave denigruese dhe luftės sė bėrrylave, tė cilat ata i shpallėn principe tė mbijetesės dhe suksesit politik. Pėrballė kėsaj ofensive me prapavijė tė qartė, PLL-ja ishte seriozisht e rrezikuar.
Duke njohur idealizmin e legalistėve, antikonformizmin dhe frymėn e mosnėnshtrimit ndaj padrejtėsive e intrigave, ata nxisnin hapur pozicionimin e drejtuesve dhe strukturave tė PLL kundėr LZHK dhe Mbretit, si ideator dhe udhėheqės i saj.
Nė kėto kushte, forumet tona drejtuese, me durim, pjekuri dhe largpamėsi politike, hap pas hapi formėsuan dhe ndėrmorėn qėndrime e vendime politike nė mbėshtetje tė LZHK, duke dėshmuar kėshtu atdhetari dhe idealizėm tė pashoq, bashkė me besnikėrinė e palėkundur ndaj Mbretit Leka i Parė.
Fushata zgjedhore e 3 korrikut, pavarėsisht aparencės sė qetė dhe gjoja respektimit tė standardeve demokratike, na pėrballi jo vetėm me kandidatėt socialistė, por edhe me shtetin qė u vu nė dispozicion tė Partisė Socialiste dhe aleatėve tė saj.
Procesi i votimit u shoqėrua me parregullsi flagrante, incidente, deri nė vrasje pėrfaqėsuesish zgjedhorė. Mungesa e emrave nė listat e zgjedhėsve, ēertifikatat e fallsifikuara, presionet, shitblerja e komisionerėve dhe votave, ndikuan nė rezultat.
Procesi i numėrimit u shoqėrua me manipulime tė hapura, sidomos me votat e proporcionalit.
LZHK, duke mos pasur anėtarė nė KZZ dhe Grupet e Numėrimit tė Votave, mbeti jashtė dhe larg numėrimit e monitorimit tė votės. Nė kėto kushte, LZHK-sė i lanė aq vota sa dėshironin komisionerėt dhe kandidatėt e partive me pėrfaqėsim nė komisione. 
Rezultati i shpallur i LZHK-sė nuk pėrputhet aspak me votėn e elektoratit, nuk justifikon punėn, mundin dhe djersėn e legalistėve dhe simpatizantėve tė PLL-sė.
Legalistėt dolėn tė humbur nga zgjedhjet e 3 Korrikut, por me faqe tė bardhė.


Zgjedhjet vendore 2003

Pėrveē zgjedhjeve parlamentare, gjatė kėtij mandati janė zhvilluar edhe zgjedhjet vendore tė tetorit 2003. Nė kėto zgjedhje PLL doli mė vete, megjithėse koshiente pėr rreziqet, pabarazinė nė konkurim dhe mungesat e mėdha financiare. Megjithė kushtet e vėshtira dhe manipulimi zgjedhor, rezultatet qė arritėm janė si mė poshtė:
- PLL u rendit partia e tretė nga partitė e ish opozitės, me 2.39 % tė votave.
- Fitoi 3 Komuna: Lis dhe Rukaj tė Matit, dhe nė Bushtricė tė Kukėsit.
- Kandidati i PLL fitoi edhe Komunėn Tėrthore tė Kukėsit, por Kolegji Zgjedhor ia kaloi padrejtėsisht fitoren kandidatit socialist. 
- Pėr 24 vota, PLL humbi komunėn Derjan tė Matit, pasi dogjėn kutinė e votimit nė Urxallė, mbushur me vota pro kandidatit legalist.
PLL-ja ka sot nėnkryetarė dhe sekretarė bashkish dhe komunash.
Ajo gjithashtu siguroi disa Kryetarė Kėshillash Bashkish dhe Komunash.
- U trefishua numri i kėshilltarėve nė krahasim me zgjedhjet e vitit 2000, me njė shpėrndarje tė kėshilltarėve pothuajse nė tė gjitha bashkitė dhe komunat e vendit. 
Rezultatet mė tė mira i arritėn degėt Mat, Kukės, Dibėr, Pukė, Tiranė, Shkodėr, Fier, Mirditė, Lezhė, Gramsh, etj..
Kėto rezultate janė meritė e tė gjithė legalistėve qė, nėn drejtimin e Kryesisė nė qendėr dhe kryetarėve tė degėve, zhvilluan njė fushtatė dinjitoze, ndonėse nė kushtet e luftės sė ashpėr politike dhe financave simbolike.
Krahas arsyeve objektive, ky rezultat do tė ishte edhe mė i lartė, nėse tė gjithė legalistėt do tė ishin angazhuar nė fushatė duke mobilizuar domosdoshmėrisht tė gjitha strukturat dhe antarėsinė, nė mbėshtetje tė kandidatėve tanė.
Sidoqoftė, duke ndjerė pėrgjegjėsitė tona pėr rezultatin e tetorit 2003, kemi zhvilluar njė proces tė gjatė dhe tė thellė analizash, qė kanė filluar nga baza, me konferencat degėve, pėr tė vazhduar me mbledhjen e Komitetit Drejtues dhe pėr ta mbyllur me mbledhjen e posaēme tė Kėshillit Kombėtar, qė analizoi me pėrgjegjėsi rezultatin zgjedhor. 
Nė kėto dy forume tė larta drejtuese tė Legalitetit, kryetari i partisė kėrkoi votėbesim, pas tė cilit siguroi mbėshtetje politike dhe vazhdimėsi tė mandatit. Akti i tij i votėbesimit, krijoi precedentin mė demokratik tė pėrgjegjėsisė politike nė aktivitetin deritanishėm tė partisė.

Marrėdhėniet me PD-nė dhe partitė e tjera.

PLL ėshtė e vetmja parti nė Shqipėri qė kėrkon rikthimin e Monarkisė nėpėrmjet mjeteve legjitime, por kjo nuk e ka penguar atė qė tė bashkėpunojė me parti tė djathta dhe tė qendrės, pavarėsisht se ato mbrojnė alternativėn republikane. 
Me pėrkushtimin dhe punėn e strukturave tė PLL-sė, por dhe nė sajė tė bashkėpunimit me kėto parti, ne arritėm qė tė jemi partia mė e suksesshme dhe mė me peshė politike nga tė gjithė partitė mbretėrore nė ish shtetet monarkiste.
Niveli i bashkėpunimit me PD, PR, PDr, PBK, PDK, PBL, PBKD, PBD dhe tė gjitha partitė e tjera tė spektrit tė djathtė - ka qenė i frytshėm dhe kėto parti e kanė mbėshtetur PLL-nė nė tė gjitha nismat qė ka ndėrmarrė nė favor tė tė drejtave legjitime tė Familjes Mbretėrore.
Mė konkretisht dhe ndėr mė kryesoret, po pėrmendim:
- Firmosjen prej tyre tė kėrkesės pėr kthimin e Familjes Mbretėrore nė Atdhe, mė 28 qershor 2002.
- Kanė mbėshtetur dhe votuar nė Parlament projekt-ligjin pėr Statusin e Familjes Mbretėrore.
- Na kanė nderuar me pjesėmarrjen nė ceremonitė mortore tė lamtumirės sė Nėnės Mbretėreshė Geraldinė dhe Mbretėreshės Susan.
- Kanė mbėshtetur kėrkesėn tonė pėr nderimin me 1 minutė heshtje nė parlament tė kujtimit tė Nėnės Mbretėreshė Geraldinė dhe Mbretėreshės Susan.
- Kanė mbėshtetur kėrkesėn tonė drejtuar Presidentit Moisiu, pėr dekorimin e Nėnės Mbretėreshė Geraldinė.
- Na kanė mbėshtetur nė nismėn tonė pėr emėrtimn e Bulevardit "Zog i Parė" nė Tiranė e Shkodėr, si dhe nė sheshin kryesor tė qytetit Burrel.
- Kėshilltarėt e tyre kanė mbėshtetur kėshilltarėt legalistė nė kėshillat bashkiakė dhe komunalė, pėr tė shpallur Nėnėn Mbretėreshė Geraldinė "Qytetare Nderi".
Legaliteti, ka ėshtė ndjerė tejet i nderuar dhe i respektuar nė gjirin e koalicioneve "Bashkimi pėr Demokraci" dhe "Bashkimi pėr Fitore", ku meritueshėm na u dha vendi qė na takonte.
Nėse do tė kishim vazhduar bashkėpunimin edhe nė zgjedhjet e 3 Korrikut, sigurisht qė do tė ishim parti parlamentare, madje me peshė tė konsiderueshme.
Ky ėshtė fati i deritashėm i legalistėve! Luftuan kundėr pushtuesve fashistė e nazistė dhe si shpėrblim morėn pushkatimet, burgimet, internimet, vuajtjet pėr 50 vjet nga diktatura komuniste.
I rezistuam komunizmit pėr dekada dhe si shpėrblim tė demokracisė sė ushqyer dhe ėndėrruar, morėm fukarallėkun e skajshėm, ndonėse ishim mė fisnikėt e tė pasurit e vendit. 
Kontribuam nė proēeset demokratike gjatė 15 vjetėve, sidomos gjatė 8 vjetėve nė llogoren pėrbashkėt me PD-nė dhe partitė e tjera, por pėr fat tė keq, tani qė aleatėt tanė ndodhen nė pushtet, ne mungojmė...
Por ne legalistėt nuk do tė ligėshtohemi. Do tė dimė ta marrim veten, e tė forcohemi pėr t'i kontribuar Kombit, Atdheut dhe demkracisė.
Ne jemi tė bindur se PD me aleatėt e sajė do t'i rivlerėsojnė kontributet dhe sakrificat e Legalistėve, duke i sintetizuar nė njė marrėveshje politike afat-gjatė.
Beteja e ardhshme elektorale janė zgjedhjet vendore tė vitit 2006, qė kanė rėndėsi pėrcaktuese pėr ardhmėrinė e proceseve demokratike.

Marrėdhėniet me shoqatat dhe sindikatat.

PLL gjatė kėsaj periudhe ka qenė nė mbrojtje tė interesave tė shtresave mė tė diferencuara tė shoqėrisė shqiptare, si rrjedhojė e detyrimeve programore dhe morale. 
Marrėdhėniet tona me shoqatat e ish-tė Burgosurve dhe Pėrndjekurve Politikė, Shoqatėn e Pronarėve Legjitimė, Shoqatat atdhetare "Kosova", "Ēamėria", "Labėria", etj., me sindikata e unione tė ndryshme, kanė qenė tė shkėlqyera. Kėto institucione kanė gjetur tek PLL mbėshtetjen e merituar politike dhe parlamentare.
Ne i garantojmė ato se edhe nė tė ardhmen, PLL-ja do t'i mbėshtesė nė tė gjitha nismat dhe tė drejtat qė parashikon ligji dhe konventat ndėrkombėtare. 
Pėrgatitjet pėr Kongresin

Sipas vendimit tė strukturave vendim-marrėse tė PLL pėr thirrjen e Kongresit 16-tė, u shpėrndamė degėve nė rrethe, udhėzimet pėrkatėse pėr fushatėn zgjedhore brenda partisė, konform Statutit. U ngritėn grupet e punės pėr pėrgatitjen e Kongresit dhe Komiteti Drejtues organizoi gjithė infrastrukurėn zgjedhore pėr realizimin me sukses tė fushatės kongresuale.
Vendimet dhe udhėzimet i deklaruam nė njė konferencė tė posaēme pėr mediat, sigurisht tė botuara edhe nė gazetėn "Atdheu".
Nė tė njejtėn kohė u la hapėsira e duhur dhe u krijua klima e nevojshme qė kandidatėt pėr kryetar partie tė paraqesin kėrkesėn konform normave statutore, dhe qė nga ky moment atyre iu vu nė dispozicion gjithēka qė lidhej me krijimin e shanseve tė barabarta pėr garė tė ndershme, transparente, pa paragjykime dhe diferencim diskriminues, pėr shprehjen e mendimit alternativ brenda programit tė partisė, normave etike dhe statutore, nė tė gjitha strukturat, nga qendra e deri nė bazė, nė shtypin e partisė dhe mediat qė ata dėshironin. Gjithashtu kandidatėve u ėshtė vėnė nė dispozicion kalendari i zhvillimit tė konferencave tė degėve dhe listat e delegatėve tė zgjedhur, nė kohė reale.
Megjithėse vinim nga njė rezultat zgjedhor zhgėnjyes, legalistėt dhe nė veēanti drejtuesit lokalė tė partisė zhvilluan konferenca dinjitoze nė respektim tė statutit dhe udhėzimeve tė dhėna. Kryetari, strukturat drejtuese lokale dhe delegatėt pė nė Kongres, janė zgjedhur nė konferencat e Degėve pas vlerėsimit tė aftėsive, kontributeve dhe rezultateve.
Nė disa degė ka patur njė garė shumė tė fortė pėr postin e kryetarit, sikundėr nė Tiranė, Fier, Shkodėr, Krujė, etj.. Por ka patur edhe degė qė konferencat nuk kanė ngjallur interes dhe garė tė fortė.
Shpresojmė se kryetarėt e porsazgjedhur dhe strukturat e reja drejtuese, do ta rrisin nivelin e drejtimit tė degeve dhe nė zgjedhjet vendore tė vitit 2006 do tė marrin produktin e punės, mbėshtetjes dhe aftėsive.
Mė datėn 6 tetor u mblodh Komiteti Drejtues i PLL, i cili me pėrgjegjėsi maksimale analizoi punėn e grupeve tė pėrgatitjes sė Kongresit tė 16 dhe miratoi rendin e ditės, procedurat, raportet, pėrmirėsimet statutore tė propozuara, si dhe kandidatėt pėr kryetar partie. 

Motra dhe vėllezėr!
Tė nderuar delegatė! 
Krahas arritjeve dhe rezultateve tė lartpėrmenduara, gjatė veprimtarisė sonė politike e organizative, sigurisht qė kemi shfaqur edhe tė meta e mangėsi, qė, sipas nesh, rezultojnė si mė poshtė:

- Pėrgjegjėsitė politike nė raport me funksionet nė parti, nuk i kemi ndjerė sa e si duhet, sidomos nė momentet mė tė domosdoshme. 
- Jo tė gjithė tė zgjedhurit nė forumet drejtuese, kanė vėnė nė shėrbim
tė punės mundėsitė dhe aftėsitė e tyre.

- Nuk kemi arritur t'i konsolidojmė sa e si duhet strukurat e partisė, nė tė gjitha nivelet. 
- Nuk kemi arritur qė tė krijojmė seksionet e nevojshme, nė pėmbushje tė parimit "Njė seksion - njė qendėr votimi".
- Jo e gjithė anėtarėsia ėshtė vėnė nė dispozicion tė kandidatėve dhe subjekteve gjatė fushatave, madje nė disa raste janė vėrejtur edhe kundėrvėnie.
Sot ėshtė momenti qė delegatėt, me votėn e tyre tė fshehtė, tė zgjedhin Kryetarin e Partisė dhe Kėshillin Kombėtar, qė do ta drejtojnė PLL gjatė katėr viteve tė ardhshme.
Bashkėrisht na lypset rivendosja e besimit tė ndėrsjelltė nė gjirin e legalistėve dhe simpatizantėve, qė PLL tė rikthehet denjėsisht nė vendin e merituar nė politikėn shqiptare dhe nė lartėsitė e misionit historik e atdhetar. 
Ne duhet tė bashkojmė energjitė dhe kontributet, me qėllim qė mbas kėtij kongresi, dhe pas zgjedhjes sė organeve tė reja drejtuese, tė fillojmė pėrgatitjet pėr zgjedhjet e ardhshme vendore, tė cilat janė testi i parė politik dhe elektoral pas zhvillimit tė kėtij kongresi me rėndėsi tė jashtėzakonshme.

Rroftė Partia Lėvizja e Legalitetit 

Rroftė Mbreti Leka i Parė

Rroftė Kombi shqiptar

Ju faleminderit! 

 

Lista e plote e Anetareve te Keshillit Kombetar te PLL

Nr
Emri, Mbiemri
Mėnyra e hyrjes nė K. Kombėtar
1
Ekrem Spahiu
Kryetar i PLL
2
Murat Basha
Ish anetar i K/Drejtues
3
Artan Tujani
Ish anetar i K/Drejtues
4
Sulejman Gjanaj
Ish anetar i K/Drejtues
5
Ali Ohri
Ish anetar i K/Drejtues
6
Seit Preni
Ish anetar i K/Drejtues
7
Hamit Kurti
Ish anetar i K/Drejtues
8
Xhevdet Kopani
Ish anetar i K/Drejtues
9
Xhilda Preni
Ish anetar i K/Drejtues
10
Neritan Kolgjini
Ish anetar i K/Drejtues
11
Novruz Ndregjoni
Kryetar, Dega Tiranė
12
Besnik Murati
Kryetar, Dega Mat
13
Ilir Kuka
Kryetar, Dega Shkodėr
14
Halit Muēmata
Kryetar, Dega Kukės
15
Vasil Muēa
Kryetar, Dega Lezhė
16
Ramazan Kupi
Kryetar, Dega Krujė
17
Bujar Cala
Kryetar, Dega Elbasan
18
Koēi Gega
Kryetar, Dega Fier
19
Akil Danushi
Kryetar, Dega Vlorė
20
Ruzhdi Orizaj
Kryetar, Dega Berat
21
Njazi Aliko
Kryetar, Dega Gjirokastėr
22
Nebi Ganellari
Kryetar, Dega Korēė
23
Zenel Shehu
Kryetar, Dega Bulqizė
24
Agim Dushi
Kryetar, Dega Devoll
25
Selman Agolli
Kryetar, Dega Dibėr
26
Riza Dajko
Kryetar, Dega Durrės
27
Edmond Guri
Kryetar, Dega Gramsh
28
Elez Hoxha
Kryetar, Dega Has
29
Remzi Muhja
Kryetar, Dega Kavajė
30
Ylli Sulejmani
Kryetar, Dega Kolonjė
31
Hysen Polovina
Kryetar, Dega Kuēovė
32
Mark Lleshi
Kryetar, Dega Kurbin
33
Dashamir Qyra
Kryetar, Dega Librazhd
34
Shpėtim Axhami
Kryetar, Dega Lushnje
35
Sami Zeka
Kryetar, Dega M. Madhe
36
Et`hem Manxhari
Kryetar, Dega Mallakastėr
37
Petrit Jushi
Kryetar Dega Mirditė
38
Bardhyl Bica
Kryetar, Dega Peqin
39
Paqėsor Topi
Kryetar, Dega Pėrmet
40
Sadik Beqiri
Kryetar, Dega Pukė
41
Shkėlqim Selmani
Kryetar, Dega Sarandė
42
Et`hem Fejzollari
Kryetar, Dega Pogradec
43
Bajram Rubjeka
Kryetar, Dega Shijak
44
Agron Aliaj
Kryetar, Dega Skrapar
45
Fejzo Fejzo
Kryetar, Dega Tepelenė
46
Xhem Nezaj
Kryetar, Dega Tropojė
47
Kastriot Cene
Kryetar, Dega Delvinė
48
Dr. Fuat Myftia
Diaspora, SHBA
49
Skėnder Zogu
Diaspora, Francė
50
Hakik Mena
Diaspora, SHBA
51
Adil Biēaku
Diaspora, Suedi 
52
Musli Mulosmanaj
Diaspora, SHBA
53
Agim Selita
K/Komune
54
Muharrem Kurti
K/Komune
55
Akil Basha
Votuar nė Kongres
56
Astrit Kola
Votuar nė Kongres
57
Enver Kaloshi
Votuar nė Kongres
58
Gjon Pėrjaku
Votuar nė Kongres
59
Ramiz Mena
Votuar nė Kongres
60
Fiqiri Spahiu
Votuar nė Kongres

61
Ahmet Duka
Votuar nė Kongres
62
Agim Bega
Votuar nė Kongres
63
Bajram Xhafa
Votuar nė Kongres
64
Behar Dedolli
Votuar nė Kongres
65
Ferhat Axhami
Votuar nė Kongres
66
Zihni Dervishi
Votuar nė Kongres
67
Ndue Deda
Votuar nė Kongres
68
Arben Aliu
Votuar nė Kongres
69
Flutura Pėrleka
Votuar nė Kongres
70
Nexho Shkullaku
Votuar nė Kongres
71
Dilaver Shehi
Votuar nė Kongres
72
Sami Frashėri
Votuar nė Kongres
73
Tomorr Buzi
Votuar nė Kongres
74
Petrit Kutrolli
Votuar nė Kongres
75
Gėzim Lamēe
Votuar nė Kongres
76
Lutfi Bėrdica
Votuar nė Kongres
77
Gjergji Thanasi
Votuar nė Kongres
78
Halit Bushi
Votuar nė Kongres
79
Riza Spahia
Votuar nė Kongres
80
Haxhi Meta
Votuar nė Kongres
81
Xhevdet Sopi
Votuar nė Kongres
82
Xhemal Meēi
Votuar nė Kongres
83
Burhan Agri
Votuar nė Kongres
84
Dhurata Murati
Votuar nė Kongres
85
Nesti Nika
Votuar nė Kongres
86
Zamir Gjurgji
Votuar nė Kongres
87
Nikolin Destanishta
Votuar nė Kongres
88
Islam Aliko
Votuar nė Kongres
89
Zenel Musollari
Votuar nė Kongres
90
Sulejman Dida
Votuar nė Kongres
91
Halit Pepmarku
Votuar nė Kongres
92
Novruz Kurti
Votuar nė Kongres
93
Nazmi Cela
Votuar nė Kongres
94
Lejla Hysa
Votuar nė Kongres
95
Edmond Driēi
Votuar nė Kongres
96
Enis Dizdari
Votuar nė Kongres
97
Faruk Borova
Votuar nė Kongres
98
Esat Gjoēi
Votuar nė Kongres
99
Sefedin Juniku
Votuar nė Kongres

100
Islam Hysa
Votuar nė Kongres
101
Kadri Dajko
Votuar nė Kongres
102
Nesip Xheli
Votuar nė Kongres
103
Nerim Kurti
Votuar nė Kongres
104
Liman Mnalla
Votuar nė Kongres
105
Met Isa
Votuar nė Kongres
106
Engjellushe Bumēi
Votuar nė Kongres
107
Shkėlqim Shani
Votuar nė Kongres
108
Vezir Zyko
Votuar nė Kongres
109
Gėzim Kaēiu
Votuar nė Kongres
110
Petrit Llanaj
Votuar nė Kongres
111
Pėrparim Hajdini
Votuar nė Kongres

 

Shėnim
Si ish-anėtar i Komitetit Drejtues tė PLL, z.Blerim Kamberi, nė bazė tė nenit 20 tė Statutit tė PLL, kooptohet nė Kėshillin Kombėtar, por ai vullnetarisht dha dorėheqje nė kongresin e 16 tė PLL nga kėto organe.

Shėnim
Njė pjesė e materialeve tė kongresit, do tė botohen numrin e ardhshėm. Po ashtu edhe vazhdimi i polemikės sė z.Sazan Pipa.


Njoftim

Njoftohen anėtarėt e Kėshillit Kombėtar tė dalė nga Kongresi 16 i PLL se, ditėn e shtunė, datė 22.10.2005, ora 11:00, nė sallėn e mbledhjeve tė Muzeut Historik Kombėtar, zhvillohet mbledhja e parė pas kongresit, me rend dite:

1-Zgjedhja e kryetarit tė Kėshillit Kombėtar
2-Zgjedhja e Komitetit Drejtues.
Kryetari i PLL
Ekrem Spahiu

 

___________________________

8 Tetor 2005
___________________________

Mė 8 tetor, nė sallėn e Akademisė sė Arteve, zhvillohet Kongresi i 16 i PLL

PLL, sot Kongresi 16

Kongresi legalist do tė zgjedhė kryetarin dhe Kėshillin Kombėtar tė ri pėr njė mandat 4-vjeēar. Do tė marrin pjesė pėrfaqėsues nga tė gjitha degėt e vendit dhe diaspora. Pėrshėndetje nga drejtues tė partive tė djathta dhe organizata antikomuniste. Dy kandidatėt zyrtarė: Ekrem Spahiu dhe Blerim Kamberi


Editorial

Shtet-formuesit dhe shtet-rrėnuesit e 8 tetorit

Nga Zamir Gjurgji


8 tetori i kėtij viti i ofron shqiptarėve njė skenė qė edhe pse mund tė konsiderohet realiste, ajo ofron njėherazi dy pamjet e saja antagoniste, legalėt zogistė e moderatorė nga njėra anė, dhe ilegalėt fanolistė e deformatorė nga ana tjetėr.
Ashtu 80 e kusur vjet mė parė, nė emėr tė demokracisė gjithpėrfshirėse, forcat e progresit dhe evolucionit bashkėjetojnė me dhimbje me turmat e regresit dhe revolucionit.
Edhe pse tė vendosur nė periferi tė kryeqytetit, forcat iluministe legaliste pėrbėjnė ashtin e shoqėrisė shqiptare, qė luftojnė pėr moral, dinjitetitet dhe identitet kombėtar; ndėrsa "tė qendėrzuarat", ashtu si lulishtet dhe lulishtarėt edvin-ramistė, janė nė periferi tė genit tė shqiptarit, pasi nė ADN-nė e tyre tė deformuar nga klonimet e panumėrta leninisto-enveriste, shpėrfaqin amoralietitn jo-shqiptar, identitetin e dyzuar-kombėtar, perversitetin ideor dhe konkurrencėn e "gjuetisė sė shtrigave dhe shtriganėve" ndaj njėri-tjetrit.
Nė sallėn periferike, nėn tingujt kumbues dhe optimistė tė himnit kombėtar, legalistėt shtetformues do tė tregojnė edhe njėherė se janė ata qė i kanė vėnė themelet njė shteti qė ishte i shqiptarėve dhe pėr shqiptarėt, ndėrsa aty afėr "liqeneve tė Lurės tiranase", skota lunatike e soc-antishqiptarėve, do tė mbytet nėn tingujt e himneve neo-internacionaliste, shkatėrruese e vetėshkatėrruese, tė krijesave-klon qė babė i thonė Miladinit e Leninit, Enverit e Ramizit, dhe nėnė i thonė Partisė sė 8/11 - 41-shit, tė atyre turmave tė shfazuara "tė revolucionit tė hershėm tė tetorit" dhe "revolucionit tė vonuar tė qershorit", qė kanė ngritur nė piedestal homoseksualizmin dhe pedofilinė, nėn efektet e koka-heroinės.
Dy sallė-tubime qė edhe pse i ndajnė nga njėra-tjetra disa qindra metra, nisur nga vlerat njerėzore dhe politike janė larg disa vjet-dritė, pasi ndajnė njerėzoren nga shtazorja, ndajnė 'majmunin e kthyer me punė nė njeri', nga njeri i lindur e i rritur si i tillė.
Kjo ėshtė skena politike qė na ofron 8 tetori, me zhvillime qė kryhen nė kulmin e sė njėjtės shtėpi me shumė teolerancė mes vete, atje ku bashkėqėndron edhe "ODA E MIQVE" me "sallėn e banjos".
Por fatkeqėsisht, shpėrpjesėtimet "konstruktive" janė fort tė dukshme dhe aspak tė volitshme, ku hapėsirat e "tė dytės" janė fort tė zgjeruara nė kurriz tė "sė parės", dhe po fatkeqėsisht, mediat tona "tė lira, tė pavarura, e demokratike" , si pėrherė edhe kėtė herė, do t'i japin mė shumė "a/ekses" erėrave kutėrbuese qė dalin prej tyre, njėlloj sikur t'i mbanin iso kėngės "patriotike"... "U ngritėn kėmbėt, t'i bien kokės"...



KRYESORE

Pėrshėndetje e Oborrit Mbretėror Shqiptar drejtuar Kongresit tė 16-tė tė PLL

Mbreti Leka uron kongresin e legalistėve

Oborri Mbretėror Shqiptar
Rezidenca: Vishnje, Petrelė
Tiranė SHQIPĖRI

Tiranė, mė 8 tetor 2005

Pėrshėndetje drejtuar Kongresit tė 16-tė tė P.L.L.

Tė nderuar delegatė tė Kongresit tė P.L.L.,
Tė dashur motra e vėllezėr,
Jam shumė i gėzuar t'ju pėrshėndes sot, kur Ju jeni mbledhur nė Kongresin e 16-tė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit. Ju uroj suksese nė realizimin e programit Tuaj, pėr tė mirėn e Kombit Shqiptar. Do tė dėshiroja qė tė isha mes Jush, por ishte e pamundur pėr ditėn qė ju keni Kongresin e PLL. Megjithatė unė jam mes Jush dhe Ju uroj Juve dhe familjeve tuaja shėndet e lumturi.
Ne gjithmonė e kemi vlerėsuar kontributin e legalistėve pėr Ēėshtjen Kombėtare dhe pėr zhvillimin e Shqipėrisė. Ideali Zogist pėr dinjitetin e Shtetit Shqiptar i ka bashkuar gjithmonė legalistėt me tė gjithė patriotėt shqiptarė, qė punuan dhe dėshirojnė tė punojnė pėr Shqipėrinė, Atdheun tonė tė shtrenjtė. Ne besojmė se kėshtu do tė vazhdohet edhe nė tė ardhmen.
Kongresi i PLL, siē ėshtė krijuar tradita nė Shqipėri, zhvillohet nė pėrvjetorin e ditėlindjes sė Mbretit Zog. Sivjet ėshtė 110-vjetori i Lindjes dhe ne e kujtojmė me respekt themeluesin e shtetit modern shqiptar. Kujtojmė jetėn dhe veprėn e Tij, por nderojmė edhe bashkėpunėtorėt e Tij, qė vepruan sipas motos sė Mbretit Zog "Atdheu mbi tė gjitha". Ata do tė jenė gjithmonė tė nderuar nė kujtesėn e historisė kombėtare tė Shtetit Shqiptar.

Tė dashur motra dhe vėllezėr delegatė,

Ne besojmė se vendimet e Kongresit dhe Kryesia, qė do tė zgjidhet prej Jush, do tė vazhdojnė tė punojnė me Idealin e Mbretit Zog "Atdheu mbi tė gjitha!". Detyrimet ndaj Atdheut, ndaj popullit dhe Kombit shqiptar janė rruga e vėrtetė pėr ta zhvilluar Shqipėrinė si njė shtet modern dhe dinjitoz nė Europė dhe nė Botė.
Edhe njėherė Ju uroj suksese, shėndet dhe lumturi tė gjithėve.
Rroftė Shqipėria!
Rroftė Kombi Shqiptar!

Vėllazėrisht,

NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve




Mesazh i zonjės Sylviane Muselier pėr drejtuesit e PLL dhe kongresin legalist

Sylviane Muselier uron kongresin e PLL

Marsejė 27 shtator 2005

Tė dashur miq
Kam pasė planifikuar tė isha pranė jush nė kėto ditė, por nuk munda dhe tashmė ca gjėra tė paparashikuara mė shtrėngojnė tė qendroj nė Marsejė.
Megjithatė, e kam pasur nė mendje t'jua thoja se e kam ndier fort edhe unė zhgėnjimin tuaj tė dhimbshėm tė kėtyre kohėve tė fundit.
Mbas gjithė kėtyre vite pėrpjekjesh e betejash dhe qė ju dhanė krenarinė tė kishit 5 deputetė, ne mund ta kuptojmė se kishit fare tė drejtė tė shpresonit pėr mė mirė.
Politika ėshtė njė art, i vėshtirė dhe shpesh zhgėnjyes...
Ruani moralin... Ju do ta kaloni edhe kėtė vėshtirėsi.
Ju jeni tė ndershėm, kurajozė dhe tė pathyeshėm. Pikėrisht kėshtu ju duan; pikėrisht kėshtu ju dua edhe unė.
Tashmė po bėhen 13 vjet qė ju mė njihni se unė ju mbėshtes me tė gjitha mundėsitė e mia dhe ju e dini qė jam Mikja juaj.
Unė kam besim nė ju, dhe e di se ju do tė ringriheni.
Mos u dekurajoni, ju uroj sukseset mė tė mėdha pėr tė ardhmen.
Miqėsisht 
Sylviane Muselier

(Shėnim: Zonja Sylviane Muselier ėshtė motra e MS Nanės Mbretėreshė Geraldina, dhe e ėma e ish-Sekretarit te Shtetit France pėr Punėt e Jashtme Z. Renaud Muselier). 



Mesazh i Dr. Fuad Myftija, ish-Sekretar i pėrgjithshėm i PLL, drejtuar kongresit tė 16

Fuad Myftija uron legalistėt


Tė nderuar delegatė tė Kongresit 16!
Nė pamundėsi pėr tė qenė pranė jush nė kėtė kongres tė 16, pėr arsye shėndetėsore, ju pėrshėndes dhe pėrcjell urimet e mia ma tė pėrzemėrta pėr mbarėvajtjen e kėtij Kongresi.
Jam i sigurt se edhe ky kongres do tė vazhdojė nė traditėn zogiste e legaliste dhe do tė shpalosė edhe njiherė vlerat ma tė mira tė nacionalizmit. Deri mė sot legalistėt kanė tregue se e kanė mbrojtė me vetėmohim idealin zogist nė shembull tė patriotėve tonė dhe kam bindjen se kjo do tė vazhdojė edhe nė tė ardhmen nė dobi tė Mbretnisė me Mbretin Leka I, tė Shqipnisė Etnike, me Kosovė e Ēamėri, dhe tė mbarė kombit shqiptar.
Dr. Fuad Myftija
Ish-Sekretar i pėrgjithshėm i PLL



KANDIDATET

Jetėshkrimi i z.Ekrem Spahiu, kandidat pėr kryetar i PLL

Curriculum Vitae

Emri Atėsia Mbiemri: Ekrem Gafurr Spahiu
Lindur mė: 18.04.1960, nė Kukės
Banues: Rruga "Skėnder Kosturi", Nr.9, Tiranė
Edukimi: Fakulteti Juridik, Universiteti Shtetėror Tiranė,
Kurse dhe Trajnime tė ndryshme politike, brenda dhe jashtė vendit
Gjendja Civile: I martuar, me 3 fėmijė

Karriera politike

Tetor 1994 - Prill 1998: Kryetar i PLL, Dega Kurbin
1994 - 1998: Anėtar i Kėshillit Kombėtar dhe anėtar i Kryesisė sė PLL
Shtator 1997 - Prill 1998: Sekretar politik i PLL
12 Prill 1998: Kryetar i PLL, zgjedhur nė Kongresin XIV
8 Tetor 2001: Rizgjidhet Kryetar i PLL nė Kongresin XV
Qershor 2001: Deputet i Kuvendit tė Shqipėrisė
2001 - 2004: Kryetar i Grupit parlamentar tė PLL
2001 - 2005: Anėtar i Komisionit Parlamentar pėr Politikėn e Jashtme.
2001 - 2005: Kryetar dhe anėtar i shumė delegacioneve tė Kuvendit tė Shqipėrisė nė shtete tė ndryshme.
2001 - 2004: Anėtar i Komisionit Parlamentar pėr Integrimin Europian
2004 - 2005: Anėtar i Komisionit tė Posaēėm Parlamentar "Pėr Reformėn Zgjedhore"
2005: Anėtar i Komisionit tė Posaēėm Parlamentar "Pėr Zbatimin e Legjislacionit Zgjedhor"
2005: Sekretar i Komisionit Hetimor Parlamentar "Pėr Taksėn e Rrugės Durrės-Kukės-Prishtinė"



Jetėshkrimi i z. Blerim Kamberi, kandidat pėr kryetar i PLL

CURRICULUM VITAE

I.Tė dhėna tė pėrgjithshme

Emri Blerim
Mbiemri Kamberi
Dt.lindja 14 korrik 1969

II.Arsimi

1.Viti 1983-1987 Shkolla Mesme e Pėrgjithshme"Qemal Stafa"
2.Viti 2000 Diplomuar Fakulteti Ekonomik "Administrim Biznes"

III. Eksperienca nė punė

1.Viti 1989 - 1990 Shėrbimi i detyrueshėm ushtarak
2.Viti 1994-1998 Ekonomist, Drejtoria SHIK
3. Viti 1999 Anėtar i PLL dega Tiranė
4.Viti 2000-2002 Kryetar i Forumit Rinor te PLL
5. Viti 2001-2002 Zėdhėnės i PLL
6.Viti 2001-2003 Kėshilltar, njėsia Bashkiake Nr.7 Tiranė
7.Viti 2002-2004 Sekretar pėr Marėdhėniet me Publikun nė PLL
dhe Sekretar i degės sė PLL-sė , Tiranė
8.Viti 2004 nė vazhdim Kryetar i degės sė PLL -Tiranė

IV. Kualifikime

1. Mars 2003 - Qershor 2003 Trainuar nė Institutin Shqiptar tė Medias nė 
bashkėpunim me Agjensinė Zvicerane pėr Zhvillim e Bashkėpunim.
2. Shkurt 2003 - Mars 2004 Diplomuar nė Institutin Demokratik Amerikan nė modulet: Organizimi i Partisė Politike, Menaxhimi i fushatės Elektorale, Menaxhimi i Medias, Organizimi parlamentar i Partisė.
3. Shkurt 2004 -nė vazhdim Trainim nga Instituti Republikan Amerikan nė bashkėpunim me Fondacionin Soros.

V.Gjuhė tė huaja

1.Italisht
2.Anglisht



Kėrkesė zyrtare e kandidatit Blerim Kamberi drejtuar KPD

Blerim Kamberi: Ja pse kandidoj si kryetar i PLL

Tiranė,mė 20.09.2005

Drejtuar: Komitetit Drejtues tė Partisė "Lėvizja Legalitetit

Unė i nėnshkruari Blerim Zyber Kamberi i datėlindjes 14 korrik 1969, lindur e banues nė Tiranė, anėtar i Partisė Lėvizja e Legalitetit qė prej vitit 1999, paraqes kėtė kėrkesė nė respektim tė nenit 25 tė statutit tė Partisė sa mė poshtė vijon:
Duke menduar dhe shpresuar se pėrmbush tė gjitha kriteret ligjore dhe morale pėr tė qenė njė kandidat i mundshėm, si dhe duke ofruar tė gjithė pėrkushtimin, aftėsitė, kontributin dhe devotshmėrinė time nė shėrbim tė interesit Kombėtar dhe qytetar nėpėrmjet angazhimit tim politik nė strukturat e Partisė Lėvizja e Legalitetit ku aktualisht mbaj detyrėn e Kryetarit tė degės sė Tiranės, i zgjedhur nė konferencėn e saj dt. 06.03.2004 si dhe, duke u bazuar nė eksperiencėn, njohjet familjare e miqėsore, reputacionin tim dhe tė familjes sime, punėn me strukturat politike si dhe duke shpresuar nė mirėkuptimin dhe mbėshtetjen tuaj, shpreh vullnetin tim pėr tė kandiduar nė Kongresin e 16 tė PLL, pėr Kryetar tė Partisė Lėvizja e Legalitetit.
Me respekt 
Blerim Kamberi



KONFERENCAT

Zhvillohet Konferenca V e PLL Dega Shkodėr

Ilir Kuka rizgjidhet kryetar

Ditėn e hėnė nė sallėn e Kėshillit tė Qarkut Shkodėr zhvilloi punimet Konferenca e V e PLL dega Shkodėr. 
Mbėshtetur nė udhėzimet e dhėnė nga Kryesia e PLL Tiranė dhe Komiteti Drejtues, dega e PLL Shkodėr ishte angazhuar seriozisht nė organizimin e kėsaj konference, ku merrnin pjesė delegatė tė zgjedhur nga tė gjitha seksionet e PLL nė Rajonet e Bashkisė Shkodėr dhe nga Komunat.
Nga kryesia e PLL Tiranė merrni pjesė z.Ekrem Spahia kryetar i PLL, n/kryetari Murat Basha dhe z.Nevruz Ndregjoni, drejtor i departamentit tė organizimit.
Mbas hymnit tė flamurit, u mbajt 1 minut heshtje nė nderim tė veteranėve legalist H.Lohja dhe A.Salihi.
Raportin e KD tė PLL dega Shkodėr e mbajti kryetari i PLL z.Ilir Kuka. Nė fjalėn e tij z.Kuka theksoi rėndėsinė qė ka Kongresi i 16 pėr gjithė aktivitetin politik tė PLL nė vitet e ardhshme.
Duke evidentuar punėn e bėrė gjatė periudhės 1 vjeēare Z Kuka theksoi se "megjithėse ka kaluar 1 vit nga zhvillimi i konferencės sė kaluar, gjatė kėsaj periudhe ėshtė zhvilluar njė aktivitet mjaft i madh ndėr tė cilėt: takime me rastin e 76 vjetorit tė shpalljes sė monarkisė, takim me intelektualėt shkodranė, biseda nė Tv lokale dhe konferenca shtypi, si dhe takime me seksionet e PLL nė komuna dhe Rajonet e qytetit. Ėshtė bėrė njė punė mjaft e madhe pėr riorganizimin e PLL.
Me shpalljen e LZHK dega e PLL ka mbėshtetur fuqimisht atė duke vėnė nė dispozicion ēdo gjė. U evidentuan njėkohėsisht edhe problemet me tė cilat janė ndeshur, sidomos mbas shpalljes sė LZHK qė kishte tė bėnte sidomos me pėrzgjedhjen e kandidaturave.
Z.Kuka falenderoi degėn e e PLL dhe LZHK nė Nju Jork pėr mbėshtetjen financiare qė i kanė dhėnė LZHK dega Shkodėr dhe veēanėrisht falenderoi pėr sakrificėn e bėrė me prezencėn e tyre nė Shkodėr tė z.Adnan Ramadani, Ahmet Hoti, Arjan Boriēi (i cili edhe kandidoi pėr LZHK nė zonėn elektorale nr. 5 Shkodėr) para dhe gjatė fushatės elektorale pėr zgjedhjet parlamentare.
Mbas raportit Konferenca e degės sė PLL u pėrshėndet nga z.Caf Jonusi kryetar i shoqatės sė ish tė pėrndjekurve politikė Shkodėr dhe z.Teki Demi pėrfaqėsues i Shoqatės Pronėsi me Drejtėsi Shkodėr.
Nė fjalėn e tij z.Spahia falenderoi tė gjithė legalistėt pėr punėn dhe kontributin e dhėnė jo vetėm nė periudhėn e fushatės elektorale nė mbėshtetje tė LZHK, por edhe pėr punėn e tyre gjatė gjithė kėtyre viteve. Ai theksoi se puna dhe kontributi i legalistėve nuk ėshtė shpėrblyer asnjėherė, por gjithmonė ata kanė qėndruar nė lartėsinė e detyrave qė kanė marrė pėrsipėr nė mbėshtetje tė Mbretit dhe ēėshtjes kombėtare Shqiptare. Ėshtė detyra e tė gjithėve ne tė vazhdojmė me vetmohim dhe pa u lėkundėr rrugėn qė kanė nisur paraardhėsit tonė pavarėsisht nga vėshtirėsitė qė do tė na dalin.
Mė pas u zhvilluan seanca e diskutimeve nė lidhje me aktivitetin e degės sė PLL Shkodėr gjatė periudhės 1vjeēare, ndėrsa mė pas drejtuesit e lartė tė PLL Shkodėr iu pėrgjigjen mjaft pyetjeve tė drejtuara nga delegatėt e konferencės.
Nė fund u zhvillua seanca e votimit pėr kryetar tė PLL Shkodėr dhe pėr KD tė PLL si dhe zgjedhjen e delegatėve pėr nė kongresin e 16 tė PLL qė do tė zhvillohet me dt.08.10.2005 nė Tiranė.
Nė kėtė konferencė ishin paraqitur 3 kandidatura: kryetari aktual Ilir Kuka, sekretari organizativ z.Ferdi Lluja dhe z.Enis Dizdari ish kryetar i PLL Shkodėr pėr periudhėn 2001-2003. Njėri nga kandidatėt z.Ferdi Lluja u tėrhoq nga kandidimi duke garantuar mbėshtetjen e secilit kandidat qė do tė fitonte. Pas votimit kryetar i PLL dega Shkodėr u zgjodh z.Ilir Kuka, i cili falenderoi legalistėt shkodranė pėr besimin e dhėnė.
Konferenca zgjodhi edhe delegatėt pėr nė Kongresin e 16 tė PLL dhe komitetin e ri drejtues tė degės.
Korresp. "Atdheu"



Zhvilloi punimet konferenca VII e degės sė PLL Krujė

Krujė, Ramazan Kupi, kryetar i ri i degės

Krujė - Tė hėnėn, mė datė 3 shtator 2005, nė qytetin e Krujės zhvilloi punimet konferenca VII e degės sė PLL Krujė, ku morėn pjesė kryetari i Partisė Lėvizja e Legalitetit z.Ekrem Spahiu dhe sekretari i Senatit Preni. Nė raportin pėr veprimtarinė politiko-organizative tė degės, tė mbajtur nga z.Enver Kaloshi (ish kryetar), u analizua puna e bėrė qė prej konferencės paraardhėse. Zotėri Kaloshi nėnvizoi ndėr tė tjera masat organizative tė marra pėr konsolidimin e strukturave dhe evidentimin gjatė punės tė mjaft problemeve serioze. Ai qe kritik nė lidhje me nėndegėn e Krujės, teksa shprehte shqetėsimin qė ende anėtarėsia e degės nuk ėshtė hedhur nė dokumentacionin e degės konform udhėzimeve tė qendrės dhe kėrkoi qė ky problem tė merrte udhė e tė mos zvarritej si deri mė sot. Por gjithashtu ai pėrmendi faktin se dega e PLL Krujė ka dhėnė njė kontribut tė paēmueshėm nė dhėnien e titullit "Qytetare Nderi", MS Nėnės Mbretėreshė Geraldina, pėr qytetin e Krujės. Sipas tij, ceremonia e akordimit tė kėtij titulli i kaloi pėrmasat e njė ceremonie lokale dhe u vlerėsua mjaft edhe nga Mbreti Leka, i cili ishte i pranishėm ditėn e ceremonisė. Nė atė ceremoni Mbreti Leka u shpreh se "... kjo ėshtė dhurata mė e madhe qė mė ėshtė bėrė me rastin e ditėlindjes!" Mė tej nė raport z.Kaloshi shprehu mirėnjohje e vlerėsim tė veēantė pėr z.Bajram Dollaku i cili si anėtar i kėshillit bashkiak tė Krujės, ka dhėnė njė kontribut tė veēantė pėr dhėnien e kėtij titulli Mbretėreshės Geraldinė, kur dihet se ky kėshill ka qenė me shumicė tė majtė.
Pas raportit u kalua nė fazėn e pyetjeve dhe diskutimeve, ku delegatė tė ndryshėm shprehėn mendimet e tyre pėr punėn nė tė ardhmen, ose edhe pėr ēfarė ėshtė bėrė deri mė sot. Kėshtu, diskutuan zotėrinjtė Sali Caka, Shkėlqim Shani, Ali Gdheli, Xhavit Ziri, Astrit Kaloshi, Pėrparim Allamani etj.. Pas kėtyre diskutimeve e mori fjalėn kryetari Spahiu, i cili ēmoi punėn e bėrė nga dega e PLL Krujė dhe shprehu bindjen se kjo degė, nė tė ardhmen, do tė arrijė t'i pėrmbushė objektivat e veta. Ai ēmoi frymėn e mirėkuptimit mes anėtarėve tė Komitetit Drejtues tė kėsaj dege dhe sidomos afrimin e elementit tė ri e tė pėrgatitur, siē janė rastet e anėtarėve tė rinj tė Komitetit Drejtues si Arben Hajro, arsimtar, Pėrparim Allamani, ekonomist, Qazim Meneci, avokat, Astrit Kaloshi, arsimtar. Mė pas Spahiu bėri njė analizė tė thellė tė gjendjes politike nė vend dhe sqaroi nė imtėsi marrėdhėniet mes PLL dhe aleatėve tė djathtė.
Nė vijim konferenca procedoi me votimin e fshehtė pėr zgjedhjen e kryetarit tė degės, Komitetit Drejtues dhe delegatėve pėr nė kongresin XVI tė PLL. Nga votimi, kryetar doli z.Ramazan Kupi, avokat dhe biznesmen i suksesshėm, i cili fitoi pėrballė kandidatit tjetėr z.Sali Xaka. Ish kryetari Kaloshi nuk kandidoi mė pėr kryetar dege, pas dy mandatesh nė krye tė saj. Ai e justifikoi kėtė tėrheqje nga gara, duke u shprehur se dėshironte t'u hapte rrugėn mė tė rinjve dhe vlerėsoi kryetarin e ri z.Ramazan Kupi, si njė pinjoll tė denjė tė familjes Kupi, mjaft tė aftė, me shumė eksperiencė politike dhe me njohje mjaft tė mirė tė Legalitetit nė Krujė, pasi ka mbuluar pėr disa vite rresht detyrėn e nėnkryetarit tė degės. Gjithashtu u zgjodh edhe Komiteti i ri Drejtues dhe delegatėt pėr nė kongresin e ardhshėm. Po ashtu, nė kėtė takim anėtarėt e Komitetit tė ri Drejtues zhvilluan mbledhjen e parė, ku u zgjodh nėnkryetar z.Enver Kaloshi, si dhe u propozuan kandidaturat alternative pėr sekretar tė degės dhe delegatėt pėr nė Kongresin XVI tė PLL.
Korresp. i "Atdheu"



Legalistėt kurbinas zhvillojnė konferencėn e tetė tė degės

Kurbini zgjedh pėr kryetar juristin Mark Lleshi 

Kurbin - Nė degėn e PLL Kurbin, konferenca e 8-tė e degės zgjodhi njė kryetar tė ri, e me mjaft perspektivė siē ėshtė z. Mark Lleshi, pinjoll i njė familjeje tė njohur antikomuniste. Po ashtu kjo konferencė zgjodhi komitetin e ri drejtues si dhe delegatėt nė kongresin e 16-tė. Nė kėtė konferencė tė zhvilluar me dt.04.09.2005, nė qytetin e Laēit, morėn pjesė delegatėt e ardhur nga tė gjitha n/degėt si Mamurras, Milot, Laē, etj.. 
Nga Kryesia e Partisė ishin tė deleguar zotėrinjtė Artan Tujani, Sekretar i Pėrgjithshėm dhe Seit Preni, Kryetar i Senatit. Nė kėtė mbledhje mbizotėroi fryma e debatit dhe ballafaqimit konstruktiv dhe legalistėt e shumtė qė morėn fjalėn dhanė shumė mendime tė vlefshme pėr tė ardhmen e Partisė,por duke u ndalur gjatė edhe nė tė shkuarėn politike.
Nė debatin mes anėtarėve tė kryesisė sė Partisė dhe anėtarėve dhe simpatizantėve tė degės, u konstatuan dhe u pranuan edhe dobėsitė e shfaqura nė periudhėn mes dy konferencave dhe kjo bėri qė diskutimet e anėtarėve tė PLL-sė si Llesh Kola, Ram Gjetani, Fran Nikolli, Avni Pervizi e Halit Vata tė dėgjohen me vėmendje. 
Mbi bazėn e kėtyre diskutimeve,u nxorrėn edhe pėrfundimet se Dega-Kurbin e PLL-sė do tė jetė nė tė ardhmen njė dege ku statuti do tė zbatohet nė mėnyrė shembullore, e do t'i jepet rėndėsi shtimit tė numėrit me anėtarėve tė rinj.
Dega e PLL-sė nė Kurbin, tenton kėshtu tė arrijė nė ato shkallė shtrirjeje nė rang vendi, qė e rrėshtonin kėtė degė krahas me mė tė pėrparuarat e Partisė Lėvizja e Legalitetit. Dhe kėtė piksynim dega legaliste kurbinase kėrkon ta arrijė me anė tė njė ekipi drejtuesish jo vetėm tė aftė, por edhe tė mirarsimuar.
Mė pas u kalua nė procesin e zgjedhjeve, proces nga i cili doli si mė i votuari juristi Mark Lleshi, i cili ėshtė kryetari i ri i degės. Z.Mark Lleshi ėshtė djali i njė familje tė vjetėr legaliste dhe nipi i ish-Kapidanit I tė Gardės Mbretėrore Marka Dod Lleshi.
Njėkohėsisht u zgjodhėn edhe forumet drejtuese tė degės si dhe delegatėt qė do tė marrin pjesė nė Kongresin e 16-tė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit.
Korresp. "Atdheu"



Zhvilloi punimet konferenca VIII e degės sė PLL Mat

Rizgjidhet kryetar z.Besnik Murati

Mė datėn 2 tetor 2005, ditėn e hėnė, nė njė sallė tė tejmbushur me delegatė legalistė, anėtarė dhe simpatizantė tė PLL, zhvilloi punimet Konferenca VIII e degės sė PLL Mat, nėn drejtimin e kryelegalistit matjan z.Besnik Murati.
Nė njė sallė tė zbukuruar me portrete, simbole, flamuj kombėtarė e tė Legalitetit, nė panelin drejtues zunė vend tė deleguarit e qendrės, zotėrinjtė Murat Basha - nėnkryetar i PLL, Seit Preni - sekretar i Senatit tė Veteranėve tė Legalitetit, Hamit Kurti - nėnkryetar i Degės sė PLL Tiranė dhe anėtar i Kryesisė sė Senatit tė Veteranėve, si dhe drejtuesit kryesorė tė degės sė PLL Mat, zotėrintė Besnik Murati, Agim Selita, Behar Dedolli, Sulė Kurti etj..
Raportin pėr veprimtarinė dyvjeēare tė degės e mbajti kryelegalisti Murati, i cili shtjelloi me nivel tė lartė tė gjitha momentet kryesore tė punės dhe aktivitetit politik tė degės. Por kryelegalisti matjan trajtoi me frymė kritike shumė nga dobėsitė e konstatuara gjatė punės, kryesisht nė anėtarėsimin e pamjaftueshėm, dhe riorganizimin e vonuar tė forumeve partnere tė Gruas, Rinisė dhe Senatit tė Veteranėve. Si moment tė rėndėsishėm nė jetėsimin e raporteve tė partnershipit dhe bashkėpunimit midis subjekteve tė djathta dhe PLL gjatė fushatės sė 3 korrikut nė rrethin e Matit, z.Murati veēoi bashkėpunimin e legalistėve me demokratėt, republikanėt e demokristianėt matjanė, ēka u kurorėzua me fitoren e pėrbashkėt tė kandidatit demokrat, intelektualit tė shquar matjan z.Idriz Xhomara, nė zonėn zgjedhore Nr. 19.
Mė pas z.Murati shtjelloi objektivat kryesore tė degės sė PLL Mat gjatė mandatit tė ardhshėm dyvjeēar, ndėr tė cilat ai kishte veēuar prioritetet e mėposhtme: 
1.Rritja e mbėshtetjes sė degės sė PLL Mat nga njė numėr mė i madh zgjedhėsish dhe simpatizantėsh nė zgjedhjet e ardhshme vendore.
2.Rritja e numrit tė njėsive vendore tė fituara e drejtuara nga legalistėt, pas zgjedhjeve tė ardhshme vendore 2006.
3.Konsolidimi i marrėdhėnieve ekzistuese, rritja e bashkėpunimit konstruktiv e me interes tė ndėrsjelltė me partitė e tjera tė spektrit tė djathtė nė Mat.
4.Bashkėpunimi me organet ekzekutive kompetente pėr tė bėrė tė mundur vendosjen e njė pėrmendoreje tė Mbretit ZOG i Parė nė Sheshin "Ahmet Zogu" tė qytetit tė Burrelit.
4.Ngritja e strukturave tė reja dhe konsolidimi i atyre ekzistuese.
5.Plotėsimi i dokumentacionit tė nėndegėve e seksioneve dhe arshivimi i tyre nė qendėr dhe selinė e degės.
6.Riorganizimi i seksioneve dhe nėndegėve pas zgjedhjeve tė reja tė organeve drejtuese tė tyre.
7.Rikonceptimi dhe riorganizimi i punės sė forumeve partnere, tė Gruas, Rinisė dhe Senatit tė Veteranėve.
Pas raportit tė z.Murati, pėr tė pėrshėndetur delegatėt e konferencės dhe drejtuesit e nderuar tė ardhur nga qendra, e morėn fjalėn edhe pėrfaqėsuesi i PD Mat, sekretari i Degės z.Nezir Rizvani, si dhe kryerepublikani matjan z.Riza Buci, tė cilėt u shprehėn me superlativa pėr PLL, lidershipin lokal tė saj dhe pėr bashkėpunimin konstruktiv midis kėtyre subjekteve qė i japin tonin jetės politike matjane.
Pas diskutimeve tė shumta, ku u pėrfshinė drejtuesit dhe legalistėt mė tė spikatur, u krijua njė tablo e qartė e punės, kontributeve dhe veprimtarisė politiko-organizative tė Degės. Nė fund tė diskutimeve tė legalistėve matjanė,e mori fjalėn edhe nėnkryetari i PLL z.Murat Basha, i cili bėri njė tablo interesante tė zhvillimeve aktuale politike dhe detyrave qė i dilnin PLL dhe lidershipit qė do tė dalė nga Kongresi i 16-tė pėr konsolidimin e arritjeve dhe forcimin e punės sė partisė nė tė ardhmen, gjithmonė nė funksion tė rritjes sė rolit dhe peshės specifike tė saj nė jetėn politike tė vendit. Zotėri Basha u shpreh me superlativa pėr kontributet e qenėsishme tė disa drejtuesve tė strukturave dhe degės sė PLL Mat gjatė fushatės zgjedhore tė 3 korrikut, ēka u kurorėzua edhe me rezultatin e lartė qė kjo degė arriti gjatė zgjedhjeve parlamentare.
.Mė pas konferenca procedoi me pikėn mė tė rėndėsishme tė rendit tė ditės, atė tė zgjedhjeve pėr kryetarin dhe Komitetin Drejtues tė ri tė kėsaj dege, si edhe tė delegatėve matjanė pėr nė Kongresin e 16 tė PLL.
Pas votimit fitues rezultoi z.Besnik Murati, i cili u rizgjodh pėr tė drejtuar, sikundėr edhe nė tė kaluarėn, kėtė degė ndėr mė tė rėndėsishmet nė PLL, gjatė mandatit tė ardhshėm dyvjeēar. Gjithashtu konferenca zgjodhi edhe Komitetin Drejtues tė pėrbėrė nga 15 anėtarė, ndėr mė tė spikaturit e legalistėve matjanė.
Pas konferencės, tė gjithė pjesėmarrėsit, sėbashku, morėn pjesė nė ceremoninė emocionante tė emėrtimit tė Parkut tė madh tė qytetit tė Burrelit me emrin e nderuar "Parku Nėna Mbretėreshė Geraldinė". Me kėtė rast, kryerepublikani matjan z.Riza Buci, inxhinjer pyjesh dhe njėri nga ideuesit e rikonstruktimit tė kėtij parku madhėshtor, ngritur me kujdesin e veēantė tė Mbretėreshės Geraldinė qė nė vitin 1938, mbajti fjalėn nė kėtė ceremoni.
Mė pas u zbulua edhe pllaka e mermertė e emėrtimit tė kėtij parku madhėshtor, ēka u shoqėrua me duatrokitjen e tė pranishmėve.
Mė pas drejtuesit e degės sė PLL Mat, pėr tė nderuar pjesėmarėsit dhe kremtuar dy aktivitetet e lartpėrmendura, shtruan njė koktejl modest nė njė nga lokalet luksoze tė ndėrtuara nė brendėsi tė Parkut Madhėshtor "Nėna Mbretėreshė Geraldinė".
Korresp. i "Atdheut".



Zhvilloi punimet konferenca III e degės sė PLL Gramsh

Rizgjidhet kryetar i degės z.Edmond Guri

Dega e PLL-sė Gramsh, organizoi ditėn e premte, mė datė 30.09.2005, konferencėn e saj pėr analizėn e punės dyvjeēare, zgjedhjet e strukturave drejtuese dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16 tė PLL. Nė konferencė, pėrveē delegatėve morėn pjesė edhe anėtarė e simpatizantė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, ndėrsa nga Kryesia e Partisė ishte i deleguar z.Bujar Ēala. Mbas ekzekutimit tė Himnit Kombėtar, nė praninė edhe tė mediave lokale, konferenca i hapi punimet me fjalėn e mbajtur nga kryetari i degės z.Edmond Guri, i cili paraqiti raportin e veprimtarisė sė degės gjatė periudhės prej konferencės paraardhėse, deri nė konferencėn e tretė. Zotėri Guri, nė funksionin e kreut tė degės, i bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr veprimtarisė sė saj, duke u ndalur kryesisht nė zgjedhjet e 3 korrikut, tė cilat ai i konsideroi jo-normale, pėr shkak se legalistėt gramshiotė nuk kishin numėruesit e votės sė tyre nė KZZ. Gjithashtu ai e vuri theksin edhe nė nevojėn e njė koordinimi mė tė qartė politik nė tė ardhmen.
Fjalėn mė pas e mori i deleguari i Kryesisė sė Partisė, anėtari i Komitetit Drejtues z.Bujar Ēala, i cili pasi falenderoi tė pranishmit e shumtė qė mbushnin sallėn, i bėri njė shpjegim tė qartė dhe tė detajuar gjithė veprimtarisė sė PLL-sė nė zgjedhjet e 3 korrikut dhe vuri theksin nė marrėdhėniet e PLL me aleatėt e saj tė natyrshėm. Mė tej z.Ēala iu pėrgjigj shkurtimisht edhe disa pyetjeve nga salla mbi organizimin e Partisė nė degė, marrėdhėniet me aleatėt, perspektivat e legalistėve nė tė ardhmen, etj..
Mė pas u kalua nė diskutime tė ndryshme, ku legalistėt gramshiotė shprehėn hapur qėndrimet, vlerėsimet apo kritikat e tyre mbi mėnyrėn se si u zhvillua fushata zgjedhore, si dhe pėr detyrat qė u dalin atyre nė zgjedhjet e ardhshme, qoftė lokale e qoftė parlamentare.
Pas diskutimeve tė shumta e frytdhėnėse, sipas rendit tė ditės u kalua nė zgjedhjet pėr kryetar tė degės, Komitetin drejtues dhe delegatėt pėr nė Kongresin XVI tė PLL.
Nga procesi i numėrimit tė votave, kryetar u rizgjodh z.Edmond Guri, tė 17 anėtarėt e Komitetit Drejtues, si dhe u zgjodhėn katėr delegatėt pėr nė Kongresin XVI tė PLL.
Pas mbylljes sė punimeve tė Konferencės sė tretė tė legalistėve gramshiotė, nė takimin e parė tė Komitetit Drejtues, nėnkryetar i degės u zgjodh z.Artur Rrodhe, ndėrsa sekretar i saj u propozua tė jetė z.Hasan Muha.
Korresp. i "Atdheu"



Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Sarandė

Shkėlqim Selmani rizgjidhet kryetar

Dega e PLL Sarandė, organizoi ditėn e martė, mė datė 04.10.2005, konferencėn e saj pėr zgjedhjet e strukturave drejtuese dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16-tė.
Nė punimet e forumit mė tė lartė tė degės, morėn pjesė anėtarė dhe simpatizantė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, ndėrsa nga Kryesia e Partisė ishin tė deleguar zotėrinjtė Murat Basha, Nevruz Ndregjoni dhe Hamit Kurti. Kjo konferencė i hapi punimet me fjalėn e mbajtur nga kryetari i degės z.Shkėlqim Selmani, i cili paraqiti raportin e veprimtarisė sė degės gjatė periudhės nga konferenca e kaluar. Zotėri Selmani, nė funksionin e kreut tė degės, i bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr veprimtarisė sė saj, duke u ndalur kryesisht nė zgjedhjet e 3 korrikut, tė cilat ai i konsideroi me probleme, pėr shkak se legalistėve u mungonin numėruesit e votės.
Fjalėn mė pas e mori i deleguari i Kryesisė sė Partisė z.Basha, i cili pasi falenderoi tė pranishmit e shumtė qė mbushnin sallėn, i bėri njė shpjegim tė imtėsishėm gjithė veprimtarisė sė PLL nė zgjedhjet e 3 korrikut dhe analizoi marrėdhėniet e PLL me aleatėt e djathtė.
Mė pas u kalua nė diskutime tė ndryshme, ku legalistėt sarandiotė shprehėn hapur vlerėsimet dhe kritikat e tyre mbi mėnyrėn se si u zhvillua fushata zgjedhore, si dhe pėr detyrat qė u dalin atyre nė zgjedhjet e ardhshme.
Pas diskutimeve tė shumta, konform rendit tė ditės u kalua nė zgjedhje pėr kryetar tė degės, Komitetin Drejtues dhe delegatėt pėr nė Kongresin e 16 tė PLL.
Nga procesi i numėrimit tė votave, fitues rezultoi z.Shkėlqim Selmani, i cili u rizgjodh me meritė, krahas edhe dhjetė anėtarėve tė tjerė tė Komitetit Drejtues, qė do tė drejtojnė sėbashku legalistėt sarandiotė edhe pėr dy vitet e ardhshėm. Konferenca pėrzgjodhi tre delegatė pėrfaqėsues pėr nė Kongresin XVI tė PLL.
Pas mbylljes sė punimeve tė konferencės sė legalistėve sarandiotė, nė takimin e parė tė Komitetit tė ri Drejtues, nėnkryetar i degės u zgjodh z.Balil Proda, ndėrsa pėr sekretar iu propozuan Kryesisė sė PLL, kandidaturat e zotėrinjve Arjan Beqo e Qemal Mejdi.
Korresp. i "Atdheu"



Zhvilloi punimet konferenca III e degės sė PLL Gjirokastėr

Gjirokastėr, rizgjidhet Njazi Aliko

Dega e PLL Gjirokastėr, organizoi ditėn e martė, mė datė 04.10.2005, konferencėn e tretė tė saj pėr zgjedhjet e strukturave drejtuese dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16-tė.
Nė punimet e konferencės, pėrveē delegatėve morėn pjesė edhe anėtarė e simpatizantė tė shumtė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, ndėrkohė qė nga Kryesia e Partisė ishin tė deleguar zotėrinjtė Murat Basha, Nevruz Ndregjoni dhe Hamit Kurti. Kjo konferencė i hapi punimet e saj me fjalėn e mbajtur nga kryetari i degės, i cili paraqiti raportin e veprimtarisė sė degės gjatė periudhės prej konferencės paraardhėse, deri nė konferencėn e radhės. Nė funksionin e kreut tė degės, ai i bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr veprimtarisė sė saj, duke u ndalur kryesisht nė zgjedhjet e 3 korrikut.
Fjalėn mė pas e mori i deleguari i Kryesisė sė Partisė z.Hamit Kurti, i cili pasi falenderoi tė pranishmit e shumtė nė sallė, i bėri njė shpjegim tė qartė dhe tė detajuar tė gjithė veprimtarisė sė PLL nė zgjedhjet e 3 korrikut. Mė tej z.Kurti iu pėrgjigj shkurtimisht edhe disa pyetjeve nga salla mbi organizimin e Partisė nė degė, marrėdhėniet me aleatėt, perspektivat e PLL nė tė ardhmen, etj..
Mė pas u kalua nė pyetje dhe diskutime, ku legalistėt shprehėn hapur qėndrimet, vlerėsimet apo kritikat e tyre mbi mėnyrėn se si u zhvillua fushata zgjedhore, si dhe pėr detyrat qė u dalin atyre nė zgjedhjet e ardhshme.
Pas diskutimeve tė shumta, u kalua nė zgjedhjet pėr kryetar tė Degės, Komitetin Drejtues dhe delegatėt pėr nė Kongresin e 16 tė PLL.
Pas numėrimit tė votave, kryetar i degės sė PLL Gjirokastėr u rizgjodh z.Njazi Aliko, si dhe 15 anėtarėt e Komitetit Drejtues dhe dy delegatėt pėr nė Kongresin e 16 tė PLL-sė.
Pas mbylljes sė punimeve tė Konferencės sė legalistėve gjirokastritė, nė takimin e parė tė Komitetit Drejtues, nėnkryetar tė degės u zgjodhėn zotėrinjtė Rexhep Suti dhe Vangjel Doda, ndėrsa pėr sekretar tė Degės, Kryesisė sė PLL-sė iu propozua z.Bajram Braho.
Korresp. i "Atdheu"



Tepelenė, zhvillohet konferenca e tretė e degės

Fejzo Fejzo pėrsėri kryetar dege

Dega e PLL-sė Tepelenė, organizoi ditėn e martė, mė datė 04.10.2005, Konferencėn e tretė tė saj pėr zgjedhjet e strukturave drejtuese dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16-tė.
Nė takimin morėn pjesė anėtarė dhe simpatizantė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, ndėrsa nga Kryesia e Partisė ishin tė deleguar zotėrinjtė Murat Basha, Hamit Kurti dhe Nevruz Ndregjoni
Nė praninė e mediave vendore, kjo konferencė hapi punimet e saj me fjalėn e mbajtur nga kryetari i degės, i cili paraqiti raportin e veprimtarisė sė saj gjatė periudhės prej konferencės paraardhėse, deri nė konferencėn e radhės.
Nė funksionin e kreut tė degės, ai i bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr veprimtarisė sė saj, duke u ndalur kryesisht nė zgjedhjet e 3 korrikut, tė cilat ai i konsideroi anormale, pėr shkak se legalistėt nuk kishin numėruesit e votės sė tyre nė GNV-tė, por gjithashtu ai vuri theksin edhe nė nevojėn e njė koordinimi mė transparent nė politikat qendėr-bazė.
Fjalėn mė pas e mori i deleguari i Kryesisė sė Partisė z.Nevruz Ndregjoni, i cili pasi falenderoi tė pranishmit e shumtė nė sallė, i bėri njė shpjegim tė shkurtėr gjithė veprimtarisė sė PLL-sė nė zgjedhjet e 3 korrikut dhe e vuri theksin nė marrėdhėniet e PLL-sė me LZHK-nė, ku e vlerėsoi kėtė tė fundit si tė dėshtuar. Mė tej ai iu pėrgjigj shkurtimisht edhe disa pyetjeve nga salla mbi organizimin e Partisė nė degė, marrėdhėniet me aleatėt, perspektivat e legalistėve nė tė ardhmen, etj..
Mė pas u kalua nė diskutime tė ndryshme, ku legalistėt shprehėn hapur qėndrimet, vlerėsimet apo kritikat e tyre mbi mėnyrėn se si u zhvillua fushata zgjedhore, si dhe pėr detyrat qė u dalin atyre nė zgjedhjet e ardhshme.
Pas diskutimeve tė shumta, sipas rendit tė ditės, u kalua nė zgjedhjet pėr kryetarin e ardhshėm tė degės, Komitetit Drejtues dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16 tė PLL-sė.
Nga procesi i numėrimit tė votave, kryetar i degės sė PLL-sė Tepelenė u zgjodh z.Fejzo Fejzo. Njėkohėsisht u zgjodhėn edhe 10 anėtarėt e Komitetit Drejtues, gjithsej 11 anėtarė, si dhe dy delegatėt tepelenas pėr nė Kongresin e 16 tė PLL-sė.
Pas mbylljes sė punimeve tė konferencės sė legalistėve tepelenas, nė takimin e parė tė Komitetit Drejtues, nėnkryetarė tė degės u zgjodhėn zotėrinjtė Asllan Avduli dhe Dilaver Malasi, ndėrsa pėr sekretar tė degės, Kryesisė sė PLL-sė iu propozuan zotėrinjtė Myrto Tafili dhe Vladimir Prasta.
Korresp. i "Atdheu"


Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Vlorė

Rizgjidhet kryetar z.Akil Danushaj

Paraditėn e sė hėnės sė datės 3 tetor 2005, nė qytetin e Vlorės zhvilloi punimet konferenca e radhės e degės sė PLL tė kėtij rrethi. E veēanta e kėsaj konference ishte pjesėmarrja e konsiderueshme dhe synimi pėr konsolidimin e forumeve tė reja drejtuese nėpėrmjet riaktivizimit tė fuqishėm tė ish drejtuesve veteranė tė Legalitetit.
Punimet e konferencės dhe raportin e degės pėr punėn e strukturave legaliste nga qendra e deri nė bazė, e mbajti kryelegalisti vlonjat z.Akil Danushaj, i cili pasi analizoi situatėn para dhe paszgjedhore, evidentoi arritjet nė planin politik e organizativ si dhe detyrat qė i dalin degės nė kuadėr tė pėrgatitjeve pėr kongresin e 16-tė tė partisė dhe fillimin e pėrzgjedhjes sė kandidaturave pėr fushatėn e ardhshme tė zgjedhjeve vendore.
Pas raportit, delegatėt dhe drejtuesit e strukturave, diskutuan pėr rrugėt e forcimit organizativ tė partisė dhe zgjerimin e radhėve tė saj nėpėrmjet anėtarėsimit tė elementėve tė shumtė nacionalistė vlonjatė, si dhe tė afrimit e angazhimit serioz tė drejtuesve veteranė tė degės, pėrvoja dhe qendrimi i tė cilėve njohu njė vlerėsim pozitiv.
Mė pas konferenca kaloi nė pikėn mė tė rėndėsishme tė rendit tė ditės: zgjedhjen e drejtuesve, kryetarit e nėnkryetarėve tė degės, anėtarėve tė rinj tė Komitetit Drejtues dhe delegatėve pėr kongresin e partisė.
Pas procedurave tė votimit konform statutit, kryetar i degės sė PLL Vlorė pėr mandatin e ri dy-vjeēar u zgjodh sėrish z.Akil Danushaj. Ndėrsa si nėnkryetarė tė degės, konferenca zgjodhi drejtuesit veteranė legalistė, ish kryetarėt e dikurshėm tė saj, zotėrinjtė Ilir Rushiti dhe Fuat Ēobo.
Mė pas u zgjodhėn anėtarėt e Komitetit Drejtues, tė cilėt nė mbledhjen e tij tė parė caktuan unanimisht funksionarėt kryesorė dhe konkretisht, nė postin e kryetarit tė Senatit u zgjodh veterani i nderuar legalist z.Xhezmi Grabova. Sekretar i Marrėdhėnieve me Publikun u zgjodh z.Bajram Hajno; sekretar Organizativ u zgjodh z.Ferro Kapaj, ndėrsa pėr postin e sekretarit tė ri tė Degės, Komiteti Drejtues vendosi t'i propozojė kryesisė sė partisė, emėrimin e legalistit tė nderuar, ish sekretarit gjatė mandatit tė kaluar, z.Nasip Xhelili. Gjithashtu, delegatėt vlerėsuan kontributet e qenėsishme tė legalistėve tė nderuar, zotėrinjve Myfit Grabova e Kastriot Laze, tė cilėt u zgjodhėn me vota tė shumta si anėtarė tė Komitetit tė ri Drejtues.
Nė fund u procedua edhe me zgjedhjen e delegatėve pėr nė kongresin XVI tė PLL, ku me konsensus u mandatuan si tė tillė pėr tė pėrfaqėsuar legalistėt vlonjatė nė forumin mė tė lartė tė partisė, zotėrinjtė Akil Danushaj, Fuat Ēobo, Bajram Hajno, Xhezmi Grabova dhe Kastriot Laze.



Zhvilloi punimet konferenca VI e degės sė PLL Berat

Rizgjidhet kryetar z.Ruzhdi Orizaj

Mė datėn 30 shtator 2005, nė qytetin e Beratit zhvilloi punimet konferenca VI e degės sė PLL tė rrethit Berat, nėn drejtimin e kryetarit tė saj, anėtarit tė Komitetit Drejtus tė PLL z.Ruzhdi Orizaj. Nė kėtė konferencė binte nė sy pjesėmarrja dhe vlerėsimi i jashtėzakonshėm i legalistėve beratas, qė pėrfaqėsoheshin nė forumin mė tė lartė tė degės me mbi 50 delegatė. Raportin mbi veprimtarinė politiko-organizative tė degės e mbajti kryetari i saj z.Ruzhdi Orizaj. Mė pas konferencėn e pėrshėndetėn kryetari i degės sė PBK z.Hiqmet Lapardhaja, kryerepublikani lokal z.Kasėm Mahmutaj, sekretarja e Degės sė PD Berat zonja Edije Pone, si dhe kryetari i Shoqatės sė Ish tė Pėrndjekurve Politikė tė rrethit z.Murat Protoduari, tė cilėt u shprehėn me vlerėsime pozitive pėr Partinė Lėvizja e Legalitetit, degėn e PLL Berat dhe drejtuesit e saj, duke e vėnė theksin kryesor tek domosdoshmėria e bashkėpunimit politik tė kėtyre subjekteve edhe nė tė ardhmen, pėr tė mirėn e demokracisė dhe fitoren e pėrbashkėt tė sė Djathtės beratase.
Mė pas u kalua nė zgjedhjen me vota tė fshehta tė kryetarit tė degės, Komitetit tė ri Drejtues dhe delegatėve pėr nė Kongresin XVI tė PLL.
Pėr postin e kryetarit tė Degės garuan tre kandidatė alternativė, nga tė cilėt dy ishin sfidantė pėrballė kryetarit tė saj z.Ruzhdi Orizaj, i cili sėrish u zgjodh kryetar i degės sė PLL Berat pėr njė mandat dyvjeēar, duke rikonfirmuar besimin e legalistėve dhe delegatėve pėrfaqėsues, tė cilėt zgjodhėn edhe Komitetin Drejtues tė pėrbėrė nga 11 anėtarė, si dhe 7 delegatėt pjesėmarrės nė Kongresin XVI tė PLL, qė do tė zhvillojė punimet nė Tiranė mė datėn 8 tetor 2005, nė jubileun e 110 vjetorit tė lindjes sė Mbretit Zog I.
Komiteti i ri Drejtues, nė mbledhjen e tij tė parė zgjodhi si nėnkryetarė tė Degės
zotėrinjtė Halit Bushi e Vezir Zyko.



Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Skrapar

Rizgjidhet kryetar z.Agron Aliaj

Paraditen e datės 29 shtator 2005, nė qytetin e Ēorovodės zhvilloi punimet konferenca e degės sė2 PLL tė rrethit Skraparm nėn drejtimin e kryetarit tė saj z,Agron Aliaj. Nė kėtė konferencė, i deleguari i qendrės (kryesisė sė PLL), ishte z,Ruzhdi Orizaj, anėtar i Komitetit Drejtues tė PLL.
Raportin pėr veprimtarinė e Degės e mbajti kryelegalisti lokal z,Agron Aliaj, i cili shtjelloi para delegatėve arritjet dhe mangėsitė kryesore tė punės sė degės gjatė periudhės dy vjeēare.
Konferencėn gjithashtu e pėrshėndeti nė emėrė tė Komitetit Drejtues tė PLL, z.Ruzhdi Orizaj. Pas diskutimeve tė delegatėve dhe shpalosjes sė pėrvojės poztive tė strukturave e drejtuesve tė tyre gjatė periudhės nėn analizė, u kalua nė pikėn e fundit tė rendit tė ditės, zgjedhja e kryetarit tė Degės, Komitetit Drejtues dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16 tė PLL. Pas votimeve, kryetar i degės sė PLL Skrapar pėr mandatin e ardhshėm dyvjeēar, u zgjodh z.Agron Aliaj.



Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Durrės

Rizgjidhet kryetar z.Riza Dajko


Durrės - Paraditėn e datės 1 tetor 2005, nė qytetin e Durrėsit zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL nėn drejtimin e kryelegalistit durrsak Riza Dajko. Nė kėtė konferencė, si i deleguar i kryesisė, merrte pjesė edhe nėnkryetari i PLL z.Murat Basha.
Raportin mbi veprimtarinė dyvjeēare tė degės e mbajti kryetari i saj z.Riza Dajko, i cili analizoi momentet mė tė rėndėsishme politike e organizative nė aktivitetin e saj, si dhe trajtoi disa nga synimet e punės sė degės pėr tė ardhmen, kryesisht nė drejtim tė shtimit tė anėtarėsisė, zgjerimit dhe konsolidimit tė strukturave.
Ndėr 258 anėtarėt e degės, z.Dajko veēoi pėr punė tė mirė sidomos zotėrinjtė Kadri Dajko, Kujtim Vllamasi, Qemal Selmani, Islam Aliko, Alush Luma etj., tė cilėt me pėrkushtimin e tyre janė bėrė shembull pėr tė gjithė legalistėt durrsakė. 
Si moment tė veēantė simbolik nė fjalėn e tij z.Dajko veēoi kurorėzimin e pėrpjekjeve tė legalistėve durrsakė nė dhėnien e titullit tė lartė "Qytetare Nderi" e qytetit tė Durrėsit pėr Nėnėn Mbretėreshė Geraldinė.
Pas raportit u kalua nė pyetje e diskutime, ku pas disa pyetjeve tė karakterit organizativ, e morėn fjalėn veterani legalist dhe anėtari i kryesisė sė Senatit tė Veteranėve z.Kadri Dajko, dhe pas tij zotėrinjtė Hilmi Dervishi, Agim Reēi e Kujtim Vllamasi.
Nė fund tė diskutimeve e mori fjalėn edhe nėnkryetari i PLL z.Murat Basha, i cili u ndal kryesisht nė rėndėsinė e fushatės zgjedhore nė PLL pėr konsolidimin e strukturave tė bazės dhe lidershipit tė partisė, si edhe nė momentet kryesore politike qė po kalon vendi. Zotėri Basha iu pėrgjigj edhe pyetjeve tė delegatėve rreth punės sė lidershipt pėr normalizimin e marrėdhėnieve tė PLL me aleatėt e djathtė nė pushtet, marrėdhėnie kėto tė tronditura pas fushatės zgjedhore tė fundit.
Mė pas u kalua nė pikėn e fundit tė rendit tė ditės, zgjedhjet e kryetarit tė degės, Komitetit Drejtues, delegatėve pėr nė kongresin e 16 tė PLL si dhe propozimin pėr miratimin nga qendra tė sekretarit tė ri tė kėsaj dege.
Pas votimit tė fshehtė, kryetar i degės sė PLL Durrės pėr mandatin e ardhshėm, u rizgjodh z.Riza Dajko
Korresp. i "Atdheu"



Zhvillohet konferenca e degės Malėsi e Madhe

Ditėn e mėrkure me datė 05.10.2005 u zhvillua konferenca e degės sė PLL Malėsi e Madhe. Raportin e konferencės e mbajti krytari i degės PLL z.Sami Zeka, i cili foli pėr punėn e bėrė gjatė periudhės 1 vjeēare ku dhe vuri nė dukje mbėshtetjen e madhe qė PLL Malėsi e Madhe u kishte dhėnė dy kandidaturave tė LZHK z.Shaqir Hasani dhe Dorjan Leknikaj duke marrė rezultate mjaft tė mira nė proporcional.
Nė kėtė konferencė kryetar i degės PLL u rizgjodh z.Sami Zekaj. Mė pas konferenca zgjodhi edhe delegatėt pėr nė kongresin e 16 tė PLL si dhe komitetin e ri drejtues.



Zhvillohet konferenca e Degės sė PLL Lezhė. Zgjidhen strukturat e reja

Lezhė, rikonfirmohet Vasil Muēa si kryetar


Ditėn e mėrkurė, mė datė 5 tetor 2005 u zhvillua konferenca e Degės sė PLL tė degės sė Lezhės. Nė kėtė konferencė merrnin pjesė drejtuesit aktualė, pėrfaqėsues tė senatit tė veteranėve, tė zgjedhur vendorė nė pushtetin lokal pėrfaqėsues tė PLL, legalistė nga komuna tė ndryshme tė rrethit Lezhė etj..
I dėrguar nga Komiteti Drejtues i PLL ishte Sekretari i Senatit tė veteranėve z. Seit Preni.
Fjalėn e rastit e mbajti kryetari i degės z. Vasil Muēa, i cili duke bėrė njė pasqyrim tė aktivitetit politik tė komitetit drejtues tė degės pėr periudhėn midis dy konferencave e vuri theksin nė angazhimin total tė asaj strukture nė funksion tė LZHK-sė pėr zgjedhjet e 3 korrikut.
Ai u ndal nė pėrmirėsimet cilėsore dhe sasiore qė ka pėsuar pėrbėrja e anėtarėsisė legaliste nė atė degė si edhe pėr detyrat e rėndėsishme qė na presin pėr zgjedhjet e ardhshme vendore.
Me interes u dėgjua fjala e legalistit veteran z. Gjon pėrjaku i cili gjatė gjithė kohės megjithė moshėn e tij tė thyer ka dhėnė njė kontribur tė ēmuar duke punuar krahas legalistėve tė tjerė nė tė gjitha drejtimet.
Z. Benard Vata dhe z. Nesti Nika folėn pėr rezultatet e arritura dhe punėn qė duhet vazhduar nė drejtim tė thithjes sė intelektualėve nė radhėt e PLL.
I deleguari i Komitetit Drejtues z.Seit Preni falenderoi legalistėt lezhjanė pėr kontributet dhe rezultatet e arritura gjatė fushatės sė tre korrikut. Ai i njohu tė pranishmit me ecurinė e zhvillimit tė konferencave tė PLL nė tė gjithė vendin dhe pėr zhvillimet e tjera tė rėndėsishme nė prag tė Kongresit tė 16-tė tė PLL.
Nė fund, konferenca e degės rikonfirmoi z. Vasil Muēa si kryetar, zgjodhi komitetin drejtues dhe kandidatėt pėr nė kongresin e 16 tė PLL
Korresp. i "Atdheu"



Zhvillohet konferenca e degės PLL Peshkopi

Selman Agolli rizgjidhet nė krye tė degės


Peshkopi - Selman Agolli rizgjidhet nė krye tė degės sė PLL Dibėr. Ky ishte verdikti i dhėnė nga konferenca e radhės e kėsaj dege. Legalistėt dibranė zhvilluan konferencėn e tyre me datė 1 tetor 2005 me praninė e delegatėve tė nėndegėve, tė cilėt zhvilluan analizėn e punės 2-vjeēare, tė zgjedhjeve parlamentare 2005, sikurse zgjodhėn edhe kryetarin e degės dhe organet e reja drejtuese qė do ta drejtojnė degėn pėr dy vitet e ardhshme.
Delegatėt, duke vlerėsuar aftėsinė dhe pėrkushtimin e z.Selman Agolli, i dhanė atij edhe njėherė besimin pėr kryetar dege pėr mandatin e ardhshėm 2-vjeēar.
Konferenca zgjodhi komitetin e ri drejtues, si dhe delegatėt pėr nė kongresin 16-tė. Pėrfaqėsuesit dibranė pėr nė kongres, janė zgjedhur mes vlerave mė tė mira qė ka dega e PLL Dibėr.
Korresp. i "Atdheu"



Zhvillohet konferenca e 7 e degės PLL Bulqizė

Zenel Shehu, kryetar i legalistėve tė Bulqizės


Konferenca e zhvilluar me datė 30 shtator 2005 nė qytetin e Bulqizės, analizoi nė veēanti rezultatin jo tė mirė tė zgjedhjeve tė 3 korrikut 2005 qė erdhi si rezultat i shumė faktorėve objektivė e subjektivė pėr tė cilėt pati debate nė konferencė nga tė pranishmit.
Z.Besnik Murati, i deleguar nga qendra, nė fjalėn e tij pėrshėndetėse u uroi legalistėve bulqizakė pėr punėn e bėrė sikurse ishte edhe i hapur pėr diksutime e debate me delegatėt e konferencės, duke i dhėnė prioritet tė ardhmes sė PLL nė kėtė degė, qė ka traditė zogizmin.
Konferenca e shtatė e degės zgjodhi kryetar z.Zenel Shehu, ndėrsa nėnkryetar u zgjodhėn intelektualėt Bardhyl Rama dhe Besim Duriēi. Pėr sekretar dege u propozua z.Shkėlqim Muēa. Konferenca zgjodhi edhe delegatėt pėr nė kongresin e 16 tė PLL.
Korresp. i "Atdheu"



Zhvillohet konferenca e shtatė e degės PLL Devoll

Devolli konfirmon Agim Dushin


Konferenca e shtatė e degės sė PLL Devoll, ka konfirmuar nė krye tė degės "veteranin" e papėrkulur z.Agim Dushi. Nė kėtė konferencė tė zhvilluar nė fillim tė javės sė shkuar, mori pjesė edhe z.Nebi Ganellari kryetar i Kėshillit Kombėtar, i cili mbikėqyri punimet e konferencės. Raportin nė emėr tė degės e mbajti kryetari i degės z.Agim Dushi. Ai analizoi punėn e bėrė nė periudhėn midis dy konferencave, si dhe arritjet e tė metat e vėrejtura. Ai pėrmendi aktivistėt e PLL qė nuk janė kursyer nė shėrbim tė degės si dhe vuri nė pah tė metat e dobėsitė e fushatės sė fundit elektorale nė lidhje me LZHK-nė.
Pas raportit u kalua nė pyetje dhe diskutime ku pėrveē arritjeve dhe rezultateve pozitive, pati edhe kritika nė adresa nė ndėrsjellta me synimin e mirė pėr t'i pėrmirėsuar kėto mangėsi qė nė zgjedhjet e ardhshme vendore tė vitit 2006, legalistėt tė pėrfaqėsohen me mė shumė kėshilltarė se nė zgjedhjet e vitit 2003.
Nė kėtė konferencė pėrshėndetėn edhe pėrfaqėsues nga partitė politike tė djathta si PD, PR, BLD, BKD, shoqata e tė pėrndjekurve politikė etj..
Mė pas u kalua nė votimet pėr ekipin e ri drejtues si dhe pėr delegatėt e Kongresi tė 16 tė PLL. Delegatėt zgjodhėn z.Agim Dushi si kryetar tė degės, si dhe komitetin e ri drejtues tė pėrbėrė prej 13 anėtarėsh. Ky komitet zgjodhi z.z. Edmond Lame dhe Blendi Hoxha si nėnkryetarė, dhe i propozoi Kryesisė sė PLL nė qendėr z.Petrit Kutrolli pėr sekretar dege.
Gjithashtu konferenca zgjodhi delegatėt pėr nė Kongresin e 16-tė qė do zhvillohet me 8 tetor 2005 nė Tiranė, ditėn e linndjes sė Mbretit Zog I.
Konferenca u zhvillua nėn njė frymė tė thellė mirėkuptimi e konstruktive ēka tė bėn tė besosh se nė tė ardhmen do tė kemi njė rritrje mė cilėsore tė kėsaj dege.
Korresp. i "Atdheu"



Zhvillohet konferenca e degės PLL Librazhd

Dashamir Qyra nė krye tė degės

Konferenca e degės sė PLL Librazhd ka zgjedhur z.Dashamir Qyra si kryetarin e ri tė saj, nė tubimin e zhvilluar nė qytetin e Librazhdit me datė 1 tetor 2005. Kjo konferencė analizoi aktivitetin dy-vjeēar tė degės dhe pėrcaktoi njė projekt pune pėr tė ardhmen. Siē dihet dega e PLL Librazhd ėshtė ndėr degėt mė tė mira nė drejtim tė afrimit tė intelektualėve ku nė drejtimin e kėsaj dege janė mjekė dhe profesionistė tė nderuar tė kėtij rrethi. 
Pas diskutimeve tė delegatėve, u kalua nė fazėn e zgjedhjes sė ekipit tė ri drejtues. Kėshtu me votim konferenca zgjodhi si kryetar tė degės z.Dashamir Qyra, ndėrsa mė pas komiteti i ri drejtues zgjodhi nėnkryetarėt e rinj tė degės z.z.Liman Mnalla dhe Izmir Boriēi. Po ashtu dega i propozoi Kryesisė sė PLL nė qendėr si sekretar tė degės z.Luan Buzra. Komiteti i ri drejtues i degės pėrbėhet nga 13 anėtarėsh, tė cilėt janė tė spikatur pėr vlerat e tyre intelektuale e politike.



LISTA E DELEGATEVE

1
Vezir Zyko
Berat
2
Eshref Vrioni
Berat
3
Ganimet Aliaj
Berat
4
Amarildo Orizo
Berat
5
Eshref Vrioni
Berat
6
Grinada Vrioni
Berat
7
Zenel Shehu
Bulqizė
8
Mendu Muēa
Bulqizė
9
Shkėlqim Muca
Bulqizė
10
Besnik Duriēi
Bulqizė
11
Kastriot Cene
Delvinė
12
Agim Dushi
Devoll
13
Petrit Kutrolli
Devoll
14
Edmond Lame
Devoll
15
Adem Zyfi
Devoll
16
Safet Babasuli
Devoll
17
Urim Bajraktari
Devoll
18
Lavdėrin Cibuku
Devoll
19
Skėnder Zogu
Diaspora
20
Men Mena
Diaspora
21
Xhavit Matjani
Diaspora
22
Ylli Spahiu
Diaspora
23
Selman Agolli
Dibėr
24
Ylli Gazidede
Dibėr
25
Xhevat Noga
Dibėr
26
Edmond Nasufi
Dibėr
27
Besim Qerimi
Dibėr
28
Sajmir Karasani
Dibėr
29
Rahim Lala
Dibėr
30
Baftjar Laēi
Dibėr
31
Sefedin Joniku
Dibėr
32
Bashkim Dunga
Dibėr
33
Neshat Shehi
Dibėr
34
Kadri Dajko
Durrės
35
Qemal Selmani
Durrės
36
Alush Luma
Durrės
37
Riza Dajko
Durrės
38
Agim Reci
Durrės
39
Gjergji Thanasi
Durrės
40
Bujar Cala
Elbasan
41
Ali lumi
Elbasan
42
Bujar Uruci
Elbasan
43
Gėzime Lamēja
Elbasan
44
Muhamed Xhemollari
Elbasan
45
Engjėllushe Bumēi
Elbasan
46
Abdulla Kodra
Elbasan
47
Qazim Spahiu
Elbasan
48
Rustem Krasniqi
Elbasan
49
Mehmet Murati
Elbasan
50
Malush Kastrati
Fier
51
Asllan Veliu
Fier
52
Tomorr Buzi
Fier
53
Hysen Brahimi
Fier
54
Sul Gashi
Fier
55
Leka Ogici
Fier
56
Petrit Llanaj
Fier
57
Rexhep Suti
Gjirokastėr
58
Barjam Braho
Gjirokastėr
59
Edmond Guri
Gramsh
60
Hasan Muha
Gramsh
61
Artur Rodhe
Gramsh
62
Ylli Boci
Gramsh
63
Elez Hoxha
Has
64
Enver Amataj
Has
65
Sadik Jaku
Has
66
Ekrem Spahiu
K/Drejt.
67
Murat Basha
K/Drejt.
68
Artan Tujani
K/Drejt.
69
Sulejman Gjanaj
K/Drejt.
70
Blerim Kamberi
K/Drejt.
71
Neritan Kolgjini
K/Drejt.
72
Halit Muēmata
K/Drejt.
73
Ilir Kuka
K/Drejt.
74
Besnik Murati
K/Drejt.
75
Vasil Muēa
K/Drejt.
76
Hamit Kurti
K/Drejt.
77
Ramazan Kupi
K/Drejt.
78
Bujar Cala
K/Drejt.
79
Etem Fejzollari
K/Drejt.
80
Koēi Gega
K/Drejt.
81
Akil Danushi
K/Drejt.
82
Ruzhdi Orizaj
K/Drejt.
83
Ali Ohri
K/Drejt.
84
Seit Preni
K/Drejt.
85
Xhevdet Kopani
K/Drejt.
86
Xhilda Preni
K/Drejt.
87
Njazi Aliko
K/Drejt.
88
Nebi Ganellari
K/Drejt.
89
Remzi Muhja
Kavajė
90
Hasan Hasanaj
Kavajė
91
Bashkim Xhafa
Kavajė
92
Dritan Hasanaj
Kavajė
93
Hysen Gjeēi 
Kavajė
94
Bujar Babameto
Kavajė
95
Ylli Sulejmani
Kolonjė
96
Lik Beta
Korēė
97
Bujar Kėrkuti
Korēė
98
Skender Manoku
Korēė
99
Sami Frasheri
Korēė
100
Shaban Liēolli
Korēė
101
Olgert Larti
Korēė
102
Artan Talillari
Korēė
103
Engjellush Feto
Korēė
104
Ramazan Kupi
Krujė
105
Ahmet Duka
Krujė
106
Bashkim Kaloshi
Krujė
107
Xhavid Ziri
Krujė
108
Sali Xaka
Krujė
109
Adem Cangu
Krujė
110
Astrit Kaloshi
Krujė
111
Murat Stafuka
Krujė
112
Hysen Polovina
Kuēovė
113
Arben Shehu
Kukės
114
Kujtin Cengu
Kukės
115
Xhevdet Sopi
Kukės
116
Sulejman Dida
Kukės
117
Mentor Sopi
Kukės
118
Sami Dida
Kukės
119
Bashkim Spahiu
Kukės
120
Alush Dreni
Kukės
121
Nazif Axhami
Kukės
122
Fatmir Gashi
Kukės
123
Mark Lleshi
Kurbin
124
Ndue Deda
Kurbin
125
Halit Pepmarku
Kurbin
126
Ferhat Axhami
Kurbin
127
Llesh Kola
Kurbin
128
Avni Previzi
Kurbin
129
Ramė Gjetani
Kurbin
130
Iljaz Marku
Kurbin
131
Pjetėr Kosova
Lezhė
132
Shefqet Xhari
Lezhė
133
Nesti Nika
Lezhė
134
Bernard Vata
Lezhė
135
Preng Perjaku
Lezhė
136
Dashamir Qyra
Librazhd
137
Liman Mnalla
Librazhd
138
Luan Buzra
Librazhd
139
Ilir Borici
Librazhd
140
Shpėtim Axhami
Lushnja
141
Agim Bega
Lushnja
142
Agron Musaku
Lushnja
143
Arif Matjani
Lushnja
144
Bexhet Xhepaxhiu
Lushnja
145
Azbi Leka
Lushnja
146
Sami Zeka
M. Madhe
147
Marash Kolnika
M. Madhe
148
Haxhi Bėrci
M. Madhe
149
Pėrparim Hajdini
Mallakastėr
150
Novruz Kurti
Mat
151
Besnik Cakoni
Mat
152
Riza Katuci
Mat
153
Mehmet Sula
Mat
154
Izet Bala
Mat
155
Ahmet Doda
Mat
156
Milazim Hystuna
Mat
157
Ilir Barci
Mat
158
Asllan Neli
Mat
159
Gani Ruka
Mat
160
Nazmi Cela
Mat
161
Nazmi Meta
Mat
162
Aqif Koxhuku
Mat
163
Ferit Kėputa
Mat
164
Sulė Kurti
Mat
165
Islam Hysa
Mat
166
Ramazan Neli
Mat
167
Esat Lleshi
Mat
168
Petrit Jushi
Mirditė
169
Sali Kuka
Mirditė
170
Gjon Arapi
Mirditė
171
Anton Cupi
Mirditė
172
Nikolin Gjaci
Mirditė
173
Mark Ndoi
Mirditė
174
Gjet Pėrnoi
Mirditė
175
Bardhyl Bici
Peqin
176
Ervis Kadiu
Peqin
177
Ramazan Hoxha
Peqin
178
Nazmi Bica
Peqin
179
Robert Bullari
Peqin
180
Astrit Kapllani
Peqin
181
Paqesor Topi
Permet
182
Muhamed Zaimi
Pogradec
183
Nexho Shkullaku
Pogradec
184
Sadik Kapa
Pogradec
185
Medi Mucllari
Pogradec
186
Jetnor Kapri
Pogradec
187
Hysni Kuqo
Pogradec
188
Sadik Beqiri
Pukė
189
Pal Nikolli
Pukė
190
Halit Mustafa
Pukė
191
Musa Lluka
Pukė
192
Fatos Durra
Pukė
193
Arjan Selimi
Pukė
194
Xhemal Meci 
Pukė
195
Gjon Gjoni
Pukė
196
Paqėsor Topi
Pėrmet
197
Shkėlqim Selmani
Sarandė
198
Arjan Beqo
Sarandė
199
Balil Proda
Sarandė
200
Bajram Rubjeka
Shijak
201
Kadri Libohova
Shijak
202
Sefer Cipi
Shijak
203
Ferdi Lluja
Shkodėr
204
Bajram Xhafa
Shkodėr
205
Burhan Agri
Shkodėr
206
Fatmir Dilaveri
Shkodėr
207
Muharrem Shkreli
Shkodėr
208
Myzafer Arifi
Shkodėr
209
Flamur Hoxha
Shkodėr
210
Hysen Spahiu
Shkodėr
211
Mark Rrotani
Shkodėr
212
Dak Grunjasi
Shkodėr
213
Agron Aliaj
Skrapar
214
Fejzo Fejzo
Tepelenė
215
Myrto Tafili
Tepelenė
216
Novruz Ndregjoni
Tiranė
217
Astrit Kola
Tiranė
218
Faruk Borova
Tiranė
219
Xhemal Disha
Tiranė
220
Ramiz Mena
Tiranė
221
Akil Basha
Tiranė
222
Xhetan Ceku
Tiranė
223
Shkėlqim Shabani
Tiranė
224
Riza Cela
Tiranė
225
Haxhi Meta
Tiranė
226
Hamit Bala
Tiranė
227
Dhurata Murati
Tiranė
228
Nuredin Cena
Tiranė
229
Flutura Pėrleka
Tiranė
230
Bardha Hoxha
Tiranė
231
Nebi Nika
Tiranė
232
Ibrahim Rrasa
Tiranė
233
Edmond Driēi
Tiranė
234
Nderim Kurti
Tiranė
235
Sami Hasrama
Tiranė
236
Artan Kamberi
Tiranė
237
Petrit Kaziu
Tiranė
238
Fiqiri Spahiu
Tiranė
239
Leja Hysa
Tiranė
240
Xhem Neza
Tropojė
241
Neredin Abazi
Tropojė
242
Adem Celia
Tropojė
243
Sylė Mulosmanaj
Tropojė
244
Fuat Cobo
Vlorė
245
Xhezmi Grabova
Vlorė
246
Bajram Hajno
Vlorė
247
Kastriot Laze
Vlorė


POLEMIKA

Kur pėr historinė shkruajnė injorantėt (2)

Ēfarė (s)di Pirro Prifti pėr antropologjinė?

Nga Sazan PIPA

Vijon nga numri i kaluar

Pilua duhet tė dėshmojė se ēfarė krahinash dhuroi Zogu pas ardhjes nė fuqi. Nėse nuk i di, po i citojmė tė madhin Mehdi Frashėri, qė negocioi personalisht pėr Vermoshin e Shėn Naumin (qė nuk ėshtė krahinė, por thjesht njė truall mbi tė cilin ishte ndėrtuar njė manastir).
A e di Pilua se edhe vetė Noli, gjatė kohės sė pseudo-qeverimit, nė shtator 1924, pėr tė marrė me tė mirė Fuqitė e Mėdha, tentoi negociimin me Mbretėrinė SKS tė ēėshtjes sė mbetur pezull tė Vermoshit dhe Shėn Naumit, proces tė cilin nuk arriti as ta fillojė, pasi jo vetėm qė nuk i mjaftoi koha, por edhe sepse Fuqitė e Mėdha nuk dėshironin t'ia jepnin kėtė kėnaqėsi, pasi ia kishin prerė festen pikėrisht ngaqė erdhi nė fuqi pa zgjedhje tė lira e demokratike, por me dhunė tė armatosur, viktimė e sė cilės mbetėn dhjetėra tė vdekur e qindra tė tjerė tė djegur...
Pėrfaqėsuesi i Shqipėrisė nė Lidhjen e Kombeve, Mehdi bej Frashėri, i shkruante 43 vjet mė parė Ahmet Zogut tė vėrtetėn e Shėn Naumit. Bashkėngjitur, diplomati fliste edhe mbi mbrojtjen e Vermoshit. Nė letrėn e gjatė Mehdi Frashėri e sqaron me hollėsi Ahmet Zogun lidhur me veprimet e diplomacisė shqiptare pas vendimeve tė Konferencės sė Ambasadorėve tė Londrės, nė vitin 1913, qė ishte vendimtare nė caktimin e kufijve tė shteteve tė Ballkanit.
Nė letrėn e tij, diplomati, legjislatori dhe statisti i shquar shkruan: "Kufijtė e Shqipėrisė me Malin e Zi ishin caktu nė konferencėn e Londrės mė 1913, simbas hartės sė Shtatmadhorisė Austriake. Kjo hartė nuk ishte njė hartė topografike, por e hartueme me eksploracion.
Vendimi i Konferencės sė Londrės pėrsa i pėrket Shėn Naumit, thoshte: Fillon nė breg tė liqenit tė Ohrit, midis katundit bullgar Rodohozhdė dhe katundit shqiptaro-mysliman qė quhet Lin, dhe vazhdon gjer nė Shėn Naum, pikėrisht nė gjuhėn frėnge "jusu'a Shėn Naum", nuk thotė "y compri Shėn Naum".
Kur Komisjoni i Kufirit vajti nė Korēė, korēarėt bėnė njė bujė tė madhe pranė Komisjonit, qė t'i caktohej Shqipėrisė Shėn Naumi.
Qeveria e Beligradit sapo Konferenca e Londrės e caktoi atė midis Shqipėrisė dhe Serbisė, iu drejtua "ball Platz-it" dhe me anė tė njė note e pyeste qeverinė austriake se ēfarė kuptonte me shprehjen "jusqu'a Shėn Naum. Ball Platz-i ishte gjegjė se me kėtė shprehje nuk donte tė thoshte se Shėn Naumi i pėrkiste Shqipėrisė, domethanė i pėrkiste Serbisė.
Qeveria e Beligradit pyeste qeverinė austriake se pse kjo preokupohej mė shumė pėr kufijtė e Shqipėrisė!
Kur plasi lufta e pėrgjithshme (nėnkupto LPB), Serbija u invadue dhe ushtria e saj me kralin nė krye dhe qeverinė, me ndihmėn e Esat Pashės, qė atėhere ndodhej nė Durrės, duelėn nė Adriatikun Meridional, ku i mori flota aleate dhe i zbarkoi nė Korfuz.
Nė kėtė rrėmujė, qeveria serbe humbi dokumentin austriak qė ia caktonte, me fjalė tė tjera, Shėn Naumin, Serbisė. Kur mbaroi lufta, Komisjoni i Kufijve filloi veprimet e veta dhe ky komisjon vendosi qė Shėn Naumi tė ishte pėrtej Shqipėrisė.
Kush ishte Shėn Naumi? Shėn Naumi ishte njė shenjt sllav, apostull i kristianizmit midis popullit bullgar dhe serb, konsiderohej si shoku i Cirillit e Metodit, qė kishin krijuar abetaren bullgare. Nė kėtė kategori ishte edhe Shėn Klime, nė emėn tė tė cilit ka njė kishė nė Bullgari.
Nė konsideratė tė kėtyre mbėshtetjeve kulturale dhe fetare, qė Shėn Naumi ishte njė shenjt sllav..., iu drejtova Gjykatores Internacionale tė Hagės.
Kjo Gjykatore vendosi qė "... meqenėse Komisjoni i Kufijve ishte kompetent pėr demarkacjonin, Shėn Naumi duhej t'i jepej Shqipėrisė".
Arsyet e ndarjes: Serbia, si popull fanatik orthodhoks sllav, as me njė mėnyrė nuk do t'ia linte kėtė vend Shqipėrisė. Komisjoni i Kufijve, Shqipėrisė i kėshilloi qė Shėn Naumin ta shkėmbente me njė tjetėr vend, sepse serbėt, me kėtė pretekst, do tė krijonin vėshtirėsina tė mėdha. Nė bazė tė kėtyne konsideratave Qeveria Shqiptare mė ngarkoi mua, Mehdi Frashėrin, me caktue mėnyrėn e shkėmbimit. Unė pashė posibilitete (mundėsi) qė Shėn Naumi tė shkėmbehej me vende shqiptare, sepse qė nga katundi Lin i Shqipėrisė vazhdojshin katunde sllavo-bullgare. Me tė tilla katunde me popullsi heterogjene, Shqipnia jo vetėm nuk forcohej, por pėrkundrazi dobėsohej. Atėhere, unė, Mehdi Frashėri, vendosa qė Shėn Naumi t'i mbesė me njė periferi shumė tė ngushtė Serbisė, por kufini nė vend qė tė vazhdonte nga kodra e Zagoriēanit gjer te Qafa e Plloēit, ku ndodheshin dy versante: versanti i Maliqit dhe liqeni i Ohrit, vija e kufinit tė hidhej ke Mali i Thatė e tė pėrfshinte katundin shqiptaro-orthodhoks Peshkupat. Ky katund po t'i mbetej Serbisė, me kohė do tė sllavizonte m'anė tjetėr gjithė krahinat dhe m'anė tjetėr gjithė Lugina e Cerovės, ku katundet shqiptare kishin tokat e tyre, i mbeteshin Shqipėrisė; pėrveē kėtyre i mbeteshin dhe njė pjesė e madhe e kullotave veriore tė Shqipėrisė. Po tė peshohet Shėn Naumi me kėto avantazhe qė thamė mė sipėr, ky solucjon (zgjidhje) ishte mė i favorshėm pėr Shqipėrinė.
Tė arratisunit politikė, nga injoranca e ēėshtjes, ose qėllimisht, Shėn Naumin e pėrshkrujshin si njė pikė strategjike me rėndėsi, kurse invazioni sllav nuk shkonte nga Shėn Naumi, gjithmonė kishte vazhduar Qafėn e Thanės.
Historia e Vermoshit
Tash tė vimė te ēėshtja e Vermoshit.
Konferenca e Londrės, duke e pėrshkrue kufirin nordik shqiptar, thoshte: "Territori di Kelmend". Mirėpo me kėtė shprehje shumė e pacaktueme nuk kuptohej Vermoshi, sepse Kelmendi pėrbahet nga gjashtė Bajrakėt, (tė cilėt kufizohen me vallatėn e lumit Cen", Vermoshi mbetej jashtė, si kullotė.
Njė kohėn e Turqisė, malazezėt e lakmojshin Vermoshin dhe malsorėt shqiptarė e kundėrshtojshin me armė. Qeveria otomane, nė njė faqe tė Luginės sė Vermoshit, pėr tė ndalue grindjet qė thamė, kishte ba njė karakoll tue vendos ushtri. Ujnat e Vermoshit vejnė nė Danub e jo nė Adriatik.
Unė, Mehdi Frashėri, kur shkova nė Vermosh, njė mbrėmje mblodha bajraktarėt shqiptarė tė asaj zone dhe i pyeta se si ishte mendimi i tyne, qysh mund tė provohej se Vermoshi ishte shqiptar.
Midis kėtyre malsorėve ishte edhe njė farė Uc Turku, i cili nga pėrpjekjet qė kishte ba me kohė me malazezėt, ishte plagosė dhe kishte mbetė sakat. Gjithashtu, nė kėto grindje tė maparshme, tė vramit shqiptarė kishin varre katolike nė vend.
Kur erdhi Komisjoni i Kufinit me pyet palėt, malsorėt tonė me Uc Turkun dhanė arsyetimet qė i kisha porositė unė, kurse serbėt, ndėr tė cilėt ishte edhe njė avokat, njani oficer dhe tjetri gazetar, dhanė argumente qesharake, pa logjikė.
Komisjoni vendosi nė bazė tė anketit, qė Vermoshi t'i mbetej Shqipėrisė. Mbi kėtė vendim, malsorėt okupuan Luginėn e Vermoshit dhe filluan tė ngrehnin shpija. Mbas disa kohėsh atje u ngrehėn 600 shpija shqiptare, duke pėrfitue nga qetėsija qė mbretėronte nė Shqipninė e Lirė (nėnkupto, tė kohės sė Zogut).
Me gjithėkėtė t'arratisunit politikė shqiptarė botonin tė kundėrtėn, duke thėnė se Mbreti Zog ia la Vermoshin Serbisė, njė rrenė kolosale".
Mė pas Pilua shkruan se "Pas tij (Zogut), diktatori tjetėr, komunisti Enver Hoxha, hyri gjithashtu komplet rastėsisht nė politikėn shqiptare, qė siē thotė Koēo Tashko..., Enveri po kalonte rastėsisht nė rrugicėn e ashtuquajtur 'ku lindi PKSH-ja', dhe Koēo e thirri tė shkonte nė mbledhje (nė atė tė themelimit tė PKSH, nga 8-14 nėntor 1941), duke menduar qė me ardhjen e tij do tė shtohej numri i politikanėve myslimanė nė atė takim historik...".
Pilo bėn mirė qė i referohet Koēo fanolistit dhe myslimanllėkut gati tė munguar nė "takimin historik" tė organizuar nga ortodoksėt sllavė Miladin e Dushan dhe ata shqiptarė, Koēo Tashko, Koēi Xoxe, Miha Lako, Vasil Shanto, sepse dėshmon tė vėrtetėn e madhe se Komunizmin Ortodoks nė Shqipėri, nga atdheu i gjithė sllavo-komunizmit ortodoks (Rusia) dhe nga Jugosllavia ortodokse, na e sollėn peshqesh ortodoksėt e komunistizuar tė Shqipėrisė, besim tė cilit i pėrket edhe Piloperisteri ynė.
Pillo injoranti, nuk e di faktin se edhe nė Rezolutėn pėrfundimtare tė PKSH, u shkrua me superlativa pėr "idetė demokratike", dhe "dhunėn revolucionare e misionin e papėrfunduar tė proletariatit mė 1924, pėr shkak tė mungesės sė partisė komuniste". Madje nė Rezolutė, u vlerėsua pozitivisht pranimi i Nolit pėr ardhjen e misionit sovjetik, nė vazhdėn e njohjes qė BS komunisto-ortodoks i kish bėrė qeverisė sė Nolit, ēka shkaktoi panik tė vėrtetė nė Perėndim dhe i shkurtoi ditėt "Peshkopit tė kuq". Natyrisht qė nė rezolutė nuk u pėrmend, thjesht pėr arsye ideologjike, fakti i njohjes sė qeverisė sė Nolit nga Mbretėria e Greqisė ortodokse, por nuk u pėrmendėn gjithashtu edhe intervistat e pėrzemėrta tė Nolit pėr gazetat antishqiptare tė Greqisė, ku premtohej "trajtimi i shkėlqyer i minoritetit grek". Pra, shoku Pillo, vetėm dy shtete ortodokse e njohėn qeverinė e Nolit: Greqia dhe BS.
Thjesht pėr arsye profesionale, kam patur fatin tė lexoj nė origjinal shkrimet e papėrpunuara, me frymė tė theksuar janullatiste dhe antimyslimane tė Piloloqepriftit nė fjalė, prej nga kuptohet edhe urrejtja kundėr myslimanėve shqiptarė dhe vreri pėr njė besim qė mbizotėron nė vendin tonė.
Sa pėr "rastėsi"-tė mbi tė cilin e ndėrton edhe idenė e shkarrashkrimit nė fjalė Pilua ynė, nuk ėshtė aspak e vėrtetė se pasi e thirri Koēua, "..., fati e futi Enverin nė atė mbledhje, nga ku ai me mjeshtrinė e vet e drejtoi dhe qėndroi pėr 45 vite nė krye...".
Tė vetmit politikanė, pėr nga talenti dhe pėrvoja, nė atė mbledhje ishin sllavo-ortodoksėt komunistė Miladin e Dushan dhe shqiptarėt Koēo Tashko e Enver Hoxha. Tė parėt ishin politikanė komunistė tė thekur, me pėrvojė tė madhe organizative dhe drejtuese nė PKJ, ndėrsa Koēo Tashko ishte njė komunist moskovit i kultivuar e trajnuar nė Rusi. Kurse "myslimani" Enver Hoxha, ishte kunati i njė politikani tė regjur antizogist, Bahri Omarit, me tė cilin bashkėjetonte prej vitesh. Enver Hoxha mbante mbi supe njė eksperiencė tė vyer administrative, si ish sekretar i Misionit tonė diplomatik nė Bruksel pėr afro 2 vjet dhe si pedagog pėr afro njė dekadė, nė Liceun klasik tė Korēės. Kėtij fakti i duhet shtuar edhe e vėrteta se Enveri, nė detyrėn e Sekretarit tė Legatės shqiptare nė Bruksel, ka qenė njė ndėr graduatėt dhe drejtuesit e shėrbimit sekret shqiptar tė kohės sė Mbretit Zog gjatė kohės sė qėndrimit atje dhe, mė vonė, pas kthimit nė Shqipėri, pėr ēka burimet arkivore, ndonėse tė mangėta, po hedhin dritė nė vijimėsi, sidomos kohėt e fundit.
Pra Enveri ishte njė politikan profesionist, madje i regjur, ēka shpjegon edhe lehtėsinė me tė cilėn akaparoi partinė dhe udhėheqjen komuniste tė vendit, pėr afro 44 vjet. Dhe kėto cilėsina dhe aftėsina tė Enverit, nuk mund tė jenė kurrė "rastėsi". Madje shembulli mė i mirė i kėsaj ėshtė lehtėsia me tė cilėn ai eleminoi mediokrin Koēo Tashko, i cili deri nė fund tė jetės ishte dhe mbeti njė moskovit, qė intrigoi edhe kundėr vendit tė tij me sovjetikėt, ēka i shkaktoi edhe humbjen e betejės dhe luftės personale pėr pushtet me Hoxhėn, qė bėhej edhe me djallin dhe i braktiste tė gjithė kur vinte puna e pusht-shtetit tė tij personal. Koēo Tashko ortodoksi, nė historinė e shqiptarėve mbahet mend thjesht pėr letrat informative, pas shpine, kundėr Enverit, nė adresė tė udhėheqjeve bolshevike tė Moskės dhe Beogradit, dhe pėr ndoca disa muaj qėndrimi nė postin e sekretarit tė Legatės shqiptare nė Amerikė, ku, sipas disa burimeve akoma tė pazbardhura, u emėrua nėn ndikimin e sovjetėve dhe bėnte punėn e informatorit tė CEKA-s dhe NKVD-sė sė Xherxhinskit e Jagodės.
Pillo, nė vazhdėn e idesė se bartėsit e tendencave diktatoriale janė vetėm myslimanėt shqiptarė, tė cilėt ai i urren dhe u faturon tė gjitha negativitetet, shkruan edhe pėr "tendenca diktatoriale tė Sali Berishės", ndėrkohė qė nuk ėshtė aq i trashė dhe injorant, sa tė bėjė sikur nuk e kupton se nuk ka e nuk mund tė ketė diktatorė pa viktima. Viktimat, nėse do t'i referohemi kohės qė Berisha ende ishte nė pushtet, filluan pas rebelimit tė "Revolucionit Demokratik tė Vonuar", qė filloi dhe u kurorėzua sėrish qė nga Vlora, sikurse para 73 vjetėsh nga Noli, qė ishte nė krye tė gjinushėrisė sė Revolucionit Demokratik tė Qershorit 1924. Viktimat e "periudhės sė diktatorit Berisha" filluan pasi "situatėn revolucionare paraprake, (e pa tė cilėn, sipas teorisė M-L tė revolucionit, nuk ka revolucion dhe dhunė tė armatosur revolucionare), e morėn Ēaushėt, Gjemėt dhe Kateshėt e rebelimit, tė cilėt "Berishė-diktatorit", duke filluar qė nga 6 janari i '97-ės e deri mė 9 mars, i kishin djegur mbi 90 % tė selive tė degėve tė PD dhe mbi 50 % tė komisariateve e reparteve ushtarake pa u hyrė as gjemb nė kėmbė, ndėrkohė qė "diktatori" nuk e dekretoi dhe realisht nuk e mbajti as 48 orė gjendjen e jashtėzakonshme...
"Ndėrhyrja e KE-sė dhe e SHBA-ve pėr tė stabilizuar vendin politikisht dhe ekonomikisht", (sikurse shkruan nė ligjėratė tė drejtė shoku ynė Pillo), filloi pas marrjes sė frenave tė pushtetit nga Katesh-Gjem-ėt rebelė tė Pilos dhe partisė sė tij, aleate tė social-komunistėve shqiptarė.
Mė pas Pilua i lėēitur, por qė s'ka tretur e kuptuar asgjė nga ato qė ka gėlltitur, pėr tė vėrtetuar idetė e tij tė pėrēartura, na citon disa simptoma patognomike tė kopjuara nėpėr libra tė mjekėsisė, cituar nė adresė tė diktatorėve dhe mėtonjėsve skizofrenikė tė establishmenteve politike. Por megjithėse ėshtė mjek, dėshmon profani tė skajshme teksa rreket tė dėshmojė se ka njohuri nga antropologjia dhe antropometria, duke u atribuuar simptoma tė socio e karakteropatisė, njerėzve me formė doliko-cefalike tė kafkės, marrėzi kjo e padėgjuar dhe pa kurrfarė baze shkencore, pėrgėnjeshtrimi mė i shkėlqyer i tė cilave janė Hitleri, Musolini, Franko, Enveri, Tito, Pinoēeti, Ferdinand Markos, Daniel Noriega dhe mbarė kapot e Mafias sė vjetėr e tė re...
Qėllimi i vėrtetė i shkarrashkrimit tė Pilos, nuk janė qasja e karakteristikave tė "diktatorėve" qė ai ndėrmend nė faqen e nxirosur tė gazetės, por theksimi domosdo i faktit se suportuesit e vėrtetė tė pikėpamjeve e sindromave diktatoriale nė Shqipėri, janė myslimanėt..., ndėrsa demokratėt mė tė mėdhenj janė Noli, Tashko, liberali Nano, etj., tė cilit ia mėtuakan partinė socialiste "doliko-cefalėt", ndėrkohė qė asnjėri syresh nuk ėshtė i tillė; as Rama, as Mejdani dhe as Koēi. Por kur rrekesh tė gjesh, me zor, lidhjet midis formės sė kafkės dhe pėrmabjtjes sė masės trunore, mendėsive dhe patologjive tė saj, do tė biesh nė gomarllėqe antishkencoro-mjekėsore, qė s'ka adhamudh-jatrua qė i vėrteton, e jo mė heqim-politikani me dhipllomė, shoku ynė Pillo, qė sterros me gjepura faqe gazetash.
Pa akuzuar se Pilon e kanė paguar pėr ta bėrė kėtė shkarrashkrim, (pasi kupola qė paguan pėr shkrime tė tilla, zakonisht korrupton njerėz tė ditur, duke iu larguar me kilometra sharlatanėve tė sojit tė Piloloqepriftit), duhet theksuar se ky ekzemplar aspak endemik i allasojit shkarrashkrues tė publicistikės, ka pėrfituar nga padija dashamirėse e drejtuesve tė njė gazete, tė cilėt i ka sugjestionuar me qenien heqim-adhamudh dhe kryetar i njė partie politike, ndėr dhjetėrat e atyre qė janė regjistruar.
Pillo teveqeli marroq, qė dikur ka pretenduar tė realizojė edhe unifikimin e Krishtėrimit, pra tė Katolicizmit dhe Ortodoksisė, pėr ta bėrė Kishėn sėrish "Uniate"..., me paloshkrimin e tij ka bėrė njė dėm tė madh, dhe pikėrisht pėr kėtė arsye e meritoi pėrgjigjen pėr profanimin dhe fallsifikimin e historisė e tė vėrtetave tė mėdha tė kėtij vendi, tė ėmbla, a tė hidhura qofshin.
I urojmė tė heqė dorė nga mania pėr tė nxirė gazeta dhe historinė e shqiptarėve me hajvanllėqe dhe shpifje. Shqiptarėt kanė nevojė tė dinė tė vėrtetat lakuriq, qofshin ato edhe tė dhimbshme...
Fund

 

___________________________

2 Tetor 2005
___________________________

Nė shumicėn e degėve zhvillohen konferencat. Zgjidhen ekipet e reja dhe delegatėt pėr nė Kongres

Konferencat e PLL, njė proces i suksesshėm

Gjatė javės qė u mbyll janė zhvilluar konferencat nė degėt mė tė mėdha e mė kryesore tė PLL. Edhe nė ditėt e ardhshme, ky proces do tė vazhdojė deri nė finalizimin e tij me Kongresin e 16-tė, qė do tė zhvillohet mė 8 tetor nė Tiranė


Editorial

(I)legaliteti partiak dhe jetimoret

Nga Zamir Gjurgji

Legalizimi, qė ėshtė bėrė kryefjala e zhvillimeve mė tė fundit tė politikės shqiptare - si njė term qė ngėrthen njėherazi parimisht njė mori nėntermash si rend, qetėsi, stabilitet e prosperitet - kuptueshėm qė gėzon e do tė gėzojė vėmendje tė lartė. Flitet pėr legalizim tė banesave, tė pronave e tė qytetarėve shqiptarė, jepen afate nga ca-mujore nė disa tre-mujore, legalizim tė bizneseve pėr tė mėnjanuar gėlimin e bizneseve tė pista qė fshehin burimin, krijimin e shtetit legal (ligjor) pėr tė shmangur nė maksimum mbijetesėn e shtetit ilegal (atij mafioz) dhe pėr t'i dhėnė njė frymėmarrje shpresėlėnėse "mushkėrive kanceroze" tė shtetit qė lamė pas. Flitet e flitet, e ē'nuk flitet, por gjithēka mbetet e palėvizshme. Gjuha shkon atje ku dhemb dhėmbi, e nervi nė tė gjitha rrethanat mbetet tė jetė "legalja".
Edhe politika shqiptare, si njė nga fushat mė tė rėndėsishme tė akumulimit tė eksperiencave, pėrpunimit tė ideve e mendimeve, administrimit tė kapaciteteve intelektuale, pėrmbushjes sė nevojave imediate dhe jetėsimit tė aspiratave tė tė gjitha shtresave qė pėrbėjnė njė shoqėri tė zhvilluar deri nė stadin e njė kombi, nuk do tė kishte asnjė kuptim nėse nuk do tė zhvillohej nė baza legale (ligjore).
Njė shtet diktatorial dallohet qartė nga njė shtet demokratik nė disa koncepte bazė juridike. 
Shteti demokratik ngrihet e mbėshtetet nė norma e kritere legale (ligjore), mbi rregulla e rregullore tė mirėpėrcaktuara, thuajse tė paluhatshme, me miratime, amendime apo abrogime mbi njė bazė sa mė tė gjerė tė vendim-marrjes politiko-profesionale, ndėrsa shtetet diktatoriale dhe autokratike ngrihen mbi baza direktivash, tė cilat jepen nga inkompetentė faraonikė, ndėrrohen mbi bazėn e humorit tė mirė apo tė keq tė autokratit, despotit, primarit tė shtetit-pushtet dhe hidhen nė koshin e plehrave kur nuk i shkon pėr shtat "shpatės sė mprehtė" nė\mbi fuqi.
Nė periudhėn tranzitore tė "adoleshencės 15-vjeēare", shteti shqiptar po vuan ende pasojat e "shytave" e infeksioneve virale tė pėrftuara nė "maternitetin supervirus" monist.
Ai ende nuk po gjen forcė apo shtysė fizike e shpirtėrore pėr tė hequr dorė nga direktivat dhe pėr t'i dhėnė udhė ligjshmėrisė. Kushtetuta qė sot ende na rri mbi shpatulla si "shpata e Damokleut", ėshtė njė hibrid domethėnės i bashkėjetesės ndjellakeqe tė direktivės me ligjin. "Kėtu fillon e ardhmja" ka baza tė brishta ligjore (tentativat abroguese si dhe ato amenduese tė neneve kyē, kanė njė diagramė rritėse), e ē'ėshtė mė e rėndėsishmja kjo "pushtet-hutė" nuk ka asnjė bazė legaliteti (legjitimiteti) pasi ėshtė "aprovuar" nga socialistėt e "mė ngushtė", mosaprovuar nga shumica e shtetasve shqiptarė dhe kundėrshtuar deri vonė nga demokratėt e "mė gjerė".
"Kėtu...", vetėm tė ardhme s'ka...
Kėsisoj, gjithēka nė Shqipėri lėviz nė binarė ilegalė (pronė, pasuria, kombėsi - minorancė a mazhorancė) e gjysėm ilegalė (Kushtetutė-Ligji 7501 mbi Tokėn).
Nė kėtė kontekst, partitė politike mbeten shembulli mė flagrant i ilegalitetit (nė njė vend demokratik nuk mund tė ngrihen parti mbi baza etnike si PBDNJ me disa nėnshemra tė saj) dhe gjysėm-ilegalitetit (parti me tė njejtėn logo e me shumė sigla, tė cilat gdhijnė majtas, ngrysen djathtas, e tė nesėrmen mbrojnė tė ardhmen e tyre anasjelltas). Janė kėto parti ilegale e gjysėm ilegale (ashtu si njėsitet guerrile-ilegalė tė viteve '40), qė pėrcaktojnė pushtetet, kahjet e politikės, e pėr pasojė shkaktojnė rrėmujė, destabilitet, anarshi dhe kaos nė ardhmėninė e kombit shqiptar.
Prandaj, ngado qė ta vėshtrosh, gjiri i politikės shqiptare ėshtė i stėrmbushur me "fėmijė adoleshentė" ilegalė (gjuha e popullit tonė e njeh me njė term tjetėr: dobiēė), qė bashkė me ata gjysėm-legalė (qė u dihet nėna-parti por jo baba) pėrbėjnė "jetimoren" e politikės shqiptare, e pėr pasojė, krijesat legale trajtohen si "jetimė" nė shtėpinė e tyre, edhe pse i thonė nėnės Shqipėri, e babės Zog.
E megjithatė, mė mirė krijesė legale (legalist) nė oborr, sesa ilegal (kopil) nė derė tė "shtėpisė sė partisė\ve".

KONFERENCAT

Zhvillohet konferenca e 8-tė e degės PLL Tiranė

Tiranė, garė e fortė. Ndregjoni zgjidhet kryetar dege


Tiranė - Dega e PLL Tiranė zhvilloi konferencėn e saj tė 8-tė, ku pas njė gare tė fortė pėr postin e kryetarit tė degės, mė nė fund pas numėrimit tė votave, fitues doli z.Nevruz Ndregjoni. Konferenca u drejtua nga veterani legalist z.Hamit Kurti (nėnkryetar i degės) dhe z.Neritan Kolgjini (ish n/kryetar), tė cilėt pas miratimit tė rendit tė ditės, proceduan sipas rregullave tė vendosura, ku nė fillim u bėnė pyetje e pėrgjigje, analizė e punės sė bėrė qė nga konferenca e fundit, si dhe angazhimet pėr tė ardhmen. Raportin nė emėr tė degės e mbajti z.Hamit Kurti (tė cilin e botojmė tė plotė nė kėtė gazetė). Nė fjalėn e tyre gjatė konferencės z.Blerim Kamberi (kandidat pėr kryetar i PLL) dhe z.Faruk Borova, shprehėn ndėrmjet tė tjerave edhe pakėnaqėsinė e vet pėr mėnyrėn e zhvillimit tė konferencės. Z.Borova i drejtoi kryesisė sė konferencės 12 pyetje, tė cilave sipas rastit i dhanė pėrgjigje zotėrinjtė Kurti, Basha, Tujani dhe Kolgjini. Pas kėtij debati, konferenca u zhvillua normalisht dhe pas diskutimeve tė delegatėve Hamit Bala, Nebi Nika, Bardha Hoxha, Astrit Kola, Hajri Spahiu, Haxhi Meta Seit Preni, etj., u kalua nė votimet pėr kryetar tė degės dhe pėr delegatėt pėr nė kongresin e 16-tė. Konferencėn e nderuan me pjesėmarrjen e tyre edhe kreu i fisnikėrisė legaliste z.Ali Ohri (kryetar i Senatit), Nėnkryetari i PLL z.Murat Basha, dhe sekretari i pėrgjithshėm i PLL z.Artan Tujani, tė cilėt pėrshėndetėn konferencėn dhe i uruan asaj punime tė mbara.
Para se tė procedohej me votimin, i cili mbikėqyrej rreptė nga sekretari i pėrgjithshėm i PLL z.Artan Tujani, dy kandidatėt pėr kryetar shpalosėn para delegatėve platformat e tyre pėr drejtimin e degės. (Fjalimet e tyre po i botojmė tė plota nė kėtė numėr gazete).
Nė fund tė votimit, fitues doli z.Nevruz Ndregjoni, i cili me shtatė vota diferencė mori besimin e delegatėve pėr tė drejtuar degėn pėr mandatin e ardhshėm 2-vjeēar. Gjithashtu konferenca zgjodhi edhe delegatėt pėr nė kongresin e 16-tė, ku iu la njė hapėsirė e konsiderueshme kryetarėve tė nėndegėve tė Tiranės.
Nė fund, z.Kola i uroi fitoren z.Ndregjoni dhe i dha dorėn nė shenjė besimi e bashkėpunimi edhe pėr tė ardhmen. Ky gjest mori pėrgėzimet e tė gjithė delegatėve. Konferenca e 8-tė e degės sė Tiranės vlerėsohet se ka gjetur shtratin mė solid pėr tė ardhmen dhe ekipi i ri drejtues ka shumė besim se rezultatet do tė jenė mjaft cilėsore nė ballafaqimet e ardhshme elektorale.
Korresp. "Atdheu"



Raport i Komitetit Drejtues tė Degės PLL Tiranė nė Konferencėn e tetė (1 tetor 2005)

Tė rigjallėrojmė vlerat zogiste nė PLL 

Tė nderuar drejtues tė PLL
Tė nderuar miq e tė ftuar
Tė nderuar delegatė tė Konferencės
Zonja dhe zotėrinj

Konferenca e tetė e degės sė PLL Tiranė ka rastin tė tregojė edhe njėherė se legalistėt tiranas, zogistėt tiranas, janė tė paepur nė mbrojtje tė idealeve monarkiste e zogiste. Kjo konferencė zhvillohet nė prag tė Kongresit tė 16 tė PLL, dhe ka nė qėllimet e saj, edhe zgjedhjen e delegatėve pėr nė Kongres. Por gjithashtu ne duhet qė tė shoshisim mirė e mirė gjithė punėn qė kemi bėrė qysh prej konferencės pararendėse, asaj tė shtatė, tė zhvilluar para gati dy vjetėsh. Tė shohim se sa i kemi realizuar ato objektiva qė kemi pėrcaktuar nė atė konferencė, tė nxjerrim pėrgjegjėsitė pėr tė metat dhe t'i japin lavdėrimet gjithsekujt pėr kontributet pozitive qė ka dhėnė.

Zonja e zotėrinj,
Mė lejoni tė kujtoj se PLL ėshtė njė parti e zogistėve dhe si e tillė ajo s'mund tė bėhet kurrsesi ēerdhe pėr vezėn e qyqes. Ne kemi pasur njė problem tė rėndė nė konferencėn e shtatė, pėr shkak tė largimit tė ish kryetarit nga radhėt tona, sepse nė pozitėn e deputetit, ai favorizoi tė majtėn nė disa votime rresht nė Parlament. Pėr kėtė shkelje tė papranueshme, ai u pėrjashtua nga radhėt tona. Kjo ėshtė njė histori qė ju e dini. Problemi i dytė nė radhė ėshtė fakti se ky "aksident" me kryetarin tonė vijoi nė njė formė tjetėr gjatė vitit 2005 me krijimin e LZHK-sė, kur njė pjesė e drejtuesve tė degės sonė e shpėrfillėn krejtėsisht Legalitetin duke u hedhur si aventurierė nė krahėt e njė aksioni antilegalist, tė maskuar me njė targė LZHK-je. Pėr kėtė ėshtė fakt se nė zgjedhjet e 3 korrikut 2005, dega jonė u shpėrfill krejtėsisht, megjithėse bashkėkryetari i LZHK-sė Tiranė ishte nga radhėt tona. Tė gjithė e kujtojmė atė prag fushate, kur nė zyrat tona mungonin drejtuesit kryesorė, tė cilėt kishin harruar se ku e kishin zyrėn e "shtėpinė e tyre legale". Pikėrisht kjo sjellje e padenjė pėr njė legalist, duhet tė na bėjė tė reflektojmė thellė e tė kuptojmė se vetėm zogistėt mund tė pėrballojnė ato miklime e joshje nga "sirenat" e bukura, por fatale. Gjithsesi ne jemi tė detyruar tė besojmė se njerėzit mund tė reflektojnė e tė korrigjohen dhe tė kthehen nga e mbara. Eshtė nė nderin e kėsaj konference t'i thotė troē gjėrat dhe besoj se diskutimet e legalistėve do t'i vėnė pikat mbi "i".

Zonja e zotėrinj
Kjo konferencė ka nė detyrimin e saj tė analizojė zgjedhjet e vitit 2005, pėr pjesėn qė i takon. Ne si degė, kemi respektuar me pėrunjėsi e modesti tė dukshme vendimet qė janė marrė nga Kryesia e Partisė pėr tė pranuar vendimin e shtabit tė LZHK-sė pėr tė pasur vetėm ēerekun e kandidatėve nė zonat e Tiranės. Si rezultat ne na u lanė gati si pėr sevap, vetėm 4 kandidatė pėr deputetė, ndėrkohė qė potencialet tona intelektuale meritonin mė shumė. Kemi kėnaqėsinė tė themi kėtu se katėr kandidatėt tanė, zotėrinjtė Faruk Borova, Blerim Kamberi, Ibrahim Lala dhe Astrit Kola kanė qenė ndėr mė tė mirėt nė Tiranė, jo vetėm duke i krahasuar me kandidatėt e tjerė tė LZHK-sė, por edhe me ata tė partive tė tjera. Tjetėr gjė ėshtė fakti se ata nuk arritėn tė fitojnė, pėr 100 arsye, njė pjesė tė mirė tė tė cilave ju i dini. Manipulimet skandaloze nga Grupet e Numėrimit dhe nga KZZ-tė, sollėn atė rezultat tė papėrputhshėm me vullnetin e elektoratit shqiptar. Ne i njohim e i dimė zgjedhėsit tanė se ku janė. Ne kemi njė bilanc historik tė kėsaj trupe elektorale dhe askush nuk mund ta mohojė se elektorati zogist ėshtė disa herė mė i madh sesa ai qė regjistruan nėpėr dokumentacione mėkėmbėsit e Celibashit. Fakti qė sot po kėrkohet njė hetim parlamentar pėr manipulimin e kėtyre zgjedhjeve, flet vetė. Ne jemi tė sigurt se ky hetim do tė nxjerrė njė pjesė tė konsiderueshme tė kėtij manipulimi dhe ruajmė bindjen se rezultati i kandidatėve tanė nė kėto zgjedhje realisht ėshtė 2-3 herė mė i lartė. Por nuk jemi kėtu pėr t'u qaravitur. Ne besojmė se shpirti legalist ėshtė i pamposhtur dhe do tė dijė tė pėrballojė edhe kėtė goditje tė pabesė qė vjen nga ana e kundėrshtarėve tanė republikanistė.
Tashmė ėshtė koha qė tė pėrgatitemi seriozisht e me pėrkushtim pėr zgjedhjet e vitit 2006, tė cilat janė zgjedhjet qė mund t'i japin beneficet mė tė mėdha legalistėve tė degės sonė. Pėr kėtė qėllim ne duhet tė rigjallėrojmė strukturat tona, tė cilat pėr njė arsye ose njė tjetėr, nuk kanė qenė aktive kėto muajt e fundit. Ne ende nuk kemi arritur ta realizojmė angazhimin e marrė qė tė realizojmė projektin "njė seksion pėr ēdo qendėr votimi". Kėtu ka vend pėr tė kritikuar e vėnė para pėrgjegjėsisė shkaktarėt me dashje apo pa dashje tė kėsaj gjendjeje. Nuk kemi mė kohė pėr tė humbur dhe kjo konferencė duhet tė dalė me njė projekt konkret e tė realizueshėm qė nė zgjedhjet e vitit 2006, tė disafishojė rezultatet elektorale tė vitit 2003, apo edhe ato tė llogaritura pėr vitin 2005.
Nė konferencėn e shtatė ka pasur angazhime e detyra konkrete pėr tė ringritur forumin e rinisė sė degės, por deri mė sot, asgjė konkrete nuk ėshtė bėrė nė kėtė drejtim. Tė gjithė e pranojmė se rinia ėshtė ajo forcė qė mund ta shpjerė mė tej idealit zogist, por megjithatė ende nuk kemi pasur rezultate tė prekshme. Kryetari i kėsaj dege ishte angazhuar personalisht qė ta kryente kėtė detyrė, edhe pėr shkak se ai vetė ka qenė kryetar i Forumit Rinor tė PLL. Por duhet ta pranojmė se nuk ka bėrė ato qė na kishte premtuar kur u zgjodh nė krye tė degės. Eshtė domosdoshmėri kryesore qė dega e Tiranės tė fuqizohet me grupe tė rinjsh e universitarėsh, tė cilėt kanė energjinė dhe intelektin pėr t'i bėrė gjėrat ashtu siē duhet.
Gjithashtu njė punė edhe mė cilėsore duhet bėrė me elementin femėror. Dihet se ne jemi njė parti me tipare tė theksuara maskiliste. Por si njerėz fisnikė, pa komplekse e si legalistė qė jemi, duhet ta pranojmė se gruaja ėshtė gjysma e botės dhe pa tė, ne do tė jemi gjithmonė defiēitarė. Ky cen duhet ndrequr me urtėsi e inteligjencė nė tė ardhmen. Forumi i grave legaliste tė Tiranės ka ngelur po nė ato parametra qė ka qenė prej 10 vjetėsh. Nuk mohojmė se ato kanė bėrė mjaft pėr PLL-nė, por gjithsesi ka vend edhe pėr mė tepėr. Dhe nė kėtė aspekt, ėshtė nė detyrimin e drejtuesve tė rinj tė degės qė tė merren seriozisht me kėtė problem.
Sa i pėrket grupit tė veteranėve, duhet thėnė se ka punuar brenda mundėsive tė veta pa u kursyer dhe ėshtė pėr t'u lavdėruar aktivizimi i mjaft prej tyre.
Njė problem tjetėr paraqet mosngritja e nėndegėve nėpėr disa minibashki e komuna. Kjo gjendje nuk ka asnjė justifikim dhe pėrgjegjėsit e kėsaj situate duhet tė shpjegojnė se pse nuk ėshtė realizuar ende ky detyrim. Ne duhet urgjentisht ta mbushim kėtė boshllėk deri nė konferencėn e ardhshme dhe mundėsisht kjo tė kryhet, nė masėn e saj mė tė madhe, para zgjedhjeve vendore tė vitit 2006.
Gjithashtu, njė problem qė ende nuk ka marrė zgjidhje, ėshtė pagimi i kuotizacionit. Megjithėse ky kuotizacion ėshtė nė shifra simbolike, ende nuk ėshtė krijuar mekanizmi i duhur qė ta bėjė atė tė vijueshėm. Eshtė nė detyrimin e kryesisė sė re qė edhe kjo e metė tė zgjidhet. Ka tė meta edhe nė mėnyrėn e pajisjes sė anėtarėve me libreza anėtarėsie dhe sidomos ka ngelur njė ēėshtje e zvarritur kompjuterizimi i listave tė anėtarėve. Ky ka qenė njė ndėr premtimet e drejtuesve tė degės nė konferencėn e shkuar dhe urojmė qė tė mos pėrsėrisim tė njėjtėn gjė nė konferencėn e ardhshme.
Njė punė mė e diferencuar duhet bėrė me personalitetet intelektuale qė kėrkojnė tė kontribuojnė nė radhėt tona. Megjithė vullnetin e mirė, ende nuk ėshtė krijuar njė grup solid "burrash tė menēur", tė cilėt mund tė japin zgjidhje pėr probleme tė njė vėshtirėsie sipėrore. Ne i propozojmė edhe Kryesisė sė madhe tė PLL krijimin e njė forumi tė tillė, njė "think tank"-u, gjė qė ėshtė njė praktikė e njohur nė partitė europiane e perėndimore. Ne e pranojmė se intektualėt nuk e kanė aq tė lehtė tė adaptohen me rregullat e disiplinėn partiake, por nėse do tė dimė t'u krijojmė kushtet e duhura, besojmė se njerėzit e iluminuar do tė afrohen nė partinė tonė. Tek e fundit ėshtė nė misionin e intelektualit qė t'i shėrbejė shoqėrisė.
Dhe e fundit, por ndėr kryesoret pėr nga rėndėsia, ėshtė gjetja dhe bashkėpunimi me elementin zogist dhe atė autokton tiranas. Nė kėtė drejtim dega jonė ka punuar mjaft, por ka ende hapėsira ku mund tė punohet. Ne s'duhet tė vetėkėnaqemi pėr ēfarė kemi arritur deri mė sot, pasi ajo ēka ne kėrkojmė tė realizojmė si monarkistė ėshtė shumėfish mė e madhe.

Zonja e zotėrinj
Legalistėt e Tiranės kanė qenė e do tė jenė gjithmonė tė orientuar nga ideali zogist e sakrificat pėr atdheun e kombin. Ne kemi rastin tė pėrmendim se njė ndėr ngjarjet qė na ka shėrbyer si moment reflektimi e verifikimi tė gjendjes sonė ka qenė ceremonia funebre pėr tė ndjerėn Madhninė e Saj tė paharrueshmen Mbretėreshėn Suzanė. Humbja e saj e beftė dhe e parakohshme na pikėlloi tė gjithėve. Por ne si legalistė e zogistė gjetėm forca tė pėrballonim dhimbjen dhe tė viheshim nė dispozicion tė komisionit organizator tė ceremonisė sė lamtumirės. Dihet kontributi i legalistėve tė Tiranės nė atė ceremoni tė 21 korrikut 2004, qė nga Hotel Dajti e deri nė Sharrė. Gjithė rruga ka qenė e mbushur me qytetarė tė pikėlluar, tė cilėt shprehnin dhimbjen e tyre pėr atė humbje, ndėrsa organizimi dihet se nė njė masė tė madhe ka qenė vepėr e degės sė PLL Tiranė. Me sa duket kjo tokė paska pasur nevojė tė mbajė nė gjirin e saj emrat e ndritshėm tė dy Mbretėreshave Shqiptare, Madhnisė sė Saj Nėnės Mbretėreshė Geraldina, dhe Madhnisė sė Saj Mbretėresha Suzanė. I pėrjetshėm qoftė kujtimi i tyre! Rroftė ideali zogist!

Zonja e zotėrinj!
Mė lejoni tė bėj edhe njė rezyme tė gjendjes sė sotme politike, pas fitores sė PD-sė e Dr.Berishės. Sinqerisht na vjen mirė qė e majta dhe Fatos Nano u shporrėn nga zyrat e shtetit qė i kishin zaptuar e pėrdhunuar pėr mė se tetė vjet. Tashmė tė paktėn ndihemi mė tė lirė dhe megjithėse nuk jemi pjesė e kėsaj qeverisjeje, gėzohemi qė aleatėt e miqtė tanė janė nė pushtet. Urojmė qė PD e Dr.Berisha tė realizojė njė pjesė tė premtimeve tė saj kryesore dhe tė ēelė njė faqe tė re nė qeverisjen e vendit. Shpresojmė qė qeveria e re do tė dijė tė bėjė reformat e duhura qė vendi tė kthehet nga e mbara pėr tė realizuar ato objektiva primare qė ka nevojė njė shtet. Gjithashtu kemi besim se edhe ēėshtja e Kosovės, si pjesa kryesore e ēėshtjes sonė kombėtare, do tė marrė rrugėn e duhur drejt finalizimit tė pavarėsisė aq shumė tė ėndėrruar. 
Rroftė Shqipėria Etnike!
Si pėrfundim, dua tė sjell nė vėmendjen tuaj se ne legalistėt e zogistėt kemi shumė besim nė tė ardhmen, sepse kėtu nė gjirin tonė, shpresėn e shqiptarėve Mbretin Leka i Parė. Pėr kėtė arsye i bėjmė apel gjithė shoqėrisė shqiptare qė tė na mbėshtesė nė rrugėn tonė pėr rikthimin e Monarkisė kushtetuese nė Shqipėri. 
Rroftė NMT Leka I-rė - Mbret i Shqiptarėve!
Rroftė kombi shqiptar e Shqipnia Etnike!
Ju faleminderit

Fjala e z.Nevruz Ndregjoni, kandidat pėr kryetar i degės sė PLL Tiranė

Ja pse kandidoj pėr kryetar tė legalistėve tė Tiranės

Tė nderuar drejtues tė Konferencės sė Tetė tė degės sė PLL Tiranė
Tė nderuar zotėrinj delegatė tė Konferencės 
Tė nderuar zonja dhe zotėrinj

Kam nderin qė flas para jush dhe tė kėrkoj besimin tuaj pėr tė marrė drejtimin e degės sė Legalitetit nė Tiranė. Ky pretendim i imi, nuk ka shkaqe tjera, pėrveēse tė tregoj qė, po tė mė jepet mundėsia, unė nuk kursehem tė bėj gjithēka mundem pėr PLL-nė. Nė raste tė tilla, kandidatėt paraqesin kurrikulumin e tyre apo kontributet. Dhe bėjnė mirė, pasi nė kėtė mėnyrė njerėzit njihen mė thellė. Unė, me kėtė rast, do tė pėrmend shkurtimisht aktivitetin tim nė PLL dhe ato qė i konsideroj si avantazhe personale nė barrėn e rėndė tė drejtimit. Por nga ana tjetėr mendoj se me shumė rėndėsi ėshtė tė bėhet edhe njėfarė biografie familjare, qė, pėr njerėzit qė nuk tė njohin, tė bėhet mė e qartė se pse kėrkon besimin e tyre.
Unė Nevruz Ndregjoni, jam bir i njė familjeje zogiste brez mbas brezi. Jam i biri i Imer Ndregjonit, i cili ka qenė ushtarak i kohės sė Monarkisė Zogiste. Poashtu im atė ka qenė i burgosur politik pėr shumė vite me radhė dhe ka njė kontribut tė njohur e tė dokumentuar antikomunist pas vitit 1945. Vėllai im ėshtė Besim Ndregjoni, kandidat pėr deputet i PLL nė qytetin e Peshkopisė nė vitin 1996. Sot sekretar i Shoqatės Mbarėkombėtare tė tė Pėrndjekurve Politikė qė kryesohet nga legjenda antikomuniste Adem Allēi.
Personalisht, marr leje tė tregoj para jush se edhe vetė kam njė aktivitet tė pandėrprerė nė strukturat e PLL-sė qė prej vitit 1999. Para kėsaj kohe kam propaganduar sistematikisht idetė zogiste apo legaliste, por jo nė strukturat e Legalitetit, pėr shkak se isha ushtarak nė radhėt e Gardės sė Shqipėrisė dhe duhet tė isha i depolitizuar. Ndėrsa prej vitit 1999 kam qenė anėtar i rregullt i degės sė Tiranės dhe pėr shkak tė kontributit tim, jam pėrzgjedhur nga Kryesia e PLL-sė tė drejtoj Departamentin e Politikave tė Sigurisė si dhe aktualisht Departamentin e Organizimit. Nė kėtė cilėsi prej gati dy vjetėsh kam kontaktuar me tė gjitha degėt e Shqipėrisė, dhe kam kryer me devotshmėri tė gjitha detyrat qė kam pasur. Nė zgjedhjet e vitit 2003 pėr pushtetin lokal, kam qenė kandidat i PLL pėr kryetar tė minibashkisė numėr 3 nė Tiranė. Nėse nuk arrita tė fitoj, kjo s'ka tė bėjė me angazhimin tim, sesa me skemėn e manipulimit qė pėrdorėn socialistėt nė ato zgjedhje. Dihet se kryetari i kėsaj minibashkie ėshtė njė bandit me ēelėsat e zyrave tė shtetit nė dorė, i cili akuzohet pėr bashkėpunim nė vrasjen e njė komisioneri nė zgjedhjet e kėtij viti, nė qendrėn e votimit.
Sa i pėrket pėrgatitjes sime intelektuale, mund tė them se kam kryer fakultetin juridik dhe disa kurse trajnuese pėr forcat speciale nė tė cilat kam punuar pėr njė periudhė kohe. Shtoj kėtu se gjatė kohės sė shėrbimit nė Gardė kam pasur gradėn Major.

Tė nderuar zonja e zotėrinj delegatė
Pas kėtij shtjellimi tė veprimtarisė sime, ju lutem tė mė dėgjoni edhe njė projekt minimal qė kam pėrgatitur pėr ta lexuar para jush. Ia lė gjykimit tuaj tė vendosni nėse ju do ta pranoni kėtė projekt, apo do ta hidhni poshtė, duke mė votuar ose jo nė garėn pėr kryetar tė degės.
Sė pari, angazhohem para legalistėve e zogistėve tė Tiranės qė tė ndėrtoj njė degė model, ku do tė mbizotėrojė koncepti i punės nė ekip. Gjithmonė kam qenė i mendimit qė njė ekip i mirė lehtėson e njėkohėsisht ngre lart punėn e njė lideri.
Sė dyti, do tė organizoj ēdo seksion e nėndegė sipas projektit qė tashmė kemi aprovuar "Njė seksion pėr ēdo qendėr votimi". Kjo do tė arrihet brenda 15 muajsh.
Sė treti, do tė dokumentoj dhe tė pajis me libreza tė gjithė anėtarėt e PLL Tiranė, si dhe do tė kompjuterizoj tė gjithė anėtarėsinė e degės. Kėtė do ta bėj brenda kėtij viti.
Sė katėrti, do tė bėj njė punė speciale pėr tė bindur ēdo legalist qė tė paguajė me korrektesė kuotizacionin.
Sė pesti, do tė gjej burime shtesė pėr financimin e degės sė Tiranės dhe kam projekte qė ta bėj mė tė gjallėrishme jetėn e brendshme tė partisė.
Sė gjashti, do tė bėj njė punė tė diferencuar me rininė e degės, duke riorganizuar kėtė forum dhe duke e bėrė aktiv e tė ndjeshėm nė vendimet qė do tė merren.
Sė shtati, do tė pėrpiqem tė organizoj njė forum intelektualėsh, i cili do tė ketė si objektiv kryesor thithjen e pėrzgjedhjen e vlerave mė tė mira intelektuale e tė ekspertizės pėr tė qenė asete tė gatshme pėr degėn tonė, por edhe pėr vetė PLL-nė.
Sė teti, do tė bėj njė punė tė palodhur pėr tė evidentuar tė gjitha familjet zogiste qė janė nė Tiranė. Kam bindjen e palėkundur se vetėm duke angazhuar familjet zogiste tradicionale, do tė arrijmė tė bėjmė njė Legalitet tė fortė e me dinjitet.
Sė nėnti, premtoj qė bashkė me shokėt e mi, tė paktėn tė dyfishojmė rezultatin elektoral nė zgjedhjet e ardhshme lokale nė qytetin e Tiranės, bashki e minibashki.
Sė dhjeti, do tė ngre ekipe pune qė pėr ēdo rast zgjedhjesh, tė kemi skema e platforma tė gatshme e tė pėrpunuara, qė tė rrisin efiēencėn e partisė sonė.
Sė fundi, deklaroj para jush se nė gjithė punėn time, do tė jenė si udhėrrėfyes fjalėt e programit e statutit tė PLL si dhe ideali zogist.
Ju siguroj se nėse do tė mė votoni, do tė jem njė "I parė mes tė barabartėve", ndėrsa nėse nuk do tė marr besimin tuaj, do tė jem pėrsėri njė mik e dashamir me gjithsecilin, ashtu siē kam qenė deri mė sot.
Ju faleminderit!



Fjala e z.Astrit Kola, kandidat pėr kryetar i degės sė PLL Tiranė

Njė projekt pėr tė ringritur Legalitetin nė Tiranė

Tė nderuar zonja e zotėrinj delegatė!
Nė konferencėn e tetė tė Degės sonė, mendoj se, pėrveē analizės sė punės, qė po e bėni ju nė fjalėn dhe diskutimet tuaja, vendin kryesor duhet ta zenė prioritetet e punės pėr tė ardhmen, si dhe analiza e atyre komponentėve me peshė, qė ne dikur i nėnvleftėsuam apo nuk arritėm t'i shfrytėzojmė nė funksion tė njė rezultati sa mė tė lartė dhe tė njė pėrmirėsimi sa mė cilėsor tė kualiteteve politike e pėrfaqėsuese tė partisė. Nisur nga shtrirja e Degės dhe nga numri real i anėtarėsisė, mendoj se duhet tė synojmė afrimin e intelektualėve cilėsorė, tė cilėt mund t'i motivojmė nėpėrmjet kandidimit si kėshilltarė, nė njėsitė vendore tė rrethit, tė cilat janė tė shumta, afro 18 tė tilla. Unė mendoj se problemi kryesor i partisė sonė, ėshtė shndėrrimi nė njė parti elektorale, ēka do tė thotė se nė raport me synimin e anėtarėsimeve tė pakufizuara, tė synojmė anėtarėsi cilėsore, tė zhdėrvjellėt gjatė fushatave dhe tė aftė pėr tė intriguar e pėrthithur zgjedhės e simpatizantė. Tashmė, pas diferencimit tė vazhdueshėm tė elektoratit tė djathtė dhe pėrmirėsimit tė ndjeshėm tė imazhit publik tė partisė, mundėsia e afrimit tė intelektualėve nė Degėn tonė ėshtė rritur nė kufij shpresėdhėnės. 
Nė zgjedhjet vendore tė kaluara, Dega jonė nuk arriti tė ofrojė pėrfaqėsimin mė tė mirė tė mundshėm, ngaqė ndodhej nė hapat fillestare tė ristrukturimit, por edhe sepse mbėshtetja e strukturave pėr kandidatėt tanė, ka qenė e pamjaftueshme. Pavarėsisht kėtij defekti, arsyeja kryesore ka qenė mungesa e komisionerėve nė qendrat e votimit dhe dalja mė vete, arsye qė, pėrveē evidentimit tė forcės reale tė partisė, na privoi nga rezultati qė ne arritėm, pėr shkak tė manipulimit. Me synimin pėr pėrmirėsimin e raporteve politike me forcat e tjera tė djathta, si dhe duke patur parasysh rezultatet nė rritje tė PLL nė kuadėr tė LZHK, brenda rrethit tė Tiranės, gjatė fushatės sė fundit, me tė drejtė bindja dhe optimizmi ynė janė tė bazuara nė rritjen e reputacionit dhe mbėshtetjes elektorale tė partisė.
Tashmė ka ardhur koha e thjeshtėzimit tė praktikave tė punės sė partisė, drejt shmangies sė formalizmit, tė mbledhjeve pa bukė dhe tkurrjes sė saj pėr shkak tė mungesės sė lidhjes me grupet e interesit dhe tė lobingjeve, aq tė domosdoshme pėr njė punė drejt rritjes sė anėtarėsisė dhe mbėshtetjes zgjedhore.
Ne duhet tė krijojmė njė shtrat sa mė tė ngrohtė pėr afrimin dhe administrimin e prurjeve tė reja nga zhgėnjimi i natyrshėm prej formacioneve tė djathta, si dhe nga angazhimi i kontigjenteve elektoralė indiferentė.
Logjika e punės pėr transformimin e partisė nė njė parti tipike elektorale, nė radhė tė parė do tė thotė logjikė e ngjizjes sė interesave, qė janė njė shtysė e fortė pėr motivimin e anėtarėsisė dhe promovimin e individėve me reputacion, e tė aftė pėr tė thithur pėrkrahės, thėnė ndryshe mbėshtetje politike e konvertuar nė vota.
Ne tashmė duhet tė mbėshtetemi njėkohėsisht nė dy pėrvojat e punės dhe konkurrimit si forcė politike: si nė pėrvojėn e bashkėpunimit dhe daljes mė vehte, (nėse jemi tė detyruar ta bėjmė sėrish kėtė), ashtu edhe nė daljen nė koalicion, gjithmonė duke u dhėnė pėrparėsi interesave tė partisė, tė cilat janė mė tė rėndėsishme se ēdo raport individual apo afektiv me aleatėt e natyrshėm politikė. E ardhmja e partisė sonė nė pėrgjithėsi dhe e Degės sė Tiranės, ėshtė e lidhur ngushtėsisht me raportet politike nė nivel qendror tė partisė me formacionet e tjera tė djathta, dhe interesimi i tyre pėr legalistėt ka filluar tė spikasė qė tani. Kjo, nė radhė tė parė, ėshtė rezultat i krijimit tek aletatėt tanė, e bindjes pėr forcėn reale tė Legalitetit, si dhe kapacitetet e mjaftueshme drejtuese e politike pėr krijimin e formacioneve konkurrenciale nė kuadėr tė sė Djathtės, sidomos pas vendosmėrisė sė opozitės aktuale pėr revansh nė zgjedhjet vendore tė vitit tė ardhshėm. 
PLL aktualisht disponon njė lidership cilėsor, tejet tė aftė pėr tė pėrfaqėsuar me dinjitet partinė dhe pėr tė negociuar me sukses, pėr rritjen e aksesit politiko-qeverisės. Tashmė edhe aleatėt tanė janė tė bindur se minimizimi i rezultateve zgjedhore tė Legalitetit nė zgjedhjet e ardhshme vendore, nuk mund tė realizohet mė me anė tė pėrdorimit tė gogolit tė rrezikut tė fitores sė PS dhe aleatėve tė saj pėr shkak gjoja tė daljes dhe konkurrimit mė vete tė LZHK, nė tė cilėn PLL ishte komponentja mė e qenėsishme. 
PLL aktualisht, falė politikės sė menēur tė distancimit nga ish koalicioni i pėrkohshėm elektoral, nuk mund tė kushtėzohet mė nė aksionin politiko-zgjedhor nga faktorė tė tjerė jashtė saj, dhe nė kėtė kontekst ajo i ka tė gjitha kushtet dhe potencialet drejtuese e negociuese pėr tė marrė rezultate shumė mė tė larta nė zgjedhjet vendore.
Dega jonė ka fatin pasjes pranė fizikisht tė lidershipit aktual tė partisė dhe nė kėtė kuptim, edhe drejtuesit qė do tė dalin nga kongresi 16-tė, do tė vazhdojė tė kontribuojė dhe artikulojė maksimalisht vizionin tonė nė media e publik, dhe pėr tė na ndihmuar e orientuar, nė ēdo kohė. Ēdo arritje e PLL nė planin mediatik, nė Tiranė konvertohet menjėherė nė rritje tė mbėshtetjes zgjedhore, pra nė favor tė Degės sonė. Dhe kėtė avantazh nė raport me degėt simotra, ne duhet ta shfrytėzojmė maksimalisht.
Tė nderuar delegatė!
Nėse do tė kem nderin tė zgjidhem nga ana juaj nė postin e kryetarit tė Degės, premtoj njė punė mė tė mirė me forumet e gruas dhe rinisė, pėr krijimin e lobingjeve dhe afrimin e grupeve tė interesit dhe thjeshtimin e praktikave burokratike tė punės rutinė tė partisė. Premtoj kompjuterizimin e anėtarėsisė dhe dokumentacionit tė Degės, si dhe pėrthithjen e ndihmės maksimale nga kryesia qendrore e PLL. Premtoj njė punė tė planifikuar e detajuar pėr rritje tė ndjeshme tė rezultateve zgjedhore nė zgjedhjet e ardhshme vendore. Premtoj frymė bashkėpunimi dhe marrėdhėnie tė ngrohta me drejtuesit e Degės dhe strukturat eprore, si dhe akses tė rritur tė evidentimit tė punės sė Degės nė gazetėn "Atdheu".
I uroj konferencės punime tė mbara dhe suksese nė punėn e saj fisnike.
Ju faleminderit pėr mirėkuptimin. 

 

Zhvillohet konferenca e degės sė PLL Fier. Merr pjesė Spahiu

Koēi Gega zgjidhet kryetari i ri i degės

Legalistėt e degės sė Fierit, nė zbatim tė porosive dhe udhėzimeve tė dhėna nga qendra, zhvilluan konferencėn e tyre me datė 30 shtator 2005, pėr tė bėrė bilancin e punės dhe zgjedhur organet drejtuese tė reja tė kėsaj dege.
Raportin nė emėr tė Komitetit Drejtues e mbajti kryetari i kėsaj dege z.Rexhep Krasniqi, i cili mė shumė u pėrqendrua nė fushatėn dhe rezultatin e zgjedhjeve tė 3 korrikut. Krasniqi shprehu nė raport pakėnaqėsi rreth LZHK-sė dhe ishte mjaft i ashpėr nė adresė tė disa personave tė ardhur nė LZHK, jo pėr t'i dhėnė nxitje, por me imazhin e tyre tė konsumuar dhe qėllimet e tyre dashakeqėse, nė veēanti ndaj legalistėve, bėnė qė rezultati i zgjedhjeve tė mos justifikojė mundin dhe pėrpjekjet e legalistėve pėr tė arritur objektivat elektoralė. Nga 1361 vota tė marra nga PLL nė vitin 2003 nė zgjedhjet lokale, LZHK mori nė zgjedhjet e korrikut 2005 vetėm 1075 vota. Pra LZHK nuk i shtoi asgjė PLL, por vetėm i humbi disa qindra vota.
Nė konferencė pati pyetje dhe diskutime, deri edhe debate pėr mėnyrėn sesi ka funksionuar dega gjatė kėtyre viteve, madje edhe kritika tė adresuara, sipas funksioneve qė tė kritikuarit kanė pasur nė strukturat drejtuese. Nė konferencė ishte i pranishėm dhe pėrshėndeti edhe kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu. Ai u ndal nė fjalėn e tij edhe te puna e qeverisė sė drejtuar nga z.Berisha, qė me masat e kohėve tė fundit nė organet tatimore e fiskale, sekuestrimin e disa pronave, si dhe me vendimin e fundit pėr uljen e taksave, po jep njė sinjal pozitiv pėr njė fillim tė mbarė dhe me kėtė rast uroi qė premtimet e dhėna nė fushatėn elektorale, tė realizohen.
Duke folur pėr situatėn zgjedhore brenda partisė, z.Spahiu theksoi se kongresi i 16 i PLL do tė jetė njė kongres i shpalosjes sė vlerave tė kėsaj partie nė gjithė procedurėn e pėrgatitjes dhe organizimit tė tij. "Ne duhet tė kthejmė besimin e legalistėve dhe simpatizantėve tanė, se PLL shumė shpejt do tė rikthehet nė vendin qė i takon nė politikėn shqiptare. Ne duhet tė jemi tė bashkuar pėr t'i shėrbyer sa mė mirė kauzės sonė, pėr tė cilėn ėshtė sakrifikuar shumė nga legalistėt, gjatė brezave. Sigurisht qė do tė pėrballemi me vėshtirėsi, prandaj kėrkoj nga ana juaj, punė pėrkushtim dhe sakrifica", - theksoi kryelegalisti Spahiu.
Nė vijim, konform procedurave transparente e demokratike, konferenca kaloi nė pikėn e fundit tė rendit tė ditės, atė tė zgjedhjeve tė kryetarit tė degės, Komitetit Drejtues dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16 tė PLL. Nė garė pėr kreun e degės konkurruan z.Rexhep Krasniqi dhe z.Koēi Gega. Mbas votimit tė fshehtė, me pak vota diferencė fitoi z.Koēi Gega, i cili ėshtė anėtar i Kėshillit nė njėsinė vendore tė tij dhe anėtar i Kėshillit tė Qarkut Fier-Lushnje-Berat, ku pėrfaqėson denjėsisht PLL-nė. Nga delegatėt u vlerėsua shumė gjesti fisnik i z.Rexhep Krasniqi, i cili i shtrėngoi dorėn fituesit duke i deklaruar edhe mbėshtetjen e tij tė plotė.
Konferenca gjithashtu zgjodhi Komitetitn Drejtues tė degės, si dhe delegatėt pėr nė kongresin e 16-tė, qė ishin ndėr pėrfaqėsuesit mė tė denjė tė legalistėve tė rrethit tė Fierit. 
Korresp. "Atdheu"




Zhvilloi punimet konferenca e Degės sė PLL Pukė

Rizgjidhet kryetar z.Sadik Beqiri

Mė datėn 28.09.2005 zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Pukė, e drejtuar nga kryetari i degės z.Sadik Beqiri. Nė konferencė, nė cilėsinė e tė deleguarit tė kryesisė sė PLL, asistonte anėtari i Komitetit Drejtues tė PLL dhe ish drejtuesi i kėsaj dege, z.Xhevdet Kopani.
Konferencėn e hapi Sekretari i degės z.Naim Laēi, i cili pasi falenderoi delegatėt e pranishėm dhe tė ftuarit, ia dha fjalėn pėr tė mbajtur raportin nė emėr tė Komitetit Drejtues, kryetarit tė degės z.Sadik Beqiri. Raporti evidentonte punėn e bėrė nga strukturat e PLL, rezultatet e arritura veēanėrisht nė zgjedhjet vendore, si dhe pėrpjekjet pėr shtrirjen dhe rritjen e strukturave tė PLL nė tė gjithė rrethin. 
Analiza e gjendjes ekonomiko-shoqėrore e rrethit, papunėsia, mungesa e investimeve dhe niveli i ulėt i jetesės sė banorėve tė kėsaj treve, ishte pjesė e shtjellimit tė detajuar nė raport. Marrėdhėniet me subjektet politike tė spektrit tė djathtė dhe veēanėrisht me degėn e PD-sė, pavarėsisht nga problemet e krijuara nė zgjedhjet e pėrgjithshme tė 3 Korrikut 2005, u vlerėsuan "tė mira" me ē'rast u evidentuan edhe mundėsi tė reja bashkėpunimi nė tė ardhmen. Nė raport u vlerėsuan nėndegėt e Komunės Qelėz, Rrapė, Qaf-Mali, Bashkisė Pukė etj.. Gjithashtu u evidentua puna e mirė e bėrė nga legalistėt Pal Nikolli, Preng Florini, Halit Mustafa, Naim Laēi, Xhemal Meēi, Musa Lluka, Rexhep Fusha, Beslim Shkjau, Gėzim Mehaj, Gjon Preng Gjoni, Arjan Selimi, Hysni Shkjau etj.. Pėrcaktimi i prioriteteve tė punės sė degės dhe strukturave tė reja pėr tė ardhmen, ishin trajtuar me kujdes nė raport, njė pjesė e konsiderueshme e tė cilit pėrqėndrohej nė fillimin e punės sė strukturave tė tė gjitha niveleve pėr zgjedhjet e afėrta lokale. 
Konferencėn e pėrshėndeti edhe i deleguari i Komitetit Drejtues sė PLL z.Xhevdet Kopani, i cili pėrgėzoi pėr punėn cilėsore tė kėsaj dege nė vazhdėn e traditės, si dhe pėrkushtimin e legalistėve pukjanė pėr tė ndjekur rrugėn dhe plotėsuar amanetin e martirėve tė Legalitetit: Xhemal Laēi, Abdulla Salihi, Pashk Curri, Ymer Bardhoshi etj.. Funksionimi i strukturave, shtrirja e partisė me seksione nė ēdo lagje dhe qendėr votimi; pėrgatitja pėr zgjedhjet lokale si dhe rritja e bashkėpunimit me degėn lokale tė PD, u pėrcaktuan si prioritete tė punės sė strukturave tė reja qė do tė dilnin nga kjo konferencė. Shumica e diskutantėve e vunė theksin tek rėndėsia e pozicionimit tė ardhshėm politik tė partisė dhe aleancat me subjektet e djathta, duke eleminuar kėsisoj tė gjitha qendrimet qė bien ndesh me interesat e Legalitetit.
Nė pėrfundim u kalua nė zgjedhjen e strukturave tė reja tė deges. Pas votimit tė fshehtė, kryetar i degės sė PLL Pukė pėr mandatin e ardhshėm, u rizgjodh z.Sadik Beqiri, ndėrsa si nėnkryetarė u zgjodhėn zotėrinjtė Pal Nikolli e Gjon Florini.
Komiteti i ri Drejtues i propozoi qendrės, kandidaturėn e z.Naim Laēi pėr postin e Sekretarit tė degės, si dhe kandidaturėn e z.Xhemal Meēi pėr anėtar tė Kėshillit Kombėtar. 
Si anėtarė tė Komitetit tė ri Drejtues, u zgjodhėn 15 nga drejtuesit mė tė spikatur tė degės, me kujdesin e pėrzgjedhjes dhe harmonizimit tė individėve dhe kontributeve, sikundėr ato tė veteranėve Halit Mustafa, Musa Lluka e Xhemal Meēi me tė rinjtė Pal Nikolli, Arjan Selimi, Gėzim Mehaj, etj..
Konferenca u mbyll me mesazhe optimizmi pėr rezultate mė tė larta nė tė ardhmen dhe me urime pėr suksese tė Komitetit Drejtues dhe kryetarit tė rizgjedhur, z.Sadik Beqiri.
Korresp. i "Atdheu"

 

Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Mirditė

Kryetar i PLL Mirditė zgjidhet Petrit Jushi

Legalistėt e rrethit tė Mirditės u mblodhėn mė datė 29 shtator 2005, pėr tė zhvilluar Konferencėn e katėrt tė degės. Mbledhja u zhvillua nė njė nga sallat e Pallatit tė Kulturės Rrėshen, ku morėn pjesė delegatė tė ardhur nga tė gjitha nėndegėt e rrethit. Raportin nė emėr tė Komitetit Drejtues e lexoi z.Petrit Jushi, kryetar i degės. Nė tė pasqyrohej puna e mirė, por edhe tė metat e mangėsitė qė dolėn nė pah sidomos gjatė fushatės elektorale pėr zgjedhjet parlamentare tė 3 Korrikut.
Diskutantėt e shumtė qė morėn fjalėn, si zz. Ndrec Tuci, Pashk Pėrloshi, Gjon Arapi, Anton Ēupi, Nikolin Gjaci, Gjovalin Ndoi, Gaspėr Reēi, Simon Molla, Gjetė Pėrndoj, Sali Kuka, Leon Molla, Tom Biba e tė tjerė, u pėrqėndruan nė mangėsitė dhe mosfunksionimi i mirė i Komitetit Drejtues, madje kritikat e tyre adresoheshin ndaj drejtuesve kryesorė tė degės, tė cilėt, fatkeqėsisht, nuk arritėn mirėkuptimin e duhur pėr tė qenė sa mė efiēientė nė punėn dhe aktivitetin e saj.
Legalistėt mirditorė nėpėrmjet diskutimeve tė delegatėve, shprehėn dėshirėn pėr fuqizimin e punės dhe konsolidimin e strukturave nė pėrgjigje tė prioriteteve qė do tė pėrcaktojė Kongresi i 16-tė, me qėllim pėrgatitjen e tyre pėr zgjedhjet e ardhshme vendore, nė vazhdėn e thellimit tė rezultatit shumė tė mirė, tė arritur nė zgjedhjet vendore tė vitit 2003, deri nė dyfishim tė tij. 
Mė pas konferenca procedoi me shqyrtimin e pikės sė dytė tė rendit tė ditės, zgjedhjen e kryetarit tė degės, Komitetit tė ri Drejtues dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16 tė PLL, qė do tė mbahet nė Tiranė, mė 8 tetor 2005. Pas votimit tė fshehtė, kryetar i degės sė PLL Mirditė pėr mandatin e ardhshėm dy vjeēar u rizgjodh z.Petrit Jushi.
Nė kėtė konferencė mori pjesė, si i deleguar i kryesisė sė PLL, kryetari i saj z.Ekrem Spahiu. Nė fjalėn e tij z.Spahiu theksoi se duhet evidentuar anėtarėsia legaliste nė tė gjitha nėndegėt dhe seksionet e rrethit tė Mirditės, me qėllim qė nė zgjedhjet vendore 2006, tė arrijmė njė rezultat akoma mė tė mirė sesa ato tė vitit 2003. "Por, - tha z.Spahiu, - qė tė arrihet ky rezultat pozitiv, pėrveē masave organizative, duhet krijuar edhe njė kohezion i brendshėm mes tė gjithė tė zgjedhurve nė organet drejtuese dhe anėtarėsisė sė degės.
Korresp. i "Atdheu"



Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Pogradec

Ish deputeti Et'hem Fezollari rizgjidhet kryetar

Ditėn e martė, mė datė 27 shtator 2005, nė qytetin e Pogradecit zhvilloi punimet konferenca e Degės sė PLL Pogradec, nėn drejtimi e kryetarit tė saj z.Et'hem Fejzollari, pėr tė analizuar punėn dhe aktivitetin politik 2 vjeēar tė legalistėve pogradecarė dhe strukturave drejtuese. Nė kėtė konferencė, nė cilėsinė e tė deleguarve nga qendra, merrnin pjesė anėtarėt e Komitetit Drejtues tė PLL, zotėrinjtė Nevruz Ndregjoni dhe Hamit Kurti, pėrkatėsisht; Drejtor i Departamentit tė Organizimit pranė PLL dhe nėnkryetar i Degės sė PLL Tiranė.
Raportin pėr punėn dhe veprimtarinė dyvjeēare tė Degės, e mbajti z.Et'hem Fejzollari, i cili evidentoi mangėsitė e vėrejtura dhe njėkohėsisht edhe arritjet nė pėrmirėsimin cilėsor e sasior tė punės sė strukturave, qė nga seksionet e deri nė Komitetin Drejtues tė Degės.
Pas raportit fjalėn e morėn shumė drejtues tė pranishėm, tė cilėt diskutuan pėr prioritetet e punės pėr tė ardhmen dhe hartimin e planeve tė masave pėr pėrgatitjen e strukturave tė Degės pėr zgjedhjet e vendore tė vitit tė ardhshėm, tė cilat u vlerėsuan njėzėri prej tyre si aksioni kryesor i partisė.
Pavarėsisht nga rezultati i mirė i arritur nė zgjedhjet parlamentare tė 3 korrikut, tė cilin diskutantėt njėzėri e konsideruan tė manipuluar dhe tė zbritur ndjeshėm, delegatėt e konferencės shprehėn bindje tė plotė pėr mundėsinė e arritjes sė rezultateve shumė mė tė larta nė zgjedhjet e ardhshme vendore, bazuar kjo nė gjendjen aktuale tė strukturave tė partisė dhe nė planin e punės sė tyre pėr periudhėn nė vazhdim.
Nė konferencė e morėn fjalėn edhe tė deleguarit e qendrės, zotėrinjtė Nevruz Ndregjoni dhe Hamit Kurti, tė cilėt vlerėsuan rezultatet e Degės dhe nivelin e lartė tė diskutimeve, si garanci pėr lidhje tė shėndosha tė strukturave me zgjedhėsit dhe rezultate mė tė larta nė tė ardhmen, bazuar nė kapacitetet intelektuale tė drejtuesve legalistė pogradecarė.
Mė pas u proēedua nė zgjedhjen e kryetarit tė Degės dhe Komitetit tė ri Drejtues. Pėr kėtė qėllim u ngrit njė komision i pėrbėrė nga zotėrinjtė Dashamir Muēka dhe Muhamet Zaimi, qė funksionoi nė prani edhe tė tė deleguarve nga qendra. Pėr postin e nderuar tė kryetarit tė Degės, konkurruan drejtuesit e spikatur pogradecarė, zotėrinjtė Et'hem Fejzollari, Hysni Kuqo dhe Nexhmedin Shkullaku, tė cilėt nga 32 votues tė pranishėm, morėn pėrkatėsisht: 22; 5; 5 vota, duke konkluduar kėsisoj me rizgjedhjen e z.Et'hem Fejzollari, nė postin e kryetarit tė Degės sė PLL Pogradec pėr mandatin e ardhshėm dyvjeēar.
Konferenca vendosi qė, nė Kongresin e 16 tė PLL, qė do tė zhvillohet mė datė 8 tetor 2005, tė marrin pjesė delegatėt e poshtėshėnuar: Muhamet Zaimi, Nexhmedin Shkullaku, Sadik Kapa, Medi Muēllari, Jetnor Kapri dhe Hysni Kuqo. 

 

Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Peqin

Rizgjidhet kryetar z.Bardhyl Biēa 

Dega e PLL Peqin, organizoi ditėn e martė, mė datė 27.09.2005, ora 16.00 konferencėn pėr zgjedhjet e strukturave drejtuese tė degės dhe tė delegatėve pėr nė Kongresin e 16 tė Partisė. Nė takimin qė u zhvillua nė sallėn e Pallatit tė Kulturės sė qytetit, morėn pjesė anėtarė e simpatizantė tė Partisė Lėvizja e Legalitetit. Ndėrsa nga Kryesia e Partisė asistonte si i deleguar nėnkryetari i PLL-sė z.Murat Basha.
Fjalėn e hapjes e mbajti kryetari i kėsaj dege, z.Bardhyl Biēa, i cili pasi bėri me dije rendin e ditės: Raport-pyetje-diskutime-zgjedhje, i bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr veprimtarisė sė kėsaj dege gjatė fushatės zgjedhore tė 3 korrikut.
Kryelegalisti peqinas, pasi falenderoi tė gjitha strukturat e degės pėr punėn e kryer, u ndal nė vėshtirėsitė e hasura gjatė zgjedhjeve, tė cilat ndikuan nė marrjen e njė rezultati tė dobėt, krahasur me forcėn e vėrtetė tė legalistėve peqinas.
"Edhe pse kemi pasur njė mbėshtetje tė vlerėsueshme nga Kryesia, sidomos nga z.Spahiu dhe z.Basha, fushata e zgjedhjeve parlamentare nė Peqin, ėshtė zhvilluar nėn trysninė dhe provokimet e rėnda tė kundėrshtarėve tanė", - u shpreh z.Biēa, duke vijuar se "... prononcimi i z.Basha nė televizionin lokal, ishte njė mbėshtetje e madhe pėr ne, nė pragfushate. Megjithatė, manipulimet e kryera nė procesin e numėrimit tė votave, ishin skandaloze".
Zotėri Biēa evidentoi raste kur, nė qendra votimi, rezultatet dėshmonin njė vjedhje flagrante tė votės, pasi kishte zona ku "nuk kishte votuar asnjė legalist", ndėrkohė qė nė njė zonė tjetėr, nė atė qė ai vetė kandidonte, ishte njohur vetėm vota e tij, ndėrsa minimalisht, ajo e familjes sė tij "kishte avulluar".
Zotėri Biēa foli edhe pėr nevojėn e ristrukturimit tė seksioneve dhe nėndegėve tė kėsaj dege, duke aktivizuar sa mė shumė rininė, e cila, sipas Biēės, "do ta ēojė mė lart punėn dhe rezultatet nė tė ardhmen".
Njėherazi, z.Biēa foli edhe pėr nevojėn e shpėrndarjes sė organit mediatik tė legalistėve, gazetės "Atdheu", qė ajo tė bjerė nė dorėn e ēdo legalisti peqinas, si njė mėnyrė efikase pėr tė qenė sa mė nė kontakt me zhvillimet e fundit politike dhe qėndrimet e partisė lidhur me to. Mė pas u kalua nė pyetje, ku ndėr tė tjera vėrehej shqetėsimi pėr njė raport mė tė qartė politik me PD-nė.
Zotėri Basha, nė fjalėn e tij shqetėsimit tė delegatėve pėr sa mė sipėr, iu pėrgjigj se "PD-sė iu kėrkua ndryshimi i Kodit Zgjedhor, qė gjithshka tė shkonte sa mė mirė, pasi ne legalistėt, edhe pse kemi shumė pika tė pėrbashkėta me PD-nė, kemi edhe pika tė dallueshme, qė pėrcaktojnė edhe identitetin tonė partiak. Referendumi pėr Monarkinė, Pronat dhe Integrimi i tė Pėrndjekurve dhe Persekutuarve Politikė, janė disa nga pikat thelbėsore qė na dallojnė nga PD-ja, dhe pėr kėto pika ne na duhej tė negocionim sa mė fort dhe me logjikė politike konsekuente. Megjithatė, pėr hir tė sė vėrtetės, bashkėpunimin me PD-nė nė nivel qendror, na e prishėn prononcimet e nxituara dhe jashtė logjikės politike, nga ana e disa individėve me peshė nė LZHK".
Pyetjes tjetėr se "a jeni mė me LZHK-nė?", z.Murat Basha iu pėrgjigj se "LZHK-ja ishte thjesht njė formacion zgjedhor me mandat tė kufizuar kohor, deri mė datė 3 korrik, e qė tashmė ėshtė ezauruar, pasi e kreu misionin pėr tė cilin ishte ngritur. Legalistėt ishin qė nė fillim skeptikė mbi funksionimin e LZHK-sė, pasi edhe pse ishim shtylla kurrizore e kėtij formacioni, nė vendim-marrjen e Kėshillit Ekzekutiv tė saj ne kishim vetėm 25% tė pėrfaqėsimit".
Pyetjeve se a ka mė aleancė me forcat e tjera tė djathta, z.Basha iu pėrgjigj se "... fillimisht duhet tė forcojmė veten, e mė pas tė bashkėpunojmė denjėsisht me demokratėt...".
Nė lidhje me tė ardhmen e PLL, nėnkryetari legalist vlerėsoi nevojėn e mbėshtetjes sė Partisė nė forcat dhe resurset e brendshme, tė pashterrshme, pėr tė kapėrcyer mė lehtė situatat e vėshtira politike. Zgjedhjet lokale dhe zgjedhja e presidentit, janė shanse politike qė, po i shfrytėzuam, japin frytet e veta, pasi edhe me PD-nė kemi interesa tė ndėrsjellta dhe mundėsi reale bashkėpunimi. Deri mė tash, gjatė kėtyre 8 viteve bashkėpunimi, e kemi vlerėsuar PD-nė si forcė e djathtė, e njėherazi kemi kundėrshtuar disa mėnyra tė saj pėr tė na mėnjanuar politikisht. PLL ka dėshmuar se nuk jemi parti qė mbetemi peng i sė shkuarės, por shohim me optimizėm nga e ardhmja".
Zotėri Basha mė tej theksoi konsekuencėn nė ruajtjen dhe pasurimin e filozofisė shtetformuese tė legalistėve, tė idealeve atdhetare e kombėtare, qė, sipas tij, janė mėse tė nevojshme nė kohėt qė po kalojmė. Ai njėherazi vlerėsoi rolin e rinisė legaliste, si njė forcė qė do t'i japė dinamizėm tė gjithė Partisė, pėr ta ēuar atė nė nivele mė tė larta.
Nė fund tė fjalės sė tij, z.Basha uroi legalistėt peqinas pėr suksese nė konferencė, duke uruar gjithashtu qė nė garė tė fitojė mė i miri dhe mė i afti.
Mė pas u kalua nė procedurat zgjedhore, ku iu dha fjala dy kandidatėve pėr kryetar tė degės sė PLL Peqin, z.Mylaim Sufali dhe z.Bardhyl Biēa.
Nė fjalėn e tij tė shkurtėr z.Sufali i bėri njė pėrshkrim jetės sė tij politike nė gjirin e legalistėve peqinas, e mė pas u shpreh se ishte njė kandidat qė do vinte theksin nė strukturimin mė tė plotė tė degės, tė afrimit tė elementit tė ri, si edhe nė aftėsinė e tij pėr tė realizuar e konsoliduar aleanca sa mė tė qendrueshme me tė gjitha forcat e djathta. Ai premtoi pėrkushtim dhe idealizėm nė pėrmbushjen e detyrave.
Zotėri Biēa nga ana e tij, nė fjalėn e fundit para garės, u kėrkoi delegatėve qė ta rivotonin, pasi kishte si garanci njė eksperiencė tė madhe, tė pėrftuar nga jeta e gjatė politike nė krye tė legalistėve.
Mė pas u kalua nė votimin pėr kryetar dhe pėr delegatėt pėr nė Kongresin e 16-tė tė PLL, qė do mbahet mė 8 Tetor. Komisioni i votimit, pas numėrimit tė votave, shpalli rezultatet: 26 vota pėr z.Biēa, 3 vota pėr z.Sufali dhe 3 vota u konsideruan tė pavlefshme.
Nė kėtė mėnyrė z.Bardhyl Biēa u rizgjodh kryetar i degės sė PLL Peqin.
Korresp. i "Atdheu-t"




Zhvilloi punimet konferenca e degės sė PLL Shijak

Bajram Rubjeka rikthehet nė krye tė degės

Ditėn e djelė, mė datė 25 shtator 2005, nė qytetin e Shijakut zhvilloi punimet konferenca parakongresuale e degės sė PLL Shijak.
Nė kėtė konferencė tė drejtuar nga kryelegalisti Ruzhdi Kau, morėn pjesė si tė deleguar nga qendra zotėrinjtė Murat Basha dhe Seit Preni, pėrkatėsisht nėnkryetar i PLL dhe sekretar i Senatit tė Veteranėve.
Raportin e analizės sė punės dy vjeēare tė degės e mbajti sekretari i degės z.Sefer Ēipi. Nė kėtė material z.Ēipi pasqyroi arritjet e punės dhe tė metat e vėrejtura nė veprimtarinė e degės.
Mė pas delegatėt e pranishėm drejtuan pyetje tė shumta pėr sqarimin e momenteve tė ndryshme tė punės dhe pėr aspekte procedurale, tė cilave iu pėrgjigjėn drejtuesit kryesorė tė degės.
Mė pas u kalua nė diskutime tė drejtuesve tė strukturave, ku u analizuan shkaqet e rezultateve tė pakėnaqshme arritur nė zgjedhjet e fundit vendore dhe parlamentare, ku spikatėn diskutimet e zotėrinjve Sokol Berisha, Halim Veizaj, Besnik Rama, Hasan Allushi, Bajram Rubjeka, Ruzhdi Kau, Sefer Ēipi, Xhavit Xhetani, Ideal Deliallisi, Shaban Gashi, Mustafa Xhafa, etj..
Nė fund tė diskutimeve e mori fjalėn edhe z.Murat Basha, i cili ngriti me pėrparėsi problemin e ristrukturimit tė degės dhe afrimin e elementėve tė rinj, me qėllim rritjen sasiore dhe cilėsore tė strukturave, qė nga baza e deri nė Komitetin Drejtues tė degės. Nėnkryetari legalist gjithashtu shtroi problemin e krijimit dhe konsolidimit tė punės dhe lidhjeve kontribuese midsi brezave tė legalistėve, gjithnjė nėn frymėn e krijimit tė raporteve luajale tė bashkėpunimit dhe ndihmės sė ndėrsjelltė, gjithmonė duke u dhėnė pėrparėsi tė rinjve.
Mė pas u kalua nė zgjedhjen e kryetarit tė degės dhe komitetit drejtues. Pėr postin e kryetarit tė degės, pas dorėheqjes sė z.Ruzhdi Kau, ku kandiduan zotėrinjtė Bajram Rubjeka dhe Ardian Guza.
Nė votimin e fshehtė morėn pjesė 25 delegatė, nga tė cilėt 20 syresh votuan kandidaturėn e z.Rubjeka, (i cili u zgjodh kryetar i Degės sė PLL Shijak pėr mandatin e ardhshėm dyvjeēar), ndėrsa 5 delegatė votuan nė favor tė z.Guza.
Mė pas konferenca procedoi me zgjedhjen e Komitetit Drejtues dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16-tė tė PLL.

Zhvilloi punimet konferenca V e Degės sė PLL Lushnje 

Rizgjidhet kryetar z.Shpėtim Axhani


Ditėn e mėrkurė, mė datė 29 shtator, nė qytetin e Lushnjes zhvilloi punimet konferenca e V e degės sė PLL Lushnje, nėn drejtimin e kryetarit tė saj z.Shpėtim Axhani, i cili mbajti edhe raportin e punės dy vjeēare tė degės, me temė "Puna e bėrė nga Komiteti Drejtus, qė nga konferenca e katėrt, nė funksion tė forcimit tė PLL dhe prezantimit dinjitoz tė saj nė zgjedhje". Nė raport ndėr tė tjera u theksua se, nga konferenca e mėparshme e 28 marsit 2004 e nė vazhdim, strukturat e PLL nė rrethit tė Lushnjes kanė patur forcim cilėsor dhe sasior, pasqyruar kėto edhe nė rezultatet e arritura, deri nė kurorėzimin e motos: krijim seksioni pranė ēdo qendre votimi.
Nė raport u theksua se Komiteti Drejtues i degės, nė bashkėpunim tė ngushtė me strukturat e tė gjitha niveleve, kanė bėrė tė mundur me punė dhe seriozitet qė PLL e kėtij rrethi tė shihet e vlerėsohet si Parti me peshė dhe me pikėsynime tė qarta politiko-zgjedhore dhe se nė vazhdėn e kėtij synimi janė krijuar raporte serioze bashkėpunimi me tė gjitha Partitė e spektrit tė djathtė nė kėtė rreth. Zotėri Axhani vlerėsoi gjithashtu se gjatė punės dyvjeēare janė vėrejtur edhe mangėsi nė disa drejtime si: Funksionimi i pamjaftueshėm i forumit tė Gruas, mosmbledhja e kuotizacionit, mosshpėrndarja e shtypit tė partisė, gazetės "Atdheu", etj..
Vend tė veēantė nė raport zuri rezultati jo i kėnaqshėm i LZHK-sė nė zgjedhjet e fundit parlamentare, me ē'rast u theksua se "LZHK-ja nė rrethin tonė ėshtė prezantuar dy herė me elektoratin. Herėn e parė nė dhjetor 2004, nė Komunėn Dushk, nė zgjedhjet pėr kėshilltarė e kryetar komune, ku tė gjitha partitė e tjera tė kėtij koalicioni dolėn zbuluar pėrsa i pėrket pranisė dhe organizimit tė strukturave ndihmėse, ēka na detyroi qė peshėn kryesore ta luanin strukturat tona lokale tė PLL-sė, tė cilat u ndihmuan maksimalisht nga kryesia e Partisė nė qendėr. Nė zgjedhjet e 3 korrikut 2005, pėrsėri vetėm strukturat e PLL e kryen tė gjithė fushatėn, qė nga pėrzgjedhja e kandidatėve e deri tek realizimi i njė fushate model...". Pėr punė tė mirė nė funksionimin e degės gjatė gjithė periudhės sė analizuar, nė raport u vlerėsuan nėndegėt e komunės Tėrbuf, me kryetar z.Hazbi Leka, e komunės Golem, me kryetar z.Arif Matjani, e komunės Gėrmenj, me kryetar z.Seit Ibrahimi dhe komunės Allkaj, me kryetar z.Agur Musaku.
Nė konferencė, nė cilėsinė e tė deleguarit tė kryesisė sė PLL, mori pjesė Sekretari i Pėrgjithshėm i PLL z.Artan Tujani. Pas raportit tė punės, u kalua nė pikėn e dytė tė rendit tė ditės: pyetje dhe diskutime... Gjatė diskutimeve tė tyre, zotėrinjtė Bexhet Sina, Ferdinand Zdrava, Pandeli Boēi, Ismet Smira, Agur Musaku etj., e vunė theksin tek vėshtirėsitė e ndeshura gjatė fushatės sė fundit dhe puna pėr pėrballimin e kapėrcimin e tyre. Ata kėrkuan shpjegime mė tė detajuara nga i deleguari i Kryesisė sė PLL z.Artan Tujani, nė lidhje me procedurat e zhvillimit tė Kongresit tė 16-tė.
Mė pas u kalua nė procesin e zgjedhjeve tė strukturave drejtuese, ku pas numėrimit tė votave, kryetar i degės u rizgjodh z.Shpėtim Axhani, nėnkryetarė u zgjodhėn zotėrinjtė Agim Bega, Agur Musaku dhe Bexhet Sina, ndėrsa kryetar i Senatit tė degės u zgjodh z.Arif Matjani. Pėr postin e sekretarit tė degės, qendrės iu propozuan kandidaturat e zotėrinjve Ferdinand Zdrava dhe Shefqet Dobro. 
Korresp. i "Atdheu".


Dega e PLL Kolonjė zhvillon konferencė


Nė datėn 15.09.2005 nė qytetin e Ersekės u zhvillua Konferenca e degės sė PLL. Nė kėtė konferencė merrte pjesė si pėrfaqėsues nga qendra Z. Nebi Ganellari, kryetar i Kėshillit Kombėtar dhe kryetar i degės sė PLL Korēė. 
Takimin e hapi kryetari i Degės sė PLL Kolonjė, z.Ylli Sulejmani. Ai bėri njė pėrshkrim tė shkurtėr tė veprimtarisė sė kėsaj dege si PLL dhe si LZHK. Ai u ndal tek vėshtirėsitė e shumta qė pati dega gjatė zgjedhjeve tė 3 korrikut, faktorėt e shumtė objektivė dhe subjektivė qė ndikuan nė rezultatin e LZHK nė kėtė rreth. Mė pas tė pranishmit i pėrshėndeti z.Nebi Ganellari, i cili pasi bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr tė rezultateve tė takimit tė Komitetit Drejtues tė PLL nė Tiranė, udhėzimeve tė dala nga ky takim pėr zhvillimin e Konferencave dhe pėrgatitjen e kongresit tė 16 -tė tė PLL.
Mė pas u bėnė pyetje tė ndryshme dhe diskutime ku shprehej pakėnaqėsia pėr rezultatin zhgėnjyes dhe pėr aktivitetin dhe veprimtarinė e PLL nė tė ardhmen. Nė fund u zgjodh kryetari i Degės, Komiteti Drejtues i degės i pėrbėrė nga 7 veta. Kryetar u rizgjodh z.Ylli Sulejmani dhe nėnkryetar z.Adriatik Sejati. Nė Kongresin e 16-tė dega e Kolonjės do tė pėrfaqėsohet nga kryetari i rizgjedhur i degės sė PLL Kolonjė.
Korresp. "Atdheu-t"




POLEMIKA

Kur pėr historinė shkruajnė injorantėt (1)

Profanimi i historisė 

Nga Sazan PIPA

Bollėku deri nė tepricė, i mediave tė shkruara dhe fakti qė ato, nė shumicė, janė nė pronėsi dhe drejtohen nga njerėz tė paditur, (por qė janė tė ndėrgjegjshėm pėr faktin se mediat janė pushtet i vėrtetė) - ka rritur probabilitetin e pėrfshirjes dhe kėnaqjes sė manive tė sėmura tė disa shkarrashkruesve sharlatanė, qė pėrveē vjelljes sė marrėzive qė u gėlojnė nėpėr tru, po e keqedukojnė dhe keqinformojnė lexuesin me spekullime dhe mashtrime tė trasha e tė dėmshme. Modeli mė i pėrkryer i stigmatizimit artistik tė kėsaj specieje (shkarrashkruesve), ėshtė krijimi i personazhit tė Gjin-analistit tek "Portokallia" e Top Channel-it.
Fallsifikimeve dhe spekullimeve me historinė e Shqipėrisė dhe shqiptarėve, (me ēka rėndom janė mbushur tekstet e historisė nė tė gjitha nivelet e sistemit tonė shkollor), tashmė u ndajshtohen edhe "analizat" haluēinante tė shkarrashkruesve sharlatanė e mediokėr, tė cilėt ndikojnė shumė keq nė malformimin e dijeve, psikozave, refleksioneve dhe qėndrimeve tė brezave tanė, ēka i keqorienton ata nė vlerėsimin e sė kaluarės, sė tashmes dhe pozicionimin nė raport me ardhmėrinė. Dhe meqenėse "natyra" nuk e duron dot boshllėkun, nė kokat bosh (e qė fatkeqėsisht janė tė shumta), lehtėsisht zenė vend klishe tė pėrēartura injorantėsh, kodoshėsh dhe spekullantėsh. 
Nė kushtet e shkatėrrimit tė sistemit tonė arsimor dhe shtimit tė skalioneve tė injorantėve, rreziku i manipulimit tė viktimave tė padijes ėshtė shumė i madh dhe me pėrmasa tė frikshme. Mjafton tė kujtosh sekuencat e transmetuara nga njė emision i Fevziut, nė tė cilin ishin thirrur ish veteranėt komunistė Liri Belishova e Rrahman Parllaku, ballisti Ahmet Nivica dhe zogisti Beqir Ajazi, (ku pasi u pyetėn mbi 20 tė rinj dhe ku doli se tė gjithė ishin thellėsisht tė paditur pėr PKSH, Ballin, Legalitetin dhe raportet politike midis tyre gjatė LDB), bėhet e qartė se ēfarė terreni i virgjėr ekziston pėr spekullimin me tė vėrtetat e mėdha tė kėtij vendi, dėm tė cilin mund ta kryejė me lehtėsi ēdokush qė ka synimin e mbrapshtė dhe hapėsirėn e duhur nė mediat.
Njė spekullim tė tillė e ka bėrė nė njė tė pėrditshme, edhe njėfarė Pilo-je i kollarisur e shkollepsur, kryetar i njė partie qė, pėr nga radha nė ministrinė e Drejtėsisė dhe Gjykatėn e Shkallės Parė Tiranė, zė denjėsisht vendin e 87-tė, pas divorcit me njė parti-kolibe, tė ndarė disa herė. 
Kėtė radhė spekullimi i fandaksur nis me definim-analizėn sipas sė cilės "Pėrpara periudhės enveriane, historia jonė e njeh Zogun si njė diktator qė hyri rastėsisht nė derėn zhurmuese tė politikės shqiptare, nė njė moment tė caktuar, kur shpresat ishin tė humbura pėr tė, duke marrė njė ushtri tė huaj nga fqinjėt, me anėn e sė cilės uzurpoi me dhunė institucionet e shtetit, pėr t'u vetėquajtur mė tej 'Mbret i Shqipėrisė'. Inteligjenca e asaj kohe largohet apo bėhet viktimė e dhunės mbretėrore dhe populli nė vend qė ta vlerėsojė gjendjen realisht, e duartroket mbretin fitimtar me gjithė zemėr, biles, duke thėnė: 'Epo mirė ia bėri atij 'mjekrės'..., (ėshtė fjala pėr Fan Stilian Nolin, i cili jo vetėm nga studiuesit seriozė shqiptarė, por edhe nga ata tė huaj, ėshtė vlerėsuar si kryeministri i kulturuar dhe mė demokrat qė ka nxjerrė deri mė sot historia shqiptare). Dhe kjo frazė konsolidohet me prapėsinė e fundit tė kėtij diktatori (pra Zogut), i cili ikėn nga sytė kėmbėt, si i shitur qė ishte tek fqinjėt, me njė grumbull prapėsirash tė lėna pas: Thesarin e grabitur, vendin pa ushtri pėr tė luftuar armikun, dy krahina shqiptare tė dhuruara pėr hesap tė tij (a thua se Shqipėrinė ia kish lėnė trashėgim i ati). Vazhdimi dihet. Shqipėria u pushtua dhe ishte nė ditė tė hallit me tė gjitha statistikat...".
Injoranti Pilo duhet ta dijė se Ahmet Zogu nuk "hyri rastėsisht nė derėn e zhurmshme tė politikės shqiptare".
Pilua i "publicistikės historike" me fiksidenė e gabuar mbi kohėn e futjes sė Zogut nė politikė, ngatėrron datat kur mė tej, duke iu referuar Dhjetorit 1924, e vazhdon spekullimin me mashtimin "..., duke marrė njė ushtri tė huaj nga fqinjėt, me anėn e sė cilės uzurpoi me dhunė institucionet e shtetit, pėr t'u vetėquajtur mė tej 'Mbret i Shqipėrisė'".
Nė Dhjetor 1924, Zogu nuk ndodhej rastėsisht nė politikėn shqiptare, por sapo kish dhėnė dorėheqjen nga posti i kryeministrit pas atentatit dhe kish mbushur mbi 12 vjet nė politikėn aktive, madje edhe me armė nė dorė, duke dominuar zhvillimet e kohėve nė fjalė, pėrveē njė periudhe 2 vjeēare tė mungesės sė detyruar, (gjatė qėndrimit nė Austri, mė 1916-1918).
"Ushtria e huaj", ishte pothuajse tėrėsisht ushtri shqiptare nė pėrbėrje, dhe territoret nga ku u rekrutuan e mė pas kaluan repartet qė Ai komandoi, ishin territore historikisht shqiptare, asokohe, fatkeqėsisht nėn administrim serbo-malazez e grek, (pėr shkak tė vendimeve tė Konferencės sė Londrės).
Ahmet Zogu nuk "uzurpoi institucionet e shtetit", por rivendosi, me ndihmėn politiko-ushtarako-diplomatike e financiare tė Fuqive tė Mėdha, legjitimitetin e institucioneve tė shembura me anė tė "Revolucionit Demokratik tė Qershorit 1924", nė zbatim tė vendimit tė Qeverisė sė ligjshme tė Iljaz Vrionit, dalė nga maxhoranca e krijuar pas zgjedhjeve tė lira tė Dhjetorit 1923, (asokohe nė mėrgim, me seli nė Romė), rrėzuar me rebelim tė armatosur nga fanolistėt...".
Ndėrsa "mbret", Zogu u shpall nga Asambleja Kushtetuese pas afro 4 vjetėsh, dhe nuk "u vetėshpall" i tillė, prandaj ėshtė absurd pohimi pasues se "..., populli, nė vend qė ta vlerėsojė gjendjen realisht, e duartroket mbretin fitimtar".
Pilo i publicistikės shkruan se "Inteligjenca e asaj kohe largohet, apo bėhet viktimė e dhunės mbretėrore(!!!)...".
Ja ēfarė shkruan, more shoku ynė Pilo, njė nga intelektualėt antizogistė mė mendjendritur dhe kundėrshtari mė i rreptė, Mustafa Kruja, nė letėrkėmbimin me At Paulin Margjokaj-n, pėr "arratisjen" e "intelektualėve...". 
"... Ne, shqiptarėt e arratisur jashtė shtetit natėn e krishtlindjeve..., ca me vaporr e ca me barkė, e me Fan Nolin dhe qeverinė e tij nė krye - tė gjithė ne kundėrshtarėt e atėhershėm tė Zogut, zbarkuam dhe u shpėndamė nga 25 deri mė 27 dhjetor nė Brindizi dhe Bari. Ishim njė ushtri intelektuale e shpartalluar pėr gabimet dhe fajet tona individuale e kolektive, dhe e pazonja pėr tė kuptuar si grup, se parti s'ishim...
Papėrgjegjshmėria dhe pazotėsia politike kolektive, pėrbrenda e pėrjashta, dhe mizerja morale e opozitės antizogiste, kurrė s'pat qenė shfaqur aq sheshit dhe aq tragjikisht sesa ndėr ato 6 muajt e provės sė vet nė qeverisje, nėn kryesimin e Fan Nolit.
Ky regjim qe njė kėshtjellė letre, nga mė e dobėta.
Qeveria e Fan Nolit nuk desh dhe nuk diti me pėrfitu. Tė kishte dashur e ditur, sė jashtmi do ta kishte siguruar veten 100 pėrqind.
Por Fan Noli desh me u marrė vesh me Rusinė Sovjetike, dhe kjo hapi nė Tiranė njė legatė prej 40 vetėsh. Prandaj Zogu ..., politikisht e moralisht, kishte gjithė Perėndimin me vete, me Anglinė nė krye.
Por tė paktėn, pasi u mundėm, u shkatėrruem e thyem qafėn nė mėrgim, athua se i pamė ndonjėherė dhe a i njohėm gabimet dhe fajet tona??!... Asnjė herė dhe asnjė grimė.
Tė gjitha ato mizerje morale, tė gjithė atė papėrgjegjėsi politike kolektive qė po na pėrcjell sot, e do tė na pėrcjellė deri nė varr, i kishim marrė me vete dhe s'i lėshonim e s'donim me i lėshu pėr sė gjalli. E megjithatė, donim tė besonim, e vėrtet besonim me kėmbėngulje, se brenda 6 muajsh..., Zogun do ta hidhnim pėrsėri!! E si?!".
Pėr ēfarė kryeministri "mė demokrat" pėrrallisni ju, shoku ynė Pilo, pėr atė qė erdhi nė pushtet pa zgjedhje dhe qė gjatė 6 muajve nė qeverim nuk ndėrmori e realizoi asnjė reformė demokratike(!!?) dhe qė, pėr tė larė m... me sh..., u kujtua tė premtojė "zgjedhje tė lira e demokratike...". Pėrcaktimi i Pilos se Noli ishte "kryeministri mė i kulturuar dhe mė demokrat, qė ka nxjerrė deri mė sot historia shqiptare", dėshmon konceptin prej profani tė lėēitur, teksa me "kulturė" kupton thjesht njohuritė libreske tė Nolit (pėr hir tė sė vėrtetės, jashtėzakonisht tė mėdha), duke harruar kulturėn tejet tė mangėt politike, si pjesė e kulturės sė pėrgjithshme qė duhet tė zotėrojė njė politikan profesionist, sikundėr ishte Noli, e qė, nė tė vėrtetė, bėri njė karrierė politike plot sukses, pėr afro 4 vjet (1920-1924).
Ja ēfarė shkruan antizogisti Nikollė Ivanaj nė shtypin opozitar tė kohės pėr Nolin, shoku Pilo: "Pėr sa i pėrket veprimit thjesh politik tė Emzot Nolit, do t'kishte qenė shumė ma mirė, si pėr shqyptart ashtu edhe pėr te, qė t'mos kishte ekzistu aspak ky veprim. Pėr politikė lypset me le (me qenė i lindur), sepse tė gjitha tė tjerat cilėsina, me mėsime dhe me virtyte, nuk mjaftojnė... 
Emzot Noli i dha fund karrierės politike tė tij me dy gabime fatale: Veprimi i tij, (si kryeministri i Qeverisė revolucionare), qe pa vend e pa arsye: ai qe nji shtijak (dėshtak). Ndėrsa Emzot Noli s'kishte aspak cilėsina pėr revolucioner; ishte shkrimtar e orator i mirė, si edhe kritik-humoristik kundra veprimeve politike tė tė tjerėve. Po, por jo me ndėrtue gja ai vetė, jo. Se kjo punė ishte tepėr e mėrzitshme dhe e ngatėrrueme pėr te...".
Pilo-funksionari i lartė i njė partie rebele, (qė erdhi nė fuqi nė qershor 1997, me dhunė revolucionare, si Noli nė Qershor 1924), ėshtė po aq "demokrat" sa edhe Fan Stiliani, prandaj shkruan "budallallėqe me tė cilat qesh edhe edhi". Pėr cilėt"studiues..." e ka fjalėn shoku ynė Pilo, tė cilėve u "referohet" pa sjellė asnjė referencė!?
Ēfarė "mė demokrati...", ėshtė Noli, teksa pas ardhjes nė pushtet dogji pronat e kundėrshtarėve dhe dėnoi me vdekje, nė mungesė", qindra kundėrshtarė tė tij!!!
Pilo-profani duhet tė dėshmojė me prova se Ahmet Zogu ishte "shitur tek fqinjėt", se "iku me njė grumbull prapėsish tė lėna pas: Thesarin e grabitur, vendin pa ushtri pėr tė luftuar armikun, dy krahina shqiptare tė dhuruara pėr hesap tė tij ( a thua se Shqipėrinė ia kish lėnė trashėgim i ati)".
Tė tilla gjepura nuk ka guxuar t'i deklarojnė as Tan Gjemi me Tan Kateshin, rebelėt kryengritės tė Pilos dhe partisė sė tij gjatė '97-ės. 
Vijon numrin e ardhshem

 

Gjithēka rreth rregullave kryesore tė organizimit tė PLL - Statutit tė legalistėve

Statuti i Partisė "Lėvizja e Legalitetit"

Pas disa ndryshimeve tė miratuara nė kongresin e 15 tė PLL nė datė 8 tetor 2001



Shėnim i redaksisė
Po botojmė tė plotė nė kėtė numėr Statutin e PLL, tė miratuar nė Kongresin e 15-tė, pėr shkak tė kėrkesave qė kemi pasur nė lidhje me kėtė ēeshtje. Besojmė se ky statut do t'u vlejė tė gjitha degėve, pėr tė diskutuar nė lidhje me pėrmirėsimet qė mund t'i bėhen atij nė Kongresin e 16-tė, dhe njėkohėsisht do tė jetė njė rast i mirė pėr tė njohur gjithė anėtarėsinė tonė me themelin e rregullave tė partisė sonė.


Kapitulli Nr.I

NENI 1
Partia "Lėvizja e Legalitetit" ka lindur si lėvizje pėr mbrojtjen e legjitimitetit dhe rendit kushtetues. PLL ėshtė vazhduesja e ligjshme e ideve tė Triumfit tė Legalitetit si dhe e Organizatės Kombėtare "Lėvizja e Legalitetit" e cila frymėzoi popullin shqiptar nė luftėn kundėr okupatorit nazi-fashist. PLL ėshtė njė bashkėsi politike e pavarur, e organizuar mbi bazėn e vullnetit tė lirė tė shtetasve shqiptarė, mendimi ideopolitik i tė cilėve pėrputhet me parimet themelore dhe aspiratat e kėsaj partie.

NENI 2
Partia "Lėvizja e Legalitetit" lufton pėr krijimin e njė Shqipėri tė Lirė, Etnike e Demokratike, nė pėrputhje me parimet bazė tė Kartės sė OKB-sė dhe tė dokumenteve themelore tė OSBE-sė, qė me rrugė dhe mjete demokratike tė vendosė nė Shqipėri regjimin legjitim tė Monarkisė Kushtetuese me nė krye NMT Leka I-Mbret i Shqiptarėve dhe tė Dinastisė sė Tij.

NENI 3
Emri i partisė ėshtė Partia "Lėvizja e Legalitetit" shkurt PLL.

NENI 4
Selia qendrore ndodhet nė Tiranė.

NENI 5

Partia "Lėvizja e Legalitetit" ka vulėn e vet e cila ka formėn e rrethit. Nė qendėr ėshtė vendosur simboli i Partisė. Sipėr simbolit ėshtė shkruar nė formė harku "Partia Lėvizja e Legalitetit". Ndėrsa poshtė simbolit ėshtė shkruar Kryesia.

NENI 6
Partia "Lėvizja e Legalitetit" ka simbolin dhe flamurin e saj. Simboli ėshtė shqiponja dykrenore me pėrkrenaren e Skėnderbeut sipėr.
Flamuri i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" ka formėn e njė katėrkėndėshi tė verdhė, nė mesin e tė cilit qendron simboli vendosur mbi njė pjesė tė kuqe nė formė shqyti. Mbi shqytin dhe simbolin ėshtė shkruar "Partia Lėvizja e Legalitetit" nė formė harku, dhe poshtė simbolit ėshtė shkruar viti "1924".


Kapitulli Nr.II

NENI 7
Partia "Lėvizja e Legalitetit" vepron si parti politike duke pasur disiplinė dhe demokraci tė gjerė brenda saj, nė pėrputhje me normat e pėrcaktuara nė kėtė statut. Veprimtaria e Partisė "Lėvizja e Legalitetit" zhvillohet brenda territorit tė Shqipėrisė sė sotme politike, por edhe jashtė kėtij territori, kur njė gjė e tillė lejohet nga legjislacioni i vendeve pėrkatėse.

NENI 8
Strukturat e Partisė "Lėvizja e Legalitetit" ndėrtohen dhe veprojnė sipas linjės vertikale. Nė organet vendimore, vendimet e partisė merren me shumicė votash nė pėrfundim tė diskutimeve tė lira tė anėtarėve tė partisė.

NENI 9
Vendimet e marra nga organet drejtuese tė partisė, janė tė detyrueshme pėr zbatim nga organet e tjera vartėse nė parti, sipas shkallės hierarkike.

NENI 10

Partia "Lėvizja e Legalitetit" ėshtė parti e hapur pėr tė gjithė shqiptarėt brenda dhe jashtė atdheut.

a.Anėtar i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" mund tė jetė ēdo shtetas, qė ka mbushur moshėn 18 vjeē, me qėndrim tė pėrhershėm brenda e jashtė vendit, pavarėsisht nga shtresa ose pozita shoqėrore, kombėsia, raca, seksi, botėkuptimi e besimi.
b. Anėtar i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" mund tė jetė ai qė pranon Programin dhe Statutin e Partisė, aktivizohet nė veprimtarinė e saj, paguan kuotizacionin e anėtarėsisė dhe nuk bėn pjesė nė tė njėjtėn kohė nė parti tė tjera politike.

NENI 11
Nuk pranohen nė radhėt e Partisė "Lėvizja e Legalitetit":

a)Ish-anėtarėt e nomenklaturės sė lartė tė regjimit komunist, ish-anėtarėt e Partisė Komuniste, ish-anėtarėt e Partisė sė Punės sė Shqipėrisė, ish-anėtarėt e Partisė Socialiste, ish punonjėsit e Sigurimit tė Shtetit dhe bashkėpunėtorėt e tyre.
b. Personat qė kanė kryer krime politike kundėr popullit.
c)Persona qė u pėrmbahen pikėpamjeve komuniste, fashiste, raciste, antidemokratike, antihumane, luftėnxitėse, terroriste, antipopullore e antikombėtare.
d) Ata qė njollosin figurėn e tyre morale dhe shoqėrore.
e) Pėr raste tė veēanta vendos Komiteti Drejtues.

NENI 12
Pranimi i anėtarėve tė Partisė " Lėvizja e Legalitetit" bėhet nė mėnyrė individuale, sipas kėrkesės sė secilit, me shkrim, drejtuar njėrit prej seksioneve tė Partisė. Kėrkesa shqyrtohet paraprakisht nė seksionin e Partisė tė rrethit pėrkatės ku banon.

NENI 13
Anėtari i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" ka pėr detyrė: 
a-Tė mbrojė, tė propagandojė e tė zbatojė programin, politikėn dhe vendimet e Partisė si dhe tė respektojė kėrkesat e Statutit. Tė pėrmbushė detyrat qė i caktohen nė pėrputhje me Statutin dhe programin. Tė respektojė normat e bashkėjetesės demokratike nė Parti.
b-Tė zhvillojė frymėn e transparencės, tolerancės, debatit konstruktiv dhe mirėkuptimit reciprok nė Parti. Tė pėrhapė dhe propagandojė programin e Partisė dhe qendrimet e saj politike.
c-Tė organizohet dhe kontribuojė maksimalisht nė fushatat elektorale pėr arritjen e suksesit tė Partisė.

NENI 14

Anėtari i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" ka tė drejtė: 
a) Tė marrė pjesė nė pėrpunimin e politikės, tė qėndrimeve e vendimeve tė Partisė nė tė gjitha nivelet, nėpėrmjet diskutimit e debatit demokratik nė forumet e Partisė, nė shtyp dhe nė forma tė tjera demokratike; tė shprehė lirisht mendimet e tij pėr tė gjitha ēėshtjet e Partisė si dhe mbi veprimtarinė e anėtarėve dhe organeve tė saj.
b) Tė zgjedhė e tė zgjidhet nė organet udhėheqėse tė Partisė, nė mėnyrėn e parashikuar nė Statut.
c) Tė marrė pjesė nė mbledhjet partiake tė ēdo niveli qofshin, ku shqyrtohen probleme qė kanė tė bėjnė me personin e tij. Pėr kėtė njoftohet vetėm dy herė.
d) Anėtari i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" nuk mund tė veprojė dhe tė deklarohet nė emėr tė Partisė, pa qenė i autorizuar, ose pa e gėzuar kėtė tė drejtė nga organet drejtuese.


NENI 15

Anėtari i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" ka tė drejtėn e daljes sė lirė nga Partia me kėrkesėn e tij, duke njoftuar mė parė seksionin e Partisė nė tė cilin bėn pjesė ose ndonjė instancė mė tė lartė tė Partisė.
Dalja nga Partia ose dorėheqja nga funksioni bėhet duke dorėzuar njė njoftim me shkrim, duke dorėzuar teserėn dhe duke njoftuar 15 ditė para largimit.

NENI 16
Pėrjashtimi nga Partia "Lėvizja e Legalitetit" bėhet nė rastet e shkeljes sė pėrsėritur tė statutit tė Partisė dhe programit tė saj. Propozimi pėr pėrjashtim bėhet nga Seksioni pėrkatės dhe miratohet nga Komiteti Drejtues i Degės sė Partisė tė rrethit.


Kapitulli Nr. III


NENI 17
Organet kryesore tė Partisė "Lėvizja e Legalitetit janė:

a. Kongresi i Partisė 
b. Kėshilli Kombėtar 
c. Komiteti Drejtues 
d. Kryesia e Komitetit Drejtues
e. Kryetari i Partisė
f. Komisioni i Kontrollit dhe i Respektimit tė Statutit (Kryesia e Senatit)


NENI 18
Kongresi ėshtė organi mė i lartė i Partisė "Lėvizja e Legalitetit". Ai mblidhet ēdo katėr vjet nė vendin dhe ditėn e caktuar prej Kėshillit Kombėtar, me propozim tė Komitetit Drejtues.
-Kongresi analizon veprimtarinė e Partisė "Lėvizja e Legalitetit" nė periudhėn midis dy kongreseve. 
- Kongresi miraton Programin dhe Statutin e Partisė, diskuton dhe vendos vijėn politike. 
-Kongresi zgjedh me votim tė fshehtė kryetarin e Partisė "Lėvizja e Legalitetit" si dhe anėtarėt e Kėshillit Kombėtar.
-Kongresi i Jashtėzakonshėm thirret kur e kėrkojnė 2/3 e anėtarėve tė Komitetit Drejtues dhe kur kjo kėrkesė mbėshtetet nga 2/3 e anėtarėve tė Kėshillit Kombėtar.

NENI 19
Nė Kongres marrin pjesė me votė deliberative:
a- Delegatėt e zgjedhur nga Konferencat e degėve, nė pėrputhje me numrin e pėrcaktuar nga Komiteti Drejtues nė bazė tė kritereve: 60% prej anėtarėsisė, e pėrcaktuar kjo 4 muaj para ditės sė kongresit; 40% nė bazė tė rezultatit tė zgjedhjeve.
b- Anėtarėt e Komitetit Drejtues.

c- Deputetėt, ministrat, kryetarėt e bashkive dhe tė komunave, nėse janė anėtarė tė PLL.
d- Ish kryetarėt e Partisė, nėse janė akoma nė Parti.
e- Kongresi nuk mund tė shpallet mė vonė se 60 ditė nga dita e skadimit tė afatit katėrvjeēar.

NENI 20
Kėshilli Kombėtar mbikėqyr zbatimin e vendimeve tė Kongresit, tė Programit, tė Statutit nga ana e Komitetit Drejtues tė Partisė.
a- Kėshilli Kombėtar zgjedh nga gjiri i vet kryetarin.
b- Deputetėt, nėse janė anėtarė tė Partisė "Lėvizja e Legalitetit", kooptohen nė Kėshillin Kombėtar.
c- Kėshilli Kombėtar miraton listėn e kandidatėve pėr kryetar komune, minibashkie dhe bashkie.
d- Kėshilli Kombėtar miraton listėn e kandidatėve pėr deputetė, duke respektuar hierarkinė e lartė partiake.
e- Kėshilli Kombėtar mblidhet jo mė pak se njė herė nė vit.

NENI 21
Kėshilli Kombėtar mund tė mblidhet me kėrkesėn e Kryetarit tė Partisė, nė konsultim me Komitetin Drejtues dhe Kryetarin e Kėshillit Kombėtar. 
-Ai mund tė thirret gjithashtu me kėrkesėn e 2/3 tė anėtarėve tė Kėshillit Kombėtar.


NENI 22
Komiteti Drejtues ėshtė organi mė i lartė ekzekutiv dhe urdhėrdhėnės i Partisė "Lėvizja e Legalitetit". Ai ėshtė pėrgjegjės pėrpara Kongresit dhe Kėshillit Kombėtar, organizon dhe drejton punėn pėr thirrjen e Kongresit tė Partisė, ėshtė pėrgjegjės pėr zbatimin e programit politik, Statutit si dhe tė direktivave e rekomandimeve tė Kongresit.
a-Komiteti Drejtues drejton dhe bashkėrendon gjithė veprimtarinė dhe organizimin e pėrgjithshėm tė partisė, cakton redaksitė (ose redaksitė) e organit (ose organeve) qendrore tė shtypit (medias) tė Partisė, orienton dhe kontrollon punėn e tyre.
b-Komiteti Drejtues administron mjetet e pėrgjithshme financiare dhe materiale tė partisė nėpėrmjet Kryetarit.
c- Komiteti Drejtues zgjedh Komisionin e Financės sė Partisė, i pėrbėrė prej tre vetėsh.

NENI 23

Komiteti Drejtues i zhvillon mbledhjet plenare jo mė pak se katėr herė nė vit. 
- Komiteti Drejtues pėrbėhet:
-Kryetari i Partisė,
-Nėnkryetari
-Sekretari i Pėrgjithshėm
-Sekretarėt e tjerė
-Njė pėrfaqėsues nga tė gjitha prefekturat e vendit.
-Nė Komitetin Drejtues kooptohen kryetari dhe sekretari i Senatit, kryetarja e Forumit tė gruas, kryetari i Forumit tė Rinisė.

 

NENI 24
Kryetari i Partisė:
a- Pėrfaqėson Partinė "Lėvizja e Legalitetit" brenda dhe jashtė vendit dhe vepron nė emėr tė saj.
b- Harmonizon dhe drejton veprimtarinė politiko-organizative tė partisė, nė zbatim tė vendimeve tė Kongresit.
c- Pezullon pėr shkelje tė Statutit dhe vijės politike, ēdo anėtar tė organeve ekzekutive. Pėr shkarkimin pėrfundimtar vendos Kėshilli Kombėtar nė konsultim me Senatin. 
Personi i pezulluar ka tė drejtėn e ankimit nė Senat brenda 10 ditėve.
d- Kryetari i Partisė relaton nė Komitetin Drejtues dhe Kėshillin Kombėtar pėr probleme tė rėndėsishme politike tė Partisė.
e- Kryetari ėshtė anėtar i pėrhershėm i Kėshillit Kombėtar.

NENI 25
Ēdo anėtar i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" ka tė drejtė tė vendosė kandidaturėn pėr kryetar partie.
a.Kandidaturat pėr kryetar partie miratohen nga Komiteti Drejtues nė konsultim me Senatin.
b.Kryetari zgjidhet me votim tė fshehtė.
c.Kryetari zgjidhet ndėrmjet dy ose mė shumė kandidaturave.
Fiton ai kandidat qė merr 50% + 1, vota tė vlefshme, nė raundin e parė. Nėse kalohet nė balotazh, fituesi shpallet me shumicėn e votave tė vlefshme. 

NENI 26
Kryetari i Partisė, i zgjedhur nė Kongres i kėrkon votėbesimin Kėshillit Kombėtar pėr anėtarėt e Komitetit Drejtues.

NENI 27
Nėnkryetari i Partisė ndihmon kryetarin nė zbatimin e vendimeve politike si dhe vendimeve tė organeve qendrore.
- Nėnkryetari i Partisė zėvendėson kryetarin. Kur kryetari mungon, me autorizimin e tij merr kompetencat e kryetarit tė Partisė.
- Nėnkryetari pėrfaqėson Partinė nė takime tė nivelit tė tij.

NENI 28
Sekretari i Pėrgjithshėm i Partisė organizon dhe koordinon punėn e Partisė nėpėrmjet sekretarėve pėrkatės.
-Pėrfaqėson Partinė nė nivelin e vet nė tė gjitha takimet.

NENI 29
Sekretarėt e tjerė kryejnė detyrėn e tyre sipas profileve pėrkatėse, nėpėrmjet departamenteve.

NENI 30
Drejtorėt e departamenteve emėrohen nga Kryetari, nė bashkėpunim me Komitetin Drejtues.


Kapitulli Nr. IV

NENI 31
Nė rrethet e Shqipėrisė, por edhe jashtė vendit, ngrihen degėt e Partisė "Lėvizja e Legalitetit". Organi mė i lartė i Partisė nė degė ėshtė konferenca e Partisė sė degės; ajo mblidhet njė herė nė dy vjet. 
-Kur e kėrkojnė rrethanat mund tė mblidhet Konferenca e jashtėzakonshme e Partisė, me kėrkesėn e 2/3 tė anėtarėve tė Komitetit Drejtues tė Degės.

NENI 32
Konferenca e Partisė sė Degės dėgjon dhe shqyrton raportin e Komitetit Drejtues tė saj, relacionet e ndryshme dhe:
a.Bėn analizėn e punės ndėrmjet dy konferencave dhe pėrcakton detyrat pėr tė ardhmen.
b.Konferenca e degės zgjedh kryetarin dhe Komitetin Drejtues tė saj.
c.Kur pėrkon me zhvillimin e Kongresit, Konferenca zgjedh delegatėt e degės pėr nė Kongresin e Partisė.


NENI 33
Komiteti Drejtues i degės nė rreth, i zgjedhur nga Konferenca, drejton gjithė veprimtarinė e Partisė nė rreth nė periudhėn ndėrmjet dy konferencave.

a.Ai organizon e drejton punėt pėr thirrjen e pėrgatitjen e konferencės sė Degės sė Partisė, ndjek dhe shqyrton ēeshtjet e ndryshrne tė punės sė Partisė nė tė gjitha fushat;
b.Orienton veprimtarinė e grupeve tė kėshilltarėve tė PLL nė komuna, bashki e qarqe.
-Pėrfaqėson Partinė nė marrėdhėnie me partitė e forcat e tjera, organizmat shoqėrore e institucionet e ndryshme nė rreth.
c.Administron mjetet financiare e materiale tė Partisė.
d.Komiteti Drejtues i degės organizon dhe drejton fushatat zgjedhore nė territorin e degės.

NENI 34
Komiteti Drejtues i Degės i zhvillon mbledhjet jo mė pak se njė herė nė dy muaj;
a. Komiteti Drejtues i Degės ngre dhe organizon departamentet e Partisė nė Degė, sipas nevojave tė saj dhe nė pėrputhje me to orienton dhe kontrollon veprimtarinė e tyre.
b. Komiteti Drejtues i Degės miraton kandidatėt pėr kėshilltarė tė komunave dhe bashkive.
c. Propozon nė Komitetin Drejtues tė PLL kandidaturat alternative pėr kryetar komune, kryetar minibashkie, kryetar bashkie dhe deputet.


NENI 35
Komiteti Drejtues i Degės zgjedh nėnkryetarin ose nėnkryetarėt dhe i propozon Komitetit Drejtues tė PLL jo mė pak se dy kandidatura pėr emėrimin e sekretarit.

NENI 36
Nėndega vepron sipas ndarjes administrative nė komuna, bashki ose rajoni e minibashkie pėr qytetet e mėdha. Ajo pėrfshin tė gjitha seksionet e ndodhura nė territorin e saj.
Nėndega koordinon veprimtarinė e degės me seksionet e saj.

NENI 37
Nėndega krijohet kur ka jo mė pak se tre seksione. Kryetarėt dhe sekretarėt e seksioneve zgjedhin kryetarin e Nėndegės.

NENI 38
Organizmat bazė tė Partisė "Lėvizja e Legalitetit" janė seksionet. 
a.Nė pėrputhje me kriterin territorial, seksionet e Partisė ngrihen nė bazė lagjeje, fshati, qyteti etj..
b.Krijimi, shtrirja, bashkimi ose ndarja e seksioneve vendoset nga Komiteti Drejtues i Degės pėrkatėse.
c.Seksioni organizon veprimtarinė politike nė territorin e tij nė pėrputhje me orientimet dhe qendrimet e partisė si dhe bėn pranimin e anėtarėve tė rinj tė PLL.
d.Gjithashtu seksioni bėn propozime dhe sugjerime degės pėr ēdo problem qė gjykohet se ėshtė nė interes tė PLL.
e.Seksionet mbajnė lidhje me Komitetin Drejtues dhe janė tė varura organizativisht prej tij.

NENI 39
Seksioni i Partisė krijohet kur ka jo mė pak se 5 anėtarė; kur numri i anėtarėve tė Partisė kalon mbi 30, me miratimin e Komitetit Drejtues tė Degės, krijohen dy ose mė shumė seksione.
Seksioni mblidhet jo mė pak se njė herė nė muaj.


Kapitulli Nr.V

NENI 40
Kandidatėt e Partisė "Lėvizja e Legalitetit" qė zgjidhen deputetė nė Kuvendin e Shqipėrisė, formojnė grupin parlamentar.
a.Grupi pėrfaqėson dhe mbron interesat e Partisė "Lėvizja e Legalitetit" nė Kuvend.
b.Nė tė njėjtėn mėnyrė veprojnė edhe kėshilltarėt e zgjedhur nė pushtetin vendor.

NENI 41
Deputeti ose Grupi Parlamentar i Partisė "Lėvizja e Legalitetit" ėshtė i detyruar tė veprojė nė pėrputhje me linjat politike tė Partisė, si dhe tė zbatojė vendimet e organeve drejtuese tė saj.
a.Nė rast se deputeti nuk vepron konform Statutit dhe vendimeve tė organeve drejtuese tė Partisė, me propozim tė Komitetit Drejtues nė konsultim me Senatin dhe vendim tė Kėshillit Kombėtar, atij i hiqet e drejta tė pėrfaqėsojė Partinė.
b.Kryetari i Partisė, nėse partia fiton zgjedhjet parlamentare, ėshtė automatikisht kryeministėr. Nė tė gjitha rastet e tjera, kryetari i Partisė ėshtė kryetar i Grupit Parlamentar.

Kapitulli Nr.VI

NENI 42
Organizmat partnere tė PLL janė:
-Forumi i Veteranėve (Senati)
-Forumi i Rinisė
-Forumi i Gruas
-Kėto forume synojnė tė pėrhapin idetė dhe programin e PLL nė grupet shoqėrore ku ato veprojnė.
-Ato janė tė strukturuara pėrafėrsisht si PLL dhe miratohen nga Kėshilli Kombėtar.


Kapitulli Nr.VII

NENI 43
Ēdo anėtar i PLL ka tė drejtė tė shprehė lirshėm mendimin e tij nė Partinė "Lėvizja e Legalitetit".
-Nė PLL respektohet diversiteti i mendimit.

NENI 44
Vendimet nė organet vendimmarrėse merren me shumicė absolute (50% +1) tė votave tė vlefshme tė pjesėmarrėsve qė kanė tė drejtė vote.

NENI 45
Votimi bėhet i fshehtė ose i hapur duke ngritur dorėn.

NENI 46

Anėtarėve tė Partisė "Lėvizja e Legalitetit" mund t'u jepen: Vėrejtje; Pezullim; Pėrjashtim.

a.Vėrejtja jepet me shkrim pėr gabime tė lehta.
b.Pezullimi jepet pėr shkelje statutore dhe morale.
c.Pėrjashtimi jepet pėr shkelje tė rėnda politike, apo morale qė dėmtojnė rėndė imazhin e Partisė "Lėvizja e Legalitetit".


Kapitulli Nr.VIII

NENI 47
Komisioni i Kontrollit dhe i Respektimit tė Statutit pėrbėhet nga Kryesia e Forumit tė Veteranėve, Senatit.

NENI 48

Ēdo gjė qė nuk ėshtė e parashikuar nė kėtė Statut, mbetet nė kompetencė tė Komitetit Drejtues tė PLL-sė nė konsultim me kryetarin e Kėshillit Kombėtar tė Partisė.

NENI 49

Tė ardhurat e Partisė dhe financat sigurohen nga: 
a.Kuotat e anėtarėve tė Partisė "Lėvizja e Legalitetit".
b.Tė ardhura nga persona fizikė e juridikė.
c.Tė ardhura nga degėt jashtė atdheut.
d.Tė ardhura nga shtypi i Partisė.
e.Donacione tė ndryshme brenda kuadrit ligjor.
f.Tė ardhurat e parashikuara nga ligji.


NENI 50
Partia "Lėvizja e Legalitetit" ka numrin e vet tė llogarisė nė Bankė.

NENI 51
Statuti mund tė ndryshohet vetėm nga Kongresi i Partisė "Lėvizja Legalitetit".

NENI 52
Ky Statut hyn nė fuqi menjėherė.

NENI 53
Nė momentin qė ky Statut hyn nė fuqi, abrogohet Statuti paraardhės.

 

___________________________

24 Shtator 2005
___________________________

Intervistė ekskluzive me NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve

Mbreti: Kandidati pėr kryetar duhet t’u mbushė mendjen legalistėve, jo mbretit 

Legaliteti ka ecur shumė pėrpara dhe ėshtė fuqizuar shumė qė prej 98-ės... Por fatkeqėsisht, prej LZHK-sė nė kėto zgjedhje ėshtė dėmtuar... Sa i pėrket grupit parlamentar mund tė them se kanė bėrė atė qė kanė mundur nė disa momente, por jo gjithmonė nė interesin e Legalitetit, nganjėherė edhe nė interesin e tė tjerėve.  

EDITORIAL

 Qė PD-ja tė mbrojė tė ardhmen

 Nga Neritan Kolgjini

PD-ja ka marrė tashmė pėrfundimisht nė mėnyrė legalo-institucionale frenat e pushtetit dhe askush nga qeveritarėt e rinj nuk mund tė gjejė arsye shfajėsuese pėr pamundėsi nė qeverisje. Megjithatė, vendimet e para tė kabinetit Berisha tė japin pėrshtypjen se ka diēka qė e pengon t’u shkojė deri nė fund gjėrave. Kam parasysh kėtu mėdyshjen e mbylljes tė “universiteteve” tė shpikura nanoiste, kur fillimisht u tha se do tė bėhen filiale; argumentet e ndrojtura pro bashkimit (shkrirjes) sė disa ministrive; apatinė e disa ministrave pėr tė pastruar nga organika ndoca prej drejtuesve “mė tė korruptuar tė planetit” si financat, rendi, etj.. Njė arsye mund tė jetė takticizmi i kabinetit Berisha pėr tė mos dhėnė pėrshtypjen e njė raprezaljeje nė aparatet dikasteriale; por gjithsesi besoj se disa veprime “tė forta” janė (ishin) domosdoshmėri tė bėhen. Jo pėr ndonjė gjė, por kjo ėshtė njė detyrim pėrballė elektoratit, pasi, tė gjithė e dimė se vota pėr PD ishte nė njė masė tė madhe njė votė anti-korrupsion! Apo jo?! Dhe ky korrupsion nuk ka qenė valė manjetike e padukshme, por njė trup i madh e i stėrdukshėm qė i zinte rrugėn gjithkujt prej nesh deri nė shkallė dikasteri. Kėshtu, nevoja e disa “kurbaneve” nga ish-administrata e PS-sė ėshtė njė gjė qė e pranojnė tė gjithė. Kėto akte force jo vetėm qė nuk e ulin imazhin e mazhorancės demokratike nė popull, por pėrkundrazi forcojnė idenė e qeverisjes “me duar tė pastra”. Nuk di tė ketė ndonjė ligj qė ta pengojė mazhorancėn e re pėr ta pastruar administratėn nga qendrat virusale e kanceroze. Zaten ky ėshtė njė rregull i artė qė respektohet me solemnitet nė ēdo vend perėndimor e demokratik.

Ajo qė duhet tė bėhet urgjentisht pas “zbulimit” tė 300 bizneseve qė nuk shlyejnė doganė, ėshtė dėrgimi i dosjeve nė Prokurori pėr procedim penal. Ky do tė jetė realisht akti i parė i besueshėm se qeveria Berisha po luan rolin e njė “Di Pietro-je” nė realitetin shqiptar. Akti i dorėzimit tė dosjeve nė Prokurori, njėherazi do tė shėrbejė si provė lakmusi pėr mekanizmat e Prokurorisė. Nėse ajo vepron (ēka unė besoj se do tė ndodhė, pėr shkak tė huqit tė vjetėr tė servilėve, qė i puthin dorėn ēdo padroni tė ri) atėherė PD mund tė “shfajėsohet” para kolegėve tė PS: - Ja, Prokuroria juaj po ju dėnon! Nėse Sollaku “fle mbi dosje”, atėherė PD e ka tė gatshėm sebepin pėr ta syrgjynosur.

Kėto akte force PD-sė ia lehtėsojnė edhe sherret brenda opozitės, e cila ka njė krizė tė fortė lidershipi. Njė arsye mė shumė qė nxit akselerimin e kėtyre akteve ėshtė faktori kohė, pasi, sa mė tepėr kohė tė kalojė, aq mė tepėr harrohen zullumet e socialistėve. (Njėlloj siē u harrua genocidi komunist). Ndėrsa afrimi i dimrit, me krizėn e zakonshme energjitike dhe mundėsia e ndonjė skandali qeveritar, do t’ia vėshtirėsonte maksimalisht PD-sė kryerjen e njė operacioni kirurgjikal nė administratėn “mė tė korruptuar tė botės!”

Pėrfundimisht, qė PD tė tregojė se e respekton votėn qė ka marrė, duhet tė vėrtetojė me prova force se e lufton korrupsionin. Natyrisht, duke marrė ballas e qartė tė gjitha pėrgjegjėsitė e rreziqet. Dhe vetėm kėshtu mund tė rregullojė tė ardhmen e shqiptarėve dhe “tė mbrojė tė ardhmen” e vet.

  

KRYESORE

Intervistė ekskluzive me NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve

Mbreti: Kandidati pėr kryetar duhet t’u mbushė mendjen legalistėve, jo mbretit

Legaliteti ka ecur shumė pėrpara dhe ėshtė fuqizuar shumė qė prej 98-ės... Por fatkeqėsisht, prej LZHK-sė nė kėto zgjedhje ėshtė dėmtuar... Sa i pėrket grupit parlamentar mund tė them se kanė bėrė atė qė kanė mundur nė disa momente, por jo gjithmonė nė interesin e Legalitetit, nganjėherė edhe nė interesin e tė tjerėve.  

Nė njė intervistė ekskluzive pėr gazetėn “Atdheu” Mbreti Leka komenton situatėn politike nė vend, kabinetin Berisha, ecurinė e procesit tė definimit tė statusit tė Kosovės si dhe bėn disa shtjellime rreth PLL e kongresit tė ardhshėm. Gjithashtu Ai shprehet pėr PLL-nė duke thėnė se ajo ka punuar mirė qė prej vitit 1998 dhe ėshtė rritur e fuqizuar mjaft. Njėkohėsisht me njė gjuhė tė pėrzgjedhur e lakonike, Ai shprehet rreth qendrimeve tė disa deputetėve tė PLL nė parlament, pėr tė cilėt thotė se nuk kanė punuar gjithnjė pėr interesat legaliste, tė cilėt legalistėt i njohin mjaft mirė, pėrderisa i pėrjashtuan nga radhėt e veta. Nė lidhje me pozicionin e PLL brenda LZHK, Mbreti Leka shprehet ashpėr duke thėnė se Legaliteti fatkeqėsisht ėshtė dėmtuar prej LZHK-sė nė kėto zgjedhje. Gjithashtu ai flet me mjaft stil edhe pėr zhvillimet brenda PLL dhe kongresit tė ardhshėm tė 16 legalist dhe pohon se nuk ka asnjė kandidat “favorit”. Njėkohėsisht ai i uron legalistėt pėr kongresin e aktivitetin e tyre nė tė ardhmen.

Njė koment, ju lutem Naltmadhni rreth koalicionit tė maxhorancės qė kryesohet nga dr.Berisha dhe veēanėrisht cili ėshtė mendimi juaj rreth kabinetit Berisha, cilat janė shanset e kėsaj qeverie pėr tė realizuar premtimet qė ka dhėnė nė fushatė elektorale?

Eshtė e kuptueshme qė duhet me pritė tė paktėn 2-3 muajt e parė tė saj pėr me pa se si do tė punojė; por qė tė plotėsojė gjithė programin qė ka premtuar nė fushatė elektorale, unė e shoh shumė tė zorshme.

Si e shihni procesin e definimit tė statusit tė Kosovės, dhe a mendoni se ish-kryeministri Haradinaj i mungon kėtij procesi dhe qė mund t’i jepte mė shumė?

Pėrsa i takon opsionit tė njė pavarėsie tė kushtėzuar, unė mendoj se ajo nuk ėshtė pavarėsi... sepse janė ende tė tjerėt qė tė drejtojnė e nuk je i lirė. Sa i takon Ramush Haradinajt si ish-kryeministėr, dihet se ai ka bėrė njė punė shumė tė madhe edhe si kryeministėr pėr pavarėsinė e Kosovės. Unė e kam mik z.Haradinaj dhe pėr tė mund tė them fjalėt qė thuhen zakonisht pėr miqtė, pra do tė dėshiroja qė ai tė ishte pjesė aktive e kėtij procesi.

A mendoni se qeveria shqiptare e dr.Berishės mund tė bėnte mė shumė pėr Kosovėn dhe si ju duket qėndrimi i saj i shprehur pėrmes ministrit Mustafaj, pro pavarėsisė sė kushtėzuar?

Duke qenė se nuk jam pjesė e bisedimeve zyrtare, nuk mund tė them dhe aq shumė se ēfarė mund tė bėnte. Unė nuk di detaje tė bisedimeve qė janė bėrė pėrreth kėsaj ēeshtjeje. Prandaj them se nuk e di se ku mund tė kishte ndikuar kjo qeveri nė kėtė proces, sepse informacionet qė kam, nuk mė lejojnė tė kem njė pamje mė tė hapur.

Legalistėt kanė kongresin e tyne tė 16 mė datė 8 tetor, dhe vijnė nė kėtė eveniment me njė bilanc pune. Si e gjykoni ju kėtė bilanc tė PLL dhe posaēėrisht tė grupit tė saj parlamentar, sidomos tė z.Spahiu pėr ēeshtjen kombėtare, ēėshtjen ēame, tė pėrndjekurit, pronėn, emigrantėt etj.?

Unė them qė Legaliteti ka ecur shumė pėrpara qė prej kohės kur drejtohej nga z.Guri Durollari, dhe ėshtė fuqizuar shumė. Por fatkeqėsisht, prej LZHK-sė nė kėto zgjedhje ėshtė dėmtuar. Por nė pėrgjithėsi ka ecur pėrpara me dinjitet. Sa i pėrket grupit parlamentar mund tė them se kanė bėrė atė qė kanė mundur nė disa momente, por jo gjithmonė nė interesin e Legalitetit, nganjėherė edhe nė interesin e tė tjerėve.

Pėrgjithėsisht para kongreseve, ka fjalė se Mbreti ose Oborri Mbretėror pėrkrah njė kandidat ose njė tjetėr. Sa e vėrtetė ėshtė kjo dhe nė kėtė kongres, a keni ju ndonjė kandidat preferencial?

Nė asnjė mėnyrė jo! Edhe sikur tė kisha nuk do ta pėrmendja, sepse nuk ėshtė detyra e Mbretit tė ndėrhyjė nė Legalitet, kur Legaliteti ėshtė duke bėrė zgjedhjet e veta. Kandidati pėr kryetar duhet t’u mbushė mendjen legalistėve, jo Mbretit.

Njė mesazh ju lutem Naltmadhni, pėr legalistėt, pėr Kongresin dhe pėr tė ardhmen e tyre politike...

Urime pėr kongresin dhe shpresoj qė t’ju shkojė mbarė i gjithė procesi!

Intervistoi Neritan Kolgjini

 

POLITIKA  

Basha: Eshtrat e Mbretit Zog I, tė prehen nė atdhe 

“Eshtrat e Mbretit Zog I, tė prehen nė atdhe!” Ky ka qenė edhe thelbi i prononcimit tė nėnkryetarit legalist z.Murat Basha, nė konferencėn pėr mediat e shumta, mbajtur nė selinė e PLL paraditen e datės 23 shtator 2005.

Nėnkryetari legalist u bėri thirrje presidentit Moisiu dhe kryeministrit Berisha qė, nė pėrmbushje tė detyrimit kushtetues pėr vlerėsimin e kontributeve atdhetare ndaj shtetit dhe kombit shqiptar, nė respekt tė vazhdimėsisė juridike tė shtetit, tė cilin ata e drejtojnė, tė kontribuojnė pėr planifikimin dhe realizimin e kthimit nė atdhe tė eshtrave tė Mbretit Zog I, tė cilat aktualisht prehen njė varrezėn publike "Thais" tė Parisit.

Nė prononcimin e tij nėnkryetari legalist, kėrkoi qė eshtrat e Mbretit Zog I, pas kthimit nė atdhe, tė prehen pėrfundimisht nė varrezn e njohur tė Familjes Mbretėrore dhe askund tjetėr, pasi kjo ėshtė edhe dėshira e tė gjithė pjestarėve tė kėsaj Familjeje, duke filluar qė nga Mbreti Zog.

Njė nga domethėniet e prononcimit tė z.Basha, ishte edhe domosdoja e krijimit tė njė kulture qytetare dhe politike, tė vlerėsimit tė figurave dhe kontributeve atdhetare tė mbarė kombit, pavarėsisht nga bindjet dhe raportet politike e personale ndėr kohėra. Sipas z.Basha, tashmė ky proces i thellė dhe i kujdesshėm duhet realizuar nė njė dritė tjetėr, larg pasioneve, etiketimeve dhe vlerėsimeve sipas shijeve politike tė politikėbėrėsve shqiptarė, por gjithmonė nė pėrputhje me kontributet e vlerėsuara shkencėrisht dhe tė evidentuara nga historiografia bashkėkohore, qė s'ka e nuk duhet tė ketė asgjė tė pėrbashkėt me historiografinė komuniste, qė nxiu gjithēka, nė funksion tė interesave dhe politikave, sipas tė cilave historia e Shqipėrisė fillonte mė 8 nntor 1941 dhe se para kėsaj ēdo gjė ishte antikombėtare...

Mė pas z.Basha iu pėrgjigj pyetjeve tė shumta tė gazetarėve pėr zhvillimet mė tė fundit nė vend, nė kėndvėshtrimin e PLL, pėr ēka ata morėn edhe pėrgjigje qė zgjuan interes.

A.K.

   

Deklaratė pėr mediat e PLL-sė 

Tė nderojmė 8 tetorin, ditėlindjen e Mbretit Zog

Partia Lėvizja e Legalitetit, si njė parti qė lajtmotiv tė programit dhe veprimtarisė sė saj politike ka atdheun dhe kombin, nė kushtet e reja politike e sociale, mendon se rivlerėsimi i kontributeve atdhetare tė figurave tė ndritura tė historisė dhe shtetit shqiptar, ėshtė prioritet madhor, madje emergjent.

Tashmė, shkalla e lartė e emancipimit tė politikės dhe ndėrgjegjėsimit tė mbarė shoqėrisė pėr sa mė sipėr, janė shndėrruar nė garanci pėr ēdo sipėrmarrje nė kėtė drejtim.

Pikėrisht pėr kėtė arsye, mbėshtetur edhe nė opinionet dhe botimet historiografike e shkencore, vlerėsimi i kontributeve tė Mbretit Zog I dhe vendosja e Tij nė panteonin e shqiptarizmės, do tė ishte veprimi mė i arsyeshėm i qeverisė dhe shtetit shqiptar.

Nisur nga fakti se eshtrat e Mbretit Zog I prehen akoma jashtė atdheut, nė emėr tė mbarė legalistėve dhe mbretėrorėve, si dhe nė respekt tė sė kaluarės sonė dhe kontributeve shtetformuese, pėr tė cilat janė tė interesuar tė gjithė shqiptarėt, PLL i kėrkon presidentit Alfred Moisiu dhe kryeministrit Berisha, tė ndėrmarrin e tė kurorėzojnė nismėn pėr kthimin nė atdhe tė eshtrave tė kryetarit tė shtetit tė parė shqiptar tė periudhės moderne.

PLL ka besim tė plotė tek serioziteti i kryeministrit, z.Berisha, i cili para disa vitesh, nė parlament, deklaroi solemnisht se ndjente veneracion dhe detyrim tė thellė ndaj figurės sė Mbretit Zog I, pavarėsisht nga bindjet republikane dhe se nė kėtė kontekst, nė rast tė rikthimit nė pushtet, nė respekt tė veprės sė Tij do tė ndėrtonte njė pėrmendore nė qendėr tė Tiranės...

PLL ėshtė e bindur se ka ardhur koha, madje jemi tė vonuar, nė nismėn e kthimit nė atdhe dhe vendosjes nė vendin e duhur, tė pėrcaktuar dikur si Varreza Mbretėrore, tė eshtrave tė kryerilindasit shqiptar, Mbretit Zog I, tė cilit legalistėt mė datė 8 tetor do t’i kremtojnė jubileun e 110 vjetorit tė lindjes.

Tiranė mė 23.09.2005 

 

Kryetari Spahiu, takime me diplomatė 

Gjatė javės sė kaluar, kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu ishte i ftuar nė dy pritje diplomatike tė organizuara respektivisht nga Ambasada e Republikės sė Libisė dhe ambasada e Mbretėrisė sė Arabisė Saudite nė Tiranė.

Se pari, mė datė 21 shtator, z.Spahiu dhe mikpritėsi libian z. Maolod A.O Alhamudi shkėmbyen pikėpamje pėr rrugėt e zhvillimit tė dy vendeve dhe i transmetuan njėri-tjetrit mesazhe  miqėsie dhe urimi pėr begatinė dhe prosperitetin e dy popujve.

Ndėrsa mė datė 23 shtator 2005, me rastin e festės kombėtare tė Mbretėrisė sė Arabisė Saudite,  z.Spahiu ishte i ftuar nė njė pritje tė organizuar nga shkėlqesia e tij Abdullah S.Alhamdan, ambasador i Mbretėrisė sė Arabisė Saudite nė Tiranė.

Z.Spahiu, gjatė kėtyre pritjeve u takua edhe me shumė pėrfaqėsues tė Trupit Diplomatik tė akredituar nė Tiranė, drejtues tė lartė tė partive tė tjera politike si dhe me ministra tė kabinetit Berisha.

Kėto takime shėrbyen edhe pėr shkėmbimin e pikėpamjeve politike mbi situatėn paszgjedhore dhe nevojėn pėr vazhdimin e reformave tė ndėrmarra nga kabineti Berisha.  

 

INTERVISTA

Intervistė me z.Gjergj Thanasi, shef i Departamentit tė Marrėdhėnieve Publike nė PLL

Gjergj Thanasi: Pse e ka tė zorshme “Berisha 1” luftėn antikorrupsion

 

Qeveria e PS-sė i la njė faturė tė rėndė sociale e financiare nė derė kabinetit tė ri. A do tė dijė ky kabinet ta kapėrcejė kėtė krizė “aforfe”?

Sikur tre komisariate  tė djegura me themel tė kish trashėguar PD-ja, dėmi do tė ishte mė i vogėl se borxhi 3 milion dollarėsh i “Olim”-it. Me kėtė logjikė, dorėzimi i pushtetit me ēelėsa nė dorė e truproje nderi, por me arkat bosh, me hidrocentralet bosh, me universitetet bosh, por plot sherre sociale, ėshtė njė litar jashtė varrit. Edhe Napoleon Bonaparti trashėgoi njė Francė mė tė saktė nga Barras-ėt hajdutė tė Direktoratit. Napoleonit tė madh iu desh mund e djersė, pranga e plumba pėr tė zhbėrė hajdutėrinė e paraadhėsve tė tij. Me masa gjysmake tė ndėrmarra me gjysėm zemre, z.Kryeministėr zor se mund tė kapėrcejė krizėn edhe sikur tė kishte nė dorė shkopin e Sergej Bubkės. Si mund tė arkėtojė lekė shteti, kur pėrveē hajdutėve Zhan Valzhanė tė Babrrusė e Shkodrės, kemi hajdutėt e qindra milionė lekėve qė janė sh.p.k., e sh.a., ndėr 300 tatimpaguesit mė tė mėdhenj tė vendit? Hajdutėria socialiste ia la kopilin nė derė Pollos me universitetet dhe po vazhdon tė emėrojė nė ēdo qark mėsues e drejtorė me “tender zarfesh”, sepse z.Pollo akoma nuk po i spastron drejtorėt lokalė tė Arsimit qė s’kanė lėnė gjė pa vjedhur, qė nga shkumėsat e deri tė qiratė 1-dollarėshe pėr metėr katror, dhe nėn shembullin e Memushit “legjendar”, po emėrojnė “Shulat e Paēot” si dekanė, dmth., drejtorė nė mbarė vendin kundrejt pagesės pėrkatėse. Kabineti “Berisha 1” akoma nuk u shkul dot socialistėve ca “touareg-ė” e “ford focus-a”, e jo mė tė kėpusė litarin bojėrozė.

 

Po flitet qė nė arkėn e shtetit mungojnė rreth 120 milion dollarė qė duhet tė ishin gjendje? A mendoni se qeveria duhet tė gjejė e dėnojė autorėt pėr kėtė boshllėk financiar?

Z.Bode ėshtė shumė i moderuar, sepse vetėm borxhet doganore (pa llogaritur se ē‘mund tė nxjerrė edhe kontrolli mė i pėrciptė i dokumentacionit) janė 40 milionė dollarė. Po borxhet tatimore, sa shkojnė?! Po mospagesa e detyrimeve pėr transferimin e pronave tė patundshme nė ēifligun e Gjylbegut? Po mosvjelja e parave nga shoqėritė e pėrbashkėta dhe nga mosarkėtimi i qirave, qoftė edhe 1-dollarėshe, sa miliona dollarė bėjnė?! Problemi ėshtė mė i thellė se 120 milion dollarė. Pėrveē ndonjė rasti sporadik, nuk shihen nėpunės tė mesėm tė shtetit qė tė firmosin shkresa penalizuese, madje edhe pėr firma ndėrtimi qė pastrojnė paratė e drogės e nuk denjojnė tė paguajnė as TVSH pėr Berishėn, e as 1-pėrqindėshat pėr pushtetin lokal tė Ramės. Shteti nuk ėshtė vetėm Berisha, i cili edhe po ta kishte ditėn e Allahut 80-orėshe, nuk do t’i mjaftonte pėr tė frenuar hajdutėrinė rozė, nga Tropoja nė Delvinė. Mos duhet t’i arkėtojė  Berisha apo vetė Bodja paratė e 6300 frigoriferėve qė bėri publikė Olldashi nė TV Klan?! Po magazinat doganore qė simbas njė raporti tė D21-shit i “qethin” shtetit shqiptar 40 milion euro nė vit? Nuk shoh “dentist” tė aftė qė t’ia shkulin dhėmbėt “Julius Petshek-ėve” shqiptarė, qė deri nė minutėn e fundit mendojnė: “tė vjedhim ē‘tė vjedhim, se e kemi risk”!

 

Berisha premtoi dhe realizoi njė qeveri me mė pak ministri. Kjo e ka detyruar qė tė bėjė njė pėrzierje tė disa ministrive dhe atashimin e disa institucioneve shtetėrore deri diku tė pavarura, nėpėr ministritė e reja. Si ju duket kjo masė e ndėrmarrė?

Institucionet e pavarura tė socialistėve mė kujtojnė krerėt e pavarur tė KQZ-sė Klos, Nano, Celibash. Pėrrallat e pavarėsisė nuk i beson kush. Problemi ėshtė se sa efiēente do tė jenė kėto ministri nė eleminimin e pasojave tė tokės sė djegur qė socialistėt ia lanė peshqesh Berishės, pėrfshirė kėtu edhe hajdutėritė e tre muajve tė fundit. Stafet e kėtyre institucioneve profesioniste nėpunėsish civilė, nė shumicėn e tyre janė tė lidhura me gen e krushqi me nomenklaturėn e vjetėr, ose me banditėrinė e vitit 1997. Ndoshta Shqipėria si rast i veēantė nėn administrimin e kryeministrit Berisha, do tė shndėrrojė kasapėt nė kirurgė tė aftė pėr tė eleminuar gangrenėn rozė.

Interesante ėshtė zhurma e socialistėve dhe lsi-istėve pėr pavarėsinė e profesionalizmin e SHIK-ut. Pėrsa i pėrket profesionalizmit, SHIK-SHISH-i i ka dhėnė provat nė tė dy kahjet: qoftė me “organizatėn terroriste islamike” tė kryesuar nga deputetėt katolikė tė Shkodrės, ku spikaste zonja Topalli “me ferexhe dhe minifund”, qoftė me infiltrimin e “urithėve” njerėzorė dhe elektronikė deri nė katin e tretė, e deri nė paradhomėn e Doktorit. E vetmja gjė qė nuk u kujtuan socialistėt tė mbrojnė ėshtė fjala e fundit e titullit tė institucionit: kombėtar, shtetėror. Prestigji i kėtij institucioni, tė cilin z.Klosi e mbulonte me lėvdata kur i gėrmushej njė gjeneral-kapteri prapavije tė SHIK-ut tė Berishės, ka rėnė nė minimumin e mundshėm. Njė shembull: “amfibėt” e njė vendi tė rėndėsishėm anėtar tė NATO-s plaēkitėn objekte nė spitalierėn e mbytur italiane nė gjirin e Vlorės. Togeri i anijes (nėnkolonel detar) nė vend qė tė raportonte tek SHIU, shefi i shtabit, apo edhe ministri i ri, e rridhte informacionin tek atasheu i njė vendi tjetėr tė rėndėsishėm tė NATO-s, i cili me ndihmėn e polumbarėve sllovenė e kishte filmuar incidentin me kohė e me vakt. Kjo ėshtė besueshmėria e “veshit” tė shtetit. Ē’rėndėsi ka nėse veshi ėshtė ent mė vete, i bashkėngjitet ministrisė Olldashi, ministrisė Mustafaj apo ministrisė Mediu!

 

Nė PS ėshtė ēelur “tenderi” pėr kryetar. Kush i ka letrat mė nė rregull prej mėtonjėsve post-nanoistė?

Sė pari, nuk dihet nėse Nano do tė komandojė direkt PS-nė, apo me ndonjė qehaja. Sė dyti, Edi Rama, i pasuruar jashtėzakonisht, me pushtet maksimal krahasuar me pretendentėt e tjerė, pas kalimit tė PS-sė nė opozitė nė pushtetin qendror, do tė bėjė maksimumin pėr ta akaparuar vendin e kryetarit. Kjo, jo thjesht se nuk i mjaftojnė paratė qė siguron nė ēifligun kryeqytetas, por sepse i duhet posti i kryetarit si jelek anti-plumb pėr t’u mbrojtur nga Berisha, i cili nuk mund tė ēmendet dhe t’ia arrestojė dy herė kreun PS-sė nė opozitė. Edi Rama ka minimumin e inteligjencės pėr tė kuptuar se pas sekuestrimeve vijnė prangat, dhe, Koka i Durrėsit nuk mjafton pa trupin e gjatė tė Ramės. Pėr mė tepėr qė nė kabinetin Berisha ka ministra qė janė gati ta ndėrrojnė portofolin me mandatin 3-vjeēar tė kryebashkiakut, qoftė edhe nėpėrmjet zgjedhjeve tė parakohshme. Personalisht, mendoj se Nanua ose maska e tij do tė trashgojė postin e kryesocialistit Nr.1. Fjala vjen, djali i teto Dhorės ėshtė adapt pėr kryetar PS-je, pėrfshirė kėtu edhe eksperiencėn personale kur kokėqethur jepte kontributin maksimal nė djegien me sukses tė institucioneve shtetėrore tė Fierit. Nė PS, si xhaketat e vjetra alla-Xherxhinski, ashtu edhe xhakoventat e reja alla-frėnga, njėlloj i kanė xhepat humnerė, tė cilat zor se do tė mbusheshin edhe po tė kishin nė dispozicion paratė e buxhetit tė Arabisė Saudite.

 

Dosjet e vjetra tė fajdeve, tė superevazorėve fiskalė nė 97-98, dosjet e vrasjeve pa autor, dosja e vjedhjes sė Thesarit, a mendoni se do tė hapen gjatė kėtij mandati?

Kam ndezur qiri nė kishė, duke iu lutur Zotit qė Dr.Berisha tė ndryshojė dhe tė mos i lejojė milionat e dollarėve tė shkojnė si dhjamė qeni, si nė vitin 1992. Blerim Ēela i zbuloi gjurmėt e kuintalėve tė floririt nė dokumentacionin e arkave bosh. Albtrans-i i dhjetėra milionė dollarėve, markave, frangave tė kontrabandės sė cigareve para 90-ės, u lejua qė tė prodhonte milionerėt e rinj tė viteve ’90-tė, nė njė kohė kur socialistėt njėlloj si sot, kishin lėnė gjendje nė arkat e shtetit veē katėr milion dollarė. Kam frikė se Farudini i zi nuk do tė trazohet nė tjetėrsimin e pronave tė fundit tė kompanive rentiere, gjithashtu ai dhe socialistėt qė pėrfituan prej tij, do t’i gėzojnė peshqeshet qė u solli “revolucioni i vonuar demokratik”. Vrasjet pa autor tė ēojnė tek Nano, Klosi, Gjinushi, Ruēi, Poēi, etj.. Po t’i fusėsh kėta nė burg, duhet tė bėsh zgjedhje tė parakohshme nė gjysmėn e zonave tė fituara nga socialistėt. Kėshtu qė nė rastin maksimal, do tė dėnohen ata qė tėrhoqėn kėmbėzėn, e jo ata qė urdhėruan vrasjet: nga qafa e Sokolit nė Lushnje tek mulliri i Bullgarit nė Rrashbull.

Sa i pėrket Thesarit, kuptohet se pushtetarėt socialistė nuk kanė vjedhur asnjė monedhė dhe asnjė kallėp floriri. Atė e kanė bėrė kooperativistėt e Kėrrabės pa dijeninė e operativit tė zonės; e kanė transportuar floririn me gomar, e jo me fuoristradat e regjistruara si pronė e PS-sė, nė drejtorinė e shfrytėzimit tė automjeteve. I vetmi politikan shqiptar qė ka “vjedhur” flori qenka Ahmet Zogu, i cili para se tė ikte nga Shqipėria, me vendim parlamenti me firmė e me vulė, mori rrogėn personale tė njė viti. Po nuk mė besuat, pyesni Pirro Priftin qė akoma i bie fyellit nė brimat e Institutit tė Studimeve M-L tė gruas sė shokut Enver...

Hajdutėt dhe vrasėsit akoma janė nė Shqipėri, kryekomisarėt qė duan tė ruajnė vendin e punės, si profesionistė me kualifime euroatlantike, le ta tregojnė veten, jo duke arrestuar hajdutėt e kasetofonėve, por duke ia dorėzuar drejtėsisė pėrgjegjėsit e krimeve tė mėsipėrme, e duke rikuperuar nė maksimumin e mundshėm vlerat materiale pėr buxhetin e shtetit.

 

Nėpėr media tė ndryshme prej shumė kohėsh, ish ofiqarėt e Sigurimit tė shtetit dhe eksponentė tė Byrosė sė PPSH, po revizionojnė historinė e 45 vjet komunizėm nė Shqipėri. Me sa duket, dekomunistizimi i Shqipėrisė nuk po konsiderohet si njė domosdoshmėri...

Nė fund tė viteve ‘80, nė Durrės qarkullonte njė barcaletė e tillė: 45 vjet fitore, asnjė barazim, Shqipėria nė fund tė klasifikimit. Megjithė “fitoret” qė propagandohen nė kujtimet e njerėzve tė sė shkuarės, nga anėtarė Byroje nė zarzavatexhinj Blloku, realiteti i viteve 1990 ėshtė: tollona, burgje, tel me gjemba nė kufi, shqiptarėt tė kafshėruar tė mbetur nė epokėn e biēikletės “Ylli” dhe kanoēeve tė televizorėve “Lura”, kurse fqinjėt tanė qė i pėrkisnin njė rendi “nė kalbėzim”, synonin mė shumė se njė veturė pėr familje dhe shkėmbimin e lirė tė njerėzve, ideve e mallrave. Gjithsesi, ringjallja e tė vdekurve kur nuk bėhet nga Perėndia, ėshtė thjesht si dalja nga arkivoli e vampirit kur bie nata. Dekomunistizimi nė mėnyrė figurative, mund tė shėrbejė nė njė funksion tė pėrafėrt me hurin me majė nė zemrėn e vampirit. Pushtetarė tė rinj! Mos ngurroni ta pėrdorni hurin, sepse nuk do keni as kohė tė qurraviteni kur tė ndieni dhėmbėt e Drakulės nė qafė!

Intervistoi Zamir Gjurgji  

 

KOMENT

Karizmatikėt e politikės dhe medias

Nga Sazan PIPA  

Seriali i radhės nė emisionin “Opinion” nė Tv KLAN, jo vetėm qė shpalosi idetė dhe pikėpamjet e E. Ramės pėr garėn e kryetarllėkut nė PS, por sigloi edhe njė herė skemėn ramiziste tė paracaktimit tė formacioneve dhe fateve tė lojės. Kjo ėshtė edhe arsyeja e vėrtetė e vicklave tė pretendentėve Koēi e Majko. Por debati i radhės me tė cilin PS synon tė tėrheqė vėmendjen e shqiptarėve nga problemet e stėrmėdha, tė akumuluara, rreth 4 muaj para garės finale tė karizmatikėve socialistė (janar 2006), synon edhe tė rrėnjosė psikozėn se bota shqiptare, si gjithmonė, do tė rrotullohet rreth “diejve” tė shenjuar nga “demiurgu” i pushteteve, Bashramiz Aliagoviēi.

Prandaj janė vėnė nė lėvizje dhe lehin papushim karizmatikėt e mediave, qė janė po tė njejtėt, qė lėvizin nga njė redaksi nė tjetrėn. Edhe kėtė tė enjte, dy karizmatikė, qė para dy vjetėsh, bashkė me 5 tė tjerė, u qarkulluan brenda njė dite si drejtorė nė 7 televizione dhe gazeta kryesore, natyrisht me urdhėr tė kupolės – me anė tė karizmės sė tyre u munduan tė konformonin opinionin shqiptar dhe ta orientonin atė sipas fushave manjetike tė Tv KLAN - “Opinion”-it.

Dhe shqiptarėt mėsuan sėrish sesi strumbullari Gramoz Ruēi ka qenė dhe mbetet “xhaketa e vjetėr gjithėherėt nė modė”, qė kontraston thellė edhe me disa “xhaketa tė reja, gjithsesi demode...”. Ata mėsuan se edhe dy mėtonjėsit e tjerė ortodoksė, pėr postin e lėnė vakant nga ortodoksi Nano, pra Petro e Pandeliu, kanė shanse tė pakta pėr kryetarllėk, sa kohė qė Koēi-Beria i PS nuk i mėkon nė tė njejtin tas dhe me tė njejtin qumėsht nė krahasim me “Antinoi”-n – E. Rama, qė ėshtė mėtonjėsi kryesor pėr PS-Penelopėn, sa kohė qė Nano-Odisea ka marrė arratinė deteve dhe plazheve, larg “Itakės”.

Dhe karistėt (tė cilėsuar kėshtu pėr shkak tė etimologjisė latine tė fjalės “bėrthamė”), tė shpėrndarė nėpėr media, ngrenė e ulin gjithė ditėn e Zotit, vlerat e mėtonjėsve, duke bėrė diferencėn e qėllimshme nė kohėpėrkushtimin dhe meritat qė u reklamojnė garuesve nė PS.

Dhe ne sėrish kuptuam se bėhet fjalė pėr tė njejtin enturazh, tė njejtėt oborrtarė e tė njejtėt kasnecė. Sepse pėr ta, kjo dhe kėta janė Shqipėria, s’ka tjetėr e tė tjerė.

Natyrisht qė E. Rama siluroi edhe kampin kundėrshtar, thėnė ndryshe polin e kundėrt, tė botės “bipolare” politike shqiptare. E si mund tė bėnte ndryshe, sa kohė qė kėrkon t’u mbushė mendjen xhaketave tė vjetra dhe kasketave, si dhe shumicės sė kongresarėve qė do ta votojnė nė kongres!?

Pa paragjykim pėr pėrkatėsinė fetare, (qė nė politikė nuk pėrbėn kurrfarė argumenti dhe pėrparėsie, sidomos nė konkurrim), tė bėn pėrshtypje fakti se, tė gjithė pretendentėt pėr kryetar tė PS janė tė besimit ortodoks, athua se ortodoksia nuk ka ndėrmend tė lėshojė primatin e komunizmit dhe neokomunizmit nė Shqipėri!

Edhe gara pėr tė komplimentuar sa mė shumė Cac Janullatosin me dekorata pėr shėrbime nė favor tė Shqipėrisė dhe shqiptarėve, tani nė prag tė bashkimit tė tij me Gjithėkrijuesin, bėn pjesė nė synimin e sigurimit tė mbėshtetjes sė Athinės nė garėn pėr kryetar tė PS.

Qė PS ėshtė dhe mbetet kisha ortodokse e tė Majtės shqiptare, e dėshmoi edhe administrata e kaluar, ku pothuajse 90 % tė titullarėve dhe drejtuesve kryesorė, e pėrbėnin koēot, kiēot, jorgot, llaqėt, taqėt, maqėt dhe r-raqėt, garniturė e tė cilėve shėrbenin edhe taborri i salariotėve, lebėrve nė pėrgjithėsi, dhe atyre me origjinė nga Zona e Parė Operative, si pėr tė dėshmuar besnikėri politike e religjioni, ndaj atdheut tė pretendentėve pėr primatinė e Kishės Ortodokse botėrore!

Prandaj u silurua dhe silurohet ende Lufter Xhuveli, ndėrkohė qė 4 votat e tij nuk kanė nė dorė aspak fatet e qeverisjes dhe maxhorancės aktuale, tė paktėn deri nė vitin 2007, kur socialistėt synojnė krizėn presidenciale dhe zgjedhjet e parakohshme, si shanse pėr rotacion pushteti.

Karizmatikėt e mediave, nė kor, shpėrfaqėn dhe amplifikuan tė parėt “fenomenin Xhuveli”, si fenomen i “amoralitetit dhe imoralitetit” politik, ndėrkohė qė pėrvoja gjermane e ditėve tė fundit nė kompozimin e qeverisė dhe, nė pėrgjithėsi, pėrvoja botėrore, njohin shumė kompostura tė ngjashme, kur programet partiake interferojnė dhe mundėsojnė krijimin e maxhorancave solide politike e qeverisėse.

Por Lufteri luftohet sepse e ka emrin Lufter, nga ēka mendohet se u tremb edhe Paskali ortodoks. Emri i Lufterit tė kujton emrin e renegatit gjerman tė Kishės Romane, Martin Luterit, nga ku e ka fillesėn Luteranizmi dhe mbarė besimi protestant gjerman.

Socialistėt tanė kanė frikė se Lufteri do tė iniciojė “luteranizmin-renegatist” politik nė tė Majtėn shqiptare, ēka do tė thotė pakėsim i shanseve tė saj pėr rikthim nė pushtet.

E pėrse nuk u dashka konsideruar “renegat alla-luteran” Skėnder Gjinushi i vitit 1994, ardhur nė politikė me votat e demokratikasve antikomunistė tė Peqinit qė, me dhimbje, e votuan mbi 80 % atė, birin e gjeneralit enverist dhe ministrin ramizist tė PPSH sė dikurshme, me emėrimin e tė cilit nė krye tė ministrisė sė Arsimit tė asaj kohe, BashRamiz Alibegoviēi donte tė krijonte imazhin e reformimit tė pushtetit tė Lenka-Pal-Simon-Prokop-Pilo-injorantėve obskurė dhe ortodoksė!!!

Karizmatikėt e mediave bėjnė sikur harrojnė faktin se, qė pas marrjes sė kryesimit tė Partisė Agrare nga duart e Mėno Gjolekės, nė vjeshtėn e vitit 1991, dhe deri nė fund tė fushatės ngadhnjimtare tė PD-sė mė 22 Mars 1992, Lufter Xhuveli ka qenė dhe mbeti njė ndėr pėrkrahėsit mė tė zjarrtė tė PD-sė... Dhe ky fakt ėshtė fiksuar nė celuloid e nė kujtesėn e mbarė shqiptarėve. Edhe pas injorimit qė i bėri PD-ja partisė sė Xhuvelit, deri nė fund tė mandatit tė vitit 1996, Partia Agrare as qė bėri ndonjėfarė opozite, madje shumėkush mendoi se ajo u shkri. Xhuveli iu bashkėngjit aleancės sė Majtė nė vitin 1997, thjesht pėr tė marrė pjesė nė pushtet dhe pėr tė siguruar vazhdimėsinė e ekzistencės, por gjatė gjithė jetės sė saj politike, PA ka qenė partia shqiptare mė e pėrkorė nė artikulimet dhe etiketimet politike, duke demonstruar njė sens tė admirueshėm vetėpėrmbajtjeje.

Prandaj gabuan rėndė karizmatikėt e mediave, qė, pėr tė krijuar kontrastin e kėrkuar me ngulm nga majtistėt e humbur, pėrgatitėn kolazhin me sekuencat “majtiste” tė Xhuvelit nė fushatėn e fundit. Pėr tė qenė tė ndershėm profesionalisht dhe pėr tė shpjeguar me besnikėri metamorfozėn politike tė agraristėve dhe vetė Xhuvelit si sintezė e tyre, ata duhet tė nxjerrin nga arkiva edhe sekuencat e fushatave tė viteve 1991-1992! Ata nuk po e bėjnė kėtė, sepse synojnė tė operojnė me gjysėm tė vėrteta, pra tė mashtrojnė dhe konformojnė shqiptarėt me tė pavėrteta.

Por ajo qė tė krijon dyshimin mė tė madh rreth zhvillimeve nė PS, ėshtė fakti i moskandidimit pėr kryetar tė PS tė njeriut mė tė fuqishėm tė saj, Gramoz Ruēit, sidomos pas anonēimit tė lajmit se Nano nuk do tė rikandidojė sėrish pėr postin e kryetarit tė PS. Po pėrse nuk kandidon Gramoz Ruēi, thjesht pėr shkak tė sė kaluarės sė tij nė kohėn e diktaturės!!? Nėse do t’i rėndonte ky fakt kėtij drejtuesi kryesor tė partisė neokomuniste, pėrse nuk i rėndoi Nanos, qė ka qenė njė ndėr shefat e laboratorit ideologjik tė PPSH-sė, e mė pas sekretar i Kėshillit tė ministrave, nėn Ēarēanin e mbi Ruēin, prej nga u bė edhe kryeministėr i qeverisė sė PPSH, madje para se ajo tė pagėzohej me emrin qė ka sot, mė 10 qershor 1991?

E pėrse Ruēi duhet tė mbėshtesė e tė sjellė nė krye tė PS, gjithmonė, mėtonjėsit e tjerė, nė njė kohė qė mund tė bėhet vetė kryetar i saj? Tashmė ai ėshtė rehabilituar, edhe nė raport me ndėrkombėtarėt, dhe kryesisht me amerikanėt, qėkurse pas ndalimit tė pėrkohshėm tė hyrjes nė SHBA-tė, jo vetėm qė mori leje-hyrjen, por mori pjesė madje edhe nė konventat e republikanėve, edhe nė ato tė demokratėve, nė tė cilat i siguroi tė dyja palėt pėr solidaritetin e PSSH-sė shqiptare. Madje Ruēi kreu atje edhe takime tė nivelit tė lartė, nė Kongresin dhe Senatin amerikan, duke arritur tė takohet e tė pozojė, para fotoreporterėve dhe kamerave, edhe me ish kandidatin republikan Bob Doll?!

Nuk ėshtė e nuk mund tė jetė pengesė pėr Ruēin, fakti qė di vetėm gjuhėn salariane, si gjuhė tė huaj. Pengesa kryesore e tij pėr tė marrė kryesimin e PS, ėshtė fakti se ai ėshtė i besimit mysliman dhe jo ortodoks, qė ėshtė edhe avantazhi kryesor qė duhet tė ketė njė pretendent pėr kandidat pėr kryetar tė PS. Dhe kėtė tė vėrtetė s’e luan as topi. Po pėrse tė mos e kryesoka PS-nė (ish-PPSH-nė) pėrfaqėsuesi dinjitoz i Zonės sė Parė Operative Vlorė-Gjirokastėr, salarioti mysliman Gramoz Ruēi, trashgimtar i denjė i trojkės myslimane Enver-Mehmet-Hysni!?

Kėtė pamundėsi e bėri tė qartė edhe favoriti i ortodoksisė greke nė PS, greku autentik Vangjel Tavo, nė seancėn parlamentare pėr votėbesimin e qeverisė sė z.Berisha, ku ai mallkoi “turkoshakun” Enver Hoxha dhe myslimanin Berisha, si inkuizitorė tė ortodoksisė nė pėrgjithėsi dhe minoritetit grek nė veēanti. Kėtė mesazh, para tij e kanė dhėnė edhe politikanėt dhe pushtetarėt e lartė grekė, qė kanė vizituar vitet e fundit Tiranėn, teksa kanė takuar vetėm liderė dhe pushtetarė ortodoksė, duke manifestuar hapur preferencat religjioze pėr ortodoksinė politike dhe politikanėt ortodoksė shqiptarė.

Prandaj e humbi Partinė Socialiste, Ilir Meta, dhe rrezikon ta humbė garėn edhe mėtonjėsi tjetėr Shkėlqim Meta. Por kėto fakte nuk kanė rėndėsi pėr karizmatikėt e mediave, qė, “java shtatė e ata tetė”, bėjnė seminare kualifikuese nė Athinė-perėndeshėn e ortodoksisė politike dhe pushtetore shqiptare. Prandaj edhe elita e karizmatikėve tė medias, (pavarėsisht se nė shumicė pėrbėhet nga “turkoshakė”), ėshtė bashkuar me opozitėn, duke paralajmėruar rrebeshin mediatik kundėr qeverisjes dhe maxhorancės sė sotme.

Sa kohė qė karizmatikėt e politikės dhe medias, lanēojnė vetėm njėri-tjetrin nėpėr tribuna, forume, faqe gazetash dhe ekrane, bota shqiptare do tė orientohet, detyrimisht, drejt dhe rreth tyre.

“Mė jepni njė gazetė qė tė bėj njė parti, dhe pastaj tė shemb njė perandori”, - deklaronte gjeniu e revolucionit, ortodoksi komunist V.I.Lenin. Dhe e bėri kėtė, sapo shtiu nė dorė gazetėn “Pravda”, tė cilėn ua hoqi nga dora Plehanovit e Martovit me shokė, pas kongresit tė PSD Ruse tė vitit 1905, teksa 12 vjet mė vonė pėrmbysi Perandorinė e tmerrshme Cariste. Kėtė fakt e dijnė edhe karizmatikėt e medias, dhe prandaj synojnė, punojnė e guxojnė. Ndoshta jo mė pėr tė pėrsėritur ’97-ėn, sepse askush nuk i lejon dhe sepse “ujėrat nuk mund tė rrjedhin sėrish nėn tė njejtėn urė”, por pėr tė realizuar medoemos njė “revolucion tė kadifenjtė” nė vitin 2007, bash nė pėrvjetorin e dhjetė tė Revolucionit Demokratik tė Vonuar”. Tashmė pa Gjinushė, Memushė, Bash-Ēaushė e tė tjerė “robinhudė”, por me “tribunė popullorė” tė ortodoksisė fetare, politike e mediatike. Ndaj karizmatikėt e mediave dhe politikės, kanė lidhur Aleancėn e Shenjtė dhe, duke pėrdorur si armė karizmėn, synojnė tė realizojnė rotacionin politik e tė pėrjetėsojnė pushtetin e tyre nė Shqipėri. Dhe kjo jo vetėm sepse janė karizmatikė, por sepse nuk mund ta konceptojnė veten pa pushtet, qytetarė tė thjeshtė dhe opozitarė...

Nuk u mjaftojnė karizma, mikrofonėt, kamerat, faqet e gazetave, pasuritė marramendėse dhe paratė... Ata duan pushtetin, me ēdo ēmim..., ndaj kanė vėnė tam-tamet dhe po u bien borive tė destabilizimit me analiza, si anal-istė karizmatikė, ndonėse e dinė mirė se “po tė vėsh rektum-in tė gatuajė, dihet se ēfarė gjelle do tė bėjė...”. Dhe kėtė, rekt-anal-istėt karizmatikė e dijnė mirė, sepse ėshtė provuar nga pushteti i tyre 66 vjeēar, qė e ka lėnė Shqipėrinė nė vendin e fundit nė klasifikimin botėror. Por, pėr ta, ka rėndėsi vetėm pushteti dhe karizma..., “leva e Arkimedit” e fateve dhe kėnaqėsive tė kėsaj bote mishtore...    

AKTIVITETE

Zhvillohet konferenca e degės sė PLL Kukės. Merr pjesė kryetari Spahiu  

Kukės, konferenca zgjedh kryetarin e ri dhe delegatėt e kongresit

Kukės - Nė vazhdėn e zhvillimit tė konferencave tė degėve nėpėr rrethe, me datėn 18 shtator 2005, zhvilloi punimet konferenca e PLL sė degės sė Kukėsit. Nė kėtė konferencė ku merrnin pjesė delegatė qė pėrfaqėsonin anėtarėsinė e partisė nėpėr nėndegė, pritej me interes pasi do tė bėhej analiza e punės 2-vjeēare e kėsaj dege, por nė veēanti e zgjedhjeve parlamentare tė 3 korrikut 2005.

Raportin e mbajti kryetari aktual i degės z.Halit Muēmata, i cili nė detaje pasqyroi tė gjithė punėn e aktivitetin e kėsaj dege. Nė mėnyrė tė veēantė u ndal te fushata zgjedhore dhe rezultati i PLL nė kuadėr tė LZHK-sė, ku u arrit njė rezultat elektoral shumė mė tė mirė se nė tė gjitha zgjedhjet elektorale tė zhvilluara deri mė tani. Muēmata vazhdoi mė tej duke thėnė se ky rezultat do tė ishte akoma mė i madh nėse do tė kishim njė kod zgjedhor me mundėsi e shanse tė barabarta pėr konkurruesit dhe nuk do tė kishim manipulim tė numėrit tė votave nga grupet e numėrimit nė KZZ. Ne ishim ndoshta mė tė privilegjuarit, sepse nė njėrėn zonė tė Kukėsit kandidonte kryetari i PLL-sė z.Ekrem Spahiu, dhe nė zonėn tjetėr, biznesmeni Miftar Kastrati. Fushata e z.Spahiu ka lėnė mbresa tė jashtėzakonshme nė elektoratin e Kukėsit qė edhe tani mbas dy muajsh, tė gjithė e pohojnė se ka qenė kandidati mė i mirė, por e gjithė beteja elektrorale u pėrqendrua tė PD-ja e PS-ja, ēka na kushtoi shumė nė fitoren e mandatit, apo nė rezultatin e lėnė, tha ai.

Mbasi diskutuan delegatėt, foli edhe kryetari Spahiu, i cili falenderoi pėrzemėrsisht tė gjithė drejtuesit lokalė tė PLL pėr kontributin e jashtėzakonshėm dhe mbėshtetjen maksimale qė i kanė dhėnė z.Spahiu si kandidat pėr deputet nė kėtė zonė elektorale. Njė falenderim tė veēantė ai bėri edhe pėr kryetarin  e LZHK-sė pėr rrethin e Kukėsit, publicistin Sulejman Dida, i cili tregoi vlera tė spikatura nė shpalosjen e  platformės elektorale.

Konferenca zgjodhi drejtuesit e rinj lokalė si mė poshtė:

Kryetar: z.Halit Muēmata, nėnkryetar, Fadil Elezi dhe Sulejman Dida, sekretar organizativ: Xhevdet Sopi; dhe u propozua pėr sekretar tė degės: intelektuali Arben Shehu.

Konferenca zgjodhi dhe anėtarėt e Komitetit Drejtues, tė cilėt janė mė pėrfaqėsuesit e legalistėve nė kėtė degė. Gjithashtu, konferenca zgjodhi edhe delegatėt pėr nė Kongresin e 16 tė kėsaj partie.

Korresp.”Atdheu”

  

Dega e PLL Tiranė, pėrgatitet pėr konferencėn 

Ditėn e enjte, mė datė 22 shtator, Komiteti Drejtues i Degės sė PLL Tiranė realizoi njė mbledhje tė zgjeruar pune pėr tė pėrcaktuar modalitetet dhe pėrgatitur zhvillimin e konferencės sė radhės, krejtėsisht mbi baza statutore, pėr analizimin e punės dhe veprimtarisė sė forumeve drejtuese tė Degės dhe tė tė gjithė drejtuesve, konform detyrave funksionale, si dhe zgjedhjen e forumeve tė reja drejtuese e tė delegatėve pėr nė Kongresin XVI tė Partisė Lėvizja e Legalitetit.

Nė kėtė mbledhje tė drejtuar nga kryetari i Degės sė Tiranės dhe njėkohėsisht Sekretar i PLL pėr Burimet Njerėzore, z.Blerim Kamberi, ky i fundit mbajti edhe raportin e punės dhe veprimtarisė sė Degės pėr periudhėn 4 mujore, qė nga mbledhja e fundit, e cila trajtoi kryesisht momentet pėrgatitore tė Degės pėr zgjedhjet parlamentare tė 3 korrikut. Nė kėtė raport, z.Kamberi radhiti arritjet e punės pėr konsolidimin strukturor dhe organizativ tė Degės sė kryeqytetit, qė ėshtė mė e madhja e PLL, si dhe disa nga problemet qė duhen pėrballuar gjatė periudhės sė mbetur pėr pėrgatitjen e konferencės sė radhės dhe pėr kontributet e veēanta qė kjo Degė duhet tė japė pėr pėrgatitjen sa mė cilėsore tė Kongresit, i cili zhvillohet nė kryeqytet mė datė 8 tetor, pikėrisht nė territorin administrativ tė Degės (rrethin e Tiranės) dhe bash nė ditėn e jubileut tė 110 vjetorit tė lindjes sė Mbretit Zog I.

Gjatė mbledhjes pati diskutime tė shumta, nė tė cilat diskutantėt shprehėn pikėpamjet e tyre pėr punėn dhe pėrgatitjet pėr kėto evenimente tė rėndėsishme tė jetės politike, organizative dhe funksionale tė partisė.

Pas pėrcaktimit tė objektivave kryesorė tė mbledhjes, z.Kamberi shfrytėzoi rastin pėr tė kumtuar vendimin e tij personal, rigorozisht statutor, pėr kandidimin pėr postin e lartė tė kryetarit tė PLL gjatė garės kongresuale. Ky vendim i z.Kamberi u pėrshėndet me kėnaqėsi nga tė gjithė pjesėmarrėsit nė mbledhje, si shprehje e seriozitetit dhe promovimit tė vlerave tė lidershipit tė partisė, meqenėse z.Blerim Kamberi ėshtė njė nga drejtuesit kryesorė tė saj.

Me bindjen se mbledhja ia arriti qėllimit, anėtarėt e Komitetit Drejtues tė Degės sė Tiranės, shprehėn njėzėri predispozicionin e tyre maksimal pėr t'u angazhuar nė pėrgatitjen e konferencės sė Degės, dhe mė pas, tė Kongresit XVI tė Partisė Lėvizja e Legalitetit.

A.K.

 

Blerim Kamberi, kandidat pėr kryetar tė PLL

Ditėn e premte, mė datė 23 shtator 2005, kryetari i Degės sė PLL Tiranė dhe njėkohėsisht Sekretar i PLL pėr Burimet Njerėzore z.Blerim Kamberi, dorėzoi pranė Grupit organizator tė pėrgatitjes sė Kongresit XVI tė Partisė, kėrkesėn zyrtare me shkrim pėr vendosjen e kandidaturės pėr postin e lartė dhe tė nderuar tė kryetarit tė Partisė Lėvizja e Legalitetit, nė garėn qė do tė zhvillohet nė Kongresin XVI tė PLL, mė datė 8 tetor 2005, nė jubileun e 110 vjetorit tė lindjes sė Mbretit Zog I.

Kandidimi i z.Blerim Kamberi pėr postin e kryetarit tė PLL, zgjoi njė kėnaqėsi tė veēantė tek tė gjithė kolegėt dhe miqtė e tij, tė cilėt e uruan pėr kėtė vendim fisnik, qė ia rrit vlerat Kongresit legalist dhe PLL-sė.

Kėnaqėsia e natyrshme pas kandidimit tė z.Kamberi, buron nga fakti se ai ėshtė ndėr drejtuesit mė tė spikatur e tė nderuar tė PLL, pėrfshirja e tė cilit e fisnikėron garėn kongresuale dhe promovon vlera tė veēanta nė kongresin e radhės sė PLL, vlerat e kontributeve tė qėnėsishme e cilėsore pėr konsolidimin e profilit politik tė lidershipit legalist.

Nė kėrkesėn me shkrim drejtuar Grupit organizator tė Kongresit XVI tė PLL, z.Kamberi ndėr tė tjera veēonte edhe arsyet e motivimit pėr kandidimin, si dhe pėrkushtimin e tij maksimal pėr forcimin e partisė, ēka natyrshėm lidheshin edhe me kontributet familjare e personale tė z.Kamberi nė raport me PLL.

Pas dorėzimit zyrtar tė kėrkesės pėr kandidimin e tij pėr postin e lartė tė kryetarit tė PLL, z.Kamberi mori meritueshėm pėrgėzimet dhe urimet e tė gjithė miqve tė tij, ēka ėshtė edhe dėshmi e atmosferės entuziaste qė mbizotėron nė PLL, nė prag tė Kongresit XVI tė saj.

A.K.

 

FEJTON

Dora trazovaēe dhe shpagimi i pashpirt

(Tregim i mbėshtetur mbi njė ngjarje tė vėrtetė)

Ishte viti… Nė fshat ditėt ishin ende tė bukura. Njė mot i tillė  bėri qė tė vinin vizitorė tė shumtė nga vende tė largėta. Njė mysafire e veēantė erdhi tė kalojė njė pjesė tė jetės, pėr tė ndėrtuar folenė mbi njė oxhak tė lartė. Tingujt e zėrit tė saj u pėrhapėn pėrmes kodrave tė fshatit. Ajo kishte njė zė tė pėrmallshėm. Pas ēiftėzimit dhe lindjes, vizitorja do tė kthehej sėrish nė vendin e saj, pėr t’u kthyer  pėrsėri vitin e ardhshėm.

Shpresat e lejlekut femėr ishin aq tė mėdha sa edhe kėmbėt e saj tė holla dhe sqepi i saj i gjatė. Ajo ishte e re dhe e bukur e pėr kėtė tėrhoqi vėmendjen e njė lejleku mashkull tė fortė dhe tė hijshėm. Mbas martesės sė tyre, e cila u bė nėn qiellin blu, ata fluturuan larg, pėr tė ndėrtuar njė jetė tė re sė bashku. Mashkulli mbrojtės kujdesej pėr tė me krenari e xhelozi. Ajo pėrgatiti folenė dhe filloi tė vendosė nė tė vezėt e saj njėra pas tjetrės. Mashkulli i numėronte ēdo ditė dhe i ruante me kujdes. Ata prisnin me ankth zogjtė e tyre.

Por ndodhi diēka e papritur. Njė dorė trazovaēe i ngatėrroi vezėt. Nuk ishte fėmijė, por njė i rritur dinak. Ai, pasi i kontrolloi vezėt, zgjodhi atė qė iu duk mė e mirė. E shikonte atė i mahnitur dhe qeshte pėrmes dhėmbėve tė tij tė fildishtė.

Duke mbajtur syzet qė tė mos i binin, zbriti nga pema ku ndodhej foleja e lejlekėve. Loja e tij e keqe tashmė kishte pėrfunduar. Pas kėsaj, ai hyri me nxitim nė njė kafene dhe filloi t’u mburrej tė pranishmėve pėr atė qė kishte bėrė. Ai kishte zėvendėsuar njėrėn nga vezėt e lejlekėve me njė vezė rose. Me gotėn e alkoolit nė njėrėn dorė dhe me vezėn e lejlekut nė dorėn tjetėr, zuri tė thoshte: “Unė e ndėrrova kėtė vezė me njė vezė rose. Sė shpejti me lejlekėt do tė shohim edhe njė rosė duke fluturuar!”

Mė pas, u kthye nė shtėpi duke iu mburrur tė afėrmve tė tij pėr vezėn qė kishte marrė. Ata e vėshtruan vezėn me habi. Ai vendosi pak gjalpė nė njė tigan dhe u bė gati ta skuqė. Veza kėrciti posa takoi metalin e nxehtė tė tiganit. Pikėrisht, nė atė ēast, kėrciti edhe zemra e nėnės, e ndezur nga dėshira e zjarrtė pėr t’u kthyer nė fole pranė tė vegjėlve tė saj. Pa e ditur atė qė kishte ndodhur, mashkulli kėndoi kėngėn e tij tė bukur dhe lehtėsoi shqetėsimet e gruas.

Tė presėsh lindjen e njė jete tė re, nuk ėshtė e lehtė. Lejleku mashkull fluturonte nė mėngjes herėt, larg nė hapėsirė dhe mbasi kėrkonte kudo, kthehej zėrish me tė gjitha llojet e ushqimeve pėr gruan e tij. Kur zogjtė ēelėn pėrfundimisht, duke ēarė lėvozhgat njėra pas tjetrės, ajo vuri re se njėri ndryshonte.

Ata ishin tė gjithė tėrheqės dhe tė dashur, por njėri ishte ndryshe. E shikonte atė me vėmendje, por nuk mund tė gjente ndonjė pėrgjasim me tė tjerėt. Zemra e saj mbushej me dhembshuri dhe hidhėrim.

“Ai u rrit me tė tjerėt - thoshte ajo me vete – pse kėmbėt e sqepi i tij janė mė tė shkurtėr?” Ajo nuk mund ta flakte atė tutje, sepse ndryshe ai do tė vdiste dhe njė shpirt do tė humbiste. Ky zog i gjorė kurrė s’do tė mbijetonte.

Ajo nuk guxonte t’ia pėrmendte atė bashkėshortit tė saj tė dashur e krenar.

Ndėrsa zogjtė rriteshin, ndryshimet bėheshin mė tė dukshme. Mashkulli nuk e kishte vėnė re qysh nė fillim dhe e kishte zakon t’i shkonte me krenari tė madhe.

Mė pas ai vuri re rosėn e vogėl dhe ēdo gjė ndryshoi. U mvrejt dhe u zemėrua. Ai e shikoi me habi tė shoqen, duke shpupurisur puplat. Ajo e kuptoi se ēfarė do tė thonte me kėtė dhe se ēfarė ishte duke menduar ai. U mblodh e frikėsuar dhe nuk ishte nė gjendje tė lėshonte zė. Ajo donte tė thoshte: “Mua mė vinte keq pėr kėtė zog dhe doja ta mbroja”, por nuk mundej.

Lejleku mashkull shpupurisi puplat, u ngrit dhe e qortoi gruan. Kjo ishte njė pabesi dhe fyerje pėr atė vetė dhe brezin e tij. Ai nuk mund ta duronte njė gjė tė tillė. Ai nuk e ēante kokėn nėse tė tjerėt nuk fyheshin. Ai vetė ishte jashtėzakonisht i fyer dhe shumė i zemėruar. Megjithėse ai e donte tė shoqen e tij, fyerja qė i ishte bėrė, iu kthye nė urrejtje. Njė femėr ėshtė e bukur dhe e dashur nėse ajo mbron nderin e bashkėshortit tė saj.

Pasi e goditi atė, sqepi iu u mbush me puplat e saj. Ajo s’do ta linte kurrė zogun. Ishte nėnė. Ajo nuk mund ta bėnte kurrė njė gjė tė tillė. Ai e goditi atė pėrsėri, por kėtė herė mė me forcė. Trupi i saj u gjakos. Nė goditjen e tretė ajo vėshtroi zogjtė e saj sikur tė kėrkonte ndihmė, por ata nuk mund ta kuptonin se ēfarė po ndodhte.

Ai fluturoi pėr tė kėrkuar mendimin e lejlekėve tė tjerė. Ata vendosėn. Njė femėr e pabesė duhet tė ekzekutohet. Ajo nuk bėri zė. Ishte nėn mėshirėn e ligjit. Ai u hakmor. Ata e sollėn trupin e saj nė sheshin e fshatit dhe e hodhėn atje si njė lloj paralajmėrimi.

Njeriu qė e kishte shkėmbyer vezėn  ndiqte gjithēka me vėmendje. Njė zjarr iu ndez brenda gjoksit. Ndihej triumfator prej asaj qė kishte arritur dhe mėnyrės se si u ishte mburrur miqve tė tij.

Fshatarėt brengoseshin kur dėgjonin vajtimin e zogjve nė oxhakun e lartė. Asnjėri prej tyre nuk guxonte t’ia prekte trupin. Fshati ndiente dhimbje, por asnjėri nuk guxonte tė shprehej.

Njeriu dinak e mizor filloi tė mos dalė nga shtėpia e tij e bollshme. Tėrhoqi perdet dhe u mbyll nė errėsirė. Ai dilte jashtė vetėm nė mbrėmje tė vonė. Njė natė, me shishe nė dorė, ai doli nė sheshin e fshatit. Fliste me zė tė lartė. Nė gjendjen e tij tė dehur nga pija e tepruar, ndihej i ngazėllyer se ia kishte arritur qėllimit ta bėnte gjithė fshatin tė gjunjėzohej para tij…

Skenari kishte funksionuar pėr mrekulli dhe ai ishte tashmė i pari i fshatit…

 

(Ēdo lloj ngjashmėrie nuk ėshtė edhe aq e rastėsishme. Lufta e ashpėr brenda llojit e socialistėve, mėnyrat djallėzore dhe shtazarake tė pėrdorura pėr tė zėnė vendin e “tė parit tė fshatit socialist” nuk ndryshojnė fort nga ngjarjet e tregimit. Katėr personazhet kryesore tė kėtij tregimi, duket se kanė edhe ata “homologėt” e tyre nė gjirin e socialistėve. “Dora trazovaēe”, “lejleku mashkull”, “lejleku femėr” dhe “veza e rosės” i korrespondojnė thuajse bukurisht personazheve (ē)njerėzorė Nano, Meta, Rama dhe Majko. Mjaft tė presim edhe disa ditė - deri mė 8 tetor - pėr tė parė se ngjashmėria ėshtė e pjesshme apo e plotė)

Marrė nga revista “ El Fuente”

Pėrgatiti: Zamir Gjurgji

 

ANALIZA 

Mafia dhe pragkriza energjitike

Nga Astrit Kola

Tani qė nuk trembet mė si mė parė, (ngaqė ėshtė harruar pothuajse nga tė gjithė, qė kanė halle tė tjera), ish ministri i Energjitikės Viktor Doda, deri vonė nė detyrė, guxoi t'i heqė disa petė lakrorit tė gatuar nga kupola e krimit tė organizuar qeveritar tė ish pushtetit socialist, bash nė pikun e krizės botėrore energjitike. Rrėfimi i Dodės, nė njė tė pėrditshme, pėr bllokimin nga Anoil-Cac Angjeli tė projektligjit pėr ndalimin e pėrdorimit nė Shqipėri tė gazoilit tip D2, ėshtė dėshmi e qartė e implikimit tė klaneve qeveritare dhe interesave tė tyre tė drejtpėrdrejta nė importet e naftės nė vend.

Sipas Dodės, me pretekstin se Organizata Botėrore e Tregtisė (OBT) ėshtė kundėr ndalimit tė importimit tė naftės D2 nė Shqipėri dhe se marrėveshjet pėr Tregtinė, tė nėnshkruara me praninė e saj e tė monitoruara prej saj e favorizojnė importimin e kėtij gazoili, rreptėsisht tė ndaluar nė vendet e tjera evropiane, nė mbledhjen e qeverisė Nano tė kėtij fillimi viti, Angjeli hodhi poshtė projekt-ligjin e hartuar nga specialistėt shqiptarė.

Nė njė kohė qė dihet nga tė gjithė se gazoili D2 ka cilėsi mjaft tė dobėt pėr shkak tė pėrmbajtjes 10 herė mė tė lartė tė squfurit sesa normat e lejuara, dhe tė fuqisė sė ulėt kalorifike, (dhe pėr kėtė shkak ēmimi i tij nė tregun botėror ėshtė afro 30 % mė i ulėt sesa nafta tjetėr e standardeve evropiane), importimi i D2 dhe pėrzjerija e tij me naftėn tjetėr nga pothuajse tė gjithaė firmat e shitjes me pakicė, i ka rritur ndjeshėm abuzimet, indirekt edhe fitimet e tyre nė kurriz tė konsumatorėve shqiptarė.

Tashmė pronarėt e automjeteve nė Shqipėri, dhe bashkė me to edhe ambjenti ynė i tejndotur, do tė duhet tė pėrballojnė dėmet shumė tė mėdha nė shėndetin e shqiptarėve dhe motėrėt e makinave, qė vijnė pikėrisht nga pėrdorimi i gazoilit tė mallkuar "D2".

Sipas Dodės, qė prej kohės sė aderimit tė Shqipėrisė nė OBT, nė vitin 2000, dhe nėnshkrimit tė marrėveshjeve nė pėrputhje me rregullat e kėsaj organizate mbarėborėrore tė tregtisė, vendi ėshtė i detyruar tė marrė pėlqimin e OBT pėr strategji tė caktuara dhe pėr importet tregtare nė pėrgjithėsi.

Meqenėse nafta shqiptare ėshtė e cilėsisė sė dobėt, pėr ta bėrė atė sa mė cilėsore nė raport me standardet evropiane dhe kėrkesat gjithnjė e nė rritje tė konsumatorėve vendas, njė grup specialistėsh shqiptarė vitin e kaluar hartuan njė draft pėr miratimin dhe zbatimin nga qeveria tė njė projekti rikonstruksioni teknologjik nė Rafinerinė e Ballshit, me vlerė 11 milionė $, pėr pėrpunimin atje tė naftės sė cilėsisė sė ulėt dhe prodhimin prej saj tė naftės eurodiesel, ēka mundėsohej edhe nga gjendja ekzistuese e teknologjisė sė trashėguar nė kėtė impiant pėrpunimi. Por fatkeqėsisht, edhe ky propozim qė binte ndesh me interesat e importuesve monopolistė tė naftės, qė kanė pėrfaqėsuesit e tyre nė qeverinė Nano, u hodh poshtė me pseudoargumentin se kompania shtetėrore e naftės ARMO ėshtė nė fazė privatizimi. Jo rastėsisht, qeveritarėt socialistė bėnė sikur harruan faktin qė deri mė tash socialistėt nė pushtet kanė propaganduar me tė madhe se ARMO dhe shumė sektorė tė tjerė strategjikė, para privatizmit i nėnshtroheshin njė procesi tė thellė ristrukturimi dhe rikonstruksioni teknologjik pėr t'i bėrė sa mė kompetitivė nė treg, para privatizimit, me ē'rast justifikonin edhe sasitė kolosale tė fondeve qė planifikonin dhe akordonin pėr kėta sektorė, e qė pėrfunduan nė vrimat e zeza tė korrupsionit qeveritar socialisto-nanoist.

Nėse vėrtet OBT bėhet pengesė pėr adaptimin e politikave tė importeve cilėsore konform standardeve tė gjithėpranuara e tė aplikuara nė praktikėn mbarėbotėrore, atėherė pėr ēfarė lipsen marrėveshjet me OBT dhe ku ėshtė pėrfitimi ynė prej nėnshkrimit tė tyre!!?

Ndoshta ka ardhur koha qė monitoruesit ndėrkombėtarė tė zbatimit tė marrėveshjeve OBT-Shqipėri, tė reagojnė ndaj keqpėrdorimit qė Cacangjelėt i kanė bėrė parimeve dhe kritereve qė qėndrojnė nė bazė tė nėnshkrimit dhe respektimit tė marrėveshjeve tė sipėrcituara.

Por gjithsesi, abuzimet kriminale me llojet e naftės dhe ēmimet pėrkatėse nė tregun shqiptar, nė kushtet e thellimit tė krizės mbarėbotėrore tė shkaktuar nga rritja e ēmimeve tė Arit tė Zi, janė dhe duhet tė bėhen urgjentisht objekt i kontrollit tė qeverisė se re dhe ndėshkimit tė abuzuesve. Me kėtė rast, ndoshta ka ardhur koha pėr tė verifikuar edhe gjendjen reale tė depozitave tė kompanive importuese e tregtuese tė naftės, sa kohė qė dihet nga tė gjithė se nė prag tė fushatės zgjedhore, dhe sidomos pas fitores sė opozitės, monopolistėt qeveritarė tė naftės importuan sasi kolosale tė saj pa zhdoganim, pėr tė shmangur taksat doganore dhe akcizėn, duke i shkaktuar buxhetit tė shtetit humbje kolosale, tė cilat do t'i ndjejė shumė shpejt qeveria e re pas mosvjeljes sė planifikuar tė kuotave tė caktuara pėr kėto produkte nė doganat shqiptare.

Pavarėsisht efekteve shkatėrrimtare nė ekonomi, nė aspektin financiar, importimi i gazoilit D2 nė sasira tė mėdha dhe pėrzierja e tij me naftėn cilėsore, po dėmton rėndė shėndetin e shqiptarėve dhe ekonominė e pėrdoruesve privatė tė saj, pėr ēka duhen marrė masa drastike sa nuk ėshtė vonė.

Ndoshta ka ardhur koha qė qeveria e re tė rivlerėsojė tė gjitha propozimet dhe projektet qė qėndrojnė nė sirtare, tė hartuara nga specialistėt tanė, sidomos ato qė kanė tė bėjnė me fuqizimin e sektorėve strategjikė tė ekonomisė kombėtare, tė cilat qoftė nėn adminstrimin publik, qoftė atė privat, duhet t'i shėrbejnė interesave tona kombėtare.

Qeveria e re shumė shpejt do tė pėrballet me problemin shqetėsues tė daljes jashtė normave tė efektivitetit ekonomik dhe mbrojtjes sė mjedisit, edhe nė rastin e ndėrtimit tė terminalit tė AMBO nė Vlorė, pas shpenzimit tė njė shume marramendėse qindramilionėshe nė valutė. Dhe nuk ka sesi tė ndodhė ndryshe, sa kohė qė strategjitė kombėtare pėr investimet madhore, i hartojnė e miratojnė antishqiptarė si Nano, Malaj e Cacangjeli.

Por ajo qė do tė shėnojė fillimin e pėrshkallėzimit tė pakėnaqėsisė popullore kundėr qeverisė sė re, (qė do tė stimulohet e shfrytėzohet me efikasitet nga socialistėt dhe opozita gjinushiane), do tė jetė kriza e thellė energjitike, qė ka filluar tė shfaqet qė tani, sidomos nė Shkodrėn qė furnizohet me drita vetėm 7 orė nė ditė, bash nė fillimkohėn e pushtetit tė djathtė tė votuar masivisht, e qė ka filluar tė nxjerrė nga sergjenėt garderobėn e dimrit.

Viktor Doda, ndonėse e hapi gojėn, nuk na tha asgjė pėr pėrgjegjėsinė e tij skandaloze nė asgjėsimin, me urdhėr nga lart, tė rezervave ujore nė kaskadėn e Drinit, brenda 3 muajsh, pas prodhimit dhe shitjes fshehurazi tė energjisė elektrike pėr kompanitė greke tė pėrtej kufirit, dhe kalimit tė kundėrvleftės sė parave nė xhepat e banditėve qė po largoheshin nga pushteti.

Tani qė kanė dalė nė sipėrfaqe gėrmadhat e Kukėsit tė vjetėr dhe vendi po i afrohet me shpejtėsi kuotave maksimale tė konsumit tė energjisė, as tregu i shkatėrruar i blerjes sė energjisė, (ēka u evidentua haptas pas dėshtimit tė tenderit tė blerjes sė saj nga KESH-i pėr shkak tė paraqitjes vetėm tė njė oferte), vetėm njė blerje me gjasė e atakueshme dhe e pėrfolur nė mediat e majta, sidomos tani, nė kushtet e rrėnimit tė financave qeveritare, mund tė shėrbejė si barkė e shpuar shpėtimi pėr nderin e qeverisė sė re dhe pėr furnizimin e popullsisė.

Pra socialistėt, me Anoil-ėt dhe Dodajt, lanė pas "litarin e Nastradinit" mbi varrin e ekonomisė kombėtare, sherrin e tė cilit do ta shijojmė shumė shpejt.

 

OPINIONE 

Njėqind rrugėt e kryeministrit

Nga Shkėlqim Selmani 

Pas njė rruge tė gjatė dhe me njė vullnet tė admirueshėm, z.Sali Berisha arriti ta realizojė synimin pėr ta rikthyer Partinė Demokratike nė pushtet. Tashmė, prej pak ditėsh, ai ėshtė kryeministėr i Shqipėrisė. Pas njė qeverisjeje nė dukej liberale dhe nė thelb kleptokratike tė socialistėve, z.Berisha ndodhet para njėqind vėshtirėsive dhe njėqind rrugėve pėr t'i kapėrcyer ato.

Me sinqeritet e pranoj se nuk e ndjej veten nė atė lartėsi sa t'i jap mend z.Berisha, por e ndjej pėr detyrė, tė paktėn para vuajtjeve tė mia gjatė kėtyre 8 vjetėve, qė t'i shfaq hapur idetė dhe shqetėsimet e mia.

Pėrfitoj nga ky rast tė falenderoj median e shkruar, qė ma ka dhėnė kėtė mundėsi.

Nė kėtė "tokė tė djegur", ku z.Berisha do tė fillojė tė qeverisė, do t'i duhet tė vendosė rregulla tė reja e tė forta, por duhet tė marrė parasysh se do tė ketė kundėrshtarė tė betuar tė gjithė ata qė kanė fituar privilegje nga pushteti i mėparshėm. Kundėrshtarė do t'i ketė edhe ata qė ai mund tė besojė se mund t'i bėjė miq duke i mbajtur nė punė, apo duke u dhėnė disa privilegje tė reja. Kėtė, z.Berisha e vėrtetoi nė '97-ėn. Besoj se nuk e ka harruar...

Qė historia tė mos pėrsėritet, kėtė herė nė mėnyrė komike, Berishės do t'i duhet tė bėjė ndryshimin e administratės dhe nė kėtė ndryshim duhet tė ketė parasysh emėrimin e atyre qė kontribuan qė ai dhe ekipi i tij, tė vinin nė pushtet. Gjithmonė duke i pėrzgjedhur njerėzit sipas kritereve tė aftėsisė, pėrkushtimit dhe, mbi tė gjitha, tė ndershmėrisė.

Njeriu i ndershėm, pėrveēse e bėn punėn mirė, nuk tė lė asnjėherė nė baltė, apo tė tė dalė i pabesė.

Nė kėto njėqind gjėra, qė z.Berisha i duhet tė bėjė nė 100 ditėt e para, do tė jetė edhe qėndrimi ndaj PLL-sė, kėsaj force tė djathtė, e cila me konsekuencė ka mbajtur qėndrimin e saj kombėtar e opozitar karshi regjimit kleptokrat tė socialistėve. Pėr kėtė, PLL dhe elektorati i saj kanė vuajtur shumė, por ndjehen edhe krenarė pėr ēfarė kanė bėrė nė favor tė sė djathtės dhe demokracisė. Por sot, pėr disa gabime taktike dhe strategjike tė personave jashtė PLL, udhėheqja dhe elektorati i djathtė i saj, konsiderohen padrejtėsisht si pjesė e humbjes dhe jo e fitores, sikundėr u takon tė jenė. Ata ndjehen edhe tė tradhtuar nė ndjenjat dhe vuajtjet e tyre, kur nė qeveri shohin agraristo-xhuvelistė, ndėrsa nė opozitė u duket sikur shohin legalistė. Kohė e dreqit, kohė e absurdit.

I takon z.Berisha ta zgjidhė kėtė rebus tragji-komik. Unė shpresoj se Ai do ta zgjidhė drejt dhe shpejt. Tė presim!

Nė mėnyrė filozofike mund ta pėrmbledhim atė ēka donim tė theksonim qė nė titullin e kėtij shkrimi: 100 ditė, 100 vėshtirėsi dhe 100 rrugė pėr zgjidhjen e tyre.

Zotėri Berisha! Ju jeni i mėsuar, jeni i lexuar, jeni edhe i pėsuar, ndaj kini kujdes; nga 100 rrugė qė keni pėrpara, 99 tė ēojnė nė greminė. Vetėm njėra tė ēon aty ku duhet; Mirėpėrdorimi i mundėsive nė favor tė sė drejtės dhe rruga e drejtė, tė ēojnė mė shpejt aty ku duhet tė shkojmė, NE si popull, dhe Ju si fitues. 

Kryetar i degės sė PLL Sarandė  

___________________________

18 Shtator 2005
___________________________

Nė tė gjitha degėt ka nisur procesi i pėrgatitjes dhe zhvillimit tė konferencave

Startojnė konferencat e PLL nė rrethe

Spahiu: "Kandidatėve pėr kryetarė partie do t'u krijohen tė gjitha hapėsirat e duhura pėr njė garė shumė transparente ku legalistėt tė kenė mundėsi tė zgjedhin kryetarin mbi bazėn e vlerave, kontributeve dhe alternativave tė kandidatėve"

Editorial

Turpi i njė dekorimi
(Rasti Janullatos)

Nga Murat Basha


Dekorimi nga Kėshilli bashkiak i kryeqytetit, i Anastas Janullatos-it grek me titullin e lartė "Qytetar Nderi" i Tiranės, pa votim dhe me procedurė tė pėrshpejtuar alla-janullatiste, ishte poshtėrimi mė i skajshėm qė iu bė kryeqytetit tė atdheut tonė. Dhe kur sjell ndėrmend mungesėn jo tė rastėsishme tė mediave, sipas njė skenari tė paramenduar, dhe miratimin pa asnjė votė tė propozimit tė janullatistėve shqiptarė, nė pėrmbushje tė premtimit dhėnė "Fortlumturisė sė Tij", arrij tė kuptoj se interesi pėr kėtė akt skandaloz ėshtė i ndėrsjelltė: janullatistėt nderojnė "nė emėr tė popullit tė Tiranės" shqiptare, antishqiptarin e deklaruar si uzurpator tė KOASH-it dhe mik pėr kokė i Harallamb Karathanosit tė Rinisė Vorio-epirore, ndėrsa Janullatos dhe greqizma shugurojnė shėrbėtorė tė rinj, qofshin kėta edhe pėrfaqėsues tė zgjedhur tė popullit tė Tiranės.
Akoma nuk arrij ta kuptoj sesi depėrtoi nė rendet e ditės tė Kėshillit bashkiak tė Tiranės, Janullatosi, i cili nuk ka kurrfarė kontributi pėr Tiranėn tonė tė shtrenjtė, pėrveē belbėzimeve nė greqisht nė meshat e besimtarėve tanė, nė kundėrshtim tė hapur me kėrkesat e ligjit dhe Statutin e KOASH-it. 
Por besoj se nuk ia vlen tė kėrkosh arsyen e mosarsyes sė janullatizimit tė Kėshillit bashkiak tė kryeqytetit. Mjafton tė risjellėsh nė kujtesė rrugėn qė ka pėrshkuar ky misionar i greqizmės deri mė tash, nėpėr honet e politikės dhe zhvillimeve paspluraliste, pėr tė kuptuar sesi ai arriti tė depėrtojė edhe axhendat dhe vendim-marrjet e Kėshillit bashkiak tė Tiranės.
Faktet thonė se Janullatos ka ardhur nė Shqipėri mė 16 korrik 1991, pas njė kompromisi qė u arrit midis ministrave tė Jashtėm tė Shqipėrisė dhe Greqisė nė Korfuz, nė lidhje me statusin qė ai do tė kishte gjatė shėrbimit nė Shqipėri. Fillimisht zotėria nė fjalė deklaroi se vinte nė krye tė njė misioni tė pėrkohshėm, dhe mė 1992 u vetėshpall kryepeshkop i KOASH-it, duke treguar se ky kishte qenė qėllimi i tij i vėrtetė. 
Si klerik duhej tė kishte ndjenjėn e turpit, tė paktėn pėr kėtė gėnjeshtėr tė madhe dhe publike, tė pranonte se nuk ka pėrkohshmėri 14-vjeēare.
Qenia e tij nė krye tė KOASH-it, ka qenė gjithnjė e paligjshme pėr shumė arsye. Veē tė tjerave, Statuti i vitit 1929 e ndalon qė njė i huaj tė jetė nė krye tė KOASH-it. Por edhe statuti i 1950-ės, qė zoti Janunullatos ka dėshirė ta pėrmendė, kėrkon si kusht shtetėsinė e kryepeshkopit, tė cilėn zotėria e tij nuk e ka pasur dhe nuk e ka.
Problemi i Janullatosit ka edhe njė kontekst logjik dhe historik. Vazhdimisht Kisha Ortodokse Greke ka synuar tė zhdukė pavarėsinė e Kishės Ortodokse Shqiptare pėr tė cilėn kontribuan Fan Noli, Visarion Xhuvani, Kristofor Kisi, etj.. Kisha greke ka shėrbyer gjithnjė si motivuese e urrejtjes greke mbi shqiptarėt. Nuk mund tė harrohen peshkopėt grekė qė bėnin pjesė nė qeverinė e Zografosit, ata qė bekonin andartėt grekė tė thernin fėmijėt e gratė e Hormovės, qė helmonin Petro Nini Luarasin, qė vrisnin e plaēkisnin Ēamėrinė martire dhe qė vazhdimisht ndillnin urrejtje mbi shqiptarėt.
Synimi i zotit Janullatos nė kėto vite tė qėndrimit nė Shqipėri, ka qenė tė zhdukė pavarėsinė e kėsaj kishe, tė paraqesė ortodoksėt shqiptarė si grekė dhe tė shėrbejė si bazė e elementėve qė vijnė nga organizatat terroriste vorioepirote. Zoti Janullatos duhet tė pėrgjigjigjet publikisht:
-A ka pasur, ose jo, kontakte me drejtues tė organizatave vorioepirote terroriste nė Greqi?
-A kanė financuar kėto organizata ndėrtimin e kishave ortodokse me stil grek nė Shqipėri dhe ku i gjen financimet ai dhe kisha e tij, pėrderisa ėshtė klerik dhe nuk merret me aktivitete private?
Sa pėr shembull, mund tė na tregojė se kush i ka financuar kishat e Dardhės, Alikos dhe Livadhjasė, tė cilat i ka reklamuar si financime tė saj, gazeta e organizatės terroriste vorioepirote e SFEVA-s nė Greqi.
-Pse zoti Janullatos shoqėron personalitete politike greke sa herė qė kėta vijnė pėr vizitė nė Shqipėri, pėrderisa ai pėrfaqėson "de jure" KOASH-n. I shoqėron me cilėsinė e kryepeshkopit apo me atė tė grekut?!
Nė fillim tė vitit 1999, Janullatos sė bashku me politikanė tė lartė grekė dhe eksponentin e lartė tė ENVI-it (Bashkimit tė Luftėtarėve tė Rinisė Vorio Epirote me qendėr nė Selanik), Harallamb Karathano, kanė bėrė njė vizitė nė jugun e Shqipėrissė, ku kanė bėrė thirrje tė hapura kundėr Shqipėrisė.
Mė e fundit qė mund t'i kujtojmė zotit Janullatosit, se me ēfarė cilėsie shoqėroi zotin Stefanopullos nė jug tė Shqipėrisė nė tetor 2004, dhe pse duhej tė mbante meshė pėr ushtarėt grekė tė vrarė si pushtues nė vitet 1940 - 1941 nė jugun e Shqipėrisė? Kėto eshtra shteti grek nuk i merr qė t'i varrosė nė vendin e tyre tė lindjes, por i lė nė Shqipėri pėr tė treguar se "ranė pėr Vorio - Epirin". 
Midis Shqipėrisė dhe Greqisė ekziston njė gjendje lufte pėr shkak tė Greqisė. Kėtė gjendje e mban nė fuqi Greqia, pėr arsye se shfrytėzon pronat e shqiptarėve nė Greqi (jo vetėm tė popullsisė ēame), duke siguruar ndėr tė tjera edhe pėrfitime tė mėdha ekonomike. Por, nėse do tė ekzistonte koncepti klasik pėr "gjendjen e luftės", sipas ligjeve tė saj, Janullatos duhej shpallur "rob lufte"! Pėr titullin "Qytetar Nderi" as qė do tė bėhej fjalė.
Rasti mė i fundit flagrant qė u vu re nė veprimtarinė sistematike antishqiptare tė zotit Janullatos, ishte pjesėmarrja e tij nė ceremoninė e zhvilluar nė Korēė pėr hapjen e njė shkolle nė gjuhėn greke, nė njė kohė qė nė kėtė trevė, nuk ka pasur dhe nuk ka asnjė banor grek, por qė propaganda greke, ka mėtuar gjithmonė pėr ekzistencėn e njė minoriteti, duke quajtur tė tillė ortodoksėt e kėsaj treve. 
Ajo qė kėrkojnė sot shqiptarėt ėshtė e thjeshtė. Pėrderisa nė krye tė kishės greke ėshtė njė grek, tė asaj rumune njė rumun, tė asaj serbe serbe njė serb, pse tė mos jetė njė shqiptar nė krye tė Kishės Ortodokse Autoqefale Shqiptare!


KRYESORE

Kėshilli bashkiak i Tiranės shpall pa votim "qytetar nderi" Anastas Janullatosin

Dekorimi i Janullatosit, turp e tradhti kombėtare

Tiranė - Ditėn e premte, datė 16 shtator 2005, ora 18.00, Kėshilli Bashkiak i Tiranės mbajti nė fshehtėsi tė plotė e larg pranisė sė mediave, mbledhjen e radhės, pėr ēėshtjet me problematikė e tė mprehtė tė periudhės. Mbas diskutimeve pėr buxhetin dhe pėr ndėrtimin e trotuarit tė Bulevardit kryesor tė Tiranės, ēėshtja mė e rėndėsishme ishte ajo e dhėnies sė titullit "Qytetar Nderi tė Tiranės" katėr klerikėve tė lartė: Hafiz Sabri Koēit (pas vdekjes), imzot Rrok Mirditės, baba Reshat Bardhit dhe episkopit Anastas Janullatos.
Propozimi i anėtarit tė Kėshillit Bashkiak tė PLL, z.Murat Basha, ishte qė tė jepet titulli pėr secilin veē e veē, pas njė votimi tė pėrgjithshėm. Ky propozim nuk u pranua nga kryesia e kėshillit bashkiak dhe u kėmbėngul qė votimi tė bėhej nė grup, pėr tė gjithė klerikėt bashkė. Duke parė qė do tė votohej nė grup, z.Basha i bėri njė rezyme tė shkurtėr veprimtarisė antishqiptare tė "Fort tė Lumturit" Cac Janullatosit, duke nxjerrė dokumente e foto tė tij me eksponentėt mė tė lartė tė shtetit grek, si edhe me kryetarin e Organizatės Vorio-Epiriote, Harallambis Karathanos. Nisur nga ky fakt, meqenėse edhe emėrimi i Janullatosit nė krye tė Kishės Ortodokse ėshtė njė shkelje e hapur e statutit tė saj, propozimi i dytė i N/kryetarit tė PLL-sė Basha, ishte qė nė vend tė Janullatosit, tė vihej emri i imzot Fan Nolit, Visarion Xhuvanit ose Kristofor Kisit, duke shpėrfaqur vlerat atdhetare e morale tė legalistėve, qė kur vjen puna pėr interesat e Shqipėrisė e shqiptarizmės, dinė tė dalin jashtė kornizave tė interesave tė ngushta partiake.
"Unė si zogist i thekur po propozoj antizogistin e flaktė Fan Noli, e besoj qė edhe ju fanolistėt do ta mbėshtesni idhullin tuaj politik" -tha Basha. Por Kryesia e kėshillit bashkiak nuk e pranoi edhe kėtė propozim, gjė qė e shtyu legalistin Murat Basha tė hidhte nė tavolinė propozimin e tretė: "Ta shtyjmė dhėnien e titullit ndaj Janullatosit nė njė kohė tė ardhme dhe ju nė emėr kėshillit bashkiak, t'i kėrkoni kryetares sė Bashkisė sė Athinės Dora Bakojanis qė nė bazė tė marėdhėnieve reciproke, t'i japė titullin qyetar nderi tė Athinės njerės prej figurave tė shquara shqiptare qė udhėhoqėn luftėn pėr Pavarėsinė e Greqisė, apo qoftė Papa Kristo Negovanit ose Petro Nini Luarasit. Nėse bėhet ky veprim, atėherė edhe unė jam dakord qė t'i jepet Janullatosit titulli qytetar nderi i Tiranės.
Edhe pas kėtij propozimi pėr kompromis, pėrsėri kryesia e kėshillit nuk e pranoi propozimin dhe ia dha titullin qytetar nderi i Tiranės, Janullatosit, nė njė mėnyrė aspak demokratike. Thjesht, pa votim fare.
"Ky ėshtė njė skandal, ky ėshtė njė turp"- mbylli fjalėn e tij z.Basha.
Tė nesėrmen asnjė nga mediat nuk e dha lajmin e dekorimit tė Janullatosit si "qytetar nderi" tė Tiranės. Siē duket tradhtia e ndėrgjegjshme pati efekt paralizues gjithandej. Tashmė tė gjithė tiranasit duhet ta ndiejnė veten mė keq se mė parė, sepse konsiderohen "bashkėqytetarė" me njė prej antishqiptarėve mė tė mėdhenj qė ka njohur historia, pra Anastas Janullatosin.
"Atdheu"



A mund tė shfajėsohet Janullatos pėr bashkėpunimin me Karathanon?

Nga Dr.Dhimitėr Papakristo*

Veprimtari "voriepirot", drejtuesi i filialit grek tė Tiranės, zoti Anstasios Janullatos, duke i shėrbyer me besnikėri kombit tė tij, me tė njejtin devocion sikurse urren shqiptarėt dhe gjuhėn shqipe, ka njė aktivitet qė nuk njihet shumė nga "delet e perėndisė". Krejt ndryshe nga ē'mund tė mendojė njė kategori personash ose "Ndriosh" tė paguar nga ai, do tė nisim sot, njė ballafaqim fotografik pėr aktivitetet e tij, qė nuk kanė asnjė lidhje me punėt e Perėndisė Fuqiplote, por thjesht me punėt e djallit dhe satanait. Nėse drejtuesi i sillogut tė Tiranės, z.Janullatos, ėshtė i pastėr (gjė e vėshtirė, pasi ėshtė nxirė jashtė mase), le tė flasė me zėrin e tij, nė daē greqisht, nė daē serbisht, jo me gjuhėn e "Ndriove", se ku ėshtė nė kėtė foto me Harallamb Karathanon.
-A kanė folur pėr "Vorio - Epirin"?
-A kanė folur pėr helenizmin?
-A kanė folur kundėr Shqipėrisė?
Pėr kujtesė u themi lexuesve se:
ENVI- (Efnikis Neollaias Vorio Ipiras), ėshtė "Bashkimi i Rinisė Vorio - Epirote", e cila nė thelb tė programit tė saj ka: 
-Hapjen e shkollave dhe kurseve nė gjuhėn greke.
-Financimin e aktivistėve "vorio-epirotė" dhe tė "qeverisė nė ekzil tė Vorio-Epirit". 
-Financimin e "trupės mbrojtėse vorio-epirote", e cila sipas tyre vepron nė territorin shqiptar. Organizata ėshtė aktive sidomos pas vitit 1990 dhe shėrbeu si harmonizuese nė lidhjet e rinisė greke me atė minoritare nė Shqipėri. 
Kjo degė shumė tė rėndėsishmė tė saj nė qytete tė ndryshme. Gazeta e organizatės ėshtė "Vorio-Epirus simera". Drejtues i ENVI-it pėr shumė kohė ka qenė Harallamb Karathano, i cili kėto vitet e fundit ka hyrė e ka dalė nė Shqipėri si nė shtėpi tė vet dhe zėvendės i tij ėshtė Spiro Joanidhi.
Ē'mund tė na thoni hirėsia e juaj, zoti Janullatos pėr kėtė fotografi?

*Zėdhėnėsi i Kishės Ortodokse Autoqefale Kombėtare Shqiptare, "Shėn Maria", Elbasan




Nė tė gjitha degėt ka nisur procesi i pėrgatitjes dhe zhvillimit tė konferencave

Startojnė konferencat e PLL nė rrethe


Spahiu: "Kandidatėve pėr kryetarė partie do t'u krijohen tė gjitha hapėsirat e duhura pėr njė garė shumė transparente ku legalistėt tė kenė mundėsi tė zgjedhin kryetarin mbi bazėn e vlerave, kontributeve dhe alternativave tė kandidatėve"

Spahiu: Ja si do ta organizojmė kongresin

PLL ėshtė angazhuar tėrėsisht nė pėrgatitjen e kongresit tė 16 tė saj. Nė datė 16 shtator 2005 u zhvillua konferenca e PLL nė degėn e Korēės. Nė kėtė konferencė mori pjesė kryetari i PLL z.Ekrem Spahiu.
Z.Spahiu u shpreh nė kėtė konferencė se - legalistėt ndodhen nė njė moment dėshpėrimi pėr shkak tė rezultatit tė zgjedhjeve tė fundit nė kuadėr tė LZHK-sė, por janė shumė tė kėnaqur qė tashmė nė pushtet janė aleatėt tanė, me tė cilėt kemi qenė 8 vjet bashkė nė opozitė.
Nė lidhje me kongresin z.Spahiu u shpreh se Kongresi 16 i PLL do tė jetė njė kongres model nė tė gjtha drejtimet qoftė tė organizimit, qoftė tė anės formale statutore.
Kandidatėve pėr kryetarė partie do t'u krijohen tė gjitha hapėsirat e duhura pėr njė garė shumė transparente ku legalistėt tė kenė mundėsi tė zgjedhin kryetarin mbi bazėn e vlerave, kontributeve dhe alternativave tė kandidatėve.
Nė konferencė, pėrveē delegatėve morėn pjesė dhe pėrshėndetėn edhe drejtues e pėrfaqėsues tė subjekteve tė djathta tė rrethit tė Korēės me tė cilat PLL ka marrėdhėnie tė ngushta.
Nė fund konferenca zgjodhi organet e reja drejtuese tė degės, kryetarin e saj z.Nebi Ganellari, si dhe delegatėt pėr kongresin e 16.
Nė javėt e ardhshme do tė zhvillohen konferencat nė tė gjitha degėt e rretheve tė vendit, pėr ta kurorėzuar kėtė proces me kongresin e 16 qė do tė mbahet mė 8 tetor 2005.
Zyra e shtypit e PLL



Fjala e mbajtur nė Konferencėn e 6-tė tė PLL Dega Korēė - 16 shtator 2005 

Nebi Ganellari: Tė papėrgjegjshmit qė kėrkonin mėnjanimin e PLL

Nga Nebi Ganellari
Kryetar i Degės sė PLL Korēė dhe Kryetar i Kėshillit Kombėtar tė PLL

Tė nderuar zonja dhe zotėrinj !
I nderuar kryetar i PLL, Z. Eqerem Spahia!
Tė nderuar delegatė dhe tė ftuar!
Ju uroj mirseardhjen nė Konferencėn e 6-tė tė PLL dega Korēė.
Nė cilėsinė e kryetarit tė degės po japim njė pėrmbledhje tė veprimtarisė tė aktivitetit tė degės nė periudhėn nga konferenca e fundit e deri mė sot.
Pas Konferencės sė 5-tė tė zhvilluar nė shkurt tė vitit 2004, njė rėndėsi tė veēantė iu kushtua ristrukturimit tė degės, shtrirjes gjeografike tė saj, afrimit tė anėtarėve tė rinj, rritjes cilėsore dhe sasiore tė strukturave tė saj. 
Tre muaj pas konferencės, nė maj tė vitit 2004, pas shpalljes sė LZHK nga Mbreti Leka I, PLL vazhdoi aktivitetin e saj, por njėkohėsisht u njoh dhe prezantoi para strukturave tė saj programin dhe pozicionin politik tė kėsaj lėvizje. Nė disa takime tė Komitetit Drejtues tė degės gjatė kėsaj periudhe u ėshtė pėrcjellė informacioni dhe udhėzimet e marra nga qendra pėr qėndrimin e PLL nė mbėshtetje tė kėsaj lėvizje.
Gjatė kėsaj periudhe, PLL dega Korēė pėrcolli me dhimbje humbjen e parakohshme tė Madhėrisė sė saj, Mbretėreshės Suzanė, duke duke marrė pjesė dhe angazhuar nė organizimin e ceremonisė mortore dhe pėr Ti bėrė tė ndjerės nderimet e fundit.
Nė vazhdim, nė cilėsinė e Kryetarit tė Degės dhe tė kryetarit tė Kėshillit Kombėtar, nė takime tė shumta me kryesinė e PLL, por edhe nė Rezidencėn Mbretėrore me mbretin Leka I, ne kemi bėrė tė qartė, me gojė dhe me shkrim, qėndrimin e PLL, mendimet, sugjerimet, por njėkohėsisht edhe pėrpjekjen e disa elementeve tė infiltruar nė LZHK, qė kėrkonin mėnjanimin apo sfumimin e rolit tė PLL nė kėtė lėvizje dhe lidershipit tė saj. 
Nė periudhėn janar-shkurt 2005, pas takimeve dhe udhėzimeve tė marra nga Kryesia e PLL, nė konsultim edhe me Mbretin, u bė njė punė pėrgatitore nga dega e PLL Korēė pėr organizimin dhe konstituimin e degės sė LZHK nė rrethin e Korēės. Nė krye tė saj u zgjodh njė figurė e nderuar dhe e respektuar, mjeku i njohur Adhon Polena. Nė Kėshillin Drejtues u zgjodhėn edhe pėrfaqėsues nga ndonjė forcė politike, megjithse ekzistenca e tyre ishte simbolike nė rrethin e Korēės. U pėrfshinė nė tė edhe intelektualė tė paangazhuar politikisht. Pėr kėtė u kėrkua dhe u gjet edhe njė mirėkuptim nga anėtarėt e Komitetit Drejtues degės sė PLL.
Pas kėsaj, Dega e LZHK Korēė ishte njė ndėr degėt mė cilėsore dhe funksionale. Njė punė e mirė u bė nga kjo degė edhe me pėrzgjedhjen e propozimin e kandidaturave pėr deputetė. 
Hapja e fushatės elektorale dhe pritja e Mbretit Leka I ishte njė ndėr aktivitetet mė tė rėndėsishme, e cila u realizua kryesisht me kontributin dhe angazhimin e legalistėve tė degės. 
Pas kėtij takimi, pėr shkak tė veprimit tė papėrgjegjshėm dhe tė qėllimshėm, tė disa elementeve nė Kėshillin Drejtues tė LZHK nė Tiranė, madje edhe pa dijeninė e vetė Mbretit, hiqet njė ndėr kandidaturat mė tė mira pėr deputetė dhe njėkohėsisht kryetare e Forumit tė Gruas sė PLL, e cila ngjalli njė reagim tė anėtarėve tė Kėshillit Drejtues tė degės sė LZHK, por edhe largimin e saj dhe disa personave tė tjerė nga ky kėshill duke bėrė qė tė mos funksiononte sikurse kishte funksionuar. 

***
Veprimtaria e mėtejshme vazhdoi me fushatėn elektorale, nė ēdo zonė elektorale. Pati njė angazhim dhe pėrgjegjėsi tė strukturave tė PLL gjatė kėsaj fushate sidomos nė zonat elektorale 82, 83, 84 nga nėndegėt e Komunave Pojan, Komuna Qėnder Bulgarec, Bashkia Maliq, Komuna Libonik, Pirg, Vreshtas, Mollaj etj. Nė dy zonat e qytetit, zonat 80, 81, angazhimi dhe pėrgjegjėsia nuk ishte ajo qė duhej dhe pritej.
LZHK u krijua si njė lėvizje politike me njė program realisht tė djathtė, si njė alternativė pėr daljen e vendit nga kriza nė tė cilėn e futi pushteti i korruptuar i PS, pėr tė vendosur shtetin ligjor e pėr tė futur atė nė rrugėn e pakthyeshme tė zhvillimit dhe integrimit.. Ajo nuk ishte njė lėvizje pėr tė pėrēarė tė djathtėn, sikurse edhe u etiketua shpeshherė nga disa forca politike, por si njė lėvizje nė funksion tė sė djathtės, pėr tė thithur elektoratin e djathtė, qė nė zgjedhjet pararendėse, fatkeqėsisht nė disfaforin e sė djathtės, nuk merrte pjesė nė votim dhe me qėllimin e bashkėqeverisjes nė njė koalicion real me PD dhe forca tė tjera tė djathta. 
Faktorė tė shumtė ndikuan qė kjo lėvizje tė mos arrinte njė rezultat pozitiv dhe tė pėrfaqėsohej nė parlamentin e ri. Kodi zgjedhor dhe formula e megadushkut nė propocional, mungesa e komisionerėve nė QV, pėr tė nxjerrė rezultatin real, nė veēanti nė proporcional, njė konkurencė nė kushte tė disfaforshme dhe tė pabarabarta krahasuar me forcat e tjera politike tė majta e tė djathta, mungesa e financave etj, ishin faktorė objektivė qė ndikuan nė rezultatin e arritur. Nuk mund tė lėmė pa pėrmendur edhe faktorėt subjektivė tė mosorganizimit dhe mosfunksionimit si duhet i strukturės qėndrore tė Kėshillit tė Pėrgjithshėm Drejtues tė LZHK, tė pėqėndrueshmėrisė tė tij, tė pėrfshirjes edhe tė personave tė konsumuar politikisht, tė mosmarrjes dhe ndarjes tė pėrgjegjėsive etj..
Pavarėsisht nga puna e mirė e bėrė gjatė fushatės, pėr shkak tė faktorėve tė pėrmendur mė sipėr rezultati qė u arrit nga LZHK nė rrethin e Korēės nuk ishte ai qė pritej dhe jo shumė larg rezultatit e arritur nga PLL nė zgjedhjet lokale tė vitit 2003. 
Njė rezultat pozitiv i LZHK, dhe pėrfaqėsimi parlamentar i saj, do tė ishte njė mbėshtetje reale e tė djathtės, e PD dhe e forcave tė tjera tė djathta, dhe njė koalicion i natyrshėm dhe jo i detyruar, njė koalicion mė i qėndrueshėm pėr tė garantuar pushtetin e sė djathtės.
PLL pėrshėndet fitoren e PD, fitoren e sė djathtės, programin e qeverisė sė kryeministrit Berisha, si njė program qė do ta nxjerrė vendin nga kriza dhe pėr ta futur nė rrugėn e zhvillimit. Ky deklarim nuk duhet tė konsiderohet si servilizėm politik, por si njė e drejtė morale, pėr tė mos thėnė mė shumė se ēdo forcė tjetėr politike, pasi PLL, lidershipi i saj nė qėndėr e nė bazė, ka mbėshtetur PD nė ditėt mė tė vėshtira, nė kohėn kur binte breshėr dhe plumba, pėr tė pėrmbysur pushtetin e korruptuar tė sė majtės. 
Shpresojmė qė qeveria tė ketė vullnetin tė zgjidhė problemet themelore tė ndėrtimit tė shtetit, zgjidhjen e drejtė tė pronės, tė ish tė pėrndjekurve politikė, tė luftės kundėr korrupsionit,vendosjes sė shtetit ligjor dhe futjen e Shqipėrisė nė rrugėn e shpejtė tė zhvillimit dhe integrimit.
Edhe njėherė ju falenderojmė pėr praninė tuaj nė ketė konferencė.
Rroftė NMT Leka I, Mbret i Shqiptarėve !
Rroftė Princi Leka !
Rroftė Shqipėria !

Zhvilloi punimet konferenca e 6 e PLL Dega Korēė. Merr pjesė kryetari Spahiu

Korēė, zgjidhet kryesia e re, kryetari dhe delegatėt


Korēė - Ditėn e premte, mė 16 shtator 2005, nė njė nga sallat e Qėndrės Kulturore "Vangjush Mio" tė qytetit tė Korēės, zhvilloi punimet Konferenca e 6-tė e PLL Dega Korēė. Nė konferencė merrte pjesė edhe Kryetari i PLL Z. Eqerem Spahia. Merrnin pjesė edhe kryetarėt e degėve tė PLL Devoll dhe Kolonjė.
Pėrgatitja e sallės, dekori dhe organizimi ishte mjaft serioz. Pati njė interesim tė madh edhe nga medjat lokale ku ishin tė pranishėm tė 5 televizionet lokale. Pas egzekutimit tė Himnit Kombėtar fjalėn e mori Kryetari i Degės sė PLL dhe Kryetari i Kėshillit Kombėtar tė PLL, Z. Nebi Ganellari i cili paraqiti raportin mbi veprimtarinė e degės nga konferenca e fundit. 
Pas kėsaj konferenca u pėrshėndet nga pėrfaqėsues tė forcave politike tė djathta tė ftuara, tė cilėt, nė pėrshėndetjet e tyre shprehėn edhe njėherė prirjen pėr bashkėpunim me PLL si njė aleate tė natyrshme.
Mė pas e merr fjalėn Kryetari i PLL Z. Eqerem Spahia. Sė pari ai falenderoi tė pranishmit nė konferencė, paraqiti njė ekspoze tė veprimtarisė tė PLL nė fushatėn elektorale nė kuadrin e LZHK - sė, rezultatin zhgėnjyes qė u arrit, faktorėt qė ndikuan nė kėtė rezultat dhe qėndrimin kosekuent dhe objektiv tė PLL. 
Pasi z.Eqerem Spahia iu pėrgjigj pyetjeve tė ndryshme tė bėrė nga delegatėt, u vazhdua me diskutimet. Diskutuan legalistėt e vjetėr tė degės z.z. Lik Beta, Bujar Korkuti etj.. 
Pas pėrfundimit tė diskutimeve, sipas rendit tė ditės u kalua nė zgjedhjen e kryetarit tė degės, Komitetit Drejtues dhe delegatėve pėr nė Kongresin e 16-tė tė PLL. Kryetar i degės sė PLL u rizgjodh z.Nebi Ganellari. U zgjodh edhe Komiteti drejtues i degės me 19 anėtarė. Nė pėrbėrje tė tij u pėrfshinė legalistė tė vjetėr tė degės, tė rinj, intelektualė nga qyteti dhe fshati, tė cilėt kanė qėnė aktivė, koseguentė dhe tė vendosur pėr tė rikthyer besimin, dhe pėr rritjen sasiore dhe cilėsore tė PLL. Gjysma e anėtarėve tė KD janė me arsim tė lartė. U zgjodhėn edhe 9 delegatėt pėr nė Kongresin e 16-tė PLL. 
Pas mbylljes sė Konferencės, nė takimin e parė tė KD u zgjodh si nėnkryetar i saj z.Sami Frashėri, kryetar i nėndegės tė bashkisė Maliq dhe njėkohėsisht kėshilltar i PLL nė kėtė bashki. Sekretar u zgjodh z.Olgert Larti, student nė vitin e fundit tė fakultetit ekonomik nė Universitetin e Korēės. 
Nė tė 5 televizionet e qytetit tė Korēės u pėrcollėn kronika tė zgjeruara nga konferenca. Nė televizionin publik TV-Korēa, nė televizionet privatė TV -Lobi, TV- Kristal Plus, pas edicioneve kryesore tė lajmeve u transmetuan intervista tė plota tė dhėna nga kryetari i PLL Z. Eqerem Spahia.
Korresp. i "Atdheut"




INTERVISTA

Intervistė me publicistin Zamir Gjurgji

Zamir Gjurgji: Lufta kundėr korrupsionit nis qė nga bakshishet

Skena politike dhe veēanėrisht ajo parlamentare, konsiderohet se ėshtė bėrė "interesante". Ju ēfarė pėrshtypjeje keni rreth konfigurimit tė kėtij parlamenti me maxhorancė tė PD-sė?
Pėrgjithėsisht e normalisht, parlamenti shqiptar i post-diktaturės ka qenė pluralist, ku mė shumė e ku mė pak, por risija e kėtij parlamenti, sipas mendimit tim, ėshtė qė edhe vetė mazhoranca ėshtė pluraliste deri nė atė shkallė sa edhe teprohet disi. Dua tė kujtoj kėtu njė shprehje tė urtė popullore "edhe virtyti kur teprohet, kthehet nė ves" dhe dėshiroj qė edhe mazhoranca e PD-sė t'i shmanget sa mė shumė "zonės klon", atje ku ndahet virtyti me vesin. Nė raste vėshtirėsish politike, tė ndajshtuarit janė gjithnjė tė parėt qė veēohen pėr tė hedhur spirancėn, pėr tė veshur salvaxhenten, e pėr t'u kacavjerur nė anijen e radhės.

Qeveria e re e kryeministrit Berisha ka filluar tashmė tė ndihet me disa vendime dhe takime. Cili ėshtė vlerėsimi juaj rreth programit tė saj dhe komposturės politike, pra ministrave tė PD dhe ata tė aleatėve? 
Nėse ka diēka qė duhet tė vlerėsuar e respektuar tek kjo qeveri demokratike, ėshtė se i janė vėnė punės pa shumė llafe, pa replika dhe etiketime ndaj kundėrshtarit politik. Madje nuk kanė rėnė pre edhe e provokimeve alla-Dokle dhe alla-Ruēi pėr tė replikuar me gjuhėn e shpatės. Kjo ėshtė njė pjekuri politike e mazhorancės, pėr tė mos humbur kohė me humbakohėsit socialistė.
Sa pėr programin, nė letėr vėshtirė tė gjendet program i keq apo fare i keq. PD-ja po shkon sipas motos "mishi tė piqet dhe helli tė mos digjet", edhe tė jetė faktore e qeverisjes, edhe aleatėt mos t'i lėrė fort "nė role episodike", tė kėnaqė edhe pronarin e ri, edhe atė legjitim, tė kėnaqė edhe centristėt, edhe djathtistėt, edhe nacionalistėt, edhe kozmopolitėt, e thėnė me njė fjalė, edhe grekut mos ja prishė qejfin, por edhe turkut mos ja bėjė qejfin qeder.
Me kėtė formulė qeverisjeje "Qendėr e Djathtė-Qendėr", PD-ja po sillet si ai "ekuilibruesi sfidant" qė ecėn nė litarin e varur mes gratacielave, duke pėrdorur shkopin (mazhorancėn) sa mė tė gjatė, me qėllim qė tė jetė sa mė i siguruar (majė litarit).
Gjykoj se PD-ja duhet tė jetė shumė e kujdesshme nė hapat qė hedh, pasi tė mbėrrish nė destinacion, ėshtė njė sfidė pėr t'u vlerėsuar me nota tė larta, por nėse rrėzohesh nga ato lartėsi, vėshtirė se mbetesh "gjallė" pėr sfidat e sė ardhmes.

PD-ja thuhet se ka marrė besimin e maxhorancės sė shqiptarėve, edhe pėr shkak se premtoi se do tė luftojė korrupsionin e qeverisė Nano. Deri ku mendoni se mund tė shkojė ky kabinet qeveritar nė luftėn kundėr korrupsionit?
Gjykoj se korrupsioni ishte njė prej faktorėve mė tė rėndėsishėm, qė shkaktoi rrėzimin e PS-sė dhe riardhjen nė pushtet tė PD-sė me aleatė. Prandaj jam i mendimit se lufta e PD-sė ndaj korrupsionit ėshtė e pashmangshme, ėshtė njė lėvizje "me detyrim e pėrcaktim" nga situata qė po kalon vendi ynė.
Lufta ndaj monopoleve dhe oligopoleve qė ka ngritur PS-ja ėshtė mė e motivuar pėr demokratėt. Sė pari, bėjnė tė mundur qė qytetari i thjeshtė tė ēlirohet nga bara e rėndė qė shkakton ky korrupsion kanceroz, por edhe PD-ja arrin njė fitore tė dyfishtė, se bashkė me korrupsionistin ndaj qytetarit, rrėzon apo rrėnon edhe korrupsionistin si kundėrshtar politik.
Ajo qė mendoj se ėshtė sfida reale e PD-sė, e cila tė mban mė gjatė dhe mė sigurt nė pushtet, ėshtė lufta ndaj mentalitetit korrupsionist. Korrupsioni ėshtė jo vetėm nė dogana, ku ėshtė mė i frikshėm, por ai gjendet edhe nė sportelet e komunave e minibashkive, nėpėr gjendjet civile, nė spitale, shkolla, institucione kulturore, sportive, e tjerė.
Nga ana tjetėr, PD-ja duhet t'i shpallė luftė jo vetėm korrupsionit, por edhe "bakshishit", i cili pjell korrupsionin. Vėrtet qė "bakshishi" ėshtė njė vogėlsi krahasur me korrupsionin, por kundėrshtimi ndaj kėtij tundimi, tė ēon drejt pėrsosmėrisė morale tė shoqėrisė shqiptare, e kjo nuk ėshtė gjė e vogėl. Nėse i shpall luftė kėtij mentaliteti makrokorruptiv, atėherė nuk duhet tė mjaftohesh vetėm me "peshkun e madh" qė bie nė rrjetė, kurse peshqit e vegjėl t'i rihedhėsh nė ujė. Kėsisoj, edhe efektet e luftės ndaj korrupsionit do tė ndihen realisht nė bazė, tek elektorati i thjeshtė, ai i cili tė nesėrmen e afėrt voton sipas ēlirimit vetjak nga prangat e mikro e makro-korrupsionit.

Pas Nanos duket se PS ka hyrė nė njė proces tė fortė fermentimi. Ju keni thėnė nė njė analizė pėr gazetėn "Atdheu" se Nano nuk ka hequr dorė pėrfundimisht nga ideja e drejtimit tė saj. Nga ky aspekt si e shihni ju tė ardhmen e PS-sė?
Pėr mendimin tim, PS-ja ka qenė e fermentuar qysh prej vitit 1997, kur erdhi nė pushtet, si njė enė prej nga kutėrbonin gjithfarė lloj erėrash. PS-ja edhe pse ishte uthulluar fort, kishte gjetur mundėsinė qė ta shtrėngonte fort tapėn e saj, qė tė mos qelbte gjithė njerėzinė. Por kjo "uthull" duke u forcuar pėrtej parashikimeve, "prishi enėn e vet". Kėtė gjė e konfirmon mė sė miri KPD-ja e famshme. Mjafton tė sillni nė kujtesė pisllėqet dhe ndytėsitė qė shkaktoi nė "flegrat" e shqiptarėve "uthulla" e vjetėruar dhe e fortė socialiste.
Ilir Meta dhe LSI-ja ishin ata tė parėt qė e ndien mė nga afėr kėtė kutėrbim dhe u larguan rrėmbimthi nga "vendi i provės". Megjithatė PS-ja kėshtu ėshtė, edhe rrushin erėmirė e shndėrron nė rrush me erė tė keqe, prandaj edhe "eksperti i rrushit" Dritėro Agolli, nuk po gjen formulė qė ta shndėrrojė "uthullėn" nanoiste nė "raki skrapari". E kur nuk e gjen eksperti i rrushit, vėshtirė se do e gjej unė formulėn e "vreshtarisė socialiste".
Sa pėr Nanon, gjykoj se ėshtė njė "tėrheqje e vrull" njėkohėsisht. Nano ka treguar se e njeh mirė "bursėn" e socialistėve. Hoqi dorė nė kohėn kur aksionet politike tė socialistėve janė nė rėnie nga vetė loja e bursistit Nano, e nė kohėn e favorshme, ai do tė shfaqet si personi qė do t'iu ofrojė socialistėve mundėsinė e vetme, shmangien nga falimentimi total. Socialistėt do ta besojnė kėtė premtim real tė Nanos, pasi PS-ja tė ketė shkuar drejt falimentimit, e do t'i thonė "mirėse erdhe mes nesh Fatos... djali..., se ne na mori malli!" e Nano tė shfaqet si shpėtimtari i tyre. Kjo pėr mendimin tim, ėshtė me pak fjalė strategjia "ekonomiko-politike" e Nanos.

Ju keni qenė prej kohėsh nė idenė e njė grupi ose aleance politike ndėrmjet Ballit dhe Legalitetit. Nė fakt shohim se kėto dy parti nuk kanė dhėnė sinjale tė forta afrimi. Cili ėshtė opsioni qė ju konsideroni mė tė mundshėm nė tė ardhmen rreth kėsaj ideje?
Kam qenė gjatė partizan i idesė sė bashkimit tė ballistėve dhe legalistėve nė njė formacion politik. Ka shumė arsye pėr kėtė gjė, e po rreshtoj disa prej tyre:
1-Qėllimi i krijimit tė Ballit dhe Legalitetit ishte fryma kombėtare nė politikė.
2-Mjetet demokratike tė marrjes dhe ushtrimit tė pushtetit (kujtojmė dokumentin Nacionalizma shqiptare e 13 Prill 1939 dhe Dekalogu i vitit 1942, sa i pėrket Ballit, ndėrsa pėr Legalitetin, koha flet vetė pasi gjatė qeverisjes sė tyre, Shqipėria ishte shtet dinjitoz. Mjafton tė krahasojmė pasaportėn mbretėtore me pasaportat e regjimeve tė mėpasėm, pėr tė kuptuar se ku ishte dinjiteti, qė tė ēon tek identiteti kombėtar).
3-Lufta e gjithanshme e komunistėve ndaj ballistėve dhe legalistėve (nacionalistėve).
4-Dėnimet, persekutimet dhe vuajtjet pėrbashkėta, qė i bashkuan nė vitet e terrorit komunist nė burgjet famėkeqe enveriane.
5-Qėndrimet e pėrbashkėta mbi kombin, pronėn dhe moralin nė politikė.
6-Shtresėn e pėrbashkėt elektorale qė pėrfaqėsojnė. Familjet balliste dhe legaliste kanė krijuar edhe familje tė pėrbashkėta, duke qenė se nė njė regjim qė i konsideronte "kolaboracionistė dhe tradhtarė tė vendit" nuk kishin rrugė tjetėr veēse tė lidheshin me njėri-tjetrin.
7-Eksperienca e vendeve mė tė zhvilluara nė perėndim me forcat e djathta, me rrėnjė nacionaliste.
8-Detyrimi moral qė ka brezi i sotėm legalist e ballist pėr tė vėnė sadopak nė vend vuajtjet, sakrificat, mundin, gjakun e djersėn e tė parėve, tė cilėt ishin nga familjet mė patriotike tė kėtij vendi; dhe tė mos i shikojnė gjėrat sipas ngjyrės sė teserės sė partisė sė radhės nė pushtet.
Nisur nga kėto argumente, gjykoj se ballistėt dhe legalistėt janė bashkė me njeri-tjetrin nė bazė, por nė "superstrukturė" nuk janė tė tillė se ndaj tyre kryhen shumė provokime, kurthe e veprimtari subversive, qė ky elektorat bazė, tė mos dalė nė bazė.
Mendoj se nuk mund tė flas mė shumė, pasi e kam tė vėshtirė qė tė marr rolin e "zėdhėnėsit", qė do mė dukej si njė peshė e rėndė morale pėr supet e mia.

Njiheni si mbėshtetės i traditės shtetndėrtuese tė kohės sė Monarkisė sė Mbretit Zog I. A mund ta shpjegoni mė shkoqur kėtė ide, pra pse jeni pro monarkisė dhe cilat mendoni se janė opsionet e mundshme rreth ribėrjes sė njė referendumi pėr formėn e regjimit, monarki apo republikė?
Tė jesh mbėshtetės e vlerėsues i kohės sė Monarkisė sė Ahmet Zogut, ky ėshtė njė qėndrim qė merret vetėm duke qenė realist, e jo mė monarkist apo qoftė edhe republikan.
Pėr veten time, jam rritur qysh nė rini me vlerėsimet e Monarkisė sė viteve 1928-1939 nga paraardhėsit e mi, prej tė cilėve jam ushqyer me realitete shumė bindėse gjė qė e bėn mė tė vetėdijshme bindjen time monarkiste.
Por njėherazi nuk e mohoj se nuk jam ballist, pasi si i tillė kam mbajtur edhe qėndrimet nė politikė. "Me Kosovė e Ēamėri, ėshtė e gjitha Shqipėri" si edhe "Partia jonė ėshtė Shqipėria", janė dy nga shprehjet lapidare tė M.Frashėrit, tė cilat mė kanė prekur direkt telat e zemrės.
Pėrmbledhtazi mund tė them se ndjenjat mė shtyjnė nga Balli dhe mendja mė rrok Monarkinė, e kėsisoj "zemra ime" punon me dy barkushe, por me tė njėjtin gjak, atė tė shqiptarizmės. E besoj se gjaku ėshtė mė i rėndėsishmi nė lidhjet qė njeriu vlerėson dhe vlerėsohet pėr kėtė botė.

Prej kohėsh ju jeni angazhuar nė shtypin e PLL e atė monarkisė, dhe jeni njė ndėr njohėsit e mirė tė zhvillimeve nė PLL. Si e shikoni procesin e pėrgatitjes sė kongresit tė 16?
Nė shtypin e Legalitetit ("Atdheu") e kam ndier veten si nė shtėpinė time, edhe pse shtėpia ime deri pak mė parė ka qėnė Balli ("Flamuri"). Nė tė gjitha shkrimet e mia tek "Atdheu" nuk kam ndierė ndonjė vėshtirėsi pėr "devijuar" ndonjė ide a mendim krahasuar me "Flamurin" e Ballit. Kjo tregon se shtypi i ballistėve dhe legalistėve ėshtė i sė njėjtės frymė dhe mendėsie, dhe unė jam vetė prova e gjallė e kėtij njėsimi.
E them me plot gojė se kur isha te Balli, tė gjithė ballistėt e kishin njėrin sy tek zhvillimet qė ndodhnin te Legaliteti. Tė gjithė ballistė, pothuajse, ishin tė mirinformuar mbi zhvillimet politike, qėndrimet dhe lėvizjet politike tė legalistėve, gjė qė mė ka bėrė tė mundur qė tė jem edhe i mirinformuar mbi gjithēka qė zhvillohej nė PLL.
Kjo ka qenė njė arsye mė tepėr qė nuk ndjej vėshtirėsi pėr tė marrė guximin e trajtuar ēėshtje tė vetė legalistėve, e tashmė qė jam i tillė, pra legalist, e kam mė tė lehtė tė flas pėr aktualitetin apo edhe tė jap ndonjė ide pėr perspektivėn.
Nė lidhje me Kongresin e pritshėm tė Legalistėve, e shoh si njė Kongres tė zakonshėm qė meqė i ka ardhur koha, kryen tė gjitha detyrimet statutore, pėr tė qėnė respektues tė rregullave tė demokracisė.
Ky Kongres zhvillohet pas zgjedhjeve tė 3 Korrikut, e nė njė farė mase ndihet mungesa e pėrfaqėsimit tė PLL-sė nė Parlament, por nuk besoj se ka legalist qė nuk e di si rodhėn ngjarjet e zgjedhjeve dhe se votat e tyre "aksidentalisht" u janė arkėtuar tė tjerėve. E meqė nuk dua tė shoh pas, mendoj se Kongresi i legalistėve do tė jetė njė kongres qė do ta nxjerrė Partinė edhe mė tė shpenguar nga brengat e tradhtisė sė KZZ-ve, e do ta bėjė mė tė vetėdijshme se tė humbėsh njė beteje nuk do tė thotė se ke humbur luftėn.
Pėrkundrazi, mendoj se legalistėt kanė tė lartė kartėn morale, pėr tė kėrkuar nesėr votėn e qytetarit shqiptar, pasi ata as nuk ia kanė vjedhur e as nuk ia kanė deformuar votėn qytetarit tė thjeshtė, pėrkundrazi vota e tyre ėshtė vjedhur masivisht (flagrant ėshtė referendumi i vitit 1997) e as nuk ia kanė deformuar votėn Aleatėt e vonuar tė PD-sė.
Legalistėve u jepet mundėsia qė kohėn qė kanė nė dispozicion deri nė zgjedhjet e ardhshme lokale, ta vėnė nė dispozicion tė analizės sė faktorėve brenda Partisė dhe jashtė saj, qė tė gjejnė mjetet efikase qė vlera e tyre reale politike, tė rikapitalizohet edhe njėherė nė bursėn politike tė zgjedhjeve tė ardhshme.
Intervistoi: Neritan Kolgjini

 

INTERVISTA

Intervistė me z.Gjergj Thanasi, drejtor i Departamentit tė Marrėdhėnieve me Publikun nė PLL

Gjergj Thanasi: Nė vjeshtė gjethet e dushkut skuqen

Kabineti Berisha mori 84 vota nė votėbesimin nė Parlament. A ka realisht PD-ja me aleatėt njė maxhorancė kaq tė fortė, ose siē quhet, presidenciale?
Kam dyshime se njė pjesė e kartonave mund tė ndėrrojnė nga jeshil nė tė kuq, kur t'u fishkėllejė bilbili i padronit. Nė kėtė pjesė kartonash fus edhe aleatė tė para edhe tė pas 3 korrikut 2005 tė PD-sė. Ka sinjale qė PD-sė i ėshtė kėrkuar t'i akordojė njė gjysėmautonomi kantonit brenda tė ashtuquajturit "vorio-epir" i ngushtė, nga Kakavija nė Nartė, dhe nėse kjo nuk arrihet, atėherė nuk ėshtė ēudi qė maxhoranca tė rrudhet nė 75 deputetė. Nuk di se sa detarėt e ekuipazhit "Berisha 1" do t'i rezistojnė ndjelljes sė sirenave me euro, dollarė e lekė. Pyes, a ka Berisha litar pėr tė lidhur veten dhe dyllė pėr tė taposur veshėt e marinarėve tė tij?!

Sinjalet e para janė qė PD do tė godasė fort korrupsionin. Cilat janė limitet e kėsaj qeverie nė pėrballjen me korrupsionin?
Ēapajev Taēi e Gjekė Ēela i vranė demonstruesit nė Shkodėr pa dijeninė e presidentit Alia, kryeministrit Nano dhe ministrit tė brendshėm Ruēi. Kėshtu, ēfarė garancie ka qė Koka dhe krerėt e tjerė tė kontrabandės lokale dhe rajonale, i kanė bėrė paudhėsitė pa dijeninė e kryeministrave socialistė, tė ministrave socialistė tė Rendit, Financave etj., e tė kryeshikasve socialistė!?... Sinqerisht uroj qė PD-ja dhe kryeministri Berisha tė godasin edhe nivelin e tretė tė mafias, sipas terminologjisė "Falcone". Pėr njė gjė tė tillė duhet tė kesh burrėri, t'i bėsh zarar mafies me miliona euro. Mendoj se akoma nė skalionet pushtetare tė PD-sė ka pak gra burrnesha, e shumė bura "zonja". Nuk po flas pėr aleatėt qė, si ushtarėt e Badoglios, i vė nė rresht edhe Aldo Bare, ish kapterr i 326-ės. Z.Berisha nė pak muaj duhet tė fitojė bindshėm kundra korrupsionit dhe "kapjes sė shtetit" nga krimi, ose t'u pėrgjigjet tė njėjtave pyetje tė sikletshme qė u dha pėrgjigje evazive paraardhėsi i tij nė takimet me Dr. El Baradei-n dhe z.Gross.

Kryeministri Berisha zhvilloi njė vizitė nė OKB ku takoi shumė krerė shtetesh. Njė pjesė tė atyre personaliteteve ai i ftoi pėr vizita nė Shqipėri. Sipas jush, cilat janė marrėdhėniet e kryeministrit Berisha me njė pjesė tė politikės ndėrkombėtare qė tregon interes pėr Shqipėrinė?
Kryeministri Berisha po kopjon presidentin Berisha nė pėrpjekjet pėr ta nxjerrė vendin nga gjysėmizolimi ku e kishte futur vendin diplomacia e "crociera-ve" dhe "charter-ave" e Nanos dhe Kaēit, Artės apo edhe e hajdutėve banalė si i ngrati Tarifa. Me divorcin Mal i Zi - Serbi, me ēmontimin e mėtejshėm tė serbosllavisė, nga Vojvodina nė Bujanovc, me njė federalizim tė pritshėm tė FYROM-it, ngrihet vėmendja ndaj Shqipėrisė. Fjala vjen, nga desk-oficer-i shkon tek niveli i Ndihmės-zv.sekretarit tė Shtetit dhe njė sukses nė luftėn anti-mafie e heq Shqipėrinė nga agjenda e DEA-s, NCIS-sė apo NSA-sė duke na trajtuar siē trajtohej Letonia nė vitin 1995.
Vetėm kėshtu qeveria Berisha nuk do tė quhet mė nga ndonjė ish-gazetar i revistės "Marxism Today" si "qeveri gangsterėsh". Le t'i mbeten gangsterėt me dhe pa imunitet parlamentar opozitės shqiptare.

Ndėrkohė qė maxhoranca duket mjaft e fortė, krahu opozitar, veēanėrisht PS-ja ngjan mjaft e dėrrmuar, pas dorėheqjes sė pikės lidhėse tė saj qė ishte Nano. Si i shihni kėto zhvillime nė PS e veēanėrisht cilat janė shanset qė kryebashkiaku Rama tė marrė nė dorė frenat e PS-sė?
E kush tha qė PS-ja ėshtė e dėrrmuar!? Ka pushkė e pare, ka kuaj Troje nė maxhorancė, ka njerėz tė cilėt i telekomandon si tė dojė pėr shkak tė hipotekave personale nga e shkuara. Nanua mund tė dalė nga PS-ja, nga dera, e tė kthehet nga dritarja. Sa pėr Edi Ramėn, megjithė ngjashmėrinė nė vese e "virtyte" me komandantin legjendar, prapėseprapė nuk besoj se mund t'i lihet nė dorė njė ēiflig mė i madh se Tirana. Sa pėr tė rinjtė e kriminalizuar qė 25 vjeē, ata kanė nevojė pėr kurs trajnimi teoriko-praktik nga shoku i vjetėr dhe dora e fortė e Salarisė.

Fenomeni "Dushk" rezultoi me mjaft ndikim nė kėto zgjedhje. Mė e humbur doli PS-ja, megjithėse ishte autorja e asaj skeme. Ēfarė mendoni qė duhet ndryshuar nė kuadrin ligjor qė kėtu tė bėhen zgjedhje normale e tė ndershme?
Pėr momentin PS-ja doli "rruar-qethur" nga "Dushku", LSI-ja edhe mė keq. Nė tė ardhmen "dushku" mund tė godasė si boomerang PD-nė. Deputetė "dushkarė" mund tė ndėrrojnė ngjyrėn e gjethes nė tė kuqe nga fundi i vjeshtės sė tretė. Ishin deputetėt e "dushkut tė vogėl" qė i varėn kollaren Nanos pėr tė kaluar te Berisha. Po deputetėt e "dushkut tė madh", me qejf apo me urdhėr, a nuk mund tė votojnė si t'i kėshillojė "ndėrgjegjja" nė parlament!? Para se tė ndėrrohet kuadri ligjor duhet tė ndėrrohet vullneti politik. Pak rėndėsi ka ligji; rėndėsi ka qė "maliqi" tė mos e prekė votėn, nėse nuk do qė Shqipėria tė zhvendoset nė hartė, diku nė Afrikėn subsahariane.

PLL ėshtė nė njė proces zgjedhjesh, qoftė pėr shkak tė kongresit, qoftė pėr shkak tė mbarimit tė mandatit tė njė pjese tė drejtuesve lokalė? Cili ėshtė vlerėsimi juaj pėr kėtė proces?
Ky proces po tregon se PLL po mbijeton, po pėrgatitet pėr revansh elektoral nė zgjedhjet lokale. Konferenca e Korēės tregoi se legalistėt pretendojnė pėr pushtet lokal dhe mund tė shėrbejnė si bosht pėrreth tė cilit tė mblidhen tė gjithė ata tė djathtė dhe atdhetarė qė mund tė kenė rezerva nga rezultatet e qeverisjes sė kabinetit "Berisha 1". Shpresoj qė shembulli i Korēės tė jetė vetėm njė etapė nė procesin ripėrtėritės tė Legalitetit nė mbarė Shqipėrinė. Nėse nė degėt lokale do tė ketė njerėz qė do tė kėrkojnė e qė kanė mundėsi tė mbledhin votat e popullit, atėherė edhe kongresi do tė ofrojė njė Legalitet atraktiv pėr tė djathtėt shqiptarė, njė Legalitet qė pretendon fitore nė tė ardhmen.

Nė zgjedhjet e vitit 2003, PLL garoi e vetme. Nė zgjedhjet e 2006-ės, ēfarė shansesh ka qė rezultati tė jetė mė i plotė e qė pėrputhet me synimet tona?
Edhe vetėm, nė kushte tejet tė disfavorshme, pa impenjim direkt tė Familjes Mbretėrore Shqiptare, PLL mori kėshilltarė thuajse nė ēdo bashki e komunė, kryetarė njėsish vendore e kėshillash komunalė. Nė kushtet e reja, njė dyfishim i 2.4% tė 2003-shit ėshtė objektiv minimal. Pėr mė tepėr, PD e doktor Berishės e di se pas triumfit tė 22 marsit '92, erdhi shuplaka e korrikut '92. Me aleatin ekzistent, (qė kanė deputetė me vota megadushku) revanshi i socialistėve qė mund tė fuqizohet edhe nga gabimet e pritshme tė kabinetit "Berisha 1", nuk mund tė ndalet. Nga Shkodra nė Pogradec, vota legaliste nuk mund tė pėrbuzet, sepse ajo mund tė japė edhe kryetarė bashkie, edhe maxhorancė nė kėshilla komunalė. E djathta ka nevojė pėr bashkim, e jo pėr krunde misri hibrid kokėrrkuq pėr tė bėrė simite tė bardha.
Intervistoi: Astrit Kola

ANALIZA

Statusi i Kosovės dhe statura e politikanėve tė saj

Zamir Gjurgji


Edhe pse zgjidhja e statusit tė Kosovės ka kaluar nėpėr njė rrugė tė gjatė dhe
me plot peripeci -qysh kur rezoluta 1244 e Kėshillit tė Sigurimit tė OKB-sė vendosi njė ekuilibėr tė brishtė mes palėve nė konflikt - tashmė pas 6 vjetėsh, statusi i saj ėshtė nė prag tė "maturimit". Ėshtė ky njė proces maturimi, i cili ėshtė pranuar "de fakto" edhe nga ata individė apo personalitetet tė spikatur nė arenėn botėrore, tė cilėt deri mė tash kanė qėnė skeptikė mbi plotėsimin e "standarteve qė pillnin standarte" e asgjė mė shumė.
"Formula, standartet para statusit", aq shumė e pėrdorur dhe shpėrdorur nga tė gjitha kahjet e politikės proserbe dhe antishqiptare, mbetet tė ketė vetėm vlera muzealo-historike, edhe pse pėr shumė kohė mbeti njė "tra" i pakalueshėm pėr administratėn kosovare te cunguar nė qeverisje, " tra " i cili do tė mbetetj i tillė edhe sikur nė vend tė Kosovės kjo "formulė" t'i kėrkohej pėr zbatim ndonjė vendi tė pėrparuar tė perėndimit demokratik ( kujtojmė se ēdo vend progresist-perėndimor ka pakica etnike apo minoritetet kulturore tė paintegruara deri nė atė shkallė sa edhe mazhorancat etnike, si p.sh Italia me tirolezėt, Spanja e Franca me baskėt e bretonėt, Anglia me irlandezėt, etj).
Nė kėto kushte tejet tė vėshtira nė fushėn e politikės dhe diplomacisė kosovare, maturia politike dhe vetpėrmbajtja ka qėnė e njė shkalle mjaft tė lartė, aq sa do tė kishin zili edhe dilomacitė mė tė spikatura tė perėndimit.
Kujtojmė kėtu se vrasja e njė serbi, qoftė edhe pėr motive tė rėndomta, fokusohej dhe trajtohej sikur tė ishin vrarė tė gjithė serbėt e botės, ndėrsa vrasjet e shqiptarėve nga serbėt trajtoheshin si "ngjarje tė zakonshme".
Roli i pazėvendėsueshėmi institucioneve tė Kosovės, ka ndikuar kėshtu dushėm qė tė bindte faktorin ndėrkombėtar se nė popullatėn autoktone tė Kosovės nuk ka urrejtje patologjike e ēnjerėzore ndaj njė pakice (jo)etnike, ku edhe pse nuk ka dashuri - e kjo ėshtė e vetkuptueshme - mbizotėron klima e gjykimit racional, bazuar mbi respektimin e tė drejtave tė njeriut dhe ndjekjen rigoroze tė rregullave tė bashkėjetesės mes dy kombeve tė ndryshėm nė histori e aspirata. 
E nė kėtė rol institucional, kuptueshėm qė edhe partitė politike mė relevante nė Kosovė kanė edhe ato peshėn apo kundėrpeshėn specifike nė pėrafrimin e zgjidhjes sė statusit nė favor tė pavarėsimit tė Kosovės nga Beogradi.
LDK-ja si njė nga forcat mė tė spikatura nė gjirin e politkės kosovare, ka njė kurs tė gjatė e larmishėm pėr pėrmbushjen e kėsaj aspirate, duke u mbėshtetur kryesisht nė metoda paqėsore tė kundėrshisė sė diktaturės serbe mbi njė popullatė tė pambrojtur nga masakrat dhe barbaritė. "Qeveria hije" e LDK-sė e kryesuar nga Ibrahim Rugova, e cila eklipsonte "rrezatimin kanceroz millosheviēian" ishte njė gjetje e zgjuar, qė funksionoi edhe nė perspektivė, e qe pas njė dekade i dha frytet e saj.
UĒK-ja ( pa humbur rreshta pėr tė analizuar rolin vendimtar tė diplomacisė anglo-saksone qė detyroi edhe OKB-nė qė forcat e NATO-s tė bombardonin Serbinė) ishte njė zgjatim tjetėr i segmentit "rugovist", qė ēoi drejt fitores pėrfundimtare ndaj bishės sė tėrbuar.
Sic e solli koha, UĒK-ja u kthye bindshėm edhe ajo nė njė faktor tė rėndėsishėm politik nė Kosovė, duke e zgjeruar spektrin e politikės kosovare edhe me forca mė radikale, qė edhe ato i nėnshtroheshin rregullave tė lojės politike nė njė shoqėri demokratike.
Dalja e PDK-sė dhe AAK-sė, ishte njė fenomen i natyrshėm, edhe pse nevojitej menēuri e maturi e shkallės sė lartė qė sfidat e shumta tė pėrballoheshin njėra pas tjetrės, pėr tė zėvendėsuar pushkėn me penė.
Nė kėtė periudhė, AAK-ja dhe lideri i saj Ramush Haradinaj, treguan njė pjekuri tė madhe politike, duke u klimatizuar hapur e qartė nė favor tė betejės diplomatike, duke na kujtuar kėshtu shprehjen e urtė e tė mėnēur tė rilindasit Sami Frashėri, qė thotė se "trimėria nė tė folur dhe elokuenca nė fushėn e betejės nuk hanė bukė".
AAK dhe Haradinaj, duket sikur e kishin lexuar mirė kėtė urtėsi mbarėshqiptare, prandaj edhe i ndanė periudhat e nevojshme pėr t'u ndarė: trimat e fushė-betejės nuk ia lejuan vetes atė lluks qė edhe nė tė folur ( nė tavolinat prej mogani tė zi tė diplomacisė botėrore) tė flisnin me gjuhėn e luftės.
Kjo ishte arsyeja qė AAK dhe Haradinaj gjetėn mbėshtetje tė qėndrueshme nė elektoratin kosovar, edhe pse uēėkėistit Thaci i ishte bėrė njė propagandė e gjerė se ai ishte "Ēe Gevara " kosovar.
PDK-ja e Thaēit nuk tregoi se ishte e aftė ta ndante luftėn nga paqja. Partia e tij ishte njė nga ato qė pėrgjithėsisht ka qėnė "kundra-pedal" nė lėvizjen e njėtrajtshme tė "makinės kosovare". Rambujeja ishte dėshtim i plotė pėr Thaēin; dorėzimi i vonuar i armėve, njė tjetėr minus; mbėshtetja e kėrkuar nga PS-ja e Nano ishte njė miopi politike; ndėrsa sulmet e egra ndaj Rugovės, njė zili e cila ėshtė vėshtirė tė ndahet nga dashakeqėsia.
Kėsisoj, bilanci politik i hashimėve kurrsesi nuk mund tė kuadrohet te "krediti" i pavarėsisė sė Kosovės, aq mė tepėr sot, kur pavarėsia e saj ėshtė njė kafashatė qė "lehtė kapėrdihet".
Nėse do tė plotėsojmė kuadrin e spektrit politik nė Kosovė, nuk duhet harruar edhe ORA e Suroit, partia e cila lindi, u rrit edhe u pasurua nė njė kohė kur varfėria, skamja dhe vuajtjet e popullsisė kosovare ishin nė zenit.
ORA kujtoi se kishte ardhur ora dhe "profetin" e tyre do ta shihnin sė shpejti nė vend tė Rugovės. 
Zgjedhjet e fundit legjislative nė Kosovė, traguan qarte se kosovarėt janė shumė tė pjekur dhe me njė kujtesė aspak tė dėmtuar, pėr t'i besuar verbtazi njeriut qė lindi nga "dysheku" i Sllobodanit, pėr t'u bėrė i pari i "vilajetit". ORA e Suroit rezultoi si i kishin ngelur akrepat e sahatit nė vend, e nuk kishte asnjė mundėsi praktike pėr tė qėnė vendim-marrėse kryesore nė statusin e Kosovės.
Nė kėtė mėnyrė, tė mllefosurit ishin tashmė tė bashkuar nė mllefin e tyre, ku Thaēi urrente patologjikisht si Haradinajn qė "i mori" luftėtarėt, ashtu edhe Rugovėn qė i mori zgjedhėsit e tjerė; ashtu sikundėr Suroi urrente patologjikisht Rugovėn, qė u tregua mė diplomat nė tė mirė tė ardhmėrisė sė Kosovės dhe inflacionoi maksimalisht diplomacinė "in vitro" tė Vetonit. 
E ky "bashkim vėllezėrie", polli koalicionin PDK-ORA, koalicion i cili shpalli edhe qeverinė hije tė krijuar prej tyre, qė do tė sfumonte koalicionin qeverisės LDK-AAK.
Edhe pėr njė mendje jo fort tė ndritur, tė shpallėsh se ke krijuar koalicion hije nė njė kohė kur vullneti i elektoratit kosovar ėshtė i ndryshėm, do tė thotė se paku se je nė kundėrshtim me vendim-marrjen e elektoratit kosovar, kur dihet se po kėrkohet po kjo vendim-marrje, si formė juridiko-politike, pėr tė jetėsuar Pavarėsinė e Kosovės.
Tė kėrkosh rrėzimin e koalicionit legjitim qeverisės nė Kosovė me protesta masive, do tė thotė se ke dėshmuar para opinionit ndėrkombėtar se nė Kosovė nuk ka stabilitet, ēka do tė thotė se nuk ka mundėsi teorike pėr tė ofruar zgjidhje pėr statusin pėrfundimtar.
Tė kėrkosh dorėheqjen politike tė Kosumit, pėr njė udhėtim me avion nga Stambolli nė Prishtinė, kjo do tė pėrkthehej ndėrkombėtarisht si krizė qeverisėse, dhe krizat gjithnjė e mė shumė tė ēojnė drejt statu-kuosė.
Tė pėrfitosh nga sėmundja e Rugovės, pėr tė bėrė hapa tė pėrshpejtuar pėr zgjedhje tė reja, dėshmon njė pashpirtėsi dhe egoizėm tė shfrenuar, vese tė cilat kurrsesi nuk mund tė bėjnė konak njė lider, i cili do ta nxjerrė Kosovėn nga "errėsiara" nė "dritė". 
Mjafton tė citosh Kryeadministratorin e Kosovės Soren Jesen Petersen, cili duke folur mbi protestat opozitare Thaēi-Suroi, u shpreh se..."Kosova ėshtė mė afėr se kurrė realizimit tė qėllimeve. Nė kėtė kohė prioritet ėshtė uniteti nacional, plotėsimi i standarteve dhe pėrgatitja e bisedimeve pėr statusin e Kosovės, ndėrsa format e tjera siē janė protestat, edhe pse janė demokratike, tani nuk i duhen Kosovės"...
Me ngjarjet e shkuara si dhe ato tė fundit, bashkė me statusin (e pavarėsisė), nė Kosovė po pėrvijohen qartė edhe forcat e progresit dhe ato tė regresit, e njėherazi po konturohen po aq qartė edhe staturat politike tė Rugovės, Haradinajt, Thaēit e Suroit, ku madhėshtia e dy tė parėve eklipson dukshėm ato tė tė mbeturve.
Prandaj bashkė me produktin dalin edhe skarcot, qė tė tilla do tė mbeten edhe kur Kosova tė jetė e pavarur.

NDERIM

In memoriam, me rastin e pėrvjetorit tė Ymer Bardhoshit

Heroikė brezash

Nga Dardan Mitrovica


Nė kėtė pėrvjetor, vepra dhe kontributet atdhetare tė familjes Bardhoshi (Laēaj) tė Pukės, vijnė natyrshėm nė kujtesėn e legalistėve dhe diktojnė detyrimin e nderimit solemn, si dhe dhimbjen e thellė pėr fatin tragjik tė kėtyre martirėve qė shkruan faqe tė lavdishme nė historinė e Legalitetit e Zogizmės. 
Dhe kjo pėrkujtesė e kėtij pėrvjetori, nuk mund tė fillonte ndryshe pėrveēse me martirin Ymer Bardhoshi, i cili qė nė moshėn 13 vjeēare u detyrua tė mbajė mbi shpinė gjithė barrėn e familjes, (pasi duhej tė ushqente 5 vėllezėrit dhe motrat mė tė vegjėl), por edhe sepse si zot shtėpie, duhej tė mbante hapur dhe me nder, derėn e dėgjuar tė familjes sė tij, aq tė njohur nė mbarė krahinat e Shkodrės, Tropojės, Pukės, Kukėsit, Dibrės e Mirditės, deri nė Gjakovė e Prizren.
Gjatė kohės sė Kryengritjes sė Dukagjinit tė vitit 1926, i bindur pėr rrezikshmėrinė e saj nė drejtim tė destabilizimit tė shtetit shqiptar, (plan ky i hartuar nė Beograd), nė detyrėn e kryeplakut tė katundit tė Pukės, Ymer Bardhoshi mori pėrsipėr dhe realizoi me sukses organizimin e rezistencės sė malėsorėve pukjanė kundėr synimeve tė rebelėve pėr tė pushtuar nėnprefekturėn e Pukės, duke i dhėnė kėsisoj njė ndihmė tė shquar trupave qeveritare. Pikėrisht pėr shkak tė aftėsive qė dėshmoi nė betejat kundėr kryengritėsve dhe autoritetit tė madh nė popull, me dekret tė veēantė tė Presidentit Ahmet Zogu, Ymer Bardhoshi u emėrua "kapiten rezervist i Xhandarmėrisė". 
Mė 7, 8 dhe 9 prill, nė krye tė malėsorėve pukjanė, si atdhetar dhe zogist i vendosur, Ymer Bardhoshi luftoi trimėrisht kundėr pushtuesve, pėr ēka pas disa javėsh edhe u arrestua nga milicia fashiste dhe u burgos me akuzėn "element subversiv, qė ka luftuar me armė nė dorė kundėr ushtrisė italiane..., prozogist i deklaruar dhe antifashist...".
Pas dy vjetėsh, nė vitin 1941, pasi lirohet nga burgu, Ymeri arratiset nė malet e vendlindjes, ku krijon ēetėn e tij nacionaliste, pėr tė luftuar deri nė fund e pa kompromis kundėr okupatorit. Radhėt e ēetės sė tij u shtuan me shpejtėsi, pėr shkak tė pėrkrahjes masive qė i dha populli i fshatrave e krahinave Laēaj, Kabash, Flet, Sakat, Piste, Mgulle, Shumri, Petkaj, Dukagjin, Has, Bytyē, Krasniqe, etj.. 
Mė 18 mars 1943, nė "Njoftimet e pėrditshme" (nė italisht), dėrguar Komandės sė Pėrgjithshme tė Forcave tė Sigurimit Publik, nga Drejtori i Pėrgjithshėm i Policisė, Sh. Borshi, theksohet se "Komanda e Kompanisė CC. Rr. Kukės, i ka telegrafuar Kuesturės sė Shkodrės se 60 njerėz tė armatosur, me nė krye Ymer Bardhoshin nga Puka, pasi kanė qėndruar njė ditė nė fshatin Elshan tė Komunės sė Krumės, mė datė 14 i janė drejtuar Pukės. Ndėrkohė 80 njerėz tė armatosur, tė kryesuar nga Ramė Musa nga Tropoja, pasi kanė qėndruar njė ditė nė fshatin Pogajė tė Komunės sė Krumės, janė drejtuar nė tė njejtėn ditė pėr nė fshatin Tregtan, e mė pas drejt Kukėsit...". 
(AQSH, Fondi 153, Viti 1943, Dosja 224, fleta 223).
Ndėrsa nė telegramin e Drejtorit tė Pėrgjithshėm tė Policisė, Gj. Deda, tė datės 27 mars, drejtuar "Ministrisė sė Punėve tė Brendshme (Zyrės Politike), e pėr dijeni Mėkambėsis sė Pėrgjithėshme Mbretnore, Komandės sė IX-ės Armatė, Komandės sė Pėrgjithėshme tė Fuqive pėr Sigurimin Publik, Inspektorisė sė Pėrgjithshme tė Gjindarmėris dhe tė Fuqive S. B., Tiranė", ndėr tė tjera theksohet se "... Prej burimi... na njoftohet se Muharrem Bajraktari me nji ēetė prej 3000 (tremijė) vetash, me 15 tė vazhduesit (mars), ka pėr tė msye Prizrenin dhe Ymer Bardhoshi e Pasho Curri kan pėr tė msye, po nė kėt ditė, Pukėn dhe Iballėn...".
(AQSH, Fondi 153, Viti 1943, Dosja 342, fleta 63).
Nė shkresėn tepėr sekrete Nr. 849/B/6 tė Prot., tė Seksionit Politik tė Komandės sė Milicisė Fashiste Shqiptare, tė datės 2 Prill 1943 (nė italisht), me objekt "Njoftim urgjent" drejtuar Luogotenencės sė Pėrgjithshme tė Madhėrisė sė Tij, Mbretit dhe Perandorit tė Shqipėrisė, Tiranė, si dhe pėr dijeni; Kryesisė sė Kėshillit tė Ministrave, Ministrisė sė Brendshme dhe Komandės Supreme Italiane tė Forcave tė Armatosura nė Shqipėri, ndėr tė tjera thuhet se "Njė kompani e batalionit tė ekspeditės ndėshkimore, nė mesditėn e 29 marsit, nė zbatim tė urdhėrit analog ministerial ka zbritur nė Pukė, pėr tė arrestuar familjen e elementit subversiv Ymer Bardhoshi, pasi mė parė kish vėnė nė dijeni edhe Nėnprefekturėn lokale... Eshtė urdhėruar gjithashtu qė tė ndėshkohen edhe elementėt e dyshuar qė kanė favorizuar dhe mbėshtetur bandat e Ymer Bardhoshit dhe Pashko Currit...".
Nėnshkruar nga Kėshilltari i Komandantit tė Pėrgjithshėm dhe i Shefit tė Shtabit Madhor tė Ushtrisė italiane nė Shqipėri, Antonio Mazzoleni.
(AQSH, Fondi 165, Viti 1943, Dosja 19, fleta 11 dhe 12).
Nė promemorien pasuese Nr. 167, tė datės 27 prill 1943, fleta nr. 2, tė Prefekturės sė Shkodrės (nė italisht), me tone optimiste (e qė shumė shpejt rezultuan tė parakohshme e tė pasakta), theksohet se "... pasues tė Ymer Bardhoshit janė rikthyer sėrish n fshatrat e tyre, pasi kanė parė se nuk janė mbajtur premtimet e bėra pėr armė, veshmbathje dhe para pėr rebelėt e bandės sė tij, qė ka kohė qė luftojnė kundėr trupave tona. Thuhet se mbeturinat e bandės janė shpėrndarė pėrtej Drinit, nė zonėn e Nėnprefekturės Kukės.
(Vula)
(AQSH, Fondi 165, Viti 1943, Dosja 19, fleta 106).
Nė shenjė hakmarrjeje dhe nė pamundėsi pėr ta kapur sėrish, fashistėt u dogjėn Laēajve kullėn dykatėshe, shtėpi tė tjera dhe u sekuestruan pasurinė e bagėtitė.
Nėn udhėheqjen e Ymer Bardhoshit, ēeta nacionaliste luftoi heroikisht kundėr okupatorėve, ēka ia rriti mbėshtetjen dhe besimin nė popull. Por ndėr betejat kundėr okupatorėve italianė, mbetet e paharruar ajo e gushtit tė vitit 1943 nė Qafė tė Mgulles, ku luftėtarėt e Ymerit, pas luftimesh tė ashpra shkatėrruan njė autokolonė tė pushtuesve, duke vrarė e plagosur dhjetėra syresh dhe duke djegur tė gjitha makinat, deri nė shpartallimin e plotė tė armikut.
Kapitullimi i Italisė fashiste mė 9 shtator 1943, e gjeti Ymerin dhe ēetėn e tij brenda nė Pukėn e ēliruar, ku ai hyri si njė triumfator i vėrtetė, i brohoritur me entusiazėm nga populli.
Pas pushtimit gjerman, ēeta e Bardhoshit mbėshteti kryesisht veprimet operacionale tė Muharrem Bajraktarit dhe shėrbeu si mbrojtėse ushtarake e mbėshtetėse logjistike e misioneve aleate angleze, tė instaluara nė trevat e Verit tė vendit, me rezidencė kryesisht nė Has dhe Krumė. 
Nė shkresėn Nr. 46/1-2 Res. datė 4 shkurt 1944 tė Komandės sė Gjindarmėrisė Shkodėr, firmosur nga major, komandanti Llesh Marashi, kėrkohet "... mendim e pėrkrahje pėr t'i ba ballė ēetave tė armatosuna e tė drejtueme nga Halit Kazazi dhe Ymer Bardhoshi, qi veprojnė ushtarakisht dhe mbėshteten fort nė fshatrat Sakat tė Pukės e Trune tė Shkodrės...".
Nė raportin informativ tė Komandės sė Xhandarmėrisė sė Rrethit tė Pukės, tė datės 8 shkurt 1944, titulluar "Shkurtimi: Hetime mbi propagandėn qi ndjek Imer Bardhoshi e Halit Kazazi..., nė gjegje tė Urdhėrit nr. 46/1-2, Res. datė 4 shkurt 1944", lėshuar ga Komanda e Gjindarmėrisė sė Qarkut Shkodėr", Zėvendėskomandanti i Gjindarmėrisė sė Rrethit Pukė, Kapter I Nezir Kuka, ndėr tė tjera shkruan: "Postkomanda e Gjindarmėrisė e Sakatit, raporton se nė hetimet e zhvillueme prej saj, ashtu edhe nga informatat e mbledhuna..., rezulton se dy tė nalt pėrmendunit tė jenė jo komunista, mbasi deri mė tash vėrtetohet se nuk kanė pranue nė ēetat e tyne persona qi njifen si komunista, as qi t'ju jenė pa ndoj shej, si yll e tjera tė komunizmit. Ato, si me vepra, ashtu edhe me sjelljet e tyne, paraqiten si organizatorė e nė favor tė popullit..., kan vu nė dispozicion tė tyne nga 40 deri 50 veta nga banorėt e asaj krahine... Veē sa ma sipėr, tė dy tė naltpėrmendunit kan me vedi edhe nji major englez e nji kapter italian, tė cillėt para popullit i prezantojnė e u premtojnė se kto do t'i organizojn e furnizojn me material luftarak e veshmathje pėr mbrojtjen e vendit tonė pėr tė ardhmen. 
Populli i asaj krahine asht njoftue qė tė qėndrojė larg qėllimeve tė tyne, dhe tė mos guxojėn me u dhanė pėrkrahje, ndihma e me u ba streh.
Asht urdhnue, si posta e Sakatit dhe ajo e Dardhės, pėr t'i pasė nėn vėzhgim tė vazhdueshėm veprimet e Halitit me Ymer Bardhoshin e dy tė huejtė, ashtu dhe personat vullnetarė shqiptarė qė ndodhen pranė tyne, dhe pėr ēdo dyshim a vepėr tė kundėrt qė ka me u konstatue, kanė me u marrė masat e rastit, ku ka me u lajmėrue edhe ajo komandė...".
(AQSH, Fondi 151, Viti 1944, Dosja 209, fleta 5).
Nė materialin sekret tė Komandės sė Pėrgjithshme tė Gjindarmėrisė Mbretnore, titulluar "Rezervat e Posaēme", Nr. 33/2, datė 7 shkurt (fruer) 1944, me lėndė "Shkurtimi: Mbi Gani e Seit Beg Kryezinė", vulosur nga Zyra Politike e Ministrisė sė Brendshme, theksohet: "Qark-Komanda e Kukėsit i raporton Rreth-Komandės sė Qendrės se prej informatave tė marruna nga Post-Komanda mvarėse e Kala-Lekės dhe asaj tė Qafės, njoftohet se me datė 23 tė muejit tė kaluem (janar 1944), Gani dhe Seit Beg Kryeziu, ardhė nga Gjakova, kanė shkue nė katundet Pla (Tpla) e Berish tė rajonit tė Tropojės, ku kan mbledhun popullin tue e ftuem tė mos marrin pjesė nė asnji parti, por tė mbeten neutral, 'mbasi kėshtu e kėrkon interesa e vendit'. Nė kėt mbledhje asht ftue me marr pjesė edhe Ymer Bardhoci nga Puka, banues provizor nė katundi Zahrisht tė Krumės, por ai nuk ka shkue n'at mbledhje...".
(AQSH, Fondi 152, Viti 1944, Dosja 186, fleta 3).
Nė shkresėn e Prefekturės sė Shkodrės, tė datės 2 mars 1944, firmosur nga Prefekti Rrok Perolli, ndėr tė tjera theksohet se "... ajo qi asht ma me randėsi, dhe qi do t'na prokupoj, asht se... nga materiali qi anglezėt kanė sjellė me aviona, ka pasė mjaft rroba, pushkė, mitroloza, municion e tjera, nga tė cillat nji pjesė tė randėsishme e merrte Ymer Bardhoshi nga Puka... Disa nga miqt e tė pėrmendunit Ymer, janė mundue pėr t'ja mbushun mendjen qi tė dorėzohet, por ky ju ka deklarue haptas se 'i kam dhanė besėn Muharrem Bajraktarit pėr me luftue deri nė fund, e nuk dorėzohem gjallė, veēse i vdekun...".
(AQSH, Fondi 151, Viti 1944, Dosja 186, fleta 34). 
Nė fashikullin arkivor tė korrespondencės administrative tė datės 7 mars 1944, me okelion "Komanda e Pėrgjithshme e Gjindarmėrisė, (Prot. Rezervat i Posaēėm), gjegje (pėrgjigje) shkresės nr. 6-1/8 Rez. Pos. datė 26/2/1944, me kreun special "Shkurtimi: Mbi Halit Kazazin dhe Ymer Bardhoshin", drejtuar Komandės Qarkut Gjindarmėrisė Shkodėr, thuhet ndėr tė tjera: "... tė arrestohen medoemos Halit Kazazi dhe Ymer Bardhoshi, tė cilėt kanė guxue me ba nji vepėr tė tillė, nė kundėrshtim me interesat shtetnore... (Shėn i Red., kanė luftuar kundėr trupave tė njė autokolone gjermane). Gjithashtu tė kėrkoni qi nė ēdo mėnyrė tė arrestohen edhe tė huejt qi rrinė me to dhe tė konfiskohet materiali ushtarak qi mund tė kenė me vedi. Mbi sa ma sipėr tė veprohet nė bashkėpunim me Qarkun e Kukėsit, tue na njoftue pėrfundimin".
(AQSH, Fondi 154, Viti 1944, Dosja 209, fleta 16).
Pėr shkak tė kontributeve antifashiste dhe reputacionit tė madh nė popull, pas ardhjes nė fuqi, komunistėt nuk e arrestuan menjėherė nacionalistin Ymer Bardhoshi, por vetėm pasi vėrtetuan i plotėsisht qėndrimet dhe veprimtarinė e tij nacionaliste, antikomuniste e antisllave. Ymer Bardhoshi, kapet nga komunistėt dhe gjykohet nga Gjyqi Ushtarak, i cili fillimisht e dėnon me vdekje (pushkatim), pėr "Krime kundėr shtetit dhe popullit!!?", por mė vonė, pas kėsaj gafe, shoqėruar me njė akuzė qė nė Pukė dhe kudo nuk e hante askush si bindėse e tė vėrtetė, sllavo-komunistėt e retushuan kundėr Ymer Bardhoshit, me anė tė vendimit Nr. 223, datė 14. 06. 1946, qė e dėnoi atė me burgim tė pėrjetshėm. 
Pas arrestimit tė tij dhe tė djalit, Skėnderit 17 vjeēar, mė 4 prill 1946, ndonėse shumė i sėmurė, Imeri iu nėnshtrua torturave dhe burgimit 13 vjeēar, deri mė 25 nėntor 1959, kur e liruan nė moshė tė thyer dhe nė gjendje tė rėndė shendetėsore. Dhimbja e tij ishte mjaft e rėndė, kur mėsoi se Skėnderi, (pasi arriti tė arratisej nga burgu), qėndroi nė malet e Pukės dhe mė pas kaloi kufirin shtetėror e iu bashkėngjit ēetės nacionaliste tė Hasit tė Kosovės, nė radhėt e sė cilės pėr tre vjet luftoi heroikisht kundėr okupatorėve sllavo-komunistė, deri kur i plagosur ra nė duart e tyre, dhe kur ata, pa mbushur akoma 20 vjetėt, e masakruan nė burgun e Prizrenit, nė vjeshtėn e parė tė vitit 1949.
Pasojat e trajtimeve shtazarake nė vitet e burgut, si dhe humbja tragjike e Skėnderit, nuk e lanė heroin Ymer Bardhoshi, tė jetonte mė shumė se dy vjet. Ai vdiq nė dėshpėrim tė thellė nė mesin e shtatorit tė vitit 1961, teksa shkoi pranė tė parėve qė i nderoi me veprėn madhore atdhetare, duke mbajtur mbi shpinė damkėn e "armikut tė popullit dhe pushtetit popullor", e duke lėnė familjen e martirizuar nė mjerim tė plotė dhe nėn thundrėn e pėrbindshme tė luftės sė klasave.
Nė kėtė pėrvjetor tė martirizimit pėr Shqiptarizmėn, tė babait dhe birit tė derės sė madhe tė Laēaj-ve, pėrkujtimi i veprės sė tyre madhore ėshtė mė e pakta qė mund tė bėhet. Ata e mbyllėn jetėn me lavdi, duke lėnė pas emrin e paharruar dhe kujtimet qė na trandin...

___________________________

11 Shtator 2005
___________________________

 

___________________________

4 Shtator 2005
___________________________

Komiteti drejtues i PLL merr vendimet pėr hapat qė do tė hidhen deri nė kongres

Legalistėt pėrgatiten pėr Kongresin e 16-tė

Kryetarėt e degėve dhe komitetet drejtuese janė pėrgjegjėse pėr organizimin e konferencave. Nė Kongresin e XVI-tė tė PLL parashikohet qė tė bėhen plotėsime dhe pėrmirėsime nė Statutin e Partisė. Degėt mund tė paraqesin sugjerimet e tyre 




EDITORIAL

1 Shtatori, Dita e Monarkisė dhe sistemi i munguar i vlerave

Nga Neritan Kolgjini

Edhe ky 1 shtator kaloi nė heshtje nga organet zyrtare dhe, me thėnė tė drejtėn, nuk ėshtė se pritej ndonjė qendrim "ndryshe". Njė "arsye" e fortė ishin zgjedhjet parlamentare qė eklipsuan ēdo gjė tjetėr gjatė kėsaj vere tė nxehtė, e cila po vazhdon edhe kėto ditė shtatori. Vėmendja e politikės ishte e tėra e fokusuar nė deklaratat e KQZ ose nė vendimet e mundshme tė kreut tė shtetit, dhe prandaj nuk mund tė pritej qė mė 1 shtator tė zhvillohej ndonjė ceremoni e vogėl festive, ndonjė pritje zyrtare, koktej a diēka e ngjashme. Por ēfarė ėshtė Njė Shtatori, mund tė pyesė ndokush qė ka qark tė shkurtėr memorieje?! Po e themi menjėherė: 1 Shtatori ėshtė festa e shpalljes sė monarkisė shqiptare me Mbretin Zog I si sovran. Kjo datė historike ėshtė njė ndėr mė tė rėndėsishmet e gjysmės sė parė tė shekullit 20. Ndoshta pas 1912-ės dhe 1920-ės, kjo datė hyn nė fondin e artė tė datave historike. E megjithatė askush nuk u kujtua ta pėrmendte. Kjo heshtje zyrtare ėshtė njė shtysė e fortė pėr tė pėrsiatur mbi sistemin e vlerave qė kemi sot si shoqėri apo si komb. Sepse kur krerėt drejtues tė njė shteti sillen kaq shpėrfillės ndaj vlerave historike, pritet qė ata me tė njėjtėn mendjelehtėsi, tė pėrballin edhe problemet e ditės. Kjo sjellje prej libertinosh nė fakt duket ashiqare, mjafton tė kujtosh hidh-e-prit-jet pėr ēėshtjen e mandateve tė deputetėve e tė dekretimit tė mbledhjes sė parė tė Kuvendit ("popullor"). Vetėm njė elitė politike e papėrgjegjshme dhe pa asnjė fije morali kombėtar mund tė sillet asisoji. Vetėm njė grup politikanėsh qė kanė hyrė "rastėsisht" nė politikė mund tė shpėrfillė me lehtėsinė mė ēmeritėse vlerat pozitive tė njė shteti e tė njė kombi. Prandaj edhe u kalua me heshtje data e madhėrishme e shpalljes sė monarkisė shqiptare. Prandaj "figurat" e derisotme tė shtetit ia arritėn tė thyejnė rekorde marrėzie, edhe nė njė proces kaq tė rėndėsishėm siē janė zgjedhjet parlamentare. Me 1 Shtatorin fillojnė tė shpėrfaqen (edhe) nė botė aftėsitė mė tė arrira shtetformuese tė shqiptarėve. Me 1 Shtatorin janė hedhur bazat pėr ndėrtimin e njė shteti model, qoftė nė aspektin e tė drejtave, qoftė nė aspektin funksional. Pas shpalljes sė Mbretit Zog, si sovran i shqiptarėve, shumė probleme u fashitėn e u zgjidhėn, shumė enigma e rebuse gjetėn gjetėn njė "happy end", shumė armiqėsi, mėri e hatėrmbetje patėn njė pėrfundim pozitiv. Ishte koha e vlerave. Shteti monarkik i pas 1 Shtatorit 1928 u ngrit mbi konceptin e vlerave. Ai shtet pėr rreth njė dekadė bėri realisht "ēudira" nė artin e qeverisjes. Ai shtet projektoi e prodhoi gjenitė e shtetit, tė shkencės, tė kulturės e tė artit. Kulme qė edhe sot duken tė paarritshme. Na vjen bezdi qė t'u hyjmė krahasimeve me kohėn e sotme, madje na duket fyerje tė krahasojmė intelektualėt gjenialė tė asaj kohe me "inteligentsya-n" e sotme. Zaten kjo ėshtė e kuptueshme, pėrderisa gjithēka vėrtitet rreth sistemit tė numrave apo pėrqindjeve, i cili qendron pėrkarshi sistemit tė vlerave. Prandaj punėt nė kėtė vend ka kaq vjet qė shkojnė rrokopujė. Nuk ėshtė ēudi qė kjo pėrsėritje e "mitit tė Sizifit" tė vazhdojė edhe pėr gjatėkohė, kur shohim se me sa axhamillėk shpėrfillet historia e madhėrishme e monarkisė shqiptare. Siē duket "figurat" shqiptare kėrkojnė tė hedhin poshtė (e tė thyejnė kėsisoj njė rekord tjetėr) edhe filozofinė antike, e cila na thotė se historia ėshtė mėsuesja e jetės. Ky rekord negativ mund tė mos preket, vetėm nė rast se ne si komb e si shoqėri shqiptare, do tė dimė tė vlerėsojmė realisht tė shkuarėn, sepse duke njohur atė, e dimė mė mirė se nė ē'drejtim duhet tė ecim. Pėrndryshe "kaosi ėshtė te dera". Prandaj shprehim kėtė hidhėrim qė nuk u pėrmend 1 Shtatori kėtė vit.

KRYESORE

Komiteti drejtues i PLL merr vendimet pėr hapat qė do tė hidhen deri nė kongres

Legalistėt pėrgatiten pėr Kongresin e 16-tė


Kryetarėt e degėve dhe komitetet drejtuese janė pėrgjegjėse pėr organizimin e konferencave. Nė Kongresin e XVI-tė tė PLL parashikohet qė tė bėhen plotėsime dhe pėrmirėsime nė Statutin e Partisė. Degėt mund tė paraqesin sugjerimet e tyre 

Tiranė - Komiteti Drejtues i PLL ėshtė mbledhur ditėn e shtunė (dt. 3 shtator) nėn drejtimin e kryetarit Spahiu, dhe ka marrė disa vendime tė rėndėsishme nė lidhje me qendrimet e ardhshme politike tė PLL si dhe pėr pėrgatitjen e Kongresit tė 16-tė, i cili u vendos tė mbahet mė 8 Tetor, qė pėrkon me ditėlindjen e Mbretit Zog I. Kėshtu nė kėtė mbledhje ėshtė diskutuar nė lidhje me gjendjen politike nė vend dhe pėr qendrimet qė duhet tė mbajė PLL. Nė kėtė mbledhje ėshtė analizuar nė pika tė veēanta rezultati i zgjedhjeve tė 3 korrikut si dhe pozicioni qė duhet tė mbajė PLL ndaj maxhorancės sė re qeverisėse tė drejtuar tė PD. Komiteti Drejtues i PLL ka konkluduar se ėshtė mjaft e dobishme qė legalistėt tė shtrijnė urat e bashkėpunimit politik e qeverisės me PD, pasi kjo ėshtė njė domosdoshmėri historike qė e djathta e nėpėrkėmbur pėr shumė vite, tė ridimensionohet nė formatin e saj real. Po ashtu nė kėtė mbledhje ėshtė diskutuar pėr zhvillimet e ardhshme nė PLL ku kongresi ėshtė konsideruar si pika kulmore e tė gjithė kėtij procesi, i cili do tė paraprihet nga konferencat e degėve nė rrethe, zgjedhjet e kryesive dhe kryetarėve lokalė dhe delegatėve nė kongres. Nė njė udhėzim tė shpėrndarė nga kryesia, i cili gjeti miratimin e anėtarėve tė Komitetit Drejtues, detajohen qartė tė gjitha procedurat qė duhet tė ndiqen.

Spahiu: pse duhet tė bashkėpunojmė me PD

Sipas rendit tė ditės dy pikat kryesore tė kėsaj mbledhjeje ishin gjendja politike nė vend pėrgatitjet pėr kongresin e 16-tė. Duke folur rreth orientimit tė PLL nė situatėn e re tė krijuar pas zgjedhjeve tė 3 korrikut, kryetari Spahiu argumentoi pse PLL duhej tė bashkėpunonte me PD nė planin politik, por ndoshta edhe qeverisės, pėr ēėshtje tė veēanta. Spahiu theksoi gjithashtu se "Ne nuk kemi qenė pjesė e fitores sė PD-sė dhe nga ky aspekt nuk kemi shumė tė drejtė tė kėrkojmė njė bashkėpunim tė gjerė e tė gjithanshėm me tė. Por di se atje ekziston njė predispozicion pozitiv ndaj PLL." Mė tej ai u shpreh se "Ne kemi qenė pėrkrah PD nė ditėt mė tė vėshtira tė saj, dhe jam i sigurt se kjo nuk mund tė injorohet." Mė tej ai shtjelloi se "Sot PD ėshtė nė njė gjendje tė vrullshme zhvillimesh, pėr shkak tė procesit tė stėrzgjatur e tė lodhshėm zgjedhor, si dhe pėr shkak tė formatimit e aprovimit tė ekipit qė do tė pėrfaqėsojė qeverisjen e saj."
Duke argumentuar domosdoshmėrinė e bashkėpunimit PLL-PD, ndėr tė tjera Spahiu tha se: "PD e PLL duhet tė bashkėpunojnė pėr dy arsye:
Sė pari, pėr shkak tė historisė sė aleancės sonė shumėvjeēare. Ne kemi pasė qenė pjesė e konsiderueshme e "Bashkimit pėr Demokraci" dhe "Bashkimit pėr Fitore". Historia e gjatė dhe pozitive e kėtij bashkėpunimi ėshtė njė shtysė e fortė qė ky bashkėpunim tė vijojė sot e nė tė ardhmen.
Sė dyti, zhvillimi i zgjedhjeve lokale nė vitin 2006 ėshtė njė arsye e mjaftė dhe e padiskutueshme qė ne si parti tė djathta e antikomuniste tė bashkėpunojmė qė tė arrihet njė fitore e dukshme ndaj krahut tė majtė. Historia e pakėndshme e kėtyre zgjedhjeve tė fundit, apo qoftė edhe e atyre tė vitit 2003, nuk ka arsye tė pėrsėritet."
Mė tej ai u shpreh se ky bashkėpunim duhet tė vijė dhe do tė vijė natyrshėm, pasi aleatė tė tė njėjtit spektėr, nuk ka logjikė tė harxhojnė energjitė duke u marrė me njėri-tjetrin.

Si do tė organizohet kongresi 16

Mė tej, pas diskutimeve tė anėtarėve tė KD tė PLL rreth procesit zgjedhor qė lamė pas dhe rezultatit tė tij, u kalua nė pikėn tjetėr tė rendit tė ditės qė ishte data e zhvillimit tė kongresit dhe procedurat deri nė realizimin e tij. Pėr datėn e zhvillimit tė kongresit u ra dakord qė tė ishte 8 tetori 2005, i cili pėrkon me 110-vjetorin e ditėlindjes sė Mbretit Zog I, si dhe pėrmbush njė afat kohor ekzakt nė raport me kongresin e 15, i cili poashtu ėshtė zhvilluar mė 8 tetor 2001. Mbledhja mori edhe disa vendime rreth komisionit organizues tė kongresit dhe mėnyrės sė kandidimit nė tė. Ky komision pėrbėhet prej zotėrinjve Ekrem Spahiu, Murat Basha, Artan Tujani, Seit Preni, Nevruz Ndregjoni dhe Xhevdet Kopani. Kėta drejtues janė tė ngarkuar edhe me detyrėn e pėrgatitjes sė raportit kryesor qė do tė mbahet nė kongres. Gjithashtu u vendos edhe pėr datat dhe modalitetet e pėrgatitjes sė konferencave, tė cilat do tė zgjedhin delegatėt, kryesitė e reja dhe kryetarėt e degėve. Njė moment tjetėr i mbledhjes ishte diskutimi pėrreth mėnyrave tė amendimit tė statutit tė partisė. Pėr kėtė u ra dakord qė propozimet tė bėhen nga degėt dhe t'i drejtohen kryesisė qė tė paraqiten nė mėnyrė zyrtare nė kongres.
Mbledhja u mbyll nė njė atmosferė optimiste dhe pati mjaft rėndėsi pėr orientimin e PLL nė arenėn politike pėr tė ardhmen.
"Atdheu"

 

 

Komiteti Drejtues i PLL, mesazh tė posaēėm pėr degėt

Udhėzime pėr degėt lidhur me fushatėn zgjedhore pėr kongresin XVI-tė tė PLL

Organet vendimarrėse tė PLL, sipas nenit 18 tė Statutit, kanė vendosur qė Kongresi i radhės tė zhvillohet ditėn e shtunė, mė datė 8 tetor 2005, ditė qė pėrkon me 110 vjetorin e lindjes sė Mbretit Zog I.
Periudha deri nė Kongres do tė shėrbejė edhe pėr zhvillimin e konferencave zgjedhore tė radhės tė degėve tė PLL. Nė kėto konferenca, zhvillimet e tė cilave do tė fillojnė nga data 10 shtator 2005 e do tė pėrfundojnė mė datė 2 tetor 2005, do tė zgjidhen Kryetarėt e degėve, Komitetet Drejtuese dhe delegatėt pėr nė Kongresin e XVI tė tė PLL.
Numri i pėrgjithshėm i delegatėve tė Konferencės caktohet nga Komiteti Drejtues i degės nė pėrputhje me specifikėn e saj. Pėrfaqėsimi numerik i delegatėve nga nėndegėt tė bėhet nė bazė tė detyrimit statutor ku 60% e numrit do t'i referohet anėtarėsisė dhe 40 % rezultatit zgjedhor tė zgjedhjeve pėr pushtetin vendor tė vitit 2003.
Ēdo anėtar i PLL ka tė drejtė tė zgjidhet kryetar dege. Kandidaturat me arsim tė lartė do tė ishin tė parapėlqyera. Kėrkesa pėr kandidim quhet e mirėqenė kundrejt njė kėrkese me shkrim drejtuar Komitetit Drejtues deri njė ditė para zhvillimit tė Konferencave.
Komitetet drejtuese shqyrtojnė tė gjithė kandidaturat dhe kur i gjykojnė ato tė vlefshme sipas normave tė Statutit, i paraqesin nė Konferencė pėr votim.
Pėr pėrfaqėsimin e nėndegėve me anėtarė nė Komitet Drejtuese dhe delegatė nė Kongresin e XVI tė PLL, pėrdoren tė njėjtat kritere qė pėrdoren pėr pėrbėrjen e konferencės.
Kryetarėt e degėve dhe komitetet Drejtuese janė pėrgjegjėse pėr organizimin e Konferencave. Njė Konferencė do tė quhet legjitime nėse ajo ėshtė zhvilluar nė bazė tė normave tė Statutit tė PLL dhe nėse nė tė ka marrė pjesė si i deleguar njė person i mandatuar nga Kryesia e PLL.
Nė Kongresin e XVI-tė tė PLL parashikohet qė tė bėhen plotėsime dhe pėrmirėsime nė Statutin e Partisė. Pėr kėtė qėllim, degėt mund tė paraqesin nė Kryesinė e partisė sugjerimet e tyre deri mė datė 30 shtator 2005.
Tiranė, mė 3 shtator 2005




POLITIKA

Drejtuesit legalistė nė qendėr dhe degė, analizojnė procesin zgjedhor

Ja kritika e PLL pėr zgjedhjet e 3 korrikut

Tiranė - Krerėt drejtues tė PLL nė qendėr dhe degė kanė zhvilluar njė takim me praninė e Mbretit Leka, ku ėshtė analizuar procesi zgjedhor i 3 korrikut. Nė kėtė takim (dt.18 korrik 2005) tė zhvilluar nė sallėn e mbledhjeve nė selinė e PLL, ėshtė diskutuar nė lidhje me rezultatin e shprehur nga KQZ dhe pėr manipulimet e kėtyre zgjedhjeve nėpėr komisionet zonale e nė KQZ. Gjithashtu krerėt lokalė kanė shprehur vėshtirėsitė e tyre nėpėr zona ku ka pasur shumė probleme nė lidhje me gjithė procesin, probleme, tė cilat kanė lindur pjesėrisht pėr shkak tė Kodit zgjedhor dhe pjesėrisht pėr shkak tė vullnetit malinj tė komisionerėve partiakė. Nė kėtė mbledhje gjithashtu ėshtė deklaruar se PLL tashmė do tė vazhdojė aktivitetin e saj nė bazė tė statutit dhe programit tė vet, duke zhvilluar jetėn e saj politike jashtė formacionit tė LZHK. Krerėt legalistė shprehėn gjithashtu keqardhjen qė nga parti parlamentare, tashmė PLL gjendet jashtė parlamentit pa asnjė deputet. Sipas tyre, kjo kėrkonte njė analizė tė thellė tė shkaqeve qė LZHK e rrjedhimisht edhe PLL ngelėn jashtė arenės parlamentare.
Nė kėtė mbledhje ėshtė pėrshėndetur edhe fitorja nė zgjedhje e PD-sė dhe aleatėve tė saj, si dhe ėshtė bėrė thirrje pėr bashkėpunim afatgjatė politik e qeverisės me maxhorancėn e re.
Mbreti Leka gjithashtu nė fjalėn e tij ka uruar fitoren e maxhorancės sė re, e cila rrėzoi "qeverisjen e korruptuar".
Kryetari Spahiu tha se "rezultati qė i kanė lėnė LZHK-sė nuk pėrputhet me votėn e elektoratit shqiptar. Shqiptarėt dhe ndėrkombėtarėt janė tė bindur se: - LZHK-ja ishte pikėsėpari viktimė e Kodit Zgjedhor." 
Edhe krerėt e tjerė legalistė si Basha, Tujani, Kola, Preni, Kamberi, Muēa, Ganellari e tė tjerė theksuan se LZHK nuk mund tė identifikohet me kėtė rezultat elektoral qė ėshtė shpallur. Gjithsesi tashmė PLL do tė vazhdojė aktivitetin e saj sipas programit e statutit qė ka. Kjo mbledhje u pasqyrua gjerėsisht nga mediat vizive dhe tė shkruara.
N.K.




Komunikatė pėr mediat e PLL

Mbreti Leka merr pjesė nė analizėn e PLL pėr zgjedhjet

Tiranė, (18 korrik 2005) - Sot paradite, nė selinė e PLL u zhvillua njė mbledhje e zgjeruar e Komitetit Drejtues tė PLL, me pjesėmarrjen edhe tė kryetarėve tė Degėve tė saj nė rrethe.
Nė kėtė takim erdhi dhe pėrshėndeti edhe NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve.
Temė kryesore e diskutimeve ishte analizimi i veprimtarisė politike e zgjedhore tė PLL dhe LZHK, para dhe gjatė fushatės zgjedhore tė 3 Korrikut, si dhe detyrat qė i dalin PLL nė tė ardhmen, nė pėrmbushje tė detyrimeve tė saj programore dhe statutore.
Emėrues i pėrbashkėt i tė gjitha diskutimeve ishte analizimi me sy kritik i veprimtarisė dhe rezultateve tė LZHK, pavarėsisht kontributeve dhe arritjeve, ku me vendosmėri u theksua domosdoshmėria e ruajtjes dhe thellimit tė identitetit politik tė PLL, si forcė politike e djathtė.
Si nė pėrshėndetjen e NMT Leka I - Mbreti i Shqiptarėve, ashtu edhe nė fjalėn e hapjes sė kryetarit tė PLL z.Spahiu, u theksua urimi i sinqertė pėr fitoren e opozitės sė drejtuar nga PD dhe z.Berisha. Kėshtu, ndėr tė tjera, nė pėrshėndetjen e Tij Mbreti Leka theksoi se "... ne urojmė fituesit e shpallur nga KQZ, qė rrėzuan qeverisjen e korruptuar. Ne e vlerėsojmė kėtė situatė tė vėshtirė dhe kėrkojmė qė tė punohet me pėrgjegjėsi pėr tė ruajtur stabilitetin qeverisės tė Shqipėrisė...".
Zėdhėnėsi i PLL



Njoftimin pėr Shtyp i Zyrės sė Oborrit Mbretėror nė lidhje me deklaratėn e Mbretit Leka I

Mbreti Leka: Urojmė fituesit, qė rrėzuan qeverisjen e korruptuar

Njoftim pėr Shtyp i Zyrės sė Shtypit tė Oborrit Mbretėror
Ditėn e hėnė, mė 18 korrik 2005, NMT Leka I, i ftuar nga Kryesia dhe Senati i Partisė Lėvizja e Legalitetit, mori pjesė nė njė takim tė strukturave drejtuese tė PLL, me pjesėmarrjen edhe tė kryetarėve tė degėve. Nė kėtė takim u bė i njohur vendimi i strukturave drejtuese tė PLL pėr tė vazhduar veprimtarinė si subjekt i vetėm, me siglėn e P.L.L. NMT Leka I theksoi:
"Ne gjithmonė e kemi vlerėsuar veprimtarinė e Legalitetit pėr karakterin kombėtar dhe vendosmėrinė pėr realizimin e objektivave tė Statutit dhe Programit tė P.L.L. Kjo vlen edhe pėr ditėt e sotme dhe ne ju pėrkrahim nė vendimin qė keni marrė.
Ne kemi ideuar njė Lėvizje pėr Zhvillim Kombėtar, e cila mori pjesė nė zgjedhjet e 3 korrikut, duke e drejtuar fushatėn elektorale me kryetarėt e partive pjesėmarrėse. Ne besojmė se shumė prej figurave qė u angazhuan, do tė vijnė pėr tė vazhduar veprimtarinė nė P.L.L. dhe nė partitė e tjera, ku ata e shohin veten e tyre. Ne jemi duke diskutuar mėnyrat dhe format se si do tė vazhdojnė idetė dhe fryma e LZHK-sė, sepse e kemi kėtė detyrim ndaj Kombit Shqiptar.
Tė gjithė e dini se Kodi Zgjedhor krijoi mundėsitė pėr "Mega-Dushkun", u stimuluan manipulimet dhe trafiku i votave nė proporcional, duke goditur mė shumė forcat pėrfaqėsuese kombėtare. Megjithatė, ne urojmė fituesit e shpallur nga KQZ, qė rrėzuan qeverisjen e korruptuar.
Ne e vlerėsojmė kėtė situatė tė vėshtirė dhe kėrkojmė qė tė punohet me pėrgjegjėsi pėr tė ruajtur stabilitetin qeverisės tė Shqipėrisė. Ky ėshtė njė pėrkushtim shtetėror, qė duhet tė vlerėsohet me pėrgjegjėsi kombėtare.
Ne po e analizojmė situatėn dhe do tė marrim vendimet e duhura, pas shpalljes sė rezultateve zyrtare nga KQZ. Ne jemi tė vendosur tė vazhdojmė angazhimin tonė nė politikėn kombėtare shqiptare, me moton "Atdheu mbi tė Gjitha!"

Zyra e Shtypit 

 

Fjala e hapjes e Kryetarit tė PLL z. Ekrem Spahiu

Spahiu: PLL do tė dijė tė menaxhojė 50 mijė vota legaliste

Me lejen Tuaj Naltmadhni!
Tė nderuar anėtarė tė Komitetit Drejtues dhe kryetarė tė Degėve tė PLL nė rrethe!
Eshtė nder dhe kėnaqėsi e veēantė pėr ne qė, nė kėtė mbledhje tė zgjeruar tė Komitetit Drejtues tė PLL dhe kryetarėve tė saj nė rrethe, merrni pjesė edhe Ju, Naltmadhni. 
Ashtu siē ka ndodhur gjithmonė gjatė rrugės sonė tė pėrbashkėt, nė ēaste tė mira apo tė vėshtira, legalistėt dhe Mbreti Leka janė sėbashku dhe tė vendosur mė shumė se kurrė pėr tė realizuar atė mision tė rėndėsishėm nė dobi tė kombit dhe atdheut, mision qė ėshtė i mishėruar mė sė miri edhe nė programin e Partisė "Lėvizja e Legalitetit".
U bėnė dy javė qė janė zhvilluar zgjedhjet parlamentare tė 3 korrikur 2005 dhe KQZ-ja ka bėrė konfirmimin e vendimeve tė Komisioneve Zgjedhore Zonale(KZZ) ku, sipas tyre, Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar ka marrė vetėm 3,6 % tė votave tė elektoratit.
Pėr njė subjekt politik tė pėrgjegjshėm, akti politik qė duhet tė pasojė njė proces zgjedhor, ėshtė analizimi i zgjedhjeve dhe i rezultatit tė tyre.
Tashmė PLL e ka filluar kėtė proces. Analiza ka nisur nė Kryesinė e saj, dhe kėtė po e vazhdojmė edhe sot nė Komitetin Drejtues, me praninė e tė gjithė kryetarėve tė Degėve, sikurse do ta vazhdojmė edhe nė strukturat e tjera tė PLL, pėr tė zbritur nė bazė gjatė javėve tė ardhshme.
Eshtė bindje e pėrgjithshme dhe fakt qė, herėt a vonė, do tė vėrtetohet se rezultati qė i kanė lėnė LZHK-sė nuk pėrputhet me votėn e elektoratit shqiptar. 
Shqiptarėt dhe ndėrkombėtarėt janė tė bindur se:
- LZHK-ja ishte pikėsėpari viktimė e Kodit Zgjedhor. 
- LZHK u godit rėndė nga aplikimi i hapur i skemės sė Dushkut, qė u bė nė shkelje tė Kushtetutės dhe ēdo norme demokratike, politike e morale.
- Votat e LZHK-sė dhe kandidatėve tė saj, u bėnė pre e manipulimeve tė Grupeve tė Numėrimit tė Votave, ku kandidatėt dhe pėrfaqėsuesit tanė nuk kishin asnjė akses.
Sigurisht qė procesi i analizės do tė vazhdojė gjatė e thellė nga tė gjithė faktorėt, me qėllimin e mirė tė evidentimit tė mangėsive dhe gabimeve tona, nė mėnyrė qė ato tė mos pėrsėriten nė tė ardhmen.
Zgjedhjet e 3 korrikut sollėn rotacionin e pritshėm nga shumica e shqiptarėve: largimin nga pushteti tė qeverisė socialiste dhe fitoren e Partisė Demokratike dhe aleatėve tė saj. 
Si pjesė e opozitės sė pėrbashkėt gjatė kėtyre 8 viteve, Partia Lėvizja e Legalitetit ndihet e gėzuar pėr kėtė rotacion dhe gjen rastin tė pėrshėndesė fitimtarėt pėr fitoren.
Fatkeqėsisht, PLL, nga parti parlamentare dhe me grupin e saj parlamentar, tani ėshtė jashtė Parlamentit, e pėr rrjedhojė, politikės do t'i mungojė kontributi dhe bashkėpunimi ynė parlamentar. Por ne do tė dimė tė menaxhojmė me kujdes suportin tonė politik, qė buron nga mbėshtetja e mbi 50 mijė votuesve tė djathtė, suport qė mund tė vihet nė mbėshtetje tė qeverisė sė re tė drejtuar nga z.Berisha dhe reformave qė ajo do tė ndėrmarrė, nėse do tė kėrkohet bashkėpunimi ynė pėr qeverisjen e vendit.
Para se tė fillojmė analizėn me ju, anėtarėt e Komitetit Drejtues dhe kryetarė tė Degėve, besoj se jemi tė gjithė tė interesuar pėr tė dėgjuar fjalėn e Mbretit Leka I.

 

INTERVISTA

Intervistė me n/kryetarin e PLL-sė z.Murat Basha

PLL - PD, historia e njė 10-vjetėshi bashkėpunimi


Z.Basha, kjo verė ka qenė shumė e mbarsur me ngjarje politike dhe jo vetėm pėr shkak tė zgjedhjeve parlamentare. Njė koment ju lutem.
Zgjedhjet kanė qenė pjesa mė e dukshme e politikės, ngaqė kanė errėsuar zhvillimet e tjera, por them se nė kėtė kuadėr ka pasė ngjarje shumė interesante nė aspektin politik qė pėr tė ardhmen kanė peshė mė tė madhe sesa vetė kėto zgjedhje. Nė kėtė kontekst unė identifikoj si zhvillim thelbėsor politik mutacionin e identitetit politik tė politikanėve dhe partive. Kemi mjaft raste kur njė politikan apo parti zhvendoset nga pozicioni i vet klasik dhe merr njė drejtim shumė tė largėt nga ai pėr tė cilin ai ekziston realisht. Ka me dhjetėra emra qė deri dje janė njohur si tė djathtė, ndėrsa sot i sheh me mantelin e majtistit, siē ka edhe mjaft tė majtė qė kanė "kapėrcyer ylberin" dhe sot tė qėrrojnė sytė pėr tė djathtėn. Sa u pėrket zgjedhjeve, mund tė them se ato vėrtetuan nė njė masė tė konsiderueshme vėrejtjet tona pėr kuadrin ligjor dhe pėr tė gjithė linjėn e zhvillimit tė procesit, tė cilat i kishim bėrė shumė kohė mė parė se 3 korriku. Pėr fat tė keq, zėri ynė nuk u dėgjua aq sa duhet qė kėto difekte tė riparoheshin, e qė tė gjitha subjektet politike tė ishin nė kushte tė barabarta gare. Kjo ėshtė arsyeja kryesore pėr mendimin tim, qė ne patėm njė zhgėnjim tė thellė nė kėto zgjedhje. Shpreh keqardhjen qė njė pėrqindje mjaft e madhe e votave tė djathta kanė shkuar dėm. Sipas statistikave zyrtare, janė rreth 6 % votash antikomuniste e tė djathta, qė nuk janė konvertuar nė deputetė. Kėtu ka vend pėr tė analizuar mjaft gjėra, por nuk po zgjatem, veē po kujtoj njė shprehje qė thotė se "ajo ēfarė fsheh dinakėria sot, do ta shpėrfaqė koha nesėr".

PLL-ja ka filluar njė proces analize dhe ėshtė drejt zhvillimesh intensive pėr shkak tė Kongresit tė ardhshėm. Ēmund t'i thoni lexuesit tonė pėr kėto zhvillime?
Ne kemi mbledhur qysh nė mesin e muajit korrik Komitetin Drejtues dhe Kryetarėt e tė gjitha degėve, pėr tė pasur njė tablo mė tė plotė tė zgjedhjeve qė lamė pas. Secili prej tyre ka pasur vėrejtjet dhe mendimin e vet, pėr tė cilat ju jeni nė dijeni, e nuk ka pse zgjatem. Sot ne zhvilluam njė mbledhje tė Komitetit Drejtues tė PLL-sė, ku nė pika tė pėrgjithshme, analiza u zhvillua nė linjėn e mbledhjes pararendėse. Drejtuesit legalistė nėpėr degė janė nė dijeni tė kėtyre zhvillimeve dhe pėr konkluzionet qė kanė dalė nga analiza. Sa i pėrket kongresit, mund tė them se deri tani po ecet sipas procedurave normale tė pėrgatitjes sė njė kongresi. Do tė zhvillohen konferencat, prej tė cilave do tė dalin delegatėt qė nė kongres do tė zgjedhin ekipin e ri drejtues me mandatin e ardhshėm tė PLL-sė. Ky proces ėshtė duke u formalizuar nė detaje, dhe jam i sigurt se do tė zhvillohet sipas traditės sė shkėlqyer tė legalistėve, qė gjithēka do ta bėjnė konform statutit dhe rregullores. Megjithėse nuk ka ende kandidatura zyrtare, uroj sipas asaj shprehjes sė njohur qė: "tė fitojė mė i miri".

Megjithėse ėshtė deklaruar se LZHK-ja ishte njė lėvizje elektorale, ajo tashmė po vazhdon tė veprojė si formacion me kostumin e njė partie. Cilat do jenė marrėdhėniet tuaja me tė nė tė ardhmen?
Ne kemi qenė shtylla kurrizore e LZHK-sė dhe ndiejmė njė hidhėrim tė thellė qė ajo nuk realizoi aspiratat politike tė shpallura. Analiza e kėsaj humbjeje ėshtė bėrė si nga drejtuesit e LZHK-sė, ashtu edhe prej nesh. Nuk besoj se ka vlerė tashmė tė bėjmė njė "dash kurbani", sepse lėvizjet elektorale, pėr vetė specifikave tė tyre, ose arrijnė rezultate tė shkėlqyera, ose shkaktojnė deziluzion tė thellė. Nėse njė pjesė e drejtuesve tė saj mendojnė se ajo duhet zhvilluar si parti politike, idetė nuk janė pronė private qė nuk lejohet tė pėrdoren nga tė tjerėt. Gjithkush ėshtė i lirė qė idenė e LZHK-sė ta zhvillojė qoftė si lėvizje, qoftė si parti. Ėshtė e drejta e tyre. Ne do tė kemi komunikim normal si me ēdo organizėm tjetėr politik. Nuk jam partizan i idesė tė gjejmė armiqtė brenda rrethit tonė. Uroj qė ky vizion tė jetė edhe nga miqtė tanė tė LZHK-sė. Dua tė saktėsoj se unė fillimisht nuk kam qenė shumė entuziast pėr krijimin e LZHK-sė nė formėn qė ajo u bė.

Po me PD-nė, sidomos tani qė keni deklaruar daljen nga LZHK-ja, ēfarė marrėdhėniesh do tė keni?
Me PD-nė, marrėdhėniet tona nė gati dhjetėvjetėshin e fundit kanė qenė shumė tė ngushta. Kjo ėshtė normale, pasi i pėrkasim tė njėjtit spektėr politik. Meqenėse mė pyesni pėr kėtė, atėherė unė po thellohem disi mė tepėr nė kėtė pėrgjigje, duke bėrė njė historik tė shkurtėr tė kėtyre marrėdhėnieve.
Sė pari, nė periudhėn 1990-1991, legalistėt kanė qenė pjesė mjaft aktive e strukturave tė PD-sė. Shumė prej tyre kanė dhėnė kontribute tė pazėvendėsueshme pėr ngritjen e forcimin e asaj partie dhe thellimin e pozicionit djathtist tė saj. Kėto kontribute, megjithėse kanė kaluar shumė vite, nuk besoj se janė harruar nga selia blu.
Sė dyti, nė vitin 1992 me rastin e zgjedhjeve tė 22 marsit, kryesia e asaj kohe e PLL ,me nė krye maestron e politikės, tė paharrueshmin Ibrahim Sokoli, ka deklaruar mbėshtetjen e saj nė favor tė kandidatėve demokratė. Kėtė deklaratė gjithkush e di dhe nuk besoj se mund ta mohojė. Pėr fat tė keq, ne nuk mundėm tė garojmė nė ato zgjedhje pėr shkak se skema e lėnies jashtė zgjedhjeve tė formacioneve nacionaliste si PLL e Balli, u zbatua "me konsekuencė e vetėmohim". Mos tė harrojmė shprehjen e Ramiz Alisė ndaj kėtyre partive... Pra, ne u legalizuam nė Ministrinė e Drejtėsisė mė 20 shkurt 1992, ndėrsa zgjedhjet u zhvilluan me 22 mars. Ndėrkohė ligji thoshte se duhej tė regjistroheshe 40 ditė pėrpara. Kėshtu, na lanė jashtė zgjedhjeve dhe ne ishim aq tė pėrgjegjshėm si parti, qė elektoratin tonė, ta poziciononim aty ku duhej, qė pėr nė atė kohė vota pro PD-sė ishte gjėja mė e menēur qė duhej bėrė, e kėshtu u bė.
Sė treti, nė vitin 1996 ka pasur njė bashkėpunim PLL-PD, por qė nuk u finalizua siē duhej, dhe nuk ėshtė rasti tė gjejmė sot fajtorėt.
Sė katėrti, bashkėpunimi mė i sinqertė dhe mė i qėndrueshėm deri nė atė kohė ka qenė ai i vitit 1997, qoftė pėr ardhjen e Mbretit Leka nė atdhe, qoftė pėr garimin nė zgjedhje, qoftė edhe pėr aprovimin ligjor e zhvillimin e referendumit pėr formėn e regjimit. Pra, nė atė vit tė zi pėr Shqipėrinė, ne kemi qenė aleatėt mė tė afėrt tė PD-sė. Mua mė vjen ēudi se si sot ka politikanė e forca politike qė tashmė janė nė oborrin e PD-sė, ndėrkohė qė nė atė vit kanė pasė rrėmbyer armėt kundėr saj... Por historia politike paska disa ligjėsi qė nuk u pėrfillkan edhe aq shumė.
Sė pesti, nė vitin 1998, mbas Kongresit tė 14 ku u zgjodh kryetar z.Ekrem Spahiu, PLL ka nėnshkruar deklaratėn e bashkėpunimit me PD, nė kuadėr tė Bashkimit pėr Demokraci. Gjithashtu, ne kemi nėnshkruar edhe njė deklaratė pėr ēėshtjen e referendumit, tė cilės PD-ja i ka qendruar korrekte.
Sė gjashti, nė zgjedhjet e pjesshme lokale tė atij viti (1998), kemi qenė aleatė zyrtarė. Edhe sa i pėrket projekt-kushtetutės sė vitit 1998, me emrin eufemistik "kėtu fillon e ardhmja" ne si parti politike kemi pasur qėndrime identike.
Sė shtati, nė vitin 2000 kemi pasur njė bashkėpunim mjaft tė ngushtė elektoral nė kuadėr tė zgjedhjeve lokale. Nė kėto zgjedhje ne si PLL kemi pasur rezultate mjaft tė favorshme, e gati historike. Besoj se ato rezultate do tė kishin qenė shumė mė tė thella e befasuese, po tė mos funksiononte sistemi i manipulimit qė ishte ndėrtuar nga socialistėt.
Sė teti, nė vitin 2001, nė kuadėr tė Bashkimit pėr Fitore, ne kemi qenė forca e dytė politike e atij formacioni. Prej listės sė asaj aleance, PLL nxori 5 deputetė dhe pėr herė tė parė krijoi njė grup deputetėsh tė vetin nė parlament. Ndoshta ky ėshtė fillimi i njėfarė stepjeje tė drejtuesve tė PD nė marrėdhėniet me PLL, sepse dihet tashmė historia "rozė" e disa deputetėve me targa legaliste nė Parlament. Ky ėshtė njė kapitull pėr tė cilin ne si PLL kemi nxjerrė mėsimet tona dhe kemi mbajtur pozicionet mė tė ndershme e mė tė hapura politike pėr njė parti tradicionale, duke i denoncuar e pėrjashtuar nga radhėt tona ata deputetė.
Mė pas, me ndryshimin e disa konjukturave politike, PLL dhe PD pėsuan njėfarė ftohjeje mes tyre qė nė fund tė vitit 2002, e sidomos gjatė vitit 2003. Kėtu ka vend pėr diskutim, por megjithatė mendoj se "faji ėshtė njė qyrk qė nuk pranon ta veshė askush". 
Gjithsesi, tashmė ka ardhur koha qė gjėrat tė zėnė vendin e vet dhe nė kėtė aspekt gjykoj se PLL e PD nuk kanė arsye ta shohin vėngėr njėra-tjetrėn. Mendoj se tashmė PD-ja i ka mundėsitė tė gjejė arsyetimin e duhur pėr ta rivitalizuar kėtė bashkėpunim e aleancė, e gjithashtu shpreh bindjen se PD ka realisht nevojė pėr vlerat qė mbart PLL-ja, qoftė programore, qoftė historike, apo edhe pėr vlerat potenciale njerėzore e intelektuale. 
PLL-ja ėshtė njė parti e djathtė konservatore, njė realitet i pamohueshėm filozofiko-politik, dhe ēka ėshtė mė e rėndėsishme, njė realitet i konsiderueshėm elektoral. 
Ne besojmė se nė PD ka njerėz qė dinė ta lexojnė e vlerėsojnė kėtė realitet politik e elektoral legalist. Ne jemi pėr njė bashkėpunim afatgjatė politik dhe qeverisės me PD-nė, sepse mbetemi pjesa mė e qenėsishme e opozitės sė pas vitit 1997, kur socialistėt u rikthyen nė pushtet me grykėn e pushkės.
Dihet se me pėrjashtim tė disa pikave programore, nė total ne kemi vizione tė pėrbashkėta me PD-nė pėr ndėrtimin e shtetit tė sė drejtės dhe funksionimin normal tė tij.

Si e gjykoni gjithė kėtė proces pas 3 korrikut, sidomos nė aspektin e funksionimit tė institucioneve. Kam parasysh se u deshėn 60 ditė qė KQZ tė shpallte rezultatin pėrfundimtar?
Kjo vonesė vėrtetoi thėniet tona qė ky proces do tė kishte mangėsi thelbėsore si pasojė e kodit elektoral. Tė gjitha bėjnė domosdoshmėri adaptimin e sistemit proporcional, siē e kanė shumė vende nė rajon e nė botė. Pėrparėsitė e kėtij sistemi tashmė janė tė njohura pėr vende qė kanė probleme tė kulturės demokratike, dhe sidomos pėr ato qė kanė vuajtur nėn regjime komuniste e totalitare. Natyrisht, kėtu kemi tė bėjmė me njė fajėsi tė dukshme tė qeverisė socialiste, qė u soll me obstruksionizėm gjatė gjithė procesit, me qėllim qė tė shkaktonte kaos, pėr tė cilin shprehėn shqetėsim si opinioni i brendshėm, ashtu edhe ai ndėrkombėtar. Mendoj se kjo ishte disi e programuar, pėr shkak se ata gjatė kėsaj kohe janė pėrpjekur tė pastrojnė bilancet e tyre tė zeza, gjė e cila nuk mund tė mbyllet kollaj, pavarėsisht kėtyre orvatjeve.

Njė koment pėr kabinetin Berisha...
Kabineti Berisha ka nė pėrgjithėsi kualitete tė spikatura dhe profesionistė. Natyrisht qė ka shumė detyra tė vėshtira pėrpara, kryesisht si pasojė e keqqeverisjes socialiste, por besoj se demokratėt do t'u ofrojnė shqiptarėve qeveri ligjesh, idesh, alternativash dhe jo qeveri njerėzish qė punojnė pėr interesat e tyre. Uroj qė ky kabinet tė ngrihet nė lartėsinė e detyrės dhe nevojės qė kėrkon koha.

Faleminderit!

Intervistoi Zamir Gjurgji



ANALIZA

Dorėheqje apo tėrheqje taktike, e pėrkohshme

Nga Sazan Pipa

Nano deklaroi se dha "dorėheqjen"!!! Pėr tė katėrtėn herė ai bėn po tė njejtėn gjė, mbledh njerėzit t'u kumtojė vendime tė bujshme, sa pėr t'i dhėnė vetes leje pėr tė vazhduar zdėrhalljen e ndėrprerė, nėpėr plazhe, kabare dhe kazino, e pėr t'i pėrmalluar socat pėr do kohė, derisa tė pėrgatisė zbarkimin e madh, si Napoleoni...
Nano, nė tė gjitha rastet e "largimit" dhe mungesės sė pėrkohshme nė PS, veēse ka mallėngjyer disa pasues trutredhur, tė cilėt kanė vajtuar ikjen e "udhėheqėsit tė shquar tė partisė dhe tė popullit". Edhe kėsaj radhe ai nuk ėshtė larguar! Ai do tė kthehet sėrish, pėr tė rimarrė partinė qė po ia ruan me besnikėri Gramoz Ruēi.
Nano nuk ka dhėnė njėmend dorėheqjen, pasi dorėheqje do tė thotė tė heqėsh dorė, pra tė largohesh njėherė e mirė. Nano thjesht ka bėrė njė tėrheqje taktike, tė pėrkohshme. Ai me kėtė manovėr taktike synon tė nxjerrė nga strofka kundėrshtarėt brenda partisė, tė cilėt mė pas i skarton kollaj, pasi mėtonjėsit e rinj, nė garėn e ēfrenuar pėr kreun e PS do tė ēajnė votat Antinano me njėri-tjetrin, ndėrkohė qė votat ProNano i ruan Gramozruē sypatremburi, dhe, kėsisoj, Nano-kryesoci ia del mbanė, si gjithmonė...
Pra Tosi ka bėrė thjesht njė tėrheqje provizore, kohėn e sė cilės do ta harxhojė nė Tenerife e Paramaribo, pa harruar t'ia shkelė njė vrap edhe andej nga Pernambuko, Singapori e Malajzia Selangor, ku hallet e Shqipėrisė dhe opozitės zenė jo vetėm kohėn e shqiptarėve qė popullojnė ato treva, por edhe tė banorėve autoktonė, sidomos tė atyre qė janė anėtarė tė Internacionales Socialiste, pra ithtarėve tė Ajalės. Jo tė Fabianit, por Luisit...
Mė kot, sfidantėt e Nanos brenda kryesisė dhe Komitetit tė Pėrgjithshėm Drejtues, propozuan emėrimin e tij si "kryetar nderi", ēka zbulon dėshirėn pėr ta hequr Nanon qafe me njė dekoratė-lavjerrės nė zverk, duke e "shenjtėruar" kėsisoj kadavrėn e tij politike, me synimin e mumifikimit sipas recepturave tė ndoca ustallarėve, tė mėrzitur me karagjozllėqet dhe dėshtimet e hedonistit tė pafre, qė diskretitoi nė mėnyrė tė pakthyeshme masonerinė majtisto-neokomuniste shqiptare.
Por pėrvoja ka dėshmuar se eleminimi politik i krerėve tė kalibrit tė kryesocit tonė, ėshtė dhe do tė mbetet gjithmonė njė operacion i vėshtirė, madje nė kufijtė e tė pamundshmes. Sa kohė qė Nano tė ketė nė krah "Beria-n" e PS, Gramoz Ruēin, ka gjasė t'i rrokėllejė votat e kongresarėve nė xhep, ashtu sikundėr rrokėllen nė fyt gotat e xhinit. Ai ka gjasa tė rikthehet triumfator si dikur, teksa nė minutat e fundit arriti ta neutralizojė avantazhin e pėrkohshėm tė Majkos me anė tė marifeteve tė Ruēit nė minutat e fundit, ēka solli edhe fitoren e postit tė kryesocit, me 32 vota mė shumė.

"Humbėm se zbatuam standardet!!!"

Vetėm njė rob Zoti i papėrgjegjshėm, mund tė artikulojė marrėzinė se "humbėm ngaqė respektuam standardet...". Kjo frazė pėrkthehet: Nano pranoi se i humbi zgjedhjet ngaqė nuk i vodhi dot ato.
Tėrthorazi kjo do tė thotė pranim i vjedhjes sė zgjedhjeve nė tė kaluaraėn, kur monitoruesit ndėrkombėtarė konkluduan se standardet u shkelėn e u pėrdhunuan. Por kur Nano, me mendjelehtėsi akuzon ish opozitėn pėr vjedhje votash, nuk bėn gjė tjetėr veēse vėrteton se ka rrjedhur dhe kjo ėshtė njė nga arsyet mė bindėse e mė tė forta pėr ta merituar humbjen dhe kalimin nė opozitė. 
Nano pretendon se njėri nga shkaqet e humbjes ėshtė pėrdorimi masiv i ēertifikatave tė fallsifikuara nga PD dhe aleatėt e saj!!! Po si mund tė realizohej kjo, kur ato lėshoheshin nga pushteti lokal i zotėruar masivisht nga socialistėt, dhe si shpjegohet vallė fakti qė kėta "organizatorė dhe votues falsifikatorė tė sė djathtės" nuk u paskan dhėnė dėrrmėn socialistėve dhe aleatėve edhe nė proporcional, por i paskan lėnė tė fitojnė afro 130 mijė vota mė shumė??! A thua tė kenė patur frikė ata pėr tė votuar kundėr tė majtėve nė fletėn e votimit tė subjekteve (proporcionalit), pasi paskėrkan votuar padrejtėsisht dhe nė kundėrshtim me ligjin!?
Po kaq i marrė ėshtė edhe justifikimi se gjoja nė kėtė rezultat tė manipuluar kanė ndikuar edhe emigrantėt, tė cilėt edhe kėta paskan votuar pro Berishės nė maxhoritar dhe kundėr tij nė proporcional!!!
Nano flet pėr pėrdorim tė bandave tė armatosura, por nuk jep asnjė rast pėr tė ilustruar kėtė argument, ndonėse zotėronte policinė dhe shėrbimet sekrete. Nė tė kundėrt, ish opozita dikur, nė vitin 2001, me filmime dhe prova konkrete pėrgatiti njė dosje gjigande pėr manipulimin e zgjedhjeve, ku madje shfaqeshin deri tanke qė ulėrinin dhe xhironin zinxhirėt pranė qendrave tė votimit, si dhe policė qė rrihnin e masakronin votuesit dhe komisionerėt e opozitės.


Mashtrimi me thelbin e fushatės nanoiste

Nano gėnjen kur deklaron se shpirti i fushatės socialiste tė 3 korrikut, ishte "... standardet mė tė rėndėsishme se rezultati". Duke vėnė nė dyshim kujtesėn e shqiptarėve, Nano brenda pak javėsh harroi faktin e njohur se shpirti dhe thelbi i fushatės sė socave tanė, ishin akuzat pėr Berishėn dhe "krimet e tij tė vitit 1997".
Nano shėnon njė kulm tė ri nė kurbėn e marrėzizė, teksa deklaron se "pėr herė tė parė nė historinė postkomuniste shqiptare, shteti dhe strukturat e tij nuk u pėrfshinė nė zgjedhje dhe nuk u pėrdorėn nė asnjė rast pėr manipulimin e rezultatit zgjedhor".
Nano dėshmon injorancė tė theksuar institucionale, kur pėrpiqet tė ngatėrrojė zgjedhjet si akt administrativ i administratės shtetėrore, me procesin zgjedhor si njė shumėsi aktesh administrative, qė kulmon me procesin e votimit, numėrimit dhe vlerėsimit zyrtar tė votave. 
Ishin pikėrisht institucionet e varura prej tij, (qė nga segmentet parlamentare socialiste e tė aleatėve, e deri tek ministria e Blushit), ato qė pėrgatitėn procesin zgjedhor mė qesharak e mė tė deformuar nė raport me kushtetutėn, ku pesha e votės maxhoritare tė shqiptarėve ėshtė 3 herė mė e madhe se ajo proporcionale, ēka shkaktoi deformim flagrant dhe tė skajshėm tė procesit dhe verdiktit zgjedhor. Sa pėr "kodin e etikės" pėr tė cilin Nano pretendoi se i qėndroi besnik, mjafton tė kujtosh videoklipet me tanke, vrasje e shamizeza tė '97-ės, pėr t'ia hedhur poshtė kėtė pretendim absurd.
Nano indirekt vėrtetoi akuzat e shqiptarėve dhe ndėrkombėtarėve pėr "manipulim tė zgjedhjeve tė viteve 1997 dhe 2001", si dhe tė "zgjedhjeve lokale tė viteve 2000, 2003 dhe ato tė dhjetorit 1998 pėr miratimin e kushtetutės...", kur pohoi nė fjalėn e tij se "... nė kundėrshtim me tė gjithė precedentėt e abuzimit tė pushtetit nė zgjedhje, unė i qėndrova konsekuent ligjit..., dhe pėr herė tė parė nė historinė postkomuniste shqiptare, qeveria dhe autoritetet nuk u pėrfshinė nė zgjedhje dhe nuk u pėrdorėn nė asnjė rast pėr tė manipuluar rezultatin e tyre...". 
Me fjalim-elegjinė e deklamuar me tone patetike e mortore, Nano simuloi sikur gjoja la "dhiatėn" pėr pasuesit dhe ithtarėt. Por nė tė vėrtetė ai i la amanet partinė Gramoz Ruēit, qė kundėrshtarėt tė mos ia pėrdhosin e t'ia ndyejnė ēarēafėt deri kur Ai tė "ringjallet" e tė rikthehet si "Mesia" e vėrtetė e ortodoksisė neokomuniste tė PS-sė. Kėtė mesazh e rrokėn tė gjithė, qė nga analistėt e mediave, e deri tek Dokle, Meidani, Rama e mėtonjės tė tjerė, brenda e jashtė Partisė Socialiste.
Nano do tė rikthehet si Odisea, pas sorollatjeve nėpėr botė. Ndėrkohė, mėtonjėsit rivalė, duke pandehur se ai ka vajtur nė djall, do tė turren pėr tė marrė fronin dhe "Penelopėn - PS", por mė kot, ai ėshtė i pamortshėm...

KOMENTI

Shqipėria dhe dilemat e integrimit (trans)kontinental

Nga Zamir Gjurgji


Euroskeptikė dhe eurofilė
Tetė vjet tė shkuara, kur drejtuesi Alen Fridman i emisionit "Mastricht Italia" satirizonte me krerėt e politikės italiane se ..." kur Amerikėn e zė gripi, Europėn e zė pulmoniti", jo gjithkush prej nesh qė e kishte ėndėrruar Europėn me kohė e me vakt e merrte nė konsideratė, duke e vlerėsuar si shfrehje krenarish ndėrkontinentale.
Kur nga pėrtej Atlantikut diplomacia amerikane pyeste jo pa shpoti: "Europa, ēfarė prefiksi ka"? , orvateshim ta shpjegonim si njė "cinizėm rivalėsh".
Por, nė vitin 2005, kur revista prestigjoze "Monitor",- e specializuar nė fushėn financiare dhe ekonomike - parashikonte se deri nė vitin 2020 Europa do tė pushonte sė funksionuari si njė fuqi e pėrbashkuar politiko-ekonomiko-financiare, kushdo qė dėshiron njė orė e mė parė tė integrohet kontinentalisht, do t'i vinte gishtin kokės.
Ndėrsa fundmaji dhe fillimqershori tronditėn rėndė edhe besimin e komunitarėve europianė, qė tė kenė njė Komunitet tė mirėfilltė tė kontinentit tė tyre. Nė kėtė rast, jo-ja 55 %-ėshe e francezėve dhe ajo 63%-ėshe e hollandezėve, bėnė qė skepticizmit t'ia zėrė vendin dyshimi.
Britania e Madhe, e ashtuquajtura "kontinent brenda kontinentit qė tashmė ka edhe presidencėn e BE-sė" edhe pse kėshillohet nga boshti franko-gjerman, tė mos i drejtohet referendumit - duke qenė i njohur fakti se skepticizmi nė kėtė vend ka dozė tė lartė - nuk heq dorė nga sistemi referendar, duke e shtyrė nė kalendat greke.
Nga Italia e "Verdit", gjithnjė shtohen zėrat se lira (monedhė) rikėrkon tė rikthehet lirisht nė vendin amė, edhe pse kjo nuk do t'i shkonte pėr shtat ardhmėrisė euro-financiare tė njė kontinenti me ambicje tė mėdha.
Nė Gjermani, pozitat politike tė Shrėderit janė lėkundur, e "revolucioni gjerman" (zgjedhjet e parakohshme pritet tė mbahen nė vjeshtė tė parė), pritet tė shtojė radhėt e "protestantėve" ndaj euros, e me njė Merkel tė mark-uar kuq-verdhė-zi.
Ky "cunam" franko-hollandez, qė me gjasa tenton shtrirje "paralelisht&meridianisht", nuk evidentoi vetėm votat kundra tė forcave politike nė ekstrem (ksenofobėve lėpenistė dhe komunistėve antiglobalistė), por edhe ato tė centristėve, pėr shkak tė rritjes sė papunėsisė, shtrėngimit tė politikave asistenciale dhe atyre tė pensionit.
Rezultati pozitiv mbi kushtetutėn e BE-sė nė Luksemburg, shėrbeu si njė "by-pass" i nevojshėm nė "zemrėn" europiane, pas njė "takikardie" franko-hollandeze.
E megjithatė, me njė "kontabilitet dopio-partita", mund tė konkludojmė se:
1-"Esperanto", si gjuhė pretendente e bashkimit gjuhėsor tė Europės, ndėrroi jetė shekullin e kaluar, pa dalė nga "fetusi" kontinental.
2-Euro po humb terren. 
3-Pėr njė politikė tė jashtme tė njėsuar zor se bėhet fjalė.
4-Njė forcė ushtarake europiane, qė do rivalizonte NATO-n, mbetet virtuale. 
5-Zgjerimit tė BE-sė pėr nė Lindje, nė mos i ėshtė ringritur njė Mur Berlini, i janė ngritur ledhe penguese kudo e ngado. 
6-Buxheti i BE-sė ka mbetur ende problem i pazgjidhur.
7-Eutanazia, ėshtė kafshatė qė s'kapėrdihet nga tė gjithė referendarėt.
8- Sistemi i vlerave tė pėrbashkėta shpirtėrore -religjioze, laike apo ateiste, mbetet ende zgjidhje nė eter.
9- Liberalizimi i tregut dhe politikat sociale, janė fy faza qė bėjnė masė.
10-Kryeqyteti i Europės sė Centralizuar, mbetet njė "qytezė" e rrethuar fort nga "kryeqytete" tė decentralizuara.
Nė njė farė mėnyrė, "dekalogu" i dėshtimeve rikthen nė kujtesė "profecinė" e filozofit e shkrimtarit gjerman tė viteve '30, Herman Steinhaussen, kur shprehej se.."Evropa, nga lartėsitė e saj ku ėshtė ngritur, ndjen klithmėn e idealeve qė vetė tradhtoi"...

Kombi dhe ideologjitė e shekullit tė kaluar 
Historia politike e shekullit tė kaluar nuk ka mundur dot qė tė zhbėjė fjalėn komb. Edhe pse nė tė njėjtėn kohė, kundrina e fjalisė sė mėsipėrme ėshtė pėrdorur, shpėrdorur apo edhe keqpėrdorur nga njėri komb nė dėm tė njė tjetri.
Tė gjitha ideologjitė e deritashme, komunizėm, fashizėm, nazizėm, nė njėrėn mėnyrė apo nė tjetrėn, kanė tentuar tė godasin shtyllėn kurrizore tė njė kombi, flamurin.
Komunizmi dhe komunistėt mohonin kombin ..."komunistėt nuk kanė atdhe"..., duke i paraprirė kėsaj ideologjie me anėt tė cėnimit tė flamujve tė kombeve tė tjerė -mbivendosjen e yllit me pesė cepa. Por nė anėn tjetėr, eksportuesit bazė tė kėsaj ideologjie - rusėt- nuk e kanė cėnuar kurrė kombin qė i pėrkisnin, bile kombit tė tyre i nėnshtronin tė gjitha kombet e tjera qė importonin kėtė ideologji. Kėsisoj, nėpėrmjet ideologjisė komuniste, kombi rus pėrfitoi nėn suazėn e tij njė mori kombesh tė tjerė. Ish-Bashkimi Sovjetik ėshtė shembulli mė tipik kur eksportuesit ideologjizojnė tė tjerėt, pėr tė mbikombėtarizuar vetveten, ndėrsa ish-Jugosllavia ėshtė njė "copy-paste" i shembullit nė preēedencė.
Fashizmi dhe fashistėt mohonin kombet e tjerė, duke i paraprirė kėsaj ideologjie me anė tė cėnimit tė flamurit tė kombeve tė tyre me mbivendosjen e sėpatave. Por nė anėn tjetėr, eksportuesit bazė tė kėsaj ideologjie - italianėt - nuk e kanė cėnuar kurrė kombin e tyre, pėrkundrazi, kombit tė tyre i nėnshtronin tė gjitha kombet e tjerė qė importonin kėtė ideologji (Shqipėri, Etiopi, etj). Kėsisoj, kombi italian pėrfitoi nėn suazėn e tij njė mori kombesh tė tjera, qė ranė nėn diktatin e kėmishėzinjve.
Nazizmi dhe nazistėt mohonin kombet e e tjera, duke i dhėnė pėrparėsi "racės sė lartė", duke i paraprirė kėsaj ideologjie me anė tė cėnimit tė flamurit tė kombeve tė tjerė, me mbivendosjen e kryqit tė thyer (svastikės). Nga ana tjetėr, eksportuesit e kėsaj ideologjie - gjermanėt - nuk e kanė cėnuar kurrė kombin qė i pėrkisnin, pėrkundrazi, kombit tė tyre i nėnshtronin tė gjitha kombet e tjerė qė importonin kėtė ideologji. Kėsisoj, kombi gjerman, pėrfitoi nėn suazėn e tij njė mori kombesh tė tjerė .
Nėse do tė bilancojmė tri ideologjitė e sipėrpėmenduara tė shekullit qė lamė pas, asnjėra nga to nuk ka hequr dorė nga kombi i tyre, por ka shpėrndarė opium ideologjik tek kombet e tjerė qė tė zhvishnin petkun kombėtar.

Kombi dhe ideologjia e shekullit tė ri
Sot flitet gjatė pėr njė ideologji bashkėkohore e civilizuese, qė duket se ka objektiv tė perandorojė nė kontinent: Ideologjia e Europės sė Bashkuar, pa kufij dhe pa identitete nacionale. Ideologėt e kėtillė, kanė ngritur struktura tė mirėfillta politiko-juridike (BE-PE), ekonomike-financiare (BERZH), qeveritare (PE) e propagandistike (OSBE) pėr t'ia dalė mbanė qėllimit. Sidoqoftė, edhe kjo ideologji, mbart nė shtratin e saj "aluvione" tė sė shkuarės, edhe pse mė tė ndryshme nga paraardhėset.
Eurocentrikėt zhvlerėsojnė kombet, duke i paraprirė kėsaj ideologjie me anė tė cėnimit tė flamujve tė kombeve tė tjerė (mbivendosjen e pėllumbit tė bardhė dhe yjeve me pesė cepa nė sfond blu).
Megjithatė, binomi franko-gjerman (ku Franca udhėheq kulturalisht dhe Gjermania financiarisht), nuk e kanė cėnuar fare kombin qė i pėrkasin, e nė rastin kur iu duhet tė lėshojnė pak pe (lexo: tolerojnė), atėherė vjen ndėshkimi nga francezėt dhe holandezėt (pak abstragim: -nee-holandisht dhe -nein- gjermanisht nuk janė fort larg (edhe) gjuhėsisht. 
Gjykoj se mbi kėtė "break point" kanė dashur tė shfaqin finesė diplomatike e t'i dalin pėrpara rrezikut, si ish-presidenti gjerman Rau, kur shprehet se "Integrim nuk do tė thotė aspak ērrėnjosje kulturore apo asimilim i ftohtė, por do tė thotė lidhja e tė gjithėve me vlerat e pėrbashkėta shpirtėrore, lidhje kjo qė duhet pėrtėrirė herė pas here", ashtu edhe diplomatja e shquar franceze, Katerinė Lalymier, kur shprehej se "francezėt nuk dinė tė thonė asnjė herė PO, pa thėnė njė herė JO".
Gjithsesi, kėto kambana nuk kanė rėnė e nuk ranė nė vesh fort tė ndijshėm, por...

Shqipėria, kulti i komunitetit dhe kuti i individit
Nė kėtė sfidė kaq tė hapur ndėrkontinentale, tė sfiduarit europianistė janė treguar gėrnjarė me sfiduesit anglosaksonė (Bush nė Gjermani u barazua me Hitlerin, ndėrsa nė Francė konsiderohej diktator njėlloj si Sadami), ndėrsa, kur i vjen radha Ballkanit, tregohen tė ashpėr e cinikė, duke kėrcėnuar me bojkotim total ndaj kėtij rajoni tė kontinentit (prononcimi i Presidentit Shirak ndaj 8 vendeve tė lindjes, qė pėrkrahnin qėndrimin amerikan, pėr mosnėnshtrim ndaj ligjeve tė Gjykatės sė Hagės).
Nėse bėhej fjalė thjesht pėr njė sfidė mes SHBA-sė dhe SHBE-sė, ku pėrplasjet nuk do tė ndikonin nė tė ardhmen e Shqipėrisė, atėherė debati mbi kėtė temė do tė ishte njė sipėrmarrje e kotė. Por, kur vihen nė lojė interesat e vendit tonė, atėherė duhet parė me vėmendje dhe analizuar nė detaje. Nė cilėn anė kombi shqiptar pėrfiton?
Eurocentristėve (dhe rusėve) u intereson qė Ballkani tė futet si "File" i tėrė, Konfederatė serbo-greke nė "Programin" e Brukselit, pėrshkak edhe tė aksioneve tė mėdha politike qė ka "tutori" i greko-serbėve, Rusia, nė kėtė aleancė tripalėshe franko-gjermano-ruse. Kjo aleancė pėrbėn ADN-nė e kontinentit (kėshtu shpjegohet edhe qėndrimi kolerik i Putinit ndaj Bushit, edhe pse i drejtohet hapėsirės). Prandaj, Europės i intereson ndėrtimi e funksionimi nė njė kohė sa mė tė shpejtė i Koridorit 10, (ēka e lė Shqipėrinė me gisht nė gojė), e pėr kėtė arsye vendosin kohėt e fundit tė shtyjnė financimet e Korridorit 8 pėr nė kalendat greke.
Anglosaksonėve u intereson qė Ballkani tė mėvetėsohet nga putrat e "ariut" rus dhe "skifterėve" sllavė , qė tė krijohen kombe (multi)etnike, qė do zhbėnin konfederatat e projektuara, prandaj edhe pėrparėsia qė i japin Koridorit 8 - ku Shqipėria ėshtė njė nga pėrfituesit - mbetet thelbėsore. 
Sakaq, Shqipėria gjendet nė qerthullin vicioz mes nėpėrkėmbjes dhe zhvillimit kombėtar, ku, nėse dje lipsej pushkė e penė pėr mėmėdhenė, sot nevojitet pena si pushkė pėr atdhenė.

 

OPINIONE

Proporcionali i "Ilirian Babės me dyzet hajdutė"

Nga Zamir Gjurgji



"Qortimet e vjeshtės" dhe... 

Ditėt e para tė shtatorit, organi kushtetues qė pėrcakton 140 deputetėt fitues tė mandatit tė deputetit, i dha fund dilemės hamletiane: "tė jesh apo tė mos jesh" deputet.
Tashmė parlamenti mblidhet pėr t'i dhėnė mandatin njė qeverie, e cila i ka "korsitė" e saj me "vijėza tė ndėrprera", si pėr tė na bėrė me dije se nuk dihet a do tė bitisė PDK-ja nė korsinė e djathtė, apo PAD-ja do zėrė vendin e saj, po kėshtu edhe PDS-ja me PDR-nė, a do bėjnė rokadė ?!
Tė gjitha kėto kufiza tė "papėrcaktuara" shkaktohen nga "formula" me shumė tė panjohura qė zgjodhi tė zbatonte opozita e djeshme - nuk dihet ende a janė konsumuar tė dyqindta -, nisur nga "kutia magjike", qė sipas gjykimit tim personal, mund tė konsiderohet si proporcionali i "Ilirian Babės me dyzet hajdutė".

... "ethet e gushtit" tė njė (o)pozite

KQZ-ja, organi mė i lartė nė vend pėr tė ēertifikuar zgjedhjet fort tė rėndėsishme tė 3 korrikut, ka artikuluar zonė pas zone punėn e saj si "tė lirė e tė ndershme", sipas ligjeve kushtetuese.
Qetėsia olimpike me tė cilėn shfaqej kryetari Celibashi dhe zėdhėnėsi i tij Erton nė ēdo dalje publike - gjatė gjithė gushtit -, tė bėjnė me dije se gjithēka qė deklaronin ishte e paracaktuar dhe ku mungonte elementi surprizė.
Zgjedhjet e korrikut ngjajnė kėshtu me atė "kartėn kineze" - lojė argėtuese pėr fėmijė ēerdhe e kopshti -, ku njėherazi mund tė shfaqen dy tablo tė ndryshme tė tė njėjtit tabloid: mazhoritari i ndriēuar dhe proporcionali nė hije.
Duke u nisur edhe nga vlerėsimet e ndėrkombėtarėve, pėrcaktorėt - me incidente, zhgėnjyese e tė dhunshme - evidentojnė njė nonsens logjik nė lidhje me verdiktin qė jep KQZ-ja: ajo ia njeh tė drejtėn kushtetuese ēdo kandidati pėr deputet qė tė kontestojė rezultatin zonal nė mazhoritar (kėrkesat e PS e kontestimet e PD), ndėrsa kutia e proporcionalit ngjan tė jetė "kutia e zezė" e kėtij pilotimi difektoz zgjedhor, qė edhe pse e pranishme dhe e padėmtuar fizikisht, i nėnshtrohet njė "black out"-i jo vetėm mediatik.
Do tė ishte njė gjykim paranojak nėse do tė mendohej qė kreu i KQZ-sė ka mbrojtur "me forcat e veta" kunatin Mediu, pasi ky ėshtė njė favor pėrtej kufijve tė mundshėm tė mbėshtetjes krushqare. Celibashi nuk mund t'i bėnte dot -edhe pse mund tė dėshironte-njė dhuratė tė tillė 20.5 pėrqindshe partisė sė Fatmirit, qė tashmė "mbėshtetet" nė elektorat mė shume se PD e PS bashkė ( 9% dhe 8%). Shihet qartė se PD-sė i interesonte mė shumė se Celibashit, qė PR-ja e Fatmirit tė ishte "ena" qė do mbushej mė shumė me elektorat proporcionalisht demokrat, pėr shkak edhe tė funksionimit kapilar PD-PR (33 deputetė demokratė nė listat republikane), por direktiva e fushatės zgjedhore tė PD-sė, duket se u vu nė jetė me mė shumė zell nga ē'duhej prej numėruesve republikanė (kthim nė bumerang), tė cilėt tashmė kishin nė dorė edhe gurin edhe arrėn pėr t'u hakmarrė ndaj antipodit tė tyre, monarkistėve.
Le ta analizojmė ftohtė situatėn: 
Meqė Celibashi ėshtė shprehur publikisht se kutia e proporcionalit nuk do tė hapet, ėshtė njerėzore dhe e kuptueshme qė krushku dhe numratorėt e tij ta dinin kėtė fakt pak kohė mė parė (tė mos gjykojmė sikur kemi ardhur nga kozmosi) dhe kjo do tė mjaftonte qė votat e LZHK-sė tė pėrfundonin pa problem nė kreditin e republikanėve, e ku askush prej socialistėve, demokratėve, socialdemokratėve dhe republikanėve -votanumėruesve- nuk do tė bėzante:
Socialistėt dhe demokratė ishin tė preokupuar pėr mazhoritarin, qė vendoste direkt fatin e tyre. Pėr rrjedhojė, nė ato momente me kohėzgjatje disaditore numėrimi, me tension tė lartė nė duelin njė pėr njė, kuptohet qė do tė shkujdeseshin pėr votat e LZHK-sė, qė pėrfunduan masivisht nė "PR-File"; ndėrsa socialdemokratėt e Gjinushit nuk kanė pasur edhe mė tepėr arsye qė tė kundėrshtonin republikanėt, pasi tė njėjtėn gjė po kryenin ndaj njė pjese tė votave tė LSI-sė. Kėsisoj, proporcionali i vjelur nga PSD-ja bėri tė mundur qė LSI-ja (apo edhe PDS-ja) tė mos krijonin grup parlamentar, ku e para i interesonte direkt PS-sė dhe e dyta drejtpėrsėdrejti PSD-sė.
Nga ana tjetėr, proporcionali i vjedhur me babėzi nga PR-ja bėri tė mundur qė LZHK(PLL)-ja dhe PBK(D)-ja, jo vetėm tė mos krijonin grupe parlamentare, por edhe tė mos gėzonin pėrfaqėsim parlamentar.
Nė kėtė mėnyrė, vjedhja babėzitėse e Mediut, ndryshe nga vjelja racionale e Gjinushit (asnjė parti aleate nuk u la pa kaluar pragun), bėri tė mundur qė edhe pse qendra e djathtė ishte mazhorancė elektorale, proporcionali t'u shkonte nė favor socialistėve tė (vetė)humbur. Kjo e bėri tė paarrirė "fitoren plebishitare" tė Berishės, qė duke humbur ballistėt, legalistėt dhe tė djathtėt e mirėfilltė, i duhet - me pahir - t'i shtrijė dorėn PBDNJ, PAA edhe PDS, pėr tė qeverisur me grekofonė, agraristė e socialdemokratė "tė pėrmbysur".
Pėr rrjedhojė, kjo fitore e gjerė nė bazė dhe e ngushtė nė superstrukturė, vjen nga "kutia e proporcionalit", e cila mund tė konsiderohet "kutia e zezė" e njė incident-aksidenti, qė do "arshivohet", ashtu si dosjet e Prokurorisė, tė cilat konsiderohen si "tė mbyllura", kur "hajduti" ikėn mė shumė se 5 vjet nė drejtim tė (pa)ditur...

Ky artikull nuk pasqyron domosdoshmėrisht pikėpamjet e redaksisė



Shqiptarėt, pre e "festivalit ballkanik" tė intrigės

"Skenaristėt" serbo-grekė pretendojnė ēmimin e parė pėr "filmin" shqiptarėt "njerėz me brirė"

Nga Alban Guri


Fillon mė sė fundi pak ndėrgjegjėsim kombėtar e politik i Tiranės shqiptare dhe menjėherė rishfaqen skenaret me shqiptarė qė "sulmojnė si ujqėr pa llogjikė qytetarėt e emancipuar grekė dhe serbė": Dy shqiptarė Shqipėrie sulmojnė njė polic fatkeq grek dhe kjo pa asnjė shpjegim llogjik. Del "qartė" nė pah sipas njė skenari tė pėrpunuar, paaftėsia institucionale e shqiptarėve nė pėrgjithėsi dhe aspak e vėrteta banale, siē rezulton tashmė e provuar, pra bashkėpunimi dinak e servil i disa segmenteve tė qeverisė qė shkon e vjen. 
Ēuditėrisht Greqia "europjane" nuk na jep identitetet e keqbėrėsve, nė mėnyrė qė ne vetė si shtet, ose me ndihmėn e ndonjė agjensie tė specializuar tė akredituar nė Tiranė, tė gjejmė shkakun e fobisė sė shqiptarėve ndaj policėve grekė. "Enigmė e madhe" ky qėndrimi i istitucioneve greke me keqbėrėsit shqiptarė. 
Po kėshtu edhe nė Serbinė "mike", dy shqiptarė "gjakpirėsa" vrasin kot sė koti dy serbė fatkeqė qė po kalonin udhės sė Zotit e plagosin edhe dy tė tjerė. 
Pra shqiptarėt, sipas skenarit pretendent pėr ēmim tė parė nė festivalin Beograd-Athinė, "nuk dinė ē'ėshtė qytetėrimi, jo mė tė pamvarėsohen ose t'i afrohen Brukselit me politika europjane". 
Konkluzioni?! Tirana zyrtare nuk mund tė marrė dot iniciativa qeverisėse pėr shkak tė pazotėsisė qė shfaq nė kontrollin e territorit dhe rendit publik. Nuk ka nevojė tė shpjegohet me fjalė fakti se institucionet shqiptare nuk mund tė veprojnė pa marrė leje, konsulenca ose emra ministrash nė Athinė. 
Nė tė kundėrt, "burgjet do tė boshatiseshin nga kriminelėt dhe kėshtu Greqia do tė rrezikonte ekzistencėn e saj", pikėrisht si nė rastin e fundit ku dikush del nga burgu dhe plagos njė polic tė ndershėm nė detyrė e sipėr. Domethėnja dhe kushti i padeklaruar ėshtė fakti se Tirana nuk mund tė kostituojė njė qeveri pa marrė leje nė Athinė. 
Kjo frymė pėrcillet nga Athina nė njė moment delikat kur shqiptarėt janė pa qeveri dhe nuk po kuptojnė nga iu vjen e keqja. Mesa duket "Shqipėria qenka kafshatė e vogėl pėr t'u manipuluar" mendon me siguri ndonjė strateg fqinj. Mjaftokan njė drejtor policie shkodran, i besimit mysliman, bota e tė cilit fillon nė Mal tė Zi e mbaron nė Athinė, sidhe gjithė grupi i policėve civilė grekė qė shėtisin bar mė bar e plazh mė plazh tė Shqipėrisė.
Nga Serbia veriore na vjen njė tjetėr sulm "kulturor". Na fabrikohet rishtas, si lajtmotiv krimi etnik aq i pėr folur dhe i pavėrtetuar, pėrveēse nė vektorin e kundėrt, atė tė serbėve ndaj shqiptarėve. Qėllimi i paekuivokueshėm del edhe njėherė tė jetė: "Shqiptarėt nuk meritojnė tė vetqeverisen sepse jo vetėm nuk dinė, por do tė na vrasin tė gjithėve, neve qė jemi vet qytetėrimi, qė denoncojmė me kulturėn tonė institucionale ēdo krim e akt dhune".
Nė dy incidentet e fabrikuar enkas pėr "festivalin ballkanik" tė intrigės dhe xhelozisė, Beogradi dhe Athina duan qė, nė sinkroni mes tyre dhe nė bashkėpunim cilėsor nga njerėzit e tyre nė mbarė Shqiptarinė (ose Ilirinė Jug-Perėndimore), tė sabotojnė njė qeveri shqiptare qė po tenton tė orientohet nė Bruksel dhe nė tė njėjtėn kohė tė minojnė raportin qė po hartohet mbi statusin pėrfundimtar pėr Kosovėn.
I shqetėsuar dhe jo pak, u shfaq nė media edhe governatori i Kosovės Soren Jessen Petersen. Ai dėnoi me forcė dhe i habitur thellėsisht nga mbrapshtėsitė ballkanike, me mosbesim tha: "Mė duket e pakuptimtė dhe aspak llogjike kjo ndodhi. Gjithsesi, tė gjinden fajtorėt edhe nėse ata janė fshehur nėn gur." Unė do ta pėrktheja si mė poshtė : -Le tė bėhen burra ata qė ndynė duart me kėtė vepėr tė padenjė dhe tė tregojnė kush i pagoi, se mė pas pėrse-nė e marrim vesh vetė.
Kjo e gjitha duket sikur ka njė emėr Vakuum Insitucional, por nė tė vėrtetė kėtu ka edhe Vakuum Politik. Ēalon thellėsisht politika e cila nuk po gjen dot gjuhėn e diplomacisė dhe zotėsinė e marrjes sė meritės pėr tė qeverisur. Mungon sensi publik i tė prodhuarit politikė dhe vazhdohet tė ecet pėrpara me moton "Ē'mė duhet mua! Gjithsecili pėr hesap tė vet! Rėndėsi ka qė emri im ėshtė nė listėn e ministrave ose tė aureolės pranė liderit." Ky ėshtė fundi dhe pas fundit nis ēdo gjė nga e para, pa "asistent skenaristė" grek ose serb. 
Athina, pas 15 vjet "investime" intensive nė burimet njerėzore, nuk mund dhe nuk do tė pranonte qė me gjithė stafin e "kualifikuar" qė disponon nė "elitėn" e politikanėve shqiptarė, tė mbetej pa u pyetur pėr "kėtė" apo "atė" ministėr. 
Beogradi, pas 60 vjet "investime" intensive, falė tė cilave sot kemi politikanė, drejtues tė lartė partie, ministra, gazetarė, opinionistė, investitorė, bankierė, rrugaēė dhe kurva, nuk mund tė pranonte kurrsesi qė shqiptarėt tė kishin njė mendėsi kombėtare, istitucione perėndimore dhe njė shtet konkurent nė ekonomi, shkencė, art e kulturė. Pra "Prishtina nuk mund dhe nuk duhet tė kthehet nė njė avanpost elitar tė Shqiptarisė sė mijvjeēarit tė ri".
Ata tė gjithė, "skenaristėt" antishqiptarė dhe veglat e tyre nė Tiranė, tė kompleksuar nga proēesi i pandalshėm i homogjenizimit tė Europės edhe nė pjesėt e saj mė tė vėshtira si Bosnja e Shqipėria, do humbin shpesh e mė shpesh qetėsinė dhe kontrollin siē duken bathėt, e si pasojė do fabrikojnė pėrralla tė tjera si kėto. Koinēidenca qėllon prapė "rastėsisht" pas deklarimit tė zyrtarit tė lartė tė Brukselit Erhard BUSEK, i cili ushpreh nė favor tė zgjidhjes sė ēėshtjes institucionale nėpėrmjet demokracisė nė Shqipėri e nė Bosnje.
Fatkeqėsisht pėr "skenaristėt" e palodhur sidhe pėr "asistentėt" e tyre me ēerifikatė lindje shqiptare, juria e ndarjes sė ēmimeve kėtė radhė vjen nga Brukseli dhe Washingtoni.

Ky artikull nuk pasqyron domosdoshmėrisht pikėpamjet e redaksisė

NDERIM

Fjalė zemre nė vend tė njė nekrologjie pėr legjendėn e gruas legaliste Vera Dema (1931-2005)

Nderim pėr fisniken dibrane Vera Dema!


Nga Besim Ndregjoni
Sekretar i pėrgjithshėm i shoqatės "Pėr intregim i tė pėrndjekurve politikė tė Shqipėrisė"

Tė njoha nė ditėt e para tė dhjetorit 90. Prezantimi qe i thjeshtė: jam Vera e bija Hysni Demės. Tė pėrqafova me dashuri vėllazėrore dhe tė thash se njohjen tonė e kanė bėrė prindėrit tanė, qė ishin luftėtarė tė lirisė dhe luftuan bashkė kundėr diktaturės komuniste. Sigurisht qė nė kėtė takim njohjeje, mė shumė fliste prezenca pranė njėri-tjetrit, se sa historitė e dhimbshme qė kishe pėrjetuar ti "Burrneshė" mė shumė se shumė tė tjerė qė pėrndjekjen e pėrdornin pėr t'u mburrur dhe jo si njė fatkeqėsi kombėtare qė kaloi Shqipėria periudhėn komuniste. Dhe ti ishe modeli i qendresės ndaj kėsaj pėrndjekje si e internuara e parė nė kampet shfarosėsė dhe e burgosur politike. Ti malėsore fisnike nuk fole pėr kalvarin vuajtjeve qė kalove nė ferrin komunist, por biseda jote ishte tė mbėshtesim Partinė Demokratike, qė sistemi i krimit qė kishte vrarė, dhe burgosi me mijėra shqiptarė, tė zhdukej. 
Ti kishe njė trup tė imtė, por kishe energji tė fuqishme dhe kurrė nuk lodheshe duke punuar pėr tė fituar pluralizmi e Partia Demokratike, ishin ditė shprese tė lodhshme, por tė paharruar pėr ne tė pėrndjekurit politikė. Ku nuk e shikoje Veren e dashur, nė tė gjitha demonstratat e fuqishme qė bėheshin nė atė kohė. Ajo ēdo ditė nuk pushonte por punonte pa u lodhur. Nė zgjedhjet 22 marsit gėzimi yt nuk njihte kufi, me lotė nė sy pėrqafoje njerėzit dhe me fuqinė e zėrit tėnd brohoritje rroftė demokracia, rrofte liria! Ti ishe ndėr tė parat nė krijimin e shoqatės sė tė pėrndjekurve politikė. Ti u angazhove e para nė grevėn e urisė sė tė pėrndjekurve politikė nė '91. Dhe ku nuk e takoje Verėn nė ēdo vend, duke ndihmuar tė pėrndjekurit, ajo ishte e palodhshme. Ēdokush e kishte tė vėshtirė ta shikoje Verėn tė mburrej. Ajo e urrente tė keqen ajo tregonte dashuri ndaj njerėzve kjo ishte ndėrgjegjja e saj.


Vera Dema, e internuar dhe e
burgosur politike pėr 45 vjet
Vdiq mė 14 korrik 2005 
Lindi mė 9 gusht 1931
***
Jeta e saj ėshtė tepėr e vėshtirė tė pėrshkruhet ajo lindi nga prindėr fisnikė e tė njohur jo vetėm nė Dibren e barutit e tė menēurisė, por dhe nė shkallė kombetare. 
Dera e Demajve tė Homeshit tė Dibrės ka nxjerrė trima qė kanė dhėnė gjithēka pėr mbrojtjen kombit. Nė kėtė derė fisnike e patriote u rrit fisnikja Vera. Ajo fėmijėrinė e saj kaloi nė Tiranė deri kur vendin e pushtoi diktatura komuniste. Nė vitin 1945 e internojnė familjarisht nė Berat,Tepelenė, Porto Palermo, Lushnje. Ajo tregonte me dhemshuri, torturat qė bėnin xhelatėt komunistė mbi kėto familje dhe sidomos nė familjen e Demajve. Ajo nė internim, do tė arrestohej dhe tė dėnohej me burg vetėm pėr "fajin" se ishte nacionaliste dhe donte lirinnė, donte Shqiperinė pa regjim komunist.Vera, megjithse ishte e torturuar nga vuajtjet nė internim, ajo si njė sokoleshė e vėrtetė do pėrballonte burgun me krenari duke sfiduar terrorin komunist, dhe duke mos u pėrkulur para torturave ēnjerėzore qė bėnin mbi tė. Pra kjo ishte dibranja e fisshme Vera Dema.
Aktiviteti i saj nuk njihte lodhje, atė do ta gjeje dhe do tė ishte prezente nė shkolla duke treguar genocidin komunist qė kishin kaluar familjet fisnike shqiptare. Kur e shikoja nė aktivitete tė ndryshme, mė pėrngjante me tė madhen NANE TEREZEN, si nga trupi, e imtė, por energjike dhe paqedashėse. Dhe kur ia thoja kėtė simpati timen, ajo do tė mė pėrgjigjej "NANE TEREZE ėshtė simboli i nėnės sė madhe botėrore, dhe krenaria e vendit tonė. Thėnia e madhe e saj, "Jetoje Jetėn" mė ka bėė tė fortė qė tė pėrballoj kalvavarin e vuajtjeve.
Vera kishte njė dashuri tė madhe pėr Familjen Mbretėrore shqiptare. Ardhja e Familjes Mbretėrore nė atdhe, pėr tė ishte njė gėzim i veēantė. Ajo me Mbretėreshėn Geraldinė do bisedonte dhe do ta informonte mbi vuajtjet qė kaluan familjet fisnike. Kemi Mbretėreshėn mė tė mirė nė Europė - do tė shprehej nė takim me tė rinjte ku informonte mbi vlerat dhe konributin qė kishte dhėnė Familja mbretėrore dhe Mbretėresha Geraldinė pėr kombin. 
Ti e nderuara fisnike ishe simboli i paqes dhe i dashurise, ti urreve komunizmin por nuk kėrkove hakmarrje. Jo se kishe frikė, por ndėrgjegjja jote kėrkonte paqe. U ndave nga ne njė kohė qė ne akoma nuk e kishim arshivuar historinė tėnde tė qendresės, tė dhimbjes. Mediat e shkruara, televizive, nuk e dhanė njoftimin pėr ndarje nga jeta tė atdhetares, Vera DEMA. Kėto media ishin tė angazhuara pėr tė paraqitur bėmat e kriminelėve komunistė, qė tė internuan dhe burgosėn ty motėr e dashur. TVSH (i ashtuquajtur publik) do na japė vdekjen e sadistėve komunistė dhe jo tė atdhetares siē ishe ti fisnike e Dibrės. Kontributi dhe vlerat e tua do tė jenė pėr brezat qė vijnė njė rubin pėr historinė kombėtare.




Shuhet veterani legalist Abdullah Salihi (Petkaj)

Abdullah Salihi, shembull i rrallė i atdhetarit monarkist

Nga drejtuesit e Degės sė PLL Pukė

NMT Leka I - Mbreti I Shqiptarėve, duke i shprehur ngushėllimet familjes, thekson faktin se Abdullah Salihi "ka treguar me vepra se e ka mbajtur tė gjallė frymėn kombėtare, ka luftuar pėr kombin shqiptar, dhe pėr Idealin e Mbretėrisė Shqiptare.
Ne do ta kujtojmė gjithmonė me nderim dhe respekt, qė ka qenė gjithmonė afėr nesh, duke vlerėsuar kontributin e veēantė tė zotni Abdullah Salihi."
Abdullahi lindi mė 1909 nė Kabash tė Pukės nė njė familje e mbruejtur me idealet atdhetare. Kur pushtuesit shovinistė serbo-malazezė sulmuan dhe rrethuan Shkodrėn martire, nė nėntor 1912, i ati, Salih Tahiri (Petkaj) sė bashku me 40 trima tė Kabashit, u sul kundėr atij rrethimi tė egėr, duke luftuar me guxim pėr 5 muaj, pa menduar pėr familjen e tij: gruan me dy fėmijė vocėrrakė, por qė u mbrojtėn prej fqinjve qė jetonin me ankthin e asgjėsimit prej forcave gjakatare serbe, siē asgjėsuan fshatrat e Udhės sė Madhe - Vaspas deri nė Flet. Edhe pushtimi austrohungarez nuk e mposhti shpirtin liridashės e atdhetar tė Sali Tahirit, deri sa ra trimėrisht mė 5 mars 1918, duke lėnė nė mjerim gruan me tre tė mitur. Sėmundjet e varfėria i shoqėroi nė ato vite lufte e shkatėrrimie Pas 6 muajsh i vdes edhe e ėma, Havaja. Te dajėt e varfėr, s'gjente ngushėllime Dėshpėrimi e mjerimi ishin aq tė pamėshirshėm, saqė nuk gjente ngushėllim as nė shkollėn fillore tė Kabashit. Erdhi momenti kur nuk dinte se pse sillej dhe pse rronte. Tamam nė kėtė moment, kaq fatal, shtrihet dora bujare e Lec Boriēit, pronar i minierės sė re tė Meēės. Duke parė menēurinė, vendosmėrinė e vullnetin e tij, e merr dhe e strehon pėr dy javė nė shtėpinė e tij nė Shkodėr, ku kishte porositur qė t'i krijonin mjedis qetėsie e ngrohtėsie, deri sa ta rregullonte nė konviktin shtetėror "Malet Tona!" Aty gjeti kujdesin atėror tė personelit tė konviktit dhe tė drejtorit tė saj, prof. Marash Ivanaj. U njoh me tė rinj tė krahinave tė tjera; ndėr ta edhe me Tom Kolėn (Hero i Popullit), tė cilit kur doli nė ēetė i dhuroi pushkėn e tij. Kryesorja, nė gjimnazin e Shkodrės mori edukatė qytetare, atdhetare bashkė me idealin Monarkist, qė do ta mbronte deri nė vetėmohim, duke mos u tėrhequr para asnjė interesi, para edhe atij familjar, para asnjė presioni e dhune.
Gjatė forcimit tė Monarkisė Shqiptare ndėrtoi njė restorant-hotel nė Pukė, ku filloi tė zhvillonte njė tregti me perspektivė. Pushtimi fashist i dha drejtim krejt tjetėr jetės sė tij e tė familjes sė tij. Qė nė ditėt e para tė prillit, aq sa u gėzua pėr Lindjen e trashgimtarit tė Fronin Mbretėror, princit Leka I, aq u mbush me urrejtje kundėr fashizmit e nazizmit. Hoteli e shtėpia e tij u kthyen nė baza tė Luftės Antinazifashiste. Aty vinin e gjenin ngushėllim, mbėshtetje e nxitje tė gjithė ata atdhetarė e tė rrezikuar prej fashizmit. Nė mes tė tyre mbante mend njė rast tepėr tė rrezikshėm, por shumė tė suksesshėm. 
***
Mė 18 prill 1942 arrestohet duke u mbajtur 1 muaj nė hetuesi. Gjyqi ushtarak i Shkodrės, i joshur nga shpėrblime dhe me ndjenjėn e frikės sė hakmarrjes, e dėnoi me 6 muaj burg me kusht, duke e lėnė tė lirė vetėm me shėrbye nė lokal dhe kthim nė familje, njė rreze prej 100 m largėsi nga komanda e milicisė fashiste. Nė kėto rrethana kėrkoi ndihmėn e Abaz Kupit, Heroi i Luftės Antinazifashiste dhe i idealit Monarkist. Tani kishte sigurinė dhe pėrkrahjen e tij. Me kapitullimin e Italisė fashiste u kthye edhe kapiten Xhemal Laēi ("Qytetar Nderi i Bashkisė sė Pukės" pas vdekjes) sė bashku me tė cilin organizuan "Besėlidhjen e Pukės" dhe ngritėn ēetėn nacionaliste Kabash - Pukė. Mė 4 prill 1944 themeluan edhe degėn e OKLL tė Pukės. U tėrhoqėn rreth 1000 armė prej ēetės sė Abaz Kupit dhe u shpėrndanė nė ēetėn e Kabashit me aktivitet nė tėrė Pukėn. Mė 2 maj u larguan prej qytetit tė Pukės dhe vendosėn Shtabin e ēetės nė Meēe, nė shtėpinė e Reshit Meēit. 
Nė Meēe u suall edhe njė radiomarrėse me porosi tė Abaz Kupit. Gjatė verės u ngritėn ēetat territoriale nė tėrė N/prefekturėn e Pukės. Nazistėt, nė pamundėsi pėr tė sulmuar Meēen me mbrojtje natyrore, bombarduan disa herė fshatin me artileri pėr ta mbajtur nėn presion e terror... 
Nė fillim tė nėntorit 1944, kur brigadat partizane hynė nė fshatrat e para tė Pukės, u larguan me porosi tė Abaz Kupit e misionit anglez pėr tė shmangur luftėn civile, e cila nė thelb ishte filluar prej kohėsh prej komunistėve, tė cilėt synonin me ēdo kusht pushtetin. 
Mė pas erdhėn vitet e dhunės sė egėr komuniste. Burgjet e kampet famėkeqe, ku falė shėndetit tė tij tė fortė e dorės sė Zotit, mundi tė dalė gjallė. Nė familje gjet tė vdekur djalin e vetėm, gruan tė cfilitur, vėllain tė persekutuar tmerrėsisht, por mbijetoi duke dhėnė shembull burrėrie, karakteri tė virtytshėm, me adhedashurinė e pakufishme dhe idealin monarkist, si e vetmja rrugė e shpėtimit tė Atdheut e tė Kombit, tė ringritjes sė popullit tė martirizuar e tė zhgėnyer. Prandaj pranė arkivolit tė tij bėnė homazhe qindra qytetarė tė Shkodrės e rrethina, tė vetė z.Ekrem Spahisė e z.Murat Basha etj., duke e nderuar e ēmuar. 
Shoqata e ish-tė burgosurve dhe tė pėrndjekurve politikė, Dega e Shkodrės, (z.Caf Jonuzi) nė ngushėllimet pėr familjen, nėnvizoi faktet se "mbas njė kalvari tė gjatė burgjesh e kampesh, Zoti deshi e ai doli gjallė. Edhe jeta mbas burgut nuk ishte mė lehtė se vetė burgu... Fati deshi dhe e njohėm nė atė mjerim qė e quajnė - burg, ku mungonte gjithēka, edhe ajri me u ngi me frymė, aty ku karakteri kishte ma vlerė se florini. Abdullahi ishte model deri nė vdekje i idealeve monarkiste. Parimi i tij ishte gjithēka pėr Atdhe e Mbret. Kėtyne idealeve u qendroi besnik deri nė varr."




Mbreti ngushėllon familjarėt e Abdullah Salihit

Oborri Mbretėror Shqiptar 
Rezidenca, Vishnje, Petrelė
Tiranė, Shqipėri

Ngushėllim familjes sė z.Abdullah Salihi, Shkodėr

Ju drejtohemi sot, mė 30 gusht 2005, duke Ju shprehur ngushėllimet Tona pėr humbjen e madhe tė zotit Abdulla Salihi.
Kjo ėshtė njė humbje e madhe pėr Familjen Salihi, qė ka treguar me vepra se e ka mbajtur gjithmonė tė gjallė frymėn kombėtare, ka luftuar pėr Kombin Shqiptar dhe pėr Idealin e Mbretėrisė Shqiptare. 
Ne do ta kujtojmė gjithmonė me nderim dhe respekt, qė ka qenė gjithmonė afėr nesh, duke vlerėsuar kontributin e veēantė tė zotit Abdulla Salihi.
Edhe njėherė Ju shprehim ngushėllimet dhe respektin tonė.

Vėllazėrisht, 

NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve

___________________________

3 Korrik 2005
___________________________

3 korriku, dita e votimeve qė do tė na ndajė nga regjimi i neokomunistėve

Votoni nr.10 LZHK-Leka I Zogu

Votoni pėr kandidatėt e LZHK-sė

 

KRYESORE

Pėrkrah kandidatėve tė LZHK-sė, vjen kreu i Ligės Shqiptaro-Amerikane

Joe Dioguardi nė Shkodėr bashkė me Arjan Boriēin

Shkodėr - Joe Dioguardi ka marrė pjesė nė disa aktivitete politiko-shoqėrore nė qytetin e Shkodrės, tė cilat janė organizuar posaēėrisht pėr kėtė rast nga z.Arjan Boriēi, kandidat i "LZHK-Leka I Zogu" nė kėtė qytet. Gjatė kėtyre aktiviteteve tė zhvilluara nė datat 29-30 qershor 2005, ai ėshtė shoqėruar edhe njė nga njė grup biznesmenėsh shqiptaro-amerikanė, si dhe nga anėtarė tė Bordit tė Ligės Qytetare Shqiptaro-Amerikane si z.Faik Lita e tė tjerė.

Kėshtu me datė datė 29 qershor, ai ka zhvilluar njė takim me pėrkrahės tė kandidatit tė LZHK-sė Shkodėr z.Arjan Boriēi, nė kinema Millenium. Si qėllim kryesor i takimit ishte pėrkrahja qė ish-kongresmeni Joe Dioguardi i jepte kandidatit tė LZHK Arjan Boriēi. Joe Dioguardi i premtoi popullit tė Shkodrės se nėpėrmjet Arjan Boriēit do ta ndihmojė kėtė qytet duke e lidhur z.Boriēi me politikėn amerikane, me qeveritarė e kongresmenė e njerėz tė sipėrmarrjes ekonomike.

Me datė 30 qershor Joe Dioguardi dhe Arjan Boriēi vizituan disa anėtarė tė familjes Boriēi, (vajza e Adem Boriēit) tė cilėt gjatė Luftės sė Dytė Botėrore kanė strehuar e mbrojtur njė familje izraelite. Pėr kėtė gjest, ajo familje ėshtė dekoruar nga shteti izraelit. Joe Dioguardi i ftoi ata qė tė marrin pjesė nė shtator, bashkė me kandidatin Boriēi, nė njė ceremoni ku do tė nderohen tė gjitha familjet qė kanė shpėtuar izraelitėt e rrezikuar gjatė LDB-sė.

Mė pas ata kanė vizituar muzeumin e Shkodrės, ku disa prej biznesmenėve shqiptaro-amerikanė, qė pėrkrahin nė kėtė fushatė z.Boriēi, i dhuruan kėtij muzeumi njė makinė pėr mirėmbajtjen e tij.

Mė pas vizituan spitalin e Shkodrės ku bieseduan me drejtoreshėn e tij pėr hallet e problemet e spitalit dhe u premtua se do tė mbajnė kontakte dhe do t'i ndihmojnė nė tė ardhmen.

Nė mbrėmjen e kėsaj date z.Dioguardi dhe z.Boriēi bėnė njė konferencė shtypi nė hotel Koloseum, me gazetarė e korrespondentė tė qytetit tė Shkodrės.

Mė pas ata zhvilluan njė vizitė nė Bibliotekėn At Gjergj Fishta dhe kishėn franēeskane tė Shkodrės.

Nė darkė nė hotel Rozafa u mbyll fushata me njė koktej-party ku morėn pjesė shumė intelektualė e qytetarė tė qytetit tė Shkodrės. Po ashtu nė kėtė takim nderuan me praninė e tyre njė pjesė e mirė e grupit drejtues tė LZHK nė SHBA si z.Hakik Mena, z.Sokol Kupi, z.Tom Selmani etj.. Ishin gjithashtu edhe disa prej drejtuesve tė LZHK nė Tiranė si z.Ndregjoni etj..

Dioguardi, i shoqėruar nga politologu Faik Lita

Dioguardi ka ardhur kėto ditė nė Shqipėri me ftesė tė disa drejtuesve tė "LZHK-Leka I Zogu" dhe kandidatėve tė saj. Ai shoqėrohej nė kėtė udhėtim edhe nga politologu shqiptaro-amerikan z.Faik Lita dhe njė grup biznesmenėsh. Tė shtunėn e shkuar (dt.2 korrik) ata zhvilluan njė konferencė shtypi nė Tirana International ku folėn pėr gjendjen e kombit shqiptar nė Ballkan dhe perspektivėn e zhvillimit tė tij. Ata u ndalėn gjatė nė diskutimet mbi statusin e Kosovės dhe folėn mbi udhėtimin e tyre pėr nė Kosovė ku do tė zhvillohet njė takim me personalitete tė politikės amerikane dhe botėrore mbi modalitet e pavarėsisė sė Kosovės. Znj.Shirley Cloys Dioguardi (bashkėshortja e ish-kongresmenit amerikan) ka hartuar njė projekt qė analizon arsyet pse i duhet dhėnė pavarėsia shtetit tė Kosovės, pikėrisht nė kėtė kohė. Ajo e ka shpėrndarė kėtė projekt nė tė gjithė institucionet e shtetit amerikan dhe nė mjaft prej organizmave ndėrkombėtare qė janė tė interesuara mbi kėtė ēeshtje. Dioguardi ka mbėrritur tė shtunėn pasdite (dt.2 korrik) nė Prishtinė.

Neritan Kolgjini

 

Intervistė e kreut tė lobit shqiptar nė SHBA, ish-kongresmenit Dioguardi, dhėnė "Gazetės Shqiptare"

Joe Dioguardi mbėshtet kandidatėt e LZHK-sė

GSH/Shkodėr (30 qershor) - Ka mbėrritur dje (dt.29 qeshor) nė Shkodėr Joseph Dioguardi si mbėshtetės i kandidatit tė LZHK-sė pėr Shkodrėn Arjan Boriēi. Boriēi ėshtė larguar nga Shqipėria qė nė vitet 80-tė dhe ėshtė biznesmen nė Amerikė. Nė mbėshtetje tė kandidimit tė tij nė Kuvend, Dioguardi ka bėrė njė takim nė orėn 19:30 minuta nė Kinema Millenium, me simpatizantė tė LZHK-sė dhe kandidatėt e saj pėr deputet nė Shkodėr.

GSH: Jemi mėsuar t“ju shohim krah Berishės, sidomos nė situata tė nxehta zgjedhore. Pse kėtė herė ju jeni nė mbėshtetje tė njė kandidati tė LZHK-sė?

Dioguardi: "Para sė gjithash kėtu nuk jam i ftuar nga Berisha. Jam kėtu pėr tė mbėshtetur kandidatin e LZHK-sė Arjan Boriēi, i cili ėshtė njė shqiptaro-amerikan shumė i mirė, qė pėrfaqėson vėrtet vlera. Nuk jam kėtu pėr tė mbėshtetur ndonjė parti nė veēanti apo ndonjė drejtues partie. Unė pėrkrah thjesht ato persona qė i njoh, qė janė pozitivė dhe tė zotė. Nuk kam dashur qė tė pėrfshihem nė politikėn shqiptare, por e shoh qė ėshtė e nevojshme qė nė kėtė moment tė pėrkrahen njerėzit e mirė. Kam ardhur pėr tė pėrkrahur Arjan Boriēin nė Shkodėr, Henri Perollin nė Tiranė tė Partisė Bashkimi i Kombit Shqiptar, Ekrem Spahinė nė Kukės (tė LZHK) dhe Ardi Kaloēin pėr PD nė Vlorė. Nuk ka rėndėsi se cila ėshtė partia, rėndėsi ka njeriu. Pėrjashtoj nga kjo mbėshtetje kandidatėt e PS tė Fatos Nanos. Ne shpresojmė qė nė Shqipėri tė krijohet njė qeveri koalicioni ku tė pėrfshihen dhe partitė e vogla. Shpresojmė qė asnjė prej partive tė mos marrė 50%, pasi kėshtu do tė ketė qeverisje mė tė mirė.

Nga njėra anė thoni se mbėshtet tė gjithė kandidaturat e mira pavarėsisht partisė qė pėrfaqėsojnė, ndėrkohė qė pėrjashtoni kandidatėt e PS. Ju pėrjashtoni faktin se nė PS ka njerėz pozitivė?

Ėshtė e vėrtetė qė e kam pohuar njė gjė tė tillė. Dhe kjo lidhet me faktin se ka qenė vetė PS ajo qė na e ka krijuar njė bindje tė tillė. Nuk kemi parė nga vetė partia njerėz qė plotėsojnė standardet demokratike.

Sikur t“ju kishte ftuar Berisha nė kėtė fushatė, do tė ishit pranė tij?

Nė fakt ftesa duhej tė bėhej muaj mė parė, por ai nuk e ka bėrė kėtė ftesė. 4 vite mė parė ne kemi sjellė kėshilltarėt mė tė mirė. Zgjedhjet e kaluara u shoqėruan me shumė probleme, katėr raunde nė 5 muaj dhe shumė parregullsi. OSBE-ja i konsideroi minimalisht tė pranueshme. Pėr mua ato zgjedhje nuk duhej tė pranoheshin. I uroj Berishės mė tė mirat. PD-ja pėrfaqėson standarde shumė mė tė mira se PS-ja. Por shpresojmė qė partitė e vogla tė pėrfaqėsohen nė parlament dhe qeveria tė jetė rezultat i koalicioneve me partitė e vogla.

Pse erdhėt pikėrisht tani nė fund tė fushatės?

Kam ardhur pikėrisht njė ditė para se tė mbyllet fushata qė t'u kėrkoj votuesve qė tė shkojnė nė kutitė e votimit, pasi kėshtu tregojnė njė respekt pėr veten e tyre, vetėm kėshtu arrihet demokracia e vėrtetė. Shqipėria ka probleme, korrupsioni, inflacioni grek nė ekonomi ėshtė shqetėsues, gjykatėsit zgjidhen politikisht dhe jo nė mėnyrė tė pavarur. Fatos Nano ka lejuar tė gjitha kėto dhe kėto ndikojnė shumė keq jo vetėm pėr Shqipėrinė, por edhe pėr Kosovėn.

Sipas ligjit zgjedhor shqiptar ndalohet pėrfshirja e tė huajve nė fushatė. Mendoni se po shkelni ligjin me vizitėn tuaj pėr tė pėrkrahur kandidatė?

Nuk jam duke bėrė asnjė shkelje tė ligjit. Kėtu janė duke kandiduar pėr deputetė tė Parlamentit shqiptar, shqiptaro-amerikanė, njerėz tė nderuar dhe me vizion tė qartė. Nė kėtė pikė unė nuk shoh ndonjė gjė qė nuk shkon nė ardhjen time, pasi edhe unė jam shqiptaro-amerikan, babai im ishte arbėresh. Unė jam krenar pėr origjinėn time.

Marrė nga "Gazeta Shqiptare" datė 30 qershor 2005

 

Box

Deklarata / Dioguardi: Pse e mbėshtes kandidaturėn e Ekrem Spahisė

"Kam ardhur pėr tė pėrkrahur Arjan Boriēin nė Shkodėr, Henri Perollin tė Partisė Bashkimi i Kombit Shqiptar, Ekrem Spahinė (LZHK) nė Kukės dhe Ardi Kaloēin pėr PD nė Vlorė. Nuk ka rėndėsi se cila ėshtė partia, rėndėsi ka njeriu. Pėrjashtoj nga kjo mbėshtetje kandidatėt e PS tė Fatos Nanos. Ne shpresojmė qė nė Shqipėri tė krijohet njė qeveri koalicioni ku tė pėrfshihen dhe partitė e vogla, shpresojnė qė asnjė prej partive tė mos marrė 50%, pasi kėshtu do tė ketė qeverisje mė tė mirė."

 

Ish-kongresmeni Dioguardi, me LZHK-nė

(Panorama, 30 qershor) - Jozef Dioguardi, ish-kongresmeni amerikan me origjinė shqiptare ka zhvilluar dje takime me kandidatin pėr deputet tė LZHK-sė, Arjan Boriēi, i cili ėshtė gjithashtu njė shqiptaro-amerikan. Dioguardi ka garantuar nė kėtė takim kandidatin pėr deputet tė Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar gjatė fushatės elektorale. Nė kėtė takim, ai ka deklaruar se shpreson nė fitoren e mė shumė se 50 % e tė djathtės nė kėto zgjedhje dhe ka theksuar nevojėn e bashkėpunimit nė njė koalicion mes PD-sė dhe LZHK-sė. Ish-kongresmeni amerikan, Dioguardi ka zhvilluar dje njė takim tė hapur me elektoratin e djathtė tė Shkodrės, ku dhe ka vėnė nė dukje nevojėn e evidentimit tė figurave tė reja nė politikėn e djathtė shqiptare.

Marrė nga gazeta "Panorama"

 

Mbreti, takime tė pėrzemėrta me krerėt politikė tė Kosovės

Shėnim i Redaksisė

Nė numrin e ardhshėm do tė botojmė njė speciale rreth vizitės sė Mbretit Leka I nė Kosovė, ku ėshtė takuar me krerėt e politikės sė Kosovės, presidentin Rugova, kryeministrin Kosumi, kryeparlamentarin Daci dhe ish kryeministrin Ramush Haradinaj.

 

Leka Zogu i Parė: "Vullneti i popullit tė Kosovės pėr pavarėsi ėshtė e drejtė legjitime"

Prishtinė, 29 qershor - Nė ditėn e dytė tė vizitės nė Kosovė pretendenti i fronit mbretėror tė Shqipėrisė, Leka i Parė konstatoi se nė Kosovė ka pasur progres tė jashtėzakonshėm. Pas takimit me presidentin Rugova ai tha se njė gjė tė tillė do tė dėshironte ta vėrente edhe nė Shqipėri. Ndėrsa presidenti Rugova duke falenderuar Lekėn e Parė pėr angazhimin ndaj ēėshtjes sė Kosovės deklaroi se inistitucionet e Kosovės po ndjekin rrugėn ndėrkombėtare pėr tė realizuar pavarėsinė e vendit. Mbreti Leka i Parė u takua edhe me kryetarin e kuvendit, Nexhat Dacin. Nė kėtė takim ėshtė biseduar pėr situatėn aktuale nė Kosovė e Shqipėri.

Marrė nga Radio21.com

 

Kreu ekzekutiv i fushatės sė LZHK, Dashamir Shehi, pėrgėnjeshtron shpifjet e PD

Dashamir Shehi: Bashkėpunėtorėt e Nanos, nė listat e PD-sė

LZHK-Leka Zogu bėn me dije opinionin publik se nė shumė zona elektorale, kandidatėve pėr deputetė tė LZHK-sė nuk iu ofrohen listat e zgjedhėsve nga autoritetet lokale.

Pėr kėtė ēėshtje, LZHK i ka drejtuar njė ankim edhe KQZ-sė.

LZHK dhe unė Dashamir Shehi, nė funksion tė Kryetarit tė Kėshillit Ekzekutiv tė LZHK, u pėrgjigjemi akuzave tė z.Berisha si dhe tė disa pasuesve tė tij aventurierė dhe tė korruptuar, se LZHK-ja nuk trembet dhe nuk tėrhiqet nga aspiratat e saj politike pėr tė ndėrtuar njė tė djathtė tė vėrtetė nė Shqipėri, njė shtet serioz dhe me dinjitet pėr shqiptarėt.

Reagimet e Berishės nuk janė gjė tjetėr veēse shenjat e nervozitetit se LZHK-ja ėshtė njė realitet i madh politik dhe se kundėrshtarėt e Fatos Nanos janė drejtuesit e LZHK-sė, ndėrsa aleatėt dhe bashkėpunėtorėt e Nanos, ndodhen brenda listave tė PD-sė.

Elektorati i djathtė shqiptar po e kupton gjithnjė e mė shumė se qeverinė socialiste e rrėzojnė vetėm votat e LZHK-sė. Votat pėr aleatėt e PD-sė janė vetėm vota pėr tė futur nė Parlament persona, tė cilėt Berisha, sipas radhės i ka konsideruar si trafikantė, herė paterica tė Nanos dhe herė kriminelė politikė.

Njėkohėsisht i drejtohem edhe rivalit tim politik nė Zonėn 40, z.Karapici, qė tė mbajė qėndrim korrekt politik, tė mos ofendojė ndėrgjegjen dhe dinjitetin e qytetarėve tė Tiranės, nė shėrbim tė njerėzve qė nuk kanė asnjė lidhje dhe respekt pėr komunitetin tonė, nė qoftė se do tė humbė votat, tė paktėn mos tė humbė fytyrėn.

Tiranė mė 26 qershor 2005

 

FUSHATA

Intervistė me z.Ekrem Spahia, kandidat pėr deputet i LZHK-sė nė zonėn 12 Kukės

Ekrem Spahiu: Ja pse shqiptarėt duhet tė votojnė LZHK-nė

Pyetje: Cila janė disa nga objektivat konkrete tuajat nė planin lokal?

Pėrgjigje: Sė pari tė integrojmė me infrastrukturė zonėn me pjesėn tjetėr tė vendit tė shqiptarėve, sepse prioriteti ynė pėr infrastrukturėn ėshtė rruga Durrės-Kukės-Prishtinė, ndėrsa sė shpejti unė do tė kėrkoj rikonstruksion tė thellė tė rrugės Kukės - Peshkopi si dhe sistemimin sipas parametrave kombėtare tė rrugės Kukės-Kolesjan-Lusėn-Bushtricė dhe Fshat.

Do tė zgjidhim pėrfundimisht problemin e pronave tė pėrmbytura nga H/C i Fierzės. Askush nuk do tė guxojė mė tė nėpėrkėmbė tė drejtėn e shenjtė tė pronės sė banorėve.

Nė fshatrat e zonės do tė mbėshtesim fermerėt me mikrokredi pėr zhvillimin e sektorit tė blegtorisė. Nė disa fshatra do tė investojmė edhe pėr objektet e kultit. Do tė nxisim zhvillimin e turizmit malor nė kėtė zonė tė veēantė dhe me vlera tė rralla natyrore.

Do t'i kushtoj vėmendje tė veēantė vėnies nė efiēencė tė aeroportit tė Kukėsit, ku do tė punėsohen 300 vetė, shpejtimit tė ndėrtimit tė H/C tė Skavicės, nė tė cilin do tė punėsohen rreth 1200 vetė gjatė njė periudhe 6-7 vjeēare.

Pyetje: Ku e mbėshtesni garancinė dhe ku i gjeni burimet financiare?

Pėrgjigje: Garancia qėndron nė faktin qė ne sė pari synojmė tė ndėrtojmė shtetin, pra tė ndėrtojmė struktura tė sakta e tė forta tė shtetit, edhe pse ai ekziston edhe tani si ngrehinė, por me tė mund tė luajė shumėkush. Kjo do tė thotė qė shteti t'u sigurojė shtetasve jetėn, qė shteti t'u sigurojė atyre pronėn, qė shteti t'u sigurojė atyre punėn dhe lėvizjen e lirė. Sa pėr burimet financiare, mund t'ju kujtoj se vetėm nga taksa Majko pėr rrugėn janė mbledhur rreth 80 milion Euro. Nga ana tjetėr, unė jam i sigurt qė rruga Durrės-Kukės do tė bėhet njė autostradė, taksa e sė cilės mund tė vilet pas pėrfundimit, siē ndodh rėndom nė botė. Por, politikanėt qeverisės nuk duan qė shqiptarėt e Kosovės tė lėvizin nėpėr Shqipėri pėr tė kaluar pushimet nė bregdetin shqiptar, por nėpėrmjet Maqedonisė dhe Greqisė. Askush nuk i ka penguar qė ta bėnin kėtė rrugė.

Pyetje: Cilat janė epėrsitė tuaja dhe forcės politike kundrejt rivalėve?

Pėrgjigje: E ē'mė duhet tė merrem me rivalėt? Ata thjesht le tė botojnė biografinė e tyre laramane, ndėrsa forca politike e jona ėshtė njė shans historik pėr kombin shqiptar. Mbreti Leka I-rė u ka ofruar shėrbimin e vet shqiptarėve nė njė moment shumė tė rėndėsishėm qė mund t'i japė vendit njė kthesė jetėdhėnėse pėr ta shpėtuar nga gremisja dhe shpėrbėrja shumėplanėshe.

Pyetje: Pse njerėzit duhet tė votojnė pėr ju?

Pėrgjigje: Sepse ne jemi e djathta e vėrtetė pėr tė cilėn vendi ka nevojė jetike. Objektivat tona janė reale, konkrete e tė domosdoshme, kundrejt paqartėsive tė programeve tė partive apo grupimeve tė tjera pėr pronėn, sigurinė dhe integrimin.

Intervistoi: Sulejman DIDA

 

Box

Ekrem Spahiu, curriculum vitae

Emri, atesia, mbiemri: Ekrem Gafurr Spahia

Lindur me: 18.04.1960, nė Kolesjan, Kukė

Edukimi: Fakulteti Juridik, Universiteti Tiranė. Kurse dhe trajnime politike nė disa shtete perėndimore.

Gjendja Civile: I martuar, me tre fėmijė.

KARRIERA POLITIKE

Tetor 1994 - prill 1998 kryetar i PLL, dega Kurbin

1994 - 1998 Anėtar i Kėshillit Kombėtar dhe anėtar i kryesisė sė PLL.

Shtator 1997 - prill 1998 sekretar politik i PLL.

12 prill 1998 Kryetar i PLL zgjedhur nė kongresin e XIV tė saj.

08 tetor 2001 Rizgjedhur Kryetar i PLL nė Kongresin e XV.

2001 e nė vazhdim: Deputet nė Kuvendin e Shqipėrisė

2001 - 2004 Kryetar i Grupit Parlamentar tė PLL.

2001 - 2005 Anėtar i Komisionit Parlamentar pėr Politikėn e Jashtme

2001 - 2005 Kryetar dhe anėtar i shumė delegacioneve tė Kuvendit tė Shqipėrisė nė shtete tė ndryshme.

2001 - 2004 Anėtar i Komisionit Parlamentar pėr Integrimin Europian.

2004 - 2005 Anėtar i Komisionit tė Posaqėm Parlamentar pėr Reformėn Zgjedhore.

2005: Anėtar i Komisionit tė Posaqėm Parlamentar pėr Zbatimin e Legjislacionit Zgjedhor.

2005: Sekretar i Komisionit Hetimor Parlamentar pėr Taksėn e Rrugės Durrės-Kukės.

 

Intervistė e z.Skėnder Zogu, nipi i Mbretit Zog dhėnė gazetės "Panorama"

Skėnder Zogu: LZHK do tė thyejė duopolin PS-PD

Blerina Sinani

Skėnder Zogu, njė nga pinjollėt e Familjes mbretėrore shqiptare, ish-drejtor shtypi i Oborrit mbretėror ka ardhur nga Parisi nė Shqipėri pėr t'u gjendur pranė njeriut tė tij mė tė afėrt, Leka Zogut, i cili kryeson formacionin e ri politik, LZHK.

Nė njė intervistė pėr "Panorama" Skėnder Zogu shprehet se nga 3 korriku shpreson njė thyerje tė bipolaritetit politik PD-PS, tė cilėt, sipas tij vijnė nga e njėjta bazė komuniste dhe se LZHK e LSI do tė jenė dy forca tė reja qė do tė krijojnė njė hapėsirė reale demokratike. Lidhur me ēėshtjen kombėtare, Zogu thekson se as PD dhe as PS nuk e kanė shpallur qėndrimin e tyre pro pavarėsisė sė Kosovės.

Cilat janė motivet qė ju kanė risjellė nė Shqipėri?

Unė jam kushėriri i mbretit Leka, jam nipi i mbretit Ahmet Zog. Kam ardhur nga Franca pėr tė marrė pjesė nė fushatėn e LZHK-sė, si dhe pėr tė takuar familjen e gjithė miqtė nė Shqipėri. Me kėtė rast kam pasur dėshirė tė takoj sa mė shumė bashkatdhetarė, pėr tė biseduar me ta pėr ēėshtjen kombėtare. Nė kėtė fushatė unė personalisht si dhe disa tė tjerė qė kanė ardhur nga SHBA-ja, Belgjika dhe Franca pėr tė pėrkrahur Lekėn, dėshirojmė tė japim kontributin tonė moral, pėr tė shprehur dėshirėn dhe shpresėn tonė se ka pėr tė ndodhur njė ndryshim i madh nė Shqipėri pas zgjedhjeve.

Cili do tė jetė kontributi juaj konkret nė fushatėn e LZHK-sė?

Kontributi im do tė jetė nė faktin se do t'i tregoj popullit shqiptar se ne jemi pėr ndryshim, shqiptarėt qė jetojnė dhe punojnė jashtė atdheut kanė dėshirė pėr ndryshim, se jemi bashkė me ata qė mendojnė se shteti ka nevojė pėr ndryshim. Kjo ėshtė fjala jonė.

Si e keni vlerėsuar krijimin e LZHK-sė?

Unė e kam vlerėsuar krijimin e LZHK-sė si njė rrugė tė tretė politike, ose si njė mundėsi e re pėr popullin shqiptar, si njė shpresė tė re, sepse deri tani politikanė tė kėtij shteti, tė atdheut tonė, kanė dėshtuar dhe nuk kanė punuar pėr interesat e popullit shqiptar, por pėr interesat e tyre personale. Pėr shembull, pėr ēėshtjen e pronave, ligji i pronave ende nuk ėshtė zbatuar, padrejtėsitė kanė vazhduar, shteti shqiptar kritikohet edhe nga ndėrkombėtarėt, sepse nė 15 vite reformat nuk janė bėrė si duhet. Nė kėtė situatė LZHK-ja ėshtė njė lėvizje e re. Mbreti Leka ka vepruar gjithmonė pėr tė mirėn e popullit shqiptar dhe ai ėshtė njė figurė nė politikė. Nuk ka pasur probleme nė Shqipėri apo dhe jashtė atdheut. Ka bėrė gjithmonė sakrifica pėr tė mirėn e popullit tonė dhe ka mbrojtur interesat kombėtare pėr Kosovėn apo shqiptarėt e Maqedonisė. Kam dėgjuar nė fushatė qė dy partitė e mėdha sot nė Shqipėri, PS dhe PD nuk e kanė pėrmendur asnjėherė pavarėsinė e Kosovės dhe as e kanė nė program. LZHK-ja kėtė pikė e ka nė programin e saj dhe ka marrė parasysh se do tė veprohet pėr pavarėsinė e Kosovės, dhe ėshtė detyra e ēdo shqiptari ta mbėshtesė kėtė formulė. Mbreti Leka kėtu ėshtė nė atdheun e tij, por nuk ka i kanė dhėnė njė shtėpi. E kanė lėnė tė paguajė qira dhe nuk ia kanė dhėnė tė gjithė pasurinė e babait tė tij. Eshtė turp qė sot tė mos i japin tė birit tė Ahmet Zogut, qė krijoi shtetin shqiptar, as njė shtėpi tė vogėl nė tė cilėn tė mund tė jetojė me dinjitet. Kjo tregon se politikanėt e sotėm kanė qėllime tė tjera, duan ta fusin nė njė situatė tė tillė ku Mbreti Leka tė mos ketė mundėsi tė veprojė gjerėsisht dhe tė ketė njė jetė familjare normale. Por, jashtė atdheut shqiptarėt nga diaspora besojnė se do tė bėhet ndryshimi nė Shqipėri. Edhe ne kemi shumė shpresė se populli shqiptar kėtė herė ka pėr tė votuar nė njė drejtim tjetėr. Unė u bėj thirrje tė gjithėve tė mos abstenojnė.

Ka akuza ndaj LZHK-sė pėr orientimin e saj politik?

Unė e shoh LZHK-nė si njė forcė tė djathtė tė vėrtetė dhe akuzat, sipas sė cilave kjo parti bėn lojėn e Fatos Nanos ose tė ndonjė tjetri, janė akuza tė pavend. Po tė shihet dhe lista e kandidatėve tė LZHK, 50 pėr qind e tyre vijnė nga shoqėria civile, gjė qė nuk ka ndodhur asnjėherė deri mė sot nė Shqipėri. 25% janė tė Partisė sė Legalitetit dhe njė pėrqindje tjetėr nga parti tė tjera. Kjo argumenton se LZHK-ja ėshtė njė forcė e djathtė e vėrtetė, ndaj ta akuzosh kėsisoj, ėshtė njė gjė e pavend. Kur krijohet njė lėvizje si Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar, njė lėvizje e pavarur dhe pa ndihmė nga shteti, nuk bėhen traktate parazgjedhore. Pas nxjerrjes sė rezultatit tė zgjedhjeve, LZHK-ja do tė ulet nė tavolinė dhe do tė vendosė pėr njė koalicion paszgjedhor pėr interesin e kombit.

Mendoni se LZHK-ja do tė marrė vota aq sa pėr t'u bėrė njė faktor pas zgjedhjeve?

Unė mendoj se si njė forcė e re ka pėr tė hyrė nė Parlament. Ky ėshtė hapi i parė dhe s'mund tė them mė tepėr, pasi nuk kam jetuar kėtu kohėt e fundit, por jam i bindur se LZHK-ja ėshtė njė forcė qė do t'i japė njė drejtim tė ri qeverisjes shqiptare nė kėtė shtet me Mbretin Leka I nė krye. LZHK-ja do tė sjellė njė ndryshim tė vėrtetė politik, por ardhjen e saj nė pushtet e kanė nė dorė vetėm votuesit. Ne u bindemi atyre dhe kemi shpresė se njė rezultat pozitiv do tė dalė nė kėto zgjedhje.

Si e vlerėsoni ju situatėn politike, duke pasur parasysh krijimin e LZHK-sė dhe LSI-sė si forca tė reja politike?

Unė mendoj se tė dyja partitė kryesore politike sot nė vend, PD dhe PS kanė dalė nga njė vend, nga komunizmi. E djathta dhe e majta nė Shqipėri, qė kanė qenė nė pushtet, nuk kanė bėrė reformat qė duheshin pėr popullin, i cili ėshtė lėnė nė mjerim dhe shumė politikanė janė pasuruar nė mėnyrė tė menjėhershme. Kjo tregon se ka pasur korrupsion dhe padrejtėsi ndaj popullit. Ne na vjen shumė keq qė tė rinjve sot u duhet tė largohen nga Shqipėria pėr tė sigurur tė ardhmen e tyre. Besoj se dy partitė kanė pėrgjegjėsi tė mėdha ndaj popullit. Ndoshta njė ditė ato mund ta ndryshojnė sjelljen e tyre, por unė nuk kam aspak besim te PS-ja dhe mė vjen keq qė ajo nuk ka mbrojtur interesat kombėtare, qoftė pėr Kosovėn, qoftė pėr Ēamėrinė. Edhe PD-ja heshti kur u shtrua ēėshtja e Ēamėrisė nė Parlament.

Mendoni se kėto forca politike mund ta ēojnė vendin drejt integrimit?

Qė ta ēojnė vendin drejt integrimit kėto forca duhet tė plotėsojnė kushtet qė ka vėnė Europa. Mos harroni se deri mė sot Europa e ka kritikuar qeverinė shqiptare pėr mosplotėsimin e standardeve tė kėrkuara. Vetėm kur tė plotėsohen kėto standarde mund tė integrohemi nė Europė. Tani ėshtė koha qė tė bėhen reformat dhe tė plotėsohen kushtet pėr tė hyrė nė Europė.

Si i vlerėsoni zhvillimet politike nė 15 vite demokraci?

Unė nuk besoj se vendi ka hyrė nė rrugėn e demokracisė sė vėrtetė. Pse? Sepse drejtėsia nuk ka ecur mirė, ēėshtja e pronave ėshtė ende e pazgjidhur. Zgjedhjet janė manipuluar. Ēėshtja e referendumit, qė u bė nė vitin 1997, fitoi monarkia, dhe e kanė manipuluar nėn presionin e tė huajve mė duket. Unė besoj se nė kėto 15 vite ėshtė humbur shumė kohė dhe tranzicioni ka vazhduar shumė gjatė, janė bėrė shumė padrejtėsira.

Marrė nga gazeta "Panorama" 26 qershor 2005

Intervistė me Dr.Patrice Najbor, drejtor i Institutit Shqiptar nė Francė

Patrice Najbor: Duhet njė rinovim i thellė i pushtetit

Ju e njihni politikėn shqiptare prej mė shumė se 15 vitesh. Si mund tė na e pėrshkruani atė nga kėndvėshtrimi i njė analisti politik francez?

Shqipėria njohu nė fillim njė zhvillim tė vrullshėm qė nisi si njė fazė anarshie. Pra, njohu njė fillim "demokratik", por kjo shpėrfaqi njėherazi edhe difektet e hapjes shqiptare. Ai shtet qė u ndėrtua pas rrėzimit tė diktaturės, nxori nė pah mangėsitė e sistemit tė pas 90-ės, i cili u rrėzua me krizėn e parė serioze qė pati. Pavarėsisht kėtyre, falė vrullit dhe energjisė sė forcave tė reja shqiptare, vendi ka njohur njė ndryshim qė duket edhe me sy. Por, praktikisht, problemi qėndron tek konfiskimi i politikės pushtetare nga dy partitė e mėdha dhe sherri ndėrmjet dy krerėve tė tyre. Dhe kjo padyshim, frenon ēlirimin e energjive tė forcave tė tjera politike dhe tė ideve tė ndryshme politike. Sot duhet njė rinovim i thellė i pushtetit, i cili ėshtė i domosdoshėm pėr njė zhvillim tė vėrtetė.

Si i komentoni zgjedhjet e datės 3 korrik 2005 pėr parlamentin shqiptar?

Faza e tranzicionit ka vazhduar shumė gjatė dhe tani Shqipėria duhet tė marrė njė drejtim tjetėr politik. Nėse zgjedhėsit do tė reflektonin para kutisė sė votimit, ata do tė kishin dy opsione: njėra ėshtė tė zgjedhin me mbajtė nė pushtet dyshen e partive qė kanė qeverisur deri mė sot, ndėrsa opsioni tjetėr ėshtė tė zgjedhin njė forcė tė re si LZHK-ja, qė udhėhiqet nga Mbreti Leka I. Tė gjitha institucionet ndėrkombėtare po ndjekin me kujdes procesin, pėr t'u dhėnė fund manipulimeve tė zgjedhjeve qė tashmė janė tė njohura nė Shqipėri. Nga zhvillimi i kėtyre zgjedhjeve do tė mvaret nė njė masė tė konsiderueshme procesi i integrimit nė BE i shtetit shqiptar.

Sa konsideroni forcėn e LZHK-sė nė kėto zgjedhje, pasi ju jeni njohės i mirė i saj?

Ideja e krijimit tė LZHK-sė ėshtė njė ide e shkėlqyeshme, pasi ajo synon tė bashkojė disa forca e grupime me frymėzime kombėtare e tradicionale. Mbreti edhe sot vazhdon tė punojė pėr bashkimin e shqiptarėve siē ka bėrė historikisht.

Sa i pėrket LZHK-sė, mendoj se ajo ka kandidatė tė zotė dhe tė pėrgatitur dhe besoj se kjo forcė politike ka meritėn kryesore qė ka afruar nė radhėt e veta, njerėz shumė tė aftė nga shoqėria civile dhe jo aparatēikė si partitė qė kemi parė deri mė sot. Pėr fat tė keq, shohim njė dallim tė madh nė mjetet e pėrdorura, ndėrmjet kėsaj force tė re dhe dy partive kryesore, tė cilat kam pėrshtypjen se shpenzojnė jashtėzakonisht me reklama, spote, media etj. Duket se buxheti i tyre ėshtė shumė herė mė i madh se ai i kėsaj force tė re. Nė Francė, p.sh., tė gjitha partitė kanė kohė tė barabarta nė transmetimet televizive, kurse kėtu shohim "ēudira". Ėshtė shumė e vėshtirė pėr njė forcė tė re politike pėr t'u impozuar fuqishėm nė elektorat, menjėherė pas krijimit tė saj.

Ēfarė mendoni pėr sondazhet qė bėhen nė Shqipėri?

Kam dėgjuar, madje i ndjek me kujdes sondazhet qė publikohen nė Shqipėri, jo se besoj te ato, por pėr tė verifikuar fakte tė njohura sesi manipulohet opinioni publik. Mendoj se sondazhet e publikuara deri mė sot, janė kundra rregullave tė bėrjes sė njė sondazhi. Kėtu sondazhet nuk reflektojnė aspak atė qė mendon zgjedhėsi, por atė qė dėshirojnė ata qė porosisin sondazhet. Ne nė Francė kemi disa shprehje pėr sondazhet, e njėra prej tyre thotė: "Ruhuni nga diktatura e sondazheve".

A shihni pika tė pėrbashkėta mes LZHK-sė dhe Lėvizjes Kombėtare tė Simeonit II nė Bullgari?

LZHK-ja e Mbretit Leka dhe Lėvizja e Mbretit Simeon, tė dyja nisen nga ideja e bashkimit tė disa grupimeve politike pėr t'i dhėnė popullit njė alternativė tė re. Tė dyja kanė qėllim pėrmirėsimin e jetės sė popujve respektivė, por kanė edhe dallime thelbėsore, pasi ajo e Mbretit Simeon ėshtė njė forcė partiake e mirėfilltė, ndėrsa LZHK e Mbretit Leka ėshtė njė koalicion. LZHK ėshtė njė forcė politike qė ka si prioritet ēėshtjen e pazgjidhur kombėtare tė shqiptarėve, kurse nė Bullgari ēėshtja kombėtare nuk ėshtė prioritare, se pėrgjithėsisht i ka mbyllur kėto probleme.

LZHK-ja mbron pavarėsinė e Kosovės, tė drejtėn e Ēamėrisė dhe probleme tė tjera tė pazgjidhura tė ēėshtjes shqiptare.

Pėrmbledhtazi, ėshtė e vėrtetė qė tė dyja kėto lėvizje kanė si tė pėrbashkėta monarkėt udhėheqės, por ndryshojnė nė prioritetet programore, si edhe nė strukturimin e tyre.

Ju jeni njė studiues i historisė shqiptare dhe veēanėrisht i Dinastisė Zog. Ēfarė mund tė na thoni pėr publikimet e projektet e tua, nė lidhje me kėtė ēėshtje?

Nė tezėn time tė doktoraturės "La bicephalite du politique albanaise dans les relations internationale contemporaine", kam shpjeguar pėrpjekjet e Mbretit Leka pėr ēlirimin e Shqipėrisė nga regjimi komunist, si dhe kam folur edhe pėr nevojėn e pavarėsimit tė Kosovės (1992). Mbas asaj kohe, kam bėrė shumė kėrkime historike pėr tė shkruar librin tim mbi dinastinė Zog (La dynastie des Zogu). Nė atė libėr jam pėrpjekur tė shpjegoj qė Mbreti Zog ka qenė themelues i vėrtetė i shtetit modern shqiptar. Aktualisht po punoj pėr redaktimin e njė libri tė dytė qė titullohet "L'histoire de la Maison Royale d'Albanie", nė tė cilėn analizoj rolin pozitiv tė Familjes Mbretėrore Zogu nė historinė e Shqipėrisė. Nė kėtė libėr unė theksoj qė pėr tė kuptuar mė mirė tė tashmen e kėtij vendi, duhet tė njohim shumė mirė tė shkuarėn e tij, sidomos tė shekullit XX. Pėrmes kėtij libri, unė pėrpiqem t'u jap francezėve dhe europianėve disa tė vėrteta tė shmangura dhe tė fshehura nga botimet e derisotme.

Intervistoi: Neritan Kolgjini

 

Takime tė z.Skėnder Zogu nė Skrapar dhe Berat, nė kuadėr tė fushatės zgjedhore

Skraparllinjtė i japin besėn Mbretit dhe LZHK

Legalistėt, mbretėrorėt dhe simpatizantėt e LZHK tė Skraparit, i kanė rezervuar njė pritje tė shkėlqyer njė grupi miqsh dhe mysafirėsh tė nderuar, tė ardhur enkas nga Tirana, nė mbėshtetje tė fushatės sė kandidatit tė LZHK nė kėtė zonė, z.Pėrparim Hidershaj. Kėshtu ditėn e shtunė, mė datė 25 qershor 2005, kushėriri i Mbretit Leka I, z.Skėnder Zogu, i shoqėruar nga Sekretari i Senatit tė Veteranėve tė PLL z.Seit Preni, nga anėtari i Komitetit Drejtues tė PLL dhe nėnkryetari i Degės sė PLL Tiranė z.Hamit Kurti, nga nėnkryetarja e Forumit tė Grave Legaliste znj.Flutura Pėrleka dhe biografi e miku i Familjes Mbretėrore Shqiptare z.Patrice Najbor, zhvilluan takime tė rėndėsishme pune nė kuadėr tė fushatės zgjedhore nė rrethin e Skraparit, organizuar nga Dega e PLL dhe stafi i kandidatit LZHK nė kėtė zonė. Nė kėto takime ata u angazhuan dhe morėn pjesė drejtpėrsėdrejti nė aktivitetet e zhvilluara nė kuadėr tė fushatės zgjedhore tė kandidatit tė LZHK pėr rrethin e Skraparit, z.Pėrparim Hidėrshaj. Gjatė gjithė pranisė sė tyre nė kėtė rreth me tradita monarkiste tė njohura dhe lidhje tė fuqishme me Mbretin Zog I dhe Familjen Mbretėrore Shqiptare, mysafirėt e nderuar u shoqėruan nga drejtuesit kryesorė tė Degės sė PLL Skrapar dhe tė stafit tė fushatės sė z.Hidėrshaj, si z.Kenan Hysa kryetar i Degės sė PLL, z.Nivazi Drita, zonja Liri Hidėrshaj, z.Agron Alia, z.Hidajet Cana, z.Ēlirim Ēela, z.Fatos Alia dhe shumė legalistė dhe mbretėrorė tė tjerė tė njohur nė kėtė rreth pėr origjinėn, kontributet familjare atdhetare dhe lidhjet me PLL, Mbretin Zog e Mbretin Leka.

Nė takimin e zhvilluar me legalistė, simpatizantė tė LZHK nė kėtė rreth dhe zgjedhės tė shumtė tė interesuar, zhvilluar nė qytetin e Poliēanit, nė ambjentet e zyrave elektorale tė kandidatit tė LZHK, ndėrmjet tė tjerėve e mori fjalėn edhe z.Skėnder Zogu, i cili foli pėr rėndėsinė e madhe tė zgjedhjve tė 3 korrikut 2005 pėr afirmimin e alternativės zgjedhore tė LZHK, ndėrmarrė dhe udhėhequr personalisht nga NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve.

Nė fjalėn e tij emocionuese, e qė u ndoq me interes tė veēantė nga tė pranishmit, z.Skėnder Zogu theksoi se "... LZHK nė kėtė fushatė po shpalos para shqiptarėve alternativėn mė serioze politike, qė nė thelb pėrmban dhe pėrfaqėson ide dhe programe konkrete politike dhe qeverisėse pėr zhvillimin e vendit dhe tė mbarė hapėsirės shqiptare, sidomos nė kushtet kur Ēeshtja kombėtare shqiptare ndodhet nė kulmin e zhvillimeve intensive tepėr tė rėndėsishme pėr tė ardhmen e kombit dhe nė njė kohė kur kriza totale qė ka pėrfshirė Shqipėrinė administrative dhe nė tėrėsi shtetin shqiptar, po reflektohet me forcė dhe me tė gjitha pasojat negative mbi zgjidhjet e sė ardhmes sė afėrt tė Ēėshtjes sonė kombėtare".

Duke zbėrthyer mė pas rėndėsinė e zgjedhjeve dhe zgjidhjeve politike qė do tė pasojnė, z.Skėnder Zogu theksoi se "... alternativa e LZHK hap perspektiva tė shkėlqyera pėr zhvillimin ekonomik dhe politik tė vendit, si dhe tė integrimit tė mbarė hapėsirės shqiptare, tė pėrafrimit ideor tė mbarė subjekteve politike atdhetare tė kėtė hapėsirė, duke u dhėnė impulse tė reja zhvillimeve nė rajon dhe mė gjerė dhe duke e afruar zgjidhjen e aspiratave tona kombėtare. Eshtė pikėrisht kjo arsyeja e sensibilizimit tė mbarė shqiptarėve nga kjo alternativė dhe e mirėpritjes qė ka shoqėruar LZHK gjatė gjithė aksionit politik dhe zgjedhor tė saj.

Sot LZHK, e udhėhequr me largpamėsi nga Mbreti Leka dhe e pėrfaqėsuar nga individė tė spikatur tė forcave politike tė kėtij koalicioni dhe shoqėrisė civile, jo vetėm ėshtė e aftė tė konkurrojė denjėsisht nė kėtė fushatė tė rėndėsishme, por nė programin e saj janė sintetizuar zgjidhjet mė realiste dhe konkrete tė problematikės sė ndėrlikuar tė trashėguar nga e kaluara dhe nga papėrgjegjshmėria e klsės sonė politike.

LZHK premton zhvillim dhe zgjidhje tė problemit tė pronėsisė e tė kėrkesave tė drejta tė Ish tė Burgosurve dhe Pėrndjekurve Politikė pėr kompensimin e tyre tė merituar pėr punėn e papaguar nė burgjet dhe kampet e diktaturės komuniste. Ajo premton zgjidhje tė ngėrēit dhe bllokimit tė qėllimtė tė reformave tė thella strukturore e politike, nė funksion tė zhvillimit tė gjithanshėm dhe ēlirimit tė energjive tė mėdha qė zotėron populli dhe kombi shqiptar, e qė janė fashitur nga keq-qeverisjet dhe sabotimi i qėllimtė i zhvillimit ekonomik dhe Ēėshtjes sonė kombėtare nga qeverisjet kolaboracioniste antishqiptare, qė e kanė shndėrruar vendin nė placdarmė tė mafias ndėrkombėtare dhe fushė veprimi e monopoleve tė lidhura me interesat ekonomike antishqiptare tė fqinjėve tė Jugut dhe Veriut, qė vazhdojnė tė programojnė veprimtaritė e tyre kundėr kombit tonė.

Pas zgjedhjeve, LZHK si pjesė e qeverisjes sė vendit, do tė dėshmojė vizionin e saj tė lartė dhe pėrkushtimin e shumėpritur pėr ēbllokimin e proceseve tė zhvillimit dhe ēmontimin e platformave retrograde antishqiptare.

Me modelin e shkėlqyer tė shtetformimit dhe konsolidimit tė institucioneve, trashėguar nga periudha e ndritur e Mbretit Zog dhe filozofia e Zogizmit, LZHK do tė kontribuojė fuqimisht nė kapėrcimin e krizės aktuale dhe futjen e vendit nė rrugėn e sigurt tė zhvillimit.

LZHK zotėron kapacitete tė shkėlqyera intelektuale, profesionale dhe politiko-atdhetare pėr kėtė mision tė rėndėsishėm, si dhe ka sintetizuar nė programin e saj modelet dhe praktikat shtetėrore mė efektive, qė do t'i sigurojnė suksesin e ardhshėm qeverisės.

Unė jam i bindur se edhe kėtu nė Skrapar LZHK ka mbėshteje tė gjerė, falė kujtesės historike dhe lidhjeve tė fuqishme qė Mbreti Zog, Zogizmi dhe Familja Mbretėrore kanė me kėtė trevė me tradita tė mėdha atdhetare. Unė besoj se z.Hidėrshaj do tė korrė njė rezultat impresionues mė 3 korrik dhe LZHK paskėtaj do tė hedhė e konsolidojė baza tė fuqishme mbėshtetjeje nė rrethin e Skraparit...", - vijoi mė tej z.Skėnder Zogu, duke e mbyllur fjalėn e tij me thirrjen: "Ju uroj skraparllinjve suksese nė kėto zgjedhje dhe u drejtoj atyre besimin dhe shpresėn se do ta mbėshtesin LZHK dhe Mbretin Leka, nė vazhdėn e traditave tė baballarėve dhe pėr tė mirėn e tyre e tė mbarė shqiptarėve. Edhe njėherė, urime z.Hidėrshaj pėr rezultat sa mė tė lartė...".

Pas z.Skėnder Zogu e mori fjalėn sekretari i Senatit tė Veteranėve tė PLL z.Seit Preni, i cili pasi falenderoi tė pranishmit pėr pjesėmarrjen, interesin dhe respektin e treguar ndaj mysafirėve tė nderuar, i konsideroi ato si tregues tė mbėshtetjes sė gjerė tė skraparllinjve ndaj NMT Mbretit Leka dhe LZHK. Nė vazhdim tė fjalės sė tij z.Preni u shpreh: "Unė jam i bindur se LZHK edhe kėtu nė Skrapar ka depėrtuar me mesazhet e mėdha atdhetare nė zemrat tuaja fisnike dhe se ju keni pėrzgjedhur dhe do ta votoni masivisht LZHK dhe z.Hidėrshaj, qė ėshtė njėri nga djemtė mė tė mirė tė Skraparit. Urime pėr suksesin tuaj dhe tė LZHK nė Skrapar dhe nė mbarė Shqipėrinė", - e mbylli fjalėn e tij z.Preni, pėr t'ia lėnė mė pas atė z.Hamit Kurti, i cili me emocion tha: "LZHK ėshtė vazhdim i alternativės zogiste nė politikėn shqiuptare dhe si e tillė meriton mbėshtetjen tuaj, tė cilėn ju po e dėshmoni edhe sot, duke pritur me respekt tė veēantė njė pjestar tė shquar tė Familjes Mbretėrore siē ėshtė z.Skėnder Zogu, ashtu siē keni mbėshtetur dikur edhe Mbretin Zog gjatė gjithė rrugės dhe angazhimit tė tij politik. Z.Skėnder Zogu ka ardhur posaēėrisht pėr t'ju mbėshtetur nė kėtė fushatė dhe qė nė fillim shprehu dėshirėn pėr tė ardhur kėtu mes jush, nė Skrapar. Rroftė NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve. Rroftė LZHK-ja, kjo shpresė e shqiptarėve. Rrofshin kandidatėt e saj, qė janė ndėr djemtė mė tė mirė tė kėtij vendi dhe urime pėr fitoren e LZHK e tė z.Hidėrshaj edhe kėtu nė Skrapar", - e mbylli fjalėn e tij z.Kurti.

Pas tij e morėn fjalėn edhe kryelegalisti i Skraparit z.Kenan Hysa dhe kandidati pėr deputet i LZHK z.Pėrparim Hidėrshaj, tė cilėt u shprehėn me fjalėt mė tė pėrzemėrta pėr Mbretin Leka, Familjen Mbretėrore Shqiptare dhe mysafirėt e nderuar, duke e konsideruar vizitėn e kėtyre tė fundit dhe angazhimin e tyre nė kėtė fushatė si njė eveniment tė rėndėsishėm dhe inkurajim tė drejtpėrdrejtė pėr fushatėn e kandidatit dhe strukturave legaliste e tė LZHK nė kėtė zonė zgjedhore.

Mė pas, pėr nder tė tė pranishmėve dhe mysafirėve, mikpritėsit vendas shtruan njė banket nė njė nga lokalet mė luksozė dhe mė tė njohur tė krahinės, me emrin e famshėm "Bogova", ndėrtuar me mjeshtėri dhe arkitekturė karakteristike, nė grykėn madhėshtore tė Bogovės. Kėtu pjesėmarrėsit kaluan momente tė mrekullueshme e tė paharruara, ku u ngritėn edhe dollitė tradicionale pėr shėndetin e Mbretit Leka, Familjes Mbretėrore, mysafirėve tė nderuar dhe mikpritėsve.

Korresp. i "Atdheu"

 

Skėnder Zogu dhe Dr.Patrice Najbor, nga Parisi nė Mat, pėr fushatėn e z.Murat Basha

Murat Basha: "Kujto tė djeshmen, ndėrto tė ardhmen!"

Murat Basha, takime entuziaste me elektoratin. I pranishėm edhe nipi i Mbretit Zog, Skėnderi

Murat Basha ka zhvilluar takime intensive nė ditėt e fundit tė fushatės nė tė gjithė zonėn e tij elektorale, por njė ndėr mė tė rėndėsishmit ka qenė ai i zhvilluar nė bashkinė Klos, ku morėn pjesė personalitete nga diaspora dhe disa veteranė tė PLL. Kėshtu mė datė 26 qershor 2005 z.Murat Basha organizoi njė tubim me anėtarėt dhe simpatizantėt e saj nė Klos tė Matit (Zona Elektorale Nr.19) ku nderonin me pjesėmarrjen e tyre z.Skėnder Zogu nip i Mbretit Zog, z.Patrice Najbor drejtor i Albanian Institute nė Paris, si dhe veteranėt legalistė z.Hamit Kurti dhe z.Seit Preni.

Nė fjalėn e tij prezantuese, z.Basha falenderoi pjesėmarrėsit e shumtė nė kėtė takim dhe parashtroi shkurtimisht platformėn elektorale tė LZHK-sė, duke theksuar rolin qė ka shteti nė tė ardhmen e njė vendi si dhe nevojėn pėr njė politikė kombėtare nė tė gjitha fushat e jetės.

"Nė bėjmė shtet" nuk ėshtė njė sllogan elektoral qė mbaron mė 4 korrik, por njė qėndrim politik qė fillon menjėherė pas kėsaj date"- tha mes tė tjerash kandidati pėr deputet nė zonėn 19 tė Matit z.Murat Basha.

Zhvillimi dhe pėrparimi i zonave rurale, kėrkon njė politikė pragmatiste dhe politikanė tė ndershėm dhe idealistė, dhe legalistėt e kanė treguar prej kohėsh se janė tė aftė pėr tė marrė mbi shpatullat e tyre pėrgjegjėsitė pėr njė qeverisje tė ndershme dhe me ligje tė forta, theksoi ai.

Kandidati pėr deputet i LZHK-sė e mbylli fjalėn e tij me mesazhin "Kujto tė djeshmen dhe ndėrto tė ardhmen", duke theksuar se legalistėt shqiptarė e kanė shembullin e tyre tė ndėrtimit tė shtetit tek figura e vetme nė historinė e Shqipėrisė qė bėri shtet, Ahmet Zogu.

"Ne, si trashėgimtarėt politikė tė qeverisjes sė Ahmet Zogut, kemi tashmė mes nesh birin e tij, njeriu qė ėshtė garanti i shtetit qė do tė ndėrtojmė pas 3 korikut, e ku forcat e djathta dhe nacionaliste, do tė jenė shtylla kurrizore e qeverisjes anti-Nano".

Mė pas e mori fjalėn z.Skėnder Zogu, qė falenderoi tė gjitha pjesėmarrėsit, duke u shprehur se ishte nder dhe krenari pėr tė qė i jepej mundėsia tė bashkėbisedonte me vėllezėrit e vet. Ai shprehu besimin e tij se tė dy kandidatėt e LZHK-sė nė Mat do tė ishin nė parlamentin e ardhshėm shqiptar, nėse zgjedhjet do tė bėheshin realisht tė lira dhe tė ndershme. Ai vlerėsoi si shumė tė vlefshme pozicionin qė kishte marrė vetė Leka I Zogu, duke qenė ideatori dhe promotori i njė lėvizjeje, e cila ka synime tė mirėpėrcaktuara nė politikėn mbarėshqiptare.

Mė tej ai foli pėr aktivitetin dhe personalitetin e Mbretit Leka, duke u treguar bashkėpatriotėve tė tij, episode mjaft interesante tė jetės sė tij.

Mandej z.Skėnder Zogu ia dha fjalėn z.Patris Najbor, i cili evidentoi pėrparėsitė qė ka formacioni politik LZHK, pėr njė qeverisje tė mbėshtetur nė njė legjislacion bashkėkohor, si dhe vlerat e pakrahasueshme qė ofrojnė kandidatėt e saj, nė zbatimin e politikave shtetėrore mbi pronėn, politikėn e jashtme dhe nė perspektivat vėrtetėsisht integruese nė strukturat euro-atlantike.

"Kandidatėt e LZHK janė mė tė mirėt mes konkurrentėve jo veē pėr shkak tė aftėsive tė tyre, por edhese ata kandidojnė pėr njė formacion politik qė dallon dukshėm nga formacionet e tjera politike, nė ndershmėri, stabilitet politik, idealizėm dhe mbi tė gjitha nė frymėn atdhetare" - tha ai nė mbyllje tė fjalės sė tij.

Nė fjalėn e tyre pėrshėndetėse, veteranėt e Legalitetit, z.Hamit Kurti dhe z.Seit Preni, falenderuan nga zemra zotėrinjtė Skėnder Zogun dhe Patrice Najbor, pėr praninė e tyre, duke u shprehur se e ndienin veten krenarė qė kishin mes tyre pinjollin e derės sė Ahmet Zogut.

Mė tej e morėn fjalėn kryetari i PLL-sė Mat, z.Besnik Murati, i cili i bėri njė pėrmbledhje tė shkurtėr fushatės zgjedhore nė zonė, duke pėrshkruar aktivitetin dhe strategjinė e ndjekur pėr tė arritur nė fitoren e dėshiruar nga tė gjithė anėtarėt dhe simpatizantėt LZHK-sė nė zonė.

Nė emėr tė tė dėnuarve politikė foli z.Ramazan Spahiu, i cili vlerėsoi punėn e bėrė nga dega e PLL-sė, pėr tė arritur rezultatet sa mė tė larta nė zgjedhje e 3 korrikut, ndėrsa z.Besnik Doda, gjeti rastin tė falenderojė zotėrinjtė Skėnder Zogu dhe Patrice Najbor, tė cilėt treguan njė respekt tė lartė pėr politikėn dhe personalitetin e Mbretit Zog dhe Mbretit Leka I, udhėheqėsi i LZHK-sė.

Nė Derjan, bastionin e antikomunistėve

Nga zona e Klosit, aktiviteti i kėtij grupi promovues tė LZHK-sė, tė shoqėruar nga kryetari i degės Mat z.Besnik Murati, u zhvendos nė fshatin e famshėm antikomunist Derjan tė Matit. Pjesėmarrėsit nė kėtė tubim vlerėsuan qėndrimin nacionalist tė kėsaj zone, ndėrsa z.Hamit Kurti u shpreh qė kjo krahinė ka njė karakteristikė tė veēantė nga tė tjerat, pasi qė prej vitit 1945 e deri mė sot nuk i ėshtė nėnshtruar komunizmit dhe forcave politike qė pėrfaqėsojnė edhe sot atė ideologji antikombėtare dhe antidemokratike. Ndoshta kjo vjen, pėr shkak tė sakrificave tė kėsaj zone - u shpreh ai duke treguar mė tej se: - pesė vetė nga Derjani si Abdurrahman Mati me dy djemtė e tij, Qazim Preni e Bajram Neli kanė vdekur nė mėrgim pranė tė madhit Ahmet Zogu. Gjithashtu, tha z.Kurti, nga ky fshat kanė dhėnė jetėn kundėr komunizmit shumė burra si Sali Llani, Abaz Dylja, Ismail Doda me vėllezėr, Haziz Kasemi, Kurt Hidrej, Isa Xhetani, Bilal Xhetani etj., dhe kam bindjen e plotė se vota e Derjanit nė votimet e 3 korrikut, do tė jetė votė pėr LZHK-nė - tha veterani Hamit Kurti. Nė vijim, grupi i kryesuar nga Skėnder Zogu bėri njė vizitė nė shkollėn e mesme tė Derjanit qė mban emrin "Nėna Mbretėresha Geraldinė".

Skėnder Zogu, tur nė tė gjithė Shqipėrinė

Gjatė kėtyre ditėve z.Skėnder Zogu dhe Dr.Patrice Najbor kanė zhvilluar takime nė shumė rrethe tė vendit. Kėshtu ata kanė zhvilluar veprimtari pranė kandidatėve tė "LZHK-Leka I Zogu" si Shpėtim Roqi (Tiranė), Hamdi Gėrlica (Elbasan), nė Berat me disa prej kandidatėve, nė Skrapar me z.Pėrparim Hidėrshaj, nė Mat me z.Murat Basha, nė Tiranė me z.Blerim Kamberi, dhe nė Mamurras me z.Artan Tujani.

Po ashtu ata kanė pasur njė aktivitet tė ngjeshur nė disa zona tė Tiranės, si dhe kanė qenė tė pranishėm nė media tė ndryshme. Nė ditėn e parė tė vizitės sė tyre nė Shqipėri, ata kanė zhvilluar njė takim tė pėrzemėrt me Mbretin Leka nė selinė e tij nė Tiranė. Dy zotėrinjtė qė erdhėn enkas nga Franca pėr kėtė fushatė, u larguan nga atdheu nė fund tė afatit zyrtar tė mbylljes sė saj.

"Atdheu"

 

ANALIZA

Platforma lokale e LZHK dhe e kandidatit Astrit Kola pėr zonėn Nr.43 Kamėz

Astrit Kola: Ja ēfarė duhet ndryshuar nė Kamėz

1.Qė nė hapje tė punimeve tė Kuvendit, nė shtator 2005, LZHK do tė kėrkojė kompensimin me shpejtėsi tė tokės sė pronarėve tė zonave informale, qė ky koalicion politiko-zgjedhor i konsideron si tė tilla, dhe qė janė: Kamėz, Bathore, Paskuqan, Spitallė dhe Kėneta e Durrėsit.

2.Ky kompensim do tė bėhet fizikisht (pra me tokė tė lirė nė bregdet), nė vartėsi tė koefiēientėve tė vlerės respektive tė tokės nė treg; pėr shembull, nėse pronari legjitim disponon me tapi tė vjetra 10 dynym tokė nė Bathore, dhe nėse vlera e kėsaj toke sipas tregut ėshtė 10 herė mė e lirė sesa ajo me tė cilėn do tė kompensohet nė bregdet, atėherė ky pronar do tė kompensohet vetėm me 1 dynym tokė nė bregdet, e cila do t'i jepet pėrfundimisht me tapi dhe do tė hipotekohet nga shteti.

3.Sapo tė mbarojė procesi i kompensimit, do tė fillojė menjėherė procesi i pronėsimit tė pronarėve tė rinj dhe i legalizimit tė tyre dhe tė mbarė zonave informale.

4.LZHK konsideron se procesi i urbanizimit tė zonave informale, pra edhe atyre tė Kamzės, Bathores dhe kudo gjetkė, nuk mund dhe nuk duhet tė lidhet me legalizimin, as si proces dhe as nė kohė. Kjo do tė thotė se qeveria e ardhshme duhet tė hartojė me shpejtėsi planet proritare pėr ndėrtimin e infrastrukturės urbane dhe ekonomike tė tė ashtuquajturave zona informale, nė vartėsi tė nevojave tė ngutshme.

5.LZHK vlerėson se, nė planet perspektive tė zhvillimit tė planifikuar urban dhe ekonomik, zona e Kamzės duhet tė trajtohet me pėrparėsi, si nyje shumė e rėndėsishme ekonomike dhe si njė nga qytetet mė tė mėdha satelitore pėrreth Tiranės.

6.Pėr periudhėn ushtrimore deri nė fund tė kėtij viti, LZHK do tė kėrkojė me forcė nė Kuvend qė qeveria e ardhshme nė programin e saj qeverisės, (e qė do tė aprovohet nė Kuvendin e Shqipėrisė), tė planifikojė dhe detajojė fondet buxhetore sipas njėsive administrative, duke marrė parasysh fillimisht nevojat dhe pastaj edhe perspektivat e zhvillimit tė zonės, pėr t'i prerė rrugėn spontaneitetit dhe investimeve joperspektive.

LZHK do tė kėrkojė me forcė qė planifikimi i fondeve buxhetore tė ketė si kriter doemos numrin e popullsisė, ēka do tė thotė se Bashkisė sė Kamzės duhet t'i akordohen fonde pothuajse 6 herė mė pak se kryeqytetit, dhe jo 100 herė mė pak...

7.LZHK dhe deputeti i saj i kandiduar dhe i zgjedhur nė zonėn e Kamzės, do tė kėrkojė me insistim ngritjen e njė shkolle nė lagjen 4 dhe 5 (ish stallat e vjetra), sipas standardeve bashkėkohore, me fonde buxhetore, grante dhe ndihma tė donatorėve tė huaj, pasi situata nė kėtė zonė ėshtė alarmante.

8.Deputeti i LZHK do tė kėrkojė fonde tė veēanta nga buxheti i shtetit pėr ndėrtimin e rrjetit tė kanaleve tė ujėrave tė zeza dhe tė ujit tė pijshėm pėr ēdo familje, si masė parandaluese e epidemive dhe kėrkesė e domosdoshme higjeno-sanitare.

9.Nėpėrmjet pėrpjekjeve pėr shengenizimin e Shqipėrisė sipas modelit bullgar, LZHK dhe qeveria e saj do tė mundėsojnė emigracionin e organizuar, pėr tė zbutur papunėsinė.

10.Bazuar nė platformat kombėtare dhe lokale tė zhvillimit, LZHK do tė ulė ndjeshėm papunėsinė nėpėrmjet afrimit tė investitorėve tė huaj, stimulimit tė investitorėve vendas dhe vetėpunėsimit.

11.LZHK dhe deputeti i saj do tė kėrkojnė me forcė realizimin e programeve qeveritare tė luftės kundėr varfėrisė, nėpėrmjet angazhimit tė fondacioneve tė huaja bamirėse dhe shoqatave joqeveritare, si dhe agjensive ndėrkombėtare tė luftės kundėr varfėrisė, nė kuadėr tė OKB, UNICEF, UNESKO etj, etj.

12.Deputeti i LZHK do tė insistojė pėr ngritjen e kurseve pėr trajnime profesionale dhe mėsimin e profesioneve mė tė kėrkuara nė treg, pėrkundrejt tarifave minimale ose falas, nė bashkėpunim me OJQ tė specializuara

13.Pėr trajtimin e probleneve ekonomike dhe sociale qė preokupojnė komunitetin, deputeti i LZHK do tė bashkėpunojė ngushtėsisht me shoqatat dhe pėrfaqėsitė e grupimeve tė interesit tė zonės, si dhe me OJQ tė specializuara e qė e ushtrojnė veprimtarinė e tyre nė zonėn e Kamzės.

 

3 korriku, ndarja e vrullshme nga diktati

Nga Zamir Gjurgji

PS+ ..: "nė gojė tė ujkut" hedhim valle...

Socialistėt po hedhin vallen nė "gojė tė ujkut" si dikur e njė kohė, por kėtė herė paksa ndryshe: duke tentuar fatin e variantit italian tė shprehjes idiomatike - in bocca lupo- . Nėn tingujt e muzikės rrok dhe OKAY-n e adoleshentėve, si edhe nėn urra-tė e nostlagjikėve, baza social-komuniste mbetet vijimėsisht po aq militante dhe ekstremiste, sa edhe nė zanafillė:

Nga adoleshentėt e droguar nga pluhuri i bardhė, nė 70-vjeēarėt e eksituar nga "viagra" zgjedhore; nga ekstremi i shkurtėr - Nano, nė ekstremin e gjatė - Rama. Kėto ishin elementėt bazė qė ranė nė sy nė atė-kėtė "show publik" tė socialistėve "destruktivė" (pasi "konstruktivė" vetkonsiderohen LSI-stėt).

Kthimi nė Identitet, i synuar nga skenografėt e imazhit elektoral - nga enveristėt e Bab Myslymit, te "Bony M"-at e Pab Fatosit - ka shpėrfaqur njė ansambėl grotesk e okult, ku gjithshka inskenohet nėn maska edhe tė zeza.

a) Lule nė sallė, diktat nė bazė

Socialistėt ia kanė marrė dorėn fushatave:

Ditėn ofrojnė lule dhe tullumbace, natėn veprojnė me grushta, maska e plumba kallashnikovi.

Pėr njė qytetar-ufo, qė zbret rastėsisht nė Shqipėri, ēdo gjė ėshtė normale, e pranueshme apo edhe e tolerueshme; ndėrsa pėr njė shqiptar autokton, kur socialistėt ofrojnė lule dhe buzėqeshje, atėherė prit thikėn pas shpine dhe manipulim-mashtrimin.

Socialistėt kanė disa veēanti:

Flasin butė e reagojnė egėr. Sjellje tipike pėr ata qė gjithmonė fjalėn e kanė me inflacion tė lartė. Njerėz pėr tė cilėt demagogjia ėshtė primare dhe realiteti ėshtė kafshatė qė s'kapėrdihet. Nė kėtė mėnyrė, elektorati socialist mund tė mbėshtesė- uroj e shpresoj tė mos ndodhė njė gjė e tillė- ata qė pas mandatit parlamentar nuk mendojnė hiē pėr votadhėnėsit, por dita-ditės hedhin sytė nga llogaritė rrjedhėse nė banka, vrasin mendjen pėr pėrfitimin ditor qė del nga veprimtaria abuzive privatizuese, nga veprimtaria kontrabandiste dhe korrupsioniste, nga tenderat e rrugėve dhe ujėsjellėsave, veprime kėto qė sjellin tė ardhura kolosale dhe thelbėsisht mafioze.

b) Iluzione tė humbura

Mė shumė punė, bashkim-vėllazėrim mes socialistėve tė divorcuar, rrugė tė shtruara e lulishte tė gjelbėruara. Kjo ėshtė motoja zgjedhore e "shpėtimtarit" Edi Rama, qė kėrkon tė mbajė dy kunguj nėn sqetullat e shpatullave tė tij tė gjera - PS & LSI. Por tė gjitha kėto veprime do tė duhet tė ndodhin nesėr, ku e nesėrmja e socialistėve deshifrohet kurrė.

Vlen tė sillet ndėr mend shprehja idiomatike gjermane pėr vegimtarin: "Nesėr, nesėr, vetėm sot jo" (Morgen, morgen, nur nicht heute).

Ajo ēka rezulton nga slloganet socialiste -"konstruktive & destruktive" - ėshtė mohimi i realitetit dhe premtimi gjithmonė pėr njė tė ardhme pa tė sotme, pėr njė mėnyrė qė pėrjashton gjithnjė zgjedhimin nė kohėn e tashme, ndryshe nga "Ne bėjmė shtet" e LZHK-sė (ku folja ėshtė nė mėnyrėn dėftore dhe kohėn e tashme).

PD+ ...: nė ankthin e katėr korrikut

PD dhe ..., ēelėn e mbyllėn gėzueshėm fushatėn e tyre nė shesh tė hapur e nė prani tė pėrkrahėsve tė slloganit "koha pėr ndryshim" si dhe nėn tingujt e "himneve 5-elitare" - ndryshe nga fushatat e mėparshme, kur mitingjet hapeshin me himnin kombėtar dhe "himnin" partiak "Po ku je Azem Hajdari".

Demokratėt, ndryshe nga rivalėt e tyre, ndjekin nė vazhdė njė strategji elektorale tė veēantė dhe vėshtirėsisht tė formatueshme.

Janė shumė tė ashpėr nė fjalė, akuzatorė tė drejtpėrdrejtė dhe me "karakter kolerik" nė vend-grumbullimet elektorale, ku asgjė nuk i pajton ata me kundėrshtarėt e tyre nė luftė-fjalėsh.

Kjo bėn qė alternativa demokrate tė mos jetė e pėrtypshme nga institucionet demokratike ndėrkombėtare, qė janė tė prirura tė dėgjojnė fjalime elokuente dhe pa eksese. Por, kur demokratė vijnė nė pushtet, ashpėrsinė e lėnė pas, karakteri i tyre politik ndryshon dukshėm dhe shndėrrohet nė flegmatik, duke pėrdorur politika euforike dhe me njė tolerancė tė skajshme ndaj rival-kundėrshtarit, ndaj tė cilit jo rrallė herė nėnshtrohen pa kushte.

E megjithatė, institucionet ndėrkombėtare vlerėsojnė a marrin nė shqyrtim fjalėn, mė parė sesa veprimin. Nė kėtė rast janė elektorat-demokratėt, mė shumė se sigla pėrfaqėsuese, qė penalizohen dyfish:

sė pari: nga ndėrkombėtaret qė nuk i honepsin mesazhet luftarake dhe ekstremiste. -ēka vėshtirėson marrjen e pushtetit.

sė dyti: nga elektorati bazė, qė zhgėnjehet nga zbutja e tepruar, tulatja dhe inflacioni fjalėpremtim-realizim- ēka mundėson lėnien e pushtetit.

Kjo ka qenė nė vija tė trasha arsyeja e humbjes e pėrhumbjes nė preēedencė tė demokratėve, edhe kur nuk kanė mundur t'i fitojnė zgjedhjet, por edhe kur i kanė fituar, duke mos e kthyer fitoren nė triumf (the win is not a victory - filozofi politike amerikane).

LZHK, formacioni konsistent e shpresėdhėnės

Tė djathtėt e mirėfilltė - "Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar - Leka I Zogu" - tashmė e kanė kristalizuar platformėn e tyre elektorale dhe presin tashmė "medaljen" e podiumit.

Larg premtimeve tė bujshme dhe butaforike, me elementė bazė tė platformės sė tyre lehtėsisht tė realizueshme nė tė gjitha fushat e jetės: si nė planin ekonomik, ashtu edhe nė vizionin politik e nė atė gjeopolitik, LZHK-ja hyn bindshėm nė tregun e shprishur zgjedhor pėr shkak duopolit PS dhe PD, qoftė ekonomik e qoftė mediatik.

Pėr kėtė arsye, vizionet e LZHK-sė janė tė prekshme, si pasojė e mospasjes "marsh indietro" nė lėvizjen "nxito ngadalė" (perifrazim shprehjes idiomatike franceze "dépécher vous lentement"), por e sigurt dhe asnjėherė prapa.

Kjo ėshtė arsyeja qė social-komunistėt pushtetarė i druhen mė tepėr ardhjes nė pushtet tė forcave nacional-demokrate, LZHK-sė, e mė pas forcave liberal-demokrate PD-sė, pasi LZHK-ja synon dekomunistizimin e politikės shqiptare, ndėrsa PD-ja shpėrfaqet si njė kuratore e kujdesshme e plagėve kancerogjene nė gjirin e shoqėrisė. Por logjikisht, vatra kanceroze nė "gjirin" e mėmėdheut mė parė duhet hequr pa hezitim, e mė pas i duhen bėrė shėrbimet kurative, qė nė gjuhėn e teknike njihen si shėrbime infermierike.

 

Deklaratė e kandidatit Selmani: Nė zonėn 99-tė, po bėhen tė 99-tat nga 99-shat rivalizues

Nė Shqipėri nuk do tė ketė zgjedhje tė rregullta

Nga Shkėlqim Selmani

Kandidat i LZHK zona 99 Sarandė

Nuk dua tė bėj Kasandrėn, por jam plotėsisht i bindur se edhe kėtė herė nė Shqipėri nuk do tė ketė zgjedhje, as tė barabarta, as tė rregullta dhe as tė lira. Unė Shkėlqim Selmani, nė profesion dhe nė funksion ushtarak madhor, me gradėn kolonel, nė rezervė, kandidoj pėr deputet nga "LZHK- Leka I Zogu" nė zonėn elektorale Nr.99 Sarandė, ku pėrballė meje janė kryeministri Nano nga PS-ja, Besnik Aliaj nga PD-ja dhe Flamur Hysi nga LSI-ja.

Pabarazia e zgjedhjeve

Megjithėse Zona Nr.99 ėshtė nė fokus tė tė gjitha mediave, ēuditėrisht mua, kandidatit tė LZHK-sė nuk mė ėshtė pėrmendur thuajse fare emri, duke pėrjashtuar radion lokale. Nė zonė veprojnė rreth 7-8 gazetarė tė mediave tė pavarura, prej tė cilėve vetėm dy prej tyre mė kanė intervistuar, por asgjė nuk kanė publikuar. E gjithė media dhe shteti ėshtė vėnė nė funksion tė z.Nano.

Edhe ndaj kandidatit tė PD-sė, nuk ėshtė treguar vėmendja e duhur sipas vetė z.Aliaj, i cili i ėshtė drejtuar Presidentit Moisiu pėr vėrejtjet e tij, por gjithsesi ai ėshtė i pranishėm nė media.

Po unė, ē'mund tė them, qė nisi dhe pėrfundoi fushata dhe jam lėnė nė harresė tė plotė, pėr tė mos thėnė se jam braktisur fare. Pėrse kjo neglizhencė?

Tė jeni tė sigurt se niveli intelektual dhe puna ime nė rreth ėshtė e njohur dhe e vlerėsuar nga sarandiotėt, por ajo qė bėn fushatė sot ėshtė financa. Nė Sarandė shpenzohen shuma kolosale dhe tė paidentifikuara, pėr tė dėmtuar imazhin elektoral tė rivalėve politikė. Shkurt nė zonėn 99-tė, po bėhen tė 99-tat nga 99-shat shtetarė.

Megjithėse paratė janė tė taksapaguesve, ato ndahen nga 17.000.000 lekė tė vjetra pėr ēdo kandidat PS e PD, plus tė tjerat edhe ne kandidatėt e LZHK, na ėshtė dhėnė njė ndihmė simbolike qė nuk del as pėr posterat. Prandaj gjykoj se nuk ka gjasa qė tė zhvillohen zgjedhje tė lira dhe tė ndershme kur ekziston korrupsioni; si blerje komisionerėsh, vjedhje tė hapura votash dhe falsifikim proces-verbalesh, ndėrsa pesha e fajit pėr prishjen e zgjedhjeve bie mbi Nanon dhe Berishėn, qė hartuan dhe miratuan kėtė Kod Zgjedhor, me dush e dushknajė qė vetėm ata t'i fitojnė apo t'i humbin zgjedhjet, ndėrsa pėr tė tjerėt nuk bėhet fjalė.

Pas 15 vjetėsh janė pothuajse tė njėjtit njerėz qė pretendojnė tė bėhen deputetė. Nuk ka burrė nėne t'i ndalojė kėta ishėr tė harrojnė zakonin e tyre tė vjetėr pėr tė vjedhur me ēdo kusht votėn. Le tė bėjė ē'tė dojė Nano e Berisha, janė vetė ujqėrit e vjetėr tė politikės qė janė sot nė pushtet, tė ardhur me revolucionin mė tė ndyrė antishqiptar dhe me slloganin luftėnxitės nė formėn urdhėrore "Mbro tė ardhmen" do tė bėjnė tė pamundurėn me forma tė paligjshme, qė tė mbajnė pushtetin e pamerituar.

Liria e cėnuar e zgjedhjeve

Nėse flasim pėr pabarazi mediatike dhe financiare nė fushatėn zgjedhore, kur parashtrojmė parregullsitė e shumta me ēertifikata e lista zgjedhore, atėherė si mund tė flasim pėr ndershmėri e liri nė zgjedhje, e mė pas tė themi: "bėmė zgjedhje tė lira dhe tė ndershme"!?

Si mund tė jenė tė lirė zgjedhėsit tė votojnė me Dushkun dhe me urdhėr partie caktohet se kush "aleat" duhet qė tė jetė i pėrzgjedhuri?!

Kur Doris Pack, kryetarja e Delegacionit Parlamentar pėr Europėn Juglindore shprehte mes tė tjerash shqetėsimin e saj se "ėshtė momenti t'u jepet fund manipulimeve dhe fallsifikimeve tė zgjedhjeve tė kaluara", a mos po bie ky mesazh nė vesh tė shurdhėr nga ata qė bėjnė Dushkun dhe gėzojnė frytet e tij?

O Zot, mė bėj tė kuptoj kėtė Liri tė burgosur! O Zot, jepu mend shqiptarėve e ndėrkombėtarėve tė mos zbatojnė kėtė "Dushk" idiot, qė do t'i bėjė shqiptarėt tė pendohen nesėr nga pushteti i njėshit. Dhe atėbotė nuk do tė kenė se kujt t'i ankohen pėr zgjedhėn qė e zgjodhėn vetė. Unė fola...

Shėnim i redaksisė:

Nė faqen e KQZ-sė "lista2005.info", z.Shkėlqim Selmani si kandidat ėshtė shėnuar me mbiemrin SINANI. Nuk e dimė nėse do tė ketė tė njėjtin mbiemėr "ndryshe", edhe nė fletėn e votimit, pasi kjo do tė tregonte kulmin e mos-seriozitetit nga ana e KQZ-sė.

 

Pse duhet ta vlerėsojnė shqiptarėt votėn e tyre

Nga Ilber Gashi, inxhinjer elektronik, USA

Mė kujtohet se gjatė studimeve pasuniversitare qė kam kryer nė Chicago nė vitin 1994, profesor dr. Wolfgang Boerner na tėrhoqi vėmendjen pėr dy gjėra jashtė programit: "votoni dhe kuptoni randėsinė e votės." Duke iu referuar kėtyre dy kėshillave tė kėtij personaliteti tė pedagogjisė dhe shkencės amerikane, po thellohemi mė tej nė kėtė ēeshtje, duke qenė se kėto ditė nė Shqipėri do tė zhvillohen zgjedhjet pėr parlamentin.

Siē dihet, vota ėshtė njė e drejtė dhe pushtet i patjetėrsueshėm, qė gėzon ēdo qytetar nė botėn demokratike, me tė cilėn ai zgjedh qeveritarėt (pushtetarėt e tė gjitha rangjeve) e njė vendi me njė mandat tė caktuar. Pra tekefundit, vendos njėherazi pėr veten dhe pėr tė ardhmen e vendit. Ky ėshtė parimi i pėrgjithshėm, ndėrkohė kjo e drejtė qytetare ndesh nė kritika, tė cilat synojnė tė zhvlerėsojnė peshėn e njė vote numerike. Ka mendime se vota e njė personi nuk ka atė rėndėsi qė i jepet zakonisht. Pėrgjithėsisht thuhet se ėshtė e rėndėsishme vota e njė shumice dhe jo e njė personi. Kjo kritikė ka logjikė ndoshta numerike, pėr ata qė duan pushtet me ēdo kusht, por nuk ėshtė shumė e arsyetuar dhe e qendrueshme nė bazė tė parimeve demokratike. Unė ndaj mendimin qė thotė se ka vlerė tė padiskutueshme edhe njė votė e vetme e ēdo qytetari tė njė vendi. Besoj se e drejta e votės ėshtė njė ndėr tė drejtat e pamohueshme tė njeriut modern. Dhe kjo e drejtė qė kemi, duhet mbrojtur e jo shpėrfillur. Njė tregues i respektit ndaj kėsaj tė drejte, ėshtė edhe pjesėmarrja nė votime.

Nė rastin e kėtyre votimeve nė Shqipėri, mund tė themi se edhe vetėm njė votė - literalisht njė votė - ka shumė rėndėsi, dhe jo vetėm pėr votimin maxhoritar. Poashtu historia e votimeve nė botė na tregon se edhe njė votė (numerikisht 1) ka shumė rėndėsi dhe ndryshon, nė ndonjė rast, rrjedhėn e historisė. Mund tė thuhet se njė votė ndryshon gjithēka. Psh., pėr njė votė Texas-i u bė pjesė e SHBA-sė. Pėr njė votė Adolf Hitler kryesoi Partinė Naziste. Pėr njė votė Franca ndryshoi nga monarkia nė republikė. Njė votė shkaktoi qė Charles I tė ekzekutohet.

***

Por qė njeriu tė japė votėn e tij nė mėnyrė tė arsyetuar e tė menduar, duhet tė analizojė e t'i peshojė emrat e kandidatėve e tė partive, deri ditėn e fundit tė votimeve. Duhet tė jetė i vėmendshėm nė ato ēfarė deklarojnė secila nga palėt. Dhe mbasi tė ketė krijuar bindje, duhet tė japė votėn e vet. Elektorati ka gjithė arsyet tė bėjė zgjedhjet e duhura e tė ndryshme, e tė mos vetėkonsiderohet njė turmė nė xhepin e pasmė tė partive. Tė mos votohet me partizanllėk e tifozllėk, siē ėshtė bėrė "modė" nė Shqipėri. Prandaj them se pjesėmarrja dhe ēdo votė e sigluar, ėshtė shumė e rėndėsishme. Ajo nuk ėshtė njė copė letėr e pavlerė e palosur nė dosje. Ajo ėshtė njė shprehje e vullnetit dhe e dėshirės sė qytetarit, dhe kur ky vullnet njihet plotėsisht, atėherė pushteti ka legjitimitet tė plotė.

Njė qeveri vėrtet demokratike nuk duhet tė llogarisė vetėm votat e mbėshtetėsve tė saj, tė partiakėve, shkollarėve, por tė tė gjithė votuesve potencialė, edhe ata me njė nivel tė ulėt njohurish. Prandaj duhet njė punė mė e madhe te njerėzit qė tė marrin mė seriozisht pjesėmarrjen nė votim. Pėr fat tė keq ka shumė tė dhėna qė thonė se qeveria socialiste nė Shqipėri ka si qėllim qė votuesit tė jenė sa mė pak tė informuar rreth procedurave tė votimit, rėndėsisė sė tij. Madje qeveria e PS-sė ėshtė akuzuar edhe pėr zhdukje totale tė emrave nga listat e votimit, ēka ėshtė absolutisht e papranueshme pėr mentalitetin demokratik.

Nuk dimė qė ndonjė organ zyrtar apo qeveritar tė ketė ndėrmarrė ndonjė fushatė tė njėmendtė sensibilizimi pėr tė nxitur njerėzit tė votojnė. Pėrkundrazi, ajo duket se ka interes nė abstenimin nga votimi tė njerėzve, dhe kjo pėr mendimin tim ėshtė mjaft e rėndė. Ēdokush duhet ta kuptojė se para kutisė sė votimit jemi tė gjithė tė barabartė, pavarėsisht statusit qė mund tė kemi. Vota e punėtorit, fshatarit, bujkut, tė varfrit, tė moshuarit peshon poaq saē peshon vota e Berishės, Nanos apo Mbretit Leka.

S'duhet tė harrojmė se ajo qė bėn kryeministri dhe presidenti nė zyrė, afekton (ndikon) tė ardhmen tonė, por ne mund tė ndihmojmė pėr ta ndryshuar tė ardhmen duke shkuar nė kutinė e votimeve. Mund tė themi madje se ardhmja jonė varet edhe tek fleta e votimit. Pra duhet tė bėhen pėrpjekje tė vazhdueshme pėr tė edukuar, motivuar dhe fuqizuar gjithė shtresat shqiptare pėr tė votuar.

***

Zėri i qytetarėve tė paangazhuar nė politikė ėshtė njė zė shumė i randėsishėm, qė duhet tė dėgjohet dhe tė konsiderohet nga politika e qeveria shqiptare. Por nėse do tė isha nė kushtet tė bėja njė apel pėr kėto votime, do t'i thoja gjithkujt qė tė votonte pėr njė kandidat qė punon pėr kombin dhe jo pėr karrigen. Pėr njė kandidat qė lufton tė ngrejė e tė fuqizojė shtetin dhe jo pushtetin e partisė sė vet, apo ndoshta atė personal. Duhet votuar pėr njė kandidat qė udhėhiqet nga mendja e vet dhe jo nga urdhri i "kryetarit" apo "shefit". Mbi tė gjitha e rėndėsishme ėshtė qė shqiptarėt tė shprehin lirshėm votėn e tyre pėr ata njerėz qė preferojnė e tė mos rrinė inaktivė mė 3 korrik.

Njė ndėr baballarėt e mėdhenj tė kombit amerikan, Presidenti Abraham Lincoln ka thėnė se: "Vota ėshtė mė e fuqishme se plumbi. Zgjedhjet i pėrkasin popullit. Ajo ėshtė e drejta e tyre. Nėse ata dėshirojnė t'i kthejnė shpinėn zjarrit dhe tė djegin vithet e tyre, atėherė le tė ulen nė prapanicėn e djegur e tė pėrcėlluar." Ky mesazh kuptimplotė duhet tė vlejė pėr tė gjithė ata njerėz qė kanė menduar se abstenimi apo pasiviteti i tyre ėshtė pozicion i gjetur.

***

Qė kombi shqiptar tė pėrparojė nė fusha tė ndryshme, duhet tė ketė njė shtet tė fortė me liderė qė kuptojnė nocionin komb dhe tė jenė tė pėrgatitur nė fushėn e profesionit qė ata zotėrojnė. Prandaj shqiptarėt duhet tė dijnė tė zgjedhin liderėt e tyre. E kėta liderė zgjidhen njė herė nė katėr vjet. Njė shtet i ndjeshėm kundėr korrupsionit, njė shtet i drejtuar nga liderė me nuhatje politike e ndjenja nacionale njeh pėrparime tė shpejta. Shqipėrinė e bėjnė shqiptarėt dhe jo njė pakicė shqiptarėsh apo ndnjė 'elitė' komuniste.

Nėse njė shkrimtar shqiptar, ta zėmė Kadareja, do tė merrte ēmimin Nobel nė literaturė, shumėkush nė kėtė kohė tė internetit, do tė njihej me Shqipėrinė. Pra, po pėrparuan shqiptarėt e shquar, poashtu parparon edhe kombi ynė. Ndėrsa elita politike socialiste pėr vete ecėn 'njė hap para', nga ana tjetėr kombi shqiptar bėn dy hapa mbrapsht.

Kontraditat politike ndėrmjet Partisė Demokratike dhe asaj Socialiste janė 'ashpėrsuar' si intervale tė pa koordinuara, por tė njė toni tė butė, ku qėllimi i tyre ėshtė karriera politike pėr tė dy palėt. Nė hakmarrje dhe dashuri, gruaja ėshtė mė barbare se burri, thotė Nietzsche filozofi gjerman. Koha ka vėrtetuar dhe e vėrtetoi se socialistėt dhe demokratėt janė hakmarrės. Ata luftojnė pėr interesa personale dhe jo kombėtare.

Si konkluzion them se gjėrat mund tė rregullohen, po tė votohet masivisht pėr forcat e reja politike, tė cilat mbrojnė interesat kombėtare tė shqiptarėve e jo tė armiqve tanė siē kanė bėrė deri mė sot trashgimtarėt e PPSH-sė. Forca tė tilla politike ka nė tė gjithė spektrin e politikės shqiptare, por unė do tė veēoja nismėn e Mbretit Leka me "Lėvizjen Pėr Zhvillim Kombėtar". Nėse shqiptarėt do tė votojnė masivisht pėr LZHK, atėherė jam i sigurt se shteti shqiptar do tė njohė pėrparime qė nė stadin e sotėm mund tė duken si ėndrra.

 

OPINIONE

Votoni Shtetbėrėsin!

Nga Petrit Kola

http://everteta.myblogsite.com

Imagjinoni pėr njė ēast se Berisha dhe Nano janė dy burra tė mirė. Nuk ia kanė as Shqipėrisė dhe as demokracisė me hile, as lidhje me krimin nuk kanė. As njėri as tjetri.

Tani le tė mendojmė praktikisht dhe pragmatikisht me durim dhe pjekuri si fshatarė tė moēėm...

Na thanė nė 1944 se Shqipėria do tė lulėzohej nga shteti i Diktaturės sė Proletariatit qė do tė instalonin. Me lugė tė florinjtė do hanim. Na thanė se mjeshtra janė nė ndėrtimin e kėtij shteti. Ne u besuam. Ata pėrpoqėn dhe e ndėrtuan. 'Suksese' arritėn. Stalini dhe Kim Il-Sung i Koresė sė Veriut do ia kishin zili.

Enveri, Ramizi, Foto Ēami ishin autorėt. Saliu, Fatosi, Sabriu, Gjinushi e kompani ishin aktorė aktivė nė ndėrtimin e atij shteti.

Na erdhi '90-ta. U pėrpoqėm ashtu siē dinim, por nuk na dha rezultat - tha Foto Ēami, - radha u takon atyre qė dinė ta bėjnė shtetin ndryshe. Ta kishte sinqerisht? Nejse, bėhj fjalė pėr demokraci, pluralizėm dhe ekonomi tregu.

I pari ishte Saliu qė, nga aktor nė shtetin e Diktaturės sė proletariatit, shndėrrohet nė autor i kohėve tė sotme. U pėrpoq njeriu pėr mirė, por nuk qullosi gjė. Timoni i priste nga e majta.

Radha i erdhi Nanos. Mėnyra: gryka e pushkės. (Pushteti buron nga gryka e pushkės). Huqe tė vjetra, nga koha e kuqe. Sot ndodhemi para njė karikature kriminale qė pretendojnė ta quajnė shtet.

2005, zgjedhje parlamentare. Nė udhėkryq ne jemi. Shumė herė mė mirė se tė jesh nė rrugė tė gabuar. Cilėn rrugė tė marrim? Cilin lider tė zgjedhim?

Ata qė dinė tė bejnė shtetin ndryshe - na tha Foto Ēami. Saliun, Nanon, Metėn dhe kompani i provuam. Janė tė mirė, por si zanat kanė shtetin e Diktaturės sė proletariatit. Tjetrin nuk dinė ta ndėrtojnė. Kėpucari nuk ėshtė rrobaqepės dhe pėr tė qepur rroba, nuk shkohet tek kėpucari, siē kemi bėrė deri mė tani, por te rrobaqepsi. Me fat jemi kėtė radhė. Ata tė shtetit ndryshe janė nė valle. Dhe ata kanė vetėm atė zanat. Prandaj votoni LZHK! Votoni Leka Zogun, SHTETBERESIN!

 

Edhe unė votoj si ju, mendoj si ju.

Voto prestigjin dhe lirinė, o popull i zėnė rob!

nga Alban Guri

www.fondacionikombi.com

Tragjedia e popujve dhe e njerėzve, emigracioni, me preku edhe mua. Mė preku mua si dhe shumė tė tjerė tė pafajshėm, tė parritur, tė pangopur, tė paditur. Na mposhti dhe na pėrzuri larg nga bota jonė, mizerja, injoranca dhe barbarizmi i njerėzve me yll tė kuq nė ballė, tė ngjashėm me djallin qė ka brirė nė ballė. Por ne rezistuam, gjetėm forca, besuam nė Zot, bėmė tė pamundurėn dhe gjetėm nga vinte e keqja. Ajo e kish emrin "komunizėm". E keqja kish armik tė sajin besimin nė Zot, kish armik tė sajin individin, dijen, familjen, zhvillimin, prandaj i luftoi ato fort deri nė vrasje. Si rrjedhim, ne tė larguarit nga e keqja, nga krimi qė mbante logon me yll tė kuq, nga ateizmi i imponuar, nga rekrutimi qė bėnte sigurimi i shtetit, nga puna e detyruar, nga varfėria dhe padituria, iu bashkuam botės sė njerėzve, lirisė shekullore tė mendimit. Pėr ne triumfoi e drejta, liria, mirėqenia, besimi. Ne kėshtu mėsuam se popujt miq qė na hapėn dyert dhe zemrat, lirinė e fitojnė, e mbrojnė dhe e perfeksionojnė. Ata e fitojnė atė edhe me gjak, e mbrojnė atė po me gjak. Janė gati tė sakrifikojnė bijtė dhe bijat e tyre mė tė mirė vetėm qė tė triunfojė ajo, LIRIA, kushti bazė pėr mbijetesėn e njeriut, mendimit dhe statusit njerėzor. Nė tė kundėrt, pa liri, mbeten dhe gjallojnė vetėm kafshėt, qė hanė, flenė dhe jashtėqisin, tė cilat me egėrsinė e tyre hakėrrohen dhe mbysin barbarisht njėra-tjetrėn pėr mbijetesė. E gjithė kjo rendesi qė merr statusi i lirisė pėr njeriun, interpretohet dhe vihet nė provė nga vetė kėta popuj ditėn e votimit. Pra, njerėzit e emancipuar kanė krijuar kėtė mekanizėm, i cili u jep mundėsinė tė gjithėve, qė pa krijuar gjakderdhje, tė zgjedhin se nė ē`mėnyrė do jetojnė, me dinjitet apo nėn zgjedhė, me liri apo tė shtypur, nė mirėqenie apo me tallona ushqimesh ose me lista borxhesh tė gjata sa pėr tė mbajtur frymėn gjallė. Ata nėpėrmjet votės mbajnė parasysh se duhet votuar edhe pėr fėmijėt, pėr tė ardhmen e tyre, pėr dinjitetin e gruas, tė tė moshuarve, pėr pensionet e tyre dhe pėr shumė e shumė komoditete tė tjera, qė njeriu me punėn e tij tė palodhur ka arritur gjithmonė t`i krijojė. Vetėm se ata mbajnė parasysh qė me votėn e tyre do bėjnė tė mundur qė askush mos t`ua vjedhė mundin dhe djersėn, qė askush mos t`ua vjedhė lirinė e tyre. Pėr kėtė fakt ata, popujt e emancipuar dhe nė dukje tė zbutur, janė gati tė zbresin edhe nė sheshe me armė nė dorė, pėr njė gjakderdhje tė re, tė detyrueshme, tė pashmangshme, tė legjitimuar nga e drejta pėr tė mbrojtur me ēdo kusht lirinė, pėr ta mbrojtur atė edhe me jetėn e tyre.

Unė kam ardhur tė votoj, kėtu nė vendin tim, nė lagjen ku jam rritur. Do votoj bashkė me prindėrit e mi, me miqtė e mi dhe nė harmoni me tė gjithė ata qė njėsoj si unė provuan rrugėtimin e gjatė larg shtėpisė. Do votoj pėr njė njeri si unė, pėr njė grup njerėzish si unė, pėr njė program qė duket sikur e kam shkruar unė. Do votoj pėr lirinė qė kėrkova dhe e gjeta tek tė tjerėt, tek miqtė tanė nė botėn e lirė. Do votoj pėr t`u rrėfyer atyre, njerėzve, qė i desha dhe mė deshėn se tė mirat qė zbulova dhe mora me vete i kam prurė tek njerėzit e mi, tek shqiptarėt. Do votoj pėr prestigjin, moralin dhe pėr pajtimin kombėtar. Do votoj unė dhe tė tjerėt pėr emigrantin e pėrmalluar dhe tė pėrkushtuar, do votoj pėr arkivuesin e ndjenjės kombėtare dhe strategun largpamės. Unė do votoj pėr daljen e Shqipėrisė nga errėsira, pėr triumfin e lirisė dhe zhvillimit kombėtar.

Unė do votoj pėr LEKEN e Madh, do votoj pėr gjithė mbretėrit dhe burrat e shtetit shqiptar. Do votoj LEKA ZOGUN I, tė birin e Mbretit Ahmet dhe tė Mbretėreshės Geraldinė, babain e Princit LEKA II, pėr vėllain e madh tė tė gjithė Kombit Shqiptar. Voto edhe ti! Vota ėshtė pėrgjegjėsi jo e vogėl. Popujt e mėdhenj marrin pėrgjegjėsi tė mėdha. Nese je bir i njė populli tė madh siē dėgjojmė shpesh tė thuhet, atėherė voto madhėrisht pėr mė tė madhin patriot, pėr simbolin e kombit tėnd dhe timit. Voto pėr Mbretėr dhe pėr LIRI o popull i zėnė rob!

 

Replikė ndaj renegatit Valentin Macaj

Ja kush ėshtė Valentin Macaj, komitetxhiu i Rrėshenit

Nga Petrit Jushi

Kryetar i PLL dega Mirditė

E ndjeva tė detyrueshme qė tė jap njė pėrgjigje komentit tė z.Valentin Macaj nė lidhje me opinionin e tij pėr kandidatėt e LZHK-sė, qė kanė marrė pėrsipėr tė shpalosin pėrpara elektoratit, vlerat mė tė mira tė sė djathtės reale, tė cilėn pa asnjė dyshim e shpalosin kandidatėt e ofruar nga LZHK dhe Mbreti Leka i Parė. Qė nė fillim dua qė tė theksoj se ky kalemxhi, i cili vjen nga strukturat e SHIK-ut, ka si mision tė tij denigrimin e kėtyre kandidatėve, tė cilėt nuk vijnė nga partitė e shpikura nga Ramiz Alia dhe Katovica e famshme, e inicuar nga Gorbaēovi, nė fund tė sundimit tė gjatė komunist. Duhet qė ta sqaroj qė nė fillim pėr lexuesin e gjerė (pasi kėtu nė zonėn 15 e njohin mirė kėtė njeri) i cili vetėm hedh baltė mbi PLL. Unė qė po shkruaj jam kryetar i PLL dega Mirditė, ndėrsa personi nė fjalė ka qenė anėtar i thjeshtė i kėsaj dege. Nė radhė tė parė dua qė tė sqaroj pozicionin politik tė kėtij zotėrie. Para vitit 97 ka qenė punonjės i SHIK-ut dhe roje e shėrbėtor i Fatos Nanos nė burgun e Tepelenės. Me rėnien e qeverisjes sė PD-sė ai ėshtė ingranuar me strukturat socialiste dhe arrin tė shpallet kryetar i Komitetit tė Shpėtimit nė Mirditė. Nuk ėshtė e nevojshme tė zgjatemi se ēfarė kanė qenė kėto komitete socialiste, pasi shqiptarėt e dinė mirė se kush i krijoi dhe ēfarė misioni patėn ato. Mė pas konvertohet nė legalist. Por ajo ēfarė ra mė shumė nė sy lidhet me faktin se ai shfaqi njė karrierizėm tė theksuar. Pėrsa i pėrket "faktit" se ai paska diskutuar me Mbretin Leka i Parė nė lidhje me spiunėt, dua tė shpjegoj se kam qenė unė organizator i atij takimi tė rėndėsishėm me Mbretin. Nė pėrbėrje tė kėtij grupi ka qenė edhe Valentin Macaj, por e vėrteta ėshtė se me Mbretin kemi pasur njė takim tepėr tė ngrohtė dhe miqėsor ku shkėmbyem mendime dhe bashkėbiseduam pėr problematikėn shqetėsuese pėr gjithė shoqėrinė shqiptare. Mbreti na foli pėr qėllimin dhe arsyet e kėsaj lėvizjeje tė inicuar prej tij. Disa arsye kryesore qė u diskutuan ishin, varfėria e tejskajshme, e cila rrezikon humbjen e pavarėsisė ekonomike nga monopolizimi i ekonomisė ndėrsa ndjenja kombėtare ka rėnė nė nivele shumė tė ulta. U tha se shqiptarėt nuk mbrohen as nė shtėpitė e tyre, po ashtu edhe jashtė kufijve. Mes tė tjerash NMT Leka i parė Zogu, tha se kjo ėshtė njė lėvizje pėr hir tė kombit dhe interesave tė tij. Ai tha se tė gjithė shqiptarėt duhet t'i hedhin sytė pėrpara nė kėrkim tė sė ardhmes pėr tė gjithė shqiptarėt. T'i kthejmė Shqipėrisė njė qeverisje tė drejtė shqiptare dhe pėr shqiptarėt. Pra siē vėrehet, nė atė takim nuk ėshtė folur asgjė pėr ato ēfarė pretendon komitetxhiu Macaj. Ēuditėrisht ky njeri kėrkon tė bėjė komentuein dhe analistin e madh, pavarėsisht se ai ėshtė njė "intelektual me korrespondencė". Por ėshtė edhe njė njeri qė i mungon stabiliteti nė orientimin e tij politik, dhe i errėt nė qėllimet e tij. Njė tjetėr "shqetėsim" i Macajt ėshtė vendosja e emrave mbretėrorė nė disa prej rrugėve dhe institucioneve tė vendit gjatė qeverisjes sė socialistėve. Kėtė pėrgjigje do ta jap unė. Pėr hir tė sė vėrtetės, socialistėt nuk janė tė gjithė kokėboshė si puna jote, o Valentin. Socialistėt janė tė ndėrgjegjshėm se pėr vite me radhė gjatė regjimit komunist kanė dėmtuar historinė e vėrtetė tė Shqipėrisė dhe sot nuk kanė se si tė vendosin emra tė tjerė, pėrveē atyre qė i ngritėn kėto institucione dhe qė hodhėn themelet e shtetit tė parė modern. Edhe socialistėt e dinė se mbreti Leka I ėshtė simbol i kombit, ndonėse nuk iu intereson ta pranojnė. Ndėrsa shqetėsimi tjetėr i z.Macaj se pse LZHK nuk ėshtė nė koalicion me PD dhe se po punoka pėr tė majtėn nuk qendron. Kjo thėnie e juaj nuk ėshtė e sinqertė, pasi ju keni qenė ndėr firmėtarėt e themelimit e LZHK nė Mirditė dhe e keni njohur programin e tė gjithė drejtuesit kryesorė tė saj, qoftė edhe pėr daljen nė vete si formacion politik. Nė atė kohė ju nuk keni pasur ndonjė opinion kundėr, ndėrsa sot nuk keni ndonjė tė drejtė morale, qė tė akuzoni pėr bashkėpunim me tė majtėn. Kjo sepse ju vetė keni pasur kėmbime letrash miqėsore direkt me z.Fatos Nano pas njohjes qė keni pasur me tė nė burgun e Tepelenės. Ēuditėrisht, z.Nano, edhe pse ju nuk jeni aspak ndonjė person i rėndėsishėm, ka denjuar tė merret me ju. Unė mendoj se arsyeja ėshtė e kuptueshme. Mė pas ju keni kandiduar pėr kryetar komune nė emėr tė PLL-sė, pa ndonjė koalicion me PD-nė dhe nė vendlindjen tėnde dole me 20 vota. Si pėrfundim z.Macaj ju kėshilloj tė mos bėheni zėdhėnės i tė tjerėve, pasi edhe aty zor se do tė ketė vend pėr ty, megjithė servilizmin e madh qė po prezanton. Tė kėshilloj qė tė mos merresh me sajesa tė tilla, qė nuk i beson askush. LZHK udhėhiqet nga njė figurė e padiskutueshme e kombit tonė, dhe ka njė program tė qartė kombėtar. Kėtė shqiptarėt do ta kuptojnė se ėshtė rruga e vėrtetė e anėtarėsimit nė BE. Kjo sepse LZHK e ka vullnetin politik si dhe dėshirėn e mirė, potencialet njerėzore, intelektuale dhe patriotike, tė cilėt e ndiejnė detyrim ndaj kombit pėr ta orientuar nė rrugėn drejt njė Shqipėrie perėndimore dhe tė begatė. Populli ėshtė i tejlodhur nė kėtė tranzicion tė zgjatur. Kjo ėshtė njė mėnyrė e mirė qė politikanėt "si tė majtė ashtu edhe tė djathtė" ta sundojė atė. Kjo sepse varfėria ka bėrė qė populli kėto fatkeqėsi t'i kuptojė si pjesė tė jetės sė tyre. Kjo ėshtė njė fatkeqėsi e madhe pėr shqiptarėt. Gjithsesi unė uroj qė forcat e djathta tė vijnė nė pushtet pasi ky grusht njerėzish qė janė sot nė qeverisje, sėbashku me monopolet e tyre, nuk duhet tė jenė mė pjesė e qeverisjes pas 3 korrikut.

 

Vrasja e Bardhyl Ajetit ėshtė poshtėrim kombėtar

Eshtė tepėr e vėshtirė t'i japim lamtumirėn e fundit kolumnistit Bardhyl Ajeti! Vrasėsit mbas shpine janė vrasėsit tinzarė, mercenarė, persona qė vrasin pavarėsinė e Kosovės, qė vrasin fjalėn e lirė, qė vrasin progresin dhe tė ardhmen e Kosovės. Bardhyl Ajeti, kolumnisti ynė i spikatur i mbylli sytė pėr nė banesėn e tij tė fundit. Jam i sigurt qė amaneti dhe porosia e tij e fundit kanė qenė "Rroftė Kosova!", "Rroftė Shqipėria Etnike!", "Poshtė mercenarėt!", "Poshtė mafiozėt komunistė!", "Liri fjalės sė lirė!".

Me dhimbje dhe respekt kujtojmė Bardhyl Ajetin i cili ėshtė gjeneratori i fjalės sė lirė, luftėtar me pushkė dhe penė i lirisė dhe pavarėsisė sė Kosovės. Bardhyli ishte gazetari qė u karakterizua nga morali i tij i pastėr, nga guximi i tij i pashoq dhe nga pena e tij e lirė, me tė cilėn tė gjithė ne nė diasporė dhe kudo i gelltitėm pa rezerva fjalėt e tij tė zemrės. Bardhyli na la pas gjurmėt e njė kolosi gazetarie, gjurmėt e njė patrioti kosovar, gjurmėt e njė shqiptari tė ndershėm.

Vdekjen e parakohshme tė gazetarit Bardhyl Ajeti e pėrjetojnė me dhimbje tė gjithė lexuesit e "Botės Sot", kolegėt e tij tė "Botės Sot"; e pėrjeton me dhimbje parlamenti dhe presidenca e Kosovės, e pėrjeton me dhimbje dhe me lotė familja e tij qė i dhuroi Kosovės birin e tij mė tė shtrenjtė, e pėrjetojnė me dhimbje edhe PLL dhe Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar. Ngushėllimet tona mė tė ndjeshme familjes dhe stafit tė "Bota Sot", dhe tė gjithė Kosovės qė e deshi me respekt kolumnistin e paharruar.

Luan H. Gashi

Nėn/kryetar i PLL

Anėtar i Bordit Drejtues tė LZHK-sė nė SHBA

 

Shenim

Keto shkrimet e meposhtme do te botohen ne numrin e ardhshem te gazetes Atdheu (ne versionin e shtypur ne leter)

 

Komente tė shtypit shqiptar rreth vizitės sė Mbretit Leka nė Kosovė

Mbreti, takime tė pėrzemėrta me krerėt politikė tė Kosovės

(QIK) Prishtinė, 29 qershor - Presidenti i Kosovės Ibrahim Rugova priti sot Naltmadhninė e Tij mbretin Leka Zogu i Parė, i cili prej dje ndodhet pėr njė vizitė tė shkurtėr nė Kosovė. Nė kėtė takim u bisedua pėr zhvillimet aktuale tė cilat u vlerėsuan pozitivisht.

Naltmadhnia e Tij Leka Zogu tha se ėshtė hera e dytė qė vjen nė Kosovė dhe se kishte vėrejtur ndryshime dhe progres nė Kosovė, duke porositur qė tė vazhdohet nė rrugėn e pavarėsisė.

"Nė kėto dy vjet kam parė njė ndryshim dhe njė ecje pėrpara tė Kosovės... Keni bėrė mrekullinė dhe vazhdoni tė bėni. Vendimi juaj pėr pavarėsinė ėshtė i drejtė dhe ėshtė ajo qė duhet tė jetė", u shpreh shkurt pas takimit Leka Zogu i Parė.

Presidenti Rugova, pasi shprehu kėnaqėsinė qė takon pėrsėri sot Naltmadhninė e tij, mbretin Leka i Parė, e falėnderoi pėr dėshirėn qė ka shfaqur pėr tė ardhur pėrsėri nė Kosovė.

Duke folur pėr zvillimet nė Kosovė, Presidenti Rugova tha se institucionet e vendit, bashkė me bashkėsinė ndėrkombėtare, janė pėrqėndruar nė vlerėsimin e pėrgjithshėm tė gjendjes sė pėrgjithshme nė Kosovė. Kjo ėshtė rruga ndėrkombėtare, konstatoi Presidenti, qė tė bisedohet pastaj pėr pavarėsinė.

"Ndėrsa unė nė tė njėjtėn kohė dėshiroj qė pavarėsia e Kosovė tė njihet drejtpėrdrejt nga SHBA tė, Unioni Europian dhe qė tė jemi anėtarė tė UE-sė dhe NATO s dhe nė miqėsi permanente me SHBA tė", theksoi Presidenti Rugova.

Ai gjendjen e pėrgjithshme nė Kosovė e vlerėsoi stabile, kurse pėr atė tė sigurisė tha se ėshtė mė e mirė. Institucionet janė tė preokupuara me objektivat e zhvillimit ekonomik tė vendit, por ato pėrsėri lidhen me ēėshtjen e njohjes sė pavarėsisė sė Kosovės, tha Presidenti Rugova, dhe theksoi pėrkushtimin qė "qytetarėt dhe populli i Kosovė tė ketė njė jetė mė tė mirė dhe mė tė lumtur".

Naltmadhnia e Tij Leka Zogu ėshtė takuar edhe me kryeparlamentarin Nexhat Daci.

Marrė nga Qendra pėr Informim e Kosovės (QIK)

 

Intervistė e Mbretit Leka dhėnė gazetės Express nė Prishtinė

Mbreti i bashkimit Shqipėri-Kosovė

Leka Zogu e do edhe Rugovėn, edhe Thacin, e sidomos Haradinajn. Mendon se Kosova do tė bėhet e pavarur, por kombi s'do tė jetė i ndarė. Shpreson tė marrė tė paktėn njė pjesė tė votave me 3 korrik, por s'deklarohet mė ke do tė hynte nė koalicion. Thotė se Nano dhe Berisha janė fajtore pėr frenimin e Shqipėrisė

Artan Mustafa

Eshtė hera e dytė qė vjen nė Kosovė, ku tashmė pritja e ngrohtė pėr tė po bėhet gati traditė. Tė martėn, ai ishte deri nė orėt e vona nė takime dhe biseda tė ndryshme, nė kryeqytetin kosovar. I veshur me njė kėmishė tė bardhė, gjithmonė me cigaren nė dorė, ai mban qėndrimin e njė malėsori gjatė bisedės, edhe pse me shėndetin s'i ka punėt shumė mirė.

"Si gjithmonė, kur vij ne Kosovė, ndjej njė kėnaqėsi tė madhe", thotė Leka Zogu, nė njė bisedė, teksa pėrgatitej pėr mėngjesin, nė hotelin Victoria, ku ishin ishin bėrė rregullime tė posacme me rastin e vizitės sė tij.

Pretendenti i fronit mbretėror tė Shqipėrisė, djali i mbretit Ahmet Zogu, vizitoi Kosovėn me ftesė tė ish-Kryeministrit Ramush Haradinaj, kryetarit aktual tė Aleancės pėr Ardhmėrinė e Kosovės, i cili ėshtė liruar nga Gjykata e Hagės pėr t'u mbrojtur nė liri nga akuza qė e ngarkon per krime lufte gjatė vitit 1998 dhe 1999. "Kemi marrėdhanie miqėsore me Haradinajn. Unė mejtoj se nuk janė fort burra qė mund t'i krahasojmė me tė", shprehet. Ai ka njė koment pėr akuzėn ndaj Haradinajt tė bėrė nga Prokuroria e Hagės. "Pėr akuzėn, besoj se asht njė shpifje qė e kanė ba armiqtė".

Leka Zogut i pėlqen lidershipi i Kosovės. "Kosova ka njė lidership tė mirė, dhe me kohė po piqet edhe ma tepėr. Por, po, ka njė lidership tė mirė", shprehet ai, nė stilin e tij tė pėrgjigjieve tė shkurtėra, ndėrsa thith thellė tymin e cigares.

Gjatė ditės sė dytė tė vizitės, ai pati takime tė ndara me Presidentin Ibrahim Rugova dhe Kryetarin e Kuvendit Nexhat Daci. "Pėr zotin Rugova kam njė nderim shumė tė madh, sepse ka ba njė luftė pėr paqe para luftės, dhe edhe sot asht duke punu shumė mirė pėr pavarėsinė e Kosovės", shprehet Zogu, nė intėrvistė.

Ka opinion edhe pėr Hashim Thacin. "Z.Thaci pėr mua asht njė politikan shumė i zgjuar...mė duhet ta njoh ma mirė".

Jeton nė Tiranė, por duket se interesohet jo pak edhe pėr zhvillimet nė Kosovė.

Prej vizites sė tij paraprake, pohon se sheh shumė pėrparime. Leka Zogu ka njohuri edhe pėr procesin e pėrmbushjes sė standardeve, kusht ky i vėnė qė nga viti 2003 nga bashkėsia ndėrkombėtare pėr fillimin e negociatave pėr statusin e Kosovės. "Unė mendoj qė pėr t'i pėrmbushur standardet, Kosova duhet tė ketė njė herė pavarėsinė", thotė ai. Shpreson se Kosova do ta ketė statusin e zgjidhur deri nė fund te kėtij viti, ndėrsa beson se kosovarėt janė tė gatshėm tė administrojnė pavarėsinė.

E pėr rrjedhojė, llafet e cojnė te cėshtja e bashkimit kombėtar. "Jam i sigurt qe njė prej konditave qė do t'i vihen Kosovės - do te jetė mosbashkimi me Shqipėrinė dhe me ndonjė shtet tjetėr. Por, ajo ėshtė njė gjė qė do tė bahet vetvetiu, me rruge ma tė mira etj etj. Per mendimin tim, nje komb nuk mund te ndahet me njė linjė artificiale ose me njė hartė", deklaron ai.

Fajtorėt Nano e Berisha

Njeriu i cili synon tė bėjė ndryshime thelbėsore nė Kushtetutėn e Shqipėrisė, nė tė ardhmen, shpreson sė tėrė procesi zgjedhor atje do tė jetė i rregullt dhe qė mė pas tė mos ketė probleme. Ai ėshtė njė prej garuesve nė zgjedhjet e 3 korrikut. Nėse fiton 5-6 pėr qind te votave, bazuar nė sondazhet mbi preferencat e votuesve, ka tė ngjarė tė bėhet pėrcaktuesi i qeverisė sė ardhshme. "Pėr zgjedhjet nuk dihet kurrė, derisa tė vijė rezultati final. Por, shpresoj qe po tė mos kemi mazhorancen, sė paku nje pjėsė tė mirė tė votave", beson.

A do tė hynte Leka Zogu nė koalicion per ndėrtimin e qeverisė me Partinė Ssocialiste tė Fatos Nanos apo me Partinė Demokratikė tė Sali Berishės?

"Do tė varet shumė se me kė do tė flas", thote ai.

Por, cfarė do te ndodhte nėse do tė fitonte zgjedhjet, edhe pse pak kush e beson njė gjė tė tillė?

"Nuk do tė fillojmė menjėherė mė ndėrrimin e Kushtetutės dhe sistemit ne Shqipėri, nėse fitojmė mazhorancėn. Sė pari, do tė fillojmė me ndryshimet qė i kemi premtu. Pra, ndryshime qė jane tė dosmodoshme pėr popullin shqiptar: me i dhanė Shqiperisė dinjitetin qė ka pase, mė i dhanė mundėsi me ndalė krimin dhe korrupsionin, me e pru drejtėsinė dhe ligjin nė vend...", vazhdon ai.

Sido qė tė jetė, nė ketė rast beson sė kohėt e monarkisė do tė ktheheshin.

"Nėse fitoj mazhorancėn, rikthimi i mbretėrisė do tė varet nga fakti se si e shohin shqiptarėt. Mund tė shkojnė dy vjet, mund tė shkojė edhe mė gjatė...".

Leka Zogu beson qė Shqipėria do te ecte mė shpejt nė proceset integruese, po ta merrte pushtetin. "Mendoj se Nano dhe Berisha janė fajtore pėr frenimin e Shqipėrisė", deklaron ai.

It's my life

Tė kthyer nė qershor tė vitit 2002 nga Johanesburgu i Afrikes sė Jugut, trashėgimtarėt e ish-mbretit Ahmet Zogu, jetojnė nė Tiranė. Ndonėse mbretėresha Geraldinė, e ėma e djalit te vetėm tė Ahmet Zogut - Lekės dhe gruaja e tij - Suzana, vdiqėn pas kthimit nė Shqipėri, familja e mbetur mbretėrore shprehet se gėzon jetėn nė atdhe.

"Kemi kontakte tė herė-pas-hershme me familje tjera mbretėrore. Me mbretin Simeon, mbretin Huan Carlos, mbretin Abdullah, mbretin Fahd... pak a shumė, familje tė cdo vendi", thotė Zogu. Sipas tij, nuk pritet qė martesa e Princit Leka tė bėhet sė shpejti.

Leka Zogu ėshtė lindur me 5 prill 1939, dy ditė para se Mbreti Zog sė bashku me familjen tė nisej pėr nė Egjipt, pasi vendi po pushtohej nga Italia. Ai u ėmėrua trashigimtar i fronit mė 1957, por jashtė Shqipėrisė, pasi ai ishte i padėshiruar nga regjimi komunist qė e kishte shpallė Shqipėrinė Republikė. Zogu u martua nė Paris mė 1975 me Susan Cullen-Uard, nga familja mbretėrore e Australisė, me tė cilėn ishte njoftuar nė Londėr. Njė kohė tė gjatė para kthimit nė Shqipėri, pėrvec vendeve tjera, ai ka jetuar nė Johanesburg.

Nė referendumin e vitit 1997, ai nuk kishte arritur tė fitonte shumicėn e votave, por Leka Zogu vazhdon ta quaje veten mbret tė shqiptarėve, dhe punon pėr rikthimin e republikės monarkike, aty nga Tirana - themelet urbane tė sė cilės i vuri Ahmet Zogu, njėriu qė arriti ta shpallte veten mbret me 1928, post tė cilin e ushtroi deri mė 1939.

artan.mustafa@gazetaexpress.com

Marrė nga gazeta "Express" nė Kosovė, e enjte, 30 qershor 2005

 

Box

Deklarata e Mbretit Leka:

Pak burra mund tė krahasohen me Ramush Haradinajn

"Pretendenti i fronit mbretėror tė Shqipėrisė, djali i mbretit Ahmet Zogu, vizitoi Kosovėn me ftesė tė ish-Kryeministrit Ramush Haradinaj, kryetarit aktual tė Aleancės pėr Ardhmėrinė e Kosovės, i cili ėshtė liruar nga Gjykata e Hagės pėr t'u mbrojtur nė liri nga akuza qė e ngarkon per krime lufte gjatė vitit 1998 dhe 1999. "Kemi marrėdhanie miqėsore me Haradinajn. Unė mejtoj se nuk janė fort burra qė mund t'i krahasojmė me tė", shprehet. Ai ka njė koment pėr akuzėn ndaj Haradinajt tė bėrė nga Prokuroria e Hagės. "Pėr akuzėn, besoj se asht njė shpifje qė e kanė ba armiqtė"."

 

Leka Zogu i Parė: "Vullneti i popullit tė Kosovės pėr pavarėsi ėshtė e drejtė legjitime"

Prishtinė, 29 qershor - Nė ditėn e dytė tė vizitės nė Kosovė pretendeti i fronit mbretėror tė Shqipėrisė, Leka i Parė konstatoi se nė Kosovė ka pasur progres tė jashtėzakonshėm. Pas takimit me presidentin Rugova ai tha se njė gjė tė tillė do tė dėshironte ta vėrente edhe nė Shqipėri. Ndėrsa presidenti Rugova duke falenderuar Lekėn e Parė pėr angazhimin ndaj ēėshtjes sė Kosovės deklaroi se inistitucionet e Kosovės po ndjekin rrugėn ndėrkombėtare pėr tė realizuar pavarėsinė e vendit. Mbreti Leka i Parė u takua edhe me kryetarin e kuvendit, Nexhat Dacin. Nė kėtė takim ėshtė biseduar pėr situatėn aktuale nė Kosovė e Shqipėri.

Marrė nga Radio21.com

 

Leka Zogu vizitė dyditore nė Kosovė, takon Rugovėn, Kosumin e Dacin

Zogu: Pas zgjedhjeve do krijojmė LZHK edhe nė Kosovė

Pretendenti pėr fronin mbretėror, Leka Zogu i Parė, ka bėrė njė vizitė dyditore nė Kosovė. Nė ditėn e dytė tė vizitės sė tij nė Kosovė ėshtė takuar me presidentin Ibrahim Rugova, kryeministrin Kosumi e kryetarin e Parlamentit, Nexhat Daci. Sipas njoftimit tė bėrė nga zyra e shtypit tė Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar mėsohet se Presidenti i Kosovės, Ibrahim Rugova, e ka informuar pretendentin e fronit Leka Zogu nė lidhje me ecurinė e pėrgatitjes sė bisedimeve pėr arritjen e statusit pėrfundimtar tė Kosovės. Gjithashtu ai e ka informuar Leka Zogun edhe pėr punėn qė po zhvillohet pėr krijimin e dy ministrive tė reja nė Kosovė, atė tė Rendit dhe tė Drejtėsisė, qė pritet tė fillojnė aktivitetin e tyre nė shtator tė kėtij viti. Nė takim ėshtė diskutuar edhe pėr mundėsinė e realizimit tė projekteve tė pėrbashkėta mbas 3 korrikut mes Tiranės dhe Prishtinės. Ndėrsa mbreti Leka ka diskutuar me Rugovėn pėr rėndėsinė qė ka rruga qė lidh Shėngjinin me Gjakovėn dhe Prishtinėn. Leka Zogu ka parashtruar edhe mundėsinė e shtrirjes sė Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar edhe nė Kosovė pas zgjedhjeve nė Shqipėri. Ai ka shpjeguar se LZHK-ja nė Shqipėri ka njė frymė popullore, po larg kėsaj ne jemi tė pėrgatitur dhe pėr manipulimet e mundshme. Gjithashtu Leka Zogu ka zhvilluar edhe njė vizitė private nė shtėpinė e Ramush Haradinajt. Mbreti ka dhėnė edhe njė intervistė nė RT e Kosovės si dhe gazetave "Bota Sot" e "Ekspres" dhe u ka shprehur ngushėllime gazetarėve pėr kolegun e tyre, gazetarin Bardhyl Ajeti.

Marrė nga gazeta "Panorama"

 

___________________________

19 Qershor 2005
___________________________

Anėtarėt e Bordit Drejtues tė LZHK nė SHBA vijnė nė Shqipėri pėr fushatė

Krerėt e LZHK nė SHBA

fillojnė fushatėn nė Tiranė

Tė enjten e shkuar kanė mbėrritur nė Rinas drejtuesit e bordit tė LZHK-SHBA, zotėrinjtė Pjerin Luma, Luan Gashi, Hakik Mena, Tomor Selmani, Rexhep Ymeri, Sokol Kupi, Ymer Lita, Xhevdet Thaēi dhe kandidati i Shkodrės Arjan Boriēi

 

Editorial

Nga trau i Xhoanės tek "Bishti i Pallės"!

Nga Gjergj Thanasi

Kryeministri shqiptar si njė fotokopje e gjallė e Papandreut plak, po pėrdor njė arsenal tė pasur mjetesh propagandistike kundėr alter-egos dhe armikut tė tij tė kahershėm, Berishės. Nano e sulmon Doktorin njėlloj si Papandreu kolonelėt e Papadopulosit, qė ishin nacionalistė tė mirė, por disi tė pagdhendur. Ndėrsa demonizon kundėrshtarin, pėrpiqet qė veten dhe familjen e tij tė re, ta paraqesė sa mė njerėzore, me tonalitete gati bukolike.

Zonja e parė e vendit nė funksion tė idesė sė mėsipėrme, nuk lė pesnjakė, jetimė, varfanjakė, dobiēė e tė droguar pa vizituar e konfortuar, pa u dhuruar para, panoline, frigoriferė, birra Mintos e makarona Divella. Kemi tė bėjmė me njė histori biblike tė shekullit 21. Njė 'Mari Magdalenė', e cila pasi takon 'Jesuin' Nano, nuk lė bamirėsi pa bėrė. Nė tėrė kėto veprimtari me jetimė e drogaxhinj, ajo ėshtė e pakritikueshme, plotėsisht nė tė drejtėn e saj. Eshtė vetė jetime, nėnė e njė jetimi, mbesė e njė tezeje tė ngjashme me tė ėmėn. Fatkeqėsisht shpalos njė lumė virtytesh duke u kujdesur pėr rehabilitimin e tė droguarve tė qendrės "Emanuel" (qimja e tjetrit), por harron tė kujdeset pėr dezintoksikimin e thjeshtrit dhe thjeshtrės sė saj (trau biblik). Kjo ėshtė pamja njerėzore, gati biblike e ēiftit kryeministror.

Pamja trimėrore e tij shpaloset me kėrcėnime, me 1997, me destabilitet si dhe duke kujtuar qėndrimin burrėror gjatė burgimit hajdutėroro-politik nė kohėn e regjimit tė Berishės. Gjithsesi trimėria nuk i shkon kryeministrit tė 14 Shtatorit, qė tė vret natėn dhe ditėn ia mbath me poturet plot, kur zemėrimi popullor i tregon dhėmbėt.

Nė vazhdėn e ngrefosjeve trimėrore tė Nano kryeministrit, ėshtė edhe planifikimi i njė vizite inaugurale nė Distriktin e Durrėsit, ku do tė pėrurohet rikonstruksioni me kosto tė lartė e cilėsi tė ulėt, i disa objekteve ushtarake. Mavri kryeministrin e gėnjen mendja se mund tė ketė sukses nė Durrės mė shumė se njė sekretar i parė enverist, qė kėrkonte 300 bajoneta marinarėsh me 14 dhjetor 1990. Para se tė presė shiritin e vjedhjes sė taksapaguesve shqiptarė, shoku Nano bėn mirė t'u ofrojė detarėve tė pėrkushtuar shqiptarė, tė paktėn ndoca pajisje elementare, si bateri radiosh e naftė pėr lundrim, apo furnizim me ushqime pėr ekuipazhet, qė rrezikojnė kokėn nė det 8 ballėsh nė anije tė kohės tė barkės sė Noes. Nė vend tė furnizimit minimal materialo-teknik (s'po them blerje anijesh tė reja) kryeministri mund tė ofrojė vetėm marrėveshjen mė tė fundit tė nėnshkruar nga Ministria e Majkos pėr furnizimin e ushtarakėve me prezervativė falas, me qėllim parandalimin e pėrhapjes se Aids-it. Shpresojmė, qė nė inaugurimet e pritshme nė Bisht-Pallė, kryeministri tė jetė i shoqėruar nga bashkėshortja. Kėshtu me ndihmėn e votave tė marinarėve tė furnizuar me prezervativė falas, kandidati socialist do t'i mundė me lehtėsi, si kundėrshtarėt LZHK-istė, edhe rivalėt PD-istė.

Me njė gur do tė vriten dy zogj. Do tė fitohet simpatia e rinisė me uniforma dhe do t'i tregohen dhėmbėt opozitės me marinarė pa-buksa, tė cilėve edhe bursat pėr shkollime e trajnime, qė ofrojnė vendet partnere tė NATO-s, ia djegin burokratėt e mirėpaguar tė Majkos.

 

KRYESORE

Anėtarėt e Bordit Drejtues tė LZHK nė SHBA vijnė nė Shqipėri pėr fushatė

Krerėt e LZHK nė SHBA

fillojnė fushatėn nė Tiranė

Tė enjten e shkuar kanė mbėrritur nė Rinas drejtuesit e bordit tė LZHK-SHBA, zotėrinjtė Pjerin Luma, Luan Gashi, Hakik Mena, Tomor Selmani, Rexhep Ymeri, Sokol Kupi, Ymer Lita, Xhevdet Thaēi dhe kandidati i Shkodrės Arjan Boriēi

Tiranė - Kanė mbėrritur nė Tiranė pėr njė tur disa ditor, disa nga drejtuesit e "LZHK - Leka I Zogu" tė degės sė SHBA-sė. Me tė mbėrritur nė Rinas nga SHBA, (e enjte 16 qershor) ku kanė dalė pėr t'i pritur drejtues tė ndryshėm tė Lėvizjes nė Tiranė si Tujani, Ndregjoni, Shkupi etj., - ata janė drejtuar pėr nė selinė e Mbretit Leka nė Vishnje, ku kanė zhvilluar njė bisedė relativisht tė gjatė mbi angazhimin e tyre nė kėtė fushatė. Nė kėtė grup bėjnė pjesė anėtarėt e Bordit drejtues tė LZHK-SHBA, zotėrinjtė Pjerin Luma n/kryetar i LZHK, Hakik Mena kryetar i PLL, z.Luan Gashi n/kryetar i PLL, z.Tomor Selmani sekretar i PLL, Rexhep Ymeri, Sokol Kupi, Ymer Lita, Xhevdet Thaēi dhe Arjan Boriēi kryetar i LZHK nė SHBA dhe njėkohėsisht kandidati i LZHK nė zonėn 5 Shkodėr.

Nė gjithė kėto ditė, grupi drejtues i LZHK nga SHBA, ka marrė pjesė nė shumė takime elektorale nė Tiranė, Lushnje, Shkodėr etj.. Ata kanė planifikuar njė agjendė tė ngjeshur takimesh nė disa prej zonave tė vendit dhe gjithashtu do tė jenė mjaft aktivė nė mediat vizive. Shumica dėrrmuese e anėtarėve tė Bordit drejtues tė LZHK nė ShBA kanė shkollime nė universitetet amerikane dhe disa prej tyre kanė specializime tė ndryshme e master.

Ardhja e tyre nė Shqipėri tregon pėr seriozitetin e angazhimit tė tyre nė politikėn shqiptare, qė kėtė radhė u finalizua vetėm me kandidimin e z.Arjan Boriēi nė Shkodėr, por qė sigurisht se nė zgjedhjet e ardhshme, shumė prej tyre do tė jenė kandidatė tė rrymės zogiste nė garat elektorale. Njė pjesė e tyre kanė lindur nė Shqipėri, por janė arratisur nė kohėn e komunizmit, ndėrsa njė pjesė tjetėr kanė emigruar nė vitet '90-'91 nė moshė fare tė re. Ky rikthim i tyre nė kėtė fushatė tregon pėr nivelin mjaft tė lartė tė frymės nacionaliste qė ekziston nė mesin e shqiptarėve tė SHBA dhe posaēėrisht nė gjirin e PLL, e cila pėrbėn pjesėn kryesore tė LZHK nė SHBA. Nė numrin e ardhshėm tė gazetės, do tė botojmė disa intervista tė veēanta me secilin prej tyre. Kjo nismė e tyre pėr tė marrė pjesė nė fushatėn e kėtij viti, ėshtė e paprecedent duke e krahasuar edhe me rastet e ngjashme me partitė e tjera, dhe me vetė aktivitetin e tyre nė gjirin e PLL. Ata vetė shprehen se ėshtė thirrja e Mbretit pėr tė kontribuar pėr vendin qė i ka shtyrė tė angazhohen nė LZHK dhe qė tė vijnė nė Shqipėri. Daljet e tyre nė publik nė takimet e organizuara nga kandidatėt e LZHK kanė ngjallur njė entuziazėm tė veēantė dhe janė njė tregues i rritjes cilėsore tė Lėvizjes.

N.Kolgjini

 

Ja drejtuesit e LZHK qė erdhėn nga Amerika

Arjan Boriēi, kryetari i LZHK - SHBA

Pjerin Luma, nėnkryetar i LZHK - SHBA

Anėtarė tė bordit drejtues tė LZHK - SHBA

Hakik Mena, kryetar i PLL - SHBA

Luan Gashi, nėnkryetar i PLL - SHBA

Tomor Selmani, sekretar i PLL - SHBA

Rexhep Ymeri

Ymer Lita

Xhevdet Thaēi

Sokol Kupi

 

FUSHATA

LZHK mirėpritet nė zonat e Kukėsit. Ekrem Spahia prezantohet nė fshatrat e komunės sė Grykės sė Ēajės

Ekrem Spahiu: Rend dhe siguri pėrmes ligjit

Nga Sulejman DIDA

Kryetar i LZHK-s i qarkut Kukės

Kukės - Nė komunėn e Grykės sė Ēajės me fshatnat Fshat, Shkinak, Ēajė, Buzmadhe etj., deputeti Spahia ka zhvillue nji miting nė qendėr tė Fshatit me rreth 100 burra kryefamiljarė. Banorėt kanė shfaqė interes pėr zotin Spahia sepse, siē u shprehėn disa prej tyre, ai pėrfaqėson nė kėto zgjedhje tė drejtėn dhe shpresėn e tyne me jetue me dinjitet nė vendin e vet. Mos me pasė tutė (frikė) me lėvizė lirshėm, me ndėrtue e punue nė vendin tand e mos me hupė nėpėr botė si zogjtė e korbit. Ne e duem shtetin, por nji shtet tė fortė dhe autoritar si nė kohėn e artė tė Mbretnisė, ishte thelbi i fjalės sė nji tė moshuemi. Ekrem Spahia nga ana e vet, u tha banorėve se Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar - Leka I Zogu, ka pikėrisht kėtė qėllim, ndėrtimin e shtetit tė vėrtetė tė shqiptarėve pėr shqiptarėt.

Pak histori

Fshati ruen nėn kalldramin e tij nji histori shumė tė lashtė. Aty kanė lulėzue e janė shuejtė etapa tė qytetnimeve tė ndryshme qė nga prehistoria e deri nė kohėt moderne. I vendosun nė prehnin e maleve nė naltėsinė 1200 m mbi nivelin e detit, shfaq nji prej pamjeve ma tė rralla shqiptare pėr nga relievi, klima e gjithēka tjetėr. Aty jetojnė fiset Graci, Toleni, Darsi, Bici, Kėrsula, Seferi, Mezini, Shtini, Desa, Karanxha dhe Shehu. Fise tė tjerė me mbiemnat Tusha, Tola, Vraja, Lala, Durra etj., janė zhdukė pa lanė gjurmė tė tjera pėrveē toponimeve. Nji burrė tek ban pazarin e tamlit nė mėngjez, tregon se Fshati sot po braktiset si nė kohėt e vjetra, sepse nuk i del kush zot, me ba nji rrugė a nji investim tė vogėl. Kėtu kena pasė jetue krenarė deri nė vitet kur komunistėt na pėrdhosėn besimin dhe traditėn tonė... tashma na ka ardhė tėrkuza nė fyt, qeveritė e deritashme e kanė teprue nė zullum..

Programi i LZHK-sė dhe kandidatit

Ekrem Spahia u foli banorėve mbi nevojėn e ndėrtimit tė shtetit tė shqiptarėve, me votat e tyne e kjo don me thanė, rend dhe siguri pėrmes ligjit, biznes mbi baza tė djersės sė secilit, pasaportė qė tė ketė vlerė. Pėr zonėn e Grykės sė Ēajės, Spahia premtoi ngritjen e baxhove me pėrpunue tamlin si dhe nji nxitje tė matejshme tė sektorit blegtoral pėrmes kreditimit me tė imėta. Ai gjithashtu u ndal nė aspektin e mbrojtjes sė prodhimit vendas, nji dukuni e domosdoshme nė nxitjen e biznesit dhe rritjen e prodhimit. Tash pėr tash vendi konsumon produkte tė kategorisė ma tė ulėt tė sjellme nga jashtė, sepse shteti i sotėm keqpėrdoret nė dam tė shtetasve tė vet dhe pėrdoret pėr fitimet e nji grupi tė vogėl njerėzish tė lidhun me qeverinė. Monopolet e tregut ndodhen nė duert e nji grupi qeveritarėsh ndėrsa nga ana tjetėr vendin e ka brejtė korrupsioni. Spahia tregoi vlerėn qė ka pasė pasaporta nė kohėn e Mbretnisė shqiptare si dhe vlerėn e tashme. Nė kohėn e Mbretit Zog shqiptarėt ishin nji popull i lirė ndėrsa sot, mė kot flitet pėr integrimin nė BE. Qindra mijė shqiptarė po e lanė Shqipninė nė kėrkim tė nji pune me mbajtė familjen gjallė. Largimi i djemve tonė nga vendi bahet megjithatė me shumė sakrificė, tue shitė banesat, tue rrezikue mbytjen nė det, tue u vra nga ushtarėt grekė nė kufi... Sepse kėtu nuk ka punė. Qeveria ruen monopolet greke ose qė kanė lidhje me grekun. 600 mijė shqiptarė atje nė Greqi do tė pėrdoren nesėr pėr ekspansion territorial nga grekėt, sepse nga kėta shqiptarė do tė lindin anastasa, aristidha, e miēo. Djemtė tuej bajnė punėt ma tė randa nėpėr vendet e tjera, ndėrsa juve ju ka mbetė nė dorė thjesht nji numėr telefoni... Prandej duhet tė ndryshojė jeta juej dhe e shqiptarėve, sepse ju e meritoni mirėqenien dhe dinjitetin, tha Spahia nė fjalėn e vet.

Jemi tė zhgėnjyem nga qeveritė e deritashme

Banorėt e Fshatit sė bashku me kryetarin e Komunės Vexhi Shehu tė mbledhun nė bashkėbisedim me Ekrem Spahinė, u shprehėn me nota tė ashpra kritike pėr qeveritė qė kanė drejtue vendin nė kėta 15 vjet. Kritikat i adresohen tė majtės, e cila e ka rrėzu nė gjunjė popullin e zonės sė veriut tė Shqipnisė dhe siē po shihet, hap mbas hapi kjo zonė po braktiset. Banorėt thanė se edhe nė radhėt e opozitės aktuale nuk shohin dritė jeshile, mbasi aty kanė depėrtue me shumicė elementė tė njoftun pėr majtizėm dhe qė i kanė dhanė provat pėr nji kohė tė gjatė. Ne na duhet dėnimi me vdekje pėr kriminelėt, u shprehėn banorėt, dhe kjo gja duhet me fillue qysh prej zyrtarėve tė naltė tė korruptuem, me gjykatės tė korruptuem e me vrasėsit. Ne kemi nevojė pėr punė nė vendin tonė, sepse na hupėn djemtė nėpėr botė. Kjo qeveri siē po shihet punon pėr tė huejt e jo pėr ne. Pėr kėto arsye dhe tė tjera ne kemi vendosė me pėrkrahė fuqizimin e Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar, tue votue pėr Ekrem Spahinė, tha Ziber Karanxha. Edhe kryetari i komunės V.Shehu pohoi faktin qė populli asht lodhė me qeveritė e deritashme dhe vlerėsoi se tashti ishte momenti kur ai duhet me mendue para se me dhanė votėn. Ai hodhi poshtė mėnyrėn e asistencės sė mėshirės qė jep shteti, nė vend qė banorėve t'u sigurohej puna dhe siguria nga ana e shtetit. Gati tė gjithė banorėt, siē tha, janė katandisė nė pėrfitues ndihme... Ekrem Spahia i ka dalė zot Kukėsit edhe pa qenė deputet i Kukėsit. Kėtė herė ai me votėn e Kukėsit ka me i dalė zot edhe rajonit e jo vetėm Kukėsit, tha nji banor tjetėr.

Nji dialog pyetje-pėrgjigje

Nė zonė qarkullojnė fjalė sikur LZHK-ja i shėrben Fatos Nanos dhe tė tjerėve. Pėr Ekrem Spahinė kėto janė propagandė si nė kohėn e Enver Hoxhės dhe kanė pėr qėllim tė denigrojnė figurėn e Mbretit Leka I Zogu, tė denigrojnė liderėt e tjerė tė Lėvizjes, nė mėnyrė qė tė hedhin tym mbi zgjedhėsit qė ata tė mos votojnė, ose tė votojnė prapė tė majtėn. Gjana tė tilla ka pasė me shumicė Historia e PPSH dhe tash nuk i beson askush. Ne nuk kemi ndėrmend tė hyjmė nė grackėn e thashethemeve tė tyne, por zgjedhėsit i njohin tė gjitha regjimet dhe programet. Nėse shqiptarėt jetojnė mirė, le tė vazhdojnė kėshtu, nėse duen qė jeta e tyne tė zhvillohet dhe vendi tė pėrparojė ekonomikisht dhe qė banorėt tė ndihen tė sigurt pėr punė e arsimim, atėherė asht LZHK-ja ajo qė i ban realitet kėto, tha Spahia nė fjalėn e vet.

Interesimi i banorėve shtrihej nė disa prej fushave jetike siē asht blegtoria, mbrojtja e prodhimit dhe sigurimi i tregut, shkollimi i mesėm, emigracioni, infrastruktura rrugore etj.. Nga ana e tij Spahia dhe shembullin e nji prej komunave tė Legalitetit nė zonė ku vetėm pėr vitin e fundit kishte pasė investime sa ka pasė 10 vjet komuna ma e afėrt. Kjo don me thanė se deputeti asht i tillė, e me tė cilin ka shanse me u zhvillue krejt Kukėsi dhe rajoni.

Pėr mitingun e Fshatit qenė tė interesuem edhe banorė tė fshatnave tė Ēajės, Shkinakut etj.. Mendimi i banorėve nė tanėsi ishte qė zona 12 e ka nji shans pėr integrim me pjesėn tjetėr tė vendit dhe tė botės, dhe ky shans asht Ekrem Spahia.

 

Fushė Krujė, prezantohet Eduard Ypi, kandidat i LZHK nė zonėn 24

Mbreti prezanton Eduard Ypin nė Fushė Krujė

Fushė Krujė - Mbreti Leka ka prezantuar para qytetarėve tė Fushė Krujės kandidatin e LZHK nė zonė 24, z.Eduard Ypi, nė njė takim tė zhvilluar mė datė 13 qershor, nė njė nga restorantet mė tė mirė tė kėtij qyteti ku morėn pjesė mjaft intelektualė, qytetarė tė Fushė Krujės, simpatizantė e aktivistė tė Lėvizjes. Nė prezantimin e kandidatit tė LZHK-Leka I Zogu, ishin tė pranishėm edhe mjaft eksponentė tė Lėvizjes nė qendėr si edhe gjithė drejtuesit e degės sė LZHK-sė sė rrethit Krujė si Ndregjoni, Gėrmenji, Kaloshi, Ziri etj.. Duke prezantuar kandidatin z.Eduard Ypi, Mbreti Leka theksoi se "Ne kemi kėtu kandidat pėr deputet, zotin Eduard Ypi, qė Fushė Kruja e njeh mirė. Ai ėshtė njė nga drejtuesit e LZHK-sė, ekonomist dhe financier i klasit tė lartė. Ai do t'ju pėrfaqėsojė Juve me dinjitet nė Kuvend. Ai do ta zhvillojė Fushė Krujėn," u shpreh Mbreti Leka. Mė tej, duke folur pėr pritjen e rezervuar nga qytetarėt e Fushė Krujės, Mbreti tha se nė Fushė Krujė "kam gjetur njė pritje me zemėr. Kjo tregon se Fushė Kruja e do Lėvizjen pėr Zhvillim Kombėtar." Mė tej gjatė fjalės sė tij Mbreti Leka kritikoi qeverinė e PS-sė pėr gjendjen katastrofike ekonomike tė kėsaj zone dhe e konsideroi njė turp shtetėror qė edhe nė shekullin 21 ende nuk sigurohen shėrbimet parėsore shėndetėsore, pėr shkollimin, pėr infrastrukturėn minimale etj.. "Pėr ta ndryshuar kėtė situatė, votoni Eduard Ypin, votoni pėr LZHK-nė," - bėri apel Mbreti Leka. Nė fund ai tha se sa mė e madhe tė jetė pjesėmarrja nė votime, aq mė e vogėl do tė jetė mundėsia qė socialistėt tė manipulojnė zgjedhjet.

Mė pas ka folur edhe kryetari i degės sė LZHK pėr z.Enver Kaloshi, i cili ka vlerėsuar punėn e bėrė deri mė tani pėr LZHK nė kėtė zonė, dhe ka bėrė vlerėsimet e tija pėr pėrzgjedhjen e kandidatit z.Eduard Ypi. Ai tha se nė kėtė zonė LZHK i ka tė gjitha mundėsitė tė korrė njė rezultat shumė tė mirė, qoftė pėr organizimin e saj strukturor, qoftė pėr vlerat intelektuale tė kandidatit. Pas z.Kaloshi folėn edhe oratorė tė tjerė si z.Genc Ziri, fjalimin e tė cilit po e botojmė tė plotė nė kėtė numėr gazete.

Ndėrsa kandidati z.Eduard Ypi shpalosi disa prej pikave kryesore tė platformės sė tij nė njė fjalim brilant tė cilin po e botojmė tė plotė nė kėtė numėr gazete. Ndėr tė tjera ai theksoi se "do tė jem zėri i fuqishėm i ish tė pėrndjekurve politikė dhe do tė luftoj me tė gjitha mjetet qė na vė nė dispozicion shteti ligjor pėr integrimin dhe dėmshpėrblimin e tyre tė drejtė."

Takimi nė fund rezultoi mjaft pozitiv e premtues dhe i dha njė hov tė mėtejshėm fushatės nė kėtė zonė elektorale.

N.K.

 

Fjala e z.Eduard Ypi, kandidat i LZHK nė zonėn 24, nė takimin prezantues

Eduard Ypi: Shqiptarėt do ta pėrkrahin kauzėn e madhe tė LZHK-sė

Zonja dhe Zotėrinj,

Miq dhe tė ftuar,

Simpatizantė dhe votues tė Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar,

Popull fisnik, trim dhe punėtor i zonės sė Fushė-Krujės

Dhe ju NMT qė jeni nderi dhe simboli ynė

Ju falenderoj tė gjithėve qė mė gjindeni pranė nė njė ditė tė tillė tė shėnuar!

Idetė dhe kauzat e mėdha janė tė thjeshta, ato lindin nė momentin e duhur nga njerėzit e duhur. Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar ėshtė mishėrim i kėtij parimi universal. Histori e ndėrprerė, 50 vjet komunizėm, 50 vjet depersonalizim, shtypje, pėrēarje dhe pėrēmim, varfėri, dhe injorancė. Varfėria lind mercenarė, padituria lind reaksionarė, paralajmėronte njė nga mendjet e larta tė kėtij kombi qė shumė vjet mė parė, por ka dhe njė tė vėrtetė shekspiriane "ēdo natė ka tė gdhirė, sadoqoftė e gjatė". Jemi nė fundin e natės sė gjatė qė po gdhin, hijet e natės, dalėngadalė po zhduken dhe po krijohet njė imazh i ri, imazhi i Shqipėrisė sė re europiane qė nė qendėr tė saj qėndron Mbreti Leka I Zogu, simboli i rezistencės, pėrkushtimit, bashkimit kombėtar, sakrificės dhe dinjitetit tė tij tė pakufishėm. Ėshtė pikėrisht ky njeri qė frymėzon dhe drejton tė gjithė Lėvizjen pėr Zhvillim Kombėtar, pa atė edhe vetė ideja e madhe e LZHK do t'i ngjante njė autobuzi tė bukur, por qė fatkeqėsisht i mungon motorri.

Tė thuash jam shqiptar kam besuar gjithmonė se mjafton pėr tė nėnkuptuar se jam nga tė gjitha krahinat njėherėsh tė tė gjithė Shqipėrisė. Fakti qė kam zgjedhur Fushė Krujėn tregon qartė se pėr mua shqiptarėt kudo qė tė jenė, qė nga Preveza e deri nė Preshevė pėrpara se tė jenė gegė dhe toskė, lebėr dhe krutanė, dibranė, matjanė, korēarė, gjirokastritė, kolonjarė, skraparlinj, shkodranė dhe tropojanė, janė vėllezėr tė njė race dhe tė njė ideali. Pikėrisht kjo mjafton qė tė kem njė besim tė patundur se ky popull do tė votojė edhe nėpėrmjet meje "jabanxhiut" alternativėn e LZHK dhe tė simbolit tė saj august, pasi ne e kemi provuar qė bėjmė shtet.

I premtoj popullit tė zonės 24 qė jetojnė nė rrethin e bashkisė tė Fush Krujės, tė komunave tė Niklės dhe tė Bubqit se do tė pėrpiqem pa u lodhur t'ua lehtėsoj jetėn, duke iu qėndruar pranė nė tė gjitha ndodhitė dhe pėrpjekjet e tyre nė luftėn e ashpėr pėr ekzistencė, duke iu premtuar se do tė kenė tė hapur gjithmonė njė derė qė do t'i presė, do t'i ndihmojė dhe do tė pėrpiqet t'i orientojė drejt, nė xhunglėn e shtigjeve tė shtetit dhe tė aktivitetit njerėzor.

I premtoj kėtij populli se njė nga diskutimet e para tė mia nė parlamentin e ardhshėm, do tė jetė kėrkesa qė populli tė ketė letėrnjoftim biometrik, qė tė njihet dhe tė identifikohet shqiptari nė tė gjithė botėn, bazė pėr tė plotėsuar standardet europiane tė lėvizjes sė lirė pa viza.

Premtoj se do tė jem zėri i tyre dhe do tė mbroj interesat e tyre nė radhė tė parė pėr tė gjitha projektet infrastrukturore, kulturore dhe tė ndihmės financiare me rėndėsi lokale dhe tė gjitha projekteve qė lidhen direkt apo indirekt me zonėn.

Premtoj se do ta kem si synim kryesor forcimin dhe rritjen e bujqėsisė pėr rrethin dhe futjen e tij nė masterplanet bujqėsore me rėndėsi kombėtare.

Premtoj se do tė ndikoj nė krijimin e kushteve pėr zhvillimin e industrisė sė prodhimit tė materialeve tė ndėrtimit, pa dėmtuar ekologjinė dhe krijimin e shanseve tė barabarta pėr tė gjithė pėr shfrytėzimin e rezervave tė pafundme tė gurit tė ndėrtimit qė kjo zonė.

Premtoj se do tė pėrpiqem pėr krijimin dhe stimulimin e njė sistemi kreditimi tregtar dhe afatgjatė pėr zhvillimin e zonės me burimet e tė tretėve.

Premtoj se do tė luftoj pėr njė ligj fiskal realist qė do tė ēojė nė uljen e detyrueshme tė taksave direkte dhe indirekte tė biznesit tė ulėt dhe tė mesėm.

Premtoj se do tė luftoj pėr tė rritur mirėqenien e tė gjithė popullit dhe rritjen disafish tė rrogave tė mėsuesve dhe tė gjithė nėpunėsve tė vegjėl dhe tė mesėm publik.

Premtoj se do tė luftoj me tė gjitha mjetet ligjore dhe influencėn e pėrfaqėsuesit tė popullit nė Parlament, qė privatizimet strategjike nė radhė tė parė t'i ofrohen biznesit tė madh shqiptar, qė po krijohet.

Premtoj se do tė jem nxitės dhe pėrkrahės i vendosur i ēdo iniciative qė ka pėr qėllim forcimin e rendit dhe riorganizimin e forcave tė policisė, duke iu siguruar kėtyre tė fundit dinjitet dhe rroga shumė mė tė larta se sot.

Premtoj se do tė jem njė pėrkrahės i vendosur i integrimit euroatlantik.

Premtoj se do tė jem zėri i fuqishėm i ish tė pėrndjekurve politikė dhe do tė luftoj me tė gjitha mjetet qė na vė nė dispozicion shteti ligjor, pėr integrimin dhe dėmshpėrblimin e tyre tė drejtė.

Premtoj se do tė ngre zėrin dhe do tė pėrpiqem qė tė krijohet njė ligj i ri, shumė mė i ashpėr, por i drejtė, pėr kontrollin e pasurive tė politikanėve dhe nėpunėsve publikė ku tė kėrkohet sekuestrimi i tė gjitha pasurive tė luajtshme dhe tė paluajtshme tė personave tė korruptuar dhe largimin e tyre tė detyruar nga postet publike dhe politike.

Nė fund do t'ju premtoj gjėnė mė tė rėndėsishme, do tė jem juaji.

Rroftė Mbreti, Leka I Zogu

Rroftė Populli Shqiptar

Rroftė Shqipėria!

 

Fjala e z.Genc Ziri nė tubimin prezantues tė kandidatit tė LZHK z.Eduard Ypi

Genc Ziri: LZHK po bėn historinė e re tė Shqipėrisė

Tė nderuar zonja dhe zotėrinj!

Tė nderuar pjesmarrės nė takim!

Tė nderuar miq dhe tė ftuar!

Madhėri!

Mė lejoni qė nė emėr tė degės sė LZHK nė Fushė Krujė t'ju uroj tė gjithėve mirėseardhjen.

Dega e LZHK Fushė Krujė, e cila pėrfshin nė gjirin e saj jo vetėm njerėzit mė tė mirė dhe pėrfaqėsuesit mė nė zė tė fiseve dhe tė familjeve mė tė mėdha dhe mė tė mira tė zonės, por njėkohėsisht pėrbėhet edhe nga pjesa mė aktive dhe mė patriote e intelektualėve tė vėrtetė, ėshtė krenare dhe e ndien veten pjesė tė historisė sė vjetėr dhe tė re e tė gjithė Shqipėrisė, tė filluar dhe tė pėrpunuar nga Familja Mbretėrore Shqiptare. Sot nė zonėn tonė rritet dhe zhvillohet pėrditė ideja e Mbretit Leka I pėr njė tė ardhme tė re, tė denjė, tė drejtė dhe tė begatė pėr tė gjithė popullin, pėr njė shtet tė vėrtetė shqiptar qė mbron interesat e popullit tė vet duke luftuar ēdo shfaqje tė korrupsionit, frikės dhe pasigurisė pėr tė nesėrmen qė po bren pėrditė tė gjithė shoqėrinė dhe shtetin e sotėm shqiptar. Jemi tė sigurt qė ideja e Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar ėshtė ideja dhe platforma mė e drejtė dhe mė rezultative nė politikėn e sotme, qoftė dhe gjatė kėsaj fushate elektorale dhe jemi tė sigurt se ajo do tė triumfojė si njė lėvizje politike qė e kėrkon koha dhe e mbėshtet e drejta e popullit, e mbėshtet historia mė e lavdishme e shtetit shqiptar nė tė gjitha kohrat.

E mbyll fjalėn time tė shkurtėr duke i uruar fat kandidatit tonė pėr deputet z.Eduard Ypi, dhe e siguroj atė dhe tė gjithė pjesėmarrsit nė takim nė emėr tė degės tonė dhe tė tė gjithė simpatizantėve tė LZHK-sė, pėr mbėshtetjen e pėrgjithshme dhe pa asnjė rezervė nė betejėn e vėshtirė elektorale tė 3 korrikut.

Rroftė Lėvizja pėr Zhvillim Kombėtar

Rroftė Mbreti Leka I Zogu

Rroftė Shqipėria!

 

 

Prezantohet nė zonėn 36, kandidati i LZHK z.Shpėtim Roqi. Merr pjesė Mbreti Leka I

Shpėtim Roqi, shpresa reale pėr fitore

Tiranė - Mbreti Leka I ka prezantuar kandidatin e "LZHK-Leka I Zogu" z.Shpėtim Roqi, nė zonėn 36 Tiranė (Shkolla e Bashkuar, Allias, Kinostudio), tė hėnėn pasdite (dt.13 qershor) nė njė miting tė hapur me banorėt e zonės, tė zhvilluar nė njė shesh pranė Shkollės "Bajram Curri". Pėrveē drejtuesit tė Lėvizjes, Mbretit Leka I, ishin tė pranishėm edhe disa pėrfaqėsues tė tjerė tė LZHK e personalitete tė jetės publike tė vendit. Nė kėtė takim ku morėn pjesė qindra banorė tė lagjeve tė kėsaj zone, Mbreti Leka tha se "ne duam qė shteti shqiptar tė sigurojė rend por edhe punė pėr tė gjithė shqiptarėt. Shteti duhet tė japė garanci pėr zhvillim, ta mbrojė me ligj pronėn, pronarin e vjetėr dhe pronarin e ri. Shteti duhet tė sigurojė qė njerėzit tė lėvizin me pasaportė shqiptare.

Pa njė shtet tė tillė, pa njė qeveri shqiptarėsh - pėr Shqipėrinė, nuk mund tė ketė zhvillim kombėtar dhe integrim euroatlantik. Unė e di se kėto akoma njerėzit nuk kanė ujė e drita, nuk kanė doktorė, nuk kanė rrugė e shkolla. Ky ėshtė njė turp shtetėror. Pėr ta ndryshuar kėtė situatė, votoni LZHK, votoni Shpėtim Roqin!" tha ndėr tė tjera Mbreti Leka.

Takimin e pėrshėndetėn edhe z.Agim Zeka, njė nga anėtarėt e kėshillit ekzekutiv tė LZHK, trajneri i sportklub Tiranės, i mirėnjohuri z.Sulejman Starova, kandidatja e LZHK-sė znj.Ledia Kashahu, znj.Tefta Hadėri, e cila drejton shtabin elektoral tė kandidatit Roqi dhe njėkohėsisht ėshtė kryetare e departamentit tė gruas nė LZHK, zj.Blerina Ēekrezi pėrfaqėsuese e rinisė sė LZHK-sė si dhe Enea Cenko njė djalosh 14-vjeēar, simpatizant i LZHK-sė. Nė fund tė takimit foli edhe vetė kandidati i "LZHK-Leka I Zogu" deputeti i mirėnjohur z.Shpėtim Roqi.

Nė fjalėn e tij z.Roqi lėshoi mesazhin e bashkimit tė tė gjithė shqiptarėve nėn flamurin e LZHK dhe tė Mbretit Leka. Ai tha se nėse do tė mė votoni si deputet, atėherė unė do tė jem pėrfaqėsuesi juaj pėr 4 vjet, nėse nuk do tė mė votoni, atėherė unė do tė jem miku juaj ashtu siē kam qenė deri mė sot. Z.Roqi ėshtė bir i kėsaj lagjes qė njihet si "Shkolla e Bashkuar" e cila administrativisht bėn pjesė nė minibashkinė 4 tė Tiranės. Roqi po ashtu tha se LZHK pėrfaqėson alternativėn e djathtė autentike e patriotike nė kėto zgjedhje dhe prandaj u bėn apel ndėrgjegjeve tė pastra tė shqiptarėve qė ta pėrkrahin kėtė lėvizje.

Fjalėt e tij, tė cilat shquheshin pėr njė oratori brilante, gjė e ditur kjo pėr z.Roqi, i njohur si poet dhe publicist i mprehtė, ndezėn sheshin e mitingut dhe u pasuan nga duartrokitje tė gjata tė shoqėruara me thirrjet pėr Mbretin Leka, LZHK dhe vetė kandidatin Roqi.

Ky takim ishte konceptuar nė formėn e njė koncerti ku u transmetuan nga njė DJ mjaft i njohur, kėngė qė janė nė krye tė preferencave tė tė rinjve sot, ndėrsa nė fillim tė tij, me ardhjen e Mbretit Leka dhe tė stafit shoqėrues, u transmetua himni kombėtar, i cili u nderua nga tė gjithė tė pranishmit nė miting. Gjatė gjithė kohės sė zhvillimit tė kėtij mitingu, grupe tė rinjsh, tė veshur me bluza me simbolet e LZHK-sė dhe tė kandidatit Roqi, brohorisnin pėr Mbretin Leka dhe pėr LZHK-nė. Takimi ishte mjaft premtues pėr kandidatin e "LZHK-Leka I Zogu" deputetin aktual z.Shpėtim Roqi, njė emėr mjaft i njohur nė gazetarinė shqiptare dhe njėkohėsisht autor i disa vėllimeve me poezi.

Roqi ėshtė njėkohėsisht njė politikan me mjaft pėrvojė, dhe njė drejtues politik me emėr. Pėr njė mandat ai ka qenė kryetar i Partisė Balli Kombėtar dhe deputet i kėsaj partie i dalė nga gjiri i koalicionit "Bashkimi pėr Fitore". Sot ai kandidon nėn siglėn e LZHK-Leka I Zogu nė kėtė zonė tė njohur tė Tiranės qė pėrfshin gjithė territorin ku shtrihet minibashkia nr.4. Pėrballė z.Roqi nė kėto zgjedhje janė edhe kandidatėt e PS e PD, Andis Harasani e Shaban Memia si dhe kandidati i LSI-sė.

Takimin e drejtoi me mjaft mjeshtėri z.Agim Zeka, fjalėn e tė cilit po e paraqesim tė plotė nė kėtė numėr gazete.

N.K.

 

Fjala e Mbretit Leka I nė prezantimin e kandidatit tė LZHK z.Shpėtim Roqi

Kjo varfėri ėshtė njė turp shtetėror

Tė dashura motra e vėllezėr,

Tė nderuar zonja dhe zotėrinj,

Ju faleminderit pėr kėtė pritje, qė po mė bėni. Kėtu kam gjetur njė pritje me zemėr. Kjo tregon se Ju e doni Lėvizjen pėr Zhvillim Kombėtar. Tirana do votojė LZHK-nė.

Nė kėtė zonė, ne kemi kandidat pėr deputet, zotin Shpetim Roqi, qė Tirana dhe gjithė Shqipėria e njohin mirė. Ai ėshtė njė nga drejtuesit e LZHK-sė, politikan, shkrimtar dhe gazetar i klasit tė lartė. Ai do t'ju pėrfaqėsojė juve me dinjitet nė Kuvend. Ai do ta zhvillojė kėtė zonė.

LZHK ka deklaruar "Ne bėjmė shtet". Ne duam qė Shteti Shqiptar tė sigurojė rend por edhe punė pėr tė gjithė Shqiptarėt. Shteti duhet tė japė garanci pėr zhvillim, ta mbrojė me ligj pronėn, pronarin e vjetėr dhe pronarin e ri. Shteti duhet tė sigurojė qė njerėzit tė lėvizin me Pasaportė Shqiptare.

Pa njė shtet tė tillė, pa njė Qeveri Shqiptarėsh - pėr Shqipėrinė, nuk mund tė ketė Zhvillim Kombėtar dhe integrim euroatlantik.

Unė e di se kėtu akoma njerėzit nuk kanė ujė e drita, nuk kanė doktorė, nuk kanė rrugė dhe shkolla. Ky ėshtė turp shtetėror. Pėr ta ndryshuar kėtė situatė, votoni Shpėtim Roqin, votoni pėr LZHK-nė!

Unė i kam kėrkuar popullit qė tė dalė nė votime. Sa mė shumė qė tė votoni, aq mė pak manipulime do tė ketė.

Rroftė Tirana! Rroftė Kombi Shqiptar!

 

Fjala e z.Agim Zeka nė prezantimin e kandidatit tė LZHK z.Shpėtim Roqi nė zonėn 36

"LZHK - Leka I Zogu"- alternativa e ndershmėrisė

Tė nderuar zonja e zotėrinj, zgjedhės tė zonės 36, ju pėrshėndes dhe ju uroj mirėseardhjen nė mitingun pėr paraqitjen para jush tė kandidatit pėr deputet tė Lėvizjes pėr Zhvillim Kombėtar - Leka I Zogu, zotit Shpėtim Roqi!

Siē e shikoni, nė kėtė ceremoni ka ardhur pėr tė marrė pjesė edhe themeluesi dhe kryetari i kėsaj Lėvizjeje tė shpresės sė rilindur tė shqiptarėve, NMT Leka I Zogu, tė cilit i urojmė tė gjithė mirėseardhjen.

Qysh nė fillimet e saj, LZHK - Leka I Zogu, qė pėrfaqėson pjesėn mė patriotike tė popullsisė shqiptare, ngjalli interes tė madh te shqiptarėt shpresėhumbur nga qeverisja e ish-komunistėve tė ricikluar, si dhe te faktori ndėrkombėtar, aq i interesuar pėr rikthimin e Shqipėrisė nė rrugėn e demokracisė, zhvillimit dhe pėrfshirjes nė familjen e madhe euro-atlantike. Me programin e saj "LZHK - Leka I Zogu" u ka ringjallur shpresėn shqiptarėve pėr njė tė ardhme demokratike e pėr njė jetė mė tė mirė. Ajo tashmė u ka premtuar shqiptarėve: "Ne bėjmė shtet!" dhe shtetin, ku ligji do tė qendrojė mbi gjithēka e mbi tė gjithė, ne do t'ua kthejmė, madje do tė vazhdojmė modelin e nisur nga Mbreti Zog nė gjysmėn e parė tė shekullit tė kaluar, kohė nė tė cilėn shqiptarėt ndiheshin qytetarė europianė si tė gjithė kombet e tjera dhe jetonin tė lirė e nė standarde jetėsore pėr t'u pasur zili. "LZHK - Leka I Zogu" do tė ushtrojė funksionimin e shtetit me tė gjithė forcėn qė i jep ligji dhe do tė vėrė para drejtėsisė ēdo pushtetar, apo ish-pushtetar tė korruptuar e tė pėrfshirė nė afera tė fėlliqura tė jashtėligjshme, pavarėsisht krahut politik qė i takojnė.

Unė nuk jam kėtu pėr tė folur pėr programin e "LZHK - Leka I Zogu". Tė tjerė pas meje do tė mund t'ua shtjellojnė. Unė dua t'ju them vetėm kaq: Votoni "LZHK - Leka I Zogu" si alternativa e sė ardhmes mė tė mirė tė shqiptarėve, pėrveē tė tjerave, se ajo ėshtė inicuar dhe drejtohet nga udhėheqėsi mė i ndershėm e mė i painfektuar i tė gjithė klasės politike shqiptare NMT Leka I Zogu!

Ju faleminderit!

 

Kurbin, prezantohet kandidati i LZHK z.Gjon Kola

KURBIN - Nė Laē ėshtė zhvilluar takimi prezantues i "LZHK - Leka I Zogu", ku ėshtė prezantuar kandidati z.Gjon Kola. Nė kėtė prezantim (dt.13 qershor) mori pjesė vetė kreu i LZHK Mbreti Leka, i cili nė fjalėn e tij vlerėsoi lart kandidatin z.Gjon Kola, dhe ēmoi pritjen e bėrė nga qytetarėt e Laēit. Ai tha se kandidati Gjon Kola, nėse do tė marrė mandatin e deputetit, do tė jetė njė njeri qė do tė punojė pėr Kurbinin. Mė pas Mbreti Leka ka theksuar se "Ne duam qė Shteti Shqiptar tė sigurojė rend, por edhe punė pėr tė gjithė Shqiptarėt. Shteti duhet tė japė garanci pėr Zhvillim, ta mbrojė me ligj pronėn, pronarin e vjetėr dhe pronarin e ri." Mė pas ai ka kritikuar politikat bujqėsore tė ndjekura nga qeveria socialiste, tė cilat kanė shkaktuar rrėnimin e fshatarit shqiptar. Mė tej Mbreti Leka ėshtė shprehur se Kurbini i ka tė gjitha mundėsitė tė zhvillojė turizmin, por jo me mėnyrėn se si ėshtė qeverisur deri mė sot. Ai tha se kjo situatė mund tė pėrmirėsohet vetėm nėse LZHK vjen nė pushtet. Nė fund ai ka bėrė thirrje qė tė votohet pėr kandidatin e LZHK z.Gjon Kola, i cili ka njė emėr e reputacion tė madh nė Laē, si pinjoll i njė familjeje tė shkėlqyer e si antikomunist e ish i burgosur politik.

 

INTERVISTA

Intervistė me z.Rudi Erebara, kandidat i LZHK nė zonėn 38

Rudi Erebara: Unė pėrballė Angjelit e tė majtės

Rudi Erebara kandidon pėr herė tė parė nėn siglėn e LZHK-sė, edhe pse nuk ėshtė anėtar i asnjė partie qė bėn pjesė nė kėtė koalicion. Ka lindur nė Tiranė nė vitin 1971. Studimet e larta i ka kryer nė Akademinė e Arteve, dega Pikturė dhe mė pas ka studiuar nė shkollėn angleze nė High Point, SHBA. Eshtė njė nga emrat e njohur tė shtypit shqiptar dhe pėr njė kohė tė gjatė ka punuar si analist politik nė disa gazeta tė pėrditshme. Nė vitet 1993-94 ka qenė kryeredaktor i gazetės "Zėri i Rinisė", ndėrsa nė vitet 94-96 anėtar i bordit tė botimeve tė fondacionit Soros. Nė kėtė fondacion mė pas ka qenė kėshilltar i bordit tė rinisė sė fondacionit Soros. Erebara ka ēelur disa ekspozita pikture nė Galerinė e Arteve nė Tiranė. Eshtė autori i disa librave mbi prozėn dhe poezinė.

Zona nr.38 pėrfshin disa lagje tė kryeqytetit me shtrirje deri nė Sauk. Por, e veēanta e saj ėshtė se ajo ka brenda saj "Qytetin Studenti" dhe lagjet pėrreth, pikėrisht atė pjesė ku nisi rrėzimi i rregjimit komunist dhe u shpall pluralizmi nė dhjetor 1990.

 

1-Cilėt mendoni se do tė jenė zgjedhėsit qė do t'ju votojnė?

Rudi Erebara (LZHK). Ata qytetarė qė besojnė nė shtet dhe rregulla ligjore. Do mė votojnė ata qė besojnė se mirėqenia nuk shpėrndahet me firma piramidale dhe as me diktaturė komuniste. Ata qė votojnė kundėr korrupsionit socialist dhe privatizimit tė institucioneve shtetėrore. Ata qė e ndiejnė veten zot tė pronės private, qė e kanė trashėguar apo blerė, por qė me ligjet e sotme, tė djeshme tė PS-sė dhe tė PD-sė, nuk munden ta pėrdorin si gjithė bota perėndimore, pasi pėr ēdo ditė mbeten nėn kėrcėnimin mjeran tė njė cope letėr qė quhet tapi, qė realisht, ligjėrisht dhe moralisht ėshtė detyrim shtetėror.

2-Cilat janė pikat kryesore tė platformės suaj elektorale?

Rudi Erebara (LZHK). Pika kryesore e platformės ėshtė zgjidhja e procesit tė kthimit tė pronave, sepse gjykojmė qė kjo, moralisht pėr LZHK-nė dhe ligjshmėrisht pėr vendin, do tė rikthejė besimin e shkatėrruar mbi vlefshmėrinė e institucioneve dhe do tė rikonstruktojė fuqinė e shtetit. Nė tė gjitha raportet ndėrkombėtare Shqipėria dhe qeveritė pas 1990 gjykohen si tė papėrgjegjshme nė ligjet pėr kthimin e pronave tė sekuestruara nga regjimi diktatorial. Prioritet ėshtė ndėshkimi i krimit, pasi ai po e gjakos pėrditė Shqipėrinė. Rikthimi i dėnimit me vdekje do tė ulė krimin nė njė kohė rekord, kur kemi parasysh qė vetėm ky ligj vėrtet mund tė bėjė ēarmatosjen e popullsisė civile, veēanėrisht fėmijėve qė nėn kėtė kėrcėnim po kryejnė vetėvrasje.

3-A keni ju njė strategji pėr studentėt, duke qenė se njė pjesė e mirė e zonės banohet nga ata?

Rudi Erebara (LZHK). Kam qenė student i dhjetorit 1990. Nuk kam ngrėnė nė tasin e pistė tė politikės shqiptare dhe nuk e trashėgoj fare kėtė aftėsi prapalėpirėse qė karakterizon jetėn politike. Studentėt e dhjetorit '90 rrėzuan diktaturėn komuniste me ideal lirinė, integrimin evropian pėr njė mirėqenie mė tė lartė sesa njė palė pantallona dhe njė banjė e qelbur pėr gjithė katin e konvikteve. Studentėt e atėhershėm kėrkonin realisht fjalė pėr fjalė mirėqenie. Bashkė sot do kėrkojmė liri dhe mirėqenie, si atėherė pėr tė mirėn e atdheut, kundėr korrupsionit komunist qė vazhdon dhe sot. Studentėt e kėtyre viteve e dinė po aq mirė sa ne atėherė qė diktatura nuk mbaroi me shembjen e murit tė Berlinit, pasi siē thotė Brehti pėr nazizmin barku qė e polli nė rastin tonė, komunizmin, ende nuk ėshtė tharė.

4-Legalizimet janė njė tjetėr problem. Ēfarė parashikohet nė programin tuaj?

Rudi Erebara (LZHK). Unė jam sigurt se tė gjithė ata shqiptarė qė zbritėn nga varfėria nuk do ta besojnė kėtė radhė gėnjeshtrėn tip "skemė piramidale" e faljes sė fajdeve dhe pasurimit tip "ēek i bardhė". Ata qė jetojnė nė zona informale duan tė jenė pronarė tė ligjshėm dhe e kanė shumė tė qartė qė nuk do tė bėhen kurrė mė premtimet elektorale tė tipit politikė sociale. Ekonomia shqiptare si mė 1945, ashtu edhe mė 1990, ka nevojė pėr kreditim nė sektorin prodhues. Po a mund tė ketė kreditorė qė tė lėvrojnė kredi nė zona tė tilla qė nuk dihet realisht se kujt i pėrkasin? I pėrkasin si tokė pėr LZHK-nė, pronarit tė ligjshėm ose tė vjetėr. LZHK-ja jo pa qėllim ka moton e saj lėvizėse "Ne bėjmė shtet". Ne nuk premtojmė sahanėt e floririt, as se do t'i paguajmė pas luftės. Ne u garantojmė shqiptarėve qė janė me tapi, me hipotekė, se do tė jenė zotėr tė vendit ku jetojnė.

"Panorama"

 

ANALIZA

Intervistė e drejtuesit tė fushatės elektorale tė "LZhK - Leka I Zogu" z.Dashamir Shehi dhėnė radios "Zėri i Amerikės"

Dashamir Shehi: Ju tregoj pėr aleancat e LZHK-sė

Intervistoi Arben Xhixho

Zėri i Amerikės: Zoti Shehi para se tė ndalemi tek programi, platforma dhe ecuria e fushatės elektorale pėr Lėvizjen tuaj, a mund tė na jepni njė reagim mbi shqetėsimin qė ka shprehur kėto ditė Kryetari i KQZ-sė, Ilirian Celibashi mbi vonesat nė dorėzimin e materialeve zgjedhore. Sa serioz ėshtė shqetėsimi i tij?

Dashamir Shehi: Unė gjykoj se ėshtė serioz, se nė fakt ka shumė zona elektorale, nė tė cilat akoma nuk janė listat zgjedhore. Madje edhe kėtu nė kryeqytet, vetėm pak ditė mė parė, janė bėrė tė dukshme listat zgjedhore, qė nė fakt duhet tė ishin bėrė tė ditura prej kohėsh. Nga kjo pikėpamje gjykoj qė zoti Celibashi ka tė drejtė. Brenda tri javėve do tė votohet dhe jam absolutisht i bindur se ka zona qė ka vonesa.

Zėri i Amerikės: Zoti Shehi, Lėvizja pėr Zhvillimin Kombėtar ėshtė njė aleancė e disa partive rreth Lėvizjes sė Legalitetit, qė ėshtė rreshtuar nė tė djathtėn e spektrit politik. Ēfarė i ofroni ju elektoratit, qė ju dallon nga partitė e tjera tė djathta, tė grupura nė koalicion pėrreth Partisė Demokratike?

Dashamir Shehi: Nė radhė tė parė do tė shpjegoja se Lėvizja pėr Zhvillimin Kombėtar, nuk ėshtė njė aleancė pėrqark Legalitetit. Ėshtė njė aleancė politike, ėshtė elektorale, qė del mbi partitė. Ka brenda tri parti qė janė parlamentare pėr t'u regjistruar, pjesa tjetėr, rreth 80 pėrqind e saj, ėshtė shoqėria civile, e cila pėr herė tė parė merr pjesė nė politikė. Ne jemi bashkuar pėrqark njė platforme, tė cilėn Mbreti e ka shpallur rreth njė vit mė parė. Nga kjo pikėpamje gjykojmė qė jemi forca mė realisht e djathtė, sepse pėrreth nesh mblidhet e djathta tradicionale shqiptare, duke filluar qė nga partitė si Legaliteti, shumica e ballistėve, ish pronarėt, por nė radhė tė parė do tė thoja tė gjithė shqiptarėt e ndershėm, qė duan tė bėjnė shtet.

Zėri i Amerikės: Pra ēfarė ju dallon ju nga partitė e tjera qė janė mbledhur rreth PD-sė, qė e konsiderojnė edhe ato veten tė djathtė?

Dashamir Shehi: Nė radhė tė parė ne na dallon historia, na dallon simboli qė kemi nė krye. Besoj se simbol mė tė djathtė dhe mė historik, mė bashkues sesa Mbreti nuk ka. Filozofi mė shtet-formuese sesa ka qenė shteti i parė shqiptar i Ahmet Zogut, daē republikė, daē mbretėri, konsideroheni si tė doni, besoj se nuk ka. Ne na dallojnė edhe disa pika tė rėndėsishme, si pėrsa i pėrket elementit tė pronės, ne kėrkojmė edhe dėnimin me vdekje, pėr tė vendosur rend nė mėnyrė definitive nė Shqipėri. Pėrsa i pėrket problematikės kombėtare, nuk do tė thoja se jemi nacionalistė, pasi kjo nuk ėshtė fjala mė e pėrshtatshme pėr situatėn e sotme nė Europė dhe nė Ballkan, por sigurisht, qė jemi forca mė patriotike. Ne jemi pėr pavarėsinė e Kosovės, edhe pa mbėrritur standardet qė kėrkohen sot, sepse jemi vetė nė Shqipėri, qė e ka statusin prej shumė vitesh dhe standardet nuk i mbėrrijmė dot, aq mė pak njė vend si Kosova nuk mund t'i mbėrrijė. Kėrkojmė qė ēėshtja ēame tė mos mbyllet, pa gjetur njė zgjidhje definitive, qoftė politike, qoftė morale, qoftė edhe ekonomike. Do me thėnė, kemi shumė pika qė na ndajnė dhe gjykojmė se parulla qė kemi: "Ne Bėjmė Shtet", ėshtė nė thelb, ajo qė ka mė shumė nevojė Shqipėria.

Zėri i Amerikės: Cili ėshtė qėndrimi i Lėvizjes tuaj lidhur me politikat sociale?

Dashamir Shehi: Ne pėr politikat sociale kemi njė program tė tėrė. Nė radhė tė parė ne do tė theksonim ēėshtjen e arėsimit. Shqipėria ka 25 pėrqind tė popullsisė nėn moshėn 20 vjeē. Kjo ėshtė pasuria e vetme dhe mė e madhe qė ka Shqipėria. Nafta e gazi, ishin pėrralla tė njė kohe tjetėr. Nė qoftė se nuk investohet nė fushėn arsimore, nė qoftė se nuk investohet nė edukimin e brezit tė ri, i cili ėshtė e vetmja garanci qė mund tė na afrojė me Europėn, relativisht tė plakur dhe ne kemi kėtė shans, qė kemi rini tė madhe, nė qoftė se e humbasim edhe kėtė shans, sigurisht qė distanca me Europėn do tė vazhdojė tė mbetet dhe ndoshta edhe do tė thellohet. Kėshtu qė nga kjo pikėpamje do tė investojmė nė radhė tė parė nė fushėn e arėsimit. Politika sociale nuk ėshtė vetėm arėsimi, ėshtė njė temė shumė mė e madhe.

Zėri i Amerikės: Zoti Shehi, a do t'ju dėmtojė sistemi i tanishėm zgjedhor, i ashtuquajturi fenomeni i Dushkut?

Dashamir Shehi: Jo vetėm qė do tė na dėmtojė, por unė besoj se fenomeni i Dushkut u prodhua pikėrisht pėr tė nxjerrė nga skena politike, nga krahu i majtė LSI-nė dhe nga krahu i djathtė, LZHK-nė. Tani edhe tė huajt kanė filluar ta kuptojnė se ky ishte kodi elektoral mė i keq i prodhuar ndonjėherė, i cili po prodhon njė politikė fare tė paturpshme. Kryetarė partie, njerėz tė cilėt shkojnė e mėsojnė popullin qė tė shkojnė tė votojnė pėr kėtė kandidatė dhe pastaj tė shpėrndajnė votat pėr parti tė tjera. Praktikisht procesi moral i votimit, po shkatėrrohet qė nė parim. Kjo ėshtė ndėrtuar nė radhė tė parė pėr tė eliminuar, pėr tė dėmtuar atė listė 40 vendshe tė proporcionalit, i cili nė njė farė mėnyre duhej tė korrigjonte kėto padrejtėsi qė janė sot. Ne mendojmė qė na dėmton, por ne do tė shkojmė tė ponderojmė politikisht, brenda politikės shqiptare, aq sa ėshtė proporcionali ynė. Ata qė i gėnjen mendja se mund tė bėjnė padrejtėsisht akrobacira me numrat e deputetėve, janė absolutisht tė gabuar. Nė qoftė se ne do tė jemi 20 pėrqind tė votave tė shqiptarėve, do tė shkojmė tė luajmė fizikisht mbi kėtė peshė politike qė kemi dhe jo me numrin e deputetėve qė do tė na teprojnė.

Zėri i Amerikės: Zoti Shehi, a ka Lėvizja pėr Zhvillimin Kombėtar njė strategji pėr pas zgjedhjeve? A jeni ju tė hapur pėr koalicione qeverisėse si me tė majtėt edhe me tė djathtėt?

Dashamir Shehi: Ne jemi tė hapur pėr tė gjitha aleancat e mundshme, pėrjashto klanin e Fatos Nanos qė ėshtė sot nė pushtet. Sigurisht duke qenė njė forcė e djathtė pretendojmė qė tė bashkėpunojmė nė radhė tė parė me ato forca qė janė mė afėr krahut tonė. E dyta gjykojmė qė ka ardhur koha qė tė bėhet edhe rotacioni, edhe alternimi. Tė bėhet njė alternim real, kėshtu qė nga kjo pikėpamje sigurisht qė edhe preferencat janė pėr krahun opozitar.

 

Teorema lėvizje-parti, dhe anasjelltas

"OMGJ"-tė propagandistike dhe diafragma zgjedhore

Nga Zamir Gjurgji

Pluralizmi i fillim-nėntėdhjetės, i arritur nga pėrpjekjet titanike tė shoqėrisė shqiptare qė kishte nė favor edhe erėn e ndryshimeve, mund tė konsiderohet si limani i mbėrritjes sė dėshiruar, qė daton pranverėn e vitit 1992. Tė fitosh nė dy vjet, dy tė drejta tė mohuara prej 46 vjetėsh, mund tė konsiderohet pa mėdyshje "medalje e artė" nė qafėn e shqiptarit.

Gjykimi i lirė dhe veprimi i ēlirė - brenda kodit civil dhe penal se "liria jote mbaron atje ku fillon liria e tjetrit"- i dhanė kuptim jetėsor shtyllave binjake tė njė demokracie, lirisė sė mendimit dhe tė drejtė sė votės.Kėshtu, dekomunistizimi i pas viteve '90, edhe pse solli nė spektrin politik shqiptar logot partiake PD dhe PS, kėto dy tė fundit shėrbyen vėrtetėsisht si lėvizje pėr njė demokratizim tė pjesės qė kėrkonte ndryshime tė tilla , dhe pjesės tjetėr qė kėrkonte tė lėvizte nga binarėt e ndryshkur komunizmit nė ato tė socializmit, e secila prej tyre, hapte korsi tė lira ndjesie e mendėsie.

Periudha '92-'97, shėrbeu si njė shpėrfaqje e lėvizjeve me rryma, kundėr-rryma e korente brenda tyre, pa njė busull ku tregohej saktėsisht "veriu", duke e ēuar anijen shqiptare me vela tė brishta drejt ciklon-zonave, ku rezonancat manjetike shkaktojnė gjithnjė ēoroditje tė gjilpėrės me mes tė trashė e fund tė hollė.

Pėrgjatė kėtyre shtatė viteve (1997-2004), efektet ciklonike janė ndjerė pafund, aq gjatė sa shoqėria e drejtuar politikisht, ėshtė sjellė vrrullshėm rreth vetes, e pa bėrė as mundimin mė tė vogėl pėr tė kuptuar se sherret mes kapitenėve dhe muēove, mė shumė se do zgjidhnin tė parin e tyre, do tė fundosnin anijen, qė nuk do t'ia dijė se cili kapiten mbeti me apo pa "salvaxhente".

Nė ndryshim nga homologėt e tij, viti 2005 ravijėzon nė skenėn shqiptare njė kuadėr tė plotė ndryshimesh nė kohė:

Dy parti politike - PS dhe PD, qė dolėn mundimshėm nga formati lėvizje nė atė parti - dhe dy lėvizje tė tilla - LSI dhe LZHK, qė tentojnė lirshėm tė formatohen partiakisht.

Nėse partitė orvaten tė gjejnė argumente logjike se lėvizjet nuk funksionojnė, atėherė bumerangu logjik ėshtė i panevojshėm pėr t'u sqaruar; nėse tė dytat nuk marrin mėsim nga pėsimet e tė parave - duke mėnjanuar difektet nė lėvizje e zhdėrvjelltėsuar elementet tekniko-taktike, etike dhe morale, tė domosdoshme pėr njė ngarendje politike fitimtare - atėherė kolapsi politik nė Shqipėri do tė jetė fatal, ku partitė dhe lėvizjet do tė asgjėsonin jo vetėm njėra-tjetrėn dhe "medalja e artė" e '90-ės, do tė kthehej vrik nė peshė-qafe pėr lirinė, demokracinė dhe SHTETIN.

Nė kėtė mėnyrė, sfida politike mbetet e hapur edhe pėr pak kohė, aq sa pėr t'u numėruar me gishtat e dorės, e ku diagrama e kuartetit do tė pėsojė rritje vetėm atėherė, kur diafragma e secilės prej tyre nuk do tė zgjerohet me "OMGJ" dhe kimikate premtimesh, por me ushqim natyral dhe tė pėrtypshėm elektoralisht.

E nė kėtė tė fundit, LZHK-ja po luan "fair-play".

 

OPINIONE

"Lufta" italo-greke e socialistėve, apo loja me DASH-in e republikanistėve

nga Zamir Gjurgji

DASH-i nuk luan me lule-dele

Departamenti Amerikan i Shtetit, publikoi ditėt e para tė qershorit - kohė qė pėrkon me fillimfushatėn elektorale nė Shqipėri - raportin e tij vjetor mbi kontrabandėn dhe trafikimin e qėnieve njerėzore kudo nė botė.

Me njė gjuhė tė drejtpėrdrejtė, institucioni mė i rėndėsishėm i demokracisė amerikane konstaton se ..."Shqipėria ėshtė burim i trafikimit tė grave dhe fėmijėve pėr shfrytėzim seksual dhe punė tė detyruar nė Greqi e Itali"...

Mė tej raporti vazhdon ..."Qeveria nuk i pėrmbush plotėsisht standartet minimale pėr zhdukjen e trafikimit tė njerėzve"...

Edhe pse njė raport i njė rangu tė tillė ndėrkombėtar nuk i shmanget totalisht gjuhės diplomatike... "Shqipėria ka bėrė dhe bėn pėrpjekje"..., leximi mes rreshtave na bėn me dije qė ..."Shqipėria ka qenė dhe mbetet nė grupin e dytė, tė kategorizuar si problematikė"...

Ndėrsa nė "mes e lart-fushatė", (o)pozitari Mediu i bie Dashit (politikan), qė tė dėgjojė DASH-i (institucion), pėr ta hequr Fatmirin nga "lista e zezė" e kontrabandė-korrupsionit shtetėror, qė Malpensa tė shndėrrohet nga "mendim i keq" nė "mendim tė mirė".

Skafet dhe gondolat e "lumit" Adriatik

Kontrabanda dhe emigracioni klandestin duket qartė se nuk janė mė njė ngjarje sporadike, por njė fenomen qė nuk njeh limit. Njė fenomen ky qė ka kapluar fort brigjet e ..."lumit Adriatik"..., siē shprehej njėherė e njė kohė z.De Mikelis, ku "Valona dhe Dyrrahu" nga njėra anė dhe "Republika e Venedikut" nga ana tjetėr, duket sikur i janė kthyer edhe njė herė dashurisė sė vjetėr stėrshekullore. Por kėtė shekull nė njė format tjetėr "bashkėpunimi", atė tė emigracionit klandestin dhe transportit tė heroinės dhe kokainės.

Emigracioni klandestin i "mishit dhe pluhurit tė bardhė" ka njė sinkronizim tė plotė mes marrėsit shqiptar dhe pritėsit italian. Skafet e Vlorės dhe "gondolat veneciane" janė edhe kėton nė funksionim tė plotė tė njė aktiviteti qė "zhdoganohet" kėndej Adriatikut dhe "doganohet" andej Adriatikut.

Dueti skaf-gondola, megjithėse kėrkohet tė kritikohet rėndė nga homologėt pėrkatės, nė thelb tė tij mbetet gjithmonė i pa luftuar nė asht.

Kjo betejė antikontrabandė (o)pozitare, me sekserė Nano-Mediun dhe anasjelltas, i ngjan asaj luftės kundra duhanit, kur edhe pse ėshtė i dėmprurės, ndalohet rreptėsisht vetėm njė herė nė vit, ndėrsa nė ditėt e tjera ėshtė fakultativ (pirje-mospirje).

Cic-micet Est-West tė busullės (kripto)socialiste

Nga Perėndimi nė Lindje dhe anasjelltas , ėshtė kjo teorema e matematika(nė)ve qeveritare dhe lapsave tė tyre (o)pozitarė nė vendin e shqiponjave.

"Treni" politik i Nanos nė drejtimin EST, duke u ndėrthurur me "vagonat" e Metės (alias Blushit) tė vizionit West, shkaktojnė njė pėshtjellė lėvizshmėrie, qė edhe pse Edi Rama, kėrkon t'i vėrė nė shina me bilbilin e Mediut, lokomotiva socialiste duket se udhėton e sigurt e pa kthim prapa drejt "Kryqėzimit Kasandra" tė 3 Korrikut.

Nga "Statuja Akropol", nė Kepin e Karaburunit, e fill e nė "Koloseum", ėshtė kjo rezultantja politike e lėvizjes "Skafit 105", me kapiten Nanon e muēon Mediun.

Duke qenė se tėrheqjet sa nė njė krah dhe nė tjetrin janė thuajse tė barabarta, politika e jashtme shqiptare, i ngjan atij lavjerrėsit i cili pasi lėviz sa majtas aq edhe djathtas, e nė fund mbetet nė vend.

Ky qėndrim nė vend-numėro, i shkakton tepėr rėndė Shqipėrisė dhe Shqiptarėve, nė njė kohė qė lėvizjet duhej tė ishin tė shpejta nė "Trenin" Oksident Ekspres, Londėr-Uashington.

Trinia mafioze e paralelit 42 gradė

Selanik-Vlorė-Bari, ėshtė njė veprim nė sintoni tė plotė tė mafies rajonale. Selaniku, ėshtė dėrguesi, Vlora ėshtė "pritėsi" dhe Bari ėshtė "marrėsi" i mesazhit mafioz me "e-mail" Fatmirin. Nė kėtė linjė lėvrohen mijėra e mijėra euro, qė janė njė pjesė e buxhetit "shtetėror" nė vendet respektive. Kjo lėvizje klandestine, nė kuadėr tė paralelit 42 gradė, ka krijuar metastaza tė fuqishme, tė cilat pengojnė nė Shqipėri zhvillimet demokratike, aq mė tepėr kur nė raste tė fushtave elektorale, fondet e zeza shėrbejnė pėr tė blerė masivishtė individė tė tė gjitha shtresave, bile edhe me statusin e VIP-ave.

Ėshtė momenti i duhur tė risjellim nė kujtesė disa fragmente shumė domethėnėse nga vendi ynė fqinj detar:

Nė njė kohė kur z.Berluskoni, kėrkonte qė tė shtrinte aktivitetin e tij zhvillues, investimet nė Jug tė Italisė, mafia vendase krijonte vėshtirėsitė mė tė mėdha nė kėtė shtrirje investuese. Mafia siēiliane e di mirė se investimet parakuptojnė zhvillim ekonomik dhe pėr pasojė Lamtumirė Mafie.

Kjo po ndodh edhe nė Shqipėri, ku shumė investitorė tė huaj dhe tė brendshėm, nuk u mundėsohet aktivitet zhvillues, pasi mafia latitante shqiptare, e ndien se nuk do tė mund tė zhvillojė aktivitetin e saj, nė bashkėpunim tė plotė me homologėt e tyre selanikas dhe barezė. Pėr mos zhvillimin e Vlorės dhe rrethinave tė saj, tė interesuarat mafie fqinjėsore, ne momentin e duhur i vinė nė krah mafies shqiptare.

Mars '97 ishte treguesi mė i mirė i bashkėpunimit mafioz Selanik-Vlorė-Bari.

Nė kėtė kontekst mund tė kuptohen edhe marrėdhėniet "pragmatiste" italo-greko-shqiptare, e kur ndodh qė evidentohen pėrplasje mes "kryeqyteteve" mafioze (Vlorė-Bari-Selanik), atėherė kėtu mund tė kuptohet lehtė se "pėrqindja" ėshtė fajtorja dhe jo "prim"-i.

Meqė ra fjala, u takon krerėve tė opozitės sė bashkuar, tė na saktėsojnė nė cilėn "kufizė" qėndron Fatmir Mediu, nė "prim" apo "pėrqindje".

PS. Pėr tė shmangur ēdo lloj keqkuptimi keqdashės, i bėj me dije lexuesit se bėhet fjalė pėr primin dhe pėrqindjen elektorale, e ēdo lloj koinēidence ėshtė e rastėsore.

 

Historia e njė vote pro Mbretit nėn diktaturė

Nga Hajredin Kazhani

Shqipėria ėshtė pėrfshirė nga ethet e mėdha e tė forta tė fushatės elektorale tė 3 korrikut 2005. Nė kėtė garė tė shfrenuar dhe herė herė imorale, ka edhe ēaste ku dalin nė pah ndershmėria dhe karakteri i lartė i shqiptarisė, ku shembull i qartė patriotizmi dhe virtyti janė kandidatėt pėr deputetė tė forcės politike "LZHK- Leka I Zogu".

Kėta kandidatė kanė tė drejtė tė jenė tė tillė, pasi e tillė ėshtė edhe tradita e shkėlqyer shtetformuese e Mbretit Zogu i Parė, se frymėzuese ėshtė dashuria me tė cilėn i pret populli kandidatėt, se frymėzuese ėshtė aspirata e lartė e "njeriut qė bėn shtet", e Mbretit Leka I.

Edhe pėr mua personalisht, me gjithė kundėrshtitė e saj, tepėr frymėzuese ka qenė koha e pluralizmit shqiptar. Burgajeti ėshtė vendi qė mė ka dhėnė forcėn e Atdheut nė ditėt e trazuara tė lirisė dhe demokracisė.

Kodra e Sarajeve nė Burgajet u kthye nė njė vend tė rėndėsishėm tubimi. Nė qershor tė 1991, nė Burgajet u formua e para organizatė e PLL-sė, ku thirrjet dhe brohoritjet: "Rroftė NMT Leka I - Mbret i Shqiptarėve" pushtuan vendin. Kur nė vitin 1993, mbėrriti Oborri Mbretėror, nė Kodrėn e Sarajve, u dėgjua zėri i Mbretit Leka pėrmes telefonit satelitor. Tepėr emocionues ka qenė momenti kur z.Skėnder Zogu mori nga njė fshatar qeleshen e bardhė dhe e vendosi nė kokėn e tij. Ishte njė dashuri vllazėrore, e mrekullueshme dhe e paharrueshme.

Fjala e z.Abedin Mulosmani u dėgjua me aq vėmendje, sa tė gjith ata burra qė kishin mbushur atė ditė kodrėn, thua se e ndaluan pėr njė moment frymėmarrjen, a thua se pėr njė moment zogjt ndaluan fluturimin nė ajėr, a thua se era u ndalua nė flladitjen e fytyrave tė njerėzve. I kam tė fiksuara si tani personazhet e asaj dite: Hamit Kurti i pėrkushtuar, Riza Branica i vemendshėm, Qemal Selmani, tėrheqės nė menēurinė e tij, Kasem Shehu, organizator i aftė. Binin nė sy edhe Nadire Hoxha e Hamdi Kazhani, se qė tė dy kanė njė histori mė vete e tė pėrbashkėt.

Nė fillim tė viteve '80, kur u bėnė votimet, dy vota dolėn kundėr pushtetit tė diktaturės. Nė fletėt e votimit ishte fshirė emri i deputetit tė asaj kohe dhe ishte shėnuar emri i Mretit Leka i Parė. Ishte njė fakt tronditės pėr diktaturėn, por edhe domethėnės. Autorėt e asaj historie kanė qenė pikėrisht Nadirja e Abdiu. Kur ishte i burgosur politik, Qemal Smajės nuk mund t'i kishte shkuar asnjėherė ndėrmend se do tė vinte njė ditė qė nė kohėn e Sarajve, ai vetė t'i uronte mirėseardhjen Oborrit Mbretėror Shqiptar. Ndėrsa mė 1997, kur vetė NMT Leka i Parė erdhi nė Burgajet, u thyen tė gjitha parashikimet dhe rregullat protokollare. Deti i njerėzve pjesėmarrės ishte i papėrmbajtshėm. Aty shprehej dashuria, respekti, admirimi dhe shpresa. Edhe vetė Mbreti Leka u mbėrthye nga emocione tė forta miqėsie e vllazėrie, qė s'i kishte provuar ndonjėherė. Ishin emocionet e dashurisė qė t'i jep vetėm vendlindja.

Kjo vendlindje qė ka bėrė histori me burrat e shquar zogollianė nė breza, duke patur si kulm Mbretin Zogu i Parė. Te kėta njerėz tė vuajtur, tė shtypur e dikur tė pashpresė, Mbreti Leka i Parė shikonte historinė tė shkuarės sė lavdishme, e gjithashtu historinė tė ardhmes sė kombit shqiptar.

Tė gjitha kėto i kam shumė tė freskėta nė pėrfytyrimin tim. Kanė qenė kėto momente frymėzuese dhe puna e PLL-sė nė Mat, qė ne zgjedhjet lokale u votuan 45 kėshilltarė nė tė gjitha komunat e rrethit Mat.

Si nė ato ditė tė lavdishme, do tė mblidhen dhe tani burrat e gratė e shquara matjane, tė rinjtė e tė moshuarit, nė Burgajet e nė ēdo qendėr pėr tė dėgjuar, pritur me ngrohtėsi, mė tė mirėt midis tė mirėve, me tė zgjedhurit midis tė zgjedhurve, kandidatėt pėr deputetė tė LZHK - Leka I Zogu.

Komunikimi i ėmbėl midis palėve, mirėkuptimi i ngrohtė, besa e dhėnė e burrave shqiptarė do tė shpalosen nė kėto takime. Populli shqiptar po vuan se nuk ka shtet. Pikėrisht kėtė ngėrē tė madh qė ka mbėrthyer kėtė vend e nuk po e lenė qė tė marė frymė, do ta largojnė kėta kandidatė qė nesėr me votėn masive qė do t'i japė populli, do tė jenė parlamentarė tė devotshėm.

Shqiptarėt janė ngopur boll me lugė bosh. Nuk duan mė tė dėgjojnė nga goja e askujt premtime e mashtrime. Me premtime, disa parti po na ēojnė nė hėnė, po na bėjnė mė tė pasurit e botės, sepse kujtojnė se populli ėshtė budallė. Ushqimi mė i mirė i budallait ėshtė mashtrimi. Janė kėta njerėz premtues tė mėdhenj, qė e kanė katandisur Shqipėrinė si nė humnerė.

Porse nga kandidatėt e LZHK pritet diēka tjetėr, dhe ne besojmė nė fjalėn e tyre. Nga goja e Murat Bashės, kandidat nė kėtė zonė pėr LZHK dhe e tė tjerėve, nuk do tė dėgjohet asnjė premtim bosh. Nuk do tė thuhet se do t'ju japim lugė tė florinjta... Pėrkundrazi, do tė thuhet se do tė bėjmė shtet me ligj demokratik si nė kohėn e Mbretit Zogu i Parė.

Kandidatėt e LZHK nuk do tė jenė kandidatė lypsarė tė votave pėr pazaret e tyre personale, por do tė jenė me tė vėrtetė njerėzit e dinjitetshėm tė kėsaj krahine qė meritojnė ta pėrfaqėsojnė. Elektorati po ndėrgjegjėsohet se vota e dhėnė pėr LZHK - Leka I Zogu ėshtė votė pėr tė ardhmen e kombit shqiptar, pėr tė mirėn e fėmijėve tanė. Kėto votime nuk janė vetėm njė detyrė, por edhe njė pėrgjegjėsi e madhe pėr elektoratin shqiptar. Tė dalim nga vorbulla ku jemi futur. Tė frymėzohemi nga historia dhe tradita e larmishme e kombit tonė. Menēuria e kėtij populli ėshtė treguar nė ditėt mė tė vėshtira e mė serioze. Tė bėhemi tė menēur e seriozė duke votuar pėr kandidatėt e "LZHK - Leka I Zogu", sepse nderojmė vetveten!

 

Shqipėria, njė hap para, dy hapa mbrapa

Nga Sheh Ismail Aga

BOX

Familja shqiptare sot, me themelin e saj tė shkatėrruar, po pėrjeton dhimbshėm helmin e krimit brenda familjes; pleqtė sot, nė vend tė gėzojnė lumturinė e ēifteve, tė nipave apo tė mbesave, kėta prindėr po pėrjetojnė ēdo ditė dhimbje tė pashėrueshme, dhimbje mbi tė cilat shumė herė Fatos Nano ėshtė parė tė gėzojė, edhe pse familjet shqiptare rėnkojnė thellė nga shpirti i plagosur rėndė, kur shofin trafikun e qėnieve njerėzore, tė vajzave tė tyre tė grabitura.Kjo dramė njerėzore mbarėshqiptare ėshtė saktėsuem nė raportet e UNICEF, OSBE dhe ODHIR, ku nė statistikat e tyne thuhet se 90 % e fėmijėve tė trafikuar janė shqiptarė qė enden rrugėve tė Europės, duke i shfrytėzu pėr trafik organesh, shitje droge apo edhe si lypsarė.Kėto janė sot pak nga plagėt e pashėrueshme tė sundimit tė Nanos ndaj shqiptarėve, e qė i bėn shqiptarėt tė vėnė kujėn:

O SHTET, KU JE ?

 

Dje dhe sot

Bismilahi- Rrahmani-rrahim!

"Nuk ka fe pa atdhe" ėshtė ky lajtmotivi hyjnor i ēdo shqiptari tė ndershėm e tė udhėzuar nė rrugėn e paqes, mirėsisė dhe diturisė. I shqiptarit qė i dhimbset vendi ku ka lindur, trualli i tė parėve tė tij qė kanė luftuar me pushkė e penė pėr mėmėdhenė.

Vetėm social-komunistėt, si vatra kancerogjene nė trupin e Shqipėrisė, i shkojnė pas parrullės sė Marksit: "komunistėt nuk kanė as fe dhe as atdhe"...

Kjo ėshtė arsyeja qė komunistėt ateistė shkallmuan objektet e kultit nė vitin 1967 dhe i zėvendėsuan kėto objekte kulti me "shtėpi kulture", ku shqiptari i thjeshtė mėsonte sesi "partia ishte nėna e tij", se internacionalizmi proletar ishte zgjidhja e vetme qė do ta shpėtonte vendin nga zakonet prapanike", ku njeriu i ri mėsonte nėpėr shkolla sesi tė adhuronte Enverin, sesi tė lutej qė ditėt t'i bėheshin njėmijė duke i dhėnė edhe nga ditėt e tij, sesi njėriu ėshtė krijuar nga majmuni, sesi tė vinte ballin nė trotuarin e bulevardit qėndror tė Tiranės ndaj figurės sė Stalinit, sesi tė spiunonte vllaun e tij, gruan e tij, pėr tė mirėn e "pushtetit popullor", sesi tė thoshte se Enveri ka vetėm ditėlindje...

Nė kėto vite tė pushtetit ateist, Shqipėria vendi ynė i shtrenjtė qė vetė Perėndia na e ka falur, lėngoi gjatė dhe me dhimbje tė mėdha pushtetin e shejtanėve pseudo-shqiptarė.

Po shyqyr Zotit, viti 1990 ishte viti kur shqiptari shpėtoi nga pushtimi ateist-enverist. Nė vendin tonė u hapėn objektet e kultit dhe shqiptari kishte tė drejtėn e tij tė zgjidhte fenė qė dėshironte dhe ta praktikonte atė, pa ia mohur tjetrit tė drejtėn pėr tė besuar ndryshe nga ai vetė.

"Nuk ka dhunė ne fe" u bė motoja e tė gjithė besimtarėve qė rrėzuan nė shpirtrat e tyre bustet e diktatorėve vendas dhe atyre tė stepave ruse. Njėkohėsisht tė gjithė shqiptarėt po shijonin ėmbėl frytet e njė demokracie tė dėshiruar, e cila zėvendėsoi diktaturėn enveriste.

Pėr njė periudhė prej 5-6 vitesh u duk sikur bisha ateiste nuk do tė kthehej kurrė nė vendin tonė, por nė vitin 1997, me njė revolucion tipik bolshevik, djajtė e kuq rierdhėn nė pushtet me grykėn e pushkės, ashtu si dikur nė viti 1944.

Dhe ashtu si baballarėt e tyre edhe bijtė e tyre, e filluan shkatėrrimin e kombit tonė duke yshtur provokime kombėtare dhe fetare, deri nė kėto ditė tė fundit tė tyre dhe tė qershorit.

Provokimet kombėtare

Fatos Nano erdhi nė pushtet si "i biri i babait"( ashtu siē ka deklaruar nė Zvicėr pėr Enver Hoxhėn) dhe ky kal i kuq, vazhdoi me huqet e "babait".

Provokimin e parė e bėri ...

-Kur takoi kasapin e ballkanit, Sllobodan Millosheviēin dhe duke e tokur dorėn me tė, i premtoi "solemnisht" se do tė njihte si kryeqytet tė Kosovės, Beogradin.

-Filloi gjuetinė e shtrigave ndaj opozitės shqiptare, si ndaj demokratėve ashtu edhe ndaj nacionalistėve shqiptarė.

-Filloi t'i frynte zjarrit tė ndasive krahinore duke fyer gegėt si "shpellorė" dhe "ēeēenė".

-U deklaroi shqiptarėve se ēėshtja ēame ėshtė e mbyllur - sipas oreksit tė ultranacionalistėve grekė qė kėrkonin me tė gjitha mėnyrat tė realizonin pushtimin e "Vorio Epirit".

-U ofroi grekėve tė gjitha shėrbimet e tij prej grekofili tė devotshėm, duke i lėnė dorė tė lirė nė privatizime biznesmenėve grekė: nė sistemin bankar, nė ekonomi, energjitikė, telekomunikacion, ushtri, bujqėsi, shėndetėsi, etj.

-Provokoi shumė herė opozitėn duke vrarė, arrestuar e burgosur liderėt e saj vrasja e Azem Hajdarit, arrestimi i Berishės dhe burgosja e Spahisė.

-Trumbetonte ndėrtimin e Korridorit 8, dhe nga ana tjetėr bėntė tė gjitha tratativat qė tė sabotohej ky korridor i vlefshėm pėr shqiptarėt dhe tė merrte udhė Korridori 10, qė i shkonte pėr ujdi padronėve tė tij grekė.

Regjimi kuisling i Fatos Nanos u la peshqesh nė derė shqiptarėve njė kushtetutė qė mbron vetėm tė drejtat e grekofilėve nė Shqipėri dhe nuk ėshtė aspak e denjė pėr njė vend mė tė lashtė se fqinjėt tanė ultrashovinistė. Hartimi i kushtetutės u bė nėn bekimin e konstitucionalistėve grekė Likurecos-Cacos dhe me pėrunjėsinė e disa grekofilėve politikanė pseudo-shqiptarė.

Fatos Nano e varfėroi popullin shqiptar deri nė atė derexhe, sa tė detyronte njė masė tė madhe tė shqiptarėve tė merrnin arratinė pėr bukėn e gojės nė vendin e tij tė preferuar, nė Greqi.

Fatos Nano nuk ka bėrė asgjė pėr tė mbrojtur emigrantėt shqiptarė qė tė pajisen me dokumente tė rregullta, s'ka bėrė asgjė qė shqiptarėve mos t'u griset flamuri kombėtar nė zemėr tė Athinės, s'ka bėrė asgjė kur shqiptari kuksian therret me thikė nė Greqi vetėm se guxon tė kėndojė shqip mes shokėsh tė tij.

Fatos Nano nuk bėn asgjė kur ambasadorėt grekė hyjnė nė Shqipėri dhe provokojnė fushatėn zgjedhore, duke e nxitur Vangjel Dulen qė tė bėjė fushatė nė gjuhėn greke nė trojet etnikisht shqiptare.

Fatos Nano nuk e vė ujin nė zjarr kur koalicionisti i tij Dule, kėrkon qė fletėt e votimit tė shkruhen nė gjuhėn greke.

Fatos Nano vetėm nė njė rast tregon urėt e zjarrit, atėherė kur e ndjen se forcat demokratike dhe nacionaliste shqiptare janė pranė ardhjes nė pushtet dhe ai reciton me zė tė lartė "himnin e luftės". (Nėse do tė shohim spotin e tij elektoral).

Provokimet fetare

Qysh me ardhjen e tij nė pushtet, administrata u mbush me elementė tė besimit ortodoks dhe me elementė tė pakicave etnike joshqiptare. Dhe kėtė nuk e bėri se i digjet xhani pėr ortodoksi - pasi ėshtė njė ateist kokekėmbė -, por e bėri me njė qėllim tė vetėm, qė tė nxiste konfliktet fetare nė njė vend me njė pėrkatesi nė shumicė tė besimit musliman.

Edhe mbushjen e administratės shtetėrore me elementė vllehė nuk e bėri se do qė t'i pėrkrahė kėta tė fundit, por donte qė tė fuste pykat mes maxhorancės muslimane e katolike shqiptare dhe minoriteteve vllaho-ortodokse.

Fatos Nano bėri njė pėrpjekje dashakeqe, duke ulur pėrfaqėsimin e klerit katolik nė vend, nė mėnyrė qė harmonia fetare nė vend tė hidhej nė erė dhe t'i vinte edhe katolikėt me ortodoksėt shqiptarė nė konflikt tė vazhdueshėm.

Fatos Nano shkatėrroi edhe qelizėn mė tė rėndėsishme tė njė kombi, familjen duke e ēuar atė drejt vrasjeve dhe vetvrasjeve kolektive, qė janė veprime tė dėnueshme pėr ēdo fe monoteiste.

Fatos Nano kultivoi kultin e UNIT, tė super-njeriut, tė njeriut qė bėn historinė, tė njeriut qė shlyen nga historia 550 vjet nė radhė, njeriut qė shfaqet edhe si kryeteolog duke qėnė njė satanist 24 karat.

Fatos Nano, kėrkon tė nxisė konfliktet fetare , duke kėrcėnuar se po mos tė jetė ai nė pushtet, atėherė Shqipėria do ta pėsojė si Qipro apo Ēeēenia, etj..

E ē'doni mė pėr fatosin e enverizmit....

Gjendja e mjerueshme morale

Familja shqiptare sot, me themelin e saj tė shkatėrruar, po pėrjeton dhimbshėm helmin e krimit brenda familjes; pleqtė sot, nė vend tė gėzojnė lumturinė e ēifteve, tė nipave apo tė mbesave, kėta prindėr po pėrjetojnė ēdo ditė dhimbje tė pashėrueshme, dhimbje mbi tė cilat shumė herė Fatos Nano ėshtė parė tė gėzojė, edhe pse familjet shqiptare rėnkojnė thellė nga shpirti i plagosur rėndė, kur shofin trafikun e qėnieve njerėzore, tė vajzave tė tyre tė grabitura.

Kjo dramė njerėzore mbarėshqiptare ėshtė saktėsuem nė raportet e UNICEF, OSBE dhe ODIHR, ku nė statistikat e tyne thuhet se 90 % e fėmijėve tė trafikuar janė shqiptarė qė enden rrugėve tė Europės, duke i shfrytėzu pėr trafik organesh, shitje droge apo edhe si lypsarė.

Kėto janė sot pak nga plagėt e pashėrueshme tė sundimit tė Nanos ndaj shqiptarėve, e qė i bėn shqiptarėt tė vėnė kujėn:

O SHTET, KU JE ?

Ē'do bėjmė ?...

Sot kur shofim njė pengmbajtje, shofim varfėrinė tonė tė tejskajshme, ku po shtohet analfabetizmi, droga dhe prostitucioni, krimi dhe kontrabanda, progreqizmi dhe prosllavizmi, e natyrshėm del nga shpirti mesazhi mbarėshqiptar:

Zgjohu shqiptar pėr votėn e lirė, se sot mė shumė se kurrė lypset ndėrgjegjėsimi.

 

Saktėsim

I kėrkojmė ndjesė profesorit Robert Radoja qė nė numrin e kaluar tė gazetės i kemi ngatėrruar emrin nė faqen e parė tė gazetės, ku kemi shkruar "Renato Radoja" nė vend tė "Robert Radoja". Pėr kėtė gabim shpresojmė nė ndjesėn dhe mirėkuptimin e profesorit tė nderuar, mik i gazetės sonė. Jemi tė ndėrgjegjshėm se tani nė mes tė fushatės elektorale, gabime tė tilla janė tė pajustifikueshme, por sigurojmė qė kjo ėshtė njė ngatėrresė e paqėllimshme gjatė procesit tė faqosjes sė gazetės. Kėtė gabim me emrin e profesorit, nuk jemi tė parėt ne qė e bėjmė, por e kanė bėrė edhe gazeta tė tjera ditore. Shpresojmė qė profesori tė japė njė intervistė pėr ne nė numrat e ardhshėm, ku ta kalojė me humorin e tij fin, edhe kėtė ngatėrresė tė paqėllimshme.

"Atdheu"

 

Site officiel de la Maison Royale d'Albanie

Archives 2005 Part II

Archives 2005 Part I

Archives 2004 Part V

Archives 2004 Part IV

Archives 2004 Part III

Archives 2004 Part II

Archives 2004 Part I

Archives 2003 Part V

Archives 2003 Part IV

Archives 2003 Part III

Archives 2003 Part II

Archives 2003 Part I

Archives 2002 Part II

Archives 2002 Part I